-
101 proclamo
I.In gen. (class.):II.assunt, defendunt, proclamant,
Cic. Verr. 2, 5, 42, § 108:patre proclamante, se filiam jure caesam judicare,
Liv. 1, 26:magnā proclamat voce Diores,
Verg. A. 5, 345: quid non proclames, si, etc., Juv. 2, 75.—In partic., in jurid. lang.(α).To defend, to clamor in defence:(β).proclamando pro sordidis hominibus,
Liv. 22, 26, 2 (cf. proclamator).—Proclamare ad or in libertatem, to assert one's liberty, to appeal to the judge to maintain one's liberty:ad libertatem,
Dig. 40, 12, 42; 40, 13, 1; cf.:ad ingenuitatem,
ib. 40, 14, 4:in libertatem,
ib. 40, 12, 7; 40, 4, 59. -
102 reclamo
I.In gen. (class.):II.in his, si paulum modo offensum est, theatra tota reclamant,
Cic. de Or. 3, 50, 196:reclamat Sicilia tota, propter, etc.,
id. Verr. 2, 4, 14, § 41:illi reclamarunt,
id. Fam. 11, 21, 2:tribuni reclamantibus consulibus refecti,
in spite of their protest, Liv. 3, 21; cf. id. 3, 26; 10, 41 fin.; Suet. Vit. 15; id. Aug. 11; Just. 24, 2, 11:cum ejus promissis legiones reclamassent,
Cic. Phil. 5, 8, 22:orationi,
id. Fam. 1, 2, 2.— Pass.:mihi,
Quint. 12, 1, 14:mihi pro reo,
Plin. Ep. 3, 9, 25:unā voce omnes judices, ne is juraret, reclamasse,
Cic. Balb. 5, 12:quaere peregrinum, vicinia rauca reclamat,
Hor. Ep. 1, 17, 62. — With object-clause:reclamantibus cunctis, satis majestatem ejus imminui, etc.,
crying out loudly, Suet. Aug. 37 fin.; so Just. 24, 2, 10; Phaedr. 4, 16, 25:(servus) si ex possessione servitutis in libertatem reclamaverit,
obstinately demands his freedom, Dig. 41, 2, 3, § 10 (more usually: proclamare ad libertatem; v. proclamo). — Impers.:cum erat reclamatum,
Cic. Sest. 59, 126:ab universo senatu reclamatum est,
id. Dom. 4, 10:vehementer ab omnibus reclamatur,
Suet. Aug. 76.— Poet., with abstract subject: quod quoniam ratio reclamat vera, etc., * Lucr. 1, 623.—Esp.A.Poet., to reverberate, re-echo, resound: scopulis illisa rĕclamant Aequora, * Verg. G. 3, 261:B.arva plangoribus,
Stat. Th. 3, 120:ager canenti domino,
id. S. 4, 5, 20.—In Val. Fl., to call one aloud or repeatedly:rursus Hylan et rursus Hylan per longa reclamat Avia,
Val. Fl. 3, 596:dominam nomine,
id. 8, 172. -
103 subclamo
suc-clāmo ( subc-), āvi, ātum, 1, v. a., to call or cry out, to shout, exclaim after or in reply to any thing (not in Cic. or Cæs.); with obj.-clause:(β).haec Virginio vociferanti succlamabat multitudo, nec illius dolori nec suae libertati se defuturos,
Liv. 3, 50, 10: quidam ausi sunt mediā ex contione succlamare:Abite hinc, ne, etc.,
id. 44, 45; cf.:si esset libera haec civitas, non tibi succlamassent,
id. 6, 40:cum centuria fre quens succlamasset, nihil se mutare sententiae, etc.,
id. 26, 22, 8:cui dicto,
Val. Max. 6, 2, 3.— Impers. pass.: succlamatum est, et frequenter a militibus Ventidianis, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 3:ad hoc cum succlamatum est,
Liv. 10, 25; 21, 18; 42, 53. —Pass.:publicā succlamatus invidiā,
cried out against, Quint. Decl. 18, 9:omnium maledictis succlamatus,
id. ib. 19, 3. -
104 succlamo
suc-clāmo ( subc-), āvi, ātum, 1, v. a., to call or cry out, to shout, exclaim after or in reply to any thing (not in Cic. or Cæs.); with obj.-clause:(β).haec Virginio vociferanti succlamabat multitudo, nec illius dolori nec suae libertati se defuturos,
Liv. 3, 50, 10: quidam ausi sunt mediā ex contione succlamare:Abite hinc, ne, etc.,
id. 44, 45; cf.:si esset libera haec civitas, non tibi succlamassent,
id. 6, 40:cum centuria fre quens succlamasset, nihil se mutare sententiae, etc.,
id. 26, 22, 8:cui dicto,
Val. Max. 6, 2, 3.— Impers. pass.: succlamatum est, et frequenter a militibus Ventidianis, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 3:ad hoc cum succlamatum est,
Liv. 10, 25; 21, 18; 42, 53. —Pass.:publicā succlamatus invidiā,
cried out against, Quint. Decl. 18, 9:omnium maledictis succlamatus,
id. ib. 19, 3. -
105 testo
testor, ātus, 1, v. a. [1. testis].I.To be a witness, speak as witness, to bear witness, give evidence, depose, testify, attest any thing.A.Lit. (very rare, and not in Cic.; cf.B.testificor): confiteor: testere licet: signate Quirites,
thou canst attest it, Ov. P. 4, 15, 11:quasi inclamaret aut testaretur locutus est,
Quint. 11, 3, 172.—Transf., in gen., to make known, show, prove, demonstrate; to give to understand, to declare, aver, assert, bear witness to, etc. (class and very freq.):2.ego quod facio, me pacis, otii, etc.... causā facere, clamo atque testor,
Cic. Mur. 37, 78:auctoritatem hujus indicii monumentis publicis,
id. Sull. 14, 41:nunc illa testabor, non me sortilegos... agnoscere,
id. Div. 1, 58, 132:testatur isto audiente, se pro communi necessitudine id primum petere,
id. Quint. 21, 66:clarissimā voce se nomen Oppianici... delaturum esse testatur,
id. Clu. 8, 23:ea quae accidere testatus antea,
Sall. H. 4, 61, 10 Dietsch:testatus, quae praestitisset civibus eorum, etc.,
Liv. 25, 10, 8:vectigal testandi causā publicum agrum esse imponere,
id. 31, 13, 7:assiduoque suos gemitu testata dolores,
Ov. M. 2, 486:quod Cicero pluribus et libris et epistulis testatur,
Quint. 12, 2, 6:utraeque (venae et arteriae) vim quandam incredibilem artificiosi operis divinique testantur,
Cic. N. D. 2, 55, 138:sunt Agamemnonias testantia litora curas,
Prop. 3, 7 (4, 6), 21:ut pura testantur sidera caelo,
Tib. 4, 1, 10:verba nos testantia gratos,
Ov. M. 14, 307:carmina raros testantia mores,
id. P. 1, 9, 43:campus sepulcris proelia testatur,
Hor. C. 2, 1, 31:numerus autem (saepe enim hoc testandum est) est non modo non poëtice junctus, verum etiam, etc.,
Cic. Or. 68, 227; Quint. prooem. § 26; 11, 1, 5.—In partic., to publish one ' s last will or testament, to make a will, provide by will for any thing, Cic. Inv. 2, 21, 62:II.cum ignorans nurum ventrem ferre, immemor in testando nepotis decessisset,
Liv. 1, 34, 3:quis dubitaret, quin ea voluntas fuisset testantis, ut is non nato filio heres esset,
Quint. 7, 6, 10:si exheredatum a se filium pater testatus fuerit elogio,
id. 7, 4, 20:primipilari seni jam testato,
id. 6, 3, 92:intestati appellantur, qui cum possent testamentum facere, testati non sunt,
Dig. 38, 16, 1; 29, 1, 19 pr.;49, 14, 45 pr.: nomen testatas intulit in tabulas,
i. e. into his will, Cat. 68, 122.—To call upon or invoke a person or thing as witness (likewise class.):1.Venus Cyrenensis, testem te testor mihi,
Plaut. Rud. 5, 2, 51:vos, di patrii ac penates, testor, me defendere, etc.,
Cic. Sull. 31, 86:C. Marii et ceterorum virorum mentis testor, me pro illorum famā propugnandum putare, etc.,
id. Rab. Perd. 10, 30: omnes deos, with an obj.-clause, id. Q. Fr. 1, 3, 2:ego omnes homines deosque testor,
id. Caecin. 29, 83:deos immortales,
id. Clu. 68, 194:me potissimum testatus est, se aemulum mearum laudum exstitisse,
id. Phil. 2, 12, 28 stuprata per vim Lucretia a regis filio, testata cives, se ipsa interemit, id. Fin. 2, 20, 66:implorarem sensus vestros, uniuscujusque indulgentiam in suos testarer, etc.,
id. Sull. 23, 64:consulibus deos hominesque testantibus,
Liv. 4, 53, 5:Jovem et laesi foederis aras,
Verg. A. 12, 496:vos, aeterni ignes, et non violabile vestrum testor numen,
id. ib. 2, 155:Theseus infernis, superis testatur Achilles, Hic Ixioniden, ille Menoetiaden,
Prop. 2, 1, 37:volnera testor,
Ov. F. 4, 885:id testor deos, Ter Hec. 3, 5, 26: hoc vos, judices, testor,
Cic. Sull. 12, 35.Act. collat. form testo, āre, acc. to Prisc. p. 797 P.—2.Pass. (acc. to I. B.), Cic. Fl. 11, 26:2.cum aliorum monumentis tum Catonis oratione testatum est,
shown, proved, attested, Quint. 2, 15, 8; 2, 17, 2; 8, prooem. § 20.—Hence, P. a. in pass. force: testātus, a, um, public, manifest, published (class.):ut res quam maxime clara ac testata esse posset,
Cic. Verr. 2, 2, 76, § 187; 2. 2, 42, § 104;1, 16, 48: haec testata sunt atque inlustria,
id. Fam. 11, 27, 6:ut testatum esse velim, de pace quid senserim,
id. Att. 8, 9, 1:nihil religione testatum,
id. Fl. 11, 26.— Comp.:ut res multorum oculis esset testatior,
Cic. Cael. 27, 64: quo notior testatiorque virtus ejus esset, Hirt. B. G. 8, 42:quo testatior esset poena improborum,
id. ib. 8, 44; Nep. Alcib. 4, 5.— Sup.:testatissima miracula,
Aug. Conf. 8, 6.—Hence, adv.: testātō, before witnesses:jussum accipiendum est, sive testato quis, sive verbis, aut per nuntium, jusserit,
Dig. 15, 4, 1; cf. ib. 18, 6, 1; 45, 1, 122; App. Mag. p. 324, 11.—As is well known or evident, Plin. 8, 36, 54, § 130.—3. -
106 testor
testor, ātus, 1, v. a. [1. testis].I.To be a witness, speak as witness, to bear witness, give evidence, depose, testify, attest any thing.A.Lit. (very rare, and not in Cic.; cf.B.testificor): confiteor: testere licet: signate Quirites,
thou canst attest it, Ov. P. 4, 15, 11:quasi inclamaret aut testaretur locutus est,
Quint. 11, 3, 172.—Transf., in gen., to make known, show, prove, demonstrate; to give to understand, to declare, aver, assert, bear witness to, etc. (class and very freq.):2.ego quod facio, me pacis, otii, etc.... causā facere, clamo atque testor,
Cic. Mur. 37, 78:auctoritatem hujus indicii monumentis publicis,
id. Sull. 14, 41:nunc illa testabor, non me sortilegos... agnoscere,
id. Div. 1, 58, 132:testatur isto audiente, se pro communi necessitudine id primum petere,
id. Quint. 21, 66:clarissimā voce se nomen Oppianici... delaturum esse testatur,
id. Clu. 8, 23:ea quae accidere testatus antea,
Sall. H. 4, 61, 10 Dietsch:testatus, quae praestitisset civibus eorum, etc.,
Liv. 25, 10, 8:vectigal testandi causā publicum agrum esse imponere,
id. 31, 13, 7:assiduoque suos gemitu testata dolores,
Ov. M. 2, 486:quod Cicero pluribus et libris et epistulis testatur,
Quint. 12, 2, 6:utraeque (venae et arteriae) vim quandam incredibilem artificiosi operis divinique testantur,
Cic. N. D. 2, 55, 138:sunt Agamemnonias testantia litora curas,
Prop. 3, 7 (4, 6), 21:ut pura testantur sidera caelo,
Tib. 4, 1, 10:verba nos testantia gratos,
Ov. M. 14, 307:carmina raros testantia mores,
id. P. 1, 9, 43:campus sepulcris proelia testatur,
Hor. C. 2, 1, 31:numerus autem (saepe enim hoc testandum est) est non modo non poëtice junctus, verum etiam, etc.,
Cic. Or. 68, 227; Quint. prooem. § 26; 11, 1, 5.—In partic., to publish one ' s last will or testament, to make a will, provide by will for any thing, Cic. Inv. 2, 21, 62:II.cum ignorans nurum ventrem ferre, immemor in testando nepotis decessisset,
Liv. 1, 34, 3:quis dubitaret, quin ea voluntas fuisset testantis, ut is non nato filio heres esset,
Quint. 7, 6, 10:si exheredatum a se filium pater testatus fuerit elogio,
id. 7, 4, 20:primipilari seni jam testato,
id. 6, 3, 92:intestati appellantur, qui cum possent testamentum facere, testati non sunt,
Dig. 38, 16, 1; 29, 1, 19 pr.;49, 14, 45 pr.: nomen testatas intulit in tabulas,
i. e. into his will, Cat. 68, 122.—To call upon or invoke a person or thing as witness (likewise class.):1.Venus Cyrenensis, testem te testor mihi,
Plaut. Rud. 5, 2, 51:vos, di patrii ac penates, testor, me defendere, etc.,
Cic. Sull. 31, 86:C. Marii et ceterorum virorum mentis testor, me pro illorum famā propugnandum putare, etc.,
id. Rab. Perd. 10, 30: omnes deos, with an obj.-clause, id. Q. Fr. 1, 3, 2:ego omnes homines deosque testor,
id. Caecin. 29, 83:deos immortales,
id. Clu. 68, 194:me potissimum testatus est, se aemulum mearum laudum exstitisse,
id. Phil. 2, 12, 28 stuprata per vim Lucretia a regis filio, testata cives, se ipsa interemit, id. Fin. 2, 20, 66:implorarem sensus vestros, uniuscujusque indulgentiam in suos testarer, etc.,
id. Sull. 23, 64:consulibus deos hominesque testantibus,
Liv. 4, 53, 5:Jovem et laesi foederis aras,
Verg. A. 12, 496:vos, aeterni ignes, et non violabile vestrum testor numen,
id. ib. 2, 155:Theseus infernis, superis testatur Achilles, Hic Ixioniden, ille Menoetiaden,
Prop. 2, 1, 37:volnera testor,
Ov. F. 4, 885:id testor deos, Ter Hec. 3, 5, 26: hoc vos, judices, testor,
Cic. Sull. 12, 35.Act. collat. form testo, āre, acc. to Prisc. p. 797 P.—2.Pass. (acc. to I. B.), Cic. Fl. 11, 26:2.cum aliorum monumentis tum Catonis oratione testatum est,
shown, proved, attested, Quint. 2, 15, 8; 2, 17, 2; 8, prooem. § 20.—Hence, P. a. in pass. force: testātus, a, um, public, manifest, published (class.):ut res quam maxime clara ac testata esse posset,
Cic. Verr. 2, 2, 76, § 187; 2. 2, 42, § 104;1, 16, 48: haec testata sunt atque inlustria,
id. Fam. 11, 27, 6:ut testatum esse velim, de pace quid senserim,
id. Att. 8, 9, 1:nihil religione testatum,
id. Fl. 11, 26.— Comp.:ut res multorum oculis esset testatior,
Cic. Cael. 27, 64: quo notior testatiorque virtus ejus esset, Hirt. B. G. 8, 42:quo testatior esset poena improborum,
id. ib. 8, 44; Nep. Alcib. 4, 5.— Sup.:testatissima miracula,
Aug. Conf. 8, 6.—Hence, adv.: testātō, before witnesses:jussum accipiendum est, sive testato quis, sive verbis, aut per nuntium, jusserit,
Dig. 15, 4, 1; cf. ib. 18, 6, 1; 45, 1, 122; App. Mag. p. 324, 11.—As is well known or evident, Plin. 8, 36, 54, § 130.—3. -
107 vociferor
vōcĭfĕror, ātus, 1, v. dep. n. and a. [vox-fero], to cry out, cry aloud, exclaim, scream, bawl, vociferate (class.; cf.clamo): vociferari palam,
Cic. Verr. 2, 4, 18, § 39:adventu Gallorum vociferatus est (anser) canibus silentibus,
Col. 8, 13, 2:me dies, vox, latera deficiant, si hoc nunc vociferari velim, quam miserum indignumque sit, etc.,
Cic. Verr. 2, 2, 21, § 52:Canuleius pauca in senatu vociferatus,
Liv. 4, 1, 6:talia,
Verg. A. 2, 679:incendiarium et patinarium,
i. e. to call aloud, Suet. Vit. 17.—With objectclause:quod vociferabare decem millia talentūm Gabinio esse promissa,
Cic. Rab. Post. 8, 21; so Liv. 2, 65, 3 Drak. N. cr.; 10, 29, 3; 10, 35, 13; Suet. Calig. 36; id. Claud. 40; cf.:vociferans, Q. Vare, legiones redde,
id. Aug. 23:vociferari Decius, quo fugerent? quamve in fugā spem haberent?
Liv. 10, 28, 12 (MSS. vociferare; cf.Weissenb. ad loc.).—Of things concr. or abstr.: aera,
i. e. to sound, resound, Lucr. 2, 450:carmina,
id. 1, 732:res ipsa per se vociferatur,
proclaims it, id. 2, 1051; cf.:ratio naturam rerum,
id. 3, 14.
См. также в других словарях:
Clamo — This most interesting surname is of Old French origin, and is a peculiarly Cornish form of Clement , which itself is found widespread in England and the Netherlands, and derives from the French personal name Clement , from the Latin Clemens ,… … Surnames reference
Bündnerromanisch — Rätoromanisch Gesprochen in Schweiz Schweiz Sprecher ca. 35 000 (Volkszählung 2000)[1] … Deutsch Wikipedia
Geröllhaldenlatein — Das im Schweizer Kanton Graubünden gesprochene Rätoromanisch (rät. rumantsch/romontsch/rumauntsch) gehört zur Gruppe der Romanischen Sprachen und wird umgangssprachlich meist einfach Romanisch genannt; in der Sprachwissenschaft ist dafür auch der … Deutsch Wikipedia
Ladinische Sprachen (Graubünden) — Das im Schweizer Kanton Graubünden gesprochene Rätoromanisch (rät. rumantsch/romontsch/rumauntsch) gehört zur Gruppe der Romanischen Sprachen und wird umgangssprachlich meist einfach Romanisch genannt; in der Sprachwissenschaft ist dafür auch der … Deutsch Wikipedia
Romontsch — Das im Schweizer Kanton Graubünden gesprochene Rätoromanisch (rät. rumantsch/romontsch/rumauntsch) gehört zur Gruppe der Romanischen Sprachen und wird umgangssprachlich meist einfach Romanisch genannt; in der Sprachwissenschaft ist dafür auch der … Deutsch Wikipedia
Rumantsch — Das im Schweizer Kanton Graubünden gesprochene Rätoromanisch (rät. rumantsch/romontsch/rumauntsch) gehört zur Gruppe der Romanischen Sprachen und wird umgangssprachlich meist einfach Romanisch genannt; in der Sprachwissenschaft ist dafür auch der … Deutsch Wikipedia
Rät. — Das im Schweizer Kanton Graubünden gesprochene Rätoromanisch (rät. rumantsch/romontsch/rumauntsch) gehört zur Gruppe der Romanischen Sprachen und wird umgangssprachlich meist einfach Romanisch genannt; in der Sprachwissenschaft ist dafür auch der … Deutsch Wikipedia
Rätoromanisch — Das im Schweizer Kanton Graubünden gesprochene Rätoromanisch (rät. rumantsch/romontsch/rumauntsch) gehört zur Gruppe der Romanischen Sprachen und wird umgangssprachlich meist einfach Romanisch genannt; in der Sprachwissenschaft ist dafür auch der … Deutsch Wikipedia
Langue romanche — Romanche Cet article concerne la langue romanche. Pour la rivière française et pour la fosse océanique, voir Romanche (rivière) et Fosse Romanche. Romanche Rumantsch Parlée en Suisse Région canton des Grisons Nombre de locut … Wikipédia en Français
Romanche — Cet article concerne la langue romanche. Pour la rivière française et pour la fosse océanique, voir Romanche (rivière) et Fosse Romanche. Romanche Rumantsch Parlée en … Wikipédia en Français
List of Latin words with English derivatives — This is a list of Latin words with derivatives in English (and other modern languages). Ancient orthography did not distinguish between i and j or between u and v. Many modern works distinguish u from v but not i from j. In this article both… … Wikipedia