-
21 time
1. noun1) (the hour of the day: What time is it?; Can your child tell the time yet?) hora2) (the passage of days, years, events etc: time and space; Time will tell.) tiempo3) (a point at which, or period during which, something happens: at the time of his wedding; breakfast-time.) momento; hora4) (the quantity of minutes, hours, days etc, eg spent in, or available for, a particular activity etc: This won't take much time to do; I enjoyed the time I spent in Paris; At the end of the exam, the supervisor called `Your time is up!') tiempo5) (a suitable moment or period: Now is the time to ask him.) momento6) (one of a number occasions: He's been to France four times.) vez7) (a period characterized by a particular quality in a person's life, experience etc: He went through an unhappy time when she died; We had some good times together.) época, período; momentos8) (the speed at which a piece of music should be played; tempo: in slow time.) tempo
2. verb1) (to measure the time taken by (a happening, event etc) or by (a person, in doing something): He timed the journey.) cronometrar2) (to choose a particular time for: You timed your arrival beautifully!) escoger el momento de/para•- timeless- timelessly
- timelessness
- timely
- timeliness
- timer
- times
- timing
- time bomb
- time-consuming
- time limit
- time off
- time out
- timetable
- all in good time
- all the time
- at times
- be behind time
- for the time being
- from time to time
- in good time
- in time
- no time at all
- no time
- one
- two at a time
- on time
- save
- waste time
- take one's time
- time and time again
- time and again
time1 n1. tiempowhat do you do in your free time? ¿qué haces en tu tiempo libre?2. vezhow many times have you been to Italy? ¿cuántas veces has estado en Italia?3. horawhat time is it? ¿qué hora es?all the time todo el tiempo / constantementefor the time being por el momento / de momentoit's time... es hora de que...time2 vb calcular el tiempo / cronometrartr[taɪm]1 (period) tiempo2 (short period) rato3 (of day) hora■ what time is it? qué hora es?■ this time next week, we'll be on the beach la semana que viene a esta hora, estaremos en la playa■ by the time he gets here, it'll be time to go home cuando llegue él, será la hora de volver a casa4 (age, period, season) época5 (occasion) vez nombre femenino■ how many times have you been to London? ¿cuántas veces has estado en Londres?■ the last time I saw her,... la última vez que la vi,...6 (suitable moment) momento7 SMALLMUSIC/SMALL compás nombre masculino8 SMALLBRITISH ENGLISH/SMALL la hora de cerrar■ time now please! ¡hora de cerrar!9 familiar (imprisonment) condena1 (measure time) medir la duración de, calcular; (races, etc) cronometrar2 (schedule) estar previsto,-a■ the bomb was timed to explode during the parade la bomba estaba preparada para explotar durante el desfile1 veces nombre femenino plural■ 4 times 5 is 20 4 por 5 son 20, 4 veces 5 son 20\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALL(and) about time ya era horaall the time todo el rato, todo el tiempoat all times siempreat any time en cualquier momentoat no time nuncaat one time en un tiempoat the same time al mismo tiempoat the time / at that time entoncesat times a vecesbehind the times anticuado,-abehind time tardefor the time being de momentofrom time to time de vez en cuandoin no time (at all) en seguidain time to the music al compás de la músicamany a time a menudonot to give somebody the time of day no darle a alguien ni la horaon time puntualone/two/three at a time de uno en uno/de dos en dos/de tres en trestime after time una y otra veztime's up se acabó el tiempo, ya es la horato beat time marcar el compásto be ahead of one's time adelantarse a su épocato be badly/well timed (remark) ser inoportuno,-a/oportuno,-ato give somebody a hard time ponérselo difícil a alguien, hacérselo pasar mal a alguiento have a bad time pasarlas negrasto have a good time pasarlo biento have a lot of time for somebody caerle bien alguien a unoto have no time for somebody/something no soportar a alguien/algo, no tener tiempo para alguien/algoto keep up with the times estar al díato move with the times estar al díatime and motion study estudio de productividadtime bomb bomba de relojeríatime limit límite nombre masculino de tiempo, plazo límitetime off tiempo libretime out descansotime warp salto en el tiempotime zone huso horario1) schedule: fijar la hora de, calcular el momento oportuno para2) clock: cronometrar, medir el tiempo de (una competencia, etc.)time n1) : tiempo mthe passing of time: el paso del tiemposhe doesn't have time: no tiene tiempo2) moment: tiempo m, momento mthis is not the time to bring it up: no es el momento de sacar el tema3) : vez fshe called you three times: te llamó tres vecesthree times greater: tres veces mayor4) age: tiempo m, era fin your grandparents' time: en el tiempo de tus abuelos5) tempo: tiempo m, ritmo m (en música)6) : hora fwhat time is it?: ¿qué hora es?at the usual time: a la hora acostumbradato keep time: ir a la horato lose time: atrasar7) experience: rato m, experiencia fwe had a nice time together: pasamos juntos un rato agradableto have a rough time: pasarlo malhave a good time!: ¡que se diviertan!8)at times sometimes: a veces9)for the time being : por el momento, de momentofrom time to time occasionally: de vez en cuandoin time punctually: a tiempoin time eventually: con el tiempotime after time : una y otra vezadj.• a plazos adj.• de tiempo adj.• del tiempo adj.• horario, -a adj.n.• duración s.f.• edad s.f.• espera s.f.• hora s.f.• plazo s.m.• tempo s.m.• tiempo s.m.• vez s.f.• época s.f.v.• cronometrar v.• regular v.• tomar los tiempos (Deporte) v.
I taɪm1) noun2) u (past, present, future) tiempo mas time goes by o passes — a medida que pasa el tiempo, con el paso or el correr del tiempo
at this point o moment in time — en este momento, en el momento presente
time and tide wait for no man — el tiempo pasa inexorablemente; (before n) < travel> en el tiempo
time machine — máquina f del tiempo
3) u (time available, necessary for something) tiempo mcould I have five minutes of your time? — ¿podría concederme cinco minutos?
to make time for something — hacer(se)* or encontrar* tiempo para algo
to make time — ( hurry) (AmE colloq) darse* prisa, apurarse (AmL)
I spend all my time reading/thinking — me paso todo el tiempo leyendo/pensando
it takes time to get used to the climate — lleva or toma tiempo acostumbrarse al clima
it's worth taking a little extra time over the job — vale la pena dedicarle un poco más de tiempo al trabajo
to take one's time: just take your time tómate todo el tiempo que necesites or quieras; you took your time! cómo has tardado!; to buy time ganar tiempo; to have a lot of/no time for somebody/something: I have no time for people like her no soporto a la gente como ella; I've got a lot of time for him me cae muy bien; to have time on one's hands: I had time on my hands me sobraba el tiempo; to play for time — tratar de ganar tiempo
they lived in Paris for a time/for a long time — vivieron un tiempo/mucho tiempo or muchos años en París
long time no see! — (colloq) tanto tiempo (sin verte)!
some time later they moved to Brussels — (un) tiempo después se mudaron a Bruselas, tras cierto tiempo se mudaron a Bruselas
for some considerable time o for quite some time now there have been rumors that... — hace ya bastante tiempo que se rumorea que...
in an hour's/three months'/ten years' time — dentro de una horaes meses/diez años
cooking time — tiempo m de cocción
your time's up — se te (or les etc) ha acabado el tiempo
for the time being — por el momento, de momento
to serve o (colloq) do time — cumplir una condena, estar* a la sombra (fam)
5) (in phrases)all the time — ( constantly) constantemente; ( the whole period) todo el tiempo
in time — ( early enough) a tiempo; ( eventually) con el tiempo
all in good time — cada cosa a su tiempo, todo a su debido tiempo
in no time (at all) — rapidísimo, en un abrir y cerrar de ojos, en un santiamén
6) u ( airtime) (Rad, TV) espacio m7) u c (for journey, race, task) tiempo mwhat's your fastest time over 400m? — ¿cuál es tu mejor tiempo or marca en los 400 metros?
8) u ( with respect to work)to take o (BrE also) have time off — tomarse tiempo libre
9)a) c (epoch, age) (often pl) época f, tiempo mat one time — en una época or un tiempo, en otros tiempos
in times of crisis — en épocas or tiempos de crisis
in Tudor times — en la época de los Tudor, en tiempos de los Tudor
there was a time when o time was when... — hubo un tiempo cuando...
in times to come — en el futuro, en tiempos venideros
to be ahead of one's time: he's ahead/he was ahead of his time se ha adelantado/se adelantó a su época; to be behind the times \<\<ideas\>\> ser* anticuado, estar* desfasado; \<\<person\>\> estar* atrasado de noticias (fam); to keep up with o abreast of the times — mantenerse* al día
b) u ( with respect to a person's life)that was before your time — eso fue antes de que tú nacieras (or empezaras a trabajar aquí etc)
I've seen some funny things in my time but... — he visto cosas raras en mi vida pero...
10)a) u ( by clock) hora fwhat's the time?, what time is it? — ¿qué hora es?
do you have the time? — ¿tienes hora?
the time is ten minutes to ten — son las diez menos diez minutos, son diez para las diez (AmL exc RPl)
to be able to tell the time o (AmE also) tell time — saber* (decir) la hora
British Summer Time — horario m de verano
Eastern Standard Time — ( in US) hora f de la costa atlántica
not to give somebody the time of day — no darle* a algn ni la hora
to pass the time of day (with somebody): now she never even passes the time of day with me ahora ni siquiera me saluda; we passed the time of day charlamos un ratito; (before n) time switch temporizador m; time zone — huso m horario
b) c u ( of event) hora fdo you know the times of the trains? — ¿sabes el horario de los trenes?
time FOR something/to + INF: we have to arrange a time for the next meeting tenemos que fijar una fecha y hora para la próxima reunión; is it time to go yet? ¿ya es hora de irse?; it's time you left o you were leaving es hora de que te vayas; at breakfast time — a la hora del desayuno
11) c ( point in time)at the present/this particular time — en este momento/este preciso momento
by that o this time we were really worried — para entonces ya estábamos preocupadísimos
from that time on — a partir de entonces, desde entonces
it's high time somebody did something — ya es hora or ya va siendo hora de que alguien haga algo
she's resigned, and not before time — ha renunciado, y ya era hora
my/her time has come — me/le ha llegado el momento
to die before one's time — morir* tempranamente or prematuramente
12) c (instance, occasion) vez fI've been there many a time o many times — he estado allí en numerosas ocasiones or muchas veces
nine times out of ten — en el noventa por ciento de los casos, la gran mayoría de las veces
let's leave it for another o some other time — dejémoslo para otro momento
you paid (the) last time — la última vez or la otra vez pagaste tú
for the last time: no! — por última vez no!
let's try one more time — probemos otra vez or una vez más
13) (in phrases)about time: it's about time someone told him ya es hora or ya va siendo hora de que alguien se lo diga; I've finished - and about time too! he terminado - ya era hora!; ahead of time: the first stage was completed ahead of time la primera fase se terminó antes de tiempo; any time: come any time ven cuando quieras or en cualquier momento; call me any time between nine and eleven llámame a cualquier hora entre las nueve y las once; I'd rather work for Mary any time yo prefiero trabajar para Mary, toda la vida (y cien años más); they should be here any time (now) en cualquier momento llegan, deben de estar por llegar de un momento al otro; at a time: four at a time de cuatro en cuatro or (AmL tb) de a cuatro; one at a time! de a uno!, uno por uno! or uno por vez!; I can only do one thing at a time sólo puedo hacer una cosa a la or por vez; for months at a time durante meses enteros; at the same time ( simultaneously) al mismo tiempo; ( however) (as linker) al mismo tiempo, de todas formas; at times a veces; at this time (AmE) ahora, en este momento; every time: I make the same mistake every time! siempre cometo el mismo error!; gin or whisky? - give me whisky every time! ¿ginebra or whisky? - para mí whisky, toda la vida; every o each time (as conj) ( whenever) cada vez; from time to time de vez en cuando; on time ( on schedule): the buses hardly ever run on time los autobuses casi nunca pasan a su hora or puntualmente; she's never on time nunca llega temprano, siempre llega tarde; time after time o time and (time) again — una y otra vez
14) c ( experience)to have a good/bad/hard time — pasarlo bien/mal/muy mal
have a good time! — que te diviertas (or que se diviertan etc)!, que lo pases (or pasen etc) bien!
don't give me a hard time — (esp AmE) no me mortifiques
thank you for a lovely time — gracias por todo, lo hemos pasado estupendamente
15) u ( Mus) compás mout of time — descompasado, fuera de compás
to beat/keep time — marcar*/seguir* el compás
to mark time — ( march on the spot) marcar* el paso; ( make no progress) hacer* tiempo; (before n)
time signature — llave f de tiempo
it's four times bigger — es cuatro veces más grande; (before n)
times table — tabla f de multiplicar
II
a) ( Sport) cronometrarb) ( choose time of)the demonstration was timeed to coincide with his arrival — la hora de la manifestación estaba calculada para coincidir con su llegada
[taɪm]his shot was badly timed — no calculó bien el momento en que debía chutar/disparar
1. N1) (gen) tiempo mas time goes on or by — con el (paso del) tiempo, a medida que pasa/pasaba el tiempo
•
for all time — para siempre•
Father Time — el Tiempo•
to find (the) time for sth — encontrar tiempo para algohow time flies! — ¡cómo pasa el tiempo!
•
to gain time — ganar tiempo•
half the time he's drunk — la mayor parte del tiempo está borracho•
to have (the) time (to do sth) — tener tiempo (para hacer algo)•
to make up for lost time — recuperar el tiempo perdido•
it's only a matter or question of time before it falls — solo es cuestión de tiempo antes de que caiga•
to take time, it takes time — requiere tiempo, lleva su tiempoit'll take time to get over the loss of her family — le llevará tiempo superar la pérdida de su familia
take your time! — tómate el tiempo que necesites, ¡no hay prisa!
you certainly took your time! — iro ¡no es precisamente que te mataras corriendo!
to have time on one's hands —
once you retire you'll have time on your hands — cuando te hayas jubilado, tendrás todo el tiempo del mundo
- kill time- pass the time of day with sb- play for time- be pressed for timespare, waste•
have you been here all this time? — ¿has estado aquí todo este tiempo?•
for the time being — por ahora, de momento•
a long time — mucho tiempoa long time ago — hace mucho (tiempo), hace tiempo
she'll be in a wheelchair for a long time to come — le queda mucho tiempo de estar en silla de ruedas por delante
•
in no time at all — en un abrir y cerrar de ojos•
it will last our time — durará lo que nosotros•
a short time — poco tiempo, un ratoa short time after — poco (tiempo) después, al poco tiempo
•
for some time past — de algún tiempo a esta parteafter some time she looked up at me/wrote to me — después de cierto tiempo levantó la vista hacia mí/me escribió, pasado algún tiempo levantó la vista hacia mí/me escribió
•
in a week's time — dentro de una semanain two weeks' time — en dos semanas, al cabo de dos semanas
- do timeserve3) (at work)full-time, part-time, short-time•
he did it in his own time — lo hizo en su tiempo libre or fuera de (las) horas de trabajo4) (=moment, point of time) momento m•
about time too! — ¡ya era hora!•
come (at) any time (you like) — ven cuando quierasit might happen (at) any time — podría ocurrir de un momento a otro or en cualquier momento
•
at times — a veces, a ratosat all times — siempre, en todo momento
•
to die before one's time — morir tempranonot before time! — ¡ya era hora!
•
between times — en los intervalos•
by the time he arrived — para cuando él llegóby this time — ya, antes de esto
•
to choose one's time carefully — elegir con cuidado el momento más propicio•
the time has come to leave — ha llegado el momento de irse•
at a convenient time — en un momento oportuno•
at any given time — en cualquier momento dado•
her time was drawing near — (to give birth) se acercaba el momento de dar a luz; (to die) estaba llegando al final de su vida•
it's high time you got a job — ya va siendo hora de que consigas un trabajo•
at my time of life — a mi edad, con los años que yo tengo•
at no time did I mention it — no lo mencioné en ningún momento•
now is the time to go — ahora es el momento de irse•
from that time on — a partir de entonces, desde entonces•
at one time — en cierto momento, en cierta época•
this is neither the time nor the place to discuss it — este no es ni el momento ni el lugar oportuno para hablar de eso•
at the present time — actualmente, en la actualidad•
at the proper time — en el momento oportuno•
at the same time — (=simultaneously) al mismo tiempo, a la vez; (=even so) al mismo tiempo, por otro lado•
until such time as he agrees — hasta que consienta•
at that time — por entonces, en aquel entonces, en aquella épocabide•
at this particular time — en este preciso momento5) (by clock) hora fwhat's the time? — ¿qué hora es?
the time is 2.30 — son las dos y media
"time gentlemen please!" — "¡se cierra!"
•
to arrive ahead of time — llegar temprano•
at any time of the day or night — en cualquier momento or a cualquier hora del día o de la noche•
to be 30 minutes behind time — llevar 30 minutos de retraso•
it's coffee time — es la hora del café•
it's time for the news — es (la) hora de las noticias•
let me know in good time — avíseme con anticipaciónto start in good time — partir a tiempo, partir pronto
•
have you got the (right) time? — ¿tiene la hora (exacta)?•
we were just in time to see it — llegamos justo a tiempo para verlo•
a watch that keeps good time — un reloj muy exacto•
just look at the time! — ¡fíjate qué hora es ya!, ¡mira qué tarde es!see closing, opening•
to be on time — [person] ser puntual, llegar puntualmente; [train, plane] llegar puntual6) (=era, period) tiempo m, época fin Elizabethan times — en tiempos isabelinos, en la época isabelina
what times they were!, what times we had! — ¡qué tiempos aquellos!
•
to be ahead of one's time — adelantarse a su época•
that was all before my time — todo eso fue antes de mis tiempos•
to be behind the times — [person] estar atrasado de noticias; [thing, idea] estar fuera de moda, haber quedado anticuado•
how times change! — ¡cómo cambian las cosas!•
to keep abreast of or up with the times — ir con los tiempos, mantenerse al día•
the times we live in — los tiempos en que vivimos•
in modern times — en tiempos modernos•
to move with the times — ir con los tiempos, mantenerse al díasign•
time was when... — hubo un tiempo en que...7) (=experience)to have a bad or rough or thin time (of it) — pasarlo mal, pasarlas negras
•
to have a good time — pasarlo bien, divertirse•
we have a lovely time — lo pasamos la mar de bien *big-timeto make the big time — alcanzar el éxito, triunfar
8) (=occasion) vez fI remember the time he came here — recuerdo la ocasión en que vino por aquí, me acuerdo de cuando vino por aquí
•
to carry three boxes at a time — llevar tres cajas a la vezfor weeks at a time — durante semanas enteras or seguidas
it's the best, every time! — ¡es el mejor, no hay duda!
give me beer every time! — ¡para mí, siempre cerveza!
•
the first time I did it — la primera vez que lo hice•
last time — la última vez•
many times — muchas vecesmany's the time... — no una vez, sino muchas...
•
next time — la próxima vez, a la próxima (esp LAm)•
several times — varias veces•
this time — esta vez•
at various times in the past — en determinados momentos del pasado9) (Mus) compás min 3/4 time — al compás de 3 por 4
•
to beat time — marcar el compás•
in time to the music — al compás de la música•
to keep time — llevar el compásbeat 2., 4), mark II, 2., 7)•
to get out of time — perder el compás10) (Math)it's five times faster than or as fast as yours — es cinco veces más rápido que el tuyo
11) (Mech)2. VT1) (=schedule) planear, calcular; (=choose time of) [+ remark, request] elegir el momento parathe race is timed for 8.30 — el comienzo de la carrera está previsto para las 8.30
the bomb was timed to explode five minutes later — la bomba estaba sincronizada para explotar cinco minutos más tarde
ill-timed, well-timedthe strike was carefully timed to cause maximum disruption — se había escogido el momento de la huelga para ocasionar el mayor trastorno posible
to time o.s. — cronometrarse
3.CPDtime and motion study N — estudio m de tiempos y movimientos
time capsule N — cápsula f del tiempo
time check N — (Sport) control m de tiempos
can I have a time check, please? — ¿qué hora es ahora, por favor?
time clock N — reloj m registrador, reloj m de control de asistencia
time deposit N — (US) depósito m a plazo
time difference N — diferencia f horaria
time exposure N — (Phot) exposición f
time frame N — margen m de tiempo
time fuse N — temporizador m, espoleta f graduada, espoleta f de tiempo
time lag N — (=delay) retraso m; (=lack of synchronization) desfase m
time limit N — plazo m, límite m de tiempo; (=closing date) fecha f tope
time loan N — (US) préstamo m a plazo fijo
time machine N — máquina f de transporte a través del tiempo
time management N — gestión f del tiempo
time management consultant N — consultor(a) m / f de gestión del tiempo
time management course N — curso m de gestión del tiempo
time management skills NPL — técnicas fpl de gestión del tiempo
time management training N — formación f en gestión del tiempo
time off N — (=free time) tiempo m libre
you'll have to take some time off when your wife has her operation — tendrás que tomarte unos días de vacaciones cuando operen a tu mujer
time out N — (esp US) (Sport) (also fig) tiempo m muerto
to take time out (from sth/from doing sth) — descansar (de algo/de hacer algo)
time payment N — (US) pago m a plazos
time saver N —
time sheet N — = time card
time signal N — señal f horaria
time signature N — (Mus) compás m, signatura f de compás
time slice N — fracción f de tiempo
time switch N — interruptor m horario
time trial N — (Cycling) prueba f contra reloj, contrarreloj f
* * *
I [taɪm]1) noun2) u (past, present, future) tiempo mas time goes by o passes — a medida que pasa el tiempo, con el paso or el correr del tiempo
at this point o moment in time — en este momento, en el momento presente
time and tide wait for no man — el tiempo pasa inexorablemente; (before n) < travel> en el tiempo
time machine — máquina f del tiempo
3) u (time available, necessary for something) tiempo mcould I have five minutes of your time? — ¿podría concederme cinco minutos?
to make time for something — hacer(se)* or encontrar* tiempo para algo
to make time — ( hurry) (AmE colloq) darse* prisa, apurarse (AmL)
I spend all my time reading/thinking — me paso todo el tiempo leyendo/pensando
it takes time to get used to the climate — lleva or toma tiempo acostumbrarse al clima
it's worth taking a little extra time over the job — vale la pena dedicarle un poco más de tiempo al trabajo
to take one's time: just take your time tómate todo el tiempo que necesites or quieras; you took your time! cómo has tardado!; to buy time ganar tiempo; to have a lot of/no time for somebody/something: I have no time for people like her no soporto a la gente como ella; I've got a lot of time for him me cae muy bien; to have time on one's hands: I had time on my hands me sobraba el tiempo; to play for time — tratar de ganar tiempo
they lived in Paris for a time/for a long time — vivieron un tiempo/mucho tiempo or muchos años en París
long time no see! — (colloq) tanto tiempo (sin verte)!
some time later they moved to Brussels — (un) tiempo después se mudaron a Bruselas, tras cierto tiempo se mudaron a Bruselas
for some considerable time o for quite some time now there have been rumors that... — hace ya bastante tiempo que se rumorea que...
in an hour's/three months'/ten years' time — dentro de una hora/tres meses/diez años
cooking time — tiempo m de cocción
your time's up — se te (or les etc) ha acabado el tiempo
for the time being — por el momento, de momento
to serve o (colloq) do time — cumplir una condena, estar* a la sombra (fam)
5) (in phrases)all the time — ( constantly) constantemente; ( the whole period) todo el tiempo
in time — ( early enough) a tiempo; ( eventually) con el tiempo
all in good time — cada cosa a su tiempo, todo a su debido tiempo
in no time (at all) — rapidísimo, en un abrir y cerrar de ojos, en un santiamén
6) u ( airtime) (Rad, TV) espacio m7) u c (for journey, race, task) tiempo mwhat's your fastest time over 400m? — ¿cuál es tu mejor tiempo or marca en los 400 metros?
8) u ( with respect to work)to take o (BrE also) have time off — tomarse tiempo libre
9)a) c (epoch, age) (often pl) época f, tiempo mat one time — en una época or un tiempo, en otros tiempos
in times of crisis — en épocas or tiempos de crisis
in Tudor times — en la época de los Tudor, en tiempos de los Tudor
there was a time when o time was when... — hubo un tiempo cuando...
in times to come — en el futuro, en tiempos venideros
to be ahead of one's time: he's ahead/he was ahead of his time se ha adelantado/se adelantó a su época; to be behind the times \<\<ideas\>\> ser* anticuado, estar* desfasado; \<\<person\>\> estar* atrasado de noticias (fam); to keep up with o abreast of the times — mantenerse* al día
b) u ( with respect to a person's life)that was before your time — eso fue antes de que tú nacieras (or empezaras a trabajar aquí etc)
I've seen some funny things in my time but... — he visto cosas raras en mi vida pero...
10)a) u ( by clock) hora fwhat's the time?, what time is it? — ¿qué hora es?
do you have the time? — ¿tienes hora?
the time is ten minutes to ten — son las diez menos diez minutos, son diez para las diez (AmL exc RPl)
to be able to tell the time o (AmE also) tell time — saber* (decir) la hora
British Summer Time — horario m de verano
Eastern Standard Time — ( in US) hora f de la costa atlántica
not to give somebody the time of day — no darle* a algn ni la hora
to pass the time of day (with somebody): now she never even passes the time of day with me ahora ni siquiera me saluda; we passed the time of day charlamos un ratito; (before n) time switch temporizador m; time zone — huso m horario
b) c u ( of event) hora fdo you know the times of the trains? — ¿sabes el horario de los trenes?
time FOR something/to + INF: we have to arrange a time for the next meeting tenemos que fijar una fecha y hora para la próxima reunión; is it time to go yet? ¿ya es hora de irse?; it's time you left o you were leaving es hora de que te vayas; at breakfast time — a la hora del desayuno
11) c ( point in time)at the present/this particular time — en este momento/este preciso momento
by that o this time we were really worried — para entonces ya estábamos preocupadísimos
from that time on — a partir de entonces, desde entonces
it's high time somebody did something — ya es hora or ya va siendo hora de que alguien haga algo
she's resigned, and not before time — ha renunciado, y ya era hora
my/her time has come — me/le ha llegado el momento
to die before one's time — morir* tempranamente or prematuramente
12) c (instance, occasion) vez fI've been there many a time o many times — he estado allí en numerosas ocasiones or muchas veces
nine times out of ten — en el noventa por ciento de los casos, la gran mayoría de las veces
let's leave it for another o some other time — dejémoslo para otro momento
you paid (the) last time — la última vez or la otra vez pagaste tú
for the last time: no! — por última vez no!
let's try one more time — probemos otra vez or una vez más
13) (in phrases)about time: it's about time someone told him ya es hora or ya va siendo hora de que alguien se lo diga; I've finished - and about time too! he terminado - ya era hora!; ahead of time: the first stage was completed ahead of time la primera fase se terminó antes de tiempo; any time: come any time ven cuando quieras or en cualquier momento; call me any time between nine and eleven llámame a cualquier hora entre las nueve y las once; I'd rather work for Mary any time yo prefiero trabajar para Mary, toda la vida (y cien años más); they should be here any time (now) en cualquier momento llegan, deben de estar por llegar de un momento al otro; at a time: four at a time de cuatro en cuatro or (AmL tb) de a cuatro; one at a time! de a uno!, uno por uno! or uno por vez!; I can only do one thing at a time sólo puedo hacer una cosa a la or por vez; for months at a time durante meses enteros; at the same time ( simultaneously) al mismo tiempo; ( however) (as linker) al mismo tiempo, de todas formas; at times a veces; at this time (AmE) ahora, en este momento; every time: I make the same mistake every time! siempre cometo el mismo error!; gin or whisky? - give me whisky every time! ¿ginebra or whisky? - para mí whisky, toda la vida; every o each time (as conj) ( whenever) cada vez; from time to time de vez en cuando; on time ( on schedule): the buses hardly ever run on time los autobuses casi nunca pasan a su hora or puntualmente; she's never on time nunca llega temprano, siempre llega tarde; time after time o time and (time) again — una y otra vez
14) c ( experience)to have a good/bad/hard time — pasarlo bien/mal/muy mal
have a good time! — que te diviertas (or que se diviertan etc)!, que lo pases (or pasen etc) bien!
don't give me a hard time — (esp AmE) no me mortifiques
thank you for a lovely time — gracias por todo, lo hemos pasado estupendamente
15) u ( Mus) compás mout of time — descompasado, fuera de compás
to beat/keep time — marcar*/seguir* el compás
to mark time — ( march on the spot) marcar* el paso; ( make no progress) hacer* tiempo; (before n)
time signature — llave f de tiempo
it's four times bigger — es cuatro veces más grande; (before n)
times table — tabla f de multiplicar
II
a) ( Sport) cronometrarb) ( choose time of)the demonstration was timeed to coincide with his arrival — la hora de la manifestación estaba calculada para coincidir con su llegada
his shot was badly timed — no calculó bien el momento en que debía chutar/disparar
-
22 freirus
Freirus, magos, curanderos, desencantadores de embrujamientos, etc. De los Freirus se han contado muchas historias, algunas ciertas, otras meras leyendas y muy pocas están en lus cuentos. Yo ahora les voy a contar la historia relacionada con lo misterioso de las Xantinas y freirus. "L'ESTORIA DE XANTA ROUXA" —Acorreláu per argutóuxes cumes que fasta les mesmes ñubes s'espurríen, pa xorber d'échos nus envernus les ñeves ya nus branus les güáitades, ben per mor de les borrines ou de bétchadas orbayadas, ou de choveres xin tinu, cundu atroñiquen lus cielus, ya en pocétchos centellóuxes s'esmadrían ente reblagus en manplenáes de riadas. Ou cundu nes campes nuétches baxu 'l paxiétchu d'estrellas, qu'acobertorién lus érus de moyadas alboriadas, ou cundu 'l tempu trastola, ya baxan prietes borrinas xemandu las orbayadas, que fartucaben al vátche que comu xardín divinu per les argutóuxes cumes yera curiáu en muriada. —Nisti vátchiquin d'enxuenu que mil nomes xin chevara, mal nomáu xamás cheldara, perque mil vátches semexus a miou Melgueirina Asturies per tous lus lláus l'engalanan. Isti vátche yera un xardín que xempre verdi lu taba, lu mesmu nel plenu envernu que nel branu magosteiru, dou embruxantes aldines per uquiera lu poblaban, de xentes fortes ya bravas, que fellices trabayaban, disdi que el sol allumbraba, fasta que la nuétche prieta nun dexaba güétchar nagua. —Sous erus daben lu mesmu 'l perexil que l'escanda, lus arbeyinus de Mayu, ya tou la clás de ximiente qu'el llabrador la xemara. Nus sous teixus tou la fame taba d'afechu xebrada. —Allindiaben sous rebañus d'uveyes, vaques, ya yegues, que nus préus, ou nas brañadas pastiaben yerbes mu sanas. Nuna 'ldina d'isti vátche fae mamplenaú d'anus, fexu rellumbru ista hestoria que l'uréei cundu guaxe de chingua d'un bon vaqueiru que tamén él l'ureáre. —Ista cheyenda ou hestoria que ches cuntu you nagora, fói fecha per el amore, 'l xufrimientu ya la chárima, ya per oitres munches couxes qu'allumbra l'alma humana. —Yera Rouxina tan pura, tan ñatural ya melgueira, tan fermóuxa ya ben cheldá que nin el mesmu Faidor oitra mexor n'encaldara. Yera fía d'una viuda de rancuayina llabranza, qu'ente les dous trabayaben, con la gavita l'aldina, que toes sous xentes con gociu l'apurríen cundun cuadraba. Perque Rouxina yera dalgu que embruxaba y encantaba, que semaba l'allegría per uquier qu'espatuxara, Rouxina xegún les xentes yera un anxelín del ciellu, tan roxiquina y a guapina comu las divinas xanas. —Sous güétchus yeran mesterius qu'al mirar tou l'embruxaban, l'allumbraben d'allegríes, l'alleraben d'esperancias, l'aviñonaben pel gociu qu'en sou alma fogueiraba. Sous güétchus faían falugus, apurriendu mil promexas xin écha falar pallabra. Tous lus mozus d'aquel vátche taben ameruxáus d'amore per la melgueira Rouxina, pos tóus ca cual per xigu, cuntábenxe ben queríus per la melgueirina xana. —Cundu chegaben les romeríes naquel vátche d’énxuenu, toes les xentes dexaben lous trabayus, y'apaxiétchaes con sous gales de festa, diben allegres ya fellices con xantificanti respeutu, a festexar al sou Xantu ou Xantina que tou 'l añu le reizaban, rogándoyes que sous femes nun mal partu nun bétcharan ou que lus chobus ya 'l oxu nun chuquinaren sous vaques, sous uvées ou cheguadas, ou qu'el tempu vena bonu p'el maíz ya las patacas, ya cundu 'l mes de la yerbe nun choviere nin orbayara, pa poder metela bona nus payares ya nas baras, axín como oitres couxes que a sous Xantus pigüeñaban. —Ya trés lus reizus al Xantu ou a la Vírxen qu'aduraban, tóus diben pa sous teixus en hermaná fellizada, y'enzulaben el banquete que faíen col cordeiru mexor de la sou teixada, ya oitres guixus ya llambicus, que pa tal chelda forniaban. —Ya despós de tous fartus e achegres en romaurada, colaben pa la campeira dou lus múxicus gaitaban, ya tóus xemáus de diches con alegría danciaban lu mesmu la xente viétcha qu'angunes xotes danciaba, que la xuventú enteira que de baítchar n'adondaban, xempre xuníus nel dexéu de la querencia qu’embruxa l 'amore que ca cual cata, mái nus mozus que nes móuces pos ístas son mái recatas, perque la fema que pirdi la sou gonra endenantes de qu'el cura la caxara, cheva cuaxigu la duda de ser muyer fellizada. (Bona dote tenes fía, que yes fermóxa e gonrada, 'l díe que pirdas la gonra si nun yes muyer caxada, tou dote nun val pa nagua). Axin falaben les maes tous lus díes a sous fías, enus tempus d'endenantes, cundu la mútcher namái que yera 'l ama en sou teixu cundu 'l sou home nun taba. Peru güéi que la muyer ye 'l xuez que chelda les lleyes, ou 'l guardia que t'encarxela, ou 'l aboguéu falancieru que la xusticia simielga ou 'l fiscal endiañáu que t'achuquina xin pena, falu you que la mútcher güéi poucu estima sou gonra, sou embruxu mesterióxu, sou divinidá grorióuxa, sou ser má del mesmu Cristu, sou ser mantina e fermóuxa. —Ya coyendu la güítcha p'afalar denuéu continu ista hestoria ou cheyenda, falu qu'achí naquel baítche, tous lus mozus faíen dance p'eñamorar a Rouxina, tóus lampriáus nel esgolazu queríen xorber nus sous güétchus el embruxu qu'allumbraben, d'angunus envallentáus falábenle mu xellín que taben per écha llocus, peru Rouxina xonrienti a dalgún sou xi ches daba, ya ñocenti comu ‘n ánxel con sous embruxantes güeyus ya sou melgueira falancia, per xemexu afalagaba, engolguiéndulus nun fuéu que mái sou amore queimaba. —E anxín con tóus per lu mesmu, danciaba ya se reyía, falaba ya canturriaba, ya sous güeyus mesterióxus l’amor per uquier xemaban. TRADUCCIÓN.— (LA HISTORIA DE SANTA ROSA). Rodeado por altas cumbres, que hasta las mismas nubes con gallardía se estiraban, para beber de ellas en los inviernos las nieves y en los veranos las aguas, bien por mediación de nieblas o de ricas escarchadas, o de lluvias que sin tino cuando los cielos tronaban y la centella o el rayo como la luz caminaba, y las nubes se rompían en torrentes de riadas. O cuando en las noches claras bajo el manto de estrellas, que cubrían todos los campos mojados por la alborada, que tal hartaba a todo el valle, que como jardín divino, por las altas montañas era cuidado por sus naturales murallas. —En este valle de ensueño, que mil nombres si llevara mal llamado jamás fuera, porque mil valles divinos, parecidos este ensueño, en mi Dulce Tierrina por todos sus lados la engalanan. —Este valle era un jardín que siempre verde lo estaba, lo mismo en el pleno invierno, que en el verano más caluroso, donde embrujadoras aldeas por todas partes poblaban, de gentes fuertes y bravas que felices trabajaban, desde que el sol salía, hasta que la oscura noche no dejaba ver ya nada. Sus tierras daban lo mismo el perejil que el trigo, que los guisantes tempranos, que cualquier clase de siembra que el labrador trabajara. En sus casas toda hambre del todo estaba apartada. —Las nobles y bravas gentes de aquel valle de ensueño, cuidaban a sus rebaños de ovejas, vacas y yeguas, que en los verdes prados, puertos, morteras u brañas, pastiaban abundantes y buenas hierbas. En una de las aldeas de este valle, hace muchos años se a alumbró esta historia, que yo escuché siendo niño, de boca de un buen vaqueiru, que también él la escuchara. —Esta leyenda o historia que yo les voy a contar ahora, fue nacida del amor del sufrimiento y la lagrima y de muchas otras cosas que alumbra el alma Humana. —Era la joven Rosina tan, pura y tan natural, tan dulce y tan hermosa, y también deseada estaba, que hasta el propío Hacedor otra mejor no creara. Era hija de una viuda de muy pequeña labranza, que entre las dos trabajaban, con la ayuda de las gentes de la aldea, que les prestaban cuando la necesitaban. Rosina era ése algo que embrujaba y encantaba, que sembraba la alegría por donde ella caminara. Rosina según las gentes, era un angelín del cielo, tan rubia y hermosa como las divinas Xanas. —Sus ojos eran misterio que al mirar todo lo embrujaba, alumbrando la alegría, repartiendo la esperanza, llenando a todos del gozo que en su alma se hornaba. Sus ojos hacían halagos prodigando las promesas sin ella decir palabra. Todos los mozos del valle estaban llenos de amor por la dulce y encantadora Rosina, y cada cual para si mismo ya se contaba amado por la preciosa diosa. —Cuando llega el tiempo de las fiestas o romerías en aquel valle de ensueño, todas sus gentes dejaban sus trabajos, y vestidos con sus mejores galas, iban alegres y felices, con santificado respeto, a festejar a su Santo o Santina, que en todo el año le rezara, rogándole que sus hembras tuvieran un buen parir, o que los lobos o el oso no matase a sus ganados, o que el tiempo viniese bueno para el maíz, y las patatas y que en el mes de recoger la hierba no lloviese ni lloviznara, para poder tener buena hierba en los pajares y las varas, así como muchas otras cosas que a sus santos les rogaban. Y tras de los rezos al Santo o a la Virgen que adoraban, todos se marchaban para sus casas en hermanada felicidad, y festejaban el banquete que hacían con los corderos mejores de sus rebaños, y otros guisos y confites que para tales fiestas se industriaban. —Y después de todos hartos y alegres en romería, se iban para la campa donde los músicos tocaban, y todos llenos le dichas con alegría danzaban, lo mismo las gentes viejas que algunas jotas bailaban, que toda la juventud que de danzar no casaba, siempre unida en el deseo, de la querencia que embruja, el amor que cada cual buscaba, más en los mozos que en las mozas, pues éstas son más recatas, porque la hembra que pierde su honra antes de ser casada, puede que jamás alcance la felicidad soñada. (Buen dote tienes hija mía, que eres hermosa y honrada, el día que pierdas tu honra sino eres mujer casada, tu dote no vale nada). Así hablaban las madres todos los días a sus hijas en los tiempos ya pasados, cuando la mujer sólo era el ama en su casa siempre que el hombre no estuviera. Pero hoy que la mujer es el juez que hace leyes o el guardia que te encarcela, o el abogado hablador que la justicia menea, o el fiscal endemoniado que te asesina sin pena, digo que hoy la mujer muy poco esta a su honra, su divinidad gloriosa, su ser la madre de Cristo, su ser querida y hermosa. —Y cogiendo la aguijada para arrear con tino esta leyenda o historia, les digo que en aquel valle de ensueño, todos los mozos, bailaban, reían, cantaban y todo cuanto hacían y pensaban iba encaminado para enamorar a la hermosa y divinizante Rosina, pues todos estaban hambrientos y sedientos hasta el enloquecimiento, por poder satisfacerse con las embrujantes miradas de sus misteriosos y encantadores ojos, algunos mozos más osados, le decían muy despacio y con grande veneración, que estaban enloquecidos de amor por ella. Pero Rosina sonriéndose siempre con su candidez acostumbrada, a ninguno le daba su sí, e inocente como un ángel, con sus embrujantes ojos y su dulce palabra, por igual a todos halagaba, envolviéndoles dentro de un embriagador y divino fuego en el que sólo su amor les quemaba. Y así con todos por igual, bailaba y se reía, hablaba y cantaba, y sus ojos misteriosos el puro e inocente amor por todas partes sembraba. "JUAN EL CURANDERO" —Era Juan hombre maduro sin llegar en esta edad a su total madurez, y era viejo en ser tan pobre como la propia vejez, pues no hay viejo que sea rico aunque más dineros tenga que el mundo que tener. Ya que el dinero en el viejo (y a esta edad yo he de llegar si la parca en mi camino no me siega mi querer, y quisiera me respeten como yo desde mi infancia con el anciano lo hacer) u otra riqueza que fués, sólo le sirve de abrigo, de tranquilidad tal vez, y para que todos sus deudos le mimen y les respeten, como el mejor de sus males para heredarle después. —Yo no se si me comprenden por no explicarme muy bien, yo no llamo viejo al tiempo, porque el tiempo viejo no es, yo llamo anciano a los seres que han perdido la alegría, la ilusión y el apetito, y cuando esto se pierde el más joven viejo es. —Digo yo que me han contado, que Juan no tenía riquezas, y que vivía solitario en una humilde cabaña que él mismo se fabricara, era hijo de aquel valle, dónde sus padres un día tuvieran buena labranza, pero siendo él un niño que apenas lo recordar, vendieron toda la hacienda y se fueron a ultramar. Y en aquellas tierras ricas al otro lado del mar, Juan conoció la fortuna que del trabajo sus padres la pudieron enfornar (hornar), también conoció el amor, y la alegría de vivirlo con el placer que él te dar, pero el vicio de las drogas que a otros muchos te empujar, le hicieron perder su suerte y en la desgracia rodar, y esta negra desventura al presidio le llevar, de dónde salió tan pobre de riquezas y de honor, que en él ya nadie confiar. —Desesperado y mendigo, sin familia y sin hogar, Juan regreso a su Tierrina, al valle que había nacido, y a las argutas montañas que con recelo le guardar, y una vez en el lugar dónde él al mundo llegar, en terreno comunal edifico su cabaña, y tras ella hizo una huerta que con sapienza cuidar, dónde florecía la planta que tras bien elaborada él con placer la fumaba y del mundo se olvidar. —Juan vivía de la caza, de la pesca de ser hombre de mente despierta a ultranza, y quizás bien educada en el delicado oficio de curar la enfermedad, pues él sanaba a las gentes con sus potingues y ungüentos industriados con las plantas que en el monte él arrancar, así aliviaba el reuma, los catarros y otros males, que el médico no sanar. Muchas veces sus palabras sabias por bien atinadas, hacían más bien al enfermo, que el doctor y su receta, que a parte de ser muy cara, raras veces era eficaz. —Juan era un astur de casta, de estatura premediada, de rostro agradable y firme, con nariz recta y holgada, de boca que sonreía aunque palabra no hablara, de ojos tristes y avispados, del color de la esmeralda, sus cabellos eran negros para contraste de raza, y su caminar sereno tranquilidad sin par, le daban el firme aire de poder y libertad. Juan practicaba la industria de curar la enfermedad no cobrando jamás nada, pero todos le ofrendaban mucho más que si cobrara, quizás fuese porque Juan, era hombre que las gentes le querían, le admiraban y le honraban. —Una tarde estaba Juan sentado frente a su casa, que alejada de la aldea en solitario se alzaba, silencioso y cabizbajo no viendo que le observaban, Juan cavilaba en silencio, o tal vez feliz lo fuera y en nada quizás pensara. Más de pronto alguien le dijo con voz cristalina y clara, como las aguas que nacen en las fragosas montañas, con voz cantarina y brava, como la que hace el malvís en la libertad del campo, dueño y señor de su ente, no siendo esclavo de nada, con voz mansa y adulzada, como la que hace la hembra, cuando a su amado le invita, o a su cachorro le halaga, con voz cálida e inocente, como los rayos del sol que dan vida a todo ser, sin preguntar si hay algunos que no merecen tal gala con voz que era un embrujo, para cualquier ser viviente que su música escuchara: —¡Señor Juan! ¿Se encuentra enfermo, o tal vez tiene tristezas que le infelizan su alma? —Juan levantó su mirada, y allí en mitad del camino Rosina le reparaba, con sus candorosos ojos y una divina sonrisa que en sus boca bailoteaba. —¡No preciosa soy feliz, no tengo en pobreza nada, que me fabrique el dolor, ni el odio ni la venganza, ni el egoísmo maligno, ni una ilusión desquiciada! —¡Soy feliz porque soy rico, al saber que no poseo querella de hacienda vana, tengo comida y cobijo, vecinos que bien me quieren y muy tranquila mi alma. —¿Puedo sentarme a tu lado a charlar si tiene gracia...? —¡Tengo la gracia del cielo, cuando hasta mi lado llega, la hermosura más preciada por la inocencia guiada! —¡Puedes Rosina si quieres hacer cuanto a ti te plazca! —¡Señor Juan, yo soy curiosa, como mujer bien pagada, cuentan en la aldea cosas de usted y ninguna mala, pero yo quiero saber esa tristeza que tienen sus ojos que ahora me halagan, ese no querer tener, cuando todos en la vida, por el poseer se afanan! —¡No están tristes mis pupilas, ya que en verdad son dichosas, tal vez se encuentran cansadas, por el placer tan inmenso que en todo momento gozan! —¿Cómo es posible señor, que estando sólo en su choza con agranda *** ***y de todas sus bondades, y ocasiones hubo muchas en que estándome yo sola he pensado en bien amarle. Señor Juan, nunca me quite de este placer que yo siento al poder acariciarle, al poder amarle tanto, como no he podido amar, nada más que a la mi madre! — Juan dominando el deseo que su espíritu sentía, de sus sentidos dislocos perdidos en el placer del vicio que da la carne, pudo un tiempo detener prisioneros tales naturales males, pero al fin incontrolable, besó a Rosina en sus ojos que eran maravillas tales, con el ardor de la quema controlada y sin desmanes, y acariciando su rostro con hermosura pureza del más escogido ángel, le dijo ya emocionado despreciando sus maldades: —¡No sé si el cielo me premia dándome cariños tales, o si me pide un calvario que en duda pongo en llevarle, sólo sé Rosina hermosa, princesa maravillosa con designios celestiales, que en mí hallarás tú siempre cuanto tenga y pueda darte, puedes venir a mi casa siempre que el querer te llame, mi puerta no tiene llave ni para ti, ni tampoco para nadie! —¡Señor Juan, soy tan dichosa que mi pecho se me abre, y por él se me desbordan todo un Firmamento lleno de gozosas alegrías, porque no tienen cabida en mi alma que las hace! —Juan de nuevo acarició aquel ángel tentador, y sin poder contenerse aunque luchó con ardor, sus labios fueron directos aquella rosa encarnada, que era su boca preñada de virginidad y amor. Y lejos de ser esquiva a tan bacanal caricia que se enredaba en el beso que en sus labios se prendió y aquella fuente de gozo, de un deseo incontrolable de un embrujo tentador, respondió al beso en medida que el beso que recibió, y rauda salió corriendo envuelta en gloriosa dicha, con marcado rubor, le dijo adiós con su mano, hacia su aldea marchó. —Juan quedó sólo y maltrecho por el placer el dolor, sin llegar a comprender, que tanta inocencia pura, tanta hermosura y candor, pudieran vivir tan juntas en natural parangón, y darle a él tanta dicha, como carga de dolor. "LA MUERTE DE JUAN" —Fue condena para Juan imposible de vencer, aquel fuego que prendió Rosina en su corazón, era un veneno de infierno que le empujaba al placer, y no al honrado sendero de querer a la inocente como el padre que no ser. —¿O quizás es el demonio ese ángel celestial que en figura de Rosina a mí me vino a tentar, el inocente soy yo que en la inocencia fiar? —Ella se dejó halagar, yo con pasión la besé, y busqué en sus labios puros no el cariño paternal, sino el deseo carnal que en todo Humano se encuentra, como dios del placer, muchas ocasiones hay que ni el más santo barón, ni la más casta mujer son capaces de frenar y violan la castidad en su vida alguna vez. Si a este extremo llegan ellos, ¿qué podré yo hacer que soy un vicioso por demás de la droga y el placer? —Y ella se dejó halagar, y con su candorosa inocencia despertó en mí otra vez, las locas ansias de amar, que dormidas las tenía pensando que nunca más volverían a despertar, puede que ella sin querer me incitara en la pasión, por eso yo la besé, y busqué en sus labios rojos fontana de gran placer, apagar mi sed de amor, y cuando tal degustaba pude y en ella yo notar, que respondía a tal goce no con querer paternal, sino con ansias de amar, y al igual que yo gozar. Y sus pechos prominentes recios por virginidad, he visto que se alteraban sacudidos por el goce que al largo beso arrancar. Y sus ojos hechiceros brillantes como luceros cuando el alba se acercar, he visto que se cerraban extraviados y sumidos, como buscando en su mente un acomodo gustoso del placer desconocido que ella aún no degustar. —¡Más que digo! ¡Estoy demente! —¡Cómo piensan mis sentidos cosas tan bajas y ruines de una virgen inocente que como a padre me amar! —¡Santo cielo, estoy perdido dentro de este fuego ciego que sin mudanza ninguna, me conduce con fiereza al desbordado deseo, de una pasión tan demente que me roba mi sosiego, y que me empuja insolente al pensamiento más bajo que mi mente fabricar! —¡Qué feliz era yo antes en este mi bello valle, dónde desde lejos vine con el propósito firme de hallar la tranquilidad fundiéndome con la paz, que tanto necesitaba mi alma ya emponzoñada por tanto el cuerpo gozar! —¡He de marcharme del valle mañana a lo más tardar, he de huir de esta pasión que a velocidad del rayo me roba sin contenerla, el tesoro más preciado que era mi tranquilidad. He de alejarme si quiero que mi deseo carnal, consumado no se vuelva con la fiereza bestial que en afán pone la fiera cuando el hambre la devora, y para calmarla mata al inocente cordero criatura celestial, que muere en la fiera garra sin pronunciar un sollozo, como morirá la honra de la inocente Rosina, para calmar el Placer que en mi alma dislocado aspira al rico bocado de su hermoso virginal! —Ya la tarde caminaba en pos de la oscuridad, que ensombrecida en el valle hacia sus cumbres se alzar, Juan se adentró en su cabaña casi enfermo por la fuerza que había gastado en pensar, queriendo sepultarse dónde ni el mismo se hallar, para olvidar el tormento de la más grande pasión que en su vida le tentar, por eso, con sus hierbas drogadizas y otros diversos potingues que él sabía preparar, mezclados con miel y caña, en una olla con agua al mor del fuego aliñar, y cuando en su punto estuvo aquella droga fatal, se acostó en su ruin camastro y a tragos largos y ralos con gusto se la libar, para apagar en su mente su pensamiento encendido que en la Rosina quemar. —Tiempo hacía que la noche del valle ya se adueñar, cuando sintió que en su puerta alguien la abría y entrar, en el interior del cuarto con voz candorosa y suave en murmullo cariñoso que al de la gloria apariar, le decían con misterio que le pareció que era su mente que trasvolada al ente que le tentaba, de él se quería también por doble puerto mofar: —¡Señor Juan! ¿Está dormido...? —A la luz del mal candil que iluminaba la alcoba, con destellos que bailaban en las borronosas sombras, dándoles casi una vida que a más claridad no hallar, Juan vio a Rosina sonriente, entre azorada gozosa, e incorporándose presto en su catre empobrecido, preguntole preocupado aunque alegre por pensar, que en su sino escrito estaba que aquella virgen doncella sólo venía a buscar, el aplacar su pasión con la que a él le atenazar: —¿Cómo se atreves princesa, ángel hermoso del cielo, criatura primorosa, diosa de mis desvelos, ruina de mis desventuras, soberana de mi cielo, cómo te osas Rosina, encantadora xanina, que has embrujado mi alma con tu amor que al ser divino yo como mortal no espero, cómo te atreves te digo, en venir desde la aldea, sólo y en noche sombría, hasta esta casa malvada, dónde mora tu deshonra yvive mi desespero? —¡Señor Juan, no pude, y juro que lo intente con denuedo, pues algo, si que no comprendo, una fuerza misteriosa que me traspasaba el alma, entre alegre y pesarosa, entre dichosa gozosa, repugnante y vergonzosa, una pasión tan profunda que al ser salvaje es sincera, una poderosa magia que al ser divina es misterio, me obligó sin yo oponerme, a que dejase mi casa muy despacio en silencio, me trajo a su presencia, y aquí estoy porque le quiero! —Juan con tristeza profunda y alegría en alto cielo, con pasión que se apagaba y en amor ardía fiero, asió la infusión de droga y bebió con el consuelo, de ver abierta a la postre la puerta de su gran cielo. Cogió Rosina la olla de entre las manos de Juan, que no hizo ni un amago para impedir que ingiriera de aquella su medecina que le aploacaba sus penas y con su sonrisa hermosa, inocente y candorosa, bebió Rosina con gozo la caramelosa droga, tras beber un largo sorbo, siguió sonriendo feliz, a la par que se acostaba en el catre a par de Juan, y con sus palabras dulces y sus manos primordiosas, caricias sembraba en Juan a la par que le decía: —¡Algo tiene esta bebida que de alegría me llenar, algo que sabe tan dulce como la miel en panal, algo que enciende mi alma y en el aire me hace andar, tal parece que soy ángel con alas en mis espaldas que me permiten volar! —¡Señor Juan, mi Juan querido, siente un calor en mi cuerpo y la ropa me estorbar, voy a quedarme en porricas (desnuda) para contigo gozar, soy feliz mi Juan querido, tanto que dudo en el mundo, un ser con más dicha y gozo, como yo no sé si habra! —Y así entre besos y abrazos, caricias, risas y juegos, en aquel renqueante catre sucio y pobre por demás, Rosina la candorosa, la inocente virgen pura, perdió su honra gozosa, conociendo jubilosa un placer que no soñar, perdió su casta inocente y a cambio ganó dichosa, saborear felicidad. —Toda la noche fue fiesta de besos que se perdían sumidos en el placer, de caricias de halagos, que hasta las puertas abiertas de su honra destrozada, llegaban en oleadas, sin jamás desfallecer. —Y así amándose ciegos sin pensar en el después, cantó el malvís su tonada y llegó el amanecer. —Fue entonces cuando extenuados de tanto amor y placer, fundidos en el abrazo que sólo el querer saber, se perdieron en el sueño feliz y de pesadez, que a los cuerpos adormece después de beber placer. —Se alarmó por la mañana la aldea que despertaba aprestándose al trabajo como cada día hacer. Se alarmó por los lamentos, llantos y gran desespero, que la madre de Rosina con grande pena lo hacer. —Puesto el pueblo sobre aviso, pronto cundió en todo el valle la noticia ya agrandada del dolor que acontecer. —Unos decían con pena, que tal vez fuera raptada por alguien que la querer. —Viejas hubo que dijeron porque que en misterios creer, que Rosina no era criatura humana, sino que era una Xana, y con ellas a sus fuentes otra vez querer volver. —Todas las gentes del valle la llamaban y buscaban, por los montes y praderas, por las ubérrimas cumbres dónde el utre (el águila) campaba, por las abexías (húmedas sombreadas) y abruptas fondigonás (hondonadas), por las veiras del regueiru (orillas del torrente), que cruzaba sulfuro la rica verde vallada, y todos con desespero perdían ya la esperanza de poder jamás toparla, y ya casi se creían, que Rosina era una Xana que a sus fuentes retornara. —Alguien llegó a la cabaña del bienhechor curandero, la vio abierta y solitaria, llamó a Juan con fuerte voz, y al ver que no contestaba, dentro de su casa entró. —Y allí, en el catre humilde del magnánimo señor, juntos y muy abrazados, sumidos en dulce sueño, Juan y Rosina dormían sin despertar a su voz. —Salió raudo de la casa quién el primero los vio, y a gritos dijo en la aldea dónde Rosina se hallaba y nadie se lo creyó. —Pero al afirmarlo fiero, y rogar que le siguieran, todos corrieron tras él, y entraron en la cabaña, y vieron a los amantes durmientes y entrelazados cual si fuesen uno dos. —Asustados los vecinos al ver lo que no creyeran aunque jurasen por Dios, zarandearon los dormidos, con rabia, odio y furor, y despertose Rosina, pero Juan no despertó. —No se alteró la Rosina, ni menos se levantó, halagó el pelo de Juan, con cariño le besó, y les dijo a sus vecinos con voz preñada de ira, de desprecio y de valor: —¡Dejazle dormir tranquilo, que vuestras horrendas voces no perturben a mi amor, y marcharos de mi presencia, pues no volveré a la aldea, ya que mi casa está aquí, porque desde hoy ya soy, ante Dios que es el que importa, la fiel esposa de Juan, al que le entregué mi honra y todo mi corazón! —Fue la madre de Rosina herida en su sentimiento con vergüenza con fuerza enloquecida por deshonra tan atróz, la que asiendo a Juan con envilecido furor, del catre al suelo tiró y allí en el suelo empobrecido, del miserable cuartucho, todos juntos comprobaron sumidos en un terror, que de miedo confudiólos al presenciar con pavor, que Juan seguía dormido, y en sus labios florecía una sonrisa feliz, que la muerte por la dicha al matarle le dejó. —¡Está muerto! ¡Le has matado! Dijeron aquellas gentes mirándola despavoridos, como si Rosina fuera demonio exterminador, como si aquella muchacha que siempre del pueblo tuvo el cariño y el halago, el aprecio más pagado, y el amor de los rapazus (mozos) que por ella suspiraban con buen querer e ilusión, cómo si aquella preciosa y angelical criatura que desde niña alegrara con sus cantes y sonrisas, galanuras y prestancias, sencillas y naturales, ausentes de vanidas y de hipócritas maldades, los vivires, y quehaceres de las gentes de aquel valle, de pronto se convirtiera en lo mas sucio y maldito que a un humano le caver. —¡Bruja del demonio eres Xana de gran maldición! —Dijeron algunas gentes con el odio retratado en sus ojos y audición —¡Has venido a esta cabaña tan sólo con la intención de asesinar a este hombre, que era nuestro curador y un santo de bendición! —Levantóse de aquel catre Rosina sin el pudor, y en porricas (desnuda) como estaba, con el cuerpo más perfecto que jamás la tierra dio, abrazose a Juan llorando entre gritos lastimeros tan cargados de dolor, que doblegarían en pena a otras gentes que no fueran sus vecinos que la odiaban, y con desprecio la miraban, con repugnancia y con terror. —¡Fostes vuexotrus baldrietchus, gafuróuxus achuquinus (fuisteis vosotros cobardes, despiadados asesinos), hijos de satan malditos, los que matasteis a Juan mientras que dormía yo, un sueño que no era sueño, sino gloria del Señor! —Gritóles Rosina airada, fuera de sí dislocada, transfigurado su rostro por tan inmenso dolor. —¡Yo pido al Señor del Cielo, o al rey del infierno fiero, que sobre vosotros baje poderosa maldición, que os quite la alegría, la paz y prosperidad por asesinos que sois! —Al día siguiente en el valle fue enterrado el pobre Juan, llorando sin ver consuelo, tras el féretro entablado Rosina le acompañaba hasta la dura morada dónde su cuerpo sin vida sería pasto de la tierra, porque de ella nació. —Con Juan se fue de Rosina la alegría alborozada, el brillo de su mirada cautivadora de amor, su virginidad gozada, sus sonrisas primordiosas que de ángel eran canción, su inocencia candorosa su felicidad dichosa, gozada en el mismo día que su honra se esfumo. —Más de dos meses Rosina en su lecho desesperada enferma de amor vivió, y casi su muerte halló por la pena que sufrió. —Cuando al fin salió del mal y a su cotidiana vida de trabajo retornó, lo hizo ilusionada de renaciente alegría, al saber que en sus entrañas un hijo estaba creciendo fruto de su gran amor. —Fue su vida desde entonces en aquel valle querido, la condena del infierno o un castigo del Señor. —Ella que siempre había sido la hermosura y la canción, la alegría y la sonrisa, la ilusión de tantos mozos que deseaban su amor, la inocente virgen pura sin orgullo ni obsesión, era ahora por sus gentes despreciada con horror, insultada muchas veces con ofensivas mentiras, dónde la airada venganza de la envidia recogió. Hasta los mozos que antes la trataban con cariño y marcada veneración, ahora la repudiaban, y con socarronas risas le lanzaban sucias sátiras, y la nomaban Paraxa (nombraban puta) con la misma asiduidad, que antes le decían bonita en cualquier otra ocasión. —Algunas viejas había que con sutil agudeza que en el aldeano es primor, sembraban entre las gentes el veneno acusador, con frases tan bien urdidas de historias que antiguas son, que Rosina era una Xana, que sólo traería al valle desgracias y males tales, que mejor era apredrearla y arrancarle de su cuerpo su vida de maldición. ALUMBRAMIENTO, MUERTE Y SANTIDAD DE ROSINA —En el culminante estado de su amada gestación, Rosina aquella mañana fue con sus vacas al prado, y allí en el raso campo a la luz clara del sol, se puso enferma de parto, y entre la hierba rosada a dar a luz se acostó. —La alegría acariciada que tanto tiempo esperaba, semilla que iba a nacer fruto de su gran amor, se tornaba por momentos en acuciante dolor, que le hacía revolcarse entre la crecida hierba, entre gritos lastimeros que le arañaban la entraña, porque su hijo quería ver la claridad del sol. —Ella sola en pleno campo, sin que nadie le ayudara, ni menos la consolara ni con palabras ni hechos, sin que una mano piadosa l'enxugara (le secara) los sudores que el dolor los hacía crecer, ella sola a lo salvaje, como siempre había vivido con natural sencillez, como si fuera una fiera con el dolor de mujer, estaba alumbrando un hijo, con la natural manera que en su día lo supo hacer. —El esfuerzo agobiador y el dolor desgarrador que sufriera al alumbrarlo, la privaron del sentido durante ignorado rato, y así el infante gritaba en la soledad del campo, mientras que era lamido con cariño casi humano, por Petra la perra loba, que con su ama la Xana apacentaba el ganado. —Desde las altivas cumbres dónde el águila vigila, con sus ojos encendidos de rapidez desmedida, y precisión ajustada a sus ansias de asesina, la soberana del aire había visto la muchacha, entre las hierbas tendida cual si muerta se encontrara, y al pequeño dando gritos, aunque Petra, cariñosa con maternidad lamiera, cual si su cachorro fuera, no el hijo de su ama. —Sanguinaria y despiadada vio la reina de las cumbres en el infante un festín, de sabrosa carne humana, y bajando de los cielos con sus alas replegadas y la rapidez del rayo cuando del trueno se escapa, arrancó en vuelo rasante de entre las fauces del perro que en el momento cuidaba con desmedido cariño al instante que hacia el cielo el águila se elevaba. —Lamentos que daba el niño entre las feroces garras de águila desalmada, mientras que la fiera alada sin piedad entre sus uñas al instante asesinaba. —Ladridos de grande pena que la perra noble y buena más humana que animal enloquecida hacia el cielo con fiera rabia lanzar, mientras que chillando alegre la reina de las montañas majestuosa planear, para llegar a su nido que colgado en el abismo del inaccesible risco, iba a ser mudo testigo, del ángel que en un festín, un águila devorar. —Al fin la pobre Rosina del olvido del desmayo a la razón retornar, y recorrió con anhelo de una alegría sin par, que había alumbrado a su hijo, y rauda miró angustiada en que lugar se encontrar. —Vio a la noble perra entre la hierba acostada que quejidos murmuraba cual si culpada lo estar, vio su razón desatada ensenderada en camino que a la demencia guiar, si no encontraba a su hijo que ella sabía que alumbrar. —Pero no... pudo hallarle, ni ya nadie le encontrar, porque aquella fiera alada un festín con él se dar. Su dolor al más medrado, su penar crecido al más, hicieron de ella el demente que sin perder la razón como loco se portar. Clavó sus hermosos ojos en el Infinito cielo, y con llanto desgarrado por mil lágrimas regado que las fuentes del dolor desmandadas en riada todo su ser anegar, reclamaba su justicia al Señor que así le hablar: —¿Dónde mi hijo se fue si en mi entraña ya no estar? —¿Dónde Hacedor Poderoso con tantos ojos que tienes que todo lo escudriñar, dónde mi hijo se fue, que ladrón me lo robar? —¡Yo le he visto aquí nacido, sano y fuerte cuando Tú mi sentido me quitar. —¡Dime Señor te lo ruego, y a cambio mi vida entera ahora mismo te entregar, dentro de atroz sufrimiento que inventado aún no estar!, ¿que malvado despiadado a mi hijo me robar? —¡Vamos Señor que no oigo tu Divina voz hablar! —¡Dime si mudo lo eres al menos con una seña dónde mi hijo morar! —¡Despierta Señor del Cielo, si es que dormido lo estás, y busca a mi hijo pronto que sino se morirá! —¡Oh Señor ya te comprendo, no me quieres ayudar, porque a nadie Tú le ayudas mientras que vivo lo estar! —¿Oh acaso soy yo la Xana que en las fontanas morar, y estoy viviendo un sueño que no es mi realidad? —¡Si así es mi creador, el sueño es mi verdad! —Revolcándose en la hierba que su drama presenciar, prisionera del dolor, que descanso ni sosiego, ni un instante le dar, ahogándose en las lágrimas, que de sus ojos brotar, la desgraciada parida horrendos gritos lanzaba, que en el aire se perdían fusionados y apagados en distancia, por el cante del malvís, el jilguero y la calandria, por el rumor de las aguas que felices y hermanadas, el bullicioso torrente hasta la mar las llevaba. Por la canción tan pareja que hace el grillo y la cigarra. Por el graznar de los cuervos y del águila malvada. Por la brisa cariñosa que acaricia oxiginada, los foyajes que orquestean músicas en la arbolada. —Solo Petra su fiel perra con sentimientos de humana, traspasada por la pena, acaricieba lamiendo las lágrimas de su ama, ella si podía decirle si su lengua en voz montara, que taimada criatura a su hijo devorara. —Más de pronto la Rosina, cómo si un demonio fiero en su alma se albergara, dándole vida a una idea que un dolor más encendido por ver clara su desgracia de sus sentidos saltara, con los ojos extraviados por la furia en tal creada, se levantó envenenada con ardor de herida fiera, y asiendo a su noble perra con sus manos encrispadas dirigidas por el odio de su razón desquiciada, apretóla por el cuello con el ansia de matarla, mientras que con voz rabiada gritaba desaforada: —¡Fuiste tu perra maldita la que mataste a mi hijo, la que con placer de averno hiciste de él un festín devorándome mi entraña, fuiste tu asqueroso bicho traicionero y carnicero, la que se comió a mi hijo mientras que yo avasallada por el dolor más profundo fuera de razón estaba! —¡Pero ahora morirás en mis manos desgraciada, y te rajeré tu vientre, y en pequeños pedacitos que enloqueceran mi alma, sacaré de él a mi hijo, aunque no sea nada más que para poder mirar los despojos de mi entraña! —Fuerte y grande era Petra la perra humanizada, que al verse tan maltratada por su ama desquiciada, luchó con fiereza noble librándose del dogal que en su cuello aprisionaba, logrando huir con lamentos hacia la aldea alejada. —Trás ella como una loca, llena de sangre y airada, con sus cabellos revueltos al viento que acariciaba, y sus ojos extraviados dónde la furia brillaba, acusando con palabras de maldición anegadas a su perra endemoniada, entró la moza parida en su aldea enloquecida, y los vecinos al verla en facha tan desastrada, lejos de apenarse de ella, los malditos la injuriaban, y la siguieron gozosos sonrientes en algarada, hasta llegar a la casa dónde Rosina moraba. —Y allí la vieron salvaje como la fiera rabiada, maltratar con una furia que de el tigre era copiada, a la Petra su fiel perra, que aunque comprendiera todo y sin poder decir nada, asustada y encogida miraba entre lamentos a su ama trastornada. —¡No te escaparás ahora de mi venganza malvada, bestia satánica y ruina, peor que tu hermano el lobo de donde has sido encarnada, tú has devorado a mi hijo, y yo te arrancaré tu alma! —¡Mientes bruja fuiste tú, la que vil muerte le diste igual que has hecho con Juan, y harás desgracias sin par en el valle mientras vivas, porque eres la Xana mala, qu’encaldas (que haces) calamidades, sin darnos ninguna dicha, por eso vas a morir ahora mismo por maldita! —Dijo una vieja rabiosa a la par que una pedrada le lanzó contra su cuerpo. Otras personas con saña a la vieja secundaron. Y así la Xana Rosina, la muchacha más hermosa que jamás criara el valle, la de mejor sentimientos, la de más puras maneras y naturales virtudes, moría a manos de sus gentes, apredreada y despreciada, tratada como una bruja, que sólo sembraba el mal. —Y Rosina no había sido nada más que un ángel bueno, que supo amar y vivir dentro de la libertad, tan natural y sencilla como la vida que crece en rico o pobre lugar, Rosina con ser antigua, siempre moderna será, como las mozas de hoy, si alguna sabe de veras lo que es la libertad, no el anárquico vivir que a su gusto se inventar. —Justamente el mismo día que sus malvados vecinos a la Xana asesinar, una peste pobló el valle, y’achegaba en fechura de morrinas, que dexaba a lus teixus ya les cortes, enxemaus de prexones y’animales, en fechura de cadarmus que fedíen, como guelen les morrines enus branus. (Y llegaba en hechura de mortandades, que dejaba a las casas y a los establos, sembrados de personas y animales, en forma de cadáveres que olían, como suelen hacerlo los cuerpos muertos abandonados en los campos con las calores de los veranos). —No fueron tardas las gentes de aquel próspero valle, en darse cuenta de que aquella calamidad que les rodeaba en forma de muerte, de dolor y de otros males, era un merecido castigo que el Cielo les enviaba, por haber dado muerte tan injustamente a la Xana Rosina, que era la criatura más deliciosa y buena que había nacido para bien de todos en el valle. —Pronto comprendieron todos al hacer memoria, que durante el tiempo que la melgueira Rosina había vivido junto a ellos, solo felicidad, alegría y bienestar habían gozado siempre, sólo desde el momento que tan vilmente la habían asesinado, sobre todos ellos desencadenárase la peor de las desdichas, tal parecía que la peor de las maldiciones pesara sobre ellos, para hacerles pagar la horrenda muerte que le propinaran a la inocente Rosina. Por esto, todos en la intimidad de sus pensamientos en un principio, le rogaban fervorosamente a la Rosina que les perdonara el cuantiosísimo mal que le habían hecho, y luego ya más tarde, todo el valle ya convencido de que sólo Rosina podría salvarlos de aquella maligna peste que llevaba a sus vidas y diezmaba a sus ganados, se reunieron en comunal junta las seis aldeas que formaban el valle, y acordaron con el consejo del cura que el veía en aquella santoral industria un saneado negocio para su cuarexa (cartera), levantarle en el centro del valle con todo el apremio que fuera posible, una pequeña capilla, dónde se veneraría la imagen de Rosina con el Santo nombre de Santa Rosa, que sería siempre la soberana y fiel guardadora de todas las gentes y eros de aquel valle, dónde siempre había vivido con la felicidad y alegría de un ángel, y había sabido morir, con la entereza, resignación y valentía, con que suelen hacerlo los santos mártires. —Y fue cosa casual, o tal vez milagrosa, pues nadie a ciencia cierta sabe hasta dónde llegan los misterios que encierran a la Humanidad, la historia o leyenda fue que nada mas que dio comienzo la santoral obra, otra vez volvió a reinar en el valle la alegría y a felicidad, la prosperidad y el bienestar que siempre tuvo, que según el parecer de todos desde el mismo Jardín del Cielo, a todos por igual les enviaba Rouxina, la Melgueira ya embruxante xanina, que ellos un día tentados por el mismo demonio, la habían insultado, despreciado e inhumanamente asesinado. —Y así todos los años, en la misma fecha que la habían tan vilmente apedreado quitándole tal vilmente la vida, viejos y jóvenes, gozosos y felices, alegres y llenos de sana y recia fe, cantaban y bailaban lo mismo que solía hacer la Xana Rosina, y satisfechos de natural felicidad se divertían al lado de su encantadora ermita, festejando con suprema fe su Romería.Primer Diccionario Enciclopédicu de la Llingua Asturiana > freirus
-
23 as
æz
1. conjunction1) (when; while: I met John as I was coming home; We'll be able to talk as we go.) cuando; mientras2) (because: As I am leaving tomorrow, I've bought you a present.) como3) (in the same way that: If you are not sure how to behave, do as I do.) como, igual que4) (used to introduce a statement of what the speaker knows or believes to be the case: As you know, I'll be leaving tomorrow.) como5) (though: Old as I am, I can still fight; Much as I want to, I cannot go.) aunque; por mucho que + verbo en subjuntivo6) (used to refer to something which has already been stated and apply it to another person: Tom is English, as are Dick and Harry.) al igual que
2. adverb(used in comparisons, eg the first as in the following example: The bread was as hard as a brick.) tan
3. preposition1) (used in comparisons, eg the second as in the following example: The bread was as hard as a brick.) como2) (like: He was dressed as a woman.) como3) (with certain verbs eg regard, treat, describe, accept: I am regarded by some people as a bit of a fool; He treats the children as adults.) como4) (in the position of: He is greatly respected both as a person and as a politician.) como, en tanto que•- as for- as if / as though
- as to
as1 adv tan / tantoas2 conj1. mientras / cuando2. como / ya queas she wasn't there, I left a message como no estaba, le dejé un mensaje3. comoLiam, as you know, is a singer Liam, como ya sabéis, es cantanteas3 prep como / de
as sustantivo masculino ace
as sustantivo masculino ace Locuciones: as en la manga, ace up one's sleeve 'as' also found in these entries: Spanish: abandonar - abismo - acabada - acabado - acreditar - actuar - además - adjetivar - alguna - alguno - amabilidad - amable - amarrar - ambas - ambicionar - ambos - amén - andanzas - antes - antojo - apadrinar - apellidarse - apenas - aquel - aquél - aquella - aquélla - arreglarse - arte - artífice - asesorar - así - asimismo - atar - aviar - bailar - balsa - bendita - bendito - bien - bloque - bondad - brevedad - broma - buenamente - burra - burro - cachondeo - cada - calcada English: above - acclaim - accomplished - accused - ace - acknowledge - act - action - address - advance - against - ago - aim - all - along - aloud - apprentice - arson - as - asap - assistant - bat - bell - black - bonus - both - by - by-product - capacity - cast - chalk - change - check off - cheer - class - clear - click - cluster - come on - compare - concern - construe - crop up - crow - dammit - date - dead - deaf - decision - decoyastr[æz, ʊnstressed əz]1 como■ as he painted, he whistled mientras pintaba, silbaba■ as I shut the door I realized I'd left the keys inside al cerrar la puerta me di cuenta de que había dejado las llaves dentro2 (because) ya que, como3 (although) aunque■ tall as he was, he still couldn't reach the shelf aunque era alto no podía alcanzar el estante4 (showing manner) como■ as I was saying,... como decía,...■ do as you are told! ¡haz lo que te dicen!■ as you all know,... como ya sabéis todos,...5 (and so too) como, igual que■ she's colour-blind, as is her mother es daltónica, igual que su madre\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLas against frente a, en comparación conas far as hastaas far as I know que yo sepaas far as I'm concerned por lo que a mí respectaas for en cuanto aas if como sias it is tal como están las cosasas it were por así decirloas long as mientrasas of desdeas often as not las más de las vecesas soon as tan pronto comoas though como sias well as además deas yet hasta ahora, de momentoas ['æz] adv1) : tan, tantothis one's not as difficult: éste no es tan difícil2) : comosome trees, as oak and pine: algunos árboles, como el roble y el pinoas conj1) like: como, igual que2) when, while: cuando, mientras, a la vez que3) because: porque4) though: aunque, por más questrange as it may appear: por extraño que parezca5)as is : tal como estáas prep1) : deI met her as a child: la conocí de pequeña2) like: comobehave as a man: compórtate como un hombreas pron: quein the same building as my brother: en el mismo edificio que mi hermanoasadv.• a medida que adv.• como adv.• cual adv.• cuan adv.• tan adv.• ya que adv.conj.• conforme conj.• que conj.• según conj.prep.• por prep.pron.• cual pron.• que pron.
I æz, weak form əz1)a) (when, while) cuandoas she was eating breakfast... — cuando or mientras tomaba el desayuno...
as you go toward the bank, it's the first house on the left — yendo hacia el banco, es la primera casa a mano izquierda
b) ( indicating progression) a medida queas (and when) we need them — a medida que or según los vamos necesitando
2) (because, since) comoas it was getting late, we decided to leave — como se hacía tarde, decidimos irnos
3) ( though)try as he might, he could not open it — por más que trató, no pudo abrirlo
much as I agree with you... — aun estando de acuerdo contigo como estoy...
4)a) (expressing comparison, contrast) igual que, comoin the 1980s, as in the 30s — en la década de los 80, al igual que en la de los 30
b) ( in generalizations) comoit's quite reasonable, as restaurants go — para como están los restaurantes, es bastante razonable
c) ( in accordance with) comothe situation, as we understand it, is... — la situación, tal como nosotros la entendemos, es...
5)a) ( in the way that) comodo as you wish — haz lo que quieras or lo que te parezca
she arrived the next day, as planned/expected — llegó al día siguiente como se había planeado/como se esperaba
use form A or B as appropriate — use el formulario A o B, según corresponda
b) ( defining)it would be the end of civilization as we know it — significaría el fin de la civilización tal y como la conocemos
I'm only interested in the changes as they affect me — sólo me interesan los cambios en la medida en que me afectan a mí
Sri Lanka, or Ceylon, as it used to be known — Sri Lanka, o Ceilán, como se llamaba antes
c) (in phrases)as it is: we can't publish it as it is no podemos publicarlo tal y como está, no podemos publicarlo así como está; we've got too much work as it is ya tenemos demasiado trabajo; as it were por así decirlo; as was: our new president, our secretary as was — el nuevo presidente, ex secretario de nuestra organización
as... as — tan... como
she ran as fast as she could — corrió tan rápido como pudo or lo más deprisa que pudo
7)as if/as though — como si (+ subj)
he acts as if o as though he didn't care — se comporta como si no le importara
he looks as if o as though he's had enough — tiene cara de estar harto
II
1) ( equally)I have lots of stamps, but he has just as many/twice as many — yo tengo muchos sellos, pero él tiene tantos como yo/el doble (que yo)
2)as... as: these animals grow to as much as 12ft long estos animales llegan a medir 12 pies de largo; as recently as 1976 aún en 1976; as many as 400 people hasta 400 personas; as long ago as 1960 — ya en 1960
III
1)a) (in the condition, role of)as a child she adored dancing — de pequeña or cuando era pequeña le encantaba bailar
as a teacher... — como maestro...
b) ( like) como2) (in phrases)as for — en cuanto a, respecto a
and as for you... — y en cuanto a ti..., y en lo que a ti respecta...
as of o (BrE) as from — desde, a partir de
[æz, ǝz] For set combinations in which as is not the first word, eg such... as, the same... as, dressed as, acknowledge as, look up the other word.as to — en cuanto a, respecto a
1. CONJUNCTIONYou can usually use cuando when the as clause simply tells you when an event happened: cuando Alternatively, use [al] + infinitive:he tripped as he was coming out of the bank — tropezó al salir or cuando salía del banco
Translate as using mientras for longer actions which are happening at the same time: (=while) mientrasas the car drew level with us, I realized Isabel was driving — al llegar el coche a nuestra altura or cuando el coche llegó a nuestra altura, me di cuenta de que lo conducía Isabel
In the context of two closely linked actions involving parallel development, translate [as] using [a medida que] or [conforme]. Alternatively, use [según va] {etc} + gerund:as we walked, we talked about the future — mientras caminábamos, hablábamos del futuro
as one gets older, life gets more and more difficult — a medida que se envejece or conforme se envejece or según va uno envejeciendo, la vida se hace cada vez más difícil
When as means "since" or "because", you can generally use como, provided you put it at the beginning of the sentence. Alternatively, use the more formal puesto que either at the beginning of the sentence or between the clauses or ya que especially between the clauses. como; more frm puesto que, ya queas he got older he got deafer — a medida que or conforme envejeció se fue volviendo más sordo, según fue envejeciendo se fue volviendo más sordo
as you're here, I'll tell you — como estás aquí or puesto que estás aquí, te lo diré
he didn't mention it as he didn't want to worry you — como no quería preocuparte, no lo mencionó, no lo mencionó puesto que no quería preocuparte
he couldn't come as he had an appointment — no pudo asistir porque or puesto que or ya que tenía un compromiso
patient as she is, she'll probably put up with it — con lo paciente que es, seguramente lo soportará
3) (describing way, manner) comoknowing him as I do, I'm sure he'll refuse — conociéndolo como lo conozco, estoy seguro de que no aceptará
the village, situated as it is near a motorway,... — el pueblo, situado como está cerca de una autopista,...
as I've said before... — como he dicho antes...
as I was saying... — como iba diciendo...
she is very gifted, as is her brother — tiene mucho talento, al igual que su hermano
•
you'll have it by noon as agreed — lo tendrá antes del mediodía, tal como acordamos•
it's not bad, as hotels go — no está mal, en comparación con otros hoteles•
as in all good detective stories — como en toda buena novela policíaca•
Arsenal are playing as never before! — ¡Arsenal está jugando mejor que nunca!•
as often happens — como suele ocurrir•
he performed brilliantly, as only he can — actuó de maravilla, como solo él sabe hacerlo•
as you were! — (Mil) ¡descansen!4) (=though) aunquetired as he was, he went to the party — aunque estaba cansado, asistió a la fiesta
interesting as the book is, I don't think it will sell very well — el libro es interesante, pero aún así no creo que se venda bien, aunque el libro es interesante, no creo que se venda bien
try as she would or might, she couldn't lift it — por más que se esforzó no pudo levantarlo
as if {or}3} as though como siunlikely as it may seem... — por imposible que parezca...
it was as if or as though he were still alive — era como si estuviera todavía vivo
he looked as if or as though he was ill — parecía como si estuviera enfermo
it isn't as if or as though he were poor — no es que sea pobre, que digamos
as if toas if she knew! — ¡como si ella lo supiera!
as in as it isthe little dog nodded his head, as if to agree — el perrito movió la cabeza, como asintiendo
as it is, it doesn't make much difference — en realidad, casi da lo mismo
as it wereas it is we can do nothing — en la práctica or tal y como están las cosas no podemos hacer nada
I'd understood the words, but I hadn't understood the question, as it were — había entendido las palabras, pero no había comprendido la pregunta, por así decirlo
I have become, as it were, two people — me he convertido como en dos personas
as washe was as it were tired and emotional — estaba de alguna forma cansado y con los nervios a flor de piel
that's the headmistress, the deputy as was — esa es la directora, que antes era la subdirectora
2. PREPOSITION1) (=while)2) (=in the capacity of) comoI don't think much of him as an actor — como actor, no me gusta mucho
such 3.Gibson as Hamlet — (Theat) Gibson en el papel de Hamlet
3. ADVERBas... as tan... comoshe hit him as hard as she could — lo golpeó lo más fuerte que pudo, lo golpeó tan fuerte como pudo
she doesn't walk as quickly or as fast as me — no camina tan rápido como yo
walk as quickly or as fast as you can — camina lo más rápido que puedas
is it as far as that? — ¿tan lejos está?
as little as as many... as tantos(-as)... comois it as big as all that? — ¿es de verdad tan grande?
as muchI've got a lot of tapes but I haven't got as many as him or as he has — tengo muchas cintas, pero no tantas como él
as much... as tanto(-a)... comoshe thought he was an idiot, and said as much — pensaba que era un idiota, y así lo expresó
you spend as much as me or as I do — tú gastas tanto como yo
as one half/twice/three times as... without as {or}3} so much asit can cost as much as $2,000 — puede llegar a costar 2.000 dólares
as forshe gave me back the book without as much as an apology — me devolvió el libro sin pedirme siquiera una disculpa
as for the children, they were exhausted — en cuanto a los niños, estaban rendidos, los niños, por su parte, estaban rendidos
as from as ofas for that... — en cuanto a esto...
as toas of yesterday/now — a partir de ayer/ahora
as to that I can't say — en lo que a eso se refiere, no lo sé
as yet hasta ahora, hasta el momento; regard 2., 4)as to her mother... — en cuanto a su madre...
* * *
I [æz], weak form [əz]1)a) (when, while) cuandoas she was eating breakfast... — cuando or mientras tomaba el desayuno...
as you go toward the bank, it's the first house on the left — yendo hacia el banco, es la primera casa a mano izquierda
b) ( indicating progression) a medida queas (and when) we need them — a medida que or según los vamos necesitando
2) (because, since) comoas it was getting late, we decided to leave — como se hacía tarde, decidimos irnos
3) ( though)try as he might, he could not open it — por más que trató, no pudo abrirlo
much as I agree with you... — aun estando de acuerdo contigo como estoy...
4)a) (expressing comparison, contrast) igual que, comoin the 1980s, as in the 30s — en la década de los 80, al igual que en la de los 30
b) ( in generalizations) comoit's quite reasonable, as restaurants go — para como están los restaurantes, es bastante razonable
c) ( in accordance with) comothe situation, as we understand it, is... — la situación, tal como nosotros la entendemos, es...
5)a) ( in the way that) comodo as you wish — haz lo que quieras or lo que te parezca
she arrived the next day, as planned/expected — llegó al día siguiente como se había planeado/como se esperaba
use form A or B as appropriate — use el formulario A o B, según corresponda
b) ( defining)it would be the end of civilization as we know it — significaría el fin de la civilización tal y como la conocemos
I'm only interested in the changes as they affect me — sólo me interesan los cambios en la medida en que me afectan a mí
Sri Lanka, or Ceylon, as it used to be known — Sri Lanka, o Ceilán, como se llamaba antes
c) (in phrases)as it is: we can't publish it as it is no podemos publicarlo tal y como está, no podemos publicarlo así como está; we've got too much work as it is ya tenemos demasiado trabajo; as it were por así decirlo; as was: our new president, our secretary as was — el nuevo presidente, ex secretario de nuestra organización
as... as — tan... como
she ran as fast as she could — corrió tan rápido como pudo or lo más deprisa que pudo
7)as if/as though — como si (+ subj)
he acts as if o as though he didn't care — se comporta como si no le importara
he looks as if o as though he's had enough — tiene cara de estar harto
II
1) ( equally)I have lots of stamps, but he has just as many/twice as many — yo tengo muchos sellos, pero él tiene tantos como yo/el doble (que yo)
2)as... as: these animals grow to as much as 12ft long estos animales llegan a medir 12 pies de largo; as recently as 1976 aún en 1976; as many as 400 people hasta 400 personas; as long ago as 1960 — ya en 1960
III
1)a) (in the condition, role of)as a child she adored dancing — de pequeña or cuando era pequeña le encantaba bailar
as a teacher... — como maestro...
b) ( like) como2) (in phrases)as for — en cuanto a, respecto a
and as for you... — y en cuanto a ti..., y en lo que a ti respecta...
as of o (BrE) as from — desde, a partir de
as to — en cuanto a, respecto a
-
24 need
ni:d
1. negative short form - needn't; verb1) (to require: This page needs to be checked again; This page needs checking again; Do you need any help?) necesitar2) (to be obliged: You need to work hard if you want to succeed; They don't need to come until six o'clock; She needn't have given me such an expensive present.) hacer falta
2. noun1) (something essential, that one must have: Food is one of our basic needs.) necesidad2) (poverty or other difficulty: Many people are in great need.) necesidad3) (a reason: There is no need for panic.) motivo, razón•- needless- needlessly
- needy
- a need for
- in need of
need1 n necesidadthere's no need to shout no hay necesidad de gritar / no hace falta que gritesneed2 vb1. necesitar / hacer faltado you need any money? ¿necesitas dinero?2. tener que / necesitaryou needn't do it if you don't want to no hace falta que lo hagas si no quieres didn't need to seguido del infinitivo significa que algo no se hizo porque no era necesarioI didn't need to show my passport no tuve que enseñar el pasaporte needn't have seguido del participio pasado significa que algo se hizo sin que hubiese ninguna necesidad de hacerloyou needn't have bought any cheese, there's lots in the fridge no hacía falta que compraras queso, hay mucho en la neveratr[niːd]1 necesidad nombre femenino2 (poverty) necesidad nombre femenino, infortunio1 necesitar1 hacer falta■ need we all go? ¿hace falta que vayamos todos?■ need you drive so fast? ¿tienes que conducir tan deprisa?\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLif need be si hace faltaif the need arises si surge la necesidad, si hace faltato be in need of necesitarto have need of necesitar, tener necesidad deneed ['ni:d] vt1) : necesitarI need your help: necesito su ayudaI need money: me falta dinero2) require: requerir, exigirthat job needs patience: ese trabajo exige paciencia3)to need to : tener quehe needs to study: tiene que estudiarthey need to be scolded: hay que reprenderlosneed v aux1) must: tener que, deberneed you shout?: ¿tienes que gritar?2)to be needed : hacer faltayou needn't worry: no hace falta que te preocupes, no hay por qué preocuparseneed n1) necessity: necesidad fin case of need: en caso de necesidad2) lack: falta fthe need for better training: la falta de mejor capacitaciónto be in need: necesitar3) poverty: necesidad f, indigencia f4) needs npl: requisitos mpl, carencias fpln.• apuro s.m.• carencia s.f.• escasez s.f.• falta s.f.• menester s.m.• mezquindad s.f.• necesidad s.f.• necesitar s.m.• requisito s.m.v.• carecer de v.• hacer falta expr.• necesitar v.• precisar v.• requerir v.niːd
I
1) c u (requirement, necessity) necesidad fan urgent o a pressing need — una imperiosa necesidad, una necesidad acuciante
need FOR something/to + INF — necesidad de algo/de + inf
I see no need for that — no creo que eso haga falta or sea necesario
if need be — si hace falta, si es necesario
your need is greater than mine — a ti te hace más falta (que a mí), tú lo necesitas más (que yo)
2) ua) ( emergency)he abandoned them in their hour of need — los abandonó cuando más falta les hacía; friend 1)
b) ( poverty) necesidad f
II
1.
transitive verb necesitarjust what I needed! — justo lo que necesitaba or lo que me hacía falta!
I took a badly needed break — me tomé un descanso, que buena falta me hacía
to need -ing to need to be + pp: the plants need watering o to be watered hay que regar las plantas; the car needs looking at o to be looked at el coche necesita una revisión; she didn't need telling o to be told twice no hubo que decírselo dos veces; to need to + inf tener* que + inf; I need to wash my hair tengo que lavarme la cabeza; you don't need to be a genius to see that it's wrong no hay que ser un genio para darse cuenta de que está mal; you only needed to ask me — no tenías más que pedírmelo
2.
v mod (usu with neg or interrog)a) ( be obliged to)you needn't come if you don't want to — no hay necesidad de que vengas or no hace falta que vengas or no tienes por qué venir si no tienes ganas
she need never know — no tiene por qué enterarse, no hay necesidad de que se entere
I need hardly say that... — de más está decir que..., ni falta hace que diga que...
b) ( be necessarily)that needn't always be the case — no tiene por qué ser así, no necesariamente tiene que ser así
[niːd]that needn't mean that... — eso no significa necesariamente que...
1. N1) (=necessity) necesidad f (for, of de)•
staff are always available, in case of need — siempre hay personal disponible en caso de necesidad•
there is a need for qualified staff — hay demanda de personal cualificadothere is every need for discretion in this matter — es muy necesario mantener discreción en este asunto
•
a house in need of painting — una casa que hace falta pintarto be in need of, have need of, stand in need of — necesitar
when I'm in need of a drink — cuando necesito un trago, cuando me hace falta tomar algo
•
there's no need to worry — no hay por qué preocuparsethere's no need for you to go — no hace falta or no es preciso que vayas
there's no need for that sort of language! — ¡no hay ninguna necesidad de usar ese vocabulario!, ¡no hace falta usar ese vocabulario!
I have no need of advice — no me hacen falta consejos, no necesito consejos
needs•
in times of need — en momentos de apuro or necesidad2) (=poverty) necesidad f, indigencia f3) (=thing needed) necesidad f•
a holiday that caters for every need — unas vacaciones que satisfacen todas las necesidades•
to supply sb's needs — proveer lo que necesita algn2. VT1) [person] necesitarI need a bigger car — necesito or me hace falta un coche más grande
she needs to go to the toilet — tiene que ir al servicio or (LAm) al baño
they don't need to be told all the details — no es preciso or no hace falta contarles todos los detalles
•
that's all I need!, that's just what I need! — iro ¡solo me faltaba eso! iro, ¡lo que me faltaba! iro•
I need this like I need a hole in the head — esto es lo último que necesitaba•
a much needed holiday — unas vacaciones muy necesarias•
he needed no asking — no se hizo de rogar•
who needs more motorways? — ¿para qué queremos más autopistas?2) (=require) [+ concentration, effort, skill] requerirthis room needs painting — este cuarto hay que or hace falta pintarlo
•
I gave it a much needed wash — le di un buen lavado, que era lo que necesitaba•
the report needs no comment — el informe no deja lugar a comentarios•
this will need some explaining — no va a ser fácil explicar esto3) (impersonal)3.MODAL VBneed I go? — ¿es necesario que vaya?, ¿tengo que ir?
I need hardly remind you that... — no hace falta que les recuerde que...
it need not follow that... — lo que no significa necesariamente que...
* * *[niːd]
I
1) c u (requirement, necessity) necesidad fan urgent o a pressing need — una imperiosa necesidad, una necesidad acuciante
need FOR something/to + INF — necesidad de algo/de + inf
I see no need for that — no creo que eso haga falta or sea necesario
if need be — si hace falta, si es necesario
your need is greater than mine — a ti te hace más falta (que a mí), tú lo necesitas más (que yo)
2) ua) ( emergency)he abandoned them in their hour of need — los abandonó cuando más falta les hacía; friend 1)
b) ( poverty) necesidad f
II
1.
transitive verb necesitarjust what I needed! — justo lo que necesitaba or lo que me hacía falta!
I took a badly needed break — me tomé un descanso, que buena falta me hacía
to need -ing to need to be + pp: the plants need watering o to be watered hay que regar las plantas; the car needs looking at o to be looked at el coche necesita una revisión; she didn't need telling o to be told twice no hubo que decírselo dos veces; to need to + inf tener* que + inf; I need to wash my hair tengo que lavarme la cabeza; you don't need to be a genius to see that it's wrong no hay que ser un genio para darse cuenta de que está mal; you only needed to ask me — no tenías más que pedírmelo
2.
v mod (usu with neg or interrog)a) ( be obliged to)you needn't come if you don't want to — no hay necesidad de que vengas or no hace falta que vengas or no tienes por qué venir si no tienes ganas
she need never know — no tiene por qué enterarse, no hay necesidad de que se entere
I need hardly say that... — de más está decir que..., ni falta hace que diga que...
b) ( be necessarily)that needn't always be the case — no tiene por qué ser así, no necesariamente tiene que ser así
that needn't mean that... — eso no significa necesariamente que...
-
25 время
вре́м||яв разн. знач. tempo;рабо́чее \время labortempo;свобо́дное \время libertempo;\время го́да sezono;проводи́ть \время pasigi la tempon;за \время dum, dume, en daŭro de...;в настоя́щее \время nuntempe;в на́ше \время niatempe;♦ в то \время как... dum, tiutempe, kiam;тем \времяенем dum tiu tempo;\время от \времяени de tempo al tempo.* * *с.1) tiempo m, crono mвсё вре́мя — todo el tiempo, siempre
тра́тиь вре́мя — gastar tiempo
наверста́ть вре́мя — ganar el tiempo perdido
предоста́вить вре́мя — conceder tiempo
провести́, уби́ть вре́мя — pasar, matar el tiempo
вре́мя идёт, лети́т — el tiempo pasa, vuela
вре́мя истекло́ — el tiempo ha pasado, ha expirado el tiempo
промежу́ток вре́мени — lapso de tiempo, medio tiempo; intervalo m
ско́лько (сейча́с) вре́мени? — ¿qué hora es?
во вре́мя ( чего-либо) — durante, en el transcurso (de)
в любо́е вре́мя, во вся́кое вре́мя — en cualquier momento, no importa cuando
в настоя́щее вре́мя, в да́нное вре́мя — en la actualidad, en el tiempo presente
в после́днее вре́мя — en los últimos tiempos, últimamente
на бу́дущее вре́мя — en (para) el porvenir, en (para) el futuro, en (para) lo sucesivo
в одно́ и то же вре́мя — al mismo tiempo, a la vez, simultáneamente
у меня́ нет вре́мени — no tengo tiempo
со вре́менем — con el tiempo
звёздное вре́мя — tiempo sidéreo
и́стинное со́лнечное вре́мя — tiempo (solar) verdadero
мирово́е (всеми́рное) вре́мя — tiempo universal
спустя́ не́которое вре́мя — pasando algún tiempo
спустя́ мно́го вре́мени — a largo tiempo
не́которое вре́мя наза́д — algún tiempo atrás
уже́ до́лгое вре́мя — de tiempo
с не́которого вре́мени — de algún tiempo a esta parte
мно́го вре́мени тому́ наза́д — hace mucho tiempo
показа́ть лу́чшее вре́мя спорт. — hacer el mejor crono (tiempo)
вы́держать испыта́ние вре́менем — resistir al tiempo
2) ( срок) tiempo m, hora fна вре́мя — por cierto (por algún) tiempo
со вре́мени ( чего-либо) — desde el tiempo (de)
до сего́ вре́мени — hasta el presente; hasta ahora, hasta hoy
до того́ вре́мени — hasta entonces
с э́того вре́мени — desde este tiempo
с того́ вре́мени — desde entonces
к э́тому, к тому́ вре́мени — para entonces, y entonces
прийти́ в назна́ченное вре́мя — venir a la hora marcada (fijada)
в своё вре́мя — a (en) su (debido) tiempo
в коро́ткое вре́мя — en poco (en breve) tiempo, en un tiempo muy corto
ра́ньше вре́мени — antes de tiempo
наста́ло вре́мя — es tiempo
3) ( определённая пора) tiempo m; hora f ( час); estación f, temporada f ( сезон)рабо́чее вре́мя — horas de trabajo
вече́рнее вре́мя — hora vespertina
вре́мя поко́са, посе́ва и т.п. — temporada de la siega, de la siembra, etc.
дождли́вое вре́мя — tiempo lluvioso; estación de lluvias
4) в знач. сказ. es hora, es tiempoне вре́мя шути́ть — no es hora de bromear
вре́мя уходи́ть — es hora de marcharse
са́мое вре́мя — el momento más oportuno
5) (период, эпоха) tiempo m, época f, período mвре́мена́ го́да — estaciones del año
но́вые вре́мена́ — tiempos nuevos (modernos)
в на́ше вре́мя — en nuestro(s) tiempo(s), en nuestros días, en nuestra época
в те вре́мена́ — en aquel entonces
герои́ческие вре́мена́ — tiempos heroicos
пери́од вре́мени, не засвиде́тельствованный докуме́нтами юр. — tiempo inmemorial
в ны́нешние вре́мена́ — en los tiempos que corremos
с незапа́мятных вре́мён — desde los tiempos inmemoriales
в счастли́вые вре́мена́ — en mis buenos tiempos
во вре́мена́ мое́й мо́лодости — en mis mocedades
его́ лу́чшие вре́мена́ — su época dorada
6) грам. tiempo mнастоя́щее вре́мя — presente m
проше́дшее вре́мя — pretérito m
бу́дущее вре́мя — futuro m
••вы́ждать вре́мя — dar tiempo al tiempo
упуска́ть вре́мя — gastar (perder) tiempo
вы́играть вре́мя — ganar tiempo
не теря́я вре́мени — sin gastar tiempo
провести́ вре́мя с по́льзой — gozar del tiempo
скорота́ть вре́мя — hacer tiempo
взять себе́ вре́мя (на обдумывание и т.п.) — tomarse tiempo para algo
вре́мя пока́жет — el tiempo dirá, ¡al tiempo!
во вре́мя о́но — en tiempos de Maricastaña; en los tiempos del Rey que rabió
в одно́ прекра́сное вре́мя разг. — el día menos pensado; un buen día; una vez, en una ocasión
в то вре́мя, как — mientras, mientras que
вре́мя от вре́мени, от вре́мени до вре́мени, по вре́мена́м — de tiempo en tiempo, de cuando en cuando, de vez en cuando, a tiempos
с тече́нием вре́мени — con el transcurso (al andar) del tiempo; a largo andar
тем вре́менем — mientras (tanto), entre tanto, entretanto, interín
до поры́ до вре́мени — hasta que ocurra algo; hasta un (punto) momento dado; hasta cierto tiempo
не отстава́ть от вре́мени — ir con el tiempo
продли́ть вре́мя спорт. — prolongar el tiempo, prolongar el partido
мёртвое вре́мя, вре́мя холосто́го хо́да тех. — tiempo muerto
вре́мя рабо́тает на нас — el tiempo está a nuestro favor
вре́мя - де́ньги погов. — el tiempo es oro
вре́мя - лу́чший врач (ле́карь) погов. — el tiempo es el mejor remedio, el tiempo lo cura
вся́кому о́вощу своё вре́мя погов. — a su tiempo maduran las uvas, cada cosa a su tiempo y las uvas en adviento
* * *с.1) tiempo m, crono mвсё вре́мя — todo el tiempo, siempre
тра́тиь вре́мя — gastar tiempo
наверста́ть вре́мя — ganar el tiempo perdido
предоста́вить вре́мя — conceder tiempo
провести́, уби́ть вре́мя — pasar, matar el tiempo
вре́мя идёт, лети́т — el tiempo pasa, vuela
вре́мя истекло́ — el tiempo ha pasado, ha expirado el tiempo
промежу́ток вре́мени — lapso de tiempo, medio tiempo; intervalo m
ско́лько (сейча́с) вре́мени? — ¿qué hora es?
во вре́мя ( чего-либо) — durante, en el transcurso (de)
в любо́е вре́мя, во вся́кое вре́мя — en cualquier momento, no importa cuando
в настоя́щее вре́мя, в да́нное вре́мя — en la actualidad, en el tiempo presente
в после́днее вре́мя — en los últimos tiempos, últimamente
на бу́дущее вре́мя — en (para) el porvenir, en (para) el futuro, en (para) lo sucesivo
в одно́ и то же вре́мя — al mismo tiempo, a la vez, simultáneamente
у меня́ нет вре́мени — no tengo tiempo
со вре́менем — con el tiempo
звёздное вре́мя — tiempo sidéreo
и́стинное со́лнечное вре́мя — tiempo (solar) verdadero
мирово́е (всеми́рное) вре́мя — tiempo universal
спустя́ не́которое вре́мя — pasando algún tiempo
спустя́ мно́го вре́мени — a largo tiempo
не́которое вре́мя наза́д — algún tiempo atrás
уже́ до́лгое вре́мя — de tiempo
с не́которого вре́мени — de algún tiempo a esta parte
мно́го вре́мени тому́ наза́д — hace mucho tiempo
показа́ть лу́чшее вре́мя спорт. — hacer el mejor crono (tiempo)
вы́держать испыта́ние вре́менем — resistir al tiempo
2) ( срок) tiempo m, hora fна вре́мя — por cierto (por algún) tiempo
со вре́мени ( чего-либо) — desde el tiempo (de)
до сего́ вре́мени — hasta el presente; hasta ahora, hasta hoy
до того́ вре́мени — hasta entonces
с э́того вре́мени — desde este tiempo
с того́ вре́мени — desde entonces
к э́тому, к тому́ вре́мени — para entonces, y entonces
прийти́ в назна́ченное вре́мя — venir a la hora marcada (fijada)
в своё вре́мя — a (en) su (debido) tiempo
в коро́ткое вре́мя — en poco (en breve) tiempo, en un tiempo muy corto
ра́ньше вре́мени — antes de tiempo
наста́ло вре́мя — es tiempo
3) ( определённая пора) tiempo m; hora f ( час); estación f, temporada f ( сезон)рабо́чее вре́мя — horas de trabajo
вече́рнее вре́мя — hora vespertina
вре́мя поко́са, посе́ва и т.п. — temporada de la siega, de la siembra, etc.
дождли́вое вре́мя — tiempo lluvioso; estación de lluvias
4) в знач. сказ. es hora, es tiempoне вре́мя шути́ть — no es hora de bromear
вре́мя уходи́ть — es hora de marcharse
са́мое вре́мя — el momento más oportuno
5) (период, эпоха) tiempo m, época f, período mвре́мена́ го́да — estaciones del año
но́вые вре́мена́ — tiempos nuevos (modernos)
в на́ше вре́мя — en nuestro(s) tiempo(s), en nuestros días, en nuestra época
в те вре́мена́ — en aquel entonces
герои́ческие вре́мена́ — tiempos heroicos
пери́од вре́мени, не засвиде́тельствованный докуме́нтами юр. — tiempo inmemorial
в ны́нешние вре́мена́ — en los tiempos que corremos
с незапа́мятных вре́мён — desde los tiempos inmemoriales
в счастли́вые вре́мена́ — en mis buenos tiempos
во вре́мена́ мое́й мо́лодости — en mis mocedades
его́ лу́чшие вре́мена́ — su época dorada
6) грам. tiempo mнастоя́щее вре́мя — presente m
проше́дшее вре́мя — pretérito m
бу́дущее вре́мя — futuro m
••вы́ждать вре́мя — dar tiempo al tiempo
упуска́ть вре́мя — gastar (perder) tiempo
вы́играть вре́мя — ganar tiempo
не теря́я вре́мени — sin gastar tiempo
провести́ вре́мя с по́льзой — gozar del tiempo
скорота́ть вре́мя — hacer tiempo
взять себе́ вре́мя (на обдумывание и т.п.) — tomarse tiempo para algo
вре́мя пока́жет — el tiempo dirá, ¡al tiempo!
во вре́мя о́но — en tiempos de Maricastaña; en los tiempos del Rey que rabió
в одно́ прекра́сное вре́мя разг. — el día menos pensado; un buen día; una vez, en una ocasión
в то вре́мя, как — mientras, mientras que
вре́мя от вре́мени, от вре́мени до вре́мени, по вре́мена́м — de tiempo en tiempo, de cuando en cuando, de vez en cuando, a tiempos
с тече́нием вре́мени — con el transcurso (al andar) del tiempo; a largo andar
тем вре́менем — mientras (tanto), entre tanto, entretanto, interín
до поры́ до вре́мени — hasta que ocurra algo; hasta un (punto) momento dado; hasta cierto tiempo
не отстава́ть от вре́мени — ir con el tiempo
продли́ть вре́мя спорт. — prolongar el tiempo, prolongar el partido
мёртвое вре́мя, вре́мя холосто́го хо́да тех. — tiempo muerto
вре́мя рабо́тает на нас — el tiempo está a nuestro favor
вре́мя - де́ньги погов. — el tiempo es oro
вре́мя - лу́чший врач (ле́карь) погов. — el tiempo es el mejor remedio, el tiempo lo cura
вся́кому о́вощу своё вре́мя погов. — a su tiempo maduran las uvas, cada cosa a su tiempo y las uvas en adviento
* * *n1) gener. crono, es hora, es tiempo, hora (÷àñ), perìodo, punto, sazón, temporada (сезон), época, dictadura, estación, tiempo, tiempo (глагола)2) eng. duración, periodo3) law. horas -
26 рука
рук||а́mano (кисть);brako (от кисти до плеча);взять по́д \рукау preni brakon;\рукаи вверх! manojn supren!;♦ с ору́жием в \рукаа́х kun armilo en la mano;на ско́рую \рукау rapide, haste;\рукаи прочь! for la manojn!;взять себя́ в \рукаи sin kontroli mem;наби́ть себе́ \рукау в чём-л. akiri sperton pri io;у меня́ \рука не поднима́ется э́то сде́лать mi ne kuraĝas fari tion;э́то мне на́ \рукау tio konvenas al mi;он ма́стер на все \рукаи li majstras ĉiun metion.* * *ж. (вин. п. ед. ру́ку)уме́лые ру́ки — manos hábiles
маха́ть рука́ми — agitar las manos (los brazos)
держа́ть на рука́х — tener en brazos
держа́ть в рука́х — tener en las manos
держа́ть кого́-либо в рука́х перен. — tener en sus manos (atar corto) a alguien
он у него́ в рука́х — está en sus manos
попа́сть кому́-либо в ру́ки — caer en manos de alguien
вести́ за́ руку — llevar de la mano
взять, вести́ по́д руку — tomar, llevar del brazo
идти́ по́д руку — ir cogidos del brazo
вести́ кого́-либо по́д руки — llevar a alguien sostenido por los brazos
взя́ться за́ руки — cogerse (asirse) de las manos
здоро́ваться за́ руку — estrechar la mano
подава́ть, пожима́ть ру́ку — dar, apretar la mano
протя́гивать ру́ку — alargar (tender) la mano
пода́ть (протяну́ть) ру́ку по́мощи перен. — tender una mano de ayuda
лома́ть (себе́) ру́ки — torcerse las manos
с карандашо́м в руке́ — con un lápiz en la mano
переходи́ть из рук в ру́ки — pasar de mano en mano
переда́ть из рук в ру́ки (с рук на́ руки) — mudar de manos
ру́ки вверх! — ¡manos arriba!
ру́ки прочь! — ¡fuera las manos!
рука́ми не тро́гать! — ¡no tocar con las manos!
рука́ми ( вручную) — a mano
обе́ими рука́ми — a dos manos
2) ( почерк) escritura f, letra fразобра́ть чью́-либо ру́ку — descifrar la escritura de alguien
э́то не его́ рука́ — esta no es su letra
3) разг. ( протекция) mano f, agarradero mтвёрдая (си́льная) рука́ — mano dura
••ру́ки-крю́ки — dedos de manteca
быть в хоро́ших, плохи́х рука́х — estar en buenas, malas manos
руко́й пода́ть — estar a dos pasos de
име́ть ру́ку — tener un tío en las Indias
име́ть под руко́й — tener a mano, tener al alcance de la mano
рука́ о́б руку — mano a mano
отби́ться от рук — desmandarse, indisciplinarse; obrar a su antojo
по пра́вую, ле́вую ру́ку — a mano derecha, izquierda; a la derecha, a la izquierda
он его́ пра́вая рука́ — es su mano derecha
взять себя́ в ру́ки — dominarse
вы́дать на́ руки — entregar a la mano
быть свя́занным по рука́м и нога́м — estar atado de pies y manos
из рук вон пло́хо — de mal en peor, malísimamente
быть ма́стером на все ру́ки — tener buenas manos, ser un estuche
э́то мне на́ руку разг. — eso me conviene, esto me viene bien
наби́ть ру́ку на чём-либо — estar curtido en algo; ser un practicón
как руко́й сняло́ — como con la mano, como por encanto
на ско́рую ру́ку — de prisa, a la ligera
э́то мне не с руки́ — eso no me conviene
наложи́ть на себя́ ру́ки прост. — suicidarse
наложи́ть ру́ку на что́-либо, прибра́ть к рука́м что́-либо — meter la mano (en), hacerse dueño (de)
уда́рить по рука́м ( согласиться) — estar conforme, hacer trato
по рука́м! — ¡chócala!, ¡conforme!
из пе́рвых, вторы́х рук — de primera, segunda mano
нагре́ть себе́ ру́ки на чём-либо разг. — hacer a dos (a todas) manos; ponerse las botas
рука́м во́ли не дава́й! — ¡(las) manos quietas!
у него́ ру́ки опусти́лись — se le han caído las alas; soltó los brazos
сбыть с рук что́-либо разг. — deshacerse de algo, quitarse de encima alguna cosa
сиде́ть сложа́ ру́ки разг. — estar con los brazos cruzados, estar mano sobre mano
быть нечи́стым на́ руку — no tener las manos limpias; no ser trigo limpio
под пья́ную ру́ку разг. — estando bebido (borracho)
чужи́ми рука́ми жар загреба́ть погов. — sacar las ascuas (castañas) del fuego con (las) manos ajenas
махну́ть руко́й (на + вин. п.) — dejar de la mano (a), no darle un pito, dar de codo
махну́ть на всё руко́й — echar la soga tras el caldero
мара́ть ру́ки — ensuciar(se) las manos
сре́дней руки́ разг. — mediocre, mediano
дать кому́-либо по рука́м — escarmentar a alguien
подня́ть ру́ку на кого́-либо — alzar la mano a alguien
не поклада́я рук — sin levantar mano (cabeza), sin descanso, sin tregua; con ahinco ( усердно)
дать ру́ку на отсече́ние — dar una mano (por); dar la mano a cortar; poner la mano en el fuego
развяза́ть ру́ки кому́-либо — dejar las manos libres (a)
у меня́ ру́ки не дохо́дят до э́того — no tengo manos para hacer tanto, estoy hasta el gollete (de trabajo, etc.)
рук не хвата́ет ( для работы) — no tengo manos para todo, no se puede estar en todo
проси́ть руки́ — pedir la mano
у меня́ рука́ не поднима́ется — no me atrevo a (+ inf.)
с рука́ми оторва́ть что́-либо — quitar de las manos algo
своя́ рука́ влады́ка разг. — ser el que corta el bacalao
умы́(ва́)ть ру́ки разг. — lavarse las manos
рука́ ру́ку мо́ет погов. — una mano lava la otra (y ambas la cara), una mano con otra se lava
умере́ть на рука́х у кого́-либо — morir en los brazos de alguien
ходи́ть по рука́м — pasar de mano a mano
у меня́ ру́ки че́шутся разг. — se me van las manos
э́то де́ло его́ рук — metió las manos en esto, esto es obra suya (de él)
прийти́ с пусты́ми рука́ми — venír con las manos vacías
потира́ть ру́ки — frotarse las manos
уплы́ть из рук — irse de (entre) las manos
у него́ ру́ки загребу́щие — tiene las manos largas
ру́ку даю́ на отсече́ние — pongo la mano en el fuego
говорю́ тебе́ положа́ ру́ку на се́рдце — te dijo con la mano en el corazón
тебе́ и ка́рты в ру́ки — puedes jugar bien tus cartas
* * *ж. (вин. п. ед. ру́ку)уме́лые ру́ки — manos hábiles
маха́ть рука́ми — agitar las manos (los brazos)
держа́ть на рука́х — tener en brazos
держа́ть в рука́х — tener en las manos
держа́ть кого́-либо в рука́х перен. — tener en sus manos (atar corto) a alguien
он у него́ в рука́х — está en sus manos
попа́сть кому́-либо в ру́ки — caer en manos de alguien
вести́ за́ руку — llevar de la mano
взять, вести́ по́д руку — tomar, llevar del brazo
идти́ по́д руку — ir cogidos del brazo
вести́ кого́-либо по́д руки — llevar a alguien sostenido por los brazos
взя́ться за́ руки — cogerse (asirse) de las manos
здоро́ваться за́ руку — estrechar la mano
подава́ть, пожима́ть ру́ку — dar, apretar la mano
протя́гивать ру́ку — alargar (tender) la mano
пода́ть (протяну́ть) ру́ку по́мощи перен. — tender una mano de ayuda
лома́ть (себе́) ру́ки — torcerse las manos
с карандашо́м в руке́ — con un lápiz en la mano
переходи́ть из рук в ру́ки — pasar de mano en mano
переда́ть из рук в ру́ки (с рук на́ руки) — mudar de manos
ру́ки вверх! — ¡manos arriba!
ру́ки прочь! — ¡fuera las manos!
рука́ми не тро́гать! — ¡no tocar con las manos!
рука́ми ( вручную) — a mano
обе́ими рука́ми — a dos manos
2) ( почерк) escritura f, letra fразобра́ть чью́-либо ру́ку — descifrar la escritura de alguien
э́то не его́ рука́ — esta no es su letra
3) разг. ( протекция) mano f, agarradero mтвёрдая (си́льная) рука́ — mano dura
••ру́ки-крю́ки — dedos de manteca
быть в хоро́ших, плохи́х рука́х — estar en buenas, malas manos
руко́й пода́ть — estar a dos pasos de
име́ть ру́ку — tener un tío en las Indias
име́ть под руко́й — tener a mano, tener al alcance de la mano
рука́ о́б руку — mano a mano
отби́ться от рук — desmandarse, indisciplinarse; obrar a su antojo
по пра́вую, ле́вую ру́ку — a mano derecha, izquierda; a la derecha, a la izquierda
он его́ пра́вая рука́ — es su mano derecha
взять себя́ в ру́ки — dominarse
вы́дать на́ руки — entregar a la mano
быть свя́занным по рука́м и нога́м — estar atado de pies y manos
из рук вон пло́хо — de mal en peor, malísimamente
быть ма́стером на все ру́ки — tener buenas manos, ser un estuche
э́то мне на́ руку разг. — eso me conviene, esto me viene bien
наби́ть ру́ку на чём-либо — estar curtido en algo; ser un practicón
как руко́й сняло́ — como con la mano, como por encanto
на ско́рую ру́ку — de prisa, a la ligera
э́то мне не с руки́ — eso no me conviene
наложи́ть на себя́ ру́ки прост. — suicidarse
наложи́ть ру́ку на что́-либо, прибра́ть к рука́м что́-либо — meter la mano (en), hacerse dueño (de)
уда́рить по рука́м ( согласиться) — estar conforme, hacer trato
по рука́м! — ¡chócala!, ¡conforme!
из пе́рвых, вторы́х рук — de primera, segunda mano
нагре́ть себе́ ру́ки на чём-либо разг. — hacer a dos (a todas) manos; ponerse las botas
рука́м во́ли не дава́й! — ¡(las) manos quietas!
у него́ ру́ки опусти́лись — se le han caído las alas; soltó los brazos
сбыть с рук что́-либо разг. — deshacerse de algo, quitarse de encima alguna cosa
сиде́ть сложа́ ру́ки разг. — estar con los brazos cruzados, estar mano sobre mano
быть нечи́стым на́ руку — no tener las manos limpias; no ser trigo limpio
под пья́ную ру́ку разг. — estando bebido (borracho)
чужи́ми рука́ми жар загреба́ть погов. — sacar las ascuas (castañas) del fuego con (las) manos ajenas
махну́ть руко́й (на + вин. п.) — dejar de la mano (a), no darle un pito, dar de codo
махну́ть на всё руко́й — echar la soga tras el caldero
мара́ть ру́ки — ensuciar(se) las manos
сре́дней руки́ разг. — mediocre, mediano
дать кому́-либо по рука́м — escarmentar a alguien
подня́ть ру́ку на кого́-либо — alzar la mano a alguien
не поклада́я рук — sin levantar mano (cabeza), sin descanso, sin tregua; con ahinco ( усердно)
дать ру́ку на отсече́ние — dar una mano (por); dar la mano a cortar; poner la mano en el fuego
развяза́ть ру́ки кому́-либо — dejar las manos libres (a)
у меня́ ру́ки не дохо́дят до э́того — no tengo manos para hacer tanto, estoy hasta el gollete (de trabajo, etc.)
рук не хвата́ет ( для работы) — no tengo manos para todo, no se puede estar en todo
проси́ть руки́ — pedir la mano
у меня́ рука́ не поднима́ется — no me atrevo a (+ inf.)
с рука́ми оторва́ть что́-либо — quitar de las manos algo
своя́ рука́ влады́ка разг. — ser el que corta el bacalao
умы́(ва́)ть ру́ки разг. — lavarse las manos
рука́ ру́ку мо́ет погов. — una mano lava la otra (y ambas la cara), una mano con otra se lava
умере́ть на рука́х у кого́-либо — morir en los brazos de alguien
ходи́ть по рука́м — pasar de mano a mano
у меня́ ру́ки че́шутся разг. — se me van las manos
э́то де́ло его́ рук — metió las manos en esto, esto es obra suya (de él)
прийти́ с пусты́ми рука́ми — venír con las manos vacías
потира́ть ру́ки — frotarse las manos
уплы́ть из рук — irse de (entre) las manos
у него́ ру́ки загребу́щие — tiene las manos largas
ру́ку даю́ на отсече́ние — pongo la mano en el fuego
говорю́ тебе́ положа́ ру́ку на се́рдце — te dijo con la mano en el corazón
тебе́ и ка́рты в ру́ки — puedes jugar bien tus cartas
* * *n1) gener. (ïî÷åðê) escritura, letra, mano (кисть), palma, brazo (от плеча до кисти или от плеча до локтя), garra2) colloq. (протекция) mano, agarradero3) amer. mano -
27 better
'betəcomparative; = goodbetter1 adj adv1. mejor2. másI like this film better me gusta más esta película / prefiero esta películabetter off mejor / más ricowhen I'm better off, I'll buy a new car cuando tenga más dinero, compraré un coche nuevohad better más vale / sería mejor queyou'd better go to the doctor más vale que vayas a ver al médico / sería mejor que fueras a ver al médicoy wellbetter2 n el mejorwhich is the better of these two motorbikes? ¿cuál es la mejor de estas dos motos?tr['betəSMALLr/SMALL]1 (comp of good) mejor2 (more healthy) mejor1 (comp of well) mejor2 (to a greater extent) más1 el mejor, la mejor1 (improve) mejorar2 (surpass) superar1 superiores nombre masculino plural\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLto better oneself mejorar su posición socialbetter late than never más vale tarde que nuncaso much the better tanto mejorfor want of something better a falta de otra cosa mejorto be no better than no ser más queto get better recuperarse, mejorarseto go one better hacer mejor todavíato like something/somebody better preferir algo/a alguienbetter and better cada vez mejorfor better or for worse para lo bueno o para lo maloto be better off than somebody tener más dinero que alguiento get the better of somebody llevar la ventaja a alguien, salir ganando a alguienthe better part of la mayor parte deyou know better than me tú sabes más que yobetter feelings concienciabetter half media naranja————————tr['betəSMALLr/SMALL]1 apostante nombre masulino o femeninobetter ['bɛt̬ər] vt1) improve: mejorar2) surpass: superar1) : mejor2) more: másbetter than 50 miles: más de 50 millas1) : mejorthe weather is better today: hace mejor tiempo hoyI was sick, but now I'm better: estuve enfermo, pero ahora estoy mejor2) : mayorthe better part of a month: la mayor parte de un mesbetter n1) : el mejor, la mejorthe better of the two: el mejor de los dos2)to get the better of : vencer a, quedar por encima de, superaradj.• mejor adj.• superior adj.adj.comp.• mejor adj.comp.adv.• mejor adv.n.• apostador, -ora s.m.,f.• mejor s.m.• superior s.m.
I 'betər, 'betə(r)what do you think of the wine? - I've tasted better — ¿qué te parece el vino? - los he probado mejores
if they can both come, so much the better — si pueden venir los dos, mucho or tanto mejor
I can go one better: I'll give you interest-free credit — yo puedo hacerle una oferta aún mejor: le doy crédito sin interés
to be better — estar* mejor
II
1) ( comp of well I,II) mejorshe swims better than I do o than me — nada mejor que yo
2)had better — ( ought)
hadn't you better phone them? — ¿no deberías llamarlos?
well, I'd better be off — bueno, me tengo que ir
you'd better believe it! — (colloq) sí señor
3) ( more) (AmE) másit cost me better than $100 — me costó más de 100 dólares
III
a) ( superior of two)the better of the two — el mejor de los/las dos
for the better — para bien, para mejor
to get the better of somebody/something — ganarle la batalla a alguien/algo
my curiosity got the better of me — la curiosidad fue más fuerte que yo or pudo más que yo
IV
a) ( improve) mejorarb) ( surpass) \<\<score/record\>\> mejorar, superar
I ['betǝ(r)]1.ADJ (compar)of good; mejorhe's much better — (Med) está mucho mejor
that's better! — ¡eso es!
it is better to — + infin más vale + infin
•
better and better — cada vez mejor•
she is better at dancing than her sister — se le da mejor bailar a ella que a su hermana•
it couldn't be better — no podría ser mejor•
these products are better for the environment — estos productos son mejores para el medio ambiente•
to get better — mejorar; (Med) mejorar(se), reponerse•
he's no better than a thief — no es más que un ladrónshe's no better than she ought to be — † es una mujer que tiene historia
•
it lasted the better part of a year — duró la mayor parte del año•
the sooner the better — cuanto antes mejorhalf 1., 1), nature 1., 2), day 1., 3)•
it would be better to go now — sería mejor irse ya2.ADV (compar)of well; mejor•
all the better — tanto mejorso you're both coming - all the better! — así es que venís los dos, ¡tanto mejor!
I feel all the better for having confided in someone — me siento mucho mejor después de haberme confiado a alguien
•
I had better go — más vale que me vaya, mejor me vaya (esp LAm)•
he thinks he knows better — cree que se lo sabe todobut he knew better than to... — pero sabía que no se debía...
•
they are better off than we are — están mejor de dinero que nosotros•
so much the better — tanto mejor•
write to her or, better still, go and see her — escríbele o, mejor aún, vete a verla•
they withdrew, the better to resist — se retiraron para poder resistir mejorlate 1., 3)•
to think better of it — cambiar de parecer3. N1) el/la mejor•
it's a change for the better — es una mejora2)4.VT mejorar; [+ record, score] superarto better o.s. — (financially) mejorar su posición; (culturally, educationally) superarse
II
['betǝ(r)]N (=gambler) apostador(a) m / f* * *
I ['betər, 'betə(r)]what do you think of the wine? - I've tasted better — ¿qué te parece el vino? - los he probado mejores
if they can both come, so much the better — si pueden venir los dos, mucho or tanto mejor
I can go one better: I'll give you interest-free credit — yo puedo hacerle una oferta aún mejor: le doy crédito sin interés
to be better — estar* mejor
II
1) ( comp of well I,II) mejorshe swims better than I do o than me — nada mejor que yo
2)had better — ( ought)
hadn't you better phone them? — ¿no deberías llamarlos?
well, I'd better be off — bueno, me tengo que ir
you'd better believe it! — (colloq) sí señor
3) ( more) (AmE) másit cost me better than $100 — me costó más de 100 dólares
III
a) ( superior of two)the better of the two — el mejor de los/las dos
for the better — para bien, para mejor
to get the better of somebody/something — ganarle la batalla a alguien/algo
my curiosity got the better of me — la curiosidad fue más fuerte que yo or pudo más que yo
IV
a) ( improve) mejorarb) ( surpass) \<\<score/record\>\> mejorar, superar -
28 eye
1. noun1) (the part of the body with which one sees: Open your eyes; She has blue eyes.) ojo2) (anything like or suggesting an eye, eg the hole in a needle, the loop or ring into which a hook connects etc.) ojo; agujero3) (a talent for noticing and judging a particular type of thing: She has an eye for detail/colour/beauty.) buen ojo
2. verb(to look at, observe: The boys were eyeing the girls at the dance; The thief eyed the policeman warily.) mirar, observar- eyeball- eyebrow
- eye-catching
- eyelash
- eyelet
- eyelid
- eye-opener
- eye-piece
- eyeshadow
- eyesight
- eyesore
- eye-witness
- before/under one's very eyes
- be up to the eyes in
- close one's eyes to
- in the eyes of
- keep an eye on
- lay/set eyes on
- raise one's eyebrows
- see eye to eye
- with an eye to something
- with one's eyes open
eye n ojoto keep an eye on vigilar / echar un ojocan you keep an eye on my suitcase? ¿me puedes vigilar la maleta?to see eye to eye opinar igual / estar de acuerdotr[aɪ]1 SMALLANATOMY/SMALL ojo2 (sense) vista3 (of needle, potato, storm) ojo1 (observe) mirar, observar; (look at longingly) echar el ojo a\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLall eyes were on... todas las miradas estaban puestas en...an eye for an eye ojo por ojoas far as the eye can see hasta donde alcanza la vistabefore somebody's very eyes delante de los propios ojos de alguieneyes right/left/front vista a la derecha/izquierda/al frentefor somebody's eyes only sólo para los ojos de alguienif you had half an eye si tuvieras dos dedos de frentein the eyes of the law según la Leyin the eyes of somebody / in somebody's eyes a ojos de alguien, para alguienmy eye! ¡y un pepino!not to be able to believe one's eyes no poder dar crédito a sus ojos, no poder creer lo que uno está viendonot to take one's eyes off something/somebody no quitar la vista de encima de algo/a alguien, no perder de vista algo/a alguiensomebody's eyes are bigger than their stomach comer con los ojosto be all eyes ser todo,-a ojosto be one in the eye for somebody suponer un chasco para alguiento be unable to look somebody in the eye no poder mirar a alguien a la carato be unable to take one's eyes off somebody/something no poder quitar la vista de encima de alguien/algoto be up to one's eyes in something estar hasta el cuello de algoto cast one's eyes over something / run one's eyes over something ojear algo, echar una ojeada a algoto catch somebody's eye llamar la atención de alguiento clap/lay/set eyes on somebody/something ver a alguien/algo, poner los ojos en alguien/algoto close one's eyes to something hacer la vista gorda a algoto eye somebody up and down comerse a alguien con los ojosto give somebody the eye lanzar miraditas a alguiento have an eye for something tener buen ojo para algoto have eyes in the back of one's head darse cuenta de todo, tener cien ojosto have one's eye on (watch) observar, vigilarto keep an eye open/out for somebody/something mantener los ojos bien abiertos por si se ve a alguien/algoto keep one's eyes peeled estar ojo avizorto look somebody in the eye mirar a alguien a los ojosto make eyes at somebody / make sheep's eyes at somebody dirigir miraditas a alguiento only have eyes for somebody / have eyes only for somebody sólo tener ojos para alguiento open somebody's eyes abrirle los ojos a alguiento see eye to eye with somebody estar de acuerdo con alguiento turn a blind eye to something hacer la vista gorda a algowith an eye to doing something con la intención de hacer algo, con miras a hacer algowith one's eyes open con los ojos abiertoswith one's eyes shut con los ojos cerradoswith the naked eye a simple vistaeye contact contacto oculareye shadow sombra de ojoseye socket cuenca del ojo, órbitaeye n1) : ojo m2) vision: visión f, vista f, ojo ma good eye for bargains: un buen ojo para las gangas3) glance: mirada f, ojeada f4) attention: atención fto catch one's eye: llamar la atención5) point of view: punto m de vistain the eyes of the law: según la ley6) : ojo m (de una aguja, una papa, una tormenta)n.• hondón s.m.• ojo s.m.• yema s.f.v.• mirar detenidamente v.• ojear v.
I aɪ1)a) ( Anat) ojo mto have sharp eyes — tener* (una) vista de lince, tener* ojo de águila
as far as the eye can/could see — hasta donde alcanza/alcanzaba la vista
I can't believe my eyes — si no lo veo, no lo creo, no doy crédito a mis ojos
to close o shut one's eyes to something — cerrar* los ojos a algo
to cry one's eyes out — llorar a lágrima viva or a mares
to have eyes in the back of one's head — tener* ojos en la nuca
to keep one's eyes open — (to avoid danger, problems) andarse* or ir* con cuidado; ( looking for something)
keep your eyes open for a restaurant — vete mirando or fíjate bien a ver si ves un restaurante
to keep one's eyes peeled o skinned — (colloq) (to avoid danger, problems) andarse* or ir* con mucho ojo (fam); ( looking for something) estar(se)* ojo avizor (fam)
to make eyes at somebody — hacerle* ojitos a alguien
to open somebody's eyes — abrirle* los ojos a alguien
to open somebody's eyes to something — hacerle* ver algo a alguien
to see eye to eye with somebody — (usu with neg) estar* de acuerdo con alguien, coincidir con alguien
with one's eyes shut o closed — con los ojos cerrados
to be up to one's eyes in something — estar* hasta aquí de algo (fam)
I'm up to my eyes in work — estoy agobiada or (fam) hasta aquí de trabajo
we're up to our eyes in debt — estamos cargados de deudas, debemos hasta la camisa (fam); (before n)
eye contact: to make/avoid eye contact with somebody mirar/evitar mirar a alguien a los ojos; at eye level — a la altura de la vista
b) (look, gaze) mirada fto cast o run one's eye over something — recorrer algo con la vista
to have one's eyes on somebody/something — no quitarle los ojos de encima a alguien/algo
in Mary's eyes he's perfect — para Mary or a ojos de Mary es perfecto
to keep one's eye(s) on something/somebody: keep your eyes on the road! no apartes la vista de la carretera!; keep your eyes on him no lo pierdas de vista; to look somebody straight in the eye mirar a alguien directamente a los ojos; she won't look me in the eye no se atreve a mirarme a la cara; he couldn't take his eyes off her no podía quitarle los ojos de encima; easy on the eye (colloq) agradable a la vista; to keep an eye on something/somebody vigilar or cuidar algo/a alguien; keep an eye on those two no pierdas de vista a esos dos, vigila a esos dos; to lay o set o (colloq) clap eyes on somebody/something: from the moment I laid o set o (colloq) clapped eyes on him/it desde el primer momento que lo vi; to turn a blind eye (to something) — hacer* la vista gorda (frente a or ante algo)
c) ( attention)the company has been in the public eye a lot recently — últimamente se ha hablado mucho de la compañía
d) ( ability to judge) ojo mto have an eye for design — tener* ojo or idea para el diseño
to have an eye for detail — ser* detallista
2)a) ( of needle) ojo mb) (of hurricane, storm) ojo mc) ( in potato) ojo m
II
a) ( observe) mirar, observarb) ( ogle) mirar, pasarle revista a (fam)[aɪ]1. N1) (gen) ojo m•
I couldn't believe my (own) eyes — no daba crédito a lo que veían mis ojosshe had a black eye — tenía or llevaba un ojo morado
•
to catch sb's eye — llamar la atención de algnhe accidentally caught her eye and looked away — su mirada se cruzó por casualidad con la de ella y apartó la vista
•
it was the biggest one I'd ever clapped eyes on — era el más grande que jamás me había echado a la cara•
to cry one's eyes out — llorar a moco tendido or a lágrima viva•
there wasn't a dry eye in the house — no había ojos sin lágrimas en todo el teatro•
to have an eye or a keen eye for a bargain — tener mucha vista or buen ojo para las gangas•
he's got his eye on you — (=monitoring) no te quita ojo, no te pierde de vista; (=attracted to) te tiene echado el ojoI've got my eye on that sofa in the sale — le tengo echado el ojo a ese sofá que vimos en las rebajas
•
she had eyes only for me — solo tenía ojos para mí, no tenía ojos más que para mí•
it hits you in the eye — salta a la vista•
in the eyes of — a los ojos de•
to keep an eye on sth/sb — (=watch) vigilar algo/a algn, echar una mirada a algo/algn; (=look after) cuidar algo/a algnkeep your eyes on the road! — ¡no quites los ojos de la carretera!
I'm keeping an eye on things while the boss is away — yo estoy al cargo del negocio mientras el jefe está fuera
•
to look sb (straight) in the eye — mirar a algn (directamente) a los ojos•
with the naked eye — a simple vista•
he couldn't keep his eyes off the girl — se le fueron los ojos tras la chica•
to keep an eye out or one's eyes open for sth/sb — estar pendiente de algo/algnkeep an eye out for the postman — estáte atento or pendiente a ver si ves al cartero
keep your eyes open for bag-snatchers! — ¡mucho ojo, no te vayan a dar el tirón!
I haven't seen any recently but I'll keep my eyes open — últimamente no he visto ninguno pero estaré al tanto
•
I saw it with my own eyes — lo vi con mis propios ojos•
to be in the public eye — estar a la luz pública•
eyes right/left/front! — ¡vista a la derecha/izquierda/al frente!•
to run one's eye over sth — (from curiosity) recorrer algo con la vista; (checking) echar un vistazo a algo•
the sun is in my eyes — me da el sol en los ojos•
he didn't take his eyes off her for one second — no le quitó los ojos de encima ni por un segundo•
with an eye to sth/to doing sth — con vistas or miras a algo/a hacer algo•
use your eyes! * — ¡abre los ojos!•
it happened before my very eyes — ocurrió delante de mis propios ojos•
under the watchful eye of — bajo la atenta mirada de- have eyes in the back of one's headhe must have eyes in the back of his head! — ¡no se le escapa una!
I haven't got eyes in the back of my head — iro ¿te crees que tengo ojos en la nuca o qué?
- give sb the glad eye- open sb's eyes to sth- keep one's eyes peeled- do sth with one's eyes- make sheep's eyes at sb- shut one's eyes to- be up to one's eyes- an eye for an eyeblind 1., feast 2., mind 1., 1), sight2) [of potato] yema f3) [of storm] ojo m4) (Sew) [of needle] ojo m; [of hook and eye] hembra f de corchete2.VT mirar detenidamente, observarshe eyed him sullenly/with suspicion — lo miró detenidamente con gesto hosco/con recelo
I didn't like the way they eyed me up and down — no me gustaba la forma que tenían de mirarme de arriba abajo
an expensive leather jacket I had been eyeing for some time — una cazadora de cuero muy cara a la que hacía tiempo (que) le había echado el ojo
3.CPDeye clinic N — clínica f oftalmológica
eye colour N — color m de los ojos
eye contact N — contacto m ocular
eye doctor N — (US) oculista mf
eye dropper N — cuentagotas m inv
eye examination N — examen m de la vista
eye pencil N — lápiz m de ojos
eye shadow N — sombra f de ojos
eye socket N — cuenca f del ojo
- eye up* * *
I [aɪ]1)a) ( Anat) ojo mto have sharp eyes — tener* (una) vista de lince, tener* ojo de águila
as far as the eye can/could see — hasta donde alcanza/alcanzaba la vista
I can't believe my eyes — si no lo veo, no lo creo, no doy crédito a mis ojos
to close o shut one's eyes to something — cerrar* los ojos a algo
to cry one's eyes out — llorar a lágrima viva or a mares
to have eyes in the back of one's head — tener* ojos en la nuca
to keep one's eyes open — (to avoid danger, problems) andarse* or ir* con cuidado; ( looking for something)
keep your eyes open for a restaurant — vete mirando or fíjate bien a ver si ves un restaurante
to keep one's eyes peeled o skinned — (colloq) (to avoid danger, problems) andarse* or ir* con mucho ojo (fam); ( looking for something) estar(se)* ojo avizor (fam)
to make eyes at somebody — hacerle* ojitos a alguien
to open somebody's eyes — abrirle* los ojos a alguien
to open somebody's eyes to something — hacerle* ver algo a alguien
to see eye to eye with somebody — (usu with neg) estar* de acuerdo con alguien, coincidir con alguien
with one's eyes shut o closed — con los ojos cerrados
to be up to one's eyes in something — estar* hasta aquí de algo (fam)
I'm up to my eyes in work — estoy agobiada or (fam) hasta aquí de trabajo
we're up to our eyes in debt — estamos cargados de deudas, debemos hasta la camisa (fam); (before n)
eye contact: to make/avoid eye contact with somebody mirar/evitar mirar a alguien a los ojos; at eye level — a la altura de la vista
b) (look, gaze) mirada fto cast o run one's eye over something — recorrer algo con la vista
to have one's eyes on somebody/something — no quitarle los ojos de encima a alguien/algo
in Mary's eyes he's perfect — para Mary or a ojos de Mary es perfecto
to keep one's eye(s) on something/somebody: keep your eyes on the road! no apartes la vista de la carretera!; keep your eyes on him no lo pierdas de vista; to look somebody straight in the eye mirar a alguien directamente a los ojos; she won't look me in the eye no se atreve a mirarme a la cara; he couldn't take his eyes off her no podía quitarle los ojos de encima; easy on the eye (colloq) agradable a la vista; to keep an eye on something/somebody vigilar or cuidar algo/a alguien; keep an eye on those two no pierdas de vista a esos dos, vigila a esos dos; to lay o set o (colloq) clap eyes on somebody/something: from the moment I laid o set o (colloq) clapped eyes on him/it desde el primer momento que lo vi; to turn a blind eye (to something) — hacer* la vista gorda (frente a or ante algo)
c) ( attention)the company has been in the public eye a lot recently — últimamente se ha hablado mucho de la compañía
d) ( ability to judge) ojo mto have an eye for design — tener* ojo or idea para el diseño
to have an eye for detail — ser* detallista
2)a) ( of needle) ojo mb) (of hurricane, storm) ojo mc) ( in potato) ojo m
II
a) ( observe) mirar, observarb) ( ogle) mirar, pasarle revista a (fam) -
29 ve
Del verbo ir: ( conjugate ir) \ \
ve es: \ \2ª persona singular (tú) imperativoDel verbo ver: ( conjugate ver) \ \
ve es: \ \3ª persona singular (él/ella/usted) presente indicativo2ª persona singular (tú) imperativoMultiple Entries: VE ir ve ver
ir ( conjugate ir) verbo intransitivo 1 iban a caballo/a pie they were on horseback/on foot; ve por mar to go by sea; ¡Fernando! — ¡voy! Fernando! — (just) coming! o I'll be right there!; el ve y venir de los invitados the coming and going of the guests; vamos a casa let's go home; ¿adónde va este tren? where's this train going (to)?; ve de compras/de caza to go shopping/hunting; ya vamos para allá we're on our way; ¿por dónde se va a …? how do you get to …?; ve por or (Esp) a por algo/algn to go to get sth/sb; voy (a) por pan I'm going to get some bread ya va al colegio she's already at school 2 ( expresando propósito) ve a + inf:◊ ¿has ido a verla? have you been to see her?;ve a ayudarla go and help her; ver tb ve v aux 1 3 (al arrojar algo, arrojarse):◊ tírame la llave — ¡allá va! throw me the key — here you are o there you go!;tírate del trampolín — ¡allá voy! jump off the board! — here I go/come! 4 [ comentario]: eso va por ti también that goes for you too, and the same goes for you 1 (+ compl) ( sin énfasis en el movimiento): ¿van cómodos? are you comfortable?; íbamos sentados we were sitting down; vas muy cargada you have a lot to carry; yo iba a la cabeza I was in the lead 2 ( refiriéndose al atuendo): voy a ve de Drácula I'm going to go as Dracula; iba de verde she was dressed in green 3 ( en calidad de) ve de algo to go (along) as sth; 1 [camino/sendero] ( llevar) ve a algo to lead to sth, to go to sth 2 (extenderse, abarcar): el período que va desde … hasta … the period from … to … 1 (marchar, desarrollarse):◊ ¿cómo va el nuevo trabajo? how's the new job going?;va de mal en peor it's going from bad to worse; ¿cómo te va? how's it going?, how are things? (colloq), what's up? (AmE colloq); ¿cómo les fue en Italia? how was Italy?, how did you get on in Italy?; me fue mal/bien en el examen I did badly/well in the exam; ¡que te vaya bien! all the best!, take care!; ¡que te vaya bien (en) el examen! good luck in the exam 2 ( en competiciones):◊ ¿cómo van? — 3-1 what's the score? — 3-1;voy ganando yo I'm ahead, I'm winning 3 ( en el desarrollo de algo):◊ ¿por dónde van en historia? where have you got (up) to in history?;¿todavía vas por la página 20? are you still on page 20? 4 ( estar en camino):◊ ¡vamos para viejos! we're getting on o old!;va para los cincuenta she's going on fifty; ya va para dos años que … it's getting on for two years since … 5 (sumar, hacer): con este van seis six, counting this one 6 ( haber transcurrido): en lo que va del or (Esp) de año/mes so far this year/month 1 ( deber colocarse) to go;◊ ¿dónde van las toallas? where do the towels go?;¡qué va! (fam): ¿has terminado? — ¡qué va! have you finished? — you must be joking!; ¿se disgustó? — ¡qué va! did she get upset? — not at all!; vamos a perder el avión — ¡qué va! we're going to miss the plane — no way! 2a) ( combinar) ve con algo to go with sthb) (sentar bien, convenir) (+ me/te/le etc):te veá bien un descanso a rest will do you good 3 (Méx) (tomar partido por, apoyar) vele a algo/algn to support sth/sb; 1◊ vamosa) (expresando incredulidad, fastidio):◊ ¡vamos! ¿eso quién se lo va a creer? come off it o come on! who do you think's going to believe that?b) (intentando tranquilizar, animar, dar prisa):◊ vamos, mujer, dile algo go on, say something to him;¡vamos, date prisa! come on, hurry up!c) (al aclarar, resumir):◊ eso sería un disparate, vamos, digo yo that would be a stupid thing to do, well, that's what I think anyway;vamos, que no es una persona de fiar basically, he's not very trustworthy; es mejor que el otro, vamos it's better than the other one, anyway 2◊ vayaa) (expresando sorpresa, contrariedad):◊ ¡vaya! ¡tú por aquí! what a surprise! what are you doing here?;¡vaya! ¡se ha vuelto a caer! oh no o (colloq) damn! it's fallen over again!b) (Esp) ( para enfatizar):◊ ¡vaya cochazo! what a car!ve v aux ve a + inf: 1a) (para expresar tiempo futuro, propósito) to be going to + inf;va a hacer dos años que … it's getting on for two years since …b) (en propuestas, sugerencias):◊ vamos a ver ¿cómo dices que te llamas? now then, what did you say your name was?;bueno, vamos a trabajar all right, let's get to work 2 (al prevenir, hacer recomendaciones): cuidado, no te vayas a caer mind you don't fall (colloq); lleva el paraguas, no vaya a ser que llueva take the umbrella, in case it rains 3 ( expresando un proceso paulatino): ya puedes ve haciéndote a la idea you'd better get used to the idea; la situación ha ido empeorando the situation has been getting worse and worse irse verbo pronominal 1 ( marcharse) to leave;◊ ¿por qué te vas tan temprano? why are you leaving o going so soon?;vámonos let's go; bueno, me voy right then, I'm taking off (AmE) o (BrE) I'm off; no te vayas don't go; vete a la cama go to bed; se fue de casa/de la empresa she left home/the company; vete de aquí get out of here; se han ido de viaje they're away, they've gone away 2 (consumirse, gastarse):◊ ¡cómo se va el dinero! I don't know where the money goes!;se me va medio sueldo en el alquiler half my salary goes on the rent 3 ( desaparecer) [mancha/dolor] to go; (+ me/te/le etc)◊ ¿se te ha ido el dolor de cabeza? has your headache gone?4 (salirse, escaparse) [líquido/gas] to escape;◊ se le está yendo el aire al globo the balloon's losing air o going down5 (caerse, perder el equilibrio) (+ compl):◊ vese de boca/espaldas to fall flat on one's face/back;me iba para atrás I was falling backwards; frenó y nos fuimos todos para adelante he braked and we all went flying forwards
ve sustantivo femenino (AmL) tb ve corta or chica or pequeña name of the letter◊ v
ver 1 sustantivo masculino 1 ( aspecto):◊ ser de buen ve to be good-looking o attractive2 ( opinión):◊ a mi/su ve in my/his view
ver 2 ( conjugate ver) verbo transitivo 1◊ ¿ves algo? can you see anything?;no se ve nada aquí you can't see a thing in here; lo vi hablando con ella I saw him talking to her esa película ya la he visto I've seen that movie before; no poder (ni) ve a algn: no la puede ve he can't stand her 2 (entender, notar) to see;◊ ¿no ves lo que está pasando? don't o can't you see what's happening?;se la ve preocupada she looks worried; hacerse ve (RPl) to show off 3 ¡ya veás lo que pasa! you'll see what happens; ¡ya se veá! we'll see◊ ¡nunca he visto cosa igual! I've never seen anything like it!;¡si vieras lo mal que lo pasé! you can't imagine how awful it was!; ¡hubieras visto cómo se asustaron! (AmL) you should have seen the fright they got! 4◊ a ver: (vamos) a ve ¿de qué se trata? OK o all right, now, what's the problem?;está aquí, en el periódico — ¿a ve? it's here in the newspaper — let's see; apriétalo a ve qué pasa press it and see what happens; a ve si escribes pronto make sure you write soon 5a) ( estudiar):tengo que ve cómo lo arreglo I have to work out how I can fix it; ya veé qué hago I'll decide what to do later◊ ¿la ha visto un médico? has she been seen by a doctor yet?6a) (juzgar, considerar):a mi modo or manera de ve the way I see it no le veo la gracia I don't think it's funny 7 (visitar, entrevistarse con) ‹amigo/pariente› to see, visit; ‹médico/jefe› to see;◊ ¡cuánto tiempo sin vete! I haven't seen you for ages!8◊ tener … que ver: ¿y eso qué tiene que ve? and what does that have to do with it?;no tengo nada que ve con él I have nothing to do with him; ¿qué tiene que ve que sea sábado? what difference does it make that it's Saturday? verbo intransitivo 1 ( percibir con la vista) to see; no veo bien de lejos/de cerca I'm shortsighted/longsighted 2 ( constatar):◊ ¿hay cerveza? — no sé, voy a ve is there any beer? — I don't know, I'll have a look;pues veás, todo empezó cuando … well you see, the whole thing began when … 3 ( pensar) to see; estar/seguir en veemos (AmL fam): todavía está en veemos it isn't certain yet; seguimos en veemos we still don't know anything verse verbo pronominal 1 ( refl) (percibirse, imaginarse) to see oneself 2 ( hallarse) (+ compl) to find oneself; me vi obligado a despedirlo I had no choice but to dismiss him 3 (esp AmL) ( parecer): no se ve bien con ese peinado that hairdo doesn't suit her 4 ( recípr)◊ nos vemos a las siete I'll meet o see you at seven;¡nos vemos! (esp AmL) see you! vese con algn to see sb
ir
I verbo intransitivo
1 (dirigirse a un lugar) to go: ¡vamos!, let's go!
voy a París, I'm going to Paris ➣ Ver nota en go
2 (acudir regularmente) to go: va al colegio, he goes to school
van a misa, they go to church
3 (conducir a) to lead, go to: el sendero va a la mina, the path goes to the mine
esta carretera va a Londres, this road leads to London
4 (abarcar) to cover: la finca va desde la alambrada al camino, the estate extends from the wire fence to the path
las lecciones que van desde la página 1 a la 53, the lessons on pages 1 to 53
5 (guardarse habitualmente) va al lado de éste, it goes beside this one
6 (mantener una posición) to be: va el primero, he's in first place
7 (tener un estado de ánimo, una apariencia) to be: iba furioso/radiante, he was furious/radiant
vas muy guapa, you look very smart o pretty
8 (desenvolverse) ¿cómo te va?, how are things? o how are you doing?
¿cómo te va en el nuevo trabajo?, how are you getting on in your new job?
9 (funcionar) to work (properly): el reloj no va, the clock doesn't go o work
10 (sentar bien) to suit: ese corte de pelo no te va nada, that haircut doesn't suit you at all
11 (combinar) to match, go: el rojo no va con el celeste, red doesn't go with pale blue
12 (vestir) to wear
ir con abrigo, to wear a coat
ir de negro/de uniforme, to be dressed in black/in uniform
la niña irá de enfermera, the little girl will dress up as a nurse
13 fam (importar, concernir) to concern: eso va por ti también, and the same goes for you
ni me va ni me viene, I don't care one way or the other
14 (apostar) to bet: va un café a que no viene, I bet a coffee that he won't come
15 (ir + de) fam (comportarse de cierto modo) to act
ir de listo por la vida, to be a smart ass (tratar) to be about: ¿de qué va la película?, what's the film about?
16 (ir + detrás de) to be looking for: hace tiempo que voy detrás de un facsímil de esa edición, I've been after a facsimile of that edition for a long time
17 (ir + por) ir por la derecha, to keep (to the) right (ir a buscar) ve por agua, go and fetch some water (haber llegado) voy por la página noventa, I've got as far as page ninety
18 (ir + para) (tener casi, estar cercano a) va para los cuarenta, she's getting on for forty
ya voy para viejo, I'm getting old (encaminarse a) iba para ingeniero, she was studying to be an engineer
este niño va para médico, this boy's going to become a doctor
II verbo auxiliar
1 (ir + gerundio) va mejorando, he's improving
ir caminando, to go on foot
2 (ir + pp) ya van estrenadas tres películas de Almodóvar, three films by Almodovar have already been released
3 ( ir a + infinitivo) iba a decir que, I was going to say that
va a esquiar, she goes skiing
va a nevar, it's going to snow
vas a caerte, you'll fall Locuciones: a eso iba, I was coming to that
¡ahí va!, catch!
en lo que va de año, so far this year
¡qué va!, of course not! o nothing of the sort!
¡vamos a ver!, let's see!
van a lo suyo, they look after their own interests
¡vaya!, fancy that
¡vaya cochazo!, what a car!
ir a parar, to end up
ver 1 m (aspecto exterior) aún estás de buen ver, you're still good-looking
ver 2 I verbo transitivo
1 to see: vi tu cartera sobre la mesa, I saw your wallet on the table
no veo nada, I can't see anything
puede ver tu casa desde aquí, he can see your house from here ➣ Ver nota en see; (mirar la televisión) to watch: estamos viendo las noticias de las tres, we are watching the three o'clock news (cine) me gustaría ver esa película, I'd like to see that film
2 (entender) no veo por qué no te gusta, I can't see why you don't like it (considerar) a mi modo de ver, as far as I can see o as I see it
tus padres no ven bien esa relación, your parents don't agree with that relationship (parecer) se te ve nervioso, you look nervous
3 (averiguar) ya veremos qué sucede, we'll soon see what happens fam (uso enfático) ¡no veas qué sitio tan bonito!, you wouldn't believe what a beautiful place!
4 a ver, let's see: a ver si acabamos este trabajo, let's see if we can finish this job
me compré un compacto, - ¿a ver?, I bought a compact disc, - let's have a look!
5 (ir a ver, visitar) to see, visit: le fui a ver al hospital, I visited him in hospital
II verbo intransitivo
1 to see: no ve bien de lejos, he's shortsighted, US nearsighted
2 (dudar, pensar) ¿me prestas este libro?, - ya veré, will you lend me this book?, - I'll see
3 (tener relación) no tengo nada que ver con ese asunto, I have nothing to do with that business
solo tiene cincuenta años, - ¿y eso qué tiene qué ver?, he's only fifty, - so what? Locuciones: no poder ver a alguien: no puede (ni) verle, she can't stand him
¿To see, to watch o to look?
Los tres verbos reflejan tres conceptos muy distintos. To see hace referencia a la capacidad visual y no es fruto de una acción deliberada. A menudo se usa con can o could: I can see the mountains from my bedroom. Puedo ver las montañas desde mi dormitorio.
To look at implica una acción deliberada: I saw an old atlas, so I opened it and looked at the maps. Vi un atlas antiguo, así que lo abrí y miré los mapas.
To watch también se refiere a una acción deliberada, a menudo cuando se tiene un interés especial por lo que ocurre: I watched the planes in the sky with great interest. Miraba los aviones en el cielo con gran interés. Igualmente puede indicar el paso del tiempo (we watched the animals playing for half an hour, durante media hora observamos cómo jugaban los animales), movimiento (they stood there watching the cars drive off into the distance, se quedaron allí de pie viendo cómo se marchaban los coches) o vigilancia (the policemen have been watching this house because they thought we were thieves, los policías estaban vigilando la casa porque pensaban que éramos ladrones). Para hablar de películas u obras de teatro usamos to see: Have you seen Hamlet?, ¿Has visto Hamlet? To watch se refiere a la televisión y los deportes en general: I always watch the television in the evening. Siempre veo la televisión por las noches. I like to watch football. Me gusta ver el fútbol. Al hablar de programas o partidos específicos podemos usar tanto to watch como to see: I like to see/watch the news at 9:00. Me gusta ver las noticias a las 9.00. Did you see/watch the match last night?, ¿Viste el partido anoche? 've' also found in these entries: Spanish: abandonar - abrir - abrirse - actualizar - adelantar - adiós - advertida - advertido - ahí - ahora - amontonarse - angina - anterioridad - aprovechar - aquí - bailar - bajar - barriga - beneficiada - beneficiado - berenjenal - boca - buena - bueno - buscar - cabo - caerse - calar - cantera - cara - casa - cascada - cascado - casco - chula - chulo - cometer - comida - comido - conectar - confeccionar - confundirse - cosa - curso - dejarse - desarrollar - descartar - despelucada - despelucado - desvergüenza English: activate - aggravate - aggravating - aggravation - anywhere - avail - available - captivate - captivating - clockwise - conservation - conservationist - cop - cultivate - cultivated - cultivation - curvaceous - depravation - deprivation - derivation - duvet - elevate - elevation - elevator - evade - evasion - evasive - excavate - excavation - face - innovate - innovation - motivate - motivation - observation - ovarian - ovation - pervade - pervasive - preservation - prevail - prevailing - purvey - purveyor - renovate - reservation - retroactive - self-preservation - starvation - stick out -
30 back
bæk
1. noun1) (in man, the part of the body from the neck to the bottom of the spine: She lay on her back.) espalda2) (in animals, the upper part of the body: She put the saddle on the horse's back.) lomo3) (that part of anything opposite to or furthest from the front: the back of the house; She sat at the back of the hall.) parte trasera, fondo4) (in football, hockey etc a player who plays behind the forwards.) defensa
2. adjective(of or at the back: the back door.) de detrás, trasero
3. adverb1) (to, or at, the place or person from which a person or thing came: I went back to the shop; He gave the car back to its owner.) de vuelta2) (away (from something); not near (something): Move back! Let the ambulance get to the injured man; Keep back from me or I'll hit you!) hacia atrás, para atrás3) (towards the back (of something): Sit back in your chair.) hacia atrás, para atrás4) (in return; in response to: When the teacher is scolding you, don't answer back.) de vuelta5) (to, or in, the past: Think back to your childhood.) atrás
4. verb1) (to (cause to) move backwards: He backed (his car) out of the garage.) dar marcha atrás, mover hacia atrás2) (to help or support: Will you back me against the others?) apoyar3) (to bet or gamble on: I backed your horse to win.) apostar a•- backer- backbite
- backbiting
- backbone
- backbreaking
- backdate
- backfire
- background
- backhand
5. adverb(using backhand: She played the stroke backhand; She writes backhand.) del revés; con el dorso de la mano- backlog- back-number
- backpack
- backpacking: go backpacking
- backpacker
- backside
- backslash
- backstroke
- backup
- backwash
- backwater
- backyard
- back down
- back of
- back on to
- back out
- back up
- have one's back to the wall
- put someone's back up
- take a back seat
back1 adj trasero / de atrásback2 adv1. atrás / hacia atrásstand back! ¡atrás! / ¡apártate!2. de vuelta3. hacethat was years back! ¡eso fue hace años!we met back in 1983 nos conocimos en 1983 back también combina con muchos verbos. Aquí tienes algunos ejemplosback3 n1. espaldalie on your back échate de espaldas / échate boca arriba2. dorso / revés3. parte de atrás / fondocan you hear me at the back? ¿me escucháis al fondo?back4 vb1. apoyar / respaldar2. dar marcha atráshe backed the car into the garage metió el coche en el garaje de culo / metió el coche en el garaje dando marcha atrástr[bæk]1 (of person) espalda2 (of animal, book) lomo3 (of chair) respaldo4 (of hand) dorso5 (of knife, sword) canto6 (of coin, medal) reverso7 (of cheque) dorso8 (of stage, room, cupboard) fondo1 trasero,-a, de atrás1 (support) apoyar, respaldar2 (finance) financiar3 (bet on) apostar por\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLback to back espalda con espaldaback to front al revésto answer back replicarto be back estar de vueltato be glad to see the back of somebody estar contento de haberse quitado a alguien de encimato break one's back deslomarseto carry on one's back llevar a cuestasto fall on one's back caerse de espaldasto have somebody on one's back tener a alguien encimato come back / go back volverto get somebody's back up mosquear a alguiento get off somebody's back dejar de fastidiar a alguiento hit back devolver el golpe 2 figurative use contestar a una acusaciónto have one's back to the wall figurative use estar entre la espada y la paredto lie on one's back estar acostado,-a boca arribato give back devolverto put back volver a guardar en su sitioto put one's back into something arrimar el hombroto phone back volver a llamarto stand back apartarseto turn one's back on somebody volver la espalda a alguienback copy número retrasadoback door puerta traseraback number número atrasadoback pay atrasos nombre masculino pluralback row última filaback seat asiento de atrásback street callejuelaback wheel rueda traserashort back and sides corte nombre masculino de pelo casi al rapeback ['bæk] vt3) : estar detrás de, formar el fondo detrees back the garden: unos árboles están detrás del jardínback vi2)to back away : echarse atrás3)back adv1) : atrás, hacia atrás, detrásto move back: moverse atrásback and forth: de acá para allá2) ago: atrás, antes, yasome years back: unos años atrás, ya unos años10 months back: hace diez meses3) : de vuelta, de regresowe're back: estamos de vueltashe ran back: volvió corriendoto call back: llamar de nuevoback adj1) rear: de atrás, posterior, trasero2) overdue: atrasado3)back pay : atrasos mplback n1) : espalda f (de un ser humano), lomo m (de un animal)2) : respaldo m (de una silla), espalda f (de ropa)3) reverse: reverso m, dorso m, revés m4) rear: fondo m, parte f de atrás5) : defensa mf (en deportes)adj.• posterior adj.• trasero, -a adj.adv.• atrás adv.• detrás adv.• redro adv.n.• atrás s.m.• costilla s.f.• dorso s.m.• envés s.m.• espalda s.f.• espaldar s.m.• fondo s.m.• lomo s.m.• respaldo s.m.• reverso s.m.• revés s.m.• trasera s.f.v.• apadrinar v.• mover hacia atrás v.• respaldar v.bæk
I
behind somebody's back: they laugh at him behind his back se ríen de él a sus espaldas; to be on somebody's back (colloq) estarle* encima a alguien; get off my back! déjame en paz (fam); to break the back of something hacer* la parte más difícil/la mayor parte de algo; to get o put somebody's back up (colloq) irritar a alguien; to put one's back into something poner* empeño en algo; to turn one's back on somebody — volverle* la espalda a alguien; scratch II d)
2) ca) ( of chair) respaldo m; (of dress, jacket) espalda f; (of electrical appliance, watch) tapa fb) (reverse side - of envelope, photo) dorso m, revés m; (- of head) parte f posterior or de atrás; (- of hand) dorso mc)back to front: your sweater is on back to front — te has puesto el suéter al revés; hand I 2)
3) c u ( rear part)I'll sit in the back — ( of car) yo me siento detrás or (en el asiento de) atrás
(in) back of the sofa — (AmE) detrás del sofá
he's out back in the yard — (AmE) está en el patio, al fondo
in the back of beyond — donde el diablo perdió el poncho (AmL fam), en el quinto pino (Esp fam)
4) c ( Sport) defensa mf, zaguero, -ra m,f
II
adjective (before n, no comp)1) ( at rear) trasero, de atrás2) ( of an earlier date)back number o issue — número m atrasado
III
1) (indicating return, repetition)meanwhile, back at the house... — mientras tanto, en la casa...
to run/fly back — volver* corriendo/en avión
they had us back the following week — nos devolvieron la invitación la semana siguiente; see also go, take back
2) (in reply, reprisal)3)a) ( backward)b) ( toward the rear) atráswe can't hear you back here — aquí atrás no te oímos; see also hold, keep back
4) (in, into the past)5)back and forth — = backward(s) and forward(s): see backward II d)
IV
1.
1)a) \<\<person/decision\>\> respaldar, apoyarb) ( bet money on) \<\<horse/winner\>\> apostar* por2) ( reverse)he backed the car out of the garage — sacó el coche del garaje dando marcha atrás or (Col, Méx) en reversa
3) ( lie behind)4) ( Mus) acompañar
2.
vi \<\<vehicle/driver\>\> dar* marcha atrás, echar or meter reversa (Col, Méx)he backed into a lamppost — se dio contra una farola al dar marcha atrás or al meter reversa
Phrasal Verbs:- back off- back out- back up[bæk] When back is an element in a phrasal verb, eg come back, go back, put back, look up the verb.1. NOUN1) (=part of body)a) [of person] espalda f; [of animal] lomo m•
I've got a bad back — tengo la espalda mal, tengo un problema de espalda•
to shoot sb in the back — disparar a algn por la espalda•
he was lying on his back — estaba tumbado boca arribato carry sth/sb on one's back — llevar algo/a algn a la espalda
•
to have one's back to sth/sb — estar de espaldas a algo/algnb)- break the back of sth- get off sb's back- get sb's back up- live off the back of sb- be on sb's backshares rose on the back of two major new deals — las acciones subieron a consecuencia de dos nuevos e importantes tratos
- put one's back into sth- put one's back into doing sth- put sb's back upto see the back of sb —
- have one's back to the wallflat I, 1., 1), stab 1., 1)2) (=reverse side) [of cheque, envelope] dorso m, revés m; [of hand] dorso m; [of head] parte f de atrás, parte f posterior more frm; [of dress] espalda f; [of medal] reverso mto know sth like the back of one's hand —
3) (=rear) [of room, hall] fondo m; [of chair] respaldo m; [of car] parte f trasera, parte f de atrás; [of book] (=back cover) tapa f posterior; (=spine) lomo mthere was damage to the back of the car — la parte trasera or de atrás del coche resultó dañada
•
at the back (of) — [+ building] en la parte de atrás (de); [+ cupboard, hall, stage] en el fondo (de)be quiet at the back! — ¡los de atrás guarden silencio!
they sat at the back of the bus — se sentaron en la parte de atrás del autobús, se sentaron al fondo del autobús
this idea had been at the back of his mind for several days — esta idea le había estado varios días rondándole la cabeza
•
the ship broke its back — el barco se partió por la mitad•
in back of the house — (US) detrás de la casa•
the toilet's out the back — el baño está fuera en la parte de atrásbeyond 2., mind 1., 1)•
they keep the car round the back — dejan el coche detrás de la casa4) (Sport) (=defender) defensa mf•
the team is weak at the back — la defensa del equipo es débil2. ADVERB1) (in space) atrásstand back! — ¡atrás!
keep (well) back! — (=out of danger) ¡quédate ahí atrás!
keep back! — (=don't come near me) ¡no te acerques!
meanwhile, back in London/back at the airport — mientras, en Londres/en el aeropuerto
he little suspected how worried they were back at home — qué poco sospechaba lo preocupados que estaban en casa
to go back and forth — [person] ir de acá para allá
•
back from the road — apartado de la carretera2) (in time)it all started back in 1980 — todo empezó ya en 1980, todo empezó allá en 1980 liter
3) (=returned)•
to be back — volverwhen/what time will you be back? — ¿cuándo/a qué hora vuelves?, ¿cuándo/a qué hora estarás de vuelta?
he's not back yet — aún no ha vuelto, aún no está de vuelta
black is back (in fashion) — vuelve (a estar de moda) el negro, se vuelve a llevar el negro
•
he went to Paris and back — fue a París y volvió•
she's now back at work — ya ha vuelto al trabajo•
I'll be back by 6 — estaré de vuelta para las 6•
I'd like it back — quiero que me lo devuelvan•
full satisfaction or your money back — si no está totalmente satisfecho, le devolvemos el dinero•
everything is back to normal — todo ha vuelto a la normalidadhit back•
I want it back — quiero que me lo devuelvan3. TRANSITIVE VERB1) (=reverse) [+ vehicle] dar marcha atrás a2) (=support)a) (=back up) [+ plan, person] apoyarb) (=finance) [+ person, enterprise] financiarc) (Mus) [+ singer] acompañar3) (=bet on) [+ horse] apostar porto back the wrong horse — (lit) apostar por el caballo perdedor
Russia backed the wrong horse in him — (fig) Rusia se ha equivocado al apoyar a él
to back a winner — (lit) apostar por el ganador
he is confident that he's backing a winner — (fig) (person) está seguro de que está dando su apoyo a un ganador; (idea, project) está seguro de que va a funcionar bien
4) (=attach backing to) [+ rug, quilt] forrar4. INTRANSITIVE VERB1) [person]a) (in car) dar marcha atrásb) (=step backwards) echarse hacia atrás, retrocederhe backed into a table — se echó hacia atrás y se dio con una mesa, retrocedió y se dio con una mesa
2) (=change direction) [wind] cambiar de dirección (en sentido contrario a las agujas del reloj)5. ADJECTIVE1) (=rear) [leg, pocket, wheel] de atrás, trasero2) (=previous, overdue) [rent, tax, issue] atrasado6.COMPOUNDSback alley N — callejuela f (que recorre la parte de atrás de una hilera de casas)
back boiler N — caldera f pequeña (detrás de una chimenea)
back burner N — quemador m de detrás
- put sth on the back burnerback catalogue N — (Mus) catálogo m de grabaciones discográficas
back copy N — (Press) número m atrasado
back-countrythe back country N — (US) zona f rural (con muy baja densidad de población)
back cover N — contraportada f
- do sth by or through the back doorback formation N — (Ling) derivación f regresiva
back garden N — (Brit) jardín m trasero
back lot N — (Cine) exteriores mpl (del estudio); [of house, hotel, company premises] solar m trasero
back marker N — (Brit) (Sport) competidor(a) m / f rezagado(-a)
back matter N — [of book] apéndices mpl
back number N — [of magazine, newspaper] número m atrasado
back page N — contraportada f
back passage N — (Brit) euph recto m
back rub N — (=massage) masaje m en la espalda
•
to give sb a back rub — masajearle la espalda a algn, darle un masaje a algn en la espalda- take a back seatback somersault N — salto m mortal hacia atrás
back stop N — (Sport) red que se coloca alrededor de una cancha para impedir que se escapen las pelotas
back tooth N — muela f
back view N —
the back view of the hotel is very impressive — el hotel visto desde atrás es impresionante, la parte de atrás del hotel es impresionante
back vowel N — (Ling) vocal f posterior
- back off- back out- back up* * *[bæk]
I
behind somebody's back: they laugh at him behind his back se ríen de él a sus espaldas; to be on somebody's back (colloq) estarle* encima a alguien; get off my back! déjame en paz (fam); to break the back of something hacer* la parte más difícil/la mayor parte de algo; to get o put somebody's back up (colloq) irritar a alguien; to put one's back into something poner* empeño en algo; to turn one's back on somebody — volverle* la espalda a alguien; scratch II d)
2) ca) ( of chair) respaldo m; (of dress, jacket) espalda f; (of electrical appliance, watch) tapa fb) (reverse side - of envelope, photo) dorso m, revés m; (- of head) parte f posterior or de atrás; (- of hand) dorso mc)back to front: your sweater is on back to front — te has puesto el suéter al revés; hand I 2)
3) c u ( rear part)I'll sit in the back — ( of car) yo me siento detrás or (en el asiento de) atrás
(in) back of the sofa — (AmE) detrás del sofá
he's out back in the yard — (AmE) está en el patio, al fondo
in the back of beyond — donde el diablo perdió el poncho (AmL fam), en el quinto pino (Esp fam)
4) c ( Sport) defensa mf, zaguero, -ra m,f
II
adjective (before n, no comp)1) ( at rear) trasero, de atrás2) ( of an earlier date)back number o issue — número m atrasado
III
1) (indicating return, repetition)meanwhile, back at the house... — mientras tanto, en la casa...
to run/fly back — volver* corriendo/en avión
they had us back the following week — nos devolvieron la invitación la semana siguiente; see also go, take back
2) (in reply, reprisal)3)a) ( backward)b) ( toward the rear) atráswe can't hear you back here — aquí atrás no te oímos; see also hold, keep back
4) (in, into the past)5)back and forth — = backward(s) and forward(s): see backward II d)
IV
1.
1)a) \<\<person/decision\>\> respaldar, apoyarb) ( bet money on) \<\<horse/winner\>\> apostar* por2) ( reverse)he backed the car out of the garage — sacó el coche del garaje dando marcha atrás or (Col, Méx) en reversa
3) ( lie behind)4) ( Mus) acompañar
2.
vi \<\<vehicle/driver\>\> dar* marcha atrás, echar or meter reversa (Col, Méx)he backed into a lamppost — se dio contra una farola al dar marcha atrás or al meter reversa
Phrasal Verbs:- back off- back out- back up -
31 xitanus
Xitanus, gitanos. —Nus tempus d'endenantes cundu you era guaxe, toes les aldines de la miou Tierrina taben ameruxáes d'istes prexones ya d'oitres qu'achegaben fasta lus nuexus chugares catandu dalguna ruquera qu'enzular p'afogar la prietona fame que lus encibiétchaba, peru de toes les xentes qu'achegaben ya caúna col sou rexistru, lus únicus qu'arrapiegaben dalgu yeren lus intelixentes ya estutus xitanus, vou cuntabus nagora a la memoria d'istes ximples, xenciétches, intelixentes ya desprestixáes xentes isti tratu que cheldarun d'enría d'un veicín miou. TRADUCCIÓN.—En los tiempos pasados cuando yo era un niño, todas las aldeas de mi querida Tierrina, estaban, plagadas de estas gentes y de otras parecidas, que llegaban a nuestras aldeas buscando alguna cosa para comer, con el fin de ahogar la grande hambre que los encadenaba, pero de todas las personas que llegaban y cada una con su oficio bien entrenado y aprendido, los únicos que lograban engañar y sacar partido de sus trapisondas eran los inteligentes gitanos. Yo les voy a contar ahora a la memoria de estas simples y sencillas gentes, de estas buenas, inteligentes y despreciadas personas, un trato que hicieron con un vecino de mi aldea que siempre se las dio de listo, pensando que por mal que fuese el trato, él siempre saldría ganando, ya que su pollino valía muy poco. "PIN EL TOIPU" “JOSÉ EL TOPO” —Chegarun lus xitanus naquel díe del mes de coyer el pan mu cedu a la miou aldina, tou la nuétche la borrina apaxiétchara l'aldina con choramicus d'orfina, anxín yera que tous lus erus taben orbayainus, ya lus pancicales llucíen sous espigues enxemáes sous ariestes d'urpinas d'orfinadura, tal paicíen les espigues que yeren xoyes de finu goru, dientru de repuxáus cadexinus de plata de bona lley. —Llegaron los gitanos aquel día del mes de recoger el trigo (agosto), muy temprano a mi aldea, toda la noche la densa niebla había vestido a la aldea con finas lágrimas que casi invisiblemente de la niebla se desprendían, así era que todos sus campos estaban mojados, y los trigales lucían sus espigas llenas sus aristas de delicado rocío, tal parecían las espigas joyas del más fino oro, dentro de repujados de finas cadenas de buena plata de ley. —Taba la borrina pe la fondeirá de lus préus de la braña, ya tal paicíe qu'aquel díe 'l sol diba ser de figal, anxín yera qu'al nun puder coyer el pan per tar moyáu, cuaxi toes les xentes poucu teníen que faer, perque la yerbe tóa ya taba nel payar perque tou 'l branu fora un magosteiru, per isti cheldar toes les xentes andaben d'un lláu p'oitre chuquinandu 'l tempu, menus lus qu'andaben curiandu 'l ganáu. Anxina yera que la ñovedá de lus xitanus faía qu'el cutidianu tempu s'espiertare dálgu qu'agüéchar nuéu. —Aquechus xitanus chegaben prietus comu les rexes del xardu, amagostáus sous focicus pel sol de lus caminus, ya prietus tous sous pelleyus que chebaben al entestate, que cuaxi, cuaxi andaben en porriques, perque tantu lus homes comu les mucheres traíen sous paxiétchus tan eszarapáus, tan amamplenáus d'esgazaduras per tous lus lláus, que solu lus homes tapaben lus coyones, ya les muyeres la clica yal entamu, perque lus nenus andaben cuaxi d'afechu en porriques. Yera aquecha caterba de xitanus ente lus de sou clás lus mái probes, perque nin tan xiquiér teñíen nin pequenu nin ruín querru, tou contu teñíen chebábenlu d'enría de les costiétches ya del llombu de sous pótchinus. Istus xitanus per lu xeneral son mái pelligróuxus ya galaméan munchu máu depriexa d'un lláu p'oitre nun istanti, que lus que cheben querrus, pos ístus xamás faen les rapiegáes de lus oitres, perque tenen teixá dou catalus que son lus querrus dou s'ateíxan. TRADUCCIÓN.—Aquellos gitanos llegaban negros como las barras del xardu, tostados sus rostros por el sol de los caminos, así como también negros eran los cutis que lucían al aire, pues casi del todo andaban desnudos, porque tanto los hombres como las mujeres, traían sus vestidos tan rotos, tan sumamente despedazados por todas partes, que solo los hombres se tapaban los cojones y las mujeres el culo y las tetas porque los niños andaban casi completamente desnudos. —Era aquella tribu de gitanos entre los de su raza los más pobres, porque ni tan siquiera tenían ni ruino, ni pequeño carro, todo cuanto poseían lo llevaban encima de sus esqueléticas costillas y al lomo de sus pollinos. Esta clase de gitanos por regla general eran más peligrosos y se movían con más rapidez de un lado para otro en un instante, cosa que no podían hacer los que llevaban carros, pues estos jamás cometían los ladronizos de los primeros, porque tenían su casa dónde ir a buscarlos que eran los carros donde vivían. —Chuéu toes les xentes de l'aldina que teñíen dalgúna couxa que perder puxérunxe na guardia de llindiar aquechus xitanacus que lu mesmu arrapiegaben una pita, que cuallesquier oitra couxa menus les ferramientes de trabayu ya les madreñas, pos istes prexés yeren p'échus una ufenxa pa sous dinidáes. —Fexerun sou chariegu debaxu lus húrrus, xeitu dou s’ateixaben toes les xentes que comu échus espatuxaben pel mundiu adiantri, yeren ente mucheres guaxes ya homes un cabanáu de mái d'una ucena, ya sólu traíen tres pótchinus, dous burraxus grandies ya enteirus, tan flacus ya prietus comu taben échus, anxín comu 'na pótchinada pequena ya ruina, que viaxaba xin dalgun aparexu danría 'l sou cadarmeiru llombu, you nun sei xin yera perque nun tendríen mái albardes ou lú que fore, ou perque teñía un pótchinín de pouques xemanes tan famientu ya esguiláu comu tous échus. Nun istantín xebrárunse tóus nel trabayar de sous deleres, metandu qu'angunus quedaben debaxu 'l húrru dexaparexandu les couxes de lus pótchinus oitres tremáus pe l'aldina cataban buxíu pa les sous cestiquínes con mires d'escambiayes per comedera, ou leyíen la bona xuerte, ou chaben les cartes, ou miagaben llimosnes aqueches mucheres que chebaben un nenu d’entamu pal cuál pedigueñaben pel amore del Faidor dalgu de lleichi ou farina, ou pataques, ou fabes, pos ya nel atayu del pedigüeñáu tou lu que fora yera p'échus un antroxáu de festa. —Nel treminu de poucu tempu, tizarun el fuéu, puxeron el pote ya fixerun dalgu callentri, nun sei lu que yera, ya despós de ben gradiada l'aldina, rexúntarunse tóus enxemáus d'allegría, ya falandu na sou xerga metanes enzulaban el potaxín qu'encaldaran, tal paicía que yeren mái fellices que tou l'aldina xunta. TRADUCCIÓN.—Pronto todas las gentes de mi aldea que tenían alguna cosa que perder, se pusieron en guardia para cuidar aquellos gitanos, que lo mismo robaban una gallina, que cualquier otra cosa, pues todo les venía bien y érales necesario, todo menos las herramientas de trabajo y las almadreñas, pues estas preséas, eran para ellos una ofensa hacía sus dignidades muy particulares tan sólo con mirarlas. —Hicieron su campamento debajo de los hórreos de la aldea, lugar donde se aposentaban todas las gentes que como ellos caminaban por el mundo adelante, eran entre mujeres, niños y hombres, un tropel de gentes de más de una docena, y sólo traían tres pollinos, dos grandes burros sin capar, tan flacos y hambrientos como estaban sus dueños, así como una borrica pequeña y ruina, que viajaba sin ninguna clase de aparejos encima de su cadavérico lomo, bien fuese porque no tenían más albardas, o porque estaba criando un pollinín de pocas semanas tan hambriento y enflaquecido como todos los seres que componían aquella tribu. En pocos momentos se repartieron todos sus trabajos, mientras que unos se quedaban debajo del hórreo desaparejando las miserables cosas que traían encima de sus pollinos, otros se repartieron por la aldina, buscando la forma de acomodar a sus cestas en el cambio de comedera, otros leían la buena suerte, o echaban las cartas, o pedían limosnas aquellas mujeres que llevaban un niño de rollo entre sus brazos, para el cuál rogaban por el amor del Hacedor, un poco de leche, o harina, patatas, judías, pues ya caminantes en el atajo de pedir, todo cuanto les dieran para ellos era un regalo de fiesta. —Despos d’engayolar un migayu lus sous ventronacus, perque fartar nun viexen féchulu por lo rápido que habían comido, y lo poco que manejaran la cuchara, pués you agüétchabalus andar a xorbiatus de sous pletus ya cazuelus, per lu que cullumbréi que l'únicu que viexen faíu, fora callentar el estómagu conún tarreñaín de caldapius. Falu que coyerun lus sous pótchinus lus homes d'aquecha tribu 'n compaña de lus sous guaxes que comu you yeren zaragoletus, ya xebrárunxe p'escontres la veira 'l ríu, con mires de catar blimbes ya delgu de comedeira pa lus sous burraxus, perque per tous lus lláus taba la campíz amagostá d'afechu per cuaxa de les callores de tou 'l branu, peru lus pótchinus de lus xitanus manque sean viétchus rumien cuallesquier clás de fuéas ou yerbaxus, pos cundu la fame ye grandie, lu mesmu les prexones que lus anemales nun le ponen mal focicu a dalguna clás de comedera, pos tou ye comu 'n mamxar, ya les boques mái escosáes de caniles, rabilen ya ruquen cuaxi lu mesmu que xin lluciéranxe ben ferramientáes, perque la fame fae millagrus en tous lus xentíus menus nel del estómadu. —Un de lus tres pótchinus el de mexor presencia, chevaba una cabezá cuaxi nuéa, con grandies ureyeres, ya mosqueires de collorinus que remataben nunes moutes comu la de les monteires de lus xoldiáus, xegun el miou preciar, aquecha cabezá teñía mái vallor que tous lus paxiétchus, fatus, cacíus e aparexus que chelaba la tribu enteira. TRADUCCIÓN.—Después de entretener o engañar un poco el estómago, porque hartar no debieron de haberlo hecho, por lo rápido que habían comido y lo poco que manejaron la cuchara, pues yo los observaba beber con ansiosos tragos por sus platos o escudillas, por lo que saque en consecuencia, que lo único que habían hecho no había sido otra cosa, que el calentarse un poco el estómago, con aquel puchero de pobres caldos. Dígoles que nada más dejar los platos, cogieron los hombres de aquella tribu sus burros, y acompañados por los niños mayorcitos, se marcharon para la orilla del pequeño río, con miras de buscar mimbres y alguna hierba para darles de comer a sus animales, ya que por todos los lados se encontraba el campo quemado del todo por la causa del excesivo calor de aquel verano, pero los pollinos de los gitanos, así como todas las gentes y animales del mundo, bien sean viejos o nuevos, comen o rumian cualquier clase de alimentación cuando son atacados por el grande hambre, pues con esta esquelética señora por dueña, tanto las personas, como los animales, no le ponen mal hocico a ninguna clase de comida, ya que la más despreciable es un rico manjar, y hasta las bocas limpias de todo diente, trituran y rumian casi lo mismo, que las que tienen un buen dentamen, porque el hambre, hace milagros en todos los sentidos menos en el del estómago. —Uno de los tres pollinos, el de mejor presencia, llevaba puesta una cabezada casi nueva, con grandes orejeras claveteadas, y mosquiteras de diferentes colores, que terminaban en unas borlas, como las que llevan los gorros de los soldados. Según mi apreciar, aquella cabezada tenía ella solo más valor, que todos los vestidos, y demás ropas, cacharros y aparejos de toda la tribu. —Cundu lus xitanus chegarun al regueiru dexarun a la pótchina yal oitre buche xueltus, paque guarecieren per achindi 'l sou antoxu lu pocu que viexe que pastiar, metantu qu'al pótchin de la lluxóusa cabezá, l'arretrigarun al tueru d'una figaleta, chandói achindi delgu de xegáu qu' apradiaben per les xinuexes veires del regueiru, que xegaretaben conún foicinacu, tal paicíe qu’aquel pótchin tratábenlu mexor que a lus oitres, per unguna razón que you entavía nun comprendíe, achindi rucandu arretrigáu a la figalina taba enzulandu lu quei chaben, metandu qu'al lláu d'él taba un xitanu pulgandu ou escortexandu blimbes, cundu paxóu per el cháu d'él Pín el Xordapu, que comencipióu a nomaxe 'l Toipu disdi aquel mesmu díe. Pín qu'entendía d'animales per viexe criáu xempre 'l lláu d'échus, cundu agüétchou aquel burru de bona prexencia, que rucaba comu 'n condenáu aquechus yerbatus, ya qu'auxaba les mosques a patáes, rabotazus ya fasta con xeniu col sou focicu fasta 'l xeitu qu'el ramal lu dexare, comencipióu a falar col xitanu de couxes que you nun ureaba perque taba dalgu lonxe d'échus xugaretiandu a lus mious deleres, metantu uxerba a lus xitanus lu que faíen per la veira del regueiru, anxín me lu dixu que fixera miou tíu, que teñía un patacal per aquechus chugares, ya nun fora que lus xitanus fozaran en él ya l'arrapiegaren un manegáu de pataques. —Nagua you les uyía de lu que falaben, peru xin qu’agüétchaba a Pín afilbanar per tous lus lláus al buche con güeyáes ximulóuxes, pa despós cundu s'allevantóu 'l xitanu dexandu 'l sou trabayu, comincipiar a rexistrar el burru anxín per altu. Despós vilu colar pala sou teixá, paiciéndume qu'espatuxaba mái llixeiru qu'oitres veices, al ratiquín vilu golguer col sou burriquín del ramal, qu’al colocalu ‘l lláu del d'el xitanu paicía un nanu pelu pequenu ya rancuátchu que yera, fói entoncienes cundu m'ariméi 'l lláu d'échus cundu envidayéi que diben cheldar un tratu. TRADUCCIÓN.—Cuando los gitanos llegaron al riachuelo, dejaron a su borrica y al otro pollino sueltos, para que pacieran por allí a su antojo, lo poco que había que patiar mientras que el pollino de la lujosa cabezada le amarrarón al tronco de una pequeña higuera, y allí le dieron algo de pación que recogían en las cuestas y difíciles orillas del torrente, que segaban con una pequeña hoz, tal parecía que aquel pollino le cuidaban mejor que a los otros, por alguna secreta razón que yo no comprendía. Allí rumiando atado a la higuera estaba comiendo lo que le daban, mientras que al lado de él, sentado se encontraba un gitano que parsimoniosamente pelaba las mimbres para hacer cestas, cuando acertó casual o intencionadamente a pasar por el lugar Pín el Sordo, que se comenzaría a llamarlo Pín el Topo en toda la aldea y sus contornos desde aquel mismo día. —Pín que entendía mucho de animales por haberse criado toda su vida entre ellos cuando vio aquel burro de tan buena presencia, que comía como un desespera aquellos hierbajos, que cualquiera de sus animales despreciaría, y que par espantaba las moscas dando recios y enérgicos coces, fuertes rabotazos y hasta con su hocico con recio regio las espantaba hasta el lugar que se lo permitía el ramal que le ataba. Se detuvo y empezó a dialogar con el gitano de cosas que yo no podía oír por encontrarme demasiado alejado de ellos jugando a mi manera, mientras que en todo momento observaba a los gitanos todos sus movimientos, pues así me lo había ordenado un tío mío, que tenía una huerta sembrada de patatas por aquellos lugares, y no fuera a ser que estos condenados entrasen en ella, y le robasen un grande cesto de patatas. —Nada de cuanto hablaban les escuchaba, pero si que observe a Pín con miradas simulosas propiar al pollino por todas partes, para después, cuando se levanto el gitano y dejó su trabajo, comenzar a registrar al jumento así por encima sin mucho detenimiento, para después marcharse camino de su casa, pareciéndome a mí que caminaba con más ligeraza que otras veces. Al poco tiempo le vi retornar con su borriquito del ramal, que al colocarle al lado del de el gitano, tal parecía un enano por lo pequeño y ruin que era, mi curiosidad me hizo acercarme al lado de ellos, y así pude comprobar como querían hacer un trato. —Cundu 'l xitanu agüeyóu 'l buchacu de Pín xonriyendu le dixu, que comu teñía la poucu vergüenxa del querer cambear el sou buchecín, que yera de fierru ferrunóuxu, per el sou pótchin, que yera de goru macizu, pos xin él tal couxa fixera xemeyaría 'l toipu que cambeóu lus güétchus pel ráu. Pín comencipióu falale que xin dalgu tenía qu'apurriye que fora xustu ya non una rapiegada, pos achindi taba pa tóu lu que fore honréu. El xitanu entóus comencipióu a rexistrar el burrín de Pín conél esprapayu de maestru nel ufixu, palpulu ya miróulu tóu em menus tempu del cantíu del pitu, ya despós díxole, qu'l sou borriquín yera mu vieyu, quei faltaben dalgunus molares ya que teñía l'amolaxura de la foría, total que xin quería camiar el buche teñía qu'apurriye déz pexus enría, ya dous pela cabeza, pos al sou pótchin nunye xeivía perque coyíu tou él dientru d'écha. Pín el Xordapu coyu 'l xitanu pela pallabra ya díxole, que taba d'acurdu 'n apurriye lus déz pexus pel pótchín ya dái 'l suyu enría, peru pelu que nun entraba yera nel mercái la cabezá, pos xospechaba qu'aquel lluxóuxu arñés yera 'l frutu d'una rapiegá, ya nun fora la couxa qu'un díe topara 'l sou amu per dalgún merquéu ou feria ya viexese nun vergüenzóuxu compromixu. —Fáigarne 'l favor paixanu, contestoye 'l xitanu nel char del noxáu. ¿Vusté nun ten güeyus nixe focicu de magüetu que ten, p'uxervar qu’ista carbezá ta fecha a la medía del niou pótchin? —Pos xin penxa qu'el cabezal foi afoinái, penxe tamén qu'el burru foi rapiegáu, ya cole con priexa a denunciábe, agora manque m’apurra venti pexus pel pótchin, ya cuatru pel cabezáu nun encaldaríe con úste tratu dalgún perque ye un paixanu escosu de mótchera, anxín que xébrese del miou lláu xinún quer que nus engarradiemus per nomame lladrón. TRADUCCIÓN.—Cuando el gitano vio el enclenque burro de Pín sonriéndose despreciativamente le dijo: —Que como tenía la poca vergüenza de querer cambiarme aquel despreciable borrico que era de hierro herrumbroso, por el su preciado pollino que era de oro macizo. Pues si tal cosa yo hiciese, decía sonriente el gitano, me parecía al topo, que cambió los ojos por el rabo. Pín con suaves palabras le dijo, que si algo de dinero le tenía que dar encima, que fuera una cosa justa y no una ladronada, que allí estaba él para lo que fuese honrado. —El gitano entonces comenzó a buscar los defectos del borrico de Pín, con la experiencia de ser consumado maestro en tal oficio, lo tocó y lo miró entero en menos tiempo del canto del gallo, y después muy seriamente le dijo, que su borrico era muy viejo, que le faltaban algunas muelas, y que tenía el mal de tener muy a menudo diarreas, total que si quería cambiar su pollinín por el suyo, le tenía que dar diez duros encima y dos más por la cabezada, ya que a su pollino no le servía, pues cogía todo él dentro de ella. —Pín el Sordo asiendo al gitano por su palabra le dijo, que estaba de acuerdo en darle los diez pesos por su pollino y el suyo encina, pero por lo que no pasaba era por el comprarle la cabezada, pues sospechaba que aquel lujoso arnés, era sin duda el fruto de un robo, y no fuera la cosa que un día se encontrara con su dueño en algún mercado o feria, y él se viese metido en un vergonzoso compromiso. —Hágame el favor paisano, le contestó el gitano muy enojado y sulfurado, ¿usted no tiene ojos en su cara de bestia para observar que esta cabezada esta hecha a la medida de mi pollino? —Y si piensa que este cabezal ha sido robado, piense también que el pollino venía con él, y ya sabiendo o suponiendo que entrambas cosas son de la procedencia de la rapiña, puede usted marchar con prisa a denunciarme, porque yo ya no le cambiar mi pollino por su enclenque borriquillo, ni aunque me dé veinte duros encima y cuatro más por la cabezada. Así pues, hágame el favor de marcharse de mi lado sino quiere que nos enzarcemos a leñazos, por la causa de usted haberme ofendido llamándome ladrón. —Nun quixe ufendélu bon xitanu, peru you xempre disdi guaxín ureéi falar a les xentes viétchas, qu'el ufixu de lus xitanus ye 'l faer curioxas cestiquines de blimbles, arrapiegar lu que fore ya enduétbichar fadiernus tratus entivocandu lus iñoxentes paixanus. Anxina ye qu'arretiru lu de chamalu lladrón, ya choquémonus la mán dandu per fechu isti tratu. —El xitanu con punxes plasmáes nel sou esquelléticu focicu de tar entabía m' enoxáu díxole a Pín el Xordapu nel encaldar que l'apurría la sou mán, xamás niegu you la miou mán al que pide perdón, peru llancáu t'entavía nel miou vidayu l’ufenxa que me fexu, per ísfu, ya metantu nun se xebre d'afechu de la miou mótcheira, dexemus el tratu namái que nu faláu, ya xin disdi aquindi a la nuetche se me xebra la noxaura, entóus a lu mexor damus el tratu per zarráu. —Cundu chegóu 'l atapecer del díe, Pín el Xordapu fexu prexencia 'l lláu lus hurrus, per ver xin al xitanu le viexe xapaicíu 'l enoxu, ya puénxuse mu cuntentu cundu l'agüétchou reyixe m'allegre ya fellíz al lláu de les sous xentes, per ístu achegóuxe 'l lláu d'él ya nel cheldar quei poñía la mán denría 'l sou homo le dixu. —Bonu xitanu, quéi faemus el tratu ciarrándulu d'afechu ou entavía s'enllamuerga nel char del tar enoxáu. —El xitanu dichadicheiru le dixu que ya taba tan contentu comu endenantes de velu coñocíu, ya qu'el tratu taba piétchau xin d'enría de l'acordiáu l'apurría un cestu pataques pa faer la cena ya un xarricáu de lleiche pa lus nenus pequenus. —Ya fecha la nuetche d’afechu, zarrarun el tratu entrambos cuntentus ya mu xatisfechus, ya Pín el Toipu, colóu pa la sou teixá chevandu 'l burru 'l xitanu pel ramal del lluxosu cabezal, falandoi sou vidayu que viexe fechu un xegún sou paicer,un fadiernu tratu ya qu’el sou pótchinacu naide n'aldea lu quixés manque fora de regalu. Anxín qu‘achegóu a la sou corte col nuéu pótchin, arretrigolu na pexebleira, chói un bon brazáu de yerbe, ya metandu qu'el burru esgalazáu de fame l’ensulaba con priexa, palpolu ya reparóulu per tous sous lláus menus pe lus güétchus, ya quedóu prendáu d'el en tous lus xentíus. TRADUCCIÓN.—No he querido ofenderle buen gitano, pero yo desde niño siempre he oído decir a las gentes viejas, que el oficio de los gitanos, es el hacer hermosas y serviciales cestas de mimbres, robar todo cuanto tuvieran a mano, y enredar buenos tratos equivocando a los inocentes paisanos. Así que retiro lo de llamarle ladrón, y démosnos la mano dando por hecho este trato. —El gitano con señales plasmadas en su esquelético rostro de encontrarse muy enojado, le dijo a Pín el Sordo en el hacer que le daba su mano. —Jamás niego yo mi mano a quién me pide perdón, pero clavado tengo todavía en mi pensamiento la ofensa que me ha hecho al llamarme ladrón, por esta razón, mientras que no se marche del todo de mi pensamiento tan dañino sentimiento, dejemos el trato nada más que en lo hablado, y si desde aquí a la anochecer puedo olvidar la enfadadura que me ha hecho, entonces a lo mejor daremos el trato por hecho. —Cuando llegó el oscurecer del día, Pín el Sordo hizo acto de presencia al lado de los hórreos, para saber si al gitano ya le hubiese desaparecido el enfado, y se puso muy contento cuando le vió, reírse muy alegre y feliz al lado de sus gentes, por esta razón se acercó a su lado, y en el hacer que le ponía halagosamente una mano encima de su hombro le dijo: —Bueno gitano, qué hacemos el trato dándolo por terminado del todo, o todavía se remoja usted en el lar de estar enojado. —El gitano parlanchín y alegre le dijo, que ya se encontraba tan contento como antes de haberle conocido a él, y que el trato estaba cerrado y bien hecho, si encima de lo acordado, le daba un cesto de patatas para hacer la cena, y una jarra de leche para los niños pequeños. —Ya hecha la noche por completo, dieron el trato por hecho, entrambos muy contentos y satisfechos, Pín el Toipu marchó para su casa llevando al burro del gitano asido por el ramal de la lujosa cabezada, diciéndole en silencio su cerebro, que había hecho según su parecer un buen negocio, ya que su pollino nadie en su aldea lo quería aunque lo regalase. Así que llegando a su cuadra con su nuevo burro le ató a la pesebrera, le dio un buen pienso de hierba y mientras que el pollino con grande apetito la engullía con prisa, le palpó y reparó cuidadosamente por todas sus partes menos por los ojos, y quedó prendado de él en todos los sentidos. —Cundu lus malvixus xilbiaban lus albiares d'oitre díe, lus xitanus se xebraben muy cuntentus de miou aldina, ye d'antigu 'l xaber, que cundu lus xitanus encaldan anguna rapiegá, xempre colen endenantes de que les xentes del llugar espierten p'escubriya, foi anxina naquel xuceder, pos cundu Pín El Toípu fói atreínar el ganáu a la sou corte, lu primeiru que fexu fói chái una güétcha 'l sou nuéu pótchín ya viólu corriudu ya uriscu, paiciénduye que despós la fartura de bona yerbe que viexe enzuleu, fasta llucía mexor pelaxe, metandu que faluchandu conxigu mesmu se decía, que namái que auxare la fame del sou curpu, aquel pótchin diba ser mu nomáu n'aldina. —Despós d'abrañar les dous bétchaes que tenía na corte, perqu'el oitre ganáu taba nel puertu, dióule la sou mucher d'almorzar un bon escudítchau de papes con lleichi cabantes d'afoxinar, ya despós de fartu, díxole a la sou muyer que diba dír al puertu pa ver comu s'atopaba 'l ganáu, ya que diba dire axinetáu nel burru p'uxervar la xixa a maneires que tenía. —Anxina foi, que xacóu 'l pótchin de la corte pel ramal fasta la correlá de sou teixu, dou la sou mucher l'aguardaba p'agüétchalu per primeira véiz, ya namái quei llancóu lus sous güeyus denriba, díxole cuntenta 'l sou home que viexe fechu xegún picíe un fadiernu tratu, Pín el Toípu metandu l'aparexaba con l'albardaxa del oitre pótchin que de pequena quei venía cuaxi nui algemía, falabai a la sou muyer ameruxáu d'allegría ya envelexáu per dáxeyes de llistu ante la sou muyer, qu'urear nun uriaba munchu per cuaxes de la sou xordeira, peru qu'al güeyu yal vidayu poucus l'algamían, la sou muyer que yera una andoyona reyía fellíz escontres el sou llistu home, ya entrambus per aquel pótchin per un momentu forun fellices, fasta que Pín escarranquetánduxe denría 'l pótchin, díxole a la sou muche que lluéu taría de regolguía, nel encaldar que con el sou cayaducu l'apuría 'l burru cuaxi cuaxi falagoxamente paque comencipiara a caminar, e anxina lu fexu 'l pótchin ya nun paróu fasta qu'el sou focicu nun truñóu escontres la porta de la teixá del Puchegu, que taba cual char tamén almorzandu les papes, ya dexandu la tareña xaliú a la caleya dou vióu a Pín el Toipu andar al remolín d’un lláu p’oitre de la caleya xin faer brexu d'aquel condenáu pótchin per munchu que col cayáu ya les brindes l’acaidonaba el xétchu d'andar drechu couxa qu'el probe pótchin nun podíe faer per que taba ciegu comu ‘n toípu, ya nun l’escubrióu Pín xinún el Puchegu, que yera un útre p’urear, agüétchar ya envidayar cuallesquier bétcha ou escosá couxa. Ya comu bon puchegu falói a Pín dista maneira: TRADUCCIÓN.—Cuando los tordos malvises silbaban a los despertares del alba alegres y felices del naciente día, los gitanos muy contentos y dichosos se marchaban de mi querida aldea. Es de antiguo ya sabido entre las hidalgas y nobles gentes de estos maravillosos y embrujantes valles y montañas, que cuando los gitanos hacen algún ladronizo, engaño o timo, siempre se ausentan antes que las personas del lugar se despierten para descubrirlos, y así fue en aquel acontecer, pues cuando Pín el Topo ya con el día alumbrado del todo, fue a su cuadra a ordeñar y cebar al ganado, lo primero que hizo fue mirar con marcado profundo a su nuevo pollino, y lo vió recio, con genio espantadizo, pareciéndole a él, que después de la buena hartura de la excelente hierba que había comido, parecía más lucido su pelaje, y hablando consigo mismo muy contento se decía, que nada más que se alejara el hambre de su cuerpo, aquel pollino iba a ser muy renombrado en la aldea. —Después de arreglar las dos vacas paridas que tenía en el establo, porque el otro ganado que tenía por aquella época estaba en el puerto pastiando, le dió su mujer el desayuno, que consistía en una escudilla grande de harina cocida, comida a la par de la espumosa leche recién ordeñada, y después que se hartó, le dijo a su mujer, que iba a ir hasta el puerto, para ver como se encontraba el ganado, y que iba montado sobre el burro, para observar su fuerza y las otras maneras que pudiera tener. Así fue que sacó al pollino de la cuadra cogido de su ramal hasta la corralada de su casa, donde su mujer le esperaba para mirar por primera vez aquel burro tan aponderado de su marido, y nada más que sus ojos le repararon con interesado deseo, díjole muy contenta a su marido, que hubiese hecho según su apreciación un buen trato. —Pín el Toípu mientas le aparejaba con la albarda del otro pollino que de pequeña que era casi no le valía, le decía a su mujer lleno de alegría y endiosado por sentirse agudo y listo ante los ojos de su mujer. —Yo oír no oigo mucho por causa de la sordera, pero a vista e inteligencia muy pocos me alcanzan. La su mujer que era una inocentona, se reía muy feliz hacía su listo marido, y entrambos por aquel pollino en aquellos momentos se sentían felices, y a la par que Pín montaba en su pollino a su mujer le hacía, que muy pronto estaría de vuelta, y seguido le daba al burro con el callado casi, casi como halagándole para que se pusiese en camino, y así lo hizo el buen pollino, no deteniéndose en su camino, hasta que su hocico no tropezó contra la puerta de la casa del satírico, que en aquel suceder también estaba desayunando las papes, y ante tal golpetazo, dejó su escudilla saliendo con rapidez a la calleja, donde vio a Pín el Topo dando vueltas a caballo de su burro de un lado para otro de la calle, sin poder conducir aquel condenado asno, por mucho que lo intentaba con el callado y las bridas para ensenderarlo en el surco del caminar enderechura, cosa que el desgraciado pollino no podía hacer, porque se encontraba tan ciego como el topo, y no descubrió este mal Pín, sino que fue su vecino Satírico, que era un verdadero águila en el oír, ver y pensar en cualquier rica o pobre cosa, y como buen satírico que era le habló a Pín de esta manera: —Disdi güéi Pín el Xordapu tou l'aldina chamarate Pín el Toípu, perque hay que tar de cegaretu comu isti llabrador xin llabiegu, pa nun ver disdi prinxipíu qu'isti pótchin nun vei goteira per dagún de lus dous güetchus. Pín baxóuxe del pótchin xin gurniar pallabra, falagóu 'l burru comu dandói nel entender que nun taba noxáu escontres d'él, coyólu pel ramal ya golguióu arretrigalu na sou corte, dexaparexólu ya chandoi un bon brazáu de yexbe axentóuxe nel pexeble xuntu dél, comencipiandu falaye d'ista maneira: —Nun cuntes miou pótchin que tóu noxaón escontres tigu per que tás cegaretu you sei que yes un bón pótchin, grandie, forte, sanu ya enteiru comu se foxes de parada, per ístu d'aquindi nadiantri you seréi lus tous güetchus, ya tóu farás lus mious trabayus, you te chevaréi ben acaidonáu pel ronzal, ya farás lus mesmus trabayus que cualesquier pótchin de l'aldina, l'únicu que nun podréi será 'l axinetame d'enría tigu, peru de tous lus demás llabores nun me dexarás d'encaldar dalgún, anxine ye, que cuaxi tou contentu de ver fechu 'l tratu con lus condenáus xitanus, quei conisti tratu que fexe conechus, per rexultar tóu cegeretu d'afechu, llimpiarúnme disdi güéi 'l nome de Pín el Xordapu, 'l chamane 'l Puchegu Pín el Toípu, que ye lu mesmu que xin me bautizar el cura. —Y'Anxina foi comu xucedióu, pos aquel xigante de pótchin cegaretu, acaidonáu per el bon envidátchar de Pín el Toípu, yera queríu, aponderáu ya respetáu nun solu na miou aldina, senún entoes les oitres de l'arredonda, ya yera tan renomáu aquel pótchin, perque faía couxes qu'enxemás fixérales dalgún burru que tuviexe lus güeyus con bona vista. El pótchín conel bon pexeble refachénduxe nel cheldar qu'auxaba la fame del sou curpu, ya comu yera xoven dientru lu que cueye, féxose un pótchinon cuaxi paicíu a lus de les paráes de xementales. —Un díe 'l sou veicín díxole a Pín qu'andaba la sou pótchuca callentri, ya quei xin le doxaba que la cabriere 'l sou pótchin, Pín que nun algamíe a faer les puches tamén encalducades comu les cheldaba el sou veicín el Puchegu que foi capaz d'escambiaye 'l nome, xin qu'el sou vidayu cuaxi xempre con intelixencia l'allambraba, per ístu arrespondióule axindi: —Comu 'l miou cegaretu pótchin ye xemental de postineira parada, ya nun solu per sou prexencia, xinún perque paez que ten fasta pequenina alma, xin quiés que cubra la tou pótchina tenes qu'apurrime un pexu, ya isu atinde que yes veicín de la porta la teixada, peru a toes les oitres xentes que queran pedime lu mesmu que tou, cobrareyes dous pexetes mái, perque tener na corte descendencía del miou pótchin, ye teñer la meyor xoya de la pótchineria. Conistu queru falate queríu veicín de la porta la teixá, que con la rebaxa que te faigu ben me pués faer una bona propaganda. TRADUCCIÓN.—Desde el día de hoy Pín el Sordo, toda la aldea te llamará Pín el Topo, porque hay que estar tan ciego como este labrante sin arado, para no ver desde principio que este pollino no veía ni gota por ninguno de entrambos ojos. Pín se apeo de su asno sin pronunciar palabra, a la vez que halagaba al pollino, dándole a entender que no estaba enojado con él y asiéndole por el ramal le volvió a atar dentro de su establo, lo desaparejo y le dio un buen brazado de hierba, y sentándose en el pesebre junto a él, comenzó a hablarle de la siguiente forma: —No pienses mi pollino que estoy enojado contigo, porque te encuentras completamente ciego, yo se muy bien que eres un buen pollino, grande, fuerte, sano y entero, como si fueses de la parada de los sementales, por esto, de ahora en adelante, yo seré tus propios ojos y tu harás los mis trabajos, yo te llevaré bien conducido por el ramal y harás los mismos quehaceres de los demás pollinos de la aldea, lo único que no podré será el ajinetarme encima de tu lomo, pero de todos los demás labores, se que no dejarás de hacer ninguno y hasta puede que los realices mejor que el más avispado de tus hermanos de burrería, por está razón te digo, que casi me encuentro contento de haber realizado tu trato con los condenados gitanos, pues por haber hecho tal negocio con ellos, al resultarme tú del todo ciego, mis vecinos me quitaron desde hoy el nombre de Pin el Sordo, desde el mimo momento que el Puchegu me llamó Pín el Topíu, que es lo mismo que si me bautizase el cura de nuevo. —Aquel gigante de ciego pollino, bien dirigido por el inteligente Pín el Topo, con tal precisión realizaba todos sus trabajos, que era querido, aponderado y respetado, no sólo por las gentes de mi aldea, sino en todas las otras que la rodeaban. Y era tan renombrado aquel excepcional pollino, porque hacía cosas que jamás habían sido hechas por ningún otro pollino aunque tuviese los ojos con buena vista, el ciego burro, que siempre tenía el pesebre lleno de buena hierba, que érale para él manjar divino, engordó y se rehizo, al tenor que iba sacando la miseria y el hambre de su cuerpo, y como era aun joven dentro de lo que cabía, se hizo un pollino aún casi mejor que los que tenían de sementales en la cuadra de la parada. —Un día su vecino el Puchego, le dijo a Pín que su pollina andaba en el celo de necesitar semental, y que si le dejaba que su pollino la cubriera. Pín que no alcanzaba el hacer las sátiras tan bien niveladas y agudas como el Puchegu, que fue capaz de cambiarle el nombre de Pín el Sordo por el de Pín el Toípu, si que su pensamiento casi siempre navegante en la inteligencia le alumbró lo siguiente. —Como mi ciego pollino es semental de postinera parada, y no sólo por su gallarda presencia, sino porque tal parece que también tiene una pequeña alma, si tú deseas que cubra a tu pollina, me tienes que pagar por tal servicio un duro, y esto a ti que eres vecino de la puerta de casa, pero a todas las demás gentes que quieran pedirme lo mismo que tú, les cobraré dos pesos más, pues tener en el establo una descendencia de mi pollino, es lo mismo que poseer la mayor joya de toda la burrería. Con esto pretendo decirte querido vecino de la puerta casa, y con la rebaja que te estoy haciendo, tú bien me puedes hacer una buena propaganda.Primer Diccionario Enciclopédicu de la Llingua Asturiana > xitanus
-
32 happy
'hæpi1) (having or showing a feeling of pleasure or contentment: a happy smile; I feel happy today.) feliz, alegre, dichoso2) (willing: I'd be happy to help you.) contento3) (lucky: By a happy chance I have the key with me.) feliz•- happily
- happy-go-lucky
- happy medium
happy adj feliz / contentoHappy birthday! ¡Feliz cumpleaños!tr['hæpɪ]1 (cheerful) feliz, alegre, dichoso,-a, afortunado,-a2 (glad) contento,-a, satisfecho,-a\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLhappy birthday! ¡feliz cumpleaños!to be as happy as a lark estar más feliz que unas pascuashappy medium término medio1) joyful: feliz, contento, alegre2) fortunate: afortunado, feliz♦ happily [-pəli] advadj.• afortunado, -a adj.• alegre adj.• bendito, -a adj.• bienhadado, -a adj.• contento, -a adj.• dichoso, -a adj.• fasto, -a adj.• fausto, -a adj.• feliz adj.• ilusionado, -a adj.• regocijado, -a adj.• venturoso, -a adj.'hæpiadjective -pier, -piest1)a) (joyful, content) <person/home> feliz; < smile> de felicidad, alegre; < disposition> alegreI hope you'll both be very happy — que sean or (Esp) que seáis muy felices
to make somebody happy — hacer* feliz a alguien
as happy as a sandboy/as a lark/as the day (is long)/as Larry — (esp BrE) como unas pascuas, contentísimo
b) ( pleased) (pred)we're so happy you're back — nos alegramos tanto or estamos tan contentos de que hayas vuelto
I'm so happy for you — me alegro mucho por ti, cuánto me alegro!
she'd be only too happy to help — ella ayudaría encantada or con mucho gusto
c) ( satisfied) (pred)to be happy — estar* contento
d) ( fortunate) (before n) < coincidence> feliz; < position> privilegiado, afortunado2) <days/occasion> feliz['hæpɪ]1. ADJ(compar happier) (superl happiest)1) (=contented) felizyou've just made me a very happy man! — ¡me acabas de hacer el hombre más feliz del mundo!
- be as happy as Larry or a lark or a sandboy2) (=cheerful) alegre3) (=satisfied, pleased) contentothe boss is waiting for you and he isn't very happy — te está esperando el jefe y no parece muy contento
to be happy to do sth: I'm just happy to be back running — solo estoy contento de poder volver a correr
I am happy to tell you that... — tengo mucho gusto en comunicarle que...
I'd be happy to check it for you — no me importa nada comprobártelo, con mucho gusto se lo comprobaré more frm
yes, I'd be happy to — sí, con mucho gusto
he seems quite happy to let things go on as they are — parece no importarle dejar que las cosas sigan como están
•
we are not happy about the plan — no estamos contentos con el proyecto•
we're very happy for you — nos alegramos mucho por ti•
to keep sb happy — tener a algn contento•
she wasn't happy with his work — no estaba contenta con su trabajo4) (=at ease, unworried) tranquilodon't worry about keeping him waiting, he seems quite happy — no te preocupes por hacerle esperar, él parece muy tranquilo
5) (=pleasant, joyful) [childhood, life, marriage, home] feliz; [place, atmosphere] alegrethey were having such a happy time splashing around — se lo estaban pasando tan bien chapoteando en el agua
we spent many happy hours playing on the beach — pasamos muchas horas maravillosas jugando en la playa
•
happy birthday! — ¡feliz cumpleaños!•
happy Christmas! — ¡feliz Navidad!, ¡felices Navidades!return 1., 1)•
happy New Year! — ¡feliz Año Nuevo!6) (=felicitous) [phrase] afortunado, oportuno; [position, chance] afortunado; [coincidence, idea] felizhunting7) * (=tipsy) contentillo *, alegre *2.CPDhappy couple N —
•
the happy couple — la feliz parejahappy families NSING — (Cards) juego m de las familias
happy hour N — happy hour m (hora durante la cual se paga menos por la bebida en los bares)
happy slapping * N — (Brit) agresión grabada con un móvil
* * *['hæpi]adjective -pier, -piest1)a) (joyful, content) <person/home> feliz; < smile> de felicidad, alegre; < disposition> alegreI hope you'll both be very happy — que sean or (Esp) que seáis muy felices
to make somebody happy — hacer* feliz a alguien
as happy as a sandboy/as a lark/as the day (is long)/as Larry — (esp BrE) como unas pascuas, contentísimo
b) ( pleased) (pred)we're so happy you're back — nos alegramos tanto or estamos tan contentos de que hayas vuelto
I'm so happy for you — me alegro mucho por ti, cuánto me alegro!
she'd be only too happy to help — ella ayudaría encantada or con mucho gusto
c) ( satisfied) (pred)to be happy — estar* contento
d) ( fortunate) (before n) < coincidence> feliz; < position> privilegiado, afortunado2) <days/occasion> feliz -
33 bad
bædcomparative - worse; adjective1) (not good; not efficient: He is a bad driver; His eyesight is bad; They are bad at tennis (= they play tennis badly).) malo2) (wicked; immoral: a bad man; He has done some bad things.) malo3) (unpleasant: bad news.) malo4) (rotten: This meat is bad.) malo, podrido, pasado5) (causing harm or injury: Smoking is bad for your health.) malo, perjudicial, nocivo, pernicioso6) ((of a part of the body) painful, or in a weak state: She has a bad heart; I have a bad head (= headache) today.) que duele; enfermo7) (unwell: I am feeling quite bad today.) mal8) (serious or severe: a bad accident; a bad mistake.) grave9) ((of a debt) not likely to be paid: The firm loses money every year from bad debts.) incobrable•- badly- badness
- badly off
- feel bad about something
- feel bad
- go from bad to worse
- not bad
- too bad
bad adj1. malo2. grave / fuerte3. malo / podrido / pasadoto be not bad estar bien / no estar malhow are things? Not bad ¿cómo va todo? Biento be bad at something ser malo en algo / darse mal algoI'm bad at maths soy malo en mates / se me dan mal las matesto be bad for you ser malo / ser malo para la saludto go bad podrirse / echarse a perdertr[bæd]1 malo,-a (before masc noun) mal2 (rotten) podrido,-a, pasado,-a3 (serious) grave4 (harmful) nocivo,-a, perjudicial5 (polluted) viciado,-a, contaminado,-a6 (naughty) malo,-a, travieso,-a7 (aches, illnesses) fuerte, intenso,-a8 (tooth) cariado,-a1 lo malo\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLtoo bad! ¡mala pata!, ¡qué lástima!to be bad at (skill, subject) ser malo,-a ento be in a bad way estar hecho,-a un Cristoto be in somebody's bad books estar en la lista negra de alguiento come to a bad end acabar malto feel bad encontrarse malto feel bad about something saberle mal a alguien algoto go from bad to worse ir de mal en peorto have a bad leg tener la pierna lisiadato take the bad with the good estar a las duras y a las madurasbad cheque cheque nombre masculino sin fondosbad debt deuda incobrablebad adj1) : malo2) rotten: podrido3) serious, severe: grave4) defective: defectuosoa bad check: un cheque sin fondos5) harmful: perjudicial6) corrupt, evil: malo, corrompido7) naughty: travieso8)from bad to worse : de mal en peor9)too bad! : ¡qué lástima!bad n: lo malothe good and the bad: lo bueno y lo maloadj.• dañado, -a adj.• desgraciado, -a adj.• falso, -a adj.• fatal adj.• maleta adj.• malo, -a adj.• podrido, -a adj.
I bædadjective (comp worse; superl worst) [The usual translation, malo, becomes mal when it is used before a masculine singular noun]1)a) ( of poor quality) malob) (unreliable, incompetent) (pred)to be bad at something/-ing — ser* malo para algo/+ inf
I'm bad at names — soy malo or no tengo cabeza para los nombres
to be bad about -ing: he's bad about apologising le cuesta pedir disculpas; to be bad on something: I'm bad on punctuation — la puntuación no es mi fuerte
2)a) ( unpleasant) maloto go from bad to worse — ir* de mal en peor
it tastes/smells bad — sabe/huele mal
b) ( unsatisfactory) maloit'll look bad if you don't turn up — queda mal or feo que no vayas
it's too bad you can't come — es una lástima or una pena que no puedas venir
if she doesn't like it, that's just too bad — (colloq) si no le gusta, peor para ella
c) ( harmful) maloto be bad for somebody/something: too much food is bad for you comer demasiado es malo or hace mal; smoking is bad for your health — fumar es malo or perjudicial para la salud
3)a) <behavior/manners> malob) ( evil) malo4) <mistake/injury> grave; < headache> fuerte5) ( rotten) <egg/fruit> podrido6) ( afflicted)how are you? - not (too) bad! — (colloq) ¿qué tal estás? - aquí ando, tirando (fam)
to be in a bad way — (colloq) estar* fatal (fam)
7) ( sorry)it's not your fault; there's no need to feel bad about it — no es culpa tuya, no tienes por qué preocuparte
II
mass noun
III
adverb (esp AmE colloq)[bæd]she's got it bad for him — está loca por él, se derrite por él (fam)
1. ADJ(compar worse) (superl worst)1) (=disagreeable) malomood II, 1., temper 1., 1), time 1., 7)to taste bad — saber mal, no saber bueno
2) (=poor, inferior) malo•
to be bad at sth — ser malo para algoI was bad at sports — era muy malo para los deportes, los deportes se me daban mal
•
bad light stopped play — se suspendió el partido debido a la falta de luz•
it would make me look bad in the press — daría una mala imagen de mí en la prensa•
this wine's not bad at all — este vino no está nada mal•
too bad, it's too bad you couldn't get tickets — es una pena or una lástima que no hayas podido conseguir entradas"that was my drink!" - "too bad!" — -¡ésa era mi bebida! -¡qué le vamos a hacer!
if you don't like it, (that's) too bad! — si no te gusta, ¡peor para ti!
3) (=serious, severe) [accident, mistake] grave; [headache] fuerteshe's got a bad cold — está muy resfriada, tiene un resfriado fuerte
4) (=unfavourable) malobook 1., 1)5) (=harmful) malo•
to be bad for sth/sb, smoking is bad for you or for your health — fumar es malo or perjudicial para la salud, fumar perjudica la salud6) (=wicked) [person, behaviour] maloyou bad boy! — ¡qué niño más malo eres!
•
it's too bad of you! — ¿no te da vergüenza?language 1., 5)it's really too bad of him! — ¡realmente no tiene vergüenza!
7)• to feel bad about sth (=sorry) —
are you trying to make me feel bad? — ¿estás intentando hacer que me sienta culpable?
don't feel bad (about it), it's not your fault — no te preocupes, no es culpa tuya
8) (=ailing)•
to be in a bad way, the economy is in a bad way — la economía va mal9) (=rotten) [food] podrido; [milk] cortado; [tooth] picadoblood•
to go bad — pasarse, estropearse10) (Econ) [cheque] sin fondos2.N lo maloparents can have a powerful influence for good or bad — los padres pueden tener mucha influencia para lo bueno y para lo malo
there is both good and bad in every human being — hay una parte buena y una parte mala en cada ser humano
3.ADV*if you want it that bad you can pay for it yourself — si tanto lo quieres, comprátelo tú
•
the way she looks at him, you can tell she's got it bad — por la forma en que lo mira, se nota que está colada por él *•
to be in bad with sb, he's in bad with the law — tiene problemas con la ley4.CPDbad apple N — (=person) manzana f podrida
bad guy * N — (=baddy) (in film, story) malo m ; (=criminal) delincuente m
bad hair day * N — (=bad day) mal día m
BAD•
to have a bad hair day — (bad day) tener un mal día; (with messy hair) tener el pelo todo revuelto
"Malo" shortened to "mal"
► Malo must be shortened to mal before a masculine singular noun:
He was in a bad mood Estaba de mal humor
Position of "malo"
► Mal/ Mala {etc} precedes the noun in general comments. Here, there is no comparison, implied or explicit, with something better:
I'm afraid I have some bad news for you Me temo que traigo malas noticias para usted
I've had a bad day today Hoy he tenido un mal día ► Malo/ Mala {etc} follows the noun when there is an implicit or explicit comparison with something good:
... his only bad day in the race...... su único día malo en la carrera...
Ser/Estar malo
► Use malo with ser to describe inherent qualities and characteristics:
Smoking is bad for your health Fumar es malo para la salud
This is a very bad film Esta película es malísima ► Use malo with estar to describe unpleasant food or else to mean "unwell":
The food was really bad La comida estaba malísima
He's been unwell lately Ha estado malo últimamente
Estar mal
► Use estar with the adverb mal to give a general comment on a situation that seems bad or wrong:
Cheating in your exams is really bad Está muy mal que copies en los exámenes
In the space of an hour I've signed fifty books. Not bad En una hora he firmado cincuenta libros. No está mal
I managed to come second, which wasn't bad He conseguido acabar segundo, lo que no estuvo mal For further uses and examples, see main entry* * *
I [bæd]adjective (comp worse; superl worst) [The usual translation, malo, becomes mal when it is used before a masculine singular noun]1)a) ( of poor quality) malob) (unreliable, incompetent) (pred)to be bad at something/-ing — ser* malo para algo/+ inf
I'm bad at names — soy malo or no tengo cabeza para los nombres
to be bad about -ing: he's bad about apologising le cuesta pedir disculpas; to be bad on something: I'm bad on punctuation — la puntuación no es mi fuerte
2)a) ( unpleasant) maloto go from bad to worse — ir* de mal en peor
it tastes/smells bad — sabe/huele mal
b) ( unsatisfactory) maloit'll look bad if you don't turn up — queda mal or feo que no vayas
it's too bad you can't come — es una lástima or una pena que no puedas venir
if she doesn't like it, that's just too bad — (colloq) si no le gusta, peor para ella
c) ( harmful) maloto be bad for somebody/something: too much food is bad for you comer demasiado es malo or hace mal; smoking is bad for your health — fumar es malo or perjudicial para la salud
3)a) <behavior/manners> malob) ( evil) malo4) <mistake/injury> grave; < headache> fuerte5) ( rotten) <egg/fruit> podrido6) ( afflicted)how are you? - not (too) bad! — (colloq) ¿qué tal estás? - aquí ando, tirando (fam)
to be in a bad way — (colloq) estar* fatal (fam)
7) ( sorry)it's not your fault; there's no need to feel bad about it — no es culpa tuya, no tienes por qué preocuparte
II
mass noun
III
adverb (esp AmE colloq)she's got it bad for him — está loca por él, se derrite por él (fam)
-
34 stretch
stre
1. verb1) (to make or become longer or wider especially by pulling or by being pulled: She stretched the piece of elastic to its fullest extent; His scarf was so long that it could stretch right across the room; This material stretches; The dog yawned and stretched (itself); He stretched (his arm/hand) up as far as he could, but still could not reach the shelf; Ask someone to pass you the jam instead of stretching across the table for it.) estirar, extender2) ((of land etc) to extend: The plain stretched ahead of them for miles.) extenderse
2. noun1) (an act of stretching or state of being stretched: He got out of bed and had a good stretch.) estiramiento2) (a continuous extent, of eg a type of country, or of time: a pretty stretch of country; a stretch of bad road; a stretch of twenty years.) extensión, tramo, trecho•- stretchy
- at a stretch
- be at full stretch
- stretch one's legs
- stretch out
stretch vb1. estirar / extender2. estirarafter sitting for a long time, I like to stretch my legs después de estar sentado mucho rato, me gusta estirar las piernas3. extendersetr[streʧ]2 (elasticity) elasticidad nombre femenino3 (act of stretching) estiramiento■ he had a good stretch se estiró, se desperezó4 (period of time) período, tiempo, intervalo; (in prison) condena5 SMALLSPORT/SMALL (of racetrack) recta1 (extend - elastic, clothes, rope) estirar; (- canvas) extender; (- shoes) ensanchar; (- arm, leg) alargar, estirar, extender; (- wings) desplegar, extender2 (make demands on, made to use all abilities) exigir a3 (strain - money, resources) estirar, emplear al máximo; (- patience) abusar; (- meaning) forzar, distorsionar1 (elastic) estirarse; (fabric) dar de sí; (shoes) ensancharse, dar de sí; (person, animal - gen) estirarse; (person - when tired) desperezarse3 (reach) llegar (to, para), alcanzar (to, para)1 (material, jeans, etc) elástico,-a\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLto stretch a point hacer una excepciónto stretch one's legs (walk) estirar las piernasat a stretch de un tirón, sin pararat full stretch a tope, al máximonot by any stretch of the imagination de ningún modo, ni por asomostretch ['strɛʧ] vt1) extend: estirar, extender, desplegar (alas)2)to stretch the truth : forzar la verdad, exagerarstretch vi: estirarsestretch n1) stretching: extensión f, estiramiento m (de músculos)2) elasticity: elasticidad f3) expanse: tramo m, trecho mthe home stretch: la recta final4) period: período m (de tiempo)n.• carrera s.f.• ensanche s.m.• estiramiento s.m.• estirón s.m.• latitud s.f.• período s.m.• tirada s.f.• tramo s.m.• trecho s.m.v.• alargar v.• ensanchar v.• estirar v.• extender v.• tender v.• tirar v.
I
1. stretʃ1) \<\<arm/leg\>\> estirar, extender*; \<\<wing\>\> extender*, desplegar*2)a) ( widen) ensancharb) \<\<sheet/canvas\>\> extender*3) ( eke out) \<\<money/resources\>\> estirar4)a) ( make demands on) exigirle* ab) ( strain)our resources are stretched to the limit — nuestros recursos están empleados al máximo, nuestros recursos no dan más de sí
5) \<\<truth/meaning\>\> forzar*, distorsionar; \<\<rules\>\> apartarse un poco dethat's stretching it a bit — (colloq) eso es exagerar un poco
2.
vi1) \<\<person\>\> estirarse; ( when sleepy) desperezarse*2)a) (reach, extend) \<\<forest/sea/influence/power\>\> extenderse*b) ( in time)to stretch over a period — alargarse* or prolongarse* durante un período
3)a) ( be elastic) \<\<elastic/rope\>\> estirarseb) (become loose, longer) \<\<garment\>\> estirarse, dar* de sí4) ( be enough) \<\<money/resources/supply\>\> alcanzar*, llegar*
3.
v reflto stretch oneself — ( physically) estirarse; ( when sleepy) desperezarse*
Phrasal Verbs:
II
1) ( act of stretching) (no pl)to have a stretch — estirarse; ( when sleepy) desperezarse*
at full stretch — ( fully extended) estirado al máximo
stretch of the imagination: by no stretch of the imagination could he be described as an expert de ningún modo se lo podría calificar de experto; that can't be true, not by any stretch of the imagination — eso ni por asomo puede ser verdad
2) ca) (expanse - of road, river) tramo m, trecho mthe final o home stretch — la recta final
not by a long stretch — (ni) con mucho, ni mucho menos
b) ( period) período mhe did a ten-year stretch in the army — estuvo or pasó (un período de) diez años en el ejército
he did a three-year stretch — (colloq) estuvo tres años a la sombra (fam)
at a stretch — ( without a break) sin parar; ( in an extremity) como máximo
3) u ( elasticity) elasticidad f
III
adjective (before n, no comp) <fabric/pants> elástico[stretʃ]stretch limo — (colloq) limusina f ( grande)
1. N1) (=elasticity) elasticidad f2) (=act of stretching)to have a stretch — [person] estirarse
to be at full stretch — [person] (physically) estirarse al máximo; (at work) estar trabajando a toda mecha *
when the engine is at full stretch — cuando el motor está a la máxima potencia, cuando el motor rinde su potencia máxima
3) (=distance) trecho m4) (=expanse) extensión f ; [of road etc] tramo m ; [of rope] trozo m ; [of time] periodo m, tiempo mfor three days at a stretch — tres días de un tirón or (LAm) jalón
he read the lot at one stretch — se los leyó todos de un tirón or (LAm) jalón
5) ** (in prison)2. VT2) (=make larger) [+ pullover, shoes] ensanchar; (=make longer) alargar; (=spread on ground etc) extender3) (=exercise)to stretch one's legs — estirar las piernas; (after stiffness) desentumecerse las piernas; (fig) (=go for a walk) dar un paseíto
to stretch o.s. — (after sleep etc) desperezarse
4) [+ money, resources, meal] hacer que llegue or alcance5) [+ meaning, law, truth] forzar, violentar6) [+ athlete, student etc] exigir el máximo esfuerzo athe course does not stretch the students enough — el curso no exige bastante esfuerzo a los estudiantes
to stretch o.s. — esforzarse
he doesn't stretch himself — no se esfuerza bastante, puede dar más de sí
3. VI1) (=be elastic) estirar(se), dar (de sí)this cloth won't stretch — esta tela no se estira, esta tela no da de sí
2) (=become larger) [clothes, shoes] ensancharse3) (=stretch one's limbs, reach out) estirarse; (after sleep etc) desperezarse4) (=reach, extend) [rope, area of land] llegar (to a); [power, influence] permitir (to que)will it stretch? — ¿llega?
5) (=be enough) [money, food] alcanzar (to para)4.CPDstretch fabric N — tela f elástica
stretch limo * N — limusina f extralarga
stretch marks NPL — (Med) estrías fpl
* * *
I
1. [stretʃ]1) \<\<arm/leg\>\> estirar, extender*; \<\<wing\>\> extender*, desplegar*2)a) ( widen) ensancharb) \<\<sheet/canvas\>\> extender*3) ( eke out) \<\<money/resources\>\> estirar4)a) ( make demands on) exigirle* ab) ( strain)our resources are stretched to the limit — nuestros recursos están empleados al máximo, nuestros recursos no dan más de sí
5) \<\<truth/meaning\>\> forzar*, distorsionar; \<\<rules\>\> apartarse un poco dethat's stretching it a bit — (colloq) eso es exagerar un poco
2.
vi1) \<\<person\>\> estirarse; ( when sleepy) desperezarse*2)a) (reach, extend) \<\<forest/sea/influence/power\>\> extenderse*b) ( in time)to stretch over a period — alargarse* or prolongarse* durante un período
3)a) ( be elastic) \<\<elastic/rope\>\> estirarseb) (become loose, longer) \<\<garment\>\> estirarse, dar* de sí4) ( be enough) \<\<money/resources/supply\>\> alcanzar*, llegar*
3.
v reflto stretch oneself — ( physically) estirarse; ( when sleepy) desperezarse*
Phrasal Verbs:
II
1) ( act of stretching) (no pl)to have a stretch — estirarse; ( when sleepy) desperezarse*
at full stretch — ( fully extended) estirado al máximo
stretch of the imagination: by no stretch of the imagination could he be described as an expert de ningún modo se lo podría calificar de experto; that can't be true, not by any stretch of the imagination — eso ni por asomo puede ser verdad
2) ca) (expanse - of road, river) tramo m, trecho mthe final o home stretch — la recta final
not by a long stretch — (ni) con mucho, ni mucho menos
b) ( period) período mhe did a ten-year stretch in the army — estuvo or pasó (un período de) diez años en el ejército
he did a three-year stretch — (colloq) estuvo tres años a la sombra (fam)
at a stretch — ( without a break) sin parar; ( in an extremity) como máximo
3) u ( elasticity) elasticidad f
III
adjective (before n, no comp) <fabric/pants> elásticostretch limo — (colloq) limusina f ( grande)
-
35 up
(to become covered (as if) with mist: The mirror misted over; The windscreen misted up.) cubrirse, empañarseup1 adv1. arriba2. levantado3.4. más alto / más caroup to / up until hastawhat are you three up to? vosotros tres, ¿qué estáis tramando?to feel up to something sentirse capaz de algo / sentirse con fuerzas para algodo you feel up to going to work? ¿te sientes con fuerzas para ir a trabajar?what's up? ¿qué pasa? / ¿qué ocurre?up2 prep1.2. porup and down de arriba para abajo / de un lado a otrouptr[ʌp]1 (upwards) hacia arriba, arriba2 (out of bed) levantado,-a3 (sun, moon)4 (roadworks) levantado,-a, en obras■ 'Road up' "Carretera en obras"5 (towards) hacia■ he came up and... se acercó y...6 (northwards) hacia el norte7 (totally finished) acabado,-a■ eat it up acábatelo, cómetelo todo8 (into pieces) a trozos, a porciones, a raciones2 (position) en lo alto de1 subir, aumentar\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLit's not up to much familiar no vale gran cosait's up to you familiar es cosa tuyato be on the up and up familiar ir cada vez mejorto be up in arms estar en pie de guerra■ the people are up in arms about the new taxes la gente está en pie de guerra por los nuevos impuestosto be up to something (doing something) estar haciendo algo; (secretively) estar tramando algo 2 (equal to) estar a la altura de algo; (strong enough for) sentirse con fuerzas de hacer algo■ are you up to going to work? ¿te sientes con fuerzas de ir a trabajar?to up and go familiar coger e irseup to hastaup yours! taboo ¡métetelo por el culo!well up in something saber mucho de algowhat's up? familiar ¿qué pasa?ups and downs altibajos nombre masculino pluralincrease: aumentar, subirthey upped the prices: aumentaron los preciosup vito up and : agarrar y famshe up and left: agarró y se fueup adv1) above: arriba, en lo altoup in the mountains: arriba en las montañas2) upwards: hacia arribapush it up: empújalo hacia arribathe sun came up: el sol salióprices went up: los precios subieronto sit up: ponerse derechothey got up late: se levantaron tardeI stayed up all night: pasé toda la noche sin dormirto speak up: hablar más fuertethe climate up north: el clima del norteI'm going up to Canada: voy para Canadáthe book turned up: el libro aparecióshe brought the matter up: mencionó el asunto8) completely: completamenteeat it up: cómetelo todo9) : en pedazoshe tore it up: lo rompió en pedazosthe car pulled up to the curb: el carro paró al borde de la acerathe game was 10 up: empataron a 10up adjthe sun is up: ha salido el solprices are up: los precios han aumentadothe river is up: las aguas están altas3) : despierto, levantadoup all night: despierto toda la noche4) built: construidothe house is up: la casa está construida5) open: abiertothe windows are up: las ventanas están abiertasthe up staircase: la escalera para subir7) abreast: enterado, al día, al corrienteto be up on the news: estar al corriente de las noticias8) prepared: preparadowe were up for the test: estuvimos preparados para el examen9) finished: terminado, acabadotime is up: se ha terminado el tiempo permitidoto be up : pasarwhat's up?: ¿qué pasa?up prep1) (to, toward, or at a higher point of)he went up the stairs: subió la escalerato go up the river: ir río arriba3) along: a lo largo, porup the coast: a lo largo de la costajust up the way: un poco más adelanteup and down the city: por toda la ciudadupadj.• alto, -a adj.• elevado, -a adj.adv.• alto adv.• arriba adv.• hacia arriba adv.interj.• upa interj.n.• prosperidad s.f.• subida s.f.prep.• arriba de prep.
I ʌp1) adverb2)a) ( in upward direction)up a bit... left a bit — un poco más arriba... un poco a la izquierda
up United! — (BrE) arriba el United!
b) ( upstairs)3)a) ( of position) arribaup here/there — aquí/allí arriba
b) (upstairs, on upper floor)c) (raised, pointing upward)with the lid/blinds up — con la tapa levantada/las persianas levantadas or subidas
d) ( removed)I had the floorboards up — había quitado or levantado las tablas del suelo
4)a) ( upright)b) ( out of bed)she's up and about again — (colloq) está dando guerra otra vez (fam)
5)a) (of numbers, volume, intensity)prices are 5% up o up (by) 5% on last month — los precios han aumentado un 5% con respecto al mes pasado
from $25/the age of 11 up — a partir de 25 dólares/de los 11 años
b) (in league, table, hierarchy)6)a) ( in or toward north)b) ( at or to another place)to go up to town — (esp BrE) ir* a la ciudad (or a Londres etc)
7) (in position, erected)is the tent up? — ¿ya han armado la tienda or (AmL) la carpa?
the pictures/shelves are up — los cuadros/estantes están colocados or puestos
8) ( going on) (colloq)what's up with you? — ¿a ti qué te pasa?
what's up? — (what's the matter?) ¿qué pasa?; ( as greeting) (AmE) ¿qué hay? (colloq), ¿qué onda? (AmL arg), ¿qué hubo or quiubo? (Chi, Col, Méx, Ven fam)
9) ( finished)10) ( Sport)a) ( ahead in competition)to be one up on somebody — tener* una ventaja sobre algn
b) ( for each side) (AmE)11) ( under consideration)she will be up before the board/judge — comparecerá ante la junta/el juez
12) (in phrases)a) ( next to) contrab) ( confronted by)to be up against it — estar* contra las cuerdas
13) up and downa) ( vertically)to jump up and down — dar* saltos
b) ( back and forth) de arriba abajoc) ( of mood)14)up for — ( subject to)
the motion up for debate today — la moción que sale hoy a debate or se debate hoy
15)up on — ( knowledgeable) (pred)
how well up are you on what's been happening? — ¿cuánto sabes or qué tan enterado estás de lo que ha estado sucediendo?
16)up till o until — hasta
17) up to18) (as far as, as much as) hastaup to here/now/a certain point — hasta aquí/ahora/cierto punto
19)a) ( equal to)it isn't up to the usual standard — no es del alto nivel al que estamos acostumbrados; come up to b)
b) ( capable of)she's not up to the job — no tiene las condiciones necesarias para el trabajo, no puede con el trabajo (fam)
do you feel up to going out? — ¿te sientes con fuerzas/ánimos (como) para salir?
my spelling is not up to much — (BrE) mi ortografía deja bastante que desear
20) ( depending on)that's entirely up to you — eso, como tú quieras
it's not up to me to decide — no me corresponde a mí decidir, no soy yo quien tiene que decidir
21)to be up to something — (colloq)
I'm sure they're up to something — ( planning) estoy segura de que algo están tramando or algo se traen entre manos; ( doing) estoy segura de que algo (or alguna travesura etc) están haciendo
what have you been up to lately? — ¿en qué has andado últimamente?
II
1)a) ( in upward direction)to go up the stairs/hill — subir la escalera/colina
b) ( at higher level)2)a) ( along)to go/come up the river — ir*/venir* por el río
b) ( further along)it's just up the road — está un poco más allá or adelante
III
1) (before n) ( going upward)2) ( elated) (AmE colloq) (pred)I feel really up at the moment — me siento como en las nubes
IV
1.
- pp- transitive verb (colloq) \<\<price/costs\>\> aumentar, subir; <bid/offer> aumentar, superar
2.
up vito up and go — agarrar or (esp Esp) coger* e irse*
V
[ʌp] When up is the second element in a phrasal verb, eg come up, throw up, walk up, look up the verb. When it is part of a set combination, eg the way up, close up, look up the other word.to be on the up and up — (colloq) ( honest) (AmE) \<\<businessman/salesperson\>\> ser* de buena ley, ser* de fiar; ( succeeding) (BrE) \<\<business/company\>\> marchar or ir* cada vez mejor, estar* en alza
1. ADVERB1) (direction) hacia arriba, para arribahe looked up — (towards sky) miró hacia or para arriba
•
to stop halfway up — pararse a mitad de la subida•
to throw sth up in the air — lanzar algo al aire•
he walked/ran up to the house — caminó/corrió hasta la casa2) (position)•
up above (us) we could see a ledge — por encima (de nosotros) or sobre nuestras cabezas podíamos ver una cornisa•
my office is five floors up — mi oficina está en el quinto piso•
higher up — más arriba•
up in the mountains — montaña arriba•
the jug's up there, on the freezer — la jarra está ahí arriba, en el congeladorthe castle's up there, on top of the hill — el castillo está allí arriba, en la cima del monte
3) (in northern place, capital etc)•
how long have you lived up here? — ¿cuánto tiempo llevas viviendo aquí?•
he lives up in Scotland — vive en Escocia•
how long did you live up there? — ¿cuánto tiempo estuviste viviendo allí or allá?•
to go up to London/to university — ir a Londres/a la universidad4) (=standing) de piewhile you're up, can you get me a glass of water? — ya que estás de pie, ¿me puedes traer un vaso de agua?
the ladder was up against the wall — la escalera estaba apoyada en or contra la pared
5) (=out of bed)to be up — (=get up) levantarse; (=be active) estar levantado
what time will you be up — ¿a qué hora te levantarás?
is Peter up yet? — ¿está levantado Peter?
we were still up at midnight — a medianoche seguíamos sin acostarnos, a medianoche todavía estábamos levantados
•
she was up and about at 6 a.m. — lleva en pie desde las 6 de la mañanato be up and about again — [sick person] estar repuesto
•
to be up all night — no acostarse en toda la noche•
get up! — ¡levántate!6) (=raised)with his head up (high) — con la cabeza bien levantada or erguida
the blinds were up — las persianas estaban subidas or levantadas
look, the flag is up! — mira, la bandera está izada
7) (in price, value)•
the interest rate has risen sharply, up from 3% to 5% — los tipos de interés han subido bruscamente del 3% al 5%•
the temperature was up in the forties — la temperatura estaba por encima de los cuarenta•
prices are up on last year — los precios han subido desde el año pasado, del año pasado a este los precios han subido8) (in score)•
she's right up there with the jazz greats — está en la cumbre con los grandes del jazz10) (=built, installed)the new building isn't up yet — el nuevo edificio no está construido todavía, no han levantado el nuevo edificio todavía
we've got the pictures up at last — por fin hemos puesto or colgado los cuadros
11) (=finished) [contract etc] vencido, caducadowhen the period is up — cuando termine el plazo, cuando venza el plazo
time is up, put down your pens — se ha acabado el tiempo, dejen los bolígrafos sobre la mesa
time is up for the people living here, their homes are to be demolished — a la gente que vive aquí le toca marcharse, están derribando sus casas
12) (=and over)•
from £2 up — de 2 libras para arriba13) (=knowledgeable)•
he's well up in or on British politics — está muy al corriente or al día en lo referente a la política británicahow are you up on your military history? — ¿cómo andan tus conocimientos de historia militar?
14) * (=wrong)•
there's something up with him — algo le pasa•
what's up? — ¿qué pasa?what's up with him? — ¿que le pasa?
16) (Jur)to be up before the judge/board — [person] (tener que) comparecer ante el juez/el consejo; [case, matter] verse ante el juez/en el consejo
17) (=risen)•
the river is up — el río ha subido•
the sun is up — ha salido el sol•
the tide is up — la marea está alta18) (Brit) (=under repair)19) (US)(Culin) *two fried eggs, up — un par de huevos fritos boca arriba
20) (=mounted)up againstup (with) Celtic! — ¡arriba el Celtic!
up and running up for sthto be up against sb — tener que habérselas con algn, tener que enfrentarse a algn
most politicians up for reelection know this — (=seeking) la mayoría de los políticos que se presentan a la reelección lo saben
every two years, a third of the Senate comes up for election — cada dos años se renueva una tercera parte del Senado
to be up for sth * — (=ready, willing) tener ganas de algo
up to (=till, as far as) hastaare you up for it? — ¿estás dispuesto?
up to now — hasta ahora, hasta la fecha
up to £10 — hasta 10 libras nada más
we were up to our knees/waist in water — el agua nos llegaba por or hasta las rodillas/la cintura
what page are you up to? — ¿por qué página vas?
to be up to a task — (=capable of) estar a la altura de una tarea, estar en condiciones de realizar una tarea
to be {or}3} feel up to sththey weren't up to running a company — no estaban en condiciones de gestionar una empresa, no estaban a la altura necesaria para gestionar una empresa
including to be up to sth * (=doing)are you (feeling) up to going for a walk? — ¿te sientes con ganas de dar un paseo?
what are you up to? — ¿qué andas haciendo?
what are you up to with that knife? — ¿qué haces con ese cuchillo?
what does he think he's up to? — ¿qué diablos piensa hacer?
to be up to a standard/to much (=equal to)what have you been up to lately? — ¿qué has estado haciendo últimamente?
to be up to sb (=depend on)the book isn't up to much — (Brit) * el libro no vale mucho
I wouldn't do it but it's up to you — yo (que tú) no lo haría, pero allá tú or tú verás
I'd go, but it's up to you — por mí iría, pero depende de ti
if it were or was up to me — si dependiera de mí
2. PREPOSITION1) (=on top of) en lo alto de, arriba de (LAm)he was up a ladder pruning the apple trees — estaba subido a una escalera or en lo alto de una escalera podando los manzanos
to be up a tree — estar en lo alto de or (LAm) arriba de un árbol
2) (=along, towards the top)the heat disappears straight up the chimney — el calor se escapa chimenea arriba, el calor se escapa por lo alto de la chimenea
•
to travel up and down the country — viajar por todo el paíspeople up and down the country are saying... — la gente por todo el país dice...
•
they live further up the road — viven en esta calle pero más arribafurther up the page — en la misma página, más arriba
•
halfway up the stairs — a mitad de la escalera3)• up yours! *** — ¡vete a hacer puñetas! ***
3. NOUN1)the ups and downs that every politician is faced with — los altibajos a que se enfrenta todo político, las vicisitudes a que está sometido todo político
2)• it's on the up and up — (Brit) (=improving) va cada vez mejor; (US) (=above board) está en regla
4. ADJECTIVE1) (Rail) [train, line] ascendente2) (=elated)5. INTRANSITIVE VERB*1) (=jump up)2) emphatic•
she upped and left — (=stood up) se levantó y se marchó, se levantó y se largó *; (=went) fue y se marchó, fue y se largó *6.TRANSITIVE VERB (=raise) † [+ price, offer] subir, aumentar* * *
I [ʌp]1) adverb2)a) ( in upward direction)up a bit... left a bit — un poco más arriba... un poco a la izquierda
up United! — (BrE) arriba el United!
b) ( upstairs)3)a) ( of position) arribaup here/there — aquí/allí arriba
b) (upstairs, on upper floor)c) (raised, pointing upward)with the lid/blinds up — con la tapa levantada/las persianas levantadas or subidas
d) ( removed)I had the floorboards up — había quitado or levantado las tablas del suelo
4)a) ( upright)b) ( out of bed)she's up and about again — (colloq) está dando guerra otra vez (fam)
5)a) (of numbers, volume, intensity)prices are 5% up o up (by) 5% on last month — los precios han aumentado un 5% con respecto al mes pasado
from $25/the age of 11 up — a partir de 25 dólares/de los 11 años
b) (in league, table, hierarchy)6)a) ( in or toward north)b) ( at or to another place)to go up to town — (esp BrE) ir* a la ciudad (or a Londres etc)
7) (in position, erected)is the tent up? — ¿ya han armado la tienda or (AmL) la carpa?
the pictures/shelves are up — los cuadros/estantes están colocados or puestos
8) ( going on) (colloq)what's up with you? — ¿a ti qué te pasa?
what's up? — (what's the matter?) ¿qué pasa?; ( as greeting) (AmE) ¿qué hay? (colloq), ¿qué onda? (AmL arg), ¿qué hubo or quiubo? (Chi, Col, Méx, Ven fam)
9) ( finished)10) ( Sport)a) ( ahead in competition)to be one up on somebody — tener* una ventaja sobre algn
b) ( for each side) (AmE)11) ( under consideration)she will be up before the board/judge — comparecerá ante la junta/el juez
12) (in phrases)a) ( next to) contrab) ( confronted by)to be up against it — estar* contra las cuerdas
13) up and downa) ( vertically)to jump up and down — dar* saltos
b) ( back and forth) de arriba abajoc) ( of mood)14)up for — ( subject to)
the motion up for debate today — la moción que sale hoy a debate or se debate hoy
15)up on — ( knowledgeable) (pred)
how well up are you on what's been happening? — ¿cuánto sabes or qué tan enterado estás de lo que ha estado sucediendo?
16)up till o until — hasta
17) up to18) (as far as, as much as) hastaup to here/now/a certain point — hasta aquí/ahora/cierto punto
19)a) ( equal to)it isn't up to the usual standard — no es del alto nivel al que estamos acostumbrados; come up to b)
b) ( capable of)she's not up to the job — no tiene las condiciones necesarias para el trabajo, no puede con el trabajo (fam)
do you feel up to going out? — ¿te sientes con fuerzas/ánimos (como) para salir?
my spelling is not up to much — (BrE) mi ortografía deja bastante que desear
20) ( depending on)that's entirely up to you — eso, como tú quieras
it's not up to me to decide — no me corresponde a mí decidir, no soy yo quien tiene que decidir
21)to be up to something — (colloq)
I'm sure they're up to something — ( planning) estoy segura de que algo están tramando or algo se traen entre manos; ( doing) estoy segura de que algo (or alguna travesura etc) están haciendo
what have you been up to lately? — ¿en qué has andado últimamente?
II
1)a) ( in upward direction)to go up the stairs/hill — subir la escalera/colina
b) ( at higher level)2)a) ( along)to go/come up the river — ir*/venir* por el río
b) ( further along)it's just up the road — está un poco más allá or adelante
III
1) (before n) ( going upward)2) ( elated) (AmE colloq) (pred)I feel really up at the moment — me siento como en las nubes
IV
1.
- pp- transitive verb (colloq) \<\<price/costs\>\> aumentar, subir; <bid/offer> aumentar, superar
2.
up vito up and go — agarrar or (esp Esp) coger* e irse*
V
to be on the up and up — (colloq) ( honest) (AmE) \<\<businessman/salesperson\>\> ser* de buena ley, ser* de fiar; ( succeeding) (BrE) \<\<business/company\>\> marchar or ir* cada vez mejor, estar* en alza
-
36 any
'eni
1. pronoun, adjective1) (one, some, no matter which: `Which dress shall I wear?' `Wear any (dress)'; `Which dresses shall I pack?' `Pack any (dresses)'.) cualquier2) ((in questions and negative sentences etc) one, some: John has been to some interesting places but I've never been to any; Have you been to any interesting places?; We have hardly any coffee left.) algún; ningún
2. adjective(every: Any schoolboy could tell you the answer.) cualquier
3. adverb(at all; (even) by a small amount: Is this book any better than the last one?; His writing hasn't improved any.) en absoluto, para nada; algo- anybody- anyone
- anyhow
- anything
- anyway
- anywhere
- at any rate
- in any case
any1 adj1. algúnare there any messages for me? ¿hay algún recado para mí?have you got any cousins? ¿tienes primos?do you need any money? ¿necesitas dinero?2. ningún3. cualquierany2 advdo you feel any better? ¿te sientes mejor?any3 pron1. algunothose biscuits were delicious; are there any left? esas galletas eran deliciosas; ¿queda alguna?there's some lemonade; do you want any? hay limonada; ¿quieres?2. ningunoI wanted a sandwich, but there weren't any left quería un bocadillo, pero no quedaba ningunoI'm sorry, I haven't got any lo siento, no tengo3. cualquieratr['enɪ]1 (in questions) algún,-una■ are there any biscuits left? ¿queda alguna galleta?■ have you got any money/gloves? ¿tienes dinero/guantes?2 (negative) ningún,-una■ he hasn't bought any milk/biscuits no ha comprado leche/galletas3 (no matter which) cualquier,-ra1 (in questions) alguno,-a■ there are foxes round here, have you seen any? hay zorros por aquí, ¿has visto alguno?■ do you want any? ¿quieres?■ he's got lots of money, but does he ever spend any? tiene mucho dinero, pero ¿gasta algo alguna vez?2 (negative) ninguno,-a■ they're very cheap, but I haven't sold any son muy baratos, pero no he vendido ninguno■ I asked for snails/caviar, but they hadn't got any pedí caracoles/caviar pero no tenían■ brandy?, there isn't any ¿coñac?, no hay3 (no matter which) cualquiera■ do you want any more? ¿quieres más?■ I can't work any faster no puedo trabajar más deprisa Table 1SMALLNOTA/SMALL En preguntas y frases negativas no se usa any sino a o an con los sustantivos contables en singular /Table 1any ['ɛni] adv1) : algois it any better?: ¿está (algo) mejor?2) : para nadait is not any good: no sirve para nadaany adj1) : algunois there any doubt?: ¿hay alguna duda?call me if you have any questions: llámeme si tiene alguna pregunta2) : cualquierI can answer any question: puedo responder a cualquier pregunta3) : todoin any case: en todo caso4) : ningúnhe would not accept it under any circumstances: no lo aceptaría bajo ninguna circunstanciaany pron1) : alguno m, -na fare there any left?: ¿queda alguno?2) : ninguno m, -na fI don't want any: no quiero ningunoadj.• alguno adj.• algún adj.• cualquier adj.• todo, -a adj.adv.• algo adv.pron.• alguno pron.• cualquiera pron.
I 'eni1) adjectivea) (+ pl n)are there any questions? — ¿alguien tiene alguna pregunta?
does she have any children? — ¿tiene hijos?
b) (+ uncount n)do you need any help? — ¿necesitas ayuda?
do you want any more coffee? — ¿quieres más café?
c) (+ sing count n: as indef art) algún, -gunais there any chance they'll come? — ¿existe alguna posibilidad de que vengan?
a) (+ pl n)if you see any flowers, buy some — si ves flores, compra algunas
b) (+ uncount n)any rivalry between them soon disappeared — si había existido entre ellos alguna rivalidad, pronto desapareció
c) (+ sing count n)if any lawyer can help you, she can — si hay un abogado que te pueda ayudar, es ella
4) (with neg and implied neg)a) (+ pl n)aren't there any apples left? — ¿no queda ninguna manzana?, ¿no quedan manzanas?
b) (+ uncount n)didn't he give you any money at all? — ¿no te dio nada de dinero?
c) (+ sing count n) ningún, -guna5)a) ( no matter which)take any book you want — llévate cualquier libro or el libro que quieras
b) (every, all)in any large school, you'll find that... — en cualquier or todo colegio grande, verás que...
6) (countless, a lot)any number/amount of something — cualquier cantidad de algo
II
a) (referring to pl n) alguno, -nathose chocolates were nice, are there any left? — qué ricos esos bombones! ¿queda alguno?
b) (referring to uncount n)we need sugar; did you buy any? — nos hace falta azúcar ¿compraste?
is there any of that cake left? — ¿queda algo de ese pastel?
a) (referring to pl n)the advantages, if any, are marginal — las ventajas, si (es que) las hay, son marginales
if any of my friends calls, take a message — si llama alguno de mis amigos, toma el recado
b) (referring to uncount n)3) (with neg and implied neg)a) (referring to pl n)some children were here - I didn't see any — aquí había algunos niños - yo no vi (a) ninguno or no los vi
you'll have to go without cigarettes; I forgot to buy any — te vas a tener que arreglar sin cigarrillos porque me olvidé de comprar
b) (referring to uncount n)she offered me some wine, but I didn't want any — me ofreció vino, pero no quise
4) ( no matter which) cualquierawhich would you like? - any will do — ¿cuál quieres? - cualquiera (sirve)
III
do you feel any better now? — ¿te sientes (algo) mejor ahora?
2) ( at all) (AmE)['enɪ]have you thought about it any since then? — ¿has pensado en ello desde entonces?
1. ADJECTIVEWhen any modifies an uncountable noun in questions it is usually not translated:have you got any money? — ¿tienes dinero?
When any modifies a plural noun in questions it is often not translated. However, if a low number is expected in response, algún/alguna + singular noun is used:is there any sugar? — ¿hay azúcar?
are there any tickets left? — ¿quedan entradas?
did they find any survivors? — ¿hubo supervivientes?
do you speak any foreign languages? — ¿hablas algún idioma extranjero?
do you have any questions? — ¿alguna pregunta?
2) (+ negative, implied negative)When any modifies an uncountable noun it is usually not translated: When the translation is countable, [ningún]/[ninguna] + singular noun can be used: When [any] modifies a plural noun, it is either left untranslated or, for greater emphasis, translated using [ningún]/[ninguna] + singular noun:•
I won't do any such thing! — ¡no voy a hacer una cosa semejante!
Any + plural noun is often translated using algún/alguna + singular noun:if there are any problems let me know — si hay algún problema, me lo dices
if he had any decency he would apologize — si tuviera un poco de decencia, se disculparía
if it is in any way inconvenient to you... — si por cualquier razón le resultara inconveniente...
4) (=no matter which) cualquierbuy any two tins of soup and get one free — por cada dos latas de sopa cualesquiera que compre le regalamos otra
•
he's not just any violinist — no es un violinista cualquiera•
take any one you like — tome cualquiera, tome el que quiera•
it's much like any other seaside resort — es muy parecido a cualquier otro sitio costerowe can cater for up to 300 guests at any one time — podemos proveer hasta a 300 invitados en cada ocasión
day 1., 1), minute, moment, case II, 1., 3), rate I, 1., 2)•
any person who or that breaks the rules will be punished — se castigará a toda persona que no acate las reglas•
any amount of, they'll spend any amount of money to get it — se gastarán lo que haga falta para conseguirlo•
any number of, there must be any number of people in my position — debe haber gran cantidad de personas en mi situación2. PRONOUNWhen any refers to an uncountable noun in questions it is usually not translated:I fancy some soup, have we got any? — me apetece sopa, ¿tenemos?
When [any] refers to a plural noun in questions it is often translated using [alguno]/[alguna] in the singular:is there any milk left? — ¿queda (algo de) leche?
I need a stamp, have you got any? — necesito un sello, ¿tienes alguno?
do any of you know the answer? — ¿sabe alguno (de vosotros) la respuesta?
have any of them arrived? — ¿ha llegado alguno (de ellos)?
2) (+ negative, implied negative)When any refers to an uncountable noun it is usually not translated:When [any] refers to a plural noun, it is either left untranslated or, for greater emphasis, translated using [ningún]/[ninguna] in the singular:"can I have some bread?" - "we haven't any" — -¿hay pan? -no nos queda nada or no tenemos
"did you buy the oranges?" - "no, there weren't any" — ¿compraste (las) naranjas? -no, no había or no tenían
few, if any, survived — pocos, si alguno, sobrevivió
4) (=no matter which) cualquiera3. ADVERBwould you like any more soup? — ¿quieres más sopa?
is he any better? — ¿está (algo) mejor?
2) (+ negative)•
the room didn't look any too clean — la habitación no parecía muy limpia3) (esp US)* (=at all)does she sing any? — ¿sabe cantar de una forma u otra?
* * *
I ['eni]1) adjectivea) (+ pl n)are there any questions? — ¿alguien tiene alguna pregunta?
does she have any children? — ¿tiene hijos?
b) (+ uncount n)do you need any help? — ¿necesitas ayuda?
do you want any more coffee? — ¿quieres más café?
c) (+ sing count n: as indef art) algún, -gunais there any chance they'll come? — ¿existe alguna posibilidad de que vengan?
a) (+ pl n)if you see any flowers, buy some — si ves flores, compra algunas
b) (+ uncount n)any rivalry between them soon disappeared — si había existido entre ellos alguna rivalidad, pronto desapareció
c) (+ sing count n)if any lawyer can help you, she can — si hay un abogado que te pueda ayudar, es ella
4) (with neg and implied neg)a) (+ pl n)aren't there any apples left? — ¿no queda ninguna manzana?, ¿no quedan manzanas?
b) (+ uncount n)didn't he give you any money at all? — ¿no te dio nada de dinero?
c) (+ sing count n) ningún, -guna5)a) ( no matter which)take any book you want — llévate cualquier libro or el libro que quieras
b) (every, all)in any large school, you'll find that... — en cualquier or todo colegio grande, verás que...
6) (countless, a lot)any number/amount of something — cualquier cantidad de algo
II
a) (referring to pl n) alguno, -nathose chocolates were nice, are there any left? — qué ricos esos bombones! ¿queda alguno?
b) (referring to uncount n)we need sugar; did you buy any? — nos hace falta azúcar ¿compraste?
is there any of that cake left? — ¿queda algo de ese pastel?
a) (referring to pl n)the advantages, if any, are marginal — las ventajas, si (es que) las hay, son marginales
if any of my friends calls, take a message — si llama alguno de mis amigos, toma el recado
b) (referring to uncount n)3) (with neg and implied neg)a) (referring to pl n)some children were here - I didn't see any — aquí había algunos niños - yo no vi (a) ninguno or no los vi
you'll have to go without cigarettes; I forgot to buy any — te vas a tener que arreglar sin cigarrillos porque me olvidé de comprar
b) (referring to uncount n)she offered me some wine, but I didn't want any — me ofreció vino, pero no quise
4) ( no matter which) cualquierawhich would you like? - any will do — ¿cuál quieres? - cualquiera (sirve)
III
do you feel any better now? — ¿te sientes (algo) mejor ahora?
2) ( at all) (AmE)have you thought about it any since then? — ¿has pensado en ello desde entonces?
-
37 picture
'pik ə
1. noun1) (a painting or drawing: This is a picture of my mother.) pintura, cuadro, retrato2) (a photograph: I took a lot of pictures when I was on holiday.) fotografía3) (a cinema film: There's a good picture on at the cinema tonight.) película, filme4) ((with the) a symbol or perfect example (of something): She looked the picture of health/happiness.) imagen5) ((with a) a beautiful sight: She looked a picture in her new dress.) (estar) guapísimo/precioso6) (a clear description: He gave me a good picture of what was happening.) descripción
2. verb(to imagine: I can picture the scene.) imaginar, figurarse- put someone / be in the picture- put / be in the picture
- the pictures
picture1 n dibujo / retrato / cuadro / ilustraciónpicture2 vb imaginarsehow do you picture life in the future? ¿cómo te imaginas la vida en el futuro?tr['pɪkʧəSMALLr/SMALL]1 (painting) pintura, cuadro; (portrait) retrato; (drawing) dibujo, grabado; (illustration) ilustración nombre femenino, lámina; (photograph) fotografía, foto nombre femenino2 (account, description) descripción nombre femenino; (mental picture) imagen nombre femenino, idea, impresión nombre femenino4 SMALLBRITISH ENGLISH/SMALL (film) película1 (imagine) imaginarse, verse1 SMALLBRITISH ENGLISH/SMALL el cine\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLto be a picture of health rebosar saludto be (as pretty as) a picture ser precioso,-ato be pictured (in press) aparecer en la fototo get the picture entender, enterarseto put somebody in the picture poner a alguien al corrientepicture book libro ilustradopicture frame marcopicture postcard tarjeta postalpicture window ventanal nombre masculino1) depict: representar2) imagine: imaginarsecan you picture it?: ¿te lo puedes imaginar?picture n1) : cuadro m (pintado o dibujado), ilustración f, fotografía f2) description: descripción f3) image: imagen fhe's the picture of his father: es la viva imagen de su padre4) movie: película fn.• cuadro s.m.• escena s.f.• fotografía s.f.• grabado s.m.• gráfico s.m.• ilustración s.f.• imagen s.f.• película s.f.• pintura s.f.• retrato s.m.v.• dibujar v.• pintar v.
I 'pɪktʃər, 'pɪktʃə(r)1)a) ( illustration) ilustración f; ( drawing) dibujo m; ( painting) cuadro m, pintura f; ( print) cuadro m, lámina f; ( portrait) retrato mto draw a picture of something — hacer* un dibujo de algo, dibujar algo
to paint a picture of something/somebody — pintar algo/a alguien
the book paints a gloomy picture of... — el libro pinta un cuadro sombrío de...
to be as pretty as a picture — ser* precioso: (before n)
picture frame — marco m
picture gallery — ( museum) pinacoteca f, museo m; ( shop) galería f de arte
b) ( photo) foto fto take a picture of something/somebody — sacarle* or tomarle or (Esp tb) hacerle* una foto a algo/alguien
2) ( situation) panorama mto get the picture — (colloq)
you're not welcome here, get the picture? — aquí no eres bienvenido ¿entiendes or te enteras?
to put somebody in the picture — poner* a alguien al tanto (de la situación)
3) ( idea) idea f4) (TV) imagen f5) ( Cin)a) ( movie) película f6)a) ( embodiment) imagen fb) ( beautiful sight) espectáculo mdoesn't she look a picture? — ¿no está preciosa?
II
a) ( imagine) imaginarseb) ( depict) (usu pass)['pɪktʃǝ(r)]the minister, pictured here next to... — el ministro, que aparece en la foto junto a...
1. N1) (Art) (=print, engraving) cuadro m; (=drawing) dibujo m; (=painting) cuadro m, pintura f; (=portrait) retrato m•
to draw a picture (of sth/sb) — hacer un dibujo (de algo/algn)•
to paint a picture (of sth/sb) — pintar un cuadro (de algo/algn)pretty 1., 1)to paint sb's picture — pintar un retrato de algn, pintar a algn
2) (=photo) foto f, fotografía f•
to take a picture of sth/sb — hacer or (esp LAm) sacar una foto a algo/algnwe all had our pictures taken — todos nos hicimos or (esp LAm) sacamos fotos
4) (=personification)5) (=wonderful sight)his face was a picture — ¡vaya cara que puso!, ¡vieras or hubieras visto su cara! (LAm)
6) (=situation) panorama myou have to look at the whole picture — tienes que considerar la situación or el panorama en conjunto
•
where do I come or fit into the picture? * — ¿qué pinto yo or dónde encajo yo en todo esto? *, ¿cuál es mi papel en todo esto?do you get the picture? — ¿te enteras? *, ¿lo captas? *
he was a bit unsure in the job at first but he soon got the picture — al principio no se sentía muy seguro de cómo hacer su trabajo pero pronto le cogió el truco *
•
to put sb in the picture (about sth) — poner a algn al corriente or al tanto (de algo)7) (=idea)these figures give the general picture — estas cifras ofrecen una idea general or una visión de conjunto
I have a picture in my mind of how I want it to look — tengo una imagen mental del aspecto que quiero que tenga
8) (TV) imagen f9) (esp US) (Cine) película f(Brit) † motion 4.2. VT1) (=imagine) imaginarseI never pictured you as a family man — nunca te imaginé or te vi como hombre de familia
2) (=portray) (in painting, film, novel) representar(in photograph)his wife, pictured with him above — su mujer, que figura con él en la foto de arriba
the documentary pictured the police as good-natured fools — el documental pintaba a la policía como si fueran un hatajo de tontos con buen corazón, el documental representaba a la policía como un hatajo de tontos con buen corazón
3.CPDpicture book N — libro m ilustrado
picture frame N — marco m
picture gallery N — (=shop) galería f de arte; (=museum) museo m de pintura, pinacoteca f; (in stately home) galería f de cuadros
picture hat N — pamela f
picture house † N — cine m
picture library N — biblioteca f fotográfica
picture message N — mensaje m con foto
picture messaging N — (envío m de) mensajes mpl con foto
picture palace † N — cine m
picture phone N — teléfono m con cámara
picture postcard N — (tarjeta f) postal f
picture rail N — moldura para colgar cuadros
picture tube N — (TV) tubo m de imagen
picture window N — ventanal m
* * *
I ['pɪktʃər, 'pɪktʃə(r)]1)a) ( illustration) ilustración f; ( drawing) dibujo m; ( painting) cuadro m, pintura f; ( print) cuadro m, lámina f; ( portrait) retrato mto draw a picture of something — hacer* un dibujo de algo, dibujar algo
to paint a picture of something/somebody — pintar algo/a alguien
the book paints a gloomy picture of... — el libro pinta un cuadro sombrío de...
to be as pretty as a picture — ser* precioso: (before n)
picture frame — marco m
picture gallery — ( museum) pinacoteca f, museo m; ( shop) galería f de arte
b) ( photo) foto fto take a picture of something/somebody — sacarle* or tomarle or (Esp tb) hacerle* una foto a algo/alguien
2) ( situation) panorama mto get the picture — (colloq)
you're not welcome here, get the picture? — aquí no eres bienvenido ¿entiendes or te enteras?
to put somebody in the picture — poner* a alguien al tanto (de la situación)
3) ( idea) idea f4) (TV) imagen f5) ( Cin)a) ( movie) película f6)a) ( embodiment) imagen fb) ( beautiful sight) espectáculo mdoesn't she look a picture? — ¿no está preciosa?
II
a) ( imagine) imaginarseb) ( depict) (usu pass)the minister, pictured here next to... — el ministro, que aparece en la foto junto a...
-
38 touch
1. verb1) (to be in, come into, or make, contact with something else: Their shoulders touched; He touched the water with his foot.) tocar(se)2) (to feel (lightly) with the hand: He touched her cheek.) rozar, tocar suavemente3) (to affect the feelings of; to make (someone) feel pity, sympathy etc: I was touched by her generosity.) afectar; conmover, llegar (sus palabras le llegaron muy dentro)4) (to be concerned with; to have anything to do with: I wouldn't touch a job like that.) tocar; (I wouldn't touch a job like that: no querría ver un trabajo así ni en pintura)
2. noun1) (an act or sensation of touching: I felt a touch on my shoulder.) toque; roce2) ((often with the) one of the five senses, the sense by which we feel things: the sense of touch; The stone felt cold to the touch.) tacto3) (a mark or stroke etc to improve the appearance of something: The painting still needs a few finishing touches.) retoque4) (skill or style: He hasn't lost his touch as a writer.) toque, nota (personal), sello, estilo5) ((in football) the ground outside the edges of the pitch (which are marked out with touchlines): He kicked the ball into touch.) toque, fuera de juego•- touching- touchingly
- touchy
- touchily
- touchiness
- touch screen
- in touch with
- in touch
- lose touch with
- lose touch
- out of touch with
- out of touch
- a touch
- touch down
- touch off
- touch up
- touch wood
touch1 n1. toque2. tactotouch2 vb tocar"Please do not touch" "No tocar, por favor"tr[tʌʧ]3 (sense) tacto4 (connection) contacto, comunicación nombre femenino5 (slight quantity) poquito, pizca; (trace) punto, asomo6 SMALLMEDICINE/SMALL amago8 (manner, style) toque nombre masculino, sello9 SMALLSPORT/SMALL toque nombre masculino■ look, but don't touch mirad, pero no toquéis2 (eat) probar3 (move) conmover4 (equal, rival) igualar5 (affect) afectar, tocar6 (deal with) tocar, abordar1 tocarse\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLat a touch al primer roceinto touch SMALLSPORT/SMALL fueranot to touch something with a bargepole no querer algo ni regalado,-a, no querer algo ni que le paguen a unoto be an easy/soft touch ser fácil sacarle dinero a unoto be in touch with something estar al corriente de algoto be out of touch estar fuera de ondato get in touch ponerse en contacto ( with, con)to keep in touch mantenerse en contacto ( with, con)to touch bottom tocar fondoto touch somebody for money sablear, dar un sablazo a alguien■ he touched me for £10 me sableó diez librasto touch wood tocar maderatouch ['tʌʧ] vt1) feel, handle: tocar, tentar2) affect, move: conmover, afectar, tocarhis gesture touched our hearts: su gesto nos tocó el corazóntouch vi: tocarsetouch n1) : tacto m (sentido)2) detail: toque m, detalle ma touch of color: un toque de color3) bit: pizca f, gota f, poco m4) ability: habilidad fto lose one's touch: perder la habilidad5) contact: contacto m, comunicación fto keep in touch: mantenerse en contactov.• enternecer v.• manosear v.• palpar v.• tentar v.• tocar v.n.(§ pl.: touches) = contacto s.m.• dejo s.m.• gustillo s.m.• pincelada s.f.• pizca s.f.• pulsación s.f.• rasgo s.m.• retoque s.m.• saborete s.m.• tacto s.m.• tiento s.m.• tocamiento s.m.• toque s.m.tʌtʃ
I
1)a) u ( sense) tacto mb) c ( physical contact)to be a soft touch — (colloq) ( be generous) ser* un buenazo
2) c (small amount, degree - of humor, irony) dejo m, toque m; (- of paint) toque ma touch of fever — un poco de fiebre, unos quintos de fiebre (AmL)
3)a) c ( detail) detalle mto add o put the final o finishing touches/touch to something — darle* los últimos toques/el último toque a algo
b) ( effect) (no pl) toque m4) ( skill) (no pl) habilidad f5) u ( communication)to get/keep o stay in touch with somebody — ponerse*/mantenerse* en contacto con alguien
I'll be in touch — ya te escribiré (or llamaré etc)
how can I get in touch with you? — ¿cómo me puedo poner en contacto con usted?, ¿cómo lo puedo contactar?
I'm a bit out of touch with what's happening — no estoy muy al corriente or al tanto de lo que está pasando
6) u ( in rugby)
II
1.
1)a) ( be in physical contact with) tocar*the bed was touching the wall — la cama estaba pegada a or tocaba la pared
b) (brush, graze) rozar*, tocar*c) ( approach) (colloq)to touch somebody FOR something: he touched me for $50 — me pidió 50 dólares
2)a) ( reach)I can't touch my toes — no llego or no alcanzo a tocarme los pies
my feet don't touch the bottom — ( of pool) no hago pie, no toco fondo
b) ( equal) (usu neg)nobody can touch her in this type of role — es inigualable or no tiene rival en este tipo de papel
3) (usu neg)a) ( interfere with) tocar*b) ( deal with)c) (eat, drink) probar*he didn't touch his lunch — no tocó la comida, no probó bocado
4)a) (affect, concern) afectarb) ( move emotionally)he was touched by her kindness — su amabilidad lo enterneció or le llegó al alma
2.
via) (with finger, hand) tocar*b) ( come into physical contact) \<\<hands\>\> rozarse*; \<\<wires\>\> tocarse*Phrasal Verbs:- touch on- touch up[tʌtʃ]1. N1) (=sense, feel) tacto msense of touch — sentido m del tacto, tacto m
2) (=pressure)he felt the touch of a hand on his shoulder — sintió el tacto or el roce de una mano en su hombro
•
it's soft to the touch — es blando al tacto- be an easy or a soft touch3) (=technique, manner)•
to have the common touch — saber tratar or sintonizar con el pueblo•
to lose one's touch — perder facultadeshe had lost his scoring touch — había perdido habilidad or eficacia de cara al gol
common•
the director handles these scenes with a sure touch — el director trata estas escenas con mucha seguridad or gran pericia4) (=stamp, mark) toque mto put the finishing touches to sth — dar los últimos toques or los toques finales a algo
•
the human touch — el calor humano•
the personal touch — el toque personal•
the house needs a woman's touch — la casa necesita un toque femenino5) (=detail) detalle m6) (=small quantity)a)a touch of — [of milk, water] un chorrito de; [of salt, pepper] una pizca de; [of irony, sarcasm] un toque or un dejo de
•
there was a touch of frost this morning — había algo de or un poco de escarcha esta mañanab) (with adjective, adverb)it's a touch (too) expensive — es algo or un poquito caro
move it just a touch to the left — muévelo un poquito a or hacia la izquierda
7) (=contact)•
to be in touch (with sb) — estar en contacto (con algn)I'll be in touch — (writing) te escribiré; (phoning) te llamaré
•
to get in touch (with sb) — ponerse en contacto (con algn)•
to keep in touch (with sb) — mantener el contacto (con algn)well, keep in touch! — ¡bueno, no pierdas contacto!, ¡bueno, no dejes de llamar o escribir!
•
to lose touch (with sth/sb) — perder el contacto (con algo/algn)I lost touch with her after she moved to London — perdí el contacto con ella después de que se mudara a Londres
•
to be out of touch — no estar al corrienteI'm out of touch with the latest political developments — no estoy al corriente de los últimos acontecimientos políticos
•
to put sb in touch with sb — poner a algn en contacto con algn8) (Rugby)he had a foot in touch — tenía un pie fuera del terreno de juego or más allá de la línea de banda
2. VT1) (with hand) tocarthey can't touch you — (fig) no te pueden hacer nada
raw 1., 3)•
touch wood! — ¡toca madera!2) (=come into contact with) tocar; (=brush against) rozarbarge 4., base I, 1., 4)•
my feet haven't touched the ground since I started this job — desde que empecé en este trabajo no he parado3) (=harm, disturb) tocardon't touch anything! — ¡no toques nada!
I never touched him! — ¡ni le toqué!
if you touch him I'll kill you! — ¡como le pongas la mano encima or si le tocas te mato!
4) (=try) [+ food, drink] probaryou haven't touched your dinner — no has probado bocado, no has tocado la cena
5) (=affect) afectar6) (=move)her faith touched me — su fe me conmovió or me llegó al alma
7) (=compare with) igualar8) (esp Brit) (=reach)9) (Brit)*•
to touch sb for money — dar un sablazo a algn *, pedir dinero prestado a algn10)• to be touched with sth: clouds touched with pink — nubes con un toque rosa
3. VI1) (with hand)don't touch! — (to child) ¡no se toca!
2) (=come into contact) [hands] encontrarse; [lips] rozarse; [wires] hacer contacto4.CPDtouch judge N — (Rugby) juez mf de línea, juez mf de banda
touch screen N — = touchscreen
- touch at- touch on- touch up* * *[tʌtʃ]
I
1)a) u ( sense) tacto mb) c ( physical contact)to be a soft touch — (colloq) ( be generous) ser* un buenazo
2) c (small amount, degree - of humor, irony) dejo m, toque m; (- of paint) toque ma touch of fever — un poco de fiebre, unos quintos de fiebre (AmL)
3)a) c ( detail) detalle mto add o put the final o finishing touches/touch to something — darle* los últimos toques/el último toque a algo
b) ( effect) (no pl) toque m4) ( skill) (no pl) habilidad f5) u ( communication)to get/keep o stay in touch with somebody — ponerse*/mantenerse* en contacto con alguien
I'll be in touch — ya te escribiré (or llamaré etc)
how can I get in touch with you? — ¿cómo me puedo poner en contacto con usted?, ¿cómo lo puedo contactar?
I'm a bit out of touch with what's happening — no estoy muy al corriente or al tanto de lo que está pasando
6) u ( in rugby)
II
1.
1)a) ( be in physical contact with) tocar*the bed was touching the wall — la cama estaba pegada a or tocaba la pared
b) (brush, graze) rozar*, tocar*c) ( approach) (colloq)to touch somebody FOR something: he touched me for $50 — me pidió 50 dólares
2)a) ( reach)I can't touch my toes — no llego or no alcanzo a tocarme los pies
my feet don't touch the bottom — ( of pool) no hago pie, no toco fondo
b) ( equal) (usu neg)nobody can touch her in this type of role — es inigualable or no tiene rival en este tipo de papel
3) (usu neg)a) ( interfere with) tocar*b) ( deal with)c) (eat, drink) probar*he didn't touch his lunch — no tocó la comida, no probó bocado
4)a) (affect, concern) afectarb) ( move emotionally)he was touched by her kindness — su amabilidad lo enterneció or le llegó al alma
2.
via) (with finger, hand) tocar*b) ( come into physical contact) \<\<hands\>\> rozarse*; \<\<wires\>\> tocarse*Phrasal Verbs:- touch on- touch up -
39 wish
wiʃ
1. verb1) (to have and/or express a desire: There's no point in wishing for a miracle; Touch the magic stone and wish; He wished that she would go away; I wish that I had never met him.) desear (que)2) (to require (to do or have something): Do you wish to sit down, sir?; We wish to book some seats for the theatre; I'll cancel the arrangement if you wish.) querer, desear3) (to say that one hopes for (something for someone): I wish you the very best of luck.) desear
2. noun1) (a desire or longing, or the thing desired: It's always been my wish to go to South America some day.) deseo2) (an expression of desire: The fairy granted him three wishes; Did you make a wish?) deseo3) ((usually in plural) an expression of hope for success etc for someone: He sends you his best wishes.) deseo, saludo, recuerdo•- wishing-well
wish1 n deseoto make a wish pedir un deseo / pensar un deseowish2 vb1. querer2. desear3. ojalátr[wɪʃ]1 (want) querer, desear■ I wish I was rich! ¡ojalá fuera rico!2 formal use (demand, want) querer3 (hope) desear1 desear ( for, -)2 formal use (want) querer1 deseo1 (greeting) deseos nombre masculino plural; (in letter) saludos nombre masculino plural, recuerdos nombre masculino pluralwith best wishes from... saludos cordiales de..., recuerdos de...\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLto make a wish pedir un deseoto wish somebody well / wish somebody all the best desear buena suerte a alguienwish you were here ojalá estuvieras aquíyour wish is my command sus deseos son órdenes para míwish ['wɪʃ] vt1) want: desear, querer2)to wish (something) for : desearthey wished me well: me desearon lo mejorwish vi1) : pedir (como deseo)2) : quereras you wish: como quieraswish n1) : deseo mto grant a wish: conceder un deseo2) wishes npl: saludos mpl, recuerdos mplto send best wishes: mandar muchos recuerdosv.• dar los buenos días v.• desear v.• querer v.(§pret: quis-) fut/c: querr-•)n.• anhelo s.m.• desear s.m.• deseo s.m.• voto s.m.wɪʃ
I
a) ( desire) deseo mto make a wish — pedir* un deseo
her wish came true — su deseo se hizo realidad, se le cumplió el deseo
his last o dying wish — su última voluntad
your wish is my command — (set phrase) tus deseos son órdenes (fr hecha)
wish to + INF: I've no wish to upset you, but... no quisiera disgustarte, pero...; I've no great wish to see the play — no tengo muchas ganas de ver la obra
give your mother my best wishes — dale a tu madre muchos recuerdos de mi parte, cariños a tu madre (AmL)
best wishes, Jack — saludos or un abrazo de Jack
II
1.
a) ( desire fervently) desearto wish (THAT): I wish I hadn't come ojalá no hubiera venido!; I wish I were rich ojalá fuera rico!; she wished she hadn't told him lamentó habérselo dicho; I wish you wouldn't say things like that me disgusta mucho que digas esas cosas; I do wish you'd told me before! — me lo podrías haber dicho antes!
b) ( want) (frml) desear (frml), querer*should you wish to do so... — si así lo deseara... (frml)
to wish somebody/something to + INF — desear que alguien/algo (+ subj) (frml)
c) ( want for somebody) desearto wish somebody good night — darle* las buenas noches a alguien
to wish somebody well — desearle suerte or lo mejor a alguien
2.
via) ( make magic wish) pedir* un deseob) (want, desire)as you wish, sir — como usted mande or diga, señor
Phrasal Verbs:- wish for[wɪʃ]1. N1) (=desire, will) deseo mthey are sincere in their wish to make amends for the past — son sinceros en su deseo de enmendar el pasado
their wish for peace is sincere, they are sincere in their wish for peace — son sinceros en sus deseos de paz
•
he did it against my wishes — lo hizo en contra de mis deseos or mi voluntadto go against sb's wishes — ir en contra de los deseos or la voluntad de algn
•
his wish came true — su deseo se hizo realidad•
it is her dearest wish to go there one day — su mayor deseo es ir allí un día•
his dying wish was to be buried here — su última voluntad fue que lo enterraran aquí•
she expressed a wish that the money be donated to charity — manifestó su deseo de que el dinero se donara a instituciones benéficas•
the fairy granted her three wishes — el hada le concedió tres deseos•
I have no great wish to go — no tengo muchas ganas de ir, no me apetece mucho irdeath 2.•
to make a wish — pedir un deseo2) (in letters, greetings)(with) best wishes — saludos, recuerdos
best wishes or all good wishes for a happy birthday — te deseamos un feliz cumpleaños, nuestros mejores deseos para un feliz cumpleaños
(with) best wishes for Christmas and the New Year — (con) nuestros mejores deseos or frm augurios para la Navidad y el Año Nuevo
the Prime Minister has sent a message of good wishes to the French president — el Primer Ministro ha mandado un mensaje de buena voluntad al presidente francés
2. VT1)I wish (=if only) —
I wish I could! — ¡ojalá pudiera!
"did you go?" - "I wish I had" — -¿fuiste? -¡ya me hubiera gustado! or -¡ojalá!
I wish I hadn't said that — siento haber dicho eso, ojalá no hubiera dicho eso
I do wish you'd let me help — ¿por qué no me dejas que te ayude?
I wish you wouldn't shout — me gustaría que no gritaras, a ver si dejas de gritar
2) (other subjects, other tenses)she wishes that she could go to school like other children — le gustaría poder ir a la escuela como otros niños
I bet you wish you were still working here! — ¡apuesto a que te gustaría seguir trabajando aquí todavía!
3)to wish sb sth: to wish sb good luck/a happy Christmas — desear buena suerte/felices pascuas a algn
wish me luck! — ¡deséame suerte!
I wish you all possible happiness — os/te deseo la más completa felicidad
•
to wish sb well/ ill, we wish her well in her new job — le deseamos todo lo mejor en su nuevo trabajoI don't wish her ill or any harm — no le deseo ningún mal
4)• to wish sth on sb — desear algo a algn
5) frm (=want) querer, desear frmI do not wish it — no lo quiero, no lo deseo frm
to wish to do sth — querer or frm desear hacer algo
I wish to be alone — quiero or frm deseo estar solo
I wish to be told when he comes — quiero or frm deseo que se me avisen cuando llegue
I don't wish to sound mean, but... — no quisiera parecer tacaño, pero...
without wishing to be unkind, you must admit she's not the most interesting company — sin ánimo de ser cruel, tienes que admitir que no es una persona muy interesante
to wish sb to do sth — querer or frm desear que algn haga algo
what do you wish me to do? — ¿qué quieres or frm deseas que haga?
3. VI1) (=make a wish) pedir un deseo•
to wish for sth — desear algowhat more could one wish for? — ¿qué más se puede pedir or desear?
•
"of course you're earning a lot, aren't you?" - "I wish!" — -claro que ganas un montón, ¿verdad? -¡ojalá!2) frm (=want)•
(just) as you wish — como quieras, como usted desee frm4.CPDwish fulfilment N —
daydreams are a sort of wish fulfilment — las fantasías son una especie de satisfacción de los deseos
top of my wish list is... — mi deseo principal es...
* * *[wɪʃ]
I
a) ( desire) deseo mto make a wish — pedir* un deseo
her wish came true — su deseo se hizo realidad, se le cumplió el deseo
his last o dying wish — su última voluntad
your wish is my command — (set phrase) tus deseos son órdenes (fr hecha)
wish to + INF: I've no wish to upset you, but... no quisiera disgustarte, pero...; I've no great wish to see the play — no tengo muchas ganas de ver la obra
give your mother my best wishes — dale a tu madre muchos recuerdos de mi parte, cariños a tu madre (AmL)
best wishes, Jack — saludos or un abrazo de Jack
II
1.
a) ( desire fervently) desearto wish (THAT): I wish I hadn't come ojalá no hubiera venido!; I wish I were rich ojalá fuera rico!; she wished she hadn't told him lamentó habérselo dicho; I wish you wouldn't say things like that me disgusta mucho que digas esas cosas; I do wish you'd told me before! — me lo podrías haber dicho antes!
b) ( want) (frml) desear (frml), querer*should you wish to do so... — si así lo deseara... (frml)
to wish somebody/something to + INF — desear que alguien/algo (+ subj) (frml)
c) ( want for somebody) desearto wish somebody good night — darle* las buenas noches a alguien
to wish somebody well — desearle suerte or lo mejor a alguien
2.
via) ( make magic wish) pedir* un deseob) (want, desire)as you wish, sir — como usted mande or diga, señor
Phrasal Verbs:- wish for -
40 hecho
Del verbo hacer: ( conjugate hacer) \ \
hecho es: \ \el participioMultiple Entries: hacer hecho
hacer ( conjugate hacer) verbo transitivo 1 ‹casa/carretera› to build; ‹ nido› to build, make; ‹ túnel› to make, dig; ‹dibujo/plano› to do, draw; ‹ lista› to make, draw up; ‹ resumen› to do, make; ‹ película› to make; ‹nudo/lazo› to tie; ‹pan/pastel› to make, bake; ‹vino/café/tortilla› to make; ‹ cerveza› to make, brew; hacen buena pareja they make a lovely couple estos zapatos me hacen daño these shoes hurt my feet 2 ‹ milagro› to work, perform; ‹deberes/ejercicios/limpieza› to do; ‹ mandado› to run; ‹transacción/investigación› to carry out; ‹ experimento› to do, perform; ‹ entrevista› to conduct; ‹gira/viaje› to do; ‹ regalo› to give; ‹ favor› to do; ‹ trato› to make; aún queda mucho por hecho there is still a lot (left) to do; dar que hecho to make a lot of work 3 (formular, expresar) ‹declaración/promesa/oferta› to make; ‹proyecto/plan› to make, draw up; ‹crítica/comentario› to make, voice; ‹ pregunta› to ask; 4◊ hecho caca (fam) to do a poop (AmE) o (BrE) a pooh (colloq);hecho pis or pipí (fam) to have a pee (colloq); hecho sus necesidades (euf) to go to the bathroom o toilet (euph)◊ las vacas hacen `mu' cows go `moo'5 ( adquirir) ‹dinero/fortuna› to make; ‹ amigo› to make 6 (preparar, arreglar) ‹ cama› to make; ‹ maleta› to pack;◊ hice el pescado al horno I did o cooked the fish in the oven;tengo que hecho la comida I must make lunch; ver tb comida b 7 ( recorrer) ‹trayecto/distancia› to do, cover 8 (en cálculos, enumeraciones):◊ son 180 … y 320 hacen 500 that's 180 … and 320 is o makes 5001 ¿hacemos algo esta noche? shall we do something tonight?; hecho ejercicio to do (some) exercise; ¿hace algún deporte? do you play o do any sports?; See Also→ amor 1b◊ ¿qué hace tu padre? what does your father do?2 (realizar cierta acción, actuar de cierta manera) to do;◊ ¡eso no se hace! you shouldn't do that!;¡qué le vamos a hecho! what can you o (frml) one do?; toca bien el piano — antes lo hacía mejor she plays the piano well — she used to play better; hechola buena (fam): ¡ahora sí que la hice! now I've really done it!; See Also→ tonto sustantivo masculino, femenino 1 (transformar en, volver) to make; hizo pedazos la carta she tore the letter into tiny pieces; ese vestido te hace más delgada that dress makes you look thinner; hecho algo de algo to turn sth into sth; quiero hecho de ti un gran actor I want to make a great actor of you 2a) (obligar a, ser causa de que)me hizo abrirla he made me open it; me hizo llorar it made me cry; hágalo pasar tell him to come in; me hizo esperar tres horas she kept me waiting for three hours; hecho que algo/algn haga algo to make sth/sb do sthb)◊ hacer hacer algo to have o get sth done/made;hice acortar las cortinas I had o got the curtains shortened verbo intransitivo 1 (obrar, actuar):◊ déjame hecho a mí just let me handle this o take care of this;¿cómo se hace para que te den la beca? what do you have to do to get the scholarship?; hiciste bien en decírmelo you did o were right to tell me; haces mal en mentir it's wrong of you to lie 2 (fingir, simular): haz como si no lo conocieras act as if o pretend you don't know him 3 ( servir):◊ esta sábana hará de toldo this sheet will do for o as an awning;la escuela hizo de hospital the school served as o was used as a hospital 4 ( interpretar personaje) hecho de algo/algn to play (the part of) sth/sb (+ compl) ( sentar): (+ me/te/le etc) la trucha me hizo mal (AmL) the trout didn't agree with me hecho v impers 1 ( refiriéndose al tiempo atmosférico):◊ hace frío/sol it's cold/sunny;hace tres grados it's three degrees; (nos) hizo un tiempo espantoso the weather was terrible 2 ( expresando tiempo transcurrido): hace mucho que lo conozco I've known him for a long time; hacía años que no lo veía I hadn't seen him for o in years; ¿cuánto hace que se fue? how long ago did she leave?; hace poco/un año a short time/a year ago; hasta hace poco until recently hacerse verbo pronominal 1 ( producirse) (+ me/te/le etc): se le hizo una ampolla she got a blister; hacérsele algo a algn (Méx): por fin se le hizo ganar el premio she finally got to win the award 2 se hizo la cirugía estética she had plastic surgery 3 ( causarse):◊ ¿qué te hiciste en el brazo? what did you do to your arm?;¿te hiciste daño? did you hurt yourself? 4 ( refiriéndose a necesidades fisiológicas):◊ todavía se hace pis/caca (fam) she still wets/messes herself5 ( refl) ( adquirir) to make; 1 se están haciendo viejos they are getting o growing oldb) ( resultar):(+ me/te/le etc) se me hace difícil creerlo I find it very hard to believec) ( impers):se está haciendo tarde it's getting latee) (AmL) ( pasarle a):◊ ¿qué se habrá hecho María? what can have happened to María?2 ( acostumbrarse) hechose a algo to get used to sth 3 ( fingirse): ¿es bobo o se (lo) hace? (fam) is he stupid or just a good actor? (colloq); hechose pasar por algn (por periodista, doctor) to pass oneself off as sb 4 ( moverse) (+ compl) to move; 5 ( de amigos) to make
hecho 1
1 ( manufacturado) made; un traje hecho a (la) medida a made-to-measure suit; bien/mal hecho well/badly made 2 ( refiriéndose a acción):◊ ¡bien hecho! well done!;no le avisé — pues mal hecho I didn't let him know — well you should have (done); lo hecho, hecho está what's done is done 3 ( convertido en): tú estás hecho un vago you've become o turned into a lazy devil ■ adjetivo◊ un filete muy/poco hecho a well-done/rare steak
hecho 2 sustantivo masculino 1a) (acto, acción):◊ yo quiero hechos I want action, I want something done;demuéstramelo con hechos prove it to me by doing something about it 2 (realidad, verdad) fact;
hacer
I verbo transitivo
1 (crear, fabricar, construir) to make
hacer un jersey, to make a sweater
hacer un puente, to build a bridge
2 (una acción) to do: eso no se hace, it isn't done
haz lo que quieras, do what you want
¿qué estás haciendo?, (en este momento) what are you doing? (para vivir) what do you do (for a living)?
hace atletismo, he does athletics
hacer una carrera/ medicina, to do a degree/ medicine
3 (amigos, dinero) to make
4 (obligar, forzar) to make: hazle entrar en razón, make him see reason
5 (causar, provocar) to make: ese hombre me hace reír, that man makes me laugh
estos zapatos me hacen daño, these shoes are hurting me
no hagas llorar a tu hermana, don't make your sister cry
6 (arreglar) to make
hacer la cama, to make the bed
hacer la casa, to do the housework
7 Mat (sumar, dar como resultado) to make: y con éste hacen cincuenta, and that makes fifty
8 (producir una impresión) to make... look: ese vestido la hace mayor, that dress makes her look older
9 (en sustitución de otro verbo) to do: cuido mi jardín, me gusta hacerlo, I look after my garden, I like doing it
10 (representar) to play: Juan hizo un papel en Fuenteovejuna, Juan played a part in Fuenteovejuna
11 (actuar como) to play: no hagas el tonto, don't play the fool
12 (suponer) te hacía en casa, I thought you were at home
II verbo intransitivo
1 (en el teatro, etc) to play: hizo de Electra, she played Electra
2 ( hacer por + infinitivo) to try to: hice por ayudar, I tried to help
3 (simular) to pretend: hice como si no lo conociera, I acted as if I didn't know him
4 fam (venir bien, convenir) to be suitable: si te hace, nos vamos a verle mañana, if it's all right for you, we'll visit him tomorrow
III verbo impersonal
1 (tiempo transcurrido) ago: hace mucho (tiempo), a long time ago
hace tres semanas que no veo la televisión, I haven't watched TV for three weeks
hace tres años que comenzaron las obras, the building works started three years ago
2 (condición atmosférica) hacía mucho frío, it was very cold
¿To make o to do?
El significado básico del verbo to make es construir, fabricar algo juntando los componentes (aquí hacen unos pasteles maravillosos, they make marvellous cakes here), obligar (hazle callar, make him shut up) o convertir: Te hará más fuerte. It'll make you stronger. También se emplea en expresiones compuestas por palabras tales como dinero ( money), ruido ( a noise), cama ( the bed), esfuerzo ( an effort), promesa ( a promise), c omentario ( a comment), amor ( love), guerra ( war). El significado del verbo to do es cumplir o ejecutar una tarea o actividad, especialmente tratándose de los deportes y las tareas domésticas: Hago mis deberes por la noche. I do my homework in the evening. ¿Quién hace la plancha en tu casa? Who does the ironing in your house? También se emplea con palabras tales como deber ( duty), deportes ( sports), examen ( an exam), favor ( a favour), sumas ( sums).
hecho,-a
I adjetivo
1 (realizado) made, done: está muy bien hecho, it's really well done
2 (acostumbrado) used: está hecho a trabajar en este clima, he's used to working in this climate
3 (cocinado, cocido) done
un filete muy/poco hecho, a well-cooked/rare steak
4 (persona) mature
5 (frase) set (ropa) ready-made
II sustantivo masculino
1 (suceso real) fact
el hecho es que..., the fact is that...
de hecho, in fact ➣ Ver nota en actually 2 (obra, acción) act, deed
3 (acontecimiento, caso) event, incident
III interj ¡hecho!, it's a deal! o all right! ' hecho' also found in these entries: Spanish: acontecer - actual - asesinar - braga - bribón - bribona - buena - bueno - casera - casero - chapucera - chapucero - chapuza - chaval - chavala - como - conmoverse - considerable - consumada - consumado - Cristo - de - despeluchar - desvarío - dicha - dicho - documentalista - elemento - encubrir - entrar - exquisita - exquisito - fideo - fiera - flan - furia - haber - habilidosa - habilidoso - hallar - hecha - higo - hojalata - humanamente - incidencia - interdisciplinaria - interdisciplinario - jirón - jugarreta - lástima English: accept - action - actual - actually - adjust - admission - admit - advance - angry - appease - asbestos - bandwagon - bargain - basis - beat - by - challenge - cock-up - collar - come - confirm - cry - custom - cut out - damage - deal - decree - delay - deliberately - done - dream - effect - effectively - enforce - established - fact - failure - fait accompli - find out - fitted - freshly - fully-fledged - good - grown - gumbo - hand - handmade - however - hurried - in
См. также в других словарях:
que — Palabra átona, que debe escribirse sin tilde a diferencia del pronombre, adjetivo o adverbio interrogativo o exclamativo qué (→ qué). Puede ser pronombre relativo (→ 1) o conjunción (→ 2). 1. Pronombre relativo Encabeza oraciones subordinadas con … Diccionario panhispánico de dudas
que — (Del lat. quid.) ► pronombre relat 1 El cual, lo cual, los cuales, las cuales: ■ el perro que me regalaron se escapó. ► conjunción 2 Introduce una oración subordinada sustantiva: ■ me dijo que vendría; quiero que estudies. 3 Enlaza el verbo con… … Enciclopedia Universal
qué — (Del lat. quid.) ► pronombre relat 1 El cual, lo cual, los cuales, las cuales: ■ el perro que me regalaron se escapó. ► conjunción 2 Introduce una oración subordinada sustantiva: ■ me dijo que vendría; quiero que estudies. 3 Enlaza el verbo con… … Enciclopedia Universal
Tanto — (Del lat. tantus, a, um.) ► adjetivo/ pronombre indefinido 1 Indica cantidad o número indeterminado: ■ debe tener treinta y tantos años. ► adjetivo 2 Establece una comparación de igualdad: ■ tiene tantas ganas como tú de ir. REG. PREPOSICIONAL +… … Enciclopedia Universal
HACER — (Del lat. facere.) ► verbo transitivo 1 Producir de la nada: ■ Dios hizo al hombre a su imagen y semejanza. SINÓNIMO crear 2 Fabricar, realizar una cosa dándole determinada forma o cualidad: ■ esta empresa hace automóviles; le hacen los trajes a… … Enciclopedia Universal
hacer — (Del lat. facere.) ► verbo transitivo 1 Producir de la nada: ■ Dios hizo al hombre a su imagen y semejanza. SINÓNIMO crear 2 Fabricar, realizar una cosa dándole determinada forma o cualidad: ■ esta empresa hace automóviles; le hacen los trajes a… … Enciclopedia Universal
Trabajo — ► sustantivo masculino 1 Acción y resultado de trabajar. 2 OFICIOS Y PROFESIONES Actividad desarrollada de forma habitual por una persona, en especial la que se realiza a cambio de dinero: ■ no tengo trabajo y cobro el paro. SINÓNIMO empleo 3… … Enciclopedia Universal
que — conjunción 1. Introduce una proposición subordinada sustantiva: 2. En función de sujeto o de complemento directo: Me alegra que hayas venido. Dicen que va a nevar. Observaciones: La conjunción que se antepone a oraciones interrogativas indirectas … Diccionario Salamanca de la Lengua Española
Chris Redfield — Este artículo o sección necesita una revisión de ortografía y gramática. Puedes colaborar editándolo (lee aquí sugerencias para mejorar tu ortografía). Cuando se haya corregido, borra este aviso por favor … Wikipedia Español
Wikipedia:Café (todos) — Atajos WP:CWP:C … Wikipedia Español
Anexo:Episodios de Crayon Shin-chan — Ésta es la lista de episodios de la serie de dibujos basada en el manga Shin Chan. Esta serie se emite actualmente en España, en Neox y Cartoon Network. Lleva desde 1992 emitiéndose en Japón de forma continua, realizando un capítulo por semana… … Wikipedia Español