-
1 ὀρθόω
ὀρθόω, 1) grade in die Höhe richten, aufrichten; den Gefallenen, τὸν δ' αἶψ' ὤρϑωσεν Ἀπόλλων, Il. 7, 272; emporrichten, ὀρϑωϑεὶς δ' ἄρ' ἐπ' ἀγκῶνος, 10, 80; ἕζετο δ' ὀρϑωϑείς, 2, 42. 23, 235; übertr. ὕμνον, Pind. Ol. 3, 3; πολλάκι δ' ἐν κακοῖσιν τὸν ἀμήχανον ὀρϑοῖ, Aesch. Spt. 211; οἶκον, Eum. 721; med. ὀρϑοῦσϑαι, sich aufrichten, erheben, 678; ὠρϑοῦϑ' ὁ τλήμων ὀρϑὸς ἐξ ὀρϑῶν δίφρων, Soph. El. 732; ὀρϑοῦτε κάρα, Eur. Hipp. 198; πρόςωπον, Alc. 389; – übtr. aufrecht erhalten, zu Macht, Ansehen, Ehren bringen, Σικελίαν, Pind. N. 1, 15; ὀρϑώσαντες οἶκον, I. 5, 61, vgl. P. 4, 60; αὐτοῦ ὀρϑώσαις ἀρετάν, verherrlichend, I. 3, 56; τῷ γὰρ σέβοντι συμφορὰς ὀρϑώσομεν, wir werden sein Geschick erhöhen, Aesch. Eum. 857; νομίζει ϑ' ἧμιν ὀρϑῶσαι βίον, Soph. O. R. 39; Ggstz von ὄλλυμι, O. C. 395; von πίπτειν, 396; πόλιν, Ant. 167; vgl. μὴ Τροίαν ποτὲ πεσοῦσαν ὀρϑώσειεν, Eur. Troad. 1161; ὀρϑώσεις σεαυτόν, Her. 5, 222; ὀρϑοῖ πᾶν τὸ σῶμα, Plat. Tim. 90 b; τὴν πατρίδα, Lach. 181 b; ὀρϑοῦσϑαι, gradestehen, Xen. Cyr. 1, 3, 10; σῶμα ὀρϑούμενον, im Ggstz von κυρτούμενον, Mem. 3, 10, 15; – einrichten, einsetzen, ἀγῶνας, Aesch. Ch. 577; Ζηνὸς ὀρϑῶσαι βρέτας, Eur. Phoen. 1256; ἔρυμα, errichten, Thuc. 6, 66. – 2) in gerade Richtung bringen, grade machen; οἱ τὰ διεστραμμένα ξύλα ὀρϑοῦντες, Arist. eth. 2, 8; richtig machen, νῦν δ' ὤρϑωσας στόματος γνώμην, du sprachst einen wahren Spruch, Aesch. Ag. 1454; οὐδὲν ὤρϑωσας φρενί, Suppl. 893; pass., Eum. 742, ἐν ἀγγέλῳ γὰρ κρυπτὸς ὀρϑοῠται λόγος, ist richtig angebracht, Ch. 762; ἢν τόδ' ὀρϑωϑῇ βέλος, Soph. Phil. 1283, wenn es grade geht, nicht fehlt; ὀρϑοῦσϑαι γνώμαν, Eur. Hipp. 247; οὕτω ὀρϑοῖτ' ἂν ὁ λόγος, so möchte die Rede richtig sein, Her. 7, 103; ὁ στρατηγὸς πλεῖστ' ἂν ὀρϑοῖτο, Thuc. 3, 30, vgl. 3, 42. 6, 9; in späterer Prosa, wie κατορϑόω, πάλιν ὠρϑώϑη τὰ πράγματα, Pol. 29, 11, 12; ἁμαρτίαν, Arr. Cyn. 26, 4; – τὸ ὀρϑούμενον, der glückliche Erfolg, Thuc. 4, 18; vgl. ἢν ἡ διάβασις μὴ ὀρϑωϑῇ, Her. 1, 208.
-
2 ὀρθόω
ὀρθόω, (1) gerade in die Höhe richten, aufrichten; den Gefallenen, τὸν δ' αἶψ' ὤρϑωσεν Ἀπόλλων; emporrichten; ὀρϑοῦσϑαι, sich aufrichten, erheben; übtr. aufrecht erhalten, zu Macht, Ansehen, Ehren bringen; αὐτοῦ ὀρϑώσαις ἀρετάν, verherrlichend; τῷ γὰρ σέβοντι συμφορὰς ὀρϑώσομεν, wir werden sein Geschick erhöhen; ὀρϑοῦσϑαι, geradestehen; einrichten, einsetzen. (2) in gerade Richtung bringen, gerade machen; richtig machen; νῦν δ' ὤρϑωσας στόματος γνώμην, du sprachst einen wahren Spruch; ἐν ἀγγέλῳ γὰρ κρυπτὸς ὀρϑοῠται λόγος, ist richtig angebracht; ἢν τόδ' ὀρϑωϑῇ βέλος, wenn es gerade geht, nicht fehlt; οὕτω ὀρϑοῖτ' ἂν ὁ λόγος, so möchte die Rede richtig sein; τὸ ὀρϑούμενον, der glückliche Erfolg -
3 προς-κατ-ορθόω
προς-κατ-ορθόω, dazu helfen, Heliod. 6, 13.
-
4 προς-δι-ορθόω
προς-δι-ορθόω, noch dazu ordnen, Inschrift von Rosette 34. – Med., τοῠτο γὰρ προςδιορϑοῠμαι (v. l. προδ.), Aesch. 2, 87, ich verbessere mich selbst hierin.
-
5 προ-δι-ορθόω
προ-δι-ορθόω, vorher, voraus bessern, Sp.
-
6 παρα-δι-ορθόω
παρα-δι-ορθόω, verschlimmbessern, Sp.
-
7 συγ-κατ-ορθόω
συγ-κατ-ορθόω, mit od. zugleich in Ordnung od. zu Stande bringen; Isocr. 5, 152; Plut. discr. adul. et am. 12.
-
8 συν-επ-αν-ορθόω
συν-επ-αν-ορθόω, mit od. zugleich wieder in Ordnung bringen; Dem. 34, 52, machen, daß Einer wieder zu seinem Rechte kommt; πόλιν ἐπταικυῖαν, Pol. 30, 18, 4.
-
9 συν-δι-ορθόω
συν-δι-ορθόω, mit od. zugleich grade machen, einrenken, Hippocr.
-
10 συν-αν-ορθόω
συν-αν-ορθόω, mit aufrichten, Tzetz.
-
11 συν-ορθόω
συν-ορθόω, mit od. zugleich aufrichten, gerade machen, in Ordnung bringen, Sp.
-
12 κατ-ορθόω
κατ-ορθόω, aufrichten, gerade machen; κατόρϑωσον δέμας Eur. Hipp. 1445, wie Androm. 1080; vgl. Plat. Alc. I, 121 d; Sp.; gut einrichten, anordnen; ἐπειδὴ δρᾶν κατώρϑωσαι φρενί Aesch. Ch. 505, da du es bei dir im Sinne recht beschlossen hast; Ggstz von σφάλλω, τοὺς βροτούς Soph. El. 408; aber ἆρ' ἔτ' ἐμψύχου κιχήσεταί μου καὶ κατορϑοῦντος φρένα O. C. 1484 ist = der den Geist richtig hält, lenkt, aufrecht erhält, bei Verstande ist. – Gew. glücklich vollbringen, gut verrichten; εἰ κατώρϑωσε τὴν ὁδὸν ἣν ἐπ' ἐμὲ ἦλϑεν Dem. 24, 7; ἀγῶνα Lys. 18, 13; ὅταν κατορϑῶσι λέγοντες πολλὰ καὶ μεγάλα πράγματα Plat. Men. 99 d; oft absolut, Glück haben, recht machen, τουτὶ κατωρϑώκαμεν περὶ ἐπιστήμης Theaet. 203 b; vgl. Phil. 28 a; Ggstz von πταίειν, Thuc. 6, 12; von ἀτυχεῖν, διαφϑαρῆναι, Isocr. Pan. 48. 69. 97 u. öfter; εἰ κατορϑώσειεν Is. 8, 37; ἐφ' οἷς κατορϑώσαντες εὐφρανϑήσονται Aesch. 1, 191; τὸ κατορϑοῦν, das Glück, Dem. 2, 20 u. Folgende, wie τὸ κατορϑοῦν ἐν πράγμασι Pol. 10, 36, 1; τῇ μάχῃ κατώρϑωσεν, er siegte in der Schlacht, 2, 70, 6, τοῖς ὅλοις 3, 48, 2, öfter. – Pass. richtig, glücklich eingerichtet, ausgeführt werden; οὐ κατώρϑωται τέχνη Eur. Hipp. 680; κατορϑούμενα im Ggstz von σφαλέντα Thuc. 2, 65; γνόντες, ὅτι ἐπιϑυμίᾳ μὲν ἐλάχιστα κατορϑοῦνται, προνοίᾳ δὲ πλεῖστα 6, 13, medial; ἐν τῷ ἐπιτηδεύματι τούτῳ καλῶς κατορϑουμένῳ Plat. Legg. II, 653 n; ξόανον κατωρϑωμένον, schön gearbeitet, Strab. IX, 396.
-
13 δι-ορθόω
δι-ορθόω, gerade machen; τὰ ἐγκλιϑέντα Hippocr.; λόγον Pind. Ol. 7, 21, wo der Schol. es διακριβόω erkl., richtig darstellen; ἔριν λόγοις, beilegen, Eur. Hel. 1174; übh. = etwas schlechtes wieder gut machen, in die rechte Ordnung bringen, Isocr. 9, 47; τὰ ἀδικήματα Pol. 4, 24, 4; von Schulden, bezahlen, 11, 28, 5; ein Buch verbessern, Plut. Alc. 7 Alex. 8. – Häufiger im med, τὰ μέλλοντα διορϑωσόμεϑα, für uns in Ordnung bringen, Isocr. 4, 181; ὑπέρ τινος, Dem. 33, 11, d. i. für Einen, durch Beseitigung des Uebels, sorgen, wie φυλάττεσϑαι καὶ δ. περί τινος 9, 7. Oefter bei Sp.; τὴν ἄγνοιαν Pol 3, 16, 4; τὴν πίστιν, wieder herstellen, 1, 7, 12. – Vgl. ἐπανορϑόω.
-
14 ἀπ-ορθόω
ἀπ-ορθόω, wieder gerade machen, richten, vom Lenken des Schiffes, B. A. 13; übh. leiten, γνώμας Soph. Ant. 632; τὸν κλῆρον πρὸς τὸ δικαιότατον Plat. Legg. VI, 757 e.
-
15 ἀπο-κατ-ορθόω
ἀπο-κατ-ορθόω, wieder in einen guten Zustand setzen, Arist. Eth. Eudem. 7, 14.
-
16 ἀν-ορθόω
-
17 ἐπι-κατ-ορθόω
ἐπι-κατ-ορθόω, hinterher gerade machen, in die rechte Lage bringen, Hippocr.
-
18 ἐπι-δι-ορθόω
ἐπι-δι-ορθόω, hernach verbessern, Sp.
-
19 ἐπ-αν-ορθόω
ἐπ-αν-ορθόω, wiederherstellen, Etwas in den vorigen besseren Zustand zurückversetzen, τὴν δύναμιν τῆς πόλεως καίπερ πεπτωκυῖαν ἐπανορϑώσοντες Thuc. 7, 77; τὸ ἱππικόν Din. 1, 96; τὰ δυςτυχηϑέντα Lys. 2, 70; εἴ τι ἐν τοῖς λόγοις σφαλλόμεϑα, σὺ ὲπανόρϑου Plat. Gorg. 461 d, verbessere es; vgl. Theaet. 146 c; νόμους Legg. VI, 769 e; σφαλλομένους, aufhelfen, unterstützen, Xen. Mem. 2, 4, 6; ὑμᾶς Ar. Lys. 528; καὶ βεβαιοῦν τὰς συνϑήκας, entgeggstzt dem λύειν, Is. 1, 18; πληγαῖς, züchtigen, Liban.; – τοὺς φιλοσοφοῦντας, lehren, Isocr. 1, 3. – Häufig u. nach Th. Mag. besser im med., ἐάν πη σφαλῇ Plat. Rep. II, 361 a u. öfter; προεξαμαρτόντες ἅπαντα ἐπανωρϑώσαντο Isocr. 4, 165; Aesch. 1, 2; τὰς ἀπορίας τοῦ δήμου, der Armuth abhelfen, Plut. Pericl. 11; ἑαυτόν Ael. V. H. 14, 13. – Pass., τὰ πράγματα ἂν ἐπανορϑωϑῆναι οἴομαι Dem. 9, 76, vgl. 6, 5. Der von Ammon., Hdn., Th. Mag. gemachte Unterschied von κατορϑόω u. διορϑόω, daß es ἐπὶ μόνων λόγων gesagt wird, ist falsch; für aufrichten schlechthin brauchen es die guten Att. nicht, vgl. Lob. zu Phryn. p. 250.
-
20 ἐξ-αν-ορθόω
ἐξ-αν-ορθόω, ganz aufrichten, wieder herstellen, Eur. Alc. 1138, l. d.
См. также в других словарях:
ὀρθόω — set straight pres subj act 1st sg (epic) ὀρθόω set straight pres ind act 1st sg (epic parad form) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρθοῖ — ὀρθόω set straight pres ind mp 2nd sg ὀρθόω set straight pres opt act 3rd sg ὀρθόω set straight pres ind act 3rd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρθοῦν — ὀρθόω set straight pres part act masc voc sg ὀρθόω set straight pres part act neut nom/voc/acc sg ὀρθόω set straight pres inf act (epic doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρθοῦτε — ὀρθόω set straight pres imperat act 2nd pl ὀρθόω set straight pres ind act 2nd pl ὀρθόω set straight imperf ind act 2nd pl (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρθώσουσιν — ὀρθόω set straight aor subj act 3rd pl (epic) ὀρθόω set straight fut part act masc/neut dat pl (attic epic doric ionic) ὀρθόω set straight fut ind act 3rd pl (attic epic doric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρθώσω — ὀρθόω set straight aor subj act 1st sg ὀρθόω set straight fut ind act 1st sg ὀρθόω set straight aor ind mid 2nd sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὠρθωμένα — ὀρθόω set straight perf part mp neut nom/voc/acc pl ὠρθωμένᾱ , ὀρθόω set straight perf part mp fem nom/voc/acc dual ὠρθωμένᾱ , ὀρθόω set straight perf part mp fem nom/voc sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρθουμένω — ὀρθόω set straight pres part mp masc/neut nom/voc/acc dual ὀρθόω set straight pres part mp masc/neut gen sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρθουμένων — ὀρθόω set straight pres part mp fem gen pl ὀρθόω set straight pres part mp masc/neut gen pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρθοῦμεν — ὀρθόω set straight pres ind act 1st pl ὀρθόω set straight imperf ind act 1st pl (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρθοῦντα — ὀρθόω set straight pres part act neut nom/voc/acc pl ὀρθόω set straight pres part act masc acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)