Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

pābŭlum

  • 1 pabulum

    pābŭlum, i, n. [from the root pa, whence also pa-sco], food, nourishment.
    I.
    Lit.
    A.
    Of men (only poet.):

    dura mundi,

    Lucr. 5, 944:

    dira (of the human food of Polyphemus),

    Val. Fl. 4, 105; Stat. Th. 12, 566.—
    B.
    Of animals, food, fodder (very freq. and class.):

    bubus pabulum parare,

    Cato, R. R. 54, 1:

    pabulo pecoris student (Numidae),

    Sall. J. 90, 1:

    secare pabulum,

    Caes. B. G. 7, 14:

    supportare,

    id. B. C. 3, 58:

    consumere,

    id. B. G. 7, 18:

    conquirere,

    Hirt. B. G. 8, 10:

    comparare,

    Nep. Eum. 8:

    hirundo Pabula parva legens,

    Verg. A. 12, 475:

    pabula decerpere,

    Ov. M. 13, 943:

    pabula carpsit ovis,

    id. F. 4, 750; id. P. 1, 2, 122:

    praebere feris,

    Lucr. 4, 685; 5, 991:

    pabula laeta,

    id. 2, 364; 875:

    luna feras ducit ad pabula,

    Petr. 100:

    viciam conserere in pabulum,

    Col. 11, 2, 71:

    cervi noctu procedunt ad pabula,

    Plin. 8, 32, 50, § 117:

    subus serpentes in pabulo sunt,

    id. 11, 53, 115, § 279:

    ager frugum pabulique laetus,

    i. e. food for men and beasts, Sall. H. 2, 91 Dietsch; id. J. 90, 1.—
    II.
    Trop., food, nourishment, sustenance (class.): Acheruntis pabulum, food for Acheron (said of one who deserves to die), Plaut. Cas. 2, 1, 11:

    piscibus in alto credo praehibent pabulum,

    id. Rud. 2, 6, 29:

    amoris,

    Lucr. 4, 1063: est [p. 1287] enim animorum ingeniorumque naturale quoddam quasi pabulum consideratio contemplatioque naturae, Cic. Ac. 2, 41, 127:

    studii atque doctrinae,

    id. Sen. 14, 49:

    dederatque gravi nova pabula morbo,

    Ov. M. 8, 876.—Of manure:

    pabula fesso praebere novali,

    Col. 10, 84; 2, 5, 1.—Of nourishment for the mind:

    quasi pabula quaedam animo ad sublimiora scandendi conquirens,

    Amm. 14, 5, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > pabulum

  • 2 pābulum

        pābulum ī, n    [1 PA-], food, nourishment, food for cattle, fodder, pasturage, grass: pecoris, S.: secare pabulum, Cs.: comparare, N.: hirundo Pabula parva legens, V.: pabula carpsit ovis, O.: Pabula canescunt, i. e. the grass, O.: caelestia, i. e. ambrosia, O.—Fig., food, nourishment, sustenance: animorum: dederat nova pabula morbo, O.
    * * *
    fodder, forage, food for cattle; food/sustenance; fuel (for fire)

    Latin-English dictionary > pābulum

  • 3 consuesco

    consŭesco, suēvi, suētum, 3 (in the tempp. perff. the sync. forms prevail: consuesti, consuestis, consuerunt; consueram, etc.; consuero, etc.; consuerim, etc.; consuessem, etc.;

    consuesse. Thus also consuēmus = consuevimus,

    Prop. 1, 7, 5), v. a. and n.
    I.
    Act., to accustom, inure, habituate a person or thing (ante-class. and postAug.):

    tum bracchia consuescunt firmantque lacertos,

    Lucr. 6, 397:

    juvencum plostro aut aratro,

    Col. 6, 2, 9:

    vitem largo umori,

    id. Arb. 1, 5:

    semina falcem pati,

    Plin. 17, 10, 14, § 70; in perf. part. pass. (mostly poet.): qui consuetus in armis Aevom agere, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 48 (Trag. Rel. v. 261 Rib.):

    gallus auroram vocare,

    Lucr. 4, 713; so with inf., id. 5, 209; 6, 788:

    consueta domi catulorum blanda propago,

    id. 4, 997 Lachm. N. cr.:

    copias habebat in Galliā bellare consuetas locis campestribus, Auct. B. Afr. 73, 2: quibus consueti erant uterque agrestibus ferramentis,

    Liv. 1, 40, 5:

    socors genus mancipiorum otiis, campo consuetum,

    Col. 1, 8, 2:

    proinde ut consuetus antehac,

    Plaut. Stich. 5, 5, 18:

    populus si perperam est consuetus, etc.,

    Varr. L. L. 9, § 5 Müll.:

    grex comparatus ex consuetis unā (capellis),

    those accustomed to one another, id. R. R. 2, 3, 2.—Far more freq. in all periods,
    II.
    Neutr.
    A.
    To accustom one's self; and (esp. freq.) in temp. perf. (to have accustomed one's self, i. e.), to be accustomed, to be wont; constr. in gen. with the inf., rarely absol., with ad, the dat., or abl.
    (α).
    With inf.:

    disjungamus nos a corporibus, id est, consuescamus mori,

    Cic. Tusc. 1, 31, 75:

    versus multos uno spiritu pronuntiare,

    id. de Or. 1, 61, 261: cum minus idoneis (verbis) uti consuescerem, id ib. 1, 34, 154; 1, 22, 99:

    alils parere suā vo luntate,

    id. Inv. 1, 2, 3:

    qui mentiri solet pe jerare consuevit,

    id. Rose. Com. 16, 46:

    paulatim Rhenum transire, etc.,

    Caes. B. G. 1, 33:

    in Britanniam navigare,

    id. ib. 3, 8:

    obsides accipere, non dare,

    id. ib. 1, 14:

    quo magno cum periculo mercatores ire consuerant,

    id. ib. 3, 1:

    quem ipse procuratorem relinquere antea consuesset,

    Cic. Quint. 28, 87:

    consuesso deos immortales... his secundiores interdum res concedere, quos, etc.,

    Caes. B. G. 1, 14 et saep.:

    quam rem pro magnis hominum officiis consuesse tribui docebat,

    id. ib. 1, 43:

    qui reges consueris tollere,

    Hor. S. 1, 7, 34:

    mulier quae cum eo vivere consuerat,

    Nep. Alcib. 10, 6; Cels. 6, 6, 8; Suet. Tit. 34; id. Ner. 12.—Sometimes with ellips. of inf. (cf. b infra):

    quin eo (equo) quo consuevit libentius utatur (sc. uti),

    Cic. Lael. 19, 68:

    eo die quo consuerat intervallo hostes sequitur (sc. sequi),

    Caes. B. G. 1, 22.— Impers. (rare):

    sicuti in sollemnibus sacris fieri consuevit,

    is wont, Sall. C. 22, 2. —
    (β).
    Absol.:

    bene salutando consuescunt,

    Plaut. As. 1, 3, 69 (cf. adsuescunt, id. ib. 1, 3, 65):

    pabulum quod dabis, amurcā conspergito, primo paululum, dum consuescant, postea magis,

    Cato, R. R. 103:

    adeo in teneris consuescere multum est,

    Verg. G. 2, 272.— Usu. with adv. of manner or time:

    si liberius, ut consuesti, agendum putabis,

    Cic. Fam. 5, 12, 4: ut consuevi, Caes. ap. Cic. Att. 9, 16, 3:

    ut consuemus,

    Prop. 1, 7, 5:

    sicut consuerat,

    Suet. Caes. 73:

    quo minus pro capite et fortunis alterius, quemadmodum consuerunt, causam velint dicere,

    Cic. Rosc. Am. 2, 5; id. Off. 2, 15, 55.—In Gr. attraction: cum scribas et aliquid agas eorum, quorum consuesti, gaudeo, Lucceius ap. Cic. Fam. 5, 14, 1.—
    (γ).
    With ad:

    ad aciem justam,

    Quint. 2, 10, 8.—
    (δ).
    With abl.:

    quae (aves) consuevere libero victu,

    Col. 8, 15 fin.; so id. 8, 13, 1; 10, 153.—
    (ε).
    With dat.:

    ne gravissimo dolori timore consuescerem,

    Plin. Ep. 8, 23, 8.—
    B.
    To have carnal in tercourse with, to cohabit with, in an honorable, or more freq. in a dishonorable sense (freq. and class.); with aliquā or aliquo, with or without cum, Plaut. Cist. 1, 1, 89:

    quid illi... qui illā consuevit prior?

    Ter. Ad. 4, 5, 32:

    quācum tot consuesset annos,

    id. Hec. 4. 1, 40:

    mulieres quibuscum iste consuerat,

    Cic. Verr. 2, 5, 12, § 30; Plaut. Am. 5, 1, 70; Caecil. ap. Gell. 2, 23, 10; cf.

    in a double sense,

    Plaut. As. 3, 3, 113; id. Capt. 4, 2, 88.—Hence, consŭētus (in the poets trisyl.), a, um, P. a.; of inanim. things which one is accustomed to, commonly employs, uses, possesses, etc., used, accustomed; usual, ordinary, wonted, customary (mostly poet.;

    not in Cic.): amor,

    Ter. And. 1, 1, 108:

    antra,

    Verg. G, 4, 429:

    cubilia,

    Ov. M. 11, 259:

    lectus,

    id. Tr. 3, 3, 39:

    in auras,

    id. M. 2, 266:

    pectora,

    id. ib. 13, 491: canistris, * Juv. 5, 74:

    finis,

    Ov. H. 20, 242 al.:

    labores, pericula,

    Sall. J. 85, 7:

    libido,

    id. ib. 15, 3:

    numerus,

    Vulg. Exod. 5, 18; id. Num. 16, 29.— Sup.:

    consuetissima cuique Verba,

    Ov. M. 11, 638.—
    * Adv.: consŭētē, in the usual manner, according to custom:

    suscipere pabulum,

    Amm. 23, 2, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > consuesco

  • 4 cōn-sūmō

        cōn-sūmō sūmpsī    (-sūmpstī, Pr.), sūmptus, ere, to use up, eat, devour: pabulum, Cs.: multa: fruges, H.: mensas accisis dapibus, V.—Fig., to consume, devour, waste, squander, annihilate, destroy: nihil est quod non consumat vetustas: omnem materiam, O.: harundo Consumpta in ventos, wasted away, V.: omnibus fortunis sociorum consumptis, Cs.: aedīs incendio, L.: viscera fero morsu, O.—Of time, to spend, pass, consume: aetas in bellis consumpta: nox in exinaniundā nave consumitur: partem diei, Cs.: tempus, L.: dies per dubitationem, S.: precando Tempora cum blandis verbis, to waste, O.—To use, employ, spend, exhaust: materiam ficti, O.: Consumptis precibus transit in iram, O.: pecuniam in agrorum emptionibus, to lay out: in armis plurimum studii, N.: in re unā curam, H.: si quid consili Habet, ut consumat nunc, use it all, T.: multā oratione consumptā, S. —To use up, exhaust, impair: (actio) consumpta superiore motu: consumptis viribus, Cs.: consumpta membra senectā, O.: cum terras consumpserit, aëra tentet, scoured, O.—To destroy, kill: si me vis morbi consumpsisset: fame, Cs.: morbo, N.: hic tecum consumerer aevo, V.

    Latin-English dictionary > cōn-sūmō

  • 5 humus

        humus ī, f    [cf. χαμαί], the earth, ground, soil: infecta sanguine, S.: subacta atque pura: Fossa repletur humo, O.: humum momordit, bit the ground, V.: feracīs figere humo plantas, V.: semina Spargere humo, O.: Deiecto in humum voltu, O.: humi pabulum, i. e. grass, S.—Poet.: sermones Repentes per humum, H.: vitat humum, H.— A land, country, region: Punica, O.
    * * *
    ground, soil, earth, land, country

    Latin-English dictionary > humus

  • 6 laetus

        laetus adj.    with comp. and sup, joyful, cheerful, glad, gay, joyous, rejoicing, happy, pleased, delighted, full of joy: Laetus est nescio quid, T.: alacres laetique: ludi laetiores: dies laetissimi: servatam ob navem, V.: de amicā, T.: laborum, V.: fratri obtigisse quod volt, T.—Cheerful, ready, willing, eager: senatus subplementum etiam laetus decreverat, S.: Vela dabant laeti, gladly, V.: fatebere laetus Nec surdum esse, etc., Iu.—Delighting, taking pleasure: Et laetum equino sanguine Concanum, H.: munere, O.: plantaribus horti, Iu.: classis praedā, satisfied, L.: Glande sues, filled, V.—Giving joy, conferring delight, pleasing, pleasant, grateful, prosperous, beautiful, charming: omnia erant facta laetiora: vitium laetissimi fructūs: si laeta aderit Venus, propitious, H.: saecula, V.: vite quid potest esse fructu laetius?: pabulum, L.: colles frondibus laeti, Cu.: pascua, fertile, H.: lucus laetissimus umbrae, V. — Plur n. as subst: Sollicitum aliquid laetis intervenit, prosperity, O.—Of style, rich, copious, agreeable: genus verborum.
    * * *
    laeta -um, laetior -or -us, laetissimus -a -um ADJ
    happy/cheerful/joyful/glad; favorable/propitious; prosperous/successful; luxuriant/lush/rich/sleek; fertile (land); teeming/abounding; pleasing/welcome

    Latin-English dictionary > laetus

  • 7 pābulor

        pābulor ātus, ārī, dep.    [pabulum], to forage: angustius, Cs.: pabulandi causā mittere, Cs.: pabulantes (nostros) profligant, Ta.— Supin. acc.: pabulatum cohortes misere, L.
    * * *
    pabulari, pabulatus sum V DEP

    Latin-English dictionary > pābulor

  • 8 pecus

        pecus pecoris, n    [PAC-], cattle (all domestic animals kept for food or service): pabulum pecoris, S.: equinum, a stud, V.: setigerum, the bristly herd (i. e. of swine), O.: deus pecoris, i. e. Pan, O.: Ignavom fucos pecus a praesepibus arcent, i. e. the drones, V.—Of sheep, a flock: Balatu pecorum sonant ripae, V.— An animal, head of cattle (poet.): pecus magnae parentis (of a young lion), O.—Of persons, cattle: metum et turpe, H.: dominae pecora, Ct.: venale, Iu.
    * * *
    I
    cattle, herd, flock
    II
    sheep; animal

    Latin-English dictionary > pecus

  • 9 secō

        secō cuī, ctus, āre    [2 SAC-], to cut, cut off, cut up, reap, carve: omne animal secari ac dividi potest: pabulum secari non posse, Cs.: sectae herbae, H.: Quo gestu gallina secetur, is carved, Iu.: secto elephanto, i. e. carved ivory, V.: prave sectus unguis, H.—Esp., in surgery, to cut, operate on, cut off, cut out, amputate, excise: in corpore alqd: varices Mario: Marius cum secaretur, was operated on. — To scratch, tear, wound, hurt, injure: luctantis acuto ne secer ungui, lest I should be torn, H.: sectas invenit ungue genas, O.: secuerunt corpora vepres, V.— To cut apart, divide, cleave, separate: curru medium agmen, V.: caelum secant zonae, O.: sectus orbis, i. e. half the earth, H.— To cut through, run through, pass through, traverse: per maria umida nando Libycum, cleave, V.: aequor Puppe, O.: adeunt vada nota secantes, O.— To cut, make by cutting: fugā secuit sub nubibus arcum, i. e. produce by flight, V.: viam ad navīs, i. e. speeds on his way, V.—Fig., to divide: causas in plura genera.— To cut short, decide, settle: Quo multae secantur iudice lites, H.— To follow, pursue: quam quisque secat spem, V.
    * * *
    I
    secare, secavi, secatus V TRANS
    cut, sever; decide; divide in two/halve/split; slice/chop/cut up/carve; detach
    II
    secare, secui, sectus V TRANS
    cut, sever; decide; divide in two/halve/split; slice/chop/cut up/carve; detach

    Latin-English dictionary > secō

  • 10 studium

        studium ī, n    [cf. studeo], application, assiduity, zeal, eagerness, fondness, inclination, desire, exertion, endeavor, study: illum summo cum studio servare: studium semper adsit, cunctatio absit: non studio accusare, not from inclination: laedere gaudes, et hoc studio pravus facis, H.: ad studium fallendi studio quaestūs vocari: efferor studio patres vestros vivendi: doctrinae: ea res studia hominum adcendit ad consulatum mandandum Ciceroni, S.— A pursuit, object of desire, study: musicum, poetry, T.: suo quisque studio maxime ducitur: quot capitum vivunt, totidem studiorum Milia, H.— Good-will, friendliness, affection, attachment, devotion, favor, kindness: tibi polliceor eximium et singulare meum studium: studium et favor: erga me: erga plebem Romanam, L.: studia volgi amissurus, S.— Strong feeling, zeal, partisanship, prejudice: quasi studio partium fecerit, party spirit: studia competitorum: sine studio dicere; cf. quo minus cupiditatis ac studi visa est oratio habere, partisanship, L.: senatum in studia diducere, i. e. parties, Ta.— Application to learning, study, research, inquiry: pabulum studi atque doctrinae: semper mihi tua ista studia placuerunt, studies: studia Graecorum: studiis annos septem dedit, H.: o seri studiorum! late in learning, H.
    * * *
    eagerness, enthusiasm, zeal, spirit; devotion, pursuit, study

    Latin-English dictionary > studium

  • 11 Acheruns

    Ăchĕruns, untis, m. [v. Acheron] (f., Plaut. Capt. 5, 4, 2; cf. Non. 191, 24; poet. in Cic. Tusc. 1, 16, 37; the u for o, as in Enn. and Lucr. frundes for frondes, acc. Gr. Acherunta, Lucr. 4, 170; 6, 251); a form much used by ante-class. poets, esp. by Plaut.,
    I.
    For Acheron no. II. B.: adsum atque advenio Acherunte, poet. ap. Cic. Tusc. 1, 16, 37; Rib. Trag. Rel. p. 245;

    si ab Acherunte veniam,

    Plaut. Am. 5, 1, 26; so Lucr. 3, 37; 628 al.—And with the ending i (as in Karthagini):

    si neque hic neque Acherunti sum, ubi sum?

    Plaut. Merc. 3, 4, 21; so id. Capt. 3, 5, 31; 5, 4, 1. —Acheruntis pabulum, food for Acheron; said of a corrupt, abandoned man, in Plaut. Cas. 2, 1, 12:

    Acheruntis ostium, disparagingly of bad land,

    id. Trin. 2, 4, 124:

    mittere aliquem Acheruntem,

    to kill one, id. Cas. 2, 8, 12; and:

    abire ad Acheruntem,

    to die, id. Poen. prol. 71:

    ulmorum Acheruns, jestingly of a slave, upon whose back rods had been broken,

    id. Am. 4, 2, 9 (cf. Capt. 3, 4, 117).—Hence, Ăchĕruntĭcus, a, um, adj., belonging to, or fit for, Acheruns, or the Lower World:

    regiones,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 21:

    senex,

    i. e. with one foot in the grave, id. Merc. 2, 2, 19; id. Mil. 3, 1, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > Acheruns

  • 12 Acherunticus

    Ăchĕruns, untis, m. [v. Acheron] (f., Plaut. Capt. 5, 4, 2; cf. Non. 191, 24; poet. in Cic. Tusc. 1, 16, 37; the u for o, as in Enn. and Lucr. frundes for frondes, acc. Gr. Acherunta, Lucr. 4, 170; 6, 251); a form much used by ante-class. poets, esp. by Plaut.,
    I.
    For Acheron no. II. B.: adsum atque advenio Acherunte, poet. ap. Cic. Tusc. 1, 16, 37; Rib. Trag. Rel. p. 245;

    si ab Acherunte veniam,

    Plaut. Am. 5, 1, 26; so Lucr. 3, 37; 628 al.—And with the ending i (as in Karthagini):

    si neque hic neque Acherunti sum, ubi sum?

    Plaut. Merc. 3, 4, 21; so id. Capt. 3, 5, 31; 5, 4, 1. —Acheruntis pabulum, food for Acheron; said of a corrupt, abandoned man, in Plaut. Cas. 2, 1, 12:

    Acheruntis ostium, disparagingly of bad land,

    id. Trin. 2, 4, 124:

    mittere aliquem Acheruntem,

    to kill one, id. Cas. 2, 8, 12; and:

    abire ad Acheruntem,

    to die, id. Poen. prol. 71:

    ulmorum Acheruns, jestingly of a slave, upon whose back rods had been broken,

    id. Am. 4, 2, 9 (cf. Capt. 3, 4, 117).—Hence, Ăchĕruntĭcus, a, um, adj., belonging to, or fit for, Acheruns, or the Lower World:

    regiones,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 21:

    senex,

    i. e. with one foot in the grave, id. Merc. 2, 2, 19; id. Mil. 3, 1, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > Acherunticus

  • 13 ambustulatus

    ambustŭlātus, a, um, adj. [id.], burned or scorched around, roasted:

    Teque ambustulatum obiciam magnis avibus pabulum,

    Plaut. Rud. 3, 4, 65.

    Lewis & Short latin dictionary > ambustulatus

  • 14 animus

    ănĭmus, i, m. [a Graeco-Italic form of anemos = wind (as ego, lego, of ego, lego); cf. Sanscr. an = to breathe, anas = breath, anilas = wind; Goth. uz-ana = exspiro; Erse, anal = breath; Germ. Unst = a storm (so, sometimes); but Curt. does not extend the connection to AФ, aêmi = to blow; a modification of animus—by making which the Romans took a step in advance of the Greeks, who used hê psuchê for both these ideas—is anima, which has the physical meaning of anemos, so that Cic. was theoretically right, but historically wrong, when he said, ipse animus ab anima dictus est, Tusc. 1, 9, 19; after the same analogy we have from psuchô = to breathe, blow, psuchê = breath, life, soul; from pneô = to breathe, pneuma = air, breath, life, in class. Greek, and = spirit, a spiritual being, in Hellenistic Greek; from spiro = to breathe, blow, spiritus = breath, breeze, energy, high spirit, and poet. and post-Aug. = soul, mind; the Engl. ghost = Germ. Geist may be comp. with Germ. giessen and cheô, to pour, and for this interchange of the ideas of gases and liquids, cf. Sol. 22: insula adspiratur freto Gallico, is flowed upon, washed, by the Gallic Strait; the Sanscr. atman = breath, soul, with which comp. aytmê = breath; Germ. Odem = breath, and Athem = breath, soul, with which group Curt. connects auô, aêmi; the Heb. = breath, life, soul; and = breath, wind, life, spirit, soul or mind].
    I.
    In a general sense, the rational soul in man (in opp. to the body, corpus, and to the physical life, anima), hê psuchê:

    humanus animus decerptus ex mente divina,

    Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    Corpus animum praegravat, Atque affixit humo divinae particulam aurae,

    Hor. S. 2, 2, 77:

    credo deos immortales sparsisse animos in corpora humana, ut essent qui terras tuerentur etc.,

    Cic. Sen. 21, 77:

    eas res tueor animi non corporis viribus,

    id. ib. 11, 38; so id. Off. 1, 23, 79:

    quae (res) vel infirmis corporibus animo tamen administratur,

    id. Sen. 6, 15; id. Off. 1, 29, 102:

    omnes animi cruciatus et corporis,

    id. Cat. 4, 5, 10:

    levantes Corpus et animum,

    Hor. Ep. 2, 1, 141:

    formam et figuram animi magis quam corporis complecti,

    Tac. Agr. 46; id. H. 1, 22:

    animi validus et corpore ingens,

    id. A. 15, 53:

    Aristides primus animum pinxit et sensus hominis expressit, quae vocantur Graece ethe, item perturbationes,

    first painted the soul, put a soul into his figures, Plin. 35, 10, 36, § 98 (cf.:

    animosa signa,

    life-like statues, Prop. 4, 8, 9): si nihil esset in eo (animo), nisi id, ut per eum viveremus, i. e. were it mere anima, Cic. Tusc. 1, 24, 56:

    Singularis est quaedam natura atque vis animi, sejuncta ab his usitatis notisque naturis, i. e. the four material elements,

    id. ib. 1, 27, 66: Neque nos corpora sumus. Cum igitur nosce te dicit, hoc dicit, nosce animum tuum, id. ib. 1, 22, 52:

    In quo igitur loco est (animus)? Credo equidem in capite,

    id. ib. 1, 29, 70:

    corpora nostra, terreno principiorum genere confecta, ardore animi concalescunt,

    derive their heat from the fiery nature of the soul, id. ib. 1, 18, 42:

    Non valet tantum animus, ut se ipsum ipse videat: at, ut oculus, sic animus, se non videns alia cernit,

    id. ib. 1, 27, 67: foramina illa ( the senses), quae patent ad animum a corpore, callidissimo artificio natura fabricata est, id. ib. 1, 20, 47: dum peregre est animus sine corpore velox, independently of the body, i. e. the mind roaming in thought, Hor. Ep. 1, 12, 13:

    discessus animi a corpore,

    Cic. Tusc. 1, 9, 18; 1, 30, 72:

    cum nihil erit praeter animum,

    when there shall be nothing but the soul, when the soul shall be disembodied, id. ib. 1, 20, 47; so,

    animus vacans corpore,

    id. ib. 1, 22, 50; and:

    animus sine corpore,

    id. ib. 1, 22, 51:

    sine mente animoque nequit residere per artus pars ulla animai,

    Lucr. 3, 398 (for the pleonasm here, v. infra, II. A. 1.):

    Reliquorum sententiae spem adferunt posse animos, cum e corporibus excesserint in caelum pervenire,

    Cic. Tusc. 1, 11, 24:

    permanere animos arbitramur consensu nationum omnium,

    id. ib. 1, 16, 36:

    Pherecydes primus dixit animos esse hominum sempiternos,

    id. ib. 1, 16, 38:

    Quod ni ita se haberet, ut animi immortales essent, haud etc.,

    id. Sen. 23, 82: immortalitas animorum, id. ib. 21, 78; id. Tusc. 1, 11, 24; 1, 14, 30:

    aeternitas animorum,

    id. ib. 1, 17, 39; 1, 22, 50 (for the plur. animorum, in this phrase, cf. Cic. Sen. 23, 84); for the atheistic notions about the soul, v. Lucr. bk. iii.—
    II.
    In a more restricted sense, the mind as thinking, feeling, willing, the intellect, the sensibility, and the will, acc. to the almost universally received division of the mental powers since the time of Kant (Diog. Laert. 8, 30, says that Pythagoras divided hê psuchê into ho nous, hai phrenes, and ho thumos; and that man had ho nous and ho thumos in common with other animals, but he alone had hai phrenes. Here ho nous and ho thumos must denote the understanding and the sensibility, and hai phrenes, the reason. Plutarch de Placit. 4, 21, says that the Stoics called the supreme faculty of the mind (to hêgemonikon tês psuchês) ho logismos, reason. Cic. sometimes speaks of a twofold division; as, Est animus in partes tributus duas, quarum altera rationis est particeps, altera expers (i. e. to logistikon and to alogon of Plato; cf. Tert. Anim. 16), i. e. the reason or intellect and the sensibility, Tusc. 2, 21, 47; so id. Off. 1, 28, 101; 1, 36, 132; id. Tusc 4, 5, 10; and again of a threefold; as, Plato triplicem finxit animum, cujus principatum, id est rationem in capite sicut in arce posuit, et duas partes ( the two other parts) ei parere voluit, iram et cupiditatem, quas locis disclusit; iram in pectore, cupiditatem subter praecordia locavit, i. e. the reason or intellect, and the sensibility here resolved into desire and aversion, id. ib. 1, 10, 20; so id. Ac. 2, 39, 124. The will, hê boulêsis, voluntas, arbitrium, seems to have been sometimes merged in the sensibility, ho thumos, animus, animi, sensus, and sometimes identified with the intellect or reason, ho nous, ho logismos, mens, ratio).
    A.
    1.. The general power of perception and thought, the reason, intellect, mind (syn.: mens, ratio, ingenium), ho nous:

    cogito cum meo animo,

    Plaut. Most. 3, 2, 13; so Ter. Ad. 3, 4, 55:

    cum animis vestris cogitare,

    Cic. Agr. 2, 24:

    recordari cum animo,

    id. Clu. 25, 70;

    and without cum: animo meditari,

    Nep. Ages. 4, 1; cf. id. Ham. 4, 2:

    cogitare volvereque animo,

    Suet. Vesp. 5:

    animo cogitare,

    Vulg. Eccli. 37, 9:

    statuere apud animum,

    Liv. 34, 2:

    proposui in animo meo,

    Vulg. Eccli. 1, 12:

    nisi me animus fallit, hi sunt, etc.,

    Plaut. Men. 5, 9, 23:

    in dubio est animus,

    Ter. And. 1, 5, 31; id. ib. prol. 1; cf. id. ib. 1, 1, 29:

    animum ad se ipsum advocamus,

    Cic. Tusc. 1, 31, 75:

    lumen animi, ingenii consiliique tui,

    id. Rep. 6, 12 al. —

    For the sake of rhet. fulness, animus often has a synonym joined with it: Mens et animus et consilium et sententia civitatis posita est in legibus,

    Cic. Clu. 146:

    magnam cui mentem animumque Delius inspirat vates,

    Verg. A. 6, 11:

    complecti animo et cogitatione,

    Cic. Off. 1, 32, 117; id. de Or. 1, 2, 6:

    animis et cogitatione comprehendere,

    id. Fl. 27, 66:

    cum omnia ratione animoque lustraris,

    id. Off. 1, 17, 56:

    animorum ingeniorumque naturale quoddam quasi pabulum consideratio naturae,

    id. Ac. 2, 41, 127.—Hence the expressions: agitatio animi, attentio, contentio; animi adversio; applicatio animi; judicium, opinio animorum, etc. (v. these vv.); and animum advertere, adjungere, adplicare, adpellere, inducere, etc. (v. these vv.).—
    2.
    Of particular faculties of mind, the memory:

    etiam nunc mihi Scripta illa dicta sunt in animo Chrysidis,

    Ter. And. 1, 5, 46:

    An imprimi, quasi ceram, animum putamus etc. (an idea of Aristotle's),

    Cic. Tusc. 1, 25, 61:

    ex animo effluere,

    id. de Or. 2, 74, 300: omnia fert aetas, animum quoque;

    ... Nunc oblita mihi tot carmina,

    Verg. E. 9, 51.—
    3.
    Consciousness (physically considered) or the vital power, on which consciousness depends ( = conscientia, q. v. II. A., or anima, q. v. II. E.):

    vae miserae mihi. Animo malest: aquam velim,

    I'm fainting, my wits are going, Plaut. Am. 5, 1, 6; id. Curc. 2, 3, 33:

    reliquit animus Sextium gravibus acceptis vulneribus,

    Caes. B. G. 6, 38:

    Una eademque via sanguis animusque sequuntur,

    Verg. A. 10, 487:

    animusque reliquit euntem,

    Ov. M. 10, 459:

    nisi si timor abstulit omnem Sensum animumque,

    id. ib. 14, 177:

    linqui deinde animo et submitti genu coepit,

    Curt. 4, 6, 20: repente animo linqui solebat, Suet. Caes. 45:

    ad recreandos defectos animo puleio,

    Plin. 20, 14, 54, § 152.—
    4.
    The conscience, in mal. part. (v. conscientia, II. B. 2. b.):

    cum conscius ipse animus se remordet,

    Lucr. 4, 1135:

    quos conscius animus exagitabat,

    Sall. C. 14, 3:

    suae malae cogitationes conscientiaeque animi terrent,

    Cic. Sex. Rosc. 67.—
    5.
    In Plaut. very freq., and once also in Cic., meton. for judicium, sententia, opinion, judgment; mostly meo quidem animo or meo animo, according to my mind, in my opinion, Plaut. Men. 1, 3, 17:

    e meo quidem animo aliquanto facias rectius, si, etc.,

    id. Aul. 3, 6, 3:

    meo quidem animo, hic tibi hodie evenit bonus,

    id. Bacch. 1, 1, 69; so id. Aul. 3, 5, 4; id. Curc. 4, 2, 28; id. Bacch. 3, 2, 10; id. Ep. 1, 2, 8; id. Poen. 1, 2, 23; id. Rud. 4, 4, 94; Cic. Sest. 22:

    edepol lenones meo animo novisti,

    Plaut. Curc. 4, 2, 19:

    nisi, ut meus est animus, fieri non posse arbitror,

    id. Cist. 1, 1, 5 (cf.:

    EX MEI ANIMI SENTENTIA,

    Inscr. Orell. 3665:

    ex animi tui sententia,

    Cic. Off. 3, 29, 108).—
    6.
    The imagination, the fancy (for which Cic. often uses cogitatio, as Ac. 2, 15, 48):

    cerno animo sepultam patriam, miseros atque insepultos acervos civium,

    Cic. Cat. 4, 6, 11:

    fingere animo jubebat aliquem etc.,

    id. Sen. 12, 41: Fingite animis;

    litterae enim sunt cogitationes nostrae, et quae volunt, sic intuentur, ut ea cernimus, quae videmus,

    id. Mil. 29, 79:

    Nihil animo videre poterant,

    id. Tusc. 1, 16, 38.—
    B.
    The power of feeling, the sensibility, the heart, the feelings, affections, inclinations, disposition, passions (either honorable or base; syn.: sensus, adfectus, pectus, cor), ho thumos.
    1.
    a.. In gen., heart, soul, spirit, feeling, inclination, affection, passion: Medea, animo aegra, amore saevo saucia, Enn. ap. Auct. ad Her. 2, 22 (cf. Plaut. Truc. 2, 7, 36:

    animo hercle homo suo est miser): tu si animum vicisti potius quam animus te, est quod gaudeas, etc.,

    Plaut. Trin. 2, 2, 27 -29:

    harum scelera et lacrumae confictae dolis Redducunt animum aegrotum ad misericordiam,

    Ter. And. 3, 3, 27:

    Quo gemitu conversi animi (sunt),

    Verg. A. 2, 73:

    Hoc fletu concussi animi,

    id. ib. 9, 498;

    4, 310: animum offendere,

    Cic. Lig. 4; id. Deiot. 33; so Vulg. Gen. 26, 35.—Mens and animus are often conjoined and contrasted, mind and heart (cf. the Homeric kata phrena kai kata thumon, in mind and heart): mentem atque animum delectat suum, entertains his mind and delights his heart, Enn. ap. Gell. 19, 10:

    Satin tu sanus mentis aut animi tui?

    Plaut. Trin. 2, 4, 53:

    mala mens, malus animus,

    bad mind, bad heart, Ter. And. 1, 1, 137:

    animum et mentem meam ipsa cogitatione hominum excellentium conformabam,

    Cic. Arch. 6, 14:

    Nec vero corpori soli subveniendum est, sed menti atque animo multo magis,

    id. Sen. 11, 36:

    ut omnium mentes animosque perturbaret,

    Caes. B. G. 1, 39; 1, 21:

    Istuc mens animusque fert,

    Hor. Ep. 1, 14, 8:

    Stare Socrates dicitur tamquam quodam recessu mentis atque animi facto a corpore,

    Gell. 2, 1; 15, 2, 7.—

    And very rarely with this order inverted: Jam vero animum ipsum mentemque hominis, etc.,

    Cic. N. D. 2, 59, 147:

    mente animoque nobiscum agunt,

    Tac. G. 29:

    quem nobis animum, quas mentes imprecentur,

    id. H. 1, 84;

    and sometimes pleon. without such distinction: in primis regina quietum Accipit in Teucros animum mentemque benignam,

    a quiet mind and kindly heart, Verg. A. 1, 304; so,

    pravitas animi atque ingenii,

    Vell. 2, 112, 7 (for mens et animus, etc., in the sense of thought, used as a pleonasm, v. supra, II. A. 1.):

    Verum animus ubi semel se cupiditate devinxit mala, etc.,

    Ter. Heaut. 1, 2, 34:

    animus perturbatus et incitatus nec cohibere se potest, nec quo loco vult insistere,

    Cic. Tusc. 4, 18, 41:

    animum comprimit,

    id. ib. 2, 22, 53:

    animus alius ad alia vitia propensior,

    id. ib. 4, 37, 81; id. ad Q. Fr. 1, 1:

    sed quid ego hic animo lamentor,

    Enn. Ann. 6, 40:

    tremere animo,

    Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 4:

    ingentes animo concipit iras,

    Ov. M. 1, 166:

    exsultare animo,

    id. ib. 6, 514.—So often ex animo, from the heart, from the bottom of one's heart, deeply, truly, sincerely:

    Paulum interesse censes ex animo omnia facias an de industria?

    from your heart or with some design, Ter. And. 4, 4, 55; id. Ad. 1, 1, 47:

    nisi quod tibi bene ex animo volo,

    id. Heaut. 5, 2, 6: verbum [p. 124] ex animo dicere, id. Eun. 1, 2, 95:

    sive ex animo id fit sive simulate,

    Cic. N. D. 2, 67, 168:

    majore studio magisve ex animo petere non possum,

    id. Fam. 11, 22:

    ex animo vereque diligi,

    id. ib. 9, 6, 2:

    ex animo dolere,

    Hor. A. P. 432:

    quae (gentes) dederunt terram meam sibi cum gaudio et toto corde et ex animo,

    Vulg. Ezech. 36, 5; ib. Eph. 6, 6; ib. 1 Pet. 5, 3.—And with gen.
    (α).
    With verbs:

    Quid illam miseram animi excrucias?

    Plaut. Mil. 4, 2, 76; 4, 6, 65:

    Antipho me excruciat animi,

    Ter. Phorm. 1, 4, 10:

    discrucior animi,

    id. Ad. 4, 4, 1:

    in spe pendebit animi,

    id. Heaut. 4, 4, 5: juvenemque animi miserata repressit, pitying him in her heart, thumôi phileousa te kêdomenê te (Hom. Il. 1, 196), Verg. A. 10, 686.—
    (β).
    With adjj.:

    aeger animi,

    Liv. 1, 58; 2, 36; 6, 10; Curt. 4, 3, 11; Tac. H. 3, 58:

    infelix animi,

    Verg. A. 4, 529:

    felix animi,

    Juv. 14, 159:

    victus animi,

    Verg. G. 4, 491:

    ferox animi,

    Tac. A. 1, 32:

    promptus animi,

    id. H. 2, 23:

    praestans animi,

    Verg. A. 12, 19:

    ingens animi,

    Tac. A. 1, 69 (for this gen. v. Ramsh. Gr. p. 323; Key, § 935; Wagner ad Plaut. Aul. v. 105; Draeger, Hist. Synt. I. p. 443).—
    b.
    Meton., disposition, character (so, often ingenium): nimis paene animo es Molli, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 49:

    animo audaci proripit sese,

    Pac. Trag. Rel. p. 109 Rib.:

    petulans protervo, iracundo animo,

    Plaut. Bacch. 4, 3, 1; id. Truc. 4, 3, 1:

    ubi te vidi animo esse omisso (omisso = neglegenti, Don.),

    Ter. Heaut. 5, 2, 9; Cic. Fam. 2. 17 fin.:

    promptus animus vester,

    Vulg. 2 Cor. 9, 2: animis estis simplicibus et mansuetis nimium creditis unicuique, Auct. ad Her. 4, 37:

    eorum animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

    Sall. C. 14, 5:

    Hecabe, Non oblita animorum, annorum oblita suorum,

    Ov. M. 13, 550:

    Nihil est tam angusti animi tamque parvi, quam amare divitias,

    Cic. Off. 1, 20, 68:

    sordidus atque animi parvi,

    Hor. S. 1, 2, 10; Vell. 2, 25, 3:

    Drusus animi fluxioris erat,

    Suet. Tib. 52.—
    2.
    In particular, some one specific emotion, inclination, or passion (honorable or base; in this signif., in the poets and prose writers, very freq. in the plur.). —
    a.
    Courage, spirit:

    ibi nostris animus additus est,

    Plaut. Am. 1, 1, 94; cf. Ter. Heaut. 3, 2, 31; id. And. 2, 1, 33:

    deficiens animo maesto cum corde jacebat,

    Lucr. 6, 1232:

    virtute atque animo resistere,

    Cic. Fam. 5, 2, 8:

    fac animo magno fortique sis,

    id. ib. 6, 14 fin.:

    Cassio animus accessit, et Parthis timor injectus est,

    id. Att. 5, 20, 3:

    nostris animus augetur,

    Caes. B. G. 7, 70:

    mihi in dies magis animus accenditur,

    Sall. C. 20, 6; Cic. Att. 5, 18; Liv. 8, 19; 44, 29:

    Nunc demum redit animus,

    Tac. Agr. 3:

    bellica Pallas adest, Datque animos,

    Ov. M. 5, 47:

    pares annis animisque,

    id. ib. 7, 558:

    cecidere illis animique manusque,

    id. ib. 7, 347 (cf.:

    tela viris animusque cadunt,

    id. F. 3, 225) et saep.—Hence, bono animo esse or uti, to be of good courage, Varr. R. R. 2, 5, 5: Am. Bono animo es. So. Scin quam bono animo sim? Plaut. Am. 22, 39:

    In re mala animo si bono utare, adjuvat,

    id. Capt. 2, 1, 9:

    bono animo fac sis,

    Ter. Ad. 3, 5, 1:

    quin tu animo bono es,

    id. ib. 4, 2, 4:

    quare bono animo es,

    Cic. Att. 5, 18; so Vulg. 2 Macc. 11, 26; ib. Act. 18, 25;

    so also, satis animi,

    sufficient courage, Ov. M. 3, 559.—Also for hope:

    magnus mihi animus est, hodiernum diem initium libertatis fore,

    Tac. Agr, 30.— Trop., of the violent, stormy motion of the winds of AEolus:

    Aeolus mollitque animos et temperat iras,

    Verg. A. 1, 57.—Of a top:

    dant animos plagae,

    give it new force, quicker motion, Verg. A. 7, 383.—

    Of spirit in discourse: in Asinio Pollione et consilii et animi satis,

    Quint. 10, 1, 113. —
    b.
    Haughtiness, arrogance, pride: quae civitas est in Asia, quae unius tribuni militum animos ac spiritus capere possit? can bear the arrogance and pride, etc., Cic. Imp. Pomp. 22, 66:

    jam insolentiam noratis hominis: noratis animos ejus ac spiritus tribunicios,

    id. Clu. 39, 109; so id. Caecin. 11 al.; Ov. Tr. 5, 8, 3 (cf.:

    quia paululum vobis accessit pecuniae, Sublati animi sunt,

    Ter. Hec. 3, 5, 56).—
    c.
    Violent passion, vehemence, wrath:

    animum vincere, iracundiam cohibere, etc.,

    Cic. Marcell. 3:

    animum rege, qui nisi paret Imperat,

    Hor. Ep. 1, 2, 62:

    qui dominatur animo suo,

    Vulg. Prov. 16, 32.—So often in plur.; cf hoi thumoi: ego meos animos violentos meamque iram ex pectore jam promam, Plaut. Truc. 2, 7, 43:

    vince animos iramque tuam,

    Ov. H. 3, 85; id. M. 8, 583; Prop. 1, 5, 12:

    Parce tuis animis, vita, nocere tibi,

    id. 2, 5, 18:

    Sic longius aevum Destruit ingentes animos,

    Luc. 8, 28:

    coeunt sine more, sine arte, Tantum animis iraque,

    Stat. Th. 11, 525 al. —
    d.
    Moderation, patience, calmness, contentedness, in the phrase aequus animus, an even mind:

    si est animus aequos tibi,

    Plaut. Aul. 2, 2, 10; id. Rud. 2, 3, 71; Cic. Rosc. Am. 50, 145; and often in the abl., aequo animo, with even mind, patiently, etc.:

    aequo animo ferre,

    Ter. And. 2, 3, 23; Cic. Tusc. 1, 39, 93; id. Sen. 23, 84; Nep. Dion. 6, 4; Liv. 5, 39:

    aequo animo esse,

    Vulg. 3 Reg. 21, 7; ib. Judith, 7, 23: Aequo animo est? of merry heart (Gr. euthumei), ib. Jac. 5, 13:

    animis aequis remittere,

    Cic. Clu. 2, 6:

    aequiore animo successorem opperiri,

    Suet. Tib. 25:

    haud aequioribus animis audire,

    Liv. 23, 22: sapientissimus quisque aequissimo animo moritur; stultissimus iniquissimo. Cic. Sen. 23, 83; so id. Tusc. 1, 45, 109; Sall. C. 3, 2; Suet. Aug. 56:

    iniquo animo,

    Att. Trag. Rel. p. 150 Rib.; Cic. Tusc. 2, 2, 5; Quint. 11, 1, 66.—
    e.
    Agreeable feeling, pleasure, delight:

    cubat amans animo obsequens,

    Plaut. Am. 1, 1, 134:

    indulgent animis, et nulla quid utile cura est,

    Ov. M. 7, 566; so, esp. freq.: animi causa (in Plaut. once animi gratia), for the sake of amusement, diversion (cf.:

    haec (animalia) alunt animi voluptatisque causa,

    Caes. B. G. 5, 12):

    Post animi causa mihi navem faciam,

    Plaut. Rud. 4, 2, 27; so id. Trin. 2, 2, 53; id. Ep. 1, 1, 43:

    liberare fidicinam animi gratia,

    id. ib. 2, 2, 90:

    qui illud animi causa fecerit, hunc praedae causa quid facturum putabis?

    Cic. Phil. 7, 6:

    habet animi causa rus amoenum et suburbanum,

    id. Rosc. Am. 46 Matth.; cf. id. ib. § 134, and Madv. ad Cic. Fin. 2, 17, 56; Cic. Fam. 7, 2:

    Romanos in illis munitionibus animine causa cotidie exerceri putatis?

    Caes. B. G. 7, 77; Plin. praef. 17 Sill.—
    f.
    Disposition toward any one:

    hoc animo in nos esse debebis, ut etc.,

    Cic. Fam. 2, 1 fin.:

    meus animus erit in te semper, quem tu esse vis,

    id. ib. 5, 18 fin.:

    qui, quo animo inter nos simus, ignorant,

    id. ib. 3, 6; so id. ib. 4, 15;

    5, 2: In quo in primis quo quisque animo, studio, benevolentia fecerit, ponderandum est,

    id. Off. 1, 15, 49:

    quod (Allobroges) nondum bono animo in populum Romanum viderentur,

    to be well disposed, Caes. B. G. 1, 6 fin. —In the pregn. signif. of kind, friendly feeling, affection, kindness, liberality:

    animum fidemque praetorianorum erga se expertus est,

    Suet. Oth. 8:

    Nec non aurumque animusque Latino est,

    Verg. A. 12, 23.—Hence, meton., of a person who is loved, my heart, my soul:

    salve, anime mi,

    Plaut. Curc. 1, 2, 3:

    da, meus ocellus, mea rosa, mi anime, da, mea voluptas,

    id. As. 3, 3, 74; so id. ib. 5, 2, 90; id. Curc. 1, 3, 9; id. Bacch. 1, 1, 48; id. Most. 1, 4, 23; id. Men. 1, 3, 1; id. Mil. 4, 8, 20; id. Rud. 4, 8, 1; Ter. Eun. 1, 2, 15 et saep. —
    C.
    The power of willing, the will, inclination, desire, purpose, design, intention (syn.: voluntas, arbitrium, mens, consilium, propositum), hê boulêsis:

    qui rem publicam animo certo adjuverit,

    Att. Trag Rel. p. 182 Rib.:

    pro inperio tuo meum animum tibi servitutem servire aequom censui,

    Plaut. Trin. 2, 2, 23:

    Ex animique voluntate id procedere primum,

    goes forth at first from the inclination of the soul, Lucr. 2, 270; so,

    pro animi mei voluntate,

    Cic. Fam. 5, 20, 8 (v. Manut. ad h.l.):

    teneo, quid animi vostri super hac re siet,

    Plaut. Am. prol. 58; 1, 1, 187:

    Nam si semel tuom animum ille intellexerit, Prius proditurum te etc.,

    Ter. Heaut. 3, 1, 69:

    Prius quam tuom ut sese habeat animum ad nuptias perspexerit,

    id. And. 2, 3, 4:

    Sin aliter animus voster est, ego etc.,

    id. Ad. 3, 4, 46:

    Quid mi istaec narras? an quia non audisti, de hac re animus meus ut sit?

    id. Hec. 5, 2, 19:

    qui ab auro gazaque regia manus, oculos, animum cohibere possit,

    Cic. Imp. Pomp. 66:

    istum exheredare in animo habebat,

    id. Rosc. Am. 18, 52: nobis crat in animo Ciceronem ad Caesarem mittere, we had it in mind to send, etc., id. Fam. 14, 11; Serv. ad Cic. ib. 4, 12:

    hostes in foro constiterunt, hoc animo, ut, etc.,

    Caes. B. G. 7, 28:

    insurrexerunt uno animo in Paulum,

    with one mind, Vulg. Act. 18, 12; 19, 29: persequi Jugurtham animus ardebat, Sall. J. 39, 5 Gerlach (others, animo, as Dietsch); so id. de Rep. Ord. 1, 8: in nova fert an mus mutatas dicere formas, my mind inclines to tell of, etc., Ov. M. 1, 1.—Hence, est animus alicui, with inf., to have a mind for something, to aim at, etc.:

    omnibus unum Opprimere est animus,

    Ov. M. 5, 150:

    Sacra Jovi Stygio perficere est animus,

    Verg. A. 4, 639:

    Fuerat animus conjuratis corpus occisi in Tiberim trahere,

    Suet. Caes. 82 fin.; id. Oth. 6; cf. id. Calig. 56.—So, aliquid alicui in animo est, with inf., Tac. G. 3.—So, inducere in animum or animum, to resolve upon doing something; v. induco.—
    D.
    Trop., of the principle of life and activity in irrational objects, as in Engl. the word mind is used.
    1.
    Of brutes:

    in bestiis, quarum animi sunt rationis expertes,

    whose minds, Cic. Tusc. 1, 33, 80:

    Sunt bestiae, in quibus etiam animorum aliqua ex parte motus quosdam videmus,

    id. Fin. 5, 14, 38:

    ut non inscite illud dictum videatur in sue, animum illi pecudi datum pro sale, ne putisceret,

    id. ib. 5, 13, 38, ubi v. Madv.:

    (apes Ingentes animos angusto in pectore versant,

    Verg. G. 4, 83:

    Illiusque animos, qui multos perdidit unus, Sumite serpentis,

    Ov. M. 3, 544:

    cum pecudes pro regionis caelique statu et habitum corporis et ingenium animi et pili colorem gerant,

    Col. 6, 1, 1:

    Umbria (boves progenerat) vastos nec minus probabiles animis quam corporibus,

    id. 6, 1, 2 si equum ipsum nudum et solum corpus ejus et animum contemplamur, App. de Deo Socr. 23 (so sometimes mens:

    iniquae mentis asellus,

    Hor. S. 1, 9, 20).—
    2.
    Of plants:

    haec quoque Exuerint silvestrem animum, i. e. naturam, ingenium,

    their wild nature, Verg. G. 2, 51.—
    III.
    Transf. Of God or the gods, as we say, the Divine Mind, the Mind of God:

    certe et deum ipsum et divinum animum corpore liberatum cogitatione complecti possumus,

    Cic. Tusc. 1, 22, 51 (so mens, of God, id. ib. 1, 22, 66; id. Ac. 2, 41, 126):

    Tantaene animis caelestibus irae?

    Verg. A. 1, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > animus

  • 15 compasco

    com-pasco ( con-), no perf., pastum, ĕre, v. n. and a.
    I.
    To feed together, feed in common:

    si compascuus ager est, jus est compascere,

    Cic. Top. 3, 12; Dig. 8, 5, 20.—
    II.
    To feed, pasture, in gen.:

    Brundisiana (ostrea),

    Plin. 32, 6, 21, § 61.—
    B.
    Pregn.
    1.
    To consume by feeding, to eat:

    pabulum,

    Varr. R. R. 2, prooem. § 5; so in pass., id. ib. 1, 53.—
    2.
    To drive away, destroy by feeding:

    famem,

    Plin. 9, 54, 79, § 169.

    Lewis & Short latin dictionary > compasco

  • 16 conpasco

    com-pasco ( con-), no perf., pastum, ĕre, v. n. and a.
    I.
    To feed together, feed in common:

    si compascuus ager est, jus est compascere,

    Cic. Top. 3, 12; Dig. 8, 5, 20.—
    II.
    To feed, pasture, in gen.:

    Brundisiana (ostrea),

    Plin. 32, 6, 21, § 61.—
    B.
    Pregn.
    1.
    To consume by feeding, to eat:

    pabulum,

    Varr. R. R. 2, prooem. § 5; so in pass., id. ib. 1, 53.—
    2.
    To drive away, destroy by feeding:

    famem,

    Plin. 9, 54, 79, § 169.

    Lewis & Short latin dictionary > conpasco

  • 17 contemplatio

    contemplātĭo, ōnis, f. [id.], an attentive considering, a viewing, surveying, contemplation (in good prose).
    I.
    Physical.
    A.
    In gen.:

    caeli,

    Cic. Div. 1, 42, 93:

    injecit contemplationem super umeros,

    cast a look over, Petr. 12, 4.—
    B.
    In partic., an aiming with a weapon, a taking aim:

    sagittis praecipuā contemplatione utantur,

    Plin. 6, 30, 35, § 194; cf. contemplabilis.—
    II.
    Mental.
    A.
    In gen., a contemplation, survey:

    est animorum ingeniorumque naturale quoddam quasi pabulum consideratio contemplatioque naturae,

    Cic. Ac. 2, 41, 127:

    rerum naturae,

    Cels. 1 praef.:

    ipsius naturae,

    Quint. 3, 6, 86; in plur.:

    naturae,

    Gell. 20, 5, 3:

    recti pravique,

    Quint. 2, 4, 20:

    veri,

    id. 6, 2, 5:

    iniqui,

    id. 12, 1, 35:

    rerum, scripti,

    id. 3, 6, 89:

    sui,

    id. 2, 18, 4:

    virtutum,

    Tac. Agr. 46:

    publicae felicitatis,

    Curt. 10, 9, 7:

    summa vis infinitatis et magnā ac diligenti contemplatione dignissima est,

    Cic. N. D. 1, 19, 50; so absol., id. ib. 1, 12, 18; Plin. Ep. 2, 1, 12.—Hence,
    B.
    In partic., a consideration, regard (mostly late Lat.;

    freq. in the jurists): liberorum,

    Just. 7, 5, 7:

    justitiae ejus,

    id. 8, 3, 14:

    personarum,

    Dig. 2, 15, 8; 3, 5, 5; 18, 1, 58; Inscr. Orell. 3161 et saep.:

    contemplatione mortis donatio facta, = mortis causā,

    Paul. Sent. 2, 23, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > contemplatio

  • 18 degusto

    dē-gusto, āvi, ātum, 1, v. a., to taste, and thus diminish a thing (cf. delibo and apogeuomai—rare but class., esp. in the trop. sense).
    I.
    Lit.:

    vinum,

    Cato R. R. 148:

    pabulum,

    Varr. R. R. 2, 5, 15:

    novas fruges aut vina,

    Plin. 18, 2, 2, § 8:

    vasa vel dolia,

    Dig. 18, 6, 1.—
    B.
    Poet. transf., of fire:

    ignes flammā degustant tigna trabesque,

    lick, Lucr. 2, 192. And of a weapon that slightly touches, grazes:

    (lancea) summum degustat volnere corpus,

    Verg. A. 12, 376; imitated by Sil. 5, 274.—
    II.
    Trop.
    A.
    To try, make trial of, make one's self acquainted with:

    eandem vitam,

    Cic. Tusc. 5, 21:

    literas primis labris,

    Quint. 12, 2, 4:

    aliquid speculae ex ejus sermone,

    Cic. Clu. 26, 72:

    aliquid de fabulis,

    Brut. in Cic. Att. 13, 40: genus hoc exercitationum, Cic. Par. prooem. fin.:

    summatim ingenia maximorum virorum,

    Sen. Ep. 33:

    imperium,

    Tac. A. 6, 20 fin.:

    istum convivam tuum,

    Cic. Att. 4, 8 fin.
    B.
    (Acc. to no. I. B.) To touch slightly upon, to treat briefly of:

    plures materiae inchoatae et quasi degustatae,

    Quint. 10, 5, 23:

    haec prooemio (opp. consumere),

    id. 4, 1, 14:

    genera (opp. excutere bibliothecas),

    id. 10, 1, 104.

    Lewis & Short latin dictionary > degusto

  • 19 deseco

    dē-sĕco, cŭi, ctum, 1, v. a., to cut off, cut away (class.):

    vitem,

    Varr. R. R. 1, 41, 3:

    partes ex toto,

    Cic. Univ. 7:

    uvas a vite,

    Col. 12, 43, 1:

    segetes et prata,

    id. 11, 1, 8:

    spicas fascibus,

    Liv. 42, 64: particulam undique, * Hor. Od. 1, 16, 15; and poet.:

    saxa metallis,

    to carve out, Stat. S. 2, 2, 85:

    hordeum, pabulum, herbas,

    Caes. B. C. 3, 58, 5; cf.

    segetem,

    Liv. 2, 5:

    aures,

    Caes. B. G. 7, 4 fin.; cf.

    cervicem,

    Liv. 31, 34:

    spicas fascibus,

    id. 31, 34: collum, *Verg. A. 8, 438.—
    II.
    Transf.:

    tu illud (prooemium) desecabis, hos agglutinabis,

    Cic. Att. 16, 6 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > deseco

  • 20 disparilis

    dis-părĭlis, e, adj., dissimilar, different (very rare):

    pabulum,

    Varr. R. R. 2, 11, 4:

    formae,

    id. L. L. 9, § 40 Müll.: aspiratio terrarum, * Cic. Div. 1, 36, 79:

    vites,

    Col. 3, 2, 17:

    ictus errantium siderum,

    Plin. 2, 45, 45, § 216.— Adv.: dispărĭlĭter, differently, etc., Varr. R. R. 1, 6 fin.; id. L. L. 9, § 89 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > disparilis

См. также в других словарях:

  • pabulum — pab u*lum, n. [L., akin to pascere to pasture. See {Pastor}.] 1. The means of nutriment to animals or plants; food; nourishment. [WordNet sense 1] Syn: comestible, edible, eatable, victual, victuals. [1913 Webster + WordNet 1.5] 2. Hence: That… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • pabulum — (n.) food, 1670s, from L. pabulum fodder, food, from PIE root *pa to protect, feed (see FOOD (Cf. food)) + instrumentive suffix * dhlom. Pablum (1932), derived from this, is a trademark (Mead Johnson & Co.) for a soft, bland cereal used as a food …   Etymology dictionary

  • pabulum — *food, aliment, nutriment, nourishment, sustenance, pap …   New Dictionary of Synonyms

  • pabulum — [pab′yo͞o ləm, pab′yələm] n. [L: see FOOD] 1. food or sustenance 2. nourishment for the mind 3. PABLUM …   English World dictionary

  • pabulum — /pab yeuh leuhm/, n. 1. something that nourishes an animal or vegetable organism; food; nutriment. 2. material for intellectual nourishment. 3. pablum. [1670 80; < L pabulum food, nourishment, equiv. to pa(scere) to feed (akin to FOOD) + bulum n …   Universalium

  • pabulum — pab•u•lum [[t]ˈpæb yə ləm[/t]] n. 1) nut something that nourishes; food 2) intellectual nourishment 3) nut coo a soft, bland cereal for infants • Etymology: 1670–80; < L pābulum food, nourishment =pā(scere) to feed + bulum n. suffix of… …   From formal English to slang

  • pabulum — pašaras statusas T sritis ekologija ir aplinkotyra apibrėžtis Natūralus, šviežias arba konservuotas augalinis ar gyvūninis produktas, iš jo pramoniniu būdu gautas produktas, taip pat šalutinis maisto produktas, skirti gyvūnams šerti tiesiogiai… …   Ekologijos terminų aiškinamasis žodynas

  • pabulum — n. food, esp. for the mind (mental pabulum). Etymology: L f. pascere feed …   Useful english dictionary

  • pabulum — noun Etymology: Latin, food, fodder; akin to Latin pascere to feed more at food Date: 1733 1. food; especially a suspension or solution of nutrients in a state suitable for absorption 2. intellectual sustenance 3. something (as writing or speech) …   New Collegiate Dictionary

  • pabulum — noun a) food or fodder, particularly that taken in by plants or animals. b) material that feeds a fire …   Wiktionary

  • pabulum — Food or nutriment. [L.] * * * pab·u·lum pab yə ləm n FOOD esp a suspension or solution of nutrients in a state suitable for absorption …   Medical dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»