Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

is+joined+to

  • 101 copulo

    cōpŭlo, āvi, ātum, 1 ( part. perf., contr. cōplata, Lucr. 6, 1088; dep. collat. form cō-pŭlor, āri, v. I. A. b. infra), v. a. [copula], to couple, bind, or tie together, to join, connect, unite (class.; most freq. in Cic.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    (α).
    With cum:

    hominem cum beluā,

    Cic. Ac. 2, 45, 139 fin.:

    caput et corpus cum aliquo,

    Plaut. Poen. 1, 2, 130. —
    (β).
    With inter se:

    inter se quaedam possint coplata teneri,

    Lucr. 6, 1088.—
    (γ).
    With dat.:

    aurum auro,

    Lucr. 6, 1078:

    utrimque Armeniae majori Sophene copulatur,

    Plin. 6, 13, 16, § 41.—
    (δ).
    With ad:

    caput animalis ad pedem,

    Veg. 3, 49, 2.—
    (ε).
    With simple acc.:

    diversae insociabilesque arborum naturae copulantur,

    Plin. 17, 19, 30, § 137; Mart. 12, 43, 8.—
    b.
    In dep. form:

    adeunt, consistunt, copulantur dexteras,

    Plaut. Aul. 1, 2, 38 Wagn. ad loc.; cf. Non. p. 476, 16; 479, 24, and Prisc. p. 797 P., and Ussing ad loc. (others explain dexteras as acc. of the part, or Gr. acc.).—
    B.
    Esp., to confront:

    copulati in jus pervenimus,

    Cic. Verr. 2, 4, 66, § 148.—
    2.
    Mid., to associate with:

    cave siris cum filiā meā copulari hanc,

    Plaut. Ep. 3, 3, 20.—
    II.
    Trop., to join, connect, unite.
    (α).
    With cum:

    sermonem cum aliquo,

    Plaut. Poen. 3, 3, 42:

    futura cum praesentibus,

    Cic. Fin. 2, 14, 45:

    honestatem cum voluptate,

    id. Ac. 2, 45, 139:

    equestrem ordinem cum senatu,

    id. Phil. 2, 8, 19:

    se cum inimico,

    id. Sest. 64, 133.—
    (β).
    With inter se:

    ah haec inter se jungi copularique possint?

    Cic. de Or. 1, 51. 222.—
    (γ).
    With dat.:

    quid naturae copulatum habuit Alcibiadis somnium?

    Cic. Div. 2, 69, 143.—
    (δ).
    With acc. only:

    libenter copulando verba jungebant, ut sodes pro si audes, etc.,

    Cic. Or. 45, 154; cf.:

    verba copulata (opp. simplicia),

    id. ib. 32, 115:

    constructio verborum tum conjunctionibus copuletur, tum dissolutionibus relaxetur,

    id. Part. Or. 6, 21; Quint. 2, 4, 30; cf.

    id. prooem. § 13: voluntates nostras,

    to unite, Cic. Fam. 3, 4, 2; cf.

    concordiam,

    Liv. 4, 43, 11:

    matrimonium,

    Just. 1, 10 pr.; Dig. 12, 4, 6 pr.; cf.:

    copulari matrimonio,

    ib. 24, 1, 32; cf. ib. 1, 9, 8;

    and, taedis,

    Sen. Herc. Fur. 493.—Hence,
    1.
    cōpŭlātus, a, um, P. a., joined together, united, connected:

    nihil est animis admixtum, nihil concretum, nihil copulatum, nihil coagmentatum, nihil duplex,

    Cic. Tusc. 1, 29, 71: verba, v. supra, II. d.—
    * Comp.:

    nihil amabilius nec copulatius quam morum similitudo bonorum,

    Cic. Off. 1, 17, 56.—‡ Sup., Inscr. de Lyon, p. 477, 3.— Adv.: cōpŭlātē, connectedly (late Lat.):

    copulate dictum est (diequinti),

    Gell. 10, 24, 1; 17, 7 fin.
    2.
    cōpŭlātum, i, n., a joint sentence, the Gr. sumpeplegmenon, called also conjunctum, Gell. 16, 8, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > copulo

  • 102 divina

    dīvīnus, a, um, adj. [divus], of or belonging to a deity, divine (class. and very freq.).
    I.
    Prop.:

    divinae Matris imago,

    Lucr. 2, 609:

    numen,

    id. 1, 154; 4, 1233; Cic. N. D. 1, 9, 22; id. Mil. 30 fin. al.:

    stirps,

    Verg. A. 5, 711; Ov. M. 2, 633; cf.

    semen,

    id. ib. 1, 78;

    and, origo,

    Liv. 1, 15:

    Pergamum divina moenitum manu,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 2; cf.:

    non sine ope divina bellum gerere,

    Caes. B. G. 2, 31, 2; and:

    quasi divino consilio,

    Cic. Fam. 13, 4 fin.:

    stellae divinis animatae mentibus,

    Cic. Rep. 6, 15:

    divina studia colere,

    id. ib. 6, 18:

    animos hominum esse divinos, i. e.,

    of divine origin, id. Lael. 4, 13; cf.: hoc divinum animal (homo, shortly before: quasi mortalem deum), id. [p. 603] Fin. 2, 13, 40:

    aliquis instinctus inflatusque,

    id. Div. 1, 6 fin.; cf.:

    causa divinior,

    id. Fin. 5, 11, 33 et saep.:

    condimenta,

    enjoyed by the gods, divine, Plaut. Ps. 3, 2, 37:

    odor (Veneris),

    Verg. A. 1, 403; cf.

    decoris,

    id. ib. 5, 647:

    ars Palladis,

    id. ib. 2, 15 et saep.:

    divinissima dona, i. e.,

    most worthy of a deity, Cic. Leg. 2, 18: re divina facta, i. e., religious exercise, divine worship, sacrifice, etc., Plaut. Am. 3, 3, 13;

    in this sense res divina is very freq.,

    id. Epid. 2, 3, 11; 3, 3, 34 et saep.; Ter. Eun. 3, 3, 7; id. Hec. 1, 2, 109; Cic. N. D. 3, 18, 47; id. Div. 2, 10; Nep. Hann. 2, 4; Plin. 18, 2, 2, § 7; Suet. Tib. 44 et saep.; less freq. in the plur. divinae res, Plaut. Mil. 3, 1, 81; Cic. Verr. 2, 4, 8; id. Div. 2, 10; Liv. 23, 11.—In plur. also in gen. for religious affairs, Caes. B. G. 6, 13, 4; 6, 21, 1; Cic. Div. 1, 4 fin. —Also verba, a form of prayer, Cato R. R. 14, 3:

    religiones (opp. fides humana),

    Liv. 9, 9; cf. id. 34, 31.—
    B.
    Freq. connected with humanus as a stronger designation for all things, things of every kind, etc. (cf.: di hominesque under deus, I. B. fin.):

    dedunt se, divina humanaque omnia,

    Plaut. Am. 1, 1, 102; cf. id. Trin. 2, 4, 78; Liv. 9, 14; Suet. Caes. 84:

    res,

    Cic. Lael. 6:

    jura,

    id. Rosc. Am. 23 fin.; Caes. B. C. 1, 6 fin.:

    scelera,

    Liv. 3, 19; cf. id. 29, 18 fin.:

    spes,

    id. 10, 40 et saep. But in the explanation of philosophia by scientia divinarum humanarumque rerum, the term divinae res denotes nature, physics, as distinguished from humanae res, i. e. morals, Cic. Tusc. 5, 3, 7; 4, 26, 57; id. Off. 1, 43, 153; 2, 2, 5; id. Fin. 2, 12, 37; Sen. Ep. 88; 90; Quint. 12, 2, 8; 20 al.; cf. Cic. Or. 34; Quint. 10, 1, 35.—So too in jurid. lang., divinae res signifies natural laws, in opp. to humanae res, positive laws, Cic. Sest. 42, 91; Just. Inst. 1, 1; Dig. 1, 1, 10.— dīvīnum, i, n.,
    1.
    The deity, to theion:

    divina si faverint,

    God willing, Pall. 1, 1, 2; Juv. 15, 144; Amm. 23, 6; id. 22, 16 fin.
    2.
    The divine, that which comes from God, nihil est divino divinius, Sen. Ep. 66, 11.—
    3.
    That which is under the sanction of a god; hence: quicquam divini credere alicui; or simply: divini alicui credere, to believe one upon oath (ante-class.):

    numquam edepol tu mihi divini quicquam creduis, in, etc.,

    Plaut. Am. 2, 2, 40:

    quid ei divini aut humani aequum est credere?

    id. Poen. 2, 1, 20:

    nam mihi divini numquam quisquam creduat, ni, etc.,

    id. Bacch. 3, 3, 99; id. As. 5, 2, 4.
    II.
    Transf.
    A.
    Divinely inspired, prophetic:

    aliquid praesagiens atque divinum,

    Cic. Div. 1, 38:

    animus appropinquante morte multo est divinior, etc.,

    id. ib. 1, 30, 63; cf. id. ib. 1, 28 fin.:

    cum ille potius divinus fuerit,

    Nep. Att. 9, 1:

    divinarum sagacem flammarum,

    Sil. 3, 344:

    divini quicquam,

    Plaut. Am. 2, 2, 40; cf. id. Bacch. 3, 4, 5;

    also joined to humani,

    id. As. 5, 2, 4; id. Poen. 2, 20.— Poet. of poets:

    vates,

    Hor. A. P. 400; cf.:

    divini pectoris carmina,

    Lucr. 1, 731.—With gen.:

    divina futuri Sententia,

    Hor. A. P. 218:

    avis imbrium imminentium,

    id. C. 3, 27, 10.— Subst.: dīvīnus, i, m., a soothsayer, prophet = vates, Cic. Div. 1, 58; 2, 3; id. Fat. 8; Liv. 1, 36; Hor. S. 1, 6, 114; Vulg. Deut. 18, 11 al.—In the fem.: dīvīna, ae, a prophetess, Petr. 7, 2.—
    B.
    Like caelestis (but far more freq. in prose), godlike, superhuman, admirable, excellent:

    ex maxime raro genere hominum et paene divino,

    Cic. Lael. 18:

    ingenio esse divino,

    id. Rep. 2, 2:

    magni cujusdam civis et divini viri,

    id. ib. 1, 29; cf.:

    caelestes divinaeque legiones,

    id. Phil. 5, 11:

    senatus in supplicatione deneganda,

    id. Q. Fr. 2, 8:

    homo in dicendo,

    id. de Or. 1, 10, 40: homo, Crispus ap. Quint. 8, 5, 17:

    orator,

    Quint. 4, 3, 13 et saep.:

    incredibilis quaedam et divina virtus,

    Cic. Rep. 3, 3:

    fides,

    id. Mil. 33 fin.:

    admurmuratio senatus,

    id. Verr. 2, 5, 16:

    memoria,

    id. Ac. 2, 1, 2:

    eloquentia M. Tullii,

    Quint. 2, 16, 7:

    facultas eloquendi,

    id. 10, 1, 81:

    ille nitor loquendi,

    id. ib. 83:

    illa ironia,

    id. ib. 4, 1, 70:

    haec in te, Sulpici, divina sunt,

    Cic. de Or. 1, 29 et saep.—In the comp.:

    ratione nihil est in homine divinius,

    Cic. Fin. 5, 13 fin.; id. Par. 1, 3, 14. Under the empire an epithet often bestowed on the emperors:

    domus,

    Phaedr. 5, 8, 38:

    princeps,

    Nazar. Pan. Const. Aug. 35, 3; cf. Inscr. Orell. 277; 339:

    indulgentia,

    Dig. 1, 4, 3 et saep.— Adv.: dīvīne.
    1.
    (Acc. to I.) In a godlike manner, through godlike power:

    nunc tu divine fac huc assis Sosia,

    Plaut. Am. 3, 3, 21.—
    2.
    (Acc. to II.)
    a.
    By divine inspiration, prophetically:

    plura divine praesensa et praedicta reperiri,

    Cic. Div. 1, 55; id. Att. 10, 4; and in the comp., id. Rep. 2, 5 Mos. —
    b.
    In a godlike, superhuman, admirable manner, divinely:

    divine Plato escam malorum appellat voluptatem,

    Cic. de Sen. 13, 44; Quint. 1, 6, 18; 11, 1, 62.— Sup. does not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > divina

  • 103 divinum

    dīvīnus, a, um, adj. [divus], of or belonging to a deity, divine (class. and very freq.).
    I.
    Prop.:

    divinae Matris imago,

    Lucr. 2, 609:

    numen,

    id. 1, 154; 4, 1233; Cic. N. D. 1, 9, 22; id. Mil. 30 fin. al.:

    stirps,

    Verg. A. 5, 711; Ov. M. 2, 633; cf.

    semen,

    id. ib. 1, 78;

    and, origo,

    Liv. 1, 15:

    Pergamum divina moenitum manu,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 2; cf.:

    non sine ope divina bellum gerere,

    Caes. B. G. 2, 31, 2; and:

    quasi divino consilio,

    Cic. Fam. 13, 4 fin.:

    stellae divinis animatae mentibus,

    Cic. Rep. 6, 15:

    divina studia colere,

    id. ib. 6, 18:

    animos hominum esse divinos, i. e.,

    of divine origin, id. Lael. 4, 13; cf.: hoc divinum animal (homo, shortly before: quasi mortalem deum), id. [p. 603] Fin. 2, 13, 40:

    aliquis instinctus inflatusque,

    id. Div. 1, 6 fin.; cf.:

    causa divinior,

    id. Fin. 5, 11, 33 et saep.:

    condimenta,

    enjoyed by the gods, divine, Plaut. Ps. 3, 2, 37:

    odor (Veneris),

    Verg. A. 1, 403; cf.

    decoris,

    id. ib. 5, 647:

    ars Palladis,

    id. ib. 2, 15 et saep.:

    divinissima dona, i. e.,

    most worthy of a deity, Cic. Leg. 2, 18: re divina facta, i. e., religious exercise, divine worship, sacrifice, etc., Plaut. Am. 3, 3, 13;

    in this sense res divina is very freq.,

    id. Epid. 2, 3, 11; 3, 3, 34 et saep.; Ter. Eun. 3, 3, 7; id. Hec. 1, 2, 109; Cic. N. D. 3, 18, 47; id. Div. 2, 10; Nep. Hann. 2, 4; Plin. 18, 2, 2, § 7; Suet. Tib. 44 et saep.; less freq. in the plur. divinae res, Plaut. Mil. 3, 1, 81; Cic. Verr. 2, 4, 8; id. Div. 2, 10; Liv. 23, 11.—In plur. also in gen. for religious affairs, Caes. B. G. 6, 13, 4; 6, 21, 1; Cic. Div. 1, 4 fin. —Also verba, a form of prayer, Cato R. R. 14, 3:

    religiones (opp. fides humana),

    Liv. 9, 9; cf. id. 34, 31.—
    B.
    Freq. connected with humanus as a stronger designation for all things, things of every kind, etc. (cf.: di hominesque under deus, I. B. fin.):

    dedunt se, divina humanaque omnia,

    Plaut. Am. 1, 1, 102; cf. id. Trin. 2, 4, 78; Liv. 9, 14; Suet. Caes. 84:

    res,

    Cic. Lael. 6:

    jura,

    id. Rosc. Am. 23 fin.; Caes. B. C. 1, 6 fin.:

    scelera,

    Liv. 3, 19; cf. id. 29, 18 fin.:

    spes,

    id. 10, 40 et saep. But in the explanation of philosophia by scientia divinarum humanarumque rerum, the term divinae res denotes nature, physics, as distinguished from humanae res, i. e. morals, Cic. Tusc. 5, 3, 7; 4, 26, 57; id. Off. 1, 43, 153; 2, 2, 5; id. Fin. 2, 12, 37; Sen. Ep. 88; 90; Quint. 12, 2, 8; 20 al.; cf. Cic. Or. 34; Quint. 10, 1, 35.—So too in jurid. lang., divinae res signifies natural laws, in opp. to humanae res, positive laws, Cic. Sest. 42, 91; Just. Inst. 1, 1; Dig. 1, 1, 10.— dīvīnum, i, n.,
    1.
    The deity, to theion:

    divina si faverint,

    God willing, Pall. 1, 1, 2; Juv. 15, 144; Amm. 23, 6; id. 22, 16 fin.
    2.
    The divine, that which comes from God, nihil est divino divinius, Sen. Ep. 66, 11.—
    3.
    That which is under the sanction of a god; hence: quicquam divini credere alicui; or simply: divini alicui credere, to believe one upon oath (ante-class.):

    numquam edepol tu mihi divini quicquam creduis, in, etc.,

    Plaut. Am. 2, 2, 40:

    quid ei divini aut humani aequum est credere?

    id. Poen. 2, 1, 20:

    nam mihi divini numquam quisquam creduat, ni, etc.,

    id. Bacch. 3, 3, 99; id. As. 5, 2, 4.
    II.
    Transf.
    A.
    Divinely inspired, prophetic:

    aliquid praesagiens atque divinum,

    Cic. Div. 1, 38:

    animus appropinquante morte multo est divinior, etc.,

    id. ib. 1, 30, 63; cf. id. ib. 1, 28 fin.:

    cum ille potius divinus fuerit,

    Nep. Att. 9, 1:

    divinarum sagacem flammarum,

    Sil. 3, 344:

    divini quicquam,

    Plaut. Am. 2, 2, 40; cf. id. Bacch. 3, 4, 5;

    also joined to humani,

    id. As. 5, 2, 4; id. Poen. 2, 20.— Poet. of poets:

    vates,

    Hor. A. P. 400; cf.:

    divini pectoris carmina,

    Lucr. 1, 731.—With gen.:

    divina futuri Sententia,

    Hor. A. P. 218:

    avis imbrium imminentium,

    id. C. 3, 27, 10.— Subst.: dīvīnus, i, m., a soothsayer, prophet = vates, Cic. Div. 1, 58; 2, 3; id. Fat. 8; Liv. 1, 36; Hor. S. 1, 6, 114; Vulg. Deut. 18, 11 al.—In the fem.: dīvīna, ae, a prophetess, Petr. 7, 2.—
    B.
    Like caelestis (but far more freq. in prose), godlike, superhuman, admirable, excellent:

    ex maxime raro genere hominum et paene divino,

    Cic. Lael. 18:

    ingenio esse divino,

    id. Rep. 2, 2:

    magni cujusdam civis et divini viri,

    id. ib. 1, 29; cf.:

    caelestes divinaeque legiones,

    id. Phil. 5, 11:

    senatus in supplicatione deneganda,

    id. Q. Fr. 2, 8:

    homo in dicendo,

    id. de Or. 1, 10, 40: homo, Crispus ap. Quint. 8, 5, 17:

    orator,

    Quint. 4, 3, 13 et saep.:

    incredibilis quaedam et divina virtus,

    Cic. Rep. 3, 3:

    fides,

    id. Mil. 33 fin.:

    admurmuratio senatus,

    id. Verr. 2, 5, 16:

    memoria,

    id. Ac. 2, 1, 2:

    eloquentia M. Tullii,

    Quint. 2, 16, 7:

    facultas eloquendi,

    id. 10, 1, 81:

    ille nitor loquendi,

    id. ib. 83:

    illa ironia,

    id. ib. 4, 1, 70:

    haec in te, Sulpici, divina sunt,

    Cic. de Or. 1, 29 et saep.—In the comp.:

    ratione nihil est in homine divinius,

    Cic. Fin. 5, 13 fin.; id. Par. 1, 3, 14. Under the empire an epithet often bestowed on the emperors:

    domus,

    Phaedr. 5, 8, 38:

    princeps,

    Nazar. Pan. Const. Aug. 35, 3; cf. Inscr. Orell. 277; 339:

    indulgentia,

    Dig. 1, 4, 3 et saep.— Adv.: dīvīne.
    1.
    (Acc. to I.) In a godlike manner, through godlike power:

    nunc tu divine fac huc assis Sosia,

    Plaut. Am. 3, 3, 21.—
    2.
    (Acc. to II.)
    a.
    By divine inspiration, prophetically:

    plura divine praesensa et praedicta reperiri,

    Cic. Div. 1, 55; id. Att. 10, 4; and in the comp., id. Rep. 2, 5 Mos. —
    b.
    In a godlike, superhuman, admirable manner, divinely:

    divine Plato escam malorum appellat voluptatem,

    Cic. de Sen. 13, 44; Quint. 1, 6, 18; 11, 1, 62.— Sup. does not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > divinum

  • 104 divinus

    dīvīnus, a, um, adj. [divus], of or belonging to a deity, divine (class. and very freq.).
    I.
    Prop.:

    divinae Matris imago,

    Lucr. 2, 609:

    numen,

    id. 1, 154; 4, 1233; Cic. N. D. 1, 9, 22; id. Mil. 30 fin. al.:

    stirps,

    Verg. A. 5, 711; Ov. M. 2, 633; cf.

    semen,

    id. ib. 1, 78;

    and, origo,

    Liv. 1, 15:

    Pergamum divina moenitum manu,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 2; cf.:

    non sine ope divina bellum gerere,

    Caes. B. G. 2, 31, 2; and:

    quasi divino consilio,

    Cic. Fam. 13, 4 fin.:

    stellae divinis animatae mentibus,

    Cic. Rep. 6, 15:

    divina studia colere,

    id. ib. 6, 18:

    animos hominum esse divinos, i. e.,

    of divine origin, id. Lael. 4, 13; cf.: hoc divinum animal (homo, shortly before: quasi mortalem deum), id. [p. 603] Fin. 2, 13, 40:

    aliquis instinctus inflatusque,

    id. Div. 1, 6 fin.; cf.:

    causa divinior,

    id. Fin. 5, 11, 33 et saep.:

    condimenta,

    enjoyed by the gods, divine, Plaut. Ps. 3, 2, 37:

    odor (Veneris),

    Verg. A. 1, 403; cf.

    decoris,

    id. ib. 5, 647:

    ars Palladis,

    id. ib. 2, 15 et saep.:

    divinissima dona, i. e.,

    most worthy of a deity, Cic. Leg. 2, 18: re divina facta, i. e., religious exercise, divine worship, sacrifice, etc., Plaut. Am. 3, 3, 13;

    in this sense res divina is very freq.,

    id. Epid. 2, 3, 11; 3, 3, 34 et saep.; Ter. Eun. 3, 3, 7; id. Hec. 1, 2, 109; Cic. N. D. 3, 18, 47; id. Div. 2, 10; Nep. Hann. 2, 4; Plin. 18, 2, 2, § 7; Suet. Tib. 44 et saep.; less freq. in the plur. divinae res, Plaut. Mil. 3, 1, 81; Cic. Verr. 2, 4, 8; id. Div. 2, 10; Liv. 23, 11.—In plur. also in gen. for religious affairs, Caes. B. G. 6, 13, 4; 6, 21, 1; Cic. Div. 1, 4 fin. —Also verba, a form of prayer, Cato R. R. 14, 3:

    religiones (opp. fides humana),

    Liv. 9, 9; cf. id. 34, 31.—
    B.
    Freq. connected with humanus as a stronger designation for all things, things of every kind, etc. (cf.: di hominesque under deus, I. B. fin.):

    dedunt se, divina humanaque omnia,

    Plaut. Am. 1, 1, 102; cf. id. Trin. 2, 4, 78; Liv. 9, 14; Suet. Caes. 84:

    res,

    Cic. Lael. 6:

    jura,

    id. Rosc. Am. 23 fin.; Caes. B. C. 1, 6 fin.:

    scelera,

    Liv. 3, 19; cf. id. 29, 18 fin.:

    spes,

    id. 10, 40 et saep. But in the explanation of philosophia by scientia divinarum humanarumque rerum, the term divinae res denotes nature, physics, as distinguished from humanae res, i. e. morals, Cic. Tusc. 5, 3, 7; 4, 26, 57; id. Off. 1, 43, 153; 2, 2, 5; id. Fin. 2, 12, 37; Sen. Ep. 88; 90; Quint. 12, 2, 8; 20 al.; cf. Cic. Or. 34; Quint. 10, 1, 35.—So too in jurid. lang., divinae res signifies natural laws, in opp. to humanae res, positive laws, Cic. Sest. 42, 91; Just. Inst. 1, 1; Dig. 1, 1, 10.— dīvīnum, i, n.,
    1.
    The deity, to theion:

    divina si faverint,

    God willing, Pall. 1, 1, 2; Juv. 15, 144; Amm. 23, 6; id. 22, 16 fin.
    2.
    The divine, that which comes from God, nihil est divino divinius, Sen. Ep. 66, 11.—
    3.
    That which is under the sanction of a god; hence: quicquam divini credere alicui; or simply: divini alicui credere, to believe one upon oath (ante-class.):

    numquam edepol tu mihi divini quicquam creduis, in, etc.,

    Plaut. Am. 2, 2, 40:

    quid ei divini aut humani aequum est credere?

    id. Poen. 2, 1, 20:

    nam mihi divini numquam quisquam creduat, ni, etc.,

    id. Bacch. 3, 3, 99; id. As. 5, 2, 4.
    II.
    Transf.
    A.
    Divinely inspired, prophetic:

    aliquid praesagiens atque divinum,

    Cic. Div. 1, 38:

    animus appropinquante morte multo est divinior, etc.,

    id. ib. 1, 30, 63; cf. id. ib. 1, 28 fin.:

    cum ille potius divinus fuerit,

    Nep. Att. 9, 1:

    divinarum sagacem flammarum,

    Sil. 3, 344:

    divini quicquam,

    Plaut. Am. 2, 2, 40; cf. id. Bacch. 3, 4, 5;

    also joined to humani,

    id. As. 5, 2, 4; id. Poen. 2, 20.— Poet. of poets:

    vates,

    Hor. A. P. 400; cf.:

    divini pectoris carmina,

    Lucr. 1, 731.—With gen.:

    divina futuri Sententia,

    Hor. A. P. 218:

    avis imbrium imminentium,

    id. C. 3, 27, 10.— Subst.: dīvīnus, i, m., a soothsayer, prophet = vates, Cic. Div. 1, 58; 2, 3; id. Fat. 8; Liv. 1, 36; Hor. S. 1, 6, 114; Vulg. Deut. 18, 11 al.—In the fem.: dīvīna, ae, a prophetess, Petr. 7, 2.—
    B.
    Like caelestis (but far more freq. in prose), godlike, superhuman, admirable, excellent:

    ex maxime raro genere hominum et paene divino,

    Cic. Lael. 18:

    ingenio esse divino,

    id. Rep. 2, 2:

    magni cujusdam civis et divini viri,

    id. ib. 1, 29; cf.:

    caelestes divinaeque legiones,

    id. Phil. 5, 11:

    senatus in supplicatione deneganda,

    id. Q. Fr. 2, 8:

    homo in dicendo,

    id. de Or. 1, 10, 40: homo, Crispus ap. Quint. 8, 5, 17:

    orator,

    Quint. 4, 3, 13 et saep.:

    incredibilis quaedam et divina virtus,

    Cic. Rep. 3, 3:

    fides,

    id. Mil. 33 fin.:

    admurmuratio senatus,

    id. Verr. 2, 5, 16:

    memoria,

    id. Ac. 2, 1, 2:

    eloquentia M. Tullii,

    Quint. 2, 16, 7:

    facultas eloquendi,

    id. 10, 1, 81:

    ille nitor loquendi,

    id. ib. 83:

    illa ironia,

    id. ib. 4, 1, 70:

    haec in te, Sulpici, divina sunt,

    Cic. de Or. 1, 29 et saep.—In the comp.:

    ratione nihil est in homine divinius,

    Cic. Fin. 5, 13 fin.; id. Par. 1, 3, 14. Under the empire an epithet often bestowed on the emperors:

    domus,

    Phaedr. 5, 8, 38:

    princeps,

    Nazar. Pan. Const. Aug. 35, 3; cf. Inscr. Orell. 277; 339:

    indulgentia,

    Dig. 1, 4, 3 et saep.— Adv.: dīvīne.
    1.
    (Acc. to I.) In a godlike manner, through godlike power:

    nunc tu divine fac huc assis Sosia,

    Plaut. Am. 3, 3, 21.—
    2.
    (Acc. to II.)
    a.
    By divine inspiration, prophetically:

    plura divine praesensa et praedicta reperiri,

    Cic. Div. 1, 55; id. Att. 10, 4; and in the comp., id. Rep. 2, 5 Mos. —
    b.
    In a godlike, superhuman, admirable manner, divinely:

    divine Plato escam malorum appellat voluptatem,

    Cic. de Sen. 13, 44; Quint. 1, 6, 18; 11, 1, 62.— Sup. does not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > divinus

  • 105 euerganeus

    euergănĕus, a, um, adj. [euergos], well-wrought, well-joined:

    trabes,

    Vitr. 5, 1, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > euerganeus

  • 106 ex

    ex or ē (ex always before vowels, and elsewh. more freq. than e; e. g. in Cic. Rep. e occurs 19 times, but ex 61 times, before consonants—but no rule can be given for the usage; cf., e. g., ex and e together:

    qui ex corporum vinculis tamquam e carcere evolaverunt,

    Cic. Rep. 6, 14. But certain expressions have almost constantly the same form, as ex parte, ex sententia, ex senatus consulto, ex lege, ex tempore, etc.; but e regione, e re nata, e vestigio, e medio, and e republica used adverbially; v. Neue, Formenl. 2, 756 sq.), praep. with abl. [kindr. with Gr. ek, ex], denotes out from the interior of a thing, in opposition to in (cf. ab and de init.), out of, from.
    I.
    In space.
    A.
    Prop.:

    interea e portu nostra navis solvitur, Ubi portu exiimus, etc.,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 54:

    quam (sphaeram) M. Marcelli avus captis Syracusis ex urbe locupletissima atque ornatissima sustulisset, cum aliud nihil ex tanta praeda domum suam deportavisset,

    Cic. Rep. 1, 14:

    influxit non tenuis quidam e Graecia rivulus in hanc urbem,

    id. ib. 2, 19:

    visam, ecquae advenerit In portum ex Epheso navis mercatoria,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 2; cf. id. ib. 3, 2, 5;

    3, 6, 32 al.: magno de flumine malim quam ex hoc fonticulo tantundem sumere,

    Hor. S. 1, 1, 56; cf.:

    nec vos de paupere mensa Dona nec e puris spernite fictilibus,

    Tib. 1, 1, 38:

    clanculum ex aedibus me edidi foras,

    Plaut. Most. 3, 2, 9; so freq. with verbs compounded with ex; also with verbs compounded with ab and de, v. abeo, abscedo, amoveo, aveho, etc.; decedo, deduco, defero, deicio, etc.—
    2.
    In a downward direction, from, down from, from off:

    ex spelunca saxum in crura ejus incidisse,

    Cic. Fat. 3, 6; cf. Liv. 35, 21:

    picis e caelo demissum flumen,

    Lucr. 6, 257:

    equestribus proeliis saepe ex equis desiliunt,

    Caes. B. G. 4, 2, 3; cf.:

    cecidisse ex equo dicitur,

    Cic. Clu. 62 fin.:

    e curru trahitur,

    id. Rep. 2, 41:

    e curru desilit,

    Ov. A. A. 1, 559 et saep., v. cado, decido, decurro, deduco, delabor, elabor, etc.—
    3.
    In an upward direction, from, above:

    collis paululum ex planitie editus,

    Caes. B. G. 2, 8, 3:

    globum terrae eminentem e mari,

    Cic. Tusc. 1, 28;

    and trop.: consilia erigendae ex tam gravi casu rei publicae,

    Liv. 6, 2.—
    B.
    Transf.
    1.
    To indicate the country, and, in gen., the place from or out of which any person or thing comes, from:

    ex Aethiopia est usque haec,

    Ter. Eun. 3, 2, 18:

    quod erat ex eodem municipio,

    Cic. Clu. 17, 49; cf. id. ib. 5, 11.—Freq. without a verb:

    Philocrates ex Alide,

    Plaut. Capt. 3, 2, 10:

    ex Aethiopia ancillula,

    Ter. Eun. 1, 2, 85 Ruhnk.:

    negotiator ex Africa,

    Cic. Verr. 2, 1, 5:

    Epicurei e Graecia,

    id. N. D. 1, 21, 58:

    Q. Junius ex Hispania quidam,

    Caes. B. G. 5, 27:

    ex India elephanti,

    Liv. 35, 32:

    civis Romanus e conventu Panhormitano,

    Cic. Verr. 2, 5, 54 Zumpt; cf. id. ib. 2, 5, 59 fin.:

    meretrix e proxumo,

    Plaut. As. 1, 1, 38; cf. id. Aul. 2, 4, 11:

    puer ex aula (sc. regis barbari),

    Hor. C. 1, 29, 7:

    ex spelunca saxum,

    Cic. Fat. 3, 6:

    saxum ex capitolio,

    Liv. 35, 21, 6:

    ex equo cadere,

    Cic. Clu. 32, 175; cf. id. Fat. 3, 6; Auct. B. Hisp. 15 et saep.—
    2.
    To indicate the place from which any thing is done or takes place, from, down from: ibi tum derepente ex alto in altum despexit mare, Enn. ap. Non. 518, 6 (for which:

    a summo caelo despicere,

    Ov. A. A. 2, 87; and:

    de vertice montis despicere,

    id. M. 11, 503); cf.:

    T. Labienus... ex loco superiore conspicatus, etc.,

    Caes. B. G. 2, 26, 4:

    ex qua (villa) jam audieram fremitum clientium meorum,

    Cic. Fam. 7, 18, 3:

    ex hoc ipso loco permulta contra legem eam verba fecisti,

    id. de Imp. Pomp. 17, 52; so id. ib. 8 fin.; cf.:

    judices aut e plano aut e quaesitoris tribunali admonebat,

    Suet. Tib. 33:

    ex equo, ex prora, ex puppi pugnare,

    Plin. 7, 56, 57, § 202 and 209; cf. Caes. B. G. 2, 27, 3:

    ex vinculis causam dicere,

    id. ib. 1, 4, 1; Liv. 29, 19.—Hence the adverbial expressions, ex adverso, ex diverso, ex contrario, e regione, ex parte, e vestigio, etc.; v. the words adversus, diversus, etc.—Also, ex itinere, during or on a journey, on the march, without halting, Cic. Fam. 3, 9; Sall. C. 34, 2; Liv. 35, 24; Caes. B. G. 2, 6, 1; 3, 21, 2; id. B. C. 1, 24, 4; Sall. J. 56, 3 al.; cf.

    also: ex fuga,

    during the flight, Caes. B. G. 6, 35, 6; id. B. C. 3, 95; 96 fin.; Sall. J. 54, 4 Kritz.; Liv. 6, 29; 28, 23 al.
    II.
    In time.
    A.
    From a certain point of time, i. e. immediately after, directly after, after (in this sense more freq. than ab):

    Cotta ex consulatu est profectus in Galliam,

    Cic. Brut. 92, 318; so,

    ex consulatu,

    Liv. 4, 31 Drak.; 40, 1 fin.; 22, 49; 27, 34; Vell. 2, 33, 1 al.:

    ex praetura,

    Cic. Leg. 1, 20, 53; id. Mur. 7, 15; Caes. B. C. 1, 22, 4; 1, 31, 2:

    ex dictatura,

    Liv. 10, 5 fin.:

    ex eo magistratu,

    Vell. 2, 31 et saep.; cf.:

    Agrippa ex Asia (pro consule eam provinciam annuo imperio tenuerat) Moesiae praepositus est,

    Tac. H. 3, 46 fin.:

    statim e somno lavantur,

    id. G. 22:

    tanta repente vilitas annonae ex summa inopia et caritate rei frumentariae consecuta est,

    Cic. de Imp. Pomp. 15, 44; cf. Liv. 21, 39:

    ex aliquo graviore actu personam deponere,

    Quint. 6, 2, 35:

    mulier ex partu si, etc.,

    Cels. 2, 8:

    ex magnis rupibus nactus planitiem,

    Caes. B. C. 1, 70, 3; cf.: ex maximo bello tantum otium totae insulae conciliavit, ut, etc., Nop. Timol. 3, 2; and:

    ex magna desperatione tandem saluti redditus,

    Just. 12, 10, 1 et saep.:

    ex quo obses Romae fuit,

    since he was a hostage in Rome, Liv. 40, 5 fin. —So the phrase, aliud ex alio, one thing after another:

    me quotidie aliud ex alio impedit,

    Cic. Fam. 9, 19 fin.; Cic. Leg. 1, 4, 14 (cf. also, alius, D.):

    aliam rem ex alia cogitare,

    Ter. Eun. 4, 2, 3:

    alia ex aliis iniquiora postulando,

    Liv. 4, 2.—So, too, diem ex die exspectabam, one day after another, from day to day, Cic. Att. 7, 26 fin.; cf.:

    diem ex die ducere,

    Caes. B. G. 1, 16, 5 (v. dies, I. A. b.).—
    2.
    With names of office or calling, to denote one who has completed his term of office, or has relinquished his vocation. So in class. Lat. very dub.;

    for the passage,

    Caes. B. C. 1, 46, 4, belongs more correctly under III. B. It is, however, very common in post-class. Lat., esp. in inscriptions—ex consule, ex comite, ex duce, ex equite, ex praefecto, etc.— an ex-consul, etc. (for which, without good MS. authority, the nominatives exconsul, excomes, exdux, etc., are sometimes assumed, in analogy with proconsul, and subvillicus; cf. Schneid. Gram. 1, p. 562, note, and the authors there cited):

    vir excelsus ex quaestore et ex consule Tribonianus,

    Cod. Just. 1, 17, 2, § 9; cf.:

    Pupienus et Balbinus, ambo ex consulibus,

    Capitol. Gord. 22:

    duo ante ipsam aram a Gallicano ex consulibus et Maecenate ex ducibus interempti sunt,

    id. ib.:

    mandabat Domitiano, ex comite largitionum, praefecto, ut, etc.,

    Amm. 14, 7, 9:

    Serenianus ex duce,

    id. 14, 7, 7:

    INLVSTRIS EX PRAEFECTO praeTORIO ET EX PRAEFECTO VRbis,

    Inscr. Orell. 2355 al., v. Inscr. Orell. in Indice, p. 525.—

    And of a period of life: quem si Constans Imperator olim ex adulto jamque maturum audiret, etc.,

    i. e. who had outgrown the period of youth, and was now a man, Amm. 16, 7.—
    B.
    From and after a given time, from... onward, from, since (cf. ab, II. A. 2.):

    bonus volo jam ex hoc die esse,

    Plaut. Pers. 4, 3, 10:

    itaque ex eo tempore res esse in vadimonium coepit,

    Cic. Quint. 5 fin.:

    nec vero usquam discedebam, nec a republica deiciebam oculos, ex eo die, quo, etc.,

    id. Phil. 1, 1:

    ex aeterno tempore,

    id. Fin. 1, 6, 17:

    ex hoc die,

    id. Rep. 1, 16:

    motum ex Metello consule civicum tractas,

    from the consulship of Metellus, Hor. C. 2, 1, 1:

    C. Pompeius Diogenes ex Kalendis Juliis cenaculum locat,

    Petr. 38, 10; so usually in forms of hiring; cf. Garaton. Cic. Phil. 2, 39, 100:

    ex ea die ad hanc diem,

    Cic. Verr. 2, 1, 12 fin.:

    memoria tenent, me ex Kalendis Januariis ad hanc horam invigilasse rei publicae,

    id. Phil. 14, 7, 20.—Esp.: ex quo (sc. tempore), since: [p. 670] octavus annus est, ex quo, etc., Tac. Agr. 33; id. A. 14, 53:

    sextus decimus dies agitur, ex quo,

    id. H. 1, 29:

    sextus mensis est, ex quo,

    Curt. 10, 6, 9; Hor. Ep. 11, 5; so,

    ex eo,

    Tac. A. 12, 7; Suet. Caes. 22:

    ex illo,

    Ov. F. 5, 670; Stat. Silv. 1, 2, 81.—
    C.
    Less freq. in specifying a future date (after which something is to be done), from, after:

    Romae vereor ne ex Kal. Jan. magni tumultus sint,

    Cic. Fam. 16, 9, 3:

    hunc judicem ex Kal. Jan. non habemus... ex Kal. Jan. non judicabunt,

    id. Verr. 1, 10:

    ex Idibus Mart.... ex Idibus Mai.,

    id. Att. 5, 21, 9.
    III.
    In other relations, and in gen. where a going out or forth, a coming or springing out of any thing is conceivable.
    A.
    With verbs of taking out, or, in gen., of taking, receiving, deriving (both physically and mentally; so of perceiving, comprehending, inquiring, learning, hoping, etc.), away from, from, out of, of:

    solem e mundo tollere videntur, qui amicitiam e vita tollunt,

    Cic. Lael. 13, 47:

    ex omni populo deligendi potestas,

    id. Agr. 2, 9, 23:

    agro ex hoste capto,

    Liv. 41, 14, 3:

    cui cum liceret majores ex otio fructus capere,

    Cic. Rep. 1, 4:

    ex populo Romano bona accipere,

    Sall. J. 102:

    majorem laetitiam ex desiderio bonorum percepimus, quam ex laetitia improborum dolorem,

    Cic. Rep. 1, 4:

    quaesierat ex me Scipio,

    id. ib. 1, 13:

    ex te requirunt,

    id. ib. 2, 38:

    de quo studeo ex te audire, quid sentias,

    id. ib. 1, 11 fin.; 1, 30; 1, 46; 2, 38; cf.:

    intellexi ex tuis litteris te ex Turannio audisse, etc.,

    id. Att. 6, 9, 3:

    ex eo cum ab ineunte ejus aetate bene speravissem,

    id. Fam. 13, 16 et saep.; cf.:

    ex aliqua re aliquid nominare,

    id. N. D. 2, 20, 51:

    vocare,

    Tac. G. 2, 4; cf. id. ib. 4, 55; Sall. J. 5, 4.—
    B.
    In specifying a multitude from which something is taken, or of which it forms a part, out of, of:

    qui ex civitate in senatum, ex senatu in hoc consilium delecti estis,

    Cic. Rosc. Am. 3 fin.:

    e vectoribus sorte ductus,

    id. Rep. 1, 34:

    ecquis est ex tanto populo, qui? etc.,

    id. Rab. Post. 17:

    homo ex numero disertorum postulabat, ut, etc.,

    id. de Or. 1, 37, 168: Q. Fulgentius, ex primo hastato (sc. ordine) legionis XIV., i. e. a soldier of the first division of hastati of the 14 th legion, Caes. B. C. 1, 46;

    v. hastatus: e barbaris ipsis nulli erant maritimi,

    Cic. Rep. 2, 4:

    unus ex illis decemviris,

    id. ib. 2, 37:

    ex omnibus seculis vix tria aut quatuor nominantur paria amicorum,

    id. Lael. 4, 15:

    aliquis ex vobis,

    id. Cael. 3, 7; id. Fam. 13, 1 fin.: id enim ei ex ovo videbatur aurum declarasse;

    reliquum, argentum,

    this of the egg, id. Div. 2, 65:

    quo e collegio (sc. decemvirorum),

    id. Rep. 2, 36:

    virgines ex sacerdotio Vestae,

    Flor. 1, 13, 12:

    alia ex hoc quaestu,

    Ter. Hec. 5, 1, 29 Ruhnk.; cf.:

    fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,

    Cic. Mur. 36; Ov. Am. 2, 5, 54; Sen. Ben. 3, 9; id. Ep. 52, 3:

    qui sibi detulerat ex latronibus suis principatum,

    Cic. Phil. 2, 3:

    est tibi ex his, qui assunt, bella copia,

    id. Rep. 2, 40:

    Batavi non multum ex ripa, sed insulam Rheni amnis colunt,

    Tac. G. 29:

    acerrimum autem ex omnibus nostris sensibus esse sensum videndi,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    ex tribus istis modis rerum publicarum velim scire quod optimum judices,

    id. Rep. 1, 30; cf. id. ib. 1, 35 et saep.—
    2.
    Sometimes a circumlocution for the subject. gen., of (cf. de):

    has (turres) altitudo puppium ex barbaris navibus superabat,

    Caes. B. G. 3, 14, 4:

    album ex ovo cum rosa mixtum,

    Cels. 4, 20:

    ex fraxino frondes, ex leguminibus paleae,

    Col. 7, 3, 21 sq. —
    C.
    To indicate the material of which any thing is made or consists, of:

    fenestrae e viminibus factae,

    Varr. R. R. 3, 9, 6; cf.:

    statua ex aere facta,

    Cic. Verr. 2, 2, 21; and:

    ex eo auro buculam curasse faciendam,

    id. Div. 1, 24:

    substramen e palea,

    Varr. R. R. 3, 10, 4:

    pocula ex auro, vas vinarium ex una gemma pergrandi,

    Cic. Verr. 2, 4, 27:

    monilia e gemmis,

    Suet. Calig. 56:

    farina ex faba,

    Cels. 5, 28:

    potiones ex absinthio,

    id. ib. et saep.:

    Ennius (i. e. statua ejus) constitutus ex marmore,

    Cic. Arch. 9 fin.; cf. id. Ac. 2, 31, 100:

    (homo) qui ex animo constet et corpore caduco et infirmo,

    id. N. D. 1, 35, 98:

    natura concreta ex pluribus naturis,

    id. ib. 3, 14; id. Rep. 1, 45; id. Ac. 1, 2, 6: cum Epicuro autem hoc est plus negotii, quod e duplici genere voluptatis conjunctus est, id. Fin. 2, 14, 44 et saep.—
    D.
    To denote technically the material, out of, i. e. with which any thing to eat or drink, etc., is mixed or prepared (esp. freq. of medical preparations):

    resinam ex melle Aegyptiam,

    Plaut. Merc. 1, 2, 28:

    quo pacto ex jure hesterno panem atrum vorent,

    Ter. Eun. 5, 4, 17:

    bibat jejunus ex aqua castoreum,

    Cels. 3, 23:

    aqua ex lauro decocta,

    id. 4, 2; cf.:

    farina tritici ex aceto cocta,

    Plin. 22, 25, 57, § 120:

    pullum hirundinis servatum ex sale,

    Cels. 4, 4:

    nuclei pinei ex melle, panis vel elota alica ex aqua mulsa (danda est),

    id. 4, 7 et saep.—So of the mixing of colors or flavors:

    bacae e viridi rubentes,

    Plin. 15, 30, 39, § 127:

    frutex ramosus, bacis e nigro rufis,

    id. ib. §

    132: id solum e rubro lacteum traditur,

    id. 12, 14, 30, § 52:

    e viridi pallens,

    id. 37, 8, 33, § 110:

    apes ex aureolo variae,

    Col. 9, 3, 2:

    sucus ex austero dulcis,

    Plin. 13, 9, 18, § 62; 21, 8, 26, § 50:

    ex dulci acre,

    id. 11, 15, 15, § 39; cf.

    trop.: erat totus ex fraude et mendacio factus,

    Cic. Clu. 26.—
    E.
    To indicate the cause or reason of any thing, from, through, by, by reason of, on account of:

    cum esset ex aere alieno commota civitas,

    Cic. Rep. 2, 33:

    ex doctrina nobilis et clarus,

    id. Rab. Post. 9, 23:

    ex vulnere aeger,

    id. Rep. 2, 21; cf.:

    ex renibus laborare,

    id. Tusc. 2, 25:

    ex gravitate loci vulgari morbos,

    Liv. 25, 26:

    ex vino vacillantes, hesterna ex potatione oscitantes,

    Quint. 8, 33, 66:

    gravida e Pamphilo est,

    Ter. And. 1, 3, 11:

    credon' tibi hoc, nunc peperisse hanc e Pamphilo?

    id. ib. 3, 2, 17:

    ex se nati,

    Cic. Rep. 1, 35:

    ex quodam conceptus,

    id. ib. 2, 21:

    ex nimia potentia principum oritur interitus principum,

    id. ib. 1, 44:

    ex hac maxima libertate tyrannis gignitur,

    id. ib. et saep.:

    ex te duplex nos afficit sollicitudo,

    Cic. Brut. 97, 332; cf.:

    quoniam tum ex me doluisti, nunc ut duplicetur tuum ex me gaudium, praestabo,

    id. Fam. 16, 21, 3:

    in spem victoriae adductus ex opportunitate loci,

    Sall. J. 48, 2:

    veritus ex anni tempore et inopia aquae, ne siti conficeretur exercitus,

    id. ib. 50, 1 et saep.:

    ex Transalpinis gentibus triumphare,

    Cic. Phil. 8, 6, 18; id. Off. 2, 8, 28; cf. id. Fam. 3, 10, 1:

    gens Fabia saepe ex opulentissima Etrusca civitate victoriam tulit,

    Liv. 2, 50:

    ex tam propinquis stativis parum tuta frumentatio erat,

    i. e. on account of the proximity of the two camps, Liv. 31, 36:

    qua ex causa cum bellum Romanis Sabini intulissent,

    Cic. Rep. 2, 7:

    hic mihi (credo equidem ex hoc, quod eramus locuti) Africanus se ostendit,

    id. ib. 6, 10:

    quod ex eo sciri potest, quia, etc.,

    id. Tusc. 1, 18 fin.; cf. id. Leg. 1, 15, 43:

    causa... fuit ex eo, quod, etc.,

    id. Phil. 6, 1:

    ex eo fieri, ut, etc.,

    id. Lael. 13, 46:

    ex quo fit, ut, etc.,

    id. Rep. 1, 43:

    e quo efficitur, non ut, etc.,

    id. Fin. 2, 5, 15 et saep.—Sometimes between two substantives without a verb:

    non minor ex aqua postea quam ab hostibus clades,

    Flor. 4, 10, 8:

    ex nausea vomitus,

    Cels. 4, 5:

    ex hac clade atrox ira,

    Liv. 2, 51, 6:

    metus ex imperatore, contemptio ex barbaris,

    Tac. A. 11, 20:

    ex legato timor,

    id. Agr. 16 et saep.—
    2.
    In partic., to indicate that from which any thing derives its name, from, after, on account of:

    cui postea Africano cognomen ex virtute fuit,

    Sall. J. 5, 4; cf. Flor. 2, 6, 11:

    cui (sc. Tarquinio) cognomen Superbo ex moribus datum,

    id. 1, 7, 1:

    nomen ex vitio positum,

    Ov. F. 2, 601:

    quarum ex disparibus motionibus magnum annum mathematici nominaverunt,

    Cic. N. D. 2, 20; id. Leg. 1, 8; cf. id. Tusc. 4, 12; Plin. 11, 37, 45, § 123:

    holosteon sine duritia est, herba ex adverso appellata a Graecis,

    id. 27, 10, 65, § 91:

    quam urbem e suo nomine Romam jussit nominari,

    Cic. Rep. 2, 7:

    e nomine (nominibus),

    id. ib. 2, 20; Tac. A. 4, 55; id. G. 2; Just. 15, 4, 8; 20, 5, 9 et saep.—
    F.
    To indicate a transition, i. e. a change, alteration, from one state or condition to another, from, out of:

    si possum tranquillum facere ex irato mihi,

    Plaut. Cist. 3, 21:

    fierent juvenes subito ex infantibus parvis,

    Lucr. 1, 186:

    dii ex hominibus facti,

    Cic. Rep. 2, 10:

    ut exsistat ex rege dominus, ex optimatibus factio, ex populo turba et confusio,

    id. ib. 1, 45:

    nihil est tam miserabile quam ex beato miser,

    id. Part. 17; cf.:

    ex exsule consul,

    id. Manil. 4, 46:

    ex perpetuo annuum placuit, ex singulari duplex,

    Flor. 1, 9, 2: tua virtute nobis Romanos ex amicis amicissimos fecisti, Sall. J. 10:

    ex alto sapore excitati,

    Curt. 7, 11, 18.—
    G.
    Ex (e) re, ex usu or ex injuria, to or for the advantage or injury of any one:

    ex tua re non est, ut ego emoriar,

    Plaut. Ps. 1, 3, 102; 104; cf. Ter. Phorm. 5, 7, 76: Cervius haec inter vicinus garrit aniles Ex re fabellas, i. e. fitting, suitable, pertinent (= pro commodo, quae cum re proposita conveniant), Hor. S. 2, 6, 78:

    aliquid facere bene et e re publica,

    for the good, the safety of the state, Cic. Phil. 10, 11, 25:

    e (not ex) re publica,

    id. ib. 3, 12, 30; 8, 4, 13; id. de Or. 2, 28, 124; id. Fam. 13, 8, 2; Liv. 23, 24; Suet. Caes. 19 et saep.:

    exque re publica,

    Cic. Phil. 3, 15, 38; 5, 13, 36:

    non ex usu nostro est,

    Plaut. Merc. 2, 3, 60; Ter. Hec. 4, 3, 10; Caes. B. G. 1, 30, 2; 1, 50 fin.; 5, 6 fin. al.; cf.:

    ex utilitate,

    Plin. Pan. 67, 4; Tac. A. 15, 43:

    ex nullius injuria,

    Liv. 45, 44, 11.—
    H.
    To designate the measure or rule, according to, after, in conformity with which any thing is done:

    (majores) primum jurare EX SVI ANIMI SENTENTIA quemque voluerunt,

    Cic. Ac. 2, 47 fin. (cf. Beier, Cic. Off. 3, 29, 108, and the references):

    ex omnium sententia constitutum est, etc.,

    id. Clu. 63, 177; cf.:

    ex senatus sententia,

    id. Fam. 12, 4:

    ex collegii sententia,

    Liv. 4, 53:

    ex amicorum sententia,

    id. 40, 29:

    ex consilii sententia,

    id. 45, 29 et saep.; cf.

    also: ex sententia, i. q. ex voluntate,

    according to one's wish, Plaut. Capt. 2, 2, 96: Ter. Hec. 5, 4, 32; Cic. Fam. 12, 10, 2; id. Att. 5, 21 al.;

    and, in a like sense: ex mea sententia,

    Plaut. Men. 2, 2, 1; id. Merc. 2, 3, 36:

    ex senatus consulto,

    Cic. Rep. 3, 18; Sall. C. 42 fin.:

    ex edicto, ex decreto,

    Cic. Fam. 13, 56 fin.; id. Quint. 8, 30:

    ex lege,

    id. Div. in Caecil. 5, 19; id. Clu. 37, 103; id. Inv. 1, 38, 68: ex jure, Enn. ap. Gell. 20, 10, 4 (Ann. v. 276 ed. Vahl.); Varr. L. L. 6, § 64 Mull.; Cic. Mur. 12, 26; id. de Or. 1, 10, 41:

    ex foedere,

    Liv. 1, 23 et saep.:

    hunccine erat aequum ex illius more, an illum ex hujus vivere?

    Ter. Heaut. 1, 2, 29; so,

    ex more,

    Sall. J. 61, 3; Verg. A. 5, 244; 8, 186; Ov. M. 14, 156; 15, 593; Plin. Ep. 3, 18; Flor. 4, 2, 79 al.; cf.:

    ex consuetudine,

    Cic. Clu. 13, 38; Caes. B. G. 1, 52, 4; 4, 32, 1; Sall. J. 71, 4; Quint. 2, 7, 1 al.:

    quod esse volunt e virtute, id est honeste vivere,

    Cic. Fin. 2, 11, 34:

    ex sua libidine moderantur,

    Ter. Heaut. 2, 1, 4; cf. Sall. C. 8, 1:

    ut magis ex animo rogare nihil possim,

    Cic. Fam. 13, 8, 3:

    eorum ex ingenio ingenium horum probant,

    Plaut. Trin. 4, 3, 42; cf. Ter. Eun. 1, 2, 118; Balb. ap. Cic. Att. 9, 7, A.:

    leges ex utilitate communi, non ex scriptione, quae in litteris est, interpretari,

    Cic. Inv. 1, 38; cf. id. Lael. 6, 21:

    nemo enim illum ex trunco corporis spectabat, sed ex artificio comico aestimabat,

    id. Rosc. Com. 10, 28; cf. Sall. C. 10, 5; Caes. B. G. 3, 20, 1; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 2 al.:

    ex tuis verbis meum futurum corium pulcrum praedicas,

    Plaut. Ep. 5, 1, 19; cf. Cic. Fam. 7, 17; id. Att. 1, 3:

    nunc quae scribo, scribo ex opinione hominum atque fama,

    id. Fam. 12, 4 fin.:

    scripsit Tiberio, non ut profugus aut supplex, sed ex memoria prioris fortunae,

    Tac. A. 2, 63: quamquam haec quidem res non solum ex domestica est ratione;

    attingit etiam bellicam,

    Cic. Off. 1, 22, 76; cf. id. Quint. 11; 15 et saep.—E re rata, v. ratus.—
    I.
    To form adverbial expressions, such as: ex aequo, ex commodo, ex contrario, ex composito, ex confesso, ex destinato, ex diverso, ex facili, etc., ex affluenti, ex continenti;

    ex improviso, ex inopinato, etc., v. the words aequus, commodus, etc.

    Ex placed after its noun: variis ex,

    Lucr.
    2, 791:

    terris ex,

    id. 6, 788:

    quibus e sumus uniter apti,

    id. 3, 839; 5, 949.—E joined with que:

    que sacra quercu,

    Verg. E. 7, 13.
    IV.
    In composition, ex (cf. dis) before vowels and h, and before c, p, q, t (exagito, exeo, exigo, exoro, exuro, exhaurio; excedo, expello, exquiro, extraho); ef (sometimes ec) before f (effero, effluo, effringo; also in good MSS. ecfero, ecfari, ecfodio), elsewhere e (eblandior, educo, egredior, eicio, eligo, emitto, enitor, evado, eveho). A few exceptions are found, viz., in ex: epoto and epotus as well as expotus, and escendo as well as exscensio; in e: exbibo as well as ebibo; exballisto, exbola; exdorsuo; exfututa as well as effutuo; exfibulo; exlex, etc. After ex in compounds s is [p. 671] often elided in MSS. and edd. Both forms are correct, but the best usage and analogy favor the retaining of the s; so, exsaevio, exsanguis, exscensio, exscindo, exscribo, exsculpo, exseco, exsecror, exsequiae, exsequor, exsero, exsicco, exsilio, exsilium, exsisto, exsolvo, exsomnis, exsorbeo, exsors, exspecto, exspes, exspiro, exspolio, exspuo, exsterno, exstimulo, exstinguo, exstirpo, exsto, exstruo, exsudo, exsugo, exsul, exsulto, exsupero, exsurgo, exsuscito, and some others, with their derivv.; cf. Ribbeck, Prol. Verg. p. 445 sq. Only in escendere and escensio is the elision of x before s sustained by preponderant usage; cf. Neue, Formenl. 2, p. 766.—
    B.
    Signification.
    1.
    Primarily and most freq. of place, out or forth: exeo, elabor, educo, evado, etc.; and in an upward direction: emineo, effervesco, effero, erigo, exsurgo, exsulto, extollo, everto, etc.—Hence also, trop., out of ( a former nature), as in effeminare, qs. to change out of his own nature into that of a woman: effero, are, to render wild; thus ex comes to denote privation or negation, Engl. un-: exanimare, excusare, enodare, exonerare, effrenare, egelidus, I., elinguis, elumbis, etc.—
    2.
    Throughout, to the end: effervesco, effero, elugeo; so in the neuter verbs which in composition (esp. since the Aug. per.) become active: egredior, enavigo, eno, enitor, excedo, etc.—Hence, thoroughly, utterly, completely: elaudare, emori, enecare, evastare, evincere (but eminari and eminatio are false readings for minari and minatio; q. v.); and hence a simple enhancing of the principal idea: edurus, efferus, elamentabilis, egelidus, exacerbo, exaugeo, excolo, edisco, elaboro, etc. In many compounds, however, of post - Aug. and especially of post-class. Latinity this force of ex is no longer distinct; so in appellations of color: exalbidus, exaluminatus, etc.; so in exabusus, exambire, exancillatus, etc. Vid. Hand Turs. II. Pp. 613-662.

    Lewis & Short latin dictionary > ex

  • 107 exsequi

    ex-sĕquor or exĕquor, cūtus, 3, v. dep. a., to follow to the end, to pursue, follow.
    I.
    In partic., to follow or accompany to the grave (cf. the deriv. exsequiae): funus, Massur. Sabin. ap. Gell. 10, 16, 25: aliquem omni laude et laetitia, Cic. poëta in Tusc. 1, 48, 115 (a transl. of ekpempein, in Eurip.).
    II.
    Trop. (class.; most freq. in the special significations).
    A.
    In gen., to follow, follow after, accompany; to go after, to pursue:

    quae exanimata exsequitur aspectum tuum,

    Plaut. Ep. 4, 2, 3: quid petam praesidi aut exsequar? Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 112 ed. Vahl.):

    non igitur dubium, quin aeternitatem maluerit exsequi, etc.,

    to follow after, take pattern after, Cic. Univ. 2 fin.:

    cur non omnes fatum illius (Pompei) una exsecuti sumus?

    followed, pursued, subjected ourselves to, id. Att. 9, 12, 1; cf. id. Phil. 2, 22, 54:

    sectam meam exsecutae comites,

    joined, Cat. 63, 15:

    suam quisque spem, sua consilia, communibus deploratis, exsequentes,

    Liv. 5, 40, 5: aerumnam, qs. to pursue, i. e. to undergo, suffer, endure, Plaut. Capt. 2, 1, 1:

    egestatem,

    id. Trin. 3, 2, 60:

    mortem,

    id. Ps. 4, 2, 38:

    probrum,

    id. Truc. 2, 5, 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    To follow up, prosecute, carry out; to perform, execute, accomplish, fulfil (syn.:

    conficio, perficio, perago, consummo, patro, perpetro, absolvo): nullam rem oportet dolose aggrediri, nisi Astute accurateque exsequare,

    Plaut. Truc. 2, 5, 10; cf.:

    est difficile id non exsequi usque ad extremum,

    Cic. Rab. Post. 2, 5:

    inceptum hoc itiner perficere exsequar,

    Plaut. Merc. 5, 2, 72 and 88:

    incepta,

    Liv. 30, 4, 10:

    imperium,

    Ter. Heaut. 4, 1, 22:

    mandata vestra,

    Cic. Phil. 9, 4, 9:

    omnia regis officia et munera,

    id. de Sen. 10, 34; cf.:

    munus officii (with tueri),

    id. ib. 20, 72:

    munus (with fungi),

    id. Tusc. 3, 7, 15:

    negotia,

    id. Off. 1, 23, 79:

    obsidiones,

    Tac. A. 15, 4:

    scelus,

    Curt. 8, 6:

    sermonem cum aliquo,

    to converse, Plaut. Trin. 2, 2, 5: cum civitas armis jus suum exsequi conaretur, to assert, maintain, * Caes. B. G. 1, 4, 3:

    comptam et mitem orationem,

    Cic. de Sen. 9, 28.—With a rel.-clause:

    quem locum ipse capturus esset, cogitando aut quaerendo exsequebatur,

    Liv. 35, 28, 4:

    summa omnia cum cura inquirendo exequebatur,

    id. 22. 3, 2.—With ut:

    mihi Exsequi certa res est, ut abeam Potius hinc ad forum, quam domi cubem,

    Plaut. Most. 3, 2, 17.—
    2.
    To go through with in speaking, to relate, describe, say, tell (freq. since the Aug. period):

    quae vix verbis exsequi possum,

    Cic. Fam. 11, 27, 6:

    quidam exsecuti sunt verbosius,

    Quint. 5, 12, 15: si omnia exsequi velim, Liv. 27, 27, 12:

    haec omnia copiosius,

    Quint. 9, 3, 89:

    quae diligentius,

    id. 10, 4, 6:

    quae divine in Oratore (Tullius),

    id. 1, 6, 18:

    caelestia dona aërii mellis,

    Verg. G. 4, 2; cf.:

    laudes brassicae,

    Plin. 20, 9, 33, § 78:

    numerum subtiliter,

    Liv. 3, 5, 13:

    sententias,

    Tac. A. 3, 65:

    vetera facunde,

    id. ib. 12, 58:

    vera,

    id. ib. 11, 21:

    imagines et elogia universi generis,

    Suet. Galb. 3 et saep.—
    3.
    To pursue with punishment, to punish, avenge (perh. not ante-Aug.):

    omnia scire, non omnia exsequi,

    Tac. Agr. 19:

    deorum hominumque violata jura,

    Liv. 3, 25, 8:

    injurias accusationibus,

    Plin. Ep. 3, 4, 5:

    delicta,

    Suet. Caes. 67:

    doloris exsequendi jus,

    Liv. 5, 11, 5:

    justum dolorem,

    Dig. 29, 5, 33.— Absol.: pater caedetur? defendam: caesus est? exsequar, Sen. de Ira, 1, 12; Dig. 34, 9, 22.—Once with a pers. object:

    me L. Tarquinium Superbum cum scelerata coniuge, etc., ferro, igni exsecuturum,

    to pursue, Liv. 1, 59, 1 (MSS.; Weissenb. et al. exacturum).—Hence, exsĕ-quens ( exeq-), entis, P. a. (acc. to II.), searching after, studious of:

    memoriarum veterum exsequentissimus,

    Gell. 10, 12, 9.
    exsequi as pass.: quaerebatur an prioris judicis sententia exsequi possit, could be carried out (cf. II. B. supra), Dig. 2, 1, 19.—Hence, exsĕcūtus ( exec-), a, um, in pass. signif.:

    exsecuto regis imperio,

    executed, Just. 7, 3, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > exsequi

  • 108 exsequor

    ex-sĕquor or exĕquor, cūtus, 3, v. dep. a., to follow to the end, to pursue, follow.
    I.
    In partic., to follow or accompany to the grave (cf. the deriv. exsequiae): funus, Massur. Sabin. ap. Gell. 10, 16, 25: aliquem omni laude et laetitia, Cic. poëta in Tusc. 1, 48, 115 (a transl. of ekpempein, in Eurip.).
    II.
    Trop. (class.; most freq. in the special significations).
    A.
    In gen., to follow, follow after, accompany; to go after, to pursue:

    quae exanimata exsequitur aspectum tuum,

    Plaut. Ep. 4, 2, 3: quid petam praesidi aut exsequar? Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 112 ed. Vahl.):

    non igitur dubium, quin aeternitatem maluerit exsequi, etc.,

    to follow after, take pattern after, Cic. Univ. 2 fin.:

    cur non omnes fatum illius (Pompei) una exsecuti sumus?

    followed, pursued, subjected ourselves to, id. Att. 9, 12, 1; cf. id. Phil. 2, 22, 54:

    sectam meam exsecutae comites,

    joined, Cat. 63, 15:

    suam quisque spem, sua consilia, communibus deploratis, exsequentes,

    Liv. 5, 40, 5: aerumnam, qs. to pursue, i. e. to undergo, suffer, endure, Plaut. Capt. 2, 1, 1:

    egestatem,

    id. Trin. 3, 2, 60:

    mortem,

    id. Ps. 4, 2, 38:

    probrum,

    id. Truc. 2, 5, 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    To follow up, prosecute, carry out; to perform, execute, accomplish, fulfil (syn.:

    conficio, perficio, perago, consummo, patro, perpetro, absolvo): nullam rem oportet dolose aggrediri, nisi Astute accurateque exsequare,

    Plaut. Truc. 2, 5, 10; cf.:

    est difficile id non exsequi usque ad extremum,

    Cic. Rab. Post. 2, 5:

    inceptum hoc itiner perficere exsequar,

    Plaut. Merc. 5, 2, 72 and 88:

    incepta,

    Liv. 30, 4, 10:

    imperium,

    Ter. Heaut. 4, 1, 22:

    mandata vestra,

    Cic. Phil. 9, 4, 9:

    omnia regis officia et munera,

    id. de Sen. 10, 34; cf.:

    munus officii (with tueri),

    id. ib. 20, 72:

    munus (with fungi),

    id. Tusc. 3, 7, 15:

    negotia,

    id. Off. 1, 23, 79:

    obsidiones,

    Tac. A. 15, 4:

    scelus,

    Curt. 8, 6:

    sermonem cum aliquo,

    to converse, Plaut. Trin. 2, 2, 5: cum civitas armis jus suum exsequi conaretur, to assert, maintain, * Caes. B. G. 1, 4, 3:

    comptam et mitem orationem,

    Cic. de Sen. 9, 28.—With a rel.-clause:

    quem locum ipse capturus esset, cogitando aut quaerendo exsequebatur,

    Liv. 35, 28, 4:

    summa omnia cum cura inquirendo exequebatur,

    id. 22. 3, 2.—With ut:

    mihi Exsequi certa res est, ut abeam Potius hinc ad forum, quam domi cubem,

    Plaut. Most. 3, 2, 17.—
    2.
    To go through with in speaking, to relate, describe, say, tell (freq. since the Aug. period):

    quae vix verbis exsequi possum,

    Cic. Fam. 11, 27, 6:

    quidam exsecuti sunt verbosius,

    Quint. 5, 12, 15: si omnia exsequi velim, Liv. 27, 27, 12:

    haec omnia copiosius,

    Quint. 9, 3, 89:

    quae diligentius,

    id. 10, 4, 6:

    quae divine in Oratore (Tullius),

    id. 1, 6, 18:

    caelestia dona aërii mellis,

    Verg. G. 4, 2; cf.:

    laudes brassicae,

    Plin. 20, 9, 33, § 78:

    numerum subtiliter,

    Liv. 3, 5, 13:

    sententias,

    Tac. A. 3, 65:

    vetera facunde,

    id. ib. 12, 58:

    vera,

    id. ib. 11, 21:

    imagines et elogia universi generis,

    Suet. Galb. 3 et saep.—
    3.
    To pursue with punishment, to punish, avenge (perh. not ante-Aug.):

    omnia scire, non omnia exsequi,

    Tac. Agr. 19:

    deorum hominumque violata jura,

    Liv. 3, 25, 8:

    injurias accusationibus,

    Plin. Ep. 3, 4, 5:

    delicta,

    Suet. Caes. 67:

    doloris exsequendi jus,

    Liv. 5, 11, 5:

    justum dolorem,

    Dig. 29, 5, 33.— Absol.: pater caedetur? defendam: caesus est? exsequar, Sen. de Ira, 1, 12; Dig. 34, 9, 22.—Once with a pers. object:

    me L. Tarquinium Superbum cum scelerata coniuge, etc., ferro, igni exsecuturum,

    to pursue, Liv. 1, 59, 1 (MSS.; Weissenb. et al. exacturum).—Hence, exsĕ-quens ( exeq-), entis, P. a. (acc. to II.), searching after, studious of:

    memoriarum veterum exsequentissimus,

    Gell. 10, 12, 9.
    exsequi as pass.: quaerebatur an prioris judicis sententia exsequi possit, could be carried out (cf. II. B. supra), Dig. 2, 1, 19.—Hence, exsĕcūtus ( exec-), a, um, in pass. signif.:

    exsecuto regis imperio,

    executed, Just. 7, 3, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > exsequor

  • 109 Fidius

    Fĭdĭus, ii, m. [1. fides], a surname of Jupiter, in Dionys. Halic. called Zeus Pistios, identical with the Sabine Sancus:

    Nonas Sanco Fidione referrem,

    Ov. F. 6, 213; more usually connected with deus (dius) or medius (i. e. dius or deus, with the demonstr. part. me), and also joined into one word, mediusfidius, as an asseveration, qs. by the god of truth! as true as heaven! most certainly! itaque domi rituis nostri, qui per deum Fidium jurare vult, prodire solet in compluvium, Varr. ap. Non. 494, 30; cf. id. L. L. 5, § 66 Müll.:

    per deum Fidium quaeris,

    Plaut. As. 1, 1, 8:

    unum medius fidius tecum diem libentius posuerim, quam, etc.,

    Cic. Fam. 5, 21, 1:

    quam mediusfidius veram licet cognoscas,

    Sall. C. 35, 2:

    non mediusfidius ipsas Athenas (loqui) tam Atticas dixerim,

    Plin. Ep. 4, 3, 5; Quint. 5, 12, 17 al.; cf. Paul. ex Fest. p. 147, 8 Müll.—
    B.
    Of Hercules, Tert. Idol. 20; cf. Serv. ad Verg. A. 4, 204.

    Lewis & Short latin dictionary > Fidius

  • 110 geniculus

    gĕnĭcŭlus, i, m. dim. [genu, a little knee, transf.], in arch., an angular bend where two pipes are joined together, a knee, Vitr. 8, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > geniculus

  • 111 haud

    haud or haut (in the form hau, before consonants, several times in Plautus acc. to the Cod. Ambros., and in Inscr. Orell. 4848: HEIC. EST. SEPVLCRVM. HAV. PVLCRVM. PVLCRAI. FEMINAE; also Tac. A. 2, 36; 6, 43 (49), Nipperdey, Ritter; hence, also hauscio = haud scio; cf. Ritschl, prol. ad Plaut. Trin. p. 99 sq. and p. 325), adv. [perh. orig. hau = ou, v. Ritschl l. l. But cf. Hand, Turs. III. 15.—Acc. to Corss. Ausspr. 1, 205, haud = pronom. stem ho + au (Sanscr. ava, away) + de, as in unde, etc.], a subjective and intensive negative particle, not at all, by no means; in class. prose most freq. with adverbs; rarely with adjectives, pronouns, or verbs (the last construction in Cic. only in the formulae: haud scio an, and haud dubito; in Caes. it occurs but once; v. also Krebs, Antibarb. p. 516).
    (α).
    With advv.:

    hau longe,

    Plaut. Bacch. 4, 2, 13:

    hau longe abesse oportet,

    id. Am. 1, 1, 166:

    haut sane diu est,

    it is but a very little while ago, id. Merc. 3, 1, 44:

    haud sane commodum,

    Ter. Ad. 5, 2, 8:

    haud sane intellego, quidnam sit, quod laudandum putat,

    Cic. Off. 2, 2, 5; cf.

    also: rem haud sane difficilem admirari videmini,

    id. de Sen. 2, 4:

    haud sane facile,

    id. ib. 23, 83:

    facio quod manifesto moechi haud ferme solent,

    Plaut. Poen. 4, 2, 40: haud ferme Ter. And. 3, 1, 2:

    haud ita jussi,

    id. ib. 5, 4, 52:

    haud ita est,

    id. Phorm. 2, 1, 35; cf.:

    eia, haud sic decet,

    id. Eun. 5, 9, 35; id. Ad. 3, 4, 7:

    haut aliter esse duco,

    Plaut. Bacch. 3, 1, 2:

    aliter hau dicetis,

    id. Most. 1, 2, 15:

    haud aliter censeo,

    Ter. Ad. 5, 8, 5; cf.

    also: ac veluti lupus... Haud aliter Rutulo, muros et castra tuenti, Ignescunt irae,

    Verg. A. 9, 65; v. aliter;

    and cf. also secus: nam ego hau diu apud hunc servitutem servio,

    Plaut. Mil. 2, 1, 17 Ritschl, N. cr.:

    haud diu est,

    Ter. Eun. 2, 3, 67; cf.:

    scies hau multo post,

    Plaut. Bacch. 4, 8, 12; Ter. Phorm. 5, 6, 39:

    haud paulo plus,

    Cic. Fam. 7, 1, 3:

    haud minus aegre patior,

    Ter. Heaut. 5, 2, 5:

    haud minus,

    Liv. 2, 60, 3:

    Getae praetorii praefecto haud satis fidebant,

    Tac. A. 11, 33:

    sed haud facile dixerim, cur, etc.,

    Cic. Rep. 1, 3 fin.; so,

    haud facile,

    Sall. J. 17, 2; id. C. 13, 5; cf.:

    eorum animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

    id. ib. 14, 5:

    haud cito,

    Ter. Ad. 3, 3, 89: haud temere est, quod tu tristi cum corde gubernas, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 9, 329 (Ann. v. 473 Vahl.):

    haud temere est visum,

    Verg. A. 9, 375:

    familiaris accipiere faxo hau familiariter,

    Plaut. Am. 1, 1, 199:

    haud stulte sapis,

    Ter. Heaut. 2, 3, 82:

    haud commode,

    id. Hec. 1, 2, 20:

    consul haud dubie jam victor,

    Sall. J. 102, 1:

    Vergilius haud dubie proximus,

    Quint. 10, 1, 85:

    dubie: mihi hau saepe eveniunt tales hereditates,

    Plaut. Curc. 1, 2, 33:

    morbus haud saepe quemquam superat,

    Sall. J. 17, 6:

    haud cunctanter,

    Suet. Tit. 6. For the connection with dum and quamquam, v. infra fin.
    (β).
    With adjj.:

    id esse hau perlonginquom,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 76:

    in aetate hau bonum'st,

    id. Trin. 2, 4, 61: haut doctis dictis certantes, sed male dictis, Enn. ap. Gell. 20, 10 (Ann. v. 274 Vahl.): ille vir haut magna cum re, id. ap. Cic. de Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 ib.):

    hau mala'st mulier,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 42:

    conveni hodie hominem haud impurum,

    Ter. Eun. 2, 2, 4:

    anus haud impura,

    id. Heaut. 4, 1, 16:

    servum haud illiberalem praebes te,

    id. Ad. 5, 5, 5:

    haud mediocris vir,

    Cic. Rep. 2, 31:

    haut consimili ingenio,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 50:

    compendium haut aetati optabile,

    id. ib. 1, 2, 51:

    hau permultum attulit,

    id. ib. 2, 3, 86:

    haud mirabile est,

    Ter. Heaut. 2, 4, 8:

    bene dicere haut absurdum est,

    Sall. C. 3, 1; cf.:

    ingenium ejus haut absurdum,

    id. ib. 25, 5:

    haud ignotae belli artes,

    Liv. 21, 1, 2:

    annus haud dubiis consulibus,

    id. 4, 8;

    v. dubius and dubium: certe extrema linea Amare haud nihil est,

    Ter. Eun. 4, 2, 13.—
    (γ).
    With pronn.:

    haut quisquam quaeret, qui siem,

    no one certainly, Plaut. Am. prol. 130:

    eum salutat magis haut quiquam quam canem,

    id. ib. 2, 2, 48; id. Bacch. 1, 1, 25; cf.:

    faxo haut quicquam sit morae,

    id. Am. 3, 3, 17; Ter. And. 2, 1, 36:

    hic se ipsus fallit, haud ego,

    id. ib. 3, 2, 15; cf.:

    haud pol me quidem,

    id. Hec. 2, 3, 5.—
    (δ).
    With verbs: Ni. Etiam dimidium censes (eum attulisse)? Ch. Non edepol scio:

    Verum haut opinor,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 88:

    hauscio, quid eo opus sit,

    id. ib. 5, 2, 15:

    hau nosco tuum,

    id. Trin. 2, 4, 44:

    ne ego cum illo pignus haut ausim dare,

    id. Bacch. 4, 9, 133:

    quod dixi semel, hau mutabo,

    id. ib. 5, 2, 85; cf.: haud muto factum, Ter. And. 1, 1, 13:

    hau moror,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 30: philosophari est mihi necesse; nam omnino haut placet, Enn. ap. Cic. Tusc. 2, 1, 1 (cf. id. de Or. 2, 38, 156; id. Rep. 1, 18; Gell. 5, 15 fin.;

    Trag. v. 417 Vahl.): pol me hau paenitet,

    Plaut. Am. 5, 1, 72:

    facit ille, quod vulgo hau solent,

    id. ib. 1, 1, 30:

    ego faxo hau dicet nactam, quem deluserit,

    id. Bacch. 3, 4, 7; 4, 8, 23:

    nae ille haud scit, quam, etc.,

    Ter. Heaut. 2, 1, 10; cf. id. ib. 4, 4, 25:

    tum ille haud dubitavit, etc.,

    Cic. Rep. 1, 15:

    quod somno supererit, haud deerit,

    Quint. 10, 3, 26:

    haud erit, ut merito immortalis possit haberi,

    it cannot be, Lucr. 3, 715;

    v. sum: quem (Drusum) haud fratris interitu trucem quam remoto aemulo aequiorem sibi sperabat,

    not so much... as, Tac. A. 3, 8.—For the phrase haud scio an (in Plautus hauscio an), see an; cf. also, haud scio, -ne: idque adeo haud scio, mirandumne sit, etc., * Caes. B. G. 5, 54, 5: Am. Exspectatusne advenio? So. Hau vidi magis exspectatum, I never saw any one welcomer, ironically, Plaut. Am. 2, 2, 47; so,

    hau vidi magis,

    id. Capt. 3, 4, 29; id. Poen. 1, 1, 13.—Pleonastic with another negative:

    neque ego haut committam, ut, si peccatum siet, etc.,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 114:

    neque ille haud obiciet mihi, Pedibus sese provocatum,

    id. Ep. 5, 1, 57:

    post si quis vellet te, haut nevelles dividi?

    id. Aul. 2, 4, 7.—Ellipt.: Al. Quid istuc est, mi vir, negoti, quod tu tam subito domo Abeas? Ju. Edepol haut quod tui me neque domi distaedeat, Plaut. Am. 1, 3, 5.—Hence,
    II.
    Esp., joined with dum and quaquam.
    A.
    haud dum, or, as one word, haud-dum, an intensive nondum, not at all as yet, not yet (very rare):

    concilione... Pro Superi! Ausonius miles sedet? armaque tantum Hauddum sumpta viro?

    Sil. 2, 332; Liv. 2, 52; 10, 6; 25; 22, 12; 28, 2; 33, 11 al.—
    B.
    haud quāquam, or, as one word, haudquāquam, by no means whatever, not at all (class.): haudquaquam quemquam semper Fortuna secuta est, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 299 Vahl.):

    haudquaquam etiam cessant,

    Ter. Heaut. 1, 2, 1:

    haudquaquam id est difficile Crasso,

    Cic. de Or. 2, 33, 143:

    haudquaquam hercle mirandum est esse, etc.,

    id. ib. 3, 22, 82:

    haudquaquam boni est, ratione vinctum velle dissolvere,

    id. Univ. 11:

    homo prudens et gravis, haudquaquam eloquens,

    id. de Or. 1, 9, 38:

    accedat huc suavitas quaedam oportet sermonum atque morum haudquaquam mediocre condimentum amicitiae,

    id. Lael. 18, 66:

    haudquaquam par gloria,

    Sall. C. 3, 2:

    haudquaquam certamine ambiguo,

    Liv. 7, 26, 8:

    tibi has, miserabilis Orpheus Haudquaquam ob meritum, poenas, ni Fata resistant, Suscitat,

    Verg. G. 4, 455:

    haudquaquam dictis violentia Turni flectitur,

    id. A. 12, 45 al.

    Lewis & Short latin dictionary > haud

  • 112 haud dum

    haud or haut (in the form hau, before consonants, several times in Plautus acc. to the Cod. Ambros., and in Inscr. Orell. 4848: HEIC. EST. SEPVLCRVM. HAV. PVLCRVM. PVLCRAI. FEMINAE; also Tac. A. 2, 36; 6, 43 (49), Nipperdey, Ritter; hence, also hauscio = haud scio; cf. Ritschl, prol. ad Plaut. Trin. p. 99 sq. and p. 325), adv. [perh. orig. hau = ou, v. Ritschl l. l. But cf. Hand, Turs. III. 15.—Acc. to Corss. Ausspr. 1, 205, haud = pronom. stem ho + au (Sanscr. ava, away) + de, as in unde, etc.], a subjective and intensive negative particle, not at all, by no means; in class. prose most freq. with adverbs; rarely with adjectives, pronouns, or verbs (the last construction in Cic. only in the formulae: haud scio an, and haud dubito; in Caes. it occurs but once; v. also Krebs, Antibarb. p. 516).
    (α).
    With advv.:

    hau longe,

    Plaut. Bacch. 4, 2, 13:

    hau longe abesse oportet,

    id. Am. 1, 1, 166:

    haut sane diu est,

    it is but a very little while ago, id. Merc. 3, 1, 44:

    haud sane commodum,

    Ter. Ad. 5, 2, 8:

    haud sane intellego, quidnam sit, quod laudandum putat,

    Cic. Off. 2, 2, 5; cf.

    also: rem haud sane difficilem admirari videmini,

    id. de Sen. 2, 4:

    haud sane facile,

    id. ib. 23, 83:

    facio quod manifesto moechi haud ferme solent,

    Plaut. Poen. 4, 2, 40: haud ferme Ter. And. 3, 1, 2:

    haud ita jussi,

    id. ib. 5, 4, 52:

    haud ita est,

    id. Phorm. 2, 1, 35; cf.:

    eia, haud sic decet,

    id. Eun. 5, 9, 35; id. Ad. 3, 4, 7:

    haut aliter esse duco,

    Plaut. Bacch. 3, 1, 2:

    aliter hau dicetis,

    id. Most. 1, 2, 15:

    haud aliter censeo,

    Ter. Ad. 5, 8, 5; cf.

    also: ac veluti lupus... Haud aliter Rutulo, muros et castra tuenti, Ignescunt irae,

    Verg. A. 9, 65; v. aliter;

    and cf. also secus: nam ego hau diu apud hunc servitutem servio,

    Plaut. Mil. 2, 1, 17 Ritschl, N. cr.:

    haud diu est,

    Ter. Eun. 2, 3, 67; cf.:

    scies hau multo post,

    Plaut. Bacch. 4, 8, 12; Ter. Phorm. 5, 6, 39:

    haud paulo plus,

    Cic. Fam. 7, 1, 3:

    haud minus aegre patior,

    Ter. Heaut. 5, 2, 5:

    haud minus,

    Liv. 2, 60, 3:

    Getae praetorii praefecto haud satis fidebant,

    Tac. A. 11, 33:

    sed haud facile dixerim, cur, etc.,

    Cic. Rep. 1, 3 fin.; so,

    haud facile,

    Sall. J. 17, 2; id. C. 13, 5; cf.:

    eorum animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

    id. ib. 14, 5:

    haud cito,

    Ter. Ad. 3, 3, 89: haud temere est, quod tu tristi cum corde gubernas, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 9, 329 (Ann. v. 473 Vahl.):

    haud temere est visum,

    Verg. A. 9, 375:

    familiaris accipiere faxo hau familiariter,

    Plaut. Am. 1, 1, 199:

    haud stulte sapis,

    Ter. Heaut. 2, 3, 82:

    haud commode,

    id. Hec. 1, 2, 20:

    consul haud dubie jam victor,

    Sall. J. 102, 1:

    Vergilius haud dubie proximus,

    Quint. 10, 1, 85:

    dubie: mihi hau saepe eveniunt tales hereditates,

    Plaut. Curc. 1, 2, 33:

    morbus haud saepe quemquam superat,

    Sall. J. 17, 6:

    haud cunctanter,

    Suet. Tit. 6. For the connection with dum and quamquam, v. infra fin.
    (β).
    With adjj.:

    id esse hau perlonginquom,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 76:

    in aetate hau bonum'st,

    id. Trin. 2, 4, 61: haut doctis dictis certantes, sed male dictis, Enn. ap. Gell. 20, 10 (Ann. v. 274 Vahl.): ille vir haut magna cum re, id. ap. Cic. de Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 ib.):

    hau mala'st mulier,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 42:

    conveni hodie hominem haud impurum,

    Ter. Eun. 2, 2, 4:

    anus haud impura,

    id. Heaut. 4, 1, 16:

    servum haud illiberalem praebes te,

    id. Ad. 5, 5, 5:

    haud mediocris vir,

    Cic. Rep. 2, 31:

    haut consimili ingenio,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 50:

    compendium haut aetati optabile,

    id. ib. 1, 2, 51:

    hau permultum attulit,

    id. ib. 2, 3, 86:

    haud mirabile est,

    Ter. Heaut. 2, 4, 8:

    bene dicere haut absurdum est,

    Sall. C. 3, 1; cf.:

    ingenium ejus haut absurdum,

    id. ib. 25, 5:

    haud ignotae belli artes,

    Liv. 21, 1, 2:

    annus haud dubiis consulibus,

    id. 4, 8;

    v. dubius and dubium: certe extrema linea Amare haud nihil est,

    Ter. Eun. 4, 2, 13.—
    (γ).
    With pronn.:

    haut quisquam quaeret, qui siem,

    no one certainly, Plaut. Am. prol. 130:

    eum salutat magis haut quiquam quam canem,

    id. ib. 2, 2, 48; id. Bacch. 1, 1, 25; cf.:

    faxo haut quicquam sit morae,

    id. Am. 3, 3, 17; Ter. And. 2, 1, 36:

    hic se ipsus fallit, haud ego,

    id. ib. 3, 2, 15; cf.:

    haud pol me quidem,

    id. Hec. 2, 3, 5.—
    (δ).
    With verbs: Ni. Etiam dimidium censes (eum attulisse)? Ch. Non edepol scio:

    Verum haut opinor,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 88:

    hauscio, quid eo opus sit,

    id. ib. 5, 2, 15:

    hau nosco tuum,

    id. Trin. 2, 4, 44:

    ne ego cum illo pignus haut ausim dare,

    id. Bacch. 4, 9, 133:

    quod dixi semel, hau mutabo,

    id. ib. 5, 2, 85; cf.: haud muto factum, Ter. And. 1, 1, 13:

    hau moror,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 30: philosophari est mihi necesse; nam omnino haut placet, Enn. ap. Cic. Tusc. 2, 1, 1 (cf. id. de Or. 2, 38, 156; id. Rep. 1, 18; Gell. 5, 15 fin.;

    Trag. v. 417 Vahl.): pol me hau paenitet,

    Plaut. Am. 5, 1, 72:

    facit ille, quod vulgo hau solent,

    id. ib. 1, 1, 30:

    ego faxo hau dicet nactam, quem deluserit,

    id. Bacch. 3, 4, 7; 4, 8, 23:

    nae ille haud scit, quam, etc.,

    Ter. Heaut. 2, 1, 10; cf. id. ib. 4, 4, 25:

    tum ille haud dubitavit, etc.,

    Cic. Rep. 1, 15:

    quod somno supererit, haud deerit,

    Quint. 10, 3, 26:

    haud erit, ut merito immortalis possit haberi,

    it cannot be, Lucr. 3, 715;

    v. sum: quem (Drusum) haud fratris interitu trucem quam remoto aemulo aequiorem sibi sperabat,

    not so much... as, Tac. A. 3, 8.—For the phrase haud scio an (in Plautus hauscio an), see an; cf. also, haud scio, -ne: idque adeo haud scio, mirandumne sit, etc., * Caes. B. G. 5, 54, 5: Am. Exspectatusne advenio? So. Hau vidi magis exspectatum, I never saw any one welcomer, ironically, Plaut. Am. 2, 2, 47; so,

    hau vidi magis,

    id. Capt. 3, 4, 29; id. Poen. 1, 1, 13.—Pleonastic with another negative:

    neque ego haut committam, ut, si peccatum siet, etc.,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 114:

    neque ille haud obiciet mihi, Pedibus sese provocatum,

    id. Ep. 5, 1, 57:

    post si quis vellet te, haut nevelles dividi?

    id. Aul. 2, 4, 7.—Ellipt.: Al. Quid istuc est, mi vir, negoti, quod tu tam subito domo Abeas? Ju. Edepol haut quod tui me neque domi distaedeat, Plaut. Am. 1, 3, 5.—Hence,
    II.
    Esp., joined with dum and quaquam.
    A.
    haud dum, or, as one word, haud-dum, an intensive nondum, not at all as yet, not yet (very rare):

    concilione... Pro Superi! Ausonius miles sedet? armaque tantum Hauddum sumpta viro?

    Sil. 2, 332; Liv. 2, 52; 10, 6; 25; 22, 12; 28, 2; 33, 11 al.—
    B.
    haud quāquam, or, as one word, haudquāquam, by no means whatever, not at all (class.): haudquaquam quemquam semper Fortuna secuta est, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 299 Vahl.):

    haudquaquam etiam cessant,

    Ter. Heaut. 1, 2, 1:

    haudquaquam id est difficile Crasso,

    Cic. de Or. 2, 33, 143:

    haudquaquam hercle mirandum est esse, etc.,

    id. ib. 3, 22, 82:

    haudquaquam boni est, ratione vinctum velle dissolvere,

    id. Univ. 11:

    homo prudens et gravis, haudquaquam eloquens,

    id. de Or. 1, 9, 38:

    accedat huc suavitas quaedam oportet sermonum atque morum haudquaquam mediocre condimentum amicitiae,

    id. Lael. 18, 66:

    haudquaquam par gloria,

    Sall. C. 3, 2:

    haudquaquam certamine ambiguo,

    Liv. 7, 26, 8:

    tibi has, miserabilis Orpheus Haudquaquam ob meritum, poenas, ni Fata resistant, Suscitat,

    Verg. G. 4, 455:

    haudquaquam dictis violentia Turni flectitur,

    id. A. 12, 45 al.

    Lewis & Short latin dictionary > haud dum

  • 113 haud quaquam

    haud or haut (in the form hau, before consonants, several times in Plautus acc. to the Cod. Ambros., and in Inscr. Orell. 4848: HEIC. EST. SEPVLCRVM. HAV. PVLCRVM. PVLCRAI. FEMINAE; also Tac. A. 2, 36; 6, 43 (49), Nipperdey, Ritter; hence, also hauscio = haud scio; cf. Ritschl, prol. ad Plaut. Trin. p. 99 sq. and p. 325), adv. [perh. orig. hau = ou, v. Ritschl l. l. But cf. Hand, Turs. III. 15.—Acc. to Corss. Ausspr. 1, 205, haud = pronom. stem ho + au (Sanscr. ava, away) + de, as in unde, etc.], a subjective and intensive negative particle, not at all, by no means; in class. prose most freq. with adverbs; rarely with adjectives, pronouns, or verbs (the last construction in Cic. only in the formulae: haud scio an, and haud dubito; in Caes. it occurs but once; v. also Krebs, Antibarb. p. 516).
    (α).
    With advv.:

    hau longe,

    Plaut. Bacch. 4, 2, 13:

    hau longe abesse oportet,

    id. Am. 1, 1, 166:

    haut sane diu est,

    it is but a very little while ago, id. Merc. 3, 1, 44:

    haud sane commodum,

    Ter. Ad. 5, 2, 8:

    haud sane intellego, quidnam sit, quod laudandum putat,

    Cic. Off. 2, 2, 5; cf.

    also: rem haud sane difficilem admirari videmini,

    id. de Sen. 2, 4:

    haud sane facile,

    id. ib. 23, 83:

    facio quod manifesto moechi haud ferme solent,

    Plaut. Poen. 4, 2, 40: haud ferme Ter. And. 3, 1, 2:

    haud ita jussi,

    id. ib. 5, 4, 52:

    haud ita est,

    id. Phorm. 2, 1, 35; cf.:

    eia, haud sic decet,

    id. Eun. 5, 9, 35; id. Ad. 3, 4, 7:

    haut aliter esse duco,

    Plaut. Bacch. 3, 1, 2:

    aliter hau dicetis,

    id. Most. 1, 2, 15:

    haud aliter censeo,

    Ter. Ad. 5, 8, 5; cf.

    also: ac veluti lupus... Haud aliter Rutulo, muros et castra tuenti, Ignescunt irae,

    Verg. A. 9, 65; v. aliter;

    and cf. also secus: nam ego hau diu apud hunc servitutem servio,

    Plaut. Mil. 2, 1, 17 Ritschl, N. cr.:

    haud diu est,

    Ter. Eun. 2, 3, 67; cf.:

    scies hau multo post,

    Plaut. Bacch. 4, 8, 12; Ter. Phorm. 5, 6, 39:

    haud paulo plus,

    Cic. Fam. 7, 1, 3:

    haud minus aegre patior,

    Ter. Heaut. 5, 2, 5:

    haud minus,

    Liv. 2, 60, 3:

    Getae praetorii praefecto haud satis fidebant,

    Tac. A. 11, 33:

    sed haud facile dixerim, cur, etc.,

    Cic. Rep. 1, 3 fin.; so,

    haud facile,

    Sall. J. 17, 2; id. C. 13, 5; cf.:

    eorum animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

    id. ib. 14, 5:

    haud cito,

    Ter. Ad. 3, 3, 89: haud temere est, quod tu tristi cum corde gubernas, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 9, 329 (Ann. v. 473 Vahl.):

    haud temere est visum,

    Verg. A. 9, 375:

    familiaris accipiere faxo hau familiariter,

    Plaut. Am. 1, 1, 199:

    haud stulte sapis,

    Ter. Heaut. 2, 3, 82:

    haud commode,

    id. Hec. 1, 2, 20:

    consul haud dubie jam victor,

    Sall. J. 102, 1:

    Vergilius haud dubie proximus,

    Quint. 10, 1, 85:

    dubie: mihi hau saepe eveniunt tales hereditates,

    Plaut. Curc. 1, 2, 33:

    morbus haud saepe quemquam superat,

    Sall. J. 17, 6:

    haud cunctanter,

    Suet. Tit. 6. For the connection with dum and quamquam, v. infra fin.
    (β).
    With adjj.:

    id esse hau perlonginquom,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 76:

    in aetate hau bonum'st,

    id. Trin. 2, 4, 61: haut doctis dictis certantes, sed male dictis, Enn. ap. Gell. 20, 10 (Ann. v. 274 Vahl.): ille vir haut magna cum re, id. ap. Cic. de Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 ib.):

    hau mala'st mulier,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 42:

    conveni hodie hominem haud impurum,

    Ter. Eun. 2, 2, 4:

    anus haud impura,

    id. Heaut. 4, 1, 16:

    servum haud illiberalem praebes te,

    id. Ad. 5, 5, 5:

    haud mediocris vir,

    Cic. Rep. 2, 31:

    haut consimili ingenio,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 50:

    compendium haut aetati optabile,

    id. ib. 1, 2, 51:

    hau permultum attulit,

    id. ib. 2, 3, 86:

    haud mirabile est,

    Ter. Heaut. 2, 4, 8:

    bene dicere haut absurdum est,

    Sall. C. 3, 1; cf.:

    ingenium ejus haut absurdum,

    id. ib. 25, 5:

    haud ignotae belli artes,

    Liv. 21, 1, 2:

    annus haud dubiis consulibus,

    id. 4, 8;

    v. dubius and dubium: certe extrema linea Amare haud nihil est,

    Ter. Eun. 4, 2, 13.—
    (γ).
    With pronn.:

    haut quisquam quaeret, qui siem,

    no one certainly, Plaut. Am. prol. 130:

    eum salutat magis haut quiquam quam canem,

    id. ib. 2, 2, 48; id. Bacch. 1, 1, 25; cf.:

    faxo haut quicquam sit morae,

    id. Am. 3, 3, 17; Ter. And. 2, 1, 36:

    hic se ipsus fallit, haud ego,

    id. ib. 3, 2, 15; cf.:

    haud pol me quidem,

    id. Hec. 2, 3, 5.—
    (δ).
    With verbs: Ni. Etiam dimidium censes (eum attulisse)? Ch. Non edepol scio:

    Verum haut opinor,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 88:

    hauscio, quid eo opus sit,

    id. ib. 5, 2, 15:

    hau nosco tuum,

    id. Trin. 2, 4, 44:

    ne ego cum illo pignus haut ausim dare,

    id. Bacch. 4, 9, 133:

    quod dixi semel, hau mutabo,

    id. ib. 5, 2, 85; cf.: haud muto factum, Ter. And. 1, 1, 13:

    hau moror,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 30: philosophari est mihi necesse; nam omnino haut placet, Enn. ap. Cic. Tusc. 2, 1, 1 (cf. id. de Or. 2, 38, 156; id. Rep. 1, 18; Gell. 5, 15 fin.;

    Trag. v. 417 Vahl.): pol me hau paenitet,

    Plaut. Am. 5, 1, 72:

    facit ille, quod vulgo hau solent,

    id. ib. 1, 1, 30:

    ego faxo hau dicet nactam, quem deluserit,

    id. Bacch. 3, 4, 7; 4, 8, 23:

    nae ille haud scit, quam, etc.,

    Ter. Heaut. 2, 1, 10; cf. id. ib. 4, 4, 25:

    tum ille haud dubitavit, etc.,

    Cic. Rep. 1, 15:

    quod somno supererit, haud deerit,

    Quint. 10, 3, 26:

    haud erit, ut merito immortalis possit haberi,

    it cannot be, Lucr. 3, 715;

    v. sum: quem (Drusum) haud fratris interitu trucem quam remoto aemulo aequiorem sibi sperabat,

    not so much... as, Tac. A. 3, 8.—For the phrase haud scio an (in Plautus hauscio an), see an; cf. also, haud scio, -ne: idque adeo haud scio, mirandumne sit, etc., * Caes. B. G. 5, 54, 5: Am. Exspectatusne advenio? So. Hau vidi magis exspectatum, I never saw any one welcomer, ironically, Plaut. Am. 2, 2, 47; so,

    hau vidi magis,

    id. Capt. 3, 4, 29; id. Poen. 1, 1, 13.—Pleonastic with another negative:

    neque ego haut committam, ut, si peccatum siet, etc.,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 114:

    neque ille haud obiciet mihi, Pedibus sese provocatum,

    id. Ep. 5, 1, 57:

    post si quis vellet te, haut nevelles dividi?

    id. Aul. 2, 4, 7.—Ellipt.: Al. Quid istuc est, mi vir, negoti, quod tu tam subito domo Abeas? Ju. Edepol haut quod tui me neque domi distaedeat, Plaut. Am. 1, 3, 5.—Hence,
    II.
    Esp., joined with dum and quaquam.
    A.
    haud dum, or, as one word, haud-dum, an intensive nondum, not at all as yet, not yet (very rare):

    concilione... Pro Superi! Ausonius miles sedet? armaque tantum Hauddum sumpta viro?

    Sil. 2, 332; Liv. 2, 52; 10, 6; 25; 22, 12; 28, 2; 33, 11 al.—
    B.
    haud quāquam, or, as one word, haudquāquam, by no means whatever, not at all (class.): haudquaquam quemquam semper Fortuna secuta est, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 299 Vahl.):

    haudquaquam etiam cessant,

    Ter. Heaut. 1, 2, 1:

    haudquaquam id est difficile Crasso,

    Cic. de Or. 2, 33, 143:

    haudquaquam hercle mirandum est esse, etc.,

    id. ib. 3, 22, 82:

    haudquaquam boni est, ratione vinctum velle dissolvere,

    id. Univ. 11:

    homo prudens et gravis, haudquaquam eloquens,

    id. de Or. 1, 9, 38:

    accedat huc suavitas quaedam oportet sermonum atque morum haudquaquam mediocre condimentum amicitiae,

    id. Lael. 18, 66:

    haudquaquam par gloria,

    Sall. C. 3, 2:

    haudquaquam certamine ambiguo,

    Liv. 7, 26, 8:

    tibi has, miserabilis Orpheus Haudquaquam ob meritum, poenas, ni Fata resistant, Suscitat,

    Verg. G. 4, 455:

    haudquaquam dictis violentia Turni flectitur,

    id. A. 12, 45 al.

    Lewis & Short latin dictionary > haud quaquam

  • 114 haudquaquam

    haud or haut (in the form hau, before consonants, several times in Plautus acc. to the Cod. Ambros., and in Inscr. Orell. 4848: HEIC. EST. SEPVLCRVM. HAV. PVLCRVM. PVLCRAI. FEMINAE; also Tac. A. 2, 36; 6, 43 (49), Nipperdey, Ritter; hence, also hauscio = haud scio; cf. Ritschl, prol. ad Plaut. Trin. p. 99 sq. and p. 325), adv. [perh. orig. hau = ou, v. Ritschl l. l. But cf. Hand, Turs. III. 15.—Acc. to Corss. Ausspr. 1, 205, haud = pronom. stem ho + au (Sanscr. ava, away) + de, as in unde, etc.], a subjective and intensive negative particle, not at all, by no means; in class. prose most freq. with adverbs; rarely with adjectives, pronouns, or verbs (the last construction in Cic. only in the formulae: haud scio an, and haud dubito; in Caes. it occurs but once; v. also Krebs, Antibarb. p. 516).
    (α).
    With advv.:

    hau longe,

    Plaut. Bacch. 4, 2, 13:

    hau longe abesse oportet,

    id. Am. 1, 1, 166:

    haut sane diu est,

    it is but a very little while ago, id. Merc. 3, 1, 44:

    haud sane commodum,

    Ter. Ad. 5, 2, 8:

    haud sane intellego, quidnam sit, quod laudandum putat,

    Cic. Off. 2, 2, 5; cf.

    also: rem haud sane difficilem admirari videmini,

    id. de Sen. 2, 4:

    haud sane facile,

    id. ib. 23, 83:

    facio quod manifesto moechi haud ferme solent,

    Plaut. Poen. 4, 2, 40: haud ferme Ter. And. 3, 1, 2:

    haud ita jussi,

    id. ib. 5, 4, 52:

    haud ita est,

    id. Phorm. 2, 1, 35; cf.:

    eia, haud sic decet,

    id. Eun. 5, 9, 35; id. Ad. 3, 4, 7:

    haut aliter esse duco,

    Plaut. Bacch. 3, 1, 2:

    aliter hau dicetis,

    id. Most. 1, 2, 15:

    haud aliter censeo,

    Ter. Ad. 5, 8, 5; cf.

    also: ac veluti lupus... Haud aliter Rutulo, muros et castra tuenti, Ignescunt irae,

    Verg. A. 9, 65; v. aliter;

    and cf. also secus: nam ego hau diu apud hunc servitutem servio,

    Plaut. Mil. 2, 1, 17 Ritschl, N. cr.:

    haud diu est,

    Ter. Eun. 2, 3, 67; cf.:

    scies hau multo post,

    Plaut. Bacch. 4, 8, 12; Ter. Phorm. 5, 6, 39:

    haud paulo plus,

    Cic. Fam. 7, 1, 3:

    haud minus aegre patior,

    Ter. Heaut. 5, 2, 5:

    haud minus,

    Liv. 2, 60, 3:

    Getae praetorii praefecto haud satis fidebant,

    Tac. A. 11, 33:

    sed haud facile dixerim, cur, etc.,

    Cic. Rep. 1, 3 fin.; so,

    haud facile,

    Sall. J. 17, 2; id. C. 13, 5; cf.:

    eorum animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

    id. ib. 14, 5:

    haud cito,

    Ter. Ad. 3, 3, 89: haud temere est, quod tu tristi cum corde gubernas, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 9, 329 (Ann. v. 473 Vahl.):

    haud temere est visum,

    Verg. A. 9, 375:

    familiaris accipiere faxo hau familiariter,

    Plaut. Am. 1, 1, 199:

    haud stulte sapis,

    Ter. Heaut. 2, 3, 82:

    haud commode,

    id. Hec. 1, 2, 20:

    consul haud dubie jam victor,

    Sall. J. 102, 1:

    Vergilius haud dubie proximus,

    Quint. 10, 1, 85:

    dubie: mihi hau saepe eveniunt tales hereditates,

    Plaut. Curc. 1, 2, 33:

    morbus haud saepe quemquam superat,

    Sall. J. 17, 6:

    haud cunctanter,

    Suet. Tit. 6. For the connection with dum and quamquam, v. infra fin.
    (β).
    With adjj.:

    id esse hau perlonginquom,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 76:

    in aetate hau bonum'st,

    id. Trin. 2, 4, 61: haut doctis dictis certantes, sed male dictis, Enn. ap. Gell. 20, 10 (Ann. v. 274 Vahl.): ille vir haut magna cum re, id. ap. Cic. de Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 ib.):

    hau mala'st mulier,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 42:

    conveni hodie hominem haud impurum,

    Ter. Eun. 2, 2, 4:

    anus haud impura,

    id. Heaut. 4, 1, 16:

    servum haud illiberalem praebes te,

    id. Ad. 5, 5, 5:

    haud mediocris vir,

    Cic. Rep. 2, 31:

    haut consimili ingenio,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 50:

    compendium haut aetati optabile,

    id. ib. 1, 2, 51:

    hau permultum attulit,

    id. ib. 2, 3, 86:

    haud mirabile est,

    Ter. Heaut. 2, 4, 8:

    bene dicere haut absurdum est,

    Sall. C. 3, 1; cf.:

    ingenium ejus haut absurdum,

    id. ib. 25, 5:

    haud ignotae belli artes,

    Liv. 21, 1, 2:

    annus haud dubiis consulibus,

    id. 4, 8;

    v. dubius and dubium: certe extrema linea Amare haud nihil est,

    Ter. Eun. 4, 2, 13.—
    (γ).
    With pronn.:

    haut quisquam quaeret, qui siem,

    no one certainly, Plaut. Am. prol. 130:

    eum salutat magis haut quiquam quam canem,

    id. ib. 2, 2, 48; id. Bacch. 1, 1, 25; cf.:

    faxo haut quicquam sit morae,

    id. Am. 3, 3, 17; Ter. And. 2, 1, 36:

    hic se ipsus fallit, haud ego,

    id. ib. 3, 2, 15; cf.:

    haud pol me quidem,

    id. Hec. 2, 3, 5.—
    (δ).
    With verbs: Ni. Etiam dimidium censes (eum attulisse)? Ch. Non edepol scio:

    Verum haut opinor,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 88:

    hauscio, quid eo opus sit,

    id. ib. 5, 2, 15:

    hau nosco tuum,

    id. Trin. 2, 4, 44:

    ne ego cum illo pignus haut ausim dare,

    id. Bacch. 4, 9, 133:

    quod dixi semel, hau mutabo,

    id. ib. 5, 2, 85; cf.: haud muto factum, Ter. And. 1, 1, 13:

    hau moror,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 30: philosophari est mihi necesse; nam omnino haut placet, Enn. ap. Cic. Tusc. 2, 1, 1 (cf. id. de Or. 2, 38, 156; id. Rep. 1, 18; Gell. 5, 15 fin.;

    Trag. v. 417 Vahl.): pol me hau paenitet,

    Plaut. Am. 5, 1, 72:

    facit ille, quod vulgo hau solent,

    id. ib. 1, 1, 30:

    ego faxo hau dicet nactam, quem deluserit,

    id. Bacch. 3, 4, 7; 4, 8, 23:

    nae ille haud scit, quam, etc.,

    Ter. Heaut. 2, 1, 10; cf. id. ib. 4, 4, 25:

    tum ille haud dubitavit, etc.,

    Cic. Rep. 1, 15:

    quod somno supererit, haud deerit,

    Quint. 10, 3, 26:

    haud erit, ut merito immortalis possit haberi,

    it cannot be, Lucr. 3, 715;

    v. sum: quem (Drusum) haud fratris interitu trucem quam remoto aemulo aequiorem sibi sperabat,

    not so much... as, Tac. A. 3, 8.—For the phrase haud scio an (in Plautus hauscio an), see an; cf. also, haud scio, -ne: idque adeo haud scio, mirandumne sit, etc., * Caes. B. G. 5, 54, 5: Am. Exspectatusne advenio? So. Hau vidi magis exspectatum, I never saw any one welcomer, ironically, Plaut. Am. 2, 2, 47; so,

    hau vidi magis,

    id. Capt. 3, 4, 29; id. Poen. 1, 1, 13.—Pleonastic with another negative:

    neque ego haut committam, ut, si peccatum siet, etc.,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 114:

    neque ille haud obiciet mihi, Pedibus sese provocatum,

    id. Ep. 5, 1, 57:

    post si quis vellet te, haut nevelles dividi?

    id. Aul. 2, 4, 7.—Ellipt.: Al. Quid istuc est, mi vir, negoti, quod tu tam subito domo Abeas? Ju. Edepol haut quod tui me neque domi distaedeat, Plaut. Am. 1, 3, 5.—Hence,
    II.
    Esp., joined with dum and quaquam.
    A.
    haud dum, or, as one word, haud-dum, an intensive nondum, not at all as yet, not yet (very rare):

    concilione... Pro Superi! Ausonius miles sedet? armaque tantum Hauddum sumpta viro?

    Sil. 2, 332; Liv. 2, 52; 10, 6; 25; 22, 12; 28, 2; 33, 11 al.—
    B.
    haud quāquam, or, as one word, haudquāquam, by no means whatever, not at all (class.): haudquaquam quemquam semper Fortuna secuta est, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 299 Vahl.):

    haudquaquam etiam cessant,

    Ter. Heaut. 1, 2, 1:

    haudquaquam id est difficile Crasso,

    Cic. de Or. 2, 33, 143:

    haudquaquam hercle mirandum est esse, etc.,

    id. ib. 3, 22, 82:

    haudquaquam boni est, ratione vinctum velle dissolvere,

    id. Univ. 11:

    homo prudens et gravis, haudquaquam eloquens,

    id. de Or. 1, 9, 38:

    accedat huc suavitas quaedam oportet sermonum atque morum haudquaquam mediocre condimentum amicitiae,

    id. Lael. 18, 66:

    haudquaquam par gloria,

    Sall. C. 3, 2:

    haudquaquam certamine ambiguo,

    Liv. 7, 26, 8:

    tibi has, miserabilis Orpheus Haudquaquam ob meritum, poenas, ni Fata resistant, Suscitat,

    Verg. G. 4, 455:

    haudquaquam dictis violentia Turni flectitur,

    id. A. 12, 45 al.

    Lewis & Short latin dictionary > haudquaquam

  • 115 hei

    hei (also ei), interj., an exclamation of grief or fear, ah! woe! freq. joined with mihi, ah me! woe is me! hei, perii miser! Plaut. Am. 2, 2, 36:

    hei, occidi!

    id. Aul. 2, 1, 28:

    hei, non placet convivium!

    id. Amph. 2, 2, 173:

    hei, vereor, ne quid Andria apportet mali,

    Ter. And. 1, 1, 46:

    hei, metuo lenonem ne, etc.,

    id. Phorm. 3, 2, 6:

    hei, video uxorem,

    id. ib. 5, 3, 14 ei mihi, qualis erat! Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 2, 274; imitated by Verg. A. 2, 274:

    hei mihi, perii hercle!

    Plaut. Aul. 2, 8, 21: Am. Hei mihi! Br. Ne pave, id. Amph. 5, 1, 57:

    hei mihi, vereor dicere!

    Ter. And. 2, 1, 22:

    hei mihi, quantum Praesidium Ausonia et quantum tu perdis, Iule!

    Verg. A. 11, 57:

    hei mihi! conclamat,

    Ov. M. 6, 227:

    hei mihi! hei mihi! istaec illum perdidit assentatio,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 7:

    hei misero mihi!

    id. Aul. 2, 2, 23; Ter. Heaut. 2, 2, 5. id. Ad. 2, 1, 19.

    Lewis & Short latin dictionary > hei

  • 116 holus

    hŏlus (better than ŏlus; archaic he-lus; cf.: helus et helusa antiqui dicebant, quod nunc holus et holera, Paul. ex Fest. p. 100 Müll. A form, holu, anciently helu, can be inferred from helvola, helvella, and olvatum; v. Müll. Paul. ex Fest. p. 203, b), ĕris ( gen. plur. holerorum for holerum, Lucil. ap. Non. 490, 25; dat. plur. holeris for holeribus, Cato, R. R.), n. [Sanscr. haris, green; Gr. chloê; cf.: helvus. helvola, Helvius; O. H. Germ. grucni; Germ. grün; Engl. green, etc.].
    I.
    Kitchen or garden herbs of any kind; vegetables, esp. cabbage, colewort, turnips, greens, Varr. R. R. 1, 16 fin.; Col. 2, 10, 22; Verg. G. 4, 130: pomum, holus, ficum, uvam, Afran. ap. Macr. S. 2, 16: donec Discoqueretur holus, Hor. S. 2, 1, 74:

    prandere,

    id. Ep. 1, 17, 13:

    silvestre,

    Plin. 22, 22, 38, § 80:

    marinum,

    sea-cale, id. 29, 4, 25, § 80:

    semper holus metimus,

    Calp. Ecl. 2, 74:

    Syria in hortis operosissima, venitque in proverbium Graecis, multa Syrorum holera,

    Plin. 20, 5, 16, § 33.—Prov. for a coarse or humble meal, plain diet:

    melius est vocari ad olera cum caritate quam ad vitulum saginatum cum odio,

    Vulg. Prov. 16, 17:

    qui infirmus est olus manducet,

    ib. Rom. 14, 2.—
    II.
    Holus atrum, also joined into one word, holusatrum (in gen. holeris atri and holusatri), n., a plant, called also Smyrnium holusatrum, Linn.; Col. 11, 3, 18; id. 12, 7, 1; Plin. 19, 8, 48, § 162; id. 19, 12, 62, § 187;

    called also: holus pullum,

    Col. 10, 123.

    Lewis & Short latin dictionary > holus

  • 117 homo

    hŏmo, ĭnis (archaic form hemonem hominem dicebant, Paul. ex Fest. p. 100 Müll.; cf. humanus init., and nēmo, from nĕ-hĕmo: homōnem, Enn. ap. Prisc. p. 683 P. = [p. 860] Ann. v. 141 Vahl.:

    hŏmōnes,

    Naev. 1, 1), comm. [root in humus, Gr. chamai; cf. Germ. -gam in Bräutigam; O. H. Germ. gomo; Goth. guma; Old Engl. goom; Engl. groom; cf. also Gr. epichthonioi; Hebr. Adam], a human being, man.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    animal hoc providum, sagax, multiplex, acutum, memor, plenum rationis et consilii quem vocamus hominem, praeclara quadam condicione generatum esse a summo deo, etc.,

    Cic. Leg. 1, 7, 22; cf.

    , on the natural history of man,

    Plin. 7 praef. sq.; § 5 sq.: decem hominibus vitam eripis, indictā causā, Cato ap. Gell. 13, 25 (24), 12: dum quidem unus homo Romanus toga superescit, Enn. ap. Fest. p. 302 Müll. (Ann. v. 486 Vahl.); cf.: unus homo nobis cunctando restituit rem, id. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 313 ib.): navus repertus homo Graio patre Graius homo rex, id. ap. Fest. p. 169 Müll. (Ann. v. 183 ib.):

    homo jam grandior,

    Ter. Phorm. 2, 3, 15:

    homo amicus nobis... homo antiqua virtute ac fide,

    id. Ad. 3, 3, 86 sq.; cf.:

    bonus homo et nobis amicus,

    Cic. Fam. 16, 18 fin.: quid est, quod homo masculus lubentius videre debeat bella uxore? Varr. ap. Non. 248, 16:

    infelix,

    Plaut. Am. 1, 1, 169:

    homo omni doctrina eruditus,

    Cic. Fin. 1, 5, 13; cf.:

    homo summā prudentiā, multā etiam doctrinā,

    id. Fam. 3, 7, 5:

    de hujus hominis (i. e. Pompei) felicitate, etc.,

    id. de Imp. Pomp. 16, 47:

    iners atque inutilis,

    id. Off. 3, 6, 31; cf.:

    contemptus et abjectus,

    id. Agr. 2, 34, 93:

    insulsus,

    id. Tusc. 1, 8, 15; cf.

    also: hominum homo stultissime,

    Ter. Ad. 2, 2, 10:

    quid hoc homine faciatis?

    Cic. Verr. 2, 1, 16, § 42:

    consulere generi hominum,

    the human race, mankind, id. Rep. 3, 12:

    genus hominum,

    id. ib. 2, 26; id. de Or. 1, 9, 36; Hor. Ep. 2, 1, 7 et saep. (more freq., genus humanum; v. humanus and genus); cf.:

    natura hominem conciliat homini... hominum coetus et celebrationes,

    Cic. Off. 1, 4, 12:

    placet Stoicis, quae in terris gignantur, ad usum hominum omnia creari, homines autem hominum causa esse generatos,

    id. ib. 1, 7, 22:

    homines plurimum hominibus et prosunt et obsunt,

    id. ib. 2, 5, 17: is dictus popularibus olim, Qui tum vivebant homines, Enn. ap. Cic. Brut. 15, 58 (Ann. v. 308 Vahl.):

    homines Romani,

    Cic. de Imp. Pomp. 14, 41:

    lege conciliati homines cum dis putandi sunt,

    id. Leg. 1, 7, 23:

    pro deum atque hominum fidem!

    Plaut. Curc. 5, 3, 16 et saep.: divumque hominumque pater, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 65 Müll. (Ann. v. 566 Vahl.); so, id. ap. Cic. N. D. 2, 2, 4 (Ann. v. 567) and ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 254); but homo, sing., is used of the human race, mankind (= homines, genus humanum), when it has no predicate joined with it:

    qua haud scio an quidquam melius sit homini datum,

    Cic. Lael. 6, 20; 3, 11:

    taces, Monstrum hominis?

    Ter. Eun. 4, 4, 29; cf.:

    odium illud hominis impuri,

    Cic. Fam. 12, 1, 1:

    quid hoc sit hominis?

    Plaut. Am. 2, 1, 26; cf.:

    quid illuc hominus est?

    Ter. Eun. 5, 1, 17;

    in addresses: nisi caves tu homo, etc.,

    id. Heaut. 5, 3, 1:

    tu homo adigis me ad insaniam,

    id. Ad. 1, 2, 31.—In apposition:

    mares homines,

    Plaut. Poen. 5, 5, 32:

    amanti homini adulescenti,

    id. Trin. 1, 2, 94; cf.:

    filius homo adulescens,

    Ter. Phorm. 5, 8, 52;

    v. adulescens: verberare hominem senem,

    id. Ad. 4, 2, 23:

    servom hominem,

    id. Phorm. 2, 1, 62:

    oculi hominis histrionis,

    Cic. de Or. 2, 46, 193:

    nemo homo,

    Plaut. Pers. 2, 2, 29; cf.:

    ut homo nemo velit nisi hominis similis esse,

    Cic. N. D. 1, 28, 78;

    v. nemo. —Of females: mater, cujus ea stultitia est, ut eam nemo hominem appellare possit,

    Cic. Clu. 70, 199:

    quae (Io) bos ex homine est,

    Ov. F. 5, 620; Juv. 6, 284:

    dulcissimum ab hominis camelinum lac,

    Plin. 28, 9, 33, § 123: homines feminae (opp. mares homines), Aug. Civ. Dei, 3, 3.—
    2.
    Prov.
    a.
    Quot homines, tot sententiae, many men, many minds, i. e. every one has his own opinion, Ter. Phorm. 2, 4, 14; Cic. Fin. 1, 5, 15.—
    b.
    Ut homo est, ita morem geras, Ter. Ad. 3, 3, 77 (but in Plaut. Most. 3, 2, 36 spurious, v. Ritschl ad h. l.).—
    c.
    Homines, dum docent, discunt, Sen. Ep. 7, 8 fin.
    d.
    Aiunt homines plus in alieno negotio videre quam in suo, the lookers-on see farther in the game than the players, id. ib. 109, 16. —
    e.
    Homo nulli coloris, neither fish nor flesh, Plaut. Ps. 4, 7, 99.—
    f.
    Homo sum; humani nihil a me alienum puto, Ter. Heaut. 1, 1, 25; cf.:

    homo ego sum, homo tu es,

    Plaut. Trin. 2, 4, 46.—
    g.
    Lupus homo homini, non homo, quom qualis sit non novit, Plaut. As. 2, 4, 88.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., in a good or a bad sense.
    a.
    In a good sense (cf. vir), a man, as a reasonable or moral being:

    homo es, qui me emunxisti mucidum,

    Plaut. Ep. 3, 4, 57:

    si homo esset, eum potius legeret,

    Cic. Att. 2, 2, 2:

    nox te expolivit hominemque reddidit,

    id. de Or. 2, 10, 40:

    si vis homo esse,

    id. Att. 4, 15, 2:

    homines visi sumus,

    id. ib. 13, 52, 2:

    nos quod simus, quod habeamus, quod homines existimemur, id omne abs te habere,

    id. Fam. 7, 29, 1:

    si tu sis homo,

    Ter. Ad. 5, 8, 11:

    et tu illum tuom, si esses homo, sineres, etc.,

    if you had a man's sense, id. ib. 1, 2, 27:

    exuens hominem ex homine,

    Cic. Fin. 5, 12, 35: cum Socrates Alcibiadi persuasisset, eum nihil hominis esse, that he was nothing of a man (i. e. in no respect such as a man should be), id. Tusc. 3, 32, 77:

    (Nero) dicebat se quasi hominem tandem habitare coepisse,

    like a human being, Suet. Ner. 31:

    me hominem inter homines voluit esse,

    Petr. 39. —
    b.
    In a bad sense, a man, as a weak, mortal being, subject to error, of low condition (rare):

    fateor me saepe peccasse, nam et homo sum et adhuc juvenis,

    Petr. 130: cf.

    homines sumus, non dei,

    id. 75:

    (Demosthenes, Homerus) summi sunt, homines tamen,

    Quint. 10, 1, 25.—In fem.: quae si hoc tempore non diem suum obiisset, paucis post annis tamen ei moriendum fuit, quoniam homo nata fuerat, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 4.—Also of servants (as distinguished from a free Roman): homo P. Quinti, Quintus's man, i. e. his slave, servant, Cic. Quint. 19, 61:

    vinum familiae... Saturnalibus et Compitalibus in singulos homines congios,

    Cato, R. R. 57, 2; Cat. 10, 16.—
    2.
    In opp. to a woman, a man (anteand post-class., and very rare):

    mi homo et mea mulier, vos saluto,

    Plaut. Cist. 4, 2, 57; Lact. 2, 12; Dig. 48, 19, 38.—
    * 3.
    In milit. lang., homines, opp. to cavalry, foot-soldiers, infantry:

    capti homines equitesque producebantur,

    Caes. B. C. 2, 39, 5; cf. vir. —
    4.
    Homo novus, v. novus.—
    5.
    Bodies, corpses:

    jam pigritia singulos sepeliendi promisce acervatos cumulos hominum urebant,

    Liv. 5, 48, 3.—
    6.
    Particular phrases.
    a.
    Paucorum hominum esse, to have but few intimates, be choice in one's company: (Maecenas) paucorum hominum et mentis bene sanae. Hor. S. 1, 9, 44:

    homo est Perpaucorum hominum,

    Ter. Eun. 3, 1, 19.— Hence, comically, of the favorite but rare fish, acipenser: Scipio vide, quid agas: acipenser iste paucorum hominum est, Cic. Fragm. ap. Macr. S. 2, 12 (see the anecdote in connection).—
    b.
    Inter homines esse (agere).
    (α).
    To be among the living, to be alive, to live (very rare):

    Hercules numquam abiisset ad deos, nisi cum inter homines esset, eam sibi viam munivisset,

    Cic. Tusc. 1, 14, 32:

    inter homines esse desinere,

    i. e. to die, Dig. 31, 1, 59; so,

    agere inter homines desinere,

    Tac. A. 15, 74 fin.:

    ab hominibus ereptus est,

    Dig. 31, 1, 58.—
    (β).
    To see the world, be among men:

    iste homo qui numquam inter homines fuerit,

    Cic. Rosc. Am. 28, 76.—
    II.
    Transf., esp. in familiar lang., the man, the fellow, instead of the pron. he, his, him:

    haben argentum ab homine?

    Plaut. Ps. 4, 7, 65:

    ibi homo coepit me obsecrare, ut, etc.,

    Ter. Eun. 2, 2, 30:

    itast homo,

    id. Ad. 1, 2, 63:

    dixit, se senatui roganti de Marcello ne hominis quidem causa negaturum,

    Cic. Fam. 4, 4, 3:

    ei medico imperasti, ut venas hominis incideret,

    id. Pis. 34, 83:

    tantum esse in homine sceleris,

    id. Sest. 9, 22 Halm.; 41, 89; id. Verr. 2, 4, 27, § 62:

    persuasit homini,

    Nep. Dat. 10, 3:

    aut insanit homo aut versus facit,

    Hor. S. 2, 7, 117:

    agnoscit hominem Caesar,

    Phaedr. 2, 5, 19 Burm. ad loc.; al.—
    B.
    Hic homo, this man, = I, myself (ante-class. and poet.):

    hunc hominem velles si tradere,

    Hor. S. 1, 9, 47:

    solus hic homo est, qui sciat, etc.,

    Plaut. Curc. 2, 1, 33:

    tibi verba, huic homini verbera,

    Ter. Heaut. 2, 2, 114 (cf. hic, G.).

    Lewis & Short latin dictionary > homo

  • 118 in

    1.
    in (old forms endŏ and indŭ, freq. in ante-class. poets; cf. Enn. ap. Gell. 12, 4; id. ap. Macr. S. 6, 2; Lucil. ap. Lact. 5, 9, 20; Lucr. 2, 1096; 5, 102; 6, 890 et saep.), prep. with abl. and acc. [kindr. with Sanscr. an; Greek en, en-tha, en-then, eis, i. e. en-s, ana; Goth. ana; Germ. in], denotes either rest or motion within or into a place or thing; opp. to ex; in, within, on, upon, among, at; into, to, towards.
    I.
    With abl.
    A.
    In space.
    1.
    Lit., in (with abl. of the place or thing in which):

    aliorum fructus in terra est, aliorum et extra,

    Plin. 19, 4, 22, § 61:

    alii in corde, alii in cerebro dixerunt animi esse sedem et locum,

    Cic. Tusc. 1, 9, 19:

    eo in rostris sedente suasit Serviliam legem Crassus,

    id. Brut. 43, 161:

    qui sunt cives in eadem re publica,

    id. Rep. 1, 32 fin.:

    facillimam in ea re publica esse concordiam, in qua idem conducat omnibus,

    id. ib.:

    T. Labienus ex loco superiore, quae res in nostris castris gererentur, conspicatus,

    Caes. B. G. 2, 26, 4:

    quod si in scaena, id est in contione verum valet, etc.,

    Cic. Lael. 26, 97:

    in foro palam Syracusis,

    id. Verr. 2, 2, 33, § 81:

    plures in eo loco sine vulnere quam in proelio aut fuga intereunt,

    Caes. B. C. 2, 35:

    tulit de caede, quae in Appia via facta esset,

    Cic. Mil. 6, 15:

    in via fornicata,

    Liv. 22, 36:

    vigebat in illa domo mos patrius et disciplina,

    Cic. de Sen. 11, 37:

    in domo furtum factum ab eo qui domi fuit,

    Quint. 5, 10, 16:

    nupta in domo,

    Liv. 6, 34, 9:

    copias in castris continent,

    in, within, Caes. B. C. 1, 66:

    cum in angusto quodam pulpito stans diceret,

    Quint. 11, 3, 130:

    se ac suos in vehiculo conspici,

    Liv. 5, 40, 10:

    malo in illa tua sedecula sedere, quam in istorum sella curuli,

    Cic. Att. 4, 10:

    sedere in solio,

    id. Fin. 2, 21, 66:

    Albae constiterant, in urbe opportuna,

    id. Phil. 4, 2, 6. —

    Sometimes, also, with names of places: omnes se ultro sectari in Epheso memorat mulieres,

    Plaut. Mil. 3, 1, 182:

    heri aliquot adolescentuli coiimus in Piraeo,

    Ter. Eun. 3, 4, 1:

    navis et in Cajeta est parata nobis et Brundisii,

    Cic. Att. 8, 3, 6:

    complures (naves) in Hispali faciendas curavit,

    Caes. B. C. 2, 18:

    caesos in Marathone ac Salamine,

    Quint. 12, 10, 24:

    in Berenice urbe Troglodytarum,

    Plin. 2, 73, 75, § 183.—
    2.
    In indicating a multitude or number, of, in, or among which a person or thing is, in, among (= gen. part.):

    in his poeta hic nomen profitetur suum,

    Ter. Eun. prol. 3:

    Thales, qui sapientissimus in septem fuit,

    Cic. Leg. 2, 11, 26:

    peto ut eum complectare, diligas, in tuis habeas,

    id. Fam. 13, 78, 2; cf.:

    in perditis et desperatis,

    id. ib. 13, 56, 1:

    omnia quae secundum naturam fiunt, sunt habenda in bonis,

    id. de Sen. 19, 71:

    dolor in maximis malis ducitur,

    id. Leg. 1, 11, 31:

    justissimus unus in Teucris,

    Verg. A. 2, 426:

    cecidere in pugna ad duo milia... in his quatuor Romani centuriones,

    Liv. 27, 12, 16:

    in diis et feminae sunt,

    Lact. 1, 16, 17.—
    3.
    Of analogous relations of place or position:

    sedere in equo,

    on horseback, id. Verr. 2, 5, 10:

    quid legati in equis,

    id. Pis. 25, 60:

    sedere in leone,

    Plin. 35, 10, 36, § 109:

    in eo flumine pons erat,

    on, over, Caes. B. G. 2, 5:

    in herboso Apidano,

    on the banks of, Prop. 1, 3, 6:

    in digitis,

    on tiptoe, Val. Fl. 4, 267:

    castra in limite locat,

    on the rampart, Tac. A. 1, 50:

    ipse coronam habebat unam in capite, alteram in collo,

    on, Cic. Verr. 2, 5, 11, § 27:

    oleae in arbore,

    Cels. 2, 24:

    Caesaris in barbaris erat nomen obscurius,

    among, Caes. B. C. 1, 61:

    in ceteris nationibus, Cels. praef. 1: qui in Brutiis praeerat,

    Liv. 25, 16, 7:

    in juvenibus,

    Quint. 11, 1, 32:

    nutus in mutis pro sermone est,

    id. 11, 3, 66.—Of dress, like cum, q. v.:

    in veste candida,

    Liv. 45, 20, 5; 34, 7, 3:

    in calceis,

    id. 24, 38, 2:

    in insignibus,

    id. 5, 41, 2:

    in tunicis albis,

    Plin. Ep. 7, 27, 13:

    in Persico et vulgari habitu,

    Curt. 3, 3, 4:

    in lugubri veste,

    id. 10, 5, 17:

    in Tyriis,

    Ov. A. A. 2, 297:

    in Cois,

    id. ib. v. 298; cf.:

    homines in catenis Romam mittere,

    Liv. 29, 21, 12; 32, 1, 8: quis multa te in rosa urget, etc., Hor C. 1, 5, 1; so, in viola aut in rosa, Cic. Tusc. [p. 912] 5, 26, 73.—So of arms:

    duas legiones in armis,

    Caes. B. G. 7, 11, 6; cf. Verg. A. 3, 395:

    in armis hostis,

    under arms, Ov. M. 12,65:

    quae in ore atque in oculis provinciae gesta sunt (= coram),

    Cic. Verr. 2, 2, 33, § 81; so,

    in oculis provinciae,

    id. Q. Fr. 1, 1, 2:

    in oculis omnium,

    id. ib. 1, 3, 7:

    divitiae, decus, gloria in oculis sita sunt,

    Sall. C. 20, 14; Curt. 4, 13, 1; Liv. 22, 12, 6:

    Julianus in ore ejus (Vitellii) jugulatur,

    Tac. H. 3, 77; Sen. Ben. 7, 19, 7.—Of a passage in any writing (but when the author is named, by meton., for his works, apud is used, Krebs, Antibarb. p. 561):

    in populorum institutis aut legibus,

    Cic. Leg. 1, 15, 42:

    in illis libris qui sunt de natura deorum,

    id. Fat. 1, 1:

    in Timaeo dicit,

    id. N. D. 1, 12, 30:

    epistula, in qua omnia perscripta erant,

    Nep. Pelop. 3, 2:

    perscribit in litteris, hostes ab se discessisse,

    Caes. B. G. 5, 49; but in is also used with an author's name when, not a place in his book, but a feature of his style, etc., is referred to:

    in Thucydide orbem modo orationis desidero,

    Cic. Or. 71, 234:

    in Herodoto omnia leniter fluunt,

    Quint. 9, 4, 18.—Of books:

    libri oratorii diu in manibus fuerunt,

    Cic. Att. 4, 13, 2; id. Lael. 25, 96; but more freq. trop.: in manibus habere, tenere, etc., to be engaged, occupied with, to have under control or within reach:

    philosophi quamcunque rem habent in manibus,

    id. Tusc. 5, 7, 18:

    quam spem nunc habeat in manibus, exponam,

    id. Verr. 1, 6, 16:

    rem habere in manibus,

    id. Att. 6, 3, 1; cf.:

    neque mihi in manu fuit Jugurtha qualis foret,

    in my power, Sall. J. 14, 4:

    postquam nihil esse in manu sua respondebatur,

    Liv. 32, 24, 2:

    quod ipsorum in manu sit,... bellum an pacem malint,

    Tac. A. 2, 46; but, cum tantum belli in manibus esset, was in hand, busied (cf.:

    inter manus),

    Liv. 4, 57, 1; so,

    quorum epistulas in manu teneo,

    Cic. Phil. 12, 4, 9; cf. id. Att. 2, 2, 2:

    in manu poculum tenens,

    id. Tusc. 1, 29, 71:

    coronati et lauream in manu tenentes,

    Liv. 40, 37, 3; Suet. Claud. 15 fin. —Of that which is thought of as existing in the mind, memory, character, etc.:

    in animo esse,

    Cic. Fam. 14, 11:

    in animo habere,

    id. Rosc. Am. 18, 52:

    lex est ratio insita in natura,

    id. Leg. 1, 6, 18:

    in memoria sedere,

    id. de Or. 2, 28, 122; cf.:

    tacito mutos volvunt in pectore questus,

    Luc. 1, 247:

    quanta auctoritas fuit in C. Metello!

    Cic. de Sen. 17, 61. —So freq. of a person's qualities of mind or character:

    erat in eo summa eloquentia, summa fides,

    Cic. Mur. 28, 58; cf.:

    in omni animante est summum aliquid atque optimum, ut in equis,

    id. Fin. 4, 41, 37:

    si quid artis in medicis est,

    Curt. 3, 5, 13; cf.:

    nibil esse in morte timendum,

    Lucr. 3, 866.— Esp., in eo loco, in that state or condition:

    in eo enim loco res sunt nostrae, ut, etc.,

    Liv. 7, 35, 7: si vos in eo loco essetis, quid aliud fecissetis? Cat. ap. Quint. 9, 2, 21; so,

    quo in loco, etc.: cum ex equitum et calonum fuga, quo in loco res essent, cognovissent,

    Caes. B. G. 2, 26:

    videtis, quo in loco res haec siet, Ter Phorm. 2, 4, 6: quod ipse, si in eodem loco esset, facturus fuerit,

    Liv. 37, 14, 5.—Hence, without loco, in eo esse ut, etc., to be in such a condition, etc.:

    non in eo esse Carthaginiensium res, ut Galliam armis obtineant,

    Liv. 30, 19, 3:

    cum res non in eo esset, ut Cyprum tentaret,

    id. 33, 41, 9; 8, 27, 3; 2, 17, 5; Nep. Mil. 7, 3; id. Paus. 5, 1 (cf. I. C. 1. infra).—
    B.
    In time, indicating its duration, in, during, in the course of:

    feci ego istaec itidem in adulescentia,

    in my youth, when I was young, Plaut. Bacch. 3, 3, 6:

    in tempore hoc,

    Ter. And. 4, 5, 24:

    in hoc tempore,

    Tac. A. 13, 47:

    in tali tempore,

    Sall. C. 48, 5; Liv. 22, 35; 24, 28 al.:

    in diebus paucis,

    Ter. And. 1, 1, 77:

    in brevi spatio,

    id. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Vesp. 4:

    in qua aetate,

    Cic. Brut. 43 fin.:

    in ea aetate,

    Liv. 1, 57:

    in omni aetate,

    Cic. de Sen. 3, 9:

    in aetate, qua jam Alexander orbem terrarum subegisset,

    Suet. Caes. 7:

    qua (sc. Iphigenia) nihil erat in eo quidem anno natum pulchrius,

    in the course of, during the year, Cic. Off. 3, 25, 95 (al. eo quidem anno):

    nihil in vita se simile fecisse,

    id. Verr. 2, 3, 91: nihil in vita vidit calamitatis A. Cluentius. id. Clu. 6, 18:

    in tota vita inconstans,

    id. Tusc. 4, 13, 29.—
    b.
    In tempore, at the right or proper time, in time (Cic. uses only tempore; v. tempus): eccum ipsum video in tempore huc se recipere, Ter. Phorm. 2, 4, 24:

    ni pedites equitesque in tempore subvenissent,

    Liv. 33, 5:

    spreta in tempore gloria interdum cumulatior redit,

    id. 2, 47:

    rebellaturi,

    Tac. A. 12, 50:

    atque adeo in ipso tempore eccum ipsum obviam,

    Ter. And. 3, 2, 52: in tempore, opportune. Nos sine praepositione dicimus tempore et tempori, Don. ad Ter. And. 4, 4, 19.—
    c.
    In praesentia and in praesenti, at present, now, at this moment, under these circumstances:

    sic enim mihi in praesentia occurrit,

    Cic. Tusc. 1, 8, 14:

    vestrae quidem cenae non solum in praesentia, sed etiam postero die jucundae sunt,

    id. ib. 5, 35, 100:

    id quod unum maxime in praesentia desiderabatur,

    Liv. 21, 37:

    haec ad te in praesenti scripsi, ut, etc.,

    for the present, Cic. Fam. 2, 10, 4.—
    d.
    With gerunds and fut. pass. participles, to indicate duration of time, in:

    fit, ut distrahatur in deliberando animus,

    Cic. Off. 1, 3, 9; id. Fam. 2, 6, 2:

    vitiosum esse in dividendo partem in genere numerare,

    id. Fin. 2, 9, 26:

    quod in litteris dandis praeter consuetudinem proxima nocte vigilarat,

    id. Cat. 3, 3, 6:

    ne in quaerendis suis pugnandi tempus dimitteret,

    Caes. B. G. 2, 21:

    in agris vastandis incendiisque faciendis hostibus,

    in laying waste, id. ib. 5, 19:

    in excidenda Numantia,

    Cic. Off. 1, 22, 76:

    cum in immolanda Iphigenia tristis Calchas esset,

    id. Or. 21, 74.—
    C.
    In other relations, where a person or thing is thought of as in a certain condition, situation, or relation, in:

    qui magno in aere alieno majores etiam possessiones habent,

    Cic. Cat. 2, 8, 18:

    se in insperatis repentinisque pecuniis jactare,

    id. Cat. 2, 9, 20:

    Larinum in summo timore omnium cum armatis advolavit,

    id. Clu. 8, 25.—

    So freq., of qualities or states of mind: summa in sollicitudine ac timore Parthici belli,

    Caes. B. C. 3, 31:

    torpescentne dextrae in amentia illa?

    Liv. 23, 9, 7:

    hunc diem perpetuum in laetitia degere,

    Ter. Ad. 4, 1, 5; Cic. Cat. 4, 1, 2:

    in metu,

    Tac. A. 14, 43:

    in voluptate,

    Cic. Fin. 1, 19, 62:

    alicui in amore esse,

    beloved, id. Verr. 2, 4, 1, § 3:

    alicui in amoribus esse,

    id. Att. 6, 1, 12:

    res in invidia erat,

    Sall. J. 25, 5; Liv. 29, 37, 17: sum in expectatione omnium rerum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 10:

    num... Diogenem Stoicum coegit in suis studiis obmutescere senectus?

    in his studies, Cic. de Sen. 7, 21:

    mirificam cepi voluptatem ex tua diligentia: quod in summis tuis occupationibus mihi tamen rei publicae statum per te notum esse voluisti,

    even in, notwithstanding your great occupations, id. Fam. 3, 11, 4.—

    So freq., of business, employment, occupations, etc.: in aliqua re versari,

    Cic. Verr. 2, 4, 47, § 105:

    similia iis, quae in consilio dixerat,

    Curt. 5, 5, 23:

    in certamine armorum atque in omni palaestra quid satis recte cavetur,

    Quint. 9, 4, 8:

    agi in judiciis,

    id. 11, 1, 78:

    tum vos mihi essetis in consilio,

    Cic. Rep. 3, 18, 28:

    in actione... dicere,

    Quint. 8, 2, 2.—Of an office, magistracy:

    in quo tum magistratu forte Brutus erat,

    Liv. 1, 59, 7; 4, 17, 1:

    in eo magistratu pari diligentia se praebuit,

    Nep. Han. 7, 5 (cf. B. 1. supra):

    in ea ipsa causa fuit eloquentissimus,

    Cic. Brut, 43, 160:

    qui non defendit nec obsistit, si potest, injuriae, tam est in vitio, quam, etc.,

    is in the wrong, acts wrongly, id. Off. 1, 7, 23:

    etsi hoc quidem est in vitio, dissolutionem naturae tam valde perhorrescere,

    is wrong, id. Fin. 5, 11, 31:

    non sunt in eo genere tantae commoditates corporis,

    id. ib. 4, 12, 29; cf.:

    an omnino nulla sit in eo genere distinctio,

    id. Or. 61, 205:

    Drusus erat de praevaricatione absolutus in summa quatuor sententiis,

    on the whole, Cic. Q. Fr. 2, 16; cf.:

    et in omni summa, ut mones, valde me ad otium pacemque converto,

    id. ib. 3, 5, 5;

    but, in summa, sic maxime judex credit, etc.,

    in a word, in fine, Quint. 9, 2, 72; Auct. B. Alex. 71; Just. 37, 1, 8:

    horum (juvenum) inductio in parte simulacrum decurrentis exercitus erat: ex parte elegantioris exercitii quam militaris artis,

    in part, Liv. 44, 9, 5; cf.:

    quod mihi in parte verum videtur,

    Quint. 2, 8, 6:

    patronorum in parte expeditior, in parte difficilior interrogatio est,

    id. 5, 7, 22:

    hoc facere in eo homine consueverunt,

    in the case of, Caes. B. G. 7, 21:

    in furibus aerarii,

    Sall. C. 52, 12:

    Achilles talis in hoste fuit,

    Verg. A. 2, 540:

    in hoc homine saepe a me quaeris, etc.,

    in the case of, Cic. Verr. 2, 3, 3, § 6: in nominibus impiis, Sall. C. 51, 15:

    suspectus et in morte matris fuit,

    Suet. Vit. 14:

    qui praesentes metuunt, in absentia hostes erunt, = absentes,

    Curt. 6, 3, 8 (cf. I. B. c. supra).—Of the meaning of words, etc.:

    non solum in eodem sensu, sed etiam in diverso, eadem verba contra,

    Quint. 9, 3, 36:

    aliter voces aut eaedem in diversa significatione ponuntur,

    id. 9, 3, 69:

    Sallustius in significatione ista non superesse sed superare dicit,

    Gell. 1, 22, 15:

    stips non dicitur in significatione trunci,

    Charis. 1, 18, 39:

    semper in significatione ea hortus,

    Plin. 19, 4, 19, § 50. —
    2.
    In with abl. of adjj. is used with the verbs esse and habere to express quality:

    cum exitus haud in facili essent, i. e. haud faciles,

    Liv. 3, 8, 9:

    adeo moderatio tuendae libertatis in difficili est,

    id. 3, 8, 11; 3, 65, 11; but mostly with adjj. of the first and second declension:

    in obscuro esse, Liv. praef. § 3: in dubio esse,

    id. 2, 3, 1; 3, 19, 8; Ov. H. 19, 174:

    dum in dubiost animus,

    Ter. And. 1, 5, 31; 2, 2, 10:

    in integro esse,

    Cic. Fam. 15, 16, 3; id. Att. 11, 15, 4:

    in incerto esse,

    Liv. 5, 28, 5:

    in obvio esse,

    id. 37, 23, 1:

    in tuto esse,

    id. 38, 4, 10; cf.:

    videre te in tuto,

    Cat. 30, 6:

    in aequo esse,

    Liv. 39, 37, 14; Tac. A. 2, 44:

    in expedito esse,

    Curt. 4, 2, 22:

    in proximo esse,

    Quint. 1, 3, 4:

    in aperto esse,

    Sall. C. 5, 3:

    in promisco esse,

    Liv. 7, 17, 7:

    in augusto esse,

    Cels. 5, 27, 2:

    in incerto haberi,

    Sall. J. 46, 8; Tac. A. 15, 17:

    in levi habitum,

    id. H. 2, 21; cf.:

    in incerto relinquere,

    Liv. 5, 28, 5; Tac. H. 2, 83.
    II.
    With acc.
    A.
    In space, with verbs of motion, into or to a place or thing (rarely with names of towns and small islands;

    v. Zumpt, Gram. § 398): influxit non tenuis quidam e Graecia rivulus in hanc urbem,

    Cic. Rep. 2, 19:

    in Ephesum advenit,

    Plaut. Mil. 2, 1, 35:

    in Epirum venire,

    Cic. Att. 13, 25, 3:

    ibo in Piraeeum, visamque, ecquae advenerit in portum ex Epheso navis mercatoria,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 2: venio ad Piraeea, in quo magis reprehendendus sum, quod... Piraeea scripserim, non Piraeeum, quam in quod addiderim;

    non enim hoc ut oppido praeposui, sed ut loco,

    Cic. Att. 7, 3, 10:

    se contulisse Tarquinios, in urbem Etruriae florentissimam,

    id. Rep. 2, 19:

    remigrare in domum veterem e nova,

    id. Ac. 1, 4, 13:

    cum in sua rura venerunt,

    id. Tusc. 5, 35, 102:

    a te ipso missi in ultimas gentes,

    id. Fam. 15, 9:

    in Ubios legatos mittere,

    Caes. B. G. 4, 11:

    dein Thalam pervenit, in oppidum magnum et opulentum,

    Sall. J. 75, 1:

    Regillum antiquam in patriam se contulerat,

    Liv. 3, 58, 1:

    abire in exercitum,

    Plaut. Am. prol. 102.— With nuntio:

    cum id Zmyrnam in contionem nuntiatum est,

    Tac. A. 4, 56:

    nuntiatur in castra,

    Lact. Most. Pers. 46; cf.:

    allatis in castra nuntiis,

    Tac. H. 4, 32: in manus sumere, tradere, etc., into one's hands:

    iste unumquodque vas in manus sumere,

    Cic. Verr. 2, 4, 27, § 63:

    Falerios se in manus Romanis tradidisse,

    Liv. 5, 27, 3.—Rarely with the verbs ponere, collocare, etc. (pregn., i. e. to bring into... and place there):

    in crimen populo ponere,

    Plaut. Trin. 3, 3, 10:

    ut liberos, uxores suaque omnia in silvas deponerent,

    Caes. B. G. 4, 19:

    duplam pecuniam in thesauros reponi,

    Liv. 29, 19, 7:

    prius me collocavi in arborem,

    Plaut. Aul. 4, 8, 6:

    sororem et propinquas suas nuptum in alias civitates collocasse,

    Caes. B. G. 1, 18.— Motion in any direction, up to, to, into, down to:

    in caelum ascendere,

    Cic. Lael. 23 fin.:

    filium ipse paene in umeros suos extulisset,

    id. de Or. 1, 53, 228:

    tamquam in aram confugitis ad deum,

    up to the altar, id. Tusc. 3, 10, 25:

    Saturno tenebrosa in Tartara misso,

    Ov. M. 1, 113:

    in flumen deicere,

    Cic. Rosc. Am. 25, 70; Nep. Chab. 4, 3.—
    2.
    Denoting mere direction towards a place or thing, and hence sometimes joined with versus, towards:

    quid nunc supina sursum in caelum conspicis,

    Plaut. Cist. 2, 3, 78:

    si in latus aut dextrum aut sinistrum, ut ipsi in usu est, cubat,

    Cels. 2, 3:

    Belgae spectant in septentriones et orientem solem,

    Caes. B. G. 1, 1:

    in orientem Germaniae, in occidentem Hispaniae obtenditur, Gallis in meridiem etiam inspicitur,

    Tac. Agr. 10:

    in laevum prona nixus sedet Inachus urna,

    Stat. Th. 2, 218.—With versus:

    castra ex Biturigibus movet in Arvernos versus,

    towards, Caes. B. G. 7, 8 fin.:

    in Galliam versus movere,

    Sall. C. 56, 4: in [p. 913] ltaliam versus, Front. Strat. 1, 4, 11:

    si in urbem versus venturi erant,

    Plin. Ep. 10, 82. —
    3.
    So of that which is thought of as entering into the mind, memory, etc. (cf. I. A. 2. fin.):

    in memoriam reducere,

    Cic. Inv 1, 52, 98:

    in animum inducere,

    Liv. 27, 9:

    in mentem venire,

    Cic. Fam. 7, 3:

    frequens imitatio transit in mores,

    Quint. 1, 11, 3. —

    Or into a writing or speech: in illam Metellinam orationem addidi quaedam,

    Cic. Att. 1, 13, 5.—
    B.
    In time, into, till, for:

    dormiet in lucem,

    into the daylight, till broad day, Hor. Ep. 1, 18, 34:

    statim e somno, quem plerumque in diem extrahunt, lavantur,

    Tac. G. 22: sermonem in multam noctem produximus, deep into the night, Cic. Rep. Fragm. ap. Arus. Mess. p. 239 Lindem.:

    in multam noctem luxit,

    Suet. Tib. 74:

    si febris in noctem augetur,

    Cels. 7, 27:

    dixit in noctem atque etiam nocte illatis lucernis,

    Plin. Ep. 4, 9, 14:

    indutias in triginta annos impetraverunt,

    for thirty years, Liv. 9, 37, 12; 7, 20, 8:

    nisi id verbum in omne tempus perdidissem,

    forever, Cic. Fam. 5, 15, 1:

    ad cenam hominem in hortos invitavit in posterum diem,

    for the following day, id. Off. 3, 14, 58:

    audistis auctionem constitutam in mensem Januarium,

    id. Agr. 1, 2, 4:

    subito reliquit annum suum seque in annum proximum transtulit,

    id. Mil. 9, 24:

    solis defectiones itemque lunae praedicuntur in multos annos,

    for many years, id. Div. 2, 6, 17:

    postero die Romani ab sole orto in multum diei stetere in acie,

    Liv. 27, 2:

    qui ab matutino tempore duraverunt in occasum,

    Plin. 2, 31, 31, § 99:

    seritur (semen lini) a Kalendis Octobribus in ortum aquilae,

    Col. 2, 10, 17.—With usque:

    neque illi didicerunt haec usque in senectutem,

    Quint. 12, 11, 20:

    in illum usque diem servati,

    id. 8, 3, 68:

    in serum usque patente cubiculo,

    Suet. Oth. 11:

    regnum trahat usque in tempora fati,

    Sil. 11, 392: in posterum (posteritatem) or in futurum, in future, for the future: in praesens, for the present: in perpetuum or in aeternum, forever:

    sancit in posterum, ne quis, etc.,

    Cic. Cat. 4, 5, 10:

    res dilata est in posterum,

    id. Fam. 10, 12, 3:

    video quanta tempestas invidiae nobis, si minus in praesens, at in posteritatem impendeat,

    id. Cat. 1, 9, 22:

    id aegre et in praesentia hi passi et in futurum etiam metum ceperunt,

    Liv. 34, 27, 10; cf.:

    ingenti omnium et in praesens laetitia et in futurum spe,

    id. 30, 17, 1:

    effugis in futurum,

    Tac. H. 1, 71:

    quod eum tibi quaestoris in loco constitueras, idcirco tibi amicum in perpetuum fore putasti?

    Cic. Verr. 2, 1, 30; cf.:

    oppidum omni periculo in perpetuum liberavit,

    id. Fam. 13, 4, 2:

    quae (leges) non in tempus aliquod, sed perpetuae utilitatis causa in aeternum latae sunt,

    Liv. 34, 6, 4: in tempus, for a while, for a short time, for the occasion (postAug.):

    sensit miles in tempus conficta,

    Tac. A. 1, 37:

    ne urbs sine imperio esset, in tempus deligebatur, qui jus redderet,

    id. ib. 6, 11:

    scaena in tempus structa,

    id. ib. 14, 20. —So in diem, for the day, to meet the day's want:

    nihil ex raptis in diem commeatibus superabat,

    Liv. 22, 40, 8:

    rapto in diem frumento,

    id. 4, 10, 1;

    but, cum illa fundum emisset in diem,

    i. e. a fixed day of payment, Nep. Att. 9, 5: in singulos dies, or simply in dies, with comparatives and verbs denoting increase, from day to day, daily:

    vitium in dies crescit,

    Vell. 2, 5, 2:

    in dies singulos breviores litteras ad te mitto,

    Cic. Att. 5, 7:

    qui senescat in dies,

    Liv. 22, 39, 15: in diem, daily:

    nos in diem vivimus,

    Cic. Tusc. 5, 11, 33:

    in diem et horam,

    Hor. S. 2, 6, 47;

    and in horas,

    hourly, id. C. 2, 13, 14; id. S. 2, 7, 10.—
    C.
    In other relations, in which an aiming at, an inclining or striving towards a thing, is conceivable, on, about, respecting; towards, against; for, as; in, to; into:

    id, quod apud Platonem est in philosophos dictum,

    about the philosophers, Cic. Off. 1, 9, 28:

    Callimachi epigramma in Ambraciotam Cleombrotum est,

    id. Tusc. 1, 34, 84; cf.:

    cum cenaret Simonides apud Scopam cecinissetque id car men, quod in eum scripsisset, etc.,

    id. de Or. 2, 86, 352:

    quo amore tandem inflammati esse debemus in ejus modi patriam,

    towards, id. ib. 1, 44, 196:

    in liberos nostros indulgentia,

    id. ib. 2, 40, 168:

    de suis meritis in rem publicam aggressus est dicere,

    id. Or. 38, 133: ita ad impietatem in deos, in homines adjunxit injuriam, against, id. N. D. 3, 34 fin.:

    in dominum quaeri,

    to be examined as a witness against, id. Mil. 22, 60:

    in eos impetum facere,

    id. Att. 2, 22, 1:

    invehi in Thebanos,

    Nep. Epam. 6, 1; id. Tim. 5, 3:

    quaecumque est hominis definitio, una in omnes valet,

    id. Leg. 1, 10, 29:

    num etiam in deos immortales inauspicatam legem valuisse?

    Liv. 7, 6, 11:

    vereor coram in os te laudare amplius,

    to your face, Ter. Ad. 2, 4, 5:

    si in me exerciturus (pugnos), quaeso, in parietem ut primum domes,

    Plaut. Am. 1, 1, 168:

    in puppim rediere rates,

    Luc. 3, 545 Burm. (cf.:

    sic equi dicuntur in frena redire, pulsi in terga recedere, Sulp. ad loc.): Cumis eam vidi: venerat enim in funus: cui funeri ego quoque operam dedi,

    to the funeral, to take charge of the funeral, Cic. Att. 15, 1, B:

    se quisque eum optabat, quem fortuna in id certamen legeret,

    Liv. 21, 42, 2:

    quodsi in nullius mercedem negotia eant, pauciora fore,

    Tac. A. 11, 6:

    haec civitas mulieri redimiculum praebeat, haec in collum, haec in crines,

    Cic. Verr. 2, 3, 33:

    Rhegium quondam in praesidium missa legio,

    Liv. 28, 28; so,

    datae in praesidium cohortes,

    Tac. H. 4, 35: hoc idem significat Graecus ille in eam sententiam versus, to this effect or purport, Cic. Div. 2, 10, 25; cf. id. Fam. 9, 15, 4:

    haec et in eam sententiam cum multa dixisset,

    id. Att. 2, 22:

    qui omnia sic exaequaverunt, ut in utramque partem ita paria redderent, uti nulla selectione uterentur,

    id. Fin. 3, 4, 12:

    in utramque partem disputat,

    on both sides, for and against, id. Off. 3, 23, 89: te rogo, me tibi in omnes partes defendendum putes, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10 fin.:

    facillime et in optimam partem cognoscuntur adulescentes, qui se ad claros et sapientes viros contulerunt,

    id. Off. 2, 13, 46:

    cives Romani servilem in modum cruciati et necati,

    in the manner of slaves, Cic. Verr. 1, 5, 13; cf.:

    miserandum in modum milites populi Romani capti, necati sunt,

    id. Prov. Cons. 3, 5:

    senior quidam Veiens vaticinantis in modum cecinit,

    Liv. 5, 15, 4;

    also: domus et villae in urbium modum aedificatae,

    Sall. C. 12, 3:

    perinde ac si in hanc formulam omnia judicia legitima sint,

    Cic. Rosc. Com. 5, 15:

    judicium quin acciperet in ea ipsa verba quae Naevius edebat, non recusasse,

    id. Quint. 20, 63; cf.:

    senatusconsultum in haec verba factum,

    Liv. 30, 43, 9:

    pax data Philippo in has leges est,

    id. 33, 30:

    Gallia omnis divisa est in partes tres,

    Caes. B. G. 1, 1; cf.:

    quae quidem in confirmationem et reprehensionem dividuntur,

    Cic. Part. Or. 9, 33: describebat censores binos in singulas civitates, i. e. for or over each state, id. Verr. 2, 2, 53; cf. id. ib. 2, 4, 26:

    itaque Titurium Tolosae quaternos denarios in singulas vini amphoras portorii nomine exegisse,

    id. Font. 5, 9:

    extulit eum plebs sextantibus collatis in capita,

    a head, for each person, Liv. 2, 33 fin.:

    Macedonibus treceni nummi in capita statutum est pretium,

    id. 32, 17, 2; cf.:

    Thracia in Rhoemetalcen filium... inque liberos Cotyis dividitur (i. e. inter),

    Tac. A. 2, 67.—
    2.
    Of the object or end in view, regarded also as the motive of action or effect:

    non te in me illiberalem, sed me in se neglegentem putabit,

    Cic. Fam. 13, 1, 16:

    neglegentior in patrem,

    Just. 32, 3, 1:

    in quem omnes intenderat curas,

    Curt. 3, 1, 21:

    quos ardere in proelia vidi,

    Verg. A. 2, 347:

    in bellum ardentes,

    Manil. 4, 220:

    nutante in fugam exercitu,

    Flor. 3, 10, 4:

    in hanc tam opimam mercedem agite ( = ut eam vobis paretis, Weissenb. ad loc.),

    Liv. 21, 43, 7:

    certa praemia, in quorum spem pugnarent,

    id. 21, 45, 4:

    in id sors dejecta,

    id. 21, 42, 2:

    in id fide accepta,

    id. 28, 17, 9:

    in spem pacis solutis animis,

    id. 6, 11, 5 et saep.:

    ingrata misero vita ducenda est in hoc, ut, etc.,

    Hor. Epod. 17, 63:

    nec in hoc adhibetur, ut, etc.,

    Sen. Ep. 16, 3:

    alius non in hoc, ut offenderet, facit, id. de Ira, 2, 26, 3: in quod tum missi?

    Just. 38, 3, 4.—So, like ad, with words expressing affections or inclination of the mind:

    in obsequium plus aequo pronus,

    Hor. Ep. 1, 18, 10:

    paratus in res novas,

    Tac. H. 4, 32:

    in utrumque paratus,

    Verg. A. 2, 61.—
    3.
    Of the result of an act or effort:

    denique in familiae luctum atque in privignorum funus nupsit,

    Cic. Clu. 66, 188:

    paratusque miles, ut ordo agminis in aciem adsisteret,

    Tac. A. 2, 16: excisum Euboicae latus ingens rupis in antrum, Verg. A. 6, 42:

    portus ab Euroo fluctu curvatus in arcum,

    id. ib. 3, 533:

    populum in obsequia principum formavit,

    Just. 3, 2, 9:

    omnium partium decus in mercedem conruptum erat,

    Sall. H. 1, 13 Dietsch:

    commutari ex veris in falsa,

    Cic. Fat. 9, 17; 9, 18:

    in sollicitudinem versa fiducia est,

    Curt. 3, 8, 20.—
    4.
    Esp. in the phrase: in gratiam or in honorem, alicujus, in kindness, to show favor, out of good feeling, to show honor, etc., to any one (first in Liv.; cf. Weissenb. ad Liv. 28, 21, 4;

    Krebs, Antibarb. p. 562): in gratiam levium sociorum injuriam facere,

    Liv. 39, 26, 12:

    pugnaturi in gratiam ducis,

    id. 28, 21, 4:

    quorum in gratiam Saguntum deleverat Hannibal,

    id. 28, 39, 13; cf. id. 35, 2, 6; 26, 6, 16:

    oratio habita in sexus honorem,

    Quint. 1, 1, 6:

    convivium in honorem victoriae,

    id. 11, 2, 12:

    in honorem Quadratillae,

    Plin. Ep. 7, 24, 7:

    in honorem tuum,

    Sen. Ep. 20, 7; 79, 2; 92, 1; Vell. 2, 41 al.—
    5.
    In the phrase, in rem esse, to be useful, to avail (cf.: e re esse;

    opp.: contra rem esse): ut aequom est, quod in rem esse utrique arbitremur,

    Plaut. Aul. 2, 1, 10:

    si in rem est Bacchidis,

    Ter. Hec. 1, 2, 27; 2, 2, 7:

    hortatur, imperat, quae in rem sunt,

    Liv. 26, 44, 7:

    cetera, quae cognosse in rem erat,

    id. 22, 3, 2; 44, 19, 3:

    in rem fore credens universos adpellare,

    Sall. C. 20, 1; cf.:

    in duas res magnas id usui fore,

    Liv. 37, 15, 7:

    in hos usus,

    Verg. A. 4, 647.—
    6.
    To form adverbial expressions:

    non nominatim, qui Capuae, sed in universum qui usquam coissent, etc.,

    in general, Liv. 9, 26, 8; cf.:

    terra etsi aliquanto specie differt, in universum tamen aut silvis horrida aut paludibus foeda,

    Tac. G. 5:

    in universum aestimanti, etc.,

    id. ib. 6:

    aestate in totum, si fieri potest, abstinendum est (Venere),

    wholly, entirely, Cels. 1, 3 fin.; cf. Col. 2, 1, 2:

    in plenum dici potest, etc.,

    fully, Plin. 16, 40, 79, § 217:

    Marii virtutem in majus celebrare,

    beyond due bounds, Sall. J. 73, 5:

    aliter se corpus habere atque consuevit, neque in pejus tantum, sed etiam in melius,

    for the worse, for the better, Cels. 2, 2:

    in deterius,

    Tac. A. 14, 43:

    in mollius,

    id. ib. 14, 39:

    quid enim est iracundia in supervacuum tumultuante frigidius? Sen. de Ira, 2, 11: civitas saepta muris neque in barbarum corrupta (v. barbarus),

    Tac. A. 6, 42; cf.:

    aucto in barbarum cognomento,

    id. H. 5, 2:

    priusquam id sors cerneret, in incertum, ne quid gratia momenti faceret, in utramque provinciam decerni,

    while the matter was uncertain, Liv. 43, 12, 2:

    nec puer Iliaca quisquam de gente Latinos In tantum spe tollet avos,

    so much, Verg. A. 6, 876:

    in tantum suam felicitatem virtutemque enituisse,

    Liv. 22, 27, 4; cf.:

    quaedam (aquae) fervent in tantum, ut non possint esse usui,

    Sen. Q. N. 3, 24:

    viri in tantum boni, in quantum humana simplicitas intellegi potest,

    Vell. 2, 43, 4:

    quippe pedum digitos, in quantum quaeque secuta est, Traxit,

    Ov. M. 11, 71:

    meliore in omnia ingenio animoque quam fortuna usus,

    in all respects, Vell. 2, 13:

    ut simul in omnia paremur,

    Quint. 11, 3, 25:

    in antecessum dare,

    beforehand, Sen. Ep. 118.—
    7.
    Sometimes with esse, habere, etc., in is followed by the acc. (constr. pregn.), to indicate a direction, aim, purpose, etc. (but v. Madvig. Gram. § 230, obs. 2, note, who regards these accusatives as originating in errors of pronunciation); so, esse in potestatem alicujus, to come into and remain in one ' s power: esse in mentem alicui, to come into and be in one ' s mind: esse in conspectum, to appear to and be in sight: esse in usum, to come into use, be used, etc.:

    quod, qui illam partem urbis tenerent, in eorum potestatem portum futurum intellegebant,

    Cic. Verr. 2, 5, 38:

    ut portus in potestatem Locrensium esset,

    Liv. 24, 1, 13; 2, 14, 4:

    eam optimam rem publicam esse duco, quae sit in potestatem optimorum,

    Cic. Leg. 3, 17:

    neque enim sunt motus in nostram potestatem,

    Quint. 6, 2, 29:

    numero mihi in mentem fuit,

    Plaut. Am. 1, 1, 25; cf.:

    ecquid in mentem est tibi?

    id. Bacch. 1, 2, 53:

    nec prius surrexisse ac militibus in conspectum fuisse, quam, etc.,

    Suet. Aug. 16:

    quod satis in usum fuit, sublato, ceterum omne incensum est,

    Liv. 22, 20, 6: ab hospitibus clientibusque suis, ab exteris nationibus, quae in amicitiam populi Romani dicionemque essent, injurias propulsare, Cic. Div. ap. Caecil. 20, 66: adesse in senatum [p. 914] jussit a. d. XIII. Kal. Octobr., id. Phil. 5, 7, 19.—Less freq. with habere: facito in memoriam habeas tuam majorem filiam mihi te despondisse, call or bring to mind, Plaut. Poen. 5, 4, 108:

    M. Minucium magistrum equitum, ne quid rei bellicae gereret, prope in custodiam habitum,

    put in prison, kept in prison, Liv. 22, 25, 6:

    reliquos in custodiam habitos,

    Tac. H. 1, 87.—So rarely with other verbs:

    pollicetur se provinciam Galliam retenturum in senatus populique Romani potestatem,

    Cic. Phil. 3, 4, 8. —
    III.
    In composition, n regularly becomes assimilated to a foll. l, m, or r, and is changed before the labials into m: illabor, immitto, irrumpo, imbibo, impello.—As to its meaning, according as it is connected with a verb of rest or motion, it conveys the idea of existence in a place or thing, or of motion, direction, or inclination into or to a place or thing: inesse; inhibere, inferre, impellere, etc. See Hand, Turs. III. pp. 243- 356.
    2.
    in (before b and p, im; before l, m, and r, the n assimilates itself to these consonants), an inseparable particle [kindred with Sanscr. a-, an-; Gr. a-, an; Goth. and Germ. un-], which negatives the meaning of the noun or participle with which it is connected; Engl. un-, in-, not: impar, unequal: intolerabilis, unbearable, intolerable: immitis, not mild, rude, etc.

    Lewis & Short latin dictionary > in

  • 119 inconexus

    in-cōnexus ( inconn-), a, um, adj., not joined together, disconnected (late Lat.):

    res,

    Aus. Edyll. ad Paul. 12.—
    II.
    Transf., gram. t. t., = asunartêtos, of metrical construction, loose, disjointed, said of verses in which various forms of rhythm succeed one another, Mar. Vict. de Metr. p. 2534 P.; p. 2550 P.

    Lewis & Short latin dictionary > inconexus

  • 120 indutilis

    indūtĭlis e, adj. [induo], that can be inserted or joined in:

    vomis,

    Cato, R. R. 135, 2 dub.

    Lewis & Short latin dictionary > indutilis

См. также в других словарях:

  • joined-up — adj [only before noun] BrE 1.) joined up writing has all the letters in each word connected to each other 2.) BrE joined up systems, institutions etc combine different groups, ideas, or parts in a way that works well ▪ joined up government ▪ the… …   Dictionary of contemporary English

  • Joined At The Heart — is a new musical with music lyrics by Graham Brown Geoff Meads, book by Frances Anne Bartam and directed by Frances Brownlie. It is an evocative story of love, morals, relationships and ethics. A new musical, the show tells the love story of… …   Wikipedia

  • joined-up — [ ,dʒɔınd ʌp ] adjective INFORMAL joined up writing is writing in which the letters are joined to each other. This word is used especially by children. joined up thinking/government/policy etc. MAINLY JOURNALISM a way of doing something in which… …   Usage of the words and phrases in modern English

  • joined-up — UK US /ˌdʒɔɪnˈdʌp/ adjective ► if ideas or parts of a system are joined up, they work together in a useful and effective way: »The weekly meeting of senior managers is to encourage joined up thinking between departments …   Financial and business terms

  • joined-up — The original meaning referring to handwriting with linked characters has become applied figuratively in BrE since the 1980s to suggest coherence and consistency of thought and action. The most common domains of usage are administration and… …   Modern English usage

  • joined-up — joinedˈ up adjective 1. (of handwriting) having the letters linked in cursive style 2. (of a person) mature or sophisticated (informal) 3. Coherent and co ordinated, as in joined up thinking, joined up government • • • Main Entry: ↑join …   Useful english dictionary

  • joined — adj. 1. married. {unmarried} Syn: united. [WordNet 1.5] 2. connected by a link, as railway cars or trailer trucks. Syn: coupled, linked. [WordNet 1.5] 3. connected by or sharing a wall with another building. [WordNet 1.5] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • joined at the hip — If people are joined at the hip, they are very closely connected and think the same way …   The small dictionary of idiomes

  • joined — joined; un·joined; …   English syllables

  • joined at the hip — informal used to describe two people who are often or usually together She and her sister used to be joined at the hip [=inseparable] when they were kids. • • • Main Entry: ↑hip …   Useful english dictionary

  • joined — index additional, associated, attached (annexed), coadunate, collective, composite, concerted, concurrent …   Law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»