-
1 idealizm
m sgt (G idealizmu) 1. Filoz. idealism 2. Szt. idealism 3. (marzycielstwo) idealism- młodzieńczy idealizm youthful idealism- □ idealizm obiektywny Filoz. objective idealism- idealizm subiektywny Filoz. subjective idealism- idealizm transcendentalny Filoz. transcendental idealism* * ** * *mi1. (= brak realizmu) idealism; (= marzycielstwo) daydreaming.2. fil., sztuka, teor.lit. idealism.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > idealizm
-
2 materializm
m sgt (G materializmu) Filoz. materialism- doktryna materializmu a materialist(ic) doctrine- □ materializm dialektyczny Filoz. dialectical materialism- materializm ekonomiczny Filoz. economic materialism- materializm historyczny Filoz. historical materialism* * ** * *mifil., pot. (= komercjalizm) materialism.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > materializm
-
3 dow|ód
m (G dowodu) 1. (przyjaźni, autentyczności, zdrady) proof U; (wdzięczności, szacunku) token- niezbity dowód proof positive, conclusive evidence- namacalny dowód tangible evidence- uznać coś za dowód czegoś to take sth as proof a. evidence of sth- potraktował list jako dowód jej życzliwości he took the letter as evidence a. a sign of her good will- przedstawiać konkretne/niepodważalne dowody to present a. provide concrete/conclusive evidence- brak dowodów na poparcie tej tezy there’s little evidence in support of a. to support the thesis- dać dowód a. składać dowody odwagi/poświęcenia/zaangażowania to demonstrate a. prove one’s courage/devotion/commitment- był zmęczony, najlepszy dowód, że zasnął nawet nie zdejmując butów he proved how tired he was by falling asleep without even taking his shoes off- nie mam w ręku dowodów na to, że ona kłamie I haven’t any proof that she’s lying- na dowód przytoczył kilka przykładów as proof a. evidence he cited several examples- w a. na dowód wdzięczności/uznania as a a. in token of one’s gratitude/appreciation- przyjmij, proszę, ten drobiazg w dowód pamięci please accept this (gift as a) small token of remembrance2. Prawo proof U, evidence U- niezbity/niepodważalny dowód incontrovertible evidence- dowody poszlakowe/potwierdzające cirumstantial/corroborating evidence- dowód rzeczowy material evidence- dowód a. dowody obrony evidence for the defence- dowód przeciwko komuś the evidence against sb- zwolniony z braku dowodów released for a. due to lack of evidence- gromadzić/przedstawiać dowody to gather a. amass/to give a. present evidence- nie ma wystarczających dowodów, żeby go skazać there’s insufficient evidence to convict him3. (dokument) (wpłaty, dostawy, odbioru przesyłki, zakupu) receipt; (własności) proof U- dowód nadania przesyłki pocztowej certificate of posting GB, registered mail receipt US- dowód tożsamości identification U, ID4. Filoz., Mat. proof- przeprowadzić dowód twierdzenia Pitagorasa to prove Pythagoras’ theorem- dowód na istnienie Boga Filoz., Relig. evidence a. proof of the existence of God- dowód ontologiczny Filoz., Relig. ontological argument- dowód osobisty Admin. (national) identity a. ID card- dowód przez sprowadzenie do sprzeczności Filoz. reductio ad absurdum- dowód z Pisma Świętego Relig. scriptural evidence■ żądać od kogoś dowodu miłości pot. to demand that sb prove their love by having sex- dać komuś dowód miłości pot. to prove that one loves sb by having sexThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dow|ód
-
4 nau|ka
f 1. sgt (wiedza) learning; (ścisła) science; (badania) research- nauka polska/światowa Polish/international academic research- człowiek nauki a scholar- gałąź/dziedzina nauki a branch/field of learning a. knowledge- świat nauki the world of science- gatunek nieznany nauce a species unknown a. new to science- poświęcić się nauce to devote oneself to research a. to scholarly pursuits- zajmować się nauką to be engaged in research a. academic work- zrobić coś dla dobra nauki to do sth in the interests of science- zwiększyć nakłady na naukę to increase spending on research2. (dziedzina) science- rozwój nauk ekonomicznych development of economics- nauki medyczne medical sciences- nauka o języku linguistics3. (teoria) theory, doctrine- nauka Freuda Freud’s theories a. theory- wiedza o wszechświecie oparta na nauce Ptolemeusza knowledge of the cosmos based on Ptolemy’s teachings4. Szkol. (edukacja) study, learning; (w szkole) schooling- nauka czytania i pisania learning to read and write- nauka gry na fortepianie learning to play the piano- nauka zawodu apprenticeship- oddać kogoś na naukę do krawca to apprentice sb to a tailor- nauka przychodziła jej łatwo/z trudem she was a quick a. fast/slow learner- łożyć na czyjąś naukę to pay for sb’s schooling- mieć trudności w nauce to have learning difficulties- oderwać się od nauki to tear oneself away from one’s studies- odnosić sukcesy w nauce to do well in one’s studies- przykładać się do nauki to apply oneself to study, to study diligently- robić postępy w nauce to make good progress with one’s studies- zaniedbywać się w nauce to neglect one’s studies- dzień wolny od nauki a day off school- jutro nie ma nauki (w szkole) there are no classes a. lessons tomorrow5. (morał) lesson- wyciągnąć naukę z przeszłości to draw a lesson from the past- nauka płynąca z bajki the moral of a fable- jaka z tego płynie nauka? what lesson can be drawn from that?6. Relig. sermon- wierni wysłuchali nauki biskupa the congregation listened to the bishop’s sermon- □ nauka Kościoła Relig. the Church’s teachings- nauka religii Relig. religious instruction a. education- nauki humanistyczne humanities, arts- nauki idiograficzne Filoz. idiographic sciences- nauki normatywne Filoz. normative sciences- nauki polityczne Polit. political science- nauki przyrodnicze natural sciences- nauki społeczne Socjol. social science(s)- nauki ścisłe exact sciences- nauki wyzwolone Hist. liberal arts■ nauka nie poszła w las przysł. the lesson has been learned a. hasn’t been forgotten a. hasn’t been wastedThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nau|ka
-
5 nazw|a
f name- nazwy ulic street names- nazwa geograficzna a place name, a geographical name- nazwy fachowe a nomenclature- nadawać czemuś nazwę to name sth, to give sth a name- statkowi nadano nazwę „Batory” the ship was named ‘Batory’- nosić nazwę to be called- Petersburg nosi nazwę „Wenecji północy” St. Petersburg is called ‘the Venice of the North’- deser lodowy pod nazwą „Ambrozja” an ice-cream dessert called ‘Ambrozja’- znam to pod inną nazwą I know it by another name- jak sama nazwa wskazuje as the name itself indicates- tylko z nazwy in name only, in nothing but name- profesor to on może i jest, ale tylko z nazwy he’s a professor in nothing but name- tę firmę znam tylko z nazwy I only know the company by name- □ nazwa jednostkowa Filoz., Log., Mat. individual name- nazwa ogólna Filoz., Log., Mat. general name- nazwa pusta Filoz., Log., Mat. empty name- nazwy osobowe Jęz. proper namesThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nazw|a
-
6 teori|a
f (G D Gpl teorii) 1. (koncepcja) theory- teoria naukowa a scientific theory- teoria Kopernika/Newtona Copernicus’/Newton’s theorem2. (metodologia) theory- teoria literatury/muzyki literary/music theory3. przen. (opinia) theory- stworzył sobie teorię, że… he has a theory a. his theory is that…- snuć teorie to theorize- mam na ten temat swoją teorię I have my own theory about that4. (teza) theory, hypothesis 5. (przeciwieństwo praktyki) theory- teoria często mija się z praktyką there’s often a gap between theory and practice- □ chromosomowa teoria dziedziczności Biol. chromosomal theory of inheritance- dynamiczna teoria ciepła Fiz. dynamic theory of heat- teoria celularna Biol. cell theory- teoria emanacji Filoz. emanation theory- teoria ewolucji Biol. theory of evolution- teoria geocentryczna Astron. geocentric theory- teoria gier Mat. games theory- teoria koherencji Filoz. coherence theory- teoria kwantów Fiz. quantum theory- teoria mnogości Mat. multiplicity theory- teoria państwa i prawa Prawo state and law theory- teoria poznania Filoz. theory of knowledge, epistemology- teoria względności Fiz. theory of relativity■ spiskowa teoria dziejów Polit. the conspiracy theory of (world) historyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > teori|a
-
7 ce|cha
f 1. (właściwość) feature, quality; (osoby) characteristic, trait- cecha charakterystyczna czegoś a distinctive a. characteristic feature of sth- cecha dodatnia/ujemna a positive/negative feature a. characteristic- cecha narodowa/rodzinna a national/family characteristic- cecha charakteru a (character) trait, a characteristic- cechy dziedziczne inherited characteristics- cechy wrodzone innate a. inborn characteristics a. qualities- druga ważna cecha to… the second important feature is…- utwór ma wiele cech powieści historycznej the work has many of the characteristics a. features of a historical novel- mimo pewnych cech wspólnych są to jednak odrębne style despite certain common features, these are nevertheless different styles- odznaczać się cechami przywódczymi to show leadership qualities- miał cechy dobrego organizatora he had the qualities of a good organizer- odziedziczyła wiele cech po matce she inherited a lot of her mother’s qualities a. characteristics2. (znak) (urzędu) (official) stamp; (fabryki) trademark- cecha (probiercza) metalu a. stopu a hallmark3. Filoz. quality 4. Geog. spot height 5. Techn. tool for marking trees for cutting- □ absolutna cecha rzeczy Filoz. primary quality- cecha legalizacyjna Techn. verification mark- cecha logarytmu Mat. characteristic- cecha recesywna Biol. recessive (trait)- cechy nabyte Biol. acquired characteristics- cechy palingenetyczne Biol. ancestral characteristics repeated in the embryonic development of an animal- cechy podobieństwa/przystawania trójkątów Mat. the properties of similar/congruent triangles- wtórne cechy płciowe Biol. secondary sexual characteristicsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ce|cha
-
8 obiektywnoś|ć
f sgt 1. (bezstronność) [badań, krytyki] objectivity- obiektywność oceny the objectivity of the evaluation2. Filoz. objectivism- obiektywność prawdy Filoz. objectivity of truthThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > obiektywnoś|ć
-
9 absolutyzm
m sgt (G absolutyzmu) Polit., Filoz. absolutism- □ absolutyzm oświecony Hist. enlightened absolutism* * ** * *mi1. polit. absolutism, despotism; absolutyzm oświecony enlightened despotism.2. fil. absolutism.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > absolutyzm
-
10 agnostycyzm
The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > agnostycyzm
-
11 akcydens
m (G akcydensu) 1. Druk. item of jobwork- drukowanie akcydensów job-printing2. Filoz. accident* * *mi1. druk. job; akcydensy jobbing.2. fil. accident.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > akcydens
-
12 aktualizm
m sgt (G aktualizmu) 1. Filoz. (doktryna filozoficzna) actualism 2. Geol. uniformitarianism* * *mi1. fil. actualism.2. geol. uniformitarianism; zasada aktualizmu the uniformitarian principle.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > aktualizm
-
13 antropocentryzm
The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > antropocentryzm
-
14 arystotelizm
m sgt (G arystotelizmu) Filoz. Aristotelianism, Aristotelism* * *mifil. Aristotelianism.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > arystotelizm
-
15 atom
m 1. (G atomu) Chem., Filoz., Fiz. atom- rozbicie atomu the splitting of the atom2. przen. (odrobina) atom, particle- próbowała doszukać się w nim choćby atomów ludzkich uczuć she tried to detect the slightest trace a. vestige of human feeling in him- □ atom asymetryczny Chem. asymmetric atom- atom centralny Chem. central atom- atom egzotyczny Fiz. mesic atom- atom promieniotwórczy Chem., Fiz. radioactive atom- atom wzbudzony Fiz. excited atom- atom znaczony Chem., Fiz. labelled atom* * ** * *mi1. fiz., chem. atom.2. przen. (= drobina) atom, speck, mote, crumb.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > atom
-
16 chaos
m sgt (G chaosu) 1. (zamęt) chaos, turmoil- pogrążyć się w chaosie to be thrown into chaos- w jego życiu panuje całkowity chaos his life is totally chaotic- mam chaos w głowie I’m completely confused a. muddled2. Filoz., Mitol. Chaos* * ** * *mi1. (= zamęt) chaos, confusion, turmoil; mieć chaos w głowie be perplexed l. bewildered; be utterly confused; w kraju panował totalny chaos the country was in a state of chaos; the country was thrown into confusion; chaos reigned in the country; mat., fiz. chaos; chaos molekularny molecular chaos.2. mit. chaos (pierwotny) the abyss, the (primal) chaos; na początku był chaos in the beginning there was the abyss.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chaos
-
17 cynizm
m sgt (G cynizmu) 1. (o postawie życiowej) cynicism- cynizm młodego pokolenia the cynicism of the younger generation- cynizm postępowania the cynicism behind a. underlying sb’s conduct- zarzucać komuś cynizm to accuse sb of cynicism2. Filoz. Cynicism* * ** * *mi1. (= lekceważenie zasad) cynicism.2. hist., fil. Cynicism.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > cynizm
-
18 deizm
The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > deizm
-
19 demiurg
m (N pl demiurgowie) 1. książk. (twórca) (great) master- demiurg sztuki filmowej a great master of the art of film2. Filoz. demiurge 3. Antycz. (rzemieślnik) craftsman; (urzędnik) demiurg* * *mppl. - owie fil. l. rel. demiurge.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > demiurg
-
20 determinizm
m (G determinizmu) Filoz. determinism- □ determinizm środowiskowy Socjol. environmental determinism* * *mifil. determinism.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > determinizm
См. также в других словарях:
Filoz — are a type of pancake prepared using jaggery and bananas. It native to the Goan Catholics of the Indian state of Goa. [cite web|url=http://www.goaholidayhomes.com/recipes/152 filoz/|title=Filoz|accessdate=2008 09 18] NotesReferences *cite book… … Wikipedia
filoz — is., den., Rum. Balıkçıların ağları su yüzünde tutmak için kullandıkları kabak veya mantardan yapılmış ağ şamandırası … Çağatay Osmanlı Sözlük
teísm — (filoz., med.) s. n … Romanian orthography
dyskursywny — ∆ filoz. Myślenie dyskursywne «myślenie logiczne, poznanie pośrednie oparte na rozumowaniu, składające się z szeregu ogniw, z których każde wiąże się logicznie z poprzednim» ‹śrdwłc.› … Słownik języka polskiego
emergentny — ∆ filoz. Ewolucja emergentna «ewolucja zgodna z koncepcją emergentyzmu» … Słownik języka polskiego
finalistyczny — filoz. «dotyczący finalizmu, będący wyrazem finalizmu» Pogląd finalistyczny … Słownik języka polskiego
neoheglowski — filoz. «dotyczący neoheglizmu; właściwy neoheglizmowi, oparty na neoheglizmie» … Słownik języka polskiego
ontyczny — filoz. «odnoszący się do realnej istoty, do istnienia, bytu; będący przedmiotem ontologii» ‹gr.› … Słownik języka polskiego
relatywistyczny — filoz. «odnoszący się do relatywizmu, oparty na relatywizmie» … Słownik języka polskiego
teoriopoznawczy — filoz. «dotyczący teorii poznania, odnoszący się do teorii poznania» Idealizm, empiryzm teoriopoznawczy … Słownik języka polskiego
transcendentalny — filoz. «przekraczający granice podmiotu (umysłu) poznającego i odnoszący się do przedmiotu poznania» ‹łc.› … Słownik języka polskiego