Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

părens

  • 121 proles

    prōles, is ( gen. plur. prolum, Mart. Cap. 3, § 301), f. [pro and root al- of alo, to nourish, whence olesco in ad-olesco, etc.; cf.: suboles, indoles].
    I.
    Lit., that which grows forth; esp. of human beings, offspring, progeny, child, descendant; and collect., descendants, race, progeny, posterity (mostly poet.;

    but cf.: nec fugerim dicere prolem, aut subolem aut effari, etc.,

    Cic. de Or. 3, 38, 153; cf. Quint. 8, 3, 26, and v. in the foll. the passages from Cic.; syn. progenies). — Poet.:

    propagando procudere prolem,

    to bring forth, produce children, Lucr. 5, 856:

    prolem est enixa gemellam,

    Ov. M. 9, 452:

    laudantur simili prole puerperae,

    Hor. C. 4, 5, 23; id. C. S. 19:

    di Romulae genti date remque prolemque,

    id. ib. 47:

    et pulchrā faciat te prole parentem,

    Verg. A. 1, 75:

    felix prole parens,

    Val. Fl. 5, 384:

    tua postuma proles,

    Verg. A. 6, 763: ferrea proles, the iron race, Poët. ap. Cic. N. D. 2, 63, 159:

    aënea,

    Ov. M. 1, 125:

    argentea,

    id. ib. 1, 114:

    proles Ausonia,

    the Ausonian race, Verg. A. 4, 236:

    dic mihi, Teucrorum proles,

    Juv. 8, 56.—In prose:

    praeclara Brutorum atque Aemiliorum proles,

    Sall. H. 1, 41, 2 Dietsch; Cic. Rep. 2, 22, 40:

    proles illa futurorum hominum,

    race, id. ib. 6, 21, 23.—Of individuals ( poet.):

    Ulixi,

    i. e. Telemachus, Hor. Ep. 1, 7, 40:

    proles tertia Phorcus,

    Ov. M. 7, 477:

    Clymeneïa,

    i. e. Phaëton, id. ib. 2, 19:

    Apollinea,

    i. e. Æsculapius, id. ib. 15, 533:

    deūm certissima proles,

    Verg. A. 6, 322:

    egomet Neptunia proles,

    Val. Fl. 4, 213.—Of deities:

    Saturni altera proles,

    Verg. A. 12, 830:

    Bacchi rustica proles,

    i. e. Priapus, Tib. 1, 4, 7:

    Cyllenia proles,

    Verg. A. 4, 268:

    fulminis,

    i. e. Bacchus, Sen. Med. 24; cf. Verg. A. 6, 25:

    Jovis,

    Vulg. Act. 19, 35.—Of animals:

    hinc nova proles per herbas Ludit,

    Lucr. 1, 259:

    duellica equorum,

    id. 2, 661; Phaedr. 2, 4, 19; Verg. G. 3, 65:

    jam maris immensi prolem, genus omne natantum,

    id. ib. 3, 541; Col. 7, 6, 7. — Poet., of plants:

    et prolem tarde crescentis olivae,

    i. e. the fruit, Verg. G. 2, 3; cf.: naturae contenta manu Zephyrique favore [p. 1463] Parturit (tellus), et tantā natorum prole superbit, Alan. Anti-Claud. 1, 79.—In plur.: privignasque rogat proles, Col. poët. 10, 163.—
    II.
    Transf.
    A.
    Youth, young men, Cic. Leg. 3, 3, 7:

    sternitur Arcadiae proles,

    Verg. A. 10, 429.—
    B.
    The testicles (post-class.):

    polimina sunt ea, quae nos proles verecundius dicimus,

    Arn. 7, 230; 5, 172.

    Lewis & Short latin dictionary > proles

  • 122 pulso

    pulso, āvi, ātum ( inf. parag. pulsarier, Lucr. 4, 931), 1, v. freq. a. [id.], to push, strike, beat (cf.: tundo, ferio, pello).
    I.
    Lit.:

    cum pulsetur agiteturque incursione atomorum sempiternā,

    Cic. N. D. 1, 41, 114:

    semine in pila pulsato,

    Plin. 19, 8, 45, § 158:

    lictores ad pulsandos verberandosque homines exercitatissimi,

    Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142; cf.:

    pulsari alios et verberari,

    id. ib. 2, 3, 26, §

    66: pulsatus parens,

    Verg. A. 6, 609:

    legatos pulsasse dicebantur,

    Liv. 38, 42; Tac. H. 4, 45:

    ubi tu pulsas, ego vapulo tantum,

    Juv. 3, 289:

    ostium,

    to knock, Plaut. Bacch. 4, 1, 7:

    ostia,

    Hor. S. 1, 1, 10; cf.

    ostiatim,

    Quint. 5, 10, 122:

    fores,

    Ov. M. 5, 448; so,

    pulso alone: pulsate, et aperietur vobis,

    Vulg. Matt. 7, 7:

    humum ter pede,

    to stamp upon the ground, Ov. F. 6, 330:

    gyrum pulsat equis,

    Prop. 4, 13, 11; cf.:

    tellurem pede libero,

    Hor. C. 1, 37, 1:

    prata choreis,

    Claud. Laud. Stil. 2, 381.—Of military engines:

    ariete muros,

    Verg. A. 12, 706:

    ariete turres,

    Sil. 16, 696:

    moenia Romae,

    id. 6, 643:

    cuspide portas,

    id. 12, 565:

    pulsabant turrim ariete,

    Amm. 20, 11, 21:

    moenia Leptitana,

    id. 28, 6, 15.—Of musical instruments:

    chordas digitis et pectine eburno,

    to strike, play upon, Verg. A. 6, 647:

    chelyn,

    Val. Fl. 1, 139:

    pectine nervos,

    Sil. 5, 463:

    cymbala,

    Juv. 9, 62.—Of things:

    pulsant arva ligones,

    Ov. Am. 3, 10, 31; id. M. 11, 529:

    nervo pulsante sagittae,

    Verg. G. 4, 313.—
    B.
    Transf., to strike against, to strike, touch any thing ( poet.):

    ipse arduus altaque pulsat Sidera,

    Verg. A. 3, 619; 10, 216; Sil. 9, 450:

    vasto qui vertice nubila pulsat,

    Val. Fl. 4, 149.—Of abstract subjects:

    ululatus pulsat aures,

    Claud. B. Get. 625.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to urge or drive on, to impel, to set in violent motion, to move, agitate, disturb, disquiet:

    dormientium animos,

    Cic. Div. 2, 58, 120:

    multa in unum locum confluunt, quae meum pectus pulsant,

    Plaut. Ep. 4, 1, 3:

    quae te vecordia pulsat,

    Ov. M. 12, 228:

    corda pavor pulsans,

    Verg. G, 3, 105; cf.:

    curru Phoebe medium pulsabat Olympum,

    id. A. 10, 216:

    variā meritos formidine pulsant,

    Val. Fl. 3, 390:

    urbes rumoribus,

    to disturb, Petr. p. 679:

    invidia pulsat pectus,

    Sen. Agam. 134:

    aliquem querelis,

    Stat. Th. 8, 249; cf.: astra querelis, Claud. in Eutr. 2, prooem. §

    51: superos vocibus,

    Sen. Herc. Oet. 1671.—
    B.
    In partic.
    1.
    To attack before a tribunal, i. e. to arraign, accuse:

    ex contractu ejus obligatus, pro quo pulsabatur,

    Dig. 11, 1, 11:

    non imponitur necessitas aliis pulsantibus respondere,

    ib. 5, 1, 2 med.
    2.
    Transf., in gen., to accuse, defame:

    pulsari crimine falso,

    Claud. B. Gild. 170:

    injusta Tartara,

    to accuse, charge, Stat. S. 5, 5, 77:

    apud principis aures existimationem viri fortis invidiā gravi pulsarent,

    Amm. 18, 4, 4.—
    C.
    To drive away, remove, put out of the way, Dig. 19, 2, 15, § 1:

    pericula,

    Claud. VI. Cons. Hon. 465.—
    D.
    To injure, insult:

    pulsatos infecto foedere divos,

    Verg. A. 12, 286:

    pulsatae majestatis imperii reus,

    of treason, Amm. 14, 7, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > pulso

  • 123 qua

    quā, adv. [ abl. fem. from qui], on which side, at or in which place, in what direction, where, by what way (class.).
    I.
    Lit., of place:

    orasque Italicas omnis, quā adgreditur mare, sumus circumvecti,

    Plaut. Men. 2, 1, 12:

    fumus si quā exit foras,

    id. Aul. 2, 4, 22:

    jubet persequi, si quā queat reperire quae sustulerit,

    id. Cist. 1, 3, 35: regna mihi liquit Pelops, quā ponto ab Helles urgetur Isthmos, Poët. ap. Sen. Ep. 80, 7; cf. Cic. Or. 49, 163:

    ad omnes introitus, quā adiri poterat,

    id. Caecin. 8, 21:

    quo loco depulsus, Caecina, quā potuit, profectus est,

    id. ib. 8, 22:

    sum e proximo vicini fundo dejectus, quā adibam ad istum fundum,

    id. ib. 29, 82:

    in templum ipse nescio quā ascendit,

    id. Phil. 3, 8, 20:

    eādem, quā ceteri, fugere noluit,

    id. Div. 1, 54, 123:

    quā se parens persequeretur,

    id. Imp. Pomp. 9, 22:

    arx Athenarum, quā ad meridiem vergit,

    Nep. Cim. 2, 5:

    reliquum spatium, quā flumen intermittit,

    Caes. B. G. 1, 38:

    plurima quā silva est,

    Ov. M. 14, 361:

    complentur moenia ac tecta, quāque longissime prospectari poterat,

    i. e. as far as the eye could reach, Tac. A. 3, 1; Verg. A. 2, 753:

    quā te ducit via, dirige gressum,

    id. ib. 1, 401;

    12, 507: oras, quā medius liquor Secernit Europen ab Afro,

    Hor. C. 3, 3, 46; 3, 30, 10; Ov. M. 1, 187:

    vagari, quā velit,

    wherever, wheresoever, as far as, Cic. de Or. 1, 16, 70:

    omnia, quā visus erat, constrata telis, armis,

    Sall. J. 101, 11; cf. Ov. M. 1, 241:

    quā murum ducturi erant,

    Liv. 1, 44; 4, 17; 5, 43:

    quā modo simulato metu cesserant, eā in veram fugam effusi,

    id. 6, 24, 11.— Rarely with antecedent in plur.:

    ad omnes introitus quā adire poterat,

    Cic. Caecin. 8, 21:

    vias relaxat, veniat quā sucus in herbas,

    Verg. G. 1, 90:

    viae, quā,

    id. A. 5, 590:

    duae erant viae, quā, etc.,

    Nep. Eum. 8, 4. —
    II.
    Transf.
    A.
    Partit.: quā... quā, partly... partly; as well... as; both... and:

    mores rapere properant, quā sacrum, quā publicum,

    Plaut. Trin. 4, 3, 39:

    qui consectare quā maris quā feminas,

    id. Mil. 4, 2, 20; 4, 9, 15:

    ut si sunt quā suis quisque quā totius ordinis viribus,

    Liv. 2, 35, 4:

    omnia convestivit hederā, quā basim villae, quā intercolumnia,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 2, § 5:

    quā dominus, quā advocati,

    id. Att. 2, 19, 3; 9, 12, 1:

    quā de Buthrotiis, quā de Bruto,

    id. ib. 15, 18, 2:

    quā falsa, quā vera,

    Liv. 2, 45 et saep.:

    quā feminae, quā viri,

    Plin. Ep. 6, 33, 4.—
    B.
    As far as, in so far as (mostly post - Aug.):

    statui non ultra attingere externa, nisi quā Romanis cohaerent rebus,

    Liv. 39, 48:

    Aegyptii ignem vocant masculum, quā ardet flamma, et feminam, quā lucet innoxius tactu,

    Sen. Q. N. 3, 12, 2:

    assumere in causam naturas eorum, quā competent, aut mitigare, quā repugnabunt, oportebit,

    Quint. 4, 1, 17; Tac. A. 6, 10; cf.:

    in praesentia non quā filius alicujus, sed quā homo, aestimatur,

    Dig. 35, 2, 63.—
    C.
    In what manner, how, by what method; to what degree or extent:

    quominus ei liceat eādem illā facultate et copiā vagari, quā velit,

    Cic. de Or. 1, 16, 70:

    numquid tute prospexti tibi, Quid fieret? quā fieret?

    Ter. Ad. 4, 5, 56 (id est: quā ratione, quo modo fieret, Don.); cf. id. ib. 4, 4, 18:

    quā facere id possis, nostram nunc accipe mentem,

    Verg. A. 1,676:

    coëant in foedera dextrae, Quā datur,

    Verg. A. 11, 293 Forbig. ad loc.: ante praedico, M. Antonium delectus, quā possit, habiturum, in whatever manner, Cic. Phil. 6, 3, 5:

    veterem tutare sodalem, Quā licet,

    Ov. P. 2, 4, 33:

    quā licet et possum, luctor celare furorem,

    id. H. 15 (16), 235:

    quā populus laboret,

    Hor. C. 3, 8, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > qua

  • 124 quasi

    quăsĭ (old form QVĂSEI, Tab. Bantin. lin. 10; Inscr. Orell. 2488), adv. [quamsi].
    I.
    Lit., as if, just as, as it were (cf.: veluti, sicuti, tamquam): modo introii. Si. Quasi ego, quam dudum, rogem, as if I asked, Ter. And. 5, 2, 9:

    quasi vero venire debuerint,

    just as though they ought to have come, Cic. Fam. 3, 7, 3:

    quasi vero ille factum id esse defendat,

    id. Off. 3, 9, 39:

    philosophia laudatarum artium omnium quasi parens,

    id. de Or. 1, 3, 9; cf.:

    quasi decursus temporis,

    id. Fam. 3, 2, 2.— After the comparative particles, sic, ita, perinde, proinde, item, itidem, prorsus, quippe, etc.:

    Graecas litteras sic avide arripui, quasi diuturnam sitim explere cupiens,

    as if, Cic. Sen. 8, 26:

    qui, quasi sua res aut honos agatur, ita diligenter, etc.,

    id. Quint. 2, 9:

    atque haec perinde loquor, quasi debueris,

    id. ib. 26, 83:

    proinde quasi nostram ipsam mentem videre et sentire possimus,

    id. Mil. 31, 84:

    item quasi salsa muriatica esse autumantur,

    Plaut. Poen. 1, 2, 31:

    itidem quasi occisam suem,

    id. Rud. 3, 2, 46:

    prorsus quasi silentium damnum pulchritudinis esset,

    Just. 1, 7, 16:

    quippe quasi minus perjurii contra haberent,

    id. 3, 7, 15.—

    For sic... quasi, in late Lat., aeque... quasi occurs,

    Dig. 49, 1, 3, § 1.—After assimulare, to make or act as if:

    assimulabo, quasi nunc exeam,

    will pretend to be just going out, Ter. Eun. 3, 2, 8.— Sometimes pleon. quasi si: QVASEI SEI, Tab. Bantin. lin. 10; Inscr. Orell. 2488:

    quasi si esset ex se nata,

    Plaut. Cas. prol. 45.—
    II.
    Transf.
    A.
    About, nearly, almost (cf.:

    circiter, fere): quasi una aetas erat,

    Plaut. Capt. prol. 20 Brix ad loc.:

    quasi talenta ad quindecim Coëgi,

    Ter. Heaut. 1, 1, 93:

    quasi in extremā paginā,

    Cic. Or. 13, 41; id. Verr. 1, 8, 22; Suet. Calig. 58; Sall. J. 50, 3; 48, 3; id. H. 3, 26; 4, 41.—
    B.
    Quasi... quasi, partly... partly:

    qui cum diceret quasi joco, quasi serio, etc.,

    Spart. Get. 4.

    Lewis & Short latin dictionary > quasi

  • 125 Regii

    rēgĭus, a, um, adj. [rex], of or belonging to a king, kingly, royal, regal.
    I.
    Lit.:

    cum esset habendus rex, quicumque genere regio natus esset,

    Cic. Rep. 1, 33, 50:

    potestas,

    id. ib. 2, 9, 15; 2, 23, 43;

    2, 32, 56: nomen,

    id. ib. 2, 23, 43;

    2, 28, 51: civitas,

    id. ib. 2, 29, 52:

    insignia,

    id. ib. 2, 17, 31:

    ornatus,

    id. ib. 2, 21, 38; id. Tusc. 1, 48, 116:

    apparatus,

    id. Rep. 6, 10, 10:

    exercitus,

    Caes. B. C. 3, 104:

    praefectus,

    id. ib. 3, 104 et saep.: anni, i. e. the reign of the kings (at Rome), Cic. Rep. 2, 15, 29; 2, 30, 53:

    auctio,

    i. e. of royal property, Plin. 29, 4, 30, § 96:

    ales,

    i. e. the eagle, Ov. M. 4, 362:

    genus imperii proximum similitudini regiae,

    very much resembling regal power, Cic. Rep. 2, 32, 56:

    bellum,

    with a king, id. Imp. Pomp. 17, 50:

    regios nutus tueri,

    purposes, id. Fam 12, 1, 1:

    regia, crede mihi, res est succurrere lapsis,

    befitting kings, Ov. P. 2, 9, 11; cf.:

    regia res scelus est,

    id. F. 6, 595:

    sponsus,

    Hor. C. 3, 2, 10:

    genus,

    id. ib. 2, 4, 15:

    sanguis,

    id. ib. 3, 27, 65:

    stirps,

    Curt. 6, 2, 8:

    virgo,

    princess, Ov. M. 2, 570; 13, 523:

    puer,

    Verg. A. 1, 677:

    conjux,

    id. ib. 2, 783:

    parens,

    Ov. M. 13, 484:

    legatio,

    Liv. 35, 32:

    imperium,

    Sen. Med. 189:

    cohors,

    Curt. 10, 7, 16:

    interitus regii,

    Val. Max. 1, 8, 11: superbum [p. 1551] istud et regium, nisi, etc., Plin. Pan. 7, 6.—Hence, esp.:

    lex regia,

    a law investing the emperor with all the power and authority of the Roman people, Just. Inst. 1, 2, 6 Sandars ad loc.—As subst.
    A.
    Rē-gĭi, ōrum, m.
    1.
    (Sc. milites.) The royal troops, the king ' s soldiers, Nep. Dat. 1, 4.—
    2. B.
    rēgĭa, ae, f.
    1.
    (Sc. domus.) A royal palace, castle, fortress, residence, the court (cf.:

    aula, palatium): in regia regem ipsum quasi productum esse ad dignitatem,

    Cic. Fin. 3, 16, 52; Caes. B. C. 3, 112:

    in vestibulo regiae,

    Liv. 1, 40:

    exaedificata,

    id. 35, 31:

    regiam occupare,

    Hor. C. 2, 18, 6; Ov. F. 4, 599:

    opulenta,

    Cat. 62, 44:

    Polycratis regia,

    Suet. Calig. 21.—
    b.
    In partic., the royal castle of Numa, situated on the Sacra Via, close by the temple of Vesta, used subsequently for priestly purposes (for appointed sacrifices, for meetings of the priests, as a residence of the Pontifex, etc.): haec est a sacris quae via nomen habet; Hic locus est Vestae, qui Pallada servat et ignem;

    Hic fuit antiqui regia parva Numae,

    Ov. Tr. 3, 1, 30; cf. id. F. 6, 264; Varr. L. L. 6, § 12 Müll.; Fest. p. 178 ib.; Macr. S. 1, 15; 16; S. C. ap. Gell. 4, 6, 2; Plin. Ep. 4, 11, 6; Serv. Verg. A. 8, 363; Cic. Mil. 14, 37 Ascon.; id. Att. 10, 3, a, 1; Plin. 34, 8, 18, § 48 al.— Hence, atrium regium, the hall of this regia, Liv. 26, 27, 3.—
    c.
    Transf.
    (α).
    The royal tent in a camp, Liv. 2, 12, 10; cf.:

    armatus exercitus regiam obsedit,

    Curt. 9, 5, 30; 6, 2, 9:

    vestibulum regiae,

    id. 7, 1, 4. —
    (β).
    The court, i. e. the royal family, the king and his courtiers (cf. aula;

    first under Aug.): tulit et Romana regia sceleris tragici exemplum,

    Liv. 1, 46:

    quicunque propinquitate regiam contigisset,

    id. 24, 22 fin.; Tac. A. 6, 34:

    Callistus prioris quoque regiae peritus,

    id. ib. 11, 29; cf. id. ib. 14, 13; Petr. poët. 5, 4; Curt. 6, 6, 2.—
    * (γ).
    Poet., like aula, a court for the cattle, cattle-yard:

    gregis regia,

    Val. Fl. 5, 67.—
    2.
    (Sc. urbs.) A royal city, residence, capital ( poet. and in postAug. prose):

    Croesi regia Sardes,

    Hor. Ep. 1, 11, 2:

    non haec dotalis regia Amatae, i. e. Laurentum,

    Verg. A. 9, 737:

    Caesarea, Jubae regia,

    Plin. 5, 2, 1, § 20.—
    3.
    A pure Lat. name for basilica, a colonnade, portico, hall (not ante-Aug.): dum lectica ex regiā domum redeo, Aug. ap. Suet. Aug. 76:

    theatri,

    Suet. Aug. 31 fin.; Ascon. ap. Cic. Aem. Scaur. § 45 (p. 27 Orell.); cf. Vitr. 5, 7 fin.; Stat. S. 1, 1, 30. —
    4.
    A pure Lat. name for the plant basilisca (v. h. v.), App. Herb. 128. —
    II.
    Trop., royal, regal, princely, splendid, magnificent, distinguished (mostly poet. and in post-Aug. prose for the class. regalis):

    forma,

    Plaut. Mil. 1, 1, 10:

    moles,

    splendid edifices, Hor. C. 2, 15, 1:

    vestis,

    Vulg. Act. 12, 21.—

    As an epithet of any remarkable production of nature or art: olea,

    Col. 5, 8, 3; 12, 49, 2; 7:

    pira,

    id. 5, 10, 18; 12, 10, 4; Plin. 15, 15, 16, § 56;

    laurus,

    id. 15, 30, 39, § 129:

    charta,

    Cat. 22, 6 et saep.: regius morbus, the jaundice (because it was said to be cured by delicate remedies, by exciting to cheerfulness, etc.), Cels. 3, 24; Varr. ap. Plin. 22, 24, 53, § 114; Ser. Samm. 58, 1033; Hor. A. P. 453: regia stella, a large star in the constellation Leo, now called Regulus, Plin. 18, 26, 64, § 235. — Hence, adv.: rēgĭē, royally, regally, splendidly, sumptuously, magnificently; imperiously, despotically:

    accubabo regie,

    Plaut. Stich. 2, 2, 53:

    regie polita aedificia,

    Varr. R. R. 1, 2, 10:

    quae regie seu potius tyrannice statuit in aratores Apronius,

    imperiously, Cic. Verr. 2, 3, 48, § 115:

    crudeliter et regie factum,

    id. Cat. 1, 12, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > Regii

  • 126 regius

    rēgĭus, a, um, adj. [rex], of or belonging to a king, kingly, royal, regal.
    I.
    Lit.:

    cum esset habendus rex, quicumque genere regio natus esset,

    Cic. Rep. 1, 33, 50:

    potestas,

    id. ib. 2, 9, 15; 2, 23, 43;

    2, 32, 56: nomen,

    id. ib. 2, 23, 43;

    2, 28, 51: civitas,

    id. ib. 2, 29, 52:

    insignia,

    id. ib. 2, 17, 31:

    ornatus,

    id. ib. 2, 21, 38; id. Tusc. 1, 48, 116:

    apparatus,

    id. Rep. 6, 10, 10:

    exercitus,

    Caes. B. C. 3, 104:

    praefectus,

    id. ib. 3, 104 et saep.: anni, i. e. the reign of the kings (at Rome), Cic. Rep. 2, 15, 29; 2, 30, 53:

    auctio,

    i. e. of royal property, Plin. 29, 4, 30, § 96:

    ales,

    i. e. the eagle, Ov. M. 4, 362:

    genus imperii proximum similitudini regiae,

    very much resembling regal power, Cic. Rep. 2, 32, 56:

    bellum,

    with a king, id. Imp. Pomp. 17, 50:

    regios nutus tueri,

    purposes, id. Fam 12, 1, 1:

    regia, crede mihi, res est succurrere lapsis,

    befitting kings, Ov. P. 2, 9, 11; cf.:

    regia res scelus est,

    id. F. 6, 595:

    sponsus,

    Hor. C. 3, 2, 10:

    genus,

    id. ib. 2, 4, 15:

    sanguis,

    id. ib. 3, 27, 65:

    stirps,

    Curt. 6, 2, 8:

    virgo,

    princess, Ov. M. 2, 570; 13, 523:

    puer,

    Verg. A. 1, 677:

    conjux,

    id. ib. 2, 783:

    parens,

    Ov. M. 13, 484:

    legatio,

    Liv. 35, 32:

    imperium,

    Sen. Med. 189:

    cohors,

    Curt. 10, 7, 16:

    interitus regii,

    Val. Max. 1, 8, 11: superbum [p. 1551] istud et regium, nisi, etc., Plin. Pan. 7, 6.—Hence, esp.:

    lex regia,

    a law investing the emperor with all the power and authority of the Roman people, Just. Inst. 1, 2, 6 Sandars ad loc.—As subst.
    A.
    Rē-gĭi, ōrum, m.
    1.
    (Sc. milites.) The royal troops, the king ' s soldiers, Nep. Dat. 1, 4.—
    2. B.
    rēgĭa, ae, f.
    1.
    (Sc. domus.) A royal palace, castle, fortress, residence, the court (cf.:

    aula, palatium): in regia regem ipsum quasi productum esse ad dignitatem,

    Cic. Fin. 3, 16, 52; Caes. B. C. 3, 112:

    in vestibulo regiae,

    Liv. 1, 40:

    exaedificata,

    id. 35, 31:

    regiam occupare,

    Hor. C. 2, 18, 6; Ov. F. 4, 599:

    opulenta,

    Cat. 62, 44:

    Polycratis regia,

    Suet. Calig. 21.—
    b.
    In partic., the royal castle of Numa, situated on the Sacra Via, close by the temple of Vesta, used subsequently for priestly purposes (for appointed sacrifices, for meetings of the priests, as a residence of the Pontifex, etc.): haec est a sacris quae via nomen habet; Hic locus est Vestae, qui Pallada servat et ignem;

    Hic fuit antiqui regia parva Numae,

    Ov. Tr. 3, 1, 30; cf. id. F. 6, 264; Varr. L. L. 6, § 12 Müll.; Fest. p. 178 ib.; Macr. S. 1, 15; 16; S. C. ap. Gell. 4, 6, 2; Plin. Ep. 4, 11, 6; Serv. Verg. A. 8, 363; Cic. Mil. 14, 37 Ascon.; id. Att. 10, 3, a, 1; Plin. 34, 8, 18, § 48 al.— Hence, atrium regium, the hall of this regia, Liv. 26, 27, 3.—
    c.
    Transf.
    (α).
    The royal tent in a camp, Liv. 2, 12, 10; cf.:

    armatus exercitus regiam obsedit,

    Curt. 9, 5, 30; 6, 2, 9:

    vestibulum regiae,

    id. 7, 1, 4. —
    (β).
    The court, i. e. the royal family, the king and his courtiers (cf. aula;

    first under Aug.): tulit et Romana regia sceleris tragici exemplum,

    Liv. 1, 46:

    quicunque propinquitate regiam contigisset,

    id. 24, 22 fin.; Tac. A. 6, 34:

    Callistus prioris quoque regiae peritus,

    id. ib. 11, 29; cf. id. ib. 14, 13; Petr. poët. 5, 4; Curt. 6, 6, 2.—
    * (γ).
    Poet., like aula, a court for the cattle, cattle-yard:

    gregis regia,

    Val. Fl. 5, 67.—
    2.
    (Sc. urbs.) A royal city, residence, capital ( poet. and in postAug. prose):

    Croesi regia Sardes,

    Hor. Ep. 1, 11, 2:

    non haec dotalis regia Amatae, i. e. Laurentum,

    Verg. A. 9, 737:

    Caesarea, Jubae regia,

    Plin. 5, 2, 1, § 20.—
    3.
    A pure Lat. name for basilica, a colonnade, portico, hall (not ante-Aug.): dum lectica ex regiā domum redeo, Aug. ap. Suet. Aug. 76:

    theatri,

    Suet. Aug. 31 fin.; Ascon. ap. Cic. Aem. Scaur. § 45 (p. 27 Orell.); cf. Vitr. 5, 7 fin.; Stat. S. 1, 1, 30. —
    4.
    A pure Lat. name for the plant basilisca (v. h. v.), App. Herb. 128. —
    II.
    Trop., royal, regal, princely, splendid, magnificent, distinguished (mostly poet. and in post-Aug. prose for the class. regalis):

    forma,

    Plaut. Mil. 1, 1, 10:

    moles,

    splendid edifices, Hor. C. 2, 15, 1:

    vestis,

    Vulg. Act. 12, 21.—

    As an epithet of any remarkable production of nature or art: olea,

    Col. 5, 8, 3; 12, 49, 2; 7:

    pira,

    id. 5, 10, 18; 12, 10, 4; Plin. 15, 15, 16, § 56;

    laurus,

    id. 15, 30, 39, § 129:

    charta,

    Cat. 22, 6 et saep.: regius morbus, the jaundice (because it was said to be cured by delicate remedies, by exciting to cheerfulness, etc.), Cels. 3, 24; Varr. ap. Plin. 22, 24, 53, § 114; Ser. Samm. 58, 1033; Hor. A. P. 453: regia stella, a large star in the constellation Leo, now called Regulus, Plin. 18, 26, 64, § 235. — Hence, adv.: rēgĭē, royally, regally, splendidly, sumptuously, magnificently; imperiously, despotically:

    accubabo regie,

    Plaut. Stich. 2, 2, 53:

    regie polita aedificia,

    Varr. R. R. 1, 2, 10:

    quae regie seu potius tyrannice statuit in aratores Apronius,

    imperiously, Cic. Verr. 2, 3, 48, § 115:

    crudeliter et regie factum,

    id. Cat. 1, 12, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > regius

  • 127 reor

    rĕor, rătus, 2 (2 pers. pres. rere, Plaut. As. 3, 1, 22; id. Ep. 3, 4, 45; id. Trin. 2, 4, 13; Verg. A. 3, 381; 7, 437; Hor. S. 1, 9, 49: reris, Plaut. Bacch. 5, 2, 9; Verg. A. 6, 97; Hor. S. 2, 3, 134), v. dep. a. [etym. dub.; cf. Sanscr. rta, correct; Zend, areta, complete; Gr. aretê, valor].
    I.
    To reckon, calculate; v. infra, P. a.—Hence, by a usual transfer (like censere, putare, existimare, etc.),—
    II.
    To believe, think, suppose, imagine, judge, deem (class.; esp. freq. in the poets; cf. Cic. de Or. 3, 38, 153;

    not in Cæs.: horridum reor,

    Quint. 8, 3, 26; cf.: opinor, arbitror, credo, censeo).
    (α).
    With obj.-clause:

    hoc servi esse officium reor,

    Plaut. Aul. 4, 1, 7; so,

    reor,

    id. Ep. 3, 4, 49; id. Pers. 2, 1, 2; id. Rud. 4, 2, 21; id. Truc. 2, 7, 16; Lucr. 5, 1419; Verg. A. 4, 45; 5, 24; 7, 273; 370; Hor. Ep. 2, 1, 70; Ov. M. 1, 394; 11, 438; 12, 505; Quint. 2, 16, 9 al.: reris and rere, v. supra:

    retur,

    Plaut. Am. 1, 1, 17; id. Ep. 3, 2, 32; id. Mil. 3, 1, 119; id. Truc. 1, 1, 72; Stat. Th. 11, 59:

    remur,

    Plaut. As. Grex. 6; Cic. Off. 2, 9, 32:

    remini,

    Arn. 4, 146:

    rentur,

    Plaut. Am. 3, 3, 20; id. Mil. 2, 6, 7; Lucr. 1, 155; 6, 91; Cic. Top. 20, 78; Liv. 1, 59; 5, 3; 24, 37; 40, 5 fin. Drak.:

    rebar,

    Ter. Hec. 4, 2, 5; Cic. de Or. 3, 22, 82; Verg. A. 6, 690; Ov. M. 13, 497; 14, 203:

    rebare,

    Cic. Att. 14, 8, 1:

    rebatur,

    id. Ac. 1, 7, 26; id. Att. 7, 3, 10; Liv. 9, 3; 27, 25; 30, 9 al.:

    rebamur,

    Plaut. Am. 5, 1, 43:

    rebantur,

    Cic. N. D. 3, 6, 15; Liv. 1, 26; 3, 41; 4, 1 et saep.:

    rebor,

    Sen. Herc. Fur. 303:

    rebitur,

    Plaut. Aul. 2, 2, 28:

    rear,

    id. Most. 1, 3, 2; Cat. 63, 55; Verg. A. 9, 253:

    rearis,

    Lucr. 1, 80; 2, 731; 5, 114; 247; 6, 536 al.: reare, Caecil. ap. Gell. 617, 13:

    reamur,

    Lucr. 2, 952; 4, 37; 5, 78;

    6, 764: reantur,

    Plaut. Ps. 1, 2, 34:

    ratus sum, etc., sim, etc.,

    id. As. 5, 2, 11; id. Capt. 2, 2, 6; id. Ep. 4, 2, 26 al.; Ter. Hec. 5, 3, 21; Verg. A. 2, 25; Ov. M. 4, 674; 5, 203; 7, 841 al.; Sall. C. 48, 5; 55, 1; Liv. 2, 27; 3, 2; Quint. 11, 3, 31; 12, 10, 5 et saep. al.—
    (β).
    Absol., Plaut. Cas. 2, 6, 4:

    quos quidem plures, quam rebar, esse cognovi,

    Cic. Div. 2, 2, 5:

    jam illud mali plus nobis vivit quam ratae (sc. sumus),

    Plaut. Rud. 2, 4, 32:

    ut reor a facie, Calliopea fuit,

    Prop. 3, 3 (4, 2), 38:

    ut rebare, Venus (nec te sententia fallit) Trojanas sustentat opes,

    Verg. A. 10, 608:

    ut potius reor,

    id. ib. 12, 188:

    atque, ut ipse rebatur viam suāpte naturā difficilem inexpugnabilem fecit,

    Liv. 31, 39, 9:

    nam, reor, non ullis, si vita longior daretur, posset esse jucundior,

    Cic. Tusc. 1, 39, 94.—Hence, ră-tus, a, um, P. a., pass., reckoned, calculated, fixed by calculation; hence, fixed, settled, established, firm, unalterable, sure, certain, valid, etc. (class.):

    quod modo erat ratum inritumst,

    Ter. Phorm. 5, 8 (7), 58:

    neu quod egissem esset ratum,

    id. Hec. 4, 1, 30:

    rata et certa spatia definire,

    Cic. Tusc. 5, 24, 69:

    motus (stellarum) constantes et rati,

    id. N. D. 2, 20, 51:

    astrorum rati immutabilesque cursus,

    id. ib. 2, 37, 95;

    2, 38, 97: si nihil fieri potest, nisi quod ab omni aeternitate certum fuerit esse futurum rato tempore,

    id. Div. 2, 7, 19; 2, 30, 63:

    jussum ratum atque firmum,

    id. Caecin. 33, 96:

    decretum stabile, fixum, ratum esse debeat,

    id. Ac. 2, 9, 27:

    illud certum, ratum, firmum, fixum vis,

    id. ib. 2, 46, 141:

    censorias subscriptiones omnes fixas et in perpetuum ratas putet esse,

    id. Clu. 47, 132; cf.:

    ut amicitia societasque nostra in aeternum rata sit,

    Tac. H. 4, 64:

    cujus tribunatus si ratus est, nihil est, quod irritum possit esse,

    Cic. Prov. Cons. 19, 45; cf.

    so, opp. irritus,

    id. Phil. 5, 7, 21; cf.

    ratosne habeant an vanos pectoris orsus, id. poët. Div. 2, 30, 63: testamenta (opp. rupta),

    id. de Or. 1, 38, 173:

    populi comitia ne essent rata, nisi, etc.,

    id. Rep. 2, 32, 56:

    ut Faustae, cui cautum ille voluisset, ratum esset,

    id. Att. 5, 8, 2: neque ratum est quod dicas, Att. ap. Fest. p. 228; Nep. Att. 10, 1:

    dixerat idque ratum Stygii per flumina Annuit,

    Verg. A, 9, 104:

    si haec Turno rata vita maneret,

    id. ib. 10, 629:

    rata sint sua visa precatur,

    may be fulfilled, accomplished, Ov. M. 9, 702; 9, 474; 14, 815; 3, 341; id. H. 15 (16), 15; id. F. 1, 696; 3, 77; id. P. 2, 5, 3; cf.:

    (ebrietas) spes jubet esse ratas,

    Hor. Ep. 1, 5, 17:

    pax,

    Sall. J. 112, 3:

    fides et vox,

    Ov. M. 3, 341; id. Tr. 3, 10, 36:

    dicta,

    id. F. 2, 488.— Sup.: beneficia ratissima atque gratissima, Cato ap. Fest. pp. 286 and 287 Müll. — Poet., transf., of a person: occiduntur: ubi potitur ratu' Romulu' praedam, the resolved, determined (syn. certus), Enn. ap. Fest. p. 274 Müll. (Ann. v. 78 Vahl.). —Hence,
    B.
    In particular connections.
    1.
    Pro ratā parte (portione), secundum ratam partem, and absol., pro ratā, according to a certain part, i. e. in proportion, proportionally:

    militibus agros ex suis possessionibus pollicetur, quaterna in singulos jugera, et pro ratā parte centurionibus evocatisque,

    Caes. B. C. 1, 17 fin.; cf.:

    pro ratā parte,

    Cic. Rep. 6, 18, 18 Mos. N. cr.:

    perinde ut cuique data sunt pro ratā parte,

    id. Tusc. 1, 39, 94:

    utinam ex omni senatu pro rata parte esset!

    id. Rep. 2, 40, 67:

    decumam partem relinqui placet, si plenae fuerint alvi, si minus, pro ratā portione,

    Plin. 11, 15, 15, § 40:

    item secundum ratam partem ex altitudine columnarum expediendae sunt altitudines epistyliorum,

    Vitr. 3, 3 med.:

    tantum pediti daturum fuisse credunt, et pro ratā aliis, si, etc.,

    Liv. 45, 40; so Capitol. M. Aur. 7, and often in the Digests.—
    2.
    Ratum aliquid facere (efficere) habere, ducere, also ratum alicui esse, to make or account any thing fixed or valid; to confirm, ratify, approve: quid augur (habet), cur a dextrā corvus a sinistrā cornix faciat ratum? make a confirmatory, i. e. a favorable augury, Cic. Div. 1, 39, 85:

    parens nati rata verba Fecit,

    i. e. fulfilled, Ov. M. 4, 387:

    juvenes cum avum regem salutassent, secuta ex omni multitudine consentiens vox ratum nomen imperiumque regi effecit,

    Liv. 1, 6:

    efficiant ratas, utraque diva preces,

    Ov. F. 1, 696:

    quae nobis imperatores commoda tribuerunt, ea rata atque perpetua auctoritate vestrā faciatis,

    Liv. 28, 39, 16: eos ratum habere judicium, si totum corruptum sit;

    si unus accusator corruptus sit, rescindere,

    Cic. Part. Or. 36, 125; so,

    ratum habere,

    id. Rosc. Com. 1, 3; id. Att. 14, 21, 2; id. N. D. 1, 5, 10: Atteius Capito ap. Gell. 13, 12, 2; cf.:

    (fata) ratosne habeant an vanos pectoris orsus, Cic. poët. Div. 2, 30, 63: cavere de rato,

    Dig. 3, 4, 6, § 3:

    qui non duxerint societatem ratam, ubi nec divini quicquam nec humani sanctum esset,

    Liv. 27, 17 fin.:

    ista ipsa, quae te emisse scribis, non solum rata mihi erunt, sed etiam grata,

    Cic. Fam. 7, 23, 1.—

    Rarely, ratum servare: quaeris an quod gessit ratum servum. Ego vero servo,

    Plin. Ep. 7, 11, 1.
    In Liv.
    25, 12, for the corrupted curata auctoritas eventu of the MS., read cum rato auctoritas eventu; v. Weissenb. ad h. l.

    Lewis & Short latin dictionary > reor

  • 128 rigida

    rĭgĭdus, a, um, adj. [rigeo], stiff, hard, inflexible, rigid (mostly poet. and in postAug. prose; cf. durus).
    I.
    Lit.:

    pruinae,

    Lucr. 2, 521; cf.:

    rigidum permanat frigus ad ossa,

    id. 1, 355:

    tellus,

    Verg. G. 2, 316:

    aqua,

    Ov. Tr. 3, 10, 48:

    umbrae,

    Lucr. 5, 764:

    frigus,

    id. 1, 356:

    cervicem rectam oportet esse non rigidam aut supinam,

    Quint. 11, 3, 82; cf. id. 11, 3, 160; so,

    cervix,

    Liv. 35, 11; Suet. Tib. 68; Ov. Tr. 1, 4, 14:

    artus morte,

    Lucr. 6, 1196:

    crura,

    Cic. N. D. 1, 36, 101:

    rostrum,

    Ov. M. 5, 673:

    cornu,

    id. ib. 9, 85:

    setae,

    id. ib. 8, 428:

    capilli,

    id. ib. 10, 425:

    oculi (with extenti),

    Quint. 11, 3, 76 et saep.:

    quercus,

    Verg. E. 6, 28; cf.

    columnae,

    Ov. F. 3, 529:

    malus,

    id. H. 5, 53.—

    In mal. part.: illud,

    Petr. 134, 11; cf. Mart. 6, 49, 2.—

    Hence: custos ruris,

    i. e. Priapus, Ov. F. 1, 391; Auct. Priap. 46; and absol.: rĭgĭda, f., Cat. 56, 7:

    silices,

    hard, Ov. M. 9, 613; 225:

    saxum,

    id. ib. 4, 517:

    mons,

    hard, rocky, id. ib. 8, 797:

    Niphates,

    Hor. C. 2, 9, 20:

    ferrum,

    Ov. R. Am. 19:

    serae,

    id. F. 1, 124:

    ensis,

    Verg. A. 12, 304; Ov. M. 3, 118:

    hasta,

    Verg. A. 10, 346:

    unguis,

    Ov. Am. 2, 6, 4 et saep.—
    II.
    Trop., stiff, hard, inflexible, rigid; hardy, stern, rough (syn.:

    tristis, severus): vox,

    hard, harsh, Quint. 11, 3, 32:

    Sabini,

    rough, rude, unpolished, Hor. Ep. 2, 1, 25; Ov. M. 14, 797:

    Getae,

    Hor. C. 3, 24, 11; Ov. Tr. 5, 1, 46:

    fossor,

    hardy, Mart. 7, 71, 4; cf.

    manus,

    Ov. M. 14, 647:

    virtutis verae custos rigidusque satelles,

    stern, inflexible, Hor. Ep. 1, 1, 17; so,

    censor,

    Ov. A. A. 2, 664:

    parens,

    id. M. 2, 813:

    senes,

    id. F. 4, 310:

    mens,

    id. H. 3, 96:

    vultus,

    id. ib. 4, 73:

    rigidi et tristes satellites,

    Tac. A. 16, 22:

    (Cato) rigidae innocentiae,

    Liv. 39, 40, 10; cf.

    of the younger Cato: rigidi servator honesti,

    Luc. 2, 389; so,

    mores,

    Ov. R. Am. 762:

    rigida duraque sententia Macri,

    Plin. Ep. 4, 9, 19; Sen. Ep. 11, 10; 21, 3; 81, 4:

    Mars,

    rough, fierce, Ov. M. 8, 20:

    leo,

    Mart. 10, 65, 13.— Comp.:

    quis non intellegit Canachi signa rigidiora esse quam ut imitentur veritatem?

    too stiff, hard, harsh, Cic. Brut. 18, 70:

    similis in statuariis differentia... jam minus rigida Calamis fecit,

    Quint. 12, 10, 7.— Sup.:

    Abdera fatua et stoliditatis rigidissimae,

    Arn. 5, 164.—Hence, adv.: rĭgĭdē.
    a.
    Inflexibly; in a straight line, Vitr. 2, 3, 2; Sen. Ben. 2, 17, 4.—
    b.
    Rigorously, severely, Ov. Tr. 2, 251.— Comp.:

    disciplinam militarem rigidius adstringere,

    Val. Max. 9, 7 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > rigida

См. также в других словарях:

  • parens — et alliez, Necessarij et propinqui. B. Parent du costé du pere, Consanguineus, Agnatus. Estre parent d aucun, Cohaerere sanguine alicui, vel coniungi sanguine alicui. Il est mon parent, Attingit me sanguine. Il n a point de plus prochain parent… …   Thresor de la langue françoyse

  • PARENS — vulgo Patrem et Matrem notat, vide infra Parentes. Sed Iurisprudentes Avos et Proavos, Avias et Proavias Parentum nomine appellari aiunt. Paulus de grad. Affinit. l. ICoss. et Caius l. Parentis appellatione de verbor. signif. At latius hodie… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Parens — (spr. ráng), Bewohner der Landes (s.d.) …   Kleines Konversations-Lexikon

  • parens — index parents, progenitor Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • parens. — parens. (parenthesis) n. the characters ( ), curved lines used to enclose a sentence or phrase …   English contemporary dictionary

  • Parens, S. — S. Parens (15. Nov.), ein Martyrer zu Hippo in Africa. S. S. Siddinus. (El.) …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • parens — /peuh renz /, n.pl. Informal. parentheses: The entire sentence should be in parens. [by shortening] * * * …   Universalium

  • parens — /peuh renz /, n.pl. Informal. parentheses: The entire sentence should be in parens. [by shortening] …   Useful english dictionary

  • parens. — parentheses. * * * parens., parentheses …   Useful english dictionary

  • parens patriae — par·ens pat·ri·ae / par ənz pa trē ˌē, pā , trē ˌī; pär ens pä trē ˌī/ n [Latin, parent of the country]: the state in its capacity as the legal guardian of persons not sui juris and without natural guardians, as the heir to persons without… …   Law dictionary

  • Parens patriae — is Latin for father of the people . In law, it refers to the public policy power of the state to usurp the rights of the natural parent, legal guardian or informal carer, and to act as the parent of any child or individual who is in need of… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»