Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

incendium

  • 1 incendium

    incendium, iī, n. (incendo), der Brand, das brennende Feuer, I) eig. u. meton.: 1) eig.: a) die Feuersbrunst, inc. excitare, Cic., conflare, Liv., facere, Cic.: conclamatum in vicino incendium, es ertönte der Feuerruf, Sen. – b) das Feuer, die Glut, der Brand, die Hitze, sideris, Plin.: auster Africae incendia cum serenitate affert, Plin.: palla novam incendio nuptam abstulit, Hor.: quae stomacho incendia praebent nostro, Lucr. – 2) meton., Feuerbrand, Fackel, incendia poscit, Verg.: iactas incendia dextrā, Ov. – II) übtr.: a) der Brand, die helle Flamme, das Feuer, die Glut des Krieges, Aufruhrs usw., belli civilis, Cic.: militaris tumultus, Vell.: civitatis, Cic.: urbis, Caes.: huic tanto incendio succurrere, Cic.: incendium meum (den mich bedrohenden Brand) ruinā restinguam, Sall.: aluistis hoc incendium, quo nunc ardetis, Liv.: quibus nos olim adiutoribus illud incendium (die katilin. Verschwörung) exstinximus, Cic. – b) das Feuer, die Glut der Leidenschaften, cupiditatum, invidiae, Cic.: irae, Liv.: nostrae incendia mentis, unsere Seelenqualen, Catull.: bes. der Liebe, amoris, Vell.: absol., movere incendium, Ov.: sedare incendium, Ov. – c) die Steigerung, annonae (des Getreidepreises), Ps. Quint. decl. 12, 4: Plur., Manil. 4, 168.

    lateinisch-deutsches > incendium

  • 2 incendium

    incendium, iī, n. (incendo), der Brand, das brennende Feuer, I) eig. u. meton.: 1) eig.: a) die Feuersbrunst, inc. excitare, Cic., conflare, Liv., facere, Cic.: conclamatum in vicino incendium, es ertönte der Feuerruf, Sen. – b) das Feuer, die Glut, der Brand, die Hitze, sideris, Plin.: auster Africae incendia cum serenitate affert, Plin.: palla novam incendio nuptam abstulit, Hor.: quae stomacho incendia praebent nostro, Lucr. – 2) meton., Feuerbrand, Fackel, incendia poscit, Verg.: iactas incendia dextrā, Ov. – II) übtr.: a) der Brand, die helle Flamme, das Feuer, die Glut des Krieges, Aufruhrs usw., belli civilis, Cic.: militaris tumultus, Vell.: civitatis, Cic.: urbis, Caes.: huic tanto incendio succurrere, Cic.: incendium meum (den mich bedrohenden Brand) ruinā restinguam, Sall.: aluistis hoc incendium, quo nunc ardetis, Liv.: quibus nos olim adiutoribus illud incendium (die katilin. Verschwörung) exstinximus, Cic. – b) das Feuer, die Glut der Leidenschaften, cupiditatum, invidiae, Cic.: irae, Liv.: nostrae incendia mentis, unsere Seelenqualen, Catull.: bes. der Liebe, amoris, Vell.: absol., movere incendium, Ov.: sedare incendium, Ov. – c) die Steigerung, annonae (des Getreidepreises), Ps. Quint. decl. 12, 4: Plur., Manil. 4, 168.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > incendium

  • 3 incendium

    incendĭum, ĭi, n. [incendo], a burning, fire, conflagration.
    I.
    Lit. (freq. and class.; equally common in sing. and plur.):

    incendium facere,

    to set fire to, Cic. Par. 4, 2, 31; Caes. B. G. 5, 19 fin.:

    excitare, restinguere,

    Cic. Mur. 25, 51 (v. under II.):

    in ipso urbis incendio,

    Caes. B. C. 1, 5, 3:

    frumentum flumine atque incendio corruperunt,

    id. B. G. 7, 55, 8:

    omnia incendiis vastare,

    Hirt. B. G. 8, 25, 1; cf.:

    nihil cogitant nisi caedes, nisi incendia, nisi rapinas,

    Cic. Cat. 2, 5, 10:

    si incendium in arce fuerit,

    Quint. 7, 7, 4:

    si janua tenebitur incendio,

    id. 2, 13, 16:

    cunctos qui proelio superfuerant, incendium hausit,

    Tac. H. 4, 60 fin.:

    neglecta solent incendia sumere vires,

    Hor. Ep. 1, 18, 85; cf. Verg. A. 5, 680:

    Aetna nocturnis mirus incendiis,

    Plin. 3, 8, 14, § 88:

    vivendum est illic, ubi nulla incendia,

    Juv. 3, 197:

    incendia praedandi causa facere,

    Paul. Sent. 5, 20, 1:

    fortuita incendia,

    id. ib. 5, 20, 3.—
    B.
    Transf.
    1.
    In gen., fire, burning, heat ( poet. and in post-Aug. prose):

    siderum,

    Plin. 2, 68, 68, § 172:

    Auster Africae incendia cum serenitate affert,

    id. 18, 33, 76, § 329:

    stomachi,

    Lucr. 4, 872.—
    2.
    Concr., a firebrand, torch ( poet.), Verg. A. 9, 71; Ov. M. 14, 539.—
    II.
    Trop., fire, flame, heat, glow, vehemence (class.; a favorite trope of Cic.).
    A.
    In gen.:

    si quod esset in suas fortunas incendium excitatum, id se non aquā sed ruinā restincturum,

    Cic. Mur. 25, 51 fin.; cf. id. Rep. 1, 1:

    miseriarum,

    id. Tusc. 4, 32, 69:

    invidiae incendio conflagrare,

    id. Cat. 1, 11, 29:

    incendio alieni judicii conflagrare,

    Liv. 39, 6, 4: res cogit, huic tanto incendio succurrere omnes, qui, etc., Asin. Poll. ap. Cic. Fam. 10, 33, 5:

    populare,

    Liv. 22, 40, 3:

    annonae,

    a raising of the price of corn, Manil. 4, 168; Ps.-Quint. Decl. 12, 4.—
    B.
    Esp., the fire of passion: ita mihi in pectore atque in corde facit amor incendium, Plaut. Merc. 3, 4, 3:

    cupiditatum incendiis inflammatus,

    Cic. Fin. 5, 24, 70:

    restinctis jam animorum incendiis,

    id. Or. 8, 27:

    oratione concitare,

    id. de Or. 2, 47, 197:

    abstruso pectus ejus flagravit incendio (i. e. dolore),

    Vell. 2, 130, 4:

    militaris tumultus,

    id. 2, 125, 4:

    aliae Satyris incendia mitia praebent,

    enkindle, inflame, Ov. F. 1, 411:

    movere,

    id. A. A. 2, 301.

    Lewis & Short latin dictionary > incendium

  • 4 incendium

    incendĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] incendie, embrasement. [st2]2 [-] ardeur, vive chaleur. [st2]3 [-] au fig. ardeur, embrasement, feu (des passions), violence. [st2]4 [-] renchérissement (des denrées), cherté. [st2]5 [-] désastre, perte, ruine.
    * * *
    incendĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] incendie, embrasement. [st2]2 [-] ardeur, vive chaleur. [st2]3 [-] au fig. ardeur, embrasement, feu (des passions), violence. [st2]4 [-] renchérissement (des denrées), cherté. [st2]5 [-] désastre, perte, ruine.
    * * *
        Incendium, incendii. Plin. Embrasement de feu, Un grand feu bruslant une maison, ou autre chose.
    \
        Clara incendia. Virgil. Feus ardants cler.
    \
        Facere incendium. Cic. Mettre le feu en quelque maison pour la brusler.
    \
        Incendia vires posuere. Virgil. Tes feus se sont accoisez, ou appaisez.

    Dictionarium latinogallicum > incendium

  • 5 incendium

    incendium incendium, i n пламя

    Латинско-русский словарь > incendium

  • 6 incendium

    incendium incendium, i n пожар

    Латинско-русский словарь > incendium

  • 7 incendium

        incendium ī, n    [in+CAND-], a burning, fire, conflagration: calamitosum, S.: in incendiis faciendis, Cs.: frumentum flumine atque incendio conruperunt, Cs.: nihil cogitant nisi incendia: neglecta solent incendia sumere virīs, H.: incendia gentes In cinerem vertunt, O.: socios inc<*> dia poscit, i. e. firebrands, V.—Fig., fire, flame, heat, glow, vehemence: in suas fortunas excitatum: incendio alieni iudici conflagrare, L.: cupiditatum incendiis inflammatus: incendia mitia, gentle passions, O.
    * * *
    fire, conflagration; heat; fiery heat, passion

    Latin-English dictionary > incendium

  • 8 incendium

    ī n. [ incendo ]
    1) пожар, пламя (facere, excitare i. C)
    naves ad i. praeparatae L — суда для поджога неприятельских кораблей, брандеры
    2) поэт. огонь, факел ( incendia poscere V)
    3) огонь, жар, пыл (i. cupiditatum C); поэт. страсть, любовь (excitare i. C)
    5) опасность, несчастье, гибель (i. meum Sl; i. civitatis C)
    6) дороговизна, вздорожание (i. annonae Q, Man)

    Латинско-русский словарь > incendium

  • 9 incendium

    , i n
      пожар

    Dictionary Latin-Russian new > incendium

  • 10 haurio

    haurĭo, īre, hausi, haustum - tr. - [st2]1 [-] tirer à soi, puiser, tirer, retirer, verser. [st2]2 [-] vider en puisant, mettre à sec, tarir. [st2]3 [-] humer, boire. [st2]4 [-] saisir avidement, avaler, absorber, engloutir. [st2]5 [-] faire disparaître, détruire. [st2]6 [-] percevoir, prendre, concevoir, éprouver; essuyer, souffrir. [st2]7 [-] transpercer, percer, creuser. [st2]8 [-] épuiser, dévorer, consumer, achever, accomplir.    - haurire aquam de (ex) puteo: tirer de l'eau d'un puits, puiser de l'eau au puits.    - haurire a fontibus Stoicorum: puiser aux sources des Stoïciens.    - haurire alicujus sanguinem: verser le sang de qqn.    - haurite crurorem, Ov. M. 7.333: versez le sang.    - tu de faece hauris, Cic. Brut. 69, 244: toi, tu puises dans la lie (= tu parles des plus mauvais orateurs).    - haurire aliquid oculis, Virg. En. 12, 946: dévorer qqch des yeux.    - paene haustus fluctibus: presque englouti par les flots.    - hoc animo hauri, Virg. En. 12, 26: mets-toi bien ceci dans l'esprit.    - cineres haurire: recueillir les cendres.    - haurire lucem, Virg. G. 2.340: voir le jour, être né.    - cunctos qui proelio superfuerant incendium hausit, Tac. H. 4, 60: l'incendie dévora tous ceux qui avaient survécu au combat.    - quam incredibilis hausit calamitates! Cic. Tusc. 1, 86: combien de calamités incroyables il a endurées!
    * * *
    haurĭo, īre, hausi, haustum - tr. - [st2]1 [-] tirer à soi, puiser, tirer, retirer, verser. [st2]2 [-] vider en puisant, mettre à sec, tarir. [st2]3 [-] humer, boire. [st2]4 [-] saisir avidement, avaler, absorber, engloutir. [st2]5 [-] faire disparaître, détruire. [st2]6 [-] percevoir, prendre, concevoir, éprouver; essuyer, souffrir. [st2]7 [-] transpercer, percer, creuser. [st2]8 [-] épuiser, dévorer, consumer, achever, accomplir.    - haurire aquam de (ex) puteo: tirer de l'eau d'un puits, puiser de l'eau au puits.    - haurire a fontibus Stoicorum: puiser aux sources des Stoïciens.    - haurire alicujus sanguinem: verser le sang de qqn.    - haurite crurorem, Ov. M. 7.333: versez le sang.    - tu de faece hauris, Cic. Brut. 69, 244: toi, tu puises dans la lie (= tu parles des plus mauvais orateurs).    - haurire aliquid oculis, Virg. En. 12, 946: dévorer qqch des yeux.    - paene haustus fluctibus: presque englouti par les flots.    - hoc animo hauri, Virg. En. 12, 26: mets-toi bien ceci dans l'esprit.    - cineres haurire: recueillir les cendres.    - haurire lucem, Virg. G. 2.340: voir le jour, être né.    - cunctos qui proelio superfuerant incendium hausit, Tac. H. 4, 60: l'incendie dévora tous ceux qui avaient survécu au combat.    - quam incredibilis hausit calamitates! Cic. Tusc. 1, 86: combien de calamités incroyables il a endurées!
    * * *
        Haurio, hauris, hausi, haustum, haurire. Puiser, et tirer de l'eaue.
    \
        Haurire auribus vocem alterius. Virgil. Ouir.
    \
        Hausit caelum. Virgil. Il a veu l'air.
    \
        Haurire artes domo. Cic. Les puiser et apprendre en la maison.
    \
        Calamitatem haurire. Cic. Endurer et avaller.
    \
        Cibos haurire: de iis enim dicitur qui dentibus carent. Colum. Avaller sans mascher.
    \
        Cogitatione haurire omnia. Cic. Engloutir.
    \
        Haurit corda pauor. Virgil. Oste et consume le courage, ou frappeau coeur, Perce le coeur.
    \
        Dolorem haurire. Cic. Recevoir douleur et l'endurer.
    \
        Dona noctis haurire. Sil. Dormir à son aise, Dormir à gogo.
    \
        Rostro femur hausit adunco. Ouid. Le porc sanglier luy fendit la cuisse de ses crochets.
    \
        Flamma multos hausit. Liu. Beaucoup furent du tout bruslez et ars.
    \
        Oculis auribusque haurire tantum gaudium cupientes. Liu. Prendre et recevoir amplement et ardemment, et par grande affection.
    \
        Tam longi temporis opus incendium hausit. Liu. Le feu consuma.
    \
        Loborem haurire ex re aliqua. Hor. Recevoir peine et travail.
    \
        Latus haurire alicuius. Virgil. Percer.
    \
        Lucem haurire. Virgil. Naistre sur terre, Veoir le jour.
    \
        Luctum. Cic. Recevoir ennuy.
    \
        Pateram haurire. Virgil. Avaller le vin qui est en une tasse, La vuider d'un traict.
    \
        Haurire patrias opes. Mart. Despendre, Consumer et espuiser son patrimoine.
    \
        Pectora ferro hausit. Ouid. Il percea.
    \
        Poculum haurire. Liu. Vuider, et boire tout.
    \
        Solidos ceruos. Plin. Engloutir, Avaller touts entiers.
    \
        Supplicia. Virgil. Estre puni.
    \
        Haurire a fontibus. Cic. Puiser és fontaines.
    \
        Haurit ex aerario sumptum. Cic. Prend et pesche ou puise dedens la bourse publique.

    Dictionarium latinogallicum > haurio

  • 11 ignis

    ignis, is (abl. usu. igni; poet. and postAug. igne; so Plin. ap. Charis. p. 98 P.; Charis. p. 33 P.; Prisc. p. 766 P.; and always in Mart., e. g. 1, 21, 5; 4, 57, 6; cf. Neue, Formenl. 1, 223 sq.;

    scanned ignis,

    Verg. E. 3, 66; id. G. 3, 566; Ov. H. 16, 230; Lucr. 1, 663; 853;

    but ignīs,

    Hor. C. 1, 15, 36), m. [Sanscr. agnis, fire; Lith. ugn-is; Slav. ogný; Gr. aiglê, aglaos], fire (com mon in sing. and plur.; cf. flamma, incendium).
    I.
    Lit.:

    lapidum conflictu atque tritu elici ignem videmus,

    Cic. N. D. 2, 9, 25:

    admoto igni ignem concipere,

    id. de Or. 2, 45, 190:

    pati ab igne ignem capere, si qui velit,

    id. Off. 1, 16, 52; cf.:

    datur ignis, tametsi ab inimico petas,

    Plaut. Trin. 3, 2, 53:

    ignis periculum,

    id. Leg. 2, 23, 58; plur. = sing.:

    subditis ignibus aquae fervescunt,

    id. N. D. 2, 10, 27:

    cum omnes naturae numini divino, caelum, ignes, terrae, maria parerent,

    id. ib. 1, 9, 22:

    hisce animus datus est ex illis sempiternis ignibus, quae sidera et stellas vocatis,

    id. Rep. 6, 15:

    ut fumo atque ignibus significabatur,

    Caes. B. G. 2, 7 fin.:

    quod pluribus simul locis ignes coörti essent,

    Liv. 26, 27, 5:

    ignibus armata multitudo, facibusque ardentibus collucens,

    id. 4, 33, 2:

    ignes fieri prohibuit,

    Caes. B. C. 3, 30, 5:

    ignem accendere,

    Verg. A. 5, 4:

    ignem circum subicere,

    Cic. Verr. 2, 1, 27, § 69:

    ignem operibus inferre,

    Caes. B. C. 2, 14, 1:

    ignem comprehendere,

    id. B. G. 5, 43, 2:

    igni cremari,

    id. ib. 1, 4, 1:

    urbi ferro ignique minitari,

    Cic. Phil. 11, 14 fin.:

    ignis in aquam conjectus,

    id. Rosc. Com. 6, 17 et saep.:

    quodsi incuria insulariorum ignis evaserit (opp. incendium inferre),

    Paul. Sent. 5, 3, 6.— Poet.:

    fulsere ignes et conscius aether,

    lightnings, Verg. A. 4, 167; cf.: Diespiter Igni corusco nubila [p. 881] dividens, Hor. C. 1, 34, 6:

    caelum abscondere tenebrae nube una subitusque antennas impulit ignis,

    Juv. 12, 19; 13, 226:

    micat inter omnes Julium sidus, velut inter ignes luna minores,

    i. e. stars, id. ib. 1, 12, 47:

    et jam per moenia clarior ignis Auditur,

    the crackling of fire, Verg. A. 2, 705:

    Eumenidum ignis,

    torches, Juv. 14, 285.—
    2.
    In partic.
    a.
    Sacer ignis, a disease, St. Anthony's fire, erysipelas, Cels. 5, 28, 4; Verg. G. 3, 566; Col. 7, 5, 16.—
    b.
    Aqua et ignis, to signify the most important necessaries of life; v. aqua.—
    B.
    Transf., brightness, splendor, brilliancy, lustre, glow, redness (mostly poet.):

    fronte curvatos imitatus ignes lunae,

    Hor. C. 4, 2, 57; cf.:

    jam clarus occultum Andromedae pater Ostendit ignem,

    id. ib. 3, 29, 17; so of the brightness of the stars, Ov. M. 4, 81; 11, 452; 15, 665;

    of the sun,

    id. ib. 1, 778; 4, 194; 7, 193;

    of Aurora,

    id. ib. 4, 629:

    arcano florentes igne smaragdi,

    Stat. Th. 2, 276; cf. Mart. 14, 109; and:

    acies stupet igne metalli,

    Claud. VI. Cons. Hon. 51:

    cum ignis oculorum cum eo igne qui est ob os offusus,

    redness, blush, Cic. Univ. 14; Stat. Ach. 1, 516.—
    2.
    Firewood, fuel:

    caulis miseris atque ignis emendus,

    Juv. 1, 134.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Mostly poet.) The fire or glow of passion, in a good or bad sense; of anger, rage, fury:

    exarsere ignes animo,

    Verg. A. 2, 575:

    saevos irarum concipit ignes,

    Val. Fl. 1, 748; most freq. of the flame of love, love:

    cum odium non restingueritis, huic ordini ignem novum subici non sivistis,

    Cic. Rab. Post. 6, 13:

    laurigerosque ignes, si quando avidissimus hauri,

    raving, inspiration, Stat. Ach. 1, 509:

    quae simul aethereos animo conceperat ignes, ore dabat pleno carmina vera dei,

    Ov. F. 1, 473:

    (Dido) caeco carpitur igni,

    the secret fire of love, Verg. A. 4, 2; so in sing., Ov. M. 3, 490; 4, 64; 195; 675 et saep.; in plur., Hor. C. 1, 13, 8; 1, 27, 16; 3, 7, 11; Ov. M. 2, 410; 6, 492 et saep.; cf.:

    socii ignes,

    i. e. nuptials, Ov. M. 9, 796.—
    2.
    Transf., like amores, a beloved object, a flame (only poet.):

    at mihi sese offert ultro meus ignis, Amyntas,

    Verg. E. 3, 66; Hor. Epod. 14, 13.—
    B.
    Figuratively of that which brings destruction, fire, flame:

    quem ille obrutum ignem (i. e. bellum) reliquerit,

    Liv. 10, 24, 13:

    ne parvus hic ignis (i. e. Hannibal) incendium ingens exsuscitet,

    id. 21, 3, 6; cf.:

    et Syphacem et Carthaginienses, nisi orientem illum ignem oppressissent, ingenti mox incendio arsuros,

    i. e. Masinissa, id. 29, 31, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > ignis

  • 12 conflo

    cōn-flo, āvī, ātum, āre, I) zusammenblasen, A) eine Flamme, einen Brand durch Blasen anfachen, 1) eig.: ignem, Plaut, u. Plin.: u. (im Bilde) ignis conflatus amore, Lucr. – quorum operā id conflatum (esse) incendium, Liv.: u. (im Bilde) c. tantum incendium (Kriegsflamme), ut etc., Flor. – 2) übtr., polit. Zustände wie einen Brand anfachen, auflodern lassen, anschüren = anstiften, erregen, bellum, Cic.: bellum inter Aegyptios et Persas, Nep.: tumultum gladiatorum ac fugitivorum, Cic.: seditionem, Cic.: coniurationem, Suet. – B) Metall usw. zusammenschmelzen, 1) eig.: a) zu einer Masse zusammenschmelzen, einschmelzen, aes c. et temperare, Plin.: c. argentum, c. aes et argentum, ICt.: argentum loculis integris conflatur (v. Blitz), Sen.: quo modo in eodem conflatorio res diversae conflantur, Salv. de gub. dei 7, 14. – bes. schon verarbeitetes Metall zu weiterem Gebrauche einschmelzen, umschmelzen, argenteas statuas omnes, Suet.: vasa aurea, Suet.: statua conflata a censoribus, auf Befehl der Z., Plin.: u. so conflatur statua, ut pecunia inde fiat, Schol. Iuven. 10, 61. – falces in enses, Verg.: Victorias aureas in usum belli, Quint. – b) prägn., mit dem Blasebalg usw. blasend, im Feuer verfertigen, gießen, blasen (vgl. flo no. II, B), alii vitrum conflant (sind Glasmacher, -bläser), aliis charta conficitur, Hadr. imp. b. Vopisc. Saturn. 8, 6: Ephod et Teraphim de hoc argento, quod Micha dedit, fuisse conflatum, Hier. ep. 29, 3. – bes. Geld machen, münzen, prägen, schlagen, aut flare aut conflare pecuniam, Geld münzen od. ausmünzen (sarkast. übtr. = auf alle Art sich Geld machen, Geld zusammenrassen), Cic. Sest. 66: lateres (Barren) argentei atque aurei primum conflati atque in aerarium conditi, Varr. de vit. P. R. 3. fr. 6 (b. Non. 520, 17 sq.). – 2) übtr.: a) zwei Substanzen zusammenschmelzen, verschmelzen, in einen Guß bringen, horum consensus conspirans et paene conflatus, völlige, ja fast unauflösliche Einigkeit, Cic. Lig. 34. – b) einen Ggstd. aus zwei od. mehreren Bestandteilen gleichs. zusammenschmelzen, α) innig vereinigend, gew. im Passiv m. Ang. woraus? durch ex u. Abl., sich wie aus einem Guß entwickeln od. bilden, ut una ex duabus naturis conflata videatur, Cic.: quibus ex rebus conflatur et efficitur id quod quaerimus honestum, Cic.: saepe ex huiusmodi re quapiam malo principio magna familiaritas conflata est, ist entstanden, Ter.: monstrum tam ex contrariis diversisque inter se pugnantibus naturae studiis cupiditatibusque conflatum, ein seltsames Wesen, bei dem sich so entgegengesetzte, verschiedene u. sich widersprechende Richtungen des Charakters und der Begierden eng vereint finden, Cic. – β) auf einen Punkt aufsammelnd zusammenbringen, meist mit verächtlichem Nbbegr., wie unser zusammentrommeln, zusammenschlagen, zusammenwürfeln, magnum exercitum, Cic.: exercitus perditorum civium clandestino scelere conflatus, Cic.: ex perditis atque ab omni non modo fortuna, verum etiam spe derelictis conflata improborum manus, Cic.: sive odio conflatos testes sive gratiā sive pecuniā, Quint. -rem (Vermögen) civili sanguine, Lucr.: aes alienum grande, auflaufen lassen, aufhäufen, Sall. – γ) ( wie συμφυσάω) etw. gleichs. zusammenschmieden, anstiften, anlegen, bereiten, bewerkstelligen, veranstalten, veranlassen, αα) übh.: accusationem et iudicium, Cic.: crimen, Cic.: suspicionem (v. einem Umstande), Cornif. rhet. – iniuria novo scelere conflata, Cic.: conflata insidiis mors (Ggstz. fatalis mors), Vell.: unde hoc totum ductum et conflatum mendacium (Lügenwerk) est? Cic. – alci periculum, Cic.: aliquid negotii alci, Cic.: alci invidiam, Cic. – crimen invidiamque in alqm, Cic. – ββ) erfindend schmieden, aushecken, ausdenken, iudicia (Rechtsprüche) domi conflabant, pronuntiabant in foro, Liv. 3, 36, 8: portentum inusitatum conflatum est, Poeta b. Gell. 15, 4, 3: artes meditatione conflatae, zustande gebracht, Arnob. 2, 18. – II) aufblähen, intestina conflata, Cael. Aur. chron. 3, 2, 18.

    lateinisch-deutsches > conflo

  • 13 haurio

    haurio, hausī, haustum, īre ( für *hausio, viell. zu griech. αὔω für *αὔσω, schöpfe), schöpfen, d.i. I) im allg., eine Flüssigkeit usw. mit einem Schöpfgefäß heraufziehen, -holen, u. meton. ein Gefäß ausleeren, A) eine Flüssigkeit schöpfen, 1) eig.: aquam ex puteo, Cic.: de dolio (s. 1. dōlium), Cic. – 2) übtr.: a) heraufholen, suspiratus, tief aufseufzen, Ov. – b) ausgraben, ausreißen, terram, Ov.: arbusta ab imis radicibus, Lucr.: haurit arenas ungulā, reißt auf, greift tief ein in usw., Stat. Theb. 2, 46. – c) jmds. Blut vergießen, sanguinem, Cic. u.a.: cruorem, Ov.: hauriendus aut dandus est sanguis, wir müffen (fremdes) Blut vergießen oder (eigenes) lassen, Liv.: vgl. Fabri Liv. 22, 51, 7. Korte Lucan. 1, 13. Vorstius Val. Max. 2, 8, 7. Bünem. Lact. 5, 1, 8. – d) aufsammeln, cineres hausti, Ov.: pulvis haustus, Ov. – e) wegraffen = töten, v. den Waffen, alqm haurit ensis, Verg. Aen. 2, 600. – 3) bildl.: a) im allg.: ut ea a fontibus potius hauriant, quam rivulos consectentur, Cic.: hauris de faece, du schöpfst von der Hefe (= führst auch die schlechten Redner an), Cic.: haurire ex vano, aus unzuverlässigen Quellen schöpfen (v. Geschichtschreiber), Liv. – b) insbesond. = entnehmen, sumptum ex aerario, Cic.: ex parvo, Hor. – B) meton., schöpfend leermachen, ausschöpfen, ausleeren, austrinken, 1) eig.: pateram, Verg.: pocula ore, Ov.: haustus crater, Ov. – 2) übtr.: a) durchbohren, durchstechen, latus gladio, Verg. u. Curt.: pectus gladio, Cl. Quadrig. fr.: pectora ferro, Ov.: ictu ventrem atque inguina, Liv.; vgl. Drak. u. Weißenb. Liv. 7, 10, 10. Sil. 5, 524. Mützell Curt. 7, 2 (8), 27. Heräus Tac. hist. 1, 41. Haupt Ov. met. 5, 126. – b) vertun, sua, Tac. ann. 16, 18: patrias opes ( wie ἀντλειν πατρώαν κτησιν), Mart. 9, 82, 4. – c) vollenden, per nigra silentia vastum iter, Stat. Theb. 1, 369: caelo medium sol igneus orbem hauserat, Verg. georg. 4, 427. – 3) bildl.: a) durchdringen, exsultantia haurit corda pavor pulsans, durchdringt tief die Brust, Verg. georg. 3, 105. – b) erschöpfen, entkräften, Italiam et provincias immenso fenore, Tac. ann. 13, 42 extr. – c) ( wie ἀντλειν τύχην u. dgl.) = ausstehen, erdulden, calamitates, Cic.: supplicia scopulis, Verg. – II) insbes., schöpfen = einschöpfen, in sich schöpfen, 1) eig.: a) übh.: alveus haurit aquas, läßt es eindringen, Ov.: lucem, an das Licht streben, Verg. – b) insbes., schlürfen, trinken, sanguinem caprinum, venenum, Aur. Vict.: hauriendum sanguinem laniandaque viscera nostra praebere, Liv.: non respirare in hauriendo, Plin. – 2) übtr.: a) hinunterschlingen, verschlingen, verzehren, cibos integros, Col.: solidos cervos, Plin.: ardentes ore carbones, Val. Max. – v. Lebl., aggerem ac vineas incendium hausit, Liv.: multos hausit flamma, Liv.: cunctos incendium hausit, Tac.: Pompei theatrum igni fortuito haustum, Tac.: multos hausere gurgites, Liv.: arbores in profundum haustae (sunt), stürzten, Liv.: hauriri urbes terrae hiatibus, Plin.; vgl. Mützell Curt. 4, 3 (12), 4. Dräger Tac. ann. 3, 72. Heräus Tac. hist. 4, 60, 17. – poet., pariter pallor ruborque purpureas hausere genas, zogen gleichs. die Wangen in sich = überströmten die W., Stat. – b) insbes., mit den Augen od. Ohren verschlingen = gierig auffassen (s. Forbiger Verg. Aen. 4, 159), vocem his auribus hausi, Verg.: strepitumque exterritus hausit, vernahm, Verg. – 3) bildl.: a) im allg.: alqd cogitatione, in G. in vollen Zügen trinken, Cic.: animo spem inanem, schöpfen, Verg.: hoc animo hauri, nimm es zu Herzen, Verg.: expugnationes urbium, populationes agrorum, raptus penatium hauserant animo, hatten sich im Geiste geweidet an usw., Tac.: fontes adire remotos atque haurire praecepta vitae beatae, gleichs. schöpfen, Hor.: studium philosophiae acrius, dem St. der Ph. zu eifrig obliegen, Tac.: artes u. dgl., in sich aufnehmen, Tac. (vgl. Pabst Tac. dial. 28 extr.). – b) insbes., irgend eine Freude od. ein Leid gleichs. einschlürfen, voluptates, Cic.: insolitas voluptates, Tac.: illum dolorem vel acerbissimum, jenen so bittern Kelch des Leidens leeren, Cic. – / Archaist. Imperf. hauribant, Lucr. 5, 1322: Perf. haurierint, Varro LL. fr. 14, p. 267 M., haurierant, Vulg. Ioann. 2, 9 cod. Fuld.: Supin. hauritu, Apul. met. 2, 15: Part. Perf. Pass. hauritus, Apul. met. 3, 24 u. 6, 13: Part. Fut. act. hauriturus, Iuvenc. 2, 253. Dracont. carm. ined. 2, 124 D., hausurus, Verg. Aen. 4, 383. Sil. 7, 584; 16, 11. Stat. Ach. 1, 667. Claud. rapt. Pros. 3, 267: Perf. hausus sum als Depon., foramen quo Ditem patrem... fama est lucem hausum (esse), Solin. 5, 15.

    lateinisch-deutsches > haurio

  • 14 ignis

    īgnis, is, Abl. e u. ī, m. (altind. agnī-h), das Feuer, I) eig.: A) im engern Sinne: 1) im allg.: ignis aëre purior, Ov.: ignis multus, Caes.: vivus ignis, lebendiges Feuer = brennende Kohlen, Vell.: e cavernis maris ignium eruptio, Sen.: versare in igne, am F., Hor.: ignem concipere od. comprehendere, Feuer fangen, Cic. u. Caes.: ignem accendere, Verg.: ignem ab igne capere, Feuer (Licht) am Feuer (Lichte) anzünden, Cic.: operibus ignem inferre, Caes.: alqm igni cremare, necare, interficere, Caes.: dare alimenta igni, Curt.: dare alqd igni, Val. Flacc., ignibus, Prop.: ferro ignique, s. ferrumno. II, 2. – aestivi ignes, Prop.: illi sempiterni ignes, quae sidera et stellas vocatis, Cic.: malleoli ignesque, Feuerstoffe, Auct. b. Alex. – im Bilde, von verderbenbringenden Zuständen od. Pers., die Flamme, der Brand, quem ille obrutum ignem reliquerit, ita ut toties novum ex improviso incendium daret, eum se exstincturum, Liv.: ne parvus hic ignis incendium ingens exsuscitet, Liv.: et Syphacem et Carthaginienses, nisi orientem illum ignem oppressissent, ingenti mox incendio arsuros, Liv. – 2) insbes.: a) die Feuersbrunst, pluribus simul locis, et iis diversis, ignes coorti sunt, Liv. 26, 27, 5: idem annus gravi igni urbem affecit (suchte heim), Tac. ann. 6, 45. – b) das Wachtfeuer, ignes Thessali, Hor.: ignes fieri prohibuit, Caes.: ignibus exstinctis, Liv. – c) der Feuerbrand, Plur., ignibus armata ingens multitudo facibusque ardentibus tota collucens, Liv.: instrumenta necis ferrumque ignesque parantur, Ov. – d) die Flamme des Scheiterhaufens, der brennende Scheiterhaufen, in ignem ponere, Ter.: alienis ignibus ardent, Ov.: ignes supremi, Begräbnisflamme, Ov. – e) der Feuerstrahl = Blitzstrahl, der Blitz, ignis coruscus, Hor.: Plur., ignes trisulci, rutili, Ov.: elisi nubibus, Ov.: saevi (v. einem Blitz), Ov. – f) das Feuer, Licht der Gestirne, ignes curvati lunae, feurige Sichel, Hor.: ignes minores, die kleinern Lichter des Himmels, die Sterne, Hor. – B) im weitern Sinne: a) die Glut, Hitze, ignes solis, Ov.: u. so siderei, Phoebei, Ov.: diurni, die Tagesglut, Ov.: aëris, Ov. – b) das Feuer, der Glanz, Schimmer, das Funkeln, der Gestirne, Hor.: der Edelsteine, Mart.: der Metalle, Claud.: der Augen, Cic. Tim. 49. – c) das Feuer der Wangen, die Röte, Cic. Tim. 40 M. Stat. Ach. 1, 516: dah. sacer ignis, die sogenannte »Rose«, das »Antoniusfeuer«, od. sonst heftige Entzündungen des Körpers, Verg.: von der Rose (erysipelas) unterschieden, Cels. – II) übtr.: 1) im allg.: quidam divinus ignis ingenii et mentis, Cic. fr.: huic ordini novum ignem subieci, d.i. Grund zum Hasse, Cic.: igni spectatus, der die Feuerprobe ausgehalten, Cic.: ebrietas ignis in igne fuit, der Rausch goß Öl in das Feuer, Ov. – 2) insbes., das leidenschaftliche Feuer, die Glut, a) die Glut der Begeisterung, aetherii ignes, Ov. fast. 1, 473: laurigeri ignes, Stat Ach. 1, 509. – b) das Feuer, die Glut der Liebe, die Liebe, Hor. u. Ov.: castissimi ignes Porciae, Val. Max.: secundus, Liebe, Ehe, Prud.: miseram tuis dicens ignibus uri, Hor. – meton., die Flamme = die geliebte Person selbst (vgl. Prisc. de XII vers. Aen. § 62), Hor. epod. 14, 13: meus ignis, Verg. ecl. 3, 66. Ov. am. 2, 16, 11: tuus ignis, Ov. am. 3, 9, 50. – c) die Zornesglut, Wut, exarsere ignes animo, Verg. Aen. 2, 575: saevos irarum concipit ignes, Val. Flacc. 1, 748. – / Über die Ablative igne u. ignī s. Neue-Wagener Formenl.3 1, 340 u. 341 u. Georges Lexik. d. lat. Wortf. S. 333.

    lateinisch-deutsches > ignis

  • 15 pervado

    per-vādo, vāsī, vāsum, ere, I) hindurchgehen, hindurchdringen, u. tr. = durchgehen, durchdringen, A) eig.: per aequa et iniqua loca, Liv.: incendium per agros pervasit, Cic.: per omnes velut continens incendium pervasurum, Liv.: venenum artus pervasit, Tac.: pervasā urbe, pervasis regionibus, Amm.: paulatim perfidiae istius tabes pleraque Hispaniae pervaserat, Sulp. Sev. – B) übtr.: erat etiam alia gravis atque vehemens opinio, quae animos gentium barbararum pervaserat, Cic.: fama urbem pervasisset, Liv.: pervasit iam multos ista persuasio, Quint. – II) bis an ein Ziel hingelangen, hinkommen, -dringen, A) eig.: in Italiam, Cic.: in Asiam, Liv.: ad castra, Liv.: in nares, Cic.: domum pervadit aegerrime, Apul.: quācumque pervaserat eques, Liv. – B) übtr., wohin gelangen, einen Punkt erreichen, locus nullus est, quo non libido hominum pervaserit, Cic.: an vero ullam usquam esse oram tam desertam putatis, quo non illius diei fama pervaserit? Cic.: terror in totam penitus aciem pervasit, Liv.: quas in oras morbus illius furoris pervaserat, Cic. Vgl. Halm Cic. de imp. Pomp. 23. Weißenb. Liv. 45, 10, 1. Krebs-Schmalz Antib.7 Bd. 2. S. 293.

    lateinisch-deutsches > pervado

  • 16 restinguo

    restinguo, stīnxī, stīnctum, ere, auslöschen, löschen, I) eig.: ignem, Cic.: incendium, Hirt. b. G. (bildl., incendium belli civilis, belli Punici, Cic.): aggerem, den brennenden Wall, Caes.: calcem, Plin.: calx restincta, Inscr.: carbo restinctus, Plin.: absol., ad restinguendum concurrunt, zum Löschen, Caes. – II) übtr.: a) löschen, dämpfen, mäßigen, stillen, sitim, Cic.: ardorem cupiditatum, Cic.: mentes auditorum inflammatas, Cic.: odium alcis, Cic.: peroratio inflammans restinguensque, Cic. – b) übh. dämpfen, vernichten, vertilgen, hemmen, verba (irae plena) unā lacrimulā, Ter.: morbum, Plin.: ictus scorpionum, Plin.: venena, Plin.: studia, Cic.: sermunculum omnem rest. aut sedare, allem Geklatsche auf einmal oder nach u. nach den Mund stopfen, Cic.: animos hominum sensusque morte restingui, aufhören, Cic.: cimices, töten, Plin. 29, 62.

    lateinisch-deutsches > restinguo

  • 17 traicio

    trāicio (trānsicio), iēcī, iectum, ere (trans u. iacio), I) eine Person od. Sache, hinüber-, über etw. usw. hinwerfen, -schießen, -bringen, A) im allg.: telum, Caes.: vexillum trans vallum, Liv.: pedes super acervos, Prop.: pondus (corporis) equo alterno, Prop. – B) insbes.: 1) über od. um etw. hinziehen, -führen, -legen, malos antemnasque de nave in navem, hinüberbiegen, hinüberragen lassen, Liv.: rudentem, von einem Ufer bis zum anderen, Ov.: traiecto in fune columbam suspendit, umschlungen um den Mastbaum, Verg.: pontibus traiectis, hinübergelegt (von einem Turme zum anderen), Hirt. b.G. – 2) durch etw. stecken, durchstecken, perticas, Varro: traiectus per aurem surculus, Plin. – 3) hinübergießen, -schütten, alqd in alia vasa, Varro: in caccabum, Scrib. Larg. – 4) hinüber-, hinbringen, -schaffen, a) übh.: pecora in saltus, Iustin.: membra super acervum levi pede, darüberspringen, Ov.: bildl., aliquid ex illius invidia in te, Cic. – b) über einen Fluß, über einen Berg usw., hinübersetzen, übersetzen, legiones in Siciliam, Liv.: copias trans fluvium, Liv.: Marius traiectus in Africam, übergesetzt, hinübergegangen, Cic.: traiectus in Galliam, Tac.: bildl., dolore traiecto in cor, Hor.: mit Acc. des Ortes, equitum magnam partem flumen, Caes.: Rhodanum copias omnes, Planc. in Cic. ep.: m. Adv., dum istinc copiae traiciantur, Cic. ep. – refl. (mit u. ohne se) = hinüberfahren, übersetzen, überfahren, sese ex regia ad alqm, Caes.: sese in regnum Bogudis, Asin. Poll. in Cic. ep.: sese duabus navibus in Africam, Liv.: u. bl. Cassandriam inde, Liv.: tr. ex Hispania in Mauritaniam, Liv.: in Africam, Liv.: tr. huc hibernis iam mensibus, Suet.: ne classis ex Africa traiceret, Liv.: nando tr., hinüberschwimmen, Liv. u. Suet. – m. Acc. des Ortes, über den man setzt, überschreiten, tr. se Isaram, tr. se Alpes, Brut. in Cic. ep.: tr. Trebiam navibus, Liv. – m. Abl. des Gewässers, auf dem man fährt, Aegaeo mari traiecit, Liv.: dah. amnis traiectus, überschritten, Liv. – m. 1. Supin., cum ea centum navium classe, si videretur ei, praedatum in Africam traiceret, Liv. 27, 22, 9. – c) (refl.) v. Feuer, hinüberschlagen, bildl., ad nos traiecturum illud incendium esse, Liv.: cum traiecturum id incendium velut ex continentibus tectis in alteram tam propinquam provinciam esset, Liv.: traiecturum id malum in coloniam, Liv. – II) über- od. durchwerfen, durchdringen, 1) überwerfen, murum iaculo, Cic. de fin. 4, 22: ut (nemora) transiaci ne sagittis quidem possint, Solin. 52, 46. – 2) durchwerfen, -dringen, a) mit einem Geschosse usw., = durchbohren, erstechen, alqm, Caes.: se, Auct. b. Afr.: se cultro coquinari, Varro fr.: alqm gladio, Auct. b. Alex.: alqm venabulo, Liv.: alci utrumque femur tragulā, Caes.: lanceā infe stā medium femur alcis, Hirt. b.G.: sibi gladio pectus, Auct. b. Afr.: cervum sparo tragulāve, Varro fr.: tegimentum tormento, Caes. – b) reitend durchdringen, durchbrechen, pars magna equitum mediam traiecit aciem, Liv. 42, 7, 7. – / transiaci, Solin. 52, 46 (s. oben no. II, 1).

    lateinisch-deutsches > traicio

  • 18 concurro

    concurro, ĕre, concurri (qqf. concucurri), concursum - intr. - [st2]1 [-] courir ensemble vers un lieu, accourir en foule, affluer; se réfugier, recourir. [st2]2 [-] courir l'un vers l'autre, se réunir en courant. [st2]3 [-] courir l'un sur l'autre, se lancer l'un sur l'autre, se heurter, s’entrechoquer, combattre, lutter; venir en concurrence (t. de droit). [st2]4 [-] coïncider, arriver.    - concurrere ad Perdiccam opprimendum, Nep. Eum. 3, 1: se réunir pour perdre Perdiccas.    - os concurrit, Sen. Ir. 3, 15, 1: les lèvres se serrent.    - concurritur undique ad incendium restinguendum, Cic. Phil. 10: on accourt de toutes parts pour éteindre l'incendie.    - concurritur, Hor.: on se bat.    - cognito ejus consilio ad arma concurritur, Caes. BG. 7: son dessein une fois connu, on court aux armes.    - populis ad Leonidam concurrentibus: les peuples (de Sicile) ayant recours à Léonidas.    - concurrere inter se: en venir aux mains.    - concurrere cum aliquo (contra aliquem): en venir aux mains avec qqn.    - cum infestis signis concurrunt: enseignes déployées, ils se heurtent = ils en viennent aux mains.    - concurrit saepe, Cic.: il arrive souvent.
    * * *
    concurro, ĕre, concurri (qqf. concucurri), concursum - intr. - [st2]1 [-] courir ensemble vers un lieu, accourir en foule, affluer; se réfugier, recourir. [st2]2 [-] courir l'un vers l'autre, se réunir en courant. [st2]3 [-] courir l'un sur l'autre, se lancer l'un sur l'autre, se heurter, s’entrechoquer, combattre, lutter; venir en concurrence (t. de droit). [st2]4 [-] coïncider, arriver.    - concurrere ad Perdiccam opprimendum, Nep. Eum. 3, 1: se réunir pour perdre Perdiccas.    - os concurrit, Sen. Ir. 3, 15, 1: les lèvres se serrent.    - concurritur undique ad incendium restinguendum, Cic. Phil. 10: on accourt de toutes parts pour éteindre l'incendie.    - concurritur, Hor.: on se bat.    - cognito ejus consilio ad arma concurritur, Caes. BG. 7: son dessein une fois connu, on court aux armes.    - populis ad Leonidam concurrentibus: les peuples (de Sicile) ayant recours à Léonidas.    - concurrere inter se: en venir aux mains.    - concurrere cum aliquo (contra aliquem): en venir aux mains avec qqn.    - cum infestis signis concurrunt: enseignes déployées, ils se heurtent = ils en viennent aux mains.    - concurrit saepe, Cic.: il arrive souvent.
    * * *
        Concurro, concurris, concurri, concursum, concurrere. Cic. Courir ensemble.
    \
        Concurrere alicui obuiam. Terent. Courir au devant.
    \
        Concurrere ad arma. Caesar. Quand une assemblee de gens courent prendre les armes.
    \
        Concurrere dicuntur milites. Cic. Quand deux ennemis courent l'un sur l'autre, et choquent.
    \
        Concurrunt inter se equites. Caesar. Les gens de cheval courent, ou joustent les uns contre les autres.
    \
        Concurrere alicui. Virgil. Courir sur aucun, et se combatre à luy.
    \
        Frontibus aduersis concurrere. Lucret. Heurter.
    \
        Bello concurrere alicui. Virgil. Faire la guerre à aucun.
    \
        Monstris concurrere. Valer. Flac. Combatre contre les monstres.
    \
        Tot concurrunt verisimila. Terent. S'assemblent ensemble, et concurrent.
    \
        Concurrunt multae opiniones, quae mihi animum exaugeant. Terent. Il y a grande concurrence d'opinions.
    \
        Nomina concurrunt. Cic. Les debtes qui me sont deues montent autant que les debtes que je doy, Ce qui m'est deu est equipollent à ce que je doy, Ce qui m'est deu est suffisant pour payer et acquicter ce que je doy.
    \
        Concurrit os ad rogandum. Seneca. La contenance du visage sert et aide à la priere.
    \
        Obscoene literae concurrunt. Cic. Se rencontrent vilainement. Comme qui diroit Cum nobis, hic auditur ablatiuus obscoenus Cunno, velut a nominatiuo Cunnus.
    \
        Verba extrema cum consequentibus primis ita iungere, vt neve aspere concurrant, neve vastius diducantur. Cic. Que la rencontre des mots ne soit rude et aspre.
    \
        Raptim in eam sententiam pedarii concurrerunt. Cic. Ils vindrent et passerent tous de ce costé, et furent de ceste opinion.
    \
        Licet concurrant plebei omnes philosophi, etc. Cic. Quand ores ils assembleroyent ensemble toutes leurs forces.
    \
        Statim concurrere de iure. Cic. Commencer à courir dés le lieu où le jugement a esté donné.
    \
        Concurrere cum summa, cui opponitur Excedere. Vlpian. Qui est pareil et esgal à la somme.
    \
        Concurrere. Vlpian. Estre concurrent et participant.
    \
        In haereditatem legitimam fratri concurrere. Papinianus. Pretendre ou avoir pareil droict que son frere en l'heritage, Estre concurrent, etc.
    \
        Concurrere, Confluere. Celsus. S'assembler de plusieurs lieux en un, Venir en affluence et abondance.
    \
        Concurrit materia. Cels. La matiere conflue, S'assemble, S'amasse.
    \
        Concurrere, Euenire, Contingere. Propert. Advenir.
    \
        Somnia concurrunt. Cic. Surviennent, Adviennent.

    Dictionarium latinogallicum > concurro

  • 19 continens

    [ABCU]A - continens, continentis, part. prés. de contineo: [st1]1 [-] qui retient; qqf. qui se contient.    - vinculum continens libertatem dehiscendi, Plin.: lien qui empêche la fente de s'ouvrir.    - satis attente continens discipulos, Gell.: qui exerce sur ses élèves une surveillance active.    - non continens quin... Vell.: ne pouvant s'empêcher de... [st1]2 [-] qui renferme.    - libri omne doctrinarum genus continentes, Gell.: livres où sont traités toutes sortes de sujets. [st1]3 [-] attenant, contigu, voisin, qui touche (à), joint à.    - continens alicui rei (cum aliqua re): attenant à, qui touche (à).    - continentem ripae collem occupat, Caes. BC. 1, 14, 3: il occupe la colline qui touche la rive.    - continens aer mari, Cic. N. D. 2, 45, 117: l'air qui touche à la mer.    - continens cum Ciliciâ pars, Cic.: partie qui confine à la Cilicie.    - continentia verba, Cic.: mots unis.    - continens imber, Suet.: pluie continuelle.    - continentia cum ipso negotio, Cic.: ce qui tient au fait lui-même.    - diebus continentibus, Caes. BC. 3, 84: les jours suivants. [st1]4 [-] continu, ininterrompu, consécutif.    - timori malum continens, Liv. 5, 39, 8: mal qui succède immédiatement à la crainte.    - continens agmen, Liv.: troupe marchant à la file.    - continens agmen migrantium, Liv. 1, 29, 4: la longue file de ceux qui partaient en exil.    - continens genus, Cic.: générations successives.    - continentes silvae, Caes.: forêts d'une grande étendue.    - continentes ruinae, Liv. 21, 8, 5: large brèche.    - continens terra (continens ripa): le continent.    - continens incendium, Curt.: incendie général.    - continente spiritu, Cic.: sans reprendre haleine.    - ex continenti, Just. (in continenti, Dig.) [s.-ent. tempore] = continuo, statim: incontinent, sur l'heure. [st1]5 [-] qui se contient, maître de soi, sobre, tempérant.    - continentior in vita hominum quam in pecunia, Caes.: plus clément que désintéressé.    - nemo est magis continens, Plaut.: il n'est personne de plus rangé. [ABCU]B - continens, entis: [st1]1 [-] fém. (s.-ent. terra): la terre ferme, le continent.    - abl. -ente, souv. -enti. [st1]2 [-] n. ce qui renferme, le principal, l’essentiel (au plur. les lieux contigus).    - continentia (s.-ent. loca): les lieux contigus, les environs.    - continentia urbis, Dig.: les faubourgs de la ville.    - continens causae, Quint.: l'essentiel de la cause, le point fondamental de la cause.
    * * *
    [ABCU]A - continens, continentis, part. prés. de contineo: [st1]1 [-] qui retient; qqf. qui se contient.    - vinculum continens libertatem dehiscendi, Plin.: lien qui empêche la fente de s'ouvrir.    - satis attente continens discipulos, Gell.: qui exerce sur ses élèves une surveillance active.    - non continens quin... Vell.: ne pouvant s'empêcher de... [st1]2 [-] qui renferme.    - libri omne doctrinarum genus continentes, Gell.: livres où sont traités toutes sortes de sujets. [st1]3 [-] attenant, contigu, voisin, qui touche (à), joint à.    - continens alicui rei (cum aliqua re): attenant à, qui touche (à).    - continentem ripae collem occupat, Caes. BC. 1, 14, 3: il occupe la colline qui touche la rive.    - continens aer mari, Cic. N. D. 2, 45, 117: l'air qui touche à la mer.    - continens cum Ciliciâ pars, Cic.: partie qui confine à la Cilicie.    - continentia verba, Cic.: mots unis.    - continens imber, Suet.: pluie continuelle.    - continentia cum ipso negotio, Cic.: ce qui tient au fait lui-même.    - diebus continentibus, Caes. BC. 3, 84: les jours suivants. [st1]4 [-] continu, ininterrompu, consécutif.    - timori malum continens, Liv. 5, 39, 8: mal qui succède immédiatement à la crainte.    - continens agmen, Liv.: troupe marchant à la file.    - continens agmen migrantium, Liv. 1, 29, 4: la longue file de ceux qui partaient en exil.    - continens genus, Cic.: générations successives.    - continentes silvae, Caes.: forêts d'une grande étendue.    - continentes ruinae, Liv. 21, 8, 5: large brèche.    - continens terra (continens ripa): le continent.    - continens incendium, Curt.: incendie général.    - continente spiritu, Cic.: sans reprendre haleine.    - ex continenti, Just. (in continenti, Dig.) [s.-ent. tempore] = continuo, statim: incontinent, sur l'heure. [st1]5 [-] qui se contient, maître de soi, sobre, tempérant.    - continentior in vita hominum quam in pecunia, Caes.: plus clément que désintéressé.    - nemo est magis continens, Plaut.: il n'est personne de plus rangé. [ABCU]B - continens, entis: [st1]1 [-] fém. (s.-ent. terra): la terre ferme, le continent.    - abl. -ente, souv. -enti. [st1]2 [-] n. ce qui renferme, le principal, l’essentiel (au plur. les lieux contigus).    - continentia (s.-ent. loca): les lieux contigus, les environs.    - continentia urbis, Dig.: les faubourgs de la ville.    - continens causae, Quint.: l'essentiel de la cause, le point fondamental de la cause.
    * * *
        Continens, pen. corr. Adiectiuum. Liu. Joignant, Entretenant.
    \
        Longum agmen, nec continens. Liu. Ne s'entretenant point.
    \
        Labore continenti omnia superare. Caesar. Par labeur continuel.
    \
        Biduo continenti. Sueton. Deux jours tout de suite.
    \
        Cursu continenti sequi fugientem. Liu. D'une course continue, Sans soy reposer.
    \
        Imber continens. Liu. Une pluye continuelle, qui ne cesse point.
    \
        Velut continenti incendio omnia ardere visa. Curtius. Comme s'il n'y eust eu qu'un feu.
    \
        Oratio continens. Cic. Un propos qui n'est point interrompu, Qui va tout d'un train, sans qu'aucun rompe la parolle.
    \
        Continens, pen. corr. Terent. Qui s'abstient, et se garde principalement de hanter femmes, Continent.
    \
        Parcus et continens. Plin. Sobre, Espargnant, et qui n'ha cure d'argent, et aussi s'abstient de toutes autres voluptez.
    \
        In continenti. Sub. tempore. Vlpianus. Incontinent.
    \
        Continens, et firmamentum causae dicitur Latine, quod Punctum litis decisorium vocant. Cic. Le poinct principal de tout le proces et de la matiere, Le poinct peremptoire et decisif de la matiere.
    \
        Continens, Substantiuum, foem. gen. Plin. Terre ferme.

    Dictionarium latinogallicum > continens

  • 20 ignis

    ignis, is, m. [st2]1 [-] le feu (élément), feu, incendie, flamme. [st2]2 [-] bûcher; cuisson. [st2]3 [-] feu du foyer. [st2]4 [-] météore enflammé, astre, feu d'un camp, torche, éclair, foudre. [st2]5 [-] feu (d'une passion), ardeur, flamme, amour; objet aimé.    - abl. sing. igni; igne surtout chez les poètes et après Auguste.    - aqua et igni alicui interdicere: interdire l’eau et le feu à qqn (= l’exiler).    - ferro et igni: par le fer et par le feu.    - omnia igni ferroque populari, Fl.: mettre tout à feu et à sang.    - pati ab igne ignem capere, Cic. Off. 1, 16, 52: laisser prendre du feu à son feu.    - in ignem inferre, Caes. BG. 6, 19: mettre sur le bûcher.    - ignium jactu circumveniri, Tac.: être enveloppé par les feux lancés de toutes parts.    - ignem operibus inferre, Caes. BC. 2, 14, 1: mettre le feu aux ouvrages.    - armati ignibus, Liv.: armés de brandons.    - inter ignes luna minores, Virg.: la lune au milieu des étoiles qu'elle fait pâlir.    - quem ille obrutum ignem reliquerit, Liv. 10: ce feu qu'il a laissé sous la cendre.    - rem igni dare, Virg.: mettre le feu à une chose, livrer une chose aux flammes.    - ne parvus hic ignis (= Hannibal) incendium ingens exsuscitet, Liv. 21, 3, 6: de peur que cette faible étincelle (= Hannibal) n'allume un vaste incendie.    - ignes Amarryllidis, Ov.: les amours d'Amarryllis.    - meus ignis, Virg.: celui pour qui je brûle.    - ignis sacer: feu sacré (sorte d'érésipèle).
    * * *
    ignis, is, m. [st2]1 [-] le feu (élément), feu, incendie, flamme. [st2]2 [-] bûcher; cuisson. [st2]3 [-] feu du foyer. [st2]4 [-] météore enflammé, astre, feu d'un camp, torche, éclair, foudre. [st2]5 [-] feu (d'une passion), ardeur, flamme, amour; objet aimé.    - abl. sing. igni; igne surtout chez les poètes et après Auguste.    - aqua et igni alicui interdicere: interdire l’eau et le feu à qqn (= l’exiler).    - ferro et igni: par le fer et par le feu.    - omnia igni ferroque populari, Fl.: mettre tout à feu et à sang.    - pati ab igne ignem capere, Cic. Off. 1, 16, 52: laisser prendre du feu à son feu.    - in ignem inferre, Caes. BG. 6, 19: mettre sur le bûcher.    - ignium jactu circumveniri, Tac.: être enveloppé par les feux lancés de toutes parts.    - ignem operibus inferre, Caes. BC. 2, 14, 1: mettre le feu aux ouvrages.    - armati ignibus, Liv.: armés de brandons.    - inter ignes luna minores, Virg.: la lune au milieu des étoiles qu'elle fait pâlir.    - quem ille obrutum ignem reliquerit, Liv. 10: ce feu qu'il a laissé sous la cendre.    - rem igni dare, Virg.: mettre le feu à une chose, livrer une chose aux flammes.    - ne parvus hic ignis (= Hannibal) incendium ingens exsuscitet, Liv. 21, 3, 6: de peur que cette faible étincelle (= Hannibal) n'allume un vaste incendie.    - ignes Amarryllidis, Ov.: les amours d'Amarryllis.    - meus ignis, Virg.: celui pour qui je brûle.    - ignis sacer: feu sacré (sorte d'érésipèle).
    * * *
        Ignis, huius ignis, masc. gen. Le feu.
    \
        Pugnax aquae ignis. Ouid. Contraire et repugnant à l'eaue.
    \
        Abolitum corpus igni. Tacit. Tout bruslé et consumé.
    \
        Vlmos igni dare. Virgil. Mettre dedens le feu.
    \
        Ignem facere. Caesar. Allumer le feu.
    \
        Ignem operibus inferre. Caes. Mettre le feu dedens.
    \
        Moliri ignem. Virgil. Jecter du feu.
    \
        Ignem ignes procudunt. Lucret. Font, Engendrent, Produisent.
    \
        Ignem subiicere. Cic. Mettre le feu.
    \
        Liquidus ignis. Virgil. L'element du feu.
    \
        Astrorum ignes. Virgil. Les claires estoilles et luisantes.
    \
        Tremuli ignes. Lucret. La lueur et splendeur du soleil tressaillant.
    \
        Fulmineus ignis. Lucret. Le feu de fouldre.
    \
        Crebris micat ignibus aether. Virgil. D'esclers.
    \
        Rapidus ignis Iouis. Virgil. Fouldre.
    \
        Meus ignis Amyntas. Virgil. Mes amours que j'ayme ardamment.
    \
        Caeco carpitur igni. Virgil. Elle est esprinse d'amour.
    \
        Subiicere ignem, per translationem. Cicero. Bailler matiere d'envie.
    \
        Ignis sacer. Plin. Le feu sainct Antoine, Estiomene.

    Dictionarium latinogallicum > ignis

См. также в других словарях:

  • Incendĭum — (lat.), 1) Feuersbrunst; 2) Brandstiftung. Incendiarius, Brandstifter …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Incendium —    • Incendĭum,          умышленный поджог, за который законы XII таблиц назначали тяжкое, нам, впрочем, неизвестное наказание. Lex Cornelia de sicariis причислило это преступление к разряду преступлений убийства, lex Pompeia de vi и lex Iulia de …   Реальный словарь классических древностей

  • incendium — index conflagration Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • INCENDIUM — vel nominâsse inter epulas, infaustum apud Rom. Plin. l. 28. c. 2. Incendia inter epulas nominata, aquis sub mensis profusis abominamur. teste Suet. in Aug. c. 30. Adversus mendix excubias nocturnas, vigilesque commentus est. Strab. l. 5. Dione l …   Hofmann J. Lexicon universale

  • incendium — in·cen·di·um …   English syllables

  • incendium — …   Useful english dictionary

  • incendium are alieno non exuit debitorem — /insend(i)yam iriy aeliyiynow non egzyuwat debatoram/ A fire does not release a debtor from his debt …   Black's law dictionary

  • incendium are alieno non exuit debitorem — /insend(i)yam iriy aeliyiynow non egzyuwat debatoram/ A fire does not release a debtor from his debt …   Black's law dictionary

  • Incendium aere alieno non exult debitorem — A fire does not discharge a debtor of his debt …   Ballentine's law dictionary

  • Parva saepe scintilla contempta magnum excitat incendium. — См. Мала искра велики вещи сожигает …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • Oleum in incendium. — См. Огонь маслом заливать, лишь огня прибавлять …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»