-
61 δεδμημένον
δαμάζωoverpower: perf part mp masc acc sgδαμάζωoverpower: perf part mp neut nom /voc /acc sgδέμωbuild: perf part mp masc acc sgδέμωbuild: perf part mp neut nom /voc /acc sg -
62 δεδμήμεθα
δαμάζωoverpower: perf ind mp 1st plδαμάζωoverpower: plup ind mp 1st pl (homeric ionic)δέμωbuild: perf ind mp 1st plδέμωbuild: plup ind mp 1st pl (homeric ionic) -
63 δεδμήμεσθα
δαμάζωoverpower: perf ind mp 1st plδαμάζωoverpower: plup ind mp 1st pl (homeric ionic)δέμωbuild: perf ind mp 1st plδέμωbuild: plup ind mp 1st pl (homeric ionic) -
64 δέδμηθ'
δέδμηται, δαμάζωoverpower: perf ind mp 3rd sgδέδμητο, δαμάζωoverpower: plup ind mp 3rd sg (homeric ionic)δέδμηται, δέμωbuild: perf ind mp 3rd sgδέδμητο, δέμωbuild: plup ind mp 3rd sg (homeric ionic) -
65 δέδμηνθ'
δέδμηνται, δαμάζωoverpower: perf ind mp 3rd plδέδμηντο, δαμάζωoverpower: plup ind mp 3rd pl (homeric ionic)δέδμηνται, δέμωbuild: perf ind mp 3rd plδέδμηντο, δέμωbuild: plup ind mp 3rd pl (homeric ionic) -
66 οἰκοδομή
οἰκοδομή, ῆς, ἡ (οἶκος, δέμω ‘build’; rejected by the Atticists [Lob., Phryn. 421; 487ff; WSchmid, Der Attizismus III 1893, 248], but found since Aristot., EN 5, 14, 7; Diod S 1, 46, 4; Plut., Lucull. 518 [39, 2]; IG XIV, 645, 146 [Dorian]; OGI 655, 2 [25 B.C.]; PGrenf I, 21, 17 [126 B.C.]; BGU 699, 3; 894, 2; LXX; En; TestSol; Philo, Mos. 1, 224 v.l., Spec. Leg. 1, 73 v.l.; Joseph. [Schmidt 528f]; Just., D. 86, 6).① process of building, building, constructionⓐ lit. (2 Ch 3:2 v.l.; Sir 40:19; Jos., Ant. 11, 59; ViHg 1 [p. 87, 18 Sch.]; Jos., Ant. 11, 59; Theoph. Ant. 3, 22 [p. 246, 24]; Did., Gen. 33, 27) ἐτελέσθη ἡ οἰκοδομή the construction was at an end Hs 9, 5, 1a. ἀνοχὴ τῆς οἰκ. a delay in the building ibid. b; 9, 14, 2. Hv 3, 2, 8 prob. belongs in 2a.ⓑ fig., of spiritual strengthening (s. οἰκοδομέω 3) edifying, edification, building up.α. act., w. obj. gen. πρὸς τὴν οἰκ. τῆς ἐκκλησίας for the building up of the church 1 Cor 14:12. ὑπὲρ τῆς ὑμῶν οἰκ. 2 Cor 12:19. Abs. πρὸς οἰκοδομήν for edification Ro 15:2; 1 Cor 14:26; cp. Eph 4:29 (Straub 36). Paul has received his authority fr. the Lord εἰς οἰκοδομὴν καὶ οὐκ εἰς καθαίρεσιν 2 Cor 13:10; cp. 10:8. τὰ τῆς οἰκ. τῆς εἰς ἀλλήλους what makes for the edification of each other Ro 14:19. The letters of Ignatius contain πᾶσαν οἰκοδομήν Pol 13:2. Abstr. for concr. ὁ προφητεύων λαλεῖ οἰκοδομήν the one who prophesies speaks words that edify 1 Cor 14:3.β. pass. οἰκοδομὴν λαβεῖν receive edification, be edified 1 Cor 14:5. εἰς οἰκ. τ. σώματος τ. Χριστοῦ that the body of Christ might be built up Eph 4:12. εἰς οἰκ. ἑαυτοῦ for its own edification vs. 16 (for the grammar cp. TestJob 11:5 εἰς οἰκονομίαν τῶν πτωχῶν).② a building as result of a construction process, building, edificeⓐ lit.; pl., of secular buildings (Diod S 16, 76, 2; 20, 8, 3) Hs 1:1 (w. ἀγροί, παρατάξεις, οἰκήματα); GJs 9:3; 13:1. Esp. of temple buildings (1 Esdr 5:70) εἰς τὴν οἰκ. ἐλπίζειν put one’s hope in the building alone 16:1. Pl. of various buildings in the temple area Mk 13:1f. αἱ οἰκοδομαὶ τοῦ ἱεροῦ Mt 24:1. Esp. freq. in the imagery of the tower in Hermas (v 3; Hs 9). Yet in many pass. mng. 1a is also prob.: ἡ οἰκ. τοῦ πύργου the tower building (or the building of the tower) Hv 3, 2, 6b; 3, 4, 1f; 3, 5, 1b; 3, 12, 3; Hs 9, 1, 2; 9, 3, 3; 9, 4, 2ff; 9, 5, 2; 9, 17, 4 al. τὰ ἐξώτερα μέρη τῆς οἰκ. the outside of the building Hs 9, 9, 3b. Of the stones: εὔχρηστοι εἰς (τὴν) οἰκ. v 3, 5, 5; 3, 6, 1; 6; also εὔχρηστοι τῇ οἰκ. Hs 9, 15, 6. χρήσιμοι εἰς τὴν οἰκ. τοῦ πύργου v 4, 3, 4. ἀπενεχθῆναι εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 8, 3a. ἀπέρχεσθαι εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 5, 3f; 9, 7, 4a; 6f; 9, 10, 2. ἀποβάλλεσθαι ἐκ (ἀπὸ) τῆς οἰκ. Hs 9, 7, 1; 9, 8, 3b; 9, 9, 5. ἀποδοκιμάζειν ἐκ τῆς οἰκ. Hs 9, 12, 7; pass. (without ἐκ) 9, 23, 3; ἁρμόζειν εἰς τὴν οἰκ. v 3, 6, 5; 3, 7, 5; pass. Hs 9, 4, 3; 9, 8, 5ff; 9, 9, 4; 9, 15, 4. βάλλειν εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 7, 4; 6; 9, 8, 2a; pass. 9, 7, 5; 9, 10, 1; 9, 30, 2. δοκιμάζειν τὴν οἰκ. Hs 9, 5, 2b. εἰσέρχεσθαι εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 12, 4; 9, 13, 4. ἐκλέγεσθαι εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 9, 3a. ἐπιδιδόναι εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 4, 5; 8; 9, 15, 5; pass. 9, 4, 6. ἐπιθυμεῖν τὴν οἰκ. Hs 9, 9, 7. ἐπιτίθεσθαι εἰς τὴν οἰκ. v 3, 5, 2. ἐργάζεσθαι εἰς τὴν οἰκ. work at the building Hs 9, 6, 2b. εὑρεθῆναι εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 6, 4. ὁ ἐφεστὼς εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 6, 2a. κατανοεῖν τὴν οἰκ. examine the building Hs 9, 5, 7; 9, 6, 3. συναρμόζεσθαι εἰς τὴν οἰκ. τοῦ πύργου Hs 9, 16, 7. τιθέναι εἰς τὴν οἰκ. v 3, 2, 6a; 7; Hs 9, 7, 2; 9, 8, 2b; pass. v 3, 5, 4; Hs 9, 6, 8; 9, 8, 4; 9, 9, 2; 9, 13, 6; 9, 16, 1; 9, 17, 3; 9, 29, 4; 9, 30, 1. τίθεσθαι ἐκ τῆς οἰκ. Hs 9, 8, 1. ὑπάγειν εἰς τὴν οἰκ. v 3, 5, 1a; 3; 3, 6, 2; Hs 9, 3, 3f. χρᾶσθαι εἰ τὴν οἰκ. v 3, 2, 8.ⓑ Hermas hesitates betw. the literal and nonliteral uses of οἰκ. but the fol. passages are quite nonliteral (οἱ τοῦ χριστιανισμοῦ Orig., C. Cels. 3, 28, 8): θεοῦ οἰκοδομή ἐστε you are God’s building 1 Cor 3:9 (AFridrichsen [s. γεώργιον]; on the imagery Straub 85–88). In Eph 2:21 the Christian community is called an οἰκοδομή, more definitely a ναὸς ἅγιος ἐν κυρίῳ that is erected on the foundation of the apostles and prophets w. Christ Jesus as cornerstone (HSchlier, Christus u. d. Kirche im Eph 1930).—Of Christians ὄντες λίθοι ναοῦ πατρὸς ἡτοιμασμένοι εἰς οἰκοδομὴν θεοῦ πατρός since you are stones for the Father’s temple, made ready for the building of God the Father IEph 9:1.—Fig., in another way, of the glorified body of the departed Christian οἰκοδομὴν ἐκ θεοῦ ἔχομεν, οἰκίαν ἀχειροποίητον we have a building fr. God, a house not made w. hands 2 Cor 5:1; Rv 21:18 v.l. (for ἐνδώμησις). S. on οἰκητήριον 2.—Lit. on οἰκοδομέω end.—DELG s.v. δέμω. M-M. EDNT. TW. Sv. -
67 οἰκοδόμος
οἰκοδόμος, ου, ὁ (οἶκος, δέμω ‘build’; Hdt. et al.; Galen, Protr. 13 p. 42, 17, John [w. τέκτων]; Lucian, Icarom. 19; OGI 770, 7; pap, LXX; Jos., Ant. 7, 66 [w. τέκτων]) builder Ac 4:11.—DELG s.v. δέμω. M-M. TW. -
68 δόμος
δόμος, ὁ (δέμω), Gebäude, Haus, Wohnung; Sanskrit damas, Latein. domus, Kirchenslav. domŭ, Curtius Grundz. d. Griech. Etymol. 1, 200, Griech. Nebenform δῶμα. Bei Homer erscheint δόμος oft im sing. und im plural., im dual. nicht; den plural. gebraucht Homer auch statt des sing. Er bezeichnet durch δόμος das ganze Haus und die einzelnen Zimmer, z. B. Odyss. 22, 204 den Männersaal, οἱ μὲν ἐπ' οὐδοῦ τέσσαρες, οἱ δ' ἔντοσϑε δόμων πολέες τε καὶ ἐσϑλοί, plural. δόμων statt des sing. An manchen Stellen ist es zweifelhaft, ob mit δόμοι die einzelnen Zimmer oder das ganze Haus gemeint sei, plural. statt des sing., z. B. Odyss. 8, 57 βάν ῥ' ἴμεν Ἀλκινόοιο δαΐφρονος ἐς μέγα δῶμα. πλῆντο δ' ἄρ' αἴϑουσαί τε καὶ ἕρκεα καὶ δόμοι ἀνδρῶν. Iliad. 24, 673 heißt das Zelt des Achill δόμος, οἱ μὲν ἄρ' ἐν προδόμῳ δόμου αὐτόϑι κοιμήσαντο, was Aristarch für eine Katachrese ansah, Scholl. Aristonic. Iliad. 24, 572 καταχρηστικῶς τὴν κλισίαν δῶμα, οἶκον, δόμον εἶπεν. Iliad. 2, 701 ist δόμος die Familie, das Hauswesen, τοῠ δὲ καϊ ἀμφιδρυφὴς ἄλοχος φυλάκῃ ἐλέλειπτο καὶ δόμος ἡμιτελής. Iliad. 12, 301 bezeichnet πυκινὸς δόμος den Stall ( ἔπαυλις) von μήλοις, s. Scholl. Aristonic.; Iliad. 12, 169 heißt die Wohnung von Wespen oder Bienen κοῖλος δόμος. Von den Tempeln der Götter wird δόμος ebenfalls gebraucht, Iliad. 6, 89 ϑύρας ἱεροῖο δόμοιο, Tempel der Athene in Troja, Odyss. 7, 81 ἀπέβη Ἀϑήνη, ἵκετο δ' ἐς Μαραϑῶνα καὶ εὐρυάγυιαν Ἀϑήνην, δῠνε δ' Ἐρεχϑῆος πυκινὸν δόμον. Auch von den eigentlichen Wohnungen der Götter, vom Hause des Zeus auf dem Olymp Iliad. 8, 375 Διὸς δόμον, vom Hause des Hephästos Odyss. 8, 268 ἐν Ἡφαίστοιο δόμοισιν. So Iliad. 3, 322 δόμον Ἄιδος, Odyss. 10, 175 εἰς Ἀίδαο δόμους u. Aehnl. = die Unterwelt, das Todtenreich. – Folgende: δόμος Δίκας Aesch. Eum. 516; Ἀρτέμιδος Ar. Ran. 1283; Σταγιος Soph. O. C. 1560; δόμος Φερσεφόνας Pind. Ol. 14, 20; – Zimmer, Theocr. 17, 17 χρύσεος δόμος ἐν Διὸς οἴκῳ δέδμηται. – Vom Schlupfwinkel der Schlange Ael. H. A. 2, 9; von einer Kleiderkiste Eur. Alc. 161. – Familie, Hauswesen, gew. im plur.; Tragg. oft, ὦ Παλλάς, ὦ σώσασα τοὺς ἐμοὺς δόμους Aesch. Eum. 750; τὸν σὸν ἄϑλιον δόμον Soph. O. C. 371; νοσοῦντας δόμους Eur. I. T. 930. Auch = die Heimath, Aesch. Prom. 660; vgl. Soph. Phil. 496. – Alles Aufgebaute, Zusammengefügte, wie δόμοι πλίνϑου, Reihen od. Lagen von Ziegeln, Her. 1, 179; vgl. 2, 127; D. Sic. 1, 64; Pol. 10, 22, 7. Nur in dieser Bdtg in Prosa üblich.
-
69 μεσό-δμη
μεσό-δμη, ἡ (d. i. μεσοδόμη, von δέμω), eigtl. Zwischenbau; – a) Od. 19, 37. 20, 354 werden καλαὶ μεσόδμαι neben den τοῖχοι genannt, blendenartig vertiefte Zwischenräume, zwischen vortretenden Wandpfeilern, Hesych. erkl. μεσόστυλα. – b) der Querbalken des Schiffes, der in der Mitte hohl ist, um den Mastbaum darin aufzurichten, κοίλη, Od. 2, 424. 15, 289; Ap. Rh. 1, 563. – c) später übh. ein Quer- od. Tragbalken, bes. an welchem man große Lasten wägt, Wagebalken, Hippocr., VLL.
-
70 νεό-δμητος
νεό-δμητος, 1) ( δέμω) frisch, neu gebau't; νεόδματα στεφανώματα βωμῶν, Pind. I. 3, 80; τύμβος, Ep. ad. 705 ( App. 120). – 2) (δαμάω) eben überwältigt, getödtet, Eur. Rhes. 887, v. l. νεόκμητος, – eben, neu vermählt, κόρη, Eur. Med. 623. Vgl. das Vorige.
-
71 δομέω
δομέω, = δέμω; Sp., wie Arr. An. 7, 22, 2; auch im med., Lycophr. 593.
-
72 δέμας
δέμας, τό, nur nom. u. acc., 1) der Körperbau, Statur des Menschen ( δέμω, nicht von δέω, wie Plut. bei Stob. ὡς δεδεμένης ὑπ' αὐτοῦ τῆς ψυχῆς βίᾳ); neben φυή Il. 1, 115 Od. 7, 210; neben εἶδος Od. 11, 469 Iliad. 24, 376; häufig neben adj., μικρὸς δέμας, klein von Statur, Iliad. 5, 801; Μέντορι εἰδομένη ἠμὲν δἔμας ἠδὲ καὶ αὐδήν Od. 2, 268; gew. von lebenden Menschen, Lehrs Aristarch. p. 95; seltener von Thieren, Od. 10, 240. 17, 307; wie ἀκέντητον δέμας Pind. Ol. 1, 20; vom Fisch Anaxandr. Ath. VII, 295 e; vom Leichnam Soph. Ant. 205; vgl. Schol. Il. 1, 115. – 2) übh. der Körper, bes. Tragg. in Umschreibungen, μητρῷον δέμας, = μητέρα, Aesch. Eum. 84; Δανάας δέμας Soph. Ant. 936; οἰκετῶν Tr. 904; oft Eur., z. B. Or. 107 El. 1139; τὸ ἀστερωπὸν οὐρανοῠ δέμας Eur. frg.; ὕλης δέμας Orph. lith. 266. – 3) adverbial, nach Art, instar, οἱ μὲν μἀρναντο δέμας πυρὸς (αἰϑομένοιο) Il. 11, 596. 13, 673. 17, 366. 18, 1; Soph. frg. 239. – 4) das männliche Glied, Plat. com. bei Ath. I, 5 c.
-
73 δέμνιον
δέμνιον, τό (δέμω), die Bettstelle, das Bett. Bei Homer oft, aber nur in der Form δέμνια, nominat. und accusat., fast überall plural. Homerisch anstatt des singular.: Odyss. 6, 20. 7, 336. 8, 277. 282. 296. 314. 11, 189. 19, 318. 599. 20, 139; von zwei Bettstellen ist die Nede Odyss. 4, 297. 301 und Iliad. 24, 644. Besonders lehrreiche Stellen: Odyss. 11, 189 οὐδέ οἱ εὐναὶ δἐμνια καὶ χλαῖναι καὶ ῥήγεα σιγαλόεντα; Odyss. 19, 318 κάτϑετε δ' εὐνήν, δέμνια καὶ χλαίνας καὶ ῥήγεα σιγαλόεντα; Odyss. 7, 336 δέμνι· ὑπ' αἰϑούσῃ ϑέμεναι καὶ ῥήγεα καλὰ πορφὐρε' ἐμβαλέειν, στορέσαι τ' ἐφύπερϑε τάπητας, χλαίνας τ' ἐνϑέμεναι οὐλας καϑύπερϑεν ἕσασϑαι. Aus diesen Stellen geht hervor, daß δέμνιον oder δέμνια eigentlich nur die » Bettstelle« ist, das hölzerne Gestell, ohne Decken u. s. w. – Folgende: Pind. N. 1, 3 Soph. Tr. 897. 911 u. sp. D.
-
74 δῆμος
δῆμος, ὁ (nach alten Gramm. von δέω od. von δέμω? vgl. δᾶ), das Volk; von Hom. an überall; bei Hom. nur im singular. – Genauer: 1) das Volk überhaupt, die Gemeinde, die ganze Bevölkerung eines Gebiets; Iliad. 3, 50 πατρί τε σῷ μέγα πῆμα πόληί τε παντί τε δήμῳ; 24, 706 ἐπεὶ μέγα χάρμα πόλει τ' ἦν παντί τε δήμῳ; besonders die streitbaren Männer, Iliad. 17, 330 ἀνέρας ὑπερδέα δῆμον ἔχοντας; 20, 166 ἄνδρες ἀγρόμενοι, πᾶς δῆμος; das niedere Volk im Gegensatze zu den Vornehmen, Iliad. 2, 198 δήμου ἄνδρα, einen Mann aus dem Volke, Gegensatz vs. 188 βασιλῆα καὶ ἔξοχον ἄνδρα. Auffallend Iliad. 12, 213 δῆμον ἐόντα »ein gemeiner Mann seiend«, Schol. Aristonic. ἡ διπλῆ, ὅτι ἀντὶ τοῠ δημότην, ἰδιώτην, vgl. Apollon. Lex. Homer. p. 58, 9 Steph. Byz. s. v. Δῆμος. Aehnlich nannte Archilochos eine Hure δῆμον, »ein gemeines Weibsstück«, Suid. s. v. Μυσάχνη Eustath. p. 1329, 34. 1088, 39 (Bergk Lyr. Gr. ed. 2 p. 574 frgm. Archiloch. no 184). Weniger kühn Thuc. 8, 73 ὄντες δῆμος und τοῖς ἄλλοις ὡς δήμῳ ὄντι. Bei Herodot. 1, 196 ὅσοι τοῦ δήμου Gegensatz zu ὅσοι εὐδαί. μονες, Arme und Reiche; 5, 30 Gegensatz ἄνδρες τῶν παχέων und δῆμος. Bei Thuc. 5, 4 Gegensatz ὁ δῆμος und οἱ δυνατοί Xen. Oyr. 2, 2, 14 ὁ δῆμος τῶν στρατιωτῶν, die gemeinen Soldaten. Pind. Ol. 3, 16 δᾶμον Ὑπερβορέων, genit. definitiv., das Volk der Hyperboreer = die Hyperboreer; Ol. 5. 14 τόνδε δᾶμον ἀστῶν. So überall. – 2) das freie Volk, Her. 1, 170; bei den att. Schriftstellern, weil in Athen das Volk das herrschende war, immer in dieser edleren Bdtg, Staat, bes. Freistaat, Demokratie, Her. 1, 170; Thuc. u. Folgde; dah. bes. in Athen ἡ βουλὴ καὶ ὁ δῆμος, der Senat und das Volk; οἱ δῆμοι, demokratische Staaten, Dem. Lpt. 15; im Ggstz von οἱ ὀλίγοι, Her. 3, 82; Thuc. 3, 47; δῆμον καταπαύειν, 1, 107; καταλύειν, Andoc. 3, 4; vgl. Wolf Lept. p. 233; die Volksberrschast auflösen, um eine Aristokratie einzurichten; δήμου κατάλυσις, Thuc. 1, 115; Xen. Hell. 2, 3. 28; auch = Volksversammlung, λέγειν ἐν τῷ δήμῳ, Plat. Rep. VIII, 565 b; Euthyd. 284 b; Xen.; εἰς τὸν δῆμον παρελϑεῖν, Plat. Alc. I, 105 a. – 3) das Land, Gebiet, wo ein Volk wohnt. Βοιωτοί, μάλα πίονα δῆμον ἔχοντες Il. 5, 710; Odyss. 13, 322 Φαιήκων ἀνδρῶν ἐν πίονι δήμῳ; Iliad. 16, 514 Λυκίης ἐν πίονι δήμῳ; Odyss. 19, 399 Ἰϑάκης ἐς πίονα δῆμον; so zu fassen auch wohl ἐν δήμῳ Ἰϑάκης Iliad. 3, 201 Odyss. 13, 97; zweifelhafter sind andere Stellen, z. B. Odyss. 11, 14 Κιμμερίων ἀνδρῶν δῆμός τε πόλις τε, 6, 3 ἐς Φαιήκων ἀνδρῶν δῆμόν τε πόλιν τε, 8, 555 γαῖάν τε τεὴν δῆμόν τε πόλιν τε, 13, 233 τίς γῆ, τίς δῆμος; τίνες ἀνέρες ἐγγεγάασιν; in dergleichen Stellen kann δῆμος sowohl die Menschen als den Boden bezeichnen. So auch in den Wendungen κατὰ δῆμον und ἀνὰ δῆμον; Odyss. 3, 215 ἦ σέ γε λαοὶ ἐχϑαίρουσ' ἀνὰ δῆμον. Odyss. 24, 12 δῆμον ὀνείρων das Reich (Land? Volk?) der Träume. – Hes. Th. 477. 971 u. sp. En., wie Ap. Rh. 1, 799; Mus. 229. – Bes. in Athen, einzelne Gemeinden, Gaue, die 174 Unterabtheilungen der φυλαί; so Her. 9, 73, ἐκ δήμου Δεκελεῆϑεν; auch ohne Präpos., 3, 55; ἔστι δὲ τὸν δῆμον Πιτϑεύς, Plat. Euth. 2 b. Plat. vrbdt Legg. VI, 746 d ὅϑεν φρατρίας καὶ δήμους καὶ κώμας δεῖ τὸν νόμον διατάττειν; vgl. Hermann's Staatsalterthümer §. 111. – Sp. brauchen es übh. für Menge; auch von Thieren, Alciph. 3, 20; Philostr. – Ueber den Accent-Unterschied zwischen δῆμος und δημός s. Scholl. Herodian. Iliad. 8, 240. 12, 213 Lehrs Aristarch. p. 311.
-
75 δῶμα
δῶμα, τό, das Haus, die Wohnung; entstanden aus δόμημα (?) oder aus δόμα (?); verwandt δέμω, δέμας, δόμος, δομέω, δῶ, das Latein. domus, Sanskrit. dam und damas. Von Homer an öfters bei Dichtern. Nicht selten plural. Homerisch anstatt des singular.: Odyss. 7, 102 vgl. mit vs. 93, Iliad. 1, 600 vgl. mit vs. 570, Odyss. 10, 287 vgl. mit vs. 276. Sowohl von Götterwohnungen als von Menschenwohnungen: Haus des Tydeus Iliad. 14, 121, des Odysseus Odyss. 2, 259, des Eumäus Odyss. 16, 78; vom Hause des Eumäus Odyss. 14, 381 ἤλυϑ' ἐμὸν πρὸς σταϑμόν· ἐγὼ δέ μιν ἀμφαγάπαζον, var. lect. Scholl. ἤλυϑ' ἐμὰ πρὸς δώματ'· ἐγώ. vgl. Odyss. 16, 66 ἤλυϑ' ἐμὸν πρὸς σταϑμόν, ἐγὼ δέ τοι ἐγγυαλί. ξω, vom Hause des Eumäus; Haus des Zeus Iliad. 1, 533, des Okeanos Iliad 14, 311, des Poseidon Iliad. 13, 21 Odyss 5, 381; Ὀλύμπια δώματ' ἔχοντες. die Götter, Odyss. 20, 79; ϑεοὶ Ὀλύμπια δώματ' ἔχοντες Iliad. 1, 18; οἱ δ' ἄλλοι οὔ σφιν πάρεσαν ϑεοί, ἀλλὰ ἕκηλοι σφοῖσιν ἐνὶ μεγάροισι καϑείατο, ἧχι ἑκάστῳ δώματα καλὰ τέτυκτο κατὰ πτύχας Οὐλύμποιο Iliad. 11, 77; δῶμ' 'Ἀίδαο, die Unterwelt, Iliad. 15, 251 Odyss. 12, 21. Auch Bezeichnung für das Hauptgemach des Huses, den Männersaal, wo die Gastmahle stattfinden: Iliad. 1, 600 Odyss. 17, 479. 20, 149. 21, 378. Bes. interessant Odyss. 22, 494 αὐτὰρ Ὀδυσ σεὺς εὖ διεϑείωσεν μέγαρον καὶ δῶμα καὶ αὐλήν: was ist hier δῶμα und was μέγαρον? Und Iliad. 6, 316 Ἕκτωρ δὲ πρὸς δώματ' Ἀλεξάνδροιο βεβήκει καλά, τά ῥ' αὐτὸς ἔτευξε σὺν ἀνδράσιν οἳ τότ' ἄριστοι ἦσαν ἐνὶ Τροίῃ ἐριβώλακι τέκτονες ἄνδρες, οἵ οἱ ἐποίησαν ϑάλαμον καὶ δῶμα καὶ αὐλήν ἐγγύϑι τε Πριάμοιο καὶ Ἕκτορος, ἐν πόλει ἄκρῃ. Katachrestisch heißt das Zelt des Achilleus δώματα Iliad. 24, 512, Scholl. Aristonic. δώματ': ἡ διπλῆ, ὅτι καταχρηστικῶς τὰς σκηνὰς οὕτως εἶπεν, vgl. Scholl. Aristonic. Iliad. 24, 572; Lehrs Aristarch. p. 152. Eben so, katachrestisch, heißt die Höhle der Kalypso δῶμα Odyss. 5. 208. 242. und δώματα Odyss. 5, 6. 1, 51, vgl. Sengebusch Aristonic. p. 32. – In Prosa Herodot. 2, 62 ἔν τινι νυκτὶ λύχνα καίουσι πάντες πολλὰ ὑπαίϑρια περὶ τὰ δώματα κύκλῳ. – Oefters Pindar und die Tragiker; ὦ δῶμ' Ἀΐδου καὶ Περσεφόνης, ὦ χϑόνι' Ἑρμῆ καὶ πότνι' Ἀρὰ. σεμναί τε ϑεῶν παῖδες Ἐρινύες, αἳ τοὺς ἀδίκως ϑνήσκοντας ὁρᾶτ', ἔλϑετ', ἀρήξατε Soph. El. 110; ὃς γᾶς ἐξέβα ϑαλάμων, Πλούτωνος δῶμα λιπὼν νέρτερον Eurip. Herc. fur. 808; von Tempeln, Soph. O. R. 71; vgl. Pind. P. 4, 95; denn die Tempel sind Wohnungen der Götter; – das Hauptzimmer, der Saal, wo sich die Männer versammeln, Callim. Cer. 64. – Uebertr., wie unser Haus, = Geschlecht, Λαβδάκεια Soph. O. R. 1226; öfter bei Tragg., z. B. Aesch. Ag. 1468; Eur. Hec. 624; dah. nennt Soph. O. R. 29 Theben Κάδμειον δῶμα. Vgl. auch δῶ u. δόμος.
-
76 ενδεμω
1) (где-л.) строить, воздвигать2) закрывать строениями, застраивать -
77 εριδμητος
дор. ἐρίδμᾱτος 2[δέμω] крепко засевший, прочно обосновавшийся, т.е. неодолимый, по друг. [δαμάω] обуздывающий(ἔρις Aesch.)
-
78 λεπτοδομος
-
79 νεοδμητος
I2[δαμάω]1) только что убитый, свежий(νεκρός Eur.)
2) новобрачный, молодой(κόρη Eur.)
IIдор. νεόδμᾱτος 2[δέμω] недавно построенный, только что устроенный(στεφανώματα βωμῶν Pind.; τύμβος Anth.)
-
80 υποδεμω
класть в основание
См. также в других словарях:
δέμω — (AM) 1. χτίζω, οικοδομώ 2. κατασκευάζω. [ΕΤΥΜΟΛ. Το ρ. δέμω ανάγεται σε ΙΕ *dem «χτίζω, οικοδομώ, κατασκευάζω» (πρβλ. γοτθ. ga timan, αρχ. άνω γερμ. zeman, νεογερμ. geziemen «αρμόζω, ταιριάζω», που γεννούν όμως αμφιβολίες λόγω τής σημασιολογικής… … Dictionary of Greek
δέμω — build pres subj act 1st sg δέμω build pres ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
Δεμῶ — Δεμώ fem acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δέμον — δέμω build pres part act masc voc sg δέμω build pres part act neut nom/voc/acc sg δέμω build imperf ind act 3rd pl (homeric ionic) δέμω build imperf ind act 1st sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δειμαμένων — δέμω build aor part mid fem gen pl δέμω build aor part mid masc/neut gen pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δειμάμενον — δέμω build aor part mid masc acc sg δέμω build aor part mid neut nom/voc/acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δεῖμαι — δέμω build aor imperat mid 2nd sg δέμω build aor inf act … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δείμαντα — δέμω build aor part act neut nom/voc/acc pl δέμω build aor part act masc acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δείμω — δέμω build aor subj act 1st sg δέμω build aor ind mid 2nd sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δέμει — δέμω build pres ind mp 2nd sg δέμω build pres ind act 3rd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἔδεμον — δέμω build imperf ind act 3rd pl δέμω build imperf ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)