-
41 tenuitas
I.Lit.:B.casurusne in conspectum videatur animus, an tanta sit ejus tenuitas, ut fugiat aciem,
Cic. Tusc. 1, 22, 50:valetudo modo bona sit, tenuitas ipsa delectat,
slimness, id. Brut. 16, 64:crurum,
Phaedr. 1, 12, 6: aëris, rarity (with siccitas), Sen. Q. N. 2, 10, 1:lini,
Plin. 19, 1, 2, § 9:chartae,
id. 13, 12, 24, § 79:capillamenti,
id. 11, 37, 65, § 171:liniam duxit summae tenuitatis per tabulam,
id. 35, 10, 36, § 81:caudae,
id. 8, 33, 51, § 121:cribri,
id. 18, 11, 27, § 105:aquae,
thinness, clearness, purity, id. 31, 3, 23, § 38; cf.sanguinis,
id. 11, 39, 92, § 226 et saep.—Transf. (acc. to tenuis, I. B.), smallness, insignificance, poverty, indigence, scarcity:II.Magii,
Cic. de Or. 2, 66, 265:alicujus,
Cic. Fil. Fam. 16, 21, 4; Caes. B. G. 7, 17:aerarii,
Cic. Off. 2, 21, 74:earum rerum, quas terra procreet, vel ubertatem vel tenuitatem,
id. Div. 2, 13, 30.—Trop., fineness, acuteness, minuteness in language:limata tenuitas et rerum et verborum,
Cic. Fin. 3, 12, 40; id. Opt. Gen. Or. 3, 9:(dialectica) sectas ad tenuitatem suam vires ipsā subtilitate consumet,
Quint. 12, 2, 13; 12, 10, 35; 10, 2, 23:discriminum ac differentiarum tenuitates,
fine shades, Gell. 1, 3, 29. -
42 uro
ūro, ussi, ustum, 3, v. a. [for uso from root us; cf. Gr. euô, to singe; auô, to kindle], to burn (class.).I.Lit.1.In gen.:2.(sacer ignis) urit corpore serpens Quamcumque arripuit partem,
Lucr. 6, 660:urere ne possit calor amplius aridus artus,
id. 4, 871:calidum hoc est: etsi procul abest, urit male,
Plaut. Most. 3, 1, 81:urit odoratam nocturna in lumina cedrum,
Verg. A. 7, 13:homines in usum nocturni luminis,
Tac. A. 15, 44:picem et ceras alimentaque cetera flammae,
Ov. M. 14, 533.—In partic.a.To burn up, destroy by fire, consume (syn. cremo):b.hominem mortuum, inquit lex in XII., in urbe ne sepelito neve urito,
Cic. Leg. 2, 23, 58 Mos.; so XII. Tab. ib. 2, 24, 60:flamma cum corpora fulva leonum soleat torrere atque urere,
Lucr. 5, 898 (902): in corpore si quid ejusmodi est, quod reliquo corpori noceat, id uri secarique patimur, Cic. Phil. 8, 5, 15:agros,
Liv. 26, 21, 15:urbes hostium,
Tac. H. 2, 12:superbas Carthaginis arces,
Hor. Epod. 7, 6:Achaïcus Ignis Iliacas domos,
id. C. 1, 15, 35; cf.:usto ab Ilio,
id. Epod. 10, 13:ustis navibus,
id. ib. 9, 8:neglectis urenda filix innascitur agris,
id. S. 1, 3, 37:cum frondibus uritur arbos,
Ov. M. 2, 212 et saep.:acanthi radices ustis laxatisque mire prosunt,
burned, scorched, Plin. 22, 22, 34, § 76:a sole usti,
id. 23, 4, 42, § 85:ecce sexus infirmus se uri perpetitur,
Lact. 5, 13, 14:urbis hostium,
Tac. H. 2, 12:praedas,
id. A. 4, 48:regionem,
Curt. 4, 9, 8; 4, 14, 2.—Of encaustic painting, to burn in (very rare):B.picta coloribus ustis puppis,
Ov. F. 4, 275:tabulam coloribus,
id. ib. 3, 831.—Transf.1.To burn, i. e. to scorch, parch, dry up; to sting or pain acutely (syn. torreo):2.videmus ceteras partes incultas (terrarum), quod aut frigore rigeant aut urantur calore,
Cic. Tusc. 1, 28, 69:cum Sol gravis ureret arva,
Ov. M. 6, 339:terras (Sol),
id. ib. 4, 194:campum (seges),
Verg. G. 1, 77 sq.:solum (cicer),
Plin. 18, 12, 32, § 124:vineas (fimum suillum),
id. 17, 27, 46, § 258:urentes harenae,
Hor. C. 3, 4, 31;v. Orell. ad h. l.: sitis usserat herbas,
Ov. F. 4, 299:sitis arida guttur Urit,
id. M. 11, 130:fauces urit sitis,
Hor. S. 1, 2, 114:nec febribus uror anhelis,
Ov. P. 1, 10, 5:pestilentia urens simul urbem atque agros,
Liv. 10, 47, 6:dysenteria si urat,
Plin. 28, 9, 33, § 128: calx urit, discutit, extrahit, burns, heats (when taken as a medicine), id. 36, 24, 57, § 180:uri, vinciri, ferroque necari,
Sen. Ep. 37, 1:hae sunt, quarum Delicias et panniculus bombycinus urit,
oppresses, Juv. 6, 260.—To rub sore; to gall, fret, chafe, corrode:3.calceus... si pede minor, uret,
Hor. Ep. 1, 10, 43:si te gravis uret sarcina chartae,
id. ib. 1, 13, 6:teneros urit lorica lacertos,
Prop. 4 (5), 3, 23:uri virgis,
Hor. S. 2, 7, 58:loris non ureris,
id. Ep. 1, 16, 47:antiqua terebra urit eam partem quam perforat: Gallica excavat nec urit,
Col. Arb. 8, 3:ut prensos urant juga prima juvencos,
Ov. R. Am. 235. —To pinch with cold; to nip, blast, wither:II.pernoctant venatores in nive, in montibus uri se patiuntur,
Cic. Tusc. 2, 17, 40:Scythae continuis frigoribus uruntur,
Just. 2, 2, 9:iis, quae frigus usserit, sunt remedio,
Plin. 22, 25, 57, § 119; Ov. Tr. 3, 2, 8; id. F. 1, 680:urebant montana nives,
Luc. 4, 52; Val. Fl. 2, 287.—Trop., to burn, inflame, consume with passion; in pass., to burn, glow, be heated, be inflamed, be enamored; of love or lust:B.me tamen urit amor,
Verg. E. 2, 68:Daphnis me malus urit,
id. ib. 8, 83:vires urit videndo Femina,
id. G. 3, 215:urit me Glycerae nitor, Urit grata protervitas,
Hor. C. 1, 19, 5 sq. — Pass.:uritur infelix Dido,
Verg. A. 4, 68: Hor. Epod. 14, 13; Ov. M. 1, 496; 3, 464; 7, 22;13, 763 al.: meum jecur urere bilis,
Hor. S. 1, 9, 66:ira communiter urit utrumque,
id. Ep. 1, 2, 13.— Pass.:uror, seu, etc.,
Hor. C. 1, 13, 9.—Of envy:urit fulgore suo,
Hor. Ep. 2, 1, 13.—Transf.1.To vex, annoy:2.uro hominem,
I gall the fellow, Ter. Eun. 2, 2, 42; cf. pass.:id nunc his cerebrum uritur, Me esse hos trecentos Philippos facturum lucri,
Plaut. Poen. 3, 5, 25. —In gen., to disturb, harass, annoy, oppress:eos bellum Romanum urebat,
Liv. 10, 17, 1; cf. pass.:quo (bello) Italia urebatur,
id. 27, 39, 9:labor aliquem urens,
id. 36, 23, 5:captos legibus ure tuis,
Ov. Am. 1, 8, 70:populum gravis urebat infesto mari annona,
Vell. 2, 77, 1:urebat nobilem populum ablatum mare,
Flor. 2, 6, 2. -
43 vinclum
vincŭlum, or (also in class. prose), contr., vinclum, i, n. [id.], that with which any thing is bound, a band, bond, rope, cord, fetter, tie (cf.: catena, manica, compes).I.Lit.:2.corpora constricta vinculis,
Cic. de Or. 1, 52, 226:nodos et vincula rupit,
Verg. A. 5, 510:hic fessas non vincula naves Ulla tenent,
id. ib. 1, 168:Chio solvite vincla cado,
Tib. 2, 1, 28:tunicarum vincla relaxat,
Ov. F. 2, 321:quamvis Charta sit a vinclis non labefacta suis,
i. e. the seal, id. P. 3, 7, 6:chartae sua vincula dempsi,
id. Tr. 4, 7, 7:epistolae laxare,
Nep. Paus. 4, 1:pennarum vincula,
Ov. M. 8, 226:et Tyrrhena pedum circumdat vincula plantis,
Verg. A. 8, 458;so of sandals,
Tib. 1, 5, 66; Ov. F. 1, 410; 2, 324; 3, 823.—Esp. in the plur., of the fetters of prisoners, and hence sometimes to be rendered prison; and vincula publica, the state-prison:II.mitto vincla, mitto carcerem, mitto verbera, mitto secures,
Cic. Verr. 2, 3, 24, § 59:aliquem aeternis tenebris vinculisque mandare,
id. Cat. 4, 5, 10:de convivio in vincla atque in tenebras abripi,
id. Verr. 2, 4, 10, § 24: in vincula conjectus, Caes. B. G, 3, 9;4, 27: in vincula duci,
Liv. 3, 13, 4; 3, 49, 2; 3, 56, 4; 3, 57, 5; 5, 9, 4; 9, 34, 24; 38, 56, 9; Vell. 2, 7, 2 al.:in vinculis et catenis,
Liv. 6, 16, 2;ex vinculis causam dicere,
i. e. to plead in chains, Caes. B. G. 1, 4:publica,
Nep. Milt. 7, 6; id. Paus. 2, 2; id. Cim. 1, 1; Paul. Sent. 5, 17, 3; 5, 26, 1.—Trop., a bond, fetter, tie, band:qui ex corporum vinculis tamquam e carcere evolaverunt,
Cic. Rep. 6, 14, 14:vinculum ad astringendam fidem,
id. Off. 3, 31, 111; cf.:victum ingens vinculum fidei,
Liv. 8, 28, 8:vincula revellit non modo judiciorum, sed etiam utilitatis vitaeque communis,
Cic. Caecin. 25, 70:vinculum ingens immodicae cupiditatis injectum est,
Liv. 10, 13, 14: quae (beneficium et gratia) sunt vincula concordiae, Cic. Fin. 2, 35, 117:vinculis et propinquitatis et affinitatis conjunctus,
id. Planc. 11, 27:vincla summae conjunctionis,
id. Att. 6, 2, 1:accedit maximum vinculum, quod ita rem publicam geris, ut, etc.,
id. Fam. 15, 11, 2:quod vinclum, quaeso, deest nostrae conjunctioni,
id. ib. 5, 15, 2:ne cui me vinclo vellem jugali,
Verg. A. 4, 16; cf. Ov. M. 9, 549:excusare laborem et mercenaria vincla,
Hor. Ep. 1, 7, 67. -
44 vinculum
vincŭlum, or (also in class. prose), contr., vinclum, i, n. [id.], that with which any thing is bound, a band, bond, rope, cord, fetter, tie (cf.: catena, manica, compes).I.Lit.:2.corpora constricta vinculis,
Cic. de Or. 1, 52, 226:nodos et vincula rupit,
Verg. A. 5, 510:hic fessas non vincula naves Ulla tenent,
id. ib. 1, 168:Chio solvite vincla cado,
Tib. 2, 1, 28:tunicarum vincla relaxat,
Ov. F. 2, 321:quamvis Charta sit a vinclis non labefacta suis,
i. e. the seal, id. P. 3, 7, 6:chartae sua vincula dempsi,
id. Tr. 4, 7, 7:epistolae laxare,
Nep. Paus. 4, 1:pennarum vincula,
Ov. M. 8, 226:et Tyrrhena pedum circumdat vincula plantis,
Verg. A. 8, 458;so of sandals,
Tib. 1, 5, 66; Ov. F. 1, 410; 2, 324; 3, 823.—Esp. in the plur., of the fetters of prisoners, and hence sometimes to be rendered prison; and vincula publica, the state-prison:II.mitto vincla, mitto carcerem, mitto verbera, mitto secures,
Cic. Verr. 2, 3, 24, § 59:aliquem aeternis tenebris vinculisque mandare,
id. Cat. 4, 5, 10:de convivio in vincla atque in tenebras abripi,
id. Verr. 2, 4, 10, § 24: in vincula conjectus, Caes. B. G, 3, 9;4, 27: in vincula duci,
Liv. 3, 13, 4; 3, 49, 2; 3, 56, 4; 3, 57, 5; 5, 9, 4; 9, 34, 24; 38, 56, 9; Vell. 2, 7, 2 al.:in vinculis et catenis,
Liv. 6, 16, 2;ex vinculis causam dicere,
i. e. to plead in chains, Caes. B. G. 1, 4:publica,
Nep. Milt. 7, 6; id. Paus. 2, 2; id. Cim. 1, 1; Paul. Sent. 5, 17, 3; 5, 26, 1.—Trop., a bond, fetter, tie, band:qui ex corporum vinculis tamquam e carcere evolaverunt,
Cic. Rep. 6, 14, 14:vinculum ad astringendam fidem,
id. Off. 3, 31, 111; cf.:victum ingens vinculum fidei,
Liv. 8, 28, 8:vincula revellit non modo judiciorum, sed etiam utilitatis vitaeque communis,
Cic. Caecin. 25, 70:vinculum ingens immodicae cupiditatis injectum est,
Liv. 10, 13, 14: quae (beneficium et gratia) sunt vincula concordiae, Cic. Fin. 2, 35, 117:vinculis et propinquitatis et affinitatis conjunctus,
id. Planc. 11, 27:vincla summae conjunctionis,
id. Att. 6, 2, 1:accedit maximum vinculum, quod ita rem publicam geris, ut, etc.,
id. Fam. 15, 11, 2:quod vinclum, quaeso, deest nostrae conjunctioni,
id. ib. 5, 15, 2:ne cui me vinclo vellem jugali,
Verg. A. 4, 16; cf. Ov. M. 9, 549:excusare laborem et mercenaria vincla,
Hor. Ep. 1, 7, 67.
См. также в других словарях:
CHARTAe per perticas pendentes — propter grandinem, avertendam (scil. superstitio, quae prohibitur in Capitulis caroli M. A. C. 789. c. 18 … Hofmann J. Lexicon universale
chartae — char·ta || tʃɑËtÉ™ n. written contract or document, pact; constitution … English contemporary dictionary
chartae libertatum — The charters of liberties, the Magna Charts and the Charts de Forests. See 4 Bl Comm 423 … Ballentine's law dictionary
FOSILEM (per) Chartae inhaerentem investitura — per FOSILEM Chartae inhaerentem investitura vide suo loco. Est autem Fosilis idem cum Ina qnod vide … Hofmann J. Lexicon universale
secundum formam chartae — /sakandam formam kartiy/ According to the form of the charter (deed) … Black's law dictionary
warrantia chartae — /wohraensh(iy)a kartiy/ In old English practice, warranty of charter. A writ which lay for one who, being enfeoffed of lands or tenements, with a clause of warranty, was afterwards impleaded in an assize or other action in which he could not… … Black's law dictionary
Articuli Magnae Chartae — The preliminary forty nine articles forming the basis for the Magna Charta … Ballentine's law dictionary
de warrantia chartae — A writ of warranty of charter … Ballentine's law dictionary
In cujus rei testimonium huic chartae (vel scripto) nostra sigilla apposuimus — In witness whereof we have set our seals to this charter (or writing) … Ballentine's law dictionary
secundum formam chartae — According to the form of the deed or charter … Ballentine's law dictionary
warrantia chartae — A writ for the enforcement of a warranty contained in a deed … Ballentine's law dictionary