Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

cōgnātiō

  • 1 cognatio

    cognātĭo, ōnis, f. [cognatus].
    I.
    Lit., blood relationship, kindred, connection by birth.
    A.
    Of men.
    1.
    Absol.: societas... quae nata a primo satu... serpit sensim foras, cognationibus primum, tum adfinitatibus, [p. 361] deinde amicitiis, post vicinitatibus, tum civibus, Cic. Fin. 5, 23, 65:

    frater noster cognatione patruelis,

    id. ib. 5, 1, 1:

    ut quisque te maxime cognatione, adfinitate, necessitudine aliquā attingebat,

    id. Verr. 2, 2, 10, § 27:

    cognationem commemorare,

    id. ib. 2, 2, 26, §

    64: cognationis jura inpetrare,

    Plin. Pan. 37, 3: propinqua, a near or close relationship:

    cujus gloriae faveo propter propinquam cognationem,

    Cic. Lig. 3, 8:

    Barcina, propinquā cognatione Hannibali junctus,

    Liv. 23, 41, 2; cf. id. 6, 39, 4 (infra 2); Nep. praef. 7; Suet. Ner. 3; Curt. 5, 3, 12; 6, 11, 20;

    for which: artissimā cognatione alicui junctum esse,

    Just. 5, 6, 4: longa or longinqua, a distant relationship:

    longā quidem cognatione stirpi regiae adnexus,

    Curt. 4, 1, 19:

    Alexandrum etiam longinquā cognatione contingere,

    id. 10, 10, 19. —
    2.
    With cum:

    dicere, sibi cum eo amicitiam cognationemque esse,

    Cic. Verr. 2, 2, 26, § 64:

    nulla tibi cum isto cognatio, nulla necessitudo,

    id. ib. 2, 5, 68, § 176; cf. id. ib. 2, 4, 33, §

    72: agere mecum per cognationem quae mihi secum esset,

    id. Att. 12, 49, 1.—
    3.
    With gen. pers.:

    deorum cognationem agnoscerem non invitus ( = cum dis),

    Cic. N. D. 1, 32, 91; cf.:

    deorum cognatione teneri,

    id. Div. 1, 30, 64:

    dictatorem propinquā cognatione Licini se apud patres excusare solitum,

    Liv. 6, 39, 4:

    Alexandro cognatio Bubaris non Darei tantum temporibus pacem praestitit,

    Just. 7, 4, 1; 12, 3, 1.—
    B.
    Of animals:

    equorum,

    Plin. 8, 42, 64, § 157:

    caprarum,

    id. 8, 50, 76, § 203.—
    C.
    Of plants:

    arborum,

    Plin. 16, 12, 23, § 61:

    caeparum,

    id. 19, 6, 33, § 108:

    papyri cum calamis,

    id. 16, 36, 64, § 157.—
    II.
    Transf., concr., kindred, relations, persons, allied by descent:

    homo summae potentiae et magnae cognationis,

    Caes. B. G. 7, 32:

    hoc commune dedecus familiae, cognationis, nominis,

    Cic. Clu. 6, 16: cum tibi tota cognatio sarraco advehatur, id. ap. Quint. 8, 3, 21.—
    III.
    Trop.
    A.
    In gen., relationship, association, intimate or natural connection, agreement, kindred, resemblance, affinity (freq. and class.):

    quibus (poëtis) est maxima cognatio cum oratoribus,

    Cic. de Or. 3, 7, 27; id. Ac. 2, 36, 115:

    cognatio studiorum et artium,

    id. Verr. 2, 4, 37, § 81; cf.:

    omnes artes... quasi cognatione quādam inter se continentur,

    id. Arch. 1, 2:

    numerus... nec habebat aliquam necessitudinem aut cognationem cum oratione,

    id. Or. 56, 187:

    numquam sibi cognationem cum praediis esse existimavit suis,

    id. Sull. 20, 59:

    an potest cognatio propior ulla esse quam patriae?

    id. Phil. 5, 2, 6:

    cum rerum naturā,

    id. Div. 2, 14, 33:

    rerum duarum,

    subjects, Quint. 9, 2, 105:

    dierum ac noctium,

    Plin. 6, 33, 39, § 211:

    quid in litteris proprium, quid commune, quae cum quibus cognatio,

    Quint. 1, 4, 12; 1, 10, 36:

    huic (napthae) magna cognatio ignium,

    Plin. 2, 105, 109, § 235.—
    B.
    Transf., concr., of works of art:

    Pamphili cognatio et proelium ad Phliuntem ac victoria Atheniensium,

    the allied commanders painted by Pamphilus, Plin. 35, 10, 36, § 76; 35, 11, 40, § 136.

    Lewis & Short latin dictionary > cognatio

  • 2 cognatio

    cognātĭo, ōnis, f. [st2]1 [-] cognation (t. de droit), liens de sang, parenté de naissance, parenté; qqf. les parents. [st2]2 [-] liaison, affinité, rapport, parité, similitude.    - cognationes et affinitates, Cic.: les liens de parenté et les alliances.    - cognatione aliquem attingere, Cic.: tenir à qqn par les liens du sang.    - homo magnae cognationis, Caes.: homme qui a une nombreuse parenté.    - animus qui deorum cognatione deorum tenetur, Cic. Div. 1: l'âme, qui a des affinités avec les dieux.    - cognatio equorum, Plin. 8, 42, 64: chevaux de même origine.    - cognatio arborum: arbres de même espèce.
    * * *
    cognātĭo, ōnis, f. [st2]1 [-] cognation (t. de droit), liens de sang, parenté de naissance, parenté; qqf. les parents. [st2]2 [-] liaison, affinité, rapport, parité, similitude.    - cognationes et affinitates, Cic.: les liens de parenté et les alliances.    - cognatione aliquem attingere, Cic.: tenir à qqn par les liens du sang.    - homo magnae cognationis, Caes.: homme qui a une nombreuse parenté.    - animus qui deorum cognatione deorum tenetur, Cic. Div. 1: l'âme, qui a des affinités avec les dieux.    - cognatio equorum, Plin. 8, 42, 64: chevaux de même origine.    - cognatio arborum: arbres de même espèce.
    * * *
        Cognatio, huius cognationis. Cic. Parenté.
    \
        Amplissima cognatione, et plurimis amicitiis vir. Cic. Homme bien apparenté, et bien garny d'amis.
    \
        Cum praediis alicui esse cognationem. Cic. Quand quelcun pense que luy et ses heritages soyent parens. Quand il est trop affectionné à ses heritages, et les aime trop, tellement que pour rien ne les vouldroit vendre ne aliener.
    \
        Cognatio studiorum. Cic. Alliance et amitie que deux personnages ont ensemble pour avoir versé en mesme science.
    \
        Cognatio Peripateticis cum oratoribus. Cic. Alliance.

    Dictionarium latinogallicum > cognatio

  • 3 cognatio

    cōgnātio, ōnis, f. (co und gnascor = nascor), die Verwandtschaft durch Geburt, I) eig. u. meton.: a) der Menschen, α) eig.: propinqua c., Cic., Ggstz. longinqua od. longa cognatio, Curt. (s. Mützell Curt. 4, 1 [4], 19): c. artissima, Iustin.: c. materna transalpini sanguinis, Cic.: u. cognatio, quae mihi tecum est, Cic.: cognatione od. propinquā cognatione cum alqo coniunctum esse, Cic. u. Nep.: alqm cognatione attingere, Cic.: cognatione sibi propinquā iuncti, Suet.: an potest cognatio ulla propior esse quam patriae, Cic.: m. Ang. mit wem? durch cum m. Abl., cum Tyriis, Curt. 4, 4 (19), 15. – od. wessen? durch Genet., zB. cognatione Licinii (des L., mit L.) se excusare, Liv. 6, 39, 4. – Plur., Cic. de fin. 5, 65. Liv. 31, 31, 11: propinquae cognationes, Liv. 26, 33, 3. – β) meton., die Verwandtschaft = die Verwandten, tota cognatio, Cic. fr.: cognationis magnae homo, Caes. – u. Plur., gentes (Gemeinden) cognationesque hominum (Sippschaften), Caes. b. G. 6, 22, 2. – b) der Tiere, eig. u. meton., Plur. cognationes, Plin. 8, 156 u. 203. – c) der Pflanzen, porri et ceparum, Plin.: papyri cum calamis, Plin. – d) a. lebl. Ggstde., siderum, Plin.: bitumini magna c. ignium, Plin. – II) übtr., die Verwandtschaft = Verbindung, Übereinstimmung, Ähnlichkeit, c. studiorum et artium, Cic.: numerus non habebat aliquam necessitudinem aut cognationem cum oratione, Cic.: est quaedam inter hos status cognatio, Quint.

    lateinisch-deutsches > cognatio

  • 4 cognatio

    cōgnātio, ōnis, f. (co und gnascor = nascor), die Verwandtschaft durch Geburt, I) eig. u. meton.: a) der Menschen, α) eig.: propinqua c., Cic., Ggstz. longinqua od. longa cognatio, Curt. (s. Mützell Curt. 4, 1 [4], 19): c. artissima, Iustin.: c. materna transalpini sanguinis, Cic.: u. cognatio, quae mihi tecum est, Cic.: cognatione od. propinquā cognatione cum alqo coniunctum esse, Cic. u. Nep.: alqm cognatione attingere, Cic.: cognatione sibi propinquā iuncti, Suet.: an potest cognatio ulla propior esse quam patriae, Cic.: m. Ang. mit wem? durch cum m. Abl., cum Tyriis, Curt. 4, 4 (19), 15. – od. wessen? durch Genet., zB. cognatione Licinii (des L., mit L.) se excusare, Liv. 6, 39, 4. – Plur., Cic. de fin. 5, 65. Liv. 31, 31, 11: propinquae cognationes, Liv. 26, 33, 3. – β) meton., die Verwandtschaft = die Verwandten, tota cognatio, Cic. fr.: cognationis magnae homo, Caes. – u. Plur., gentes (Gemeinden) cognationesque hominum (Sippschaften), Caes. b. G. 6, 22, 2. – b) der Tiere, eig. u. meton., Plur. cognationes, Plin. 8, 156 u. 203. – c) der Pflanzen, porri et ceparum, Plin.: papyri cum calamis, Plin. – d) a. lebl. Ggstde., siderum, Plin.: bitumini magna c. ignium, Plin. – II) übtr., die Verwandtschaft = Verbindung, Übereinstimmung, Ähnlichkeit, c. studiorum et artium, Cic.: numerus non habebat aliquam necessitudinem aut cognationem cum
    ————
    oratione, Cic.: est quaedam inter hos status cognatio, Quint.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > cognatio

  • 5 cognatio

    cognatio cognatio, onis f родство кровное; связь

    Латинско-русский словарь > cognatio

  • 6 cognatio

    cōgnātio, ōnis f. [co- + gnascor = nascor ]
    1) когнация, кровное родство (c. propinqua C и artissima Just; c. longinqua и longa QC; см. agnatio)
    c. est alicui cum aliquo C — кто-л. находится в родственных отношениях с кем-л.
    cognatione aliquem attingere C — приходиться кому-л. родственником, быть сродни
    2) сродство, связь, тж. сходство ( studiorum et artium C)
    3) родственники, родня, род (tota c. C)

    Латинско-русский словарь > cognatio

  • 7 cōgnātiō

        cōgnātiō ōnis, f    [1 cognatus], blood-relationship, kindred, connection by birth: frater noster cognatione patruelis: te maxime cognatione attingebat: cognationem intervenisse, S.: propinquā cognatione Hannibali iunctus, L.: nulla tibi cum isto: deorum (i. e. cum dis). — Concr., kindred, relations, persons allied by descent: homo magnae cognationis, Cs.: dedecus cognationis.—Fig., relationship, association, connection, agreement, kindred, resemblance, affinity: quibus (poëtis) est maxima cum oratoribus: studiorum et artium: an potest propior ulla esse quam patriae?
    * * *
    blood relation/relationship; kinsmen/relatives, family; consanguinity; affinity

    Latin-English dictionary > cōgnātiō

  • 8 cognatio

    1) родство, naturalis cogn., основанное на единстве происхождения, на общности крови, вытекающей из половой связи родителей. С другой стороны отличали cognatio civilis, гражданское родство, основанием которого служит отеческая власть; родство гражданское могло возникать и прекращаться по юрид. акту, напр. на основании усыновления, тогда как когнатство не могло быть ничем уничтожено, потому что основывалось на естественнй связи (1. 1 § 1. 1. 4 § 2 D. 38. 10. 1. 10 § 6 eod. - pr. J. 3, 6. 1. 1 § 4. 1. 3 D. 38, 8. Gai. I. 156. 158. III. 24. 33а 37. 51). 2) родственники (1. 20 § 1 D. 34, 5. 1. 57 § 2 D. 36, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > cognatio

  • 9 cognatio

    , onis f
      кровное родство; связь

    Dictionary Latin-Russian new > cognatio

  • 10 bracatus

    brācātus, a, um [ bracae ]
    1) одетый в шаровары, носящий брюки ( sagati bracatique C)
    2) перен. иноземный, чужой, тж. изнеженный (natio C; miles Prp)

    Латинско-русский словарь > bracatus

  • 11 consentio

    cōn-sentio, sēnsī, sēnsum, īre
    1) быть согласным, соглашаться (cum aliquo de re aliqua и alicui C, Q etc.)
    inter se specie differre, genere c. T — расходиться между собой в частностях, но сходиться в основном
    c. ad (in L, Just, Lact) aliquam rem C etc. — соглашаться насчёт (относительно) чего-л.
    in aliquem c. Just — единогласно избрать кого-л.
    senatus consensit bellum, тж. senatus censuit, consensit, conscivit, ut bellum fieret Lсенат согласился на (проголосовал за) войну
    clamore consentienti L и consentiente voce Su — единодушным криком, единогласно
    2) сговариваться, составлять заговор (contra или adversus aliquem C, L etc.; belli faciendi causa C; ad prodendam Hannibăli urbem L)

    Латинско-русский словарь > consentio

  • 12 propinquus

    I a, um [ prope ]
    1) близкий, близлежащий, соседний (p. cubiculo hortus L; colles inter se propinqui Sl)
    in propinquo L — поблизости, вблизи
    ex propinquo Sl, L — из близлежащего места, на близком расстоянии, вблизи ( aspicere L)
    2) близкий (по времени), приближающийся ( mors C)
    3) сходный, подобный, похожий ( alicui rei C)
    4) родственный, родной
    II propinquus, ī m.

    Латинско-русский словарь > propinquus

  • 13 adveho

    ad-veho, vēxī, vectum, ere, herbei-, herführen, -holen, -bringen, -tragen, -schaffen, fahren, a) act.: frumentum, Cic.: frumentum ex agris Romam, Cic.: Corcyram peditum mille secum, Liv.: suae matri ancillam Rhodo, Plaut.: pulverem luctatoribus (v. Schiffe), Suet.: Africanas in Italiam, Plin. – primus coacta advehit agmina (Reiterscharen), Val. Flacc. 3, 497: umero Learchum advehit, Val. Flacc. 3, 69: ultrices unda advehit rates, Ov. her. 5, 90. – b) pass., advehi, herzu-, hergeführt werden = herzugefahren kommen, herzu-, her-, hinfahren, -gelangen, -kommen, zu Schiffe (mit u. ohne navi), zu Wagen (mit u. ohne curru, cisio, plaustro), zu Pferde (mit u. ohne equo), herzugeritten kommen, herzu-, her-, hinreiten, absol., Ter., Liv. u. Tac.: advecta classis, Verg. – m. Ang. woher od. wohin? eo (dahin) ex urbe ratibus, Varr. LL.: classi ab domo, Liv.: ab Epidauro Piraeum, Serv. in Cic. ep.: Uticam, Sall.: e Pompeiano navi in Luculli hospitium, Cic.: ex castris citato equo herbeisprengen, Liv.: citato equo in eam partem, Liv.: cisio ad urbem, Cic.: advectus equo ad quandam magni fluminis ripam, Cic.: ad prima signa equo advectus, Liv.: Locros hexere advectus, Liv.: Corcyram insulam advehitur, gelangt, Tac. – m. Dat. loci, urbi nostrae, Val. Max. 1, 8, 2. – m. Dat. pers. = zu wem? cum tibi tota cognatio serraco advehatur, Cic. fr.: u.m. Acc. pers., Dardanos, Verg.: ut quosque advectus erat, Tac. – Part. subst. indigenae an advecti, Einwanderer zur See, Tac. Agr. 11. – / Synkop. Perf.-Formen, advexti, Plaut. merc. 390: Infin. advexe, ibid. 333: arch. Infin. Präs. Pass. advehei, Corp. inscr. Lat. 1, 206, 58. – Arch. Nbf. arveho, Cato r.r. 135, 7 u. 138.

    lateinisch-deutsches > adveho

  • 14 bracatus

    brācātus (braccātus), a, um (braca), I) mit weiten Hosen bekleidet, behost, totum corpus bracati, Mela 2, 1, 10 = 2. § 10 (vgl. braca). – II) übtr.: A) ausländisch, barbarisch, verweichlicht, sagati bracatique, Cic.: natio, Cic.: miles, Prop. – B) als geogr. Benennung = transalpinus, wie in Gallia bracata, der ältere Name der Provinz Gallien jenseit der Alpen, später Gallia Narbonensis, Plin.: cognatio br. (sarkastisch), mit Leuten aus Gallia Narbon., Cic.: bracatorum pueri, Knaben aus Gallia Narbon., Iuven.

    lateinisch-deutsches > bracatus

  • 15 consensus

    cōnsēnsus, ūs, m. (consentio), die Übereinstimmung, I) im allg.: a) v. Pers., die Übereinstimmung, Einstimmigkeit, Einhelligkeit, zuw. auch deutsch das übereinstimmende (einhellige) Urteil, Zeugnis, der übereinstimmende (einhellige) Beschluß, die übereinstimmende (einhellige) Verabredung, der einstimmige (allgemeine) Wunsch, das einstimmige Verlangen, die Einwilligung (Ggstz. dissensus, Pompon. dig. 46, 3, 80. Claud. b. Gild. 300 sq.), omnium, Cic.: populi, Cic.: populi Romani, Liv. (s. Drak. Liv. 8, 35, 1): omnium ordinum, Cic.: bonorum, Cic.: c. consilii totius Galliae, Caes.: deorum hominumque, Tac. u. Val. Max.: grammaticorum, Quint.: eruditorum, Quint.: c. ille theatri, jener einstimmige Zuruf, Cic.: c. gentium omnium tacitus, Plin.: c. tantus senatus, Cic.: c. universi senatus populique Romani, Vell.: c. senatorum, Liv.: fratrum c. conspirans et paene conflatus, Cic. – consensu nobilium adulescentium, Liv.: consensu civitatis, nach allgemeinem Wunsche des St., Liv. – consensu omnium, einstimmig, zB. consensu omnium ad alqm imperium od. summa imperii defertur, Caes. u. Liv.: consensu omnium victus est, Liv. – mit in u. Abl. (worin?), consensus gentium in observatione horarum, Plin.: aber versch. numquam maior consensus vester in ulla causa fuit, Cic. – mit ad od. in u. Akk., faciliore inter malos consensu ad bellum quam in pace ad concordiam, Tac.: legionis Martiae quartaeque mirabilis consensus ad rem publicam recuperandam, Cic.: promptus in rem subitam consensus, Tac.: versch. summum studium optimus in rem publicam consensus, für den St., Cic. – m. adversus u. Akk., c. filiorum adversus patres, Sen. contr. 2, 1 (9), 22. – m. obj. Genet., c. temptatae defectionis, Üb. (mit dem Volke) in usw., Liv. 23, 15, 7. – absol., alqd apud Chattos in consensum vertit, hat sich zur allgemeinen Sitte gestaltet, Tac. Germ. 31 in. – und Abl. consensu = einstimmig, resistere, Liv.: munus iniungere, Liv.: avaritiam aut crudelitatem obiectare, Tac. – b) von Lebl., die Übereinstimmung, die Sympathie, Harmonie, convenientia consensusque naturae, Cic.: cognatio naturae et quasi concentus atque consensus, quam συμπάθειαν Graeci appellant, Cic.: quae (natura) ut uno consensu iuncta sit et continens, Cic. – mirus quidam omnium quasi consensus doctrinarum concentusque, Cic.: omnis haec conspiratio consensusque virtutum, Cic.: tertium adici potest velut ex consensu duorum antecedentium, Quint. – II) im üblen Sinne, die Verabredung, das geheime Einverständnis, das Komplott, bes. gegen den Staat, c. audacium (von Bösewichtern), Cic. Sest. 86. – mit obj. Genet., consensum coniurationis (zur V.) exstinguere, Ps. Cic. prid. quam iret in exs. 4, 9.

    lateinisch-deutsches > consensus

  • 16 consentio

    cōn-sēntio, sensī, sēnsum, īre, zusammenstimmen, übereinstimmen, I) eig., v. Pers. a) im allg., zusammen-, übereinstimmen, einverstanden sein, übereinkommen, sympathisieren (Ggstz. dissentire, differre), im Passiv auch unpers., consentitur = man stimmt überein, ist einverstanden u. dgl., α) absol.: puro pioque bello quaerendas (verst. res) censeo, itaque consentio consciscoque, alte Formel bei Liv.: proinde consentite, conspirate, faßt also einen einmütigen Beschluß, Plin. ep.: animi consentientes, Cic.: concordi et consentiente collegā, Suet. – β) m. Abl. (durch, nach u. dgl.), magnā amoris conspiratione consentientes amicorum greges, Cic.: nec refert quod inter se specie differant, cum genere (der Gattung nach, in der G.) consentiant, Tac. dial.: re (in der S.) consentientes vocabulis differebant, Cic. – qui naturā consentit, Cic. – γ) m. Dat. pers. od. rei. od. mit cum u. Abl. der Pers. od. Sache, hic si sibi ipse consentiat (folgerichtig handelt), Cic.: consensisse illis superioribus videri potest etiam Cornelius Celsus, Quint.: c. superioribus iudiciis, Cic.: c. suis studiis, Geschmack finden an usw., Hor. – cum his (oratoribus) philosophi consentiunt, Quiat.: ut vestrae mentes atque sententiae cum populi Romani voluntatibus suffragiisque consentiant, Cic. – δ) m. de u. Abl., de cuius (amicitiae) utilitate omnes uno ore consentiunt, Cic.: omnes iam cives de rei publicae salute unā et mente et voce consentiunt, Cic.: de quo docti indoctique consentiunt, Augustin.: neque tamen Aristippus cum Cyrenaicis de ipsa voluptate consentiens, Cic. – Passiv unpers., de prioribus consentitur, Tac. – ε) m. in u. Abl. (s. Bünem. Lact. 5, 7, 3), in qua (causa) omnes honestates civitatis, omnes aetates, omnes ordines unā consentiunt, Cic.: in quibus (quaestiunculis) ego nec dissentire a vobis salvā gratiā nec consentire salvā conscientiā possum, Sen.: cum omni provincia c. in odio Cassii, Auct. b. Alex. – ζ) m. ad u. Akk. (s. Krebs-Schmalz Antib.7 Bd. 1. S. 337), exercitus parvus, sed ad benevolentiam erga nos consentiens, Cic.: non solum homines, sed etiam deos immortales ad rem publicam conservandam consensisse, Cic. – od. m. in u. Akk. (s. Drak. Liv. 4, 35, 4. Benecke Iustin. 13, 4, 2. Bünem. Lact. 5, 7, 3. Krebs-Schmalz Antib.7 Bd. 1. S. 337), equites in Aridaeum regem consentiunt, stimmen einhellig für den usw., Iustin. – u. Passiv unpers., extemplo sine publica auctoritate consensum in omnem formam luctus est, Liv. – η) m. adversus u. Akk., adversus maleficium omne consensimus, Sen.: ad alia discordes in uno adversus patrum voluntatem consensisse, Liv.: universis adversus hostem consentientibus, Frontin. – θ) mit Acc., od. mit Acc. u. Infin., od. mit bl. Infin., od. m. Folgesatz m. ut u. Konj. = in etwas übereinstimmen, sich eini gen, etw. einstimmig beschließen od. festsetzen, m. Acc. u. zwar mit bestimmtem Acc., c. bellum, Liv. 8, 6, 8: u. im Passiv, bellum erat consensum, Liv. 1, 32, 12: consensa in posterum diem contio, Liv. 24, 37, 11. – mit allg. Acc. pron., idem (eben darin) socios consensisse omnes, Liv. – m. allg. Acc. pron. u. folg. Acc. u. Infin., id (darin) consensisse de Collatino plurimas gentes arbitramur, primarium populi fuisse, Cic. – m. bl. Acc. u. Infin., omnes mortales unā mente consentiunt omnia arma contra illam partem esse capienda, Cic. – Passiv unpers., omnium fluminum maximum esse Nilum consentitur, Gell. 10, 7, 1. – m. bl. Infin., si consenserint possessores non vendere, quid futurum est? Cic.: und Partiz. Fut. Passiv., non qui acervos turis dat concremandos igni, numina consentiendus est colere, muß man einstimmig für passend halten, Arnob. 4, 30. – m. ut u. Konj., senatus censuit, consensit, conscivit, ut bellum cum Priscis Latinis fieret, Liv. 1, 32, 13.

    b) insbes., gemeinschaftliche Sache machen, im Einverständnis sein, einverstanden sein, übereinkommen, sich verabreden, ein Komplott machen, eine Verschwörung anzetteln, sich verschwören, α) absol.: consentire omnem citeriorem provinciam, Caes. b. c. 2, 17, 4. – β) m. pro u. Abl., pro Romanis tota Italia consensit, Eutr. 3, 5. – γ) m. cum u. Abl., si Gallia omnis cum Germanis consentiret, Caes. – δ) m. de u. Abl., cum Demade de urbe tradenda Antipatro, Nep. – od. m. causā u. Genet., belli faciendi causā, Cic. – ε) mit ad u. Akk., ad prodendam Hannibali urbem Romam, Liv. – ζ) m. adversus u. Akk., adversus patrem suum cum amicis, Val. Max. 9, 11. ext. 3. – η) mit Infin., delere rem publicam consensisse, Cic.: quod consensisset cum Hispanis quibusdam eum comprehendere ad Caesaremque deducere, Cic. – θ) m. folg. ut u. Konj., consensisse Gaditanos principes cum tribunis cohortium... ut Gallonium ex oppido expellerent, Caes. b. c. 2, 20, 2: u. so Liv. 4, 11, 4. Tac. ann. 13, 23.

    II) übtr., v. lebl. Subjj., übereinstimmen, im Einklang stehen, s ympathisieren, harmonieren, entsprechen, korrespondieren u. dgl. (Ggstz. pugnare), α) absol.: ratio nostra consentit, pugnat oratio, Cic. – oft im Partiz. Präs., cōnsentiēns, tis, übereinstimmend, einstimmig, einhellig, sympathisierend, harmonierend, c. populi Romani universi voluntas, Cic.: hominum c. auctoritas, Cic.: consilium omnis vitae c. et paene conspirans, Cic.: tanta rerum consentiens, conspirans, continuata cognatio, Cic.: pars orbis, quae coniunctum aliquid habeat aut consentiens, Cic.: consentiente capite, Scrib. – u. v. Äußerungen der Einhelligkeit, clamore consentienti pugnam poscunt, Liv.: consentiente voce reliquam partem rettulerunt, Suet. – β) m. Dat., ut principiis (mit den A.) consentiant exitus, Cic. – od. m. cum u. Abl., cum vultus Domitii cum oratione non consentiret, Caes.: cuius (iuguli) ea ratio est, quod per se non movetur, sed cum umeri motu consentit, von der B. der Sch. abhängt, Cels. – m. inter se (untereinander), quod inter se omnes partes (corporis) cum quodam lepore consentiunt, Cic. – γ) m. de u. Abl., cuius de laudibus omnium esset fama consentiens, Cic.

    lateinisch-deutsches > consentio

  • 17 conspiro [1]

    1. cōnspīro, āvī, ātum, āre (v. con u. spiro), zusammen hauchen = im Einklang stehen, übtr.: I) im guten Sinne, im Einklang stehen, in Gefühl u. Ansicht = einmütig sein, übereinstimmen, u. im Wollen u. Streben = im Einklang-, im Einverständnis handeln, Hand in Hand gehen od. wirken, zusammenwirken, a) v. Pers.: proinde consentite, conspirate, Plin. ep.: milites legionis nonae subito conspirati (einmütig) pila coniecerunt, Caes. – c. cum alqo, Cic.: ad liberandam rem publicam, Cic. – b) v. personif. lebl. Subjj.: α) v. Konkr.: aereaque assensu conspirant cornua rauco, ertönen zugleich mit dumpfem Widerhall, Verg. Aen. 7, 615. – β) v. Abstr.: naturam quasi cognatione continuatā conspirare, Cic.: in iis operibus, in quibus plurium conatus conspirant, taktmäßig zusammenwirken, Quint. – oft Partiz. Präs. cōnspirāns = einmütig, übereinstimmend, Hand in Hand gehend, zusammenwirkend, tanta rerum consentiens, conspirans, continuata cognatio, Cic.: consilium omnis vitae consentiens et paene conspirans (wie aus einer Seele kommender), Cic. – Partiz. Pers. cōnspīrātus medial = sich harmonisch verschmelzend, in unum, Sen. ep. 84, 10. – II) im üblen Sinne, eine Meuterei, ein Komplott stiften, sich verschwören, absol., priusquam plures civitates conspirarent, Caes.: cum alqo, Suet.: in alqm, Suet.: contra alqm, ICt.: cum alqo in alqm, Suet.: ad res novas, Suet.: ad defectionem, Frontin.: ad transfugiendum ad Romanos, Frontin.: in appellationem, in praesentis temporis iniuriam, Liv.: m. folg. ut u. Konj., Suet. Caes. 9. Vulg. Ioann. 9, 22: m. folg. Infin., Suet. Claud. 37, 2. Sulp. Sev. chron. 2, 37, 2. – Abl. absol., conspiratis factionum partibus (die getrennten Parteien), Phaedr. 1, 2, 4: conspirato inter se, Dict. Cret. – Partiz. Pers. subst., cōnspīrātī, ōrum, m., die Verschworenen, Suet. (s. Bremi Suet. Caes. 82).

    lateinisch-deutsches > conspiro [1]

  • 18 David

    Dāvīd, m. indecl. u. Dāvīd, vīdis, Akk. vīda, m. (hebr. דוד), zweiter König der Iuden, Prophet u. Verfasser vieler Psalmen, Tert. adv. Iud. 9 u. 12 a. Eccl.: Genet. David, Auson. ephem. 3, 84 u. Eccl.; Genet. Davidis, Iuvenc. 1, 151 u. 4, 47: Akk. Davida, Iuvenc. 1, 149, u. 2, 577. – Dav. Dāvīdicus, a, um, davidisch, des David, cognatio, Faust. bei Augustin. c. Faust. 23, 4: urbs, Sedul. carm. 4, 42: cantus (Plur.), ibid. 1, 7: flos, Prud. cath., 12, 49: carmen, Ven. Fort. 8, 3, 3.

    lateinisch-deutsches > David

  • 19 propinquus

    propinquus, a, um (prope), nahe, I) dem Raume od. der Lage nach, angrenzend, anstoßend, provincia, Cic.: praedium, Cic.: Etruriae arva, Liv.: propinqui urbis montes, Nep.: pr. tumultus, in der Nähe, Nep.: nullus pr. metus, Gefahrlosigkeit in der N., Liv.: propinquius exsilium, Ov.: m. Dat., domus foro propinqua, Sall.: flumini propinqua loca, Sall.: pr. castris hostium promunturium, Liv.: pr. cubiculo hortus, Liv.: m. Abl., litora Italiā propinqua, Sall. hist. fr. 4, 31 Kr. (Dietsch 4, 10 Italiae): m. inter se, colles duo propinqui inter se, einander benachbarte, Sall. Iug. 98, 3: u. so duae insulae propinquae inter se, Sall. hist. fr. 1, 61 (61). – subst. (doch im Sing. nur mit Praepp.), in propinquo esse, in der Nähe sein, Liv.: ex propinquo cernere, cognoscere, aus, in der Nähe, Liv.: ne praedanti us ex propinquo hostis instaret, Sall. fr.: Plur., oppido propinqua, die nächste Umgebung der Stadt, Sall.: per omnia propinqua, nahe gelegenen Punkte, Amm.: propinquorum incuriosi longinqua sectamur, Plin. ep., s. longinquus. – II) übtr.: A) nahe, der Zeit nach, reditus, Cic.: mors, Cic.: spes Capuae potiundae, Liv.: propinquā vesperā, als der A. nahte, Tac. – B) auf andere Verhältnisse übtr.: 1) der Ähnlichkeit nach, nahekommend, ähnlich, significatio, Gell.: quae propinqua videntur et finitima, Cic.: m. Dat., si qui (motus) finitimi et propinqui his ac talibus animi perturbationibus, Cic.: m. inter u. Akk., propinquiora genere inter se verba, Varro LL. 10, 8. – 2) der Verwandtschaft od. Verbindung nach, nahe, nahe stehend, nahe verwandt, cognatio, Cic.: cognatione propinquā coniunctus, Nep., sibi iuncti, Suet.: consanguinitate propinquus, verschwistert, Verg.: affinitates et propinquae iam cognationes, Liv.: m. Dat., propinquus principi sanguis, Tac.: tibi genere propinqui, Sall.: poet., bella propinqua, mit den Verwandten, Ov. – subst., der Verwandte, die Verwandte, tot propinqui, Cic.: Vestalis, huius propinqua, Cic.: maior aliqua natu propinqua, Tac. dial. – u. übh. propinqui = Näherstehende (Ggstz. longinqui, Entfernterstehende), Cic. Mil. 76. – / In Hdschrn. u. Ausgg. auch propincus geschr., zB. Liv. 21, 53. § 7 u. 11.

    lateinisch-deutsches > propinquus

  • 20 sanguis

    sanguis (urspr., aber veraltete Form sanguen), inis, m., das Blut (= der dünne, die Glieder durchströmende und lebenerhaltende Blutsaft, hingegen cruor = der rohe Blutsaft, das rohe, dicke Blut; vgl. Tac. ann. 12, 47), I) eig. u. bildl.: 1) eig.: sanguinis eruptio, Cels.: sanguinis vomitus, Cels.: sanguinis missio, das Aderlassen, Cels.: sanguis ater, Lucr., Verg. u. Liv.: caprinus, Aur. Vict.: humanus, Liv. u.a.: taurinus, Catull. u. Plin.: tauri sanguis, Cic.: vestis sanguine madens, Quint.: gladius sanguine oblitus, Sall.: sanguine subito ictus, vom Schlage getroffen, Eutr.: murenas sanguine humano saginare, Sen. (bildl., sanguine rei publicae saginari, sich mit dem Marke des St. mästen, Cic.): candor corporis magis sanguine atro maculabatur, Liv.: affectus nobis fugant sanguinem, treiben uns das Blut (im Gesichte) zurück (Ggstz. evocant ruborem), Sen.: os sanguine respergere, Cic.: se sanguine nefando respergere, Liv.: sanguinem mittere, zur Ader lassen, alci, Cels., u. scherzh., provinciae, Cic.: so auch sanguinem extrahere, Plin., od. detrahere, Colum., od. emittere venis, Plin., od. demittere, Gell.: sanguinem sistere, Plin., od. cohibere, Cels., od. supprimere, Cels.: sanguinem exspuere, Cels., ab ore exspuere (Ggstz. ex stomacho cruorem reicere), Scrib.: sanguinem vomere, Cels.: sanguinem fundere, ausgießen, Cic., u. vergießen, Curt. (vgl. plus sanguinis ex multa carne fundebatur, Liv.): sanguinem effundere, vergießen, Cic.: sanguinem haurire, Liv., sanguinem alcis haurire, Cic.: hauriendus aut dandus est sanguis, ihr müßt Blut (der Feinde) vergießen oder (das eurige) hingeben, Liv.: sanguinem sitire, Iustin. u. Lact.: sanguinem alcis sitire, Cic.: gustasse civilem sanguinem vel potius exsorbuisse, Cic.: numquam sanguinem alcis expetivisse, Cic.: hominis propinqui sanguinem vitamque eripere, Cic.: saturare se sanguine dissimillimorum sui civium, Cic.: satia te sanguine, quem sitisti, Iustin.: canes satiati sanguine erili, Ov.: etiam impendio sanguinis sui alqm tueri, Sen. – 2) bildl.: a) die Lebensfrische, das Kernhafte, amisimus sucum et sanguinem, Cic.: quibus integer aevi sanguis, Verg. – v. der Rede u. v. Redner, Cic.: verum sanguinem deperdebat, Cic.: sanguinem ipsum ac medullam verborum ipsius (Sallustii) eruere atque introspicere peritus, Gell. 18, 4, 2. – b) = Vermögen, Geld, de sanguine aerarii detrahere, Cic.: sanguinem miserit, quicquid potuerit detraxerit, Cic. – II) meton.: 1) das Blutvergießen, der Mord, sanguis cotidianus, Cic.: fraterni sanguinis insons, Ov.: odio civilis sanguinis, Cic.: usque ad sanguinem incitari solet odium, Cic.: sanguinem facere (anrichten), Liv.: – 2) das Geblüt = die Blutsverwandtschaft, der Stamm, das Geschlecht usw., a) abstr.: magnam possidet religionem paternus maternusque sanguis, Cic.: cognatio materna Transalpini sanguinis, Cic.: ne sanguis societur (durch das Heiraten untereinander), Liv.: sanguine coniunctus, Blutsverwandter, Cic.: attingere alqm sanguine, blutsverwandt sein mit usw., Plin. ep. – b) konkret, Abkömmling, Kind (Sohn, Tochter), Enkel usw., Alexandri sanguis ac stirps (Sprößling), Curt.: proice tela, sanguis meus, Verg.: est sanguis tuus, Tibull.: regius sanguis, v. der Europa, königliche Prinzessin, Hor.: saevire in suum sanguinem, Liv. – III) poet. übtr., die natürliche Feuchtigkeit, der Saft der Pflanzen usw., bacas turgentes sanguine Pallas amat, Öl, Nemes.: viridis nemori sanguis decedit, Saft der Bäume, Manil.: von der Purpurfarbe, Val. Flacc. – / Das i von Natur lang (s. Lachmann Lucr. p. 59), daher oft bei Dichtern so gemessen, s. Neue-Wagener Formenl.3 1, 243. – Genet. Sing. vulg. auch sanguis, Cael. Aur. de morb. chron. 2, 11, 128. Paul. Nol. 21, 376: Akk. sanguem, Corp. inscr. Lat. 6, 2104, 22 (Act. Arv. a. 218). – Archaist. Nomin.-Form sanguen, Enn. ann. 113; fr. scen. 26 u. 202. Acc. tr. 83. Cato origg. 4. fr. 7, u. oratt. fr. 60. Varro sat. Men. 225. Lucr. 1, 837 u.a. Petron. 59, 1. Lact. 1, 15, 31. – Der Plur. sanguines wird von Prisc. 5, 54 u. Serv. Verg. Aen. 4, 687 als ungebräuchlich bezeichnet, aber s. Vulg. 2. regg. 16, 7; psalm. 5, 7 u. 15, 4; prov. 29, 10 u. ö. Hieron. in psalm. 15, 4 u. ö. (vgl. Neue-Wagener Formenlehre3 1, 580).

    lateinisch-deutsches > sanguis

См. также в других словарях:

  • Cognatio — (lat., natürliche Verwandtschaft, Blutsverwandtschaft), das Verhältnis zweier Personen, die voneinander oder beide von einem Dritten abstammen; der Inbegriff der Kognaten ist die Familie im natürlichen Sinn. Im römischen Recht wird der C. die… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Cognatio —    • Cognatio,          есть естественное, на общем происхождении основанное родство по женской линии, в противоположность agnatio (см. это слово) …   Реальный словарь классических древностей

  • cognatio — index affinity (family ties), relationship (connection) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • cognatio — (izg. kognácio) m DEFINICIJA pravn. pov. u rimskom pravu krvno srodstvo punopravnih građana ETIMOLOGIJA lat …   Hrvatski jezični portal

  • cognatio — /kogneysh(iy)ow/ In the civil law, cognation; relationship, or kindred generally. Relationship through females, as distinguished from agnatio, or relationship through males. Agnatio a patre sit, cognatio a matre. See agnatio. In canon law,… …   Black's law dictionary

  • cognatio — /kogneysh(iy)ow/ In the civil law, cognation; relationship, or kindred generally. Relationship through females, as distinguished from agnatio, or relationship through males. Agnatio a patre sit, cognatio a matre. See agnatio. In canon law,… …   Black's law dictionary

  • cognatio — (Roman law.) Relationship; blood relationship …   Ballentine's law dictionary

  • Cara cognatio — (lat.), Petri Stuhlfest (22. Febr.), an dem sich eine Zeitlang die heidnische Sitte erhalten hatte, Speisen auf die Gräber der Verstorbenen zu tragen und zu opfern …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • CARA Cognatio — vide Bructeri; item Festum B. Petri Epularum …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Kinder des Judas — ist ein Vampirroman des deutschen Schriftstellers Markus Heitz, der 2007 im Münchner Verlag Droemer Knaur erschien. Der Roman hat einen Umfang von etwa 702 Seiten und ist in vier Teile aufgeteilt: Das Mädchen, Aeterna, Entdeckungen und Tod. Das… …   Deutsch Wikipedia

  • cognation — [ kɔgnasjɔ̃ ] n. f. • 1520; « la parenté, les parents » 1170; lat. cognatio → cognat ♦ Dr. rom. Parenté naturelle. Spécialt Parenté par les femmes (opposé à agnation). ● cognation nom féminin (latin cognatio, onis) Lien de parenté entre des… …   Encyclopédie Universelle

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»