Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

vīctrīx

  • 1 victrix

    victrix, ĭcis (abl. victrice, Cic. Phil. 13, 3, 7 al.;

    but victrici,

    Liv. 28, 6, 8; gen. plur. victricium, Tac. H. 2, 59; Suet. Tib. 14:

    victricum,

    Fest. p. 178, 26), f. [victor], she that is victorious, a conqueress, victress; adj., conquering, victorious.
    I.
    Lit.:

    victrices Athenae,

    Cic. Tusc. 1, 48, 116:

    manus victrix,

    id. Sest. 37, 79:

    victricia arma,

    Verg. A. 3, 54; so,

    arma,

    Just. 44, 5, 8:

    copiae, Auct. B. Alex. 40: naves,

    id. ib. 11; 25; Ov. M. 15, 754:

    manus,

    id. ib. 4, 739:

    dextra,

    id. ib. 8, 421:

    bella,

    Stat. S. 5, 2, 150:

    litterae,

    containing news of victory, Cic. Att. 5, 21, 2:

    tabellae,

    Ov. Am. 1, 11, 25:

    erat victrix res publica caesis Antonii copiis,

    Cic. Ep. ad Brut. 1, 10, 2; Manil. 2, 882.—
    II.
    Trop.:

    mater victrix filiae non libidinis,

    Cic. Clu. 5, 14:

    victrix causa deis placuit, sed victa Catoni,

    Luc. 1, 128:

    dea (Alecto),

    Verg. A. 7, 544; cf. Ov. M. 6, 283.

    Lewis & Short latin dictionary > victrix

  • 2 victrix

    victrix, icis, adj. f. et n. [st2]1 [-] victorieuse, triomphante, relative à la victoire. [st2]2 [-] qui a gagné un pari. [st2]3 [-] qui a triomphé, qui l'emporte.    - victricia arma sequi, Virg. En. 3, 54: suivre les armes victorieuses, suivre les armes de la victoire, suivre le vainqueur.    - cecini sparsa Phlegraeis victricia fulmina campis, Ov. M. 10, 151: j'ai chanté la victoire des coups de foudre qui ont frappé ici et là les champs Phlégréens.
    * * *
    victrix, icis, adj. f. et n. [st2]1 [-] victorieuse, triomphante, relative à la victoire. [st2]2 [-] qui a gagné un pari. [st2]3 [-] qui a triomphé, qui l'emporte.    - victricia arma sequi, Virg. En. 3, 54: suivre les armes victorieuses, suivre les armes de la victoire, suivre le vainqueur.    - cecini sparsa Phlegraeis victricia fulmina campis, Ov. M. 10, 151: j'ai chanté la victoire des coups de foudre qui ont frappé ici et là les champs Phlégréens.
    * * *
        Victrix, victricis, penul. prod. foem. gen. Cic. Celle qui a vaincu, Victorienne, Vainqueresse.
    \
        Lauri victrices. Virgil. Dont on faisoit chappeauls à ceuls qui triomphoyent.
    \
        Literae victrices. Cic. Qui annoncent la victoire.
    \
        Victrix. Virgil. Celle qui a obtenu ce qu'elle demandoit.

    Dictionarium latinogallicum > victrix

  • 3 vīctrīx

        vīctrīx icis, abl. īce, rarely īcī ( gen plur. -īcium, Ta.), f    [victor], that she is victorious, a conqueress, victress: erat victrix res p. caesis Antoni copiis: victrices Athenae: victricia arma, V.: litterae, reporting a victory: tabellae, O.—Fig.: mater victrix filiae non libidinis, controlling: Iunonem victrix (Allecto) adfatur, V.
    * * *
    I
    (gen.), victricis ADJ
    II

    Latin-English dictionary > vīctrīx

  • 4 victrix

    victrix victrix, icis f победительница

    Латинско-русский словарь > victrix

  • 5 victrix

    victrīx, trīcis, f., Neutr. Plur. trīcia, die Siegerin, Besiegerin, m. Genet., victrix Asiae et Europae Roma, Flor. 3, 18, 7. – attrib. = siegend, siegreich, I) eig.: Athenae, Cic.: manus, Cic.: copiae, Auct. b. Alex.: legiones, Tac. – v. lebl. Ggstdn., naves, Auct. b. Alex.: classis, Eutr.: victricia arma, Verg., Val. Max. u. Sen.: hedera, Hor.: flammae, Ov.: litterae, Siegesbericht, so auch tabellae, Ov.: frons, Lorbeerzweig, Sen. poët. – II) bildl.: mater v. filiae, non libidinis, Cic.: v. causa, Lucan. – v. ihres Wunsches Gewährten, Glücklichen, Verg. u. Ov. – / Abl. Sing. gew. victrīce, zB. Cic. Phil. 13, 7; doch auch victrīcī, zB. Liv. 28, 6, 8; vgl. Neue-Wagener Formenl.3 2, 80. – Genet. Plur. victrīcium, zB. Sen. ep. 120, 7. Tac. hist. 2, 59 u.a. Suet. Tib. 14, 3; doch auch victricum, Fest. 178 (b), 26.

    lateinisch-deutsches > victrix

  • 6 victrix

    victrīx, trīcis, f., Neutr. Plur. trīcia, die Siegerin, Besiegerin, m. Genet., victrix Asiae et Europae Roma, Flor. 3, 18, 7. – attrib. = siegend, siegreich, I) eig.: Athenae, Cic.: manus, Cic.: copiae, Auct. b. Alex.: legiones, Tac. – v. lebl. Ggstdn., naves, Auct. b. Alex.: classis, Eutr.: victricia arma, Verg., Val. Max. u. Sen.: hedera, Hor.: flammae, Ov.: litterae, Siegesbericht, so auch tabellae, Ov.: frons, Lorbeerzweig, Sen. poët. – II) bildl.: mater v. filiae, non libidinis, Cic.: v. causa, Lucan. – v. ihres Wunsches Gewährten, Glücklichen, Verg. u. Ov. – Abl. Sing. gew. victrīce, zB. Cic. Phil. 13, 7; doch auch victrīcī, zB. Liv. 28, 6, 8; vgl. Neue-Wagener Formenl.3 2, 80. – Genet. Plur. victrīcium, zB. Sen. ep. 120, 7. Tac. hist. 2, 59 u.a. Suet. Tib. 14, 3; doch auch victricum, Fest. 178 (b), 26.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > victrix

  • 7 victrix

    I victrīx, īcis f. [ victor ] II victrīx, īcis adj. f. (victrīcia pl. n.)
    победоносная, победившая (Athēnae, manus C; legiones T); сообщающая о победе ( litterae O)
    victrix causa deis placuit, sed victa Catoni Lcn — боги отстаивали дело победителей, Катон же — дело побеждённых

    Латинско-русский словарь > victrix

  • 8 victrix

    победоносный: victrices aquilae (1. 9 § 1 C. Th. 7, 18);

    victrix pars, сторона, которая выигрывает процесс (1. 10 C. 8, 4).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > victrix

  • 9 victrix

    , tricis f
      победительница

    Dictionary Latin-Russian new > victrix

  • 10 Víctrix cáusa deís placuít, sed vícta Catóni

    Дело победителей было угодно богам, но дело побежденных - Катону.
    Лукан, "Фирсалия", I, 125-28:
    Pómpejúsve parém. Quis jústius índuit árma,
    Scíre nefás; magnó se júdice quísque tuétur!
    Víctrix cáusa deís placuít, sed vícta Catóni.
    Цезарь не может признать кого бы то ни было первым.
    Равных не терпит Помпей. В чьем оружии более права -
    Ведать не нам. Но стоит за высоким защитником каждый.
    Мил победитель богам, побежденный любезен Катону.
    (Перевод Л. Остроумова)
    Катон Младший, один из руководителей партии оптиматов, главный противник единоличной диктатуры Цезаря, после решающего поражения, нанесенного сенатским войскам Цезарем, покончил жизнь самоубийством, в городе Утике, за что был прозван Утическим.
    ...в 1812 г. в России население совершенно исчезло с пути французских войск; в 1814 г. французские крестьяне вооружались и убивали патрули и отставных солдат союзников. Здесь же [ Речь идет о гражданской войне в Америке. - авт. ] ничего этого нет. Покорно мирятся с исходом крупных сражений и утешают себя тем, что victrix causa deis etc. Хвастливые речи о войне не на жизнь, а на смерть оказываются чистейшей ерундой. Разве мыслима на такой почве партизанская война? (Ф. Энгельс - К. Марксу, 23.V 1862.)
    ...и если судьба передовых героев не всегда завершалась благополучно, если им не раз приводилось, в конце концов, принять мученический венец под видом не совсем добровольного путешествия на восток, то происходило это благодаря вмешательству в дела злого рока, изображенного в форме какого-нибудь администратора, до станового включительно. Тогда получалась уже победа иного рода - победа чисто нравственная, и самая гибель симпатичного героя тем сильнее приобретала ему сочувствие читателей. Здесь опять-таки применялось знаменитое изречение: victrix causa deis placuit, sed victa Catoni. (К. Ф. Головин (Орловский), Русский роман и русское общество.)
    Мне хочется устроить своего рода соревнование между стихами пяти латинских поэтов, восхвалявших Катона и этим поставивших памятник не только ему, но, в известном смысле, и самим себе -. Третий [ Лукан ], касаясь гражданской войны между Цезарем и Помпеем, говорит: victrix causa deis placuit, sed victa Catoni. (Мишель Монтень, О Катоне Младшем.)
    Дон Бельтран - считал ее [ пьесу ] великолепной. Он был глубоко уязвлен, видя, что зрители держатся противоположного мнения. "Нуньес, - сказал он мне нынче утром. - Victrix causa deis placuit, sed victa Catoni". (Лесаж, Похождения Жиль Блаза из Сантильяны.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Víctrix cáusa deís placuít, sed vícta Catóni

  • 11 Дело победителей было угодно богам, но дело побежденных - Катону

    Victrix causa deis placuit, sed victa Catoni

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Дело победителей было угодно богам, но дело побежденных - Катону

  • 12 causa

    (арх. caussa), ae f. [ cado?]
    1)
    а) причина, повод, основание, побудительное начало (c. belli Cs; c. major, perspicua, probabilis C)
    cum causā C (non sine causa C, CC) — не без основания
    quā causā Pl, hac de causa O, quā de (или ex) causa и ob eam causam Cпо этой причине
    causam alicujus rei sustinere C — быть повинным в чём-л.
    quid causae est, quin...? H — в чём причина, что... не...?
    б) abl. causā по причине, для, ради, из-за
    2) извиняющее обстоятельство, предлог, отговорка (causas fingere O, invenire Ter, interserere и interponere Nep)
    4) дело, обстоятельства дела, положение дела
    aliquid non ad causam, sed ad voluntatem personasque dirigere VP — сводить что-л. не к (объективным) обстоятельствам дела, а к воле (отдельных) лиц
    5) дела, тж. польза, интересы ( rei publicae C)
    victrix c. и victa c. — см. placeo
    armis inferiores, non causa esse C — уступать в вооружении, но не по существу (не в главном)
    6) целевая причина, цель, смысл
    7) связь, отношения
    causam amicitiae habere cum aliquo Cs — быть в дружеских отношениях с кем-л.
    non alienum esse arbitror explicare, quae mihi sit ratio et c. cum Caesare C — считаю нелишним разъяснить, каков характер моих взаимоотношений с Цезарем
    8) тема, предмет (c. disserendi C)
    9) судебное дело, тяжба, процесс (privata, publica C)
    c. capitis C etc.уголовное дело
    causam obtinere (tenere, sustinere) Cвыиграть процесс
    causam dicere C — выступать на суде с защитой, вести дело
    10) мед. «случай», т. е. степень или вид болезни (c. levis, gravior L; c. tenuissima C)
    (тж. c. valetudinis Su) болезнь ( origo causae CC)

    Латинско-русский словарь > causa

  • 13 laurus

    1) лавровое дерево, лавр (посвящ. Аполлону) C, H, O etc.
    2) лавровая ветвь или лавровый венок (l. victrix M)
    3) перен. победа, торжество, триумф (l. Parthica PJ)

    Латинско-русский словарь > laurus

  • 14 placeo

    cuī, citum, ēre
    1) нравиться (alicui C etc.); иметь успех, цениться (p. in tragoediis C; fabula placet Ter)
    p. sibi C, O, J, Sen, Pt — быть довольным собой, много мнить о себе, но тж. Pt много позволять себе
    victrix causa diis placuit, sed victa Catoni Lcn — боги были на стороне победителей, Катон же — на стороне побеждённых
    placitus amor V — сердечное влечение, пламенная любовь
    videte, numquid hoc placeat Ptсмотрите (т. е. скажите), согласны ли вы на это?
    2) impers.
    placet (реже placitum est) C, Cs etc. — угодно, хочется, желательно
    placet, bene facitis Pl — согласен, вы правы
    si placet C — если (вам, тебе) угодно
    placitum est, ut reverteretur Pompejus C — постановили, чтобы Помпей вернулся
    3) impers. placet кажется, представляется, существует мнение
    placet Carneădi, duo esse genera visorum C — Карнеад полагает (того мнения), что существует два рода явлений

    Латинско-русский словарь > placeo

  • 15 victricia

    victrīciaсм. victrix II

    Латинско-русский словарь > victricia

  • 16 Causas, non fata, sequi

    Искать правоту дела, а не благосклонность судьбы.
    Лукан, "Фарсалия", III, 298-306:
    Íll(e) ubi déseruít trepidántis móenia Rómae,
    Ágmine núbiferám raptó superévolat Álpem,
    Cúmqu(e) alií famáe populí terróre pavérent,
    Ét causás, non fáta sequí. Tamen ánte furórem
    Órant Cécropiáe praeláta frónde Minérvae.
    Он же *, покинув холмы дрожащего в ужасе Рима,
    С армией перелетел осененные тучами Альпы.
    Хоть от жестоких вестей трепетали другие народы,
    Все же фокейцев сыны ** средь общих сомнений решились
    И договору служить, а не судьбам. Но раньше пытаясь
    Мирною речью, неся Минервы Кекроповой ветви ***,
    Так умоляют они врага, подошедшего близко.
    (Перевод Л. Остроумова)
    * Цезарь - авт.
    ** Граждане фокейской колонии Массилии (ныне Марсель). - авт.
    *** Ветви оливы, дерева, посвященного Афине (Минерве), символ мира. Кекроп - легендарный основатель Афин. - авт.

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Causas, non fata, sequi

  • 17 Ceterum censeo Carthaginem esse delendam

    А кроме того, я утверждаю, что Карфаген должен быть разрушен - настойчивое напоминание, неустанный призыв к чему-либо
    Выражение представляет собой слова М. Поркия (в традиционной русской передаче - Порция) Катона (Катона Старшего), цензора 184 г. до н. э., прадеда Катона Утического (см. Víctrix cáusa deís placuít, sed vícta Catóni) восстанавливаемые по их греческой передаче в "Сравнительных жизнеописаниях" Плутарха ("Марк Катон", XXVII): Говорят, что Катон, - - о чем бы ему ни приходилось высказывать свое мнение в сенате, прибавлял: "А кроме того, я полагаю, что Карфаген не должен существовать".
    Плиний Старший в "Естественной истории" (XV, 18, 20) упоминает о том, что Катон, пылая смертельной ненавистью к Карфагену и заботясь о безопасности потомства, "clamavit omni senatu Carthaginem delendam - на каждом заседании сената кричал, что Карфаген должен быть разрушен".
    Флор, "Очерк римской истории", II, 15: Cato inexpiabili odio delendam esse Carthaginem, et cum de alio consuleretur, pronuntiabat. "Катон в своей неукротимой ненависти заявлял, что Карфаген надо разрушить, даже и тогда, когда высказывался по другому вопросу".
    Газета "Times" начала свою крымскую кампанию против свергнутой Коалиции и свое "ceterum censeo" по поводу необходимости образовать следственную комиссию как раз в тот момент, когда Гладстон создал угрозу ее монополии. (К. Маркс, Сообщения английской печати.)
    Я с гидом в руке тотчас же поспешил направиться к Капитолию, к знаменитому римскому форуму, к Колизею, к дворцам цезарей, именно в тот центр древнего Рима, где решались когда-то судьбы всего мира, где гремел Цицерон против Катилины, где, к подножию статуи Помпея, закрывая лицо тогой, пал великий историк и полководец Цезарь, пораженный кинжалами Брута и Кассия, где упрямый Катон твердил свое "Carthaginem delendam esse" и где бессмертные Гракхи впервые провозгласили мировой закон, из-за достижения которого человечество до сих пор проливает реки крови. (Д. Л. Мордовцев, До Италии. Путевые арабески.)
    Николай Гаврилович упоминал о своей поездке за границу (кажется, в 1859 г.) и о разговоре с Герценом приблизительно в таких выражениях: "Я нападал на Герцена за чисто обличительный характер "Колокола". Если бы, говорю ему, наше правительство было чуточку поумнее, оно благодарило бы вас за ваши обличения; эти обличения дают ему возможность держать своих агентов в узде в несколько приличном виде, оставляя в то же время государственный строй неприкосновенным, а суть-то дела именно в строе, не в агентах. Вам следовало бы выставлять определенную политическую программу, - скажем, конституционную, или республиканскую, или социалистическую; и затем всякое обличение являлось бы утверждением основных требований вашей программы; вы неустанно повторяли бы свое ceterum censeo Carthaginem delendam esse". Именем Карфагена Николай Гаврилович означал в данном случае, очевидно, самодержавие. (С. Г. Стахович, Среди политических преступников.)
    Процесс Засулич содержал в себе одно драгоценное для политика указание, - указание на глубокое общественное недовольство правительством и равнодушие к его судьбам. Но именно на эту-то сторону - то близоруко, то умышленно, - не обращалось никакого внимания. Нечего и говорить, что мое имя при этом повторялось постоянно с всевозможными комбинациями "Carthaginem esse delendam". (А. Ф. Кони, Воспоминания о деле Веры Засулич.)
    □ Кончаю письмо катоновским изречением - ceterum censeo, что в Питер надо приехать. (И. С. Тургенев - М. М. Стасюлевичу, 31.I (12.II) 1878.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Ceterum censeo Carthaginem esse delendam

  • 18 abeo

    ab-eo, iī, itum, īre (griech. ἄπειμι), I) von irgendwo, von irgend etwas ab-, weggehen od. bl. gehen, abreisen (Ggstz. manere, redire, adire, accedere, venire, advenire), A) eig.: 1) im allg.: abeam an maneam, Plaut.: abi prae strenue, sequar, Plaut.: abiturum eum non esse, si accessisset, werde nicht (wieder lebendig) weggehen, Cic.: abi, nuntia, geh und melde, Curt.: abiit, excessit, evasit, erupit, Cic.: fugā, Verg.: cum alqo equis (zu Pf.), Liv.: hinc, Liv. u. (Ggstz. huc adire) Plaut.: illinc, inde, Cic.: unde abii? Verg.: ut, unde abissent, eodem statim redirent, Cic.: ab his locis, ab illo, Plaut.: ab urbe, Liv.: ab oculis, Plaut. u. Sen.: ex consilio, ex regno, Liv.: ex agris atque urbibus, Cic.: qui profugus ex Africa abierat, Sall.: repente ex oculis, v. Schlangen, Liv.: e od. ex conspectu, aus dem Gesichte gehen, Plaut. u. Sall., aus dem G. entschwinden, Caes.: de Sicilia, de provincia, Cic.: m. bl. Abl. (s. Nipp. zu Tac. ann. 2, 69), hac urbe, domo, Plaut.: comitio, Liv.: Siciliā, Iustin.: montibus, Verg.: huc, Ter.: quorsum tu abis? Val. Max.: abi quo lubet, Plaut.: hinc in Ephesum, Plaut.: hinc ad legionem domo, Plaut.: foras, hinausgehen, Ter.: procul, Liv.: peregre, Plin.: hinc peregre, Titin.: domum, Ter.: hinc domum, Liv.: suas domos (v. zwei Heeren), Liv.: ab Epidauro Romam, Augustin.: in Angulum aliquo, Ter.: rus aliquo, Plaut.: cum patre Tarentum ad mercatum, Plaut.: illā per angiportum ad erum nostrum clanculum, Plaut.: ad Pompeium, Vell: in aliquas terras, Cic.: in Tuscos in exsilium, Liv.: trans Apenninum, Liv.: trans mare, Amm.: sub iugum, Liv.: sublimis abiit, Liv.: abiit iratus, Cic.: at ego abeo omissa, gehe meiner Wege, Plaut.: abi tacitus tuam viam, Plaut.: ambulatum, Plaut., deambulatum, Ter.: in Volscos exsulatum, in die Verbannung, Liv.: salutatum dominum, Fronto: quietum abeunt, Dict. 4, 16: si abis periturus, in den Tod gehst, Verg.: pars in Hernicos, pars in Latinos praedatura abiit, Liv.: m. Infinit., abi quaerere, geh suchen, geh u. suche, Plaut.: illa in arcem hinc abiit aedem visere, Plaut. – Dah. abi (wie das franz. va), geh (s. Brix zu Plaut. trin. 830. Lorenz zu Plaut. most. 1065 sq.), teils lobend = gut, nun wohl, schon recht, abi, laudo, Plaut.: abi, virum te iudico, Ter.: non es avarus, abi, Hor. – teils scheltend, »geh = fort, pack dich«, Plaut. u. Ter.: u. so abin? willst du gehen? gehst du? = fort, pack dich, Plaut.: abin an non? Plaut.: etiam tu hinc abis? willst du gleich fort? Ter.: abin istinc? Plaut.: abin hinc ab oculis? Plaut.: abi in malam rem od. abin in malam crucem, scher dich zum Henker, Plaut.; vgl. quin tu abis in malam pestem malumque cruciatum, Cic.: abi hinc cum tribunatibus ac rogationibus tuis, Liv. – v. Lebl., α) im allg.: abeuntia vela, Ov.: derepente celox abiit, Com. inc. fr.: cum somno et flammam abisse, Liv.: spiritus abiit in auras, Ov.: in aëra sucus omnis abit, verfliegt, Ov.: in vanum abibunt verba monentium, werden in den Wind gesprochen sein, Sen.: vis illa mali Herculeos abiit late diffusa per artus, Ov.: speca prosita, quo aqua de via abiret, Cato fr. – β) v. der Sonne usw., scheiden, sol abit, Plaut.; vgl. abeunte curru (Sonnenwagen), Hor.: hic ubi nox et dies modice redit et abit, Varr. – γ) von Felsen, Bergen, in die Höhe steigen, ragen, scopulus, qui montibus altis summus abiit, Val. Flacc.: abeunt in nubila montes, Sil. – δ) in die Tiefe dringen, cornus sub altum pectus abit, Verg. Aen. 9, 700. – 2) insbes.: a) irgendwie abziehen, davonkommen, wegkommen, ausgehen, zuw. auch im allg. bleiben, sein, werden, ita certe inde abiere Romani ut victores, Etrusci pro victis (so gut wie besiegt), Liv.: Romani semper victores ex quamvis temere coepto certamine abire, Liv.: bellis hoc victor abibat omnibus, Verg.: alcis acies victrix abit, Val. Max.: nocte pro victis Antium abierunt, Liv.: omnia malle quam victi abire, Sall.: pauci integri, magna pars vulneribus confecti abeunt, Sall.: semper incolumis abiit, Cato fr.: neutra acies laeta ex eo certamine abiit, Liv.: ne hostes inultos abire sinat, Sall.: tu missus (vom Richter entlassen, freigesprochen) abibis, Hor.: nemo non donatus (unbeschenkt) abibit, Verg.: u. so nullus ab his unquam immunis abit, Arnob.: haud repulsus abibis, Sall.: alio pacto honeste (mit Ehren) quovis modo abeam nescio, Ter.: ne impune abeat, Varr.: impune abeuntem hostem permitteret sequi, Curt.: absol., abiturum eum non esse (unbestraft davonkommen), si accessisset, Cic. Caesin. 20; u. so ibid. 45 u. 46. – b) als publiz. t.t. = von einem Amte abgehen, abtreten, consulatu, Cic.: magistratu, Cic.: flaminio, Liv.: sacerdotio, Gell.: honore, Liv. u. Suet.: tutelā, ICt. – c) v. der Frau, abire ab alqo, vom Manne gehen, sich trennen, scheiden, Plaut.: a te ut abeat per gratiam (in Güte), Plaut. – d) v. Sterbenden, hingehen, hinübergehen, verscheiden, hinc in communem locum, Plaut. Cas. prol. 59: abiturus illuc, quo priores abiere, Phaedr. 4, 20, 16: ad deos, Cic. Tusc. 1, 32. Lact. 1, 11, 47: ad plures, wie scherzh. »zur großen Armee abgehen«, Petr. 42: e medio, Ter. Phorm. 1019: e vita, Cic. Tusc. 1, 74. Amm. 25, 3, 15: vitā, Vell. 2, 35, 5: u. so absol., insperato abiit, Lucil. sat. 30, 38. – e) als t.t. bei Versteigerungen = jmdm. entgehen, ihm nicht (zuteil) werden (s. Hofmann Ausgew. Br. Cic. 1, 15, 4), si res abiret a mancipe, Cic.: ne res ab Apronio abiret, Cic.

    B) übtr.: 1) im allg.: non longe abieris, du brauchst nicht weit (nach Beispielen) zu suchen, Cic.: quid ad istas ineptias abis? Cic.: longius inde nefas abiit, griff weiter um sich, Ov.: vide, quo iudicium meum abeat, wohin zielt, Sen.: ne nunc incepto longius abierim, Tac.: quorsum abeant? auf welche Seite sollen sie sich stellen? Hor. – 2) insbes., von einem Thema, einem Beginnen, einem Verhältnis abgehen, abschweifen, abweichen, es aufgeben, verlassen, illuc, unde abii, redeo, Hor.: nec nunc incepto longius abierim, Tac.: abeo a sensibus, Cic.: quid ad istas ineptias abis? wozu solch ungehörige Dinge? Cic. – ab ignavia, Naev. com. fr.: ab emptione, zurücktreten, ICt.: a iure, vom R. abgehen, es verletzen, Cic.: etiam tu hinc abis? auch du verlässest meine Sache? Cic.

    II) mit dem Nbbegr. des Vergehens, Verschwindens u. dgl., nur übtr., 1) vom Vergehen der Zeit u. der Zustände mit der Zeit: a) von der Zeit = verfließen, vergehen, verstreichen, im Perf. = vorbeisein, dum haec dicit, abiit hora, Ter.: abiit illud tempus, Cic.: abiit ille annus, Cic.: annus abit, dum (bis) etc., Ov.: hic dies hoc modo abiit, Cic. – b) von Krankheiten = verschwinden, aufhören (Ggstz. remanere), nunc quidem iam abiit pestilentia, Cic.: nausea abiit, Cic. – c) von andern Zuständen usw. = sich verlieren, sich heben, verschwinden, schwinden, sensus abit, Cic.: voluptas cito abibit, Cato fr.: malum in diem abiit, Ter.: timor, fides abiit, Liv.: ubi vanus terror abiit, Liv.: e medio abiit scrupulus, Ter. – dah. illa mea, quae solebas ante laudare: o hominem facilem! o hospitem non gravem! abierunt, damit ist es aus, Cic. – 2) vom Erfolg einer Handlung (= ohne Folgen) abgehen, ablaufen, hingehen, mirabar hoc si sic abiret, Ter.: non posse istaec sic abire, ohne Folgen bleiben, Cic.: non sic abibunt odia, Sen. poët.: sic abierit, das mag so abgehen, Sen. – 3) als t.t. der Geschäftsspr. = der Menge, dem Werte nach zurückgehen, fallen, ut reditus agrorum, sic etiam pretium retro abiit, Plin. ep. 3, 19, 7.

    III) mit dem Nbbegr. des Übergehens von einem zum andern, übergehen auf jmd. od. in etw., a) auf jmd.: ad sanos abeat tutela propinquos, Hor. – b) in etw.: in radices vires oleae abibunt, Cato: ab. in semen, Plin.: ne in ora hominum pro ludibrio abiret, in aller Munde zum Gespött werde, Liv.: vigor ingenii velocis in alas et pedes abiit, Ov.: in avi mores atque instituta, sich nach und nach bequemen, Liv.: in proelii concursu abit res a consilio ad vires vimque pugnantium, Nep.: adeo ad omnem patientiam saeculi mos abiit, ut etc., Sen. rhet. u. res in iocos abiit, Sen. rhet. – 2) insbes.: a) ganz aufgehen, daraufgehen für usw., in quos sumptus abeunt fructus praediorum? Cic. ad Att. 11, 2, 2. – b) in etwas übergehen, aufgehen, = sich verwandeln, verwandelt werden, zu etwas werden, sic deus in flammas abiit, Ov.: terra abit in nimbos imbremque, Lucil.: oppidum in villam, stagnum in salem abiit, Plin.: in villos abeunt vestes, Ov.: u. als gramm. t.t. E in U abiit, Varr. LL. 5, 91. – / Auch impers.: abire me vis; abibitur, man wird (st. ich werde) gehen, Plaut.: abitum, quam aditum malis, man möchte lieber weg-, als hingegangen sein, Plaut.: tenuit, ne irrito incepto abiretur, Liv. – / Imperat. abei, Corp. inscr. Lat. 1, 1007 v. 8 (= Anthol. Lat. 1276, 8 ed. Meyer): bei den Komik. oft abin (= abisne), s. Holtze Synt. 2, 266: Genet. Gerund. abiendi, Plaut. fr. bei Prisc. 11, 24 extr.: Perf. abivi ist nicht nachzuweisen, denn M. Caes. in Fronto ep. ad M. Caesarem 3, 5. p. 68, 6 liest Naber abii, u. Augustin. de civ. dei 3, 12. p. 109, 24 D2 steht jetzt ambivit: Perf. abi, Stat. Ach. 2, 437: abit, Plaut. mil. 1331; rud. 325. Ter. adelph. 782 u. oft bei nachaug. Dichtern (s. Neue-Wagener, Formenl.3 3, 446). – Infinit. Perf. abisse fast regelm. für abiisse (bei Dichtern des Metrums wegen abiisse, s. Serv. Verg. Aen. 2, 25).

    lateinisch-deutsches > abeo

  • 19 corona [1]

    1. corōna, ae, f. (κορώνη), der Kranz, I) eig., der Kranz, die Krone aus Blumen (natürlichen od. künstlichen), Zweigen u. dgl. (als Schmuck der Menschen bei fröhlichen u. ernsten, feierlichen Gelegenheiten, wie der Gäste beim Mahle um Kopf und Hals, der Opfernden [s. Fabri Liv. 23, 11, 5], der Toten, der Mischkessel u. Becher bei Trinkgelagen [s. Voß Verg. georg. 2, 528. p. 454. Wagner Verg. Aen. 1, 724], sowie der Götterbilder, der Gebäude, der Schiffe [s. Mützell Curt. 4, 4, 5] u. der Opfertiere; als Geschenk für Geliebte, Freunde usw. [goldene, als Geschenk für Könige u. Feldherren, s. Mützell Curt. 4, 2, 2. p. 190. Drak. Liv. 7, 37, 1; 38, 14, 5] usw., c. aurea, Cornif. rhet., Liv. u.a.: laurea, Cic.: myrtea, Val. Max.: pinea, Plin.: quercea, Tac.: quernea, Suet.: spicea, Inscr.: spinea, Dornenkrone (Christi), Lact.: facta duabus virgulis oleaginis, Nep.: lemniscata, Serv.: corona modici circuli (von geringem Umfang od. Durchmesser), Liv. – als Kampfpreis, Belohnung, bes. tapferer Krieger, c. castrensis, civica, muralis, navalis, obsidionalis etc., Plaut., Cic. u.a.: c. aurea muralis, vallaris, Inscr. – corona virtute parta, Cic.: corona victoriae, Greg. in Iob 22, 45: corona victrix, Lact. de mort. pers. 16, 11. – coronam imponere alci, Cic. u. Liv., statuae, Suet.: redimire frontem coronā, Mart. (u. so redimitus coronis, bei Gelagen, Cic.): coronam (capite) gerere oder gestare, Suet.: decernere alci coronam lauream, Cic.: dare alci honoris coronam, Nep.: alqm coronā donare, Cic.: coronam habere unam in capite, alteram in collo, Cic.: coronam ponere, Cic.: deponere, Liv.: coronam capiti detrahere, Liv.: ludis circensibus coronā laureā uti, Vell.: coronas venditare, Plin.: sternere vicos floribus coronisque, Curt.: totum iter floribus coronisque consternere, Curt.: complere alqm floribus coronisque, Cic. – coronas bibere, aus den Kränzen die Blätter in die Becher pflücken u. sie mittrinken, Plin. 21, 12. – poet., corona perenni fronde, d.i. unsterblicher Dichterruhm, Lucr. 1, 118: u. so v. Dichterruhm, alci Delphicā lauro cingere comam, Hor.: insignem suo capiti petere coronam, Lucr. – nectere alci coronam, jmdm. einen Kranz flechten = jmd. durch ein Gedicht verherrlichen, Hor., od. = jmd. wegen eines Gedichtes verherrlichen, preisen, Hor.; vgl. Mitscherl. Hor. carm. 1, 26, 8. Schmid Hor. ep. 2, 2, 96. – sub corona vendere, einen Kriegsgefangenen als Sklaven verkaufen (weil die Gefangenen bekränzt wurden, vgl. Cael. Sabinus b. Gell. 7, 4, 3), Caes. u. Liv.: ebenso sub corona venire od. venundari, Liv.: sub corona emere, Varr. – poet., regni corona = diadema, Verg. Aen. 8, 505. – corona fidei, Märtyrerkrone, Cypr. ep. 58 u. 60. Lact. epit. 72, 23 (dies. auch bl. corona, Lact. 4, 25, 10). – II) übtr.: 1) in der Baukunst = Kranzleiste, Einfassung, Gesims, Vitr. u. Plin. – 2) in der Kriegskunst = Rand, Einfassung einer Mauer, angusta muri corona erat, Curt. 9, 4 (18), 30. Vgl. Held Hirt. b. G. 8, 9, 3 (wo einige Hdschrn. auch coronis haben). – 3) bei den Agrim. = oberster Rand der Äcker als Abgrenzungslinie, Cato r. r. 6, 3. Gromat. vet. 217, 1 u. 218, 3. – 4) cor. montium, kreisförmige Gebirgskette, Plin. 6, 73. – 5) haarige Krone über dem Pferdehufe, Col. u. Veget. mul. – 6) Hof um die Sonne, für das griech. ἅλως, Sen. nat. qu. 1, 2. – 7) gew. = Kreis von Menschen, Zuschauer, Zuhörer, Versammlung, Menge, Cic. u.a. (s. Schmid Hor. ep. 1, 18, 53). – dah. als milit. t. t. = die einen Ort feindlich od. als Schutz rings umgebende (einfache, zweifache, ja dreifache) Truppenlinie, Belagerungslinie, Befestigungslinie (s. Fabri Liv. 23, 18, 5. Mützell Curt. 4, 6, 10. p. 250), (urbem etc.) coronā cingere, Caes. u. Liv., circumdare od. oppugnare, Liv. u.a. – zum Schutze, coronā vallum defendere, Liv. 4, 19, 8. – 8) corona bubula = cunila bubula, großer Saturei, so genannt wegen seiner Vortrefflichkeit, Apul. Apic. 4, 144 u. 145. – / chorona geschr., Corp. inscr. Lat. 6, 22102 = Carm. epigr. 92 ed. Buecheler; vgl. Quint. 1, 5, 20. Ter. Scaur. de orthogr. (VII) 14, 11.

    lateinisch-deutsches > corona [1]

  • 20 desidero

    dē-sīdero, āvī, ātum, āre (über die Etymol. s. Thurneysen in Wölfflins Archiv 14, 180 ff.; eig. sich eifrig nach etwas umsehen, dah.), nach etwas Abwesendem verlangen, es begehren, sich nach etwas sehnen, es wünschen, I) im allg.: a) v. Pers.: alqm, Plaut. u. Ter.: alqd, Cic.: alqd ab alqo, Cic. u.a.: alqd in alqo, Cic., Caes.u.a. – m. folg. Infin. od. Acc. u. Infin., mihi dari haud desidero, Plaut.: haec enim scire desidero, Cic.: quid est quod quisquam ex vobis audire desideret, cum etc., Cic.: quo ullam rem ad se importari desiderent, Caes.: desiderat mori, Amm.: nihil des. mit folg. quominus u. Konj., praeter quercum Dodonaeam nihil desideramus, quominus Epirum ipsam possidere videamur, Cic. ad Att. 2, 4, 5. – absol., exspectando et desiderando pendēre animis, Cic. Tusc. 1, 96. – b) v. Lebl.: desiderarunt te oculi mei, cum tu esses Cyrenis, Cic.: nullam virtus aliam mercedem laborum desiderat, quam etc., Cic.: res non modo tempus, sed etiam animum vacuum desiderat, Cic. – m. folg. Infin., desiderant autem (vineae) maxime rigari quae assuevere, Plin.: arbusta arari quam altissime desiderant, Plin. – II) insbes.: A) mit dem Nbbgr. des Fehlens, etw. vermissen, 1) übh.: ex me audies, quid in oratione tua desiderem, Cic.: seu quid a peritioribus rei militaris desiderari videbatur, Caes.: neminem nisi in acie consumptum civem patria desideravit, Vell. – 2) prägn., wie auch unser vermissen = etwas verlieren od. im Passiv verloren werden, -gehen, fehlen, in eo proelio CC milites desideravit, Caes.: quarta (legio) victrix desiderat neminem, Cic.: neque quidquam ex fano, praeter unum signum, desideratum est, Cic.: fortiter desiderare suos, den Verlust der Seinigen standhaft ertragen, Sen. – m. folg. quin u. Konj., oppido potitur perpaucis ex hostium numero desideratis, quin cuncti caperentur, und die sämtlichen feindlichen Bewohner wurden mit Ausnahme weniger gefangen, Caes. b. G. 7, 11, 8. – B) mit dem Nbbgr. des Forschens, Fragens, etw. in Frage-, in Erörterung ziehen, erörtern, quibus provisis sequitur ut examina desideremus, Col. 9, 8, 1 (u. so auch 9, 13, 1): antequam desideraretur, bevor eine solche Frage erhoben würde, Vitr. 2, 6, 4.

    lateinisch-deutsches > desidero

См. также в других словарях:

  • Victrix — bezeichnet: Automobiles Victrix, ehemaliger französischer Automobilhersteller Victrix Motor Works, ehemaliger britischer Automobilhersteller Diese Seite ist eine Begriffsklärung zur Unterscheidung mehrerer mit demselben Wo …   Deutsch Wikipedia

  • Victrix — Vic trix, n. [L.] Victress. C. Bront[ e]. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Victrix — (lat., d.i. die Siegende), Beiname der Venus, weil sie, von Paris als die schönste Göttin erklärt, die Juno u. Minerva besiegte. In Rom ließ ihr Pompejus 55 v. Chr. einen Tempel an den Stufen des von ihm erbauten Theaters errichten …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Victrix — (lat.), die »Siegende«, bei den Römern Beiname der Venus (s. d.) …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Victrix — Victrix, lat., Siegerin, Beiname der Venus …   Herders Conversations-Lexikon

  • Victrix — VICTRIX, ícis, ein Beynamen der Venus, welcher Pompejus zu Rom einen Tempel oben auf dem von ihm erbaueten Schauplatze errichtete. Plutar. in Pomp. c. 22. p. 655. Er that solches in der Absicht, damit ihn die Censoren nicht bestrafeten, daß er… …   Gründliches mythologisches Lexikon

  • Victrix —    • Victrix,          см. Victor, Виктор, I …   Реальный словарь классических древностей

  • VICTRIX — cognomen aliquot urbium seu legionum …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Victrix —   Victrix Clasificación científica Reino …   Wikipedia Español

  • Victrix — Taxobox name = Victrix image caption = image width = regnum = Animalia phylum = Arthropoda classis = Insecta ordo = Lepidoptera subordo = Ditrysia unranked familia = Macrolepidoptera superfamilia = Noctuoidea familia = Noctuidae genus = Victrix… …   Wikipedia

  • Victrix, S. — S. Victrix (18. Oct.), eine Martyrin in Africa. S. S. Lucius42. (VIII. 342.) …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»