Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

dē-clāmo

  • 81 clamatus

    clāmātus, ūs, m. [clamo], a crying aloud, shouting, Paul. Nol. Carm. 15, 279.

    Lewis & Short latin dictionary > clamatus

  • 82 clamito

    clāmĭto, āvi, ātum ( part. pres. nom. plur. clamitantis, Varr. ap. Non. p. 356), 1, v. freq. n. and a. [clamo], to cry out violently or aloud, to bawl out, vociferate (class., esp. freq. since the Aug. per.; in Cic. only twice; not in Quint.; usu. of human beings).
    I.
    Neutr. (rare):

    ut illi clamitant,

    Cic. Caecin. 3, 9;

    of a bird: ipsum (passerem) accipiter... vano clamitantem interficit,

    Phaedr. 1, 9, 7.—
    II.
    Act.
    A.
    With the words or thoughts uttered as object.
    1.
    With direct citation:

    Chremes clamitans: Indignum facinus,

    Ter. And. 1, 1, 117:

    atque clamitas, Laterensis: quo usque ista dicis?

    Cic. Planc. 31, 75:

    quidam caricas vendens Cauneas clamitabat,

    id. Div. 2, 40, 84:

    Volero, clamitans provoco,

    Liv. 2, 55, 7:

    ad arma, et: pro vestram fidem, cives, clamitans,

    id. 9, 24, 9; 27, 48, 12; Suet. Aug. 40; Tac. A. 1, 18.—
    2.
    With acc. and inf.:

    clamitabat falsa esse illa, quae, etc.,

    Cic. Tusc. 2, 25, 60:

    saepe clamitans, liberum se... esse,

    Caes. B. G. 5, 7; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 2:

    clamitare coepit... ad Philotam decurrisse,

    Curt. 6, 7, 27; 9, 8, 7; 10, 7, 10:

    clamitans non corporis esse sed loci morbum,

    Sen. Ep. 104, 1; Suet. Calig. 58; Tac. A. 12, 7; 12, 35; id. H. 2, 29; cf. id. ib. 3, 10.— Pass. impers.:

    multisque sciscitantibus cuinam eam ferrent... Thalassio ferri clamitatum,

    Liv. 1, 9, 12.—
    3.
    With subj.:

    Messalina clamitabat... audiret Octaviae matrem,

    Tac. A. 11, 34:

    Mnester clamitans aspiceret verberum notas,

    id. ib. 11, 36; 16, 10.—
    4.
    With acc.:

    quid clamitas?

    Ter. And. 4, 4, 28:

    haec Volscio clamitante,

    Liv. 3, 13, 3:

    quorum clamitant nomina,

    Plin. Ep. 9, 6, 2:

    saeva et detestanda alicui,

    to imprecate, Tac. A. 3, 23.—
    5.
    With ut or ne:

    Acerronia... dum se Agrippinam esse utque subveniretur matri principis clamitat, conficitur,

    Tac. A. 14, 5; cf.:

    neve consulatus sui collegam dederet liberto... clamitabat,

    id. ib. 16, 10.—
    B.
    With personal obj.:

    clamitant me ut revortar,

    call on me, Plaut. Ps. 5, 1, 30 Lorenz (Fleck. inclamitant):

    clamitent Ne sycophantam,

    call, Ter. And. 4, 5, 20:

    clamitans eum modo consulem modo dictatorem,

    Ascon. p. 34, 13 Bait.:

    plausores, Augustianos militesque se triumphi ejus clamitantes,

    Suet. Ner. 25. —
    C.
    Trop., of things, to proclaim, reveal, betray:

    nonne ipsum caput et supercilia illa penitus abrasa olere malitiam et clamitare calliditatem videntur?

    Cic. Rosc. Am. 7, 20.

    Lewis & Short latin dictionary > clamito

  • 83 clamor

    clāmor (old form clāmŏs, like arbos, labos, etc., Quint. 1, 4, 13), ōris, m. [clamo].
    I.
    A loud call, a shout, cry; of men and ( poet.) of animals (very freq. in all periods and species of composition):

    facere clamorem,

    Plaut. Bacch. 4, 8, 33:

    tollere,

    id. Curc. 2, 2, 27; Cic. Verr. 2, 4, 43, § 94; id. Q. Fr. 2, 1. 3; Liv. 3, 28, 2; Quint. 5, 10, 46; Verg. A. 3, 672 al.:

    tollere in caelum,

    id. ib. 11, 745:

    ad aethera,

    id. ib. 2, 338; cf.:

    clamorem mittere ad sidera,

    Stat. Th. 12, 521:

    edere,

    Cic. Div. 2, 23, 50:

    profundere,

    id. Fl. 6, 15:

    compesce,

    Hor. C. 2, 20, 23:

    clamorem audire,

    Ter. Hec. 3, 1, 37:

    magno clamore concurritur,

    Sall. J. 53, 2:

    clamor virūm,

    Verg. A. 1, 87:

    impium Lenite clamorem,

    Hor. C. 1, 27, 7:

    ingens clamor,

    Verg. A. 12, 268:

    laetus,

    id. ib. 3, 524:

    subitus,

    id. ib. 11, 609:

    nauticus,

    id. ib. 3, 128:

    dare clamorem,

    id. ib. 3, 566:

    it clamor caelo,

    id. ib. 5, 451 al. —
    B.
    In partic., a friendly call, acclamation, applause:

    clamor secundus,

    Verg. A. 5, 491:

    dixi de te tanto clamore consensuque populi,

    Cic. Fam. 12, 7, 1:

    clamore coronae,

    Hor. Ep. 1, 18, 53;

    militum gaudentium,

    Tac. H. 1, 62 fin. al.—In plur., Cic. de Or. 1, 33, 152; id. Brut. 95, 326; id. Att. 1, 14, 4; Plin. Pan. 73, 1; 2, 6; Phaedr. 5, 5, 28; Quint. 12, 6, 4.—
    2.
    A hostile call, clamor, shout: clamoribus maximis judices corripuerunt, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 2, 1; so Cic. Q. Fr. 2, 1, 3; id. Verr. 2, 1, 5, § 12 al.—
    II.
    Poet., of animals, a cry:

    gruum,

    Lucr. 4, 182; 4, 911:

    mergorum,

    Verg. G. 1, 362:

    apum,

    id. ib. 4, 76 al.—Of things, noise, sound, din:

    nubis,

    Lucr. 6, 147:

    ter scopuli clamorem inter cava saxa dedere,

    Verg. A. 3, 566:

    montium silvaeque,

    Hor. C. 3, 29, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > clamor

  • 84 clamos

    clāmor (old form clāmŏs, like arbos, labos, etc., Quint. 1, 4, 13), ōris, m. [clamo].
    I.
    A loud call, a shout, cry; of men and ( poet.) of animals (very freq. in all periods and species of composition):

    facere clamorem,

    Plaut. Bacch. 4, 8, 33:

    tollere,

    id. Curc. 2, 2, 27; Cic. Verr. 2, 4, 43, § 94; id. Q. Fr. 2, 1. 3; Liv. 3, 28, 2; Quint. 5, 10, 46; Verg. A. 3, 672 al.:

    tollere in caelum,

    id. ib. 11, 745:

    ad aethera,

    id. ib. 2, 338; cf.:

    clamorem mittere ad sidera,

    Stat. Th. 12, 521:

    edere,

    Cic. Div. 2, 23, 50:

    profundere,

    id. Fl. 6, 15:

    compesce,

    Hor. C. 2, 20, 23:

    clamorem audire,

    Ter. Hec. 3, 1, 37:

    magno clamore concurritur,

    Sall. J. 53, 2:

    clamor virūm,

    Verg. A. 1, 87:

    impium Lenite clamorem,

    Hor. C. 1, 27, 7:

    ingens clamor,

    Verg. A. 12, 268:

    laetus,

    id. ib. 3, 524:

    subitus,

    id. ib. 11, 609:

    nauticus,

    id. ib. 3, 128:

    dare clamorem,

    id. ib. 3, 566:

    it clamor caelo,

    id. ib. 5, 451 al. —
    B.
    In partic., a friendly call, acclamation, applause:

    clamor secundus,

    Verg. A. 5, 491:

    dixi de te tanto clamore consensuque populi,

    Cic. Fam. 12, 7, 1:

    clamore coronae,

    Hor. Ep. 1, 18, 53;

    militum gaudentium,

    Tac. H. 1, 62 fin. al.—In plur., Cic. de Or. 1, 33, 152; id. Brut. 95, 326; id. Att. 1, 14, 4; Plin. Pan. 73, 1; 2, 6; Phaedr. 5, 5, 28; Quint. 12, 6, 4.—
    2.
    A hostile call, clamor, shout: clamoribus maximis judices corripuerunt, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 2, 1; so Cic. Q. Fr. 2, 1, 3; id. Verr. 2, 1, 5, § 12 al.—
    II.
    Poet., of animals, a cry:

    gruum,

    Lucr. 4, 182; 4, 911:

    mergorum,

    Verg. G. 1, 362:

    apum,

    id. ib. 4, 76 al.—Of things, noise, sound, din:

    nubis,

    Lucr. 6, 147:

    ter scopuli clamorem inter cava saxa dedere,

    Verg. A. 3, 566:

    montium silvaeque,

    Hor. C. 3, 29, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > clamos

  • 85 clango

    clango, no perf., ĕre, 3, v. n. [kindred with crocio, glocio; cf. clamo and klazô], to clang, to sound, resound (rare; only in ante-class. and post-Aug. poets): crepitu clangente, Att. ap. Non. p. 463, 16:

    horrida clangunt signa tubae,

    Stat. Th. 4, 342; cf.:

    luctificum clangente tubā,

    Val. Fl. 3, 349: clangunt aquilae, Auct. Carm. Phil. 28.

    Lewis & Short latin dictionary > clango

  • 86 clarus

    clārus, a, um, adj. [kindr. with Germ. klar; Engl. clear; cf. clamo], clear, bright (opp. obscurus, caecus; very freq. in all periods, and in all kinds of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    Relating to the sight, clear, bright, shining, brilliant, etc.
    (α).
    Absol.:

    luce clarā et candidā,

    Plaut. Am. 1, 3, 49:

    ut mulierum famam multorum oculis lux clara custodiat,

    open day, Cic. Leg. 2, 15, 37; cf.:

    frequentissimā celebritate et clarissimā luce laetari,

    id. Cael. 20, 47:

    lumen,

    Lucr. 3, 1:

    oculorum lumina,

    id. 4, 825; cf.:

    mundi lumina (i.e. sol et luna),

    Verg. G. 1, 5:

    oculi,

    Cato, R. R. 157, 10:

    incendia,

    Verg. A. 2, 569:

    lucerna,

    Hor. S. 2, 7, 48:

    scintillae ignis,

    Lucr. 6, 163:

    fulmina,

    id. 6, 84:

    vestis splendor,

    id. 2, 52:

    color,

    id. 5, 1258; cf.:

    color clarissimus,

    id. 2, 830:

    candor,

    id. 4, 232:

    loca,

    id. 5, 779 al.:

    caelum,

    Tac. A. 1, 28:

    nox,

    id. Agr. 12:

    pater omnipotens clarus intonat,

    in the clear sky, Verg. A. 7, 141 Serv.; cf. Cic. Arat. 4:

    sidus,

    Hor. C. 4, 8, 31:

    clarissimae gemmae,

    Cic. Verr. 2, 4, 27, § 62; cf.

    lapides,

    Hor. C. 4, 13, 14:

    vitrum,

    Ov. M. 4, 355:

    purpurarum sidere clarior usus,

    Hor. C. 3, 1, 42.—
    (β).
    With abl.:

    speculo,

    Plaut. Most. 3, 1, 112 dub.:

    argento clari delphines,

    Verg. A. 8, 673:

    rutilis squamis,

    id. G. 4, 93:

    ferrugine,

    id. A. 9, 582; cf. id. ib. 11, 772 Wagn.:

    auro gemmisque corona,

    Ov. M. 13, 704; 2, 2; 11, 359:

    albo Lucifer exit Clarus equo,

    id. ib. 15, 190:

    claraeque coruscis Fulguribus taedae,

    Lucr. 5, 295 al. —
    * 2.
    Poet., of the wind (cf.: albus, candidus, and in Gr. lampros anemos; v. Lidd. and Scott under lampros), making clear, i. e. bringing fair weather:

    aquilo,

    Verg. G. 1, 460 Forbig. ad loc.—
    B.
    Relating to the hearing, clear, loud, distinct:

    clarā voce vocare,

    Lucr. 4, 711; Cic. Clu. 48, 134; id. Caecin. 8, 22; Liv. 7, 31, 12; 42, 25, 12; Ov. M. 3, 703:

    lectio,

    Cels. 1, 2:

    clariore voce,

    Caes. B. G. 5, 30; cf. Cic. Tusc. 5, 7, 19:

    sonor,

    Lucr. 4, 567:

    clamor,

    Plaut. Poen. 5, 3, 27:

    plausus,

    id. As. Grex. 6:

    plangor,

    Ov. M. 4, 138:

    latratus,

    id. ib. 13, 806:

    ictus,

    id. ib. 2, 625:

    strepitus, Suet. Vit. Luc.: vox (opp. obtusa),

    Quint. 11, 3, 15; 9, 4, 136 Spald.:

    spiritus,

    id. 11, 3, 55; cf. id. 11, 3, 41 and 82:

    syllabae clariores,

    id. 8, 3, 16.—
    II.
    Trop.
    A.
    Clear, manifest, plain, evident, intelligible (syn.:

    planus, apertus, perspicuus, dilucidus, etc.): vide ut mi haec certa et clara attuleris,

    Ter. Hec. 5, 4, 1 Ruhnk.; cf.:

    omnia non properanti clara certaque erunt,

    Liv. 22, 39, 22:

    clara res est, quam dicturus sum, totā Siciliā celeberrima atque notissima,

    Cic. Verr. 2, 3, 25, § 61; 2, 5, 38, § 101; id. Tusc. 1, 32, 78:

    luce sunt clariora nobis tua consilia,

    id. Cat. 1, 3, 6:

    id quod est luce clarius,

    id. Tusc. 1, 37, 90:

    si ea, quae dixi, sole ipso inlustriora et clariora sunt,

    id. Fin. 1, 21, 71; id. Div. 1, 3, 6:

    caecis hoc satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9:

    lumen eloquentiae,

    id. 3, 8, 65; cf. id. 12, 10, 15; 11, 1, 75:

    in narrando (T. Livius) clarissimi candoris,

    id. 10, 1, 101 Spald. and Frotsch.:

    Massinissam regem post LXXXVI. annum generasse filium clarum est,

    Plin. 7, 14, 12, § 61:

    somno clarius,

    Ov. F. 3, 28:

    exempla,

    Tac. Or. 8; id. A. 4, 11:

    documenta,

    id. ib. 6, 22.—
    B.
    Brilliant, celebrated, renowned, illustrious, honorable, famous, glorious, etc. (cf.: illustris, insignis, eximius, egregius, praestans, nobilis; a favorite epithet, esp. in the sup., like fortissimus, designating the highest praise of the honor-loving Roman; hence, a standing title, at all times, of distinguished public characters, as consuls, proconsuls, pontifices, senators, etc.):

    nobilitas,

    Plaut. Rud. 4, 2, 28;

    opp. to obscurus,

    Lucr. 1, 639; so Quint. 5, 10, 26: clari viri atque magni, Cato ap. Cic. Planc. 27, 66; Cic. Sest. 69, 144:

    certe non tulit ullos haec civitas aut gloriā clariores, aut auctoritate graviores,

    Cic. de Or. 2, 37, 154:

    vir fortissimus et clarissimus,

    id. Verr. 1, 15, 44; cf. id. ib. 2, 5, 58, § 153; id. de Or. 1, 45, 198; id. Clu. 48, 134:

    exempla clara et inlustria,

    id. Div. 2, 3, 8:

    pugna clara et commemorabilis,

    Plaut. Ps. 1, 5, 111:

    pax clarior majorque quam bellum fuerat,

    Liv. 10, 37, 4:

    animus abunde pollens potensque et clarus,

    Sall. J. 1, 3; so,

    facundia clara pollensque,

    id. ib. 30, 4:

    clara et magnifica,

    id. ib. 4, 8:

    clari potentesque fieri,

    id. C. 38, 1:

    familia,

    Tac. A. 2, 37; 3, 76:

    majores,

    id. ib. 4, 61: pater si in Equestri gradu clarus, clarior vitricus, Plin. [p. 350] Ep. 2, 13, 4:

    clarissimi consules,

    id. ib. 7, 33, 8:

    generis clarissimus auctor,

    Ov. P. 2, 9, 19:

    clarissima civitas,

    Nep. Thras. 2, 1:

    apud Germanicos quoque (Titus),

    Tac. H. 2, 77:

    scriptores,

    id. A. 1, 1.—
    (β).
    With abl.:

    clariores gloriā,

    Cic. de Or. 2, 37, 154; v. supra:

    arte medicinae,

    Quint. 3, 6, 64:

    eloquendi suavitate,

    id. 10, 1, 83:

    sententiis,

    id. 10, 1, 90:

    Juppiter giganteo triumpho,

    Hor. C. 3, 1, 7:

    agendis causis,

    id. Ep. 1, 7, 47:

    Ajax toties servatis Achivis,

    id. S. 2, 3, 194:

    bello,

    Tac. Agr. 29; id. H. 3, 44:

    gens memoriā nominis,

    id. ib. 1, 67:

    Cluvius Rufus eloquentiā,

    id. ib. 4, 43.—
    (γ).
    With in:

    in arte tibiarum,

    Quint. 2, 3, 3; cf.:

    clarissimi in eā scientiā,

    Plin. 36, 5, 4, § 11:

    in litteris,

    Quint. 1, 6, 35:

    in agendo,

    id. 12, 10, 49:

    in foro,

    id. 10, 5, 14:

    in contionibus,

    id. 12, 2, 7; 12, 10, 49.—
    * (δ).
    With ex:

    ex doctrinā nobilis et clarus,

    Cic. Rab. Post. 9, 23.—
    (ε).
    With ob:

    ob obscuram linguam,

    Lucr. 1, 639:

    ob id factum,

    Hor. Ep. 2, 2, 32; cf.:

    urbs clara ob insignem munimento naturali locum,

    Liv. 24, 39, 8.—
    (ζ).
    With ab:

    Trojanoque a sanguine clarus Acestes,

    Verg. A. 1, 550.—
    (η).
    With gen.:

    artis ejus,

    Plin. 37, 1, 4, § 8.—
    2.
    As a title:

    clarissimus vir,

    Cic. Att. 15, 20, 2; cf. id. ib. 14, 11, 1:

    clarissimi consules,

    Plin. Ep. 7, 33, 8; cf. Dig. 49, 14, 18; Lampr. Elag. 4;

    Alex. Sev. 21 al.: permitto tibi vir clarissime Veiento (a senator), dicere,

    Plin. Ep. 9, 13, 19; so,

    ordo = senatorius,

    Vop. Aur. 18 fin.; cf. also Isid. Orig. 9, 4, 12.—
    b.
    Meton., of the wives of such distinguished public characters:

    clarissimae feminae,

    Dig. 1, 9, 8.—
    c.
    In a bad sense, notorious:

    minus clarum putavit fore quod de armario quam quod de sacrario esset ablatum,

    Cic. Verr. 2, 4, 12, § 27; 2, 1, 19, § 50; 2, 4, 12, § 29:

    ecquid hoc totā Siciliā clarius, ecquid indignius? etc.,

    id. ib. 2, 5, 7, §

    16: populus (sc. Campanus), luxuriā superbiāque clarus,

    Liv. 7, 31, 6.—Hence, adv.: clārē (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    1.
    Of sight (acc. to I. A.), brightly, clearly:

    clare oculis video,

    Plaut. Mil. 3, 1, 35:

    clare fulgens caesaries,

    Cat. 66, 9:

    occidere,

    of a star, Col. 11, 2, 52.— Comp.:

    clarius micare,

    Plin. 10, 20, 22, § 43:

    nitere,

    Stat. S. 4, 1, 4. — Sup.:

    clarissime lucere,

    Vitr. 9, 4.—
    2.
    Of hearing (acc. to I. B.), clearly, distinctly, plainly, aloud:

    clare recitare,

    Plaut. Pers. 4, 3, 30: plaudite, id. Am. fin.; cf. id. Bacch. fin.:

    dic,

    Ter. And. 4, 4, 15 Ruhnk.:

    gemere,

    Cic. Att. 2, 20, 3:

    res clare enuntiare,

    Quint. 8, 3, 62:

    sonare,

    id. 11, 3, 55:

    exscreare,

    id. 11, 3, 160:

    maledicere,

    Suet. Vit. 14 et saep.:

    palam et clare,

    id. Claud. 3; cf. Mart. 7, 92, 5.— Comp.:

    clarius fabulari,

    Suet. Calig. 22.— Sup.:

    pisces clarissime audiunt,

    Plin. 10, 70, 89, § 193; Vitr. 5, 3.—
    II.
    Trop.
    1.
    Mentally (acc. to II. A.), distinctly, intelligibly, clearly:

    clare atque evidenter ostendere,

    Quint. 8, 3, 86; cf. id. 4, 1, 1:

    aliquid intellegere,

    Plin. 37, 2, 6, § 16. — Comp.: eo clarius id periculum apparet, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 2; so,

    clarius intellegi,

    Quint. 2, 5, 7:

    clarius elucebit,

    id. 12, 1, 26:

    clarius ostendemus,

    id. 2, 17, 25 al. — Sup., Quint. 9, 1, 19.—
    2.
    Morally (acc. to II. B.), illustriously, honorably (very rare):

    clarius exsplendescebat,

    Nep. Att. 1, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > clarus

  • 87 classis

    classis (old orthog. CLASIS, Column. Rostr.; v. under I. B. 2.), is ( acc. sing. usu. classem; classim, Auct. B. Afr. 9, 2; abl. usu. classe;

    classi,

    Verg. A. 8, 11; Liv. 23, 41, 8; Vell. 2, 79), f. [root cal-, cla-, of clamo, kaleô; prop. the people as assembled or called together], hence,
    I.
    After the division of the Roman people by Servius Tullius into six (or, the citizens who paid tribute alone being reckoned, into five) classes,
    1.
    A class, Liv. 1, 42, 5; 1, 43, 2 sq.; Cic. Rep. 2, 22, 39 sq.; Gell. 6 (7), 13, 1 sq.; Cic. Fl. 7, 15; Liv. 1, 42, 5; 1, 43, 1 sqq.; Plin. 33, 3, 13, § 43; cf. Dion. Halic. 4, 16 sq.; 7, 59:

    prima classis vocatur... tum secunda classis, etc.,

    Cic. Phil. 2, 33, 82: infra classem; v. classicus, I.—
    2.
    Trop.:

    qui (philosophi) mihi cum illo collati, quintae classis videntur,

    i.e. of the lowest rank, Cic. Ac. 2, 23, 73; cf. classicus, I. B.—Hence,
    B. 1.
    Of the land army (mostly very ancient): procincta, Lex Numae in Fest. s. v. opima, p. 189, 13 Müll.: classis procincta [id est exercitus armatus, Gloss.], Fab. Pictor. ap. Gell. 10, 15, 4; cf. Gell. 1, 11, 3; Paul. ex Fest. p. 56, 3:

    classi quoque ad Fidenas pugnatum cum Vejentibus quidam in annales rettulere,

    Liv. 4, 34, 6 Weissenb. ad loc.:

    Hortinae classes populique Latini,

    Verg. A. 7, 716 Serv.—
    2.
    Of men at sea, the fleet, including the troops in it (the usu. signif. in prose and poetry):

    CLASESQVE. NAVALES. PRIMOS. ORNAVET.... CLASEIS. POENICAS...., Column. Rostr., v. 7 sq.: nomina in classem dare,

    Liv. 28, 45, 19:

    cetera classis... fugerunt,

    id. 35, 26, 9:

    ut classem duceret in Ligurum oram,

    id. 40, 26, 8; 41, 24, 13; cf. id. 42, 48, 10:

    navium classis,

    id. 22, 37, 13:

    posteaquam maximas aedificasset ornassetque classes,

    Cic. Imp. Pomp. 4, 9:

    classem instruere atque ornare,

    id. Verr. 2, 5, 51, § 135:

    classis ornandae reficiendaeque causā, Liv 9, 30, 4: comparare,

    Cic. Fl. 14, 33:

    facere,

    Caes. B. C. 3, 42 al.:

    classe navigare,

    by ship, Cic. Fl. 14, 32; cf. Verg. A. 1, 379; 8, 11;

    Hor.C. 3, 11, 48: classes = naves,

    Verg. A. 2, 30:

    geminasque legit de classe biremis,

    id. ib. 8, 79:

    omittere,

    id. ib. 5, 794:

    armare,

    id. ib. 4, 299:

    deducere,

    id. G. 1, 255:

    efficere,

    Nep. Them. 2, 3:

    (Suiones) praeter viros armaque classibus valent,

    Tac. G. 44. —
    II.
    In the post-Aug. per., sometimes, a class, division, in gen.:

    pueros in classes distribuerant,

    Quint. 1, 2, 23; so id. 1, 2, 24; 10, 5, 21; Suet. Tib. 46:

    operarum,

    Col. 1, 9, 7:

    servorum,

    Petr. 74, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > classis

  • 88 concilium

    concĭlĭum, ii, n. [con- and root cal- of calo; Gr. kaleô; cf. clamo], a collection of people, an association, gathering, union, meeting, assembly, = coetus (class.).
    I.
    In gen.:

    videre ambas in uno concilio,

    Plaut. Mil. 2, 2, 96; id. Clst. 4, 2, 33:

    Camenarum cum Egeria,

    Liv. 1, 21, 3:

    ab sede piorum, coetu concilioque abigi,

    id. 2, 38, 4:

    pastorum,

    Cic. Off. 3, 9, 38:

    deorum,

    id. Tusc. 1, 30, 72; id. Div. 1, 24, 49; cf.

    caelestium,

    id. Off. 3, 5, 25:

    divinum animorum,

    id. Sen. 23, 84:

    concilia coetusque hominum jure sociati, quae civitates appellantur,

    id. Rep. 6, 13, 13:

    (Cyclopum) Concilium horrendum,

    Verg. A. 3, 679:

    amoena piorum Concilia,

    id. ib. 5, 735:

    Musarum,

    Stat. Th. 6, 355:

    mulierum,

    id. ib. 3, 178.— Poet. of animals:

    inque ferarum Concilio medius sedebat,

    Ov. M. 10, 144;

    and trop.: tamquam meretricem in matronarum coetum, sic voluptatem in virtutum concilium adducere,

    id. Fin. 2, 4, 12.—
    II.
    Esp.
    A.
    An assembly for consultation, a council (in concreto; on the contrary consilium signifies [p. 400] the counsel in abstracto that is taken in such an assembly. The meanings, however, often pass over to each other; hence in MSS. and edd. a freq. confusion of the two words; cf.

    consilium),

    Caes. B. G. 1, 30 fin.; cf. id. ib. 7, 1:

    (opiniones), quae in senatu, quae apud populum, quae in omni coetu concilioque proferendae sunt,

    Cic. Fin. 2, 24, 77:

    inire,

    Plaut. Capt. 3, 1, 33:

    habere,

    id. Mil. 3, 1, 3:

    convocare,

    Caes. B. G. 1, 40; 2, 10; 3, 3:

    vocare,

    Verg. A. 10, 2:

    cogere,

    id. ib. 11, 304:

    dimittere,

    Caes. B. G. 1, 18; 1, 33 al.; Cic. Leg. 2, 12, 31 al.:

    transferre Lutetiam,

    Caes. B. G. 6, 3:

    in posterum diem differre,

    Curt. 6, 11, 9:

    dare legatis,

    Liv. 43, 17, 7:

    indicere,

    id. 1, 50, 4:

    constituere diem concilio,

    Caes. B. G. 1, 30:

    Messene ab Achaeis, quod concilii eorum recusaret esse, oppugnari coepta est,

    i. e. a member of the Achaian league, Liv. 36, 31, 1:

    concilio excesserunt,

    id. 32, 22, 12: sanctum Patrum, * Hor. C. 4, 5, 4 et saep.—
    B.
    A close conjunction, i. e. union, connection (esp. freq. in Lucr.):

    coetu concilioque Nil facient (primordia rerum), etc.,

    Lucr. 2, 920:

    materiaï concilium,

    id. 1, 518:

    in concilium coire,

    id. 2, 564 sq.; cf. id. 1, 772; 1, 1081; 2, 565.— Transf., a bond of union, tie:

    hoc mihi tecum concilium manebit,

    Ov. M. 1, 710.—
    2.
    A sexual union, coition:

    corporalia,

    Arn. 2, 54; cf.:

    primordia quae genitali Concilio possent arceri,

    Lucr. 1, 183. —
    (β).
    (As an incentive to this.) The blossom of the plant iasione, Plin. 22, 22, 39, § 82.

    Lewis & Short latin dictionary > concilium

  • 89 conclamo

    con-clāmo, āvi, ātum, 1, v. n. and a., to cry or call out together.
    I.
    (Con subject.) To call or cry out together or in a body (hence often joined with omnes, universi, pariter, omnes pariter, Liv. 34, 61, 8; Curt. 5, 13, 5; 8, 11, 22; 10, 17, 3), to shout, esp. in approbation or assent (class. in prose and poetry).
    A.
    In gen., with acc. and inf.:

    cum vos universi, unā mente atque voce, iterum a me conservatam esse rem publicam conclamastis,

    Cic. Phil. 6, 1, 2; Caes. B. G. 3, 18; id. B. C. 1, 7; Tac. A. 1, 8;

    ducendum ad sedes simulacrum... conclamant,

    Verg. A. 2, 233 al. —With acc.:

    quod Mithridates se velle dixit, id sutores et zonarii conclamarunt,

    Cic. Fl. 7, 17:

    victoriam suo more,

    Caes. B. G. 5, 37:

    laetum paeana,

    Verg. A. 10, 738 al. —With ut:

    tum suo more conclamaverunt, uti, etc.,

    Caes. B. G. 5, 26 fin. —So with simple subj.:

    conclamantibus omnibus, imperaret quod vellet,

    Caes. B. C. 3, 6; cf.:

    igitur, conclamant, duceret quo videretur,

    Curt. 4, 1, 29.— Absol.:

    conclamat vir paterque,

    Liv. 1, 58, 12:

    ad quorum casum, cum conclamasset gaudio exercitus,

    id. 1, 25, 6; Tac. A. 3, 74.— Poet.:

    planctu conclamat uterque Isthmos,

    Stat. Th. 6, 13.—
    B.
    In partic.
    1.
    Conclamare ad arma, milit. t. t., to call to arms, to give the signal for an attack, Liv. 3, 50, 11; 7, 12, 3; 10, 32, 9; 41, 26, 2 al.—
    2.
    Conclamare vasa, to give the signal, before breaking up, for packing, i. e. to give the order for decamping (ellipt. for conclamare, ut vasa colligantur), Caes. B. C. 1, 66. In the same sense without vasa, id. ib. 1, 67, and id. ib. 3, 75.—
    II.
    To call together, to call to one's help (very rare):

    socios,

    Ov. M. 13, 73:

    duros agrestes,

    Verg. A. 7, 504. —
    III.
    (Con intens.) Of a single person, to call or cry out loudly or violently, to shout, exclaim (class.).
    A.
    In gen.:

    ubi abit, conclamo: Heus quid agis tu, etc.?

    Plaut. Mil. 2, 2, 22; id. Men. 5, 9, 94:

    Italiam primus conclamat Achates,

    Verg. A. 3, 523:

    hei mihi! conclamat,

    Ov. M. 6, 227; 7, 843:

    capta castra conclamavit,

    Tac. H. 3, 29 fin.:

    Ariovistus conclamavit, quid ad se venirent, etc.,

    Caes. B. G. 1, 47 fin.:

    deos omnes,

    to call upon, invoke, Sen. Oedip. 974:

    saxa querelis,

    to fill with cries, Mart. 9, 46, 5.— Absol.:

    conclamat virgo,

    cries out, Ov. M. 4, 691; 10, 385; Quint. 2, 2, 12 al.—
    B.
    Esp., with aliquem (mortuum), t. t. in the lang. of religion; of the dead, to call repeatedly by name, and lament him seven (acc. to others, eight) days, until his burial (cf. Serv. ad Verg. A. 6, 218; Schol. Luc. 2, 23;

    Dict. Antiq. p. 459, a.): ut ex maestis paulo ante domibus, quae conclamaverant suos, procurreretur in vias,

    Liv. 4, 40, 3:

    cum corpora nondum conclamata jacent,

    Luc. 2, 23:

    post conclamata imperatoris suprema,

    i. e. after this cry, Amm. 30, 10, 1:

    partem conclamare tori,

    Stat. S. 2, 6, 5.—
    b.
    In gen., to bewail, complain; cf.:

    videris immensis conclamata querelis Saxa,

    Mart. 9, 45, 5.—
    c.
    Prov.:

    jam conclamatum est,

    it is all over, all is lost, Ter. Eun. 2, 3, 57 Don.—Hence,
    A.
    conclāmans, ntis, P. a. (post-class.), noisy:

    conclamantissimus fons,

    Sid. Ep. 2, 2.—
    B.
    conclāmā-tus, a, um, P. a. (post-class.).
    A.
    Published abroad by crying out, i. e. known, celebrated:

    conclamatissimus primipilaris,

    Sid. Ep. 6, 1:

    conclamatissimae declamationes,

    id. ib. 8, 3.—
    B.
    (Acc. to III. B.) Lamentable, unfortunate:

    res,

    Serv. ad Verg. A. 2, 233:

    frigus,

    Macr. S. 7, 5, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > conclamo

  • 90 crepo

    crĕpo, ŭi, ĭtum, 1, v. n. and a. [Sanscr. krap, to lament; cf. crabro] (mostly poet. or in post-Aug. prose; in class. prose, concrepo).
    I.
    Neutr., to rattle, crack, creak, rustle, clatter, tinkle, jingle, chink, etc.
    A.
    In gen.:

    foris,

    Plaut. Am. 1, 2, 34; Ter. Ad. 2, 3, 11:

    fores,

    id. Eun. 5, 7, 5; id. Heaut. 1, 1, 121; 3, 3, 52:

    intestina (with crepitant),

    Plaut. Men. 5, 5, 26:

    herba Sabina ad focos,

    Prop. 4 (5), 3, 58; cf. Ov. F. 4, 742:

    sonabile sistrum,

    id. M. 9, 784 (cf. crepitanti sistro, Prop. 3 (4), 11 (9 Bip.), 43): crepante pede. Hor. Epod. 16, 48:

    nubes subito motu,

    Ov. F. 2, 501:

    catena,

    Sen. Ep. 9, 8:

    lapis, in statuā Memnonis,

    Plin. 36, 7, 11, § 58 et saep.: digiti crepantis signa novit eunuchus, a snapping the fingers (as a sign of a command), Mart. 3, 82, 15; cf.

    concrepo, I.—Of the voice: vox generosa, quae non composita nec alienis auribus sed subito data crepuit,

    because loud, Sen. Clem. 2, 1, 1.—
    B.
    In partic., to break wind, Cato ap. Fest. s. v. prohibere, p. 206; Mart. 12, 77 and 78; cf. crepitus, B.—In a play upon words: Co. Fores hae fecerunt magnum flagitium modo. Ad. Quid id est flagitii? Co. Crepuerunt clare, Plaut. Poen. 3, 2, 33.—
    C.
    Transf., to break with a [p. 481] crash:

    remi,

    Verg. A. 5, 206.—
    II.
    Act., to make something sound, make a noise with, cause to resound or rattle.
    A.
    Lit.:

    (Camenae) manibus faustos ter crepuere sonos,

    i. e. clapped, Prop. 3 (4), 10, 4; so,

    ter laetum sonum populus,

    Hor. C. 2, 17, 26:

    procul auxiliantia aera,

    Stat. Th. 6, 687: aureolos, to make to chink, i. e. to count, Mart. 5, 19, 14.—Esp. freq.,
    B.
    Trop., to say something or talk noisily, to make much ado about, to boast of, prattle, prate, etc.:

    neque ego ad mensam publicas res clamo neque leges crepo,

    Plaut. Mil. 3, 1, 56:

    sulcos et vineta,

    Hor. Ep. 1, 7, 84:

    quid veri,

    id. S. 2, 3, 33:

    immunda dicta,

    id. A. P. 247:

    post vina gravem militiam aut pauperiem,

    id. C. 1, 18, 5; cf. with a rel.-clause: crepat, antiquum genus ut... tolerarit aevum, * Lucr. 2, 1170.

    Lewis & Short latin dictionary > crepo

  • 91 declamo

    dē-clāmo, āvi, ātum, 1, v. n. and a. — Rhetor. t. t., to exercise one's self in rhetorical delivery, to practise speaking, to declaim. For syn. cf.: dictito, concionor, pronuntio, palam dico, praedico, recito, declamito. (Class., most freq. in Cic. and Quint.)
    I.
    In a good sense.
    (α).
    Neutr.:

    ad fluctum aiunt declamare solitum Demosthenem, ut fremitum assuesceret voce vincere,

    Cic. Fin. 5, 2, 5; id. fragm. ap. Quint. 6, 3, 73: dum tu declamas Romae, * Hor. Ep. 1, 2, 2:

    declamare doces?

    Juv. 7, 150:

    haec est sedes orationis, hic laus omnis declamantium,

    Quint. 9, 4, 62 (al. declamat) et saep.— Pass. impers.:

    in eo, quomodo declametur, positum est etiam, quomodo agatur,

    Quint. 9, 2, 81.—
    (β).
    Act. (rare; not in Cic.; cf., on the contrary, declamito, no. I. b):

    suasorias,

    Quint. 3, 8, 61.—
    B.
    Poet., in gen., to speak oratorically, to declaim:

    quis nisi mentis inops tenerae declamet amicae?

    Ov. A. A. 1, 465.—
    II.
    In a bad sense, to speak as an orator with violence, to declaim, to bluster, bawl:

    ille insanus, qui pro isto vehementissime contra me declamasset,

    Cic. Verr. 2, 4, 66 fin.;

    so in quemvis,

    id. Fam. 3, 11, 2:

    aliquid ex alia oratione declamare,

    id. Rosc. Am. 29 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > declamo

  • 92 exclamo

    ex-clāmo, āvi, ātum, 1, v. n. and a.
    I.
    Neut., to call or cry aloud, to call or cry out, to exclaim:

    cum exclamasset Laelius,

    Cic. Rep. 6, 12 fin.:

    in stadio cursores exclamant quam maxime possunt,

    id. Tusc. 2, 23, 56; cf. Plaut. Most. 2, 2, 57:

    majus,

    Cic. Tusc. 2, 24, 56:

    contiones saepe exclamare vidi, cum apte verba cecidissent,

    i. e. to applaud loudly, id. Or. 50, 168; cf. Quint. 1, 6, 45.— Pass. impers.:

    quoties exclamandum erit, lateris conatus sit ille, non capitis,

    Quint. 1, 11, 8; 3, 8, 59.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of inanim. and abstr. things (postAug.):

    apud hunc (oratorem) patria ipsa exclamabit,

    Quint. 12, 10, 61:

    ignis exclamat,

    i. e. crackles aloud, makes a noise, Stat. Th. 6, 202:

    dominae femur exclamare coëgit,

    Juv. 6, 423:

    quae (verba) aut maxime exclamant, aut sono sunt jucundissima,

    Quint. 8, 3, 17:

    minus exclamantes syllabae,

    id. 9, 4, 137.—
    2.
    Of a sound made with musical instruments:

    sacris tubis,

    Vulg. 1 Macc. 16, 8; cf. 3, 54; 4, 40.—
    II.
    Act., to call out, say aloud, exclaim.
    A.
    With inanim. objects.
    (α).
    With an object-clause, in oratio recta:

    ibi nescio quis maxima Voce exclamat: Alcumena, adest auxilium, ne time,

    Plaut. Am. 5, 1, 12: cf.:

    non possum quin exclamem: Euge, euge, etc.,

    id. Trin. 3, 2, 79 (quoted Cic. de Or. 2, 10, 39):

    mihi libet exclamare, Pro deum, etc.,

    Cic. N. D. 1, 6, 13; Ter. Eun. 4, 1, 11; id. Ad. 4, 4, 10; Quint. 6, 3, 81; Hor. S. 1, 7, 33; Ov. M. 5, 13 al.—With acc. and inf.:

    hic exclamat, eum sibi esse sodalem,

    Plaut. Capt. 3, 2, 11; Ter. Eun. prol. 23.—
    (β).
    With ut:

    quas (geometricas formas) ut vidisset, exclamavisse, ut bono essent animo, videre enim se hominum vestigia, etc.,

    Cic. Rep. 1, 17:

    ut equites desilirent,

    Liv. 4, 38, 2.—
    (γ).
    With acc.:

    quaedam,

    to utter, Quint. 6, 2, 26:

    multa memoria digna,

    id. 2, 11, 2.—
    B.
    With personal objects, to call upon:

    voce clara exclamat uxorem tuam,

    Plaut. Am. 5, 1, 68: M. Brutus cruentum pugionem tenens Ciceronem exclamavit, Anton. ap. Cic. Phil. 2, 12, 30:

    aliquem suo nomine,

    Cael. Aur. Acut. 2, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > exclamo

  • 93 inclamo

    in-clāmo, āvi, ātum, 1, v. a. and n.
    I.
    To cry out to, to call upon, in a good or bad sense.
    A.
    In a good sense (class.), to call upon for assistance, to invoke.
    (α).
    With acc.:

    comitem suum inclamavit,

    Cic. Inv. 2, 4, 14:

    Fulvium Taurea nomine inclamavit,

    Liv. 26, 15, 11:

    delphinus inclamatus a puero,

    Plin. 9, 8, 8, § 25: nomen alicujus, Cael. ap. Quint. 4, 2, 124.—
    (β).
    Absol.:

    ita te para, ut, si inclamaro, advoles,

    call out, Cic. Att. 2, 18 fin.; cf. id. ib. 2, 20, 5:

    nemo inclamavit patronorum,

    id. de Or. 1, 53 fin.:

    quasi inclamaret aut testaretur locutus est,

    Quint. 11, 3, 172.—
    B.
    In a bad sense, to call out against, exclaim against, rebuke, scold, revile, abuse (mostly ante-class. and post-Aug.; perh. not in Cic.): inclamare conviciis et maledictis insectari, Paul. ex Fest. p. 108 Müll.:

    nolito acriter Eum inclamare,

    Plaut. Cist. 1, 1, 111:

    aliquem,

    id. Mil. 4, 2, 44; id. Stich. 2, 2, 4; id. Truc. 3, 2, 4:

    in aliquem,

    to cry out aloud, Gell. 5, 9 fin.:

    contra aliquem voce quam maximā,

    Aur. Vict. Epit. 12 fin.; cf.:

    quo tu turpissime, magnā Inclamat voce,

    Hor. S. 1, 9, 76:

    pastorum unus... inclamat alios, quid cessarent, cum, etc.,

    loudly remonstrates, Liv. 10, 4, 8.—
    II.
    To cry aloud, call out. —With dat.:

    dum Albanus exercitus inclamat Curiatiis, uti opem ferant fratri,

    Liv. 1, 25, 9:

    timidae puellae,

    Ov. Am. 1, 7, 45.

    Lewis & Short latin dictionary > inclamo

  • 94 interclamo

    inter-clāmo, 1, v. n., to cry out between or among:

    multis interclamantibus,

    Amm. 31, 13, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > interclamo

  • 95 Kalendae

    Kălendae ( Cal-; v. the letter K), ārum, f. [root kal-, cal-; Gr. kaleô; Lat. calāre, clamo; cf. Varr. L. L. 6, § 27 Müll.; prop., the day when the order of days was proclaimed; hence], the Calends, the first day of the month: primi dies nominati Kalendae, ab eo quod his diebus calantur ejus mensis nonae a pontificibus, quintanae an septimanae sint futurae, Varr. L. L. l. l.; Macr. S. 1, 15:

    sed heus tu, ecquid vides Kalendas venire, Antonium non venire?

    Cic. Att. 2, 2, 3:

    litteras accepi datas pridie Kalendas Maias,

    on the last day of April, id. ib. 13, 20, 1.—Interest was due on the first day of each month;

    hence: tristes Kalendae,

    Hor. S. 1, 3, 87:

    celeres,

    Ov. R. Am. 561.—This reckoning of time was Roman only;

    hence: Kalendae Ausoniae,

    Ov. F. 1, 55.—Prov.: ad Kalendas Graecas solvere, i. e. never, August. ap. Suet. Aug. 87.—

    The Kalends were sacred to Juno,

    Ov. F. 1, 55; Macr. S. 1, 15;

    hence the first day of the year, Kalendae Martiae, was celebrated as a festival of married women, the Matronalia: dabat, sicut Saturnalibus viris apophoreta, ita per Kalendas Martias feminis,

    Suet. Vesp. 19:

    Martiis caelebs quid agam Kalendis,

    Hor. C. 3, 8, 1:

    scis certe, puto, vestra jam venire Saturnalia, Martias Kalendas,

    Mart. 5, 84, 10; Dig. 24, 1, 31, § 8;

    hence: femineae Kalendae = Kal. Mart.,

    Juv. 9, 53:

    Kalendae Sextae,

    the Calends of June, Ov. F. 6, 181:

    Kalendae Germanicae,

    the Calends of September, Inscr. Orell. 4949 (cf.:

    in memoriam patris Septembrem mensem Germanicum appellavit,

    Suet. Calig. 15):

    Kalendae Januariae primae,

    of next January, Cato, R. R. 147 sq.; Inscr. Orell. 3121.—
    II.
    Transf., a month:

    nec totidem veteres, quot nunc, habuere Kalendas,

    Ov. F. 3, 99:

    intra septimas Kalendas,

    Mart. 1, 100, 6; 10, 75, 7; Dig. 45, 1, 46.

    Lewis & Short latin dictionary > Kalendae

  • 96 L

    L, l, indecl. n. or (on account of littera) f., the eleventh letter of the Latin alphabet (I and J being counted as one), in form modified from a L, like the Greek, but with the angle downward. In sound it was identical with Gr. lambda, Engl. l. L has, according to Pliny, a threefold power: the slight sound of the second l, when doubled, as in ille, Metellus; a full sound, when it ends words or syllables, or follows a consonant in the same syllable, as in sol, silva, flavus, clarus; and a middle sound in other cases, as in lectus, Prisc. 1, 7, 38 (p. 555 P.). In transcriptions of Greek words in Latin and of Latin words in Greek letters, it always corresponds to L.
    II.
    In etymology it represents,
    1.
    Usually an original l; cf. alius, allos; lego, legô; leo, leôn; lavo, louô, etc.—
    2.
    Sometimes an r, as in lilium, leirion; balbus, barbaros; latrare, Sanscr. ra-, to bark; lateo, Sanscr. rah-, to abandon; luceo, Sanscr. ruc-, etc.; cf. also the endings in australis, corporalis, liberalis, and in stellaris, capillaris, maxillaris.—
    3.
    Sometimes a d; cf. lacrima, dakruon; levir, Sanscr. dēvar, Gr. daêr; oleo, odor, Gr. ozô, odôda; uligo, udus; adeps, Sanscr lip-, to smear, Gr. aleiphar.
    III.
    Before l an initial guttural or t is often dropped, as latus for tlatus, lis for stlis, lamentum from clamo; lac, cf. Gr. galakt-; and a preceding c, d, n, r, s, or x is omitted or assimilated, as sella for sedula (sed-la), corolla for coronula (coronla), prelum for prem-lum (from premo), āla = ax-la (axilla); so, libellus for liberulus (liber), alligo for ad-ligo, ullus for unulus. In the nominative of nouns the ending s is not added after l, as in consul, vigil; and l final occurs in Latin only in such words.
    IV.
    L stands alone,
    A.
    As a numeral for 50.—
    B.
    As an abbreviation, usually for Lucius; rarely for libens, locus, or libertus.

    Lewis & Short latin dictionary > L

  • 97 l

    L, l, indecl. n. or (on account of littera) f., the eleventh letter of the Latin alphabet (I and J being counted as one), in form modified from a L, like the Greek, but with the angle downward. In sound it was identical with Gr. lambda, Engl. l. L has, according to Pliny, a threefold power: the slight sound of the second l, when doubled, as in ille, Metellus; a full sound, when it ends words or syllables, or follows a consonant in the same syllable, as in sol, silva, flavus, clarus; and a middle sound in other cases, as in lectus, Prisc. 1, 7, 38 (p. 555 P.). In transcriptions of Greek words in Latin and of Latin words in Greek letters, it always corresponds to L.
    II.
    In etymology it represents,
    1.
    Usually an original l; cf. alius, allos; lego, legô; leo, leôn; lavo, louô, etc.—
    2.
    Sometimes an r, as in lilium, leirion; balbus, barbaros; latrare, Sanscr. ra-, to bark; lateo, Sanscr. rah-, to abandon; luceo, Sanscr. ruc-, etc.; cf. also the endings in australis, corporalis, liberalis, and in stellaris, capillaris, maxillaris.—
    3.
    Sometimes a d; cf. lacrima, dakruon; levir, Sanscr. dēvar, Gr. daêr; oleo, odor, Gr. ozô, odôda; uligo, udus; adeps, Sanscr lip-, to smear, Gr. aleiphar.
    III.
    Before l an initial guttural or t is often dropped, as latus for tlatus, lis for stlis, lamentum from clamo; lac, cf. Gr. galakt-; and a preceding c, d, n, r, s, or x is omitted or assimilated, as sella for sedula (sed-la), corolla for coronula (coronla), prelum for prem-lum (from premo), āla = ax-la (axilla); so, libellus for liberulus (liber), alligo for ad-ligo, ullus for unulus. In the nominative of nouns the ending s is not added after l, as in consul, vigil; and l final occurs in Latin only in such words.
    IV.
    L stands alone,
    A.
    As a numeral for 50.—
    B.
    As an abbreviation, usually for Lucius; rarely for libens, locus, or libertus.

    Lewis & Short latin dictionary > l

  • 98 lamentum

    lāmentum, i, n. [perh. for clamentum, from clamo], a wailing, moaning, weeping, lamentation, lament (class., only in plur.):

    virum,

    Lucr. 6, 242 Lachm.:

    negat se velle mortem suam dolore amicorum et lamentis vacare,

    Cic. de Sen. 20, 73:

    se lamentis lacrimisque dedere,

    id. Tusc. 2, 21, 48:

    lamentis lacrimisque extinctos prosequi,

    Liv. 25, 38:

    lamenta ac lacrimas cito ponunt,

    Tac. G. 27:

    in sordibus, lamentis luctuque jacēre, Cis. Pis. 36, 88: lamentis gemituque et femineo ululatu Tecta fremunt,

    Verg. A. 4, 667:

    per lamenta... muliebriter ferre,

    Tac. Agr. 28.— Transf., of hens, Plin. 10, 55, 76, § 155.— Sing.:

    assume super Syrum lamentum,

    Vulg. Ezech. 27, 2; id. Jer. 9, 20 al.

    Lewis & Short latin dictionary > lamentum

  • 99 perclamo

    per-clāmo, āre, v. a., a false reading, Plaut. Truc. 1, 1, 8; Speng. superba facta.

    Lewis & Short latin dictionary > perclamo

  • 100 praeclamo

    prae-clāmo, āvi, 1, v. n., to call out beforehand (post-class.), Dig. 48, 8, 7 (al. proclamaverit):

    proclamat, praeclamat,

    Not. Tir. p. 93.

    Lewis & Short latin dictionary > praeclamo

См. также в других словарях:

  • Clamo — This most interesting surname is of Old French origin, and is a peculiarly Cornish form of Clement , which itself is found widespread in England and the Netherlands, and derives from the French personal name Clement , from the Latin Clemens ,… …   Surnames reference

  • Bündnerromanisch — Rätoromanisch Gesprochen in Schweiz  Schweiz Sprecher ca. 35 000 (Volkszählung 2000)[1] …   Deutsch Wikipedia

  • Geröllhaldenlatein — Das im Schweizer Kanton Graubünden gesprochene Rätoromanisch (rät. rumantsch/romontsch/rumauntsch) gehört zur Gruppe der Romanischen Sprachen und wird umgangssprachlich meist einfach Romanisch genannt; in der Sprachwissenschaft ist dafür auch der …   Deutsch Wikipedia

  • Ladinische Sprachen (Graubünden) — Das im Schweizer Kanton Graubünden gesprochene Rätoromanisch (rät. rumantsch/romontsch/rumauntsch) gehört zur Gruppe der Romanischen Sprachen und wird umgangssprachlich meist einfach Romanisch genannt; in der Sprachwissenschaft ist dafür auch der …   Deutsch Wikipedia

  • Romontsch — Das im Schweizer Kanton Graubünden gesprochene Rätoromanisch (rät. rumantsch/romontsch/rumauntsch) gehört zur Gruppe der Romanischen Sprachen und wird umgangssprachlich meist einfach Romanisch genannt; in der Sprachwissenschaft ist dafür auch der …   Deutsch Wikipedia

  • Rumantsch — Das im Schweizer Kanton Graubünden gesprochene Rätoromanisch (rät. rumantsch/romontsch/rumauntsch) gehört zur Gruppe der Romanischen Sprachen und wird umgangssprachlich meist einfach Romanisch genannt; in der Sprachwissenschaft ist dafür auch der …   Deutsch Wikipedia

  • Rät. — Das im Schweizer Kanton Graubünden gesprochene Rätoromanisch (rät. rumantsch/romontsch/rumauntsch) gehört zur Gruppe der Romanischen Sprachen und wird umgangssprachlich meist einfach Romanisch genannt; in der Sprachwissenschaft ist dafür auch der …   Deutsch Wikipedia

  • Rätoromanisch — Das im Schweizer Kanton Graubünden gesprochene Rätoromanisch (rät. rumantsch/romontsch/rumauntsch) gehört zur Gruppe der Romanischen Sprachen und wird umgangssprachlich meist einfach Romanisch genannt; in der Sprachwissenschaft ist dafür auch der …   Deutsch Wikipedia

  • Langue romanche — Romanche  Cet article concerne la langue romanche. Pour la rivière française et pour la fosse océanique, voir Romanche (rivière) et Fosse Romanche. Romanche Rumantsch Parlée en Suisse Région canton des Grisons Nombre de locut …   Wikipédia en Français

  • Romanche — Cet article concerne la langue romanche. Pour la rivière française et pour la fosse océanique, voir Romanche (rivière) et Fosse Romanche. Romanche Rumantsch Parlée en …   Wikipédia en Français

  • List of Latin words with English derivatives — This is a list of Latin words with derivatives in English (and other modern languages). Ancient orthography did not distinguish between i and j or between u and v. Many modern works distinguish u from v but not i from j. In this article both… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»