Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

dī-verse

  • 101 alter

    alter, tĕra, tĕrum, adj. (the measure of the gen. sing. āltĕrĭŭs as paeon primus is supported in good Latin only by examples from dactylic verse (but see alterĭus in trochaic measure, Plaut. Capt. 2, 2, 56), in which īpsĭŭs, īllĭŭs, īstĭŭs, ūnĭŭs, etc., are used as dactyls; on the contr., the regular measure āltĕrīŭs, as ditrochaeus, is sufficiently confirmed by the foll. verses of Enn., Ter., and Ter. Maur.: mox cum alterīus abligurias bona, Enn. ap. Donat. ad Ter. Phorm. 2, 2, 25 (Sat. 29 Vahl.):

    alterīus sua comparent commoda? ah!

    Ter. And. 4, 1, 4:

    nec alter[imacracute]us indigéns opís veni,

    Ter. Maur. p. 2432 P.;

    and sescupló vel una víncet alter[imacracute]us singulum,

    id. ib. p. 2412 ib.; Prisc. p. 695 ib.; alterius is also commonly used as the gen. of alius, as alīus is little used (v. h. v. fin.).— Dat. sing. f.:

    alterae,

    Plaut. Rud. 3, 4, 45; Ter. Heaut. 2, 3, 30; Caes. B. G. 5, 27; Nep. Eum. 1, 6; Col. 5, 11, 10) [a comp. form of al-ius; cf. Sanscr. antara = alius; Goth. anthar; Lith. antras = secundus; Germ. ander; Gr. heteros; Engl. either, other; also Sanscr. itara = alius], the other of two, one of two, the other, ho heteros.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    nam huic alterae patria quae sit, profecto nescio,

    Plaut. Rud. 3, 4, 45:

    necesse est enim sit alterum de duobus,

    Cic. Tusc. 1, 41, 97:

    altera ex duabus legionibus,

    Caes. B. C. 2, 20: mihi cum viris ambobus est amicitia;

    cum altero vero magnus usus,

    Cic. Clu. 42, 117:

    alter consulum,

    Liv. 40, 59:

    alter ex censoribus,

    id. 40, 52:

    in alterā parte fluminis legatum reliquit,

    on the other side, Caes. B. G. 2, 5; id. B. C. 3, 54:

    si quis te percusserit in dexteram maxillam tuam, praebe illi et alteram,

    Vulg. Matt. 5, 39; 28, 1.—Hence: alter ambove, one or both; commonly in the abbreviation:

    A. A. S. E. V. = alter ambove si eis videretur: utique C. Pansa, A. Hirtius consules alter ambove S. E. V. rationem agri habeant,

    Cic. Phil. 5 fin. Wernsd.; cf. id. ib. 8, 11; 9, 7 fin.; 14, 14 fin.; cf.

    Brison. Form. pp. 218 and 219: absente consulum altero ambobusve,

    Liv. 30, 23: ambo alterve, S. C. ap. Front. Aquaed. 100 fin.
    B.
    Esp.
    1.
    a.. In distributive clauses: alter... alter, the one... the other (cf. alius, II. A.): ho heteros... ho heteros:

    Si duobus praefurniis coques, lacunā nihil opus erit. Cum cinere eruto opus erit, altero praefurnio eruito, in altero ignis erit,

    Cato, R. R. 38, 9:

    alteram ille amat sororem, ego alteram,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 68; id. Am. 1, 2, 19; 1, 2, 20; Ter. Ad. 1, 2, 50:

    quorum alter exercitum perdidit, alter vendidit,

    Cic. Planc. 35; so id. Rosc. Am. 6, 16: namque alterā ex parte Bellovaci instabant;

    alteram Camulogenus tenebat,

    Caes. B. G. 7, 59 Herz.:

    conjunxit alteram (cortinam) alteri,

    Vulg. Exod. 36, 10; 36, 22; ib. Joan. 13, 14; ib. Rom. 12, 5.—
    b.
    In same sense, unus... alter, one... the other, as in later Gr. heis men... heteros de: vitis insitio una est per ver, altera est cum uva floret;

    ea optima est,

    Cato, R. R. 41, 1: Phorm. Una injuria est tecum. Chrem. Lege agito ergo. Phorm. Altera est tecum, Ter. Phorm. 5, 8, 90: uni epistolae respondi;

    venio ad alteram,

    Cic. Fam. 2, 17, 6:

    nomen uni Ada, et nomen alteri Sella,

    Vulg. Gen. 4, 19; ib. Matt. 6, 24:

    Erant duae factiones, quarum una populi causam agebat, altera optimatium,

    Nep. Phoc. 3, 1; Liv. 31, 21:

    consules coepere duo creari, ut si unus malus esse voluisset, alter eum coërceret,

    Eutr. 1, 8:

    Duo homines ascenderunt in templum, unus pharisaeus et alter publicanus,

    Vulg. Luc. 18, 10 al. —
    c.
    Sometimes a subst., or hic, ille, etc., stands in the place of the second alter:

    Epaminondas... Leonidas: quorum alter, etc... Leonidas autem, etc.,

    Cic. Fin. 2, 30, 97; so Vell. 2, 71, 3:

    alter gladiator habetur, hic autem, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 6, 17:

    quorum alteri Capitoni cognomen est, iste, qui adest, magnus vocatur,

    id. ib.:

    alterum corporis aegritudo, illum, etc.,

    Flor. 4, 7.—Sometimes
    (α).
    one alter is entirely omitted (cf. alius, II. A.; heteros, L. and S. I. 2.):

    duae turmae haesere: altera metu dedita hosti, pertinacior (sc. altera), etc.,

    Liv. 29, 33:

    hujus lateris alter angulus ad orientem solem, inferior ad meridiem spectat,

    Caes. B. G. 5, 13; or
    (β).
    the form changed:

    dialecticam adjungunt et physicam, alteram quod habeat rationem.... Physicae quoque etc.,

    Cic. Fin. 3, 21, 72, and 3, 22, 73. —Sometimes a further distributive word is added:

    alter adulescens decessit, alter senex, aliquis praeter hos infans,

    Sen. Ep. 66, 39:

    alter in vincula ducitur, alter insperatae praeficitur potestati, alius etc.,

    Amm. 14, 11.—
    d.
    In plur.: nec ad vivos pertineat, nec ad mortuos;

    alteri nulli sunt, alteros non attinget,

    Cic. Tusc. 1, 38, 91:

    alteri dimicant, alteri victorem timent,

    id. Fam. 6, 3: binas a te accepi litteras; quarum alteris mihi gratulabare... alteris dicebas etc., in one of which,... in the other, id. ib. 4, 14:

    quorum alteri adjuvabant, alteri etc.,

    Caes. B. G. 7, 17: duplices similitudines, unae rerum, alterae verborum, Auct. ad Her. 3, 20. —
    e.
    The second alter in a different case:

    alter alterius ova frangit,

    Cic. N. D. 2, 49:

    uterque numerus plenus, alter alterā de causā habetur,

    Macr. Somn. Scip. 2:

    qui noxii ambo, alter in alterum causam conferant,

    Liv. 5, 11:

    alteri alteros aliquantum attriverant,

    Sall. J. 79, 4; so id. ib. 42, 4;

    53, 7 al. —Also with alteruter: ne alteruter alterum praeoccuparet,

    Nep. Dion. 4, 1.—With unus:

    quom inter nos sorderemus unus alteri,

    Plaut. Truc. 2, 4, 30:

    dicunt unus ad alterum,

    Vulg. Ez. 33, 30:

    ne unus adversus alterum infletur pro alio,

    ib. 1 Cor. 4, 6.—With uterque:

    uterque suo studio delectatus contempsit alterum,

    Cic. Off. 1, 1, 4:

    utrique alteris freti finitimos sub imperium suum coëgere,

    Sall. J. 18, 12.—With nemo, nullus, neuter:

    ut nemo sit alteri similis,

    Quint. 2, 9, 2:

    cum tot saeculis nulla referta sit causa, quae esset tota alteri similis,

    id. 7, prooem. 4:

    neutrum eorum contra alterum juvare,

    Caes. B. C. 1, 1, 3:

    ut neutra alteri officiat,

    Quint. 1, 1, 3.—After two substt., the first alter generally refers to the first subst., and the second to the second:

    Philippum rebus gestis superatum a filio, facilitate video superiorem fuisse. Itaque alter semper magnus, alter saepe turpissimus,

    Cic. Off. 1, 26; cf. Plaut. Am. 1, 2, 21; Brem. ad Suet. Claud. 20.—Sometimes the order is reversed: contra nos (summa gratia et eloquentia) raciunt in hoc tempore;

    quarum alteram (i. e. eloquentiam) vereor, alteram (i. e. gratiam) metuo,

    Cic. Quinct. 1; so id. Off. 3, 18; 1, 12; cf. Spald. ad Quint. 9, 2, 6.—
    2.
    As a numeral = secundus, the second, the next, o heteros:

    primo die, alter dies, tertius dies, deinde reliquis diebus etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 7:

    proximo, altero, tertio, reliquis consecutis diebus non intermittebas etc.,

    id. Phil. 1, 13 Wernsd.:

    quadriennio post alterum consulatum,

    id. Sen. 9:

    die altero,

    Vulg. Jos. 10, 32: alteris Te mensis adhibet deum, i. e. at the dessert (= mensā secundā), Hor. C. 4, 5, 31.—So, alterā die, the next day, têi allêi hêmerai, têi heterai:

    se alterā die ad conloquium venturum,

    Caes. B. C. 3, 19; Vulg. Gen. 19, 34; ib. Matt. 27, 62:

    die altero,

    ib. Num. 11, 32; ib. Jos. 5, 11 al.—So in comparative sense:

    alterā die quam a Brindisio solvit, in Macedoniam trajecit,

    Liv. 31, 14; Suet. Vit. 3:

    intermittere diem alterum quemque oportet,

    every other day, Cels. 3, 23; 3, 13; 4, 12:

    Olea non continuis annis, sed fere altero quoque fructum adfert,

    Col. R. R. 5, 8.—With prepp.:

    qui (Ptolemaeus) tum regnabat alter post Alexandream conditam,

    next after, Cic. Off. 2, 23, 82; so, fortunate puer, tu nunc eris alter ab illo, the second or next after him, Verg. E. 5, 49:

    alter ab undecimo jam tum me ceperat annus,

    id. ib. 8, 39.—Hence,
    b.
    Also with tens, hundreds, etc.:

    accepi tuas litteras, quas mihi Cornificius altero vicesimo die reddidit,

    on the twenty-second day, Cic. Fam. 12, 25 Manut.:

    anno trecentesimo altero quam condita Roma erat,

    in the three hundred and second year, Liv. 3, 33:

    vicesima et altera laedit,

    Manil. 4, 466.—
    c.
    So of a number collectively:

    remissarios pedum XII., alteros pedum X.,

    a second ten, Cato, R. R. 19, 2:

    ad Brutum hos libros alteros quinque mittemus,

    Cic. Tusc. 5, 41, 121:

    basia mille, deinde centum, dein mille altera, dein secunda centum,

    Cat. 5, 7.—So with the numeral understood: aurea mala decem misi;

    cras altera (sc. decem) mittam,

    a second ten, Verg. E. 3, 71.—Hence,
    d.
    Unus et alter, unus atque alter, unus alterque, the one and the other.
    (α).
    For two (as in Gr. heis kai heteros):

    unus et alter dies intercesserat,

    Cic. Clu. 26:

    adductus sum tuis unis et alteris litteris,

    id. Att. 14, 18:

    et sub eā versus unus et alter erunt,

    Ov. H. 15, 182; so Suet. Tib. 63; id. Calig. 56; id. Claud. 12 (cf. id. Gram. 24: unum vel alterum, vel, cum plurimos, tres aut quattuor admittere).—
    (β).
    More freq. of an indef. number, one and another; and: unusalterve, one or two:

    Unus et item alter,

    Ter. And. 1, 1, 50:

    mora si quem tibi item unum alterumve diem abstulerit,

    Cic. Fam. 3, 9; so id. Clu. 13, 38; 13, 26:

    versus paulo concinnior unus et alter,

    Hor. Ep. 2, 1, 74; so id. S. 1, 6, 102; 2, 5, 24; id. A. P. 15:

    ex illis unus et alter ait,

    Ov. F. 2, 394; id. Am. 2, 5, 22; Petr. 108; Plin. Pan. 45 Schwarz; cf. id. ib. 52, 2; Suet. Caes. 20; id. Galb. 14 al.:

    paucis loricae, vix uni alterive cassis aut galea,

    Tac. G. 6.—
    e.
    Alterum tantum, as much more or again, twice as much (cf. Gr. heteron tosouton or hetera tosauta):

    etiamsi alterum tantum perdundum est, perdam potius quam sinam, etc.,

    Plaut. Ep. 3, 4, 81; so id. Bacch. 5, 2, 65:

    altero tanto aut sesqui major,

    Cic. Or. 56, 188:

    altero tanto longior,

    Nep. Eum. 8, 5; so Dig. 28, 2, 13:

    numero tantum alterum adjecit,

    Liv. 1, 36; so id. 10, 46; Auct. B. Hisp. 30; Dig. 49, 14, 3 al.—
    f.
    Alteri totidem, as many more:

    de alteris totidem scribere incipiamus,

    Varr. L. L. 8, 24 Müll. —
    g.
    To mark the similarity of one object to another in qualities, etc., a second, another (as in English, a second father, my second self, and the like). So,
    (α).
    With a proper name, used as an appellative (cf. alius, II. G.):

    Verres, alter Orcus,

    Cic. Verr. 2, 4, 50:

    alterum se Verrem putabat,

    id. ib. 5, 33 fin.:

    Hamilcar, Mars alter,

    Liv. 21, 10.—
    (β).
    With a com. noun:

    me sicut alterum parentem observat,

    Cic. Fam. 5, 8:

    altera patria,

    Flor. 2, 6, 42 al. —
    (γ).
    Alter ego, a second self, of very intimate friends (in the class. per. perh. only in Cic. Ep.; cf. ho hetairos, heteros egô, Clem. Al. 450):

    vide quam mihi persuaserim te me esse alterum,

    Cic. Fam. 7, 5:

    me alterum se fore dixit,

    id. Att. 4, 1:

    quoniam alterum me reliquissem,

    id. Fam. 2, 15; Aus. praef. 2, 15.—
    (δ).
    Alter idem, a second self, like heteroi hautoi, Arist. Eth. M. 8, 12, 3 (on account of the singularity of the expression, introduced by tamquam):

    amicus est tamquam alter idem,

    Cic. Lael. 21, 82.—
    3.
    The one of two, either of two, without a more precise designation, for alteruter:

    non uterque sed alter,

    Cic. Ac. 2, 43, 132:

    fortasse utrumque, alterum certe,

    id. Att. 11, 18:

    melius peribimus quam sine alteris vestrūm vivemus,

    Liv. 1, 13:

    nec rogarem, ut mea de vobis altera amica foret,

    Ov. A. A. 3, 520:

    ex duobus, quorum alterum petis, etc.,

    Plin. Ep. 1, 7, 3:

    ex duobus (quorum necesse est alterum verum), etc.,

    Quint. 5, 10, 69:

    ac si necesse est in alteram errare partem, maluerim etc.,

    id. 10, 1, 26; 1, 4, 24; 9, 3, 6 al.—Once also with a negative, neither of two: hos, tamquam medios, [p. 98] nec in alterius favorem inclinatos, miserat rex, Liv. 40, 20, 4.—
    II.
    Transf.
    A.
    Another of a class = alius (as opp. to one's self, to another); subst., another, a neighbor, a fellow-creature, ho pelas (so sometimes heteros, Xen. Cyr. 2, 3, 17); cf. Ochsn. Eclog. 90 and 458 (alter designates the similarity of two objects; alius a difference in the objects contrasted): SI. INIVRIAM. FAXIT. ALTERI., Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1:

    qui alterum incusat probri, eum ipsum se intueri oportet,

    Plaut. Truc. 1, 2, 58; id. Am. prol. 84: mox dum alterius abligurias bona, quid censes dominis esse animi? Enn. ap. Don. ad Ter. Phorm. 2, 2, 25:

    ut malis gaudeant atque ex incommodis Alterius sua ut comparent commoda,

    Ter. And. 4, 1, 3: qui alteris exitium paret, etc., Att. ap. Cic. Tusc. 2, 17, 39:

    qui nihil alterius causā facit et metitur suis commodis omnia,

    Cic. Leg. 1, 14:

    ut aeque quisque altero delectetur ac se ipso,

    id. Off. 1, 17, 56; 1, 2, 4:

    scientem in errorem alterum inducere,

    id. ib. 3, 13, 55 et saep.:

    cave ne portus occupet alter,

    Hor. Ep. 1, 6, 32 Schmid.:

    nil obstet tibi, dum ne sit te ditior alter,

    id. S. 1, 1, 40; 1, 5, 33:

    canis parturiens cum rogāsset alteram, ut etc.,

    Phaedr. 1, 19:

    nec patientem sessoris alterius (equum) primus ascendit,

    Suet. Caes. 61; id. Tib. 58:

    in quo judicas alterum, te ipsum condemnas,

    Vulg. Rom. 2, 1:

    nemo quod suum est quaerat, sed quod alterius,

    ib. 1 Cor. 10, 24;

    14, 17: sic in semet ipso tantum gloriam habebit et non in altero,

    ib. Gal. 6, 4 al. —Hence, alter with a neg., or neg. question and comp., as an emphatic expression (mostly ante-class.; cf.

    alius, II. H.): scelestiorem nullum illuxere alterum,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 22:

    scelestiorem in terrā nullam esse alteram,

    id. Cist. 4, 1, 8:

    qui me alter audacior est homo?

    id. Am. 1, 1, 1; id. Ep. 1, 1, 24.—
    B.
    The other, the opposite:

    alterius factionis principes,

    the leaders of the opposite party, Nep. Pelop. 1, 4 (cf. id. ib. 1, 2:

    adversariae factioni): studiosiorem partis alterius,

    Suet. Tib. 11. —
    C.
    In gen., different:

    quotiens te speculo videris alterum,

    Hor. C. 4, 10, 6: abeuntes post carnem alteram (Gr. heteros, q. v. L. and S. III.), Vulg. Jud. 7.—
    D.
    In the lang. of augury, euphem. for infaustus, unfavorable, unpropitious, Fest. p. 6 (v. L. and S. Gr. Lex. s. v. heteros, III. 2.).
    The gen.
    alterius commonly serves as gen. of alius instead of alīus, Cic. Fam. 15, 1, 1; id. Att. 1, 5, 1; 1, 20, 2; Caes. B. G. 1, 36, 1; Sall. C. 52, 8; Liv. 21, 13, 3; 22, 14, 4; 26, 8, 2; 28, 37, 6 al.; Col. 8, 17, 2; 11, 2, 87; 12, 22, 2; Sen. Ep. 72, 10; 102, 3; id. Ben. 4, 3, 1; id. Ot. Sap. 4, 1; id. Brev. Vit. 16, 2; id. Q. N. 2, 34, 1 al.; Quint. 7, 9, 8; 8, 3, 73 al.; Tac. A. 15, 25; id. H. 2, 90; Plin. Ep. 10, 114, 2; Suet. Caes. 61; id. Tib. 58 al.; Gell. 2, 28 al.—It also stands as correlative to alius:

    alius inter cenandum solutus est, alterius continuata mors somno est,

    Sen. Ep. 66, 39:

    cum inventum sit ex veris (gemmis) generis alterius in aliud falsas traducere,

    Plin. 37, 12, 75, § 197; Plin. Pan. 2, 6 (Neue, Formenl. II. p. 216).
    altĕras, adv.
    [alter], for alias, acc. to Paul. ex. Fest. p. 27 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > alter

  • 102 alteras

    alter, tĕra, tĕrum, adj. (the measure of the gen. sing. āltĕrĭŭs as paeon primus is supported in good Latin only by examples from dactylic verse (but see alterĭus in trochaic measure, Plaut. Capt. 2, 2, 56), in which īpsĭŭs, īllĭŭs, īstĭŭs, ūnĭŭs, etc., are used as dactyls; on the contr., the regular measure āltĕrīŭs, as ditrochaeus, is sufficiently confirmed by the foll. verses of Enn., Ter., and Ter. Maur.: mox cum alterīus abligurias bona, Enn. ap. Donat. ad Ter. Phorm. 2, 2, 25 (Sat. 29 Vahl.):

    alterīus sua comparent commoda? ah!

    Ter. And. 4, 1, 4:

    nec alter[imacracute]us indigéns opís veni,

    Ter. Maur. p. 2432 P.;

    and sescupló vel una víncet alter[imacracute]us singulum,

    id. ib. p. 2412 ib.; Prisc. p. 695 ib.; alterius is also commonly used as the gen. of alius, as alīus is little used (v. h. v. fin.).— Dat. sing. f.:

    alterae,

    Plaut. Rud. 3, 4, 45; Ter. Heaut. 2, 3, 30; Caes. B. G. 5, 27; Nep. Eum. 1, 6; Col. 5, 11, 10) [a comp. form of al-ius; cf. Sanscr. antara = alius; Goth. anthar; Lith. antras = secundus; Germ. ander; Gr. heteros; Engl. either, other; also Sanscr. itara = alius], the other of two, one of two, the other, ho heteros.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    nam huic alterae patria quae sit, profecto nescio,

    Plaut. Rud. 3, 4, 45:

    necesse est enim sit alterum de duobus,

    Cic. Tusc. 1, 41, 97:

    altera ex duabus legionibus,

    Caes. B. C. 2, 20: mihi cum viris ambobus est amicitia;

    cum altero vero magnus usus,

    Cic. Clu. 42, 117:

    alter consulum,

    Liv. 40, 59:

    alter ex censoribus,

    id. 40, 52:

    in alterā parte fluminis legatum reliquit,

    on the other side, Caes. B. G. 2, 5; id. B. C. 3, 54:

    si quis te percusserit in dexteram maxillam tuam, praebe illi et alteram,

    Vulg. Matt. 5, 39; 28, 1.—Hence: alter ambove, one or both; commonly in the abbreviation:

    A. A. S. E. V. = alter ambove si eis videretur: utique C. Pansa, A. Hirtius consules alter ambove S. E. V. rationem agri habeant,

    Cic. Phil. 5 fin. Wernsd.; cf. id. ib. 8, 11; 9, 7 fin.; 14, 14 fin.; cf.

    Brison. Form. pp. 218 and 219: absente consulum altero ambobusve,

    Liv. 30, 23: ambo alterve, S. C. ap. Front. Aquaed. 100 fin.
    B.
    Esp.
    1.
    a.. In distributive clauses: alter... alter, the one... the other (cf. alius, II. A.): ho heteros... ho heteros:

    Si duobus praefurniis coques, lacunā nihil opus erit. Cum cinere eruto opus erit, altero praefurnio eruito, in altero ignis erit,

    Cato, R. R. 38, 9:

    alteram ille amat sororem, ego alteram,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 68; id. Am. 1, 2, 19; 1, 2, 20; Ter. Ad. 1, 2, 50:

    quorum alter exercitum perdidit, alter vendidit,

    Cic. Planc. 35; so id. Rosc. Am. 6, 16: namque alterā ex parte Bellovaci instabant;

    alteram Camulogenus tenebat,

    Caes. B. G. 7, 59 Herz.:

    conjunxit alteram (cortinam) alteri,

    Vulg. Exod. 36, 10; 36, 22; ib. Joan. 13, 14; ib. Rom. 12, 5.—
    b.
    In same sense, unus... alter, one... the other, as in later Gr. heis men... heteros de: vitis insitio una est per ver, altera est cum uva floret;

    ea optima est,

    Cato, R. R. 41, 1: Phorm. Una injuria est tecum. Chrem. Lege agito ergo. Phorm. Altera est tecum, Ter. Phorm. 5, 8, 90: uni epistolae respondi;

    venio ad alteram,

    Cic. Fam. 2, 17, 6:

    nomen uni Ada, et nomen alteri Sella,

    Vulg. Gen. 4, 19; ib. Matt. 6, 24:

    Erant duae factiones, quarum una populi causam agebat, altera optimatium,

    Nep. Phoc. 3, 1; Liv. 31, 21:

    consules coepere duo creari, ut si unus malus esse voluisset, alter eum coërceret,

    Eutr. 1, 8:

    Duo homines ascenderunt in templum, unus pharisaeus et alter publicanus,

    Vulg. Luc. 18, 10 al. —
    c.
    Sometimes a subst., or hic, ille, etc., stands in the place of the second alter:

    Epaminondas... Leonidas: quorum alter, etc... Leonidas autem, etc.,

    Cic. Fin. 2, 30, 97; so Vell. 2, 71, 3:

    alter gladiator habetur, hic autem, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 6, 17:

    quorum alteri Capitoni cognomen est, iste, qui adest, magnus vocatur,

    id. ib.:

    alterum corporis aegritudo, illum, etc.,

    Flor. 4, 7.—Sometimes
    (α).
    one alter is entirely omitted (cf. alius, II. A.; heteros, L. and S. I. 2.):

    duae turmae haesere: altera metu dedita hosti, pertinacior (sc. altera), etc.,

    Liv. 29, 33:

    hujus lateris alter angulus ad orientem solem, inferior ad meridiem spectat,

    Caes. B. G. 5, 13; or
    (β).
    the form changed:

    dialecticam adjungunt et physicam, alteram quod habeat rationem.... Physicae quoque etc.,

    Cic. Fin. 3, 21, 72, and 3, 22, 73. —Sometimes a further distributive word is added:

    alter adulescens decessit, alter senex, aliquis praeter hos infans,

    Sen. Ep. 66, 39:

    alter in vincula ducitur, alter insperatae praeficitur potestati, alius etc.,

    Amm. 14, 11.—
    d.
    In plur.: nec ad vivos pertineat, nec ad mortuos;

    alteri nulli sunt, alteros non attinget,

    Cic. Tusc. 1, 38, 91:

    alteri dimicant, alteri victorem timent,

    id. Fam. 6, 3: binas a te accepi litteras; quarum alteris mihi gratulabare... alteris dicebas etc., in one of which,... in the other, id. ib. 4, 14:

    quorum alteri adjuvabant, alteri etc.,

    Caes. B. G. 7, 17: duplices similitudines, unae rerum, alterae verborum, Auct. ad Her. 3, 20. —
    e.
    The second alter in a different case:

    alter alterius ova frangit,

    Cic. N. D. 2, 49:

    uterque numerus plenus, alter alterā de causā habetur,

    Macr. Somn. Scip. 2:

    qui noxii ambo, alter in alterum causam conferant,

    Liv. 5, 11:

    alteri alteros aliquantum attriverant,

    Sall. J. 79, 4; so id. ib. 42, 4;

    53, 7 al. —Also with alteruter: ne alteruter alterum praeoccuparet,

    Nep. Dion. 4, 1.—With unus:

    quom inter nos sorderemus unus alteri,

    Plaut. Truc. 2, 4, 30:

    dicunt unus ad alterum,

    Vulg. Ez. 33, 30:

    ne unus adversus alterum infletur pro alio,

    ib. 1 Cor. 4, 6.—With uterque:

    uterque suo studio delectatus contempsit alterum,

    Cic. Off. 1, 1, 4:

    utrique alteris freti finitimos sub imperium suum coëgere,

    Sall. J. 18, 12.—With nemo, nullus, neuter:

    ut nemo sit alteri similis,

    Quint. 2, 9, 2:

    cum tot saeculis nulla referta sit causa, quae esset tota alteri similis,

    id. 7, prooem. 4:

    neutrum eorum contra alterum juvare,

    Caes. B. C. 1, 1, 3:

    ut neutra alteri officiat,

    Quint. 1, 1, 3.—After two substt., the first alter generally refers to the first subst., and the second to the second:

    Philippum rebus gestis superatum a filio, facilitate video superiorem fuisse. Itaque alter semper magnus, alter saepe turpissimus,

    Cic. Off. 1, 26; cf. Plaut. Am. 1, 2, 21; Brem. ad Suet. Claud. 20.—Sometimes the order is reversed: contra nos (summa gratia et eloquentia) raciunt in hoc tempore;

    quarum alteram (i. e. eloquentiam) vereor, alteram (i. e. gratiam) metuo,

    Cic. Quinct. 1; so id. Off. 3, 18; 1, 12; cf. Spald. ad Quint. 9, 2, 6.—
    2.
    As a numeral = secundus, the second, the next, o heteros:

    primo die, alter dies, tertius dies, deinde reliquis diebus etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 7:

    proximo, altero, tertio, reliquis consecutis diebus non intermittebas etc.,

    id. Phil. 1, 13 Wernsd.:

    quadriennio post alterum consulatum,

    id. Sen. 9:

    die altero,

    Vulg. Jos. 10, 32: alteris Te mensis adhibet deum, i. e. at the dessert (= mensā secundā), Hor. C. 4, 5, 31.—So, alterā die, the next day, têi allêi hêmerai, têi heterai:

    se alterā die ad conloquium venturum,

    Caes. B. C. 3, 19; Vulg. Gen. 19, 34; ib. Matt. 27, 62:

    die altero,

    ib. Num. 11, 32; ib. Jos. 5, 11 al.—So in comparative sense:

    alterā die quam a Brindisio solvit, in Macedoniam trajecit,

    Liv. 31, 14; Suet. Vit. 3:

    intermittere diem alterum quemque oportet,

    every other day, Cels. 3, 23; 3, 13; 4, 12:

    Olea non continuis annis, sed fere altero quoque fructum adfert,

    Col. R. R. 5, 8.—With prepp.:

    qui (Ptolemaeus) tum regnabat alter post Alexandream conditam,

    next after, Cic. Off. 2, 23, 82; so, fortunate puer, tu nunc eris alter ab illo, the second or next after him, Verg. E. 5, 49:

    alter ab undecimo jam tum me ceperat annus,

    id. ib. 8, 39.—Hence,
    b.
    Also with tens, hundreds, etc.:

    accepi tuas litteras, quas mihi Cornificius altero vicesimo die reddidit,

    on the twenty-second day, Cic. Fam. 12, 25 Manut.:

    anno trecentesimo altero quam condita Roma erat,

    in the three hundred and second year, Liv. 3, 33:

    vicesima et altera laedit,

    Manil. 4, 466.—
    c.
    So of a number collectively:

    remissarios pedum XII., alteros pedum X.,

    a second ten, Cato, R. R. 19, 2:

    ad Brutum hos libros alteros quinque mittemus,

    Cic. Tusc. 5, 41, 121:

    basia mille, deinde centum, dein mille altera, dein secunda centum,

    Cat. 5, 7.—So with the numeral understood: aurea mala decem misi;

    cras altera (sc. decem) mittam,

    a second ten, Verg. E. 3, 71.—Hence,
    d.
    Unus et alter, unus atque alter, unus alterque, the one and the other.
    (α).
    For two (as in Gr. heis kai heteros):

    unus et alter dies intercesserat,

    Cic. Clu. 26:

    adductus sum tuis unis et alteris litteris,

    id. Att. 14, 18:

    et sub eā versus unus et alter erunt,

    Ov. H. 15, 182; so Suet. Tib. 63; id. Calig. 56; id. Claud. 12 (cf. id. Gram. 24: unum vel alterum, vel, cum plurimos, tres aut quattuor admittere).—
    (β).
    More freq. of an indef. number, one and another; and: unusalterve, one or two:

    Unus et item alter,

    Ter. And. 1, 1, 50:

    mora si quem tibi item unum alterumve diem abstulerit,

    Cic. Fam. 3, 9; so id. Clu. 13, 38; 13, 26:

    versus paulo concinnior unus et alter,

    Hor. Ep. 2, 1, 74; so id. S. 1, 6, 102; 2, 5, 24; id. A. P. 15:

    ex illis unus et alter ait,

    Ov. F. 2, 394; id. Am. 2, 5, 22; Petr. 108; Plin. Pan. 45 Schwarz; cf. id. ib. 52, 2; Suet. Caes. 20; id. Galb. 14 al.:

    paucis loricae, vix uni alterive cassis aut galea,

    Tac. G. 6.—
    e.
    Alterum tantum, as much more or again, twice as much (cf. Gr. heteron tosouton or hetera tosauta):

    etiamsi alterum tantum perdundum est, perdam potius quam sinam, etc.,

    Plaut. Ep. 3, 4, 81; so id. Bacch. 5, 2, 65:

    altero tanto aut sesqui major,

    Cic. Or. 56, 188:

    altero tanto longior,

    Nep. Eum. 8, 5; so Dig. 28, 2, 13:

    numero tantum alterum adjecit,

    Liv. 1, 36; so id. 10, 46; Auct. B. Hisp. 30; Dig. 49, 14, 3 al.—
    f.
    Alteri totidem, as many more:

    de alteris totidem scribere incipiamus,

    Varr. L. L. 8, 24 Müll. —
    g.
    To mark the similarity of one object to another in qualities, etc., a second, another (as in English, a second father, my second self, and the like). So,
    (α).
    With a proper name, used as an appellative (cf. alius, II. G.):

    Verres, alter Orcus,

    Cic. Verr. 2, 4, 50:

    alterum se Verrem putabat,

    id. ib. 5, 33 fin.:

    Hamilcar, Mars alter,

    Liv. 21, 10.—
    (β).
    With a com. noun:

    me sicut alterum parentem observat,

    Cic. Fam. 5, 8:

    altera patria,

    Flor. 2, 6, 42 al. —
    (γ).
    Alter ego, a second self, of very intimate friends (in the class. per. perh. only in Cic. Ep.; cf. ho hetairos, heteros egô, Clem. Al. 450):

    vide quam mihi persuaserim te me esse alterum,

    Cic. Fam. 7, 5:

    me alterum se fore dixit,

    id. Att. 4, 1:

    quoniam alterum me reliquissem,

    id. Fam. 2, 15; Aus. praef. 2, 15.—
    (δ).
    Alter idem, a second self, like heteroi hautoi, Arist. Eth. M. 8, 12, 3 (on account of the singularity of the expression, introduced by tamquam):

    amicus est tamquam alter idem,

    Cic. Lael. 21, 82.—
    3.
    The one of two, either of two, without a more precise designation, for alteruter:

    non uterque sed alter,

    Cic. Ac. 2, 43, 132:

    fortasse utrumque, alterum certe,

    id. Att. 11, 18:

    melius peribimus quam sine alteris vestrūm vivemus,

    Liv. 1, 13:

    nec rogarem, ut mea de vobis altera amica foret,

    Ov. A. A. 3, 520:

    ex duobus, quorum alterum petis, etc.,

    Plin. Ep. 1, 7, 3:

    ex duobus (quorum necesse est alterum verum), etc.,

    Quint. 5, 10, 69:

    ac si necesse est in alteram errare partem, maluerim etc.,

    id. 10, 1, 26; 1, 4, 24; 9, 3, 6 al.—Once also with a negative, neither of two: hos, tamquam medios, [p. 98] nec in alterius favorem inclinatos, miserat rex, Liv. 40, 20, 4.—
    II.
    Transf.
    A.
    Another of a class = alius (as opp. to one's self, to another); subst., another, a neighbor, a fellow-creature, ho pelas (so sometimes heteros, Xen. Cyr. 2, 3, 17); cf. Ochsn. Eclog. 90 and 458 (alter designates the similarity of two objects; alius a difference in the objects contrasted): SI. INIVRIAM. FAXIT. ALTERI., Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1:

    qui alterum incusat probri, eum ipsum se intueri oportet,

    Plaut. Truc. 1, 2, 58; id. Am. prol. 84: mox dum alterius abligurias bona, quid censes dominis esse animi? Enn. ap. Don. ad Ter. Phorm. 2, 2, 25:

    ut malis gaudeant atque ex incommodis Alterius sua ut comparent commoda,

    Ter. And. 4, 1, 3: qui alteris exitium paret, etc., Att. ap. Cic. Tusc. 2, 17, 39:

    qui nihil alterius causā facit et metitur suis commodis omnia,

    Cic. Leg. 1, 14:

    ut aeque quisque altero delectetur ac se ipso,

    id. Off. 1, 17, 56; 1, 2, 4:

    scientem in errorem alterum inducere,

    id. ib. 3, 13, 55 et saep.:

    cave ne portus occupet alter,

    Hor. Ep. 1, 6, 32 Schmid.:

    nil obstet tibi, dum ne sit te ditior alter,

    id. S. 1, 1, 40; 1, 5, 33:

    canis parturiens cum rogāsset alteram, ut etc.,

    Phaedr. 1, 19:

    nec patientem sessoris alterius (equum) primus ascendit,

    Suet. Caes. 61; id. Tib. 58:

    in quo judicas alterum, te ipsum condemnas,

    Vulg. Rom. 2, 1:

    nemo quod suum est quaerat, sed quod alterius,

    ib. 1 Cor. 10, 24;

    14, 17: sic in semet ipso tantum gloriam habebit et non in altero,

    ib. Gal. 6, 4 al. —Hence, alter with a neg., or neg. question and comp., as an emphatic expression (mostly ante-class.; cf.

    alius, II. H.): scelestiorem nullum illuxere alterum,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 22:

    scelestiorem in terrā nullam esse alteram,

    id. Cist. 4, 1, 8:

    qui me alter audacior est homo?

    id. Am. 1, 1, 1; id. Ep. 1, 1, 24.—
    B.
    The other, the opposite:

    alterius factionis principes,

    the leaders of the opposite party, Nep. Pelop. 1, 4 (cf. id. ib. 1, 2:

    adversariae factioni): studiosiorem partis alterius,

    Suet. Tib. 11. —
    C.
    In gen., different:

    quotiens te speculo videris alterum,

    Hor. C. 4, 10, 6: abeuntes post carnem alteram (Gr. heteros, q. v. L. and S. III.), Vulg. Jud. 7.—
    D.
    In the lang. of augury, euphem. for infaustus, unfavorable, unpropitious, Fest. p. 6 (v. L. and S. Gr. Lex. s. v. heteros, III. 2.).
    The gen.
    alterius commonly serves as gen. of alius instead of alīus, Cic. Fam. 15, 1, 1; id. Att. 1, 5, 1; 1, 20, 2; Caes. B. G. 1, 36, 1; Sall. C. 52, 8; Liv. 21, 13, 3; 22, 14, 4; 26, 8, 2; 28, 37, 6 al.; Col. 8, 17, 2; 11, 2, 87; 12, 22, 2; Sen. Ep. 72, 10; 102, 3; id. Ben. 4, 3, 1; id. Ot. Sap. 4, 1; id. Brev. Vit. 16, 2; id. Q. N. 2, 34, 1 al.; Quint. 7, 9, 8; 8, 3, 73 al.; Tac. A. 15, 25; id. H. 2, 90; Plin. Ep. 10, 114, 2; Suet. Caes. 61; id. Tib. 58 al.; Gell. 2, 28 al.—It also stands as correlative to alius:

    alius inter cenandum solutus est, alterius continuata mors somno est,

    Sen. Ep. 66, 39:

    cum inventum sit ex veris (gemmis) generis alterius in aliud falsas traducere,

    Plin. 37, 12, 75, § 197; Plin. Pan. 2, 6 (Neue, Formenl. II. p. 216).
    altĕras, adv.
    [alter], for alias, acc. to Paul. ex. Fest. p. 27 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > alteras

  • 103 antamoebaeus

    antămoebaeus, a, um, adj., pes, in verse (opp. amoebaeus, q. v.), composed of two short, two long, and a short syllable, as, e. g. mănĭfēstārĕt; cf. Diom. 3, p. 478 P.

    Lewis & Short latin dictionary > antamoebaeus

  • 104 anteeo

    antĕ-ĕo, īvi or ii, īre, v. n. (old form antĭdeo = anteeo, like antidea for antea, Plaut. Cist. 2, 1, 3;

    antidit = anteit,

    id. Trin. 2, 4, 145 Ritschl. In verse the e in ante blends with the foll. e or i, per synaloephen, into one syll.;

    hence, anteire trisyl.,

    Lucr. 4 [141]; cf. Hor. C. 1, 35, 17; id. Ep. 1, 2, 70 al.; later we find the sync. forms: pres. subj. antēat, Ov. A. A. 2, 726; fut. antībo, Tac. A. 5, 6; pluperf. subj. antīssent, id. ib. 3, 69; inf. antīsse, id. ib. 4, 40).
    I.
    In space, to go before, precede, to take the lead; with dat., acc., or absol.
    a.
    With dat.:

    interdum montes Montibus anteire (videntur),

    Lucr. 4 [141]:

    praetoribus anteeunt,

    Cic. Agr. 2, 34.—
    b.
    With acc.:

    te anteit necessitas,

    Hor. C. 1, 35, 17.—
    c.
    Absol.:

    barbarum jubebat anteire,

    Cic. Off. 2, 7, 25; so Hor. Ep. 1, 2, 70; Liv. 1, 59; Tac. A. 3, 69; Suet. Caes. 57; id. Aug. 64. —
    II.
    Trop.
    A.
    To go before: anteibit faciem tuam justitia, * Vulg. Isa. 58, 8.—
    B.
    To excel, surpass any one:

    virtus omnibus rebus anteit,

    Plaut. Am. 2, 2, 18:

    Qui omnīs homines supero atque antideo cruciabilitatibus animi,

    id. Cist. 2, 1, 3:

    aliquem sapientiā,

    Ter. Phorm. 2, 1, 17:

    alicui aetate,

    Cic. Phil. 9, 1; id. Tusc. 1, 3, 5:

    aliquem virtutibus,

    Nep. Thras. 1, 3:

    aetatem meam honoribus vestris anteistis,

    Liv. 38, 51:

    candore nives, cursibus auras,

    Verg. A. 12, 84 al. — Pass.:

    se aequales tui, abs te anteiri putant,

    Cic. Sull. 8:

    a deterioribus honore anteiri,

    Sen. Cons. ad Marc. 3; Tac. H. 2, 101.—More rare,
    C.
    To anticipate, prevent any thing:

    damnationem anteiit,

    Tac. A. 6, 29; id. ib. 15, 38.—
    D.
    To oppose, resist:

    auctoritati parentis,

    Tac. A. 5, 3.—
    * E.
    Poet., to know beforehand, to foreknow:

    quid vellet crastinus Auster, Anteibat,

    Sil. 14, 455.

    Lewis & Short latin dictionary > anteeo

  • 105 antibacchius

    antĭbacchīus, i, adj., = antibakchei os.
    I.
    Pes, a poetical foot, the antibacchus or reversed Bacchius, ˘¯¯

    (e. g. nĕpō tēs),

    Ter. Maur. p. 2414 P. (acc. to other ¯¯˘).—
    II.
    Versus, a verse composed of this foot, Diom. p. 513 P.; called palimbac chius by Quint. 9, 4, 82; Isid. Orig. 1, 16, p. 30 Lind.

    Lewis & Short latin dictionary > antibacchius

  • 106 antisigma

    antĭsigmă, ătis, n., = antisigma.
    I.
    A character, , which the emperor Claudius wished to introduce into Latin for ps = the Gr. ps, Prisc. p. 558 P.; cf. Schneid. Gram. 1, 5; Wordsworth's Early Lat. p. 9.—
    II.

    Lewis & Short latin dictionary > antisigma

  • 107 Apollo

    Ăpollo, ĭnis (earlier Ăpello, like hemo for homo, Paul. ex Fest. p. 22 Müll.; gen. APOLONES, Inscr. Orell. 1433, like salutes, v. salus; dat. APOLLONI, Corp. Inscr. III. 567, APOLENEI, ib. I. 167, APOLONE, Inscr. Ritschl, Epigr. Suppl. 3, p. 3; abl. APOLONE; the gen. Apollōnis etc., is often found in MSS., as in Cic. Tusc. 1, 47, 114, and even Apollŏnis is found in Plaut. Men. 5, 2, 119; Neue, Formenl. I. p. 165), m., = Apollôn, Apollo, son of Jupiter and Latona, twinbrother of Diana, and god of the sun. On account of his omniscience, god of divination; on account of his lightnings (belê), god of archery (hence represented with quiver and dart), and of the pestilence caused by heat; but, since his priests were the first physicians, also god of the healing art; and since he communicated oracles in verse, god of poetry and music, presiding over the Muses, etc.; cf. Hor. C. S. 61 sq. In more ancient times, represented as a protecting deity, by a conical pillar in the streets and highways (Apollo Agyieus, v. Agyieus and Müll. Denkm. 2). In the class. period of the arts, represented with weapons, the cithara, a crown of laurel, etc., with hair commonly flowing down upon his neck, but sometimes collected together and fastened up (akersekomês), as a blooming youth (meirakion); cf.

    Müll. Archaeol. §§ 359 and 360. The laurel-tree was sacred to him,

    Phaedr. 3, 17, 3; Ov. F. 6, 91;

    hence, arbor Phoebi,

    the laurel-tree, id. ib. 3, 139; cf. arbor.—After the battle at Actium, Augustus there consecrated a temple to Apollo;

    hence, Apollo Actiacus,

    Ov. M. 13, 715, and Actius Phoebus, Prop. 5, 6, 67 (cf. Strabo, 10, 451, and v. Actium and Actius): [p. 139] Pythius Apollo, Naev. ap. Macr. S. 6, 5: crinitus Apollo, Enn. ap. Cic. Ac. 2, 28, 89:

    dignos et Apolline crines,

    Ov. M. 3, 421:

    flavus Apollo,

    id. Am. 1, 15, 35:

    Apollinis nomen est Graecum, quem solem esse volunt,

    Cic. N. D. 2, 27, 68:

    Apollinem Delium,

    id. Verr. 1, 18, 48; Verg. A. 4, 162:

    Apollinem morbos depellere,

    Caes. B. G. 6, 17; Verg. E. 6, 73; Hor. C. 1, 7, 28:

    magnus Apollo,

    Verg. E. 3, 104:

    formosus,

    id. ib. 4, 53:

    pulcher,

    id. A. 3, 119:

    vates Apollo,

    Val. Fl. 4, 445:

    oraculum Apollinis,

    Cic. Am. 2, 7.—Hence,
    II.
    Esp.
    A.
    Apollinis urbs magna, a town in Upper Egypt, also called Apollonopolis, now the village Edju, Plin. 5, 9, 11, § 60; cf. Mann. Afr. I. 328.—
    B.
    Apollinis promontorium.
    a.
    In Zeugitana in Africa, a mile east of Utica, now Cape Gobeah or Farina (previously called promontorium pulchrum), Liv. 30, 24, 8; Mel. 1, 7, 2; Plin. 5, 4, 3, § 23; cf. Mann. Afr. II. 293.—
    b.
    In Mauretania, Plin. 5, 2, 1, § 20.—
    C.
    Apollinis oppidum, a town in the eastern part of Ethiopia, Plin. 6, 30, 35, § 189.—
    D.
    Apollinis Phaestii portus, a harbor in the territory of Locri Ozolœ, Plin. 4, 3, 4, § 7.—
    E.
    Apollinis Libystini fanum, a place in Sicily, now Fano, Macr. S. 1, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > Apollo

  • 108 Archilochius

    Archĭlŏchus, i, m., = Archilochos, a Greek poet of Paros, who, acc. to Cic. Tusc. 1, 1, 3, lived in the age of Romulus; but, acc. to Nep. ap. Gell. 17, 21, 8, was a contemporary of Tullus Hostilius;

    he was the originator of iambic verse, and the author of very bitter satires,

    Hor. Ep. 1, 19, 23 sq.; id. A. P. 79; cf. Quint. 10, 1, 60.—Hence, Archĭ-lŏchīus, a, um, adj., Archilochian:

    metrum,

    Diom. p. 509 sq. P.; Serv. Centim. p. 1819 sq. P.; also an appel. for severe, bitter, acrimonius:

    edicta,

    Cic. Att. 2, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > Archilochius

  • 109 Archilochus

    Archĭlŏchus, i, m., = Archilochos, a Greek poet of Paros, who, acc. to Cic. Tusc. 1, 1, 3, lived in the age of Romulus; but, acc. to Nep. ap. Gell. 17, 21, 8, was a contemporary of Tullus Hostilius;

    he was the originator of iambic verse, and the author of very bitter satires,

    Hor. Ep. 1, 19, 23 sq.; id. A. P. 79; cf. Quint. 10, 1, 60.—Hence, Archĭ-lŏchīus, a, um, adj., Archilochian:

    metrum,

    Diom. p. 509 sq. P.; Serv. Centim. p. 1819 sq. P.; also an appel. for severe, bitter, acrimonius:

    edicta,

    Cic. Att. 2, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > Archilochus

  • 110 arctos

    arctŏs (nom. arctos, Verg. G. 1, 246; acc. arcton, Ov. M. 2, 132; 13, 293; id. F. 2, 192; Verg. G. 1, 138:

    arctum,

    Cic. N. D. 2, 42, 109 (in verse); nom. plur. arctoe (as in Ter. Adelphoe for Adelphi), Cic. N. D. 2, 41, 105, and Arat. Phaen. 441 B. and K.; C. German. Arat. 25 and 63), i, f. (cf. Rudd. I. p. 27; Neue, Formenl. I. pp. 650 sq.; 129; 131), = arktos.
    I.
    Lit., the Great and the Lesser Bear (Ursa Major et Minor;

    syn.: ursa, plaustrum, Septentrio), a double constellation (hence, geminae,

    Ov. M. 3, 45; Prop. 3, 15, 25) in the vicinity of the north pole; cf. Hyg. Astr. 2, 1 sq. Among the poets, on account of its place in the north, gelidae arcti, Ov. M. 4, 625; Verg. A. 6, 16; cf. Hor. C. 1, 26, 3;

    and since it never sets to our hemisphere, immunis aequoris,

    Ov. M. 13, 293:

    aequoris expers,

    id. ib. 13, 727:

    metuens aequore tingui,

    Verg. G. 1, 246 (an imitation of the Homeric: ammoros loetrôn Ôkeanoio, Il. 18, 489; Od. 5, 275; cf. also Arat. Phaen. 48: Arktoi kuaneou pephulagmenai Ôkeanoio).—
    II.
    Metaph.
    A.
    The north pole, Ov. M. 2, 132.—
    B.
    The night (cf. luna), Prop. 3, 15, 25.—
    C.
    The people dwelling in the north, Luc. 3, 74:

    post domitas Arctos,

    Claud. Laud. Stil. 1, 246; id. VI. Cons. Hon. 336.—
    D.
    The north wind, Hor. C. 2, 15, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > arctos

  • 111 arma

    arma, ōrum, n. ( gen. plur. armūm, Pac. ap. Cic. Or. 46, 155; Att. ap. Non. p. 495, 23, considered by Cic. in the connection armūm judicium as less correct than armorum) [cf. ARÔ, arariskô = to fit; arthron = joint; harmos = armus = joint, shoulder; artaô = artio, arto = to fit, to fit in closely; artios = fit, exact; artus = close, narrow; ars (artis) = the craft of fitting things; artifex, artificium; Goth. arms = O. H. Germ. aram = Engl. arm; Sanscr. ar = to hit upon, attain; aram = fit, fast; īrmas = arm. Curt.].
    I.
    Lit.
    A.
    1.. What is fitted to the body for its protection, defensive armor, as the shield, coat of mail, helmet, etc.:

    tot milia armorum, detracta corporibus hostium,

    Liv. 45, 39:

    induere arma,

    id. 30, 31:

    arma his imperata, galea, clipeum, ocreae, lorica, omnia ex aere,

    id. 1, 43:

    pictis et auro caelatis refulgens armis,

    id. 7, 10. —
    2.
    Specifically, a shield:

    at Lausum socii exanimem super arma ferebant,

    on a shield, Verg. A. 10, 841:

    caelestia arma, quae ancilia appellantur,

    Liv. 1, 20 (v. ancile); id. 8, 30; 1, 37; cf. Verg. A. 1, 119 Heyne; Tac. G. 11 Rup.; Plin. Ep. 5, 6, 43:

    Aeneas se collegit in arma,

    gathered himself under his shield, Verg. A. 12, 491.—Hence, in a more extended sense,
    B.
    Implements of war, arms, both of defence and offence (but of the latter only those which are used in close contest, such as the sword, axe, club; in distinction from tela, which are used in contest at a distance; hence, arma and tela are often contrasted; v. the foll., and cf. Bremi and Dähne ad Nep. Dat. 11, 3): arma rigent, horrescunt tela, Enn. ap. Macr. S. 6, 4; id. ap. Non. p. 469, 26:

    arma alia ad tegendum, alia ad nocendum,

    Cic. Caec. 21:

    armis condicione positis aut defetigatione abjectis aut victoriā detractis,

    id. Fam. 6, 2:

    illum dicis cum armis aureis, Quoius etc.,

    Plaut. Mil. 1, 1, 16:

    ibi Simul rem et gloriam armis belli repperi,

    Ter. Heaut. 1, 1, 60:

    arma antiqua manus, ungues dentesque fuerunt Et lapides, et item, silvarum fragmina, ramei,

    Lucr. 5, 1283; so,

    Mutum et turpe pecus (i. e. primeval man), glandem et cubilia propter Unguibus et pugnis, dein fustibus, atque ita porro Pugnabant armis, quae post fabricaverat usus,

    Hor. S. 1, 3, 100 sqq.:

    capere,

    Cic. Rosc. Am. 53, 153; id. Phil. 4, 3, 7; id. Rab. Perd. 6 and 7:

    sumere,

    id. Planc. 36, 88 Wund.; id. Tusc. 2, 24, 58; Vulg. Gen. 27, 3; ib. 3 Reg. 22, 30:

    accipere, ib. Judith, 14, 2: adprehendere,

    ib. Psa. 34, 2:

    resumere,

    Suet. Calig. 48:

    aptare,

    Liv. 5, 49:

    induere,

    id. 30, 31; Ov. M. 14, 798; id. F. 1, 521; Verg. A. 11, 83; Luc. 1, 126:

    accingi armis,

    Verg. A. 6, 184, and Vulg. Jud. 18, 11:

    armis instructus,

    ib. Deut. 1, 41; ib. 1 Par. 12, 13:

    concitare ad arma,

    Caes. B. G. 7, 42:

    descendere ad arma,

    id. ib. 7, 33:

    vocare ad arma,

    Cic. Rab. Perd. 7, 21:

    vocare in arma,

    Verg. A. 9, 22:

    ferre contra aliquem,

    Vell. 2, 56:

    decernere armis,

    Cic. Att. 7, 3:

    armis cum hoste certare,

    id. Off. 3, 22, 87; so,

    saevis armis,

    Verg. A. 12, 890:

    dimicare armis cum aliquo,

    Nep. Milt. 1, 2:

    esse in armis,

    Caes. B. G. 1, 49; Suet. Caes. 69:

    ponere, abicere,

    Cic. Fam. 6, 2:

    relinquere,

    Liv. 2, 10:

    tradere,

    Nep. Ham. 1, 5; Suet. Vit. 10:

    amittere,

    Verg. A. 1, 474:

    proicere,

    Vulg. 1 Macc. 5, 43;

    7, 44: deripere militibus,

    Hor. C. 3, 5, 19:

    dirimere,

    Luc. 1, 104 et saep.—Hence, arma virosque, per arma, per viros, etc., Liv. 8, 25; 8, 30 al.; v. Burm. ad Verg. A. 1, 1, and cf. Liv. 9, 24:

    tela et arma: armorum atque telorum portationes,

    Sall. C. 42, 2; Liv. 1, 25; Col. 12, 3; Tac. G. 29 and 33:

    armis et castris, prov. (like remis velisque, viris equisque),

    with vigor, with might and main, Cic. Off. 2, 24, 84.—
    II.
    Trop., means of protection, defence, weapons:

    tenere semper arma (sc. eloquentiae), quibus vel tectus ipse esse possis, vel, etc.,

    Cic. de Or. 1, 8, 32:

    prudentiae,

    id. ib. 1, 38, 172:

    senectutis,

    id. Lael. 4. 9:

    tectus Vulcaniis armis, id est fortitudine,

    id. Tusc. 2, 14, 33:

    eloquentiae,

    Quint. 5, 12, 21:

    facundiae,

    id. 2, 16, 10:

    justitiae,

    Vulg. Rom. 6, 13; ib. 2 Cor. 6, 7:

    arma lucis,

    ib. Rom. 13, 12:

    horriferum contra Borean ovis arma ministret, i. e. lanas,

    Ov. M. 15, 471:

    haec mihi Stertinius arma (i. e. praecepta) dedit,

    Hor. S. 2, 3, 297; cf. id. Ep. 1, 16, 67:

    arma militiae nostrae non carnalia sunt,

    Vulg. 2 Cor. 10, 4.
    a.
    War (once in opp. to pax, v. infra):

    silent leges inter arma,

    Cic. Mil. 4, 10; id. Att. 7, 3, 5:

    arma civilia,

    civil war, id. Fam. 2, 16, and Tac. A. 1, 9:

    civilia arma,

    id. Agr. 16; id. G. 37 (otherwise, bella civilia, Cic. Off. 1, 25, 86, and Tac. Agr. 13):

    ab externis armis otium erat,

    Liv. 3, 14; 9, 1; 3, 69 Drak.; 9, 32; 42, 2; Tac. H. 2, 1 al.:

    a Rubro Mari arma conatus sit inferre Italiae,

    Nep. Hann. 2, 1 (for which more freq. bellum inferre alicui, v. infero):

    ad horrida promptior arma,

    Ov. M. 1, 126:

    qui fera nuntiet arma,

    id. ib. 5, 4;

    14, 479: compositis venerantur armis,

    Hor. C. 4, 14, 52. So the beginning of the Æneid: Arma virumque cano; cf. Hor. Ep. 1, 19, 7:

    melius visum Gallos novam gentem pace potius cognosci quam armis,

    Liv. 5, 35 fin.; cf.:

    cedant arma togae,

    Cic. Off. 1, 22, 76.—Also for battle, contest:

    in arma feror,

    Verg. A. 2, 337; so id. ib. 2, 655.—
    b.
    (Abstr. for concr.) The warriors themselves, soldiers, troops:

    nulla usquam apparuerunt arma,

    Liv. 41, 12:

    nostro supplicio liberemus Romana arma, i. e. Romanum exercitum,

    id. 9, 9; 21, 26:

    Hispanias armis non ita redundare,

    Tac. H. 2, 32:

    expertem frustra belli et neutra arma secutum,

    neither party, Ov. M. 5, 91: auxiliaria arma, auxiliaries, auxiliary troops = auxiliares (v. auxiliaris, I.), id. ib. 6, 424; cf. id. ib. 14, 528.—
    III.
    Transf., poet. (like hoplon and entea in Gr.), implements, instruments, tools, utensils, in gen. Of implements for grinding and baking:

    Cerealia arma,

    the arms of Ceres, Verg. A. 1, 177 (cf. Hom. Od. 7, 232: entea daitos). —Of implements of agriculture, Ov. M. 11, 35:

    dicendum est, quae sint duris agrestibus arma, Quīs sine nec potuere seri nec surgere messes,

    Verg. G. 1, 160.—Of the equipments, tackle of a ship ( mast, sails, rudder, etc.):

    colligere arma jubet validisque incumbere remis,

    Verg. A. 5, 15; 6, 353.—Hence used by Ovid for wings:

    haec umeris arma parata suis, A. A. 2, 50 (cf. in the foll. verse: his patria est adeunda carinis).—And so of other instruments,

    Mart. 14, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > arma

  • 112 aucupium

    aucŭpĭum, ii, n. [auceps], bird-catching, fowling.
    I.
    Lit.:

    piscatu, aucupio, venatione, etc.,

    Cic. Fin. 2, 8, 23; Pall. Dec. 6, 2:

    noctuae,

    id. Sept. 12.— Poet.: aucupium sagittarum, bird-taking with arrows, Att. ap. Cic. Fin. 5, 11, 32:

    harundine sumptā Faunus plumoso sum deus aucupio,

    Prop. 5, 2, 34; cf. Hermann. Opusc. III. p. 121.— Trop., a catching at, lying in wait for something:

    facere aucupium auribus,

    Plaut. Mil. 4, 1, 44 (cf. auceps and aucupor):

    hoc novum est aucupium,

    a new kind of fowling, new way of catching things, Ter. Eun. 2, 2, 16 (cf. the preced. verse, quaestus):

    aucupium delectationis,

    Cic. Or. 25, 84; 58, 197: aucupia verborum, a catching at words, quibbling; cf. auceps, id. Caecin. 23, 65:

    nomenclationis,

    Col. 3, 2, 31.—
    II.
    Meton. (abstr. for concr.), the birds caught: qui tot res in se habet egregias, Aucupium, omne genus piscis, etc., * Cat. 114, 3; Cels. 2, 26; Sen. Prov. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > aucupium

  • 113 ausculto

    ausculto, āvi, ātum, 1, v. freq. [perh. a union of two roots, that of audio, auris ausis, and of the Sanscr. çru = to hear; v. Bopp, Gloss. p. 396 b.], to hear any person or thing with attention, to listen to, give ear to, akroasthai (cf. audio init.; in the anteclass. per. freq., but not in Lucr.; in the class. per. rare).
    I.
    In gen.: Ita est cupidus orationis, ut conducat qui auscultet, Cato ap. Gell. 1, 15, 9:

    ausculto atque animum adverto sedulo,

    Plaut. Stich. 4, 1, 40:

    In rem quod sit praevortaris quam re advorsā animo auscultes,

    id. Ps. 1, 3, 8; id. Trin. 3, 3, 50; id. Truc. 2, 4, 46:

    nimis eum ausculto libens,

    id. Poen. 4, 2, 19; id. Aul. 3, 5, 22:

    Ausculta paucis, nisi molestumst,

    Ter. Ad. 5, 3, 20; id. And. 3, 3, 4 and 5:

    jam scies: Ausculta,

    id. Phorm. 5, 8 (9), 7: illos ausculto lubens, Afran. ap Non. p. 246, 15: Nec populum auscultare, * Cat. 67, 39:

    sermonem,

    Vulg. Gen. 4, 23:

    verba,

    ib. Tob. 9, 1: aures diligenter auscultabunt, ib. Isa, 32, 3.—
    II.
    Esp
    A.
    To listen to something believingly, to give credit to, etc.
    a.
    With acc.:

    crimina,

    Plaut. Ps. 1, 5, 12.—
    b.
    With dat. of pers.:

    cui auscultabant,

    gave heed, Vulg. Act. 8, 10.—
    B.
    To listen in secret to something, to overhear:

    quid habeat sermonis, auscultabo,

    Plaut. Poen. 4, 1, 6:

    omnia ego istaec auscultavi ab ostio,

    id. Merc. 2, 4, 9.—
    C.
    Of servants, to attend or wait at the door, as in Gr. hupakouein:

    ad fores auscultato atque serva has aedīs,

    Plaut. Truc. 1, 2, 1: jam dudum ausculto et cupiens tibi dicere servus Pauca, reformido, * Hor. S. 2, 7, 1 Heind.—
    D.
    Alicui or absol., to hear obediently, to obey, heed (cf. audio):

    hi auscultare dicuntur, qui auditis parent,

    Varr. L. L. 6, § 83 Müll.:

    auscultare est obsequi: audire ignoti quod imperant soleo, non auscultare,

    Non. p. 246, 9 sq.: magis audiendum quam auscultandum censeo, Pac. ap. Cic. Div. 1, 57, 131:

    Age nunc vincito me auscultato filio,

    Plaut. Bacch. 4, 8, 14:

    Qui mi auscultabunt,

    id. As. 1, 1, 50; id. Curc. 2, 1, 8; id. Most. 3, 1, 58; 3, 1, 99; id. Mil. 2, 6, 16; id. Ps. 1, 5, 38; id. Poen. 1, 1, 69; 1, 2, 98; id. Rud. 2, 6, 56; 3, 3, 32; id. Stich. 1, 2, 89:

    seni auscultare,

    Ter. And. 1, 3, 4:

    vin tu homini stulto mi auscultare?

    id. Heaut. 3, 3, 24; id. Ad. 3, 3, 66; 5, 8, 12: mihi ausculta: vide, ne tibi desis, * Cic. Rosc. Am. 36, 104.—With acc.: nisi me [p. 209] auscultas, Plaut. Trin. 3, 2, 36 (we should perhaps here, in accordance with the general idiom, read mi; so Ritschl).—In pass. impers.: De. Ad portum ne bitas, dico jam tibi. Ch. Auscultabitur, you shall be obeyed, it shall be done, Plaut. Merc. 2, 3, 127.
    It is difficult to believe, in the verse of Afranius, videt ludos, hinc auscultavi procul, that auscultare is equivalent to videre, spectare, acc.
    to Non. p. 246, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > ausculto

  • 114 Bacchus

    1.
    Bacchus, i, m., = Bakchos, son of Jupiter and a Theban woman, Semele, Tib. 3, 4, 45; Ov. F. 6, 485:

    bis genitus (since, as Semele died before his birth, he was carried about by Jupiter in his hip until the time of his maturity),

    Curt. 8, 10, 12, Ov. Tr. 5, 3, 26; cf. id. M. 3, 310, and bimatris, id. ib. 4, 12; v. also Cic. Fl. 26, 60; Verg. G. 4, 521; the god of wine (as such also called Liber, the deliverer, Lyæus (luein), the care-dispeller; cf. Enn. ap. Charis. p. 214 P., or Trag. Rel. v. 149 Vahl.; cf Hor. Epod. 9, 38; as intoxicating and inspiring, he is god of poets, esp. of the highly inspired, Ov. Am. 3, 1, 23; 3, 15, 17; id. Tr. 5, 3, 33 sq.; Hor. C. 2, 19, 1; Juv. 7, 64;

    who wore crowns of ivy, which was consecrated to him,

    Ov. Tr. 5, 3, 15: Bacchica verba (poëtae), id ib. 1, 7, 2.—He was worshipped esp. in Thrace and Macedonia, and particularly upon Mount Edon, Hor. C. 2, 7, 27;

    hence, the Bacchæ are called matres Edonides,

    Ov. M. 11, 69; id. Tr. 4, 1, 42; v. also Liber.—Bacchus, in the most ancient times, is represented as a god of nature by a Phallic Herma (v. such a statue in O. Müll. Denkm. 4); in the class. per. in the form of a beautiful youth (Tib. 1, 4, 37; Ov. F. 3, 773), with a crown of vine leaves or ivy upon his head, and sometimes with small horns upon his forehead (id. ib. 3, 481; 3, 767; 6, 483);

    hence, corymbifer,

    Ov. F. 1, 393; Tib. 2, 1, 3; Paul. ex Fest. s. v. cornua, p. 37 Müll.;

    his soft hair fell in long ringlets upon his shoulders (depexus crinibus,

    Ov. F. 3, 465; cf. id. M. 3, 421); with the exception of a fawn's skin (nebris) thrown around him, he was usually represented naked, but with high and beautiful buskins, the Dionysian cothurni, upon his feet; in his hand he, as well as his attendants (a satyr, Silenus, and the Bacchæ), carried the thyrsus (id. F. 3, 764; cf. id. M. 4, 7 sq.); cf. O. Müll. Arch. § 383.—
    B.
    Meton.
    1.
    The cry or invocation to Bacchus, lo Bacche! audito Baccho, Verg. A. 4, 302.—
    2.
    The vine:

    apertos Bacchus amat colles,

    Verg. G. 2, 113; Manil. 5, 238; Luc. 9, 433; Col. 10, 38; cf.

    fertilis,

    Hor. C. 2, 6, 19.—
    3.
    Wine:

    Bacchi quom flos evanuit,

    Lucr. 3, 222:

    madeant generoso pocula Baccho,

    Tib. 3, 6, 5:

    et multo in primis hilarans convivia Baccho,

    Verg. E. 5, 69; so id. G. 1, 344; 4, 279; id. A. 5, 77; Hor. C. 3, 16, 34; Ov. M. 4, 765; 6, 488; 7, 246; 7, 450; 13, 639; cf.: Bacchi Massicus umor. Verg. G. 2, 143.—
    II.
    Hence, derivv.
    A.
    Bac-chĭcus, a, um, adj., = Bakchikos, of Bacchus, Bacchic:

    serta,

    Ov. Tr. 1, 7, 2; Mart. 7, 62:

    buxus,

    Stat. Th. 9, 479:

    Naxos,

    id. Achill. 2, 4:

    ritus,

    Macr. S. 1, 18:

    metrum,

    Diom. p. 513 P.—
    B.
    Bacchĭus, a, um, adj., = Bakchios, of Bacchus:

    sacra,

    Ov. M. 3, 518.—
    C.
    Bacchēus, a, um, adj., = Bakcheios, Bacchic:

    ululatus,

    Ov. M. 11, 17:

    sacra,

    the feast of Bacchus, id. ib. 3, 691:

    cornua,

    Stat. Th. 9, 435.—
    D.
    Bacchēĭ-us, a, um, the same:

    dona,

    i. e. wine, Verg. G. 2, 454 (prob. a spurious verse; v. Forbig. ad loc.).—
    E.
    Bacchīus, a, um, adj., Bacchic: pes, a metrical foot, a Bacchius, ¯¯˘

    (e. g. Rōmānŭs),

    Ter. Maur. p. 2414 P., although others reverse this order; v. Quint. 9, 4, 82; Ascon. Div. in Caecil. 7; Don. p. 1739 P.
    2.
    Bacchus, i, m., a sea-fish, also called myxon, Plin. 9, 17, 28, § 61; 32, 7, 25, § 77; 32, 11, 53, § 145.

    Lewis & Short latin dictionary > Bacchus

  • 115 brachycatalecticum

    brăchycătălēctum ( brăchy-cătălēctĭcum, Serv. Centim. p. 1817 P.), i, n. (sc. metrum), = brachukatalêkton or brachukatalêktikon; in metre, a verse that wants a whole foot or half a metre, Diom. p. 501 P.

    Lewis & Short latin dictionary > brachycatalecticum

  • 116 brachycatalectum

    brăchycătălēctum ( brăchy-cătălēctĭcum, Serv. Centim. p. 1817 P.), i, n. (sc. metrum), = brachukatalêkton or brachukatalêktikon; in metre, a verse that wants a whole foot or half a metre, Diom. p. 501 P.

    Lewis & Short latin dictionary > brachycatalectum

  • 117 caesura

    caesūra, ae, f. [caedo]
    I.
    A cutting, felling, hewing, hewing off ligni, Plin. 16, 43, 84, § 230;

    silvae,

    id. 17, 20, 34, § 151 —
    B.
    Meton. (abstr. pro concr.), that which is hewn or cut off, Plin. 8, 26, 40, § 96.—
    II.
    In metre, a pause in a verse, cœsura; called also incisio, Diom. p. 496 P.; Bed. Metr. p. 2368 ib.

    Lewis & Short latin dictionary > caesura

  • 118 calamitas

    călămĭtas, ātis, f. [cf. in columis].
    I.
    Lit., loss, injury, damage, mischief, harm: sed ecca ipsa egreditur, nostri fundi calamitas (Ter. Eun. 1, 1, 34). Proprie calamitatem rustici grandinem dicunt, Don.; cf. the same on Ter Heaut. 2, 4, 15: robigo genus est vitii, quo culmi pereunt, quod a rusticanis calamitas dicitur, Serv ad Verg. G. 1, 151: postquam calamitas plures annos arvas calvitur, Pac. ap. Non. p. 192, 30; Plaut. Cas. 5, 2, 34; id. Capt. 4, 3, 4:

    non ut legatus populi Romani, sed ut quaedam calamitas pervadere videretur,

    Cic. Verr. 2, 1, 17, § 44 (cf. calamitosus, I A.):

    in calamitate fructuum,

    in the failure, id. ib. 2, 3, 98, §

    227: gregem afficere magnā calamitate,

    Varr. R. R. 2, 1, 27.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., loss, misfortune, mishap, injury, calamity, disaster, ruin, adversity (freq. in class. prose and in iambic verse;

    excluded from hexameters by the measure): quanta,

    Plaut. Poen. 4, 2, 101:

    ita eam oppressit calamitas,

    Ter. Hec. prol. 22 (30):

    nova,

    Cic. Agr. 2, 3, 8:

    videbam, perniciem meam cum magnā calamitate rei publicae esse conjunctam,

    id. Cat. 1, 5, 11:

    aliis cau-sam calamitatis attribuere,

    id. Verr. 2, 5, 41, § 106:

    calamitatem capere,

    id. Div. 1, 16:

    in calamitate esse,

    distress, Sall. C. 44, 5:

    calamitates perferre,

    Caes. B. G. 3, 19:

    tolerare,

    Cic. Att. 3, 14, 2:

    ferre,

    Nep. Timol. 4, 1; cf.:

    calamitates ferre,

    id. Ham. 1, 3:

    calamitate prohibere aliquem,

    Cic. Imp. Pomp. 7, 18:

    ignominiam et calamitatem in domum referre,

    id. Off. 1, 39, 138; Phaedr. 1, 3 fin.; cf. id. 3, prol. 40:

    calamitates publicae,

    Suet. Calig. 31; Col. 1, 3, 7.—
    B.
    In the histt. esp., the misfortunes of war, disaster, defeat: magnam inde calamitatem pulsos accepisse; quibus proeliis calamitatibusque fractos, etc., Caes. B. G. 1, 31:

    magna clades atque calamitas rempublicam oppressisset,

    Sall. C. 39, 4:

    accipere,

    Nep. Con. 1, 3:

    accidit illa calamitas apud Leuctra,

    id. Ages. 6, 1:

    calamitates belli ferre,

    id. Hann. 1, 3:

    calamitatem inferre alicui,

    Caes. B. G. 1, 12.—Hence opp. to victoria, Suet. Caes. 60.—
    III.
    Transf.:

    hostium adversus calamitates contendere,

    against the prostrate enemy, Just. 11, 12, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > calamitas

  • 119 calefacio

    călĕ-făcĭo, or contr. calfăcĭo (as calidus = caldus, calidarius = caldarius, etc.), fēci, factum, 3, v. a. (in the time of Quint. the contracted form seems to have been the prevailing one, v. Quint. 1, 6, 21; also Charis. p. 220 P. gives as pass. calfio. In the poets usage varies according to the demands of the verse;

    e. g., cālfācìt,

    Ov. F. 4, 698;

    cālfăcienda,

    id. A. A. 2, 214;

    cālfācti,

    id. Ib. 48, and călĕfēcit, Lucr. 6, 687;

    călēfacta,

    Verg. A. 12, 66; 12, 269 al. In prose writers—e. g. Quint. 5, 10, 58—the best MSS. vary between the two forms. — Imperat. calface, Cic. Fam. 16, 18, 2.— Pass. regularly calefio;

    once by a solecism calefacientur,

    Vitr. 5, 10; cf.

    concalefaciuntur,

    id. 4, 7) [caleo-facio].
    I.
    Lit., to make warm or hot, to warm, heat: ventus ubi percaluit calefecitque omnia, *Lucr. 6, 687:

    dolium calfacito,

    Cato, R. R. 69, 2:

    ad calefaciendum corpus,

    Cic. N. D. 2, 60, 151:

    igne focum,

    Ov. F. 4, 698.— Pass.:

    calamistris calefactis,

    Varr. L. L. 5, § 129 Müll.:

    abi intro ac jube huic aquam calefieri,

    Plaut. Ep. 5, 1, 48:

    calefieri jussi reliquias,

    id. Pers. 1, 3, 25:

    fauces calefiunt,

    Auct. Her. 3, 12, 21:

    balineum calfieri jubebo,

    Cic. Att. 2, 3, 3:

    Algenti manus est calfacienda sinu,

    Ov. A. A. 2, 214:

    ovum cum porri suco calefactum,

    Plin. 29, 3, 11, § 47:

    ora calefacta,

    Verg. A. 12, 66.—
    II.
    Trop.
    A.
    In colloquial lang., to trouble, vex:

    calface hominem,

    Cic. Fam. 16, 18, 2: si Parthi vos nihil calfaciunt, nos hic frigore frigescimus, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 4:

    Gabinium calefecerat Memmius,

    Cic. Q. Fr. 3, 2, 1.—
    B.
    Poet., of the passions, to heat, to rouse up, excite:

    calefacta corda tumultu,

    Verg. A. 12, 269; Ov. Ib. 48:

    vino calefacta Venus,

    Claud. B. Gild. 182.—
    C.
    To pursue something with zeal:

    forum aleatorium calfecimus,

    Suet. Aug. 71 Ruhnk.

    Lewis & Short latin dictionary > calefacio

  • 120 Camillus

    1.
    cămillus (also casmilus; cf. Camena and Varr. L. L. 7, § 34 Müll.), i, m. [with difficulty connected with the Samothracian Kabiren-Hermes, Kadmilos and Kadmos; cf. Varr. L. L. 7, 3, § 34 Müll., and Macr. S. 3, 8; perh. dim. from root of Camena; cf. carmen], a noble youth employed in the sacrifices of the Flamen Dialis, and then, gen., in religious offices, Paul. ex Fest. p. 43 Müll.: hiberno pulvere, verno luto, grandia farra Camille metes, Poët. ib. p. 93. —The same verse is given with the expl., Camillus adulescens est, by Serv. ad Verg. G. 1, 101:

    Romani pueros et puellas nobiles et investes Camillos et Camillas appellant, flaminicarum et flaminum praeministros,

    Macr. S. 3, 8, 7; repeated by Serv. ad Verg. A. 11, 543; cf. also Paul. ex Fest. p. 63 Müll. s. v. cumeram.—
    B.
    = pusillus, small, Quint. 8, 3, 19.—
    II.
    camilla, ae, f., a maiden of unblemished birth and character: caelitum camilla, Pac. ap. Varr. L. L. 7, § 34 Müll. (Trag. Rel. v. 232 Rib.): = administra, since only such maidens were permitted to serve in the sacred rites, v. Varr. l. l.; Macr. S. 3, 8, 7; Serv. ad Verg. A. 11, 543.
    2.
    Cămillus, i, m., a cognomen of several persons in the gens Furia;

    the most distinguished of whom was M. Furius Camillus,

    who conquered Veii, and freed Rome from the Gauls, Liv. 5, 19, 2 sq.; Cic. Rep. 1, 3, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > Camillus

См. также в других словарях:

  • verse — [ vɛrs ] n. f. • 1680; à la verse 1640; de verser 1 ♦ Loc. adv. À VERSE, se dit de la pluie qui tombe en abondance. Il pleuvait à verse. ⇒ averse. « La pluie tombait à verse [...] mais, bravant le mauvais temps, un peuple immense s acheminait »… …   Encyclopédie Universelle

  • versé — verse [ vɛrs ] n. f. • 1680; à la verse 1640; de verser 1 ♦ Loc. adv. À VERSE, se dit de la pluie qui tombe en abondance. Il pleuvait à verse. ⇒ averse. « La pluie tombait à verse [...] mais, bravant le mauvais temps, un peuple immense s… …   Encyclopédie Universelle

  • Verse drama and dramatic verse — Verse drama is any drama written as verse to be spoken; another possible general term is poetic drama. For a very long period, verse drama was the dominant form of drama in Europe (and was also important in non European cultures). Greek tragedy… …   Wikipedia

  • Verse-chorus form — is a musical form common in popular music and predominant in rock since the 1960s. In contrast to AABA (thirty two bar) form, which is focused on the verse (contrasted and prepared by the bridge), in verse chorus form the chorus is highlighted… …   Wikipedia

  • Verse (protocolo) — Verse es un protocolo de red que permite comunicación en tiempo real entre los softwares gráficos. Por ejemplo, varios arquitectos pueden construir una casa en un mismo entorno virtual utilizando su propia computadora, incluso si están utilizando …   Wikipedia Español

  • Verse — Verse, n. [OE. vers, AS. fers, L. versus a line in writing, and, in poetry, a verse, from vertere, versum, to turn, to turn round; akin to E. worth to become: cf. F. vers. See {Worth} to become, and cf. {Advertise}, {Averse}, {Controversy},… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • verse — 1. (vèr s ) s. f. 1°   Terme d agriculture. État des céréales couchées à terre par la pluie ou toute autre cause. La verse des blés. 2°   Terme d eaux et forêts. Grande corbeille de charbon, qui en contient 35 livres. 3°   À verse, loc. adv. Se… …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • Verse protocol — Verse is a networking protocol allowing real time communication between computer graphics software. For example, several architects can build a house in the same virtual environment using their own computers, even if they are using different… …   Wikipedia

  • Verse — Die Verse am Bremecker Hammer in LüdenscheidVorlage:Infobox Fluss/KARTE fehlt …   Deutsch Wikipedia

  • versé — versé, ée (vèr sé, sée) part. passé de verser. 1°   Qui a coulé hors de ce qui le contenait. Vin versé. Sang versé.    Fig. •   Les grâces, les honneurs par moi seule versés, RAC. Brit. III, 4. 2°   Renversé. Voiture versée. Blés versés. Foin… …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • verse — [və:s US və:rs] n [Date: 900 1000; : Old French; Origin: vers, from Latin versus turning, verse , from vertere to turn ] 1.) a set of lines that forms one part of a song, poem, or a book such as the Bible or the Koran ▪ Let s sing the last verse… …   Dictionary of contemporary English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»