-
1 vitio
vitio vitio, avi, atum, are портить, повреждать -
2 vitio
āvī, ātum, āre [ vitium I \]1) причинять вред, повреждать ( semina Col); расстраивать ( stomachus morbo vitiatus Sen); портить ( vina H); уродовать, обезображивать (corpus curis O; longis vitiari annis O); заражать, отравлять ( auras O); раздражать ( oculos O)2) осквернять, бесчестить (virginem Ter, Sen, T)3) подделывать, фальсифицировать (litteras L; scripturas Dig; pecunias Eutr); извращать, искажать ( memoriam L) -
3 vitium
I ī n.1) физический порок, недостаток, изъян ( corporis C)«vitium» appellant, quum partes corporis inter se dissĭdent... integrā valetudine C — «пороком» называют нарушение соответствия между частями тела... при ненарушенном здоровье2) дефект, порча, поломка, разрушение, трещина ( in parietibus aut in tecto C)3) отрицательное действие, вредное влияние ( tempestatis et sentinae Cs)4) неудовлетворительность, слабость ( memoriae Q)v. metallorum O — металлический шлакv. aĕris V — плохой воздухv. facere C и capere O — испортиться, разрушиться, развалитьсяin vitio esse C — быть дефектным, иметь недостаткиv. castrorum Cs — неблагоприятное (невыгодное) положение лагеря5) порок, недуг, болезнь (intestinorum CC; mentis Q)6) ошибка, погрешность, промах, заблуждение ( ineuntis adulescentiae C)quod aetas vitium posuit, aetas auferet PS — промахи, свойственные возрасту, с возрастом и проходят7) винаmeum est v. C — это моя винаvini vitio aliquid facere Pl — сделать что-л. в пьяном видеcorpus onustum hesternis vitiis H — организм, расстроенный вчерашними излишествами8) неблагоприятная примета (в ауспициях), ошибка в установлении примет (в ауспициях)magistratus vitio creatus L, C — магистрат, избранный неправильно (несмотря на противопоказание ауспиций)vitio navigare C — отправиться в плавание, не взирая на неблагоприятные предсказания9)б) pl. порочность C etc.10) насилие (над кем-л.) (v. virginis Enn)v. afferre (offerre, addere) Pl, Ter — совершить насилие ( pudicitiae alicujus Pl)II vītium gen. pl. к vitis -
4 diversus
dīversus, a, um [ diverto ]1) обращенный в другую сторону, лежащий в другом направлении (itinera Cs Sl, T; aditūs C)diversi fugiunt (discedunt, abeunt) L — они бегут (уходят) в разные стороныdiversi flebant O — они плакали, отвернувшисьdiversi pugnant Cs (bellum gerunt L) — они сражаются в различных местах (одни здесь, другие там)amnes diversis ex Alpibus decurrentes L — реки, текущие с различных склонов Альпmorum d. T — (человек) совсем другого характера2) разный, различный (diversi homines C; d. ab aliquo C etc. и alicui rei Cs, H etc.)3) противоположный ( litus QC)d. rei alicui C — противоположный чему-л.diversa factio Su (pars Just, Su) — противная сторона, враждебная группировкаdiversa acies воен. T — противникex diverso VP etc. — с противоположной стороны или на противоположной стороне, тж. Su etc. напротив, наоборотdiversā simulatione T — симулируя противоположные чувства, т. е. с притворной печальюhuic diversum vitio vitium H — порок, прямо противоположный этомуres diversissimae Sl — совершенно противоположные, т. е. несовместимые вещи4) поссорившийся, повздоривший ( amantes Prp)5) отдалённый ( regio L) -
5 edomo
ē-domo, domuī domitum (domātum Aug), āre1) укрощать, обуздывать, приручать (equos Cld etc.); одолевать, покорять ( orbem terrarum O)2) одомашнивать, делать культурным ( planta edomīta PM)3) обрабатывать ( aes igni PM)4) смягчать, воспитывать ( vitio sam naturam doctrinā C) -
6 in
I 1. praep.cum. acc. на вопрос «куда?»1) в (ire in urbem Pl etc.; mittere in Asiam Nep; mutare aliquid in aliquid PM etc.)2) в направлении, к ( conspicere sursum in caelum Pl)3) по отношению к (amor in patriam C; indulgentia in aliquem C)4) к ( in Ubios legatos mittere Cs)5) относительно, о ( hoc dicitur in philosophiam C)6) против ( oratio in Catilinam C)7) в пользу, в защиту или в похвалу (carmen in aliquem scribere C; senatūs consultum in aliquem factum Cs; in libertatem alicujus pugnare L)8) на (in umeros suos efferre C; ascendere in equum C; dividere in partes tres Cs; invitare aliquem in postĕrum diem C)9) до10) ради, для (cibo in vitam, non in voluptatem uti VP)11) по, по примеру, подобноin omne tempus C — навеки, навсегдаin posterum C, L — на будущееin tempus T — на время, временноin triginta annos L — на 30 лет (вперёд)in utramque partem C etc. — в обоих направлениях, тж. за и противvalere in aliquem C, L — иметь силу (быть действительным) по отношению к кому-л.in vicem C, Cs etc. — попеременноin speciem C — для видуin rem esse L — быть полезным, целесообразнымmirum in modum C etc. — удивительноin luctum alicujus C — кому-л. на горе; иногда с acc. на вопрос «где?»aliquem in potestatem habere Sl — иметь власть над кем-л.in potestatem alicujus esse C etc. — находиться в чьей-л. властиnon in pejus, sed in melius CC — не к худшему, а к лучшемуin omnia VP Q — во всём, во всех отношениях2. cum abl. на вопрос «где?»1) в (in urbe vivere C; in veste domesticā esse O; in fluvio Cs)2) на (coronam habere in capite C; arx in monte sita L; in foro esse C)3) у, среди ( in barbaris Cs)5) перед ( in oculis esse C)6) в течение (in multis annis Nep; bis in die C; in diebus paucis Ter)7) во время (in bello C; in deliberando C; in itinere Cs)8) при, в условияхin praesentiā и in praesenti C etc. — при нынешних обстоятельствахin tantā caritate L etc. — при такой дороговизне9) в отношении, по отношению к (fidelis in amicis Sl; crudelis in hoste C)10) вследствие, из-за (in amicitia alicujus vituperari C)12) в зависимости или во властиnon est in medico semper, relevetur ut aeger O — не всегда во власти врача исцелить больного;— выраженияin tempore Ter etc. — вовремя (своевременно)aliquam in matrimonio habere C, Nep — быть на ком-л. женатымin hoc loco sunt res Cs etc. — дела обстоят (вот) такin Geminis nasci Pt — родиться под знаком (созвездием) Близнецов; иногда с abl. на вопрос «куда?»gratum esse in aliquo C — быть благодарным кому-л.II 1. in- (перед b, p, m — im-; перед l— il-; перед r— ir-)praef. priv. не-, без-2.приставка, соотв. русским в-, на-, воз-, при-imponēre — налагать, возлагать, прикладыватьIII īn' Pl (= isne) 2 л. sg. praes. к eo + ne -
7 praefigo
prae-fīgo, fīxī, fīxum, ere1) спереди прибивать, надевать, прикреплять (aliquid alicui rei: p. ora capistris V); втыкать, накалывать ( capita in hastis V или hastae — dat. Su)nigrum thēta p. vitio Pers — отметить порок чёрной тэтой (начальной буквой греч. слова thánatos смерть), т. е. осудить на смерть3) спереди обивать, оковывать (aliquid ferro V, O, L)4) пронзать, прокалывать ( latus verū Tib)6) загораживать (prospectūs PM; fenestras praefixas habere Dig) -
8 praevitio
prae-vitio, (āvī), ātum, āreзаранее портить, заражать ( gurgitem O) -
9 tribuo
tribuī, tribūtum, ere1) делить, разделять ( aliquid in partes C); распределять, раздавать ( pecuniam equitibus QC)2) отдавать, воздавать ( suum cuique C); изъявлять, выражать ( gratiam C); воздавать, оказывать (alicui honorem Cs, Ph)3)а) давать, доставлять ( pacem terris O); даровать (seu plures hiĕmes seu ultĭmam, sc. alicui H); наделять, присваиватьt. vocabula monti O — дать своё имя холмуt. silentium orationi alicujus C — соблюдать молчание во время чьей-л. речи4) уделять, посвящать ( tempus litteris Nep)5) признавать, делать уступку, отдавать должное ( valetudini C)alicui multum (omnia) t. C — ставить (ценить) кого-л. высоко (превыше всего)6) приписывать ( aliquid ignaviae C); вменять ( aliquid alicujus culpae Cs)alicui aliquid vitio t. Sen — считать что-либо чьим-либо недочётом -
10 vaco
āvī, ātum, āre [одного корня с vanus ]1) быть свободным, быть незанятым, пустовать ( domus vacat C); быть незаселённым, быть незастроенным или пустовать (locus vacat Cs; Q, Sen); оставаться невозделанным ( agri vacant Cs); быть бесхозяйным, не иметь владельца, никому не принадлежать ( possessio vacat Dig)2) быть лишённым, не иметь (v. aliquā re или ab aliquā re)v. pecuniā L — не иметь денегv. curā et negotio C — не иметь ни забот, ни делvacans animo C — бездушный, неодушевлённый; ноv. animo Sen — отдыхать душойv. culpā C и a culpā Sen — быть невиновнымv. a periculis L — находиться вне опасностиv. utrisque armis C — сохранять нейтралитетv. studiis C — не предаваться занятиям3) быть освобождённым, свободным (militiae munere L; a muneribus Dig)4) отдыхать, быть свободным ( a forensi dictione C); праздновать ( pagus vacat H); располагать свободным временем, иметь досугv. alicui rei C, PJ, Q или in (ad) aliquid O, Sen, T etc. — иметь время для чего-л.5) посвящать себя, предаваться, заниматься ( alicui rei)v. libris legendis Su — заниматься чтением книг7) быть открытым, доступным (litora jure gentium omnibus vacant Dig)8) быть предназначенным, служить ( balineum usibus dominicis vacat Dig)9) impers.vacat — есть время, есть возможность, можно -
11 verto
vertī, versum, ere1)а) поворачивать ( hastam V)verso cardĭne O — повернув на петлях, т. е. отворив воротаб) повёртывать, направлять ( peregrinam puppim ad haec litora O); обращать ( hostes in fugam L); перевёртывать, опрокидыватьstilum in tabulis suis v. C — перевернуть стиль к дощечкам (чтобы стереть написанное)manum non v. C — не повернуть руки, т. е. палец о палец не ударитьv. iter retro L — отправиться в обратный путьannus vertens C — круглый или текущий год, но тж. большой год, т. е. мировой цикл в 15 000 солнечных летv. terga или se v. Cs, тж. in fugam v. l. — обратить тыл, обратиться в бегствоamicitiae (dat.) terga versa dare O — повернуться спиной к (т. е. изменить старой) дружбе2) взрывать (плугом), взрыхлять, вспахивать ( terram aratro H)v. freta lacertis V — проплывать моря на вёслах3)а) валить ( fraxĭnos manibus H); опрокидывать (cadum Pl, H)v. aliquem resupīno corpore O — опрокинуть кого-л. навзничьб) рушить, разрушать ( moenia ab imo V); низвергать, свергать ( regem T)в) уничтожать ( leges T); расстраивать (alicujus consilium L)4) направлять (armentum ad litora O; ora in aliquem O, T)v. pedem (gradum) O — направить (свои) стопыnescio, quo me vertam C — не знаю, куда мне повернуться, т. е. что мне делатьalio v. T — принять другое решение5) отводить (aquam in subjecta T); отворачивать ( vultum O); отвращать ( sinistrum rumorem T)6) обращать, переводить, переносить ( iram ab aliquo in aliquem L)v. curas ad publica commoda L — направить свои заботы на общественное благо7) обращать, присуждать ( reditūs in fiscum T)pecuniam ad se (in suam rem L) v. C — обратить деньги в свою пользу, т. е. присвоить их себе9) обращать, истолковывать ( somnia in melius Tib)(quod) dii bene vertant! Pl, Ter etc. — да обратят это боги в благо! (да примет это благоприятный оборот!)aliquid in omen v. L — усмотреть в чём-л. предзнаменованиеaliquid in contumeliam suam v. Cs — счесть что-л. оскорблением для себяaliquid alicui vitio v. C — укорять кого-л. чём-л., ставить что-л. кому-л. в вину10) приписывать (omnium causas in deos v. L); вменять ( aliquid in crimen L)victoriae decus ad aliquem v. L — приписать кому-л. честь победы11) использовать (occasionem ad bonum publicum T)aliquid in risum v. H — высмеять что-л.aliquid in religionem v. L — сделать что-л. делом совести или благоговейного почитания12) изменять (vestes V; sententiam L; jussa V)vice versā SenT, Just — наоборотcomas v. Prp — красить волосы (в другой цвет)versis gladiis depugnare Pl — сражаться другими мечами, т. е. применять другие приёмы13) превращать (pectora in silĭcem O; aliquid in fumum et cinerem H; continentiam in superbiam QC); перестраивать на иной лад (aliquem V; mentem alicujus O)seria ludo v. H — превращать серьёзное дело в забавуin Amphitryōnis imaginem sese v. Pl — принять облик Амфитрионаsolĭdam in glaciem v. V — превратиться в лёд, замёрзнуть14) переводить (на другой язык) (Platonem C; librum ex Graeco in Latinum L). — см. тж. vertor -
12 vitiabilis
-
13 vitiatio
vitiātio, ōnis f. [ vitio ]1) осквернение, растление, развращение ( feminae Sen)2) порча ( aquarum Frontin) -
14 vitiator
vitiātor, ōris m. [ vitio ]растлитель, совратитель ( feminae Sen) -
15 ex
(praep.) 1) из, на вопрос - откуда? из чего? напр. ex bonis esse (см. bona s. 5): ex bonis defuncti esse (1. 29 pr. D. 20, 1); (1. 3 § 3 D. 22, 1); (1. 50 § 3 D. 15, 1);ex re alicuius acquirere (см. res. s. 2); (1. 71 § 7 D. 29, 2);
partem ex fundo vindicape (1, 13 § 4 D. 23. 5);
ex pluribus unus (1. 42 D. 26, 7);
alius ex amicis (1. 6 D. 34, 5);
ex duobus reis promittendi s. stipulandi alius, alter (1. 7. 12. 16. 18 D. 45, 2);
ex ea familia (1. 195 § 1 D 50, 16);
ex latere, ex transverso (см.); е contrario, ex diverso (см.); на вопрос: при каком обстоятельстве: rapere ex incendio, ruina, naufragio (1. 1 pr. § 2 D. 47, 9);
2) сообразно, по = secundum: напр. verbum: ex legibus sic accipiendum est: tam ex legum sententia, quam ex verbis (1. 6 § 1 D. 50,16);emere ex auctione (1. 2 § 8 D. 41, 4).
ex lege capere pignus (1. 29 § 7 D. 9, 2);
e lege locationis (1. 1 § 3 D. 43, 9. cf. 1. 51 pr. 1. 60 § 3 D. 19, 2);
ex personis causisque constituere (1. 38 D. 6, 1. cf. 1. 3 § 4 D. 43, 30); (1. 3 § 12 D. 43, 29);
ex animi propositione (1. 3 D. 48, 5. 1. 225 D. 50, 16);
3) при означ. причины, происхождеция, источника, вследствие, из, в: ius civile, quod ex legibus etc. venit;ex voluntate alicuius (1. 8 pr. D. 3, 3. 1. 46 D. 4, 4).
ex iure gentium introdducta bella etc. (1. 5. 7 pr. D. 1, 1);
ex eo appellari quod etc. (1. 4 § 2 D. 1, 5); (1. 1 pr. D. 44, 7);
teneri ex delicto (1. 38 D. 50, 17);
ex dolo alterius (1. 21 § 2 D. 15, 1);
lucrari ex dolo defuncti (1. 1 § 6 D. 2, 10);
ex culра conveniri (1. 41 D. 26, 7);
usuras ex mora exigere (1. 10 § 1 D. 39, 4);
ex emto teneri, agere etc. (см. emere); (1. 3 § 10 D. 26, 10);
causae, ex quibus in integr. restitui potest (1. 51 pr. D. 3, 3);
er iusta causa abesse (1. 31 § 2 D. 3, 5);
ex causa ratio edenda est (1. 1 § 9. 10 D. 2, 13);
ex necessitate fieri (1. 17 D. 23, 1);
ex officio suo facere (1. 4 D. 48, 11); (1. 27 D. 20, 1);
ex vulnere mortuus servus (1. 46 D. 9, 2);
ex corporis vitio accidere (1. 4 § l D. 21, 1);
4) no поводу, по отношению: ex re familiari - de re publica, operis novi nunciatio facta (1. 7 § 14 D. 2, 14); (1. 32 D. 48, 19);ex facto, postfacto (см.).
audire ex interdictis (1. 1 § 6 D. 1, 12);
5) от, при означ. автора, виновника: damnum datum ex coactis ab alio (1. 2 § 12 D. 47, 8);ex asse, ex parte heredem scribere (1. 19 D. 28, 2. 1. 72 D. 28, 5. 1. 142 D. 50, 16); (1. 19 pr. D. 29, 1).
6) от (кем), ex hostibus capere, redimere (1. 20 D. 24, 3. 1. 3 § 21 D. 41, 2);coactus ex fideicommissario (1. 38 § 3 D. 28, 6).
desiderari ex persona aliqua (1. 7 § 2 D. 2, 8);
fideicomm. relinquere ex aliquo (1. 2 D. 32);
7) с, для определения времени, с которого что-нб. ведет свое начало, ex die (см. dies s. 2 а);appellare ex sententia (1. 19 D. 49, 1).
ex eo tempore (1. 39. 42 D. 29, 1);
ex quo;
ex eo, ex quo;
exinde, ex quо (1. 4 § 6 D. 1, 16. 1. 19 § 6 D. 21, 1. 1. 20. 28. § 1. 1. 37 § 2 D. 26, 7);
ex testamenti facti tempore, an ex mortis numerari (1. 41 § 15 D. 40, 5);
heres scriptus ex tempore, противоп. in tempus (1. 19 § 1 D. 29, 1);
ex conditione vel in conditionem heredem facere (1. 15 § 4 eod.);
ex continenti (см. continens s. 2);
e vestigio (см. vestigium s. 4);
ex tempore (см. tempus s, d);
8) для обозначения должности, которую кто-нб. занимал: ex Quaestore sacri palatii (бывший quaestor), ex Praefecto praetorio;ex integro (см. integer s. 4).
ex Consule (C. summa reip. § 2);
ex Magistro officiorum dignitas (1. 1 C. 12, 16).
-
16 e
(praep.) 1) из, на вопрос - откуда? из чего? напр. ex bonis esse (см. bona s. 5): ex bonis defuncti esse (1. 29 pr. D. 20, 1); (1. 3 § 3 D. 22, 1); (1. 50 § 3 D. 15, 1);ex re alicuius acquirere (см. res. s. 2); (1. 71 § 7 D. 29, 2);
partem ex fundo vindicape (1, 13 § 4 D. 23. 5);
ex pluribus unus (1. 42 D. 26, 7);
alius ex amicis (1. 6 D. 34, 5);
ex duobus reis promittendi s. stipulandi alius, alter (1. 7. 12. 16. 18 D. 45, 2);
ex ea familia (1. 195 § 1 D 50, 16);
ex latere, ex transverso (см.); е contrario, ex diverso (см.); на вопрос: при каком обстоятельстве: rapere ex incendio, ruina, naufragio (1. 1 pr. § 2 D. 47, 9);
2) сообразно, по = secundum: напр. verbum: ex legibus sic accipiendum est: tam ex legum sententia, quam ex verbis (1. 6 § 1 D. 50,16);emere ex auctione (1. 2 § 8 D. 41, 4).
ex lege capere pignus (1. 29 § 7 D. 9, 2);
e lege locationis (1. 1 § 3 D. 43, 9. cf. 1. 51 pr. 1. 60 § 3 D. 19, 2);
ex personis causisque constituere (1. 38 D. 6, 1. cf. 1. 3 § 4 D. 43, 30); (1. 3 § 12 D. 43, 29);
ex animi propositione (1. 3 D. 48, 5. 1. 225 D. 50, 16);
3) при означ. причины, происхождеция, источника, вследствие, из, в: ius civile, quod ex legibus etc. venit;ex voluntate alicuius (1. 8 pr. D. 3, 3. 1. 46 D. 4, 4).
ex iure gentium introdducta bella etc. (1. 5. 7 pr. D. 1, 1);
ex eo appellari quod etc. (1. 4 § 2 D. 1, 5); (1. 1 pr. D. 44, 7);
teneri ex delicto (1. 38 D. 50, 17);
ex dolo alterius (1. 21 § 2 D. 15, 1);
lucrari ex dolo defuncti (1. 1 § 6 D. 2, 10);
ex culра conveniri (1. 41 D. 26, 7);
usuras ex mora exigere (1. 10 § 1 D. 39, 4);
ex emto teneri, agere etc. (см. emere); (1. 3 § 10 D. 26, 10);
causae, ex quibus in integr. restitui potest (1. 51 pr. D. 3, 3);
er iusta causa abesse (1. 31 § 2 D. 3, 5);
ex causa ratio edenda est (1. 1 § 9. 10 D. 2, 13);
ex necessitate fieri (1. 17 D. 23, 1);
ex officio suo facere (1. 4 D. 48, 11); (1. 27 D. 20, 1);
ex vulnere mortuus servus (1. 46 D. 9, 2);
ex corporis vitio accidere (1. 4 § l D. 21, 1);
4) no поводу, по отношению: ex re familiari - de re publica, operis novi nunciatio facta (1. 7 § 14 D. 2, 14); (1. 32 D. 48, 19);ex facto, postfacto (см.).
audire ex interdictis (1. 1 § 6 D. 1, 12);
5) от, при означ. автора, виновника: damnum datum ex coactis ab alio (1. 2 § 12 D. 47, 8);ex asse, ex parte heredem scribere (1. 19 D. 28, 2. 1. 72 D. 28, 5. 1. 142 D. 50, 16); (1. 19 pr. D. 29, 1).
6) от (кем), ex hostibus capere, redimere (1. 20 D. 24, 3. 1. 3 § 21 D. 41, 2);coactus ex fideicommissario (1. 38 § 3 D. 28, 6).
desiderari ex persona aliqua (1. 7 § 2 D. 2, 8);
fideicomm. relinquere ex aliquo (1. 2 D. 32);
7) с, для определения времени, с которого что-нб. ведет свое начало, ex die (см. dies s. 2 а);appellare ex sententia (1. 19 D. 49, 1).
ex eo tempore (1. 39. 42 D. 29, 1);
ex quo;
ex eo, ex quo;
exinde, ex quо (1. 4 § 6 D. 1, 16. 1. 19 § 6 D. 21, 1. 1. 20. 28. § 1. 1. 37 § 2 D. 26, 7);
ex testamenti facti tempore, an ex mortis numerari (1. 41 § 15 D. 40, 5);
heres scriptus ex tempore, противоп. in tempus (1. 19 § 1 D. 29, 1);
ex conditione vel in conditionem heredem facere (1. 15 § 4 eod.);
ex continenti (см. continens s. 2);
e vestigio (см. vestigium s. 4);
ex tempore (см. tempus s, d);
8) для обозначения должности, которую кто-нб. занимал: ex Quaestore sacri palatii (бывший quaestor), ex Praefecto praetorio;ex integro (см. integer s. 4).
ex Consule (C. summa reip. § 2);
ex Magistro officiorum dignitas (1. 1 C. 12, 16).
-
17 natura
природа, a) (rerum) nat., естественный порядок, ход вещей, напр. ius et naturam recipere posse (1. 14 § 1 D. 11, 1. 1. 15 D. 1, 5. l. 4 pr. D. 38, 10. 1. 23 § 2 D. 41, 2. 1. 3 § 5 D. 41, 2. 1. 1 § 7 D. 21, 1. 1. 60 D. 42, 1. 1. 38 D. 50, 16. § 11 I. 3, 19. 1. 137 § 6 D. 45, 1. 1. 73 eod. 1. 186 D. 50, 17. 1. 3 § 1 D. 49, 8. 1. 188 § 1 D. 50, 17);naturae concedere (см. s. 4); - b) (rerum) nat. = мир, свет;
in (rerum) nat. esse = in rebus humanis esse (см. humanus s. 1); б) о живых существах, людях (1. 26 D. 1, 5. 1. 16 pr. D. 30. 1. 78 § 10 D. 36, 1. 1. 22 pr. D. 36, 2. 1. 2 pr. D. 37, 6. 1. 7 D. 38, 16. 1. 54 D. 40, 5); в) об имущественных предметах (1. 21 D. 5, 3. 1. 1 D. 7, 7. 1. 19 D. 15, 3. 1. 15 pr. D. 18, 1. 1. 1 D. 18, 4. 1. 13 § 5 D. 20, 1. 1. 50 § 1 D. 24, 1. 1. 24 pr. 1. 48 § 1. 1. 69 § 5. 1. 84 § 7. 1. 108 § 10 D. 30. 1. 40 § 4 D. 35, 1. 1. 20 pr. D. 38. 1. 1. 3 § 21 D. 41, 2. 1. 98 § 8 D. 46, 3);
a natura recedere = in rerum nat. esse desinere (1. 3 D. 42, 2); - c) природное отношение, именно родство, прот. adoptio (§ 4 I. 1, 11. 1. 1 pr. D. 1, 7. 1. 16 eod. cf. 1. 23 pr. D. 28, 2. 1. 195 § 2 D. 50, 16); тк. = origo (1. 6 pr. D. 50, 1); - d) природное качество, характер, humanae nat. congruum (1. 65 § 1 D. 32. 1. 38 D. 12, 1. 1. 30 § 6 D. 29, 1. 1. 2 § 2 D. 9, 2. 1. 5 § 5 D. 41, 1. 1. 1 § 7 D. 9, 1);
natura (прот. vitio corporis) sterilem esse (1. 14 § 3 D. 21, 1);
nat. loci, agri (1. 24 pr. D. 39, 2. 1. 1 § 14. 23. 1. 2 § 6 D. 39, 3. 1. 1 § 3 D. 43, 20): nat. aquae (1. 6 eod. 1. 1 § 13 D. 39, 3);
nat. fluminis (1. 30 § 2 D. 41, 1. 1. l4 § 1 D. 16, 3. 1. 15 D. 18, 6. 1. 10 § 1 D. 29, 3. 1. 83 § 5 D. 45, 1. 1. 2 § 1 eod. 1. 32 § 1 D. 8, 2. 1. 15 § 1 D. 8, 1. 1. 139 D. 45, 1); (1. 9 § 1 D. 45, 2. 1. 5 D. 46, 1);
actionis (1. 12 § 2 D. 4, 2. 1. 14 § 13 D. 11, 7. § 3 I. 3, 24. 1. 7 § 5 D. 2, 14);
negotii (1. 21 § 3 D. 22, 5);
depositi (1. 24 D. 16, 3. § 2. 3. I. 2, 20); - e) закон природы, естественное право, напр. natura debere (1. 31 § 1 D. 5, 3. 1. 26 § 12 D. 12, 6. 1. 41 eod. 1. 6 D. 16, 2. 1. 1 § 17 D. 35, 2. 1. 47 D. 36, 1. 1. 10 D. 50, 16. 1. 84 § 1 D. 50, 17);
nat. debitum (1. 1 § 7 D. 13, 5. 1. 60 D. 46, 1. 1. 19 pr. D. 3, 5. 1. 60 pr. D. 12, 6. 1. 14 eod. cf. 1. 206 D. 50, 17. 1. 10 eod. 1. 24 D. 1, 5. 1. 4 § 1 eod. 1. 45 D. 7, 1. 1. 1 § 12. 14. D. 44, 7. 1. 75 § 4 D. 45, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > natura
-
18 reputare
1) вычислить, напр. repraesentationem reput. in reliqua solutione (1. 88 § 5 D. 31. 1. 12 D. 35, 2. 1. 39 § 3 D. 10, 2. 1. 34 D. 3, 5);2) зачислять, = imputare s. 1: reput. in dotem;reputatio, вычет (§ 9 cit. 1. 19 D. 10, 2. 1. 8. 25 § 2 D. 19, 2. 1. 2 pr. D. 27, 2. 1. 5 D. 27, 7).
3) вооб. исчислять,= соmputare s. 1 (1. 40 § 1 D. 4, 4);reputatio, зачет (1. 48 D. 46, 3).
4) приписывать кому что-нб., прибавлять: testatoris vitio reputari (1. 12 § 2 D. 5, 2).reputatio = computatio (1. 40 D. 22, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > reputare
См. также в других словарях:
administration durante animo vitio — See administrator durante animo vitio … Ballentine's law dictionary
durante animo vitio administrator — See administrator animo vitio … Ballentine's law dictionary
Ex vitio alterius sapiens emendat suum. — См. Дураку вред умному навет … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
ea est accipienda interpretatio, qua; vitio caret — /iya est aksipiyenda intarprateysh(iy)ow kwiy vish(iy)ow kaerat/ That interpretation is to be received [or adopted] which is free from fault [or wrong]. The law will not intend a wrong … Black's law dictionary
in ambigua voce legis ea potius accipienda est significatio qua; vitio caret, prssertim cum etiam voluntas legis ex hoc colligi possit — /in aembigyuwa vowsiy liyjas iya powsh(iy)as aksipiyenda est signafakeysh(iy)ow kwiy vish(iy)ow kerat, prasardam kam esh(iy)am valantaes liyjas eks hok kolajay posat/ In an ambiguous expression of law, that signification is to be preferred which… … Black's law dictionary
ea est accipienda interpretatio, qua; vitio caret — /iya est aksipiyenda intarprateysh(iy)ow kwiy vish(iy)ow kaerat/ That interpretation is to be received [or adopted] which is free from fault [or wrong]. The law will not intend a wrong … Black's law dictionary
in ambigua voce legis ea potius accipienda est significatio qua; vitio caret, prssertim cum etiam voluntas legis ex hoc colligi possit — /in aembigyuwa vowsiy liyjas iya powsh(iy)as aksipiyenda est signafakeysh(iy)ow kwiy vish(iy)ow kerat, prasardam kam esh(iy)am valantaes liyjas eks hok kolajay posat/ In an ambiguous expression of law, that signification is to be preferred which… … Black's law dictionary
primo executienda est verbi vis, ne sermonis vitio obstruatur oratio, sive lex sine argumentis — /praymow eksakyuwshiyenda est varbay vis, niy sarmownas vish(iy)ow obstruweytar areysh(iy)ow, sayviy leks sayniy argyamentas/ The full meaning of a word should be ascertained at the outset, in order that the sense may not be lost by defect of… … Black's law dictionary
administrator durante animi vitio — An administrator of a decedent s estate, appointed for the use and benefit of the next of kin who is of unsound mind but otherwise entitled to the appointment … Ballentine's law dictionary
Ea est accipienda interpretatio, quae vitio caret — That interpretation is to be accepted which is without fault … Ballentine's law dictionary
In ambigua voce legis ea potius accipienda est significatio quae vitio caret, praesertim cum etiam voluntas legis ex hoc colligi possit — In an ambiguous expression of law, that construction ought rather to be adopted which renders it free from fault, especially when the intent of the law can thus be gathered … Ballentine's law dictionary