сон

βαρύς (ελαφρός, (τε)ταραγμένος) ύπν — крепкий (лёгкий, беспокойный) сон;

στον ύπνο ( — или καθ' ύπνον — или καθ' ύπνους) — во сне;

απ' τον ύπνο — со сна;

παίρνω τον ύπνο — засыпать;

πήρα έναν ύπνος — я немного соснул;

με πήρε ο ύπνος — меня одолел сон, я заснул;

δεν με πιάνει ( — или δεν μού μπαίνει, δεν μού κολλάει) ύπνος — я не могу заснуть, мне не спится, меня сон не берёт;

σηκώνομαι απ' τον ύπνο — просыпаться, вставать;

πηγαίνω γιά ύπνο — идти спать;

§ κοιμούμαι τον ύπνο τού δικαίου — спать сном праведника;

κοιμούμαι τον αιώνιο ύπνο — спать вечным сном;

είδα στον ύπνο μου — мне приснилось, я видел во сне;

οΰτε στον ύπνο μου δεν το είδα ( — или δεν το περίμενα) — мне и во сне это не снилось;

αυτά πού λέει τα είδε στον ύπνο του — всё, что он говорит, — плод его воображения;

τον επιασα στον ύπνο — я застал его врасплох;

ύπνον ελαφρόν! — спокойной ночи!;

η αλεποβ στον ύπνο της πετειναράκια εθώρει — погов, лиса и во сне кур щиплет

εὖ. ἠέλιος ὑπερέσχεθε γαίης Hom. — когда солнце поднялось над землей;

εὖτ΄ ἄν σε ὕπνος ἀνήῃ Hom. — когда сон оставит тебя

εὖτ΄ ἂν μέλλῃ μεγάλα κακὰ ἔσεσθαι Her. — всякий раз, как угрожают серьезные бедствия;

εὖ. τοῦ λῴονος δαίμονος εἵλου τὸ κάκιον αἰνεῖν Soph. — поскольку вместо лучшего жребия ты предпочел избрать худший

εὖτ΄ ὄρεος κορυφῇσι Νότος κατέχευεν ὀμίχλην Hom. — словно вершины гор Нот окутывает туманом

(πεδίῳ Hom.; ἐπὴ γᾷ Soph.; ἐπὴ τέν γῆν Plat.; ἐπὴ τῆς γῆς и εἰς τέν γῆν NT.; πρὸς οὖδας Eur.; ἀπ΄ οὐρανοῦ Aesch.; εἰς βόθυνον, ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, ἀπὸ τῆς τραπέζης NT.)

(ἐνὴ νήεσσι Hom.; ἐπ΄ ἀλλήλοισι Hes.)

π. δορί Eur. — пасть сраженным копьем;

(οἰκία ἔπεσε NT.)

(ἄνεμος πέσε Hom.)

ἐκ θυμοῦ π. τινί Hom. — лишаться чьей-л. благосклонности;

(ἐξ ἀρκύων Aesch.; ἔξω τῶν κακῶν Arph.)

(εἰς ὀργήν Thuc.; τῆς ἀπειθείας NT.)

(ταῦτα εἰς τέν προτέραν ἔπεσεν Ὀλυμπιάδα Polyb.)

(εἰς γένη ταῦτα, ὑπὸ παραγγελίαν οὐδεμίαν Arst.)

τούτου ἐχόμενος, ἡγοῦμαι οὐκ ἄν ποτε πεσεῖν Plat. — полагаю, что, придерживаясь этого, я никогда не ошибусь

(εὐκοπώτερόν ἐστι τὸν οὐρανὸν καὴ τέν γῆν παρελθεῖν ἢ τοῦ νόμου μίαν κεραίαν πεσεῖν NT.)

ὕπνον λαβεῖν Plat., ὕπνου τυχεῖν Arph., (ἐν) ὕπνῳ πίπτειν Pind., Aesch., εἰς ὕπνον πεσεῖν Soph., ὕπνῳ νικᾶσθαι или κρατεῖσθαι Aesch. — впасть в сон, заснуть;

(ὕ. καὴ λήθη Dem.)

2. αμετ., тж. αποκαρώνομαι — погружаться в глубокий сон, оцепенение; — впадать в летаргический сон

(ὑπὸ φροντίδων Luc.)

(Ζηνὸς βέλος Aesch.; κύνες Plat.; ἥρως Theocr.)

(νοήσεις Arst.; πόθος Anth.)

(βοῦν κεράων Hom.; ἵππον τῆς ἡνίας, τὸ στράτευμα τέν ἐπὴ Μέγαρα (sc. ὁδόν) Xen.; τινὰ παρά τινα Plat.)

(τινὰ ἔκ τινος Eur.)

(ἄρχειν καὴ ἄ. Plat.)

(οἶνον Hom.; ἀγώγιμα Plat.)

(ὄγμον Theocr.; τάφρον Plut.)

αὐτέν ἐς θρόνον εἶσεν ἄγων Hom. — он подвел ее и посадил в кресло;

(ἵππους, αἰχμαλώτους καὴ ἄνδρας, λείαν Xen.)

ἄ. πόλεμον Dem. — вести войну;

(θεόν τινα Luc.)

(πῆμά τινι Hom.)

(τριακοσίους δαρεικούς Dem.)

(ἡμέρας Soph.; βίοτον ἡδέως Eur.)

(παῖδας Luc.; σκύλακας Plut.)

(ἑορτήν Hes., Xen., Plat.; θιάσους Eur.)

(ταύτῃ, sc. ὁδῷ, ἐπὴ τοὺς πολεμίους Xen.)

(τι Pind.)

(τι ὑπέρ τινος Dem. и ἔκ τινος Luc.)

(ἄνω καὴ κάτω Plat.)

{. ὕπνος Soph. — полуденный сон

(τί τινα Hom. и τί τινι Aesch., Eur.)

(τινὰ χερσί Eur.)

(sc. ὄρνιθας καὴ θηρία Soph.)

(ὕδραν βέλεσι Eur.)

(εἰς αὐλάν Eur.)

(περί τινος Polyb.)

(ἀήτας Hom.; ἄφρον Aesch.; πνεῦμ΄ ἐκ πνευμόνων Eur.)

(καρπόν HH.; κνώδαλα Aesch.; βλαστούς Plut.)

κίνδυνος ἀνεῖταί τινος Arph. — возникает опасность для чего-л.

(δεσμῶν, sc. τινα Hom.; ἐκ κατώρυχος στέγης τινα Soph.; τὸν αἴτιον Lys.)

(πύλας Hom.; θύρετρα Eur.)

(σήμαντρα Eur.)

(κόλπον Hom.)

(αἶγας Hom., λαγόνας Eur.)

(τόξον Her.; ἡνίας τινί Plut.)

(λόγον Eur.; πόλεμον Thuc.)

(τὰς κύνας Xen.)

ἀ. χώραν μηλοβότον Isocr. — превратить страну в пастбище

(τέμενος ἅπαν Thuc.; χωρίον τῷ θεῷ Plut.)

(ἄοιδὸν ἀειδέμεναι, τινὰ Αἴγυπτόν δ΄ ἰέναι Hom.)

(τινὰ πρός τι Her.; τὸ σῶμα ἐπὴ ῥᾳδιουργίαν Xen.)

(οὐκ ἀνίει τὰ πνεύματα Her.; αἱ ἐπιθυμίαι ἄνείκασι Arst.)

ἀ. ὀλολυγῆς κωκυτος Eur. — жалобы, перемежающиеся с воплями

ὕπνου ἀντίμολπον ἄκος Aesch. — песня, отгоняющая сон

(μικρὸν ἀποδαρθεῖν ὑπὸ κόπου βιασθείς Plut.)

ὕπνος ἄ. Soph. — плохой сон, бессонница

(νύξ Hom.)

(πηδάλια Aesch.; κρῆναι Soph.)

(ἄ. καὴ ἀληθῶς φύσις Plat.)