-
1 titulus
tĭtŭlus, i (collat. form, n.:I.HOC TITVLVM,
Inscr. Fabr. 8, 47; Inscr. Cardin. Dipl. 22), m. [root ti- of tinô, timaô], a superscription, inscription, label, litle; a ticket, bill, placard, notice that a thing is to be sold or let (syn. index).Lit. (esp. freq. after the Aug. per.):II.aram condidit dedicavitque cum ingenti rerum ab se gestarum titulo,
Liv. 28, 46, 16:virtutes in aevum Per titulos memoresque fastos Aeternet,
Hor. C. 4, 14, 4: dant munera templis;Addunt et titulum: titulus breve carmen habebat,
Ov. M. 9, 793:cumque ducum titulis oppida capta legat,
id. Tr. 4, 2, 20: titulus nomenque libelli. Ov. R. Am. 1:librorum,
Quint. 2, 14, 4:titulum scribere,
Col. 9, praef. §2: quorum titulus per barbara colla pependit,
i. e. of slaves put up for sale, Prop. 4, 5, 51: paterae, quas cum titulo nominis Camilli ante Capitolium constat positas esse, Liv. 6, 4, 3:signa cum titulo lamnae aëneae inscripto,
id. 23, 19, 18:patrem familias canibus objecit, cum hoc titulo,
Suet. Dom. 10:cras bibet aliquid, cujus patriam titulumque senectus delevit,
Juv. 5, 34:sepulcri,
epitaph, id. 6, 230; cf.:cinerem sine titulo, sine nomine jacere,
Plin. Ep. 6, 10, 3; so of an epitaph, id. ib. 9, 19, 3:domus proscribebatur, si quis emere, si quis conducere vellet: venit Athenodorus, legit titulum auditoque pretio, etc.,
the bill, the notice of sale, Plin. Ep. 7, 27, 7; cf. poet.:ite sub titulum lares,
Tib. 2, 4, 54:sub titulum nostros misit lares,
Ov. R. Am. 302.—Transf.A.Like our title for an honorable appellation, title of honor, glory:B.sustinere titulum consulatus,
Cic. Pis. 9, 19:quos si titulus hic (sapientis) delectat,
id. Tusc. 5, 10, 30:servatae pubis Achivae,
Ov. M. 7, 56:qui stupet in titulis et imaginibus,
Hor. S. 1, 6, 17; id. C. 4, 14, 4; id. S. 2, 3, 212:et domus est titulis utraque fulta suis,
Prop. 4 (5), 11, 32; Ov. F. 2, 16; 1, 602; id. M. 7, 448; 12, 334.—Repute, renown, fame:C. D.par titulo tantae gloriae fuit,
Liv. 7, 1, 10; Stat. S. 2, 7, 62:prioris perpetrati belli titulus,
Liv. 28, 41, 3; cf.:quid in purpurā istā aliud quam victoriarum mearum titulos geris?
Just. 18, 7, 13:titulo Spartanae victoriae inflatus,
Curt. 10, 10, 14:captae urbis titulo cedens,
id. 6, 6, 33.—A cause or reason alleged, a pretence, pretext (so perh. not ante-Aug.; cf.:E.causa, nomen): non vos pro Graeciae libertate tantum dimicare: quamquam is quoque egregius titulus esset, etc.,
Liv. 36, 17, 13:praetendere titulum belli,
id. 37, 54, 13:honestiorem causam libertatis quam servitutis praetexi titulo,
id. 34, 59, 1 Weissenb. ad loc.:sub titulo aequandarum legum nostra jura oppressa,
id. 3, 67, 9:sub honorificentissimo ministerii titulo,
Vell. 2, 45, 4:ipse (probabatur) accepisse HS. decem milia foedissimo quidem titulo,
Plin. Ep. 2, 11, 23:transfugae titulo Babyloniam proficiscitur,
Just. 1, 10, 16:erat hic quidem titulus cum Graecis coëundi,
id. 5, 1, 8; 11, 10, 10; 15, 4, 13:titulum sollemnis officii occulto sceleri praeferentes,
Curt. 5, 10, 12:titulus facinori speciosus praeferebatur,
id. 7, 5, 20. —The title of a book (post-Aug.; cf.index): M. Tullius in ipsis librorum quos hac de re primum scripserat titulis,
Quint. 2, 14, 4:materiam (libri) ex titulo cognosces,
Plin. Ep. 5, 15, 3:cui vix voluminum suorum frontes maxime placent titulique,
Sen. Tranq. 9, 6. -
2 titulus
titulus ī, m [cf. τίω, τιμή], a superscription, inscription, label, title, ticket, bill, placard, notice: aram dedicavit cum rerum gestarum titulo, L.: dant munera templis; Addunt et titulum, titulus breve carmen habebat, O.: signa cum titulo lamnae aëneae inscripto, L.: sepulcri, epitaph, Iu.: Sub titulum nostros misit lares, i. e. at public sale, O.— An honorable appellation, title of honor, glory, name, title. consulatūs: quos si titulus hic (sapientis) delectat: Qui stupit in titulis et imaginibus, H.: titulos annosque tuos numerare, O.— Repute, renown, fame: prioris belli, L.: titulo Spartanae victoriae inflatus, Cu.— An alleged cause, pretence, pretext: non vos pro Graeciae libertate tantum dimicare; quamquam is quoque egregius titulus esset, etc., L.: honestiorem causam libertatis quam servitutis praetexi titulo, i. e. was a more respectable pretext, L.: titulus facinori speciosus praeferebatur, Cu.* * *title (person/book); label; heading; placard/tablet; pretext, ostensible motive; distinction, claim to fame; honor; reputation; inscription; monument (Plater) -
3 titulus
label, title, placard.!!!to order, command. -
4 īn-sculpō (inscalp-)
īn-sculpō (inscalp-) psī, ptus, ere, to cut in, carve upon, engrave: titulus Graecis litteris insculptus, L.: summam patrimoni saxo, H.: Cornua Postibus, O.: columnā aeneā insculptum, L. —Fig., to engrave, imprint: natura insculpsit in mentibus, ut, etc.: in animo quasi insculptum. -
5 imaginarius
ĭmāgĭnārĭus, a, um, adj. [imago].I. B.Subst.: imaginarius, ii, m., i. q. imaginifer, the bearer of the emperor's image (as a standard), Veg. Mil. 2, 7.—II.That exists only in imagination or appearance, seeming, nominal, fancied, imaginary (syn.: falsus, simulatus; opp. verus;not anteAug.): fasces,
Liv. 3, 41, 1:titulus nuptiarum (with falsus),
App. Mag. p. 323:venditio,
Gai. Inst. 2, 113; Dig. 18, 1, 55:solutio,
Gai. Inst. 3, 169; 173:imaginariae militiae genus,
Suet. Claud. 25:funus, Capit. Pertin. 15: et scaenicus rex,
Flor. 2, 14, 4:indictio belli,
id. 4, 10, 2:paupertas,
Sen. Ep. 20, 13; 58, 27:honor verborum,
id. Const. Sap. 3, 3. —* Adv.: ĭmāgĭnārĭē, according to imagination:effingere epigrammata,
as fancy prompts, Sid. Ep. 2, 10. -
6 lex
lex, lēgis, f. [perh. Sanscr. root lag-, lig-, to fasten; Lat. ligo, to bind, oblige; cf. religio], a proposition or motion for a law made to the people by a magistrate, a bill (cf. institutum).I.Lit.:II.legem ferre: antiquare,
Cic. Off. 2, 21, 73:rogare,
id. Phil. 2, 29, 72:leges ac jura ferre,
Juv. 2, 72:legem promulgavit pertulitque, ut, etc.,
Liv. 33, 46:Antonius fixit legem a dictatore comitiis latam, qua, etc.,
Cic. Att. 14, 12:legem sciscere de aliqua re,
id. Planc. 14, 35:populus R. jussit legem de civitate tribuenda,
id. Balb. 17, 38:repudiare,
id. Lael. 25, 96.—Transf.A.A bill which has become a law in consequence of its adoption by the people in the comitia, a law (cf.: jus, fas; decretum, edictum, scitum): legem constituere alicui, Cic. Caecin. 14, 40:B.legem gravem alicui imponere,
id. Ac. 2, 8, 23:legem neglegere, evertere, perfringere,
id. Cat. 1, 7, 18:neglegere, perrumpere,
id. Leg. 1, 15, 42:leges ac jura labefactare,
id. Caecin. 25, 70:legem condere,
Liv. 3, 34: leges duodecim tabularum, the laws composed by the decemvirs, the foundation of Roman legislation, Liv. 3, 33 sq.:nunc barbaricā lege certumst jus meum omne persequi,
i. e. by the Roman law, that of the Twelve Tables, Plaut. Capt. 3, 1, 32.—Esp. in phrases.1.Lege and legibus, according to law, by law, legally:2.ejus morte ea ad me lege redierunt bona,
Ter. And. 4, 5, 4:Athenas deductus est, ut ibi de eo legibus fieret judicium,
Nep. Phoc. 3, 4.—Legis actio, a statutory process:3.actiones quas in usu veteres habuerunt legis actiones appellabantur, vel ideo quod legibus proditae sunt,... vel ideo quia ipsarum legum verbis accommodatae erant, et ideo inmutabiles proinde atque leges observabantur,
Gai. Inst. 4, 11; cf. § 12 sqq.—Hence, in partic.: lege agere, to proceed strictly according to law.a.Of the lictor, to execute a sentence:b.Fulvius praeconi imperavit, ut lictorem lege agere juberet,
Liv. 26, 15, 9. —To bring a legal or statutory action: una injuria est tecum. Chr. Lege agito ergo, Ter. Phorm. 5, 7, 90: lege agito dicebatur ei cujus intentio contemptibilis adversario videbatur, Don. ad Ter. l. l.: lege agito mecum;4.molestus ne sis,
Plaut. Aul. 3, 3, 11:lege egit in hereditatem paternam exheres filius,
Cic. de Or. 1, 38, 175; 1, 36, 167; id. Verr. 2, 1, 45, § 115.—Fraudem legi facere, to evade the law:C.ut ne legi fraudem faciant aleariae, adcuratote ut, etc.,
the law against dicing, Plaut. Mil. 2, 2, 9:quod emancupando filium fraudem legi fecisset,
Liv. 7, 16, 9; cf. Val. Max. 8, 6, 3; cf.also: facio fraudem senatus consulto,
Cic. Att. 4, 12, 1.—In gen., a law, precept, regulation, principle, rule, mode, manner:D.qui disciplinam suam legem vitae putet,
Cic. Tusc. 2, 4, 11:communis condicio lexque vitae,
id. ib. 4, 29, 62; id. Balb. 7, 18:haec lex in amicitia sauciatur,
id. Lael. 12, 40:quaero cur vir bonus has sibi tam gravis leges imposuerit,
id. Ac. 2, 8, 23:lex veri rectique,
id. ib. 2, 9, 27:aliquam legem vitae accipere,
Sen. Ep. 108, 6:ad legem naturae revertamur,
id. ib. 25, 4:leges in historia observandae,
Cic. Leg. 1, 1, 5:quis nescit primam esse historiae legem, ne quid falsi dicere audeat?
id. de Or. 2, 15, 62; id. Fam. 5, 12, 3:vetus est lex amicitiae, ut idem amici semper velint,
id. Planc. 2, 5:hanc ad legem formanda est oratio,
id. de Or. 3, 49, 190:versibus est certa quaedam et definita lex,
id. Or. 58:legibus suis (i. e. philosophiae) parere,
id. Tusc. 5, 7, 19:leges Epicuri,
id. ib. 5, 37, 108; 4, 4, 7; Sen. Ep. 94, 15; Suet. Ner. 24:vetus lex sermonis,
Quint. 1, 5, 29:contra leges loquendi,
id. 1, 8, 13:lex et ratio loquendi,
Juv. 6, 453:secundum grammaticam legem,
Gell. 13, 21, 22:legem esse aiunt disciplinae dialecticae, etc.,
id. 16, 2, 1:citharae leges,
Tac. A. 16, 4:beneficii,
Sen. Ben. 2, 10, 4:sic ingens rerum numerus jubet atque operum lex,
Juv. 7, 102:scimus hujus opusculi illam esse legem, etc.,
Plin. Ep. 4, 14, 5:qui titulus sola metri lege constringitur,
id. ib. 4, 14, 8.—Of things:quā sidera lege mearent,
by what law, what rule, Ov. M. 15, 71.—Hence, sine lege, without order, in confusion, confusedly:exspatiantur equi... quaque impetus egit, Hac sine lege ruunt,
Ov. M. 2, 204:jacent collo sparsi sine lege capilli,
id. H. 15, 73:haec in lege loci commoda Circus habet,
quality, nature, id. Am. 3, 2, 20; cf.:sub lege loci sumit mutatque figuras,
id. Hal. 32.—A contract, agreement, covenant:E.oleam faciundam hac lege oportet locare, etc.,
Cato, R. R. 145:in mancipii lege,
a contract of sale, Cic. de Or. 1, 39, 178; cf.:Manilianas venalium vendendorum leges ediscere,
id. ib. 1, 58, 246: collegii Aesculapii, Inscr. ap. Fabrett. p. 724, n. 443.—A condition, stipulation (cf. condicio).1.In gen. (mostly ante-class.):2.ego dabo ei talentum, primus qui in crucem excucurrerit, Set ca lege, ut offigantur bis pedes,
Plaut. Most. 2, 1, 13:quia nequit, qua lege licuit velle dixit fieri,
id. Stich. 3, 1, 58: estne empta mi haec? Pe. His legibus [p. 1056] habeas licet, id. Ep. 3, 4, 39:hac lege tibi adstringo meam fidem,
Ter. Eun. 1, 2, 22:legibus dictis,
Liv. 9, 5, 3:dicta tibi est lex,
Hor. Ep. 2, 2, 18:sed vos saevas imponite leges,
Juv. 7, 229.—Hence of conditions or terms of peace:F.pax data Philippo in has leges est,
Liv. 33, 30:quibus ante dictum est legibus, pacem fecerunt,
id. 30, 43:pacemque his legibus constituerunt,
Nep. Tim. 2:se sub leges pacis iniquae Tradere,
Verg. A. 4, 618:leges et foedera jungere,
id. ib. 12, 822:in leges ire,
Stat. S. 1, 1, 27.—In eccl. Lat. esp., the law of Moses:nolite putare quoniam veni solvere legem,
Vulg. Matt. 5, 17; 11, 13;often called lex Moysi,
id. Luc. 2, 22; id. Act. 15, 5;but more freq. lex Domini,
id. Luc. 2, 23; id. Psa. 4, 2:lex Dei,
id. 2 Esdr. 10, 28 sq.;also cf.: lex Altissimi,
id. Eccl. 19, 21:lex tua,
id. Psa. 39, 8; 118, 18:lex mea,
id. Prov. 3, 1.—Also of a precept of the Mosaic law:ista est lex animantium,
Vulg. Lev. 11, 46:istae sunt leges quas constituit Dominus,
id. Num. 30, 17. -
7 praescribo
prae-scrībo, psi, ptum, 3, v. a., to write before, in front, or previously, to prefix in writing (syn.: praefinio, praestituo).I.Lit.:B.pagina nomen sibi quae Vari praescripsit,
Verg. E. 6, 11:monimentis consulum nomina,
Tac. A. 3, 57; cf.:praescriptum (sc. in signis) Vespasiani nomen,
id. H. 3, 13:nomen ipsius virtutis libro,
Gell. 11, 16, 7:epistula, cui titulus praescriptus est, pluria non plura dici debere,
id. 5, 21, 10:auctoritates praescriptae,
the recorded names of senators present when a decree was made, Cic. de Or. 3, 2, 5:ut praescripsimus,
as we remarked before, Vell. 2, 21, 1.—Transf., to trace out:II.praescripta lineamenta,
Plin. 35, 10, 36, § 92.—Trop.A.To order, appoint, direct, command, prescribe:B.finem rebus,
Ter. And. 1, 1, 124:sic enim praescripsimus iis, quibus ea negotia mandavimus, ut, etc.,
Cic. Fam. 13, 26, 2:cum ei praescriptum esset, ne, etc.,
id. Att. 16, 3, 6:iis praescribendus est imperandi modus,
id. Leg. 3, 2, 5:lege aliquid,
id. Clu. 53, 147:si ipse populo Romano non praescriberet, quemadmodum suo jure uteretur, etc.,
Caes. B. G. 1, 36:quid fieri oporteret, ipsi sibi praescribere poterant,
id. ib. 2, 20:ut majorum jura moresque praescribunt,
Cic. Font. 16, 36:curationem valetudinis,
id. Div. 2, 59, 123:jura civibus,
id. Sen. 9, 27:senatui quae sunt agenda,
id. ib. 6, 18:praescribere et constituere aliquid,
id. Caecin. 27, 76:praescribere aliquid et quasi imperare,
id. Ac. 2, 3, 8:praescriptis verbis agendum est,
Dig. 19, tit. 5, 2.—In law, to bring an exception against, to except, object, or demur to:C.ignominioso patri filius praescribit,
Quint. 7, 5, 3; Dig. 47, 15, 3.—To dictate:D. E.carmina,
Tib. 4, 1, 177.—(I. q. praetexere, obtentui sumere.) To use as a pretext:F.aliquem,
Tac. A. 4, 52; 11, 16; cf. praescriptio, II. A.—To describe or depict beforehand:A.tum (Nero) formam futuri principatūs praescripsit,
Tac. A. 13, 4.—Hence, praescriptum, i, n., something prescribed, a copy, task, lesson to imitate or to get by heart (class.).Lit.:B.puerile praescriptum,
Sen. Ep. 94, 9:pueri ad praescriptum discunt,
id. ib. 94, 51.—Trop.1.A precept, order, rule:2.praescripta candida supremae calcis, i. e. metae,
Lucr. 6, 92:omnia legum imperio et praescripto fieri videbitis,
Cic. Clu. 53, 147; so,legis,
Suet. Claud. 14; Amm. 14, 1, 5; 29, 1, 27:praescripta servare,
Cic. Off. 1, 26, 92:ad praescriptum,
according to order, Caes. B. G. 1, 36; id. B. C. 3, 51; Liv. 10, 22:ex communi praescripto civitatis,
Cic. Inv. 2, 45, 132; cf.:ex Augusti praescripto,
Suet. Ner. 10:hoc ejus praescripto,
Caes. B. C. 1, 87 fin.: ultra praescriptum, beyond or contrary to rule, irregularly, illegally, Suet. Caes. 28.— -
8 stellionatus
stellĭōnātus, ūs, m. [1. stellio, B.], cozenage, trickery, cheating, stellionate (jurid. Lat.): stellionatum obici posse his, qui dolo quid fecerunt sciendum est, scilicet si aliud crimen non sit, quod obiciatur;quod enim in privatis judiciis est de dolo actio, hoc in criminibus stellionatus persecutio. Ubicumque igitur titulus criminis deficit, illic stellionatum obiciemus, etc.,
Dig. 47, 20, 3 sq.; 13, 7, 36; 17, 1, 29 fin.; 40, 7, 9. [p. 1757] -
9 titulo
tĭtŭlo, āvi, ātum, 1, v. a. [titulus], to give a title to, to call, name, entitle (postclass.):magos quoque Samaritanorum appellatione titulavit,
Tert. adv. Jud. 9 med.; id. Anim. 13; Carm. Judic. Dom. 2; Mart. Cap. 1, § 41.
См. также в других словарях:
Titulus — de la crucifixion rédigé en hébreu, latin et grec Titulus de Pyramus, le cubicularius de Luci … Wikipédia en Français
Titulus — • In pagan times titulus signified an inscription on stone, and later the stone which marked the confines of property Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Titulus Titulus … Catholic encyclopedia
TITULUS — proprie lapis seu cippus scpulchralis inscriptus, vel ipsa lapidis inscriptio, quae alias elogium quoque. Virgild. Culice, v. 409. tum Frente locatur Elogium Item pro inscriptione, quae supplicii, quod de reo sumebatur, causam indicabat,… … Hofmann J. Lexicon universale
titulus — tȉtulus m DEFINICIJA 1. pravn. pravni naslov (osnova) po kojem subjekt stječe svoje pravo 2. pov. u srednjovjekovnoj umjetnosti natpisi ispod slike koji objašnjavaju sadržaj ili simbolično značenje slike ETIMOLOGIJA lat. titulus: natpis … Hrvatski jezični portal
Titŭlus — (lat.), 1) Titel, s.d.; 2) eine Kirche, daher der Geistliche an derselben Intitulatus; 3) so v.w. Index, s.u. Buch 1) … Pierer's Universal-Lexikon
titulus — index inscription Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
Titulus — Tafelbild mit Titulus, um 1540 Als Titulus (lat. = Aufschrift, Bildtafel, Schild. Plural: Tituli) wird in der Kunstgeschichte eine Inschrift oder Beischrift auf frühen Bildwerken bezeichnet, mit deren Hilfe das jeweils Dargestellte erklärt oder… … Deutsch Wikipedia
Titulus — Los títulos o tituli de las iglesias de Roma son el nombre que reciben algunos templos católicos de esa ciudad por el hecho de ser los más antiguos y estar destinados sobre todo a la evangelización inicial o misión local. Su principal función era … Wikipedia Español
Titulus, S. (1) — 1S. Titulus (14. Apr.). ein Martyrer zu Terni. S. S. Apollonius7. (II. 211.) … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Titulus, S. (2) — 2S. Titulus (14. Aug.), ein Martyrer in Syrien. S. S. Fortunatus68. (III. 149.) … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Titulus — Ti|tu|lus 〈m.; , li〉 1. 〈MA〉 Bildunterschrift, meist in Versform 2. 〈veraltet〉 Amtsname, Ehrenname [lat.] * * * Ti|tu|lus [auch: tɪt...], der; , ...li [(m)lat. titulus, ↑Titel]: (meist in Versform gehaltene) mittelalterliche Bildunterschrift … Universal-Lexikon