Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

seditĭo

  • 21 glisco

    glisco, ĕre - intr. -    - déponent gliscor, même sens: Asell. d. Non. 481, 5 ; Turpil. d. Non. 22, 13. [st1]1 [-] croître, grossir, se développer, s'augmenter.    - asinus paleis gliscit, Col. 7, 1, 1: l'âne s'engraisse avec de la paille. --- cf. 8, 9, 1.    - seditio gliscit in dies, Liv. 42, 2, 2: la sédition croît de jour en jour. --- cf. Plaut. Cap. 558 ; frg F. 5, 74 ; Lucr. 1, 474 ; 5, 1061.    - postquam eo magnificentiae venit res publica, gliscunt singuli, Tac. An. 2, 33: depuis que l'Etat en est venu à ce degré de splendeur, chacun à son tour s'agrandit.    - invidiam sua sponte gliscentem accendere, Liv. 2, 23: attiser la haine qui croît d'elle-même.    - forme déponente gliscor gaudio, Turpil. d. Non. 22, 13: mon coeur se gonfle de joie. [st1]2 [-] abstt se gonfler de joie, de désir.    - Stat. Th. 8, 756; 12, 639.    - avec inf. gliscis regnare, Stat. Th. 3, 73: tu brûles de régner.
    * * *
    glisco, ĕre - intr. -    - déponent gliscor, même sens: Asell. d. Non. 481, 5 ; Turpil. d. Non. 22, 13. [st1]1 [-] croître, grossir, se développer, s'augmenter.    - asinus paleis gliscit, Col. 7, 1, 1: l'âne s'engraisse avec de la paille. --- cf. 8, 9, 1.    - seditio gliscit in dies, Liv. 42, 2, 2: la sédition croît de jour en jour. --- cf. Plaut. Cap. 558 ; frg F. 5, 74 ; Lucr. 1, 474 ; 5, 1061.    - postquam eo magnificentiae venit res publica, gliscunt singuli, Tac. An. 2, 33: depuis que l'Etat en est venu à ce degré de splendeur, chacun à son tour s'agrandit.    - invidiam sua sponte gliscentem accendere, Liv. 2, 23: attiser la haine qui croît d'elle-même.    - forme déponente gliscor gaudio, Turpil. d. Non. 22, 13: mon coeur se gonfle de joie. [st1]2 [-] abstt se gonfler de joie, de désir.    - Stat. Th. 8, 756; 12, 639.    - avec inf. gliscis regnare, Stat. Th. 3, 73: tu brûles de régner.
    * * *
        Glisco, gliscis, gliscere. Plaut. Croistre.
    \
        Numero gliscere. Tacit. Croistre en nombre, S'augmenter.
    \
        Gliscere, dicitur terra. Colum. S'engraissir.

    Dictionarium latinogallicum > glisco

  • 22 metus

    mĕtŭs, ūs, m. [st2]1 [-] crainte, inquiétude. [st2]2 [-] objet de la crainte. [st2]3 [-] crainte religieuse.    - metus alicujus: le crainte que l'on a de qqn ou la crainte qu'inspire qqn.    - metus poenae a Romanis: la crainte d’un châtiment venant des Romains.    - esse in metu: craindre, avoir peur.    - est in metu peregrinantium, ut... Plin.: les voyageurs ont peur que...    - metus est ne: il est à craindre que... ne...    - quod ubi Romam est nuntiatum, senatui metum injecit, ne tum vero sustineri nec in urbe seditio nec in castris posset, Liv. 5: dès que la nouvelle en vint à Rome, elle effraya le sénat: il craignait de ne plus pouvoir contenir la sédition ni à la ville ni au camp.    - metus + prop. inf. - metus est mihi eum venire, Ter.: je crains qu'il ne vienne.    - metus servilis, Cic.: crainte inspirée par les esclaves.    - alicui metum facere (afferre, incutere, injicere): inspirer de la crainte à qqn, effrayer qqn.    - metum capere (accipere, concipere, pati): éprouver des craintes.    - metu vacare, Cic.: être sans inquiétude.    - habeo praecipuum metum..., Cic.: ma plus grande inquiétude est...    - res habet metum, Ov.: une chose inspire de la crainte.    - metus parendi alicui, Sall.: la crainte d'avoir à obéir à qqn.    - aper, metus agricolis, Sen.-tr.: un sanglier, la terreur des campagnes.    - Metus: la Crainte (divinité, fille de la Nuit).
    * * *
    mĕtŭs, ūs, m. [st2]1 [-] crainte, inquiétude. [st2]2 [-] objet de la crainte. [st2]3 [-] crainte religieuse.    - metus alicujus: le crainte que l'on a de qqn ou la crainte qu'inspire qqn.    - metus poenae a Romanis: la crainte d’un châtiment venant des Romains.    - esse in metu: craindre, avoir peur.    - est in metu peregrinantium, ut... Plin.: les voyageurs ont peur que...    - metus est ne: il est à craindre que... ne...    - quod ubi Romam est nuntiatum, senatui metum injecit, ne tum vero sustineri nec in urbe seditio nec in castris posset, Liv. 5: dès que la nouvelle en vint à Rome, elle effraya le sénat: il craignait de ne plus pouvoir contenir la sédition ni à la ville ni au camp.    - metus + prop. inf. - metus est mihi eum venire, Ter.: je crains qu'il ne vienne.    - metus servilis, Cic.: crainte inspirée par les esclaves.    - alicui metum facere (afferre, incutere, injicere): inspirer de la crainte à qqn, effrayer qqn.    - metum capere (accipere, concipere, pati): éprouver des craintes.    - metu vacare, Cic.: être sans inquiétude.    - habeo praecipuum metum..., Cic.: ma plus grande inquiétude est...    - res habet metum, Ov.: une chose inspire de la crainte.    - metus parendi alicui, Sall.: la crainte d'avoir à obéir à qqn.    - aper, metus agricolis, Sen.-tr.: un sanglier, la terreur des campagnes.    - Metus: la Crainte (divinité, fille de la Nuit).
    * * *
        Metus, huius metus, m. g. Cic. Crainte, Cremeur, Paour.
    \
        Metus de fratre in scribendo impedit. Cic. La crainte que j'ay que mon frere n'ait mal.
    \
        Afferre metum alicui. Cic. Luy faire paour.
    \
        Amoto metu. Terent. Crainte ostee.
    \
        Excessere metum mea iam bona. Ouid. Sont hors de tout danger.
    \
        Exoluere metum. Lucan. Oster la crainte.
    \
        Habeo Iunium et Quintilem in metu. Cic. Je crains les mois de Juin et de Juillet.
    \
        Intendunt metum. Tacit. Ils font paour.
    \
        Ponere aliquid in metu. Cic. Craindre.

    Dictionarium latinogallicum > metus

  • 23 perlicio

    pellĭcĭo (perlĭcio), ĕre, lexi, lectum [per + lacio] - tr. - [st2]1 [-] séduire, enjôler, attirer (insidieusement), gagner, inviter cajoler. [st2]2 [-] attirer (en parl. de l'aimant). [st2]3 [-] attirer (par des incantations).    - pretio ac spe perlicere, Liv. 3, 14, 4: séduire par des présents et par des promesses.    - perlicere aliquem ad se, Cic. Flacc. 72: gagner qqn.    - perlicere in servitutem, Liv. 4, 15: attirer dans l'esclavage, faire tomber dans l'esclavage.    - perlicere in fraudem, Lucr. 5, 1005: faire tomber dans le piège.    - perlicere ad deditionem, Tac.: solliciter à se rendre.    - milites perlicere, Tac.: tenter la fidélité des soldats.    - perlicere aliquem ut, Tac.: engager qqn à.    - pellicere sententias, Tac.: attirer les suffrages.    - seditio necem pellicit, Tac.: la sédition appelle le massacre.    - alienam segetem pellicere, Tab.: attirer par des enchantements la moisson d'un champ étranger dans le sien. --- cf. Serv. B. 8, 99 ; Plin. 18, 41.
    * * *
    pellĭcĭo (perlĭcio), ĕre, lexi, lectum [per + lacio] - tr. - [st2]1 [-] séduire, enjôler, attirer (insidieusement), gagner, inviter cajoler. [st2]2 [-] attirer (en parl. de l'aimant). [st2]3 [-] attirer (par des incantations).    - pretio ac spe perlicere, Liv. 3, 14, 4: séduire par des présents et par des promesses.    - perlicere aliquem ad se, Cic. Flacc. 72: gagner qqn.    - perlicere in servitutem, Liv. 4, 15: attirer dans l'esclavage, faire tomber dans l'esclavage.    - perlicere in fraudem, Lucr. 5, 1005: faire tomber dans le piège.    - perlicere ad deditionem, Tac.: solliciter à se rendre.    - milites perlicere, Tac.: tenter la fidélité des soldats.    - perlicere aliquem ut, Tac.: engager qqn à.    - pellicere sententias, Tac.: attirer les suffrages.    - seditio necem pellicit, Tac.: la sédition appelle le massacre.    - alienam segetem pellicere, Tab.: attirer par des enchantements la moisson d'un champ étranger dans le sien. --- cf. Serv. B. 8, 99 ; Plin. 18, 41.
    * * *
        Perlicio, perlicis, penul. corr. perlexi, perlectum, perlicere. Liu. Attraire, Allicher.

    Dictionarium latinogallicum > perlicio

  • 24 cresco

    crēsco, crēvī, crētum, ere (Inchoat. zu creo), anfangen hervorzukommen, nach u. nach hervorkommen, wachsen, I) von noch nicht Vorhandenem: 1) im engern Sinne, v. eig. Wachstum in der Natur, wachsen, hervorwachsen = entstehen, crescentes segetes, Ov.: qui postea creverunt, die Nachkommen, Varro. – hic et acanthus et rosa crescit, Verg.: in exitu paludis saxum crescit, Plin.: crescit barba pilique per omnia membra, Lucr. – m. Dat. wem? tibi, mors, crescit omne, Sen. poët. – mit ex od. de u. Abl., quaecumque e terra corpora crescunt, Lucr.: quos (liberos) utriusque figurae esse vides, corpore de patrio et materno sanguine crescunt, Lucr. – m. inter u. Akk., avenam lolium crescere inter triticum, Enn. fr. var. 31. – bei Dichtern Partiz. crētus, a, um, entsprungen, entsprossen, entstanden, m. ab od. (selten) de u. Abl. od. m. bl. Abl., cretus Troiano a sanguine, Verg.: cretus ab origine eadem, Ov.: leo Chimaerea cretus de gente, Auct. carm. de laud. Herc.: tali de sidere cretus, Manil.: cretus Semiramio sanguine, Ov.: cretus Amyntore, Ov.
    2) im weitern Sinne, a) v. mater. Subjj., entstehen, haec villa inter manus meas crevit, Sen. ep. 12, 1. – b) v. Zuständen, erwachsen, ingens hic terris crescit labor, Sil. 3, 75.
    II) von schon Vorhandenem, wachsen = an
    ————
    Wachstum zunehmen (Ggstz. decrescere, minui), 1) im engern Sinne, v. eig. Wachstume in der Natur, a) übh.: crescere posse imperfectae rei signum est, Sen.: crescere non possint fruges, arbusta, animantes, Lucr.: quibus articuli in pueritia excĭderunt neque repositi sunt, minus quam ceteri crescunt, Cels. – m. Advv. wie? cr. male (v. Getreide), Ov.: cr. moderatim, paulatim, Lucr.: cr. celerrime, Plin.: cr. tarde (Ggstz. cito occĭdere), Plin., tardius, Veget. mul.: quid? tu ignoras arbores magnas diu crescere, unā horā exstirpari? Curt. – m. in u. Abl., poet. m. bl. Abl. wo? in lecticis crescunt (infantes), Quint.: pili viris crescunt maxume in capillo, mox in barba, Plin.: cr. matris in alvo, Ov.: ut pennas clivo (an einem Hügel) crevisse putes, Ov. – m. in u. Abl. wann? pili crescunt et in quibusdam morbis, Plin. – m. cum u. Abl., ostreis conchyliisque omnibus contingere, ut cum luna pariter crescant pariterque decrescant, Cic.: vis animi pariter crescit cum corpore toto, Lucr. – m. Abl. womit? woran? pulchro corpore creti, Lucr.: cr. corpore (v. Pers.), Petron. – m. Abl. wodurch? crassā magnum farragine corpus crescere iam domitis (equis) sinito, Verg. – m. Advv. od. Praepp. wohin? sursum nitidae fruges arbustaeque crescunt, Lucr.: homo crescit in longitudinem usque ad ter septenos annos, tum deinde ad plenitudinem, Plin.: ut (olea) spatium in latitudinem crescendi habeat, Col.: iecur fartilibus in immen-
    ————
    sam amplitudinem crescit, Plin.: postquam super ora caputque crevit onus, Ov. – m. in u. Akk. worein? wozu? = in etw. hineinwachsen, zu etw. verwachsen, anwachsen, zu etw. werden, cr. in caput potius quam in semen (v. der Zwiebel), Pallad.: cr. in ventrem (v. der Gurke), Verg.: similis lunae macula crescens in orbes, Plin.: u. bei Verwandlungen, in caput crescit, Ov.: coeperunt curvari manus et aduncos crescere in ungues, Ov.: in frondem crines, in ramos brachia crescunt, Ov. – b) insbes.: α) v. Knaben, zum Jüngling heranwachsen, aufwachsen, groß werden (bei Cic. adolescere), hortatus est, ut cresceret, Suet. – m. in u. Abl. wo? in cuius domo creverat, Suet. – m. Dat. für wen? wem zum Heile? toti salutifer orbi cresce puer, Ov.: ut crescerent de tuo qui crescerent tibi, Plin. pan.: u. (m. dopp. Nom.) etiam tibi discipulus (als Sch.) crescit cicaro meus, Petron. – m. sub u. Abl. unter wessen Leitung? crevisti sub noverca, Sen.: exactā pueritiā per quinquennium sub Aristotele crevit (v. Alexander dem Gr.), Iustin. – m. ad od. in u. Akk. wozu? lacte fero crescens ad fulmina vimque tonandi (v. jungen Jupiter), Manil. 1, 368: cito crescit in iuvenem, Hieron. epist. 66, 10. – β) v. jungen Tieren, aufwachsen, ille (canis) tibi pecudum multo cum sanguine crescet, Gratt. cyn. 168.
    2) im weitern Sinne, der Größe, der Höhe, dem Umfang, der Menge, Zahl, Stärke, dem Grade nach
    ————
    wachsen, steigen, aufsteigen, zunehmen, sich vermehren, sich vergrößern, sich steigern (Ggstz. decrescere, minui u. dgl.), a) der Größe, Höhe, dem Umfang nach, oft m. Abl. wodurch? od. m. in u. Akk. bis wohin? u. m. ab u. Abl. von wo? v. Boden, v. Bergen usw., surgit humus; crescunt loca (seine Flächen) decrescentibus undis, Ov.: hieme creverant Alpes, hoch lag in den A. der Schnee, Flor.: crescere altitudo petrae videbatur, Curt.: tum partes in omnes auctus crescit in immensum (Atlas), Ov.: petra non modicis ac mollibus clivis in sublime fastigium crescit, sed in metae maxime modum erecta est, Curt. – v. Bauten, cognata moenia laetor crescere, Ov.: iam aliquantum altitudinis opus creverat, Curt.: iam a fundo maris in altitudinem modicam opus creverat, Curt.: Caesaris naves a binis remigum in senos nec amplius ordines creverant, Flor. – v. ganzen Städten, die an Umfang u. Einwohnerzahl zunehmen, vix crediderim tam mature tantam urbem crevisse, floruisse, concĭdisse, resurrexisse, Vell.: Roma interim crescit Albae ruinis; duplicatur civium numerus, Caelius additur urbi mons, Liv.: in aeternum urbe conditā, in immensum crescente, Liv. – v. Örtlichkeiten, die, wenn man sich ihnen nähert, immer größer werden, admoto crescebant culmina gressu, Sil. 15, 216. – v. Quellen, Gewässern, steigen, schwellen, anschwellen, fons ter in die statis auctibus ac deminutionibus crescit de-
    ————
    crescitque, Plin. ep.: fontes calidi, qui pariter cum aestu maris crescunt minuunturque, Plin.: cum Albanus lacus praeter modum crevisset, Cic.: cava flumina crescunt cum sonitu, Verg.: aestate incipit crescere (Ggstz. minuitur, v. einem Flusse), Sen.: Liger ex nivibus creverat, Caes.: forsitan Aethiopum penitus de montibus altis crescat (v. Nil), Lucr. – v. der Flut, steigen, ad mensuram enim crescit iterumque decrescit (fällt), Sen. – v. Feuer, im Bilde, sed memoriā rerum gestarum eam flammam egregiis viris in pectore crescere, nec prius sedari, quam etc., Sall.: crescente deinde et amoris in Cleopatram incendio et vitiorum magnitudine, Vell. – v. Monde, zunehmen (Ggstz. decrescere, minui, senescere), cum luna triduum recessit a sole crescit et plus illuminatur, Vitr.: lunae luminum varietas tum crescentis tum senescentis, Cic.: crescens minuensque sidus, Plin.: luna crescens (Ggstz. senescens), Varro u. Cic.: crescente lunā, Ggstz. decrescente lunā, Varro, Ggstz. senescente lunā, Varro, Ggstz. minuente lunā, Pallad., Ggstz. deficiente lunā, Gell.: lunā vel iam plenā vel adhuc crescente, Macr.: nunc de crescenti lumine lunae deminutioneque dicam, Varr. – v. Tage, zunehmen (Ggstz. decrescere), crescere dies licet et tabescere noctes, Lucr.: umbra, ut dies crevit decrevitve, modo brevior modo longior hāc vel illā cadit, Plin. ep. – v. den Jahren, crescentibus annis, Ov. u. Mart. – v. Speisen, die
    ————
    im Munde quellen, schwellen, non in ore crevit cibus, non haesit faucibus, Sen.: crescit et invito in ore cibus, Ov. – v. Geschwülsten, tumor omni frigore minuitur; non solum sub omni calore, sed etiam retento spiritu crescit, Cels. – u. v. Gliedern, laetum opere corpus et crescentia laboribus membra, vor Kraft schwellenden, strotzenden, Plin. pan.: creverunt artus (beim Foltern), Sil.: u. so (v. Gefolterten) crescit et suspensus ipse vinculis latentibus, Prud. – v. Holz, quellen, contignationes umore crescentes aut siccitate decrescentes (schwindend), Vitr. – v. Hülsenfrüchten, quellen, coquendo cr., Plin. – v. Schriften, liber crevit, Plin. ep.: quoniam satis huius voluminis magnitudo crevit, Cornif. rhet. – v. Versen, iambi a brevibus in longas (syllabas) nituntur et crescunt, Quint.
    b) der Zahl, Menge, Summe nach wachsen, steigen, zunehmen, immer größer werden, sich mehren, sich häufen (Ggstz. minui), crescit in dies singulos hostium numerus, Cic.: turba infantium augetur cotidie et crescit, Plin. ep.: crescens in dies multitudo hostium, Liv.: crescebat in dies Sullae exercitus, Vell.: ex quo intellectum est non mihi absenti crevisse amicos, Cic.: cr. malo od. per damnum (v. der Hydra, der für einen abgeschlagenen Kopf immer zwei andere wuchsen), Ov. – plagae (Schläge) crescunt, Ter.: crescit mihi materies, der Stoff (zum Schreiben) wächst mir unter den Händen, Cic. – crescentibus
    ————
    iam provinciis (Geschäfte), Liv. – rapi crescentibus annis, in der Blüte der Jahre, Mart.: crescentes abstulit annos, poet. = raffte sie (die Gattin) in der Blüte der Jahre dahin, Ov. – aber capi (gefesselt werden) primis et adhuc crescentibus annis (von immer mehr aufblühender Jugend), Ov. – crescentem sequitur cura pecuniam, Hor.: minori dicere, per quae crescere res (Vermögen) posset, minui damnosa libido, Hor.: opes (Reichtum) genti ex vectigalibus opobalsami crevere, Iustin.: eorum aes alienum multiplicandis usuris crescere, Nep.: crescentibus multiplicari usuris (v. einem ausgeliehenen Kapital), Ambros.: reliqua (die Rückstände der Zinsen) creverunt, Plin. ep.: crescit pretium alcis rei, Plin.: his tamen omnibus annona (Getreidepreis) crevit, Caes.
    c) der intensiven Stärke, dem Grade nach wachsen, steigen, sich steigern, zunehmen, v. Tone der Stimme od. Rede, in foro sic illius vox crescebat, tamquam tuba, Petron.: crescit oratio minus aperte, Quint.: maxime in hac parte crescere debet oratio, Quint. – v. Hitze, Wind, Sturm usw., crescente aestu, Curt.: crescente vento, Catull. – proximus dies non sine minis crescentis mali praeteriit, Curt. – v. Krankheit, Schmerz, advenientes crescentesque morbi, Cic.: crescentes morbi (Ggstz. remissiones), Cels.: si febris non decrescit, sed crescere desiit, wenn das F. nicht aufhört, sondern nur zu steigen nachläßt, Cels.: si
    ————
    etiam vehementius dolor crevit, Cels.: crescunt ignisque dolorque languescuntque iterum, Ov.: fruendis voluptatibus crescit carendi dolor, Plin. ep. – v. andern phys. od. äußern Zuständen, crescit mobilitas eundo, Lucr.: crescente certamine, Liv.: crescente certamine et clamore, Liv.: inter epulas ebrietate crescente, Iustin.: fama e minimo sua per mendacia crescit, Ov.: simul crescit inopia omnium (an allem), Liv.: non crescet, sed dividetur labor, Quint.: unde crevit nobis labor, Plin.: cuius originem moris a mitiore crevisse principio, quam etc., Liv.: cum periculum cresceret, Plin. ep. – v. geistigen Zuständen, quod ex his studiis quoque crescit oratio et facultas, durch diese Studien auch die Befähigung zur rednerischen Darstellung (das Rednertalent) gefördert wird, Cic.: cum robore dicendi crescet etiam eruditio, Quint.: rerum cognitio cotidie crescit, Quint.: nihil crescit (kommt weiter) solā imitatione, Quint. – v. gemütlichen Zuständen, ideoque crescit animus laude et impetu augetur, Quint.: u. so oft crescit animus alcis od. crescit animus alci (s. Krebs-Schmalz Antib. 7 S. 375), zB. crevit ex eo hostium animus, Liv.: morte Africani crevere inimicorum animi, Liv.: itaque et Romanis crevit animus, Liv.: plebi creverant animi, Liv.: hostibus quoque crevere animi, Iustin.: hāc virium accessione animus crevit praetori, ut Cassandream oppugnaret, Liv.: hinc animus crevit obsessis, Curt. – ad
    ————
    extremam aetatem eorum amicitia crevit, Nep.: atrocitas crescit ex his, Quint.: crescit ardor animorum, Curt.: Tuscis crevit audacia, Liv.: multo successu Fabiis audaciam crescere, Liv.: crescit audacia experimento, Plin. ep. – crevit postea caritas ipsa mutuae vetustate amicitiae, Plin. ep.: primo pecuniae, deinde imperii cupido crevit, Sall. – ne desperatio suis cresceret, Iustin. – exspectatio muneris et rumore nonnullo et studiis sermonibusque competitorum creverat, Cic. – crescente formidine, Plin. ep.: fuga atque formido crescit, Sall.: in dies crescit foeditas (Niederträchtigkeit) utrāque linguā notata, Plin. ep. – crescit invidia, Quint. u. Suet. – laetitia ipsa cum ingressu tuo crevit ac prope in singulos gradus adaucta est, Plin. pan.: ubi paulatim licentia crevit, Sall. – cotidie metus crescit, Quint.: sic urbium captarum crescit miseratio, Quint. – crescit simul et neglegentia cum audacia hosti, Liv. – crescebat in eos odium, Cic.: inter naturaliter dissimillimos ac diversa volentes crescebat odium, Vell. – inter haec simul spes simul cura in dies crescebat, Liv. – unde illis terror, inde Romanis animus crevit, Liv.: vitium in dies crescit, Cic.: crescentibus in dies vitiis (Agrippae), Vell.: vitia, quae nobiscum creverunt, mit uns groß geworden sind, Sen. – v. polit. Zuständen, causa belli coepit a foedere Philippi, postea crevit implorantibus Athenis auxilium contra regis iniurias, Flor.: socordiā Darei cre-
    ————
    visse hostium famam, Curt.: crescente in dies et classe et famā Pompeii, Vell. – Camillo gloria crevit in Faliscis, Liv.: facti mei gratia periculo crevit, Plin. ep. – tantum opes (Albae Longae) creverant, ut etc., Liv.: cum hostium opes animique crevissent, Cic.: cum Atheniensium male gestis in Sicilia rebus opes senescere, contra Lacedaemoniorum crescere videret, Nep. – plebis opes imminutae, paucorum potentia crevit, Sall.: cuius rei praemium sit in civitate, eam maximis semper auctibus crescere, Liv. – statim et seditio crevit, ubi caput et consilium habere coepit, Iustin.: crescit favore turbida seditio, Ov. – Veiis (zu V.) non tantum animi in dies, sed etiam vires crescebant, Liv.
    d) dem Vermögen nach wachsen, zunehmen, emporkommen, reich werden, crescam patrimonio, non corpore, Petron. – m. Ang. von wo aus? durch Praepp., ut rei publicae, ex qua crevissent, tempus accommodarent, Liv.: ex parvo crevit, Petron.: ab asse crevit, Petron.: de nihilo crevit, Petron.
    e) dem Ruhme, dem Ansehen, der Macht nach wachsen, sich entwickeln, sich heben, steigen, sich emporschwingen, emporkommen, groß werden (Ggstz. minui), α) v. Staaten (Völkern) u. Königen, crescens regnum, Iustin.: sic fortis Etruria crevit, Verg.: hinc iam coepit Romana res crescere, Eutr.: sed civitas, incredibile memoratu est, quantum creve-
    ————
    rit, Sall.: si nostram rem publicum vobis et nascentem (in seinem Entstehen) et crescentem (in seinem Wachstume) et adultam (in seiner entwickelten Blüte) et iam firmam et robustam (in seiner festbegründeten Kraft) ostendero, Cic.: atqui non tantum interest nostrā Aetolorum opes ac vires minui, quantum non supra modum Philippum crescere, Liv. – m. Abl. wodurch? ubi labore atque iustitiā res publica crevit, Sall.: Rhodiorum civitas, quae populi Romani opibus creverat, Sall. – concordiā parvae res crescunt, discordiā maximae dilabuntur, Sall. – m. per u. Akk. auf welchem Wege? non pati cuiusquam regnum per scelus crescere, Sall. – m. Advv. od. Praepp. von wo? u. bis zu? o quam de tenui Romanus origine crevit, Ov.: eo magnitudinis crescere, ut etc. (v. röm. Volke), Flor.: quia Athenienses non, ut ceterae gentes, a sordidis initiis ad summa crevere, Iustin.: ceterum Saguntini in tantas brevi creverant opes seu maritimis seu terrestribus fructibus seu multitudinis incremento seu disciplinae sanctitate, ut etc., Liv. – β) v. einzelnen Pers.: date crescendi copiam, laßt wachsen u. gedeihen (= an Ansehen gewinnen), Ter.: postquam hominem adulescentem magis magisque crescere intellegit, Sall.: crescendi in curia sibi occasionem datam ratus, Liv. – m. Abl. wodurch? woran? cr. malo rei publicae, Sall.: cr. optivo cognomine, Hor.: cum de se ingentia pollicendo tum regis criminibus
    ————
    omnibus locis cr., Liv.: non minus dignitate, quam gratiā fortunāque cr., steigen an Ansehen usw., sein A. usw. steigen sehen, Nep.: quoad vixit virtutum laude crevit, sah er den Ruhm seiner Verdienste steigen, Nep. – m. per u. Akk. auf welchem Wege? cr. per summam gloriam, auf die rühmlichste Weise, Liv. – m. per u. Akk. der Pers. durch wen? frater per se (durch ihn) crevisset, Caes. – m. Ang. bei wem? durch apud u. Akk., si quibus tuorum meis criminibus apud te crescere libet, Liv. – m. ex u. de u. Abl. woher? infolge wessen? auf wessen Kosten? qua ex re creverat cum famā tum opibus, Nep.: timentes, ne crescendi ex se inimico collegae potestas fieret, Liv.: crescendi ex iis ratus esse occasionem, Liv.: nam si mihi liberet accusare, accusarem alios potius, ex quibus possem crescere, Cic.: oblatam sibi facultatem putavit, ut ex invidia senatoria posset crescere, quod (weil) etc., Cic.: denique, si videor hic... de uno isto voluisse crescere, isto absoluto de multis mihi crescere licebit, Cic. f) an Mut wachsen, Mut bekommen, sich gehoben-, sich groß fühlen, cresco et exsulto et discussā senectute recalesco, quotiens etc., Sen. ep. 34, 1: ex (infolge) nostro maerore crescit Charaxus, Ps. Ov. her. 15, 117. – Synkop. Perf.-Formen cresti, Laev. erotop. fr. 6 ( bei Charis. 288, 10) u. cresse, Lucr. 3, 681.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > cresco

  • 25 coorior

    cŏ-ŏrĭor, ortus, 4, v. dep., to come forth, stand up, arise, appear, rise, break forth (class. in prose and poetry; most freq. in Lucr. and the hist., esp. Liv.; in Cic. rare, perh. only once).
    I.
    In gen.:

    ubi materiaï Ex infinito sunt corpora plura coorta,

    Lucr. 5, 408; cf. id. 5, 367; 5, 414; 5, 838 al.:

    ignes pluribus simul locis,

    Liv. 26, 27, 5 et saep.:

    bellum,

    Caes. B. G. 3, 7:

    de integro coörtum est bellum,

    Liv. 21, 8, 2; cf.:

    foedum certamen,

    id. 1, 6, 4:

    seditio intestina coörta,

    id. 5, 12, 7:

    risus omnium cum hilaritate,

    Nep. Epam. 8, 5:

    dolores,

    Plaut. Pers. 2, 5, 12; Liv. 40, 24, 6; cf. Lucr. 6, 1091:

    accipere febrim calido fervore coortam,

    id. 6, 656.—
    II.
    In partic.
    A.
    Of natural phenomena, storms, etc., to arise, break out, begin, etc.:

    saeva tempestas,

    Lucr. 6, 458; so,

    tempestas,

    Cic. Verr. 2, 1, 18, § 46; Caes. B. G. 4, 28; 5, 10; id. B. C. 1, 48; Liv. 1, 16, 1 et saep.:

    ventus,

    Caes. B. G. 5, 43; Sall. J. 79, 6; Ov. M. 11, 512; Plin. 2, 36, 36, § 100 al.:

    taetra nimborum nox,

    Lucr. 4, 170; 6, 253.— Poet., of events, to happen:

    quasi naufragiis magnis multisque coörtis,

    Lucr. 2, 552.—
    B.
    Of a hostile rising, to stand up, rise, to break forth, etc.
    (α).
    Absol.:

    Romani velut tum primum signo dato coorti pugnam integram ediderunt,

    Liv. 8, 9, 13; cf. id. 6, 18, 3; 9, 37, 11; Tac. A. 2, 11; id. H. 2, 70; 4, 60 al.:

    insidiae,

    id. ib. 2, 24; Liv. 3, 41, 1; cf. id. 2, 35, 3:

    tum libero conquestu coortae voces sunt,

    id. 8, 7, 22:

    magno in populo, cum seditio coorta est,

    Verg. A. 1, 148.—
    (β).
    With prep.:

    coorti in pugnam,

    Liv. 21, 32, 8:

    in nos Sarmatarum ac Suevorum gentes,

    Tac. H. 1, 2; Liv. 7, 3, 9:

    in has rogationes nostras,

    id. 4, 3, 2:

    ad bellum,

    id. 4, 56,:

    adversus quos infestior coorta optimatium acies,

    id. 4, 9, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > coorior

  • 26 seorsim

    sĕorsus, a, um, adj. [abbrev. from sevorsus, from se-vorto], sundered, separate, apart (syn. separatus).
    I.
    Adj. (so only ante- and post-class.): seorsum atque diversum pretium, Cato ap. Fest. s. v. optionatus, p. 201 Müll.: vocabulum, id. ap. Gell. 7, 10, 2:

    syllabae,

    Ter. Maur. p. 2398 P.:

    seorsa quae (videor tractasse),

    id. p. 2439 fin. ib.; cf.

    studia,

    Aus. Idyll. 17, 5.—Hence,
    II.
    Adv.: sĕorsum (often erroneously written sĕorsim; collat. form sĕor-sus, Plaut. Rud. 5, 2, 27; Afran. ap. Charis, p. 195 P.; Lucr. 4, 494; 5, 448; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 9, 3 Orell. N. cr.; Liv. 9, 42, 8 Weissenb.; in both forms in the poets; usu. dissyl.; but trisyl. Lucr. 3, 551; 4, 491. —Another collat. form sorsum, Plaut. As. 2, 2, 95; Lucr. 3, 631 sq.; 4, 495; 5, 447; cf. Lachm. ad Lucr. 2, 1061), asunder, separately, apart (syn. separatim; freq., but mostly ante-class.; not found in Cæs., Verg., or Hor.; and in Cic. only once, in the etymological definition of the word seditio).
    (α).
    With ab:

    me hodie senex seduxit solum, sorsum ab aedibus,

    Plaut. As. 2, 2, 95 Fleck.; so,

    seorsum ab rege exercitum ductare,

    Sall. J. 70, 2:

    seorsum tractandum est hoc ab illo,

    Auct. Her. 3, 4, 7: seorsum a collegā omnia paranda, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 9, 3:

    abs te seorsum sentio,

    otherwise, differently, Plaut. Capt. 3, 5, 52; cf.; ut abs te seorsus sentiam De uxoriā re, Afran. ap Charis, p. 195 P.—
    (β).
    With abl. (Lucretian):

    seorsum corpore,

    Lucr. 3, 564:

    animā,

    id. 3, 631 MSS. (Lachm. and Munro, animae).—
    (γ).
    Absol.: quā arte natio sua separata seorsum, Cato ap. Charis. p. 195; Lucr. 5,447 sq.:

    in aediculam istanc seorsum concludi volo,

    Plaut. Ep 3, 3, 20;

    in custodiā habitus,

    Liv. 9, 42, 8; cf. id. 22, 52, 3:

    castris positis, Auct. B. Afr. 48, 2: ea dissensio civium, quod seorsum eunt alii ad alios, seditio dicitur,

    Cic. Rep. 6, 1, 1: omnibus gratiam habeo, et seorsum tibi praeterea, * Ter. Ad. 5, 9, 14:

    proin, viator, hunc deum vereberis, Manumque seorsum habebis,

    wilt hold afar, Cat. 20, 17

    Lewis & Short latin dictionary > seorsim

  • 27 seorsus

    sĕorsus, a, um, adj. [abbrev. from sevorsus, from se-vorto], sundered, separate, apart (syn. separatus).
    I.
    Adj. (so only ante- and post-class.): seorsum atque diversum pretium, Cato ap. Fest. s. v. optionatus, p. 201 Müll.: vocabulum, id. ap. Gell. 7, 10, 2:

    syllabae,

    Ter. Maur. p. 2398 P.:

    seorsa quae (videor tractasse),

    id. p. 2439 fin. ib.; cf.

    studia,

    Aus. Idyll. 17, 5.—Hence,
    II.
    Adv.: sĕorsum (often erroneously written sĕorsim; collat. form sĕor-sus, Plaut. Rud. 5, 2, 27; Afran. ap. Charis, p. 195 P.; Lucr. 4, 494; 5, 448; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 9, 3 Orell. N. cr.; Liv. 9, 42, 8 Weissenb.; in both forms in the poets; usu. dissyl.; but trisyl. Lucr. 3, 551; 4, 491. —Another collat. form sorsum, Plaut. As. 2, 2, 95; Lucr. 3, 631 sq.; 4, 495; 5, 447; cf. Lachm. ad Lucr. 2, 1061), asunder, separately, apart (syn. separatim; freq., but mostly ante-class.; not found in Cæs., Verg., or Hor.; and in Cic. only once, in the etymological definition of the word seditio).
    (α).
    With ab:

    me hodie senex seduxit solum, sorsum ab aedibus,

    Plaut. As. 2, 2, 95 Fleck.; so,

    seorsum ab rege exercitum ductare,

    Sall. J. 70, 2:

    seorsum tractandum est hoc ab illo,

    Auct. Her. 3, 4, 7: seorsum a collegā omnia paranda, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 9, 3:

    abs te seorsum sentio,

    otherwise, differently, Plaut. Capt. 3, 5, 52; cf.; ut abs te seorsus sentiam De uxoriā re, Afran. ap Charis, p. 195 P.—
    (β).
    With abl. (Lucretian):

    seorsum corpore,

    Lucr. 3, 564:

    animā,

    id. 3, 631 MSS. (Lachm. and Munro, animae).—
    (γ).
    Absol.: quā arte natio sua separata seorsum, Cato ap. Charis. p. 195; Lucr. 5,447 sq.:

    in aediculam istanc seorsum concludi volo,

    Plaut. Ep 3, 3, 20;

    in custodiā habitus,

    Liv. 9, 42, 8; cf. id. 22, 52, 3:

    castris positis, Auct. B. Afr. 48, 2: ea dissensio civium, quod seorsum eunt alii ad alios, seditio dicitur,

    Cic. Rep. 6, 1, 1: omnibus gratiam habeo, et seorsum tibi praeterea, * Ter. Ad. 5, 9, 14:

    proin, viator, hunc deum vereberis, Manumque seorsum habebis,

    wilt hold afar, Cat. 20, 17

    Lewis & Short latin dictionary > seorsus

  • 28 conflo

    cōn-flo, āvī, ātum, āre
    1) раздувать (ignem Pl, PM; incendium L, Fl)
    2) возбуждать, разжигать (bellum C, Nep; tumultum C; discordiam Fl; invidiam alicui C); поднимать ( seditio jure conflata C); организовать ( conjurationem Su)
    3) собирать, накапливать (testes conflati pecunia Q); набирать, сколачивать (на скорую руку) (magnum exercitum C)
    4) делать, совершать, тж. нагонять, причинять ( mortiferam cladem hominum generi Lcr)
    injuria novo scelere conflata C — задуманное насилие, неслыханное по своей преступности
    c. alicui negotium C — причинить кому-л. хлопоты
    c. mendacium C — выдумать ложь, налгать
    5) устроить, подстроить ( accusationem judiciumque C)
    6) сплавлять (aes et argentum Dig); плавить, переплавлять (argenteas statuas Su; simulacra ex argento et auro fabricata Su); ( о металле) лить ( lateres argentei conflati Vr); чеканить
    aut flare aut c. pecuniam погов. Cнаживать деньги всеми способами
    7) pass. conflari сливаться, соединяться ( una ex duabus naturis conflata C)
    consensus paene conflatus C — чуть ли не совершенное единение (полное, можно сказать, согласие)
    8) мед. вздувать, пучить ( intestina conflata CA)

    Латинско-русский словарь > conflo

  • 29 coorior

    co-orior, ortus sum, īrī depon.
    возникать, появляться, показываться (portenta cooriuntur Lcr; ignes coorti sunt L); подниматься (tempestas coorĭtur L etc.)
    c. in (или adversus) aliquem T, L — подняться (восстать) против кого-л.

    Латинско-русский словарь > coorior

  • 30 erumpo

    ē-rumpo, rūpī, ruptum, ere
    1)
    а) прорываться наружу, вырываться ( ignes ex Aetnae vertice erumpunt C); разражаться (risus repente erupit C; furor erumpit C); брызнуть ( sanguis erupit Lcn); обнаруживаться (cpnjuratio erupit C, Q); прорастать ( folium e latere erumpit PM); прорезываться ( dentes erumpunt PM); вспыхивать ( seditio erupit L)
    e. portis Sl, L (ex urbe, ex castris Cs) — устремиться (броситься) из ворот (города, лагеря)
    б) стремительно исчезать, бежать ( Catilina erupit C); воен. сделать вылазку (внезапное нападение) ( in hostem L); пробиваться (e. per hostes L)
    2) внезапно перейти, впасть (ad majora vitia Su; ad minas T; in jurgia Just; in omne genus crudelitatis Su)
    3) вылиться, привести (ad или in aliquid C, L etc.)
    quo haec eruptura sint C — (не знаю), каков будет исход (чем это кончится)
    4) выводить наружу, выбрасывать, извергать ( faucibus ignes erupti Lcr)
    e. iram (stomachum C, iracundiam Cs) in aliquem L — излить (обрушить) свой гнев на кого-л.
    e. se — вырваться, броситься ( portis se foras Cs)

    Латинско-русский словарь > erumpo

  • 31 exardesco

    ex-ārdēsco, ārsī, ārsum, ere
    1) загораться (materies facilis ad exardescendum C; ignis exardescit Vlg)
    2) перен. возгораться, вспыхивать (bellum, seditio exarsit C, T); воспылать, воспламеняться (libidinibus T; desiderio и ad spem libertatis C; in iras V и iracundiā C)
    3) вознегодовать, вспылить (Socrătis responso judices exarserunt C)
    4) ( о ценах) подскочить (pretia in immensum exarserunt Su)

    Латинско-русский словарь > exardesco

  • 32 fatisco

    fatīsco, —, —, ere
    1) распадаться, трескаться, расседаться (navis, tellus fatiscit V; monumenta fatiscunt Aus)

    Латинско-русский словарь > fatisco

  • 33 felix

    I fēlīx, īcis adj. [одного корня с fecundus ]
    1) плодородный, плодоносный (arbor Cato; regio O)
    3) счастливый, благоденствующий, блаженный (vir C; saecula O)
    f. alicujus rei H, PM (ad aliquam rem C, Cld, aliquā re H, V, L etc., in или ab aliquā re C etc.) — счастливый чём-л. (в каком-л. отношении)
    4) богатый (ager Tib; rus St)
    5) успешный, благополучный, удачный (seditio L; curatio CC; sententia O)
    6) благоприятный, приносящий (сулящий) счастье (omen O; f. alicui esse L etc.)
    dies f. ponere vitem V — день, благоприятствующий посадке винограда
    quod bonum, faustum, f. fortunatumque sit! Cв добрый час! ( официальная формула)
    7) радующий, отрадный, освежительный, живительный ( poma O)
    II felix, icis f. v. l. = filix

    Латинско-русский словарь > felix

  • 34 glisco

    glīsco, —, —, ere
    1) мало-помалу увеличиваться, усиливаться, расширяться ( seditio gliscit L)
    2) разгораться ( ignis gliscit oleo C); перен. загораться, разжигаться, воспламеняться ( invidia gliscit L)
    4) полнеть, тучнеть ( asellus gliscit Col)
    6) страстно стремиться, жаждать ( regnare St)

    Латинско-русский словарь > glisco

  • 35 immedicabilis

    im-medicābilis, e
    4) непоправимый, с которым нельзя совладать (sc. seditio Sil)

    Латинско-русский словарь > immedicabilis

  • 36 incedo

    in-cēdo, cessī, cessum, ere
    1) выступать, шествовать ( magnifice L); ступать, ходить (caute T; molliter O); подходить ( propius T); маршировать, идти размеренным шагом, мерно ступать (non ambulamus, sed incedimus Sen)
    2) ехать, ездить (sc. in equis V; equis Just)
    3) приближаться, наступать (postquam tenebrae incedebant T)
    metus incessit alicui L — страх напал на (объял) кого-л.
    cura incessit alicui L — забота охватила кого-л.
    5) охватывать (Pannonicas legiones seditio incessit T); объять (desperatio, timor, cupido aliquem incessit QC, L etc.);овладевать, поражать (aliquem valetudo adversa incessit T)
    6) вступать, входить (i. Aegyptum Just; maestos locos T)

    Латинско-русский словарь > incedo

  • 37 maturus

    mātūrus, a, um (superl. maturissimus C, PJ и maturrimus T)
    1) зрелый, спелый (fruges V; seges L); созревший, взрослый (filia matura viro V; matura aetas H); назревший ( seditio L)
    m. aevi V — достигший зрелого возраста, пожилой
    2) в последней стадии беременности, близкий к родам ( venter O); беременная ( Roxane matura ex Alexandro Just)
    3) пригодный, годный (m. militiae L; scribendi tempus maturius C)
    4) выслуживший своё время, отслуживший свой срок ( centurio Su)
    5) ранний (satio Pall; hiems Cs)
    sum maturior illo O — я пришёл раньше, чем он
    6) преждевременный, (слишком) быстрый ( decessio C)
    7) скорый, быстрый (victoria Sl; judicium C)
    8) близкий к исполнению ( imperia Just); предстоящий ( missio QC); вошедший в силу ( causa belli L)
    9) полный, яркий ( lux V)
    maturum videtur T — кажется, пора
    mors matura C — смерть в глубокой старости, но тж. Tib безвременная
    11) старый, престарелый ( scnex H); глубокий (senecta O; vetuslas Lcr); преклонный (anni V etc.)
    12) достигший расцвета, находящийся в зените ( gloria L)

    Латинско-русский словарь > maturus

  • 38 orior

    ortus sum, īrī (part. fut. orĭtūrus, oriundus) depon.
    1) вставать ( de nocte L); восходить, появляться ( sol orĭtur O)
    3)
    б) вырастать ( e gemmā oriens uva C); подниматься (ventus oriens Nep; tempestas, clamor orĭtur Nep, Cs); вспыхивать ( seditio orta est L); исходить ( bellum ab Hannibăle ortum est L); брать начало, зарождаться ( fons in monte orĭtur PJ); происходить, рождаться (ab или ex aliquo C, Sl etc.)
    homo a se ortus C — человек, добившийся почестей личными заслугами

    Латинско-русский словарь > orior

  • 39 praeruptus

    I 1. a, um
    part. pf. к praerumpo
    2. adj.
    1) крутой, отвесный, обрывистый (mons Ctl, QC; vallis bAl)
    2) пылкий, опрометчивый, безумный ( audacia C)
    3) резкий (animo p. T); строгий, суровый ( dominatio T)
    4) крайний, смертельный ( periculum VP); опасный ( seditio Dig)
    5) обрывающийся, отрывистый ( sermo Sen)
    II praeruptus, (ūs) m. Eccl = praeruptio

    Латинско-русский словарь > praeruptus

  • 40 recrudesco

    re-crudēsco, cruduī, —, ere
    становиться свежим, вскрываться ( о ране) (quae consanuisse videbantur, recrudescunt C); возобновляться, усиливаться (seditio recrudescens L; amor recrudescit Sen)

    Латинско-русский словарь > recrudesco

См. также в других словарях:

  • Seditio — Тип Система управления контентом Разработчик Оливер С. (Olivier C.) ОС Кроссплатформенное программное обеспечение Версия 125 25 Мая 2008 г. Лицензия бесплатно для некоммерческого использования …   Википедия

  • Seditio — Seditio, lat., Aufstand, Empörung, Meuterei; seditiös, aufrührerisch …   Herders Conversations-Lexikon

  • Seditio —    • Seditĭo,          разрыв, возбуждение народного восстания, наказывалось сперва как perduellio, затем же как maiestas и vis (см. Vis) …   Реальный словарь классических древностей

  • seditio — index insurrection, mutiny, rebellion, revolt, sedition Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Seditio — Infobox Software name = Seditio caption = Screenshot of website running Seditio 121 developer = Olivier C. released = March 10, 2006 latest release version = 122 latest release date = November 29, 2007 programming language = PHP, MySQL, HTML, CSS …   Wikipedia

  • Cotonti — Cotonti …   Википедия

  • Cotonti — Siena 0.9 with SymiSun 03 theme Developer(s) Cotonti Team …   Wikipedia

  • sédition — [ sedisjɔ̃ ] n. f. • 1209; lat. seditio ♦ Révolte concertée contre l autorité publique. « on ne trouve qu une sédition à Gand, en 1536, aisément réprimée, sans grande effusion de sang » (Taine). ⇒ agitation, insurrection, révolte. Sédition… …   Encyclopédie Universelle

  • sedición — (Del lat. seditio, onis.) ► sustantivo femenino 1 DERECHO Alzamiento colectivo o sublevación en contra de la autoridad establecida o la disciplina militar. 2 Sublevacion de las pasiones. * * * sedición (del lat. «seditĭo, ōnis») f. Acción de… …   Enciclopedia Universal

  • sediţiune — SEDIŢIÚNE, sediţiuni, s.f. (livr.) Răzvrătire, revoltă, răscoală. [pr.: ţi u ] – Din fr. sédition, lat. seditio, onis. Trimis de LauraGellner, 21.07.2004. Sursa: DEX 98  SEDIŢIÚNE s. v. răscoală, răsculare, răz meriţă, răzvrătire, rebeliune,… …   Dicționar Român

  • sedition — se·di·tion /si di shən/ n [Latin seditio, literally, separation, from sed apart + itio act of going, from ire to go]: the crime of creating a revolt, disturbance, or violence against lawful civil authority with the intent to cause its overthrow… …   Law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»