Перевод: с греческого на все языки

со всех языков на греческий

ἐπὶ+τῆς+ἀληϑείας

  • 41 πίστις

    πίστις, εως, ἡ (Hes., Hdt.+; ranging in meaning from subjective confidence to objective basis for confidence).
    ⓐ the state of being someone in whom confidence can be placed, faithfulness, reliability, fidelity, commitment (X., An. 1, 6, 3; 3, 3, 4; Aristot., Eth. Eud, 7, 2, 1237b, 12; Polyb. 7, 12, 9; 38, 1, 8 al.; Herodian 2, 14, 4 al.; SIG 675, 22; OGI 557, 16; PTebt 27, 6; 51 [II B.C.]; POxy 494, 9; 705, 32; other pap M-M. s.v.; Ps 32:4; Pr 12:22; Jos., Ant. 2, 61; TestAsh 7:7) w. κρίσις and ἔλεος Mt 23:23. (Opp. ἀπιστία as Hes., Op. 370) τὴν πίστιν τοῦ θεοῦ καταργεῖν nullify the faithfulness/commitment of God (cp. Ps 32:4; Hos 2:22) Ro 3:3. πᾶσαν π. ἐνδείκνυσθαι ἀγαθήν show all good faith(fulness) Tit 2:10 (cp. BGU 314, 19 μετὰ πίστεως ἀγαθῆς). W. other virtues Gal 5:22 (on πίστις, πραΰτης cp. Sir 45:4; 1:27). W. ὑπομονή 2 Th 1:4. τὴν πίστιν τετήρηκα I have remained faithful or loyal (πίστιν τηρεῖν as Polyb. 6, 56, 13; 10, 37, 5; Jos., Bell. 2, 121; 6, 345; OGI 339, 46f; IBM III, 587b, 5f [Dssm., LO 262=LAE 309, esp. note 3]) 2 Ti 4:7, though this would be classified by some under 3 below. S. also 1c below.
    ⓑ a solemn promise to be faithful and loyal, assurance, oath, troth (X., Cyr. 7, 1, 44; 8, 8, 3, Hell. 1, 3, 12; Diod S 14, 9, 7; Appian, Bell. Civ. 4, 86 §362 μεγάλας πίστεις ἔδωκεν=solemn assurances; 3 Macc 3:10; Jos., Ant. 12, 382) τὴν πρώτην πίστιν ἠθέτησαν 1 Ti 5:12 (s. also ἀθετέω 1 and cp. CIA app. [Wünsch, Praef. p. xv] of a woman who πρώτη ἠθέτησεν τὴν πίστιν to her husband). Cp. Rv 2:3.
    ⓒ a token offered as a guarantee of someth. promised, proof, pledge (Pla., Phd. 70b; Isocr. 3, 8; Aristot., Rhet. 1, 1; 3, 13; Epicurus in Diog. L. 10, 63; 85: πίστις βεβαία=dependable proof; Polyb. 3, 100, 3; Περὶ ὕψους 39, 3=p. 74, 20 V.; Epict. 1, 28, 3; Appian, Bell. Civ. 4, 119 §500; Jos., Ant. 15, 69) πίστιν παρασχὼν πᾶσιν ἀναστήσας αὐτόν (God has appointed a man [Jesus] to be judge of the world, and) he has furnished proof (of his fitness for this office) to all people by raising him (on πίστιν παρέχειν cp. Jos., Ant. 2, 218 πίστιν παρεῖχε; 15, 260; Polyb. 2, 52, 4 πίστιν παρέσχετο=gave a pledge, security; Vett. Val. 277, 29f) Ac 17:31. JBarton, Biblica 40, ’59, 878–84: π. in 2 Ti 4:7= bond deposited by an athlete. But see 3 below.—WSchmitz, ῾Η Πίστις in den Papyri, diss. Cologne, ’64.
    ② state of believing on the basis of the reliability of the one trusted, trust, confidence, faith in the active sense=‘believing’, in ref. to deity (Soph. Oed. R. 1445 νῦν γʼ ἂν τῷ θεῷ πίστιν φέροις; Pla., Leg. 12, 966de; Plut. Mor. 402e; 756b; Dio Chrys. 3, 51 παρὰ θεῶν τιμὴ κ. πίστις; Ael. Aristid. 13 p. 226 D.: πίστιν ἐν τ. θεοῖς ἔχειν; Appian, Liby. 57 §248 ἐς θεοὺς πίστις; Ep. 33 of Apollonius of Tyana [Philostrat. I 352, 14]; Herm. Wr. 9, 10 ἐπίστευσε καὶ ἐν τῇ καλῇ πίστει ἐπανεπαύσατο; Porphyr., Ad Marcellam 21 τῆς βεβαίας πίστεως, τὸ μεμαθηκέναι, ὅτι ὑπὸ τοῦ θεοῦ προνοεῖται πάντα. The divinity Πίστις in Plut., Num. 70 [16, 1] and in magic [exx. in Rtzst., Mysterienrel.3 234f, among them Aberciusins. 12; PGM 4, 1014 ἀλήθεια καὶ πίστις; 12, 228]; Wsd 3:14; 4 Macc 15:24; 16:22; 17:2; Philo, Abr. 270; 271; 273, Mut. Nom. 182, Migr. Abr. 43f, Conf. Lingu. 31, Poster. Cai. 13 [on faith in Philo s. the lit. given under πιστεύω 2aα]; Jos, C. Ap. 2, 163; 169; Just., A I, 52, 1 πίστιν ἔχειν; 53, 11 πειθὼ καὶ πίστιν … ἐμφορῆσαι), in our lit. directed toward God and Christ, their revelations, teachings, promises, their power and readiness to aid.
    ⓐ God: πίστις θεοῦ (cp. Jos., Ant. 17, 179.—Cp. π. καὶ φόβος ὁ τοῦ θεοῦ Theoph. Ant. 1, 7 [p. 72, 26]) faith, trust, confidence in God Mk 11:22; cp. Ac 19:20 D; 1 Cl 3:4; 27:3. π. θείου πνεύμαπος faith in the divine spirit Hm 11:9. ἡ π. τοῦ κυρίου Hs 6, 3, 6. π. (καὶ ἐλπὶς) εἰς θεόν 1 Pt 1:21. π. ἐπὶ θεόν Hb 6:1. ἡ πίστις ἡ πρὸς τὸν θεόν 1 Th 1:8 (on the constr. w. πρὸς τ. θ. cp. Philo, Abr. 268; 271; 273; Just., D. 121, 2 διὰ τὴν πρὸς τὸν ἥλιον π.).—πίστις can also be characterized as faith in God by the context, without the addition of specific words; so in connection w. OT personalities: Abraham Ro 4:5, 9, 11–13, 16, 19f (s. also 2dα below); 1 Cl 10:7; 31:2; of Rahab 12:1, 8; of Esther 55:6 (ἡ τελεία κατὰ πίστιν). The OT heroes of faith Hb 11:4–33, 39 (w. this catalogue of heroes cp. Il. 4, 457–538; 2 Km 23:8–39; 1 Ch 11:10–12:18; CGordon, Homer, and the Bible: HUCA 26, ’55, 83).—But in Hb it is also true that God is specifically the object of the Christian’s faith, and Christ 12:2 is ὁ τῆς πίστεως ἀρχηγὸς καὶ τελειώτης. Cp. 10:38; 11:3; 13:7. (On faith in Hb s. Schlatter, Der Glaube im NT4 1927, 520ff; BHeigl, Verfasser u. Adresse des Hb 1905, 109–18; GHoennicke, Die sittl. Anschauungen des Hb: ZWT 45, 1902, 26ff; Windisch, Hdb. exc. on Hb 11; Riggenbach and Michel on Hb 11; Strathmann on 10:38. S. ὑπόστασις end.)—ἐὰν ἔχητε πίστιν Mt 17:20. Opp. doubt 21:21. αἰτεῖν ἐν πίστει μηδὲν διακρινόμενος Js 1:6. ἡ εὐχὴ τῆς πίστεως 5:15 (εὐχή 1). ἡ πίστις τῆς ἐνεργείας τοῦ θεοῦ τοῦ ἐγείραντος αὐτὸν ἐκ νεκρῶν faith in the working of God, who raised him from the dead Col 2:12.
    ⓑ Christ
    α. of belief and trust in the Lord’s help in physical and spiritual distress; oft. in the synopt. gospels: Mt 8:10; 9:2, 22, 29 (κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν); 15:28; Mk 2:5; 4:40; 5:34; 10:52; Lk 5:20; 7:9, 50; 8:25, 48; 17:19; 18:42.—Cp. ἔχει πίστιν τοῦ σωθῆναι (the lame man) had faith that he would be cured Ac 14:9.
    β. of faith in Christ, designated by the addition of certain words. By the obj. gen. (s. Just., D. 52, 4 διὰ τῆς πίστεως τῆς τοῦ χριστοῦ) πίστις Ἰησοῦ Χριστοῦ faith in Jesus Christ (and sim. exprs. On interp. as obj. gen. s. AHultgren, NovT 22, ’80, 248–63 [lit.]; response SWilliams, CBQ 49, ’87, 431–47.) Ro 3:22, 26; Gal 2:16ab, 20; 3:22; Eph 3:12; Phil 3:9a; Js 2:1; Rv 14:12; cp. 2:13 (ἡ πίστις μου=faith in me, the Human One [Son of Man]); IMg 1:1. (The πίστις Χριστοῦ in Paul is taken as a subj. gen. by JHaussleiter, Der Glaube Jesu Christi 1891, Was versteht Paulus unter christlichem Glauben?: Greifswalder Studien für HCremer 1895, 161–82 and GKittel, StKr 79, 1906, 419ff. See also Schläger, ZNW 7, 1906, 356–58; BLongenecker, NTS 39, ’93, 478–80 [lit. since ’81]; DCampbell, JBL 113, ’94, 265–85; response BDodd, 114, ’95, 470–73.—ADeissmann, Paulus2 1925, 125f [Paul, tr. WWilson, 1926, 162ff], speaks of the mystical gen., ‘faith in Christ’. Likew. HWeber, Die Formel ‘in Christo Jesu’: NKZ 31, 1920, 213ff, esp. 231, 3; WWeber, Christusmystik 1924, 82. S. also LAlbrecht, Der Glaube Jesu Christi 1921; OSchmitz, Die Christusgemeinschaft des Pls im Lichte seines Genetivgebr. 1924, 91–134; OHoltzmann, D. Glaube an Jes.: Stromata 1930, 11–25; GTaylor, JBL 85, ’66, 58–76: the passages in Gal=Christ’s reliability as a trustee. Cp. GHoward, HTR 60, ’67, 459–65; MHooker, NTS 35, ’89, 321–42.)—By prepositional phrases: πίστις εἰς Χριστόν (and sim. exprs.) faith in Christ Ac 20:21; 24:24; 26:18; Col 2:5 (Just., D. 40, 1).—Also πίστις ἐν Χριστῷ (and sim.) Gal 3:26; Eph 1:15; Col 1:4; 1 Ti 3:13; 2 Ti 3:15; 1 Cl 22:1. In ἱλαστήριον διὰ πίστεως ἐν τῷ αὐτοῦ αἵματι Ro 3:25, ἐν κτλ. prob. goes not w. πίστις, but w. ἱλαστήριον (s. Ltzm., Hdb. ad loc.; W-S. §20, 5d).—πίστις, ἣν ἔχεις πρὸς τ. κύριον Ἰησοῦν Phlm 5.—πίστις διὰ τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰ. Χριστοῦ Ac 20:21 D; sim. ἡ πίστις ἡ διʼ αὐτοῦ 3:16b (cp. 1 Pt 1:21).—Jesus Christ is called ἡ τελεία πίστις ISm 10:2.
    ⓒ πίστις can also be characterized by an objective gen. of the thing: ἡ πίστις τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ faith in his (Jesus’) name Ac 3:16a. ἡ πίστις τοῦ εὐαγγελίου Phil 1:27. εὐαγγελίων πίστις Dg 11:6. πίστις ἀληθείας 2 Th 2:13.
    ⓓ πίστις is found mostly without an obj., faith, firm commitment
    α. as true piety, genuine devotion (Sextus 7a and 7; ParJer 6:7), which for our lit. means being a Christian (τὸ ἀληθινὸν πάσχα … πίστει νονούμενον Hippol., Ref. 8, 18, 1; Did., Gen. 54, 11) Lk 18:8 (s. Jülicher, Gleichn. 288); 22:32; Ac 6:5=vs. 8 v.l.; cp. 11:24.—6:7; 13:8; 14:22; 15:9; 16:5; Ro 1:5, 8, 12, 17ab (ἐκ πίστεως εἰς πίστιν does not mean a gradation [as, in a way, Appian, Mithrid. 40 §154: Sulla came upon ἕτερον ὅμοιον ἐξ ἑτέρου=one wall, i.e. fortification, after another similar one] or a transition from one kind to another [Himerius, Or.=Ecl. 10, 6 ἐκ ᾠδῆς εἰς ᾠδὴν ἄλλην μετέβαλον=they changed from one kind of song to another], but merely expresses in a rhetorical way that πίστις is the beginning and the end; s. Ltzm., Hdb. ad loc., and a grave-ins [ANock, Sallust. p. xxxiii, 94] ἐκ γῆς εἰς γῆν ὁ βίος οὗτοσ=‘dust is the beginning and the end of human life’.—AFridrichsen, ConNeot 12, ’48, 54); 17c (here and in Gal 3:11 the LXX of Hab 2:4 [DCampbell, JBL 116, ’97, 713–19] is not followed literally, since it has ἐκ πίστεώς μου=‘as a result of my faithfulness’; even in Hb 10:38, where μου does occur, it goes w. δίκαιος, not w. πίστεως); Ro 3:27f (Luther’s addition of the word ‘alone’ in vs. 28 is hard to contest linguistically. Cp., e.g., Diog. L. 9, 6: Heraclitus wrote his work in very obscure language ὅπως οἱ δυνάμενοι προσίοιεν αὐτῷ=in order that only the capable might approach it. S. also Fitzmyer, ABComm. 360–64), 30f; 4:5–20 (s. also 2a above); 5:1f; 9:30, 32; 10:6, 17; 11:20 (opp. ἀπιστία); 12:3, 6 (s. ἀναλογία; for a difft. view 3 below); 14:1, 22 (s. ἐνώπιον 2b; others would place in 2dε), 23ab (but s. ε below); 16:26; 1 Cor 2:5; 15:14, 17; 16:13; 2 Cor 1:24ab; 4:13; 10:15; 13:5; Gal 3:7–26; 5:5, 6 (s. ἐνεργέω 1b); 6:10 (οἱ οἰκεῖοι τῆς πίστεως, s. οἰκεῖος b); Eph 2:8; 3:17; 4:5, 13; 6:16; Phil 1:25 (χαρὰ τῆς πίστεως); 2:17; 3:9b; Col 1:23; 2:7; 1 Th 3:2, 5, 7, 10; 2 Th 1:3, 11; 3:2; 1 Ti 1:2, 4, 5 (π. ἀνυπόκριτος), 19ab; 4:1; 5:8; 6:10, 12, 21 (but s. 3 below); 2 Ti 1:5 (ἀνυπόκριτος π.); 2:18; 3:8; Tit 1:1, 4, 13; 3:15; Phlm 6 (s. κοινωνία 4); Hb 6:12; 10:22, 39 (opp. ὑποστολή); Js 1:3; 2:5; 1 Pt 1:5, 7, 9; 5:9; 2 Pt 1:1; 1J 5:4; 1 Cl 1:2 (ἡ πανάρετος κ. βεβαία π.); ISm 1:1 (ἀκίνητος π.); Hm 5, 2, 1; 12, 5, 4 (both πλήρης ἐν τῇ πίστει full of faith); 5, 2, 3 (π. ὁλόκληρος); 9:6 (ὁλοτελὴς ἐν τ. π.), 7 (opp. διψυχία), 12 (π. ἡ ἔχουσα δύναμιν); 12, 6, 1; Hs 9, 19, 2 (ἀπὸ τῆς π. κενοί); 9, 26, 8 (κολοβοὶ ἀπὸ τῆς π. αὐτῶν).—τὸ ῥῆμα τ. πίστεως Ro 10:8. οἱ λόγοι τῆς π. 1 Ti 4:6. τὸ μυστήριον τῆς π. 3:9. ὁ θεὸς ἤνοιξεν τοῖς ἔθνεσιν θύραν πίστεως God has opened the door of faith to the Gentiles, i.e. opened the way for them to participate in a new relationship w. God Ac 14:27 (s. also θύρα 1bγ). ἀκοὴ πίστεως Gal 3:2, 5 (s. ἀκοή 2 and 4b). (τὸ) ἔργον (τῆς) π. 1 Th 1:3; 2 Th 1:11 (s. ἔργον 1b). οἱ ἐκ πίστεως the people of faith (s. ἐκ 3b) Gal 3:7, 9. πῶς οὐν [πίστιν εὑρ]ίσκομεν; Ox 1081, 25f (but here [ταῦτα γιγν]ώ̣σκομεν is the preferable restoration w. Till after the Coptic SJCh 90, 2); 32. Of gnostics τοῦ ὄφεως πίστιν ἔχουσιν AcPlCor 2:20.—If the principal component of Christianity is faith, then π. can be understood as the Gospel in terms of the commitment it evokes (cp. SIG 932, 7 [II/I B.C.]) νῦν εὐαγγελίζεται τὴν πίστιν ἥν ποτε ἐπόρθει Gal 1:23 (s. 3 below). Perh. also Ro 1:5.
    β. Hb 11:1 defines πίστις as ἐλπιζομένων ὑπόστασις, πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων. There is here no qu. about the mng. of π. as confidence or assurance (s. 2a above), but on its relation to ὑπόστασις as its predication s. under that word.—(Ps.-Aristot., De Mundo 6, 18 interprets πιστεύειν in someth. as incapability to see someth. that is apparent only to God.) Paul contrasts walking διὰ εἴδους (εἶδος 3) as the lower degree, with διὰ πίστεως περιπατεῖν 2 Cor 5:7 (s. KDeissner, Pls. u. die Mystik seiner Zeit2 1921, 101ff). On the other hand πίστις is on a higher level than merely listening to Christian preaching Hb 4:2.
    γ. πίστις abs., as a Christian virtue, is often coupled w. others of the same kind, esp. oft. w. ἀγάπη: 1 Th 3:6; 5:8; 1 Ti 1:14; 2 Ti 1:13; Phlm 5; B 11:8; IEph 1:1; 9:1; 14:1; 20:1; IMg 1:2; 13:1; IRo ins; ISm ins; 6:1; 13:2; AcPl Ha 8, 35. W. ἀγάπη and other abstracts 2 Cor 8:7; Gal 5:22; Eph 6:23; 1 Ti 2:15; 4:12; 6:11: 2 Ti 2:22; 3:10; Tit 2:2; Rv 2:19; IPhld 11:2; Pol 4:2; Hm 8:9; cp. v 3, 8, 2–5. The triad πίστις, ἐλπίς, ἀγάπη 1 Cor 13:13; cp. also Col 1:4f; 1 Th 1:3; 5:8; B 1:4 (on this triad see s.v. ἀγάπη 1aα). W. ἐλπίς only (cp. 1 Pt 1:21) 1 Cl 58:2. The ζωῆς ἐλπίς is called ἀρχὴ καὶ τέλος πίστεως ἡμῶν B 1:6.—W. ἀλήθεια (TestLevi 8:2) 1 Ti 2:7 (cp. the combination POxy 70, 4f [III A.D.]); 1 Cl 60:4. W. δικαιοσύνη Pol 9:2. W. ὑπομονή Rv 13:10; w. ὑπομ. and other abstracts 2 Pt 1:5f; Pol 13:2 (cp. also the following passages already referred to in this section: 1 Ti 6:11; 2 Ti 3:10; Tit 2:2 and Js 1:3 [α above]). W. γνῶσις (Just., D. 69, 1) et al. 2 Pt 1:5f [s. above]; D 10:2. ἵνα μετὰ τῆς πίστεως ὑμῶν τελείαν ἔχητε τὴν γνῶσιν B 1:5. W. φόβος and ἐγκράτεια Hm 6, 1, 1.—(Distinguished from θεία σοφία: Orig., C. Cels. 6, 13, 23.)
    δ. faith as fidelity to Christian teaching. This point of view calls for ἔργα as well as the kind of πίστις that represents only one side of true piety: Js 2:14ab, 17, 18abc, 20, 22ab, 24, 26 (ἔργον 1a); Hv 3, 6, 5; Hs 8, 9, 1ab.
    ε. Ro 14:22 and 23 π. as freedom or strength in faith, conviction (s. Ltzm., Hdb. ad loc.; but s. α above).
    ζ. In addition to the πίστις that every Christian possesses (s. 2dα above) Paul speaks of a special gift of faith that belongs to a select few 1 Cor 12:9. Here he understands π. as an unquestioning belief in God’s power to aid people with miracles, the faith that ‘moves mountains’ 13:2 (cp. Mt 17:20.—21:21; s. 2a above). This special kind of faith may be what the disciples had in mind when they asked πρόσθες ἡμῖν πίστιν Lk 17:5; cp. vs. 6. τῇ πίστει φερόμενος ὁ Παυλος AcPl Ha 5, 1.
    ③ that which is believed, body of faith/belief/teaching (Diod S 1, 23, 8 ἰσχυρὰν πίστιν καὶ ἀμετάθετον=an article of faith that was firm and unshakable [concerning Orpheus and Dionysus]; Mel., HE 4, 26, 13; Ath. 8, 1; Iren., 1, 10, 2 [Harv. I, 92, 1]; Orig., C. Cels., 1, 42, 26; Did., Gen. 156, 23). So clearly Jd 3 (τῇ ἅπαξ παραδοθείσῃ τοῖς ἁγίοις πίστει), 20 (τῇ ἁγιωτάτῃ ὑμῶν πίστει.—ἅγιος 1aα). πίστις θεοῦ=that which, acc. to God’s will, is to be believed IEph 16:2.—This objectivizing of the term πίστις is found as early as Paul: Ro 1:5; Gal 1:23 (s. 2dα end) and perh. Gal 3:23–25 (s. Ltzm., Hdb. ad loc.). ASeeberg, D. Katechismus der Urchristenheit 1903, 110f, understands 1 Ti 1:19; 4:1, 6; 6:10, cp. 21; 2 Ti 2:18 in this manner. Ro 12:6 (but s. ἀναλογία) and 2 Ti 4:7 are also interpreted in this way by many.—EBurton, ICC Gal 1921, 475–86; ASchlatter, D. Glaube im NT4 1927; APott, Das Hoffen im NT in seiner Beziehung zum Glauben1915; ANairne, The Faith of the NT 1920; RGyllenberg, Pistis 1922; WKümmel, D. Glaube im NT: ThBl 16, ’38, 209–21; Dodd 65–68; TTorrance, ET 68, ’57, 111–14; CMoule, ibid. 157.—Synoptics: TShearer, ET 69, ’57, 3–6.—Esp. for Paul: BBartmann, Pls, die Grundzüge seiner Lehre u. die moderne Religionsgeschichte 1914; WMorgan, The Religion and Theology of Paul 1917; WHatch, The Pauline Idea of Faith in Its Relation to Jewish and Hellenistic Religion 1917; Ltzm., Hdb. exc. after Ro 4:25; FKnoke, Der christl. Glaube nach Pls 1922; ERohde, Gottesglaube u. Kyriosglaube bei Pls: ZNW 22, 1923, 43–57; EWissmann, Das Verh. v. πίστις und Christusfrömmigkeit bei Pls 1926; MDibelius, Glaube u. Mystik b. Pls: Neue Jahrb. f. Wissensch. u. Jugendbildg. 7, ’31, 683–99; WMundle, D. Glaubensbegriff des Pls ’32 (p. xi–xvi extensive bibliog.); RGyllenberg, Glaube b. Pls: ZWT 13, ’37, 612–30; MHansen, Om Trosbegrebet hos Pls ’37; LMarshall, Challenge of NT Ethics, ’47, 270–77; 298–300; RBultmann, Theologie des NT ’48, 310–26 (Engl. tr. KGrobel I ’51, 314–30; for the Johannines II, 70–92, ’55); MMassinger, BiblSacra 107, ’50, 181–94 et al. S. also δικαιοσύνη 3a.—For the Fourth Gosp.: JBuswell, The Ethics of ‘Believe’ in the Fourth Gospel: BiblSacra 80, 1923, 28–37; JHuby, De la connaissance de foi chez S. Jean: RSR 21, ’31, 385–421; RSchnackenburg, D. Glaube im 4. Ev., diss. Breslau ’37; WHatch, The Idea of Faith in Christ. Lit. fr. the Death of St. Paul to the Close of the Second Century 1926.—EGraesser, D. Glaube im Hebräerbrief, ’65.—ABaumeister, D. Ethik des Pastor Hermae, 1912, 61–140.—ESeidl, π. in d. griech. Lit. (to Peripatetics), diss. Innsbruck, ’53; HLjungman, Pistis, ’64; DLührmann, Pistis im Judent., ZNW 64, ’73, 19–38. On faith in late Judaism s. Bousset, Rel.3 534a (index); also DHay, JBL 108, ’89, 4611–76; DLindsay, Josephus and Faith ’93. On the Hellenistic concept πίστις Rtzst., Mysterienrel.3 234–36.—DELG s.v. πείθομαι. M-M. EDNT. TW. Spicq. Sv.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > πίστις

  • 42 ῥῆμα

    ῥῆμα, ατος, τό (Pind.; Pla., Leg. 840c [w. μῦθο], prob. of edifying maxims; Hdt.+)
    ① that which is said, word, saying, expression, or statement of any kind τὰ ῥήματα the words (opp. τὰ ἔργα) 2 Cl 13:3; Hs 9, 21, 2; cp. Ac 16:38. πᾶν ῥῆμα every word B 11:8. πᾶν ῥῆμα ἀργόν Mt 12:36. πᾶν ῥ. πονηρόν Hs 5, 3, 6; οὐδὲ ἓν ῥ. not even one word Mt 27:14; cp. ῥῆμα ἕν Ac 28:25.—Lk 2:17, 50; 20:26; 1 Cl 27:7 (Ps 18:3). φωνὴ ῥημάτων the sound of words, a voice whose words Hb 12:19; αἰσχρὸν ῥ. Hv 1, 1, 7. ὡσεὶ λῆρος τὰ ῥ. Lk 24:11. ἄρρητα ῥήματα (s. ἄρρητος 2) 2 Cor 12:4. ῥ. ἔκφρικτα Hv 1, 3, 3b. ῥ. ἀληθῆ m 11:3; δεινὰ ῥ. MPol 8:3. ῥ. βλάσφημα Ac 6:11. ῥῆμα, ῥήματα ἀκούειν B 16:10; Hv 1, 1, 6; 4, 1, 7; 4, 2, 6 al. τὰ προειρημένα ῥ. (s. προεῖπον 1) 2 Pt 3:2; s. Jd 17; Hm 9:4. πολὺν ἐν ῥήμασιν γενέσθαι be profuse in speech, be too talkative 1 Cl 30:5 (Job 11:3).—τὸ ῥ., τὰ ῥ. oft. takes a special significance fr. the context: prophecy, prediction Mt 26:75; Mk 9:32; 14:72; Lk 1:38; 2:29; 9:45ab; 18:34; 22:61 (v.l. λόγο); 24:8; Ac 11:16; MPol 16:2. Declaration of scripture 2 Cl 15:4 (cp. Mel., P. 11, 73 τὰ ῥ. τῆ γραφῆ).—Command(ment), order, direction Lk 5:5; esp. of God (Dt 1:26) 3:2; Hb 11:3; 1 Cl 10:1; ῥ. τῆς δυνάμεως αὐτοῦ Hb 1:3. τὸ ἰσχυρὸν ῥ. the mighty creative word Hv 1, 3, 4; cp. 3, 3, 5. διὰ ῥήματος Χριστοῦ Ro 10:17.— Threat λαλεῖν ῥήματα κατά τινος make threats against someth. Ac 6:13.—τὰ ῥ. speech, sermon, proclamation πάντα τὰ ῥ. αὐτοῦ everything he had to say Lk 7:1. ἐνωτίσασθε τὰ ῥήματά μου pay attention to what I am proclaiming Ac 2:14.—10:44; J 8:20. τὰ ῥήματα αὐτῶν their preaching Ro 10:18 (Ps 18:5).—Of pronouncements of (Christian) teaching or of divine understanding πῶς τοῖς ἐμοῖς ῥήμασιν πιστεύσετε; J 5:47. Cp. 6:63; 10:21; 12:47f; 14:10; 15:7; 17:8; Ac 10:22. ῥήματα ζωῆς αἰωνίου J 6:68. τὰ ῥήματα τῆς ζωῆς ταύτης Ac 5:20. ῥήματα ἐν οἷς σωθήσῃ 11:14. ῥήματα ἀληθείας κ. σωφροσύνης 26:25. τὰ ῥ. τοῦ θεοῦ (Sextus 4, 39 ῥήματα θεοῦ; Marinus, Vi. Procli 32 θεῖα ῥ.) J 3:34; 8:47. ἐπὶ παντὶ ῥήματι ἐκπορευομένῳ διὰ στόματος θεοῦ (Dt 8:3) Mt 4:4. τὰ ῥήματα τοῦ κυρίου τὰ λεγόμενα διὰ παραβολῶν the Lord’s teachings which were expressed in the form of parables Hs 5, 4, 3. διάσταλμα ῥήματος the special meaning of the teaching B 10:11. Gener. the sing. brings together all the divine teachings as a unified whole, w. some such mng. as gospel, or confession: ἐγγύς σου τὸ ῥῆμά ἐστιν Ro 10:8a (Dt 30:14); cp. vs. 9 v.l. MSuggs, ‘The Word Is Near You’ Ro 10:6–10, JKnox Festschr. ’67, 289–312. Cp. Eph 5:26. ἐπότισεν ῥήματι he (Paul) gave (Artemilla) a drink of words to ponder AcPl Ha 4, 5. τὸ ῥῆμα τὸ εὐαγγελισθὲν εἰς ὑμᾶς 1 Pt 1:25b. W. objective gen. τὸ ῥῆμα τῆς πίστεως Ro 10:8b. W. subjective gen. ῥῆμα θεοῦ Eph 6:17; Hb 6:5. τὸ ῥ. κυρίου 1 Pt 1:25a (cp. Is 40:8).—GKittel, D. Wort Gottes im NT: Pastoralblätter für Predigt etc. 80, ’37/38, 345–55.
    ② after the Hebrew an event that can be spoken about, thing, object, matter, event οὐκ ἀδυνατήσει παρὰ τοῦ θεοῦ πᾶν ῥῆμα nothing will be impossible with God Lk 1:37 (Gen 18:14). ἐπὶ στόματος δύο μαρτύρων σταθῇ πᾶν ῥῆμα Mt 18:16; 2 Cor 13:1 (both Dt 19:15; cp. TestAbr A 13 p. 92, 24 [Stone p. 32]). Cp. the sing. (TestAbr A 15 p. 96, 15 [Stone p. 40]; JosAs 17:1 [CBurchard, A Note on ῥῆμα in JosAs 17:1f; Lk 2:15, 17; Ac 10:3: NovT 27, ’85, 281–95]) Lk 2:15 (cp. 1 Km 4:16); Ac 10:37. Pl. Lk 1:65; 2:19, 51; Ac 5:32; 13:42.—ERepo, Der Begriff Rhema im Biblisch-griechischen (Academia Scientia Fennica) I ’52 (LXX); II ’54 (NT and early Christian lit.), but s. critique by GZuntz, L’Antiquité Classique 22, ’53, 106–12.—B. 1262. DELG s.v. εἴρω (2). M-M. EDNT. TW.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > ῥῆμα

  • 43 ἔχω

    ἔχω (1) halten, haben, u. zwar zunächst, (a) fassen, tragen; so von Kleidern u. Waffen; von Pferden; πολιὰς ἔχω ( τρίχας), ich habe graue Haare; wo von Atlas gesagt wird ἔχει δέ τε κίονας αὐτὸς μακράς, αἳ γαῖάν τε καὶ οὐρανὸν ἀμ φὶς ἔχουσιν, er hält die Säulen u. trägt sie, die den Himmel u. die Erde von einander halten. Κάρη ὑψοῠ, hoch halten; κάρη ὑπὲρ πασῶν, das Haupt über alle erheben; ἐν γαστρὶ ἔχουσα, von den Schwangeren gesagt. (b) halten, bes. festhalten; χειρὸς ἔχων Μενέλαον, ihn bei der Hand haltend; ἔχειν τινὰ μέσον, ihn in der Mitte des Leibes gefaßt halten, wie der Ringer; pass., gefangen halten; νίκης πείρατ' ἔχονται ἐν ϑεοῖσιν, sind in der Gewalt der Götter. Anhalten, zusammenhalten. (2) In seiner Hand halten ist im Besitzhaben, besitzen, inne haben, (a) von Göttern, die einen Tempel, ein Land besitzen, als Schutzgottheiten darin walten. (b) von Menschen: eine Stadt od. ein Land inne haben, bewohnen; von den Toten; οὖδας ἔχει, er nimmt den Boden ein, bedeckt ihn; ἔχεις χῶρον οὐχ ἁγνὸν πατεῖν, du stehst auf einem Platz. (c) in Besitz haben als Herrscher. (d) wie bei den Göttern u. den Herrschern der Begriff des Verwaltens u. der Fürsorge hervortritt, so ist ἔχειν κῆπον = die Aufsicht über den Garten haben, ihn besorgen; πατρώϊα ἔργα, das Land bestellen; ἵππους αὐτὸς ἔχων ἀτίταλλε, er pflegte sie u. zog sie auf; ἔχειν τὰς δίκας die Gerichte verwalten. (e) allgemein vom Besitz; ὁ ἔχων τι, der etwas hat; absolut, ὁ ἔχων, der Reiche; οἱ οὐκ ἔχοντες, die Armen; χρέα πολλῶν ταλάντων ἔτ' ἔχων, ausstehende Forderungen habend. Daher πλέον ἔχειν, Vorteil haben, μεῖον ἔχειν, den Kürzeren ziehen. (f) zur Frau haben; auch von Geliebten, wie der bekannte Ausspruch Aristipps in Beziehung auf die Lais: ἔχω, ἀλλ' οὐκ ἔχομαι. (g) bei sich haben, als Gast, οἷον μέν τινα τοῦτον ἔχεις ἐπίμαστον ἀλήτην, was hast du da für einen Landstreicher; bes. vom Feldherrn; τοὺς ὁπλίτας ἔχων, die Soldaten bei sich habend; πειϑομένους αὐτοὺς πολὺν χρόνον οὐ δυνήσομαι ἔχειν, im Gehorsam erhalten, sie als gehorsame behalten. Ζῆν' ἔχων ἐπώμοτον, als einen Vereidigten, Zeugen, den Zeus für sich haben; pleonastisch, ἀναπτερώσας αὐτὴν οἴχεαι ἔχων ἐκκλέψας, du gehst mit ihr fort. (g) In Besitz nehmen, erlangen; ἔσχε τὴν ἀρχήν zu fassen; πρὶν ἔχεσϑαι τὰ ἄκρα, ehe sie eingenommen wurden; in Beschlag nehmen; τεύχε' ἔχονται, die Waffen werden festgehalten, sind geraubt. (h) inne haben, umgeben; αἴϑρη ἔχει κορυφήν, Heitere umgibt den Gipfel. (i) erhalten, retten, beschirmen. (3) Worauf zu halten, wohin richten, wie ὀϊστὸν ἔχεν, er richtete den Pfeil, denn den Bogen hält man auf den Gegenstand hin, den man treffen will. So χεῖράς τε καὶ ἔγχεα ἀντίον ἀλλήλων, sie richteten die Fäuste u. Schwerter gegen einander. Bes. von Pferden u. Schiffen: darauflos treiben, steuern; scheinbar intr., Πύλονδ' ἔχον, ich hielt oder steuerte auf Pylos hin; τάχ' ἄν τις ἄκων ἔσχε, landete an; σαυτὸν ἐκποδὼν ἔχων, dich entfernt haltend; übertr., στυγερὰν ἔχε δύςποτμον ἀρὰν ἐπ' ἄλλοις, er richtete den Fluch gegen sie; ὧδ' ἐφάλοις κλισίαις ὄμμ' ἔχων, er richtete sein Auge auf die Zelte; ϑἀτέρᾳ νοῦν ἔχοντα, seine Gedanken, seinen Sinn worauf richten, δεῦρο νοῦν ἔχε, hierauf gemerkt. (4) zurückhalten, anhalten, hemmen, bes. den angreifenden Feind, den Angriff aushalten, bestehen; ὀδύνας, d. i. die Schmerzen stillen oder lindern; ἔχ' αὐτοῦ πόδα σόν, halt deinen Fuß dort an; βουϑυτοῦντά μ' ἀμφὶ βωμὸν ἔσχετε, hieltet mich zurück, hindertet mich; πύργων γῆς ἔσχομεν κατασκαφάς, wir hielten die Zerstörung ab; mit folgendem inf., ἦ τινα καὶ Δαναῶν σχήσω ἀμυνέμεναι, ob ich auch einen der Danaer hemmen, hindern werde; mit Artikel, τὸ δὲ μὴ λεηλατῆσαι ἑλόντας σφέας τὴν πόλιν ἔσχε τόδε, daß sie nicht plünderten, hinderte folgendes; mit genit., wovonabhalten; τοὺς πολεμίους τῆς ἐς τὸ πρόσϑεν προόδου, vom weiteren Vordringen abhalten; σῖγα ἕξομεν στόμα, den Mund halten. Auch c. dat., οὐδέ οἱ ἔσχεν ὀστέον, widerstand ihm nicht. (5) haben in allgemeinster Bedeutung von den verschiedensten Zuständen des Leibes u. der Seele. (a) ἡλικίαν, ein Alter haben; βίοτσν εὐαίων' ἔχειν, ein glückliches Leben haben. (b) φρεσίν oder ἐν φρεσὶν ἔχειν, im Geiste festhalten, behalten; νῷ ἔχειν, sich erinnern; βοὴν ἔχειν, ertönen; wie καναχὴν ἔχειν, Getöse machen; δεῖμα, Furcht haben; ἐλπίδα, Hoffnung haben, hoffen; ϑήραν, Jagd halten; κότον, Zorn hegen; λιτάς τινι, flehen zu einem; λόγον ἔχει, hat Grund, ist vernunftgemäß; μεριμνήματα, sorgen; μέμψιν τινί, tadeln; ἐν ὀῤῥωδίᾳ, fürchten; διὰ χειρὸς ἔχειν, in den Händen haben, in seiner Gewalt haben, womit beschäftigt sein; διὰ στόματος ἔχειν, im Munde haben; διὰ στέρνων ἔχειν, von der Gesinnung; σωφροσύνην, besonnen sein; τέλος, ein Ende haben; ὕβριν, Übermut treiben, Frevel üben; φϑόνον, Neid hegen; φυλακάς, Wache halten, bewachen; φύσιν ἔχει, es ist naturgemäß; ἐπιδευὲς ἔχειν τινός, einer Sache Not haben, sie vermissen. (c) wie bes. von unglücklichen Zuständen gesagt wird κακόν, γῆρας ἔχειν, so wird auch umgekehrt gesagt πότμος μ' ἔχει, mich hält gefesselt; ἦ ῥά σε οἶνος ἔχει φρένας, betört dich; ὄφρα με βίος ἔχῃ, so lange ich lebe; γέλως ἔχει τινά, kommt ihn an; εὐεργεσίαι αὐτοὺς εἶχον, verpflichteten sie, waren ihnen erzeigt; μένος ἠελίοιο ἔχεν μιν, die Glut der Sonne ergriff ihn; ὥς σφεας ἡσυχίη εἶχε πολιορκίης, als sie Ruhe hatten. Auch pass., gefesselt, gehalten werden, behaftet sein; ν οσήμασι, mit Krankheiten behaftet; ἐν ἀπορίᾳ ἔχεσϑαι, von Verlegenheit, von Not bedrängt werden. (d) durch παρέχειν zu erklären: ἀγανάκτησιν ἔχειν, Gelegenheit zum Unwillen geben, Unwillen verursachen; αἰσχύνην οὔπω ἔχοντος τοῠ ἔργου, es brachte noch keine Schande mit sich; αἰτίαν ἔχειν, die Schuld tragen, beschuldigt werden; ἐν αἰτίᾳ ἔχειν, beschuldigen; ὑποψίαν ἔχειν, verdächtig sein, Argwohn hegen; αἴσϑησιν ἔχειν, bemerkt werden; ταῦτ' ἀπιστίαν, ταῠτ' ὀργὴν ἔχει, erregt Mißtrauen u. Zorn; κατάμεμψιν ἔχειν, Grund zum Tadel geben; ἔλεον ἔχειν, Mitleid erregen; ὄψιν, den Anblick gewähren; ἱδρῶτα οὐκ ὀλίγον ἔχει τοῖς ὁδοιπόροις ὁ ἐπ' ἀρετὴν οἶμος, eigtl. er hat Schweiß für die, verursacht den Wanderern Schweiß; πικρὰς ὠδῖνας ἔχουσαι heißen die Eileithyien, die bittere Wehen verursachen. (6) vom Gewicht: haben, schwer sein. (7) aus Verbindungen, wie ὄφρ' ἂν ἔχῃς βόσκειν σὴν γαστέρα, damit du habest, den Bauch zu nähren, daß du deinen Bauch nähren könnest, entwickelt sich die Bedeutung können, vermögen, im Stande sein, οὐδὲ πόδεσσιν εἶχε στηρίξασϑαι, er konnte sich nicht auf die Füße stützen; ἔχω φράσαι, ich habe zu sagen, kann anzeigen; ἐξ οἵων ἔχω, αἰτῶ, so sehr ich kann; Fragesatz: οὐκ ἔχω τί φῶ, ich weiß nicht, was ich sagen soll, ich habe nichts zu sagen; ὑμῖν οὐκ ἔχω τί χρήσομαι, ich weiß nicht, was ich mit euch machen soll. Übh. wissen, verstehen; τέχνην δὲ κακὴν ἔχει, er besitzt die Kunst, hat sie inne; ἱκανῶς ἔχομεν τοῦτο, ὅτι, das wissen wir wohl, daß; οἱ τὰς τέχνας ἔχοντες, die Kunstverständigen, Künstler u. Handwerker; οὐκ ἔχω κατακρυφάν, ich weiß nicht zu verbergen. (8) intr., sich verhalten, sich in einer Lage, Verfassung, Stimmung u. dgl. befinden, (a) gew. mit Adverbien, durch sein mit dem Adjectivum zu übersetzen; εὖ ἔχει, er steht gut; καλῶς ἔχει, es ist gut; ἀναγκαίως ἔχει, es ist notwendig; οὕτως ἔχει, so verhält es sich, so steht es; οὕτω δ' ἐχόντων sc. τῶν πραγμάτων, in solcher Lage; οὕτω δ' ἔχει, unter der Bedingung; ὥςπερ εἶχεν, bei den Geschichtschreibern häufig: so wie er gerade war, wie er ging u. stand, sogleich, sofort; ἐμοὶ δοκεῖ πλεῖν ὥςπερ ἔχομεν, ohne Verzug. Oft tritt ein gen. hinzu; πῶς εὐμενείας ἔχεις, wie du dich in Beziehung auf das Wohlwollen verhältst, wie wohlwollend du bist; ὡς ποδῶν εἶχε, was die Füße vermochten, wie ὡς τάχους εἶχε, so schnell er konnte; εὖ σώματος ἔχει, er befindet sich wohl; οὐ γὰρ οἶδα παιδείας ὅπως ἔχει καὶ δικαιοσύνης, wie es mit ihm in Ansehung der Bildung u. Gerechtigkeit steht, wie gebildet u. gerecht er ist; ὡς ἕκαστος ἑτοιμότητος καὶ βουλήσεως ἔσχε, wie jeder bereitwillig war; ὅπου συμφορᾶς ἔχεις, in welchem Unglück du dich befindest; πῶς ἔχουσι Φιλίππῳ; wie sind sie gegen Philipp gesinnt? Ἔχε αὐτοῦ, halt da an!; σχές, οὗπερ εἶ, halt an, sprich nicht weiter; ἔχε δὴ ἴδωμεν, halt, laß uns sehen. (b) ähnlich mit Präpositionen, διὰ φυλακῆς ἔχοντες, behutsam; ἀμφί τι ἔχειν, sich mit etwas beschäftigen; ἕξω δ' ὡς λίϑος, ich werde mich halten, wie ein Stein; ἔχον ὥστε τάλαντα γυνή, sc. ἔχει, sie hielten sich, wie ein Weib die Waagschale (im Gleichgewicht) hält; ἔχον ὥς σφιν πρῶτον ἀπήχϑετο Ἴλιος, sie blieben bei ihrem früheren Hasse gegen Ilios; κίονες ὑψόσ' ἔχοντες, sind in die Höhe ragende Säulen, wie ἔκτοσϑε ὀδόντες ἔχον ἔνϑα καὶ ἔνϑα, sie ragten hier u. da empor; ἔγχος ἔσχε δι' ὤμου, der Speer ragte durch die Schulter hervor. (9) sich wohin erstrecken, wohin reichen, ὁδοὶ ἐπὶ τὸν ποταμὸν ἔχουσαι, die zum Fluß hinführen; διώρυχα τὴν ἐκ τοῠ Νείλου ἔχουσαν ἐς τὸν Ἀράβων κόλπον, der sich vom Nil bis zum arabischen Meerbusen erstreckt; κῶμαι ὑπὸ τὸ Παρϑένιον π όλισμα ἔχουσαι, die sich bis unter die Stadt hinziehen; τὰ ἐς Ὅμηρον ἔχοντα, was den Homer betrifft, angeht; ἔχϑρης παλαιῆς ἐχούσης ἐς Ἀϑηναίους, gegen die Athener gerichtet. (10) in Verbindung mit Participien behält es oft seine eigentliche Bdtg bei, ἀδελφὴν τὴν ἐμὴν γήμας ἔχεις, du hast sie geheiratet u. hast sie nun zur Frau; Κορινϑίο υς δήσαντες εἶχον, sie banden sie u. hielten sie in Haft; πολλὰς ὑφ' ἑαυτῇ ἔχειν δουλωσαμένην, nachdem sie viele unterjocht, hält sie dieselben in Unterwürfigkeit; ἐν οἷς τὰ ἐπιτήδεια εἶχον πάντα ἀνακεκομισμένοι, unserem »sie hatten die Lebensmittel dahin gebracht« ähnl., ist eigentlich = in welchen sie alle Lebensmittel hatten, nachdem sie dieselben hingeschafft hatten. Oft aber wird nur ein dauernder Zustand dadurch ausgedrückt, ϑαυμάσας ἔχω, ich verhalte mich als einer der sich wunderte, ich bin in Staunen begriffen; τὸν μὲν προτίσας, τὸν δ' ἀτιμάσας ἔχει, er hält jenen in Ehren. (11) scheinbar pleonastisch steht es in τί δῆτα ἔχων στρέφει; was hast du, daß du dich sträubst, warum sträubst du dich? ληρεῖς ἔχων, παίζεις ἔχων, du spaßest, dich so verhaltend, d. i. wie du pflegst, wie es dir zum dauernden Zustand geworden ist; ἔχεις ληρῶν du verhältst dich als ein Spaßmacher (12) a) für sich halten, ἀσπίδα πρόσϑε σχόμενος, vor sich haltend. (b) sich halten, sich behaupten; ἀντέχου τῆς μάχης; ἄντα σχομένη, gegenüber Stand haltend. (c) sich an etwas halten, festhalten; übertr., τῆς αὐτῆς γνώμης ἔχομαι, ich halte mich an derselben Ansicht, bleibe dabei; ἐπωνυμιέων, Namen haben; τῆς σωτηρίας, an der Rettung eifrig arbeiten; ἑξόμεϑα αὐτοῦ, wir werden uns an ihn halten; τὸν νομοϑέτην ἀληϑείας ἐχόμενον, der sich an der Wahrheit hält, sich derselben befleißigt. Ἃ διδασκάλων ἔχεται, was die Lehrer betrifft; σέο ἕξεται, von dir wird es abhangen. (d) unmittelbar daranstoßen, darauf folgen, zusammenhangen, bes. im partic., οἱ ἐχόμενοι, die Nachbarn; Salamis heißt ἡ ἐχομένη νῆσος; τὰ τούτων ἐχόμενα. was damit zusammenhängt; bes. auch beim Aufführen der Schlachtordnung, z. B. Πρόξενος ἐχόμενος, daneben stand Proxenus; ἐχομένους ὅτι μάλιστα τῶν ἁρμάτων ἕπεσϑαι, sich so dicht wie möglich an die Wagen haltend; τοῦ ἐχομένου ἔτους, im folgenden Jahre; ἐκ τῶν ἐχομένων γνώσεσϑε, ihr werdet aus dem Folgenden einsehen. Zuweilen wird damit nur eine Hervorhebung des Subjekts bezweckt; τὰ τῶν ὀνειράτων, καρπῶν, σιτίων, οἰκετῶν ἐχόμενα, alles was auf die Träume, Früchte u. s. w. Bezug hat, die Träume u. s. w. mit allen Umständen. (e) sich enthalten, abstehen wovon, absolut; ἔχεσϑ', ἔχεσϑε, haltet an; τῶν ἀϑίκτων ἕξεται, er wird sich enthalten o. er wird sich an dem Unnahbaren halten, es antasten. (f) εἰ τὸν ἐξ ἐμῆς μητρὸς ϑανόντ' ἄϑαπτον ἐσχόμην νέκυν, ist es = wenn ich ertrüge, duldete

    Wörterbuch altgriechisch-deutsch > ἔχω

  • 44 εχω

         ἔχω
        (impf. εἶχον; fut. ἕξω и σχήσω; aor. 2 ἔσχον, imper. σχές, conjct. σχῶ, opt. σχοίην, inf. σχεῖν, part. σχών; pf. ἔσχηκα; ppf. ἐσχήκειν; pass.: praes. ἔχομαι, impf. εἰχόμην, fut. σχεθήσομαι, aor. ἐσχέθην, pf. ἔσήμαι)
        1) держать, нести
        

    (πεμπώβολα χερσίν, τόξον ἐν χειρί, στεροπέν μετὰ χερσίν Hom.; αἰχμήν Aesch.; διὰ χειρός τι и τινὰ ἐπ΄ ὤμων Soph.; μετὰ χεῖράς τι Thuc.)

        οὐχ ὑπὸ ζυγῷ λόφον δικαίως ἔ. Soph. — не желать подчиниться ярму

        2) med. держаться
        

    ἐπὴ ξυροῦ ἀκμῆς ἔ. Her. — держаться на острие бритвы, т.е. «на волоске»

        3) med. держать или нести на себе
        

    (οὐρανόν Hes.)

        ἀσπίδα πρόσθε σχόμενος Hom. — выставив вперед свой щит

        4) med. держаться, выдерживать
        5) брать, хватать, держать
        

    (τινὰ χειρός или ποδός Hom.; τινὰ μέσον Arph.)

        Ζῆν΄ ἔχων ἐπώμοτον Soph. — беря Зевса в свидетели (моей клятвы);
        pass. — быть схваченным, захваченным или охваченным, перен. находиться во власти:
        ζῶντες ἐχόμενοι Thuc. — захваченные живьем;
        ἐχομένων τῶν Ἀφιδνῶν Plut. — так как Афидны были захвачены (противником);
        τὸ ὄρος ἐχόμενον Xen. — занятая (войсками) гора;
        ἔχομαι μέσος Arph. или (ἐν) ἀνάγκῃ Xen. — я в безвыходном положении;
        ἔ. ἄλγεσι Hom. — страдать;
        λύπῃ σχεθείς Plut. — охваченный скорбью;
        ἔ. κωκυτῷ καὴ οἰμωγῆ Hom. — предаваться воплям и жалобам;
        ἔ. ἐν ξυμφοραῖς Plat. — быть в беде;
        ἔ. ὀργῇ — быть в гневе;
        ἔ. ὑπὸ ἐπιθυμίας Plat. — быть одержимым страстью

        6) med. держаться, хвататься, цепляться
        

    (πέτρης Hom.; ὅπως κισσὸς δρυός Eur.; πείσματος Plat.; χλαμύδος Luc.)

        ταύτης ἐχόμενος τές προφάσιος Her. — ухватившись за этот предлог

        7) med. браться, приниматься, предпринимать
        

    (ἔργου Pind., Plut.; πολέμου Thuc., Plut.)

        ἔ. τῶν ἀθίκτων Soph. — прикасаться к неприкосновенному;
        μαντικῆς τέχνης ἔ. Soph. — быть причастным к искусству прорицания

        8) тж. med. держаться, придерживаться
        

    (δόξης τινὸς περί τινος, med. ἀληθείας Plat.; med. γνώμης τινός и λόγου τινός Thuc.)

        ἔχεσθαι ὅτι μάλιστα τῶν ἁρμάτων Xen. — держаться как можно ближе к повозкам

        9) med. ( непосредственно) соприкасаться, быть тесно связанным, примыкать
        ὄρος ἐχόμενον τῆς Ῥοδόπης Thuc. — гора, смежная с Родопой;
        ἥ ἐχομένη νῆσος Isocr. — соседний остров;
        οἱ ἐχόμενοι Her. — сопредельные народы, ближайшие соседи;
        τὰ τούτων ἐχόμενα Xen. и τὰ ἐχόμενα τούτοις Plat. — связанные с этим или вытекающие отсюда вопросы;
        τοῦ ἐχομένου ἔτους Thuc. — в следующем году;
        τὰ τῶν σιτίων ἐχόμενα Her. — то, что относится к продовольствию;
        ἐν τοῖς ἐχομένοις Arst. — в последующем изложении;
        ἃ διδασκάλων εἴχετο Plat. — (то), что касалось учителей, т.е. чему учили учителя;
        οἱ τῶν εἰκότων ἐχόμενοι Plut. — те, чей рассказ более правдоподобен

        10) (об одежде, снаряжении и т.п.) иметь на себе, носить
        

    (κυνέην κεφαλῇ, παρδαλέην ὤμοισιν, σὰκος ὤμῳ, εἷμα ἀμφ΄ ὤμοισι, ἵπποι ζυγὸν ἀμφὴς ἔχοντες Hom.; στολέν ἀμφὴ σῶμα Eur.; τὰ ὅπλα Arst.; συκῆ ἔχουσα φύλλα NT.)

        ἔχοντες τοὺς χιτῶνας Xen. — одетые в хитоны

        11) иметь, владеть, обладать
        

    (κραδίην καὴ θυμόν Hom.; τὰν βελέων ἀλκὰν χεροῖν Soph.; τέν γῆν Thuc.; ἐπιστήμην Xen., Plat.; τὰ ἐπιτήδεια Arst.; εἴ τις ἔχει ὦτα ἀκούειν, ἀκουέτω NT.)

        Δία οὐκ ἔχε ὕπνος Hom. — Зевсом сон не владел, т.е. Зевс не спал;
        φόβος μ΄ ἔχει Aesch. — страх объемлет меня;
        οἶνος ἔχει φρένας Hom. — вино туманит рассудок;
        σῇσιν ἔχε φρεσί Hom. — сохрани в своей памяти;
        Βρόμιος ἔχει τὸν χῶρον Aesch. — это - владения Бромия;
        θῇρες, οὓς ὅδ΄ ἔχει χῶρος Soph. — животные, населяющие этот край;
        ἔχων τοὺς ἱππεῖς ἐπηκολούθει Xen. — (Крез) с конницей следовал позади;
        ὅ ἔχων Soph., Eur., Xen.; — имущий, богатый;
        οἱ οὐκ ἔχοντες Eur. — неимущие, бедные;
        τὸ μη ἔ. Eur. — бедность;
        κούρην Πριάμοιο ἔ. Hom. — быть женатым на дочери Приама;
        ἔχεθ΄ Ἕκτορι Hom. — она была замужем за Гектором;
        ἐπ΄ ἀριστερὰ (χειρὸς) ἔ. τι Hom. — иметь слева что-л., т.е. находиться справа от чего-л.;
        ἐν δεξιᾷ ἔ. Thuc. — иметь справа (от себя);
        τινὰ ὕστατον ἔ. Xen. — иметь, т.е. поставить кого-л. в арьергарде;
        γῆρας ἔχυιν или ὃν γῆρας ἔχει Hom. — старый;
        ἥβην ἔ. Plat. — быть юношей;
        ἐπεὴ ἔχοιεν τέν ἡλικίαν, ἣν σὺ ἔχεις Xen. — по достижении ими твоего возраста;
        ἔ. φθόνον παρά τινι Plut. — возбуждать в ком-л. зависть;
        ἔγκλημα ἔ. τινί Soph. — иметь жалобу на кого-л.;
        λόγον ἔ. Plat. — иметь (разумный) смысл;
        τιμην ἔ. παρὰ πᾶσιν Plut. — быть уважаемым всеми;
        ἔ. τι ἀνὰ στόμα καὴ διὰ γλώσσης Eur. и διὰ στόματος Plut. — (постоянно) говорить о чем-л.;
        φύσιν ἔχει Plat. — (это) естественно, в порядке вещей;
        ἀγνοία μ΄ ἔχει Soph. — я в неведении, не знаю;
        πόλιν κίνδυνος ἔσχε Eur. — над городом нависла опасность;
        λιμὸς ἔχει Aesch. — голод терзает;
        ἀγρυπνίῃσι ἔχεσθαι Her. — страдать бессонницей;
        ἐν νοσήμασιν ἐχόμενοι Plat. — больные;
        ὄφρα με βίος ἔχῃ Soph. — пока я жив(а);
        αἰτίαν ἔ. τινός Trag., Her.; — быть виновным или обвиняемым в чем-л.;
        δι΄ αἰτίας Thuc. и ἐν αἰτίᾳ ἔ. τινά Her., Thuc.; — обвинять кого-л.;
        ἔπαινον ἔ. Arst. — быть хвалимым

        12) держать или нести на себе, поддерживать, подпирать
        

    (κίονες γαῖάν τε καὴ οὐρανὸν ἀμφὴς ἔχουσιν Hom.; τὰ ἐπικείμενα βάρη Arst.)

        13) держать, поднимать
        

    (ὑψοῦ κάρη Hom.)

        14) (тж. ἐν γαστρὴ ἔ. Her., NT.) носить во чреве, быть беременной
        

    (ἥ γυνέ ἔχουσα Her.)

        ἥ ἔχουσα Arst. = ἥ μήτηρ

        15) ( о месте) занимать, находиться
        

    ἔ. τὸ κέρας ἄκρον Thuc. — находиться на крайнем фланге;

        οὖδας ἔχοντες Hom. — распростертые по полу (тела);
        ἔχεις χῶρον οὐχ ἁγνὸν πατεῖν Soph. — ты стоишь на земле, которую нельзя топтать (т.е. священной)

        16) обитать, населять
        

    (οὐρανόν Hom.; Ὀλύμπια δώματα Hes.; χῶρον Aesch.; τὰ ὄρη Xen.)

        οἱ κατὰ τέν Ἀσίαν ἔχοντες Xen. — те, кто населяет Азию;
        ἔ. ὀρέων κάρηνα Hom. — обитать на вершинах гор

        17) (тж. ἐντὸς ἔ. Hom.) содержать в себе, заключать, окружать
        

    (φρένες ἧπαρ ἔχουσι Hom.; ὅ χαλκὸς ἔχει τὸ εἶδος τοῦ ἀνδριάντος Arst.)

        τοὺς ἄκρατος ἔχει νύξ Aesch. — их окутывает непроглядная ночь;
        σταθμὸν ἔ. χιλίων ταλάντων Diod. — весить или стоить тысячу талантов

        18) владеть, иметь в своем распоряжении, управлять
        

    (Θήβας Eur.)

        19) заботиться, печься, охранять
        

    ἔ. πατρώϊα ἔργα Hom. — возделывать отцовские поля;

        ἔ. κῆπον Hom. — ухаживать за садом;
        ἔ. ἀγέλας Xen. — смотреть за стадами;
        φυλακὰς ἔ. Hom. — нести стражу;
        σκοπιέν ἔ. Hom., Her.; — вести наблюдение;
        δίκας ἔ. Dem. — вершить суд

        20) охранять, защищать
        ἔχε χρόα χάλκεα τεύχη Hom. — тело покрывали медные доспехи;
        πύλαι οὐρανοῦ, ἃς ἔχον Ὧραι Hom. — небесные врата, которые стерегли Горы

        21) med. зависеть
        

    ἐν θεοῖσιν ἔ. Hom. — зависеть от воли богов;

        σέο ἕξεται Hom. — это будет зависеть от тебя

        22) сдерживать, скреплять, связывать
        23) сдерживать, удерживать
        

    (ἵππους, μῦθον σιγῇ Hom.; στόμα σιγᾷ Eur.)

        εἶχε σιγῇ καὴ ἔφραζε οὐδενί Her. — (Эвений) хранил молчание и никому (ничего) не говорил;
        πᾶς ἀσκὸς δύο ἄνδρας ἕξει τοῦ μέ καταδῦναι Xen. — каждый бурдюк удержит двух человек от погружения, т.е. на поверхности воды

        24) задерживать, останавливать
        οὐδέ οἱ ἔσχεν ὀστέον Hom. — у него кость не сдержала (брошенного камня), т.е. была разбита;
        χεῖρας ἔχων Ἀχιλῆος Her. — держа (за) руки Ахилла;
        ἔ. δάκρυον Hom. — сдерживать слезы;
        ἔχε αὐτοῦ (πόδα σόν) Eur., Dem.; — остановись;
        ὄμμα ἔ. Soph. — прятать взоры, т.е. уединяться, скрываться

        25) унимать, успокаивать
        

    (κῦμα, ὀδύνας Hom.)

        26) (sc. ἑαυτόν) униматься, утихать, останавливаться, оставаться на месте
        

    οὐδέ οἱ ἔγχος ἔχε ἀτρέμας Hom. — копье (в руках) его не оставалось спокойным;

        σχὲς οὗπερ εἶ Soph. — остановись, где находишься, т.е. не продолжай;
        σχές, μή με προλίπῃς Eur. — остановись, не покидай меня;
        εἰ δὲ βούλει, ἔχε ἠρέμα Plat. — подожди, пожалуйста;
        στῆ σχομένη Hom. — она остановилась

        27) med. воздерживаться, отказываться, прекращать
        

    (μάχης Hom., Plut.; τιμωρίης Her.)

        σχέσθαι χέρα τινός Eur. — удержаться от нанесения удара кому-л.

        28) ощущать, испытывать, переживать
        

    (ἄλγεα Hom.; φθόνον Aesch.; θαῦμα Soph.; αἰσχύνην Eur.)

        ἔ. πένθος (μετὰ) φρεσί Hom. — скорбеть душой;
        ἐν ὀρρωδίᾳ τι ἔ. Thuc. — испытывать страх перед чем-л.;
        κότον ἔ. Hom. и ὀργὰς ἔ. Aesch. — гневаться;
        ἐν ὀργῇ или δι΄ οργῆς ἔ. τινά Thuc. — быть в гневе на кого-л.;
        εὔνοιάν τινι ἔ. Eur. — благоволить к кому-л.;
        μεριμνήματα ἔχων βαρέα Soph. — удрученный тяжелыми заботами;
        σπάνιν σχεῖν τοῦ βίου Soph. — испытывать недостаток в средствах к жизни;
        χρείαν ἔ. τινός Hom. — нуждаться в чем-л., не иметь чего-л.

        29) вызывать, возбуждать, причинять
        

    (πικρὰς ὠδῖνας Hom.; ἀγανάκτησιν Thuc.; ἱδρῶτα οὐκ ὀλίγον Luc.; ἔλεον Plut.)

        30) направлять, вести
        

    (ἵππους πεδίονδε Hom.; ἅρμα, δίφρον Hes.; τὰς νέας παρὰ τέν ἤπειρον Her.)

        ἔ. πόδα ἔξω τινός Aesch., Eur. и ἔ. πόδα ἐκτός τινος Soph. — держаться в стороне от чего-л. или избавиться от чего-л.;
        ἔ. τὸν νοῦν или γνώμην πρός τινα и πρός τι Thuc. — обращать внимание на кого(что)-л.

        31) (sc. ἑαυτόν, ἵππον и т.п.) направляться, отправляться
        

    (Πύλονδε Hom.; εἰς τέν Ἀργολίδα χώρην Her.)

        ἐς Φειὰν σχόντες Thuc. — отправившись или прибыв в Фию;
        κίονες ὑψόσε ἔχοντες Hom. — устремленные ввысь колонны;
        ἔκτοσθε ὀδόντες ὑὸς ἔχον Hom. — снаружи (шлема) вздымались клыки вепря;
        ἔγχος ἔσχε δι΄ ὤμου Hom. — копье впилось в плечо;
        αἱ ὁδοὴ αἱ ἐπὴ τὸν ποταμὸν ἔχουσαι Her. — улицы (Вавилона), ведущие к реке

        32) предпринимать, производить, совершать
        φόρμιγγες βοέν ἔχον Hom. — форминги зазвучали;
        θήραν ἔ. Soph. — охотиться, перен. совершать погоню;
        λιτὰς ἔ. Soph. — умолять;
        δι΄ ἡσυχίας ἔ. Thuc. — поддерживать спокойствие;
        φυγέν ἔ. Aesch. — совершать побег или отправляться в изгнание;
        γόους ἔ. Soph. — издавать вопли;
        παρουσίαν ἔ. Soph. — (по)являться;
        μνήμην ἔ. Soph. — хранить воспоминание, помнить;
        συγγνώμην ἔ. Soph. — оказывать снисхождение, прощать;
        ἀμφί τι ἔ. Xen. — быть занятым чем-л.

        33) придвигать, приближать
        34) иметь возможность, быть в состоянии, мочь
        

    (ταῦτα σ΄ ἔχω μόνον προσειπεῖν Soph.)

        οὐ πόδεσσιν εἶχε στηρίξασθαι Hom. — он не смог удержаться на ногах;
        ἐξ οἵων ἔχω Soph. — всеми доступными мне средствами, как могу;
        οὐκ ἔχω τί φῶ Aesch., Soph.; — мне нечего сказать;
        ὅ τι ἄριστον ἔχετε Xen. — так хорошо, как только (с)можете;
        οὐκ ἂν ἄλλως ἔχοι Dem. — иначе было бы невозможно

        35) знать, видеть, понимать
        

    (οὐκ ἔχων ὅ τι χρέ λέγειν Xen.; τέχνην τινά Hes., Eur., Her., Plat.)

        οἱ τὰς τέχνας ἔχοντες Xen. — мастера;
        ἵππων δμῆσιν ἐχέμεν Hom. — владеть искусством объездки лошадей;
        ἔ. σωτηρίαν τινά Eur. — знать какое-л. средство спасения;
        ἔχεις τι ; Soph. — тебе что-л. известно?

        36) получать, приобретать
        

    (γνώμην δίκαιαν, στέφανον εὐκλείας Soph.)

        37) относиться, быть (так или иначе) расположенным
        

    (τινί Arst., Dem., πρός τι Plat. и πρός τινα Plut.)

        ἕξω ὡς λίθος Hom. — я буду тверд(а) как камень;
        τὰ ἐς Ἡσίοδόν τε καὴ Ὅμηρον ἔχοντα Her. — (данные), относящиеся к Гесиоду и Гомеру;
        ἔχθρα ἔχουσα ἐς Ἀθηναίους Her. — вражда (эгинян) к афинянам;
        ἐπί τινι ἔ. Her. — действовать против кого-л.

        38) рассматривать, считать (чем-л.), признавать
        

    Ὀρφέα ἄνακτα ἔ. Eur. — считать Орфея (своим) учителем;

        ἐν αἰτίῃ ἔ. τινα Her. — считать кого-л. виновным;
        ἐν αἰσχύναις ἔ. τι Eur. — считать что-л. постыдным;
        ἐν ἡδονῇ ἔ. τι Thuc. — находить удовольствие в чем-л.

        39) ( cum adv.) находиться в (том или ином) состоянии, обстоять
        

    εὖ ἔ. Hom. и χαλῶς ἔ. Soph., Plat.; — быть в порядке, прекрасно обстоять, процветать;

        εὖ σώματος ἔ. Plat. — чувствовать себя хорошо, быть здоровым;
        οἰκείως ἔ. Dem. — благоприятствовать;
        ἀκινούνως ἔ. Dem. — находиться в безопасности;
        τὰ μέλλοντα καλῶς ἔχει Dem. — виды на будущее благоприятны;
        πάντα ἔχει ὡς δεῖ Dem. — все обстоит так, как следует;
        ἐναντίως ἔχει Dem. — происходит наоборот;
        εἰ οὖν οὕτως ἔχει Xen. — если дело обстоит так;
        ἔχει μὲν οὕτως Arph. — так оно и есть, это верно;
        ὡς ποδῶν εἶχε Her. — со всех ног, во всю прыть;
        ὡς τάχους εἶχε Her., Thuc.; — с величайшей скоростью;
        ὡς οὕτως ( или ὡς ὧδε) ἐχόντων Her. и οὕτω ἐχόντων Xen. (лат. quae cum ita sint или se habeant) — при таком положении вещей, ввиду этого;
        χαλεπῶς ἔ. ὑπὸ τραυμάτων Plut. — тяжело страдать от ран;
        κατεκλίθη, ὥσπερ εἶχε, χαμαί Xen. — (он) лег, как был (пышно одетый), на землю;
        ὡς или ὥσπερ ἔχει Her., Thuc. etc. — как есть, т.е. без промедления, тотчас же;
        ὥς τις μνήμης ἔχοι Thuc. — насколько кому позволяет память;
        μετρίως ἔ. πρός τι Xen. — быть умеренным в чем-л.;
        ἀκρατῶς ἔ. πρός τι Plat. — неумеренно предаваться чему-л.;
        ἀναγκαῖως ἡμῖν ἔχει Her. — нам необходимо, мы должны

        40) imper. ἔχε (= ἄγε См. αγε) ну!, ну-ка!
        

    ἔχε δή μοι τόδε εἰπέ Plat. — так скажи же мне;

        ἔχ΄ ἀποκάθαιρε τὰς τραπέζας Arph. — давай, вычисти-ка столы

        41) с part. aor. (реже с part. pf. или praes.) другого глагола в описат. оборотах или для выражения длительности
        

    ἀμφοτέρων με τούτων ἀποκληΐσας ἔχεις Her. — ты запретил мне доступ к обеим (войне и охоте);

        λέγεται ὅ Ζεὺς τῆς Ἥρας ἐρασθεὴς ἔ. Plat. — Зевс, говорят, влюблен в Геру;
        οἷά μοι βεβουλευκὼς ἔχει Soph. — (все), что (Креонт) замыслил против меня;
        ὃν εἶχον ἐκβεβληκότες Soph. — (тот), кого они покинули;
        ἤιε (= атт. ᾔει) ἔχων ταῦτα ἐς τὰς Σάρδις Her. — он отправился с этим в Сарды;
        ἵπποι, οὓς αὐτὸς ἔχων ἀτίταλλεν Hom. — кони, которых сам (Приам) вырастил;
        ληρεῖς ἔχων Arph. — ты шутишь;
        τί δῆτα ἔχων στρέφει ; Plat. — отчего же ты увертываешься (от прямого ответа)?;
        οὐ μέ φλυαρήσεις ἔχων Arph. — не дурачься;
        ὡς οὐδὲν εἴη ἀσφαλέως ἔχον Her. — (Кир подумал), что нет ничего прочного;
        ἐστὴν ἀναγκαίως ἔχον Aesch. — необходимо;
        τὸ νῦν ἔχον Luc. — теперь, ныне;
        τὸν θανόντα πατέρα καταστένουσ΄ ἔχεις Eur. — ты оплакиваешь умершего отца

    Древнегреческо-русский словарь > εχω

  • 45 ὀρέγω

    ὀρέγω, recken, strecken, ausstrecken; χεῖρ' ὀρέγων εἰς οὐρανόν, Il. 15, 371, öfter; πάντοσε χεῖρ' ὀρέγων, Od. 17, 366, von dem Bettler, der die Gabe heischend die Hand ausstreckt; χεῖρας ἐμοὶ ὀρέγοντας, nach mir, 12, 257; πρὸς ἄνδρα χεῖρας ὤρεγον, Pind. P. 4, 240; ὄρεξον χεῖρας, Soph. O. C. 850, vgl. 1132; öfter Eur. – Daher hinreichen, darreichen; οὐ γάρ μοι ϑνήσκων λεχέων ἐκ χεῖρας ὄρεξας, Il. 24, 743; κῦδός τινι, 17, 453 u. öfter; οἷσιν Ἀϑήνη νῦν ὤρεξε τάχος, 23, 406; τῳ εὖχος ὀρέξομεν, 12, 328; αἴ κέν τις κοτύλην καὶ πύρνον ὀρέξῃ, Od. 15, 312; τίνι τοῦτο Μοῖρα τέλος ὤρεξε, Pind. N. 7, 58; πλοῦτον, P. 3, 110, u. so gewöhnlich von dem, was die Gottheit verleiht; ἕν γέ μοι εὖχος ὀρέξατε, Soph. Phil. 1188; σῖτον ὀρέξαι, Eur. Or. 303; ὤρεξε τὴν κύλικα τῷ Σωκράτει, Plat. Phaed. 117 b; Folgde, wie Luc. D. D. 5, 4. – Med. sich ausstrecken, seine Hand ausstrecken; ποτὶ στόμα χεῖρ' ὀρέγεσϑαι, Il. 24, 506; ἔνϑεν ὀρεξαμένη ἀπὸ πασσάλου αἴνυτο τόξον, Od. 21, 53; ὠρέξατο χερσί, mit den Händen sich wornach strecken, hinlangen, Il. 23, 99, öfter; Hes. Th. 178; ὀρέξάσϑαι ἀπὸ δίφρου, vom Wagen herab langen, reichen, Sc. 456; ἔγχεϊ, sich mit dem Speer ausstrecken, d. i. mit gestreckter Lanze auf den Feind zielen, Il. 5, 851 (vgl. ὀρέξατο δ' αἶψ' ὀλοοῖο Πηλεὺς αἰγανέην Ap. Rh. 2, 828); ποσσὶν ὀρωρέχαται πολε μίζειν, sie strecken sich mit den Füßen, schreiten aus um zu kämpfen, 16, 834; ὀρέξατ' ἰών, er reckte sich aus im Gehen, schritt weit aus, 13, 20; ὀρωρέχατο ποτὶ δειρήν, sie streckten sich nach dem Halse zu vorwärts, 11, 26; – τινός, sich wornach strecken, wornach langen, οὗ παιδὸς ὀρέξατο, er langte nach seinem Kinde, Il. 6, 466; auch nach Einem langen, um ihn zu verwunden, nach ihm trachten, 16, 332; auch c. accus., das, wornach man trachtet, erlangen, treffen, bes. mit Waffen, 16, 314. 23, 805; δούρατος ὠρέξαντο, sie langten nach dem Speere, Ap. Rh. 2, 1112; – ausstrecken, προτείνει δὲ χεῖρ' ἐκ χειρὸς ὀρεγομένα, Aesch. Ag. 1082; ἱκέτις ὠρέχϑης ἐμοῦ, Eur. Hel. 1254; ὀρεχϑῆναι γάμων, darnach verlangen, streben, Ion 842, wie Or. 328. – In Prosa, verlangen; c. inf., ὅτι ὀρέγεται πάντα ταῦτ' εἶναι οἷον τὸ ἴσον, Plat. Phaed. 75 a; ὅταν ὀρέγηται τοιοῦτος γενέσϑαι, Prot. 326 a; Sp., wie ὀρέγεσϑαι τούτων τυχεῖν Luc. D. D. 20, 4; gew. c. gen., τούτου ὀρέγεται καὶ ἐπὶ τοῠτο ὁρμᾷ, Plat. Rep. IV, 439 b; πάσης ἀληϑείας, VI, 485 d, öfter; δόξης, Isocr. 1, 2; ἔργων ὀρεχϑῆναι, 1, 46; ἐπιτηδευμάτων, dem ἀπέχεσϑαι entgegengesetzt, 2, 2, wie Xen. Cyr. 5, 3, 48; Sp., καινῶν ὠρέχϑη πραγμάτων, Luc. bis accus. 29; μειζόνων ἐλπίδων, Pol. 1, 8, 5; τῶν πραγμάτων, nach der Herrschaft streben, 5, 104, 7; auch τῆς γῆς, nach dem Lande zu fahren, 16, 5, 8. – Bei Ap. Rh. 2, 878, ϑυμὸς ὀρέξατο γηϑοσύνῃσι, wird es gleich ὀρεχϑέω erklärt.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ὀρέγω

  • 46 ἐφ-άπτω

    ἐφ-άπτω, ion. ἐπάπτω, 1) daran heften, knüpfen (nach Phot. eigtl. ἐπὶ τοῦ δῆσαι λελυμένον τὸν ἱμάντα τοῦ ὑποδήματος, zubinden); μὴ καϑέλοι μιν αἰὼν πότμον ἐφάψαις ὀρφανόν, ein kinderloses Geschick verhängend, Pind. Ol. 9, 64; so pass., Τρώεσσι δὲ κήδε' ἐφῆπται, Il. 2, 15, es ist über sie verhängt, u. öfter, gew. vom bevorstehenden Unglück, wie Il. 6, 241, ὡς ἤδη Τρώεσσιν ὀλέϑρου πείρατ' ἐφῆπται 7, 402; ähnlich ἐξ ἧς ἀϑανάτοισιν ἔρις καὶ νεῖκος ἐφῆπται 21, 513; τοὔργον ὡς ἐφάψειεν τόδε, d. i. unternehmen, Soph. Trach. 929, vgl. λύουσα ἢ 'φάπτουσα Ant. 40, l. d. – 2) med., Etwas berühren, anfassen, ergreifen, gew. τινός τινι, Etwas womit, ἐπὴν χείρεσσιν ἐφάψεαι ἠπείροιο, wenn du erfaßt haben wirst, Od. 5, 348; ὀχέων χερί Pind. P. 9, 11; σκοπιᾶς ἄλλας ποδοῖν, eine andere Warte betreten, d. i. höhern Ruhm erlangen, N. 9, 47; δῆρις ῥυσίων ἐφάψεται Aesch. Suppl. 407; ἐφάψομαι γὰρ οὐ ταύταιν μόναιν Soph. O. C. 863, Hand anlegen; ἱκέτης ἔφαψαι πατρός Ai. 1151; vgl. Eur. Ion 1057 El. 1225; τῆς κεφαλῆς ἐφήψατο Ar. Plut. 728; in Prosa nicht selten, im eigtl. Sinne u. übertr., ὁπόσοι τῶν περὶ φύσεως ἐφήψαντο ζητημάτων Plat. Legg. X, 891 c; λόγων Pind. Ol. 9, 13, μαντευμάτων τέχναις P. 8, 63, sich an Etwas machen, es unternehmen; ἐπιτηδευμάτων, Plat. Rep. III, 394 e; geistig Etwas erfassen, τοῦ ἀληϑοῠς Crat. 212 a; ἀληϑείας Tim. 90 c; mit dem Zusatz ἐπιστήμῃ Rep. VII, 534 c, wie μνήμῃ Phaedr. 253 a; αἰσϑήσει τινός Phaed. 65 d; öfter Plut. – Eigenthümlich εἴδεος ἐπαμμένος, mit Schönheit ausgestattet, begabt, Her. 1, 199. 8, 105; in Verbindung mit Etwas stehen, Antheil haben an Etwas, καϑαροῦ ἐφάπτεσϑαι Plat. Phaed. 67 b. – Pind. vrbdí es auch mit dat., οὐδ' ἀκράντοις ἐφάψατ' ἔπεσιν Ol. 1, 86; κελεύϑοις ἁπλόαις ζωᾶς ἐφαπτοίμαν N. 8, 36. Bei Theocr. 9, 2 ἐφαψάσϑω absol., er soll folgen, v. l. ἐφεψάσϑω.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἐφ-άπτω

Страницы

См. также в других словарях:

  • αλήθεια — Η ακρίβεια. Αυτό που δεν είναι ψευδές ή πλαστό. Αυτό που υπάρχει αντικειμενικά. Η πραγματικότητα. Η α. συνιστά το πρωταρχικό και δυσκολότερο πρόβλημα της ανθρώπινης γνώσης. Είναι το πρωταρχικό, στον βαθμό που η προσπάθεια για την προσέγγισή του… …   Dictionary of Greek

  • Ελλάδα - Φιλοσοφία και Σκέψη — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Η φιλοσοφία ως κατανοητικός λόγος Όταν κανείς δοκιμάζει να προσεγγίσει την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, πρωτίστως έρχεται αντιμέτωπος με το ερώτημα για τη γένεσή της. Πράγματι, η νέα ποιότητα των φιλοσοφικών θεωρήσεων της… …   Dictionary of Greek

  • Ιταλία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Ιταλίας Έκταση: 301.230 τ. χλμ. Πληθυσμός: 56.305.568 (2001) Πρωτεύουσα: Ρώμη (2.459.776 κάτ. το 2001)Κράτος της νότιας Ευρώπης. Συνορεύει στα ΒΔ με τη Γαλλία, στα Β με την Ελβετία και την Αυστρία, στα ΒΑ με τη… …   Dictionary of Greek

  • Ελλάδα - Τέχνη (Σύγχρονη) — Η ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ 19ου & ΤΟΥ 20ού αι. Εξετάζοντας την ελληνική εικαστική δημιουργία σήμερα, μπορούμε να καταλήξουμε στις εξής παραδοχές: α) παρουσιάζει έργα με μεγάλο… …   Dictionary of Greek

  • Ισπανία — Επίσημη ονομασία: Βασίλειο της Ισπανίας Έκταση: 504.782 τ. χλμ. Πληθυσμός: 40.037.995 (2001) Πρωτεύουσα: Μαδρίτη (2.882.860 κάτ. το 2000)Κράτος της νοτιοδυτικής Ευρώπης, στην Ιβηρική χερσόνησο. Συνορεύει στα ΒΑ με τη Γαλλία και την Ανδόρα, στα Δ… …   Dictionary of Greek

  • Geflügelte Worte (Antike) — Alpha und Omega, Anfang und Ende, kombiniert zu einem Buchstaben Diese Liste ist eine Sammlung alt und neugriechischer Phrasen, Sprichwörter und Redewendungen. Sie beschreibt ihren Gebrauch und gibt, wo möglich, die Quellen an. Graeca non… …   Deutsch Wikipedia

  • μεταρρύθμιση — Αν και αρχικά ονομάζονταν μεταρρυθμιστές μόνο οι οπαδοί του Καλβίνου, από τον 18o αι., με τον όρο θρησκευτική ή προτεσταντική Μ. ή απλώς Μ. χαρακτηρίζεται το θρησκευτικό, πολιτικό και πνευματικό εκείνο κίνημα, που, κατά τον 16o αι., προκάλεσε τη… …   Dictionary of Greek

  • Ελλάδα - Τέχνη (Αρχαιότητα) — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ Η απαρχή της αρχαίας ελληνικής τέχνης τοποθετείται συνήθως περί το 1100 π.Χ., μετά την κάθοδο των Δωριέων. Μετά την αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β’ και την ανάγνωση των πινακίδων των ανακτόρων της Πύλου, των Μυκηνών, των… …   Dictionary of Greek

  • Πλάτων — I Έλληνας φιλόσοφος (Αθήνα ή Αίγινα 428/427 π.Χ. – Αθήνα 348/347). Κατά την παράδοση, το αληθινό του όνομα ήταν Αριστοκλής, όπως και του παππού του, και μόνο πολύ αργότερα ονομάστηκε Πλάτων, εξαιτίας του πλάτους των ώμων του. Η ζωή του. Γόνος… …   Dictionary of Greek

  • πλάτων — I Έλληνας φιλόσοφος (Αθήνα ή Αίγινα 428/427 π.Χ. – Αθήνα 348/347). Κατά την παράδοση, το αληθινό του όνομα ήταν Αριστοκλής, όπως και του παππού του, και μόνο πολύ αργότερα ονομάστηκε Πλάτων, εξαιτίας του πλάτους των ώμων του. Η ζωή του. Γόνος… …   Dictionary of Greek

  • Αίγυπτος — I Κράτος της βορειοανατολικής Αφρικής και (σε μικρό μέρος) της δυτικής Ασίας.Συνορεύει στα Δ με τη Λιβύη, στα Ν με το Σουδάν και στα ΒΑ με το Ισραήλ, ενώ βρέχεται στα Β από τη Μεσόγειο θάλασσα και στα Α από την Ερυθρά θάλασσα.Η Α. (αλ… …   Dictionary of Greek

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»