Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

apparel

  • 1 lūctus

        lūctus ūs, m    [LVG-], sorrow, mourning, grief, affliction, distress, lamentation: filio luctum paras, T.: cum maerore et luctu vitam exigunt, S.: suum luctum patris lacrimis augere: tantus luctus excepit (multitudinem), ut, etc., Cs.: luctus suus vestis mutatione declarandus: muliebris, H.: luctum inportare sibi, Ph.: dare animum in luctūs, O.: multis in luctibus senescere, Iu.— Signs of sorrow, mourning, mourning apparel, weeds: erat in luctu senatus: diebus triginta luctus est finitus, L.— A source of grief, affliction: levior, O.: luctūs suos tradit, O.—Person., Grief, V.
    * * *
    grief, sorrow, lamentation, mourning; cause of grief

    Latin-English dictionary > lūctus

  • 2 lūgeō

        lūgeō lūxī (lūxtī for lūxistī, Ct.) lūctus, ēre    [LVG-], to mourn, lament, bewail, deplore: melius, O.: mortem Treboni: interitum rei p.: annum, ut parentem, eum, L.: lugebere nobis, Lugebisque alios, O.: luget non sic lugendae fata sororis, i. e. not as dead, O.: Matronis lugendus, Iu.: ad rogum filii lugetur, Ct.: urbem e suis faucibus ereptam esse.— To be in mourning, wear mourning apparel: luget senatus: te arbos Tonsa comam luxit, O.: nec lugentibus id facere fas est, L.
    * * *
    lugere, luxi, luctus V
    mourn, grieve (over); bewail, lament; be in mourning

    Latin-English dictionary > lūgeō

  • 3 lūgubris

        lūgubris e, adj.    [LVG-], of mourning, mourning-: lamentatio, over the dead: vestis, mourning apparel, T.: cantus, a dirge, H.: domus, a house of mourning, L.: genitor, sorrowing, O.— Plur n. as subst: lugubria indue, put on mourning, O.: mea lugubria ponam, my weeds, O.— That causes mourning, disastrous: bellum, H.: scelus, O.— Mournful, doleful, plaintive: verbum, expressive of desolation: verba, O.— Mean, pitiable: sagum, H.
    * * *
    lugubris, lugubre ADJ
    mourning; mournful; grievous

    Latin-English dictionary > lūgubris

  • 4 ōrnātus

        ōrnātus ūs, m    [orno], splendid dress, fine attire, apparel: venio ornatu prologi, dressed as, T.: regalis: arma ornatumque mutaverant, S.: omnem ornatum flammā cremari, head-dress, V.: corporis ornatum exuere, Iu.—Fig., furniture, accoutrements, outfit, apparatus: eloquentia eodem instructu ornatuque comitata.—A decoration, ornament: urbis: adferre ornatum orationi.—The world, universe: ut hic ornatus umquam dilapsus occidat.
    * * *
    ornata -um, ornatior -or -us, ornatissimus -a -um ADJ
    well equipped/endowed, richly adorned, ornate; distinguished, honored

    Latin-English dictionary > ōrnātus

  • 5 vestītus

        vestītus ūs, m    [vestio], clothing, clothes, dress, apparel, raiment, attire, vesture: muliebris: neque vestitūs praeter pellīs habere, Cs.: vestitum mutare, to put on mourning: ad suum vestitum redire, i. e. to lay off mourning: Vestitu nimio indulges, T.—Of things, covering, attire: adde huc riparum vestitūs viridissimos: densissimi montium.—Fig., decoration, ornament: orationis.
    * * *

    Latin-English dictionary > vestītus

  • 6 paramentum

    apparel; adornment; ship's rigging

    Latin-English dictionary > paramentum

  • 7 cultus

    1.
    cultus, a, um, Part. and P. a., from 1. colo.
    2.
    cultus, ūs, m. [1. colo].
    I.
    Prop., a laboring at, labor, care, cultivation, culture (rare):

    quod est tam asperum saxetum, in quo agricolarum cultus non elaboret?

    Cic. Agr. 2, 25, 66:

    agricolae,

    id. Leg. 1, 1, 1:

    agrorum,

    Liv. 4, 12, 7; Quint. prooem. § 26; cf. id. 8, 3, 75:

    (oves) neque sustentari neque ullum fructum edere ex se sine cultu hominum et curatione possent,

    Cic. N. D. 2, 63, 158; cf.:

    cultus et curatio corporis,

    id. ib. 1, 34, 94:

    omnis cultus fructusque Cereris in iis locis interisse,

    id. Verr. 2, 4, 51, § 114.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen. (also rare), training, education, culture:

    malo cultu corruptus,

    Cic. Part. Or. 26, 91:

    animi,

    mental discipline, id. Fin. 5, 19, 54; cf.:

    recti cultus pectora roborant,

    Hor. C. 4, 4, 34; id. Ep. 2, 2, 123:

    litterarum,

    Just. 9, 8, 18; Gell. 14, 6, 1:

    quos (barbaros reges) nulla eruditio, nullus litterarum cultus imbuerat,

    Sen. Ira, 3, 17, 1:

    quid tam dignum cultu atque labore ducamus (sc. quam vocem)?

    Quint. 2, 16, 17.—
    B.
    In partic.
    1.
    An honoring, reverence, adoration, veneration:

    philosophia nos primum ad deorum cultum erudivit,

    Cic. Tusc. 1, 26, 64; id. Inv. 2, 53, 161; Ov. M. 2, 425:

    exquisitus religionis cultus,

    Val. Max. 5, 2, 1; 4, 4, 4.— In plur.:

    justis ac piis,

    Lact. 4, 3:

    de adventu regis et cultu sui,

    Tac. A. 2, 58.— Far more freq. and class. in prose and poetry,
    2.
    Care directed to the refinement of life (opp. to a state of nature), i. e. arrangements for living, style, manner of life, culture, cultivation, elegance, polish, civilization, refinement, etc.:

    homines a ferā agrestique vitā ad humanum cultum civilemque deducere,

    Cic. de Or. 1, 8, 33; cf.: eadem mediocritas ad omnem usum cultumque vitae transferenda est. id. Off. 1, 39, 140: [p. 489] (Belgae) a cultu atque humanitate provinciae longissime absunt, Caes. B. G. 1, 1; cf. id. ib. 1, 31; Verg. A. 5, 730; and in plur.:

    cultusque artesque virorum,

    Ov. M. 7, 58:

    liberalis,

    Liv. 45, 28, 11:

    humilis,

    id. 1, 39, 3:

    agrestis et rusticus,

    id. 7, 4, 6; cf.

    feri,

    Hor. C. 1, 10, 2:

    multas (artes) ad animorum corporumque cultum... invexit,

    Liv. 39, 8, 3:

    regio victu atque cultu aetatem agere,

    Sall. C. 37, 6;

    so with victus,

    Cic. Fam. 9, 3, 1; Caes. B. G. 6, 24; Nep. Alcib. 11, 4 al.; cf. of improvement, cultivation of mind:

    animi cultus ille erat ei quasi quidam humanitatis cibus,

    Cic. Fin. 5, 19, 54:

    non mores patrios solum, sed etiam cultum vestitumque mutavit,

    Nep. Paus. 3, 1. —In a bad sense, luxury, voluptuousness, wantonness:

    libido stupri, ganeae ceterique cultūs non minor incesserat,

    sensual indulgences, Sall. C. 13, 3; cf.:

    cultus ac desidia imperatoris,

    Liv. 29, 21, 13.—
    b.
    Transf., of ornaments of style:

    in verbis effusiorem, ut ipsi vocant, cultum adfectaverunt,

    Quint. 3, 8, 58; so id. 2, 5, 23; 10, 1, 124 al.—
    3.
    Style of dress, external appearance, clothing, dress, garb, apparel, attire; esp. ornament, decoration, splendid dress, splendor (so most freq.):

    aequato omnium cultu,

    Liv. 34, 4, 12:

    pastoralis,

    Vell. 1, 2:

    quam maxime miserabilis,

    Sall. J. 33, 1; Tert. Hab. Mul. 3:

    regius,

    Nep. Dat. 3, 1:

    militaris,

    Liv. 29, 19, 11:

    incinctus Gabino cultu,

    id. 10, 7, 3:

    justo mundior,

    id. 8, 15, 7:

    amoenior,

    id. 4, 44, 11 et saep.; Vell. 2, 40; Quint. 8, prooem. § 20; Suet. Caes. 44 et saep.; Hor. C. 1, 8, 16; 4, 9, 15; Ov. M. 3, 609 et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > cultus

  • 8 indutus

    1.
    indūtus, a, um, Part., from induo.
    2.
    indūtus, ūs, m. [induo], a putting on (very rare;

    only indutui and indutibus in use): prius dein quae indutui, tum amictui quae sunt tangam,

    Varr. L. L. 5, § 131 Müll.; Symm. Ep. 3, 10; Varr. L. L. 10, § 27 Müll.:

    vestis, quam indutui gerebat,

    Tac. A. 16, 4: habebat indutui ad corpus tunicam interulam, App. Flor. n. 9, p. 346; id. Mag. p. 310, 23.—Concr., apparel, raiment:

    indutibus imperatoriae majestatis ornatus,

    Amm. 30, 7, 4; 24, 2, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > indutus

  • 9 instrumentum

    instrūmentum, i, n. [id.], an implement of any kind, a utensil, tool, instrument (class.).
    I.
    Lit.:

    militare,

    Caes. B. G. 6, 30:

    culinarum argentea,

    Just. 38, 10, 4:

    crudelia jussae instrumenta necis,

    Ov. M. 3, 698.—
    2.
    Esp., sing. collect., instruments, apparatus, material, stock, furniture (freq. and class.):

    instrumentum ac ornamenta villae,

    Cic. Dom. 24, 62:

    orationes magna impensā magnoque instrumento tueri,

    id. Verr. 2, 3, 21, § 53:

    belli instrumentum et apparatus,

    id. Ac. 2, 1, 3: rusticum, Phaedr. 4, 4, 24; Val. Max. 4, 4, 6:

    hostium spolia, monumenta imperatorum, decora atque ornamenta fanorum, in instrumento atque in supellectile Verris nominabuntur,

    Cic. Verr. 2, 4, 44, § 97; cf. Pall. 1, 43, 1:

    hibernorum,

    Caes. B. C. 5, 31:

    bellicum,

    Liv. 42, 53, 4:

    nauticum,

    id. 30, 10, 3:

    venatorium,

    Plin. Ep. 3, 19, 3:

    piscationis,

    Paul. Sent. 3, 6, 41.—Esp., in law, the personalty, chattels, or stock of a farm, business, trade, etc.:

    fundo legato, neque instrumentum fundi... ad legatarium pertinet,

    Paul. Sent. 3, 6, 34:

    instrumento cauponio legato, ea debentur, quae in cauponis usum parata sunt, velut vasa,

    id. ib. 3, 6, 61:

    pistoris,

    id. ib. §

    64: medici,

    Dig. 33, 7, 18, § 10; cf.:

    in fanis alia vasorum sunt et sacrae supellectilis, alia ornamentorum, quae vasorum sunt instrumenti instar habent, quibus sacrificia conficiuntur,

    apparatus, Macr. S. 3, 11, 5. —
    II.
    Trop.
    A.
    Of writings, an instrument, document, record:

    opus est intueri omne litis instrumentum,

    Quint. 12, 8, 12:

    aerearum tabularum tria milia... instrumentum imperii pulcherrimum ac vetustissimum,

    Suet. Vesp. 8:

    publici instrumenti auctoritas,

    id. Calig. 8:

    emtionis,

    Dig. 24, 1, 58:

    si scriptum fuerit instrumento, promisisse aliquem,

    Paul. Sent. 5, 7, 2:

    instrumentorum obligatio desideratur,

    id. ib. 2, 17, 13. —
    B.
    Store, provision, supply, means, assistance, furtherance, etc.:

    oratoris,

    provision, supply, Cic. de Or. 1, 36, 165:

    causarum,

    id. ib. 2, 34, 146.— Absol.:

    quid viatici, quid instrumenti satis sit,

    i. e. for a journey, Cic. Att. 12, 32, 2:

    instrumenta ad obtinendam sapientiam,

    means, id. Leg. 1, 22, 59:

    virtutis,

    id. Cat. 2, 5, 9:

    naturae,

    id. Brut. 77, 268:

    graviorum artium,

    id. ib. 97:

    dicendi,

    Quint. 12, 11, 24:

    ciborum,

    i. e. organs of digestion, Plin. 7, 50, 51, § 168.—
    C.
    Ornament, embellishment:

    felices ornent haec instrumenta libellos,

    Ov. Tr. 1, 1, 9:

    anilia,

    apparel, dress, id. M. 14, 766; Suet. Aug. 73.

    Lewis & Short latin dictionary > instrumentum

  • 10 Luctus

    luctus, ūs ( gen. lucti, Att. ap. Non. 485, 30 and 32), m. [lugeo], sorrow, mourning, grief, affliction, distress, lamentation, esp. over the loss of something dear to one.
    I.
    Lit.:

    filius luctu perditus,

    Cic. Rosc. Am. 8, 23:

    orat, ne suum luctum patris lacrimis augeatis,

    id. Fl. 42, 106:

    in sordibus, lamentis, luctuque jacuisti,

    id. Pis. 36, 89:

    afflictus et confectus luctu,

    id. Att. 3, 8, 4:

    re cognitā tantus luctus excepit, ut, etc.,

    Caes. B. C. 2, 7:

    luctu atque caede omnia complentur,

    Sall. J. 97:

    furere luctu filii,

    Cic. de Or. 2, 46, 193:

    in maximos luctus incidere,

    id. Off. 1, 10, 32:

    luctum alicui importare,

    Phaedr. 1, 28, 6:

    dare animum in luctus,

    Ov. M. 2, 384:

    luctus aliquando ridicula fuerit imitatio,

    Quint. 6, 2, 26:

    multis in luctibus, inque perpetuo maerore senescere,

    Juv. 10, 244.—
    II.
    Transf.
    A.
    The external signs of sorrow in one's dress and gestures, mourning, mourning apparel, weeds (usually worn by the bereaved, and also by accused persons):

    erat in luctu senatus, squalebat civitas, publico consilio mutatā veste,

    Cic. Sest. 14, 32:

    omnia discessu meo plena luctūs et maeroris fuerunt,

    id. ib. 60, 128:

    senatusconsulto diebus triginta luctus est finitus,

    Liv. 22, 56:

    Plancina luctum amissae sororis tum primum laeto cultu mutavit,

    Tac. A. 2, 75: minuitur populo luctus aedis dedicatione... privatis autem, cum liberi nati sunt, etc., [p. 1082] Fest. s. v. minuitur, p. 154 Müll.—
    B.
    A source of grief:

    tu non inventa repertā Luctus eras levior,

    Ov. M. 1, 655; cf.:

    et luctum et curam effugies,

    Juv. 14, 157.—
    C.
    Personified: Luctus, the god of grief:

    primisque in faucibus Orci Luctus et ultrices posuere cubilia Curae,

    Verg. A. 6, 274; Sil. 13, 581; Stat. Th. 3, 126.

    Lewis & Short latin dictionary > Luctus

  • 11 luctus

    luctus, ūs ( gen. lucti, Att. ap. Non. 485, 30 and 32), m. [lugeo], sorrow, mourning, grief, affliction, distress, lamentation, esp. over the loss of something dear to one.
    I.
    Lit.:

    filius luctu perditus,

    Cic. Rosc. Am. 8, 23:

    orat, ne suum luctum patris lacrimis augeatis,

    id. Fl. 42, 106:

    in sordibus, lamentis, luctuque jacuisti,

    id. Pis. 36, 89:

    afflictus et confectus luctu,

    id. Att. 3, 8, 4:

    re cognitā tantus luctus excepit, ut, etc.,

    Caes. B. C. 2, 7:

    luctu atque caede omnia complentur,

    Sall. J. 97:

    furere luctu filii,

    Cic. de Or. 2, 46, 193:

    in maximos luctus incidere,

    id. Off. 1, 10, 32:

    luctum alicui importare,

    Phaedr. 1, 28, 6:

    dare animum in luctus,

    Ov. M. 2, 384:

    luctus aliquando ridicula fuerit imitatio,

    Quint. 6, 2, 26:

    multis in luctibus, inque perpetuo maerore senescere,

    Juv. 10, 244.—
    II.
    Transf.
    A.
    The external signs of sorrow in one's dress and gestures, mourning, mourning apparel, weeds (usually worn by the bereaved, and also by accused persons):

    erat in luctu senatus, squalebat civitas, publico consilio mutatā veste,

    Cic. Sest. 14, 32:

    omnia discessu meo plena luctūs et maeroris fuerunt,

    id. ib. 60, 128:

    senatusconsulto diebus triginta luctus est finitus,

    Liv. 22, 56:

    Plancina luctum amissae sororis tum primum laeto cultu mutavit,

    Tac. A. 2, 75: minuitur populo luctus aedis dedicatione... privatis autem, cum liberi nati sunt, etc., [p. 1082] Fest. s. v. minuitur, p. 154 Müll.—
    B.
    A source of grief:

    tu non inventa repertā Luctus eras levior,

    Ov. M. 1, 655; cf.:

    et luctum et curam effugies,

    Juv. 14, 157.—
    C.
    Personified: Luctus, the god of grief:

    primisque in faucibus Orci Luctus et ultrices posuere cubilia Curae,

    Verg. A. 6, 274; Sil. 13, 581; Stat. Th. 3, 126.

    Lewis & Short latin dictionary > luctus

  • 12 lugeo

    lūgĕo, xi, ctum, 2 (luxti for luxisti, Cat. 66, 21; dep. lugeri, Prisc. 1251), v. n. and a. [akin to Gr. lugros, loigos; Sanscr. root lū, to cut; cf. lues], to mourn, lament, bewail, deplore (syn. ploro).
    I.
    Lit.
    A.
    Neutr.:

    luget senatus, maeret equester ordo,

    Cic. Mil. 8, 20:

    annum feminis ad lugendum constituere majores,

    Sen. Ep. 63, 13; id. Cons. ad Helv. 16, 1:

    hos pro me lugere,

    Cic. Planc. 42, 101.— Impers. pass.:

    sei ad pii rogum fili lugetur. etc.,

    Cat. 39, 4.—
    B.
    Act.: lugere mortem Trebonii, Cic. Phil. 12, 10, 25:

    quid ego nunc lugeam vitam hominum?

    id. Tusc. 1, 34, 83:

    occasum atque interitum rei publicae,

    id. Pis. 8, 18:

    ut ager lugere dominum videretur,

    id. Verr. 2, 3, 18, § 47:

    matronae annum, ut parentem, eum luxerunt,

    Liv. 2, 7.—In pass.:

    lugebere nobis, Lugebisque alios,

    Ov. M. 10, 141:

    parentes et filii majores X annis anno lugendi sunt,

    Paul. Sent. 1, 21, 13:

    servus matronis lugendus,

    Juv. 8, 267.—With acc. and inf.:

    urbem e suis faucibus ereptam esse,

    Cic. Cat. 2, 1, 2: in dominos vanas luget abisse minas, Claud. ap. Eutr. 2, 4 prooem.—
    (β).
    With gen.:

    lugere formae,

    Sil. 3, 424.—
    II.
    Transf., to be in mourning, to wear mourning apparel (v. luctus):

    nec lugentibus id facere fas est,

    Liv. 22, 56:

    qui luget, abstinere debet a conviviis, ornamentis et albā veste,

    Paul. Sent. 1, 21, 14:

    pullo lugentes vellere lanas,

    fit for mourning, Mart. 14, 157.

    Lewis & Short latin dictionary > lugeo

  • 13 lugubria

    lūgū̆bris ( lūgūbris, Lucr. 4, 547), e, adj. [lugeo and fero], of or belonging to mourning, mourning-.
    I.
    Lit.:

    lamentatio,

    over the dead, Cic. Tusc. 1, 13, 30:

    vestis,

    mourning apparel, Ter. Heaut. 2, 3, 45; cf.

    cultus,

    Tac. A. 13, 32:

    cantus,

    a dirge, Hor. C. 1, 24, 2:

    domus,

    a house of mourning, Liv. 3, 32:

    genitor,

    mourning, sorrowing, Ov. M. 4, 690; so,

    pectora,

    id. H. 10, 145.— Subst.: lūgū̆brĭa, ĭum, n., mourning garments, sable weeds:

    lugubria indue,

    Ov. M. 11, 669; illa dies veniet, mea qua lugubria ponam. id. Tr. 4, 2, 73:

    imposita lugubria numquam exuerunt,

    Sen. Cons. ad Helv. 16, 2:

    lugubria sumpsi,

    Prop. 4 (5), 12, 97.—
    II.
    Transf.
    A.
    That causes mourning, disastrous:

    bellum,

    Hor. C. 2, 1, 33:

    Trojae renascens alite lugubri,

    id. ib. 3, 3, 61.—
    B.
    Mournful, doleful, plaintive:

    vox,

    Lucr. 4, 546:

    vagitus,

    id. 5, 226:

    verba,

    Ov. Ib. 99.—
    C.
    Mean, pitiable:

    sagum,

    Hor. Epod. 9, 28.—Hence, adv., in two forms: lūgū̆bre and lūgū̆brĭter, mournfully, dolefully, portentously, plaintively:

    cometae Sanguinei lugubre rubent,

    Verg. A. 10, 273:

    sonitu lugubre minaci Mulciber immugit,

    Sil. 12, 140:

    lugubriter eiulantes,

    App. M. 3, 8, p. 132.

    Lewis & Short latin dictionary > lugubria

  • 14 lugubris

    lūgū̆bris ( lūgūbris, Lucr. 4, 547), e, adj. [lugeo and fero], of or belonging to mourning, mourning-.
    I.
    Lit.:

    lamentatio,

    over the dead, Cic. Tusc. 1, 13, 30:

    vestis,

    mourning apparel, Ter. Heaut. 2, 3, 45; cf.

    cultus,

    Tac. A. 13, 32:

    cantus,

    a dirge, Hor. C. 1, 24, 2:

    domus,

    a house of mourning, Liv. 3, 32:

    genitor,

    mourning, sorrowing, Ov. M. 4, 690; so,

    pectora,

    id. H. 10, 145.— Subst.: lūgū̆brĭa, ĭum, n., mourning garments, sable weeds:

    lugubria indue,

    Ov. M. 11, 669; illa dies veniet, mea qua lugubria ponam. id. Tr. 4, 2, 73:

    imposita lugubria numquam exuerunt,

    Sen. Cons. ad Helv. 16, 2:

    lugubria sumpsi,

    Prop. 4 (5), 12, 97.—
    II.
    Transf.
    A.
    That causes mourning, disastrous:

    bellum,

    Hor. C. 2, 1, 33:

    Trojae renascens alite lugubri,

    id. ib. 3, 3, 61.—
    B.
    Mournful, doleful, plaintive:

    vox,

    Lucr. 4, 546:

    vagitus,

    id. 5, 226:

    verba,

    Ov. Ib. 99.—
    C.
    Mean, pitiable:

    sagum,

    Hor. Epod. 9, 28.—Hence, adv., in two forms: lūgū̆bre and lūgū̆brĭter, mournfully, dolefully, portentously, plaintively:

    cometae Sanguinei lugubre rubent,

    Verg. A. 10, 273:

    sonitu lugubre minaci Mulciber immugit,

    Sil. 12, 140:

    lugubriter eiulantes,

    App. M. 3, 8, p. 132.

    Lewis & Short latin dictionary > lugubris

  • 15 ornatus

    1.
    ornātus, a, um, Part. and P. a., from orno.
    2.
    ornātus, ūs ( gen. ornati, Ter. And. 2, 2, 28; dat. ornatu, C. Caes. ap. Gell. 4, 16, 8), m. [orno] (class.; cf.: cultus, munditia), a furnishing, providing, preparing; a preparation.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (very rare):

    in ornat bus publicis (i. e. epulis, conviviis),

    Varr. R. R. 3, 9, 17: in aedibus nihil ornati, no preparation (for the wed ding), Ter And. 2, 2, 28: Pompeiis emptus [p. 1280] ornatus (trapeti), Cato, R. R. 22, 3.—
    B.
    In partic., an adornment, decoration, embellishment, ornament (class.):

    portarum, itinerum, locorumque omnium,

    Hirt. B. G. 8, 51. —
    2.
    Transf., in concr., splendid dress, attire, apparel:

    ornatus appellatur cultus ipse, quo quis ornatur,

    Fest. p. 184 Müll.:

    nauclericus,

    Plaut. Mil. 4, 4, 41:

    vide ornatus hic satine me condecet?

    id. Ps. 4, 1, 24:

    militaris,

    Cic. Off. 1, 18, 61:

    regalis,

    id. Fin. 2, 21, 69:

    equus regio ornatu instructus,

    trappings, Plin. 8, 42, 64, § 154 dub. (Jan.: regio instratu ornatus).—So of a woman's head-dress, Ov. A. A. 3, 138; Verg. A. 7, 74:

    corporis ornatum exuere,

    Juv. 10, 321.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., furniture, accoutrements, equipage:

    eloquentia quocumque ingreditur, eodem est instructu ornatuque comitata,

    Cic. de Or. 3, 6, 23:

    ornatus autem verborum duplex, unus simplicium, alter collocatorum,

    id. Or. 23, 80.—
    B.
    In partic., a decoration, ornament:

    aedilitatis,

    Cic. Dom. 43, 111:

    afferre ornatum orationi,

    id. Or. 39, 134.— Of the world, corresp. to the Gr. kosmos, Cic. Ac. 2, 38, 119:

    hic tantus caeli ornatus,

    id. N. D. 2, 44, 115; cf. Plin. 2, 4, 3, § 8:

    caeli et terra et omnis ornatus eorum,

    Vulg. Gen. 2, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > ornatus

  • 16 pileatus

    pillĕātus ( pīle-), a, um, adj. [pilleus], covered with the pilleus or felt-cap, wearing the pilleus (this was worn in Rome at entertainments, shows, and festivals, esp. at the Saturnalia;

    slaves received it at their manumission as a token of freedom): pilleati aut lana alba velatis capitibus volones epulati sunt,

    Liv. 24, 16 fin.:

    rex,

    id. 45, 44:

    colonorum turba pilleatorum currum sequentium, like a general's freedmen,

    id. 33, 23: nec per omnia nos similes esse pilleatae turbae voluisses, i. e. the Roman populace, who wore the pilleus at the Saturnalia, Sen. Ep. 18, 3; so,

    pilleata Roma,

    Mart. 11, 6, 4: tantum gaudium (mors Neronis) publice praebuit, ut plebs pilleata totā urbe discurreret (as a sign of liberation from slavery). Suet. Ner. 57: ad Parthos procul ite pilleatos, the bonneted Parthians, of whose ordinary apparel the pilleus was a part, Mart. 10, 72, 5; cf. Aur. Vict. Caes. 13, 3; Paul. Nol. Carm. 17, 242:

    pilleati fratres,

    i. e. Castor and Pollux, Cat. 37, 2: pilleati servi. bonneted slaves, i. e. slaves offered for sale with a pilleus on, to indicate that the seller did not warrant them, Gell. 7, 4, 1 sqq.

    Lewis & Short latin dictionary > pileatus

  • 17 pilleatus

    pillĕātus ( pīle-), a, um, adj. [pilleus], covered with the pilleus or felt-cap, wearing the pilleus (this was worn in Rome at entertainments, shows, and festivals, esp. at the Saturnalia;

    slaves received it at their manumission as a token of freedom): pilleati aut lana alba velatis capitibus volones epulati sunt,

    Liv. 24, 16 fin.:

    rex,

    id. 45, 44:

    colonorum turba pilleatorum currum sequentium, like a general's freedmen,

    id. 33, 23: nec per omnia nos similes esse pilleatae turbae voluisses, i. e. the Roman populace, who wore the pilleus at the Saturnalia, Sen. Ep. 18, 3; so,

    pilleata Roma,

    Mart. 11, 6, 4: tantum gaudium (mors Neronis) publice praebuit, ut plebs pilleata totā urbe discurreret (as a sign of liberation from slavery). Suet. Ner. 57: ad Parthos procul ite pilleatos, the bonneted Parthians, of whose ordinary apparel the pilleus was a part, Mart. 10, 72, 5; cf. Aur. Vict. Caes. 13, 3; Paul. Nol. Carm. 17, 242:

    pilleati fratres,

    i. e. Castor and Pollux, Cat. 37, 2: pilleati servi. bonneted slaves, i. e. slaves offered for sale with a pilleus on, to indicate that the seller did not warrant them, Gell. 7, 4, 1 sqq.

    Lewis & Short latin dictionary > pilleatus

  • 18 status

    1.
    stătus, a, um, v. sisto.
    2.
    stătus, ūs, m. [sto and sisto].
    I.
    In a corporeal sense.
    A.
    Mode or way of standing, of holding one's body (at rest), posture, position, attitude, station, carriage; sing. and plur.: Ps. Statur hic ad hunc modum. Si. Statum vide hominis, Callipho, quasi basilicum, look at the way he stands, Plaut. Ps. 1, 5, 41:

    stat in statu senex ut adoriatur moechum,

    in an attitude of attack, ready, id. Mil. 4, 9, 12: concrepuit digitis, laborat;

    crebro conmutat status,

    his posture, id. ib. 2, 2, 51:

    qui esset status (videre vellem) flabellulum tenere te asinum tantum,

    what your attitude was, what figure you cut, in holding the fan, Ter. Eun. 3, 5, 50:

    in gestu status (oratoris erit) erectus et celsus, rarus incessus,

    attitude, Cic. Or. 18, 59:

    status quidem rectus sit, sed diducti paulum pedes,

    Quint. 11, 3, 159:

    abesse plurimum a saltatore debet orator... non effingere status quosdam, et quidquid dicet ostendere,

    id. 11, 3, 89:

    ut recta sint bracchia, ne indoctae rusticaeve manus, ne status indecorus,

    id. 1, 11, 16:

    stare solitus Socrates dicitur... immobilis, iisdem in vestigiis,

    Gell. 2, 1, 2:

    dumque silens astat, status est vultusque diserti,

    Ov. P. 2, 5, 51:

    statum proeliantis componit,

    Petr. 95 fin.

    So of the pose of statues: non solum numerum signorum, sed etiam uniuscujusque magnitudinem, figuram, statum litteris definiri vides,

    Cic. Verr. 2, 1, 21, § 57:

    expedit saepe, ut in statuis atque picturis videmus, variari habitus, vultus, status,

    Quint. 2, 13, 8:

    ut illo statu Chabrias sibi statuam fieri voluerit. Ex quo factum est ut postea athletae his statibus in statuis ponendis uterentur,

    Nep. Chabr. 1, 3.—And of images in a dream:

    ubi prima (imago somni) perit, alioque est altera nata inde statu, prior hic gestum mutasse videtur,

    Lucr. 4, 772:

    (opp. motus, incessus) quorum (iratorum) vultus, voces, motus statusque mutantur,

    motions and postures, Cic. Off. 1, 29, 102:

    decorum istud in corporis motu et statu cernitur,

    id. ib. 1, 35, 126:

    habitus oris et vultūs, status, motus,

    id. Fin. 3, 17, 56; 5, 17, 47:

    in quibus si peccetur... motu statuve deformi,

    id. ib. 5, 12, 35:

    eo erant vultu, oratione, omni reliquo motu et statu, ut, etc.,

    id. Tusc. 3, 22, 53:

    status, incessus, sessio, accubatio... teneat illud decorum,

    id. Off. 1, 35, 129:

    in pedibus observentur status et incessus,

    the posture and gait, Quint. 11, 3, 124.—
    B.
    Of external appearance, manners, dress, and apparel:

    quoniam formam hujus cepi in me et statum, decet et facta moresque hujus habere me similis item,

    Plaut. Am. 1, 1, 111:

    redegitque se ad pallium et crepidas, atque in tali statu biennio fere permansit,

    Suet. Tib. 13.—
    C.
    Size, height, stature of living and inanimate beings (cf. statura;

    post-Aug.): pumilionem, quos natura brevi statu peractos, etc.,

    Stat. S. 1, 6, 58: longissimum... aratorem faciemus;

    mediastenus qualiscunque status potest esse,

    Col. 1, 9, 3:

    in gallinaceis maribus status altior quaeritur,

    id. 8, 2, 9; so id. 7, 9, 2; 7, 12 med.:

    plantae majoris statūs,

    Pall. Febr. 25, 20.—
    D.
    A position, place, in the phrase de statu movere, deicere, or statum conturbare, to displace, drive out, eject, expel, throw from a position (esp. of battle and combat):

    equestrem procellam excitemus oportet, si turbare ac statu movere (hostes) volumus,

    Liv. 30, 18, 14:

    nihil statu motus, cum projecto prae se clipeo staret, in praesidio urbis moriturum se... respondit,

    id. 38, 25: Manlius scutum scuto percussit atque statum Galli conturbavit (cf. the next sentence: atque de loco hominem iterum dejecit), Claud. Quadrig. ap. Gell. 9, 13, 16.—So, out of the military sphere, in order to avoid an attack:

    ea vis est... quae, periculo mortis injecto, formidine animum perterritum loco saepe et certo de statu demovet,

    Cic. Caecin. 15, 42.— Transf., of mental position, conviction, argument, etc.:

    saepe adversarios de statu omni dejecimus,

    Cic. Or. 37, 129:

    voluptas quo est major, eo magis mentem e suā sede et statu demovet,

    throws the mind off its balance, id. Par. 1, 3, 15.—Similarly: de statu deducere, recedere, from one's position or principles:

    fecerunt etiam ut me prope de vitae meae statu deducerent, ut ego istum accusarem,

    Cic. Verr. 2, 2, 4, § 10:

    neque de statu nobis nostrae dignitatis est recedendum, neque sine nostris copiis in alterius praesidia veniendum,

    id. Att. 1, 20, 2.—So, de statu suo declinare = moveri:

    neque dubito quin, suspitione aliquā perculsi repentinā, de statu suo declinarint,

    i. e. became unsettled, Cic. Clu. 38, 106:

    qui cum me firmissimis opibus... munire possim, quamvis excipere fortunam malui quam... de meo statu declinare,

    than abandon my position, id. Prov. Cons. 17, 41; cf.

    of the position of heavenly bodies: qui eodem statu caeli et stellarum nati sunt,

    aspect, id. Div. 2, 44, 92.
    II.
    Trop., condition, state, position, situation, circumstances.
    A.
    Of persons, condition in regard to public rights, political or civil status, any loss of which was a capitis deminutio (v. caput):

    capitis minutio est statūs permutatio,

    Gai. Dig. 4, 5, 1; id. Inst. 1, 159; cf. Dig. 4, 5, 11:

    quo quisque loco nostrum est natus... hunc vitae statum usque ad senectutem obtinere debet,

    Cic. Balb. 7, 18:

    ad quem proscripti confluebant. Quippe nullum habentibus statum quilibet dux erat idoneus,

    with regard to the civil death of the proscribed, Vell. 2, 72, 5:

    illorum salus omnibus accepta fuit... quia tam grati exoptatum libertatis statum recuperaverint,

    Val. Max. 5, 26:

    si statu periclitari litigator videtur,

    if his civil status seems in peril, Quint. 6, 1, 36:

    nec ulla tam familiaris est infelicibus patria quam solitudo et prioris statūs oblivio,

    i. e. the status of full citizenship, lost by banishment, Curt. 5, 5, 11:

    permanent tamen in statu servitutis,

    Suet. Gram. 21:

    vetuit quaeri de cujusquam defunctorum statu,

    id. Tit. 8 fin.:

    multorum excisi status,

    Tac. A. 3, 28: qui illegitime concipiuntur, statum sumunt ex eo tempore quo nascuntur, i. e. whether freemen or slaves, etc., Gai. Inst. 1, 89:

    cum servus manumittitur: eo die enim incipit statum habere,

    a civil status, Dig. 4, 5, 4:

    homo liber qui se vendidit, manumissus non ad suum statum revertitur, sed efficitur libertinae condicionis, i. e. that of an ingenuus,

    ib. 1, 5, 21:

    primo de personarum statu dicemus,

    civil status, ib. 1, 5, 2; so Titin. 5:

    de statu hominum (sometimes status used in the jurists absolutely with reference to freedom and slavery): si status controversiam cui faciat procurator, sive ex servitute in libertatem, etc.,

    Dig. 3, 3, 39, § 5; so ib. 3, 3, 33, § 1.—Similarly in the later jurists: status suus = aetas XXV. annorum, years of discretion:

    cum ad statum suum frater pervenisset,

    Dig. 31, 1, 77, § 19.—
    2.
    Condition and position with reference to rank, profession, trade, occupation, social standing, reputation, and character:

    an tibi vis inter istas vorsarier prosedas... quae tibi olant stabulum statumque?

    their trade, Plaut. Poen. 1, 2, 59:

    quod in civitatibus agnationibus familiarum distinguuntur status,

    the ranks of the families, Cic. Leg. 1, 7, 23:

    regum status decemviris donabantur,

    the rank of kings was assigned to the decemvirs, id. Agr. 1, 1, 2:

    cum alii rem ipsam publicam atque hunc bonorum statum odissent,

    the social position of the higher classes, id. Sest. 20, 46:

    non ut aliquid ex pristino statu nostro retineamus,

    id. Fam. 4, 4, 1:

    ecquis umquam tam ex amplo statu concidit?

    id. Att. 3, 10, 2:

    non enim jam quam dignitatem, quos honores, quem vitae statum amiserim cogito,

    id. ib. 10, 4, 1:

    quam (statuam) esse ejusdem status amictus, anulus, imago ipsa declarat,

    id. ib. 1, 1, 17:

    praesidium petebamus ex potentissimi viri benevolentiā ad omnem statum nostrae dignitatis,

    id. Q. Fr. 3, 8, 1: noster autem status est hic:

    apud bonos iidem sumus quos reliquisti, apud sordem, etc.,

    id. Att. 1, 16, 11:

    ego me non putem tueri meum statum ut neque offendam animum cujusquam, nec frangam dignitatem meam?

    maintain my character, id. Fam. 9, 16, 6:

    quos fortuna in amplissimo statu (i. e. regum) collocarat,

    Auct. Her. 4, 16, 23:

    tantam in eodem homine varietatem status,

    high and low position in life, ups and downs, Val. Max. 6, 9, 4:

    cum classiarios quos Nero ex remigibus justos milites fecerat, redire ad pristinum statum cogeret,

    Suet. Galb. 12:

    quaedam circa omnium ordinum statum correxit,

    id. Claud. 22:

    cum redieritis in Graeciam, praestabo ne quis statum suum vestro credat esse meliorem,

    social position, Curt. 5, 5, 22:

    omnis Aristippum decuit color et status et res,

    Hor. Ep. 1, 17, 23.—
    3.
    Condition in reference to prosperity, happiness or unhappiness, and health (mostly poet. and post-Aug.):

    at iste non dolendi status non vocatur voluptas,

    Cic. Fin. 2, 9, 28:

    neque hic est Nunc status Aurorae meritos ut poscat honores,

    Ov. M. 13, 594:

    flebilis ut noster status est, ita flebile carmen,

    id. Tr. 5, 1, 5:

    quid enim status hic a funere differt?

    id. P. 2, 3, 3:

    pejor ab admonitu fit status iste boni,

    id. ib. 1, 2, 54:

    his enim quorum felicior in domo status fuerat,

    Val. Max. 6, 8, 7:

    sin nostros status sive proximorum ingenia contemplemur,

    id. 6, 9 pr.:

    caelum contemplare: vix tamen ibi talem statum (i. e. felicitatis deorum) reperias,

    id. 7, 1, 1:

    haec quidem (vox) animi magnifici et prosperi status (fuit),

    id. 6, 5, ext. 4:

    obliti statūs ejus quem beneficio exuistis meo,

    Curt. 10, 2, 22:

    sumus in hoc tuo statu iidem qui florente te fuimus,

    i. e. distress, id. 5, 11, 5:

    res magna et ex beatissimo animi statu profecta,

    Sen. Ep. 81, 21: voverat, si sibi incolumis status (of health) permisisset, proditurum se... hydraulam, Suet. Ner. 54. —
    4.
    Condition, circumstances, in gen., of life or of the mind:

    homines hoc uno plurimum a bestiis differunt quod rationem habent, mentemque quae... omnem complectatur vitae consequentis statum,

    Cic. Fin. 2, 14, 45:

    facias me certiorem et simul de toto statu tuo consiliisque omnibus,

    id. Fam. 7, 10, 3:

    tibi declaravi adventus noster qualis fuisset, et quis esset status,

    id. Att. 4, 2, 1:

    quid enim ego laboravi, si... nihil consecutus sum ut in eo statu essem quem neque fortunae temeritas, neque, etc., labefactaret,

    id. Par. 2, 17:

    sed hoc videant ii qui nulla sibi subsidia ad omnes vitae status paraverunt,

    id. Fam. 9, 6, 4: atque is quidem qui cuncta composuit constanter in suo manebat statu (transl. of emeinen en tôi heautou kata tropon êthei, Plat. Tim. p. 42, c. Steph.), in his own state, being, Cic. Tim. 13:

    vitae statum commutatum ferre non potuit,

    Nep. Dion, 4, 4:

    id suis rebus tali in statu saluti fore,

    Curt. 5, 1, 5: haec sunt fulmina quae prima accepto patrimonio et in novi hominis aut urbis statu fiunt, in any new condition (when a stroke of lightning was considered an omen), Sen. Q. N. 2, 47.—Rarely of a state:

    libere hercle hoc quidem. Sed vide statum (i. e. ebrietatis),

    Plaut. Ps. 5, 2, 4.—Esp., in augury: fulmen status, a thunderbolt sent to one who is not expecting a sign, as a warning or suggestion, = fulmen monitorium:

    status est, ubi quietis nec agitantibus quidquam nec cogitantibus fulmen intervenit,

    Sen. Q. N. 2, 39, 2.—
    B.
    Of countries, communities, etc., the condition of society, or the state, the public order, public affairs.
    1.
    In gen.:

    Siciliam ita vexavit ac perdidit ut ea restitui in antiquum statum nullo modo possit,

    Cic. Verr. 1, 4, 12:

    nunc in eo statu civitas est ut omnes idem de re publicā sensuri esse videantur,

    id. Sest. 50, 106:

    omnem condicionem imperii tui statumque provinciae mihi demonstravit Tratorius,

    id. Fam. 12, 23, 1; so id. ib. 13, 68, 1:

    mihi rei publicae statum per te notum esse voluisti,

    id. ib. 3, 11, 4; so,

    status ipse nostrae civitatis,

    id. ib. 5, 16, 2:

    non erat desperandum fore aliquem tolerabilem statum civitatis,

    id. Phil. 13, 1, 2:

    sane bonum rei publicae genus, sed tamen inclinatum et quasi pronum ad perniciosissimum statum,

    id. Rep. 2, 26, 48:

    aliquo, si non bono, at saltem certo statu civitatis,

    id. Fam. 9, 8, 2:

    ex hoc qui sit status totius rei publicae videre potes,

    id. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15: ex eodem de toto statu rerum communium [p. 1756] cognosces, id. Fam. 1, 8, 1:

    tamen illa, quae requiris, suum statum tenent, nec melius, si tu adesses, tenerent,

    id. ib. 6, 1, 1:

    non illi nos de unius municipis fortunis arbitrantur, sed de totius municipii statu, dignitate, etc., sententias esse laturos,

    id. Clu. 69, 196:

    ego vitam omnium civium, statum orbis terrae... redemi,

    id. Sull. 11, 33:

    Ti. Gracchum mediocriter labefactantem statum rei publicae,

    id. Cat. 1, 1, 3:

    eo tum statu res erat ut longe principes haberentur Aedui,

    Caes. B. G. 6, 12, 9:

    cum hoc in statu res esset,

    Liv. 26, 5, 1; so id. 32, 11, 1:

    eam regiam servitutem (civitatis) collatam cum praesenti statu praeclaram libertatem visam,

    id. 41, 6, 9:

    statum quoque civitatis ea victoria firmavit ut jam inde res inter se contrahere auderent,

    i. e. commercial prosperity, id. 27, 51:

    ut deliberare de statu rerum suarum posset,

    id. 44, 31:

    ut taedio praesentium consules duo et status pristinus rerum in desiderium veniant,

    id. 3, 37, 3:

    jam Latio is status erat rerum ut neque bellum neque pacem pati possent,

    id. 8, 13, 2:

    qui se moverit ad sollicitandum statum civitatis,

    internal peace, id. 3, 20, 8:

    omni praesenti statu spem cuique novandi res suas blandiorem esse,

    more attractive than any condition of public affairs, id. 35, 17:

    tranquillitatis status,

    Val. Max. 7, 2, 1:

    in sollicito civitatis statu,

    Quint. 6, 1, 16:

    principes regesque et quocumque alio nomine sunt tutores status publici,

    guardians of public order, Sen. Clem. 1, 4, 3: curis omnium ad formandum publicum statum a tam sollemni munere aversis, Curt, 10, 10, 9; so,

    ad formandum rerum praesentium statum,

    Just. 9, 5, 1:

    populo jam praesenti statu laeto,

    Suet. Caes. 50:

    ad componendum Orientis statum,

    id. Calig. 1:

    deploravit temporum statum,

    id. Galb. 10:

    ad explorandum statum Galliarum,

    id. Caes. 24:

    delegatus pacandae Germaniae status,

    id. Tib. 16: et omnia habet rerum status iste mearum ( poet., = reipublicae meae), Ov. M. 7, 509.—
    2.
    Esp., of the political sentiments of the citizens:

    a Maronitis certiora de statu civitatium scituros,

    Liv. 39, 27:

    ad visendum statum regionis ejus,

    id. 42, 17, 1:

    suas quoque in eodem statu mansuras res esse,

    id. 42, 29, 9:

    cum hic status in Boeotiā esset,

    id. 42, 56, 8.—
    3.
    Of the constitution, institutions, form of government, etc.:

    Scipionem rogemus ut explicet quem existimet esse optimum statum civitatis,

    Cic. Rep. 1, 20, 33; 1, 21, 34; 1, 46, 70;

    1, 47, 71: ob hanc causam praestare nostrae civitatis statum ceteris civitatibus,

    id. ib. 2, 1, 2:

    itaque cum patres rerum potirentur, numquam constitisse statum civitatis,

    the form of the government had never been permanent, id. ib. 1, 32, 49:

    in hoc statu rei publicae (decemvirali), quem dixi non posse esse diuturnum,

    id. ib. 2, 37, 62:

    providete ne rei publicae status commutetur,

    id. Har. Resp. 27, 60:

    eademque oritur etiam ex illo saepe optimatium praeclaro statu,

    aristocratic form of government, id. Rep. 1, 44, 68:

    ut totum statum civitatis in hoc uno judicio positam esse putetis,

    id. Fl. 1, 3:

    ut rei publicae statum convulsuri viderentur,

    id. Pis. 2, 4:

    pro meā salute, pro vestrā auctoritate, pro statu civitatis nullum vitae discrimen vitandum umquam putavit,

    id. Red. in Sen. 8, 20:

    cum hoc coire ausus es, ut consularem dignitatem, ut rei publicae statum... addiceres?

    id. ib. 7, 16:

    omnia quae sunt in imperio et in statu civitatis ab iis defendi putantur,

    id. Mur. 11, 24:

    intelleges (te habere) nihil quod aut hoc aut aliquo rei publicae statu timeas,

    id. Fam. 6, 2, 3:

    quod ad statum Macedoniae pertinebat,

    Liv. 45, 32, 2:

    ex commutatione statūs publici,

    Vell. 2, 35, 4:

    haec oblivio concussum et labentem civitatis statum in pristinum habitum revocavit,

    Val. Max. 4, 1, ext. 4:

    Gracchi civitatis statum conati erant convellere,

    id. 6, 3, 1 fin.:

    Cicero ita legibus Sullae cohaerere statum civitatis affirmat ut his solutis stare ipsa non possit,

    Quint. 11, 1, 85:

    qui eloquentiā turbaverant civitatium status vel everterant,

    id. 2, 16, 4:

    id biduum quod de mutando reipublicae statu haesitatum erat,

    Suet. Claud. 11:

    nec dissimulasse unquam pristinum se reipublicae statum restituturum,

    id. ib. 1:

    conversus hieme ad ordinandum reipublicae statum, fastos correxit, etc.,

    id. Caes. 40:

    tu civitatem quis deceat status Curas,

    what institutions, Hor. C. 3, 29, 25.—Hence,
    4.
    Existence of the republic:

    quae lex ad imperium, ad majestatem, ad statum patriae, ad salutem omnium pertinet,

    Cic. Cael. 29, 70 (= eo, ut stet patria, the country's existence):

    si enim status erit aliquis civitatis, quicunque erit,

    id. Fam. 4, 14, 4: status enim rei publicae maxime judicatis rebus continetur, the existence of the republic depends on the decisions of the courts, i. e. their sacredness, id. Sull. 22, 63. —
    C.
    In nature, state, condition, etc.:

    incolumitatis ac salutis omnium causā videmus hunc statum esse hujus totius mundi atque naturae,

    Cic. Or. 3, 45, 178:

    ex alio alius status (i. e. mundi) excipere omnia debet,

    Lucr. 5, 829:

    ex alio terram status excipit alter,

    id. 5, 835:

    est etiam quoque pacatus status aëris ille,

    id. 3, 292:

    non expectato solis ortu, ex quo statum caeli notare gubernatores possent,

    Liv. 37, 12, 11:

    idem (mare) alio caeli statu recipit in se fretum,

    Curt. 6, 4, 19:

    incertus status caeli,

    Col. 11, 2:

    pluvius caeli status,

    id. 2, 10:

    mitior caeli status,

    Sen. Oedip. 1054.—
    D. 1.
    In gen.:

    atque hoc loquor de tribus his generibus rerum publicarum non perturbatis atque permixtis, sed suum statum tenentibus,

    preserving their essential features, Cic. Rep. 1, 28, 44.—Hence,
    2.
    Esp. in rhet. jurisp.
    (α).
    The answer to the action (acc. to Cic., because the defence: primum insistit in eo = the Gr. stasis):

    refutatio accusationis appellatur Latine status, in quo primum insistit quasi ad repugnandum congressa defensio,

    Cic. Top. 25, 93; so,

    statu (sic enim appellamus controversiarum genera),

    id. Tusc. 3, 33, 79:

    statum quidam dixerunt primam causarum conflictionem,

    Quint. 3, 6, 4; cf. Cic. Part. Or. 29, 102.—
    (β).
    The main question, the essential point:

    quod nos statum id quidam constitutionem vocant, alii quaestionem, alii quod ex quaestione appareat, Theodorus caput, ad quod referantur omnia,

    Quint. 3, 6, 2:

    non est status prima conflictio, sed quod ex primā conflictione nascitur, id est genus quaestionis,

    the kind, nature of the question, id. 3, 6, 5; cf. the whole chapter.—
    E.
    In gram., the mood of the verb, instead of modus, because it distinguishes the conceptions of the speaker:

    et tempora et status,

    tenses and moods, Quint. 9, 3, 11:

    fiunt soloecismi per modos, sive cui status eos dici placet,

    id. 1, 5, 41.
    For statu liber, v.
    statuliber.

    Lewis & Short latin dictionary > status

  • 19 synthesis

    synthĕsis, is, f., = sunthesis (a putting together).
    I.
    In medicine, a mixture, compound, Ser. Samm. 30, 578; 61, 1069. —
    II.
    A set or service of plate, Mart. 4, 46, 15; Stat. S. 4, 9, 44.—
    III.
    Lit., a set of wearing-apparel, suit of clothes, Dig. 34, 2, 39; Mart. 2, 46, 4.—
    B.
    Transf., a kind of loose, easy garment worn at table, a loose gown, dressing-gown, Mart. 5, 79, 2; 1, 1, 1 (Suet. Ner. 52: synthesina vestis); cf. Becker, Antiq. vol. 3, p. 124 sq.

    Lewis & Short latin dictionary > synthesis

  • 20 vestitus

    1.
    vestītus, a, um, Part. and P. a. of vestio.
    2.
    vestītus, ūs, m. [vestio], clothing, clothes, dress, apparel, raiment, attire, vesture.
    I.
    Lit.: hoc cum vestitu, Enn. ap. Non. p. 537, 28 (Trag. v. 373 Vahl.):

    immutabilis,

    Plaut. Ep. 4, 2, 8:

    muliebris,

    Cic. Att. 1, 13, 3; id. Rosc. Am. 49, 144:

    obsoletior,

    id. Agr. 2, 5, 13; id. Quint. 15, 49; Caes. B. G. 4, 1; 7, 88; Liv. 29, 17, 11:

    mutare vestitum = mutare vestem,

    to put on mourning garments, to put on mourning, Cic. Sest. 14, 32; id. Q. Fr. 2, 3, 1; id. Att. 3, 15, 5; cf.

    on the contrary: redire ad suum vestitum,

    to resume one's ordinary clothing, to lay off mourning, id. Sest. 14, 32: vestitu (dat.) nimio indulges, Ter. Ad. 1, 1, 38.—Abstr.:

    me saturum servire apud te sumptu et vestitu tuo,

    i. e. with the clothing that you give, Plaut. Capt. 2, 2, 72.—
    B.
    Transf., of inanim. things, covering, etc.:

    adde huc liquores perlucidos amnium, riparum vestitus viridissimos,

    Cic. N. D. 2, 39, 98:

    densissimi montium,

    id. ib. 2, 64, 161.—
    * II.
    Trop.:

    orationis,

    Cic. Brut. 95, 327.

    Lewis & Short latin dictionary > vestitus

См. также в других словарях:

  • apparel — ap‧par‧el [əˈpærəl] noun [uncountable] formal clothes: • The apparel industry continues to suffer as retailers report weak clothing sales. * * * apparel UK US /əˈpærəl/ noun [U] ► COMMERCE clothes: »The store specializes in …   Financial and business terms

  • Apparel — Ap*par el, n. [OE. apparel, apareil, OF. apareil, appareil, preparation, provision, furniture, OF. apareiller to match, prepare, F. appareiller; OF. a (L. ad) + pareil like, similar, fr. LL. pariculus, dim. of L. par equal. See {Pair}.] 1.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • apparel — vb *clothe, attire, dress, array, robe Analogous words: outfit, accouter, appoint, equip (see FURNISH) Antonyms: divest Contrasted words: *strip, bare, dismantle, denude apparel n *clothes, clothing, dress, attire, raiment …   New Dictionary of Synonyms

  • apparel — [ə per′əl, əpar′əl] n. [ME appareil < OFr apareil < VL * appariculum, equipment < * appariculare, to clothe < L apparare: see APPARATUS] 1. clothing; garments; attire 2. anything that clothes or adorns [the white apparel of winter] 3 …   English World dictionary

  • Apparel — Ap*par el, v. t. [imp. & p. p. {Appareled}, or {Apparelled}; p. pr. & vb. n. {Appareling}, or {Apparelling}.] [OF. apareiller.] 1. To make or get (something) ready; to prepare. [Obs.] Chaucer. [1913 Webster] 2. To furnish with apparatus; to… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • apparel — [n] clothing; covering accoutrement, array, attire, clothes, costume, drapery, dress, duds*, equipment, garb, garment, gear*, getup*, habiliment, habit, outfit, raiment, rig*, robe, suit, threads*, trapping, vestment; concepts 451,473 …   New thesaurus

  • apparel — ► NOUN formal ▪ clothing. ► VERB (apparelled, apparelling; US appareled, appareling) archaic ▪ clothe. ORIGIN Old French apareillier, from Latin ad to + par equal …   English terms dictionary

  • apparel — {{11}}apparel (n.) personal outfit or attire, early 14c., also ship s rigging, from O.Fr. apareil preparation, from apareillier (see APPAREL (Cf. apparel) (v.)). Earlier in same sense was apparelment (early 14c.). {{12}}apparel (v.) mid 13c., to… …   Etymology dictionary

  • apparel — ap|par|el [əˈpærəl] n [U] [Date: 1200 1300; : Old French; Origin: apareil preparation , from apareillier, from Latin apparare; APPARATUS] formal clothes ▪ She looked lovely, despite her strange apparel. ▪ men wearing protective apparel ▪ We sell… …   Dictionary of contemporary English

  • apparel — noun Apparel is used before these nouns: ↑retailer Apparel is used after these nouns: ↑motorcycle …   Collocations dictionary

  • apparel — n. wearing apparel * * * [ə pærəl] wearing apparel …   Combinatory dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»