-
1 πικρός
πικρός, bei Dichtern auch 2 Endgn, wie Od. 4, 406, eigtl. spitz, scharf (vgl. Buttm. Lexil. I p. l 7), ὀϊστός, βέλεμνα, Hom.; γλωχίν, Soph. Trach. 678; daher übh. eindringend, scharf auf die Sinne wirkend; – a) vom Geschmack, herb, bitter; ῥίζα, Il. 11, 846; ἅλμη, Od. 5, 322; ähnlich δάκρυον, 4, 153; ἀπ' ὄμφακος πικρᾶς οἶνος, Aesch. Ag. 944; πικρὰν χολὴν κλύζουσι φαρμάκῳ πικρῷ, Soph. frg. 733; Ggstz von γλυκύς, Her. 7, 35; so auch τὸ λεγόμενον πικρῷ γλυκὺ μεμιγμένον, Plat. Phil. 46 c; πικροὶ καὶ χολώδεις χυμοί, Tim. 86 e. – b) vom Geruch, durchdringend, Od. 4, 406. – c) vom Gefühl, stechend, schneidend, tief schmerzend, ὠδῖνες, Il. 11, 271, wie Soph. Trach. 41, u. eben so, πικροῠ τοῠδ' αἰόλου κνώδοντος, Ai. 1003. – d) vom Gehör, durchdringend, scharf, gellend, bes. von sehr hohen, das Trommelfell schmerzhaft reizenden Tönen, Ar. Pax 795, πικρᾶς οἰμωγᾶς, Soph. Phil. 189, φϑόγγος, O. C. 1606, u. ä., πικρᾶς ὄρνιϑος ὀξὺν φϑόγγον, Ant. 419. – el überh. schmerzhaft, widerwärtig, wodurch man sich verletzt, gekränkt fühlt, Od. 17, 448; πικροτάτα τελευτά, Pind. I. 6, 43; δύαι, Aesch. Prom. 178; τιμωρία, Pers. 465; γάμου πικρὰς τελευτάς, Ag. 725, λύπη, Soph. bl. 644; ἀγῶνες, Ai. 1218; vgl. πικρὰν δοκῶ με πεῖραν τήνδε τολμήσειν ἔτι, El. 462; νόστος, Eur. Phoen. 956; λύπη, Or. 1105; πικροτάτους δεσμούς, Bacch. 634; πικροὺς ἰγώ σοι δείξω νόμους, Ar. Av. 1045; u. in Prosa; ούδὲν τῆς ἀνάγκης πικρότερον, Antiph. 2 β 4; χαλεπὴν καὶ σφόδρα πικρὰν γειτονίαν, Plat. Legg. VIII, 843 c; λόγοι, Gorg. 522 b. – f) auch von Personen, heftig, jähzornig, bes. feindselig, τοὺς φιλτάτους γὰρ οἶδα νῷν ὄντας πικρούς, Aesch. Ch. 232; ἄϑεον ἄνδρα καὶ τοκεῠσιν πικρόν, Eum 147; πικρὸς πολίταις ἐστίν, Eur. Med. 224, u. öfter; εἴς τινα, Her. 1, 123; πονηρὸς καὶ πικρὸς καὶ συκοφάντης vrbdt Dem. 25, 45; u. so adv., ὠμῶς καὶ πικρῶς ἔχειν ἐπί τινι, ib. 83; τύραννος, Pol. 7, 13, 7; δικαστής, streng, 5, 41, 3; καὶ ἀπαραίτητος u. ä. oft (vgl. Arist. eth. 4, 11); u. so auch im adv., πικρῶς διακεῖσϑαι πρός τινα, 4, 14, 1; πικρότατα χρῆσϑαί τινι, 1, 72, 3, u. a. Sp. – [ Hom. braucht ι lang, es findet sich aber auch kurz, Soph. Ai. 500, Theocr. 8, 74]
-
2 ὄμφαξ
A unripe grape (cf. Dsc.5.5), ;ὅτ' ὄ. αἰόλλονται Hes.Sc. 399
: sg. as collective, ; so freq. in Hp., Ulc.12,Acut.(Sp.) 65, al., cf. Plu.2.648f ;εἶτ' ἦμαρ αὔξει μέσσον ὄμφακος τύπον S.Fr. 255.5
; also of other fruits, as olives, Poll.5.67.II metaph., young girl not yet ripe for marriage, AP5.19 (Honest.), 12.205 (Strat.), JRS18.30 ([place name] Tembris) ; τί τρυγᾷς ὄμφακας ἡλικίης ; (epitaph of a boy, addressed to Pluto) IG14.769 ([place name] Naples).2 the unripe hard breasts of a young girl,ὄμφακα μαζοῦ Tryph.34
; but ὄμφακι μαζῷ, as Adj., Nonn.D.1.71,48.957 ; cf.ὀμφάκιον 11
.3 ὄμφακας βλέπειν look sour grapes, look sour (cf. βλέπω II), Com.Adesp.877: hence τὰς ὀφρῦς σχάσασθε καὶ τὰς ὄ. your scornful brows and sourgrape looks, Pl.Com.32 ; cf.ὀμφακίας 11
.b prov.,ὑγιέστερος ὄμφακος Com.Adesp.910
. -
3 ὄμφαξ
ὄμφαξ, ακος, ἡ, auch ὁ, bei Sp., vgl. Lob. Phryn. 54, die unreise Weinbeere od. Traube, Herbling, Herling; Od. 7, 125; Hes. Sc. 399; ὅταν δὲ τεύχῃ Ζεύς γ' ἀπ' ὄμφακος πικρᾶς οἶνον, Aesch. Ag. 944; Soph. frg. 239; Sp., Onest. 1 (V, 20) vergleicht die παρϑενική u. γεραιά mit ὄμφαξ u. ἀσταφίς; – sprichwörtlich ὄμφακας βλέπει, herb, sauertöpfisch blicken, Paroemiogr. App. 4, 21; vgl. B. A. 56. – Auch übertr., die noch unreifen, harten Brüste der Jungfrau, Wern. Tryphiod. p. 84. – Als adj. unreif, herbe, sauer, σταφυλή, ἐλαία, Sp., u. übertr., mürrisch, sauertöpfisch. – [Die Bemerkung des Draco p. 18, 15, daß α in den dreisylbigen Casus lang sei, findet sich in keiner Dichterstelle bestätigt.]
-
4 πικρός
II generally, sharp to the sense:1 of taste, pungent,ῥίζα Il.11.846
;ἅλμη Od.5.323
; δάκρυον (v.l. for πυκνόν) 4.153; of salt water, opp. γλυκύς, Hdt.4.52, cf. 7.35; ἁλμυρὸς καὶ π. Pl.Lg. 705a; πριγλία π. PCair.Zen.82.8 (iii B.C.);ἀπ' ὄμφακος πικρᾶς A.Ag. 970
; ὑγρότης π., opp. ὀξεῖα, Meno Iatr.5.13; also of smell, pungent, Od.4.406;πικρὸν ὀδωδώς Alciphr. 3.59
. (This sense prevails in the derived and compd. words.)2 of feeling, sharp, keen,ὠδῖνες Il.11.271
, S.Tr.41.3 of sound, piercing, shrill, (lyr.); ; γόοι, ὄδυρμα, E.Ph. 883, Tr. 1227 (lyr.);πικροτάτη ὄψ Ar. Pax 805
(lyr.).III metaph.,1 of things, bitter, esp. of what yields pain instead of expected pleasure, freq. in threats, μὴ τάχα πικρὴν Αἴγυπτον καὶ Κύπρον ἵκηαι (v.l. ἴδηαι) Od.17.448, cf. Ar.Av. 1045, Th. 883 (lyr.), E.Med. 399, IA 955, Ba. 357, Cyc. 589;π. Σίγειον κατηγόμην S.Ph. 355
;τὸ πὰρ δίκαν γλυκὺ πικροτάτα μένει τελευτά Pi.I.7(6).48
, cf. A.Ag. 745 (lyr.) ; τιμωρία, ἀγῶνες, Id.Pers. 473, S.Aj. 1239 ; δύαι, χεῖμα, A.Pr. 180 (lyr.), Ag. 198 (lyr.) ;πικρότερ' ἀχέων Id.Supp. 875
(lyr.); ;πικροτάτου χρυσοῦ φύλαξ Id.Hec. 772
; ;ἔχει τι τὸ π. τῆς γεωργίας γλυκύ Men.795
: c. inf.,μὴ λίαν πικρὸν εἰπεῖν ᾖ D.1.26
.2 so of persons, prob. in Sapph.Supp.4.1 ([comp] Comp.) ;γλυκὺν ὧδε φίλοις ἐχθροῖσι δὲ π. Sol.13.5
, cf. Thgn.301, A.Ch. 234, Eu. 152 (lyr.), etc. ;ἔς τινας Hdt.1.123
: abs., A.Pr. 739, Th940(lyr.); π. θεοῖς hateful to them, S.Ph. 254;π. πολίταις E.Med. 224
, cf. Supp. 1222 ; ἐμοὶ π. τέθνηκεν ἢ κείνοις γλυκύς his death is matter of sorrow to me, S.Aj. 966 ; δαίμων π., of untimely death (Lat. acerbus), IG3.1338.4 relentless, ; spiteful, mean, vindictive,βάσκανον καὶ πικρὸν καὶ κακόηθες οὐδέν ἐστι πολίτευμα ἐμόν D.18.108
;π. καὶ συκοφάντης Id.25.45
, cf. Arist.Rh. 1368b21, EN 1126a19 : in Com. of old men,σκυθρός, π., φειδωλός Men.10
, cf. 825, 843, Georg.Fr.3. Adv. - ρῶς pedantically, D.H.Lys.6; with rigid accuracy, Apollon.Cit.3, Plu.2.659f.IV Adv. - ρῶς harshly, bitterly, vindictively, A.Pr. 197, S.OC 990 ;π. ἐξετάσαι D.2.27
, 18.265 ; π. ἔχειν τισί, πρός τινας, Id.10.54, Ep.3.10 ; , cf. Andr. 190;ἔκλαυσε π. Ev.Matt.26.75
: [comp] Comp. , etc.: [comp] Sup.- ότατα Plb.1.72.3
. [[pron. full] ῑ in Hom. and [dialect] Ep.; [pron. full] ῐ freq. in Trag., as A.Pers. 473, Ag. 970, S.Aj. 500, E. Hec. 772, and in Theoc.8.74 : ι therefore is not long by nature as in μικρός.]
См. также в других словарях:
πικρός — ή, ό / πικρός, ά, όν, ΝΜΑ 1. αυτός που έχει πικρή, ερεθιστική γεύση (α. «πικρός καφές» β. «πικρό χάπι» γ. «ὅταν δὲ τεύχῃ Ζεὺς ἀπ ὄμφακος πικρᾱς οἶνον», Αισχύλ.) 2. (σχετικά με την αφή) οξύς, οδυνηρός (α. «τρεις μπάλες τού ερίξανε, πικρές,… … Dictionary of Greek