-
1 κληρόω
κληρόω, loosen, durchs Loos bestimmen, wählen; οὓς ἐκλήρωσεν πάλος Eur. Ion 416; τινὰ ἐπί τι, zu Etwas, Her. 1, 94; κληροῠν οὕτω τῇ ϑείᾳ τύχῃ ἀπ οδιδόντα Plat. Legg. VI, 759 c; Folgde; ἐξ ἁπάντων τὰς ἀρχάς Isocr. 7, 22, Pol. 6, 20, 2. – Auch = durchs Loos zutheilen, ὔμμε δ' ἐκλάρωσεν πότμος Ζηνί Pind. Ol. 8, 15. – Häufig im med., sich zuloofen lassen, durchs Loos zugetheilt bekommen, Xen. Cyr. 1, 6, 19; für sich loofen, Plat. Legg. V, 741 b; vgl. Aesch. Spt. 55; bes. von dem, der sich zum Loosen um ein Amt stellt, ἱερωσύνην, um die Priesterwürde, Aesch. 1, 188; auch προεκρίϑην ἐν τοῖς εὐγενεστάτοις κληροῠσϑαι τῆς ἱεοωσύνης τῷ Ἡρακλεῖ, Dem. 57, 46; auch κληροῦσϑαι τῶν ἐννέα ἀρχόντων, an der Wahl der neun Archonten durchs Loos Theil nehmen, Lys. 24, 13; so ist auch zu fassen ὃς ἂν κληρούμενος λαγχάνῃ, Plat. Polit. 298 e, wer immer, wenn er sich zum Loosen gestellt hat, durchs Loos getroffen, erwählt wird. Aber κεκληρῶσϑαι γάρ φασι τὸν Πλούτωνα ἄρχειν τῶν ϑανόντων ist pass., er ist durch das Loos bestimmt worden, hat durchs Loos die Herrschaft über die Todten erlangt, Luc. de luct. 2, was sonst λαχεῖν heißt; vgl. Ammon. p. 86; ἐκληρώϑη δούλη, sie ward durchs Loos zur Sklavinn bestimmt, Eur. Hec. 102. – Bei Sp. ist κεκλήρωμαι geradezu »ich habe«, Ael. N. A. 5, 31. – Bei den K. S. = unter den Klerus bringen, zum Geistlichen machen. – Adi. verb. κληρωτός, durchs Loosbestimmt, gewählt, dem αἱρετός entggstzt, Plat. Legg. VI, 759 b; βασιλεῖς Polit. 291 a, öfter; ἀρχαί... ἐξ αἱρετῶν κληρωτοὺς ποιεῖν Arist. polit. 2, 6.
-
2 κλῆρος
κλῆρος, ὁ (vielleicht von κλάω, weil man in den ältesten Zeiten Scherben, Stückchen von Reisern oder Aehnliches zu Loosen brauchtej, – 1) das Loos, das Zeichen des Looses; ἐν δὲ κλήρους ἐβάλοντο· πάλλ' Ἀχιλεύς· ἐκ δὲ κλῆρος ϑόρε Νεστορίδαο Il. 23, 352, wo zugleich die gewöhnlichste Art der Bestimmung oder die Wahl durchs Loos beschrieben ist; vgl. 7, 175 οἱ δὲ κλῆρον ἐσημήναντο ἕκαστος, ἐν δ' ἔβαλον κυνέῃ, und 182. 189. 3, 316. 328 Od. 10, 206; ἐπὶ κλήρους ἐβάλοντο, sie warfen das Loos, 14, 209 (vgl. κλῆρον βάλλεσϑαι ὑπέρ τινος Plut. Luc. 27); κλήρῳ πεπαλάχϑαι 9, 331; κλήρῳ λαχεῖν Il. 24, 400; κλήροις ϑεοπροπέων Pind. P. 4, 191, durch Loose den Rathschluß der Götter erforschen; vgl. Eur. Phoen. 852 κλήρους δ' ἐμοὶ φύλασσε, οὓς ἔλαβον οἰωνίσματ' ὀρνίϑων μαϑών; Ion 908; Ἑλλάδα κλήρῳ λαχοῠσα Aesch. Pers. 123; κλῆρος ἐνϑάϑ' οὐκ ἐπάλλετο Soph. Ant. 392; ὅτ' αὐτοὺς οἱ τεταγμένοι βραβῆς κλήροις ἔπηλαν El. 700, als die Kampfrichter durchs Loos sie bestimmten, sie aufstellten; κλήρου κατὰ μοῖραν Eur. Rhes. 545; Her. 3, 83; διὰ τὴν τοῦ κλήρου τύχην Plat. Rep. X, 619 d; ὡς τὸ πολὺ ἀπὸ κλήρων αἱ ἀρχαὶ ἐν αὐτῇ γίγνονται Rep. VIII, 557 a, die Aemter werden durchs Loos, nach dem Loose zugetheilt; Hermes stand dem Loosen vor, Ar. Pax 364 u. Schol. – Das Loosen selbst, κλῆρον τίϑεσϑε Eur. I. A. 1198; κλ. καὶ χειροτονία Xen. rep. Ath. 1, 2; vgl. Plut. Timol. 31 Aem. P. 10. – Später heißen auch die Würfel, mit denen man wie durch das Loos über Zweifelhaftes entschied, κλῆροι. – 2) das Verloos'te, durch das Loos Zugetheilte oder Zugefallene, der Antheil, bes. der Antheil am Erbe, die Erbschaft, u. vorzugsweise ein vererbtes Grundstück, Erbgut; καὶ οἶκος καὶ κλῆρος ἀκήρατος Il. 15, 497, vgl. Od. 14, 62; Hes. O. 37. 339, Ländereien, bebau'te Felder, φϑείρων τῶν Συρίων τοὺς κλήρους Her. 1, 76, vgl. 9, 94; κατὰ κλῆρον Ἰόνιον Aesch. Pers. 866; πόλιν πατρὸς ὄψεσϑε, κλήρους δ' ἐμβατεύσετε χϑονός Eur. Heracl. 876; ἐχέτω τὴν ϑυγατέρα καὶ τὸν κλῆρον τοῦ τελευτήσαντος Plat. Legg. XII, 924 e, öfter, wie bei den Rednern; bes. Reden des Isaeus ὑπὲρ τοῦ κλήρου τινός, über die Erbschaft; κατέφαγε δὴ τὸν κλῆρον Hipponax bei Ath. VII, 304 b; – πόληες, αἳ κλήρους ἐστήσαντο, die sich ansiedelten, Callim. Del. 281. – 3) ein den Bienenstöcken schädliches Insekt, Arist. H. A. 8, 27. 9, 40. – 4) bei den K. S. der Klerus, die Geistlichkeit.
-
3 δυς-κληρέω
δυς-κληρέω, unglücklich loosen, z. B. beim Loosen um ein Amt es nicht erhalten, Ggstz λαχεῖν, Plat. Legg. III, 690 c; übh. = unglücklich sein, Sp.
-
4 πάλλω
πάλλω (verwandt mit βάλλ), aor. ἔπηλα, ep. auch aor. II. πεπαλών (s. ἀναπάλλω), u. in syncopirter Form πάλτο, Il. 15, 645 (vgl. die compp. u. ἐπᾶλτο unter ἐφάλλομαι); – 1) schwingen; Hom. bes. von Waffen, δοῦρε Il. 3, 19, ἔγχος, αἰχμήν u. ä.; σάκος Hes. Sc. 321; λίϑον, schleudern, Il. 5, 304; ἄκοντα, Pind. N. 3, 43; δόρυ, λόγχην, Eur. Rhes. 374 I. T. 824 u. oft; übh. leicht und schnell mit den Händen bewegen, so von Hektor, der seinen Sohn emporhebt, πῆλε χερσίν, Il. 6, 474; νὺξ ὄχημ' ἔπαλλεν, Eur. Ion 1151; κεραυνόν, Ar. Av. 1714; Plat. Crat. 407 a erkl. τὸ αὑτὸν ἤ τι ἄλλο μετεωρίζειν πάλλειν τε καὶ πάλλεσϑαι καλοῦμεν. – Med. sich schwingen, sich lebhaft, schnell bewegen; ἐν ἄντυγι πάλτο, Il. 15, 645, er prallte heftig an den Rand an; στήϑεσι πάλλεται ἦτορ ἀνὰ στόμα, das Herz schlägt oder springt vor Furcht, 22, 452; παλλομένη κραδίην, ib. 461; bes. vor Furcht, δείματι πάλλεσϑαι, H. h. Cer. 294, wie or. Her. 7, 140; χλωρῷ δείματι ϑυμὸν πάλλοντο, sie wurden geschüttelt, bebten vor Furcht, Aesch. Suppl. 562, vgl. 766; πέπαλται δ' αὖτέ μοι φίλον κέαρ, Ch. 404, vgl. 517; γόνυ πάλλεται γερόντων, schlottert, Ar. Ran. 345; χαρὰν φλεγμονῆς δίκην παλλομένην, Plat. Ax. 368 c; Sp., μόλις ἐπαύετο παλλόμενος καὶ τρέμων ἐπὶ πολλῶν ἀγώνων, Plut. Cic. 35. – Vom Zappeln der Fische, Her. 1, 141; mit ἀσπαίρω verbunden, 9, 120. – In besonderer Vrbdg κλήρους πάλλειν ἐν κυνέῃ, die Loose im Helme schütteln, bis daß eins herausfliegt, dessen Besitzer dann das Loos trifft, Il. 3, 316 Od. 10, 206; u. so allein πάλλειν, die Loose schwingen, loofen, Il. 3, 324. 7, 181. 23, 353; κλήροις ἔπηλαν αὐτούς, sie ordneten sie nach den geschwungenen Loosen, Soph. El. 710. – Med. od. pass., ἔλαχον πολιὴν ἅλα παλλομένων, Il. 15, 191, als geloos't ward, wo man am einfachsten κλήρων ergänzt, als die Loose geschüttelt wurden; vgl. Her. 3, 128. – 2) intr. πάλλω, wie das med. schwingen, sich heftig bewegen, zittern, beben; ἵν' ὁ φίλαυλος πάλλε δελφίς, Eur. El. 435; von Pferden, 477; von Tanzenden, Ar. Lys. 1304; vgl. Soph. O. R. 153.
-
5 καυνιάζω
(καυνιάζω, loosen), s. διακαυνιάζω.
-
6 κληρωτικός
κληρωτικός, zum Loosen, Wählen durchs Loos gehörig, Sp.
-
7 κλήρωσις
κλήρωσις, ἡ, das Loosen, Wählen durchs Loos; πικρὰν κλήρωσιν αἵρεσίν τέ μοι βίου καϑίστης Eur. Andr. 384, wie Plat. Phaedr. 249 b; κληρώσεις δικαστηρίων Plat. Legg. XII, 956 d; so auch A.; auch Sp., wie D. Cass. 41, 7.
-
8 κάλπις
κάλπις, ιδος, ἡ, Krug, – a) Gefäß zum Wasserschöpfen, Wasserkrug; Od. 7, 20, κάλπιν; H. h. Cer. 107; Pind. Ol. 6, 40, ἀργυρέαν κάλπιδα; κάλπισί τ' ἐκ ποταμῶν δρόσον ἄρατε Ar. Ran. 1340. – Salbengefäß, Antiph. Ath. XII, 553 d Pol. 31, 3, 17. – b) Aschenkrug, Urne, Plut. Demetr. 53; κάλπιν ὑπὸ χϑόνα ϑέσϑαι Mel. 16 (XII, 74); ξυνή Theaet. 4 ( Plan. 221); κοίλη, βαιή, ἐλαφρή, Nicarch. 8 Thall. Mil. 5 M. Arg. 30 (IX, 330. VII, 373. 384), in letzterer Stelle Urne zum Loosen, wie Schol. Ar. Vesp. 320 κάλπεις nennt, ἔνϑ α τὰς ψήφους καϑίεσαν οἱ δικάζοντες, vgl. Luc. Hermot. 40. – Bei Ath. XI, 468 f wird aus Philemon ein besonderes Trinkgeschirr καλπίς erwähnt.
-
9 δύς-κληρος
δύς-κληρος, unglücklich im Loosen, B. A. 34.
-
10 λαχμός [2]
-
11 λάχησις
λάχησις, ἡ, das Loosen, Schol. Lycophr. 1141.
-
12 λῆξις [2]
λῆξις, ἡ (λαγχάνω), das Loosen, Plat. Legg. V, 747 e; App. B. C. 4, 53; bes. – a) das Erhalten durch das Loos, ἀρχῆς, Plat. Legg. VI, 765 d. – b) das durchs Loos Zugefallene, der Antheil, μίαν ἄμ φω λῆξιν εἰλήχατον Plat. Critia. 109 c, Folgde; bes. Erbtheil, Erbschaft, κλήρου λῆξιν λαχεῖν, Is. 3, 60 u. öfter; Poll. 8, 104. – c) δίκης, das Anhängigmachen einer Klage (vgl. λαγχάνειν), δικῶν, Is. 11, 10; Dem. 23, 23; Plat. Rep. IV, 425 d u. öfter; λήξεων δὲ περὶ δικῶν καὶ προςκλήσεων Legg. VIII, 846 b.
-
13 ἀπο-κληρόω
ἀπο-κληρόω, 1) durchs Loos wählen, βουλήν Thuc. 8, 70 Andoc. 1, 82; σιτοφύλακας Lys. 22, 16; Plat. Legg. VI, 763 e; Folgde. Pass., durchs Loos erwählt werden, Dem. 25. 27; τοῠτό σοι ἀποκεκλήρωται, das ist dir beschieden, Luc. Merc. cond. 32; auch = vertheilen, τινί τι Hel. – 2) vom Loosen ausschließen, Arist. Polit. 4, 14.
-
14 ἐν-δέξιος
ἐν-δέξιος, α, ον, zur rechten Seite; ἐνδ. σῷ ποδὶ παρασπιστὴς γεγώς Eur. Cycl. 6; ἐνδέξια σήματα, Zeichen zur Rechten, d. i. glückbedeutende, Il. 9, 236, wie τέρας Callim. Iup. 69; auch = gewandt, geschickt, ἔργα H. h. Hero. 454. Gew. ἐνδέξια, adv., – a) zur rechten Seite, τίς ἐφέστηκ' ἐνδέξια πλευροῖς Eur. Hipp. 1360. – b) rechts hin, rechts herum, welche Richtung man bei Opfern u. anderen Versammlungen als die Glück bringende stets beobachtete; ϑεοῖς ἐνδέξια πᾶσιν ᾠνοχόει, von der rechten Seite, immer dem nächsten rechts Sitzenden, Il. 1, 597; δεῖξ' ἐνδ. πᾶσιν, bei Loosen, 7, 184; βῆ δ' ἴμεν αἰτήσων ἐνδ. φῶτα ἕκαστον, vom Odysseus, der bettelnd herumgeht, Od. 17, 365. Bei Hegesipp. 7 (VII, 545), τὴν ἐπὶ πυρκαϊῆς ἐνδέξιά φασι κέλευϑον Ἑρμῆν τοὺς ἀγαϑοὺς ἄγειν, der rechts abgehende u. darum glückliche Weg.
-
15 προλαγχάνω
См. также в других словарях:
loosen — ► VERB 1) make or become loose. 2) (loosen up) warm up in preparation for an activity. ● loosen someone s tongue Cf. ↑loosen someone s tongue DERIVATIVES loosener noun … English terms dictionary
Loosen — Loos en (l[=oo]s n), v. t. [imp. & p. p. {Loosened} (l[=oo]s nd); p. pr. & vb. n. {Loosening}.] [See {Loose}, v. t.] 1. To make loose; to free from tightness, tension, firmness, or fixedness; to make less dense or compact; as, to loosen a string … The Collaborative International Dictionary of English
loosen up — (someone) to behave in a relaxed, informal way. Slowly she began to loosen up and, by the second semester, she was making friends with her classmates. The question was supposed to loosen people up and chase away their anxieties … New idioms dictionary
loosen — [lo͞os′ən] vt., vi. to make or become loose or looser; specif., a) to free from confinement or restraint; unbind, unfasten, etc. b) to make less taut, less compact, etc. ☆ loosen up Informal 1. to talk freely 2. to give money generously 3. to… … English World dictionary
Loosen — Loos en, v. i. To become loose; to become less tight, firm, or compact. S. Sharp. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
loosen — index disencumber, disentangle, disenthrall, dissociate, ease, extricate, give (yield), remit ( … Law dictionary
Loosen — Forme génitive du néerlandais Loos, surnom désignant une personne rusée. Loos est aussi en allemand un hypocoristique de Ludwig (= Louis). Enfin, c est parfois un toponyme avec le sens de prairie marécageuse (germanique lauth) … Noms de famille
loosen — (v.) late 14c., losnen, later lousen (early 15c.), from LOOSE (Cf. loose) (v.) + EN (Cf. en) (1). Related: Loosened; loosening … Etymology dictionary
loosen — loos|en [ˈlu:sən] v 1.) [I and T] to make something less tight or less firmly fastened, or to become less tight or less firmly fastened ≠ ↑tighten ▪ You ll need a spanner to loosen that bolt. ▪ The screws have loosened. ▪ Harry loosened his tie.… … Dictionary of contemporary English
loosen — [[t]lu͟ːs(ə)n[/t]] loosens, loosening, loosened 1) VERB If someone loosens restrictions or laws, for example, they make them less strict or severe. [V n] Many business groups have been pressing the Federal Reserve to loosen interest rates... [V… … English dictionary
loosen — UK [ˈluːs(ə)n] / US [ˈlus(ə)n] verb Word forms loosen : present tense I/you/we/they loosen he/she/it loosens present participle loosening past tense loosened past participle loosened 1) [intransitive/transitive] to become or make something less… … English dictionary