-
1 ἕννυμι
ἕννυμι, - μαιGrammatical information: v.Meaning: `cloth, put on' (Il.).Other forms: Ion. εἵνυμι, - μαι, impf. κατα-είνυον Ψ 135 (v. l. - νυσαν, - λυον; cf. εἰλύω), aor. ἕσ(σ)αι, - ασθαι, fut. ἕσ(σ)ω, - ομαι, Att. ἀμφιῶ, - οῦμαι, perf. med. εἷμαι, ἕσσαι, εἷται or ἕσται, εἱμένος, plupef.. ἕστο, ἕεστο (Il.; cf. below), Att. ἠμφίεομαι, ἠμφιεσμένος, poet. ἀμφεμμένος, aor. pass. ptc. ἀμφιεσθείς (Hdn.)Compounds: Often with preverb, esp. ἀμφι- (always in Attic); also ἐπι-, κατα-, περι-, ἀπαμφι- etc. New presents: ἀμφι-έζω, ἀμφιάζω (s. v.).Derivatives: ἑανός name of a womans cloth s. v. εἵματα pl. (rarely sg.) `clothes, cover' (Il.), Aeol. (Ϝ)έμματα ( γέμματα ἱμάτια H.), Cret. Ϝῆμα ( γῆμα ἱμάτιον H.), also gen. sg. Ϝήμας, of Ϝήμᾱ f. (cf. γνῶμα ἕννυμι γνώμη a. o.); often as 2. member, e. g. εὑ-, κακοείμων. Diminut. εἱμάτια pl., Att. ἱμάτια, - ιον (s. v.), with ἱματίδιον, - ιδάριον, ἱματίζω, ἱματισμός. ἔσθος n. `clothes, dress' (Ω 94, Ar. [lyr. u. dor.]), formation like ἄχθος, πλῆθος etc. (Schwyzer 511, Benveniste Origines 199); denomin. perfect ἤσθημαι, mostly in ptc. ἠσθημένος (ἐ-) `clothed' (Ion.) with ἐσθήματα pl. `clothes' (trag., Th.), ἐσθήσεις `id.' (Ath.); cf. Fraenkel Nom. ag. 1, 106f. More usual than ἔσθος is ἐσθής (Pi. ἐσθάς), - ῆτος f. `id.' (Od.); explan. by Brugmann Grundr.2 2: 1, 527, Schwyzer IF 30, 443; lengthened dat. pl. ἐσθήσεσι (hell.). γέστρα (= Ϝέστρα; cod. γεστία, s. below) ἔνδυσις, στολή, ἱμάτια H.; s. Latte; to ἐφ- resp. ἀμφι-έννυμι: ἐφεστρίς f. `upper garment, coat' (X.), ἀμφι-εστρίς f. `coat, sleeping garment' (Poll.); on the formation Schwyzer 465, Chantr. Form. 338. From ἀμφι-έννυμι further ἀμφίεσμα (Ion.-Att.), - ίεσις (Sch.), - ιεσμός (D. H. 8, 62; v. l. - ιασμός, from ἀμφιάζω).Origin: IE [Indo-European] [1172] *u̯es- `cloth'Etymology: The present ἕννυμι, εἵνυμι \< *Ϝέσ-νυ-μι (Att. - νν- from restored - σν-, Schwyzer 284, 312, 322, Lejeune Traité de phon. 105) is identical with Arm. z-genum `put on' (aor. z-ge-c̣ay, med.). Beside this nu-present an athem. rootpresent in Indoiranian and Hittite, Skt. vás-te `clothes himself', Hitt. impv. act. 2. pl. u̯eš-ten, ind. pres. med. 3. sg. u̯eš-ta. Exactly parallel are the perfekt forms εἷμαι \< *Ϝέσ-μαι, with analog. εἷται, 2. sg. ἕσ-σαι (Od.), 3. sg. ἐπί-εσται (Hdt. 1, 47, = aind. vás-te); perh. these are reinterpreted (ptc. εἱμένος) old presents; see Chantraine Gramm. hom. 1, 297, Schwyzer 767. One the σ-aorist cf. Toch. B pret. wässāte `he put on' and Pedersen 106. - The nominal derivv. can be old: ἑανός m.: Skt. vás-ana-m n. `cloth'; εἷμα = Skt. vás-man- n. `cloth'; Ϝέστρᾱ: Skt. vás-tra-m n. `id.', MHG wes-ter `christening robe'. Greek does not have (except uncertain γεστία, s. above) the normal t-deriv. in Lat. ves-ti-s, Arm. zges-t (instr. zgest-u, u-stem), Goth. wasti, Toch. B was-tsi (prop. inf.). - See Ernout-Meillet s. vestis. The idea that IE. u̯es- `cloth' is a deriv. of eu- (* h₁eu-) `put on' in Lat. ind-uō etc.is impossible because of the h₁-.Page in Frisk: 1,521-522Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > ἕννυμι
-
2 ἕννυμι
ἕννῡμι or [full] ἑννύω (Hsch., cf. ἀμφι-, καθ-), [dialect] Ion. [full] εἵνυμι, [full] εἱνύω (cf. ἐπι-, κατα-): [tense] fut. ἕσω ([etym.] ἀμφι-) Od.5.167, [dialect] Ep.Aἕσσω 16.79
, etc.: [dialect] Ep. [tense] aor.ἕσσα Il.5.905
(the common form only in compd. ἀμφι-έσαιμι, ἀμφι-έσασα):—[voice] Med.,ἕννῠμαι Od.6.28
: [tense] impf.ἕννῠτο 5.230
: [dialect] Ep. [tense] fut. ἑσσομαι ([etym.] ἐπιϝ-, ἐφ-) Pi.N.11.16, A.R.1.691: [tense] aor. ([etym.] ἀμφὶ).. ἕσατο Il. 14.178
, [dialect] Ep. ([etym.] ἐπὶ) .. ἕσσαντο ib. 350: [dialect] Ep. [ per.] 3sg. ([etym.] ἀμφὶ).. ἑέσσατο 10.23
, Od.14.529:—[voice] Pass., [tense] pf. εἷμαι, εἷται, 19.72,11.191, but [ per.] 2sg.ἕσσαι 24.250
, [ per.] 3sg. ἕσται ([etym.] ἐπι-) Orac. ap. Hdt.1.47: [tense] plpf. [ per.] 2sg.ἕσσο Il.3.57
, Od. 16.199, [ per.] 3sg.ἕστο Il.23.67
, [dialect] Ep.ἕεστο 12.464
, [ per.] 3 dualἕσθην 18.517
,[ per.] 3pl. εἵατο ib. 596; part. εἱμένος (v. infr.). (ves-, cf. Lat. vestis, Skt. váste 'clothes himself': ϝες- in βέστον, γεστία, γέστρα (qq. vv.), cf.ϝῆμα Leg.Gort.3.38
.):— put clothes on another, c. dupl. acc., κεῖνός σε χλαῖνάν τε χιτῶνά τε ἑσσει he will clothe thee in cloak and frock, Od. 15.338, cf. 16.79;χαρίεντα δὲ εἵματα ἕσσε Il.5.905
.II [voice] Med. and [voice] Pass., c. acc. rei only, clothe oneself in, put on, wear,κακὰ δὲ χρ εἵματα εἷμαι Od.23.115
;χλαίνας εὖ εἱμένοι 15.331
; freq. of armour,ἕσσαντο περὶ χροῒ νώροπα χαλκόν Il.14.383
, etc.; [ἀσπίδας] ἑσσάμενοι, of tall shields which covered the whole person, ib. 372; [ξυστὰ] κατὰ στόμα εἱμένα χαλκῷ shafts clad with brass at their point, 15.389; of any covering, wrap, shroud oneself in, χλαίνας.. καθύπερθεν ἕσασθαι, of bed-clothes, Od.4.299;ἐπὶ δὲ νεφέλην ἕσσαντο Il.14.350
; ἠέρα ἑσσαμένω ib. 282;εἱμένος ὤμοιιν νεφέλην 15.308
: metaph., λάϊνον ἕσσο χιτῶνα thou hadst been clad in coat of stone, i.e. stoned, 3.57; ; : metaph. also,φρεσὶν εἱμένος ἀλκήν Il.20.381
.—Twice in Trag., elsewh. in Compds., as always in Prose. -
3 ἀμφιεννῦμι
ἀμφι-εννῦμι ( ϝέννῦμι), fut. ἀμφιέσω, aor. ἀμφίες(ς)α, mid. aor. ἀμφιέσαντο, imp. ἀμφιέσασθε, pres. and ipf. not in Homer: put on clothing; act., on another, Od. 5.167; with two accusatives, Od. 15.369; mid., on oneself, don, Od. 23.131.A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > ἀμφιεννῦμι
-
4 ἑανός
A fine, of fabrics and materials for wearing, ἑᾱνῷ λιτί with fine linen, Il.18.352, 23.254;πέπλος ἑᾱνός 5.734
, 8.385; ἑᾱνοῦ κασσιτέροιο tin beaten out fine, 18.613;ἱμάτιον Sapph.
(?)122.II as Subst., [full] ἑᾰνός, ὁ, fine robe, once in nom.,ἀμφὶ δ' ἄρ' ἀμβρόσιος ἑᾰνὸς τρέμε Il.21.507
;νεκταρέου ἑᾰνοῦ 3.385
; ἑᾰνῷ ἀργῆτι φαεινῷ ib. 419; ἀμβρόσιον ἑᾰνόν (acc.) 14.178;ἑᾰνῶν πτύχας ἱμεροέντων h.Cer. 176
;λεπταλέῳ ἑᾰνῷ A.R.4.169
;ἑανοῖς χρυσειδέσι Hymn.Is.109
; also with the first syll. long,εἱᾰνοῦ ἁπτομένη Il.16.9
; cf. ἴανον.2 sail,λῦε ἑᾰνοῦ πτέρυγας Lyr.Alex.Adesp.20.9
. [Hom. always makes [pron. full] ᾱ in the Adj., [pron. full] ᾰ in the Subst.; but later poets use [pron. full] ᾱ or [pron. full] ᾰ, as suits the metre, as Orph.A. 877, 1223.] (Cf. ἕννυμι (q.v.); the Subst. has the digamma, Il.14.178, 21.507, whereas the Adj. has not, 18.352, 613, 23.254.)
См. также в других словарях:
αμφιβάλλω — (Α ἀμφιβάλλω) 1. έχω αμφιβολία, δισταγμό, δεν είμαι βέβαιος για κάτι, αμφιταλαντεύομαι 2. αμφισβητώ, διστάζω να πιστέψω κάτι αρχ. (στον Όμ. συνήθ. σε τμήση) Ι. ενεργ. περιβάλλω, ρίχνω ή εναποθέτω κάτι γύρω από κάποιον ή κάτι 1. (για ρούχα) ντύνω… … Dictionary of Greek
αμφιέννυμι — ἀμφιέννυμι και ἀμφιεννύω (Α) 1. ενεργ. περιβάλλω κάποιον με κάτι, τού φορώ κάτι, ενδύω, ντύνω 2. μέσ. ντύνομαι, φορώ 3. παθ. στην ίδια σημασία με το ενεργητικό. [ΕΤΥΜΟΛ. < ἀμφι * + ἕννυμι, ἑννύω. ΠΑΡ. αρχ. ἀμφίεσμα, ἀμφιεσμός μσν. νεοελλ.… … Dictionary of Greek
επαμφιέννυμι — ἐπαμφιέννυμι (AM) ντύνω, επενδύω, καλύπτω, σκεπάζω («ἐπημφιεσμένος πτίλον», Σοφ.). [ΕΤΥΜΟΛ. < επί + αμφι έννυμι «ενδύω»] … Dictionary of Greek
