-
1 ωμότητι
-
2 ὠμότητι
-
3 προ-άγω
προ-άγω (s. ἄγω), vor-, hervorführen, fortführen, vorbringen; δάκρυα προῆγεν, Eur. I. A. 1550; τὸν νεκρὸν εἰς τὸ φανερόν, Plat. Legg. XII, 960 a; τοὺς γηγενεῖς ὁπλίσαντες προάγωμεν, Rep. III, 415 d; εἰς τὸ πρόσϑεν, Polit. 262 c; προάγει αὐτὸν ὁ χρόνος, Xen. Cyr. 1, 4, 4, d. i. er wird älter; bes. ein Heer weiterführen, An. 4, 6, 21; weiter hinausrücken, τὴν αἱμασιάν, Dem. 55, 27; – antreiben, bewegen zu Etwas, μὴ δόλῳ αὐτοὺς προάγοιεν, Her. 9, 90; ἐς γέλωτα προαγαγεῖν τινα, 2, 121, 4, v. l. προαγαγέσϑαι; τινὰ ἐπ' ἀρετήν, Xen. Mem. 1, 4, 1. Auch in schlimmem Sinne, verführen, verleiten, ϑυμὸν ἐς ἀμπλακίην, Theogn. 386; προαγαγεῖν βουληϑεὶς αὐτοὺς περὶ τῶν ἀρχαίων εἰς λόγους, Plat. Tim. 22 a, vgl. Legg. II, 666 c; so oft Dem., οὐ δὴ ποιήσω τοιοῠτον οὐδὲν οὐδὲ προαχϑήσομαι, 18, 269; so ist auch προαξόμεϑα passiv. gebraucht, 5, 14; π ροήγαγον ὑμᾶς ἄξια τῶν προγόνων φρονεῖν, 206. πρὸς ὅσης κακίας ὑπερβολὴν ὁ νόμος ὑμᾶς προάγει, 20, 36; ἐς ὀργήν, ἔλεον, Arist. rhet. 1, 1; ταῠτα προήχϑην εἰπεὶν, Pol. 5, 33, 8 u. öfter, ich ließ mich bewegen, verleiten, dieses zu sagen. – Eben so im med., ἐς τοῠτό σφεα προηγάγοντο, bis zu dieser hohen Stufe befördern, Her. 7, 50, 2. ἐς γέλωτα προαγαγέσϑαι τινά, Einen rum Lachen bringen, 2, 121, 4, εἰς εὐπορίαν, Isocr. 4, 37; εἰς αἰσχύνην καὶ ἀδοξίαν προῆχε τὴν πόλιν, Dem. 25, 8, zu Ehren bringen, befördern; Pol. 12, 13, 6. 15, 21, 4 u. öfter. Bis wohin treiben, τὸ πρᾶγμα εἰς τοῦτο προῆκτο, Dem. 37, 13; vgl. Thuc. 1, 144. 6, 18. – Auch = Kinder erziehen, εἰ γὰρ οὕτω τοὺς ἑαυτοῦ προῆκται παῖδας, Dem. 54, 23. – Auch sc. ἑαυτόν, scheinbar intrans., vor-, vorwärts-, weitergehen, πρόαγε δή, Plat. Phaedr. 227 c, σοῦ προάγοντος ἐγὼ ἐφεσπόμην, Phaed. 90 a, u. öfter; so will auch Schweigh. bei Her. 9, 92 τὸ ἔργον προῆγε statt προςῆγε lesen; ἐκ τοῦ βουλευτηρίου προῆγον ἐπὶ τὴν ϑάλασσαν, Pol. 14, 10, 1, u. öfter, bes. von Feldherren, sc. τὸ στράτευμα, das Heer vorführen, vorrücken; ähnlich ἐπὶ πολὺ προάγει τῇ τε βίᾳ καὶ τῇ ὠμότητι, Dem. 18, 181; Sp., wie S. Emp.
-
4 δια-φέρω
δια-φέρω (s. φέρω), 1) durchtragen; a) hinüberbringen, ἰσϑμὸν ναῠς Thuc. 8, 8, wofür hernach διακομίζω steht; κηρύγματα Eur. Suppl. 398; ἀγγελίας Luc. D. D. 24, 1; vgl. Xen. Oec. 9, 8; τὸ ἤλεκτρον εἰς τοὺς Ἕλληνας Arist. mirab. 115; γλῶσσαν, die Zunge zum Sprechen bringen (daß die Rede über die Zunge geht), Soph. Tr. 323; übersetzen, zu Schiffe, τινὰ εἰς Σικελίαν App. C. 4. 48. – b) bis an's Ende hinbringen, τὸν αἰῶνα, βίον, Her. 1, 74. 3, 40; Eur. Hel. 10; νύκτα, Rhes. 600; Hippocr. u. Sp., wie Plut. Alex. 52; wohin auch διοίσει ἄπαις, er wird kinderlos bleiben, Eur. Rhes. 982, u. διοίσεται Soph. Ai. 511 gehört. – c) von der Leibesfrucht, austragen, γαστρὸς ὄγκον Eur. Ion 15; Xen. Mem. 2, 2, 5. Auch – d) ertragen, Soph. O. R. 321 ῥᾷστα τοὐμόν; so πότμον δάκρυσι Eur. Hipp. 1143; χαλεπῶς τι Hdn. 2, 5, 15; τὴν φυγήν Plut. Dem. et Cic. 4. Also = φέρειν, wie ψῆφον διαφέρειν, Her. 4, 138; Eur. Or. 49; Dem. 25, 83, wobei an mehrere, verschiedene Stimmen Abgebende zu denken; vgl. ἀναγκάσαντες τὸν δῆμον ψῆφον φανερὰν διενεγκεῖν, für u. wider, Thuc. 4, 74; – σκῆπτρα, das Scepter fortwährend führen, d. i. König sein, Eur. I. A. 1195. – 2) auseinandertragen; ἕκαστα εἰς τὰς χώρας τὰς προςηκούσας, jedes an seine Stelle, Xen. oec. 9, 8; zerstreuen, διαφερόμενοι σποράδες Plut. Thes 24; διαφέρεται τὸ φορεῖον δεῦρο κἀκεῖσε Galb. 26, u. a. Sp. – Uebertr., ἄτα διαφέρει αἴτιον Aesch. Ch. 62, Schol. διασπαράσσει; vgl. ἄνω καὶ κάτω διαφέρειν, Eur. Bacch. 753; αὐλούς Pol. 30, 13, 8. S. auch διαφορέω. Dah. διαφέρειν τινά, Jemandes Ruhm überall hin verbreiten, Pind. P. 11, 60; διενεγκοῦσαι διὰ πρεσβειῶν τὸ μὲν ἐνταυϑί, τὸ δὲ ἐκεῖσε Ar. Lys. 570; ἡ φήμη διηνέχϑη Plut. conv. sept. sap. 20; – τὰς κόρας, die Augen hier u. dahin werfen, Eur. Bacch. 1085; Or. 1262; τινὰ λόγοις, zerstreuen, erheitern, Eur.; – πόλεμον, heißt theils: den Krieg ganz zu Ende führen, theils; in die Länge ziehen, Her. 1, 25. 74; Thuc. 1, 11. 6, 54. 8, 75; ἐράνους, Beiträge bezahlen, od. Schuldscheine einlösen, Lycurg. 22, Ggstz εἰςφέρειν. – 3) διαφέρει, es trägt aus, macht einen Unterschied; οὐδὲν διαφέρει, macht keinen Unterschied, ist einerlei; Xen. Cyr. 2, 3, 4; sequ. εἰ, Ael. V. H. 7, 14; πολὺ δ., es macht einen großen Unterschied, z. B. ἀλέξασϑαι ἢ μάχεσϑαι Xen. An. 3, 4, 33. – Oft mit dat. der Person, τί δ' ὑμῖν διαφέρει; was verschlägt es euch? liegt euch daran? Dem. 4, 11, u. öfter; οὐδέ τί οἱ διέφερε πληγέντι ἀποϑανέειν Her. 1, 85; ἰδίᾳ τι αὐτῷ διέφερε, es war sein Privatinteresse, Thuc. 3, 42; δοκῶ, τοῖς ϑανοῦσι βραχὺ διαφέρειν, εἰ, es liege ihnen wenig daran, ob, Eur. Tr. 1248; – dah. τὰ διαφέροντα πράγματα, worauf es ankommt, Plut. Caes. 65; vgl. Pol. 31, 13. Und mit gen. der Sache, εἰ μηδὲν διέφερε τῆςδε τῆς πόλεως ἐμοί Antiph. 5, 13. – Dah. wird διαφέρον bei Antiphan. durch συμφέρον erkl., B. A. 89. – 4) Aehnl. person.: verschieden sein, sich unterscheiden; πολὺ διαφέρουσιν οἱ όρύττοντες καὶ οἱ μὴ ὀρύττοντες Xen. Oec. 20, 19; οἷς διαφέρει τὰ τοῠ ἐρῶντος ἢ τὰ μή Plat. Phaedr. 228 d; gew. τινός, von Jem. od. etwas, z. B. τῶν κακῶν Eur. Or. 251; Xen. Cyr. 8, 2, 21 u. sonst; die Sache, worin man sich unterscheidet, steht im dat., der Grad des Unterschieds wird durch den acc. angegeben,;. B. οὐδέν τινος δ., Ar. Vesp. 20; Plat. Apolog. 35 b; τινί τινος. 35 a u. Folgde, z. B. τίνι διαφέρει τὰ ἄῤῥενα τῶν ϑηλειῶν, Arist. part. anim. 4, 8; Ath. III, 115 b; τί διαφέρει μανίας ἀμαϑία Xen. Mem. 1, 2, 50; ὅπως ἀλεκτρυόνος μηδὲν διοίσεις τοὺς τρόπους Cratin. Ath. IX, 373 e, u. a. com.; οὐδὲν τοὶς ἄλλοις τῶν ζώων, im Uebrigen gar nicht von den Thieren sich unterscheiden, Isocr. 3, 5; τὸ πᾶν διαφέρει ἐν παντὶ ἔργῳ προϑυμία ἀϑυμίας, unterscheidet sich ganz u. gar, Xen. Cyr. 1, 6, 13; vgl. 4, 3, 8; so διαφέρει ὅλον που καὶ τὸ πᾶν Plat. Legg. 944 b; Alc. I, 109 b, womit Rep. V, 469 c VII, 527 c zu vgl., ὅλῳ καὶ παντί, in jeder Beziehung u. im Ganzen; τοσοῦτον διαφέρει ὅσον Xen. Oec. 20, 20, u. öfter; aber auch ὅσῳ διαφέρει σῦκα καρδάμων, Henioch. Ath. IX, 408 a. Also τίνι διαφέρουσι heißt eigtl. worin, u. τί δ. wie sehr? vgl. die Beispiele bei Lob. zu Phryn. 394, obgleich der Unterschied später nicht so beobachtet wird, u. Phryn. τίνι δ. ganz verwirft. Man sagte auch: δ. Ἀϑηναίων εἰς ἀρετήν, in Beziehung auf, Plat. Apol. 35 b; εἰς τὸ πείϑειν Isocr. 5, 25; εἰς τὸ ἄρχειν Xen. Cyr. 1, 1, 6; u. wie im Deutschen, ὁ συκοφάντης καὶ ὁ σύμβολος ἐν τούτῳ πλεῖστον διαφέρουσιν Dem. 18, 189; vgl. Isocr. 3, 22; mit dem inf., δ. ἰδεῖν, von Ansehen, Plat. Rep. VI, 495 e. Eigenthümlich, νῦν οὐδὲν διαφέρει τὰ ἀργυρεῖα ἢ ἃ οἱ πρόγονοι ὄντα ἐμνημόνευον Xen. Vect. 4, 25; μόνῃ τῇ μορφῇ μὴ οὐχὶ πρόβατα εἶναι διαφέροντες Luc. Alex. 15. – Oft geradezu = sich auszeichnen: ἀνὴρ πρὸς δικαιοσύνην διαφέρων Aesch. 1, 181; auch κατά τι, Xen. Lac. 1, 10 u. Sp.; ἐπί τινι, Isocr. 10, 12; Xen. Mem. 4, 2, 1; ἑτέρων τὴν ὄψιν Aesch. 1, 75; Luc. D. Mort. 12, 1; Thuc. 3, 37 vrbdt χρῆν Μυτιληναίους καὶ πάλαι μηδὲν διαφέροντας τῶν ἄλλων ὑφ' ἡμῶν τετιμῆσϑαι, also = διαφερόντως, vor den Andern. – Διαφέρειν τινὰ ὠμότητι, übertreffen, Pol. 1, 88, 7; vgl. D. Sic. 2, 5. 11, 67. – 5) Pass. (verschieden gemacht werden), sich entzweien, uneins werden: H. h. Merc. 255; sich streiten, περί τινος, Her. 1, 173; ἀλλήλοις Plat. Euthyph. 5 a; ἑαυτῷ, mit sich im Widerspruch sein, Antiph. 5, 50; μηδὲν διαφέρου περὶ τούτου Ar. Lys. 1172; διενεχϑῆναι, aus Amphis B. A. 89 durch μάχεσϑαι erkl.; ἔν τινι, Xen. Oec. 17, 4; ἀμφί τινος, An. 4, 5, 17; πρὸς ἀλλήλους, Lys. 18, 17; Is. 5, 1; Dem. 40, 47 u. Folgde; dah. τὸ διαφέρον, die Ursache des Streites, der Streitpunkt, Thuc. 1, 70; Pol. u. Sp. – Bei Dem. 9, 8 ist οὐ διαφέρομαι – φάσκειν ich habe nichts dagegen, wie ἐμοὶ οὐ διαφέρει. – Bei Teleclid. wird διενεγκεῖν durch προςπαλαίειν erkl., B. A. 91.
-
5 ὠμότης
ὠμότης, ητος, ἡ, 1) Rohheit, der Zustand, die Beschaffenheit eines rohen, ungekochten Körpers, einer unreifen Frucht, Arist. meteor. 4, 3, einer unverdau'ten Speise, dah. Härte, Unreife, Unverdaulichkeit, – 2) übertr., rohes, ungebildetes Wesen, Grausamkeit; οἴκτῳ ἀφῆκεν ὠμότητα Eur. Ion 47; Xen. Cyr. 4, 5,19; εἰς τοῦτο ὠμότητος καϑιστάναι τινά Isocr. 4, 112; ἐπ' ὠμότητι καὶ πονηρίᾳ οἱ Θηβαῖοι μεῖζον φρονοῦσιν Dem. Lpt. 109; Ggstz von φιλανϑρωπία öfters; Sp.
-
6 προάγω
Aπροῆχα D.19.18
, 25.8, Paus.3.11.10 :—[voice] Med., v. infr.: [tense] pf. [voice] Pass. in med. sense, v. infr. 1.7 :— lead forward or onward,μιν ἐς τὰ οἰκία Hdt.3.148
, etc.; escort on their way, Id.8.132;τοὺς πεζοὺς οὐ πολλὴν ὁδόν X.Cyr.3.3.23
:—[voice] Pass., to be led on, .2 carry on,αἱμασιάν D.55.27
; produce, Plot.3.7.6 :—[voice] Pass., [τάξις] εἰς ὀξὺ προηγμένη brought to a point, Arr.Tact.16.8.b bring on in age, etc.,προῆγεν αὐτὸν ὁ χρόνος εἰς ὥραν X.Cyr.1.4.4
:—[voice] Pass., ἐπὶ πλείω προῆκται τῆς κατ' ἰητρικὴν ἐπιμελείας belong to more advanced medical study, Hp.Medic.13.3 bring forward, νεκρόν εἰς τὸ φανερόν, τι εἰς τὸ πρόσθεν, Pl.Lg. 960a, Plt. 262c;τὴν φύσιν εἰς φῶς πᾶσιν Id.Ep. 341d
;βουλὴν ἀπόρρητον εἰς φῶς ἡλίου Plu.2.552d
; οἱ προαγαγόντες εἰς φῶς, = οἱ γονεῖς, Poll.3.8, cf. Hld.7.23; call up an apparition, Thessal. in Cat.Cod.Astr.8(3).137.b bring before a tribunal, SIG 826G 22 (ii B.C., [voice] Pass.);π. δάνειον POxy.1562.14
(iii A.D.).4 lead on, induce, persuade,δόλῳτινὰς π. Hdt.9.90
;ὡς ἡχρεία προάγει Th.3.59
: with inf. added, κινδυνεύειν τινὰ π. ib.45; : with Preps.,π. θυμὸν ἐς ἀμπλακίην Thgn. 386
(nisi leg. παράγει); τινὰς ἐς λόγους Pl.Ti. 22a
;εἰς μῖσος X.HG 3.5.2
; τὰς συγγενείας εἰς ἔχθραν, εἰς ἄνοιαν τὴν πόλιν, Isoc.4.174, 8.121;εἰς ὀργὴν ἢ φθόνον ἢ ἔλεον Arist.Rh. 1354a25
; εἰς γέλωτα ib. 1415a37; τινὰ ἐπ' ἀρετήν, opp. προτρέψασθαι, X.Mem.1.4.1;πάντας ἐκ.. πολέμων ἐπὶ τὴν ὁμόνοιαν Isoc.5.141
;πρὸς.. κακίας ὑπερβολήν D. 20.36
;ἐμαυτὸν εἰς ἀπέχθειαν Id.23.1
:—[voice] Med., ἐς γέλωτα προαγαγέσθαι τινά move one to laughter, Hdt.2.121.δ'; τὴν ὑγρότητα αὐτῶν τοῦ ἤθους εἰς ἔλεον Lycurg.33
;προαξόμεθ'.. εἰς ἀνάγκην D.5.14
: c.inf.,τοῦτο πολεμίους προάγεται ἁμαρτάνειν X.Eq.Mag.5.15
, cf. Aeschin.3.117, Arist.Pol. 1270b2:—freq. in [voice] Pass.,προαχθέντας εἰς φιλοποσίαν X. Mem.1.2.22
;εἰς τοῦτ' ὀργῆς προήχθησαν ὥστε.. Isoc.20.8
: c. inf., , cf. 18.269, Arist.Ph. 194a31;προάγεται λαλεῖν Men.164
;πολλὰ προηγμένον πρᾶξαι D.5.23
, etc.5 carry forward, advance, π. τὴν πόλιν lead it on to power, Th.6.18, D.19.18; π. αὐτὴν (sc. τὴν ἀρχὴν)ἐς τόδε Th.1.75
, cf. Arist. Pol. 1274a10;λόγοισι προάγει.., ἔργοισι δ' οὐδὲ κινεῖ Cratin.300
; οὕτω μέχρι πόρρω προήγαγον [τὴν ἔχθραν] carried it so far, D.18.163;π. [τὰ πράγματα] ἐπὶ τὸ βέλτιον Id.Prooem.38
, etc.; τὴν πραγματείαν π. εἰς τὸ πρόσθεν promote the study, Aristox.Fr.Hist.81; [ τὰ μαθήματα] Arist.Metaph. 985b24;τὰς τέχνας Id.SE 183b29
, cf. Po. 1449a13; π. καὶ διαρθρῶσαι τὰ καλῶς ἔχοντα τῇ περιγραφῇ carry on and complete.., Id.EN 1098a22, cf. Pol. 1282b35:—[voice] Med.,ἐς τοῦτο [τὰ Περσέων πρήγματα] προηγάγοντο Hdt.7.50
:—[voice] Pass., increase, become rife, D.19.266.b of persons, promote or prefer to honour, , cf. Plb.12.13.6, etc.; τινὰς εἰς δόξαν, ἐφ' ἡγεμονίας, Plu.Them.7, Galb.20, etc.;ἐπὶ μέγα προαχθῆναι Luc.Alex.55
.c prefer in the way of choice, esp. in [voice] Pass.,αἱ προηγμέναι φυλαί J.AJ4.8.44
: προηγμένος distinguished, outstanding,ὥρα Philostr.
Jun.Im.Praef.6 in Stoic Philos., of things neither good nor bad but promoted or advanced above the zero point of indifference,προηγμένον.. ὃ ἀδιάφορον <ὂν> ἐκλεγόμεθα Zeno Stoic.1.48
, cf. Aristo ib.83, Chrysipp.ib.3.28, etc.; cf. ἀποπροάγω.7 in [tense] pf. [voice] Pass. with med. sense, οὕτω προῆκται τοὺς παῖδας ὥστε.. has had them brought up in such a way that.., D.54.23: also in pass. sense,ἐπιεικῶς τοῖς ἔθεσι προηγμένοι Arist. EN 1180a8
.8 pronounce a discourse,κατὰ θεωρίαν π. πάντα Philostr.VS2.9.3
; αἱ κατὰ σχῆμα προηγμέναι τῶν ὑποθέσεων ib.2.4.2.II intr., lead the way, go before, ;σοῦ προάγοντος ἐγὼ ἐφεσπόμην Id.Phd. 90b
, cf. X.An.6.5.6, etc.: with acc. added, προῆγε πολὺ πάντας dub. in J.BJ6.1.6 (leg. πάντων): of a commander, lead an advance, push forward, Plb.2.65.1,3.35.1, etc.2 metaph., ὁ προάγων λόγος the preceding discourse, Pl.Lg. 719a;αἱ π. γραφαί J.AJ19.6.2
;ὁ π. μήν PSI5.450.59
(ii A.D.).3 go on, advance, ἐπὶ πολὺ προάγει τῇ τε βίᾳ καὶ τῇ ὠμότητι Decr. ap. D.18.181;ἐκ τῶν ἀσαφεστ έρων ἐπὶ τὰ σαφέστερα Arist.Ph. 184a19
;πόρρω π. ὕβρεως Clearch.6
( τὸ ἔργον προῆγε ([etym.] ν) is v.l. for προσῆγε in Hdt.9.92);πᾶς ὁ προάγων καὶ μὴ μένων ἐν τῇ διδαχῇ 2 Ep.Jo.9
: of Time,τῆς ἡμέρας ἤδη προαγούσης Plb.18.8.1
; reach, attain to,εἰς τὰς ὀκτὼ μυριάδας Phld.Ind.Sto. 32
. -
7 προσυπερβάλλω
II exceed, transgress,τοὺς ἐπιεικείας ὅρους Ph.2.393
(s.v.l.): abs., go beyond what is right or necessary, Id.1.276, 2.262, al.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > προσυπερβάλλω
-
8 ἀμύνω
Aἄμῡνον Il.15.731
: [tense] fut. ἀμῠνῶ, [dialect] Ion.- ῠνέω Hdt. 9.60
, [ per.] 3pl. - εῦσι ib.6: [tense] aor. 1 ἤμῡνα, [dialect] Ep. ἄμυνα [pron. full] [ᾰμ] Il.17.615: [tense] aor. 2, v. ἀμυνάθω:—[voice] Med., [dialect] Ep. [tense] impf. ἀμυνόμην ib.13.514: [tense] fut. ἀμυνοῦμαι: [tense] aor. 1 ἠμυνάμην: [tense] aor. 2, v. ἀμυνάθω:—[voice] Pass. rare (v. infr. c):—keep off, ward off, Hom., mostly in Il.—Construction:1 c.acc. of the person or thing to be kept off, c. dat. pers. for or from whom danger averted, Δαναοῖσιν λοιγὸν ἄμυνον ward off ruin from the Danai, Il. 1.456, cf. 341, Od.8.525:—dat. freq. omitted,ὃς λοιγὸν ἀμύνει Il.5.603
;ἄ. τὸν βάρβαρον Pl.Lg. 692e
, cf.AB79. b. c. dat. only, defend, aid, succour, ἀ. ὤρεσσι, σοῖσιν ἔτῃσι, Il.5.486, 6.262, cf. Od.11.500, Hdt.8.87, 9.6, etc.; τοιαῦτ' ἀμύνεθ' Ἡρακλεῖ such aid ye give to H., E.HF 219; ἀ. τῇ πόλει, τῷ δήμῳ, Ar.Eq. 577, 790; , Th.3.67:—with inf. added, τοῖς μὲν οὐκ ἠμύνατε σωθῆναι so that they might be saved, Th.6.80.2 c. acc. et gen., Τρῶας ἄμυνε νεῶν he kept the Trojans off from the ships, Il.15.731, cf.4.11, 12.402. b. c. gen. only, ἀ. νηῶν defend the ships, ib.13.109.3 abs., succour, χεῖρες ἀμύνειν hands to aid, ib. 814; ἀμύνειν εἰσὶ καὶ ἄλλοι ib. 312;ὦ ξυνδικασταί.. ἀμύνατε
help!Ar.
V. 197; means of defence,Hdt.
3.155: c. dat. modi, δθένει ἀ. defend with might, Il.13.678.4 with Preps., once in Hom. with περί, ἀμυνέμεναι περὶ Πατρόκλοιο (cf. B.1.3) ib.17.182; in Prose,ἀ. ὑπὲρ τῆς Ἑλλάδος Pl.Lg. 692d
;ἀ. πρὸ πάντων Plb.6.6.8
.II less freq. like B. 11, requite, repay,ἔργ' ἀμύνουσιν κακά S.Ph. 602
;ἀμύνειν.. τοῖσδε τοῖς λόγοις τάδε Id.OC 1128
.B [voice] Med., keep or ward off from oneself, guard or defend oneself against, freq. with collat. notion of requital, revenge:1 c. acc. rei,ἀμύνετο νηλεὲς ἦμαρ Il.13.514
;ἀμύνεσθαι μόρον A.Ag. 1381
;τὸ δυστυχὲς γὰρ ηὑγένει' ἀμύνεται E.Heracl. 303
, cf. S.Fr. 1004. b. c.acc. pers.,ἀ. τὴν Δαρείου στρατιήν Hdt.3.158
;ἐκεῖνον ἠμύναντο S.Fr. 589
.2 that from which danger is warded off in gen., as in [voice] Act.1.2,ἀμυνόμενοι σφῶν αὐτῶν Il.12.155
; νηῶν ἠμύνοντο ib. 179.3 with Preps., ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης ib. 243;περὶ τῶν οἰκείων Th.2.39
;ὑπέρ τινος X.Cyn.9.9
.4 abs., defend oneself, act in self-defence,ἀμύνεσθαι φίλον ἔστω Il.16.556
;ἢν συλλαμβανόμενος ἀμύνηται Hdt.1.80
, cf. 4.174,al.;ἀλλ' ἀμύνου Ar.Eq. 244
; ;οὐδ' ἀμυνόμενος ἀλλ' ὑπάρχων Isoc.16.44
, cf. Pl.Grg. 456e;κακῶς πάσχοντα ἀ. ἀντιδρῶντα κακῶς Pl.Cri. 49d
;ἂν ᾖ χαρίεις, ἀ. εὖ δρῶν Arist.EN 1162b10
.II after Hom., ἀ. τινά avenge oneself on an enemy: hence, requite, repay, Ar.Nu. 1428, etc.: freq. c. dat. instr., ;ἀ. τινὰ σιδήρῳ Antipho 4.2.2
; τοῖς ὁμοίοις, ἀρετῇ, Th.1.42, 4.63;ὠμότητα ὠμότητι D.S.14.53
; ἀ. τινὰς ὑπέρ τινος to punish for a thing, Th.5.69; good sense, Simon.229;ἀ. ὁμοίως εὖ παθόντα, ὥσπερ κακῶς Socr.
ap. Arist.Rh. 1398a25: abs., retaliate, c. dat. instr.,ταῖς ναυσίν Th.1.142
;ἀ. ὧν ἔπαθον 1.96
. -
9 ὑπερβάλλω
A- βαλέω Od.11.597
: [dialect] Ep. [tense] aor. 2ὑπειρέβαλον Il.23.637
:— throw over or beyond a mark, overshoot,ὑπέρβαλε σήματα πάντων Il.23.843
; τόσσον παντὸς ἀγῶνος (sc. σήματα) ὑπέρβαλε ib. 847; δουρὶ ὑ. Φυλῆα beat him in throwing with it, ib. 637.2 ὅτε μέλλοι ἄκρον [ λόφον] ὑπερβαλέειν force the stone over the top, Od. l.c.3 intr., run beyond, overrun the scent, of hounds, X.Cyn.6.20.II in various metaph. senses:1 outdo, excel, surpass, overpower,δέδοικα μὴ πρὶν πόνοις ὑπερβάλῃ με γῆρας E.Fr.453.5
(lyr.): c. gen., Pi.Fr.33; .2 go beyond, exceed, ;ὑ. πόσιος μέτρον Thgn.479
;τὴν τοῦ μετρίου φύσιν Pl.Plt. 283e
;ὑ. τὰ ἱκανά X.Hier.4.8
: of Time,ὑ. ἑκατὸν ἔτεα
exceed years, in age, Hdt.3.23; ὑ. τὰς τρεῖς ἡμέρας delay longer than.., Hp.VC14; ὑ. τὸν χρόνον exceed the time, i. e. be too late, X.HG5.3.21; ὑ. τὸν καιρόν exceed reasonable bounds, Democr.235, D.23.122: in number, intensity, etc.,ἡδοναὶ ὑ. λύπας Pl.Lg. 734b
, cf. Prt. 356b ([voice] Pass.): c. dat. modi, exceed one in..,πάντας ἀνθρώπους τόλμῃ καὶ μιαρίᾳ X.HG7.3.6
;ἅπαντας ἀνθρώπους ὠμότητι D.18.275
: abs.,ὑ. πρὸς ἀρετήν Pl.Lg. 945c
.b c. gen. pro acc.,ἆρα λύπῃ ὑ. τὸ ἀδικεῖν τοῦ ἀδικεῖσθαι; Id.Grg. 475c
, cf. Lg. 734a;ὑ. τῆς συμμετρίας Arist.Pol. 1284b8
, cf. HA 503b22.3 abs., exceed, αἱ μέσαι ἕξεις πρὸς μὲν τὰς ἐλλείψεις ὑπερβάλλουσι compared with their defects are in excess, Id.EN 1108b17; exceed all bounds, A. Pers. 291, E.Ba. 785, Th.7.67, Pl.Tht. 180a; οὐχ ὑπερβαλών keeping within bounds, Pi.N.7.66;μή νυν ὑπέρβαλλ', ἀλλ' ἐναισίμως φέρε E. Alc. 1077
: c. dat. modi,ὑ. τῇ μοχθηρίᾳ Ar.Pl. 109
;ἀδυναμίᾳ τοῦ δοξάσαι Pl.Tht. 192c
, cf. X.Mem.4.3.7;ἀνοίᾳ D.8.16
.b freq. in part. ὑπερβάλλων, ουσα, ον, exceeding, excessive,ὑ. δαπάνη X.Hier.11.2
; ἡδονή, ἔπαινοι, Pl.R. 402e, Phdr. 240e;θεάματα ταῖς δαπάναις ὑ. Isoc.4.45
, cf. Pl.Lg. 899a; οἱ ὑπερβάλλοντες, opp. οἱ καταδεέστεροι, Isoc.9.13;τὰ ὑ.
an over-high estate,E.
Med. 127 (anap.);φεύγειν τὰ ὑ. ἑκατέρωσε
extremes,Pl.
R. 619a; τὸ ὑ. αὐτῶν such part of them as goes beyond that, Th.2.35; οἱ ὑ. [ λόγοι], title of work by Thrasymachus (Fr. 7), perh. overpowering arguments.4 overbid or outbid at auction,ἀλλήλους Lys.22.8
, POxy.1633.5 (iii A. D.); τὸ ὑπερβάλλον the overbid, PPetr.3p.195 (iii B. C.): abs., go on further and further, in making offers, προέβαινε τοῖσι χρήμασι ὑπερβάλλων he went on bidding more and more, Hdt.5.51;ᾔτει τοσαῦτα ὑπερβάλλων Th.8.56
, cf. And.1.133:— [voice] Pass.,ἕνεκα τοῦ-βεβλῆσθαι τὴν οἰκίαν POxy.513.25
(ii A. D.); v. infr. B. 1.3.5 Adv. exceedingly,Pl.
R. 492b, Epicur. Nat.2.2, SIG685.36 (Crete, ii B. C.), Phld.Lib.p.7O., 2 Ep.Cor.11.23; written ὑπερβαλόντως in IG12(7).410.12 ([place name] Amorgos); opp. μετρίως, Isoc.1.28.III pass over, cross mountains, rivers, and the like , ; ; ;τὰς Ἄλπεις εἰς τὴν Ἰταλίαν Str.7.2.3
: c. gen., (where Dobree suggested θριγκοὺς τούσδ'): metaph., surmount,τάσδ' ὑ. τύχας Id.Alc. 795
.c abs., cross over,ἐς τὴν ἄνω Μακεδονίην Hdt.8.137
, cf. X.An.4.6.10; πρὸς τοὺς Θρᾷκας ib. 7.5.1; κατὰ λόφους τινάς ib.6.5.7.2 of water, run over, beat over, c. gen., ; of rivers, overflow,τὰς ἀρούρας Hdt.2.111
: abs., of a kettle, boil over, Id.1.59; of the sea,ἢν δ' ὑπερβάλῃ.. πόντος E.Tr. 691
.3 of the sun, to be very hot, Hdt.4.184.4 exceed, i. e. overlap, a base, Euc.6.29; cf. ὑπερβολή IV.—Note, the case that follows is almost always the acc.; the gen. occurs in a few exceptional instances, v. supr. 11.2 b, 111.1 and 2.B [voice] Med., with [tense] pf. [voice] Pass., = A. 11, outdo, overcome, conquer, τινα Hdt.5.124, Ar.Eq. 758 (lyr.), Nu. 1035;τὴν βασιλέος δύναμιν Hdt.8.24
;μάχῃ ὑ. τινά E.Or. 691
;φίλτροις ὑ. τινά S.Tr. 584
, cf. Ar.Eq. 413: abs., to be conqueror, Hdt.6.9, 7.168.2 exceed, surpass, τινα D.19.342, etc.;τοὺς ἀπ' αἰῶνος OGI542.11
(Ancyra, ii A. D.);πάντας τῷ ὕψεϊ καὶ τῷ μεγάθεϊ Hdt.2.175
, cf. 110;τινὰ ἀναιδείᾳ Ar. Eq. 409
; θωπείαις ib. 890; ;ἔν τινι Str.1.1.2
.bδόσι χρημάτων ὑ.
surpass all,Hdt.
1.61;ἀρετῇ Id.9.71
; ὑπερβαλλόμενος πλήθεϊ with overpowering numbers, Id.3.21: [tense] pf. part. [voice] Pass., ὑπερβεβλημένη γυνή an excellent, surpassing woman, E.Alc. 153;φύσις ὑπερβεβλ. Pl.R. 558b
;ταφῆς τῆς μὲν ὑπερβεβλ., τῆς δὲ ἐλλειπούσης Id.Lg. 719d
: c. gen.,γόγγροι τῶν παρ' ἡμῖν ὑπερβεβλ. κατὰ τὸ μέγεθος Str.3.2.7
.II put off, postpone,τὴν ἀπόδοσιν Hdt.4.9
;τὴν συμβολήν Id.9.45
;εἰς ἄλλον καιρόν Phld.Rh.1.223S.
; but ἢν ὑπερβάλωνται ἐκείνην τὴν ἡμέραν.. συμβολὴν μὴ ποιεύμενοι if they let that day pass without fighting, Hdt.9.51: abs., delay, linger, Id.3.71,76, 7.206;εἰς αὖθις ὑπερβαλέσθαι Pl.Phdr. 254d
, cf. Arist.Rh.Al. 1420a8, 1438b6.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ὑπερβάλλω
-
10 διαφέρω
δια-φέρω (s. φέρω), (1) durchtragen; (a) hinüberbringen; γλῶσσαν, die Zunge zum Sprechen bringen (daß die Rede über die Zunge geht); übersetzen, zu Schiffe. (b) bis an's Ende hinbringen; διοίσει ἄπαις, er wird kinderlos bleiben. (c) von der Leibesfrucht: austragen. Auch (d) ertragen; σκῆπτρα, das Szepter fortwährend führen, d. i. König sein. (2) auseinandertragen; ἕκαστα εἰς τὰς χώρας τὰς προςηκούσας, jedes an seine Stelle; zerstreuen. Dah. διαφέρειν τινά, j-s Ruhm überall hin verbreiten; τὰς κόρας, die Augen hier u. dahin werfen; τινὰ λόγοις, zerstreuen, erheitern; πόλεμον, heißt teils: den Krieg ganz zu Ende führen, teils: in die Länge ziehen; ἐράνους, Beiträge bezahlen, od. Schuldscheine einlösen, Ggstz εἰςφέρειν. (3) διαφέρει, es trägt aus, macht einen Unterschied; οὐδὲν διαφέρει, macht keinen Unterschied, ist einerlei; πολὺ δ., es macht einen großen Unterschied. Oft mit dat. der Person, τί δ' ὑμῖν διαφέρει; was verschlägt es euch? liegt euch daran?; ἰδίᾳ τι αὐτῷ διέφερε, es war sein Privatinteresse; δοκῶ, τοῖς ϑανοῦσι βραχὺ διαφέρειν, εἰ, es liege ihnen wenig daran; dah. τὰ διαφέροντα πράγματα, worauf es ankommt. (4) verschieden sein, sich unterscheiden; gew. τινός, von j-m od. etwas; die Sache, worin man sich unterscheidet, steht im dat., der Grad des Unterschieds wird durch den acc. angegeben; οὐδὲν τοὶς ἄλλοις τῶν ζώων, im Übrigen gar nicht von den Tieren sich unterscheiden; τὸ πᾶν διαφέρει ἐν παντὶ ἔργῳ προϑυμία ἀϑυμίας, unterscheidet sich ganz u. gar; ὅλῳ καὶ παντί, in jeder Beziehung u. im Ganzen. Also τίνι διαφέρουσι heißt eigtl. worin, u. τί δ. wie sehr?; δ. Ἀϑηναίων εἰς ἀρετήν, in Beziehung auf; δ. ἰδεῖν, von Ansehen. Oft geradezu = sich auszeichnen; also = διαφερόντως, vor den anderen Διαφέρειν τινὰ ὠμότητι, übertreffen. (5) Pass. (verschieden gemacht werden), sich entzweien, uneins werden; sich streiten; ἑαυτῷ, mit sich im Widerspruch sein; dah. τὸ διαφέρον, die Ursache des Streites, der Streitpunkt; οὐ διαφέρομαι φάσκειν ich habe nichts dagegen
См. также в других словарях:
ὠμότητι — ὠμότης rawness fem dat sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
προσυπερβάλλω — Α 1. ξεπερνώ κάποιον σε κάτι επί πλέον, υπερτερώ σε κάτι ακόμα («προσυπερβάλλειν τινας ὠμότητι», Φίλ.) 2. παραβαίνω κάτι ακόμη («προσυπερβάλλειν τοὺς ἐπιεικείας ὅρούς», Φίλ.) 3. (απολ.) υπερβαίνω, προχωρώ πέρα από το δίκαιο ή το αναγκαίο. [ΕΤΥΜΟΛ … Dictionary of Greek