-
1 σέσεισμαι
σείωshake: perf ind mp 1st sg -
2 σείω
σείω, im pass. perf. u. aor. σέσεισμαι, ἐσείσϑην, – 1) schütteln, schwingen, hin- u. herbewegen; Hom., bes. in der Il.; σείων ἐγχείην, 5, 563; μελίην, 22, 133, u. sonst, Speere, Lanzen schwingen; σανίδας, die Thürflügel durch Anpochen erschüttern, 9, 583; von laufenden Pferden heißt es σεῖον ζυγὸν ἀμφὶς ἔχοντες, Od. 3, 486. 15, 184; πόλιν σεῖσαι, Pind. P. 4, 272; τρεῖς κατασκίους λόφους σείει, Aesch. Spt. 367; κρυφῇ κάρα σείοντες, Soph. Ant. 291; ἡνίας χεροῖν ἔσεισαν, El. 703 (vgl. auch σάλος); ϑύελλα σείει δῶμα, Eur. Herc. Fur. 905; χαίταν, Cycl. 75; Med. 1191; auch ἀντίπρωρα βέλη, El. 846; πυϑικὴν σείσας δάφνην, Ar. Plut. 213; u. bes. vom Erdbeben, ὁ Ποσειδῶν σείσας ἐμβάλοι οἰκίας, Ar. Ach. 484; ὁ ϑεὸς σείων, sc. τὴν γῆν, Lys. 1142; σείει ὁ ϑεός, Xen. Hell. 4, 7, 4; u. absolut, τοῠ αὐτοῠ μηνὸς ἱσταμένου ἔσεισε, Thuc. 4, 52, die Erde schütterte, es war ein Erdbeben. – Uebertr., Einen aufrütteln, anregen wozu, εἴς τι, Plut. Phoc. 23; vgl. Jac. Philostr. imagg. p. 574. – Intr. sagt Xen. Cyn. 3, 4 τῇ οὐρᾷ σείειν. – Pass. u. med. erschüttert werden, schwanken, erbeben, sich hin- u. herbewegen, ἐσσείοντο πόδες Ἴδης, Il. 20, 59; ἔγχεα σειόμενα, 13, 135. 558; ἀμ φὶ δέ οἱ κροτάφοισι φαεινὴ σείετ ο πήληξ, 13, 805; σείσατο δ' εἰνὶ ϑρόνῳ, 8, 199; ὄρχος σειόμενος φύλλοισιν, eigtl. am Laube bewegter Garten, in dem sich das Laub bewegt, Hes. Sc. 298; ἀποτρόπῳ γνώμᾳ σεσεισμένον, Pind. P. 8, 94; οἷς γὰρ ἂν σεισϑῇ ϑεόϑεν δόμος, Soph. Ant. 580; σεισϑῆναι σάλῳ, Eur. I. T. 46; τὸν ἐγκέφαλον σεσεῖσϑαι, Ar. Nubb. 1258. – 2) übertr., καὶ ταράττειν, Ar. Equ. 837; Plat. Eryx. 897 d. Bei Sp. wie συκοφαντεῖν, eine falsche Anklage wider Einen erheben, um ihn durch Furcht vor dem Processe zum Geldzahlen zu zwingen, wie Antiph. 6, 43 σείειν u. συκοφαντεῖν vrbdt; vgl. noch Alciphr. 3, 70.
-
3 σειω
поэт. Anacr. тж. σίω (fut. σείσω, aor. ἔσεισα; pass.: aor. ἐσείσθην, pf. σέσεισμαι)1) трясти, потрясать, качать(ἔγχος, αἰγίδα Hom.; λόφον Aesch.; ἡνίας χεροῖν Soph.; κόμην Eur.; τέν γῆν καὴ τὸν οὐρανόν NT.)
σ. εὔπτερον δέμας Eur. — (за)махать крыльями;σ. τῇ οὐρᾷ Xen. — махать хвостом;τῶν ὀδόντων οἱ πλεῦνες ἐσείοντο Her. — большинство зубов расшаталось;κάρα σ. Soph. — качать головой;πλοκαμῖδας σείεσθαι Anth. — тряхнуть своими кудрями;σ. τέν γῆν или χθόνα Arph. — колебать землю;τοῦτ΄ ἔσεισέ μου τέν καρδίαν Arph. — это потрясло мое сердце;σεισθῆναι σάλῳ Eur. — всколебаться, закачаться;ὄρός σειόμενος φύλλοισιν Pind. — колышущий своей листвою сад;Ἥρη σείσατο εἰνὴ θρόνῳ Hom. — Гера заметалась на престоле;2) волновать, приводить в смятение(πόλιν Pind.)
τὰ πόλεως πολλῷ σάλῳ σ. Soph. — повергнуть город в сильную смуту;τὸν ἐγκέφαλον σεσεῖσθαι Arph. — заболеть умопомешательством3) возбуждать, подстрекать(τέν πόλιν εἴς τι Plut.)
4) перен. вытряхивать, т.е. вымогать деньги, обирать(τοὺς πλουσίους Arph.)
-
4 σείω
Aσεῖον Od.3.486
; [dialect] Ion. σείασκον ([etym.] ἀνας-) h.Ap. 403 (v.l. ἀνασσείσασκε): [tense] fut. , ([etym.] δια-) Hdt.6.109, ([etym.] ἐπι-) E.Or. 613: [tense] aor. , Ar.Ach.12, etc.; [dialect] Ep.σεῖσα Il.15.321
: [tense] pf. σέσεικα ([etym.] κατα-) Philem.84, ([etym.] ἐν-) Luc.Merc.Cond.30:—[voice] Med., [tense] aor. ἐσεισάμην ([etym.] ἀπ-) Thgn.348, Hdt.7.88, Ar.Nu. 287, Pl.Grg. 484a; [dialect] Ep.σείσατο Il.8.199
,ἐσείσατο Call.Ap.1
, etc.:—[voice] Pass., [tense] aor.ἐσείσθην Hdt.6.98
, etc.: [tense] pf.σέσεισμαι Pi.P.8.94
, Ar.Nu. 1276:—shake, move to and fro, Hom. (esp. in Il.); σ. ἐγχείας, ἔγχεα, μελίην, shake the poised spear, Il.3.345, 13.135 ([voice] Pass.), 22.133, etc.;αἰγίδα 15.321
; σανίδας ς. shake the door, 9.583; of chariot horses,σεῖον ζυγὸν ἀμφὶς ἔχοντες Od.3.486
; σ. λόφον, of a warrior, Alc.22, A.Th. 385; ἡνίας χεροῖν ς. S.El. 713; (anap.); σ. χαίτην, etc., Anacr.49, E.Cyc.75 (lyr.), Med. 1191;εὔπτερον δέμας Id. Ion 1204
; κάρα ς., as sign of discontent, S.Ant. 291; but of one dancing, E.Ba. 185; ἄκρᾳ τῇ οὐρᾷ ς. X.Cyn. 3.4.2 of earthquakes, which were attributed to Poseidon (cf. Pl.Cra. 403a),ὅστις νομίζει Ποσειδέωνα τὴν γῆν σείειν Hdt.7.129
; withoutτὴν γῆν, αὐτοῖς ὁ Ποσειδῶν σείσας ἐμβάλοι οἰκίας Ar.Ach. 511
, cf. Lys. 1142; βρονταῖς χθόνα ς. Id.Av. 1752;ἔσεισεν ὁ θεός X.HG4.7.4
: also impers., ἔσεισεν there was an earthquake, Th.4.52.3 metaph., agitate, disturb,πόλιν Pi.P.4.272
;τὰ πόλεος.. θεοὶ πολλῷ σάλῳ σείσαντες ὤρθωσαν πάλιν S.Ant. 163
; σ. τὴν καρδίαν turn the stomach, Ar.Ach.12; σ. τὴν κεφαλήν cause a concussion of.., Hp. Prorrh.1.143, v. infr. 11.2:—[voice] Pass.,ἐσείσθη τὴν καρδίαν Philostr.VS2.1.11
.4 in [dialect] Att., accuse falsely or spitefully, so as to extort hushmoney, blackmail,σ. καὶ ταράττων Ar.Eq. 840
, cf. Telecl.2; ; ἑτέρους τῶν ὑπευθύνων ἔσειεκαὶ ἐσυκοφάντει Antipho 6.43
, cf. BGU428.9 (ii A.D.); so perh.σείειν κατ' ἀγοράν Alciphr.3.70
(s. v.l.):—[voice] Pass., to be extorted, POxy. 1252r.37 (iii A.D.).II [voice] Pass., shake, heave, quake, of the earth,ἐσσείοντο πόδες Ἴδης Il.20.59
;Δῆλος.. πρῶτα καὶ ὕστατα.. σεισθεῖσα Hdt.6.98
: metaph., to be shaken to its foundation,τὸ τερπνὸν πιτνεῖ.. σεσεισμένον Pi.P.8.94
;οἷς.. ἂν σεισθῇ θεόθεν δόμος S.Ant. 584
(lyr.).2 generally, move to and fro, Il.14.285;φαεινὴ σείετο πήληξ 13.805
;κόμαι σείονται Ar.Lys. 1312
; ὄρχος σειόμενος φύλλοισι an orchard waving with foliage, Hes.Sc.[299]; ὀδόντων οἱ πλεῦνες ἐσείοντο his teeth were loose, Hdt.6.107;σεισθῆναι σάλῳ E.IT46
;τὸν ἐγκέφαλον σεσεῖσθαι Ar.Nu. 1276
;ὁκόσων ἂν σεισθῇ ὁ ἐγκέφαλος Hp.Aph.7.58
;σείεσθαι τὴν ὄψιν Thphr.Vert.8
.III [voice] Med., shake something of one's own, from oneself, etc.,σεισαμένας πτερὰ ματρός Theoc.13.13
;σ. γυίων ἄπο νήχυτον ἅλμην A.R.4.1367
;σ. πλοκαμῖδας AP5.272
(Agath.). -
5 σείω
Grammatical information: v.Meaning: `shake, agitate, sway', midd. a. pass. also `to quake, to shiver'.Other forms: (ep. ἐπι-σσείω, s. bel.), aor. σεῖσαι (Il.), aor. 2. ptc. acc. σιόντα (Anacr.), pass. σεισθῆναι, fut. σείσω (IA.), perf. midd. σέσεισμαι (Pi. etc.), act. σέσεικα (hell. a. late).Compounds: Very often w. prefix, e.g. ἀνα-, κατα-, ἀπο-, δια-, ἐν-, ἐπι-. -- Some compp., e.g. σεισ-άχθεια (: *σεισ-αχθής) f. `burden-', i. e. `the casting off of debts', des. of a law of Solon. (Arist., Plu. a. o.); δορυ-σσόος, s. δόρυ and Schwyzer 450 n. 4.Derivatives: 1. σεῖ-σις ( ἀπό-, κατά- a. o.) f. `shaking' (medic. a.o.); 2. - σμός ( ἀνα-, δια- a.o.) m. `shock, earthquake, extortion' (IA.) with - σμώδης `earthquake-like' (late); 3. - σμα ( παρά-, διά- a.o.) f. `shaking' (LXX), `extortion' (pap.) with - σματίας m. `concerning an earthquake' (D. L., Plu.; Chantraine Form. 95); 4. - στρον n. `rattle', Lat. sistrum (Delos IIa, Plu. a.o.); - στρος m. plantname `Rhinanthus maior' (Arist., Plu.; after the trembling fruit-group, Strömberg 77); 5. - σων, - σωνος m. "shaker", kind of vase (middl. com.; as καύσων, s. on καίω w. lit.); 6. - στης m. kind of earthquake (Lyd.); 7. - στός `shaken' (Ar.), `rattling', of ear-pendants (Delos III--IIa).Origin: IE [Indo-European] [1099] *tu̯ei(s)- `excite, sparkle'Etymology: Except the isolated zero-grade ptc. σιόντα, which because of the form σείω that stands beside it must be taken as aorist, and the ablauting nominal -( σ)σόος, the whole system is built on a full grade σει(σ)-. The geminate in ep. ἐπι-σσείω, ἐ-σσείοντο shows an orig. consonantgroup, so that σείω from *tu̯eis-ō can be identified with Skt. tvéṣati (gramm.) `excite', almost only midd. `be excited, inflame, sparkle' (rejecteing Wackernagel KZ 25, 277 = Kl. Schr. 1, 221). The two languages have developped diff. in this sense, that in OInd. the middle forms have become almost completely dominating and the zero grades (e.g. ipf. 3. pl. a-tvis-anta, perf. 3. sg. ti-tviṣ-é) strongly predominate. -- Beside this stands in Iran. forms without -s- and in slightly deviating meaning, e.g. Av. ʮway-ah- n., ʮwy-ā f. `fright, danger' (IE *tu̯ei-os-, *tu̯i-ā), thus with -s- in ʮwaēšah- n. `fear'. A further member of this group is supposed in Σείριος, s. v. w. lit.; see also Mayrhofer s. tvéṣati.Page in Frisk: 2,689Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > σείω
См. также в других словарях:
σέσεισμαι — σείω shake perf ind mp 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σεισάχθεια — Αρχαίος ελληνικός όρος. Η απαλλαγή από ένα βάρος, άχθος, και συγκεκριμένα από τους φόρους ή τα χρέη. Ο Σόλων είχε χορηγήσει σ. για την απόσειση από τους ώμους των πολιτών, ιδιαίτερα των καλλιεργητών, των χρεών. Δεν τα είχε αποσβέσει εντελώς, αλλά … Dictionary of Greek
tu̯ei-2, extended tu̯ei-s- — tu̯ei 2, extended tu̯ei s English meaning: to excite, shake, move around; to shimmer Deutsche Übersetzung: “erregen, hin and her bewegen, schũtteln, erschũttern, also seelisch” Grammatical information: (s present; to es stem… … Proto-Indo-European etymological dictionary
