Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

minos

  • 61 Gortynii

    Gortyna, ae, and Gortyne, ēs (also Cortynia, ae, Varr. R. R. 1, 7, 6; and Gortyn, nos, acc. to the Gr. Gortun, Val. Fl. 1, 709), f., = Gortunê, an important and very ancient city of Crete, Mel. 2, 7, 12; Plin. 4, 12, 20, § 59; 12, 1, 5, § 11; Luc. 3, 186; Sen. Troad. 821.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Gortynĭus, a, um, adj., of or belonging to the city of Gortyna, Gortynian; and poet., in gen., for Cretan (cf. Gnosius, under Gnosus, II. A.):

    judex,

    of Gortyna, Cic. Phil. 5, 5, 13: canis, Varius ap. Macr. S. 6, 2:

    stabula,

    Verg. E. 6, 60:

    spicula,

    id. A. 11, 773:

    arbiter,

    i. e. Minos, Stat. Th. 4, 530:

    aliger,

    i. e. Dœdalus, Aus. Idyll. 10, 300.—In Plur.: Gortynii, ōrum, m., the inhabitants of Gortyna, Gortynians, Liv. 33, 3; 37, 60.—
    B.
    Gortynĭăcus, a, um, adj., Gortynian, Cretan:

    arcus,

    Ov. M. 7, 778. —
    C.
    Gortynis, ĭdis, f., adj., the same:

    arundo,

    Luc. 6, 214.

    Lewis & Short latin dictionary > Gortynii

  • 62 Gortynis

    Gortyna, ae, and Gortyne, ēs (also Cortynia, ae, Varr. R. R. 1, 7, 6; and Gortyn, nos, acc. to the Gr. Gortun, Val. Fl. 1, 709), f., = Gortunê, an important and very ancient city of Crete, Mel. 2, 7, 12; Plin. 4, 12, 20, § 59; 12, 1, 5, § 11; Luc. 3, 186; Sen. Troad. 821.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Gortynĭus, a, um, adj., of or belonging to the city of Gortyna, Gortynian; and poet., in gen., for Cretan (cf. Gnosius, under Gnosus, II. A.):

    judex,

    of Gortyna, Cic. Phil. 5, 5, 13: canis, Varius ap. Macr. S. 6, 2:

    stabula,

    Verg. E. 6, 60:

    spicula,

    id. A. 11, 773:

    arbiter,

    i. e. Minos, Stat. Th. 4, 530:

    aliger,

    i. e. Dœdalus, Aus. Idyll. 10, 300.—In Plur.: Gortynii, ōrum, m., the inhabitants of Gortyna, Gortynians, Liv. 33, 3; 37, 60.—
    B.
    Gortynĭăcus, a, um, adj., Gortynian, Cretan:

    arcus,

    Ov. M. 7, 778. —
    C.
    Gortynis, ĭdis, f., adj., the same:

    arundo,

    Luc. 6, 214.

    Lewis & Short latin dictionary > Gortynis

  • 63 Gortynius

    Gortyna, ae, and Gortyne, ēs (also Cortynia, ae, Varr. R. R. 1, 7, 6; and Gortyn, nos, acc. to the Gr. Gortun, Val. Fl. 1, 709), f., = Gortunê, an important and very ancient city of Crete, Mel. 2, 7, 12; Plin. 4, 12, 20, § 59; 12, 1, 5, § 11; Luc. 3, 186; Sen. Troad. 821.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Gortynĭus, a, um, adj., of or belonging to the city of Gortyna, Gortynian; and poet., in gen., for Cretan (cf. Gnosius, under Gnosus, II. A.):

    judex,

    of Gortyna, Cic. Phil. 5, 5, 13: canis, Varius ap. Macr. S. 6, 2:

    stabula,

    Verg. E. 6, 60:

    spicula,

    id. A. 11, 773:

    arbiter,

    i. e. Minos, Stat. Th. 4, 530:

    aliger,

    i. e. Dœdalus, Aus. Idyll. 10, 300.—In Plur.: Gortynii, ōrum, m., the inhabitants of Gortyna, Gortynians, Liv. 33, 3; 37, 60.—
    B.
    Gortynĭăcus, a, um, adj., Gortynian, Cretan:

    arcus,

    Ov. M. 7, 778. —
    C.
    Gortynis, ĭdis, f., adj., the same:

    arundo,

    Luc. 6, 214.

    Lewis & Short latin dictionary > Gortynius

  • 64 legifer

    lēgĭfer, fĕra, fĕrum, adj. [lex-fero], lawgiving ( poet.).
    I.
    Adj.:

    Minos,

    Ov. Am. 3, 10, 41:

    legifera Ceres (as the foundress of the social life of mankind),

    Verg. A. 4, 58. —
    II.
    Subst.: lēgĭfer, ĕri, m., a law-giver, applied to Moses, Lact. 4, 17, 7; Tert. Apol. 19 fin.; Prud. steph. 3, 363; Vulg. Isa. 33, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > legifer

  • 65 Nisus

    1.
    nīsus, a, um, Part., from nitor.
    2.
    nīsus, ūs, m. [nitor], a pressing or resting upon or against, a pressure; a striving, exertion, labor, effort (mostly poet.; nixus in good prose, v. h. v.): pedetentim et sedato nisu, a tread, step, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 48:

    pinnarum nisus inanis,

    a flight, Lucr. 6, 834; so,

    insolitos docuere nisus,

    Hor. C. 4, 4, 8:

    hic dea se primum rapido pulcherrima nisu Sistit,

    Verg. A. 11, 852:

    stat gravis Entellus nisuque immotus eodem, etc.,

    in the same posture, id. ib. 5, 437: hunc stirps Oceani maturis nisibus Aethra Edidit, pains, throes, labor of parturition (v. 2. nixus), Ov. F. 5, 171.—In prose:

    tamquam nisus evomentis adjuvaret,

    retchings, Tac. A. 12, 67:

    uti prospectus nisusque per saxa facilius foret,

    Sall. J. 94, 1 Dietsch:

    quae dubia nisu videbantur,

    id. ib. 94, 2 Dietsch:

    non pervenit nisu sed impetu,

    Quint. 8, 4, 9; 1, 12, 10.
    3.
    Nīsus, i, m., = Nisos
    I.
    A king of Megara, father of Scylla, who, in order to gain the love of Minos, cut off her father's purple hair, on which the safety of his kingdom depended, whereupon Nisus was changed into a sparrow-hawk, and Scylla into the bird ciris, Verg. G. 1, 404 sq.; Ov. M. 8, 8 sqq.; v. Scylla.—
    B.
    Hence,
    1.
    Nī-saeus, a, um, adj., of or belonging to Nisus, Nisæan:

    et vos Nisaei, naufraga monstra, canes,

    i. e. Scylla, the daughter of Phorcus, Ov. F. 4, 500; cf. id. A. A. 1, 331.—
    2.
    Nīsēis, ĭdis, f., the daughter of Nisus, Scylla (q. v.), confounded with the daughter of Phorcus:

    praeterita cautus Niseide navita gaudet,

    Ov. R. Am. 737.—
    3.
    Nī-sēĭus, a, um, adj., of or belonging to Nisus, Nisæan: per mare caeruleum trahitur Niseia virgo, Verg. Cir. 390; Ov. M. 8, 35.—
    4.
    Nīsĭas, ădis, f., Nisæan, i. e. Megarian: Nisiades matres Nisiadesque nurus, of Megaris, in Sicily (a colony of Megara, in Greece), Ov. H. 15, 54.—
    II.
    Son of Hyrtacus and friend of Euryalus, Verg. A. 5, 294; 9, 176 sq.

    Lewis & Short latin dictionary > Nisus

  • 66 nisus

    1.
    nīsus, a, um, Part., from nitor.
    2.
    nīsus, ūs, m. [nitor], a pressing or resting upon or against, a pressure; a striving, exertion, labor, effort (mostly poet.; nixus in good prose, v. h. v.): pedetentim et sedato nisu, a tread, step, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 48:

    pinnarum nisus inanis,

    a flight, Lucr. 6, 834; so,

    insolitos docuere nisus,

    Hor. C. 4, 4, 8:

    hic dea se primum rapido pulcherrima nisu Sistit,

    Verg. A. 11, 852:

    stat gravis Entellus nisuque immotus eodem, etc.,

    in the same posture, id. ib. 5, 437: hunc stirps Oceani maturis nisibus Aethra Edidit, pains, throes, labor of parturition (v. 2. nixus), Ov. F. 5, 171.—In prose:

    tamquam nisus evomentis adjuvaret,

    retchings, Tac. A. 12, 67:

    uti prospectus nisusque per saxa facilius foret,

    Sall. J. 94, 1 Dietsch:

    quae dubia nisu videbantur,

    id. ib. 94, 2 Dietsch:

    non pervenit nisu sed impetu,

    Quint. 8, 4, 9; 1, 12, 10.
    3.
    Nīsus, i, m., = Nisos
    I.
    A king of Megara, father of Scylla, who, in order to gain the love of Minos, cut off her father's purple hair, on which the safety of his kingdom depended, whereupon Nisus was changed into a sparrow-hawk, and Scylla into the bird ciris, Verg. G. 1, 404 sq.; Ov. M. 8, 8 sqq.; v. Scylla.—
    B.
    Hence,
    1.
    Nī-saeus, a, um, adj., of or belonging to Nisus, Nisæan:

    et vos Nisaei, naufraga monstra, canes,

    i. e. Scylla, the daughter of Phorcus, Ov. F. 4, 500; cf. id. A. A. 1, 331.—
    2.
    Nīsēis, ĭdis, f., the daughter of Nisus, Scylla (q. v.), confounded with the daughter of Phorcus:

    praeterita cautus Niseide navita gaudet,

    Ov. R. Am. 737.—
    3.
    Nī-sēĭus, a, um, adj., of or belonging to Nisus, Nisæan: per mare caeruleum trahitur Niseia virgo, Verg. Cir. 390; Ov. M. 8, 35.—
    4.
    Nīsĭas, ădis, f., Nisæan, i. e. Megarian: Nisiades matres Nisiadesque nurus, of Megaris, in Sicily (a colony of Megara, in Greece), Ov. H. 15, 54.—
    II.
    Son of Hyrtacus and friend of Euryalus, Verg. A. 5, 294; 9, 176 sq.

    Lewis & Short latin dictionary > nisus

  • 67 Orcus

    Orcus, i, m. [kindr. with herkos and the Lat. urgeo:

    Orcum quem dicimus, ait Verrius ab antiquis dictum uragum,

    Fest. p. 202 Müll.—Hence, prop., that which impels, constrains, confines]. the Lower World, the abode of the dead, Orcus: Acherunsia templa alta Orci, salvete infera, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 6 Müll. (Trag. v. 107 Vahl.); Lucr. 1, 115; 6, 762:

    Minos sedet arbiter Orci,

    Prop. 4, 18, 27; Verg. A. 6, 273. —
    II.
    Transf.
    A.
    The god of the infernal regions, Orcus, Pluto:

    Orcus recipere ad se hanc noluit,

    Plaut. Ps. 3, 2, 6:

    bene vale, apud Orcum te videbo,

    id. As. 3, 3, 16:

    ut Verres alter Orcus, venisse Ennam, etc.,

    Cic. Verr. 2, 4, 50, § 111:

    pallidus,

    Verg. G. 1, 277.—
    B.
    Death (mostly poet.):

    horriferis accibant vocibus Orcum,

    Lucr. 5, 996; Hor. Ep. 2, 2, 178:

    Orcum morari,

    to hesitate to die, id. C. 3, 27, 50:

    rapacis Orci fine destinatā,

    id. ib. 2, 18, 30: cum Orco rationem habere, to risk one's life, Varr. R. [p. 1277] R. 1, 4:

    janua haec Orci,

    Plaut. Bacch. 3, 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > Orcus

  • 68 Pasiphaa

    Pāsĭphăē, ēs, and Pāsĭphăa, ae, = Pasiphaê (the All-shining), daughter of Helios, sister of Circe, wife of Minos, and mother of Androgeus, Phœdra, and Ariadne, and also of the Minotaur by a beautiful bull, which Venus, out of hatred, had inspired her with a passion for, Ov. A. A. 1, 295; Cic. N. D. 3, 19, 48; id. Div. 1, 43, 96; Serv. Verg. A. 6, 14; Hyg. Fab. 40:

    Pasiphaen nivei solatur amore juvenci,

    Verg. E. 6, 46:

    Pasiphaae fano, Cic. Div. l. l.: Pasiphaes gener,

    i.e. Theseus, Ov. Ib. 90.— Hence,
    II.
    Pāsĭphăēïus, a, um, adj., Pasiphœan. —In the fem. subst.: Pāsĭ-phaēïa, Phœdra, Ov. M. 15, 500.

    Lewis & Short latin dictionary > Pasiphaa

  • 69 Pasiphae

    Pāsĭphăē, ēs, and Pāsĭphăa, ae, = Pasiphaê (the All-shining), daughter of Helios, sister of Circe, wife of Minos, and mother of Androgeus, Phœdra, and Ariadne, and also of the Minotaur by a beautiful bull, which Venus, out of hatred, had inspired her with a passion for, Ov. A. A. 1, 295; Cic. N. D. 3, 19, 48; id. Div. 1, 43, 96; Serv. Verg. A. 6, 14; Hyg. Fab. 40:

    Pasiphaen nivei solatur amore juvenci,

    Verg. E. 6, 46:

    Pasiphaae fano, Cic. Div. l. l.: Pasiphaes gener,

    i.e. Theseus, Ov. Ib. 90.— Hence,
    II.
    Pāsĭphăēïus, a, um, adj., Pasiphœan. —In the fem. subst.: Pāsĭ-phaēïa, Phœdra, Ov. M. 15, 500.

    Lewis & Short latin dictionary > Pasiphae

  • 70 Pasiphaeia

    Pāsĭphăē, ēs, and Pāsĭphăa, ae, = Pasiphaê (the All-shining), daughter of Helios, sister of Circe, wife of Minos, and mother of Androgeus, Phœdra, and Ariadne, and also of the Minotaur by a beautiful bull, which Venus, out of hatred, had inspired her with a passion for, Ov. A. A. 1, 295; Cic. N. D. 3, 19, 48; id. Div. 1, 43, 96; Serv. Verg. A. 6, 14; Hyg. Fab. 40:

    Pasiphaen nivei solatur amore juvenci,

    Verg. E. 6, 46:

    Pasiphaae fano, Cic. Div. l. l.: Pasiphaes gener,

    i.e. Theseus, Ov. Ib. 90.— Hence,
    II.
    Pāsĭphăēïus, a, um, adj., Pasiphœan. —In the fem. subst.: Pāsĭ-phaēïa, Phœdra, Ov. M. 15, 500.

    Lewis & Short latin dictionary > Pasiphaeia

  • 71 Pasiphaeius

    Pāsĭphăē, ēs, and Pāsĭphăa, ae, = Pasiphaê (the All-shining), daughter of Helios, sister of Circe, wife of Minos, and mother of Androgeus, Phœdra, and Ariadne, and also of the Minotaur by a beautiful bull, which Venus, out of hatred, had inspired her with a passion for, Ov. A. A. 1, 295; Cic. N. D. 3, 19, 48; id. Div. 1, 43, 96; Serv. Verg. A. 6, 14; Hyg. Fab. 40:

    Pasiphaen nivei solatur amore juvenci,

    Verg. E. 6, 46:

    Pasiphaae fano, Cic. Div. l. l.: Pasiphaes gener,

    i.e. Theseus, Ov. Ib. 90.— Hence,
    II.
    Pāsĭphăēïus, a, um, adj., Pasiphœan. —In the fem. subst.: Pāsĭ-phaēïa, Phœdra, Ov. M. 15, 500.

    Lewis & Short latin dictionary > Pasiphaeius

  • 72 Phaedra

    Phaedra, ae, f., = Phaidra, the daughter of king Minos, of Crete, sister of Ariadne and wife of Theseus; she slew herself for hopeless love of Hippolytus, Verg. A. 6, 445; Ov. A. A. 1, 511; id. H. 4, 74; Sen. Hippol. 434; cf. Serv. Verg. A. 6, 14; Hyg. Fab. 47; 243.

    Lewis & Short latin dictionary > Phaedra

  • 73 Phaestias

    Phaestum, i, n., = Phaistos.
    I.
    A town of Crete, near Cortyna, founded by Minos, Plin. 4, 12, 20, § 59.—Hence,
    A.
    Phae-stĭas, ădis, f., = Phaistias, a female inhabitant of Phœstum, a Phœstian ( poet.):

    inter Phaestiadas,

    Ov. M. 9, 715.—
    B.
    Phae-stĭus, a, um, adj., = Phaistios, of or belonging to Phœstum, Phœstian:

    tellus,

    Ov. M. 9, 668:

    Apollo,

    Plin. 4, 3, 4, § 7.—
    II.
    A town of Thessaly, on the Eurotas, Liv. 36, 13, 3.—
    III.
    A town of Locris, in Greece, Plin. 4, 3, 4, § 7.

    Lewis & Short latin dictionary > Phaestias

  • 74 Phaestius

    Phaestum, i, n., = Phaistos.
    I.
    A town of Crete, near Cortyna, founded by Minos, Plin. 4, 12, 20, § 59.—Hence,
    A.
    Phae-stĭas, ădis, f., = Phaistias, a female inhabitant of Phœstum, a Phœstian ( poet.):

    inter Phaestiadas,

    Ov. M. 9, 715.—
    B.
    Phae-stĭus, a, um, adj., = Phaistios, of or belonging to Phœstum, Phœstian:

    tellus,

    Ov. M. 9, 668:

    Apollo,

    Plin. 4, 3, 4, § 7.—
    II.
    A town of Thessaly, on the Eurotas, Liv. 36, 13, 3.—
    III.
    A town of Locris, in Greece, Plin. 4, 3, 4, § 7.

    Lewis & Short latin dictionary > Phaestius

  • 75 Phaestum

    Phaestum, i, n., = Phaistos.
    I.
    A town of Crete, near Cortyna, founded by Minos, Plin. 4, 12, 20, § 59.—Hence,
    A.
    Phae-stĭas, ădis, f., = Phaistias, a female inhabitant of Phœstum, a Phœstian ( poet.):

    inter Phaestiadas,

    Ov. M. 9, 715.—
    B.
    Phae-stĭus, a, um, adj., = Phaistios, of or belonging to Phœstum, Phœstian:

    tellus,

    Ov. M. 9, 668:

    Apollo,

    Plin. 4, 3, 4, § 7.—
    II.
    A town of Thessaly, on the Eurotas, Liv. 36, 13, 3.—
    III.
    A town of Locris, in Greece, Plin. 4, 3, 4, § 7.

    Lewis & Short latin dictionary > Phaestum

  • 76 praestruo

    prae-strŭo, xi, ctum, 3, v. a., to build before, as a preparation for other buildings, to lay a foundation:

    praestructa (opp. ea) quae superposita incumbent,

    Col. 1, 5, 9.—
    B.
    Transf., to build up in front, to block or stop up, to make impassable or inaccessible (mostly poet.):

    ille aditum vasti praestruxerat obice montis,

    Ov. F. 1, 563:

    hospitis effugio praestruxerat omnia Minos,

    id. A. A. 2, 21:

    porta Fonte praestructa,

    stopped up, id. M. 14, 797; cf.:

    densato scutorum compage se scientissime praestruebant,

    Amm. 14, 2, 10.—
    II.
    Trop., to make ready or prepare beforehand for any thing: fraus fidem in parvis sibi praestruit, prepares or secures for itself credibility in trifles, Liv. 28, 42, 7:

    praestruit ad illud quod dicturus est, multa esse crimina in Verre quae, etc.,

    Ascon. ad Cic. Div. in Caecil. 8: tacitas vindictae iras. Claud. ap. Ruf. 2, 280:

    prius agmina saevo praestrue Marti,

    id. IV. Cons. Hon. 319.—
    B.
    To arrange or contrive beforehand: cum praestructum utrumque consulto esset, whereas [p. 1432] it had all been concerted beforehand, Suet. Tib. 53:

    id scilicet praestruentes,

    Amm. 31, 7.—Hence, praestructus, a, um, P. a., prepared:

    praestructum bellis civilibus hostem,

    Claud. B. Gild. 285.

    Lewis & Short latin dictionary > praestruo

  • 77 quaesitor

    quaesītor, ōris, m. [id.], a seeker, searcher (post-class.).
    I.
    In gen., as for gold, connected with scrutator, Pacat. Pan. Th. 28.—
    II.
    In partic., an investigator.
    A.
    In judicial (esp. in criminal) matters, an examiner, inquisitor:

    quid mihi opus est sapiente judice? quid aequo quaesitore?

    Cic. Font. 6, 11; id. Sull. 28, 78; id. Verr. 1, 10, 29:

    quaesitorem edere,

    id. Planc. 17, 43:

    quaesitor Minos,

    Verg. A. 6, 432:

    tres,

    Sall. J. 40, 4.—

    Of Cicero, as the investigator of the Catilinarian conspiracy,

    Cic. Cat. 4, 5, 10:

    judex desiit esse, quaesitor est,

    Sen. Brev. Vit. 17, 3.—

    Esp. of the prætor who presided in criminal trials,

    Cic. Verr. 1, 10. —
    B.
    In a scientific point of view, an inquirer, examiner, considerer, as a transl. of the Gr. skeptikos, a sceptic (post-class.), Gell. 11, 5, 2: quaesitor ille solus animaeque corporisque, Prud. Hymn. ante Somn. 89.

    Lewis & Short latin dictionary > quaesitor

  • 78 Rhadamanthus

    Rhădămanthus, i, m., = Rhadamanthos, a son of Jupiter and Europa, brother of Minos, a judge in the infernal regions, Cic. Tusc. 1, 5, 10; 1, 41, 98; Ov. M. 9, 435; 439; Verg. A. 6, 566; Claud. in Rufin. 2, 480.

    Lewis & Short latin dictionary > Rhadamanthus

  • 79 sancio

    sancĭo, xi, ctum, 4 ( pluperf. sancierat, Pompon. ap. Diom. p. 368 P.; id. ap. Prisc. p. 904 ib.:

    sancivi,

    Prisc. 904; Diom. 368; part. perf. sancitum, Lucr. 1, 587; Cass. Sev. ap. Diom. l. l.), v. a. [Sanscr. root sac, sak, to accompany, honor (cf. sequor); whence also sacer; cf. Gr. HaG, hagios, hagnos], to render sacred or inviolable by a religious act; to appoint as sacred or inviolable.
    I.
    Lit., mostly of legal ordinances or other public proceedings, to fix unalterably; to establish, appoint, decree, ordain; also, to make irrevocable or unalterable; to enact, confirm, ratify, sanction (freq. and class.; cf.: caveo, scisco).
    A.
    Sancire legem (jus, foedus, etc.):

    legibus istis, quas senatus de ambitu sancire voluerit, etc.,

    Cic. Planc. 18, 44:

    Cretum leges, quas sive Juppiter sive Minos sanxit,

    id. Tusc. 2, 14, 34; cf.:

    quasdam leges ex integro sanxit,

    Suet. Aug. 34; and:

    sancire legem, Ne quis, etc.,

    Liv. 3, 55:

    tabulas Quas bis quinque viri sanxerunt,

    Hor. Ep. 2, 1, 24:

    quam temere in nosmet legem sancimus iniquam,

    id. S. 1, 3, 67:

    legem sanciendo,

    Liv. 3, 55 et saep.— Pass.:

    haec igitur lex sanciatur, ut, etc.,

    Cic. Lael. 12, 40, and 13, 44; cf.:

    M. Valerius consul de provocatione legem tulit diligentius sanctam,

    Liv. 10, 9:

    sacrosanctum esse nihil potest, nisi quod populus plebesve sanxisset,

    Cic. Balb. 14, 33:

    sanxisset jura nobis,

    id. Rep. 3, 11, 18: jus utile civitati, Pompon. ap. Prisc. p. 904:

    in quibus (legibus) illa eadem sancta sunt,

    Cic. Verr. 2, 2, 50, § 123:

    cum aut morte tuā sancienda sint consulum imperia, aut impunitate in perpetuum abroganda,

    Liv. 8, 7:

    SENTENTIAM,

    Inscr. Orell. 4405:

    foedus,

    to ratify the treaty, Liv. 1, 24; so Cic. Sest. 10, 24:

    foedera sanguine,

    id. post Red. ad Quir. 5, 13; Liv. 23, 8 fin.; 25, 16; Tac. A. 12, 46; cf. poet.:

    foedera fulmine,

    Verg. A. 12, 200.—
    B.
    Sancire lege (edicto, etc.) aliquid, de aliquā re, ut, ne, etc.:

    alia moribus confirmarunt, sanxerunt autem alia legibus,

    Cic. Rep. 1, 2, 2; cf.:

    genus id agrorum certo capite legis confirmari atque sanciri,

    id. Agr. 3, 1, 3:

    quod aedilis plebis fuisset, contra quam sanctum legibus erat,

    Liv. 30, 19:

    ne res efferatur jurejurando ac fide sanciatur petunt,

    Caes. B. G. 7, 2; cf. Liv. 39, 37:

    neque enim rogationibus plebisve scitis sancta sunt ista praecepta,

    Quint. 2, 13, 6:

    coetibus ac sacrificiis conspirationem civitatum,

    Tac. Agr. 27:

    eadem fuit (causa) nihil de hac re lege sanciendi,

    Liv. 34, 4:

    nihil lege ullā in alios sanxit,

    Just. 3, 2, 8:

    de jure praediorum sanctum apud nos est jure civili, ut, etc.,

    Cic. Off. 3, 16, 65:

    inhumanissimā lege sanxerunt, ut, etc.,

    id. Rep. 2, 37, 63; cf.:

    habeat legibus sanctum, Si quis...uti, etc.,

    Caes. B. G. 6, 20:

    lege naturae, communi jure gentium sanctum est, ut, etc.,

    Cic. Har. Resp. 14, 32:

    primo duodecim tabulis sanctum, ne quis, etc.,

    Tac. A. 6, 16:

    Flaccus sanxit edicto, ne, etc.,

    Cic. Fl. 28, 67:

    in omne tempus gravi documento sancirent, ne, etc.,

    Liv. 28, 19:

    nec, quominus id postea liceret, ulla lex sanxit,

    Cic. Ep. ad Brut. 1, 5, 3.—
    (β).
    Without abl.:

    de quibus confirmandis et sanciendis legem comitiis centuriatis laturus est,

    Cic. Phil. 10, 8, 17; cf.:

    acta Caesaris,

    id. Att. 14, 21, 2:

    quae dubia sunt, per vos sancire vult,

    id. Agr. 3 4, 13:

    augurem Jovis optimi maximi,

    id. Phil. 13, 5, 12:

    cum de eo nihil sanxerit, quod antea commissum non erat,

    id. Rosc. Am. 25, 70:

    quid est, quod tam accurate tamque diligenter caveat et sanciat, ut heredes sui, etc.,

    id. Fin. 2, 31, 101.—
    C.
    With acc. and inf.:

    rursus fide sanxerunt liberos Tarentinos leges suaque omnia habituros,

    Liv. 25, 8:

    omnes liberos esse sanxit,

    Suet. Claud. 25.—
    D.
    Lex sancit, decrees, ordains (with acc. or obj.-clause):

    at hoc Valeria lex non dicit, Corneliae leges non sanciunt,

    Cic. Agr. 3, 2, 8:

    consularis lex sanxit, ne qui magistratus sine provocatione crearetur,

    id. Rep. 2, 31, 54; cf.:

    res et ab naturā profectas et ab consuetudine probatas, legum metus et religio sanxit,

    id. Inv. 2, 53, 160.—
    E.
    Poet., with relative-clause:

    quid quaeque queant, per foedera naturaï, Quid porro nequeant, sancitum quandoquidem exstat,

    Lucr. 1, 587. —
    F.
    To render sacred to any one, to devote, consecrate, dedicate:

    sancire alicui carmina,

    Stat. S. 3, 3, 215; cf. id. Th. 11, 344: templum, Coripp. 4, 264.—
    II.
    Transf., to forbid under pain of punishment, to enact a penalty against (very rare):

    incestum pontifices supplicio sanciunto,

    Cic. Leg. 2, 9, 22; cf.:

    noxiae poena par esto, ut in suo vitio quisque plectatur: vis capite, avaritia multa, honoris cupiditas ignominiā sanciatur,

    id. ib. 3, 20, 46; id. Planc. 19, 47:

    hoc (sc. insidiae) quamquam video neque more turpe haberi, neque aut lege sanciri aut jure civili: tamen naturae lege sanctum est,

    id. Off. 3, 17, 69:

    erranti viam non monstrare, quod Athenis exsecrationibus publicis sanctum est,

    id. ib. 3, 13, 55:

    Solon capite sanxit, si qui in seditione non alterius utrius partis fuisset,

    made it a capital offence, id. Att. 10, 1, 2.—With abl. of fine:

    injurias factas quinque et viginti assibus sanxerunt,

    Gell. 20, 1, 31.—Hence, sanc-tus, a, um, P. a.
    A.
    Orig., rendered sacred, established as inviolable, i. e. sacred, inviolable (whereas sacer signifies consecrated to a deity. Thus, e. g., a temple, grove, or the like, is sacer locus;

    but sanctus locus is any public place which it is forbidden to injure or disturb. A sacer locus is also sanctus, but the converse is not always true): proprie dicimus sancta, quae neque sacra neque profana sunt, sed sanctione quādam confirmata, ut leges sanctae sunt, quia sanctione quādam sunt subnixae. Quod enim sanctione quādam subnixum est, id sanctum est, etsi deo non sit consecratum,

    Dig. 1, 8, 9:

    sanctum est, quod ab injuriā hominum defensum atque munitum est...In municipiis quoque muros esse sanctos,

    ib. 1, 8, 8; cf.:

    sanctae res, veluti muri et portae,

    ib. 1, 8, 1:

    campus,

    Cic. Rab. Perd. 4, 11:

    tribuni ejus (plebis) essent sanctique sunto,

    id. Leg. 3, 3, 9 (cf. sacrosanctus):

    societas,

    id. Off. 1, 8, 26; id. Rep. 1, 32, 49:

    fides induciarum,

    Liv. 8, 37:

    nullum esse officium, nullum jus tam sanctum atque integrum, quod non ejus scelus atque perfidia violarit et imminuerit,

    Cic. Rosc. Am. 38, 109; so,

    officium,

    id. Quint. 6, 26:

    poëtae...poëtae nomen,

    id. Arch. 8, 18 sq. —Hence, aerarium sanctius, a special treasure of the State, which was only to be used in cases of extreme necessity (v. aerarium).—Of persons:

    hospites ab injuriā prohibent sanctosque habent,

    Caes. B. G. 6, 23:

    ut vestris etiam legionibus sanctus essem,

    Cic. Phil. 2, 24, 60:

    uxor,

    Phaedr. 3, 10, 30.—Because to the idea of inviolability is readily attached that of exalted worth, of sacredness, or divinity (as, on the contrary, our word sacred afterward received the meaning of inviolable, e. g. sacred rights, a sacred promise, sacred honor, etc.), sanctus denotes,
    B.
    Venerable, august, divine, sacred, pure, holy (very freq. and class.); of a divinity, and of things in any way belonging to one: Saturno sancte create, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 607 Vahl.): Juno Saturnia sancta dearum, id. ap. Serv. ad Verg. A. 4, 576 (Ann. v. 65 ib.): teque pater Tiberine (veneror) tuo cum flumine sancto, id. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 55 ib.):

    numen,

    Lucr. 5, 309; 6, 70:

    sedes deum,

    id. 5, 147; Cic. Rep. 5, 5, 7:

    fana,

    Lucr. 5, 74:

    delubra,

    id. 6, 417; 6, 1272:

    sanctus augustusque fons,

    Cic. Tusc. 5, 12, 36:

    sanctior dies (with sollemnis),

    Hor. C. 4, 11, 17:

    ignes (of a sacrifice),

    Verg. A. 3, 406 et saep.—

    After Augustus,

    a title given to the emperors, Ov. F. 2, 127; Val. Fl. 1, 11:

    sanctius et reverentius est visum nomen Augusti,

    Flor. 4, 12, 66:

    intra limina sanctioris aulae,

    Mart. 5, 6, 8 (al. aevi):

    amicitiae sanctum et venerabile nomen,

    Ov. Tr. 1, 8, 15:

    libertas,

    Liv. 3, 52:

    pudicitia,

    id. 3, 52.—
    2.
    Of character, morally pure, good, innocent, pious, holy, just, etc. (freq. and class.): cum esset ille vir exemplum innocentiae, cumque illo nemo neque integrior esset in civitate neque sanctior, Cic. de Or. 1, 53, 229; cf.:

    sanctissimi viri,

    id. Lael. 11, 39:

    homines frugalissimi, sanctissimi,

    id. Fl. 29, 71:

    sancti et religiosi,

    id. Rosc. Com. 15, 44; cf.:

    qui sunt sancti, qui religionum colentes,

    id. Planc. 33, 80:

    vir in publicis religionibus foederum sanctus et diligens,

    id. Verr. 2, 5, 19, § 49: veteres et sancti viri, Sall. Fragm. ap. Macr. S. 2, 9:

    sanctius consilium,

    Liv. 30, 16; cf.:

    jura magistratusque legunt sanctumque senatum,

    Verg. A. 1, 426:

    da (mihi) justo sanctoque videri,

    Hor. Ep. 1, 16, 61:

    Dareus ut erat sanctus et mitis,

    Curt. 3, 8, 5:

    amores,

    pure, chaste, Cic. Fin. 3, 20, 68; cf.:

    virgines,

    Hor. C. 1, 2, 27:

    sanctissima conjux,

    Verg. A. 11, 158:

    pudor,

    Tib. 1, 3, 83:

    mores (with pudicitia),

    Juv. 10, 298 et saep.:

    me quidem id multo magis movet, quod mihi est et sanctius antiquius,

    Cic. Att. 12, 19, 4:

    quod apud omnes leve et infirmum est, id apud judicem grave et sanctum esse ducatur?

    id. Rosc. Com. 2, 6; cf.:

    est et sancta et gravis oratio (Calvi),

    Quint. 10, 1, 115; so comp.:

    oratio,

    id. 8, 3, 24:

    genus orationis,

    id. 4, 2, 125:

    eloquentia,

    Tac. Or. 4:

    manus sanctas habere,

    Val. Max. 2, 2, 8:

    sanctissima disciplina (Stoicorum),

    Gell. 1, 2, 7; cf. Lucr. 3, 371. —
    C.
    In eccl. Lat., substt.
    1.
    sanctus, i, m., a saint, holy man:

    sancti tui,

    Vulg. 2 Par. 6, 41:

    omnes sancti ejus,

    id. Psa. 30, 24. —
    2.
    sanctum, i, n., a holy place; esp.:

    sanctum sanctorum,

    Vulg. Exod. 26, 34 et saep.:

    in sancto habitas,

    id. Psa. 21, 4.—Also in plur.:

    sancta sanctorum,

    Vulg. Exod. 40, 11 et saep.: violare sancta, id. Judith, 9, 11. — Adv.: sanctē (acc. to B.), solemnly, conscientiously, scrupulously, religiously, with holy awe, etc.:

    jurare,

    Plaut. Capt. 4, 2, 112; Ter. Hec. 1, 1, 4:

    adjurare,

    Plaut. Cist. 2, 3, 27; Ter. Hec. 2, 2, 26:

    nimis sancte pius,

    Plaut. Rud. 4, 7, 8; cf.:

    pie sancteque colimus naturam excellentem,

    Cic. N. D. 1, 20, 56:

    auguste sancteque consecrare,

    id. ib. 2, 24, 62:

    disce verecundo sanctius ore loqui,

    Mart. 8, 1, 2:

    multa sunt severius scripta quam in antiquis legibus et sanctius,

    Cic. Rab. Post. 4, 8:

    se sanctissime gerere,

    id. Q. Fr. 1, 2, 4, § 13:

    te sancte precor,

    Liv. 2, 10:

    illae (tabulae) servantur sancte,

    scrupulously, religiously, Cic. Rosc. Com. 2, 7; cf.:

    me ea, quae tibi promitto ac recipio, sanctissime esse observaturum,

    id. Fam. 5, 8, 5:

    virgines tam sancte habuit,

    Curt. 3, 12, 21:

    exempla conservatae sanctissime utrobique opinionis,

    Quint. 1, 2, 4:

    apud Sallustium dicta sancte et antique,

    purely, chastely, id. 8, 3, 44.

    Lewis & Short latin dictionary > sancio

  • 80 sanctum

    sancĭo, xi, ctum, 4 ( pluperf. sancierat, Pompon. ap. Diom. p. 368 P.; id. ap. Prisc. p. 904 ib.:

    sancivi,

    Prisc. 904; Diom. 368; part. perf. sancitum, Lucr. 1, 587; Cass. Sev. ap. Diom. l. l.), v. a. [Sanscr. root sac, sak, to accompany, honor (cf. sequor); whence also sacer; cf. Gr. HaG, hagios, hagnos], to render sacred or inviolable by a religious act; to appoint as sacred or inviolable.
    I.
    Lit., mostly of legal ordinances or other public proceedings, to fix unalterably; to establish, appoint, decree, ordain; also, to make irrevocable or unalterable; to enact, confirm, ratify, sanction (freq. and class.; cf.: caveo, scisco).
    A.
    Sancire legem (jus, foedus, etc.):

    legibus istis, quas senatus de ambitu sancire voluerit, etc.,

    Cic. Planc. 18, 44:

    Cretum leges, quas sive Juppiter sive Minos sanxit,

    id. Tusc. 2, 14, 34; cf.:

    quasdam leges ex integro sanxit,

    Suet. Aug. 34; and:

    sancire legem, Ne quis, etc.,

    Liv. 3, 55:

    tabulas Quas bis quinque viri sanxerunt,

    Hor. Ep. 2, 1, 24:

    quam temere in nosmet legem sancimus iniquam,

    id. S. 1, 3, 67:

    legem sanciendo,

    Liv. 3, 55 et saep.— Pass.:

    haec igitur lex sanciatur, ut, etc.,

    Cic. Lael. 12, 40, and 13, 44; cf.:

    M. Valerius consul de provocatione legem tulit diligentius sanctam,

    Liv. 10, 9:

    sacrosanctum esse nihil potest, nisi quod populus plebesve sanxisset,

    Cic. Balb. 14, 33:

    sanxisset jura nobis,

    id. Rep. 3, 11, 18: jus utile civitati, Pompon. ap. Prisc. p. 904:

    in quibus (legibus) illa eadem sancta sunt,

    Cic. Verr. 2, 2, 50, § 123:

    cum aut morte tuā sancienda sint consulum imperia, aut impunitate in perpetuum abroganda,

    Liv. 8, 7:

    SENTENTIAM,

    Inscr. Orell. 4405:

    foedus,

    to ratify the treaty, Liv. 1, 24; so Cic. Sest. 10, 24:

    foedera sanguine,

    id. post Red. ad Quir. 5, 13; Liv. 23, 8 fin.; 25, 16; Tac. A. 12, 46; cf. poet.:

    foedera fulmine,

    Verg. A. 12, 200.—
    B.
    Sancire lege (edicto, etc.) aliquid, de aliquā re, ut, ne, etc.:

    alia moribus confirmarunt, sanxerunt autem alia legibus,

    Cic. Rep. 1, 2, 2; cf.:

    genus id agrorum certo capite legis confirmari atque sanciri,

    id. Agr. 3, 1, 3:

    quod aedilis plebis fuisset, contra quam sanctum legibus erat,

    Liv. 30, 19:

    ne res efferatur jurejurando ac fide sanciatur petunt,

    Caes. B. G. 7, 2; cf. Liv. 39, 37:

    neque enim rogationibus plebisve scitis sancta sunt ista praecepta,

    Quint. 2, 13, 6:

    coetibus ac sacrificiis conspirationem civitatum,

    Tac. Agr. 27:

    eadem fuit (causa) nihil de hac re lege sanciendi,

    Liv. 34, 4:

    nihil lege ullā in alios sanxit,

    Just. 3, 2, 8:

    de jure praediorum sanctum apud nos est jure civili, ut, etc.,

    Cic. Off. 3, 16, 65:

    inhumanissimā lege sanxerunt, ut, etc.,

    id. Rep. 2, 37, 63; cf.:

    habeat legibus sanctum, Si quis...uti, etc.,

    Caes. B. G. 6, 20:

    lege naturae, communi jure gentium sanctum est, ut, etc.,

    Cic. Har. Resp. 14, 32:

    primo duodecim tabulis sanctum, ne quis, etc.,

    Tac. A. 6, 16:

    Flaccus sanxit edicto, ne, etc.,

    Cic. Fl. 28, 67:

    in omne tempus gravi documento sancirent, ne, etc.,

    Liv. 28, 19:

    nec, quominus id postea liceret, ulla lex sanxit,

    Cic. Ep. ad Brut. 1, 5, 3.—
    (β).
    Without abl.:

    de quibus confirmandis et sanciendis legem comitiis centuriatis laturus est,

    Cic. Phil. 10, 8, 17; cf.:

    acta Caesaris,

    id. Att. 14, 21, 2:

    quae dubia sunt, per vos sancire vult,

    id. Agr. 3 4, 13:

    augurem Jovis optimi maximi,

    id. Phil. 13, 5, 12:

    cum de eo nihil sanxerit, quod antea commissum non erat,

    id. Rosc. Am. 25, 70:

    quid est, quod tam accurate tamque diligenter caveat et sanciat, ut heredes sui, etc.,

    id. Fin. 2, 31, 101.—
    C.
    With acc. and inf.:

    rursus fide sanxerunt liberos Tarentinos leges suaque omnia habituros,

    Liv. 25, 8:

    omnes liberos esse sanxit,

    Suet. Claud. 25.—
    D.
    Lex sancit, decrees, ordains (with acc. or obj.-clause):

    at hoc Valeria lex non dicit, Corneliae leges non sanciunt,

    Cic. Agr. 3, 2, 8:

    consularis lex sanxit, ne qui magistratus sine provocatione crearetur,

    id. Rep. 2, 31, 54; cf.:

    res et ab naturā profectas et ab consuetudine probatas, legum metus et religio sanxit,

    id. Inv. 2, 53, 160.—
    E.
    Poet., with relative-clause:

    quid quaeque queant, per foedera naturaï, Quid porro nequeant, sancitum quandoquidem exstat,

    Lucr. 1, 587. —
    F.
    To render sacred to any one, to devote, consecrate, dedicate:

    sancire alicui carmina,

    Stat. S. 3, 3, 215; cf. id. Th. 11, 344: templum, Coripp. 4, 264.—
    II.
    Transf., to forbid under pain of punishment, to enact a penalty against (very rare):

    incestum pontifices supplicio sanciunto,

    Cic. Leg. 2, 9, 22; cf.:

    noxiae poena par esto, ut in suo vitio quisque plectatur: vis capite, avaritia multa, honoris cupiditas ignominiā sanciatur,

    id. ib. 3, 20, 46; id. Planc. 19, 47:

    hoc (sc. insidiae) quamquam video neque more turpe haberi, neque aut lege sanciri aut jure civili: tamen naturae lege sanctum est,

    id. Off. 3, 17, 69:

    erranti viam non monstrare, quod Athenis exsecrationibus publicis sanctum est,

    id. ib. 3, 13, 55:

    Solon capite sanxit, si qui in seditione non alterius utrius partis fuisset,

    made it a capital offence, id. Att. 10, 1, 2.—With abl. of fine:

    injurias factas quinque et viginti assibus sanxerunt,

    Gell. 20, 1, 31.—Hence, sanc-tus, a, um, P. a.
    A.
    Orig., rendered sacred, established as inviolable, i. e. sacred, inviolable (whereas sacer signifies consecrated to a deity. Thus, e. g., a temple, grove, or the like, is sacer locus;

    but sanctus locus is any public place which it is forbidden to injure or disturb. A sacer locus is also sanctus, but the converse is not always true): proprie dicimus sancta, quae neque sacra neque profana sunt, sed sanctione quādam confirmata, ut leges sanctae sunt, quia sanctione quādam sunt subnixae. Quod enim sanctione quādam subnixum est, id sanctum est, etsi deo non sit consecratum,

    Dig. 1, 8, 9:

    sanctum est, quod ab injuriā hominum defensum atque munitum est...In municipiis quoque muros esse sanctos,

    ib. 1, 8, 8; cf.:

    sanctae res, veluti muri et portae,

    ib. 1, 8, 1:

    campus,

    Cic. Rab. Perd. 4, 11:

    tribuni ejus (plebis) essent sanctique sunto,

    id. Leg. 3, 3, 9 (cf. sacrosanctus):

    societas,

    id. Off. 1, 8, 26; id. Rep. 1, 32, 49:

    fides induciarum,

    Liv. 8, 37:

    nullum esse officium, nullum jus tam sanctum atque integrum, quod non ejus scelus atque perfidia violarit et imminuerit,

    Cic. Rosc. Am. 38, 109; so,

    officium,

    id. Quint. 6, 26:

    poëtae...poëtae nomen,

    id. Arch. 8, 18 sq. —Hence, aerarium sanctius, a special treasure of the State, which was only to be used in cases of extreme necessity (v. aerarium).—Of persons:

    hospites ab injuriā prohibent sanctosque habent,

    Caes. B. G. 6, 23:

    ut vestris etiam legionibus sanctus essem,

    Cic. Phil. 2, 24, 60:

    uxor,

    Phaedr. 3, 10, 30.—Because to the idea of inviolability is readily attached that of exalted worth, of sacredness, or divinity (as, on the contrary, our word sacred afterward received the meaning of inviolable, e. g. sacred rights, a sacred promise, sacred honor, etc.), sanctus denotes,
    B.
    Venerable, august, divine, sacred, pure, holy (very freq. and class.); of a divinity, and of things in any way belonging to one: Saturno sancte create, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 607 Vahl.): Juno Saturnia sancta dearum, id. ap. Serv. ad Verg. A. 4, 576 (Ann. v. 65 ib.): teque pater Tiberine (veneror) tuo cum flumine sancto, id. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 55 ib.):

    numen,

    Lucr. 5, 309; 6, 70:

    sedes deum,

    id. 5, 147; Cic. Rep. 5, 5, 7:

    fana,

    Lucr. 5, 74:

    delubra,

    id. 6, 417; 6, 1272:

    sanctus augustusque fons,

    Cic. Tusc. 5, 12, 36:

    sanctior dies (with sollemnis),

    Hor. C. 4, 11, 17:

    ignes (of a sacrifice),

    Verg. A. 3, 406 et saep.—

    After Augustus,

    a title given to the emperors, Ov. F. 2, 127; Val. Fl. 1, 11:

    sanctius et reverentius est visum nomen Augusti,

    Flor. 4, 12, 66:

    intra limina sanctioris aulae,

    Mart. 5, 6, 8 (al. aevi):

    amicitiae sanctum et venerabile nomen,

    Ov. Tr. 1, 8, 15:

    libertas,

    Liv. 3, 52:

    pudicitia,

    id. 3, 52.—
    2.
    Of character, morally pure, good, innocent, pious, holy, just, etc. (freq. and class.): cum esset ille vir exemplum innocentiae, cumque illo nemo neque integrior esset in civitate neque sanctior, Cic. de Or. 1, 53, 229; cf.:

    sanctissimi viri,

    id. Lael. 11, 39:

    homines frugalissimi, sanctissimi,

    id. Fl. 29, 71:

    sancti et religiosi,

    id. Rosc. Com. 15, 44; cf.:

    qui sunt sancti, qui religionum colentes,

    id. Planc. 33, 80:

    vir in publicis religionibus foederum sanctus et diligens,

    id. Verr. 2, 5, 19, § 49: veteres et sancti viri, Sall. Fragm. ap. Macr. S. 2, 9:

    sanctius consilium,

    Liv. 30, 16; cf.:

    jura magistratusque legunt sanctumque senatum,

    Verg. A. 1, 426:

    da (mihi) justo sanctoque videri,

    Hor. Ep. 1, 16, 61:

    Dareus ut erat sanctus et mitis,

    Curt. 3, 8, 5:

    amores,

    pure, chaste, Cic. Fin. 3, 20, 68; cf.:

    virgines,

    Hor. C. 1, 2, 27:

    sanctissima conjux,

    Verg. A. 11, 158:

    pudor,

    Tib. 1, 3, 83:

    mores (with pudicitia),

    Juv. 10, 298 et saep.:

    me quidem id multo magis movet, quod mihi est et sanctius antiquius,

    Cic. Att. 12, 19, 4:

    quod apud omnes leve et infirmum est, id apud judicem grave et sanctum esse ducatur?

    id. Rosc. Com. 2, 6; cf.:

    est et sancta et gravis oratio (Calvi),

    Quint. 10, 1, 115; so comp.:

    oratio,

    id. 8, 3, 24:

    genus orationis,

    id. 4, 2, 125:

    eloquentia,

    Tac. Or. 4:

    manus sanctas habere,

    Val. Max. 2, 2, 8:

    sanctissima disciplina (Stoicorum),

    Gell. 1, 2, 7; cf. Lucr. 3, 371. —
    C.
    In eccl. Lat., substt.
    1.
    sanctus, i, m., a saint, holy man:

    sancti tui,

    Vulg. 2 Par. 6, 41:

    omnes sancti ejus,

    id. Psa. 30, 24. —
    2.
    sanctum, i, n., a holy place; esp.:

    sanctum sanctorum,

    Vulg. Exod. 26, 34 et saep.:

    in sancto habitas,

    id. Psa. 21, 4.—Also in plur.:

    sancta sanctorum,

    Vulg. Exod. 40, 11 et saep.: violare sancta, id. Judith, 9, 11. — Adv.: sanctē (acc. to B.), solemnly, conscientiously, scrupulously, religiously, with holy awe, etc.:

    jurare,

    Plaut. Capt. 4, 2, 112; Ter. Hec. 1, 1, 4:

    adjurare,

    Plaut. Cist. 2, 3, 27; Ter. Hec. 2, 2, 26:

    nimis sancte pius,

    Plaut. Rud. 4, 7, 8; cf.:

    pie sancteque colimus naturam excellentem,

    Cic. N. D. 1, 20, 56:

    auguste sancteque consecrare,

    id. ib. 2, 24, 62:

    disce verecundo sanctius ore loqui,

    Mart. 8, 1, 2:

    multa sunt severius scripta quam in antiquis legibus et sanctius,

    Cic. Rab. Post. 4, 8:

    se sanctissime gerere,

    id. Q. Fr. 1, 2, 4, § 13:

    te sancte precor,

    Liv. 2, 10:

    illae (tabulae) servantur sancte,

    scrupulously, religiously, Cic. Rosc. Com. 2, 7; cf.:

    me ea, quae tibi promitto ac recipio, sanctissime esse observaturum,

    id. Fam. 5, 8, 5:

    virgines tam sancte habuit,

    Curt. 3, 12, 21:

    exempla conservatae sanctissime utrobique opinionis,

    Quint. 1, 2, 4:

    apud Sallustium dicta sancte et antique,

    purely, chastely, id. 8, 3, 44.

    Lewis & Short latin dictionary > sanctum

См. также в других словарях:

  • Minos — Minos, von Schlangen umschlungen und gebissen (Detail eines Freskos des Jüngsten Gerichts in der Sixtinischen Kapelle – Michelangelo, 1536 41) Minos (griechisch Μίνως) ist in der griechischen Mythologie Sohn des Zeus und der Europa und der… …   Deutsch Wikipedia

  • Minos II — MINOS II, (⇒ Tab. XX.) des Lykastes Sohn, Diod. Sic. l. IV. c. 62. p. 183. und also des Minos I Enkel, wiewohl ihn auch einige selbst für Jupiters Sohn angeben. Hygin. Fab. 41. Apollod. l. III. c. 1. §. 3. & ad eum Gale l. c. §. 4. Sie verwirren… …   Gründliches mythologisches Lexikon

  • MINOS — Roi légendaire de Crète, fils de Zeus et d’Europe. Il monta sur le trône de Crète grâce à l’assistance de Poséidon et assura l’hégémonie de Cnossos sur les îles de la mer Égée, en colonisant nombre d’entre elles et en débarrassant la mer des… …   Encyclopédie Universelle

  • MINOS — Detektor MINOS steht für Main Injector Neutrino Oscillation Search und bezeichnet einen Neutrinodetektor für Myon Neutrinos des Soudan Underground Laboratory. Der MINOS Detektor in der ehemaligen Soudan Eisenmine (Minnesota/USA) soll Mischwinkel… …   Deutsch Wikipedia

  • Minos — {{Minos}} Sohn des Zeus* und der Europa*, König und erster Gesetzgeber der Kreter, von Pasiphae* Vater des Androgeos*, der Phaidra*, der Ariadne* und weiterer drei Söhne, Stiefvater des Minotauros*, für den ihm Daidalos* das Labyrinth baute. Als… …   Who's who in der antiken Mythologie

  • Minos — (Лутра Эдипсу,Греция) Категория отеля: 2 звездочный отель Адрес: Vizantinon Autokratoron 5, Лу …   Каталог отелей

  • Minos — MINOS, óis, Gr. Μίνως, ωος, (⇒ Tab. XX.) Jupiters, Homer. Od. Λ. v. 567. oder vielmehr des Asterius, eines Königs in Kreta, Abel Hist. Monarch. l. II. c. 1. §. 24. und der Europa, einer Tochter des Agenors, Königs in Phönicien, Pausan. Ach. c. 2 …   Gründliches mythologisches Lexikon

  • MINOS I — MINOS I. fil. Iovis ex Europa, ut poetae fere omnes asserunt: Occasione hinc captatâ, quod speciosa haec puella, nave, cui Tauri insigne erat, in Cretam asportata, ibi Asterio regi nupta, hunc filium peperit. Aliis et, Asteri seu Xanthi regis… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Minos — Minos, nach Homer Sohn des Zeus u. der Europa, Bruder des Rhadamanthys, Vater des Deukalion u. der Ariadne, ist der alte mythische König von Kreta, auf dessen Person die Kretischen Sagen vor dem Trojanischen Kriege übertragen wurden; er ist der… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Minos — [mī′näs΄] n. [Gr Minōs] Gr. Myth. a king of Crete, son of Zeus by Europa: after he dies he becomes one of the three judges of the dead in the lower world: see also MINOTAUR …   English World dictionary

  • Minos — Mi nos, prop. n. [Gr. ?.] (Class. Myth.) A king and lawgiver of Crete, fabled to be the son of Jupiter and Europa. After death he was made a judge in the Lower Regions. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»