Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

obsolete

  • 41 inveterasco

    in-vĕtĕrasco, rāvi, 3, v. n. inch. (in the form inveteresco, Inscr. ap. Att. dell' Acad. Rom. Archeol. 2, p. 46, n. 17), to grow old, to become fixed or established, to continue long (class.).
    I.
    Lit.: quibus quisque in locis miles inveteravit, Caes. B. C. 1, 44:

    equites, qui inveteraverant Alexah. driae bellis,

    id. ib. 3, 10:

    populi R. exercitum hiemare atque inveterascere in Gallia moleste ferebant,

    to settle, establish themselves, id. B. G. 2, 1:

    aes alienum inveterascit,

    Nep. Att. 2:

    res nostrae litterarum monumentis inveterascent et corroborabuntur,

    Cic. Cat. 3, 11, 26.—In perf., Plin. 12, 12, 26, § 44.—Of wine, to ripen, age, Plin. 23, 1, 23, § 44.—
    II.
    Transf., to become fixed, inveterate:

    ut hanc inveterascere consuetudinem nolint,

    Caes. B. G. 5, 40:

    quae (macula) penitus insedit atque inveteravit in populi Romani nomine,

    Cic. de Imp. Pomp. 3, 7:

    inveteravit opinio perniciosa rei publicae,

    id. Verr. 41, 1:

    verbi significatio falsa,

    became fixed in use, Gell. 1, 22, 1:

    ulcus alendo,

    Lucr. 4, 1068:

    si malum inveteravit,

    Cels. 3, 13:

    intellego, in nostra civitate inveterasse, ut, etc.,

    it has grown into use, become a custom, Cic. Off. 2, 16, 57; cf.:

    si inveterarit, actum est,

    id. Fam. 14, 3, 3.—
    B.
    To grow old, decay, grow weak or feeble, become obsolete (post-Aug.):

    inveterascet hoc quoque,

    Tac. A. 11, 24:

    inter amicos,

    Vulg. Psa. 6, 18:

    ossa mea,

    id. ib. 31, 3:

    vestimenta,

    id. 2 Esdr. 9, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > inveterasco

  • 42 medioximus

    mĕdĭoxĭmus ( mĕdĭoxŭmus), a, um, adj. [superlative of an obsolete mediox for medius].
    I.
    In the middle, middlemost:

    medio actum modo,

    Non. 141, 4: medioximus, mesos, Gloss. Philox. (anteand post-class.):

    medioxumam quam duxit uxorem,

    Plaut. Cist. 2, 3, 67:

    ita me di deaeque superi atque inferi et medioxumi,

    i. e. holding a middle place between the supernal and infernal deities, id. ib. 2, 1, 35: tertium habent (deorum genus), quos medioximos Romani veteres appellant, quod et sui ratione et loco et potestate diis summis sunt minores, hominum natura profecto majores, between gods and men, App. Dogm. Plat. 1, p. 8:

    quidam aras superiorum deorum volunt esse, medioxumorum, id est marinorum, focos, inferorum mundos,

    i. e. the sea-gods, between those of heaven and those of Hades, Serv. Verg. A. 3, 134.—Of tutelar deities: hos omnes Graeci daimonas dicunt, apo tou daêmonas einai:

    Latini medioximos vocitarunt,

    Mart. Cap. 2, § 154.—
    II.
    Middling, moderate: medioximum mediocre, Paul. ex Fest. p. 123 Müll.—Hence, *adv.: mĕdĭ-oxĭmē ( mĕdĭoxŭmē), moderately, tolerably, Varr. ap. Non. 141, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > medioximus

  • 43 medioxumus

    mĕdĭoxĭmus ( mĕdĭoxŭmus), a, um, adj. [superlative of an obsolete mediox for medius].
    I.
    In the middle, middlemost:

    medio actum modo,

    Non. 141, 4: medioximus, mesos, Gloss. Philox. (anteand post-class.):

    medioxumam quam duxit uxorem,

    Plaut. Cist. 2, 3, 67:

    ita me di deaeque superi atque inferi et medioxumi,

    i. e. holding a middle place between the supernal and infernal deities, id. ib. 2, 1, 35: tertium habent (deorum genus), quos medioximos Romani veteres appellant, quod et sui ratione et loco et potestate diis summis sunt minores, hominum natura profecto majores, between gods and men, App. Dogm. Plat. 1, p. 8:

    quidam aras superiorum deorum volunt esse, medioxumorum, id est marinorum, focos, inferorum mundos,

    i. e. the sea-gods, between those of heaven and those of Hades, Serv. Verg. A. 3, 134.—Of tutelar deities: hos omnes Graeci daimonas dicunt, apo tou daêmonas einai:

    Latini medioximos vocitarunt,

    Mart. Cap. 2, § 154.—
    II.
    Middling, moderate: medioximum mediocre, Paul. ex Fest. p. 123 Müll.—Hence, *adv.: mĕdĭ-oxĭmē ( mĕdĭoxŭmē), moderately, tolerably, Varr. ap. Non. 141, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > medioxumus

  • 44 moenero

    mūnĕro ( moen-), āvi, ātum, 1, v. a., and mūnĕror, ātus (v. Gell. 18, 12, 20), 1, v. dep. [munus], to give, bestow, present a thing; to present, honor, reward with a thing (rare but class.; syn.: dono, largior, impertion.
    I.
    Form munero, with dat.: cujus exuvias et coronam huic muneravit virgini, Att. ap. Non. 499, 11: Kalendis suam matrem. Plaut. Mil. 3, 1, 97:

    Horolen,

    Flor. 3, 5, 28 (Trag. Rel. v. 446 Rib.):

    beneficium alicui,

    to render, Plaut. Capt. 5, 1, 15; Turp. ap. Non. 477, 19.—With abl.:

    ea, quibus rex te munerare constituerat,

    Cic. Deiot. 6, 17: inani me, inquis, lance muneras. Sen. Ep. 119, 5; Dig. 48, 20, 6 fin.:

    a Trojano locupletissime muneratus,

    Spart. Hadr. 3, 4:

    mulier munerata,

    Amm. 14, 7, [p. 1176] 4:

    legatus muneratus,

    id. 17, 8, 3.—In gerundive:

    non meretriculis moenerandis rem coëgit,

    Plaut. Truc. 2, 2, 55 Speng.— Absol.:

    at certatim nutricant et munerant,

    Plaut. Mil. 3, 1, 121:

    regni eum societate muneravit,

    Macr. S. 1, 7, 21:

    dignus quem maximis officiis muneres,

    Symm. Ep. 1, 104. —
    II.
    Form muneror:

    natura aliud alii muneratur,

    Cic. Inv. 2, 1, 3:

    assectatur, assidet, muneratur,

    id. Par. 5, 2, 39; Ter. Heaut. 2, 3, 59 (dub.;

    Fleck. demunerarier): Alexis me opipare muneratus est,

    Cic. Att. 7, 2, 3:

    aliquem aliquā re,

    Hor. Epod. 2, 20; App. Herm. Trim. 11. ‡ * mungo, ere [obsolete, the orig. form whence emungo, mucus, mucere, mucor, mucedo; cf. Sanscr. muk, to let go, throw off; Gr. apomussô, to wipe away; muktêr, nose; muxa, snivel], to blow the nose: mungo, mussô, Gloss. Philox.

    Lewis & Short latin dictionary > moenero

  • 45 morior

    mŏrĭor, mortŭus, 3 ( fut. part. moriturus, a, um, Cic. Arch. 12, 30; id. Div. 2, 25, 54; 2, 47, 99; Liv. 21, 12, 4; Verg. A. 4, 308; id. ib. 2, 511 et saep.; old forms acc. to the fourth conj.: si vivimu' sive morīmur, Enn. ap. Prisc. p. 830 P.; Ann. v. 384 Vahl.; inf. moriri, Plaut. As. 1, 1, 108; id. Capt. 3, 5, 54; id. Rud. 3, 3, 12; id. Ps. 4, 7, 124 Ritschl N. cr.; Ov. M. 14, 215), v. dep. [Sanscr. root mar-, die; Gr. mor- (mro-, bro-), mar; brotos, marainô; cf.: morbus, marceo], to die (cf.: pereo, intereo, occĭdo, occumbo, obeo, exspiro; class.).
    I.
    Lit.: vivam an moriar, Enn. ap. Paul. ex Fest. s. v. metus, p. 123 Müll. (Trag. v. 179 Vahl.): ego cum genui, tum morituros scivi, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 13, 28 (Trag. v. 361 Vahl.):

    mori,

    Plaut. Bacch. 3, 4, 24:

    atque eundem (L. Tarquinium)... accepimus mortuum esse, cum duodequadraginta regnavisset annos,

    Cic. Rep. 2, 20, 36:

    moriendum certe est,

    id. Sen. 20, 74:

    desiderio,

    of desire, id. Att. 1, 3, 1:

    ut fame senatores quinque morerentur,

    id. ib. 6, 1, 6:

    me esse homines mortuom dicant fame,

    Plaut. Stich. 4, 2, 57; so,

    fame,

    Sen. Contr. 1, 1, 3; 1, 7, 8:

    fame et siti,

    Liv. 7, 35, 8: siti, id. 4, 30, 8; Petr. 10; Pomp. ap. Gell. 10, 24, 5:

    vigilando,

    Juv. 3, 232: ex vulnere, of a wound, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 4:

    in tormentis,

    Liv. 40, 23:

    alterius amore,

    Ov. Am. 2, 7, 10:

    curis,

    Tib. 2, 7, 33 (6, 51):

    fame,

    Petr. 10:

    inediā,

    Plin. 14, 13, 14, § 89:

    significabat interruptis atque morientibus vocibus,

    dying accents, the accents of a dying man, Cic. Cael. 24, 59:

    mori videbamus in studio dimetiundi paene caeli atque terrae C. Galum,

    spend his whole life in, id. Sen. 14, 49:

    cum te complexā morientem, Galle, puellā Vidimus,

    desperately in love, dying for love, Prop. 1, 10, 5:

    ei mihi, si quis, Acrius ut moriar, venerit alter amor,

    id. 2, 4, 1 sq.: moriar, si, may I die, if, etc., Cic. Att. 8, 6, 4.—
    II.
    Transf., of things, to die away, decay, to wither away, pass away, to vanish, lose its strength, etc.;

    of members of the body: id quod supra vinculum est, moritur,

    loses its vitality, Cels. 7, 14.—Of plants:

    rutam et hederas illico mori,

    die away, perish, Plin. 28, 7, 23, § 78:

    moriturque ad sibila campus,

    Stat. Th. 5, 528.—Of fire:

    flammas vidi nullo concutiente mori,

    die out, go out, Ov. Am. 1, 2, 11;

    of comets: donec in exiguum moriens vanesceret ignem,

    Claud. B. Get. 248:

    unguenta moriuntur,

    lose their strength, Plin. 13, 3, 4, § 20.— To end, close:

    dies quidem jam ad umbilicum est dimidiatus mortuus,

    Plaut. Men. 1, 2, 45.—Comic.:

    vae illis virgis miseris, quae hodie in tergo morientur meo,

    will find their death, be destroyed, broken, Plaut. Capt. 3, 4, 117:

    ut iste interpositus sermo deliciarum desidiaeque moreretur,

    Cic. Cael. 31, 76:

    ne suavissimi hominis memoria moreretur,

    id. Pis. 38, 93:

    cum multa cotidie ab antiquis ficta moriantur,

    fall into disuse, become obsolete, Quint. 8, 6, 32:

    gratia,

    Ov. P. 3, 2, 27. —Esp. (in eccl. Lat.), of the loss of moral or spiritual vitality, to die, to lose virtue and divine guidance:

    in Adam omnes moriuntur,

    Vulg. 1 Cor. 15, 22:

    confirma cetera quae moritura erant,

    id. Apoc. 3, 2; cf. id. Johan. 11, 26; id. Rom. 7, 9.—Hence, mŏrtŭus, a, um, P. a., dead (class.).
    A.
    Adj.
    1.
    Lit.:

    sanguine tauri poto mortuus concidit,

    Cic. Brut. 11, 43.—Prov.:

    mortuum esse alicui,

    to be dead to one, to wish to have nothing further to do with him, Plaut. Cist. 3, 15.—
    2.
    Transf.
    a.
    Of persons, faint, overwhelmed:

    cum tu, quod tibi succederetur, exsanguis et mortuus concidisti,

    Cic. Pis. 36, 88.—
    b.
    Of things concr. and abstr., dead, decayed, withered, passed away, etc.:

    lacerti,

    Cic. Sen. 9, 27:

    flores,

    Plin. 11, 8, 8, § 18:

    et antiquae leges,

    Cic. Verr. 2, 5, 18, § 45:

    plausus,

    id. Att. 2, 19, 3:

    mortuā re verba nunc facis. Stultus es, rem actam agis,

    dead, done with, Plaut. Ps. 1, 3, 27.—
    c.
    Mare mortuum.
    (α).
    The North Sea of Europe, Plin. 4, 13, 27, § 94.—
    (β).
    The Dead Sea of Judea, Just. 36, 3.—
    B.
    Subst.: mŏrtŭus, i, m., a dead person, dead man:

    mortuum in domum inferre,

    Cic. Mil. 27, 75:

    a mortuis excitare,

    to awake from the dead, id. de Or 1, 57, 242:

    amandare aliquem infra mortuos,

    even below the dead, id. Quint. 15, 49:

    ut multis mortuus unus sufficeret,

    Juv. 15, 79:

    ossa mortuorum,

    Vulg. Matt. 23, 27.—Prov.: mortuo verba facere, to talk to a dead man, i. e. in vain, Plaut. Poen. 4, 2, 18; Ter. Phorm. 5, 9, 26.—Esp. (eccl. Lat.), dead, without spiritual life:

    nomen habes quod vivas et mortuus es,

    Vulg. Apoc. 3, 1:

    fides sine operibus mortua est,

    id. Jac. 2, 26; cf. id. Eph. 2, 1; 5, 14.—Also, dead to any thing, not alive to it, not open to its influence, etc.:

    peccato,

    Vulg. Rom. 6, 2:

    peccatis,

    id. 1 Pet. 2, 24:

    legi,

    id. Gal. 2, 19; cf.:

    mortui cum Christo ab elementis hujus mundi,

    id. Col. 2, 20:

    mortui estis, et vita vestra est abscondita cum Christo in Deo,

    id. ib. 3, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > morior

  • 46 munero

    mūnĕro ( moen-), āvi, ātum, 1, v. a., and mūnĕror, ātus (v. Gell. 18, 12, 20), 1, v. dep. [munus], to give, bestow, present a thing; to present, honor, reward with a thing (rare but class.; syn.: dono, largior, impertion.
    I.
    Form munero, with dat.: cujus exuvias et coronam huic muneravit virgini, Att. ap. Non. 499, 11: Kalendis suam matrem. Plaut. Mil. 3, 1, 97:

    Horolen,

    Flor. 3, 5, 28 (Trag. Rel. v. 446 Rib.):

    beneficium alicui,

    to render, Plaut. Capt. 5, 1, 15; Turp. ap. Non. 477, 19.—With abl.:

    ea, quibus rex te munerare constituerat,

    Cic. Deiot. 6, 17: inani me, inquis, lance muneras. Sen. Ep. 119, 5; Dig. 48, 20, 6 fin.:

    a Trojano locupletissime muneratus,

    Spart. Hadr. 3, 4:

    mulier munerata,

    Amm. 14, 7, [p. 1176] 4:

    legatus muneratus,

    id. 17, 8, 3.—In gerundive:

    non meretriculis moenerandis rem coëgit,

    Plaut. Truc. 2, 2, 55 Speng.— Absol.:

    at certatim nutricant et munerant,

    Plaut. Mil. 3, 1, 121:

    regni eum societate muneravit,

    Macr. S. 1, 7, 21:

    dignus quem maximis officiis muneres,

    Symm. Ep. 1, 104. —
    II.
    Form muneror:

    natura aliud alii muneratur,

    Cic. Inv. 2, 1, 3:

    assectatur, assidet, muneratur,

    id. Par. 5, 2, 39; Ter. Heaut. 2, 3, 59 (dub.;

    Fleck. demunerarier): Alexis me opipare muneratus est,

    Cic. Att. 7, 2, 3:

    aliquem aliquā re,

    Hor. Epod. 2, 20; App. Herm. Trim. 11. ‡ * mungo, ere [obsolete, the orig. form whence emungo, mucus, mucere, mucor, mucedo; cf. Sanscr. muk, to let go, throw off; Gr. apomussô, to wipe away; muktêr, nose; muxa, snivel], to blow the nose: mungo, mussô, Gloss. Philox.

    Lewis & Short latin dictionary > munero

  • 47 muneror

    mūnĕro ( moen-), āvi, ātum, 1, v. a., and mūnĕror, ātus (v. Gell. 18, 12, 20), 1, v. dep. [munus], to give, bestow, present a thing; to present, honor, reward with a thing (rare but class.; syn.: dono, largior, impertion.
    I.
    Form munero, with dat.: cujus exuvias et coronam huic muneravit virgini, Att. ap. Non. 499, 11: Kalendis suam matrem. Plaut. Mil. 3, 1, 97:

    Horolen,

    Flor. 3, 5, 28 (Trag. Rel. v. 446 Rib.):

    beneficium alicui,

    to render, Plaut. Capt. 5, 1, 15; Turp. ap. Non. 477, 19.—With abl.:

    ea, quibus rex te munerare constituerat,

    Cic. Deiot. 6, 17: inani me, inquis, lance muneras. Sen. Ep. 119, 5; Dig. 48, 20, 6 fin.:

    a Trojano locupletissime muneratus,

    Spart. Hadr. 3, 4:

    mulier munerata,

    Amm. 14, 7, [p. 1176] 4:

    legatus muneratus,

    id. 17, 8, 3.—In gerundive:

    non meretriculis moenerandis rem coëgit,

    Plaut. Truc. 2, 2, 55 Speng.— Absol.:

    at certatim nutricant et munerant,

    Plaut. Mil. 3, 1, 121:

    regni eum societate muneravit,

    Macr. S. 1, 7, 21:

    dignus quem maximis officiis muneres,

    Symm. Ep. 1, 104. —
    II.
    Form muneror:

    natura aliud alii muneratur,

    Cic. Inv. 2, 1, 3:

    assectatur, assidet, muneratur,

    id. Par. 5, 2, 39; Ter. Heaut. 2, 3, 59 (dub.;

    Fleck. demunerarier): Alexis me opipare muneratus est,

    Cic. Att. 7, 2, 3:

    aliquem aliquā re,

    Hor. Epod. 2, 20; App. Herm. Trim. 11. ‡ * mungo, ere [obsolete, the orig. form whence emungo, mucus, mucere, mucor, mucedo; cf. Sanscr. muk, to let go, throw off; Gr. apomussô, to wipe away; muktêr, nose; muxa, snivel], to blow the nose: mungo, mussô, Gloss. Philox.

    Lewis & Short latin dictionary > muneror

  • 48 mungo

    mūnĕro ( moen-), āvi, ātum, 1, v. a., and mūnĕror, ātus (v. Gell. 18, 12, 20), 1, v. dep. [munus], to give, bestow, present a thing; to present, honor, reward with a thing (rare but class.; syn.: dono, largior, impertion.
    I.
    Form munero, with dat.: cujus exuvias et coronam huic muneravit virgini, Att. ap. Non. 499, 11: Kalendis suam matrem. Plaut. Mil. 3, 1, 97:

    Horolen,

    Flor. 3, 5, 28 (Trag. Rel. v. 446 Rib.):

    beneficium alicui,

    to render, Plaut. Capt. 5, 1, 15; Turp. ap. Non. 477, 19.—With abl.:

    ea, quibus rex te munerare constituerat,

    Cic. Deiot. 6, 17: inani me, inquis, lance muneras. Sen. Ep. 119, 5; Dig. 48, 20, 6 fin.:

    a Trojano locupletissime muneratus,

    Spart. Hadr. 3, 4:

    mulier munerata,

    Amm. 14, 7, [p. 1176] 4:

    legatus muneratus,

    id. 17, 8, 3.—In gerundive:

    non meretriculis moenerandis rem coëgit,

    Plaut. Truc. 2, 2, 55 Speng.— Absol.:

    at certatim nutricant et munerant,

    Plaut. Mil. 3, 1, 121:

    regni eum societate muneravit,

    Macr. S. 1, 7, 21:

    dignus quem maximis officiis muneres,

    Symm. Ep. 1, 104. —
    II.
    Form muneror:

    natura aliud alii muneratur,

    Cic. Inv. 2, 1, 3:

    assectatur, assidet, muneratur,

    id. Par. 5, 2, 39; Ter. Heaut. 2, 3, 59 (dub.;

    Fleck. demunerarier): Alexis me opipare muneratus est,

    Cic. Att. 7, 2, 3:

    aliquem aliquā re,

    Hor. Epod. 2, 20; App. Herm. Trim. 11. ‡ * mungo, ere [obsolete, the orig. form whence emungo, mucus, mucere, mucor, mucedo; cf. Sanscr. muk, to let go, throw off; Gr. apomussô, to wipe away; muktêr, nose; muxa, snivel], to blow the nose: mungo, mussô, Gloss. Philox.

    Lewis & Short latin dictionary > mungo

  • 49 novator

    nŏvātor, ōris, m. [id.], a renewer, restorer (post-class.):

    verborum,

    i. e. who brings obsolete words again into use, Gell. 1, 15, 18:

    stirpis Anniae,

    Aus. Ep. 16, 32.

    Lewis & Short latin dictionary > novator

  • 50 oblivius

    oblīvĭus, a, um, adj. [oblivio], sunk into oblivion, forgotten:

    verba,

    i. e. obsolete, Varr. L. L. 5, § 10 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > oblivius

  • 51 opima

    ŏpīmus, a, um, adj. [ob, and obsolete pimo, to swell, make fat; akin to Gr. piôn, pimelê; cf. pinguis], fat, rich, plump, corpulent; of a country, etc., rich, fertile, fruitful.
    I.
    Lit.:

    regio opima et fertilis,

    Cic. Imp. Pomp. 6, 14:

    campus,

    Liv. 31, 41:

    arva,

    Verg. A. 2, 782:

    Larissa,

    Hor. C. 1, 7, 11:

    vitis,

    Plin. 14, 3, 4, § 36.—Of living beings:

    boves,

    Cic. Tusc. 5, 34, 100:

    victima,

    Plin. 10, 21, 24, § 49:

    habitus corporis,

    Cic. Brut. 16, 64:

    stabulis qualis leo saevit opimis,

    of fat cattle, Val. Fl. 6, 613.— Comp.:

    membra opimiora,

    Gell. 5, 14, 25.— Sup.:

    boves septem opimissimos,

    Tert. ad Nat. 2, 8.—
    II.
    Trop.
    A.
    Enriched, rich:

    opimus praedā,

    Cic. Verr. 2, 1, 50, § 132:

    accusatio,

    enriching, gainful, id. Fl. 33, 81:

    alterius macrescit rebus opimis,

    i. e. prosperity, Hor. Ep. 1, 2, 57:

    cadavera,

    from which their spoilers enrich themselves, Val. Fl. 3, 143:

    opus opimum casibus,

    rich in events, Tac. H. 1, 2.—
    B.
    In gen., rich, abundant, copious, sumptuous, noble, splendid: dote altili atque opimā, Plaut. Fragm. ap. Non. 72, 18:

    divitiae,

    id. Capt. 2, 2, 31:

    opima praeclaraque praeda,

    Cic. Rosc. Am. 3, 8:

    dapes,

    Verg. A. 3, 224:

    quaestus,

    Plin. 10, 51, 72, § 142:

    palma negata macrum, donata reducit opimum,

    Hor. Ep. 2, 1, 181:

    animam exhalare opimam,

    victorious, Juv. 10, 281. —So esp.:

    opima spolia,

    the arms taken on the field of battle by the victorious from the vanquished general, the spoils of honor, Liv. 1, 10; 4, 20; cf.:

    aspice, ut insignis spoliis Marcellus opimis Ingreditur,

    Verg. A. 6, 856.—Also, in gen., the arms taken from an enemy's general in single combat, Liv. 23, 46; Verg. A. 10, 449; cf. Fest. p. 186 Müll.:

    opimum belli decus,

    honorable, high, noble, Curt. 7, 4, 40:

    triumphus,

    Hor. C. 4, 4, 51:

    gloria,

    Val. Max. 4, 4, 10 fin. —As subst.: ŏpīma, ōrum, n., honorable spoils, Plin. Pan. 17.—
    C.
    In rhet., gross, overloaded:

    opimum quoddam et tamquam adipale dictionis genus,

    Cic. Or. 8, 25:

    Pindarus nimis opimā pinguique facundiā esse existimabatur,

    Gell. 17, 10, 8.— Hence, adv.: ŏpīmē, richly, sumptuously, splendidly (ante-class.):

    instructa domus opime atque opipare,

    Plaut. Bacch. 3, 1, 6; Varr. L. L. 5, § 92 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > opima

  • 52 opimus

    ŏpīmus, a, um, adj. [ob, and obsolete pimo, to swell, make fat; akin to Gr. piôn, pimelê; cf. pinguis], fat, rich, plump, corpulent; of a country, etc., rich, fertile, fruitful.
    I.
    Lit.:

    regio opima et fertilis,

    Cic. Imp. Pomp. 6, 14:

    campus,

    Liv. 31, 41:

    arva,

    Verg. A. 2, 782:

    Larissa,

    Hor. C. 1, 7, 11:

    vitis,

    Plin. 14, 3, 4, § 36.—Of living beings:

    boves,

    Cic. Tusc. 5, 34, 100:

    victima,

    Plin. 10, 21, 24, § 49:

    habitus corporis,

    Cic. Brut. 16, 64:

    stabulis qualis leo saevit opimis,

    of fat cattle, Val. Fl. 6, 613.— Comp.:

    membra opimiora,

    Gell. 5, 14, 25.— Sup.:

    boves septem opimissimos,

    Tert. ad Nat. 2, 8.—
    II.
    Trop.
    A.
    Enriched, rich:

    opimus praedā,

    Cic. Verr. 2, 1, 50, § 132:

    accusatio,

    enriching, gainful, id. Fl. 33, 81:

    alterius macrescit rebus opimis,

    i. e. prosperity, Hor. Ep. 1, 2, 57:

    cadavera,

    from which their spoilers enrich themselves, Val. Fl. 3, 143:

    opus opimum casibus,

    rich in events, Tac. H. 1, 2.—
    B.
    In gen., rich, abundant, copious, sumptuous, noble, splendid: dote altili atque opimā, Plaut. Fragm. ap. Non. 72, 18:

    divitiae,

    id. Capt. 2, 2, 31:

    opima praeclaraque praeda,

    Cic. Rosc. Am. 3, 8:

    dapes,

    Verg. A. 3, 224:

    quaestus,

    Plin. 10, 51, 72, § 142:

    palma negata macrum, donata reducit opimum,

    Hor. Ep. 2, 1, 181:

    animam exhalare opimam,

    victorious, Juv. 10, 281. —So esp.:

    opima spolia,

    the arms taken on the field of battle by the victorious from the vanquished general, the spoils of honor, Liv. 1, 10; 4, 20; cf.:

    aspice, ut insignis spoliis Marcellus opimis Ingreditur,

    Verg. A. 6, 856.—Also, in gen., the arms taken from an enemy's general in single combat, Liv. 23, 46; Verg. A. 10, 449; cf. Fest. p. 186 Müll.:

    opimum belli decus,

    honorable, high, noble, Curt. 7, 4, 40:

    triumphus,

    Hor. C. 4, 4, 51:

    gloria,

    Val. Max. 4, 4, 10 fin. —As subst.: ŏpīma, ōrum, n., honorable spoils, Plin. Pan. 17.—
    C.
    In rhet., gross, overloaded:

    opimum quoddam et tamquam adipale dictionis genus,

    Cic. Or. 8, 25:

    Pindarus nimis opimā pinguique facundiā esse existimabatur,

    Gell. 17, 10, 8.— Hence, adv.: ŏpīmē, richly, sumptuously, splendidly (ante-class.):

    instructa domus opime atque opipare,

    Plaut. Bacch. 3, 1, 6; Varr. L. L. 5, § 92 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > opimus

  • 53 pauper

    pauper, pĕris ( fem. paupera, Plaut. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 12, 519, called obsolete by Varr. L. L. 8, § 77 Müll.— Neutr. pauperum, Cael. Aur. Tard. 1, 1, 33.— Gen. plur. pauperorum, Petr. 46 dub.; Inscr. ex Ann. p. Chr. n. 341: AMATOR PAVPERORVM, ap. Fea, Framm. de' Fasti Cons. p. 90), adj. [root pau- of pauros (cf. paucus, etc.), and per- of pario, pe-per-i, producing little], poor, i. e. not wealthy, of small means, that has only enough for his moderate expenses (cf.: indigus, egenus, inops).— Absol.:

    pauper, cui opera vita erat, ruri fere Se continebat,

    Ter. Phorm. 2, 3, 16:

    qui (judices) saepe propter invidiam adimunt diviti, Aut propter misericordiam addunt pauperi,

    id. ib. 2, 1, 47:

    optavit honeste in patriā pauper vivere,

    id. And. 4, 5, 3:

    servus domini pauperis,

    id. Eun. 3, 2, 33; Cic. Par. 6, 3, 50:

    sisne ex pauperrimo dives factus,

    id. Vatin. 12, 29:

    si abundans opibus pauperem se vocet,

    Quint. 11, 1, 21:

    quod Aeque pauperibus prodest, locupletibus aeque,

    Hor. Ep. 1, 1, 25.—With in and abl.:

    meo sum pauper in aere,

    Hor. Ep. 2, 2, 12.—
    (β).
    With gen.:

    horum Semper ego optarim pauperrimus esse bonorum,

    Hor. S. 1, 1, 79:

    pauper Opimius argenti positi intus et auri,

    id. ib. 2, 3, 142:

    aquae,

    id. C. 3, 30, 11.— Subst.: pauper, ĕris, comm., a poor man:

    pauperum tabernae,

    Hor. C. 1, 4, 13:

    pauperum cenae,

    id. ib. 3, 29, 14:

    pauperum sepulcra,

    id. Epod. 17, 47:

    pauperiorum turbae,

    id. S. 1, 1, 111.—
    2.
    Of things, poor, scanty, inconsiderable, small, meagre (mostly poet. and in post-Aug. prose).— Absol.:

    pauperes res inopesque,

    Plaut. Rud. 1, 5, 24:

    ager,

    Tib. 1, 1, 23 (19):

    mensa,

    id. 1, 1, 37:

    pauperis tuguri culmen,

    Verg. E. 1, 69:

    domus,

    id. A. 12, 519:

    et carmen venā pauperiore fluit,

    Ov. P. 4, 2, 20:

    pauper pudor,

    Phaedr. 2, 1, 14:

    nomina pauperis aevi,

    Luc. 10, 151:

    eloquentia,

    Quint. 10, 5, 5.— With gen.:

    pauper sulci cerealis Abella,

    Sil. 8, 545.—With abl.: exemplis pauperior, App. Flor. fin.
    B.
    Transf., for egenus, needy, indigent: homo Pauper, qui educit in egestate liberos, Caecil. ap. Gell. 2, 23, 21:

    inopes ac pauperes,

    Cic. Par. 6, 3, 52.—
    II.
    Trop., poor, feeble, intellectually (very rare; cf.

    miser, misellus): miser enim et (ut ita dicam) pauper orator est, qui, etc.,

    Quint. 8 prooem. § 28.—
    (β).
    Pauperes spiritu, i. e. humble, Vulg. Matt. 5, 3.—Hence, adv., poorly; in comp.:

    pauperius incedit,

    Tert. Cult. Fem. 11 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > pauper

  • 54 praerancidus

    prae-rancĭdus, a, um, adj., very stale; trop., obsolete: finitiones, Probus ap. Gell. 13, 20, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > praerancidus

  • 55 Salii

    1.
    Sălĭi, ōrum, m. [2. salio; hence, prop., the Leapers, Jumpers], a college of priests at Rome dedicated by Numa to the service of Mars, who, armed and bearing the ancilia (v. ancile), with songs and dances, made solemn processions every year, in the first half of March, about the city and its sacred places. Their songs, being in an obsolete language, were almost unintelligible in the class. per.:

    Salii a salitando, quod facere in Comitio in sacris quotannis et solent et debent,

    Varr. L. L. 5, § 85 Müll.; cf. Ov. F. 3, 260 sq.; Liv. 1, 20; Fest. s. h. v. p. 326 Müll.; id. s. v. axamenta, p. 3 ib.; Cic. Rep. 2, 14, 26; id. de Or. 3, 51, 197:

    Saliūm,

    Hor. C. 1, 36, 12; 4, 1, 28; Verg. A. 8, 663; Quint. 1, 6, 40; 1, 10, 20; Val. Max. 1, 1, 9; Capitol. M. Aur. 4.—In Tibur such Salii were priests of Hercules, Serv. Verg. A. 8, 285; Macr. S. 3, 12; cf. Inscr. Orell. 2249; 2761; and v. axamenta;

    hence also in Virg. (ubertate doctrinae altioris,

    Macr. 1.1.), introduced as priests of Hercules, Verg. A. 8, 285.—There were also in Alba such Salii, Inscr. Orell. 2247 and 2248.—In sing.:

    SALIVS,

    Inscr. Orell. 2242 sq. —Hence, Să-lĭus, a, um, adj.
    1.
    Of or belonging to the Salii:

    Salias virgines Cincius ait esse conducticias, quae ad Salios adhibeantur, cum apicibus paludatas, quas Aelius Stilo scripsit sacrificium facere in regiā cum pontifice paludatas cum apicibus in modum Saliorum,

    Fest. p. 329 Müll.; cf. Marquardt 1. 1. p. 374.—
    2.
    (=Saliaris, II.) Sumptuous:

    Saliae (sc. epulae),

    App. M. 4, 22.
    2.
    Sălĭi, ōrum, m., the Salians, a part of the Franks, Amm. 17, 8, 3.—In sing., Claud. Laud. Stil. 1, 222. [p. 1619]

    Lewis & Short latin dictionary > Salii

  • 56 venenum

    vĕnēnum, i, n., orig., like pharmakon, any thing, esp. any liquid substance, that powerfully affects or changes the condition of the body, a potion, juice, drug (cf. virus).
    I.
    In gen.: qui venenum dicit, adicere debet, utrum malum an bonum; nam et medicamenta venena sunt: quia eo nomine omne continetur, quod adhibitum naturam ejus, cui adhibitum esset, mutat. Cum id quod nos venenum appellamus, Graeci pharmakon dicunt, apud illos quoque tam medicamenta, quam quae nocent hoc nomine continentur, etc., Dig. 50, 16, 236; cf. ib. 48, 8, 3.—Obsolete, however, in this general signif.: qui venenum malum fecit fecerit, an old legal formula in Cic. Clu. 54, 148:

    avaritia pecuniae studium habet: ea quasi venenis malis imbuta corpus animum que virilem effeminat,

    Sall. C. 11, 3.—
    II.
    In partic.
    A.
    In a bad sense, like pharmakon (freq. and class.).
    1. a.
    Lit.:

    ipsius veneni quae ratio fingitur? ubi quaesitum est? quem ad modum paratum? cui, quo in loco traditum?

    Cic. Cael. 24, 58; 21, 51; id. Clu. 60, 165; 61, 169; id. Phil. 11, 6, 13; id. N. D. 3, 33, 81; id. Tusc. 1, 40, 96:

    nobis veratrum est acre venenum,

    Lucr. 4, 638; Verg. A. 4, 514; Hor. C. 1, 37, 28; id. Epod. 3, 5; 5, 22; id. S. 2, 3, 131:

    dare,

    Liv. 40, 24, 5.—
    b.
    Trop., mischief, evil, destruction (rare, and not in Cic.):

    discordia ordinum est venenum urbis hujus,

    Liv. 3, 67, 6: regis Rupili pus atque venenum, i e. [p. 1968] virulence, Hor. S. 1, 7, 1.—Of bad poems, Cat. 44, 12; 77, 5; cf.:

    humili veneno laedere aliquem,

    Stat. Th. 1, 171:

    venena linguarum, Treb. Poll. Trig. Tyr. 30: lingua est suffusa veneno,

    Ov. M. 2, 777.—
    2.
    Lit., a magical potion, charm:

    item ut Medea Peliam concoxit senem: Quem medicamento et suis venenis dicitur Fecisse rursus ex sene adulescentulum,

    Plaut. Ps. 3, 2, 81:

    dira Medeae,

    Hor. Epod. 5, 62:

    Colcha,

    id. C. 2, 13, 8:

    Colchica,

    id. Epod. 17, 35; Cic. Or. 37, 129; Hor. C. 1, 27, 22; id. Epod. 5, 22; 5, 87; id. S. 1, 8, 19; 2, 1, 48; Ov. M. 7, 209; 14, 55; 14, 403:

    qui quodam quasi veneno perficiat, ut veros heredes moveat,

    Cic. Off. 3, 19, 76:

    id quod amatorium appellatur, venenum est,

    Dig. 48, 8, 3.—
    b.
    Trop., charm, seduction: aetas et corpus tenerum et morigeratio, Haec sunt venena formosarum mulierum, Afran. ap. Non. 2, 7:

    intactos isto satius tentare veneno (i. e. amore),

    Prop. 2, 12 (3, 3), 19:

    blandum,

    Sil. 7, 453; 11, 309:

    occultum inspires ignem fallasque veneno (i. e. amoris),

    Verg. A. 1, 688.—
    B.
    In a good sense.
    1.
    A coloring material, a color, dye, paint ( poet.):

    alba nec Assyrio fucatur lana veneno,

    Verg. G. 2, 465; Hor. Ep. 2, 1, 207; Ov. R. Am. 351.—
    * 2.
    A drug used in embalming, Luc. 8, 691.

    Lewis & Short latin dictionary > venenum

См. также в других словарях:

  • Obsolete — Studioalbum von Fear Factory Veröffentlichung 28. Juli 1998 Label Roadrunner Records …   Deutsch Wikipedia

  • obsolète — [ ɔpsɔlɛt ] adj. • 1596; lat. obsoletus 1 ♦ Ling. Qui n est plus en usage. Mot obsolète. ⇒ ancien, désuet. 2 ♦ Écon. Dont l usage se raréfie au profit d une nouveauté. Une machine obsolète. ⇒ périmé, vieux. « l armement nucléaire, toujours… …   Encyclopédie Universelle

  • obsolete — ob‧so‧lete [ˈɒbsəliːt ǁ ˌɑːbsəˈliːt] adjective if something is obsolete, it is old fashioned and no longer useful, because something newer or better has been invented: • Will handheld computers make books obsolete? • companies burdened with… …   Financial and business terms

  • obsolete — I adjective abandoned, anachronistic, anachronous, ancient, antediluvian, antiquated, antique, archaic, archaistic, bygone, dated, dead, discarded, discontinued, dismissed, disused, early, expired, extinct, fallen into desuetude, fallen into… …   Law dictionary

  • Obsolete — Ob so*lete, a. [L. obsoletus, p. p. of obsolescere. See {Obsolescent}.] 1. No longer in use; gone into disuse; disused; neglected; as, an obsolete word; an obsolete statute; applied chiefly to words, writings, or observances. [1913 Webster] 2.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • obsolete — obsolete, obsolescent Both words are derived from Latin obsolescere meaning ‘to fall into disuse’. Something (either physical, such as a piece of machinery, or conceptual, such as a custom or idea) is obsolete when it is outdated and no longer… …   Modern English usage

  • Obsolete — Ob so*lete, v. i. To become obsolete; to go out of use. [R.] Fitzed. Hall. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • obsolete — [äb΄sə lēt′, äb′sə lēt΄] adj. [L obsoletus, pp. of obsolescere, to go out of use < ob (see OB ) + * solescere (< exolescere, to grow out of use < ex ,EX 1 + ? alescere, to increase: see ADOLESCENT)] 1. no longer in use or practice;… …   English World dictionary

  • obsolete — (adj.) 1570s, from L. obsoletus grown old, worn out, pp. of obsolescere fall into disuse, probably from ob away (see OB (Cf. ob )) + solere to be used to, be accustomed (see INSOLENT (Cf. insolent)) …   Etymology dictionary

  • obsolete — *old, antiquated, archaic, antique, ancient, venerable, antediluvian Antonyms: current …   New Dictionary of Synonyms

  • obsolete — [adj] no longer in use, in vogue anachronistic, ancient, antediluvian, antiquated, antique, archaic, bygone, dated, dead, dead and gone*, dinosaur*, discarded, disused, done for*, dusty, extinct, fossil, gone, had it*, has been*, horse and buggy* …   New thesaurus

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»