-
1 fēstīnō
fēstīnō āvī, ātus, āre [festinus], to hasten, make haste, be in haste, hurry, be quick: quid festinas? T.: dies noctīsque, S.: omnibus modis, S.: plura scripsissem, nisi tui festinarent: quaestūs sui causā: Festinate, viri, V.— To make haste with, hasten, hurry, accelerate, drive, do speedily: migrare: abire, S.: ultum ire iniurias, S.: aram Congerere arboribus, V.: ni id festinaret, S.: ad bellum cuncta, S.: poenas, H.: iussa Sibyllae, promptly execute, V.: animo cupienti nihil satis festinatur, S.: nec virgines festinantur, are not married early, Ta.: festinatae mortis solacium, premature, Ta.: vestīs, prepare hastily, O.: mors gladiis festinata, prematurely inflicled, Iu.* * *festinare, festinavi, festinatus Vhasten, hurry -
2 festino
festīno, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [cf. Gr. theinô; Lat. -fendo in defendo, offendo, -festus in manifestus, etc., and fustis, Corss. Ausspr. 2, 190; Curt. Gr. Etym. p. 255].I.Neutr., to hasten, make haste, hurry, be quick (class.; not in Caes.; syn.: propero, celero, maturo): aliud est properare, aliud festinare. Qui unum quid mature transigit, is properat: qui multa simul incipit neque perficit, is festinat, Cato ap. Gell. 16, 14, 2; id. ap. Paul. ex Fest. s. v. properare, p. 235 Müll.; ap. Non. 441, 22:II. (α).propemodum quid illic festinet sentio,
Plaut. Trin. 3, 1, 14:aput nos eccillam festinat cum sorore uxor tua,
id. Stich. 4, 1, 30:quid festinas?
Ter. Eun. 4, 3, 8; cf.:quamquam festinas, non est mora longa,
Hor. C. 1, 28, 35; Sall. Fragm. ap. Don. Ter. Eun. 4, 3, 8:ibi,
Plaut. Stich. 5, 3, 4:plura scripsissem, nisi tui festinarent,
Cic. Fam. 12, 22, 4; cf. id. Att. 6, 2 fin.:solent nautae festinare quaestus sui causa,
id. Fam. 16, 9, 4:esseda festinant, pilenta, petorrita, naves,
Hor. Ep. 2, 1, 192:in provinciam festinare,
Quint. 6, 3, 39:ad portas,
Sall. J. 69, 2; cf.:ad singulare Antonii factum festinat oratio,
Cic. Phil. 1, 1, 3:ad probationem,
Quint. 4, 3, 8; cf. id. 4, 5, 10:quis te festinare jubet?
Juv. 14, 212.—Prov.: festina lente (speude bradeôs), Suet. Aug. 25.With an object-clause (class.):(β).ut migrare tanto opere festines,
Cic. Fam. 7, 23 fin.:ne festinaret abire,
Sall. J. 64, 4:ultum ire injurias,
id. ib. 68, 1:finem imponere,
Quint. 9, 4, 146:sequi,
Curt. 6, 6, 25:componere lites,
Hor. Ep. 1, 2, 12:quae laedunt oculum, festinas demere,
id. ib. 1, 2, 38:terris advertere proram,
Verg. G. 4, 117:aram congerere arboribus,
id. A. 6, 177; cf.:callidus id modo festinabat, Bocchi pacem imminuere, ne, etc.,
Sall. J. 81 fin.:universis prodesse festinet,
Inscr. Orell. 775.—With acc. (not in Cic.): festivum festinant diem, hasten to celebrate, Enn. ap. Serv. Verg. A. 9, 401 (Trag. v. 434 ed. Vahl.):* (γ).ni id festinaret,
Sall. J. 77, 1:ad bellum cuncta,
id. ib. 73, 1: soleas festinate (sc. dare), id. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 12, 425:festinare fugam,
Verg. A. 4, 575:vias,
Stat. Th. 2, 478:poenas,
Hor. Ep. 1, 2, 61:pyram,
Sil. 8, 52:vestes,
Stat. S. 2, 1, 128:caedes, patibula, ignes, cruces,
Tac. A. 14, 33:mortem in se,
to bring on speedily, id. ib. 4, 28:pyram,
prepares in haste, Sil. 8, 52.—In pass.:quod animo cupienti nihil satis festinatur,
Sall. J. 64 fin.:ea cuncta per idoneos ministros festinabantur,
Tac. H. 2, 82:cum belli civilis praemia festinarentur,
id. ib. 3, 37:nec virgines festinantur,
are not married early, id. G. 20:adoptio festinatur,
id. A. 12, 25; 6, 50; id. H. 3, 37.—In part. perf., hastened, accelerated:festinata maturitas,
Quint. 6 praef. § 10;iter,
Ov. P. 4, 5, 8:missio,
Tac. A. 1, 52:casus,
id. ib. 6, 44:nuptiae,
Suet. Aug. 69:honores,
i. e. obtained before the proper time, Luc. 8, 24; Plin. Pan. 69, 5:festinatis annis raptus,
by an early death, Mart. 7, 40, 7; cf.:festinatis lictorum manibus in carcerem raptus,
Tac. A. 6, 40:mors domini gladiis tam festinata,
prematurely inflicted, Juv. 4, 96.—With se, to make haste, Gell. 14, 2, 9.—Hence,1.festīnans, antis, P. a., hasty, in haste:2.ille properans, festinans, mandata vestra conficere cupiens,
Cic. Phil. 9, 3, 6:haec festinans scripsi in itinere atque agmine,
id. Att. 6, 4 fin. —Adv.: festīnanter, hastily, speedily, quickly (class.):improbe, turbide, festinanter, rapide omnia videtis esse suscepta, Cic. Scaur. § 37: nimium festinanter dictum,
id. Fin. 5, 26, 77.— Comp.:compositius cuncta quam festinantius agerent,
Tac. A. 15, 3:factum quid,
Gell. 10, 11, 8:publicatum,
Suet. Aug. 29:germinant,
Plin. 17, 11, 15, § 78.— Sup.:festinantissime,
Aug. Ep. 250.— -
3 festino
to hasten, hurry, speed. -
4 prae-fēstīnō
prae-fēstīnō —, ātus, āre, to hasten before, be precipitate: deficere, L.—To pass in haste: sinum, Ta. -
5 fēstīnāns
fēstīnāns antis, adj. [P. of festino], hasty, in haste: haec festinans scripsi in itinere. -
6 fēstīnātiō
fēstīnātiō ōnis, f [festino], a hastening, haste, hurry, despatch, speed: tanta: mea tarda, Cu.: causae: omni festinatione properare: tempus festinationis an oti: ne in festinationibus suscipiamus nimias celeritates.* * *haste, speed, hurry -
7 adpropero
ap-prŏpĕro ( adp-, Ritschl, Fleck., Baiter, Halm, Weissenb.; app-, Merkel, Kayser), āvi, ātum, 1, v. a. and n.I.Act., to hasten, accelerate (syn.:II.festino, accelero, maturo, volo, provolo, curro, accurro): opus adeo adproperatum est, ut, etc.,
Liv. 4, 9:quae (res) summā ope adproperata erat,
id. 26, 15; 27, 25: intercisis venis mortem adproperavit, * Tac. A. 16, 14 (cf.:adcelerare mortem,
Lucr. 6, 773).—With inf. as object:portasque intrare patentes Appropera,
Ov. M. 15, 584.—Neutr., to fly, hasten, hurry somewhere:adde gradum, adpropera,
Plaut. Trin. 4, 3, 3: adproperat, * Ter. And. 3, 1, 17:eum, ut adproperet, adhorteris,
Cic. Att. 4, 6, 4; id. ad Q. Fr. 2, 10 fin. — Trop.:ad cogitatum facinus approperare,
Cic. Mil. 15. -
8 appropero
ap-prŏpĕro ( adp-, Ritschl, Fleck., Baiter, Halm, Weissenb.; app-, Merkel, Kayser), āvi, ātum, 1, v. a. and n.I.Act., to hasten, accelerate (syn.:II.festino, accelero, maturo, volo, provolo, curro, accurro): opus adeo adproperatum est, ut, etc.,
Liv. 4, 9:quae (res) summā ope adproperata erat,
id. 26, 15; 27, 25: intercisis venis mortem adproperavit, * Tac. A. 16, 14 (cf.:adcelerare mortem,
Lucr. 6, 773).—With inf. as object:portasque intrare patentes Appropera,
Ov. M. 15, 584.—Neutr., to fly, hasten, hurry somewhere:adde gradum, adpropera,
Plaut. Trin. 4, 3, 3: adproperat, * Ter. And. 3, 1, 17:eum, ut adproperet, adhorteris,
Cic. Att. 4, 6, 4; id. ad Q. Fr. 2, 10 fin. — Trop.:ad cogitatum facinus approperare,
Cic. Mil. 15. -
9 confestim
con-festim, adv. [kindr. with festinus, festino, from fero], immediately, speedily, without delay, forthwith (class. in prose and poetry):abi ad thensaurum jam confestim clanculum,
Plaut. Trin. 3, 3, 69:rem administrandam arbitror sine ullā morā et confestim gerendam,
Cic. Phil. 5, 12, 31:confestim aut ex intervallo aliquid consequi,
id. Inv. 1, 28, 43; 2, 12, 42: sequi, Sisenn. ap. Charis. p. 176 P.:insequi,
Lucr. 4, 340 (315); Quint. 4, 2, 54:se subsequi (cohortes) jubet,
Caes. B. G. 4, 32; cf. id. ib. 5, 18; Liv. 44, 3, 2 et saep.:huc advolavit,
Cic. Clu. 67, 192:ad eam,
id. Phil. 2, 31, 77; Liv. 1, 32, 11; 2, 7, 12 et saep.:alacres admittier orant,
Verg. A. 9, 231; * Hor. Ep. 1, 12, 9:Pandatariam festinavit,
Suet. Calig. 15; Col. 2, 10, 16:ut Hostus cecidit, confestim Romana inclinatur acies,
Liv. 1, 12, 3; cf. Suet. Aug. 10.—Cf. upon this art. Hand, Turs. II. p. 103 sq. -
10 festinabundus
festīnābundus, a, um, adj. [festino], hastening, quick (post-class.):manu,
Val. Max. 2, 8, 5; Macr. S. 2, 13, 17:mater,
Aug. Conf. 1, 11. -
11 festinans
festīnans, antis, Part. and P. a., v. festino. -
12 festinanter
festīnanter, adv., hastily, speedily, v. festino fin. 1. -
13 festinatim
festīnātim, adv. [festino], hastily, speedily (ante-class. for festinanter): Pompon. ap. Non. 514, 5; Sisenn. ib. 6. -
14 festinato
festīnātō, adv., v. festino fin. 2. -
15 festine
festīnus, a, um (ante-class. form of the acc. sing. festinem in the verse: nunc haec res me facit festinem, Titin. ap. Non. 482, 33; cf. Comic. Lat. ed. Rib. p. 127), adj. [festino], hasty, hastening, in haste, quick, speedy ( poet.;(β).syn.: celer, rapidus, velox, etc.): cursu festinus anhelo,
Ov. M. 11, 347:veste tegens, tibi quam noctes festina diesque Urgebam,
Verg. A. 9, 488:taedia vitae,
early, Val. Fl. 6, 325; cf.: cruda festinaque [p. 743] virtus, Stat. Th. 9, 716: celeritas, Cod. Th. 16, 5, 53 al. (but in Enn. ap. Char. p. 251 P. the right read. is Vestina, v. Vahl. Enn. Ann. v. 280).— -
16 festinus
festīnus, a, um (ante-class. form of the acc. sing. festinem in the verse: nunc haec res me facit festinem, Titin. ap. Non. 482, 33; cf. Comic. Lat. ed. Rib. p. 127), adj. [festino], hasty, hastening, in haste, quick, speedy ( poet.;(β).syn.: celer, rapidus, velox, etc.): cursu festinus anhelo,
Ov. M. 11, 347:veste tegens, tibi quam noctes festina diesque Urgebam,
Verg. A. 9, 488:taedia vitae,
early, Val. Fl. 6, 325; cf.: cruda festinaque [p. 743] virtus, Stat. Th. 9, 716: celeritas, Cod. Th. 16, 5, 53 al. (but in Enn. ap. Char. p. 251 P. the right read. is Vestina, v. Vahl. Enn. Ann. v. 280).— -
17 fustis
fustis, is (abl. fusti, Plaut. As. 2, 4, 21; id. Capt. 4, 2, 116; Val. Max. 6, 3, 9; Tac. A. 14, 8 al., or fuste, Hor. S. 1, 3, 134; 1, 5, 23; 2, 3, 112; Juv. 9, 98; Val. Max. 8, 1, 1; Dig. 9, 2, 7, § 1 al.), m. [through the forms fonstis, fond-tis, from root of -fendo, found in offendo, defendo, etc.; cf.: mani-festus, in-festus, con-festim, festino; Gr. theinein, to strike, Curt. Gr. Etym. p. 255; Corss. Ausspr. 2, 190], a knobbed stick, a cudgel, staff, club (syn.:sceptrum, scipio, ferula, baculum): tamquam si claudus sim, cum fusti est ambulandum,
Plaut. As. 2, 4, 21; Varr. L. L. 5, § 137 Müll.:severae Matris ad arbitrium recisos Portare fustes,
Hor. C. 3, 6, 41;for threshing out grain: ipsae spicae melius fustibus cuduntur,
Col. 2, 20, 4. —Esp. for cudgelling:auferere, non abibis, si ego fustem sumpsero,
Plaut. Am. 1, 1, 202:male mulctati clavis ac fustibus,
Cic. Verr. 2, 4, 43, § 94:non opus est verbis, sed fustibus,
id. Pis. 30, 73: si filius meus fustem mihi impingere volet? Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 9:quos tu nisi fuste coërces,
Hor. S. 1, 3, 134:mulae caput fuste dolare,
id. ib. 1, 5, 22:fuste aperire caput,
Juv. 9, 98: injuria committitur cum quis fuste percussus erit, Gai Inst. 3, 220:fustium admonitio,
Dig. 48, 19, 7.—And for beating to death, as a milit. punishment (v. fustuarium):sorte ductos fusti necat,
Sall. H. Fragm. 4, 5 Dietsch:primipili centurionem ob turpem ex acie fugam fusti percussit,
Vell. 2, 78 fin.; Tac. A. 3, 21; Front. S. 4, 1, 34 Oud.; Auct. B. Hisp. 27 fin.; Paul. Sent. 5, 18, 1; 5, 21, 1.—Hence:formidine fustis (i. e. to be beaten to death) ad bene dicendum redacti,
Hor. Ep. 2, 1, 154. -
18 praefestino
prae-festīno, āvi, ātum, 1, v. a.I.To hasten before the time, to hasten too much (rare;II.not in Cic. or Cæs.): praefestinare praeloqui,
Plaut. Rud. 1, 2, 31: sciscere, quae sit causa, Afran. ap. Charis. p. 186 P. (Com. Rel. p. 182 Rib.):ne deficere praefestinarent,
Liv. 23, 14 fin.:praefestinatum opus,
Col. 11, 2, 3.—To hasten past:sinum,
Tac. A. 5, 10. -
19 refestino
rĕ-festīno, āre, v. n., to hasten back again (late Lat.), Ruf. ap. Hier. in Ruf. 3, 6; Paul. Nol. Ep. 45 fin.
См. также в других словарях:
Festīno [1] — Festīno (ital.), Maskenball … Pierer's Universal-Lexikon
Festīno [2] — Festīno (Log.), der dritte Schlußmodus in der zweiten Figur, wo der Obersatz allgemein verneint, der Untersatz besonders bejaht, der Schlußsatz besonders verneint … Pierer's Universal-Lexikon
Festīno — (ital.), Fest, besonders Kostümball … Meyers Großes Konversations-Lexikon
festino — m. Lóg. Uno de los modos posibles del *silogismo, perteneciente a la segunda figura … Enciclopedia Universal
festino — s.m. [dim. di festa ]. [festa elegante e ricca, con cibi e bevande: un f. di nozze ] ▶◀ festa, party. ⇓ banchetto, cerimonia, (lett.) convito, ricevimento, (lett.) simposio, trattenimento … Enciclopedia Italiana
festino — 1fe·stì·no s.m. 1. dim. → festa 2. CO trattenimento danzante di tono familiare e informale | pranzo tra amici 3. CO estens., festa di tono lascivo 2fe·stì·no agg. OB LE pronto, sollecito: però non fui a rimembrar festino (Dante) {{line}}… … Dizionario italiano
festino — {{hw}}{{festino}}{{/hw}}s. m. 1 (raro) Dimin. di festa . 2 Festa, trattenimento spec. notturno e con balli … Enciclopedia di italiano
festino — festino1 pl.m. festini festino1 sing.f. festina festino1 pl.f. festine festino2 pl.m. festini … Dizionario dei sinonimi e contrari
festino — s. m. 1. festa, trattenimento, banchetto, convito (lett.), simposio 2. orgia … Sinonimi e Contrari. Terza edizione
festino — fes·ti·no … English syllables
festino — … Useful english dictionary