Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

magnet

  • 1 māgnēs

        māgnēs ētis, adj., Μάγνησ, of Magnesia (in Thessaly): lapis, a magnet, loadstone.
    * * *
    I
    (gen.), magnetis ADJ
    of a magnet/lodestone
    II
    magnet, lodestone

    Latin-English dictionary > māgnēs

  • 2 magnes

    1.
    magnes, ētis, m., = magnês, with or without lapis, a magnet, loadstone:

    (lapis), quem magneta vocant patrio de nomine Grai Magnetum quia sit patriis in finibus ortus,

    Lucr. 6, 908; cf. Plin. 36, 16, 25, § 126:

    lapis,

    Lucr. 6, 1046; Cic. Div. 1, 39, 86.—Without lapis, Sil. 3, 265.—Hence, adj.: magnētĭcus, a, um, magnetic:

    gemma,

    Claud. de Magnet. 26.
    2.
    Magnes, ētis, v. Magnesia, II. D.

    Lewis & Short latin dictionary > magnes

  • 3 magneticus

    1.
    magnes, ētis, m., = magnês, with or without lapis, a magnet, loadstone:

    (lapis), quem magneta vocant patrio de nomine Grai Magnetum quia sit patriis in finibus ortus,

    Lucr. 6, 908; cf. Plin. 36, 16, 25, § 126:

    lapis,

    Lucr. 6, 1046; Cic. Div. 1, 39, 86.—Without lapis, Sil. 3, 265.—Hence, adj.: magnētĭcus, a, um, magnetic:

    gemma,

    Claud. de Magnet. 26.
    2.
    Magnes, ētis, v. Magnesia, II. D.

    Lewis & Short latin dictionary > magneticus

  • 4 ad-liciō (all-)

        ad-liciō (all-) lexī, lectus, ere    [ad + lacio], to allure, entice, attract, persuade, influence: multorum opes ad misericordiam: somnos, O.: hominum studia: ad amicitiam (similitudo).—Fig. of the magnet: ferrum ad se, attracts.

    Latin-English dictionary > ad-liciō (all-)

  • 5 adhaereo

    ăd-haerĕo, haesi, haesum, 2, v. n., to cleave or stick to a thing.
    I.
    Lit., of iron adhering to a magnet:

    unus ubi ex uno dependet, subter adhaerens,

    Lucr. 6, 914; cf. id. 3, 557: tota adhaerens (lingua) crocodilis, cleaving to his palate, Plin. 11, 37, 65, § 171.—With in and abl.:

    tela in tuis visceribus,

    Cic. Vatin. 5, 13; so Ov. M. 4, 693.—With acc.:

    cratera et corvus adhaeret,

    Cic. Arat. 541 (so Tert.: humerum, de Pall. 5).—With abl.:

    fronte cuspis,

    Ov. M. 5, 38.—With dat., poet.:

    tonsis (ovibus) illotus sudor,

    Verg. G. 3, 443:

    veteri craterae limus adhaesit,

    Hor. Sat. 2, 4, 80;

    and in later prose: navis ancoris,

    is fastened to them, Tac. A. 2, 23:

    stativis castris,

    id. ib. 3, 21; and:

    jumento,

    to stick to, Gell. 20, 1.—
    II.
    Fig.
    A.
    In gen., to cling to, adhere to:

    adhaesit homini ad intimum ventrem fames,

    Plaut. Stich. 1, 3, 83;

    and of fawning adherence to one,

    id. As. 1, 3, 59:

    cui canis ex vero dictum cognomen adhaeret,

    adheres, Hor. S. 2, 2, 56:

    nulli fortunae adhaerebat animus, i. e. inconstans fuit,

    Liv. 41, 20:

    obsidioni fortiter adhaerentes,

    Amm. 19, 3.—
    B.
    Adhaerere alicui, to be close to a person or thing, to be near, to hang on, keep close to, etc. (mostly post-Cic., esp. in the histt.):

    vineis modica silva adhaerebat,

    was close to it, adjoined it, Tac. H. 2, 25; so Amm. 18, 2.—Of persons: procul abesse Romanos: lateri adhaerere gravem dominum, i. e. he (the King of Macedon) hangs on them, threatens them by his nearness, Liv. 39, 25:

    nec umquam non adhaerentes,

    and never departing from his side, Suet. Galb. 14:

    comitem perpetuo alicui adhaerere,

    Plin. 10, 22, 26, § 51:

    tempus adhaerens,

    the time in hand, just the present time, Quint. 5, 10, 46:

    obvio quoque adhaerente,

    while each one adhered to him, Suet. Oth. 6;

    and so trop.: adhaeret altissimis invidia,

    Vell. 1, 9.—
    C.
    To hang on a thing, i. e. to trail or drag after, to be the last, sarcastically in Cic.: tenesne memoriā te extremum adhaesisse? hung on the end, i. e. extremo loco quaestorem esse factum, Vat. 5 (cf. haerere, Liv. 5, 2 fin., and Gron. ad h. l.);

    and without sarcasm,

    Curt. 10, 5, 19.

    Lewis & Short latin dictionary > adhaereo

  • 6 Heracleus

    1.
    Hēraclēus or - clĭus, a, um, adj., of or belonging to Heraclea (in Lydia), Heraclean:

    lapis, also called Lydius,

    Plin. 33, 8, 43, § 126; of the magnet, id. 36, 16, 25, § 127.
    2.
    Hĕrāclēus or - clĭus, a, um, adj., of or belonging to Hercules; v. Hercules, II. D.

    Lewis & Short latin dictionary > Heracleus

  • 7 Magnes

    Magnēsia, ae, f., = Magnêsia, a geographical proper name.
    A.
    A country in Thessaly, on the Ægean Sea, Mel. 2, 3, 4; Plin. 4, 9, 16, § 32; Liv. 42, 54, 10; 44, 11, 3. —
    B.
    A city in Caria, on the Mæander, now Aineh Bazar, Plin. 5, 29, 31, § 114; Liv. 37, 45, 1; Nep. Them. 10, 2.—
    C.
    A city in Lydia, on Mount Sipylus, now Manisa, Plin. 2, 91, 93, § 205; Liv. 36, 43, 9; 37, 10, 12; 37, 11, 3.—Hence,
    A.
    Magnēsĭus, a, um, adj., = Magnêsios, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    Magnesia flumine saxa,

    i. e. of the magnet, Lucr. 6, 1064; v. 1. magnes.—
    B.
    Magnessa, ae, adj. f., = Magnêssa, a Magnesian woman:

    Magnessam Hippolyten dum fugit abstinens,

    Hor. C. 3, 7, 18.—
    C.
    Magnētarches, ae, m., = Magnêtarchês, the chief magistrate of the Magnesians, Liv. 35, 31, 11; 35, 39, 6. —
    D.
    Magnētes, um, m., = Magnêtes, the Magnesians, Liv. 33, 32; 34; 35, 31:

    (lapis) Magnetum quia sit patriis in finibus ortus,

    Lucr. 6, 909; Luc. 6, 385:

    Magnetas adit vagus exsul,

    Ov. M. 11, 408.—In sing.: Magnes, ētis, m., a Magnesian:

    Dionysius Magnes,

    Cic. Brut. 91, 316.—As adj., Magnes campus, Val. Fl. 2, 9.—
    E.
    Mag-nētis, ĭdis, adj. f., = Magnêtis, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    cur umquam Colchi Magnetida vidimus Argo? (because built at Pagasae, in Magnesia),

    Ov. H. 12, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > Magnes

  • 8 Magnesia

    Magnēsia, ae, f., = Magnêsia, a geographical proper name.
    A.
    A country in Thessaly, on the Ægean Sea, Mel. 2, 3, 4; Plin. 4, 9, 16, § 32; Liv. 42, 54, 10; 44, 11, 3. —
    B.
    A city in Caria, on the Mæander, now Aineh Bazar, Plin. 5, 29, 31, § 114; Liv. 37, 45, 1; Nep. Them. 10, 2.—
    C.
    A city in Lydia, on Mount Sipylus, now Manisa, Plin. 2, 91, 93, § 205; Liv. 36, 43, 9; 37, 10, 12; 37, 11, 3.—Hence,
    A.
    Magnēsĭus, a, um, adj., = Magnêsios, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    Magnesia flumine saxa,

    i. e. of the magnet, Lucr. 6, 1064; v. 1. magnes.—
    B.
    Magnessa, ae, adj. f., = Magnêssa, a Magnesian woman:

    Magnessam Hippolyten dum fugit abstinens,

    Hor. C. 3, 7, 18.—
    C.
    Magnētarches, ae, m., = Magnêtarchês, the chief magistrate of the Magnesians, Liv. 35, 31, 11; 35, 39, 6. —
    D.
    Magnētes, um, m., = Magnêtes, the Magnesians, Liv. 33, 32; 34; 35, 31:

    (lapis) Magnetum quia sit patriis in finibus ortus,

    Lucr. 6, 909; Luc. 6, 385:

    Magnetas adit vagus exsul,

    Ov. M. 11, 408.—In sing.: Magnes, ētis, m., a Magnesian:

    Dionysius Magnes,

    Cic. Brut. 91, 316.—As adj., Magnes campus, Val. Fl. 2, 9.—
    E.
    Mag-nētis, ĭdis, adj. f., = Magnêtis, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    cur umquam Colchi Magnetida vidimus Argo? (because built at Pagasae, in Magnesia),

    Ov. H. 12, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > Magnesia

  • 9 Magnesius

    Magnēsia, ae, f., = Magnêsia, a geographical proper name.
    A.
    A country in Thessaly, on the Ægean Sea, Mel. 2, 3, 4; Plin. 4, 9, 16, § 32; Liv. 42, 54, 10; 44, 11, 3. —
    B.
    A city in Caria, on the Mæander, now Aineh Bazar, Plin. 5, 29, 31, § 114; Liv. 37, 45, 1; Nep. Them. 10, 2.—
    C.
    A city in Lydia, on Mount Sipylus, now Manisa, Plin. 2, 91, 93, § 205; Liv. 36, 43, 9; 37, 10, 12; 37, 11, 3.—Hence,
    A.
    Magnēsĭus, a, um, adj., = Magnêsios, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    Magnesia flumine saxa,

    i. e. of the magnet, Lucr. 6, 1064; v. 1. magnes.—
    B.
    Magnessa, ae, adj. f., = Magnêssa, a Magnesian woman:

    Magnessam Hippolyten dum fugit abstinens,

    Hor. C. 3, 7, 18.—
    C.
    Magnētarches, ae, m., = Magnêtarchês, the chief magistrate of the Magnesians, Liv. 35, 31, 11; 35, 39, 6. —
    D.
    Magnētes, um, m., = Magnêtes, the Magnesians, Liv. 33, 32; 34; 35, 31:

    (lapis) Magnetum quia sit patriis in finibus ortus,

    Lucr. 6, 909; Luc. 6, 385:

    Magnetas adit vagus exsul,

    Ov. M. 11, 408.—In sing.: Magnes, ētis, m., a Magnesian:

    Dionysius Magnes,

    Cic. Brut. 91, 316.—As adj., Magnes campus, Val. Fl. 2, 9.—
    E.
    Mag-nētis, ĭdis, adj. f., = Magnêtis, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    cur umquam Colchi Magnetida vidimus Argo? (because built at Pagasae, in Magnesia),

    Ov. H. 12, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > Magnesius

  • 10 Magnessa

    Magnēsia, ae, f., = Magnêsia, a geographical proper name.
    A.
    A country in Thessaly, on the Ægean Sea, Mel. 2, 3, 4; Plin. 4, 9, 16, § 32; Liv. 42, 54, 10; 44, 11, 3. —
    B.
    A city in Caria, on the Mæander, now Aineh Bazar, Plin. 5, 29, 31, § 114; Liv. 37, 45, 1; Nep. Them. 10, 2.—
    C.
    A city in Lydia, on Mount Sipylus, now Manisa, Plin. 2, 91, 93, § 205; Liv. 36, 43, 9; 37, 10, 12; 37, 11, 3.—Hence,
    A.
    Magnēsĭus, a, um, adj., = Magnêsios, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    Magnesia flumine saxa,

    i. e. of the magnet, Lucr. 6, 1064; v. 1. magnes.—
    B.
    Magnessa, ae, adj. f., = Magnêssa, a Magnesian woman:

    Magnessam Hippolyten dum fugit abstinens,

    Hor. C. 3, 7, 18.—
    C.
    Magnētarches, ae, m., = Magnêtarchês, the chief magistrate of the Magnesians, Liv. 35, 31, 11; 35, 39, 6. —
    D.
    Magnētes, um, m., = Magnêtes, the Magnesians, Liv. 33, 32; 34; 35, 31:

    (lapis) Magnetum quia sit patriis in finibus ortus,

    Lucr. 6, 909; Luc. 6, 385:

    Magnetas adit vagus exsul,

    Ov. M. 11, 408.—In sing.: Magnes, ētis, m., a Magnesian:

    Dionysius Magnes,

    Cic. Brut. 91, 316.—As adj., Magnes campus, Val. Fl. 2, 9.—
    E.
    Mag-nētis, ĭdis, adj. f., = Magnêtis, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    cur umquam Colchi Magnetida vidimus Argo? (because built at Pagasae, in Magnesia),

    Ov. H. 12, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > Magnessa

  • 11 Magnetarches

    Magnēsia, ae, f., = Magnêsia, a geographical proper name.
    A.
    A country in Thessaly, on the Ægean Sea, Mel. 2, 3, 4; Plin. 4, 9, 16, § 32; Liv. 42, 54, 10; 44, 11, 3. —
    B.
    A city in Caria, on the Mæander, now Aineh Bazar, Plin. 5, 29, 31, § 114; Liv. 37, 45, 1; Nep. Them. 10, 2.—
    C.
    A city in Lydia, on Mount Sipylus, now Manisa, Plin. 2, 91, 93, § 205; Liv. 36, 43, 9; 37, 10, 12; 37, 11, 3.—Hence,
    A.
    Magnēsĭus, a, um, adj., = Magnêsios, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    Magnesia flumine saxa,

    i. e. of the magnet, Lucr. 6, 1064; v. 1. magnes.—
    B.
    Magnessa, ae, adj. f., = Magnêssa, a Magnesian woman:

    Magnessam Hippolyten dum fugit abstinens,

    Hor. C. 3, 7, 18.—
    C.
    Magnētarches, ae, m., = Magnêtarchês, the chief magistrate of the Magnesians, Liv. 35, 31, 11; 35, 39, 6. —
    D.
    Magnētes, um, m., = Magnêtes, the Magnesians, Liv. 33, 32; 34; 35, 31:

    (lapis) Magnetum quia sit patriis in finibus ortus,

    Lucr. 6, 909; Luc. 6, 385:

    Magnetas adit vagus exsul,

    Ov. M. 11, 408.—In sing.: Magnes, ētis, m., a Magnesian:

    Dionysius Magnes,

    Cic. Brut. 91, 316.—As adj., Magnes campus, Val. Fl. 2, 9.—
    E.
    Mag-nētis, ĭdis, adj. f., = Magnêtis, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    cur umquam Colchi Magnetida vidimus Argo? (because built at Pagasae, in Magnesia),

    Ov. H. 12, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > Magnetarches

  • 12 Magnetes

    Magnēsia, ae, f., = Magnêsia, a geographical proper name.
    A.
    A country in Thessaly, on the Ægean Sea, Mel. 2, 3, 4; Plin. 4, 9, 16, § 32; Liv. 42, 54, 10; 44, 11, 3. —
    B.
    A city in Caria, on the Mæander, now Aineh Bazar, Plin. 5, 29, 31, § 114; Liv. 37, 45, 1; Nep. Them. 10, 2.—
    C.
    A city in Lydia, on Mount Sipylus, now Manisa, Plin. 2, 91, 93, § 205; Liv. 36, 43, 9; 37, 10, 12; 37, 11, 3.—Hence,
    A.
    Magnēsĭus, a, um, adj., = Magnêsios, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    Magnesia flumine saxa,

    i. e. of the magnet, Lucr. 6, 1064; v. 1. magnes.—
    B.
    Magnessa, ae, adj. f., = Magnêssa, a Magnesian woman:

    Magnessam Hippolyten dum fugit abstinens,

    Hor. C. 3, 7, 18.—
    C.
    Magnētarches, ae, m., = Magnêtarchês, the chief magistrate of the Magnesians, Liv. 35, 31, 11; 35, 39, 6. —
    D.
    Magnētes, um, m., = Magnêtes, the Magnesians, Liv. 33, 32; 34; 35, 31:

    (lapis) Magnetum quia sit patriis in finibus ortus,

    Lucr. 6, 909; Luc. 6, 385:

    Magnetas adit vagus exsul,

    Ov. M. 11, 408.—In sing.: Magnes, ētis, m., a Magnesian:

    Dionysius Magnes,

    Cic. Brut. 91, 316.—As adj., Magnes campus, Val. Fl. 2, 9.—
    E.
    Mag-nētis, ĭdis, adj. f., = Magnêtis, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    cur umquam Colchi Magnetida vidimus Argo? (because built at Pagasae, in Magnesia),

    Ov. H. 12, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > Magnetes

  • 13 Magnetis

    Magnēsia, ae, f., = Magnêsia, a geographical proper name.
    A.
    A country in Thessaly, on the Ægean Sea, Mel. 2, 3, 4; Plin. 4, 9, 16, § 32; Liv. 42, 54, 10; 44, 11, 3. —
    B.
    A city in Caria, on the Mæander, now Aineh Bazar, Plin. 5, 29, 31, § 114; Liv. 37, 45, 1; Nep. Them. 10, 2.—
    C.
    A city in Lydia, on Mount Sipylus, now Manisa, Plin. 2, 91, 93, § 205; Liv. 36, 43, 9; 37, 10, 12; 37, 11, 3.—Hence,
    A.
    Magnēsĭus, a, um, adj., = Magnêsios, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    Magnesia flumine saxa,

    i. e. of the magnet, Lucr. 6, 1064; v. 1. magnes.—
    B.
    Magnessa, ae, adj. f., = Magnêssa, a Magnesian woman:

    Magnessam Hippolyten dum fugit abstinens,

    Hor. C. 3, 7, 18.—
    C.
    Magnētarches, ae, m., = Magnêtarchês, the chief magistrate of the Magnesians, Liv. 35, 31, 11; 35, 39, 6. —
    D.
    Magnētes, um, m., = Magnêtes, the Magnesians, Liv. 33, 32; 34; 35, 31:

    (lapis) Magnetum quia sit patriis in finibus ortus,

    Lucr. 6, 909; Luc. 6, 385:

    Magnetas adit vagus exsul,

    Ov. M. 11, 408.—In sing.: Magnes, ētis, m., a Magnesian:

    Dionysius Magnes,

    Cic. Brut. 91, 316.—As adj., Magnes campus, Val. Fl. 2, 9.—
    E.
    Mag-nētis, ĭdis, adj. f., = Magnêtis, of or belonging to Magnesia, Magnesian:

    cur umquam Colchi Magnetida vidimus Argo? (because built at Pagasae, in Magnesia),

    Ov. H. 12, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > Magnetis

  • 14 raptor

    raptor, ōris, m. [rapio], one who seizes by force, a robber, plunderer, abductor, ravisher (only poet. and in post-Aug. prose; syn.: praedo, direptor, praedator).
    I.
    Lit.
    (α).
    With gen.:

    (fluvius) rapidus raptori pueri subduxit pedem,

    Plaut. Men. prol. 65:

    hostium,

    id. Ep. 2, 2, 115:

    panis et peni,

    id. Trin. 2, 1, 23:

    orbis,

    Tac. Agr. 30:

    filiae,

    id. A. 1, 58; cf. poet.:

    thalami mei, i. e. uxoris,

    Sen. Hippol. 627:

    templi,

    Just. 8, 2, 9: ferri, that draws or attracts to itself, i. e. the magnet, Aug. Civ. Dei, 21, 4. —
    (β).
    Adj.: lupi raptores, robbing, plundering, * Verg. A. 2, 356; Ov. M. 10, 540.—
    (γ).
    Absol.:

    rapta et raptores tradere,

    Plaut. Am. 1, 1, 51; Prop. 4 (5), 9, 9; Hor. C. 3, 20, 4; Luc. 3, 125; Mart. 8, 26, 2; Tac. H. 2, 86 al.:

    ferus, i. e. lupus,

    Col. 7, 12, 9:

    gratus raptae raptor fuit,

    ravisher, Ov. A. A. 1, 680; Hor. C. 4, 6, 2; Mart. 12, 52, 7; Quint. 9, 2, 90; 7, 8, 4:

    consilium raptor vertit in fallaciam,

    Phaedr. 1, 32, 5.—
    II.
    Trop.:

    raptores alieni honoris,

    Ov. M. 8, 438:

    numquam defuturos raptores Italicae libertatis lupos, etc.,

    Vell. 2, 27, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > raptor

  • 15 siderites

    sĭdērītes, ae, m., = sidêritês.
    I.
    A loadstone, magnet, Plin. 36, 16, 25, § 127 (Jan. sideritis).—
    II.
    A kind of diamond, Plin. 37, 4, 16, § 58.

    Lewis & Short latin dictionary > siderites

  • 16 sideritis

    sĭdērītis, is, f., = sidêritis.
    I.
    Ironwort, vervain, Plin. 25, 5, 19, § 42; 26, 14, 88, § 148.—
    II.
    A precious stone, Plin. 37, 10, 67, § 182. A variety of it, found in Æthiopia, is called sĭdērŏpoecĭlos, = sidêropoikilos, id. 37, 10, 67, § 182.—
    III.
    The loadstone, magnet, Plin. 36, 16, 25, § 127 Jan.

    Lewis & Short latin dictionary > sideritis

  • 17 sollicitus

    sollĭcĭtus ( sōlĭcĭtus), a, um, adj. [sollus-cieo; cf. sollicito], thoroughly moved, agitated, disturbed.
    I.
    Of physical motion ( poet. and rare).
    1.
    As attrib. of motus, restless, unceasing:

    quae sollicito motu carerent, referring to the elements in constant motion, as air, water, etc.,

    Lucr. 1, 343: sic igitur penitus qui in ferro'st abditus aër Sollicito motu semper jactatur, i. e. an unceasing air-current within the iron, to explain its attraction by the magnet, id. 6, 1038.—
    2.
    Of the sea agitated by storms:

    ut mare sollicitum stridet,

    Verg. G. 4, 262. —
    3.
    Pregn., with the idea of distress (v. II. B.):

    utile sollicitae sidus utrumque rati,

    to a ship in distress, Ov. F. 5, 720: sollicitae porro plenaeque sonoribus aures, agitated, vibrating ( by disease), Lucr. 6, 1185:

    corpus,

    Sen. Herc. Fur. 1299.—
    4.
    Sollicitum habere (cf. II. A. and B. infra), = sollicitare:

    omnes sollicitos habui,

    kept them busy, on the move, Ter. Heaut. 3, 1, 52 Donat. ad loc.
    II.
    Of mental affections, full of anxiety, excitement, distracted by cares, engaged, troubled, disturbed (opp. quietus).
    A.
    Of cares of business; esp. sollicitum habere, to keep busy, engaged (Plaut. and Ter.):

    (clientes) qui neque leges colunt, neque, etc., sollicitos patronos habent,

    Plaut. Men. 4, 2, 12 Brix ad loc.;

    4, 2, 21: quorum negotiis nos absentum sollicitae noctes et dies sumus semper,

    id. Stich. 1, 1, 6:

    hem, tot mea Solius solliciti sunt curā, of servants busy in attending their master,

    Ter. Heaut. 1, 1, 77: numquid vis? Py. Ne magis sim pulcer quam sum:

    ita me mea forma habet sollicitum,

    Plaut. Mil. 4, 2, 95; cf.:

    Hispaniae armis sollicitae,

    Sall. H. 1, 48 Dietsch. —
    B.
    Of restlessness from fear, suspense, etc., full of anxiety, agitated, alarmed, solicitous, anxious (opp. securus; freq. and class.): sollicitum habere, to fill with apprehension and fear, keep in anxiety; constr.,
    1.
    Absol.:

    in quibus si non erunt insidiae... animus tamen erit sollicitus,

    Cic. Phil. 12, 11, 36:

    diutius videtur velle eos habere sollicitos a quibus se putat diuturnioribus esse molestiis conflictatum,

    id. Fam. 6, 13, 3:

    quae maxime angere atque sollicitam habere vestram aetatem videtur,

    id. Sen. 19, 66:

    sollicitum te habebat cogitatio periculi mei,

    id. Fam. 7, 3, 1; so id. Att. 2, 18, 1; id. Sest. 11, 25:

    initia rerum quae... sollicitam Italiam habebant,

    Caes. B. C. 3, 22:

    cum satis per se ipsum Samnitium bellum et,... sollicitos haberet patres,

    Liv. 8, 29, 1:

    solliciti et incerti rerum suarum Megaram referre signa jubent,

    id. 24, 23, 5:

    sollicitae ac suspensae civitati,

    id. 27, 50 med.:

    quid illis nos sollicitis ac pendentibus animi renuntiare jubetis,

    id. 7, 30, 22:

    sollicitae mentes,

    Ov. F 3, 362:

    pectus,

    id. M. 2, 125:

    mens,

    Curt. 4, 13, 2:

    animi,

    Hor. Ep. 1, 5, 18:

    ego percussorem meum securum ambulare patiar, me sollicito?

    Sen. Clem. 1, 9, 4:

    sollicitus est et incertus sui quem spes aliqua proritat,

    id. Ep. 23, 2:

    ut sollicitus sim cum Saturnus et Mars ex contrario stabunt,

    alarmed, id. ib. 88, 14:

    fertur sollicitas tenuisse deas,

    kept them in anxious suspense, Stat. Achill. 2, 338:

    nunc sollicitam timor anxius angit,

    Verg. A. 9, 89.—And opposed to securus and securitas:

    quid est turpius quam in ipso limine securitatis esse sollicitum?

    Sen. Ep. 22, 5:

    securo nihil est te pejus, eodem Sollicito nihil est te melius,

    Mart. 4, 83, 1; so id. 5, 31, 8; Sen. Ep. 124, 19; Quint. 11, 3, 151; Tac. H. 4, 58.—
    2.
    With abl.:

    sollicitam mihi civitatem suspitione, suspensam metu... tradidistis,

    Cic. Agr. 1, 8, 23:

    Sophocles, ancipiti sententiarum eventu diu sollicitus,

    Val. Max. 9, 12, 5 ext.
    3.
    With de:

    sollicitus eram de rebus urbanis,

    Cic. Fam. 2, 12, 1:

    de tuā valetudine,

    id. ib. 16, 7, 1:

    sollicita civitas de Etruriae defectione fuit,

    Liv. 27, 21 med.:

    sollicitum te esse scribis de judicii eventu,

    Sen. Ep. 24, 1:

    desii jam de te esse sollicitus,

    id. ib. 82, 1.—
    4.
    With pro:

    ne necesse sit unum sollicitum esse pro pluribus,

    Cic. Lael. 13, 45.—
    5.
    With propter: sollicitus propter iniquitatem locorum, Liv. 38, 40, 9; 44, 3, 5 infra.—
    6.
    With adverb. acc. vicem, for the fate of:

    sollicito consuli et propter itineris difficultatem et eorum vicem,... nuntius occurrit,

    Liv. 44, 3, 5:

    ut meam quoque, non solum reipublicae vicem videretur sollicitus,

    id. 28, 43, 9:

    clamor undique ab sollicitis vicem imperatoris militibus sublatus,

    id. 28, 19, 17.—
    7.
    With gen.:

    non sollicitus futuri, pendet (filius tuus mortuus),

    Sen. Cons. Marc. 19, 6.—
    8.
    With dat. (late Lat.):

    ne solliciti sitis animae vestrae, neque corpori vestro,

    Vulg. Matt. 6, 25.—
    9.
    With ex:

    ex hoc misera sollicita'st, diem Quia olim in hunc, etc.,

    Ter. And. 1, 5, 33:

    haec turba sollicita ex temerariā regis fiduciā,

    Curt. 3, 1, 17.—
    10.
    With ne, like verbs of fearing:

    (mater) sollicita est ne eundem conspiciat, etc.,

    Cic. Mur. 41, 88:

    legati Romanorum circuire urbes, solliciti ne Aetoli partis alicujus animos ad Antiochum avertissent,

    apprehensive, Liv. 35, 31, 1:

    sollicitis populis ne suas operiant terras,

    Plin. 11, 29, 35, § 104:

    sollicitus Solon, ne tacendo parum reipublicae consuleret,

    Just. 2, 7, 9; Front. Strat. 1, 1, 6.—
    11.
    With interrog.-clause:

    solliciti erant quo evasura esset res,

    Liv. 30, 21 init.:

    quam sim sollicitus, quidnam futurum sit,

    Cic. Att. 8, 6, 3.—
    C.
    In gen., troubled, disturbed, afflicted, grieved; constr. absol., with abl. alone, or with de:

    sollicitus mihi nescio quā re videtur,

    Plaut. Merc. 2, 3, 30:

    neque est consentaneum ullam honestam rem, ne sollicitus sis... deponere,

    lest you be troubled by cares, Cic. Lael. 13, 47:

    vehementer te esse sollicitum et praecipuo quodam dolore angi,

    id. Fam. 4, 3, 1:

    vehementer populum sollicitum fuisse de P. Sullae morte,

    id. ib. 9, 10, 3:

    num eum postea censes anxio animo aut sollicito fuisse,

    afflicted by remorse, id. Fin. 2, 17, 55:

    hoc genus omne Maestum ac sollicitum est cantoris morte Tigelli,

    Hor. S. 1, 2, 3.—
    D.
    Excited, passionate (rare):

    qui, ut sint pudici, solliciti tamen et anxii sunt,

    Cic. Tusc. 4, 33, 70:

    atqui sollicitae nuntius hospitae, Suspirare Chloen.. Dicens, etc.,

    Hor. C. 3, 7, 9; so, = avidus, with gen. or de ( poet. and post-class.):

    hominem cuppedinis sollicitum,

    Lucr. 5, 46:

    de regno sollicitus ( = avidus regni potiundi),

    Just. 1, 10, 6.—
    E.
    Very careful for, concerned in, punctilious, particular about (post-Aug.; freq.); constr. absol., with de, circa, in, or obj.-inf.:

    ne decet quidem, ubi maxima rerum monumenta versantur, de verbis esse sollicitum,

    Quint. 8, 3, 13:

    de quorum sumus judicio solliciti,

    for whose judgment we care, id. 10, 7, 24:

    dixit Cicero, non se de ingenii famā, sed de fide esse sollicitum,

    id. 11, 1, 74:

    nec sum in hoc sollicitus, dum res ipsa appareat,

    id. 8, 4, 15:

    eloquentia non in verba sollicita,

    Sen. Ben. 7, 8, 2:

    si tamen contingere eloquentia non sollicito potest,

    id. Ep. 75, 5:

    cur abis, non sollicitus prodesse bonis, nocere malis?

    id. Hippol. 976; cf.

    in double sense,

    Mart. 4, 83, 2 and 5.—
    F.
    = sollicitatus (v. sollicito; poet.):

    solliciti jaceant terrāque premantur iniquā qui, etc.,

    without repose, Ov. Am. 2, 16, 15.
    III.
    Of abstr. and inanim. things.
    1.
    In gen., solicitous, mournful, full of or connected with cares and anxiety, anxious, disturbed (class.;

    often approaching the signif. II.): scio quam timida sit ambitio, et quam sollicita sit cupiditas consulatūs,

    how full of cares is the desire for the consulship, Cic. Mil. 16, 42:

    id est proprium civitatis ut sit libera et non sollicita rei cujusque custodia,

    i. e. that nobody be disturbed in the quiet possession of his property, id. Off. 2, 22, 78:

    est enim metus futurae aegritudinis sollicita exspectatio,

    id. Tusc. 5, 18, 52:

    quam sit omnis amor sollicitus et anxius,

    fraught with solicitude, id. Att. 2, 24, 1: assentior, sollicitam et periculosam justitiam non esse sapientis, id. Fragm. Rep. ap. Prisc. p. 801 P. (Rep. 3, 27, 39): sollicitam lucem rapuisti Ciceroni, the mournful light, i. e. life, Vell. 2, 66:

    in sollicito civitatis statu,

    Quint. 6, 1, 16:

    Hermagoras, vir diligentiae nimium sollicitae,

    evercareful, id. 3, 11, 22:

    sollicitum dicendi propositum,

    anxiously accurate, id. 11, 1, 32:

    sollicita parentis diligentia,

    earnest care, id. 6, prooem. 1; so id. 6, 12, 16:

    sollicitae actiones,

    carefully elaborated, id. 4, 1, 57: causae sollicitae (opp. securae), [p. 1723] very doubtful cases, i. e. in which there is anxious suspense about the issue, id. 11, 3, 151: captarum (ferarum) sollicita possessio;

    saepe enim laniant dominos,

    Sen. Vit. Beat. 14, 2:

    maxima quaeque bona sollicita sunt,

    id. ib. 17, 4; id. Ep. 14, 18:

    noctes, id. Ira, 2, 20, 1: tutela,

    id. Cons. Marc. 11, 3:

    sollicitos fecisti, Romule, ludos,

    Ov. A. A. 1, 101:

    quisque, sibi quid sit Utile, sollicitis supputat articulis,

    id. P. 2, 3, 18:

    sollicito carcere dignus eras,

    a prison carefully guarded, id. Am. 1, 6, 64:

    Cressa... sollicito revocavit Thesea filo,

    Stat. S. 2, 6, 26:

    pudor,

    Mart. 11, 45, 7:

    amor,

    Ov. H. 19 (18), 196:

    os,

    id. P. 4, 9, 130:

    frons,

    Hor. C. 3, 29, 16:

    manus,

    Ov. Tr. 5, 2, 2:

    preces,

    id. P. 3, 1, 148:

    prex,

    Hor. C. 1, 35, 5:

    vita,

    id. S. 2, 6, 62:

    lux,

    Ov. Tr. 4, 10, 116:

    senecta,

    id. M. 6, 500:

    libelli,

    Mart. 9, 58, 5:

    saccus,

    id. 12, 60 b, 3:

    fuga,

    Ov. Tr. 4, 1, 50:

    sedes,

    id. ib. 4, 1, 85:

    via,

    id. ib. 1, 11, 2:

    terrae,

    id. M. 15, 786.— Hence,
    2.
    = sollicitum habens, that causes distress, distressing, trying:

    quid magis sollicitum dici potest,

    what more distressing fact can be mentioned? Cic. Mil. 2, 5:

    in quā (tyrannorum) vitā nulla... potest esse fiducia, omnia semper suspecta atque sollicita,

    causing alarm, id. Lael. 15, 52:

    sollicitumque aliquid laetis intervenit,

    Ov. M. 7, 454:

    o mihi sollicitum decus ac suprema voluptas,

    Stat. Th. 7, 363; so,

    opes,

    Hor. S. 2, 6, 79:

    aurum,

    Sen. Hippol. 519:

    pretia,

    id. Herc. Fur. 461:

    timor or metus,

    Ov. H. 1, 12; 8, 76; 13, 124; id. P. 3, 2, 12; id. Tr. 3, 11, 10:

    cura,

    id. P. 1, 5, 61; Sen. Thyest. 922:

    dolor,

    Ov. A. A. 3, 374:

    taedium,

    Hor. C. 1, 14, 17:

    fatum,

    Ov. P. 4, 10, 11.
    IV.
    Of animals (rare): sollicitum animal (canis) ad nocturnos strepitus, very attentive to, i. e. watchful, Liv. 5, 47, 3; so Ov. M. 11, 599:

    solliciti terrentur equi,

    id. F. 6, 741:

    lepus,

    timid, id. ib. 5, 372.
    V.
    Comp.: sollicitior (mostly post-Aug.; for which Cic. has magis sollicitus; v. III. 2. supra) homo, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 3:

    nos circa lites raras sollicitiores,

    too particular about, Quint. 7, 1, 43:

    sollicitior rei familiaris diligentia,

    id. 12, 1, 6:

    innocentiam sollicitiore habituri loco,

    Sen. Ben. 3, 13, 1:

    (pauperes) sollicitiores divitibus,

    id. Cons. Helv. 12, 1:

    quod est sollicitius,

    id. Tranq. 1, 15:

    qui non sollicitior de capitis sui decore sit quam de salute,

    id. Brev. Vit. 12, 3:

    pro vobis sollicitior,

    Tac. H. 4, 58.— Sup. (post-Aug. and rare):

    illorum brevissima ac sollicitissima aetas est,

    Sen. Brev. Vit. 16, 1.— Adv.: sollĭcĭtē (post-Aug.).
    1.
    Carefully, punctiliously, anxiously: vestis nec servata, nec sumenda sollicite, Ser. Samm. ap. Sen. Tranq. 1, 5:

    in conviviis lingua sollicite etiam ebriis custodienda est,

    Sen. Clem. 1, 26, 2:

    recitare,

    Plin. Ep. 6, 15, 4:

    exspectatus,

    Front. Strat. 3, 12, 1; id. Aquaed. 103:

    sollicitius et intentius,

    Plin. Ep. 1, 4, 2:

    custodiendus est honor,

    id. ib. 1, 19, 4:

    cavere,

    App. Mag. p. 274, 35.— Sup.:

    urbis curam sollicitissime agere,

    Suet. Claud. 18.—
    2.
    With grief, solicitude (class.:

    sollicito animo): sollicite possidentur,

    their possession is connected with solicitude, Sen. Ep. 76, 30:

    laetus,

    Sil. 6, 572.— Sup., Sen. Ep. 93, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > sollicitus

  • 18 sto

    sto, stĕti, stătum, 1 (scanned stĕtĕrunt, Verg. A. 2, 774; 3, 48; Ov. H. 7, 166; Prop. 2, 8, 10), v. n. [root sta-; Sanscr. sthā, sthalam, locus; Gr. sta-, histêmi, to set, place; statêr, weight; O. H. Germ. stām; Goth. standa; Engl. stand], to stand, in opposition to sitting, walking, or lying prostrate, to stand still, remain standing, stand upright.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    hos quos videtis stare hic captivos duos, Illi qui astant, hi stant ambo, non sedent,

    Plaut. Capt. prol. 1 sq.; cf.:

    cum virgo staret et Caecilia in sellā sederet,

    Cic. Div. 1, 46, 104:

    si iste ibit, ito: stabit, astato simul,

    Plaut. Ps. 3, 2, 74:

    abi intro, noli stare,

    id. Mil. 4, 3, 36; so (opp. ire) id. Merc. 3, 3, 21; id. Mil. 4, 2, 95; 4, 9, 10; id. Pers. 3, 3, 43; 4, 4, 50; Ter. Eun. 3, 2, 6; 3, 2, 12:

    i: quid stas, lapis?

    id. Heaut. 4, 7, 3:

    ante aedes,

    Plaut. Am. 2, 1, 56; 1, 1, 250; 2, 2, 35; id. Truc. 2, 3, 14:

    ante ostium,

    Ter. Eun. 5, 2, 4; id. And. 3, 1, 17; id. Hec. 3, 4, 14; 5, 4, 14:

    ante oculos,

    Ov. Am. 1, 5, 17:

    ad januam,

    Cic. de Or. 2, 86, 353:

    ad undam,

    Verg. G. 4, 356:

    orantem juxta,

    Stat. Th. 11, 618:

    hic foris,

    Plaut. Men. 2, 3, 12:

    hinc procul,

    Ter. Hec. 4, 3, 1:

    propter in occulto,

    Cic. Clu. 28, 78; cf.:

    qui proximi steterant,

    Caes. B. G. 5, 35, 3:

    propius,

    Hor. A. P. 361:

    sta ilico,

    Ter. Phorm. 1, 4, 18:

    qui frequentissimi in gradibus concordiae steterunt,

    Cic. Phil. 7, 8, 21:

    stans pede in uno,

    Hor. S. 1, 4, 10 et saep.—Of things:

    ita statim stant signa,

    Plaut. Am. 1, 1, 120:

    quorum statuae steterunt in Rostris,

    Cic. Phil. 9, 2, 4:

    statua,

    id. Div. 1, 34, 75:

    signa ad impluvium, ad valvas Junonis,

    id. Verr. 2, 1, 23, § 61:

    stabat acuta silex,

    Verg. A. 8, 233:

    columna,

    Hor. C. 1, 35, 14:

    cerea effigies,

    id. S. 1, 8, 32; cf. poet.:

    aeneus ut stes,

    id. ib. 2, 3, 183.— Pass. impers.: Ps. Statur hic ad hunc modum. Sim. Statum vide hominis, Plaut. Ps. 1, 5, 44: Gn. Quid agitur? Pa. Statur, Ter. Eun. 2, 2, 40:

    confecto munerum cursu moriar stando,

    Amm. 24, 3, 7.—Prov.:

    inter sacrum saxumque sto, nec quid faciam scio,

    i.e. I am in a pinch, Plaut. Capt. 3, 4, 84; v. sacrum.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., to stand firm or immovable; to last, remain, continue: cui nec arae patriae domi stant; fractae et disjectae jacent, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 115 Vahl.):

    nec domus ulla nec urbs stare poterit,

    Cic. Lael. 7, 23:

    stantibus Hierosolymis,

    id. Fl. 28, 69:

    ut praeter spem stare muros viderunt,

    Liv. 38, 5:

    urbem innoxiam stare incolumem pati,

    id. 31, 31, 15:

    hasta, quae radice novā, non ferro stabat adacto,

    stuck fast, remained fixed, Ov. M. 15, 562:

    missum stetit inguine ferrum,

    id. ib. 5, 132; cf. id. ib. 5, 34;

    8, 415: stat glacies iners,

    Hor. C. 2, 9, 5:

    aquae,

    Ov. M. 4, 732:

    longā stare senectā,

    Sil. 3, 94:

    cornus stetit inter tempora frontis,

    id. 4, 142.—
    2.
    To remain, tarry, linger any where (cf. moror):

    paulisper stetimus in illā ganearum tuarum nidore atque fumo,

    Cic. Pis. 6, 13:

    hos quos video volitare in foro, quos stare ad curiam,

    id. Cat. 2, 3, 5: cur non aut stantem comprehenderint, aut fugientem consecuti sint, remaining in the city, id. Cael, 28, 67;

    so (opp. fugio),

    id. Tusc. 2, 23, 54:

    cum gladiis in conspectu senatus,

    id. Phil. 2, 4, 8:

    qui domi stare non poterant,

    id. Fl. 6, 13:

    (meretrix) olente in fornice stans,

    Hor. S. 1, 2, 30; cf. Ov. Am. 1, 10, 21; Juv. 10, 239; cf.

    of minerals not attracted by the magnet: pondere enim fretae partim stant, quod genus aurum,

    Lucr. 6, 1058. —
    3.
    In milit. lang.
    a.
    To stand in the ranks or under arms, to fight:

    quisque uti steterat, jacet obtinetque ordinem,

    Plaut. Am. 1, 1, 86: ut sustinere corpora plerique nequeuntes arma sua quisque stantes incumberet, Sall. ap. Serv. Verg. A. 9, 229 (H. 3, 72 Dietsch):

    cum milites a mane diei jejuni sub armis stetissent defatigati, Auct. B. Afr. 42, 3: primo haud impari stetere acie,

    Liv. 26, 44:

    in Asia totius Asiae steterunt vires,

    id. 37, 58: in acie, Auct. B. Hisp. 28 fin.:

    pars acie stabat, Auct. B. Afr. 51, 6: stetit acies in armis,

    Sen. Phoen. 389; cf.:

    stetit ordine certo Infelix acies,

    Luc. 7, 2, 16.—
    b.
    Pregn., to stand firm in fight, stand one's ground, maintain the contest (opp. abjecto scuto fugere), Cic. Tusc. 2, 23, 54; cf.:

    in acie stare ac pugnare (opp. in castra refugere),

    Liv. 22, 60, 25:

    Tarquiniensis, novus hostis non stetit solum, sed etiam ab suā parte Romanum pepulit,

    id. 2, 6, 11:

    comminus,

    Caes. B. C. 1, 47:

    inque gradu stetimus, certi non cedere,

    Ov. M. 9, 43; cf.:

    contra leonem,

    Spart. Carac. 5.—
    c.
    Transf., of a battle, to last, hold out, continue (a favorite expression of Livy):

    ibi aliquamdiu atrox pugna stetit,

    Liv. 29, 2:

    diu pugna neutro inclinata stetit,

    id. 27, 2:

    ita anceps dicitur certamen stetisse,

    id. 8, 38:

    primo stetit ambiguā spe pugna,

    id. 7, 7.—
    4.
    Nautical t. t., to lie, to lie or ride at anchor:

    ante hostium portus in salo stare,

    Liv. 37, 16;

    Auct. B. Afr. 62: naves regiae in sinu Maliaco,

    Liv. 36, 20:

    classis instructa in portu,

    id. 37, 11:

    classis in salo ad Leptim, Auct. B. Afr. 62, 4: litore puppes,

    Verg. A. 6, 901.—
    5.
    Of servants, to stand, wait, attend (very rare): neque pueri eximiā facie stabant, C. Gracch. ap. Gell. 15, 12, 2:

    sto exspectans, si quid mihi imperent,

    Ter. Eun. 3, 5, 46:

    ad cyathum et vinum,

    Suet. Caes. 49; cf.:

    ad pedes,

    id. Galb. 22.—
    6.
    Of buildings, cities, etc., to stand finished, be erected (mostly poet.):

    intra annum nova urbs stetit,

    Liv. 6, 4, 6:

    jam stabant Thebae,

    Ov. M. 3, 131:

    moenia jam stabant,

    id. F. 3, 181:

    stet Capitolium Fulgens,

    Hor. C. 3, 3, 42:

    aedificant muros... Stabat opus,

    Ov. M. 11, 205:

    jam stare ratem,

    Val. Fl. 1, 96.—
    7.
    Of the countenance, to be unmoved, to be at rest ( poet.):

    stat num quam facies,

    Luc. 5, 214:

    stant ora metu,

    are rigid, Val. Fl. 4, 639; cf.:

    cur ad patrios non stant tua lumina vultus,

    Stat. Th. 10, 693.—
    8.
    To stand up, stand upright, stand on end; to bristle up, stiffen, etc. ( poet. and in post-Aug. prose): papillae, Lucil. ap. Non. 391, 26:

    mammae,

    Plin. 28, 19, 77, § 249:

    steterunt comae,

    Verg. A. 2, 774; 3, 48; Ov. M. 7, 631; cf. id. ib. 10, 425:

    crines fulvi pulvere,

    Stat. Th. 3, 326:

    setae,

    Ov. M. 8, 286:

    in vertice cristae,

    id. ib. 6, 672:

    aristae,

    id. ib. 10, 655:

    stantes oculi,

    prominent, Ov. F. 6, 133:

    oculis rigentibus et genis stantibus,

    fixed, Plin. 23, 1, 24, § 49. —In mal. part., Mart. 3, 73, 2; App. M. 2, p. 117, 39; Auct. Priap. 75, 2.—Rarely of fluids, to coagulate, stiffen:

    sanguis stetit,

    Sen. Oedip. 585.—
    9.
    With abl., to stand out with, be thick with, full of any thing (mostly poet.): stant pulvere campi, Enn. ap. Porphyr. ad Hor. C. 1, 9, 1 (Ann. v. 592 Vahl.): cupressi Stant rectis foliis, id. ap. Philarg. ad Verg. G. 2, 444 (Ann. v. 268 ib.): stat sentibu' fundus, Lucil. ap. Don. Ter. And. 4, 2, 16; Titin. ap. Non. 391, 21; so,

    ager sentibus,

    Caecil. ib. 391, 23:

    vides ut altā stet nive candidum Soracte,

    Hor. C. 1, 9, 1: caelum caligine stat, Sisenn. ap. Non. 392, 8:

    pulvere caelum,

    Verg. A. 12, 408:

    pulvereo globo astra,

    Stat. Th. 7, 124:

    stant lumina (Charontis) flammā,

    Verg. A. 6, 300:

    stant pulvere Syrtes,

    Claud. Laud. Stil. 1, 257.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to stand: mentes, rectae quae stare solebant, Enn. ap. Cic. Sen. 6, 16 (Ann. v. 208 Vahl.):

    stetisse ipsum in fastigio eloquentiae,

    Quint. 12, 1, 20.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., to stand one's ground, stand firm or unshaken; to endure, persevere, persist, abide, continue:

    moribus antiquis res stat Romana virisque, Enn. ap. Aug. Civ. Dei, 2, 21 (Ann. v. 492 Vahl.): disciplinam militarem, quā stetit ad hanc diem Romana res, solvisti,

    Liv. 8, 7:

    res publica staret,

    Cic. Phil. 2, 10, 24; cf. id. Cat. 2, 10, 21:

    stante urbe et curiā,

    id. Planc. 29, 71:

    ut eo neglecto civitas stare non possit,

    id. Cael. 1, 1:

    utinam res publica stetisset, quo coeperat statu,

    id. Off. 2, 1, 3:

    qui illam (rem publicam) cadere posse stante me non putārant,

    id. Fam. 6, 6, 2:

    ut stante re publicā facere solebamus,

    id. Off. 2, 1, 3:

    neque enim aliter stare possemus,

    id. Sest. 45, 97:

    per quos homines ordinesque steterim, quibusque munitus fuerim, non ignoras,

    id. Fam. 13, 29, 7; cf.:

    eorum auxilio, qui me stante stare non poterant,

    id. ib. 7, 2, 3:

    respublica stetit virtute tuā,

    Liv. 4, 40:

    stetit regnum puero,

    id. 1, 3:

    dum stetimus,

    Ov. Tr. 1, 9, 17:

    stamus animis,

    Cic. Att. 5, 18, 2:

    stas animo,

    Hor. S. 2, 3, 213:

    Gabinium sine provinciā stare non posse,

    could not hold out, subsist, Cic. Pis. 6, 12; cf. id. Fl. 6, 14; Suet. Oth. 5:

    nedum sermonum stet honos,

    Hor. A. P. 69.—Hence, nearly—esse, tantā stat praedita culpā (natura), Lucr. 5, 199:

    pausam stare fragori,

    id. 1, 747.—
    b.
    (Acc. to its use as a milit. t. t., v. supra, I. B. 3.) To maintain the contest:

    cum in senatu pulcherrime staremus,

    Cic. Fam. 1, 4, 1.—
    c.
    Stare in aliquā re, simply aliquā re, and post-class. also alicui rei, to stand firm, persist, persevere; to rest, abide, adhere to, continue in a thing.
    (α).
    In aliquā re:

    si in fide non stetit,

    Cic. Rab. Perd. 10, 28:

    sin in eo non stat,

    id. Att. 2, 4, 1:

    stare oportet in eo, quod sit judicatum,

    id. Fin. 1, 14, 47:

    in sententiā,

    Liv. 4, 44.—
    (β).
    With abl.:

    eā omnes stant sententiā,

    Plaut. Curc. 2, 1, 35:

    suis stare judiciis,

    Cic. Tusc. 5, 28, 81:

    censoris opinione,

    id. Clu. 47, 132:

    alicujus decreto,

    Caes. B. G. 6, 13:

    stare conditionibus,

    Cic. Att. 7, 15, 2:

    stare conventis,

    id. Off. 3, 25, 95:

    stare jurejurando,

    Quint. 5, 6, 4:

    nihil quo stat loco stabit, omnia sternet abducetque vetustas,

    Sen. ad Marc. 26, 4.— Pass. impers.:

    stabitur consilio,

    Liv. 7, 35:

    etsi priore foedere staretur,

    id. 21, 19:

    famā rerum standum est,

    id. 7, 6.—
    (γ).
    With dat.:

    arbitri sententiae stare,

    Dig. 4, 7, 23 fin.:

    voluntati patris,

    ib. 26, 7, 3; 36, 3, 6:

    rei judicatae,

    ib. 42, 1, 32:

    emptioni,

    ib. 19, 1, 13; ib. 4, 8, 27 (five times) et saep.—
    (δ).
    Stat sententia, aliquid, or, impersonally, stat ( alicui), the determination stands or holds good; I ( thou, he, etc.) am determined: Pa. Vide quid agas. Ph. Stat sententia, Ter. Eun. 2, 1, 18:

    Hannibal, postquam ipsi sententia stetit, pergere ire,

    Liv. 21, 30:

    stat sententia tradere mecum Dotalem patriam,

    Ov. M. 8, 67:

    modo nobis stet illud, unā vivere in studiis nostris,

    Cic. Fam. 9, 2, 5:

    stat pectore fixum, Aeetae sociare manus,

    Val. Fl. 5, 289:

    nos in Asiam convertemus: neque adhuc stabat, quo potissimum,

    Cic. Att. 3, 14, 2:

    mihi stat alere morbum,

    Nep. Att. 21, 6:

    quos ut seponi stetit,

    Sil. 3, 68:

    stat, casus renovare omnes,

    Verg. A. 2, 750. —
    d.
    In aliquā re, or simply aliquā re, to rest on, be fixed on, depend upon, etc.:

    omnis in Ascanio stat cura parentis,

    Verg. A. 1, 646:

    regnum fraternā stare concordiā,

    Liv. 45, 19:

    quā (disciplinā) stetit Romana res,

    id. 8, 7:

    hac arte (i.e. bello) in patriā steti,

    id. 5, 44, 2; Val. Fl. 3, 673; Verg. A. 2, 163:

    magis famā quam vi stare res suas,

    Tac. A. 6, 30:

    apud quos virtute quam pecuniā res Romana melius stetit,

    id. H. 2, 69 fin.:

    famā bella stare,

    Curt. 3, 8, 7.—
    2.
    In theatr. lang., of plays and actors, to stand, i.e. to please, take, succeed:

    quod si intellegeret, cum stetit olim nova (fabula), Actoris operā magis stetisse quam suā,

    Ter. Phorm. prol. 9 sq.:

    partim vix steti, id. Hec. prol. alt. 7: securus, cadat an recto stat fabula talo,

    Hor. Ep. 2, 1, 176:

    illi, scripta quibus comoedia prisca viris est, Hoc stabant, hoc sunt imitandi,

    id. S. 1, 10, 17.—
    3.
    Stare, ab, cum, or pro aliquo, or aliquā re, or with adv. loci, to stand by, on the side of, adhere to a person or thing, take the part of:

    ut nemo contra civium perditorum dementiam a senatu et a bonorum causā steterit constantius,

    Cic. Brut. 79, 273:

    a se potius quam ab adversariis,

    id. Inv. 1, 43, 81:

    a mendacio contra verum,

    id. ib. 1, 3, 4:

    a contrariā ratione,

    Auct. Her. 4, 2, 4:

    cum di prope ipsi cum Hannibale starent,

    Liv. 26, 41, 17; 5, 38:

    stabat cum eo senatus majestas,

    id. 8, 34, 1:

    nobiscum adversus bar, baros,

    Nep. Ages. 5, 4:

    si pro meā patriā ista virtus staret,

    Liv. 2, 12:

    pro jure gentium,

    id. 38, 25:

    pro vobis adversus reges stetimus,

    id. 45, 22, 10; 23, 8, 3 Fabri ad loc.:

    pro Jubā atque Afris,

    Quint. 11, 1, 80:

    pro signis,

    Ov. A. A. 1, 200:

    quamvis duces non essent praesentes, staret tamen pro partibus invicta fortuna ultoris,

    Flor. 4, 7, 10:

    hic primo pro Pompei partibus, mox simulatione contra Pompeium stetit,

    Vell. 2, 48, 4:

    voluptas pro iisdem partibus standi,

    Sen. Vit. Beat. 4, 1; cf.:

    et dii quoque pro meliore stant causā,

    Curt. 4, 1, 13:

    hinc stas, illinc causam dicis,

    Plaut. Men. 4, 2, 48:

    unde stetisset, eo se victoria transferret,

    Just. 5, 4, 12: non semper vostra evortet: nunc Juppiter hac stat, stands at your side, stands by you, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565.—So with in:

    Graeci, qui in Darei partibus steterant,

    Curt. 3, 11, 18.—
    4.
    Stare per aliquem, to stand to one's account, be chargeable or owing to one; to lie at one's door, be one's fault; followed by a negative consequence or effect, expressed by quin, [p. 1763] quominus, or ne.
    (α).
    With quin:

    quoniam per eum non stetisset, quin praestaretur, etc.,

    Liv. 2, 31, 11 Weissenb.ad loc.—
    (β).
    With quominus (freq.):

    si poterit fieri, ut ne pater per me stetisse credat, Quominus haec fierent nuptiae, volo: sed si id non poterit, Id faciam in proclivi quod est, per me stetisse, ut credat,

    Ter. And. 4, 2, 16 sq.:

    Caesar ubi cognovit per Afranium stare, quominus proelio dimicaretur,

    Caes. B. C. 1, 41:

    graviter eam rem tulerunt, quod stetisse per Trebonium, quominus oppido potirentur, videbatur,

    id. ib. 2, 13; so,

    nec, quominus perpetua cum eis amicitia esset, per populum Romanum stetisse,

    Liv. 8, 2, 2; 9, 14, 1; 6, 33, 2; 44, 14, 12.—
    (γ).
    With ne:

    ne praestaremus per vos stetit, qui, etc.,

    Liv. 45, 23, 6:

    non per milites stetisse, ne vincerent,

    id. 3, 61, 2:

    quasi per ipsum staret, ne redderetur,

    Suet. Aug. 28.—Rarely without the negation; so with ut:

    per quam (ignorantiam) stetit, ut tibi obligarer,

    Plin. Ep. 10, 6 (22), 2; cf. Ter. And. 4, 2, 17 supra; absol.:

    id est, non per me stetit, sed per illud,

    Quint. 3, 6, 78; with subj.-clause:

    si per eum non stetit, parere defuncti voluntati,

    Dig. 32, 1, 36.—
    5.
    Of price, to stand one in, to come to, to cost (mostly post-Aug.):

    Periclum vitae meae tuo stat periculo,

    Plaut. Capt. 3, 5, 82:

    Polybius scribit, centum talentis eam rem Achaeis stetisse,

    Liv. 34, 50; cf.:

    sit argumento tibi gratis stare navem,

    Cic. Verr. 2, 5, 19, § 48:

    haud illi stabunt Aeneia parvo Hospitia,

    Verg. A. 10, 494:

    quae neque magno Stet pretio,

    Hor. S. 1, 2, 122:

    multo sanguine ac vulneribus ea Poenis victoria stetit,

    Liv. 23, 30:

    haud scio an magno detrimento certamen staturum fuerit,

    id. 3, 60:

    utrique vindicta libertatis morte stetit,

    Vell. 2, 64, 3:

    heu quanto regnis nox stetit una tuis?

    Ov. F. 2, 812 et saep.:

    nulla pestis humano generi pluris stetit,

    Sen. Ira, 1, 2, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > sto

См. также в других словарях:

  • Magnet — Mag net (m[a^]g n[e^]t), n. [OE. magnete, OF. magnete, L. magnes, etis, Gr. Magnh^tis li qos a magnet, metal that looked like silver, prop., Magnesian stone, fr. Gr. Magnhsi a, a country in Thessaly. Cf. {Magnesia}, {Manganese}.] 1. The… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • magnet — MAGNÉT, magneţi, s.m. Minereu de fier care are proprietatea de a atrage materialele feromagnetice; corp metalic căruia i s a transmis calitatea, permanentă sau temporară, de a atrage obiectele de fier. – Din ngr. maghnítis, germ. Magnet. Trimis… …   Dicționar Român

  • Magnet — Magnet. Es gab vor Alters in Kleinasien zwei Städte, die Magnesia hießen. Die eine lag am Mäander, die andere, auch Heraklea genannt, ward zur Landschaft Lydien gerechnet und nach ihr soll der Magnet seinen Namen erhalten haben. Dieser seltsame… …   Damen Conversations Lexikon

  • magnet — [ maɲɛt ] n. m. • 1993; mot angl. « aimant » ♦ Anglic. Petit objet décoratif monté sur aimant. Des magnets. (Recomm. offic. aimantin.) ● magnet nom masculin (anglais magnet, aimant) Petit objet décoratif aimanté que l on applique sur un support… …   Encyclopédie Universelle

  • Magnet — Sm std. (13. Jh.), mhd. magnes, fnhd. magnet[e] Onomastische Bildung. Ist entlehnt aus l. magnēs ( ētis) und Magnēs lapis, dieses aus gr. Mágnēs (líthos), eigentlich Stein aus Magnēsíā , nach dem natürlichen Vorkommen in der thessalischen… …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • magnet — (n.) mid 15c. (earlier magnes, late 14c.), from O.Fr. magnete magnetite, magnet, lodestone, and directly from L. magnetum (nom. magnes) lodestone, from Gk. ho Magnes lithos the Magnesian stone, from Magnesia, region in Thessaly where magnetized… …   Etymology dictionary

  • Magnet — Magnet, NE U.S. village in Nebraska Population (2000): 79 Housing Units (2000): 39 Land area (2000): 0.144242 sq. miles (0.373585 sq. km) Water area (2000): 0.000000 sq. miles (0.000000 sq. km) Total area (2000): 0.144242 sq. miles (0.373585 sq.… …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • Magnet, NE — U.S. village in Nebraska Population (2000): 79 Housing Units (2000): 39 Land area (2000): 0.144242 sq. miles (0.373585 sq. km) Water area (2000): 0.000000 sq. miles (0.000000 sq. km) Total area (2000): 0.144242 sq. miles (0.373585 sq. km) FIPS… …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • magnet — màgnēt m <G magnéta> DEFINICIJA 1. fiz. tijelo koje, oko sebe stvara magnetsko polje, privlači željezo ili čelik, a odbija dijamagnetike, ima S i J pol 2. pren. onaj koji privlači pozornost [bila je magnet za novinare] FRAZEOLOGIJA imati… …   Hrvatski jezični portal

  • magnet- — magneto DEFINICIJA kao prvi dio riječi znači da se što odnosi na magnet [magnetsko; magnetično] ETIMOLOGIJA lat. magneticus: magnetski ≃ grč., v. magnet …   Hrvatski jezični portal

  • magnét- — ⇒MAGNÉT(O) , (MAGNÉT , MAGNÉTO )élém. de compos. Élém. représentant l adj. magnétique ou le subst. magnétisme. I. Élém. entrant dans la constr. de termes sav. ou techn. A. [Le 2e élém. est un adj. ou un subst. caractérisant l objet ou le… …   Encyclopédie Universelle

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»