-
1 कुटिलमति
kuṭila-matimfn. crookedminded, deceitful Mudr.
-
2 नीलमत
-
3 बालमति
bāla-matimfn. of childish intellect MBh.
-
4 लालमती
lāla-matīf. N. of a princess Inscr.
-
5 स्थूलमति
-
6 अवकाशः _avakāśḥ
अवकाशः 1 Occasion, opportunity; ताते चापद्वितीये वहति रणधुरां को भयस्यावकाशः Ve.3.7; उत्तरावकाशमपाहरन्त्या K.24,265; साहाय्यदानावकाशः DK.96; M.3.13; M.2; oft. used with लभ् in the sense of 'to get an opportunity or scope for action'; लब्धावकाशो$विध्यन्मां तत्र दग्धो मनोभवः Ks.1.41.-2 (a) Place, space, room; अवकाशं किलोदन्वान्रामायाभ्यर्थितो ददौ R.4.58; अन्यमवकाशम- वगाहे V.4; Ms.3.27; यथावकाशं नी to take to its proper place, R.6.14; अस्माकमस्ति न कथांचिदिहावकाशः Pt.4.8; अवकाशो विविक्तो$यं महानद्योः समागमे Rām.; सदोषावकाश इव ते वाक्यशेषः V.3 your unfinished sentence shows that there is room to find fault. (1) Footing, admission, scope, access, entrance; (छाया) शुद्धे तु दर्पणतले सुलभावकाशा Ś.7.32; oft. used in these senses with लभ्; लब्धावकाशा मे प्रार्थना, लब्धावकाशो मे मनोरथः Ś.1; शोकावेगदूषिते मे मनसि विवेक एव नावकाशं लभते Prab.; also with कृ or दा 'to make room for', 'admit', 'give way to'; असौ हि दत्त्वा तिमिरावकाशम् Mk.3.6; तस्माद्देयो विपुलमतिभिर्नावकाशो$धमानाम् Pt.1.366; शयने दत्तो$वकाशः Amaru.21; अदत्तावकाशो मत्सरस्य K.45 not swayed by malice; Ms.9.271; Y.2.276; ददौ च निजचित्ते$पि सोवकाशं मनोभुवः Ks.2.71; K.132,141,27; Ratn. 2.13; अवकाशं रुध् to obstruct, hinder or impede; नयनसलिलोत्पीडरुद्धावकाशाम् (निद्राम्) Me.92.-3 Interval, intermediate space or time.-4 An aperture, opening.-5 A glance cast on anything.-6 N. of certain verses during the recitation of which the eyes must be fixed upon certain objects. -
7 कुटिल _kuṭila
कुटिल a. [कुट्-इलच्]1 Crooked, Pt.1.65; bent, curved, curled; भेदाद् भ्रुवोः कुटिलयोः Ś.5.23; R.6.82; 19.17;-2 Tortuous, winding; क्रोशं कुटिला नदी Sk.-3 (fig.) Insincere, fraudulent, dishonest; अ˚ Pt.1.126.-ला 1 N. of Sarasvatī.-2 A kind of perfume.-लम् 1 N. of a plant (Mar. तगर).-2 Tin.-Comp. -आशय a. evil-minded; malevolent; संध्यावत्क्षणरागिण्यो नदीवत्कुटिलाशयाः Ks.37.143.-पक्ष्मन् a having curved eye-lashes.-मति, -बुद्धि a. evil-minded, malevolent; कुटिलमतिः स एष येन क्रोधाग्नौ प्रसभमदाहि नन्दवंशः Mu.1.7.-स्वभाव a. crooked by nature, dishonest, malevolent. -
8 कौटिल्यम् _kauṭilyam
कौटिल्यम् [cf. नित्यं कौटिल्ये गतौ P.III.1.23.]1 Crookedness (lit. and fig.); कौटिल्यं कचनिचये करचरणा- धरतलेषु रागस्ते K. P.-2 Wickedness.-3 dishonesty, fraud; यो मित्राणि करोत्यत्र न कौटिल्येन वर्तते Pt.2.185.-ल्यः 'The crooked', N. of Chāṇakya, a celebrated writer on civil polity, (the work being known as चाण्क्य- नीति), the friend and adviser of Chandragupta and a very important character in the Mudrārākṣasa; कौटिल्यः कुटिलमतिः स एष येन क्रोधाग्नौ प्रसभमदाहि नन्दवंशः Mu.1.7; स्पृशति मां भृत्यभावेन कौटिल्यशिष्यः Mu.7.-शास्त्रम् Chāṇa- kya's doctrine (diplomacy). -
9 प्रतिमा _pratimā
1प्रतिमा 3, 4 Ā. To compare, liken.2प्रतिमा m. Ved. A creator, maker.-मा 1 An image, a likeness, statue, figure, an idol; पुरः परार्ध्यप्रतिमागृहायाः R.16.39.-2 Resemblance, similitude; oft. in comp. in the sense of 'like, similar, or equal to'; देवप्रतिम, अप्रतिम &c.; गुरोः कुशानुप्रतिमात् R.2.49; पतत्पतङ्गप्रतिमस्तपोनिधिः Śi.1.12.-3 A reflection, reflected image; मुखमिन्दु- रुज्ज्वलकपोलमतः प्रतिमाच्छलेन सुदृशामविशत् Śi.9.48,73; R.7. 64;12.1.-4 A measure, extent.-5 The part of an elephant's head between the tusks.-6 A symbol.-Comp. -गत a. present in an idol.-गृहम्, -गेहम् A statue-house; Pratimā 3; R.16.39.-चन्द्रः the reflected moon, reflection of the moon; उवास प्रतिमाचन्द्रः प्रसन्नाना- मपामिव R.1.65; so प्रतिमेन्दुः, प्रतिमाशशाङ्क.-परिचारकः an attendant upon an idol. -
10 मन्द _manda
मन्द a. [मन्द्-अच्]1 Slow, tardy, inactive, lazy, dull, loitering; (न) भिन्दन्ति मन्दां गतिमश्वमुख्यः Ku.1.11; तच्चरितं गोविन्दे मनसिजमन्दे सखी प्राह Gīt.6.-2 Cold, indifferent, apathetic.-3 Stupid, dull-witted, foolish, ignorant, weak-brained; प्रयोजनमनुद्दिश्य न मन्दो$पि प्रवर्तते Subhāṣ.; मन्दो$प्यमन्दतामेति संसर्गेण विपश्चितः M.2.8; मन्दः कवियशःप्रार्थी गमिष्याम्युपहास्यताम् R.1.3; द्विषन्ति मन्दाश्चरितं महात्मनाम् Ku.5.75.-4 Low, deep, hollow (as sound).-5 Soft, faint, gentle; as in मन्दस्मितम्.-6 Small, little, slight; मन्दोदरी; see अ ind. 1 (d) also.-7 Weak, defective, feeble, as मन्दाग्नि.-8 Unlucky, unhappy.-9 Faded.-1 Wicked, vile.-11 Addicted to drinking.-12 Weak, slack (as a bow).-13 Sick, afflicted with disease.-14 Independent (स्वतन्त्र).-न्दः 1 The planet Saturn.-2 An epithet of Yama.-3 The dissolution of the world.-4 A kind of elephant; मन्दो$पि नाम न महानवगृह्य साध्यः Śi.5.49 (where मन्द means 'a fool' also).-5 The apsis of a planet's course.-न्दा A pot, vessel.-न्दम् ind.1 Slowly, gradually, by degree; यातं यच्च नितम्बयो- र्गुरुतया मन्दं विलासादिव Ś.2.2.-2 Gently, softly, not violently; मन्दं मन्दं नुदति पवनश्चानुकूलो यथा त्वाम् Me.9.-3 Faintly, feebly, weakly, lightly.-4 In a low tone, deeply.-Comp. -अक्ष a. weak-eyed. (-क्षम्) sense of shame, modesty, bashfulness; मन्दाक्षं ह्रीस्त्रपा व्रीडा लज्जा सा$पत्रपा$न्यतः Ak; मन्दाक्षमन्दाक्षरमुद्रमुक्त्वा N.3.61;14.47; 22.33.-अग्नि a. having a weak digestion. (-ग्निः) slowness of digestion.-अनिलः a gentle breeze.-असु a. having weak or faint breath.-आक्रान्ता N. of a metre; see App.I; सुवशा कालिदासस्य मन्दाक्रान्ता प्रवल्गति । सदश्व- दमकस्येव काम्बोजतुरगाङ्गना ॥ According to prof. Sukumāra Sen, Kālidāsa is the inventor of this metre.-आचार a. badly conducted.-आत्मन् a. dull-witted, silly, ignorant; मन्दात्मानुजिघृक्षया Malli.- आदर a.1 having little respect for, disregarding, caring little for.-2 neglectful.-आस्यम् shyness.-उच्चः the upper apsis of the course of a planet.-उत्साह a. discouraged, dispirited; मन्दोत्साहः कृतो$स्मि मृगयापवादिना माढव्येन Ś.2.-उदरी N. of the wife of Rāvaṇa, regarded as one of the five very chaste women; cf. अहल्या. She advised her husband to deliver Sītā to Rāma and thus save himself from certain ruin, but he did not heed her; मन्दोदरीकुटिलकोमलकेशपाशमन्दारदाममकरन्दरसं पिबन्तः P. R.1. 58.-उष्ण a. tepid, lukewarm. (-ष्णम्) gentle heat.-औत्सुक्य a. slackened in eagerness, cast down, disinclined; मन्दौत्सुक्यो$स्मि नगरगमनं प्रति Ś.1.-कर्ण a. slightly deaf; (Proverb:-- बधिरान्मन्दकर्णः श्रेयान् 'something is better than nothing').-कर्मन् a. inactive. -n. the process for determining the apsis of a planet's course.-कान्तिः the moon.-कारिन् a. acting slowly or foolishly.-गः Saturn.-गति, -गामिन् a. walking slowly, slow of pace.-चेतस् a.1 dull-witted, silly, foolish.-2 absent-minded.-3 fainting away, scarcely conscious.-छाय a. dim, faint, lustreless; Me.82 (v. l.).-जननी the mother of Saturn.-जरस् a. slowly growing old.-धार a. flowing in a slow stream.-धी, -प्रज्ञ, -बुद्धि, -मति, -मेधस् a. dull-witted, silly, foolish.-परिधिः m. (in astr.) the epicycle of the apsis.-पुण्य a. unfortunate, ill-fated.-फलम् equation of the apsis.-भागिन्, -भाग्य, -भाज् unfortunate, ill-fated, wretched, miserable.-भास् a. dim, of fading lustre; सेनानिवेशान् पृथिवीक्षितो$पि जग्मुर्विभातग्रहमन्दभासः R.7.2.-मन्दम् ind. slowly, leisurely.-रश्मि a. dim.-विचेष्टित a. slowly moving.-विभव a. poor, impoverished; नश्यति विपुलमतेरपि बुद्धिः पुरुषस्य मन्दविभवस्य Pt.5.5.-विभ्रंश a. slightly purgative.-विसर्पिन् a. creeping along slowly (as a louse); cf. Pt.1.252 (N. of a louse).-वीर्य a. weak.-वृष्टिः f. slight rain.-स्मितम्, -हासः, -हास्यम् a gentle laugh, a smile. -
11 मूलम् _mūlam
मूलम् [मूल्-क]1 A root (fig also); तरुमूलानि गृहीभवन्ति तेषाम् Ś.7.2; or शिखिनो धौतमूलाः 1.15; मूलं बन्ध् to take or strike root; बद्धमूलस्य मूलं हि महद्वैरतरोः स्त्रियः Śi.2.38.-2 The root, lowest edge or extremity of anything; कस्याश्चिदासीद्रशना तदानीमङ्गुष्ठमूलार्पितसूत्रशेषा R.7.1; so प्राचीमूले Me.91.-3 The lower part or end, base, the end of anything by which it is joined to something else; बाह्वोर्मूलम् Śi.7.32; so पादमूलम्, कर्णमूलम्, ऊरुमूलम् &c.-4 Beginning, commencement; आमूलाच्छ्रोतुमिच्छामि Ś.1.-5 Basis, foundation, source, origin, cause; सर्वे गार्हस्थ्यमूलकाः Mb.; रक्षोगृहे स्थितिर्मूलम् U.1.6; इति केना- प्युक्तं तत्र मूलं मृग्यम् 'the source or authority should be found out'; पुष्पं पुष्पं विचिन्वीत मूलच्छेदं न कारयेत् Mb.5.34. 18; समूलघातमघ्नन्तः परान्नोद्यन्ति मानवाः Śi.2.33.-6 The foot or bottom of anything; पर्वतमूलम्, गिरिमूलम् &c.-7 The text, or original passage (as distinguished from the commentary or gloss).-8 Vicinity, neighbourhood; सा कन्दुकेनारमतास्य मूले विभज्यमाना फलिता लतेव Mb.3.112.16.-9 Capital, principal, stock; मूलं भागो व्याजी परिघः क्लृप्तं रूपिकमत्ययश्चायमुखम् Kau. A.2.6.24.-1 A hereditary servant.-11 A square root.-12 A king's own terri- tory; स गुप्तमूलमत्यन्तम् R.4.26; Ms.7.184.-13 A vendor who is not the true owner; Ms.8.22 (अस्वामिविक्रेता Kull.).-14 The nineteenth lunar man- sion containing 11 stars.-15 A thicket, copse.-6 The root of long pepper.-17 A particular position of the fingers.-18 A chief or capital city.-19 An aboriginal inhabitant.-2 A bower, an arbour (निकुञ्ज).-21 N. of several roots पिप्पली, पुष्कर, शूरण &c.-22 A tail; मूलो मूलवता स्पृष्टो धूप्यते धूमकेतुना Rām.6.4.51. (In comp. मूल may be translated by 'first, prime, original, chief, principal' e. g. मूलकारणम् 'prime cause', &c. &c.)-Comp. -आधारम् 1 the navel.-2 a mystical circle above the organs of generation; मूलाधारे त्रिकोणाख्ये इच्छाज्ञानक्रियात्मके.-आभम् a radish.-आयतनम् the original abode.-आशिन् a. living upon roots.-आह्वम् a radish.-उच्छेदः utter destruction, total eradication.-कर्मन् n. magic; Ms.9.29.-कारः the author of an original work.-कारणम् the original or prime cause; क्रियाणां खलु धर्म्याणां सत्पत्न्यो मूलकारणम् Ku.6.13.-कारिका a furnace, an oven.-कृच्छ्रः -च्छ्रम् a kind of penance, living only upon roots; मूलकृच्छ्रः स्मृतो मूलैः.-केशरः a citron.-खानकः one who lives upon root-digging (मूलोत्पाटनजीवी); Ms.8.26.-गुणः the co-efficient of a root.-ग्रन्थः 1 an original text.-2 the very words uttered by Śākya- muni.-घातिन् a. destroying completely; (नहि...कर्मसु) मूलघातिषु सज्जन्ते बुद्धिमन्तो भवद्विधाः Rām.5.51.18; see मूलहर.-छिन्न a. nipped in the bud; सा$द्य मूलच्छिन्ना Dk. 2.2.-छेदः uprooting.-ज a.1 radical.-2 growing at the roots of trees (as an ant-hill).-3 born under the constellation Mūla. (-जः) plant growing from a root. (-जम्) green ginger.-त्रिकोणम् the third astrological house.-देवः an epithet of Kaṁsa.-द्रव्यम्, धनम् principal, stock, capital.-धातुः lymph.-निकृन्तन a. destroying root and branch.-पुरुषः 'the stock-man', the male representative of a family.-प्रकृतिः f. the Prakṛiti or Pradhāna of the Sāṅkhyas (q. v.); मूल- प्रकृतिरविकृतिः Sāṅ. K.3. (-pl.) the four principal sovereigns to be considered at the time of war विजि- गीषु, अरि, मध्यम, and उदासीन); see Ms.7.155.-प्रतीकारः protection of wives and wealth (धनदाररक्षा); कृत्वा मूल- प्रतीकारम् Mb.5.151.61.-फलदः the bread-fruit tree.-बन्धः a particular position of the fingers.-बर्हणम् the act of uprooting, extermination.-बलम् the principal or hereditary force; विन्ध्याटवीमध्ये$वरोधान् मूलबलरक्षितान् निवेशयामासुः Dk.1.1. [Kāmandaka enumerates six divisions of the army and declares that मौल (heredi- tary) is the best of them (Kām.13.2-3.)]-भद्रः an epithet of Kaṁsa.-भृत्यः an old or hereditary servant.-मन्त्रः 1 a principal or primary text (such as आगम); जुहुयान्मूलमन्त्रेण पुंसूक्तेनाथवा बुधः A. Rām.4.4.31.-2 a spell.-राशिः a cardinal number.-वचनम् an original text.-वापः 1 one who plants roots.-2 A field where crops are grown by sowing roots; पुष्पफलवाटषण्ड- केदारमूलवापास्सेतुः Kau. A.2.6.24.-वित्तम् capital stock.-विद्या the twelve-worded (द्वादशाक्षरी) spell:-- ओं नमो भगवते वासुदेवायः; जुहुयान्मूलविद्यया Bhāg.8.16.4.-विभुजः a chariot.-व्यसनवृत्तिः the hereditary occupa- tion of executing criminals; चण्डालेन तु सोपाको मूलव्यसन- वृत्तिमान् Ms.1.38.-व्रतिन् a. living exclusively on roots.-शकुनः (in augury) the first bird.-शाकटः, -शाकिनम् a field planted with edible roots.-संघः a society, sect.-साधनम् a chief instrument, principal expedient.-स्थानम् 1 base, foundation.-2 the Supreme Spirit.-3 wind, air.-4 Mooltan. (-नी) N. of Gaurī.-स्थायिन् m. an epithet of Śiva.-स्रोतस् n. the prin- cipal current or fountain-head of a river.-हर a. up- rooting completely; सो$यं मूलहरो$नर्थः Rām.6.46.15.-हरः a prodigal son; मूलहरतादात्विककदर्यांश्च प्रतिषेधयेत् Kau. A.2.9.27. -
12 स्फ्यम् _sphyam
स्फ्यम् 1 A sword-shaped implement used in sacri- fices; Ms.5.117; Y.1.184.-2 A kind of oar; (नौका) शुभस्फ्यवेगाभिहता शीघ्रं सलिलमत्यगात् Rām.2.52.81.-Comp. -वर्तनिः the furrow made by this implement. -
13 कुटिल
kuṭilamf (ā)n. bent, crooked, curved, round, running in curved lines, crisped, curled KātyṠr. MBh. etc.;
dishonest, fraudulent Pañcat. Vet. etc.;
m. a he-goat with particular marks VarBṛS. ;
(ā) f. (scil. gati) a particular period in the retrograde course of a planet Sūryas. ;
N. of a magic power;
of a river (v.l. for kuṭikā) R. ;
of the river Sarasvatī L. ;
(ā, am) fn. N. of a metre (containing four lines of fourteen syllables each);
(am) n. N. of a plant (= tagara, kuñcita, vakra) L. ;
a kind of perfume L. ;
tin W. ;
- कुटिलकीटक
- कुटिलगति
- कुटिलगा
- कुटिलगामिन्
- कुटिलता
- कुटिलत्व
- कुटिलपक्ष्मन्
- कुटिलपुष्पिका
- कुटिलमति
- कुटिलमनस्
- कुटिलस्वभाव
- कुटिलाङ्गी
- कुटिलाशय
- कुटिलीकृ
-
14 नील
nī́la
(esp.) dark-blue orﾠ dark-green orﾠ black RV. etc. etc.;
dyed with indigo Pāṇ. 4-2, 2 Vārtt. 2 Pat. ;
m. the sapphire L. (with maṇi R. III, 58, 26);
the Indian fig-tree (= vaṭa) L. ;
= nīla-vṛiksha L. ;
a species of bird the blue orﾠ hill Maina L. ;
an ox orﾠ bull of a dark colour L. ;
one of the 9 Nidhis orﾠ divine treasures of Kubera L. ;
N. of a man gaṇa tikâ̱di;
of the prince of Māhishmatī MBh. ;
of a son of Yadu Hariv. ;
of a son of Aja-mīḍha BhP. ;
of a son of Bhuvana-rāja Rājat. ;
of an historian of Kaṡmīra ib. ;
of sev. authors ( alsoﾠ - bhaṭṭa) Cat. ;
N. of Mañjuṡrī L. ;
of a Nāga MBh. Rājat. ;
of one of the monkey-chiefs attending on Rāma (said to be a son of Agni) MBh. R. etc.;
the mountain Nīla orﾠ the blue mountain (immediately north of Ilâvṛita orﾠ the central division;
cf. nīlâ̱dri) MBh. Hariv. Pur. ;
(ā) f. the indigo plant (Indigofera Tinctoria) L. (cf. nīlī);
a species of Boerhavia with blue blossoms L. ;
black cumin L. ;
a species of blue fly L. ;
(du.) the two arteries in front of the neck L. ;
a black andﾠ blue mark on the skin L. ;
N. of a goddess W. ;
(in music) of a Rāgiṇi (personified as wife of Mallāra);
of a river MBh. (v.l. nālā);
(ī) f. the indigo plant orﾠ dye Mn. Var. Suṡr. etc.. Blyxa Octandra. L. ;
a species of blue fly L. ;
a kind of disease L. ;
N. of the wife of Aja-mīḍha MBh. Hariv. (v.l. nalinī andﾠ nīlinī);
n. dark (the colour), darkness TS. KaushUp. ;
any dark substance ṠBr. ChUp. ;
= tālī-pattra andﾠ tālî ̱ṡa L. ;
indigo Yājñ. III. 38 ;
black salt L. ;
blue vitriol L. ;
antimony L. ;
poison L. ;
a partic. position in dancing L. ;
a kind of metre Col
- नीलकणा
- नीलकण्ठ
- नीलकन्द
- नीलकपित्थक
- नीलकमल
- नीलकाच
- नीलकायिक
- नीलकुण्ड
- नीलकुन्तला
- नीलकुरण्टक
- नीलकुरुण्टक
- नीलकुसुमा
- नीलकृत्स्न
- नीलकेशी
- नीलक्रान्ता
- नीलक्रौञ्च
- नीलगङ्गा
- नीलगणेश
- नीलगन्धिक
- नीलगर्भ
- नीलगल
- नीलगिरि
- नीलग्रीव
- नीलघोर
- नीलचन्द्र
- नीलचर्मन्
- नीलचोलकवत्
- नीलच्छद
- नीलच्छविन्
- नीलच्छवी
- नीलज
- नीलझिण्टी
- नीलतन्त्र
- नीलतरु
- नीलता
- नीलतारासरस्वतीस्तोत्र
- नीलताल
- नीलतोयद
- नीलदण्ड
- नीलदूर्वा
- नीलद्रुम
- नीलध्वज
- नीलनख
- नीलनिचोलिन्
- नीलनिर्गुण्डी
- नीलनिर्यासक
- नीलनीरज
- नीलपक्ष्मन्
- नीलपङ्क
- नीलपट
- नीलपटल
- नीलपट्ट
- नीलपत्त्र
- नीलपद्म
- नीलपर्ण
- नीलपाचन
- नीलपिङ्गल
- नीलपिच्छ
- नीलपिट
- नीलपिण्ड
- नीलपिष्टौण्डी
- नीलपीत
- नीलपुनर्नवा
- नीलपुर
- नीलपुराण
- नीलपुष्प
- नीलपुष्पिका
- नीलपृष्ठ
- नीलपोर
- नीलपौर
- नीलफला
- नीलबीज
- नीलबुह्ना
- नीलभ
- नीलभू
- नीलभृङ्गराज
- नीलमक्षा
- नीलमक्षिका
- नीलमणि
- नीलमत
- नीलमय
- नीलमल्लिका
- नीलमहिष
- नीलमाधव
- नीलमाष
- नीलमीलिक
- नीलमृत्तिका
- नीलमेह
- नीलयष्टिका
- नीलरत्न
- नीलरत्नक
- नीलराजि
- नीलरुद्रोपनिषद्
- नीलरूपक
- नीललोह
- नीललोहित
- नीलवज्र
- नीलवत्
- नीलवर्ण
- नीलवर्षाभू
- नीलवलिल्
- नीलवसन
- नीलवस्त्र
- नीलवानर
- नीलवासस्
- नीलवृक्ष
- नीलवृन्त
- नीलवृन्तक
- नीलवृष
- नीलव्रत
- नीलशिखण्ड
- नीलशिग्रु
- नीलशीर्ष्णी
- नीलषण्ड
- नीलसंधानभाण्ड
- नीलसंध्या
- नीलसरस्वती
- नीलसरोरुह
- नीलसार
- नीलसिन्धुक
- नीलस्कन्दा
- नीलस्कन्धा
- नीलस्पन्दा
- नीलस्वरूप
-
15 बाल
bālamf (ā)n. (cf. vāla) young, childish, infantine, not full-grown orﾠ developed (of per. sons andﾠ things) GṛS. Up. Mn. MBh. etc.;
newly risen, early (as the sun orﾠ its rays) Ragh. ;
new orﾠ waxing (as the moon) ib. Kum. ;
puerile, ignorant, simple, foolish Mn. Hariv. Kāv. ;
pure (as an animal fit for sacrifice) L. ;
m. a child, boy (esp. one under 5 years) Mn. MBh. etc.;
(in law) a minor (minors are classified as kunāra, orﾠ boys under 5 years of age, ṡiṡu under 8, pogaṇḍa from the 5th to the end of the 9th orﾠ till the 16th year, andﾠ kiṡora from the 10th to the 16th year);
a fool, simpleton Mn. Pañcat. ;
any young animal L. ;
a colt, foal L. ;
a five years old elephant L. ;
Cypriuus Denticulatus orﾠ Rohita L. ;
N. of a Rakshas VP. ;
of a prince Rājat. ;
(ā) f. a female child, girl, young woman (esp. one under 16 years) Mn. MBh. etc.;
a one year old cow L. ;
small cardamoms L. ;
Aloe Indica L. ;
a kind of metre L. ;
a partic. mystical prayer Cat. ;
N. of the mother of Vālin andﾠ Su-griva (said to have been formed by Prajā-pati out of some dust which had fallen into his eyes) R. ;
n. Andropogon Muricatus L. ;
heat L. ;
- बालकदली
- बालकमलिनी
- बालकवि
- बालकाण्ड
- बालकाव्य
- बालकुन्द
- बालकृष्ण
- बालकेलि
- बालकेली
- बालक्रिया
- बालक्रीडन
- बालक्रीडा
- बालखिल्य
- बालगज
- बालगणपतिपूजा
- बालगर्भिणी
- बालगादाधरी
- बालगोपाल
- बालगोविन्द
- बालगौरीतीर्थ
- बालग्रह
- बालघ्न
- बालचन्द्र
- बालचन्द्रिका
- बालचरित
- बालचरित्व
- बालचर्य
- बालचातुर्भद्रिका
- बालचिकित्सा
- बालचूत
- बालजातक
- बालजातय
- बालतनय
- बालतन्त्र
- बालतरु
- बालता
- बालत्व
- बालतृण
- बालदर्शम्
- बालदलक
- बालदेव
- बालधन
- बालनेत्र
- बालपण्डित
- बालपत्त्र
- बालपत्त्रक
- बालपाठ
- बालपादप
- बालपाश्या
- बालपुत्र
- बालपुत्रक
- बालपुष्पिका
- बालपुष्पी
- बालप्रकाश
- बालप्रबोधिका
- बालप्रबोधिनी
- बालप्रमथनी
- बालबन्धन
- बालबुद्धिप्रकाशिनी
- बालबोध
- बालबोधक
- बालबोधनी
- बालभञ्जक
- बालभद्रक
- बालभारत
- बालभाव
- बालभाषाव्याकरणसुत्रवृत्ति
- बालभूषा
- बालभृत्य
- बालभैरवीदीपदान
- बालभैषज्य
- बालभोज्य
- बालमति
- बालमनोरमा
- बालमन्दारवृक्ष
- बालमरण
- बालमल्लवेनसिद्धान्त
- बालमित्र
- बालमुकुन्दाचार्य
- बालमूल
- बालमूलक
- बालमूषिका
- बालमृग
- बालम्रिणाल
- बालम्भट्ट
- बालयज्ञोपवीतक
- बालरक्षण
- बालरक्षा
- बालरञ्जिनी
- बालराघवीय
- बालराज
- बालरामभरत
- बालरामायण
- बालरूप
- बालरोग
- बाललता
- बाललीला
- बालवत्स
- बालवनिता
- बालवाह्य
- बालविनष्ट
- बालविनष्टक
- बालविनोदिनी
- बालविवेकिनी
- बालवृक्ष
- बालवैधव्य
- बालव्याकरण
- बालशर्मन्
- बालशास्त्रिन्
- बालशृङ्ग
- बालसखि
- बालसंजीवन
- बालसंध्या
- बालसरस्वती
- बालसात्र्न्य
- बालसारयन्त्र
- बालसिंह
- बालसुहृद्
- बालसूर्य
- बालसूर्यक
- बालस्थान
- बालहत्या
- बालहन्
- बालाकल्प
- बालाकवच
-
16 लाल
lālam. the son of a Maitreya andﾠ a Brāhmaṇī L. ;
N. of an astronomer in Kānyakubja Cat. ;
(with paṇḍita andﾠ vihārin) of two other authors ib. ;
(ā) f. seeﾠ below;
n. (only L.) persuasion;
a secret matter;
the wife of another
lālaka, lālana etc.
- लालचन्द्र
- लालभारतकाव्य
- लालमणि
- लालमती
- लालमिश्र
- लालवत्
- लालसिंह
-
17 स्थूल
sthūlámf (ā́)n. (fr. sthū = sthā andﾠ originally identical with sthūra) large, thick, stout, massive, bulky, big, huge AV. etc. etc.;
coarse, gross, rough ( alsoﾠ fig. = « not detailed orﾠ precisely defined» ;
cf. yathā-sth-) Mn. MBh. etc.;
dense, dull, stolid, doltish, stupid, ignorant (cf. comp.) MBh. Pañcat. ;
(in phil.) gross, tangible, material (opp. to sūkshma, « subtle» ;
cf. sthūla-ṡarīra);
m. Artocarpus Integrifolia L. ;
N. of one of Ṡiva's attendants L. ;
m. n. gaṇa ardharcâ̱di;
(ā) f. Scindapsus Officinalis L. ;
Cucumis Utilissimus L. ;
large cardamoms L. ;
n. « the gross body» (= sthūla-ṡ-) Up. MBh. etc.;
sour milk, curds L. ;
= kūṭa L. ;
a heap, quantity W. ;
a tent (prob. for 1. sthula) ib. ;
- स्थूलकङ्गु
- स्थूलकणा
- स्थूलकण्टक
- स्थूलकण्टकिका
- स्थूलकण्टा
- स्थूलकन्द
- स्थूलकन्दक
- स्थूलकर्ण
- स्थूलकाय
- स्थूलकाष्ठदह्
- स्थूलकाष्ठाग्नि
- स्थूलकेश
- स्थूलक्षेड
- स्थूलक्ष्वेड
- स्थूलग्रीव
- स्थूलंकरण
- स्थूलचञ्चु
- स्थूलचाप
- स्थूलचूड
- स्थूलजङ्घा
- स्थूलजिह्व
- स्थूलजीरक
- स्थूलतण्डुल
- स्थूलतर
- स्थूलता
- स्थूलताल
- स्थूलतोमरिन्
- स्थूलत्व
- स्थूलत्वचा
- स्थूलदण्ड
- स्थूलदत्त
- स्थूलदर्भ
- स्थूलदला
- स्थूलदेह
- स्थूलदेहिन्
- स्थूलधी
- स्थूलनाल
- स्थूलनास
- स्थूलनासिक
- स्थूलनील
- स्थूलपट
- स्थूलपट्ट
- स्थूलपट्टाक
- स्थूलपाद
- स्थूलपिण्ड
- स्थूलपुष्प
- स्थूलपूलास
- स्थूलपृषत
- स्थूलप्रकरण
- स्थूलप्रपञ्च
- स्थूलफल
- स्थूलबाहु
- स्थूलबुद्धि
- स्थूलभद्र
- स्थूलभाव
- स्थूलभुज
- स्थूलभूत
- स्थूलमति
- स्थूलमध्य
- स्थूलमय
- स्थूलमरिच
- स्थूलमान
- स्थूलमुख
- स्थूलमूल
- स्थूलम्भविष्णु
- स्थूलम्भावुक
- स्थूलरोम
- स्थूललक्ष
- स्थूललक्ष्य
- स्थूललक्षिता
- स्थूलवर्त्मकृत्
- स्थूलवल्कल
- स्थूलवालुका
- स्थूलविषय
- स्थूलवृक्षफल
- स्थूलवैदेही
- स्थूलशङ्खा
- स्थूलशर
- स्थूलशरीर
- स्थूलशल्क
- स्थूलशाकिनी
- स्थूलशाट
- स्थूलशाटक
- स्थूलशाटिका
- स्थूलशाटी
- स्थूलशालि
- स्थूलशिम्बी
- स्थूलशिरस्
- स्थूलशीर्ष
- स्थूलशीर्षिका
- स्थूलशूरण
- स्थूलशोफ
- स्थूलषट्पद
- स्थूलसायक
- स्थूलसिक्त
- स्थूलसूक्ष्म
- स्थूलसूरण
- स्थूलस्कन्ध
- स्थूलस्थूल
- स्थूलहस्त
См. также в других словарях:
bāla-mati — बालमति … Indonesian dictionary
kuṭila-mati — कुटिलमति … Indonesian dictionary
lāla-matī — लालमती … Indonesian dictionary
nī́la-mata — नीलमत … Indonesian dictionary
sthūlá-mati — स्थूलमति … Indonesian dictionary
