Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

fiction

  • 1 commentum

        commentum ī, n    [comminiscor], an invention, fabrication, pretence, fiction, falsehood: ipsis commentum placet, T.: opinionum commenta delet dies; miraculi, L.: milia rumorum, O.
    * * *
    invention; intention, design, scheme, device; fiction, fabrication; argument

    Latin-English dictionary > commentum

  • 2 comminiscor

    com-mĭniscor ( con-m-), mentus, 3, v. a. dep. [miniscor, whence also reminiscor, stem men, whence mens, memini; cf. Varr. L. L. 6, § 44] (lit. to ponder carefully, to reflect upon; hence, as a result of reflection; cf. 1. commentor, II.), to devise something by careful thought, to contrive, invent, feign.
    I.
    (Class., of something untrue;

    esp. freq. in Plaut.) Reperi, comminiscere, cedo calidum consilium cito,

    Plaut. Mil. 2, 2, 71:

    fabricare quidvis, quidvis comminiscere,

    id. As. 1, 1, 89:

    mendacium,

    id. Ps. 2, 3, 23:

    dolum docte,

    id. ib. 4, 7, 64:

    maledicta,

    id. Bacch. 4, 9, 58:

    quid agam? aut quid comminiscar,

    Ter. Heaut. 4, 2, 7:

    nec me hoc commentum putes,

    Cic. Att. 6, 1, 8: tantum scelus, * Quint. 5, 13, 30.—With relative - clause:

    neque quo pacto celem probrum queo comminisci,

    Plaut. Aul. 1, 1, 30; 1, 1, 37:

    fac Amphitruonem ab aedibus Ut abigas quovis pacto commentus sies,

    id. Am. 3, 3, 24 (cf. infra, P. a.).—
    B.
    Of philosophic fiction (cf. commenticius), as antith. to actual, real:

    Epicurus monogrammos deos et nihil agentes commentus est,

    Cic. N. D. 2, 23, 59; so,

    occurrentia nescio quae,

    id. Fin. 4, 16, 43:

    quaedam,

    id. Fat. 3, 5.—
    II.
    In gen., to devise, invent, contrive:

    nihil adversus tale machinationis genus parare aut comminisci oppidani conabantur,

    Liv. 37, 5, 5:

    id vectigal commentum alterum ex censoribus satis credebant,

    id. 29, 37, 4:

    novas litteras,

    Suet. Claud. 41:

    novum balinearum usum,

    id. Calig. 37; Flor. 2, 6, 27:

    Phoenices, litteras et litterarum operas, aliasque etiam artes, maria navibus adire, classe confligere, etc.,

    Mel. 1, 12, 1:

    excubias nocturnas vigilesque,

    Suet. Aug. 30; id. Ner. 34; id. Vesp. 23.
    1.
    P. a.: commentus, a, um, in pass. signif., devised, invented, feigned, contrived, fictitious:

    dat gemitus fictos commentaque funera narrat,

    Ov. M. 6, 565:

    sacra,

    id. ib. 3, 558; 4, 37; id. A. A. 1, 319:

    crimen,

    Liv. 26, 27, 8:

    fraus,

    Paul. Sent. 5, 4, 8.—Hence,
    2.
    Subst.: commentum, i, n.
    A.
    (Class.) An invention, fabrication, fiction, falsehood:

    ipsis commentum placet,

    Ter. And. 1, 3, 20:

    opinionum commenta delet dies,

    Cic. N. D. 2, 2, 5 (cf. just before:

    opiniones fictas atque vanas): non sine aliquo commento miraculi,

    Liv. 1, 19, 5:

    mixta rumorum,

    Ov. M. 12, 54:

    animi,

    id. ib. 13, 38.—
    B.
    Since the Aug. per., sometimes, a contrivance, Liv. 29, 37, 6; Suet. Vesp. 18; Just. 22, 4, 3 al.—
    C.
    Nefanda, a project, plan, Just. 21, 4, 3:

    callidum,

    Dig. 27, 9, 9. —
    D.
    A stratagem, in war, Flor. 1, 11, 2.—
    E.
    A rhetorical figure, equiv. to commentatio, = enthumêma, Vitellius ap. Quint. 9, 2, 107; cf. id. ib. 5, 10, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > comminiscor

  • 3 conminiscor

    com-mĭniscor ( con-m-), mentus, 3, v. a. dep. [miniscor, whence also reminiscor, stem men, whence mens, memini; cf. Varr. L. L. 6, § 44] (lit. to ponder carefully, to reflect upon; hence, as a result of reflection; cf. 1. commentor, II.), to devise something by careful thought, to contrive, invent, feign.
    I.
    (Class., of something untrue;

    esp. freq. in Plaut.) Reperi, comminiscere, cedo calidum consilium cito,

    Plaut. Mil. 2, 2, 71:

    fabricare quidvis, quidvis comminiscere,

    id. As. 1, 1, 89:

    mendacium,

    id. Ps. 2, 3, 23:

    dolum docte,

    id. ib. 4, 7, 64:

    maledicta,

    id. Bacch. 4, 9, 58:

    quid agam? aut quid comminiscar,

    Ter. Heaut. 4, 2, 7:

    nec me hoc commentum putes,

    Cic. Att. 6, 1, 8: tantum scelus, * Quint. 5, 13, 30.—With relative - clause:

    neque quo pacto celem probrum queo comminisci,

    Plaut. Aul. 1, 1, 30; 1, 1, 37:

    fac Amphitruonem ab aedibus Ut abigas quovis pacto commentus sies,

    id. Am. 3, 3, 24 (cf. infra, P. a.).—
    B.
    Of philosophic fiction (cf. commenticius), as antith. to actual, real:

    Epicurus monogrammos deos et nihil agentes commentus est,

    Cic. N. D. 2, 23, 59; so,

    occurrentia nescio quae,

    id. Fin. 4, 16, 43:

    quaedam,

    id. Fat. 3, 5.—
    II.
    In gen., to devise, invent, contrive:

    nihil adversus tale machinationis genus parare aut comminisci oppidani conabantur,

    Liv. 37, 5, 5:

    id vectigal commentum alterum ex censoribus satis credebant,

    id. 29, 37, 4:

    novas litteras,

    Suet. Claud. 41:

    novum balinearum usum,

    id. Calig. 37; Flor. 2, 6, 27:

    Phoenices, litteras et litterarum operas, aliasque etiam artes, maria navibus adire, classe confligere, etc.,

    Mel. 1, 12, 1:

    excubias nocturnas vigilesque,

    Suet. Aug. 30; id. Ner. 34; id. Vesp. 23.
    1.
    P. a.: commentus, a, um, in pass. signif., devised, invented, feigned, contrived, fictitious:

    dat gemitus fictos commentaque funera narrat,

    Ov. M. 6, 565:

    sacra,

    id. ib. 3, 558; 4, 37; id. A. A. 1, 319:

    crimen,

    Liv. 26, 27, 8:

    fraus,

    Paul. Sent. 5, 4, 8.—Hence,
    2.
    Subst.: commentum, i, n.
    A.
    (Class.) An invention, fabrication, fiction, falsehood:

    ipsis commentum placet,

    Ter. And. 1, 3, 20:

    opinionum commenta delet dies,

    Cic. N. D. 2, 2, 5 (cf. just before:

    opiniones fictas atque vanas): non sine aliquo commento miraculi,

    Liv. 1, 19, 5:

    mixta rumorum,

    Ov. M. 12, 54:

    animi,

    id. ib. 13, 38.—
    B.
    Since the Aug. per., sometimes, a contrivance, Liv. 29, 37, 6; Suet. Vesp. 18; Just. 22, 4, 3 al.—
    C.
    Nefanda, a project, plan, Just. 21, 4, 3:

    callidum,

    Dig. 27, 9, 9. —
    D.
    A stratagem, in war, Flor. 1, 11, 2.—
    E.
    A rhetorical figure, equiv. to commentatio, = enthumêma, Vitellius ap. Quint. 9, 2, 107; cf. id. ib. 5, 10, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > conminiscor

  • 4 fictio

    fictĭo, ōnis, f. [fingo] (post-Aug.; esp. freq. in Quint.).
    I.
    A making, fashioning, forming, formation (cf.:

    confictio, figmentum): (animalis) fictio a capite sumit exordium,

    Lact. Opif. D. 12:

    hominis,

    i. e. creation, id. 4, 4; 2, 9:

    nominum fictio adjectis, detractis, mutatis litteris,

    Quint. 6, 3, 53; 8, 3, 19; Onomatopoiia, id est fictio nominis, id. 8, 6, 31; 9, 1, 5: Furium, veterem poëtam, dedecorasse linguam Latinam hujuscemodi [p. 745] vocum fictionibus, quae, etc., Gell. 18, 11, 2. —
    II.
    In partic.
    A.
    A feigning, counterfeiting, disguising:

    in figura totius voluntatis fictio est, apparens magis quam confessa,

    Quint. 9, 2, 46:

    poëtarum,

    fictions, Lact. 1, 21 fin.: fictiones personarum, quae prosôpopoiiai dicuntur, Quint. 9, 2, 29:

    personae,

    id. 9, 3, 89; 11, 1, 39; Vulg. Sap. 7, 13.—
    B.
    Rhet. t. t., an assumed or fictitious case, a supposition, fiction:

    adhuc est subtilior illa ex simili translatio, cum, quod in alia re fieri solet, in aliam mutuantur. Ea dicatur sane fictio,

    Quint. 6, 3, 61; cf.: duci argumenta non a confessis tantum, sed etiam a fictione, quod Graeci kath hupothesin vocant, id. 5, 10, 95 Spald.:

    est et illa ex ironia fictio, qua usus est C. Caesar, etc.,

    id. 6, 3, 91.—
    C.
    Jurid. t. t.:

    fictio legis,

    a fictitious assumption in a case, a fiction, Gai. Inst. 3, 56; Dig. 35, 2, 1, § 1; 18; 41, 3, 15. For an account of the fictions in use in the formulas of the Roman law, v. Gai. Inst. 4, 32-38; cf. Savigny, Du Droit Romain, 5, pp. 76-84.

    Lewis & Short latin dictionary > fictio

  • 5 cantō

        cantō āvī, ātus, āre. freq.    [cano].    I. Intrans., of men, to produce melodious sounds, sound, sing, play: Pamphilam Cantatum provocemus, T.: saltare et cantare: Arcades ambo Et cantare pares, V.: cantando victus, V.: non est Cantandum, i. e. there is no occasion for fiction, Iu.: structis avenis, O.: ad chordarum sonum, N.: tibiis, N.: ad manum histrioni, to accompany the actor, L.: gallis signum dedisse cantandi, to crow.—Of instruments, to sound, resound: Cantabat fanis, cantabat tibia ludis, O. —    II. Trans., with cognate acc., to sing, play, recite: Hymenaeum, T.: haec versibus isdem, drawl, Iu.: Nil praeter Calvum (i. e. Calvi carmina), H.: cantatum carmen, an incantation, O. —With definite obj., to sing, celebrate, praise in song<*> amicam, H.: proelia virginum, H.: Pythia (sc. certamina), H.: deum, Tb.: cantari dignus, V.—To reiterate, harp upon, warn against: harum mores, T.: istum Caesarem: totā cantabitur urbe, become a byword, H.—To use enchantments, practise incantations, enchant, charm: cantando rumpitur anguis, V.: cantata Luna, exorcised by magic, Pr.
    * * *
    I
    cantare, cantavi, cantatus V
    sing; play (roles/music); recite; praise, celebrate; forewarn; enchant, bewitch
    II

    Latin-English dictionary > cantō

  • 6 fābula

        fābula ae, f    [1 FA-], a narration, narrative, account, story, tale: poëticae, L.: longa, H.: de te Fabula narratur, H.: et fabula fias, the common talk, H.: volgaris, O.: nova, news, Iu.: a diverticulo repetatur fabula, let us return to our story, Iu.: fabulae conviviales, conversation, Ta. — An affair, concern, matter, talk: quam mihi surdo narret fabulam, how deaf I am to his talk, T.: quae haec est fabula? what does this mean? T.— A fictitious narrative, tale, story, fiction, fable: ut ad fabulas veniamus: fabulis credere: a fabulis ad facta venire: non fabula rumor Ille fuit, O.: fabulae! tales! T.: fabulae Manes (i. e. fabulosi), H.— A dramatic poem, drama, play: in primā fabulā, when the play opens, T.: primus fabulam docuit: Securus, cadat an stet fabula, H.: neu sit quinto productior actu Fabula, H.: in fabulis persona.— A fable, story with a lesson: fabularum genus, Ph.: quae (res) vel apologum, vel fabulam contineat.—Prov.: Lupus in fabulā, talk of the devil (of a person who comes while talked about), T.— A plot, action, story (of a play or poem), H.
    * * *
    story, tale, fable; play, drama

    fabulae! -- rubbish!, nonsense!

    Latin-English dictionary > fābula

  • 7 fictūm

        fictūm ī, n    [P. of fingo], a deception, falsehood, fiction: ficta locutus, S.: ficti tenax, V.: Materia ficti, O.: ficta rerum, pretences, H.

    Latin-English dictionary > fictūm

  • 8 mendācium

        mendācium ī, n    [mendax], a lie, untruth, falsehood, fiction: nulla mendaci religione obstrictus, Cs.: impudens: mendacio fallere: inmensa spirant mendacia, Iu.: piā mendacia fraude latebant, O.: poëtarum, Cu.
    * * *
    lie, lying, falsehood, untruth; counterfeit, fraud

    Latin-English dictionary > mendācium

  • 9 portentum

        portentum ī, n    [P. n. of portendo], a sign, token, omen, portent: si, quod raro fit, id portentum putandum est, etc.: ne quaere profecto, Quem casum portenta ferant, V.— A monster, monstrosity: bovem quendam putari deum, multaque alia portenta: Quale portentum neque militaris Daunias alit, H.— A marvellous fiction, extravagance, absurdity: poëtarum portenta: portentum certissimum est, esse aliquem humanā specie, qui, etc. —Fig., a monster, demon: Clodius, fatale portentum rei p.
    * * *
    omen, portent

    Latin-English dictionary > portentum

  • 10 fictio

    fashioning, action of shaping; coining (word); pretence/feigning; legal fiction

    Latin-English dictionary > fictio

  • 11 figmentum

    figment, fiction, invention, unreality; thing formed/devised; image

    Latin-English dictionary > figmentum

  • 12 plasma

    modulation of the voice (affected); image, figure, creature (L+S); fiction

    Latin-English dictionary > plasma

  • 13 canto

    canto, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [cano], freq. in form, but mostly agrees in meaning with cano.
    I.
    Neutr., to produce melodious sounds (by the voice or an instrument), to sound, sing, play (class. in prose and poetry; rare in Cic.).
    A.
    Of men:

    Pamphilam Cantatum provocemus,

    Ter. Eun. 3, 1, 53:

    saltare et cantare,

    Cic. Cat. 2, 10, 23:

    neque enim vocum suavitate videntur aut novitate quădam cantandi revocare eos solitae (sirenes),

    id. Fin. 5, 18, 49:

    Arcades ambo Et cantare pares,

    Verg. E. 7, 5; 10, 32:

    cantando victus,

    id. ib. 3, 21; Tib. 2, 1, 66:

    adimam cantare severis,

    Hor. Ep. 1, 19, 9:

    ut (cantores) numquam inducant animum cantare rogati,

    id. S. 1, 3, 2; Suet. Tit. 3: non est Cantandum, there is no occasion for singing, i. e. for imagination, fiction, Juv. 4, 35.—Of an actor:

    cantante eo (Nerone) ne necessariă quidem causă excedere theatro licitum erat,

    Suet. Ner. 23; 20; id. Vesp. 4 al.; cf.

    under II. B. 2.: conducta veni, ut fidibus cantarem seni,

    Plaut. Ep. 3, 4, 64:

    structis avenis,

    Ov. M. 1, 677:

    ad chordarum sonum,

    Nep. Epam. 2, 1.—Less freq. of instrumental music, and only with abl. of the instrument (cf. cano):

    tibiis,

    Nep. Epam. 2, 1; id. ib. praef. § 1; Vulg. Luc. 7, 32:

    lituo, tubă,

    Gell. 20, 2, 2:

    calamo,

    Sen. Ben. 4, 6, 5: ad manum histrioni, in comedy, to sing and play while the actor accompanies the song with gestures or dancing, Liv. 7, 2, 10; cf. Val. Max. 2, 4, 4.— Pass. impers.:

    in caelo cantatur et psallitur,

    Arn. 3, 21.—Prov.:

    surdo,

    Prop. 4 (5), 8, 47, and ad surdas aures, Ov. Am. 3, 7, 61, to preach to deaf ears; cf. cano, II. B.—
    2.
    Of the singing pronunciation of an orator, to declaim in a singing tone, to sing, drawl: si cantas, male cantas, si legis, cantas, C. Caesar ap. Quint. 1, 8, 2; 11, 1, 56; 11, 3, 57; 11, 3, 58; 11, 3, 59; 11, 3, 60; cf. Juv. 10, 178.—Hence, to recite, declaim:

    quaecumque sedens modo legerat, haec eadem... cantabit versibus isdem,

    Juv. 7, 153.—
    B.
    Of birds and fowls:

    prius quam galli cantent,

    crow, Plaut. Mil. 3, 1, 96; so,

    deos gallis signum dedisse cantandi,

    Cic. Div. 2, 26, 57:

    cantantes aves,

    Prop. 4 (5), 9, 30.—
    C.
    Transf., of instruments, to sound, resound:

    pastoris bucina cantat,

    Prop. 4 (5), 10, 30:

    cantabat fanis, cantabat tibia ludis,

    Ov. F. 6, 659 sq. —
    II. A.
    With the song itself, carmen, versus, etc., as object, to sing, play, recite:

    carmina non prius Audita canto,

    Hor. C. 3, 1, 4:

    rustica verba,

    Tib. 2, 1, 52:

    Hymen cantatus,

    Ov. H. 12, 137; cf.:

    Hymenaeum qui cantent,

    Ter. Ad. 5, 7, 7:

    obscena,

    Ov. F. 3, 676.—
    B.
    With particular persons or things, the subjects of song, as objects, to sing, to celebrate or praise in song, sing of, write poetry upon, etc.:

    celebrem deum,

    Tib. 2, 1, 83:

    absentem amicam,

    Hor. S. 1, 5, 15:

    rivos,

    id. C. 2, 19, 11:

    convivia, proelia virginum,

    id. ib. 1, 6, 19:

    Augusti tropaea,

    id. ib. 2, 9, 19:

    Pythia (sc. certamina),

    id. A. P. 414:

    cantari dignus,

    Verg. E. 5, 54:

    per totum cantabimur orbem,

    Ov. Am. 1, 3, 25; 2, 17, 33; cf.:

    illa meis multum cantata libellis,

    Mart. 9, 50, 1:

    cantatus Achilles,

    Ov. Am. 2, 1, 29:

    laudes tuas,

    id. F. 2, 658. —Esp.,
    2.
    Of an actor, to represent a part, to act (cf. supra, I. A.):

    cantavit (Nero) Orestem matricidam, Oedipodem excaecatum, etc.,

    Suet. Ner. 21:

    Nioben,

    id. ib. 21:

    tragoedias,

    id. ib. 21:

    fabulam,

    id. ib. 46 fin.:

    epinicia,

    id. ib. 43 fin.
    C.
    Hence, because the oracles were of old uttered in verse, of any mysterious, prophetic, or warning utterance, to predict, warn, point out, indicate, make known, say:

    vera cantas? vana vellem,

    Plaut. Most. 4, 2, 64. —Of inanimate things:

    urna haec litterata est: ab se cantat cuja sit,

    Plaut. Rud. 2, 5, 21:

    civi inmoeni scin quid cantari solet?

    id. Trin. 2, 2, 69; id. Bacch. 4, 9, 61.—
    2.
    To bring something repeatedly to recollection, to reiterate, harp upon, forewarn of or against:

    haec dies noctes canto, ut caveas,

    Plaut. Trin. 2, 2, 12:

    harum mores,

    Ter. Heaut. 2, 3, 19:

    nam, ut scis, jam pridem istum canto Caesarem,

    Cic. Q. Fr. 2, 11 (13), 1:

    quid fati provida cantet avis,

    Tib. 2, 5, 12:

    quae me juvene utique cantare solebant,

    Quint. 8, 3, 76.—
    III.
    In the lang. of religion, as v. n. or a., to use enchantments, charms, incantations, to enchant, to charm, Cato, R. R. 160, 1; Varr. R. R. 1, 2, 27:

    frigidus in pratis cantando rumpitur anguis,

    Verg. E. 8, 71:

    cantata Luna,

    exorcised by magic, Prop. 4 (5), 5, 13:

    falx,

    Ov. H. 6, 84:

    herbae,

    id. M. 7, 98:

    ignis,

    Sil. 1, 430:

    tum quoque cantato densetur carmine caelum,

    an incantation, Ov. M. 14, 369.—
    B.
    To call forth, produce by charms:

    et chelydris cantare soporem,

    Sil. 8, 498:

    cantata umbra,

    Luc. 6, 767.

    Lewis & Short latin dictionary > canto

  • 14 fictum

    fingo, finxi, fictum, 3, v. a. [Sanscr. dih-, dēhmi, smear; Gr. thig, thinganô, touch; whence figulus, figura, etc.; prop., to handle].
    I.
    Lit.
    A.
    To touch, handle, stroke, touch gently (rare):

    mulcere alternos, et corpora fingere lingua,

    Verg. A. 8, 634:

    saepe manus aegras manibus fingebat amicis,

    Ov. F. 5, 409.—
    B.
    Esp., to form, shape, fashion, frame, make (class.), whence also figulus:

    esse aliquam vim, quae finxerit, vel, ut tuo verbo utar, quae fabricata sit hominem,

    Cic. Ac. 2, 27, 87; cf.:

    ab aliquo deo ficti esse videantur,

    id. de Or. 1, 25, 115:

    fingere et construere nidos,

    build, id. ib. 2, 6, 23:

    favos,

    id. Off. 1, 44, 157:

    ut illa bestia fetum ederet informem, lambendo postgea fingeret, etc.,

    Gell. 17, 10, 3.—
    C.
    In partic.
    1.
    Of the plastic art, to form or fashion by art (in wax, clay, stone, etc.), to mould or model, as a statuary:

    quorum alterum fingere opinor e cera solitum esse, alterum esse pictorem,

    Cic. Verr. 2, 4, 13, § 30; cf.:

    in ceris aut fictilibus figuris,

    id. N. D. 1, 26, 71:

    similitudines ex argilla,

    Plin. 35, 12, 43, § 151; cf.

    , sarcastically: hic homullus, ex argilla et luto fictus Epicurus,

    Cic. Pis. 25, 59:

    pocula de humo,

    Ov. Tr. 2, 489:

    Alexander ab Apelle potissimum pingi et a Lysippo fingi volebat... qui neque pictam neque fictam imaginem suam passus est esse, etc.,

    Cic. Fam. 5, 12, 7; cf.:

    fingendi ars,

    of making statues, statuary, id. de Or. 3, 7, 26:

    corpora fingendo pingendove efficere,

    Quint. 5, 12, 21.—
    2.
    With the access. notion of arranging, adorning, etc., to set to rights, arrange; to adorn, dress, trim ( poet. syn.:

    componere, excolere, ornare): Bene cum lauta est (mulier), tersa, ornata, ficta est: infecta est tamen,

    Plaut. Stich. 5, 5, 4:

    cum se non finxerit ulli,

    Ov. R. Am. 341:

    isti ficti, compositi, crispi cincinni,

    Plaut. Truc. 2, 2, 32; cf.:

    canas fingere comas,

    Tib. 1, 2, 92:

    comas presso pollice,

    Prop. 3, 10 (4, 9), 14; Ov. A. A. 1, 306; Mart. 6, 57; cf.:

    comas auro,

    Stat. Th. 5, 228:

    crinem,

    Verg. A. 4, 148; cf. also Phaedr. 2, 2, 9:

    vitem putando,

    Verg. G. 2, 407 Forbig.—
    3.
    With the access. notion of untruth, to alter, change, for the purpose of dissembling:

    hi neque vultum fingere, neque interdum lacrimas tenere poterant,

    Caes. B. G. 1, 39, 4; cf.:

    vultus quoque hominum fingit scelus,

    i. e. makes men change countenance, Ter. Heaut. 5, 1, 14.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to form, fashion, make: Ly. multa eveniunt homini quae [p. 751] volt, quae nevolt. Ph. Mentire, gnate, nam sapiens quidem pol ipsus fingit fortunam sibi, Plaut. Trin. 2, 2, 84; cf.

    the vv. foll.: natura fingit homines et creat imitatores et narratores facetos,

    Cic. de Or. 2, 54, 219:

    animos fingere, formare,

    id. Brut. 38, 142: cf.:

    moderari et fingere mentem ac voluntates,

    id. Leg. 3, 18, 40:

    ea quae nobis non possumus fingere, vultus, facies, sonus,

    id. de Or. 1, 28, 127: formam totius rei publicae velim mittas, ex qua me fingere possim, regulate myself, i. e. proceed, act, id. Att. 6, 3, 4; cf.:

    ad eorum (qui audiunt) arbitrium et nutum totos se fingunt et accommodant,

    id. Or. 8, 24:

    ea (verba) nos sicut mollissimam ceram ad nostrum arbitrium formamus et fingimus,

    id. de Or. 3, 45, 177; cf.

    also: arbitrio fingere,

    id. Brut. 79, 274:

    fortuna humana fingit artatque ut lubet,

    Plaut. Capt. 2, 2, 54; cf.:

    vitam subito flecti fingique posse,

    shaped, directed, Cic. Sull. 28, 79; cf. id. ib. 25, 69:

    jure erat semper idem voltus, cum mentis, a qua is fingitur, nulla fieret mutatio,

    id. Tusc. 3, 15, 31; cf.:

    circumspexit amictus et finxit vultum,

    composed, Ov. M. 4, 318:

    lingua vocem immoderate profusam fingit et terminat,

    forms, Cic. N. D. 2, 59, 149; cf.:

    Peripateticorum institutis commodius fingeretur oratio,

    id. Brut. 31, 119: ego apis Matinae more modoque operosa parvus carmina fingo (like the Gr. plattô), make, compose, Hor. C. 4, 2, 32:

    carmina,

    id. Ep. 2, 1, 227; id. A. P. 331; 240:

    versus,

    id. ib. 382:

    poëmata,

    Suet. Tit. 3:

    opprobria in quemvis,

    Hor. Ep. 1, 15, 30.—
    B.
    In partic.
    1.
    With a double predicate, to form, make into something or in a certain manner:

    finxit te ipsa natura ad honestatem, gravitatem... ad omnes denique virtutes magnum hominem et excelsum,

    Cic. Mur. 29, 60:

    nec, si miserum fortuna Sinonem Finxit, vanum etiam mendacemque improba finget,

    Verg. A. 2, 79:

    (illum) spissae nemorum comae Fingent Aeolio carmine nobilem,

    Hor. C. 4, 3, 12:

    di bene fecerunt, inopis me quodque pusilli Finxerunt animi,

    id. S. 1, 4, 18: timui, mea me finxisse minora putarer Dissimulator opis propriae, to have lessened, i. e. purposely disparaged it, id. Ep. 1, 9, 8.—
    2.
    To form by instruction, to instruct, teach, train:

    idem mire finxit filium,

    i. e. caused him to play his part, Ter. Heaut. 5, 1, 25; cf.:

    voce paterna Fingeris ad rectum,

    Hor. A. P. 367:

    fingitur artibus,

    id. C. 3, 6, 22:

    fingit equum tenera docilem cervice magister Ire viam, qua monstret eques,

    id. Ep. 1, 2, 64.—
    3.
    To form mentally or in speech, to represent in thought, to imagine, conceive, think, suppose; to sketch out:

    fingite animis... fingite cogitatione imaginem hujus condicionis meae, etc.,

    Cic. Mil. 29, 79; cf.:

    omnia quae cogitatione nobismet ipsi possumus fingere,

    id. N. D. 3, 18, 47:

    fingere animo,

    id. de Sen. 12, 41: cf.

    also: animo et cogitatione,

    id. Tusc. 5, 24, 68:

    ex sua natura ceteros,

    to conceive of, id. Rosc. Am. 9, 26:

    quid magis exercitum dici aut fingi potest?

    id. Mil. 2, 5:

    maleficium,

    id. Rosc. Am. 40, 116:

    tu, stulta, deos, tu fingis inania vera,

    Prop. 3, 20 (4, 19), 5:

    qui utilitatum causa fingunt amicitias,

    suppose, Cic. Lael. 14, 51:

    principatum sibi ipse opinionis errore finxerat,

    had imagined to himself, id. Off. 1, 8, 26:

    in summo oratore fingendo,

    in representing, sketching out, id. Or. 2, 7:

    finge tamen te improbulum,

    Juv. 5, 72.—
    (β).
    With double acc.:

    quod si qui me astutiorem fingit,

    Cic. Fam. 3, 8, 6:

    Tiresiam sapientem fingunt poetae... at vero Polyphemum Homerus immanem finxit,

    id. Tusc. 5, 39, 115.—
    (γ).
    With an object-clause, and in pass., with a subject-clause:

    finge, aliquem nunc fierisapientem, nondum esse,

    suppose, Cic. Ac. 2, 36, 117:

    finge solum natum nothum,

    Quint. 3, 6, 100.—Ellipt.: interfecti aliqui sunt;

    finge a nobis,

    assume, grant, Liv. 39, 37, 11:

    fingamus Alexandrum dari nobis,

    Quint. 1, 1, 24:

    non omnia corpora fingunt in medium niti,

    Lucr. 1, 1083; cf. id. 2, 175:

    qui naufragus fingitur se suspendisse,

    Quint. 8, 5, 22:

    qui suos artus morsu lacerasset, fingitur in scholis supra se cubasse,

    id. 8, 2, 20.—
    b.
    Pregn., with the access. notion of creating by thinking, to contrive, devise, invent, feign something (esp. untrue):

    argento comparando fingere fallaciam,

    Plaut. As. 2, 1, 2; 4:

    fallacias,

    Ter. Heaut. 3, 2, 22:

    fallaciam,

    id. And. 1, 3, 15; cf.: nonne ad senem aliquam fabricam fingit? id. Heaut. 3, 2, 34:

    fingit causas, ne det, sedulo,

    id. Eun. 1, 2, 58:

    falsas causas ad discordiam,

    id. Hec. 4, 4, 71:

    si mihi aliquam (rem publicam), ut apud Platonem Socrates, ipse finxero,

    Cic. Rep. 2, 1 fin.; cf. id. ib. 2, 11:

    ex eventis fingere,

    id. Fam. 6, 6, 4:

    (crimina) in istum fingere,

    id. Verr. 1, 5, 15:

    ea quae sunt in usu vitaque communi, non ea, quae finguntur aut optantur,

    id. Lael. 5, 18:

    in faciem moresque meos nova crimina fingis,

    Ov. H. 12, 177:

    fingere qui non visa potest, commissa tacere Qui nequit,

    Hor. S. 1, 4, 84:

    quaelibet in quemvis opprobria fingere,

    id. Ep. 1, 15, 30:

    finguntur et testamenta,

    Quint. 7, 4, 39:

    nemo dolorem fingit in hoc casu,

    Juv. 13, 132: qui sub obtentu monituum deorum scientes eos fingunt, Mos. et Rom. Leg. Coll. 15, 2, 6. —With double acc.:

    bonois se ac liberales,

    Sen. Ben. 4, 17, 3.—With inf.:

    ignorare fingit,

    Claud. in Eutrop. 2, 306.—Hence, fic-tus, a, um, P. a., feigned, fictitious, false:

    in amicitia nihil fictum est, nihil simulatum,

    Cic. Lael. 8, 26; cf. id. ib. 18, 65:

    ficto officio et simulata sedultiate conjunctus,

    id. Caecin. 5, 14:

    in re ficta (opp. in vera),

    id. Lael. 7, 24:

    falsum est id totum neque solum fictum, sed etiam imperite absurdeque fictum,

    id. Rep. 2, 15:

    commenticii et ficti dii,

    id. N. D. 2, 28, 70:

    fabula,

    id. Off. 3, 9, 39:

    in rebus fictis et adumbratis,

    id. Lael. 26, 97:

    amor,

    Lucr. 4, 1192:

    gemitus,

    Ov. M. 6, 565:

    cunctatio,

    Tac. A. 1, 46:

    ficto pectore fatur,

    Verg. A. 2, 107.— Poet. and in post-Aug. prose also, of persons:

    pro bene sano Ac non incauto fictum astutumque vocamus,

    dissembling, false, Hor. S. 1, 3, 62:

    alii fictum (eum), ingratum, immemorem loquuntur,

    Plin. Ep. 8, 18, 3;

    but: ficta pellice plorat,

    imaginary, Juv. 6, 272.— Poet., subst.: fictum, i, n., deception, fiction:

    ficti pravique tenax,

    Verg. A. 4, 188:

    jam consumpserat omnem Materiam ficti,

    Ov. M. 9, 767.—Adverb.:

    fictumque in colla minatus, Crura subit,

    Stat. Th. 6, 876.— Adv.: ficte, feignedly, fictitiously:

    ficte et simulate quaestus causa insusurrare,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 4, § 13:

    ficte reconciliata gratia,

    id. Fam. 3, 12, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > fictum

  • 15 figmentum

    figmentum, i, n. [id.] (post-class.), formation (cf. fictio).
    I.
    In gen.
    A.
    In abstr.:

    verborum,

    the forming of new words, Gell. 20, 9, 1.—
    B.
    In concr., a figure, image:

    animalis,

    Gell. 5, 12, 12:

    figmento deae caelitus lapso,

    Amm. 22, 9:

    aerea figmenta,

    id. 14, 6, 8.—
    C.
    Any thing made, a production, creation, Vulg. Isa. 29, 16 al.—
    II.
    In partic., a fiction:

    poëtarum,

    Lact. 7, 22:

    somniorum,

    App. M. 4, p. 155.

    Lewis & Short latin dictionary > figmentum

  • 16 fingo

    fingo, finxi, fictum, 3, v. a. [Sanscr. dih-, dēhmi, smear; Gr. thig, thinganô, touch; whence figulus, figura, etc.; prop., to handle].
    I.
    Lit.
    A.
    To touch, handle, stroke, touch gently (rare):

    mulcere alternos, et corpora fingere lingua,

    Verg. A. 8, 634:

    saepe manus aegras manibus fingebat amicis,

    Ov. F. 5, 409.—
    B.
    Esp., to form, shape, fashion, frame, make (class.), whence also figulus:

    esse aliquam vim, quae finxerit, vel, ut tuo verbo utar, quae fabricata sit hominem,

    Cic. Ac. 2, 27, 87; cf.:

    ab aliquo deo ficti esse videantur,

    id. de Or. 1, 25, 115:

    fingere et construere nidos,

    build, id. ib. 2, 6, 23:

    favos,

    id. Off. 1, 44, 157:

    ut illa bestia fetum ederet informem, lambendo postgea fingeret, etc.,

    Gell. 17, 10, 3.—
    C.
    In partic.
    1.
    Of the plastic art, to form or fashion by art (in wax, clay, stone, etc.), to mould or model, as a statuary:

    quorum alterum fingere opinor e cera solitum esse, alterum esse pictorem,

    Cic. Verr. 2, 4, 13, § 30; cf.:

    in ceris aut fictilibus figuris,

    id. N. D. 1, 26, 71:

    similitudines ex argilla,

    Plin. 35, 12, 43, § 151; cf.

    , sarcastically: hic homullus, ex argilla et luto fictus Epicurus,

    Cic. Pis. 25, 59:

    pocula de humo,

    Ov. Tr. 2, 489:

    Alexander ab Apelle potissimum pingi et a Lysippo fingi volebat... qui neque pictam neque fictam imaginem suam passus est esse, etc.,

    Cic. Fam. 5, 12, 7; cf.:

    fingendi ars,

    of making statues, statuary, id. de Or. 3, 7, 26:

    corpora fingendo pingendove efficere,

    Quint. 5, 12, 21.—
    2.
    With the access. notion of arranging, adorning, etc., to set to rights, arrange; to adorn, dress, trim ( poet. syn.:

    componere, excolere, ornare): Bene cum lauta est (mulier), tersa, ornata, ficta est: infecta est tamen,

    Plaut. Stich. 5, 5, 4:

    cum se non finxerit ulli,

    Ov. R. Am. 341:

    isti ficti, compositi, crispi cincinni,

    Plaut. Truc. 2, 2, 32; cf.:

    canas fingere comas,

    Tib. 1, 2, 92:

    comas presso pollice,

    Prop. 3, 10 (4, 9), 14; Ov. A. A. 1, 306; Mart. 6, 57; cf.:

    comas auro,

    Stat. Th. 5, 228:

    crinem,

    Verg. A. 4, 148; cf. also Phaedr. 2, 2, 9:

    vitem putando,

    Verg. G. 2, 407 Forbig.—
    3.
    With the access. notion of untruth, to alter, change, for the purpose of dissembling:

    hi neque vultum fingere, neque interdum lacrimas tenere poterant,

    Caes. B. G. 1, 39, 4; cf.:

    vultus quoque hominum fingit scelus,

    i. e. makes men change countenance, Ter. Heaut. 5, 1, 14.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to form, fashion, make: Ly. multa eveniunt homini quae [p. 751] volt, quae nevolt. Ph. Mentire, gnate, nam sapiens quidem pol ipsus fingit fortunam sibi, Plaut. Trin. 2, 2, 84; cf.

    the vv. foll.: natura fingit homines et creat imitatores et narratores facetos,

    Cic. de Or. 2, 54, 219:

    animos fingere, formare,

    id. Brut. 38, 142: cf.:

    moderari et fingere mentem ac voluntates,

    id. Leg. 3, 18, 40:

    ea quae nobis non possumus fingere, vultus, facies, sonus,

    id. de Or. 1, 28, 127: formam totius rei publicae velim mittas, ex qua me fingere possim, regulate myself, i. e. proceed, act, id. Att. 6, 3, 4; cf.:

    ad eorum (qui audiunt) arbitrium et nutum totos se fingunt et accommodant,

    id. Or. 8, 24:

    ea (verba) nos sicut mollissimam ceram ad nostrum arbitrium formamus et fingimus,

    id. de Or. 3, 45, 177; cf.

    also: arbitrio fingere,

    id. Brut. 79, 274:

    fortuna humana fingit artatque ut lubet,

    Plaut. Capt. 2, 2, 54; cf.:

    vitam subito flecti fingique posse,

    shaped, directed, Cic. Sull. 28, 79; cf. id. ib. 25, 69:

    jure erat semper idem voltus, cum mentis, a qua is fingitur, nulla fieret mutatio,

    id. Tusc. 3, 15, 31; cf.:

    circumspexit amictus et finxit vultum,

    composed, Ov. M. 4, 318:

    lingua vocem immoderate profusam fingit et terminat,

    forms, Cic. N. D. 2, 59, 149; cf.:

    Peripateticorum institutis commodius fingeretur oratio,

    id. Brut. 31, 119: ego apis Matinae more modoque operosa parvus carmina fingo (like the Gr. plattô), make, compose, Hor. C. 4, 2, 32:

    carmina,

    id. Ep. 2, 1, 227; id. A. P. 331; 240:

    versus,

    id. ib. 382:

    poëmata,

    Suet. Tit. 3:

    opprobria in quemvis,

    Hor. Ep. 1, 15, 30.—
    B.
    In partic.
    1.
    With a double predicate, to form, make into something or in a certain manner:

    finxit te ipsa natura ad honestatem, gravitatem... ad omnes denique virtutes magnum hominem et excelsum,

    Cic. Mur. 29, 60:

    nec, si miserum fortuna Sinonem Finxit, vanum etiam mendacemque improba finget,

    Verg. A. 2, 79:

    (illum) spissae nemorum comae Fingent Aeolio carmine nobilem,

    Hor. C. 4, 3, 12:

    di bene fecerunt, inopis me quodque pusilli Finxerunt animi,

    id. S. 1, 4, 18: timui, mea me finxisse minora putarer Dissimulator opis propriae, to have lessened, i. e. purposely disparaged it, id. Ep. 1, 9, 8.—
    2.
    To form by instruction, to instruct, teach, train:

    idem mire finxit filium,

    i. e. caused him to play his part, Ter. Heaut. 5, 1, 25; cf.:

    voce paterna Fingeris ad rectum,

    Hor. A. P. 367:

    fingitur artibus,

    id. C. 3, 6, 22:

    fingit equum tenera docilem cervice magister Ire viam, qua monstret eques,

    id. Ep. 1, 2, 64.—
    3.
    To form mentally or in speech, to represent in thought, to imagine, conceive, think, suppose; to sketch out:

    fingite animis... fingite cogitatione imaginem hujus condicionis meae, etc.,

    Cic. Mil. 29, 79; cf.:

    omnia quae cogitatione nobismet ipsi possumus fingere,

    id. N. D. 3, 18, 47:

    fingere animo,

    id. de Sen. 12, 41: cf.

    also: animo et cogitatione,

    id. Tusc. 5, 24, 68:

    ex sua natura ceteros,

    to conceive of, id. Rosc. Am. 9, 26:

    quid magis exercitum dici aut fingi potest?

    id. Mil. 2, 5:

    maleficium,

    id. Rosc. Am. 40, 116:

    tu, stulta, deos, tu fingis inania vera,

    Prop. 3, 20 (4, 19), 5:

    qui utilitatum causa fingunt amicitias,

    suppose, Cic. Lael. 14, 51:

    principatum sibi ipse opinionis errore finxerat,

    had imagined to himself, id. Off. 1, 8, 26:

    in summo oratore fingendo,

    in representing, sketching out, id. Or. 2, 7:

    finge tamen te improbulum,

    Juv. 5, 72.—
    (β).
    With double acc.:

    quod si qui me astutiorem fingit,

    Cic. Fam. 3, 8, 6:

    Tiresiam sapientem fingunt poetae... at vero Polyphemum Homerus immanem finxit,

    id. Tusc. 5, 39, 115.—
    (γ).
    With an object-clause, and in pass., with a subject-clause:

    finge, aliquem nunc fierisapientem, nondum esse,

    suppose, Cic. Ac. 2, 36, 117:

    finge solum natum nothum,

    Quint. 3, 6, 100.—Ellipt.: interfecti aliqui sunt;

    finge a nobis,

    assume, grant, Liv. 39, 37, 11:

    fingamus Alexandrum dari nobis,

    Quint. 1, 1, 24:

    non omnia corpora fingunt in medium niti,

    Lucr. 1, 1083; cf. id. 2, 175:

    qui naufragus fingitur se suspendisse,

    Quint. 8, 5, 22:

    qui suos artus morsu lacerasset, fingitur in scholis supra se cubasse,

    id. 8, 2, 20.—
    b.
    Pregn., with the access. notion of creating by thinking, to contrive, devise, invent, feign something (esp. untrue):

    argento comparando fingere fallaciam,

    Plaut. As. 2, 1, 2; 4:

    fallacias,

    Ter. Heaut. 3, 2, 22:

    fallaciam,

    id. And. 1, 3, 15; cf.: nonne ad senem aliquam fabricam fingit? id. Heaut. 3, 2, 34:

    fingit causas, ne det, sedulo,

    id. Eun. 1, 2, 58:

    falsas causas ad discordiam,

    id. Hec. 4, 4, 71:

    si mihi aliquam (rem publicam), ut apud Platonem Socrates, ipse finxero,

    Cic. Rep. 2, 1 fin.; cf. id. ib. 2, 11:

    ex eventis fingere,

    id. Fam. 6, 6, 4:

    (crimina) in istum fingere,

    id. Verr. 1, 5, 15:

    ea quae sunt in usu vitaque communi, non ea, quae finguntur aut optantur,

    id. Lael. 5, 18:

    in faciem moresque meos nova crimina fingis,

    Ov. H. 12, 177:

    fingere qui non visa potest, commissa tacere Qui nequit,

    Hor. S. 1, 4, 84:

    quaelibet in quemvis opprobria fingere,

    id. Ep. 1, 15, 30:

    finguntur et testamenta,

    Quint. 7, 4, 39:

    nemo dolorem fingit in hoc casu,

    Juv. 13, 132: qui sub obtentu monituum deorum scientes eos fingunt, Mos. et Rom. Leg. Coll. 15, 2, 6. —With double acc.:

    bonois se ac liberales,

    Sen. Ben. 4, 17, 3.—With inf.:

    ignorare fingit,

    Claud. in Eutrop. 2, 306.—Hence, fic-tus, a, um, P. a., feigned, fictitious, false:

    in amicitia nihil fictum est, nihil simulatum,

    Cic. Lael. 8, 26; cf. id. ib. 18, 65:

    ficto officio et simulata sedultiate conjunctus,

    id. Caecin. 5, 14:

    in re ficta (opp. in vera),

    id. Lael. 7, 24:

    falsum est id totum neque solum fictum, sed etiam imperite absurdeque fictum,

    id. Rep. 2, 15:

    commenticii et ficti dii,

    id. N. D. 2, 28, 70:

    fabula,

    id. Off. 3, 9, 39:

    in rebus fictis et adumbratis,

    id. Lael. 26, 97:

    amor,

    Lucr. 4, 1192:

    gemitus,

    Ov. M. 6, 565:

    cunctatio,

    Tac. A. 1, 46:

    ficto pectore fatur,

    Verg. A. 2, 107.— Poet. and in post-Aug. prose also, of persons:

    pro bene sano Ac non incauto fictum astutumque vocamus,

    dissembling, false, Hor. S. 1, 3, 62:

    alii fictum (eum), ingratum, immemorem loquuntur,

    Plin. Ep. 8, 18, 3;

    but: ficta pellice plorat,

    imaginary, Juv. 6, 272.— Poet., subst.: fictum, i, n., deception, fiction:

    ficti pravique tenax,

    Verg. A. 4, 188:

    jam consumpserat omnem Materiam ficti,

    Ov. M. 9, 767.—Adverb.:

    fictumque in colla minatus, Crura subit,

    Stat. Th. 6, 876.— Adv.: ficte, feignedly, fictitiously:

    ficte et simulate quaestus causa insusurrare,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 4, § 13:

    ficte reconciliata gratia,

    id. Fam. 3, 12, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > fingo

  • 17 mendacium

    mendācĭum, ii, n. [mendax], a lie, untruth, falsehood.
    I.
    Lit. (class.):

    dicere alicui mendacium de re aliquā,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 33:

    mendacio fallere,

    Cic. Mur. 30, 62:

    vatum,

    Ov. F. 6, 253:

    famae,

    id. ib. 4, 311:

    immensa spirant mendacia,

    Juv. 7, 111:

    Titiae meae, cum quā sine mendacio vixi,

    i. e. honestly, without hypocrisy, Dig. 34, 2, 36:

    prophetāsti mendacium,

    Vulg. Jer. 20, 6; cf. id. ib. 27, 10:

    credere mendacio,

    to believe a lie, id. 2 Thess. 2, 11.—
    B.
    Esp., a fable, fiction (opp. historic truth):

    poëtarum,

    Curt. 3, 1, 4.—
    II.
    Transf., of things, a counterfeit (post-Aug.):

    neque est imitabilior alia mendacio vitri,

    Plin. 37, 8, 33, § 112; 35, 6, 29, § 48.

    Lewis & Short latin dictionary > mendacium

  • 18 mentior

    mentĭor, ītus, 4 ( fut. mentibitur, for mentietur, Plaut. Mil. 1, 1, 35; 2, 2, 99; v. Neue, Formenl. 2, p. 448), v. dep. n. and a. [prob. from root men-, whence mens, memini, q. v. Original meaning, to invent; hence],
    I.
    Neutr., to lie, cheat, deceive, etc.:

    mentiri palam,

    Plaut. Truc. 1, 2, 89:

    mentire,

    id. Poen. 3, 5, 18:

    adversus aliquem,

    id. Aul. 4, 7, 9:

    apud aliquem,

    id. Poen. 1, 1, 24:

    sibi,

    id. Am. 1, 2, 6:

    mihi,

    id. Capt. 3, 5, 46; Ter. Eun. 4, 4, 35:

    aperte,

    Cic. Ac. 2, 6, 18:

    in re aliquā,

    id. Att. 12, 21, 4:

    de re aliquā,

    id. N. D. 3, 6, 14:

    adeo veritatis diligens, ut ne joco quidem mentiretur,

    Nep. Epam. 3, 1.—With acc. and inf., to pretend, to declare falsely:

    certam me sum mentitus habere Horam, quae, etc.,

    Ov. Tr. 1, 3, 53; Plin. 12, 15, 34, § 67: mentior nisi or si mentior, a form of asseveration, I am a liar, if, etc.:

    mentior, nisi et quae alunt illud, corpora sunt,

    Sen. Ep. 106, 5:

    si mentiar, inquit, Ultima, quā fallam, sit Venus illa mihi,

    Ov. F. 4, 227.—Of things, to deceive, impose upon: frons, oculi, vultus persaepe mentiuntur, oratio vero saepissime, Cic. Q. Fr. 1, 1, 6:

    in quibus nihil umquam... vetustas mentita sit,

    id. N. D. 2, 5, 15.—
    B.
    To deceive one's self, mistake:

    mentire, gnate,

    Plaut. Trin. 2, 2, 83 Brix ad loc.—
    II.
    Act., to lie or speak falsely about, to assert falsely, make a false promise about; to feign, counterfeit, imitate a shape, nature, etc.:

    cujus consilio tantam rem mentitus esset,

    had devised such a falsehood, Sall. C. 48:

    originem alicujus,

    Just. 35, 2, 4:

    auspicium,

    Liv. 10, 40:

    titulum Lyciscae,

    to assume falsely, Juv. 6, 123:

    noctem,

    to promise falsely, Prop. 3, 9, 1:

    cur sese daemonia mentiuntur,

    Tert. Apol. 23; also, to invent, feign, of a poetical fiction:

    ita mentitur (sc. Homerus),

    Hor. A. P. 151; cf.:

    poëtae Orionem mentiuntur in pelago incidentem,

    Lact. 4, 15, 21.— Pass.:

    si a debitore, praelato die, pignoris obligatio mentiatur,

    Dig. 48, 10, 28.—
    B.
    Trop., of inanim. subjects: semel fac illud, Mentitur tua quod subinde tussis, do what your cough keeps falsely promising, i. e. die, Mart. 5, 39, 6:

    mentiris juvenem tinctis capillis,

    id. 3, 43, 1:

    color, qui chrysocollam mentitur,

    Plin. 35, 6, 29, § 48:

    nec varios discet mentiri lana colores,

    Verg. E. 4, 42: sexum viris denegatum muliebri motu, Col. praef. 1.—Hence, *
    1.
    mentĭens, entis, m. subst., a fallacy, sophism: quomodo mentientem, quem pseudomenon vocant, dissolvas, Cic. Div. 2, 4, 11. —
    2.
    mentītus, a, um, Part., in pass. signif., imitated, counterfeit, feigned ( poet.):

    mentita tela,

    Verg. A. 2, 422:

    figurae,

    Ov. M. 5, 326:

    fama,

    id. ib. 10, 28:

    nomen,

    id. ib. 10, 439; id. H. 11, 73; Sen. Contr. 5, 5, 3; Luc. 2, 512; Val. Fl. 6, 698; 7, 155; Sil. 15, 796; Stat. S. 4, 6, 21; id. Th. 1, 256; 7, 303; 10, 875; Poët. ap. Suet. Oth. 3; Prop. 4 (5), 7, 58:

    mentiti fictique terrores,

    Plin. Ep. 6, 20, 15; id. Pan. 81, 3:

    divinitas,

    Lact. 2, 16, 2; Quint. 12, 10, 76.

    Lewis & Short latin dictionary > mentior

  • 19 plasma

    plasma, ătis, n., = plasma, something formed or moulded.
    I.
    Lit., an image, figure, a creature (eccl. Lat.):

    emancipator servientis plasmatis,

    Prud. Cath. 7, 184.—
    B.
    Transf., an affected modulation of the voice (post-Aug.), Pers. 1, 17:

    sit lectio non in canticum dissoluta, nec plasmate, ut nunc a plerisque fit, effeminata,

    Quint. 1, 8, 2.—
    II.
    Trop., a fiction (post-class.), Aus. Ep. 10, 1; Mart. Cap. 9, §§ 913, 998.

    Lewis & Short latin dictionary > plasma

  • 20 portendo

    portendo, di, tum, 3 ( inf. pres. portendier, Plaut. Poen. 3, 5, 4), v. a. [an archaic collat. form in relig. lang. of protendo, to stretch forth], to point out, indicate (future events, misfortunes, etc.), to foretell, predict, presage, portend (cf.:

    ostendo, monstro): ea (auspicia) illis exeuntibus in aciem portendisse deos,

    Liv. 30, 32, 9; cf.:

    di immortales mihi sacrificanti... laeta omnia prosperaque portendere,

    id. 31, 7 fin.:

    magnitudinem imperii portendens prodigium,

    id. 1, 55: populo commutationem rerum portendit fore, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 45:

    triginta annos Cyrum regnaturum esse portendi,

    Cic. Div. 1, 23, 46:

    quod portentum regni ruinam portendebat, of an earthquake,

    Just. 17, 1, 3.— Pass., to be indicated (by a sign), to threaten, impend.
    (α).
    Usually of bad fortune, loss, injury, etc.:

    nobis periculum magnum portenditur,

    Plaut. As. 3, 1, 27:

    haruspices dudum dicebant mihi, malum damnumque maximum portendier,

    id. Poen. 3, 5, 4; cf.:

    malum quod in quiete tibi portentum est,

    id. Curc. 2, 2, 22:

    quod in extis nostris portentum est,

    id. Poen. 5, 4, 35.—
    (β).
    Of good fortune, etc.:

    salvos sum: libertas portenditur,

    Plaut. Rud. 5, 3, 38:

    quid spei Latinis portendi?

    Liv. 1, 50. —Hence, portentum, i, n., a sign, token, omen, portent (syn.: ostentum, prodigium).
    I.
    Lit.:

    ex quo illa ostenta, monstra, portenta, prodigia dicuntur,

    Cic. N. D. 2, 3, 7; cf. Fest. p. 245 Müll.; and Paul. ex Fest. p. 244 Müll.:

    nam si quod raro fit, id portentum putandum est, sapientem esse portentum est,

    Cic. Div. 2, 28, 61: portentum inusitatum conflatum est recens, Poët. ap. Gell. 15, 4:

    alii portenta atque prodigia nunciabant,

    Sall. C. 30, 2:

    ne quaere profecto, Quem casum portenta ferant,

    Verg. A. 8, 533.—Of miracles, Vulg. Heb. 2, 4; id. Deut. 34, 11; cf. id. Marc. 13, 22.—
    II.
    Transf.
    A.
    A monster, monstrosity:

    cetera de genere hoc quae sunt portenta perempta,

    Lucr. 5, 37; Hor. Ep. 2, 1, 11:

    quale portentum neque militaris Daunias latis alit aesculetis Nec, etc.,

    id. C. 1, 22, 13:

    quae virgineo portenta sub inguine latrant,

    i. e. the dogs of Scylla, Ov. Am. 2, 16, 23:

    praeter naturam hominum pecudumque portentis,

    monstrous births, monsters, Cic. N. D. 2, 5, 14; cf.: bovem quendam putari deum, multaque alia portenta apud eosdem, id. Rep. 3, 9, 14.— Trop., in a moral sense, a monster of depravity:

    P. Clodius, fatale portentum prodigiumque rei publicae,

    Cic. Pis. 4, 9:

    Gabinius et Piso, duo rei publicae portenta ac paene funera,

    id. Prov. Cons. 1, 2:

    qualia demens Aegyptus portenta colat,

    Juv. 15, 2.—
    B.
    A marvellous or extravagant fiction, a strange tale, a wonderful story:

    cetera de genere hoc monstra et portenta locuntur,

    Lucr. 4, 590:

    poëtarum et pictorum portenta,

    Cic. Tusc. 1, 6, 11:

    portentum atque monstrum certissimum est, esse aliquem humanā specie et figurā, qui tantum immanitate bestias vicerit,

    id. Rosc. Am. 22, 63:

    portenta atque praestigias scribere,

    Gell. 10, 12, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > portendo

См. также в других словарях:

  • fiction — [ fiksjɔ̃ ] n. f. • XIIIe; lat. fictio, de fictus, p. p. de fingere → feindre 1 ♦ Vx Mensonge. « Si la fiction est excusable, c est où il faut feindre de l amitié » (La Bruyère). 2 ♦ (v. 1361) Construction de l imagination (opposé à réalité).⇒… …   Encyclopédie Universelle

  • Fiction — is the telling of stories which are not real. More specifically, fiction is an imaginative form of narrative, one of the four basic rhetorical modes. Although the word fiction is derived from the Latin fingo, fingere, finxi, fictum , to form,… …   Wikipedia

  • Fiction — Studioalbum von Dark Tranquillity Veröffentlichung 20. April 2007 Label Century Media …   Deutsch Wikipedia

  • Fiction — Fic tion, n. [F. fiction, L. fictio, fr. fingere, fictum to form, shape, invent, feign. See {Feign}.] 1. The act of feigning, inventing, or imagining; as, by a mere fiction of the mind. Bp. Stillingfleet. [1913 Webster] 2. That which is feigned,… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • fiction — fic·tion n: legal fiction fic·tion·al adj Merriam Webster’s Dictionary of Law. Merriam Webster. 1996. fiction …   Law dictionary

  • fiction — fiction, figment, fabrication, fable are comparable when meaning a story, an account, an explanation, or a conception which is an invention of the human mind. Fiction so strongly implies the use of the imagination that it serves as the class name …   New Dictionary of Synonyms

  • -fiction — ÉTYM. (V. 1960). ❖ ♦ Élément de noms composés, sur le modèle de science fiction, et qui signifie « qui relève de l imaginaire », ou « qui relève de l utopie ». 0 Un journaliste a décrit cette mécanique d un effrayant pouvoir dans un roman de… …   Encyclopédie Universelle

  • Fiction — Студийный альбом Dark Tranquillity Дата выпуска 17 апреля 2 …   Википедия

  • fiction — Fiction. s. f. v. Invention fabuleuse. Fiction poëtique. ce poëme est rempli de belles fictions. il y a des fictions qui touchent plus que la verité. la fiction est quelquefois plus agreable que la verité mesme. Il se prend aussi, pour Mensonge,… …   Dictionnaire de l'Académie française

  • Fiction —   [ fɪkʃn; englisch, Fiktion], Sammelbezeichnung für fiktive Literatur, Prosadichtungen, Romane, Science fiction (soweit nicht dokumentarisch); Gegensatz Non Fiction u. a. für dokumentarische Literatur, Sachbücher, historische Werke …   Universal-Lexikon

  • fiction — (izg. fȉkšn) m DEFINICIJA 1. knjiž. a. književni tekst čiji je sadržaj proizvod mašte, nije nužno da odgovara činjenicama iz povijesti ili suvremenosti b. književna vrsta koja uključuje tekstove ove vrste, opr. faction 2. razg. proizvod mašte… …   Hrvatski jezični portal

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»