Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

nĭtor

  • 1 nītor

        nītor nīxus (usu. in lit. sense) and nīsus (usu. fig.), ī, dep.    [CNI-], to bear upon, press upon, lean, support oneself: niti modo ac statim concidere, strive to rise, S.: stirpibus suis niti: mulierculā nixus: hastā, V.: nixus baculo, O.: cothurno, strut, H.: nixi genibus, on their knees, L.: nixus in hastam, V.: humi nitens, V.— To make way, press forward, advance, mount, climb, fly: serpentes, simul ac primum niti possunt: nituntur gradibus, V.: ad sidera, V.: in aëre, O.: in adversum, O.: niti corporibus, struggle, S.— To strain in giving birth, bring forth: nitor, am in labor, O.— Fig., to strive, put forth exertion, make an effort, labor, endeavor: virtute et patientiā nitebantur, Cs.: tantum, quantum potest, quisque nitatur: pro libertate summā ope niti, S.: ad sollicitandas civitates, Cs.: ne gravius in eum consuleretur, S.: maxime, ut, etc., N.: summā vi Cirtam inrumpere nititur, S.: patriam recuperare, N.: vestigia ponere, O.: ad inmortalitatem: in vetitum, O.— To contend, insist: nitamur igitur nihil posse percipi. — To rest, rely, depend upon: coniectura in quā nititur divinatio: cuius in vitā nitebatur salus civitatis: quā (auctoritate) apud exteras <*>ationes, Cs.: rebus iudicatis: quo confugies? ubi nitere?
    * * *
    I
    niti, nisus sum V DEP
    press/lean upon; struggle; advance; depend on (with abl.); strive, labor
    II
    niti, nixus sum V DEP
    press/lean upon; struggle; advance; depend on (with abl.); strive, labor
    III
    brightness, splendor; brilliance; gloss, sheen; elegance, style, polish; flash

    Latin-English dictionary > nītor

  • 2 nitor

        nitor ōris, m    [cf. niteo], brightness, splendor, lustre, sheen: diurnus, the daylight, O.: argenti et auri, O.— Sleekness, plumpness, good looks, beauty, neatness, elegance: corporis, T.: Glycerae, H.: nullus in cute, Iu.: corporum, L.: habitus, Iu.—Fig., of style, elegance, grace: orationis: domesticus eloquii, O.—Of character, dignity, excellence: generis, O.
    * * *
    I
    niti, nisus sum V DEP
    press/lean upon; struggle; advance; depend on (with abl.); strive, labor
    II
    niti, nixus sum V DEP
    press/lean upon; struggle; advance; depend on (with abl.); strive, labor
    III
    brightness, splendor; brilliance; gloss, sheen; elegance, style, polish; flash

    Latin-English dictionary > nitor

  • 3 nitor

    1.
    nītor, nīsus and nixus ( inf. nitier, Lucr. 1, 1059; old form of the part. perf.: gnitus et gnixus a genibus prisci dixerunt, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.), 3, v. dep. n. [from gnitor; root gnic- or gnig-; cf.: nico, conivere], to bear or rest upon something.
    I.
    Lit.
    (α).
    With abl.: ambae te obsecramus genibus nixae, we implore thee upon our knees, i. e. kneeling, Plaut. Rud. 3, 3, 33:

    stirpibus suis niti,

    Cic. Tusc. 5, 13, 37:

    herbescens viriditas, quae nixa fibris stirpium sensim adulescit,

    id. Sen. 15, 51:

    hastili nixus,

    id. Rab. Perd. 7, 21:

    mulierculā nixus,

    id. Verr. 2, 5, 33, § 86:

    juvenis, qui nititur hastā,

    Verg. A. 6, 760:

    paribus nitens Cyllenius alis Constitit,

    id. ib. 4, 252:

    nixus baculo,

    Ov. P. 1, 8, 52.—
    (β).
    With in and acc.:

    nixus in hastam,

    Verg. A. 12, 398.—
    (γ).
    With de:

    de quā pariens arbore nixa dea est,

    Ov. H. 21, 100.—
    (δ).
    With gen. of place:

    humi nitens,

    Verg. A. 2, 380.—
    (ε).
    Absol.: Sisiphu' versat Saxum sudans nitendo, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    niti modo ac statim concidere,

    to strive to rise, Sall. J. 101, 11.—
    B.
    Transf.
    1.
    To make one's way with an effort, to press forward, advance; and, with respect to the goal, to mount, climb, fly, etc. (mostly poet.):

    quaedam serpentes ortae extra aquam simul ac primum niti possunt, aquam persequuntur,

    Cic. N. D. 2, 48, 124:

    nituntur gradibus,

    Verg. A. 2, 442:

    in altas rupes,

    Luc. 4, 37:

    ad sidera,

    Verg. G. 2, 427:

    in aëra,

    Ov. P. 2, 7, 27:

    in adversum,

    id. M. 2, 72:

    sursum nitier,

    Lucr. 1, 1059.—Of violent bodily motion:

    niti corporibus et ea huc illuc, quasi vitabundi aut jacientes tela agitare,

    to struggle, Sall. J. 60, 4.—
    2.
    To strain in giving birth, to bring forth, Plin. 9, 35, 54, § 107 (al. eniti):

    nitor,

    I am in labor, Ov. M. 9, 302; Pseud.-Ov. Her. 21, 100.—
    3.
    To strain for a stool, Suet. Vesp. 20.—
    II.
    Trop.
    A.
    To strive, to exert one's self, make an effort, labor, endeavor:

    moderatio modo virium adsit et tantum, quantum potest, quisque nitatur,

    Cic. Sen. 10, 33; Nep. Att. 15, 2:

    nisurus contra regem,

    Caes. B. C. 2, 37; Sall. C. 38, 2:

    pro aliquo,

    Liv. 35, 10; cf.:

    pro libertate summā ope niti,

    Sall. J. 31, 17:

    nitebantur, ne gravius in eum consuleretur,

    Sall. J. 13, 8; cf.:

    unus Miltiades maxime nitebatur, ut, etc.,

    Nep. Milt. 4, 2. — Inf.:

    summā vi Cirtam irrumpere nititur,

    Sall. J. 25, 9:

    patriam recuperare niti,

    Nep. Pelop. 2:

    ingenio nitor non periisse meo,

    Ov. P. 3, 5, 34; id. M. 8, 694.— Absol., of soldiers hard pressed in battle:

    tamen virtute et patientia nitebantur atque omnia vulnera sustinebant,

    Caes. B. C. 1, 45.—
    2.
    To strive after a thing:

    ad immortalitatem gloriae niti,

    Cic. Sen. 23, 82:

    ad summa, Quint. prooem. § 20: in vetitum,

    Ov. Am. 3, 4, 17.—
    3.
    To try to prove, contend in argument, argue, with acc. and inf.:

    nitamur igitur nihil posse percipi,

    Cic. Ac. 2, 21, 68.—
    B.
    To rest, rely, depend upon a thing.
    (α).
    With in and abl.:

    nixus in nomine inani,

    Lucr. 5, 909:

    conjectura in quā nititur divinatio,

    Cic. Div. 2, 26, 55:

    ea, in quibus causa nititur,

    id. Cael. 10, 25:

    cujus in vitā nitebatur salus civitatis,

    id. Mil. 7, 19.—
    (β).
    With abl.:

    spe niti,

    Cic. Att. 3, 9, 2:

    consilio atque auctoritate alicujus,

    id. Off. 1, 34, 122; id. Fam. 1, 5, a, 2:

    si quis hoc uno nititur quod sit ignobilis,

    id. Clu. 40, 112.—
    (γ).
    With ubi:

    quo confugies? ubi nitere?

    Cic. Verr. 2, 2, 64, § 155.—Hence, P. a., as subst., Nixus, i, m., only plur., Nixi, ōrum, m., three guardian deities of women in labor, the statues of whom, representing them in a kneeling posture, stood on the Capitol before the chapel of Minerva, Paul. ex Fest. p. 174 Müll.:

    magno Lucinam Nixosque patres clamore vocabam,

    Ov. M. 9, 294.
    2.
    nĭtor, ōris, m. [niteo], brightness, splendor, lustre, sheen.
    I.
    Lit.:

    nitor exoriens aurorae,

    Lucr. 4, 538:

    diurnus,

    the daylight, Ov. H. 18, 78:

    herbarum viridis,

    Lucr. 5, 783:

    argenti et auri,

    Ov. P. 3, 4, 23:

    eboris,

    Plin. 7, 15, 13, § 64:

    materiae,

    of the wood, id. 16, 40, 79, § 215:

    speculi,

    id. 11, 37, 64, § 170:

    gladii,

    id. 2, 25, 22, § 89:

    nigerrimus gemmae,

    id. 37, 10, 69, § 184:

    nitorem cutis facit sal,

    id. 31, 7, 41, § 84.— Plur.:

    nitores splendoresque auri,

    Gell. 2, 6, 4.—
    B.
    Transf.
    1.
    Sleekness, plumpness, good looks, beauty:

    nitor corporis,

    Ter. Eun. 2, 2, 10:

    urit me Glycerae nitor,

    Hor. C. 1, 19, 5:

    Liparei nitor Hebri,

    id. ib. 3, 12, 6:

    nullus totā nitor in cute,

    Juv. 9, 13.—
    2.
    Neatness, elegance, brilliancy of external appearance:

    si quem... aliquid offendit, si purpurae genus, si amicorum catervae, si splendor, si nitor,

    Cic. Cael. 31, 77:

    habitus,

    Juv. 3, 180:

    oppidum praecipui nitoris,

    Plin. 4, 12, 26, § 85.—
    3.
    In gen., color, Lucr. 2, 819:

    ludis et externo tincta nitore caput,

    Prop. 2, 14, 26 (3, 11, 2).—
    II.
    Trop., of speech, splendor, elegance, grace of style. —With gen.:

    adhibendus erit in eis explicandis quidam orationis nitor,

    Cic. Or. 32, 115:

    domesticus eloquii,

    Ov. P. 2, 2, 51:

    nitor et cultus descriptionum,

    Tac. Or. 20:

    translationum,

    Quint. 12, 10, 36.— Absol.:

    sublimitas et magnificentia et nitor,

    Quint. 8, 3, 3:

    eruditione ac nitore praestare,

    id. 10, 1, 98:

    scripsit non sine cultu ac nitore,

    id. 10, 1, 124.—
    B.
    Of character, dignity, excellence:

    generis,

    Ov. P. 2, 9, 17; splendid liberality, Stat. S. 3, 3, 149.

    Lewis & Short latin dictionary > nitor

  • 4 nitor

    I.
    brillance, brightness, glow, elegance, splendor.
    II.
    to rest, lean, support oneself / trust in, depend upon.
    III.
    to strive, exert oneself, make an effort, persevere.
    IV.
    splendor, glow, elegance, brilliance, brightness.

    Latin-English dictionary of medieval > nitor

  • 5 ad-nītor (ann-)

        ad-nītor (ann-) nīxus or nīsus, dep.,    to lean against, lean upon: ad aliquod tamquam adminiculum: adnixi hastis, V. — Fig., to take pains, make an effort, exert oneself, strive: acrius ut, etc., S.: pro se quisque, ut, etc., L.: ad ea patranda, S.: de triumpho: pro ullo, L.: adversus eam actionem, L.: mecum, S.: hoc idem de intercessoribus, L.: adnitente Crasso, S.: si paululum adnitatur, makes an additional effort, L.

    Latin-English dictionary > ad-nītor (ann-)

  • 6 ē-nītor

        ē-nītor -nīxus or -nīsus, ī, dep.,    to force a way out, struggle upwards, mount, climb, ascend: pede aut manu, L.: in ascensu non facile, Cs.: in altiora, Ta.: impetu capto enituntur, scale the height, L.: Enisus arces attigit igneas, H.: Viribus eniti quarum, by whose support mounting up, V.: aggerem, to mount, Ta.—To bring forth, bear: plurīs enisa partūs decessit, L.: fetūs enixa, V.: quem Pleïas enixa est, O. — To exert oneself, make an effort, struggle, strive: tantum celeritate navis enisus est, ut, etc., Cs.: eniti, ut amici animum excitat: ab eisdem summā ope enisum, ne tale decretum fieret, S.: gnatum mihi corrigere, T.: usui esse populo R., S.: in utroque: ad dicendum.

    Latin-English dictionary > ē-nītor

  • 7 in-nītor

        in-nītor nīxus (-nīsus, Ta.), ī, dep.,    to lean upon, support oneself by: innititur hastae, O.: moli, O.: scutis innixi, Cs.: hastā innixus, L.

    Latin-English dictionary > in-nītor

  • 8 ob-nītor

        ob-nītor nīxus, ī, dep.,    to bear upon, press against, struggle with, strain at: remi Obnixi crepuere, V.: obnixi urgebant, L.: obnixo genu scuto, pressed against, N.: Arboris trunco, V.: manu hostibus, Ta.—Fig., to strive against, resist, oppose: stant obnixi, L.: stant obnixa omnia contra, all is in obstinate conflict, V.: adversis, Ta.

    Latin-English dictionary > ob-nītor

  • 9 re-nītor

        re-nītor —, ī, dep.,    to strive against, withstand, resist: illi renitentes, L.

    Latin-English dictionary > re-nītor

  • 10 Nixi

    1.
    nītor, nīsus and nixus ( inf. nitier, Lucr. 1, 1059; old form of the part. perf.: gnitus et gnixus a genibus prisci dixerunt, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.), 3, v. dep. n. [from gnitor; root gnic- or gnig-; cf.: nico, conivere], to bear or rest upon something.
    I.
    Lit.
    (α).
    With abl.: ambae te obsecramus genibus nixae, we implore thee upon our knees, i. e. kneeling, Plaut. Rud. 3, 3, 33:

    stirpibus suis niti,

    Cic. Tusc. 5, 13, 37:

    herbescens viriditas, quae nixa fibris stirpium sensim adulescit,

    id. Sen. 15, 51:

    hastili nixus,

    id. Rab. Perd. 7, 21:

    mulierculā nixus,

    id. Verr. 2, 5, 33, § 86:

    juvenis, qui nititur hastā,

    Verg. A. 6, 760:

    paribus nitens Cyllenius alis Constitit,

    id. ib. 4, 252:

    nixus baculo,

    Ov. P. 1, 8, 52.—
    (β).
    With in and acc.:

    nixus in hastam,

    Verg. A. 12, 398.—
    (γ).
    With de:

    de quā pariens arbore nixa dea est,

    Ov. H. 21, 100.—
    (δ).
    With gen. of place:

    humi nitens,

    Verg. A. 2, 380.—
    (ε).
    Absol.: Sisiphu' versat Saxum sudans nitendo, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    niti modo ac statim concidere,

    to strive to rise, Sall. J. 101, 11.—
    B.
    Transf.
    1.
    To make one's way with an effort, to press forward, advance; and, with respect to the goal, to mount, climb, fly, etc. (mostly poet.):

    quaedam serpentes ortae extra aquam simul ac primum niti possunt, aquam persequuntur,

    Cic. N. D. 2, 48, 124:

    nituntur gradibus,

    Verg. A. 2, 442:

    in altas rupes,

    Luc. 4, 37:

    ad sidera,

    Verg. G. 2, 427:

    in aëra,

    Ov. P. 2, 7, 27:

    in adversum,

    id. M. 2, 72:

    sursum nitier,

    Lucr. 1, 1059.—Of violent bodily motion:

    niti corporibus et ea huc illuc, quasi vitabundi aut jacientes tela agitare,

    to struggle, Sall. J. 60, 4.—
    2.
    To strain in giving birth, to bring forth, Plin. 9, 35, 54, § 107 (al. eniti):

    nitor,

    I am in labor, Ov. M. 9, 302; Pseud.-Ov. Her. 21, 100.—
    3.
    To strain for a stool, Suet. Vesp. 20.—
    II.
    Trop.
    A.
    To strive, to exert one's self, make an effort, labor, endeavor:

    moderatio modo virium adsit et tantum, quantum potest, quisque nitatur,

    Cic. Sen. 10, 33; Nep. Att. 15, 2:

    nisurus contra regem,

    Caes. B. C. 2, 37; Sall. C. 38, 2:

    pro aliquo,

    Liv. 35, 10; cf.:

    pro libertate summā ope niti,

    Sall. J. 31, 17:

    nitebantur, ne gravius in eum consuleretur,

    Sall. J. 13, 8; cf.:

    unus Miltiades maxime nitebatur, ut, etc.,

    Nep. Milt. 4, 2. — Inf.:

    summā vi Cirtam irrumpere nititur,

    Sall. J. 25, 9:

    patriam recuperare niti,

    Nep. Pelop. 2:

    ingenio nitor non periisse meo,

    Ov. P. 3, 5, 34; id. M. 8, 694.— Absol., of soldiers hard pressed in battle:

    tamen virtute et patientia nitebantur atque omnia vulnera sustinebant,

    Caes. B. C. 1, 45.—
    2.
    To strive after a thing:

    ad immortalitatem gloriae niti,

    Cic. Sen. 23, 82:

    ad summa, Quint. prooem. § 20: in vetitum,

    Ov. Am. 3, 4, 17.—
    3.
    To try to prove, contend in argument, argue, with acc. and inf.:

    nitamur igitur nihil posse percipi,

    Cic. Ac. 2, 21, 68.—
    B.
    To rest, rely, depend upon a thing.
    (α).
    With in and abl.:

    nixus in nomine inani,

    Lucr. 5, 909:

    conjectura in quā nititur divinatio,

    Cic. Div. 2, 26, 55:

    ea, in quibus causa nititur,

    id. Cael. 10, 25:

    cujus in vitā nitebatur salus civitatis,

    id. Mil. 7, 19.—
    (β).
    With abl.:

    spe niti,

    Cic. Att. 3, 9, 2:

    consilio atque auctoritate alicujus,

    id. Off. 1, 34, 122; id. Fam. 1, 5, a, 2:

    si quis hoc uno nititur quod sit ignobilis,

    id. Clu. 40, 112.—
    (γ).
    With ubi:

    quo confugies? ubi nitere?

    Cic. Verr. 2, 2, 64, § 155.—Hence, P. a., as subst., Nixus, i, m., only plur., Nixi, ōrum, m., three guardian deities of women in labor, the statues of whom, representing them in a kneeling posture, stood on the Capitol before the chapel of Minerva, Paul. ex Fest. p. 174 Müll.:

    magno Lucinam Nixosque patres clamore vocabam,

    Ov. M. 9, 294.
    2.
    nĭtor, ōris, m. [niteo], brightness, splendor, lustre, sheen.
    I.
    Lit.:

    nitor exoriens aurorae,

    Lucr. 4, 538:

    diurnus,

    the daylight, Ov. H. 18, 78:

    herbarum viridis,

    Lucr. 5, 783:

    argenti et auri,

    Ov. P. 3, 4, 23:

    eboris,

    Plin. 7, 15, 13, § 64:

    materiae,

    of the wood, id. 16, 40, 79, § 215:

    speculi,

    id. 11, 37, 64, § 170:

    gladii,

    id. 2, 25, 22, § 89:

    nigerrimus gemmae,

    id. 37, 10, 69, § 184:

    nitorem cutis facit sal,

    id. 31, 7, 41, § 84.— Plur.:

    nitores splendoresque auri,

    Gell. 2, 6, 4.—
    B.
    Transf.
    1.
    Sleekness, plumpness, good looks, beauty:

    nitor corporis,

    Ter. Eun. 2, 2, 10:

    urit me Glycerae nitor,

    Hor. C. 1, 19, 5:

    Liparei nitor Hebri,

    id. ib. 3, 12, 6:

    nullus totā nitor in cute,

    Juv. 9, 13.—
    2.
    Neatness, elegance, brilliancy of external appearance:

    si quem... aliquid offendit, si purpurae genus, si amicorum catervae, si splendor, si nitor,

    Cic. Cael. 31, 77:

    habitus,

    Juv. 3, 180:

    oppidum praecipui nitoris,

    Plin. 4, 12, 26, § 85.—
    3.
    In gen., color, Lucr. 2, 819:

    ludis et externo tincta nitore caput,

    Prop. 2, 14, 26 (3, 11, 2).—
    II.
    Trop., of speech, splendor, elegance, grace of style. —With gen.:

    adhibendus erit in eis explicandis quidam orationis nitor,

    Cic. Or. 32, 115:

    domesticus eloquii,

    Ov. P. 2, 2, 51:

    nitor et cultus descriptionum,

    Tac. Or. 20:

    translationum,

    Quint. 12, 10, 36.— Absol.:

    sublimitas et magnificentia et nitor,

    Quint. 8, 3, 3:

    eruditione ac nitore praestare,

    id. 10, 1, 98:

    scripsit non sine cultu ac nitore,

    id. 10, 1, 124.—
    B.
    Of character, dignity, excellence:

    generis,

    Ov. P. 2, 9, 17; splendid liberality, Stat. S. 3, 3, 149.

    Lewis & Short latin dictionary > Nixi

  • 11 Nixus

    1.
    nītor, nīsus and nixus ( inf. nitier, Lucr. 1, 1059; old form of the part. perf.: gnitus et gnixus a genibus prisci dixerunt, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.), 3, v. dep. n. [from gnitor; root gnic- or gnig-; cf.: nico, conivere], to bear or rest upon something.
    I.
    Lit.
    (α).
    With abl.: ambae te obsecramus genibus nixae, we implore thee upon our knees, i. e. kneeling, Plaut. Rud. 3, 3, 33:

    stirpibus suis niti,

    Cic. Tusc. 5, 13, 37:

    herbescens viriditas, quae nixa fibris stirpium sensim adulescit,

    id. Sen. 15, 51:

    hastili nixus,

    id. Rab. Perd. 7, 21:

    mulierculā nixus,

    id. Verr. 2, 5, 33, § 86:

    juvenis, qui nititur hastā,

    Verg. A. 6, 760:

    paribus nitens Cyllenius alis Constitit,

    id. ib. 4, 252:

    nixus baculo,

    Ov. P. 1, 8, 52.—
    (β).
    With in and acc.:

    nixus in hastam,

    Verg. A. 12, 398.—
    (γ).
    With de:

    de quā pariens arbore nixa dea est,

    Ov. H. 21, 100.—
    (δ).
    With gen. of place:

    humi nitens,

    Verg. A. 2, 380.—
    (ε).
    Absol.: Sisiphu' versat Saxum sudans nitendo, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    niti modo ac statim concidere,

    to strive to rise, Sall. J. 101, 11.—
    B.
    Transf.
    1.
    To make one's way with an effort, to press forward, advance; and, with respect to the goal, to mount, climb, fly, etc. (mostly poet.):

    quaedam serpentes ortae extra aquam simul ac primum niti possunt, aquam persequuntur,

    Cic. N. D. 2, 48, 124:

    nituntur gradibus,

    Verg. A. 2, 442:

    in altas rupes,

    Luc. 4, 37:

    ad sidera,

    Verg. G. 2, 427:

    in aëra,

    Ov. P. 2, 7, 27:

    in adversum,

    id. M. 2, 72:

    sursum nitier,

    Lucr. 1, 1059.—Of violent bodily motion:

    niti corporibus et ea huc illuc, quasi vitabundi aut jacientes tela agitare,

    to struggle, Sall. J. 60, 4.—
    2.
    To strain in giving birth, to bring forth, Plin. 9, 35, 54, § 107 (al. eniti):

    nitor,

    I am in labor, Ov. M. 9, 302; Pseud.-Ov. Her. 21, 100.—
    3.
    To strain for a stool, Suet. Vesp. 20.—
    II.
    Trop.
    A.
    To strive, to exert one's self, make an effort, labor, endeavor:

    moderatio modo virium adsit et tantum, quantum potest, quisque nitatur,

    Cic. Sen. 10, 33; Nep. Att. 15, 2:

    nisurus contra regem,

    Caes. B. C. 2, 37; Sall. C. 38, 2:

    pro aliquo,

    Liv. 35, 10; cf.:

    pro libertate summā ope niti,

    Sall. J. 31, 17:

    nitebantur, ne gravius in eum consuleretur,

    Sall. J. 13, 8; cf.:

    unus Miltiades maxime nitebatur, ut, etc.,

    Nep. Milt. 4, 2. — Inf.:

    summā vi Cirtam irrumpere nititur,

    Sall. J. 25, 9:

    patriam recuperare niti,

    Nep. Pelop. 2:

    ingenio nitor non periisse meo,

    Ov. P. 3, 5, 34; id. M. 8, 694.— Absol., of soldiers hard pressed in battle:

    tamen virtute et patientia nitebantur atque omnia vulnera sustinebant,

    Caes. B. C. 1, 45.—
    2.
    To strive after a thing:

    ad immortalitatem gloriae niti,

    Cic. Sen. 23, 82:

    ad summa, Quint. prooem. § 20: in vetitum,

    Ov. Am. 3, 4, 17.—
    3.
    To try to prove, contend in argument, argue, with acc. and inf.:

    nitamur igitur nihil posse percipi,

    Cic. Ac. 2, 21, 68.—
    B.
    To rest, rely, depend upon a thing.
    (α).
    With in and abl.:

    nixus in nomine inani,

    Lucr. 5, 909:

    conjectura in quā nititur divinatio,

    Cic. Div. 2, 26, 55:

    ea, in quibus causa nititur,

    id. Cael. 10, 25:

    cujus in vitā nitebatur salus civitatis,

    id. Mil. 7, 19.—
    (β).
    With abl.:

    spe niti,

    Cic. Att. 3, 9, 2:

    consilio atque auctoritate alicujus,

    id. Off. 1, 34, 122; id. Fam. 1, 5, a, 2:

    si quis hoc uno nititur quod sit ignobilis,

    id. Clu. 40, 112.—
    (γ).
    With ubi:

    quo confugies? ubi nitere?

    Cic. Verr. 2, 2, 64, § 155.—Hence, P. a., as subst., Nixus, i, m., only plur., Nixi, ōrum, m., three guardian deities of women in labor, the statues of whom, representing them in a kneeling posture, stood on the Capitol before the chapel of Minerva, Paul. ex Fest. p. 174 Müll.:

    magno Lucinam Nixosque patres clamore vocabam,

    Ov. M. 9, 294.
    2.
    nĭtor, ōris, m. [niteo], brightness, splendor, lustre, sheen.
    I.
    Lit.:

    nitor exoriens aurorae,

    Lucr. 4, 538:

    diurnus,

    the daylight, Ov. H. 18, 78:

    herbarum viridis,

    Lucr. 5, 783:

    argenti et auri,

    Ov. P. 3, 4, 23:

    eboris,

    Plin. 7, 15, 13, § 64:

    materiae,

    of the wood, id. 16, 40, 79, § 215:

    speculi,

    id. 11, 37, 64, § 170:

    gladii,

    id. 2, 25, 22, § 89:

    nigerrimus gemmae,

    id. 37, 10, 69, § 184:

    nitorem cutis facit sal,

    id. 31, 7, 41, § 84.— Plur.:

    nitores splendoresque auri,

    Gell. 2, 6, 4.—
    B.
    Transf.
    1.
    Sleekness, plumpness, good looks, beauty:

    nitor corporis,

    Ter. Eun. 2, 2, 10:

    urit me Glycerae nitor,

    Hor. C. 1, 19, 5:

    Liparei nitor Hebri,

    id. ib. 3, 12, 6:

    nullus totā nitor in cute,

    Juv. 9, 13.—
    2.
    Neatness, elegance, brilliancy of external appearance:

    si quem... aliquid offendit, si purpurae genus, si amicorum catervae, si splendor, si nitor,

    Cic. Cael. 31, 77:

    habitus,

    Juv. 3, 180:

    oppidum praecipui nitoris,

    Plin. 4, 12, 26, § 85.—
    3.
    In gen., color, Lucr. 2, 819:

    ludis et externo tincta nitore caput,

    Prop. 2, 14, 26 (3, 11, 2).—
    II.
    Trop., of speech, splendor, elegance, grace of style. —With gen.:

    adhibendus erit in eis explicandis quidam orationis nitor,

    Cic. Or. 32, 115:

    domesticus eloquii,

    Ov. P. 2, 2, 51:

    nitor et cultus descriptionum,

    Tac. Or. 20:

    translationum,

    Quint. 12, 10, 36.— Absol.:

    sublimitas et magnificentia et nitor,

    Quint. 8, 3, 3:

    eruditione ac nitore praestare,

    id. 10, 1, 98:

    scripsit non sine cultu ac nitore,

    id. 10, 1, 124.—
    B.
    Of character, dignity, excellence:

    generis,

    Ov. P. 2, 9, 17; splendid liberality, Stat. S. 3, 3, 149.

    Lewis & Short latin dictionary > Nixus

  • 12 splendor

    splendor, ōris, m. [splendeo], sheen, brightness, brilliance, lustre, splendor.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (mostly poet. and in post-Aug. prose;

    syn.: fulgor, nitor): splendor acer adurit saepe oculos,

    Lucr. 4, 304:

    splendor clipeo clarior, Plaut Mil. 1, 1, 1: caelum splendore plenum,

    id. Merc. 5, 2, 39:

    flammae,

    Ov. F. 5, 366:

    auri (with nitor gemmae),

    Auct. Her. 4, 50, 63:

    argenti,

    Hor. S. 1, 4, 28:

    jussine in splendorem dare bullas has foribus nostris?

    to be polished, Plaut. As. 2, 4, 20; cf. id. Aul. 4, 1, 16:

    clarus vestis purpureaï,

    Lucr. 2, 52; cf.:

    magnificus Babylonicorum,

    id. 4, 1029:

    aquaï,

    clearness, id. 4, 211:

    aquarum,

    Front. Aquaed. 89:

    minii,

    Plin. 33, 7, 40, § 121:

    lapidis phengitae,

    Suet. Dom. 14 et saep.— Plur.:

    nitores et splendores auri,

    Gell. 2, 6, 4: tremuli splendores, Claud. Cons. Prob. et Olyb. 123. —
    B.
    In partic., of style of living, etc., splendor, magnificence, sumptuousness (class.;

    syn. magnificentia): (majores nostri) in publicā dignitate omnia ad gloriam splendoremque revocarunt,

    Cic. Fl. 12, 28:

    si quem horum aliquid offendit, si amicorum catervae, si splendor, si nitor,

    id. Cael. 31, 77:

    splendor domūs atque victūs,

    Gell. 1, 14, 1.—
    II.
    Trop., lustre, splendor, honor, dignity, excellence, etc. (so most freq. in Cic.):

    honesti homines et summo splendore praediti,

    Cic. Clu. 69, 198:

    summorum hominum splendor,

    id. de Or. 1, 45, 200: senator [p. 1745] populi Romani, splendor ordinis, id. Caecin. 10, 28:

    equester,

    id. Rosc. Am. 48, 140; cf. id. Fam. 1, 3, 1; 1, 12, 27:

    imperii,

    id. Imp. Pomp. 14, 41:

    animi et vitae,

    id. Rep. 2, 42, 69:

    vitae,

    Liv. 3, 35, 1:

    dignitatis,

    Cic. Sull. 1:

    M. Catonis splendorem maculare,

    id. Sest. 28, 60:

    harum rerum splendor omnis et amplitudo,

    id. Off. 1, 20, 67:

    splendore nominis capti,

    id. Fin. 1, 13, 42:

    verborum Graecorum,

    id. Or. 49, 164; cf. id. ib. 31, 110; Plin. Ep. 7, 9, 2; Hor. Ep. 2, 2, 111:

    actio ejus habebat in voce magnum splendorem,

    clearness, Cic. Brut. 68, 239; so,

    vocis,

    id. ib. 71, 250; Plin. 20, 6, 21, § 47.

    Lewis & Short latin dictionary > splendor

  • 13 conitor

    cō-nītor (less correctly con-nītor; cf.

    Ritschl, Opusc. II. 448 sq.), nisus or nix us (conisus,

    Plaut. Mil. 1, 1, 29; Liv. 1, 33, 5; 3, 63, 4 et saep.; Val. Max. 2, 7, 2; Ser. Ep. 94, 31; Val. Fl. 3, 193; Sil. 2, 629; Tac. A. 11, 31; 15, 42 al.:

    conixus,

    Cic. Tusc. 2, 21, 47 B. and K.; id. N. D. 2, 43, 110; Lucr. 2, 160; Verg. E. 1, 15; id. A. 5, 264 et saep.; Liv. 3, 70, 5 al.; Plin. 8, 8, 8, § 26; Sil. 9, 379; Tac. H. 4, 53; Gell. 15, 16, 4), 3, v. dep. ( inf. conitier, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 44; cf. Trag. Rel. p. 284 Rib.), to put forth all one's strength, strive, struggle, endeavor.
    I.
    Lit., of physical exertion.
    A.
    In gen.
    a.
    Absol. or with abl. of means:

    pol si quidem Conisus esses, per corium, per viscera Perque os elephanti transmineret bracchium,

    Plaut. Mil. 1, 1, 29: dein ejus germanum cornibus conitier, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 44 (Trag. Praet. v. 23 Rib.):

    corniger est valido conixus corpore taurus,

    Cic. N. D. 2, 43, 110; cf.:

    atque genu flexo Taurus conititur ingens,

    id. Arat. 290 (536):

    illam famuli ferebant, conixi umeris,

    Verg. A. 5, 264:

    dextrā,

    id. ib. 5, 642:

    fert ingens toto conixus corpore saxum,

    id. ib. 10, 127:

    adversis Conixi incurrunt hastis,

    id. ib. 11, 613:

    undique omnes conisi hostem avertunt,

    Liv. 3, 63, 4; 35, 5, 12:

    omnibus copiis conisus Ancus,

    id. 1, 33, 5:

    tres juvenes conixi arborem unam evellebant,

    id. 33, 5, 7; 41, 4, 2:

    Antiochus omnibus regni viribus conixus,

    id. 33, 19, 9:

    ni equestre proelium conixi omni vi perficerent,

    id. 3, 70, 5:

    totis conisus viribus,

    Val. Fl. 3, 193:

    si coniterentur (mulae),

    Dig. 9, 2, 52, § 2.—
    b.
    With inf.:

    coniterentur modo uno animo omnes invadere hostem,

    Liv. 9, 31, 12 Weissenb. ad loc.:

    inligare conisa est,

    Tac. A. 15, 51; Dig. 23, 3, 9, § 3.—
    c.
    With ut:

    (parvi) conituntur sese ut erigant,

    Cic. Fin. 5, 15, 42.—
    d.
    With ad and acc.:

    ut rursus ad surgendum coniti non possent,

    Curt. 7, 3, 13:

    ceteris ad convincendum eum conisis,

    Tac. A. 15, 66:

    omnibus imperii nervis ad revocandam pristinae disciplinam militiae conisus est,

    Val. Max. 2, 7, 2.—
    B.
    Esp.,
    1.
    To press upon, press toward, struggle toward, strive to reach; with in and acc. of place:

    equitatus summum in jugum virtute conititur,

    Caes. B. C. 1, 46:

    in unum locum,

    Liv. 31, 21, 10:

    praealtam in arborem,

    Tac. A. 11, 31.—So poet., of a weapon:

    in hastam,

    Sil. 10, 252.—Of things:

    in quem coepere locum conixa feruntur (primordia rerum),

    Lucr. 2, 160.—
    2.
    To struggle in giving birth, to labor (cf. enitor):

    spem gregis, ah! silice in nudā conixa reliquit,

    Verg. E. 1, 15. —
    II.
    Trop., of mental effort, etc.:

    praesto est domina omnium et regina, ratio, quae conixa per se et progressa longius, fit perfecta virtus,

    putting forth her own energy, Cic. Tusc. 2, 21, 47:

    quantum coniti animo potes,

    id. Off. 3, 2, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > conitor

  • 14 Nisus

    1.
    nīsus, a, um, Part., from nitor.
    2.
    nīsus, ūs, m. [nitor], a pressing or resting upon or against, a pressure; a striving, exertion, labor, effort (mostly poet.; nixus in good prose, v. h. v.): pedetentim et sedato nisu, a tread, step, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 48:

    pinnarum nisus inanis,

    a flight, Lucr. 6, 834; so,

    insolitos docuere nisus,

    Hor. C. 4, 4, 8:

    hic dea se primum rapido pulcherrima nisu Sistit,

    Verg. A. 11, 852:

    stat gravis Entellus nisuque immotus eodem, etc.,

    in the same posture, id. ib. 5, 437: hunc stirps Oceani maturis nisibus Aethra Edidit, pains, throes, labor of parturition (v. 2. nixus), Ov. F. 5, 171.—In prose:

    tamquam nisus evomentis adjuvaret,

    retchings, Tac. A. 12, 67:

    uti prospectus nisusque per saxa facilius foret,

    Sall. J. 94, 1 Dietsch:

    quae dubia nisu videbantur,

    id. ib. 94, 2 Dietsch:

    non pervenit nisu sed impetu,

    Quint. 8, 4, 9; 1, 12, 10.
    3.
    Nīsus, i, m., = Nisos
    I.
    A king of Megara, father of Scylla, who, in order to gain the love of Minos, cut off her father's purple hair, on which the safety of his kingdom depended, whereupon Nisus was changed into a sparrow-hawk, and Scylla into the bird ciris, Verg. G. 1, 404 sq.; Ov. M. 8, 8 sqq.; v. Scylla.—
    B.
    Hence,
    1.
    Nī-saeus, a, um, adj., of or belonging to Nisus, Nisæan:

    et vos Nisaei, naufraga monstra, canes,

    i. e. Scylla, the daughter of Phorcus, Ov. F. 4, 500; cf. id. A. A. 1, 331.—
    2.
    Nīsēis, ĭdis, f., the daughter of Nisus, Scylla (q. v.), confounded with the daughter of Phorcus:

    praeterita cautus Niseide navita gaudet,

    Ov. R. Am. 737.—
    3.
    Nī-sēĭus, a, um, adj., of or belonging to Nisus, Nisæan: per mare caeruleum trahitur Niseia virgo, Verg. Cir. 390; Ov. M. 8, 35.—
    4.
    Nīsĭas, ădis, f., Nisæan, i. e. Megarian: Nisiades matres Nisiadesque nurus, of Megaris, in Sicily (a colony of Megara, in Greece), Ov. H. 15, 54.—
    II.
    Son of Hyrtacus and friend of Euryalus, Verg. A. 5, 294; 9, 176 sq.

    Lewis & Short latin dictionary > Nisus

  • 15 nisus

    1.
    nīsus, a, um, Part., from nitor.
    2.
    nīsus, ūs, m. [nitor], a pressing or resting upon or against, a pressure; a striving, exertion, labor, effort (mostly poet.; nixus in good prose, v. h. v.): pedetentim et sedato nisu, a tread, step, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 48:

    pinnarum nisus inanis,

    a flight, Lucr. 6, 834; so,

    insolitos docuere nisus,

    Hor. C. 4, 4, 8:

    hic dea se primum rapido pulcherrima nisu Sistit,

    Verg. A. 11, 852:

    stat gravis Entellus nisuque immotus eodem, etc.,

    in the same posture, id. ib. 5, 437: hunc stirps Oceani maturis nisibus Aethra Edidit, pains, throes, labor of parturition (v. 2. nixus), Ov. F. 5, 171.—In prose:

    tamquam nisus evomentis adjuvaret,

    retchings, Tac. A. 12, 67:

    uti prospectus nisusque per saxa facilius foret,

    Sall. J. 94, 1 Dietsch:

    quae dubia nisu videbantur,

    id. ib. 94, 2 Dietsch:

    non pervenit nisu sed impetu,

    Quint. 8, 4, 9; 1, 12, 10.
    3.
    Nīsus, i, m., = Nisos
    I.
    A king of Megara, father of Scylla, who, in order to gain the love of Minos, cut off her father's purple hair, on which the safety of his kingdom depended, whereupon Nisus was changed into a sparrow-hawk, and Scylla into the bird ciris, Verg. G. 1, 404 sq.; Ov. M. 8, 8 sqq.; v. Scylla.—
    B.
    Hence,
    1.
    Nī-saeus, a, um, adj., of or belonging to Nisus, Nisæan:

    et vos Nisaei, naufraga monstra, canes,

    i. e. Scylla, the daughter of Phorcus, Ov. F. 4, 500; cf. id. A. A. 1, 331.—
    2.
    Nīsēis, ĭdis, f., the daughter of Nisus, Scylla (q. v.), confounded with the daughter of Phorcus:

    praeterita cautus Niseide navita gaudet,

    Ov. R. Am. 737.—
    3.
    Nī-sēĭus, a, um, adj., of or belonging to Nisus, Nisæan: per mare caeruleum trahitur Niseia virgo, Verg. Cir. 390; Ov. M. 8, 35.—
    4.
    Nīsĭas, ădis, f., Nisæan, i. e. Megarian: Nisiades matres Nisiadesque nurus, of Megaris, in Sicily (a colony of Megara, in Greece), Ov. H. 15, 54.—
    II.
    Son of Hyrtacus and friend of Euryalus, Verg. A. 5, 294; 9, 176 sq.

    Lewis & Short latin dictionary > nisus

  • 16 nixus

    1.
    nixus and nīsus, a, um, Part., from 1. nitor.
    2.
    nixus, ūs, m. [1. nitor], a pressure (the same as nisus, v. 2, nisus).
    I.
    Lit.: astra se nixu suo conglobata continent, revolution, course, * Cic. N. D. 2, 46, 117. —
    II.
    Transf., a striving, exertion, effort:

    hic ad summum non pervenit nixu (al. nisu), sed impetu,

    Quint. 8, 4, 9; 1, 12, 10. —
    B.
    In partic., pains, throes, travail of parturition:

    fetūs nixibus edunt,

    Verg. G. 4, 199; Ov. H. 4, 126:

    laboriosi nixūs,

    Gell. 12, 1, 4.—
    III.
    Nixus, a constellation; v. Engonasi.

    Lewis & Short latin dictionary > nixus

  • 17 cōnītor

        cōnītor (not conn-), nīsus or nīxus, ī    [com- + nitor], dep., to put forth all one's strength, make an effort, strive, struggle, endeavor: omnes conisi hostem avertunt, L.: valido corpore: dextrā, V.: omnibus copiis, L.: uno animo invadere hostem, L.: sese ut erigant.—To press upon, press toward, struggle toward, strive to reach: summā in iugum virtute, Cs.: in unum locum, L.—To labor, be in labor: Spem gregis conixa reliquit, V.—Fig., to endeavor, struggle: ut omnes intellegant: ratio conixa per se, putting forth her own energy: ad convincendum eum, Ta.: omnibus copiis, L.
    * * *
    I
    coniti, conisus sum V DEP
    strain, strive (physically); put forth; endeavor eagerly; struggle (to reach)
    II
    coniti, conixus sum V DEP
    strain, strive (physically); put forth; endeavor eagerly; struggle (to reach)

    Latin-English dictionary > cōnītor

  • 18 fūcātus

        fūcātus adj.    [P. of fuco], painted, colored, falsified, counterfeit: internosci omnia fucata a sinceris: naturalis non fucatus nitor: candor: īsdem ineptiis fucata sunt illa omnia.

    Latin-English dictionary > fūcātus

  • 19 nīsus

        nīsus    P. of nitor.
    * * *
    pressing upon/down; pressure, push; endeavor; exertion; strong muscular effor

    Latin-English dictionary > nīsus

  • 20 nītēns

        nītēns entis,    P. of nitor.

    Latin-English dictionary > nītēns

См. также в других словарях:

  • Nitor — medioximus, a rainforest snail, near Dungog, in Australia Scientific classification Kingdom …   Wikipedia

  • NITOR — in vultu et corpore, τὸ ἔυχρουν: in palaestra, bonus color. Cicero, Sine nitore et palaestra, quod inde ad orationem translatum. Graecis ἐυπίνεια, ab eadem palaestrae metaphora. Ptronius nitorem absolute de minio dixit, quia inter colores… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • nitor — (del lat. «nitor, ōris») m. Nitidez. * * * nitor. (Del lat. nitor, ōris). m. p. us. Cualidad de nítido …   Enciclopedia Universal

  • nitor — (Del lat. nitor, ōris). m. p. us. Cualidad de nítido …   Diccionario de la lengua española

  • Nitor medioximus — Nitor medioximus, a rainforest snail, near Dungog, in Australia Scientific classification Kingdom …   Wikipedia

  • nitor — monitor …   Dictionnaire des rimes

  • Nitor — Glans …   Danske encyklopædi

  • nitor —    (s.m.) Equivalente di nitidum genus …   Dizionario di retorica par stefano arduini & matteo damiani

  • nitor — …   Useful english dictionary

  • Нит — а, муж. Стар. редк.Отч.: Нитович, Нитовна.Происхождение: (От лат. nitor блеск.)Именины: 2 сент., 10 нояб. Словарь личных имён. Нит Блестящий (лат.). 2 сентября (20 августа) – см. Никон. 10 ноября (28 октября) – мученик Нит. День Ангел …   Словарь личных имен

  • Mauvais-garçon — Pour les articles homonymes, voir Mauvais garçon (homonymie). Aux XVIe et XVIIe siècles, mais aussi dans les siècles précédents, les mauvais garçons étaient des bandes armées, souvent des brigands, des mercenaires, lansquenets et reîtres… …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»