Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

cultus+n+m

  • 121 squalidus

    squālĭdus, a, um, adj. [squaleo].
    I.
    (Acc. to squaleo, I.) In gen., stiff, rough (ante-class.):

    corpora,

    Lucr. 2, 469:

    membra,

    id. 5, 956: serpentis squamae squalido auro et purpurā praetextae, Att. ap. Gell. 2, 6, 23; id. ap. Non. 452, 28 (Trag. Fragm. v. 517 Rib.).—
    II.
    (Acc. to squaleo, II.) In partic.
    A.
    Stiff with dirt, dirty, foul, filthy, neglected, squalid ( poet. and in post-Aug. prose): stola, Enn. ap. Non. 537, 26 (Trag. v. 373 Vahl.):

    homo horridus et squalidus,

    Plaut. Truc. 5, 41 sq.; Ter. Eun. 2, 2, 5:

    squalida et prope efferata corpora,

    Liv. 21, 39, 2:

    carcer,

    Ov. Am. 2, 2, 42:

    sudor,

    Stat. Th. 3, 127:

    cultus,

    Sen. Troad. 883:

    squalida siccitate regio,

    Curt. 7, 4, 27:

    rubigo,

    Cat. 64, 42:

    humus,

    Ov. F. 1, 558:

    Hispania,

    uncultivated, Plin. 37, 13, 77, § 203.—

    Esp., of persons in mourning: reus,

    Ov. M. 15, 38; Quint. 6, 1, 30; Tac. H. 2, 60; cf.

    senectus,

    Plin. Ep. 4, 9, 22.—
    B.
    Gloomy, obscure (late Lat.):

    nocte squalidā et interluni,

    Amm. 19, 6, 7:

    squalidi Solis exortus hebetabant matutinos diei candores,

    id. 31, 1, 2.—
    C.
    Trop.
    1.
    Of speech, rude, unadorned:

    suā sponte (haec) squalidiora sunt,

    Cic. Or. 32, 115.—
    2.
    Wretched, incurable:

    scientiam omnem squalidā diversitate confundere,

    Amm. 26, 1, 10.—
    * Adv.: squālĭdē, without ornament, rudely:

    squalidius dicere,

    Cic. Fin. 4, 3, 5; Amm. 25, 2, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > squalidus

  • 122 superstitio

    sŭperstĭtĭo, ōnis, f. [super-sto; orig a standing still over or by a thing; hence, amazement, wonder, dread, esp. of the divine or supernatural].
    I.
    Excessive fear of the goas, unreasonable religious belief, superstition (different from religio, a proper, reasonable awe of the gods; cf.:

    religio veri dei cultus est, superstitio falsi,

    Lact. 4, 28, 11):

    horum sententiae omnium non modo superstitionem tollunt, in quā inest timor inanis deorum, sed etiam religionem, quae deorum cultu pio continetur,

    Cic. N. D. 1, 42, 117:

    majores nostri superstitionem a religione separaverunt,

    id. ib. 2, 28, 71; cf.:

    contaminata superstitio,

    id. Clu. 68, 194:

    nec vero superstitione tollendā religio tollitur,

    id. Div. 2, 72, 148:

    superstitio error insanus est,

    Sen. Ep. 123, 16:

    superstitiones aniles,

    Cic. N. D. 2, 28, 70:

    sagarum superstitio,

    id. Div. 2, 63, 129:

    tristis,

    Hor. S. 2, 3, 79:

    vana,

    Sil. 5, 125:

    magicas superstitiones objectabat,

    Tac. A. 12, 59:

    exitialis,

    id. ib. 15, 44:

    quam multi, qui contemnant (somnia) eamque superstitionem imbecilli animi atque anilis putent!

    Cic. Div. 2, 60, 125:

    barbara superstitio,

    id. Fl. 28, 67; id. Div. 1, 4, 7:

    quā (superstitione) qui est imbutus,

    id. Fin. 1, 18, 60; Quint. 3, 1, 22:

    victi superstitione animi,

    Liv. 7, 2, 3:

    captus quādam superstitione animus,

    id. 26, 19, 4:

    magna superstitio natalis amicae,

    Ov. A. A. 1, 417:

    quod novas superstitiones introduceret,

    Quint. 4, 4, 5:

    superstitio est timor superfluus et delirus,

    Serv. Verg. A. 8, 187:

    superstitionem mihi excute,

    Sen. Ep. 121, 4.—
    2.
    Transf., in gen.:

    superstitio praeceptorum,

    an excessive regard, scrupulous observance, Quint. 4, 2, 85.—
    * B.
    Objectively, an object that inspires dread: adjuro Stygii caput implacabile fontis, Una superstitio superis quae reddita divis, Verg A. 12, 817.—
    II.
    In post-Aug. prose sometimes for religio, religious awe, sanctity; a religious rite:

    hujus (virtutis) quādam superstitione teneantur, hanc ament,

    Sen. Ep. 95, 35:

    templi,

    Just. 39, 3, 9:

    superstitiones atque cura deorum,

    id. 41, 3, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > superstitio

  • 123 supervacuus

    sŭper-văcŭus, a, um, adj., useless, needless, unnecessary, superfluous, redundant (not ante-Aug.;

    while supervacaneus is class.): omne supervacuum pleno de pectore manat,

    Hor. A. P. 337:

    non tam obest audire supervacua quam ignorare necessaria,

    Quint. 12, 8, 7:

    carnes,

    Plin. 32, 7, 24, § 69:

    coma,

    id. 16, 36, 64, § 158:

    radix,

    id. 25, 9, 64, § 111:

    frondes,

    Col. 5, 5, 19:

    mihi Baias Musa supervacuas Antonius facit,

    of no benefit, Hor. Ep. 1, 15, 3:

    sepulcri honores,

    id. C. 2, 20, 24:

    metus,

    Ov. P. 2, 7, 6:

    cultus lupini,

    Col. 2, 11, 5:

    doctrina,

    Quint. 2, 8, 8:

    labor,

    id. 3, 6, 65:

    facta,

    Suet. Tib. 52:

    pugna,

    Just. 3, 7, 4:

    multa,

    Plin. Pan. 50:

    littera,

    Quint. 12, 10, 3: dolium, App. M. 9, p. 219, 19:

    quod monere supervacuum fuerat,

    Quint. 1, 4, 22; 11, 2, 45; Col. Arb. 26, 9; Plin. 25, 10, 74, § 121:

    qui dicit: tu occidisti, supervacuum habet postea dicere: ego non occidi,

    Quint. 7, 2, 21:

    quale sit describere supervacuum habeo,

    Plin. 27, 12, 99, § 125:

    diligentiam in supervacuis adfectare,

    id. 17, 1, 1, § 9.— Adv. with prepp.:

    res ad praecavendum vel ex supervacuo movit,

    Liv. 2, 37, 8:

    quid est iracundia in supervacuum tumultuante frigidius?

    to no purpose, uselessly, Sen. Ira, 2, 11, 2; id. Cons. ad Marc. 1, 6; id. Ep. 70, 15:

    adjectio vicini pro supervacuo habenda est,

    Dig. 8, 4, 5.— Adv., superfluously, uselessly.
    a.
    Form sŭpervăcŭō, Plin. 11, 25, 30, § 87; Dig. 11, 7, 14 med.; 18, 1, 64.—
    b.
    Form sŭpervăcŭē, Paul. Sent. 3, 5, 20; Tert. ad Mart. 1; Vulg. Psa. 24, 4; 34, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > supervacuus

  • 124 tot

    tŏt, num. adj. indecl., so many.
    I.
    Lit.
    A.
    With a corresp. quot, quotiens, quantum, ut.
    1.
    With quot:

    hoc brevissime dicam, neminem umquam tam impudentem fuisse, qui ab dis immortalibus tot et tantas res tacitus auderet optare, quot et quantas di immortales ad Cn. Pompeium detulerunt,

    Cic. Imp. Pomp. 16, 48:

    quot homines, tot causae,

    id. de Or. 2, 32, 140:

    qui tot annos, quot habet, designatus consul fuerit,

    id. Att. 4, 8, b, 2:

    quot haberet corpora pulvis, Tot mihi natales contingere vana rogavi,

    Ov. M. 14, 138:

    tot mala sum passus, quot in aethere sidera lucent,

    id. Tr. 1, 5, 47.—
    2.
    With quotiens:

    si tot consulibus meruisset, quotiens ipse consul fuisset,

    Cic. Balb. 20, 47:

    si tot labores et pericula suscepissem, quotiens ductu meo hostes fusi,

    Sall. H. 2, 96, 1 Dietsch. —
    3.
    With quantum:

    quantum putabis ei rei satis esse, tot vites ablaqueato,

    Cato, R. R. 114, 1. —
    4.
    With ut:

    quae cum viderem tot vestigiis impressa, ut in his errari non posset,

    Cic. Fam. 5, 20, 5.—
    B.
    Absol.
    1.
    In connection with adjj. or advv. of kindred meaning, so many, so great a number:

    reliquae tot et tantae et tam graves civitates,

    Cic. Verr. 2, 2, 5, § 14; so,

    tot tantaeque difficultates,

    id. Quint. 2, 10; and:

    in his tot et tantis malis,

    id. Tusc. 5, 10, 29; cf. id. Par. 2, 16:

    tot viri ac tales,

    id. Cael. 28, 67:

    tot ac tam validae manus,

    Liv. 24, 26, 13:

    tot, tam valida oppida,

    id. 5, 54, 5:

    ad haec tot tam inopinata incerti stupentesque,

    id. 25, 37, 13;

    repeated: ille cultus tot nobilium virorum, tot illustrium feminarum,

    Curt. 3, 13, 10.—
    2.
    Alone, the correl.-clause being implied from the context, so many, such a great number, so very many:

    en excetra tu, quae tibi amicos tot habes,

    Plaut. Ps. 1, 2, 87:

    nunc domi nostrae tot pessumi vivunt,

    id. Most. 4, 1, 18:

    tot me impediunt curae,

    Ter. And. 1, 5, 25:

    cum tot signis eadem natura declaret, quid velit,

    Cic. Lael. 24, 88; id. Rep. 3, 10, 17:

    ex centum quattuor centuriis, tot enim reliquae sunt (centuriae), etc.,

    id. ib. 2, 22, 39:

    tot civitatum conjuratio,

    Caes. B. G. 3, 10:

    unde tot hostes subito exorti,

    Liv. 25, 37, 12:

    tot caede procorum Admonitus non est,

    Ov. M. 10, 624:

    cum tot curis regem videret urgeri,

    Curt. 3, 7, 13.—Rarely without a subst.:

    an timebant, ne tot unum... superare non possent?

    Cic. Cael. 28, 66:

    ex tot in Atridā pars quota laudis erat?

    Ov. Am. 2, 12, 10.— With omnes:

    tot omnibus saeculis,

    Min. Fel. 5.—
    II.
    Transf.
    A.
    To designate an optional, indefinite number, so many, such and such a number:

    volo dari ei, qui id egerit, a ceteris heredibus aureos tot,

    Dig. 34, 5, 8. —
    B.
    As a relative numeral, also, for so few:

    vix credent tantum rerum cepisse tot annos,

    Albin. 1, 339.

    Lewis & Short latin dictionary > tot

  • 125 transumo

    transūmo or trans-sūmo, ĕre, v. a., to take from one to another; to adopt, assume ( poet. and post-Aug.): hastam laevā, Stat. Th. 3, 292:

    mutatos cultus,

    id. ib. 2, 242.

    Lewis & Short latin dictionary > transumo

  • 126 umbra

    umbra, ae, f. [etym. dub.; Curt. compares Sanscr. ambara, an encircling], a shade, shadow.
    I.
    Lit.:

    cum usque quaque umbra est, tamen Sol semper hic est,

    Plaut. Most. 3, 2, 79:

    illa platanus, cujus umbram secutus est Socrates,

    Cic. de Or. 1, 7, 28:

    fiebat, ut incideret luna in eam metam, quae esset umbra terrae, etc.,

    id. Rep. 1, 14, 22; cf. id. Div. 2, 6, 17:

    colles... afferunt umbram vallibus,

    id. Rep. 2, 6, 11:

    nox Involvens umbrā magnā terramque polumque,

    Verg. A. 2, 251:

    spissis noctis se condidit umbris,

    id. ib. 2, 621:

    majoresque cadunt altis de montibus umbrae,

    id. E. 1, 84; 5, 70:

    pampineae,

    id. ib. 7, 58:

    certum est mihi, quasi umbra, quoquo ibis tu, te persequi,

    Plaut. Cas. 1, 4; cf. id. Most. 3, 2, 82.—Prov.: umbras timere, to be afraid of shadows, i. e. to fear without cause, Cic. Att. 15, 20, 4:

    umbram suam metuere,

    Q. Cic. Petit. Cons. 2, 9:

    ipse meas solus, quod nil est, aemulor umbras,

    Prop. 2, 34 (3, 32), 19.—
    B.
    Transf.
    1.
    In painting, the dark part of a painting, shade, shadow:

    quam multa vident pictores in umbris et in eminentiā, quae nos non videmus!

    Cic. Ac. 2, 7, 20; so (opp. lumen) Plin. 35, 5, 11, § 29; 35, 11, 40, § 131; 33, 3, 57, § 163.—
    2.
    A shade, ghost of a dead person ( poet. and in post-Aug. prose; cf.:

    Manes, Lemures): nos ubi decidimus, Quo dives Tullus et Ancus, Pulvis et umbra sumus,

    Hor. C. 4, 7, 16:

    ne forte animas Acherunte reamur Effugere aut umbras inter vivos volitare,

    Lucr. 4, 38; cf.:

    cornea (porta), quā veris facilis datur exitus umbris,

    Verg. A. 6, 894; Tib. 3, 2, 9; Verg. A. 5, 734; Hor. C. 2, 13, 30; id. S. 1, 8, 41; Plin. 30, 2, 6, § 18; Suet. Calig. 59 al.:

    Umbrarum rex,

    i. e. Pluto, Ov. M. 7, 249; so,

    dominus,

    id. ib. 10, 16.— In the plur. umbrae, of a single dead person:

    matris agitabitur umbris,

    Ov. M. 9, 410; 8, 476; 6, 541; Verg. A. 6, 510; 10, 519 al.—
    3.
    Like the Greek skia, an uninvited guest, whom an invited one brings with him (cf. parasitus), Hor. S. 2, 8, 22; id. Ep. 1, 5, 28; Plaut. Pers. 2, 4, 27; so, of an attendant:

    luxuriae,

    Cic. Mur. 6, 13.—
    4.
    A shade, shady place, that which gives a shade or shadow (as a tree, house, tent, etc; poet.);

    of trees: nudus Arboris Othrys erat nec habebat Pelion umbras,

    Ov. M. 12, 513; so id. ib. 10, 88; 10, 90; 14, 447; Verg. G. 1, 157, id. E. 9, 20; 5, 5; Sil. 4, 681:

    Pompeiā spatiabere cultus in umbrā,

    i. e. in the Pompeian portico, Prop. 4 (5), 8, 75; so,

    Pompeia,

    Ov. A. A. 1, 67; 3, 387:

    vacuā tonsoris in umbrā,

    in the cool barber's shop, Hor. Ep. 1, 7, 50:

    studia in umbrā educata,

    in the closet, study, Tac. A. 14, 53; cf.:

    rhetorica,

    i. e. the rhetorician's school, Juv. 7, 173:

    dum roseis venit umbra genis,

    i. e. down, beard, Stat. Th. 4, 336; cf.: dubia lanuginis, Claud. Nupt. Pall. et Celer. 42: nunc umbra nudata sua jam tempora moerent, i. e. of hair, Petr. poët. 109: summae cassidis umbra, i. e. the plume or crest, Stat. Th. 6, 226:

    sed non erat illi Arcus et ex umeris nullae fulgentibus umbrae,

    i. e. quivers, id. S. 3, 4, 30.—
    5.
    A fish, called also sciaena; a grayling, umber: Salmo thymallus, Linn.; Enn. ap. App. Mag. p. 299 (Heduph. v. 7 Vahl.); Varr. L. L. 5, § 77 Müll.; Ov. Hal. 111; Col. 8, 16, 8; Aus. Idyll. 10, 90.—
    II.
    Trop., like the Engl. shadow or shade.
    A.
    Opp. to substance or reality, a trace, obscure sign or image, faint appearance, imperfect copy or representation, semblance, pretence (cf. simulacrum):

    veri juris germanaeque justitiae solidam et expressam effigiem nullam tenemus, umbrā et imaginibus utimur,

    Cic. Off. 3, 17, 69:

    umbra et imago civitatis,

    id. Rep. 2, 30, 53:

    umbra et imago equitis Romani,

    id. Rab. Post. 15, 41: o hominem amentem et miserum, qui ne umbram quidem umquam tou kalou viderit! id. Att. 7, 11, 1:

    in quo ipsam luxuriam reperire non potes, in eo te umbram luxuriae reperturum putas?

    id. Mur. 6, 13: in comoediā maxime claudicamus... vix levem consequimur umbram, Quint. 10, 1, 100:

    sub umbrā foederis aequi servitutem pati,

    Liv. 8, 4, 2:

    umbras falsae gloriae consectari,

    Cic. Pis. 24, 57:

    umbra es amantum magis quam amator,

    Plaut. Mil. 3, 1, 31:

    mendax pietatis umbra,

    Ov. M. 9, 459:

    libertatis,

    Luc. 3, 146:

    belli,

    Sil. 15, 316:

    umbras quasdam veritatis habere,

    Plin. 30, 2, 6, § 17; Claud. Laud. Stil. 1, 273.—
    B.
    Shelter, cover, protection:

    umbra et recessus,

    Cic. de Or. 3, 26, 101:

    umbrā magni nominis delitescunt,

    Quint. 12, 10, 15:

    umbra vestri auxilii tegi possumus,

    Liv. 7, 30, 18:

    sub umbrā auxilii vestri latere volunt,

    id. 32, 21, 31:

    sub umbrā Romanae amicitiae latebant,

    id. 34, 9, 10:

    morum vitia sub umbrā eloquentiae primo latebant,

    Just. 5, 2, 7.—
    C.
    Rest, leisure:

    ignavā Veneris cessamus in umbrā,

    Ov. Am. 2, 18, 3; Albin. Ob. Maec. 98.

    Lewis & Short latin dictionary > umbra

  • 127 versicolor

    versĭcŏlor, ōris (abl. versicolori, Liv. 7, 10:

    versicolore,

    Prop. 4, 7, 50; Ov. F. 5, 356; post-class. collat. form of the nomsing. versĭcŏlōrus, Prud. adv. Symm. 2, 56; neutr. versicolorum, Dig. 32, 1, 70, § 12 Momms.; and - cŏlōrĭus, Dig. 34, 2, 32, § 6), adj. [verso-color], that changes its color, of changeable color; of various colors, partycolored (class.).
    I.
    Lit.: plumae versicolores, * Cic. Fin. 3, 5, 18:

    pavo,

    Tert. Pall. 3: vestimentum, of divers colors, party-colored, Liv 34, 1, 3; cf. Dig. 32, 1, 70, § 12:

    vestis,

    Liv. 7, 10, 7; Quint. 10, 1, 33:

    arma,

    Verg. A. 10, 181:

    cultus Florae,

    Ov. F. 5, 356:

    poma,

    Col. 3, 21, 3.— Subst.: versĭcŏlōrĭa, ium, n., dyed stuffs, colored woolens. constabat apud veteres lanae appellatione versicoloria non contineri, Dig. 32, 1, 70, § 12; 34, 2, 32, § 6.—Esp., party-colored sails, Plin. 19, 1, 5, § 22.—
    * II.
    Trop.:

    translucida et versicolor quorundam elocutio,

    Quint. 8, praef. § 20.

    Lewis & Short latin dictionary > versicolor

  • 128 versicoloria

    versĭcŏlor, ōris (abl. versicolori, Liv. 7, 10:

    versicolore,

    Prop. 4, 7, 50; Ov. F. 5, 356; post-class. collat. form of the nomsing. versĭcŏlōrus, Prud. adv. Symm. 2, 56; neutr. versicolorum, Dig. 32, 1, 70, § 12 Momms.; and - cŏlōrĭus, Dig. 34, 2, 32, § 6), adj. [verso-color], that changes its color, of changeable color; of various colors, partycolored (class.).
    I.
    Lit.: plumae versicolores, * Cic. Fin. 3, 5, 18:

    pavo,

    Tert. Pall. 3: vestimentum, of divers colors, party-colored, Liv 34, 1, 3; cf. Dig. 32, 1, 70, § 12:

    vestis,

    Liv. 7, 10, 7; Quint. 10, 1, 33:

    arma,

    Verg. A. 10, 181:

    cultus Florae,

    Ov. F. 5, 356:

    poma,

    Col. 3, 21, 3.— Subst.: versĭcŏlōrĭa, ium, n., dyed stuffs, colored woolens. constabat apud veteres lanae appellatione versicoloria non contineri, Dig. 32, 1, 70, § 12; 34, 2, 32, § 6.—Esp., party-colored sails, Plin. 19, 1, 5, § 22.—
    * II.
    Trop.:

    translucida et versicolor quorundam elocutio,

    Quint. 8, praef. § 20.

    Lewis & Short latin dictionary > versicoloria

См. также в других словарях:

  • Cultus — Cul tus, a. [See {Cultus cod}.] Bad, worthless; no good. [Northwestern U. S.] A bad horse, cultus [no good] ! he said, beating it with his whip. F. H. Balch. [Webster 1913 Suppl.] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • CULTUS — apud Papinium Statium, l. 2. Sylv. 1. v. 127. Sed adhuc infantia mixta, Iam tamen et validi gressus, mensuraque maior Cultibus, et visae puero decrescere vestes: honestior est aut pretiosior vestitus; de qua vocis notione, vide Barthium,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Cultus — Cul tus (k?l t?s), n. sing. & pl.; E. pl. {Cultuses} ( ?z). [L., cultivation, culture. See {Cult}.] Established or accepted religious rites or usages of worship; state of religious development. Cf. {Cult}, 2. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Cultus [1] — Cultus (Bot.), so v.w. angebaut, angepflanzt, cultivirt, im Gegensatze zu spontaneus, d.h. wildwachsend …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Cultus [2] — Cultus (lat.), die Verehrung, welche der Mensch der Gottheit beweist. Es gehörte nach klassischem Begriffe zum C. sowohl die Gottesfurcht (Pietät), als der Gottesdienst. In der jetzigen christlichen Religionswissenschaft bezeichnet C. nur die… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Cultus — Cultus, lat., Pflege, Verehrung, besonders aber der Gottesdienst einer religiösen Gemeinschaft …   Herders Conversations-Lexikon

  • cultus — index homage Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • cultus — [kul′təs] n. [L] a cult, esp. a religious cult …   English World dictionary

  • Cultus — Culte Pour les articles homonymes, voir culte (homonymie). Un culte est un ensemble de pratiques d hommage ou de vénération rendu par un groupe à une divinité, un être vivant mythique ou réel, un inanimé ou un phénomène à qui ce groupe reconnait… …   Wikipédia en Français

  • cultus — cultus1 /kul teuhs/, n., pl. cultuses, culti / tuy/. a cult. [1630 40; < L; see CULT] cultus2 /kul teuhs/, n., pl. cultuses, (esp. collectively) cultus. lingcod. Also called cultus cod. [1850 55 …   Universalium

  • cultus — dantytasis terpūgas statusas T sritis zoologija | vardynas taksono rangas rūšis atitikmenys: lot. Ophiodon elongatus angl. blue cod; buffalo cod; card; codfish; cultus; cultus cod; green leopard cod; lingcod; skillfish; white cod rus. змеезуб;… …   Žuvų pavadinimų žodynas

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»