-
21 πορρωτερω...
-
22 πορσω
-
23 προσσω
-
24 εἰμί
εἰμί (A sum), [dialect] Aeol. [full] ἔμμι Sapph.2.15, Theoc.20.32; Cret. [full] ἠμί GDI 4959a; [ per.] 2sg. εἶ, [dialect] Ep. and [dialect] Ion.εἰς Od.17.388
, al., [dialect] Aeol. ἔσσι, [dialect] Ep. and [dialect] Dor.ἐσσί Il.1.176
, Pi.O.6.90, Sophr.134; ; [ per.] 3sg. ἐστί, [dialect] Dor.ἐντί IG12(1).677
([place name] Rhodes), Theoc.1.17, etc.; [ per.] 3 dualἐστόν Th.3.112
; [ per.] 1pl. ἐσμέν, [dialect] Ep. and [dialect] Ion. εἰμέν (also in Pi.P.3.60), , [dialect] Dor.εἰμές Theoc.15.73
, but ; [ per.] 3pl. εἰσί ([etym.] - ίν), [dialect] Ep. and [dialect] Ion. ἔασι ([etym.] - ιν) Il.7.73, Xenoph.8.1, Antim.29, Herod.4.84, [dialect] Dor.ἐντί Pi.N.1.24
, Theoc.11.45, IG9(1).32.22 ([place name] Phocis), etc.: imper. ἴσθι (ἔσθι Hecat.361
J.), [dialect] Ep. and Lyr. also in [voice] Med. formἔσσο Od.3.200
, Sapph.1.28, Maced.Pae.31, late Proseἔσο Plu.2.241d
, M.Ant.3.5, Hld.5.12, Porph.Marc.34; [ per.] 3sg. ἔστω (, and late Inscrr., CIG2664, al.; but in Pl.R. 361c leg. ἴτω), [dialect] Dor. εἴτω, ἤτω, Heraclid. ap. Eust.1411.21, Elean ; [ per.] 3pl. ἔστωσαν, butἔστων Hom.
, Pl.R. 502a, , and early [dialect] Att. Inscrr., IG12.22, etc. ( ἔστωσαν first in ii B. C., ib.22.1328), [dialect] Dor. ἐόντων ib.1126: subj. ὦ, ᾖς, ᾖ, [dialect] Ep.ἔω Od.9.18
; [ per.] 3sg.ἔῃ Il.12.300
,al. (alsoἔῃσι 2.366
, al., ᾖσι ([etym.] ν) 19.202, Hes.Op. 294), also [dialect] Boeot.ἔνθω IG7.3172.165
,μετείω Il.23.47
and perh.εἴῃ 9.245
, etc.; [dialect] Dor. [ per.] 3pl. ([place name] Crete), ([place name] Hierapytna), [dialect] Boeot.ἴωνθι IG7.3171.46
(iii B. C.): opt. εἴην, -ης (εἴησθα Thgn.715
), -η, also ἔοις, ἔοι, Il.9.284, 142, al., cf. Hdt.7.6; [ per.] 3pl.εἴοισαν Ἀρχ. Ἐφ. 1911.133
([place name] Gonni); [ per.] 3 dual , Sph. 243e; [ per.] 1pl. (lyr.), Pl.; [ per.] 2pl.εἶτε Od. 21.195
; [ per.] 3pl.εἶεν Il.2.372
, etc.,εἴησαν Hdt.1.2
, etc.; Elean ἔα, = εἴη, SIG9 (vi B. C.), and σύν-εαν, = συνεῖεν, GDI 1149 (vi B. C.): inf. εἶναι, Arc. (Tegea, iv B. C.); [dialect] Ep. ἔμμεναι (also [dialect] Aeol.ἔμμεν' Sapph.34
), ἔμμεν (also Pi.P.6.42, S.Ant. 623 (lyr.)), ἔμεναι, ἔμεν, also ([place name] Dodona); [dialect] Dor. εἶμεν Foed. ap. Th.5.77,79, IG7.1.7 ([place name] Megara),ἦμεν Test.Epict.5.16
, Tab.Heracl.1.75, Cret. ἦμεν orἤμην Leg.Gort.1.15
, al., GDI4998i 2, al., Megar. ,εἴμειν IG12(1).155.100
([place name] Rhodes), 14.952 ([place name] Agrigentum); εἶν ib. 12(9).211.10 ([place name] Eretria), SIG135.4 ([place name] Olynthus), etc.: part. ὤν, [dialect] Ep. ἐών, ἐοῦσα, ἐόν, Cypr.ἰών Inscr.Cypr.135.23
H.; [dialect] Boeot. fem.ἰῶσα IG 7.3172.116
(Orchom.), [dialect] Aeol. and [dialect] Dor. fem.ἔσσα Sapph.75.4
, IG4.952.2 (Epid.), Theoc.28.16,ἐοῖσα Pi.P.4.265
,ἔασσα Lyr.Alex.Adesp. 9
, Diotog. ap. Stob.4.7.62,εὖσα Erinn.5.5
(also [dialect] Ion., Herod.5.16,εὔντων 2.85
),ἐᾶσα Ti.Locr.96d
, IG5(1).1470.8 ([place name] Messene),ἴαττα Leg.Gort.8.47
; acc. sg.εὖντα Theoc.2.3
; nom. sg. εἴς in Heraclid. ap. Eust.1756.13, pl.ἔντες Tab.Heracl.1.117
; dat. pl. ἔντασσι ib.104; gen. pl.παρ-έντων Alcm. 64
: [tense] impf.ἦν Il.2.77
, etc., [dialect] Ep. ἔον (also [dialect] Aeol., Alc.127, Sapph.Oxy. 1787 Fr.3 ii 21), in [dialect] Att. ἦ (dub. in [dialect] Aeol., Alc. Supp.14.9), Ar.Pl.77, Pl.Phd. 61b, etc., but usu. altered to ἦν in codd. (and ἦν is required by metre in E. Ion 280), [var] contr. from [dialect] Ep. and [dialect] Ion. ἦα (Il.5.808, al., IG12(8).449.2 ([place name] Thasos), whence Hom.and later [dialect] Ion.ἔᾱ Il.4.321
, al.,ἔας Hdt.1.187
,ἔατε Id.4.119
); [dialect] Ep. [ per.] 3sg. ἦεν, always with ν in Hom.; ἔην as [ per.] 1sg., only Il.11.762 (s. v.l., al. ἔον), freq. as [ per.] 3sg. (generally before a consonant, so that ἔεν is possible), sts. also ἤην; [ per.] 2sg. ἦσθα, later ἦς (wh. is v.l. in Pi.I.1.26), sts. in LXX (Jd. 11.35, Ru.3.2,al.), cf. Pl.Ax. 365e, Erinn.4.4, Ev.Matt.25.21, al., , [dialect] Ep. ἔησθα; [ per.] 3sg. ἦν, [dialect] Ep. ἔην, ἤην, ἦεν (v. supr.), [dialect] Dor. and [dialect] Aeol.ἦς Alc.Supp.30.1
, Epich.102, Sophr.59, Theoc.2.90, SIG241.145 (Delph.); [ per.] 3 dualἤστην Il.5.10
, E.Hipp. 387, Ar.Eq. 982, Pl.Euthd. 272a, al.; [dialect] Dor. [ per.] 1pl.ἦμες Plu.Lyc.21
; [ per.] 2pl. , , Ec. 1086; [ per.] 3pl. ἦσαν, [dialect] Ion. and Poet. ἔσαν (in Hes.Th. 321, 825, ἦν is not pl. for ἦσαν, but is rather a peculiarity of syntax, v. infr. v, but is [ per.] 3pl. in Epich.46, al., SIG560.15 (Epidamnus, iii B. C.)); [dialect] Aeol. ; later (iii B. C.), SIG527.46 (Crete, iii B. C.), IGRom.4.1740 ([place name] Cyme), always in LXX as Ba.1.19, cf. Ev.Matt.23.30, Plu.2.174a, etc., and sts. in codd. of earlier writers, Lys.7.34, Trag.Adesp. 124 (cited from E. Hel. 931 by Choerob. and from Id.Tr. 474 by Aps.), X.Cyr.6.1.9, Hyp.Ath.26, [ per.] 2sg.ἦσο Epigr.Gr.379
([place name] Aezani), [ per.] 3sg.ἦστο Supp.Epigr. 1.455.7
([place name] Phrygia), [ per.] 1pl.ἤμεθα PPetr.2p.11
(iii B. C.), LXX Ba.1.19, 1 Ki.25.16, Ep.Eph.2.3; subj. (ii B. C.), ἦται GDI 1696, ἦνται prob. in IG5(1).1390.83 ([place name] Andania); [dialect] Ion. and [dialect] Ep. also ἔσκον, used by A.Pers. 656 (lyr.): [tense] fut. ἔσομαι, ἔσται, [dialect] Ep. and [dialect] Aeol. also ἔσσομαι, ἔσεται, ἔσσεται; [dialect] Aeol. [ per.] 2sg. ἔσσῃ prob. in Alc.67,87; [dialect] Dor. 2 and [ per.] 3sg. ἐσσῇ, ἐσσεῖται, Il.2.393, 13.317, Theoc.10.5, [ per.] 3pl. ἐσσοῦνται Foed. ap. Th.5.77 codd. (butἔσσονται Tab.Heracl.1.113
), inf.ἐσσεῖσθαι Sophr.57
.—All forms of the [tense] pres.ind. are enclitic (exc. [ per.] 2sg. εἶ and [ per.] 3pl. ἔασι); but [ per.] 3sg. is written ἔστι when it begins a sentence or verse, or when it immediately follows οὐκ, καί, εἰ, ὡς, ἀλλά, or τοῦτ', Hdn.Gr.1.553 (also μή acc. to EM301.3); later Gramm. wrote ἔστι as Subst. Verb, Phot., Eust.880.22.A as the Subst. Verb,I of persons, exist,οὐκ ἔσθ' οὗτος ἀνήρ, οὐδ' ἔσσεται Od.16.437
; ἔτ' εἰσί they are still in being, 15.433, cf. S.Ph. 445, etc.;τεθνηῶτος.. μηδ' ἔτ' ἐόντος Od.1.289
; οὐκέτ' ἐστί he is no more, E.Hipp. 1162; οὐδὲ δὴν ἦν he was not long- lived, Il.6.131; ὁ οὐκ ὤν, οἱ οὐκ ὄντες, of those who are no more, Th.2.45,44; οἱ ὄντες the living, Plb.9.29.2; ὁ ὤν the Eternal, LXX Ex.3.14, al., Ph.1.289;θεοὶ αἰὲν ἐόντες Il.1.290
; ἐσσόμενοι posterity, 2.119;κἀγὼ γὰρ ἦ ποτ', ἀλλὰ νῦν οὐκ εἴμ' ἔτι E.Hec. 284
; ὡς ἂν εἶεν ἅνθρωποι might continue in being, Pl.Smp. 190c;ζώντων καὶ ὄντων Ἀθηναίων D.18.72
, cf. Arist.GC 318b25; of things, εἰ ἔστι ἀληθέως [ἡ τράπεζα] Hdt.3.17, etc.; of cities,ὄλωλεν, οὐδ' ἔτ' ἐστὶ Τροία E.Tr. 1292
, cf. Heracl. 491; δοκεῖ μοι Καρχηδόνα μὴ εἶναι censeo Carthaginem esse delendam, Plu.Cat.Ma.27; ἂν ᾖ τὸ στράτευμα be in existence, D.8.17; of money, to be in hand,τῶν ὄντων χρημάτων καὶ τῶν προσιόντων IG12.91.25
; τὰ ὄντα property, Pl.Grg. 511a, Plu.Ant.24, etc.; τὸ ἐσόμενον ἐκ .. future revenue from.., BCH46.420 (Olymos, i B. C.); of place, τὴν οὖσαν ἐκκλησίαν the local church, Act.Ap.13.1; of time, τοῦ ὄντος μηνός in the current month, BGU146.4, etc.; in office,ἱερέων τῶν ὄντων PPar.5.4
(ii B. C.); αἱ οὖσαι [ἐξουσίαι] the powers that be, Ep. Rom.13.1.II of the real world, be, opp. become,γίγνεται πάντα ἃ δή φαμεν εἶναι Pl.Tht. 152d
, etc.; τὸ ὄν Being, Parm.8.35, Protag.2, Pl.Ti. 27d, etc.; opp. τὸ μὴ ὄν, Gorg.Fr.3 D., etc.;οὐδὲν γίνεται ἐκ τοῦ μὴ ὄντος Epicur.Ep. 1p.5U.
;ἐξ οὐκ ὄντων ἐποίησεν αὐτὰ ὁ θεός LXX 2 Ma.7.28
; τὰ ὄντα the world of things, Heraclit.7, Emp.129.5, etc.; ὄνindecl., τῶν ὂν εἰδῶν species of Being, Plot.6.2.10.2 of circumstances, events, etc., to happen,τά τ' ἐόντα, τά τ' ἐσσόμενα, πρό τ' ἐόντα Il.1.70
;ἡ ἐσβολὴ ἔμελλεν ἔσεσθαι Th.2.13
, etc.; τῆς προδοσίας οὔσης since treachery was there, Id.4.103; ἕως ἂν ὁ πόλεμος ᾖ so long as it last, Id.1.58;αἱ σπονδαὶ ἐνιαυτὸν ἔσονται Id.4.118
; τί ἐστιν; what is it? what's the matter? Ar.Th. 193; τί οὖν ἦν τοῦτο; how came it to pass? Pl.Phd. 58a: repeated with a relat. to avoid a positive assertion, ἔστι δ' ὅπῃ νῦν ἔ. things are as they are, i.e. are ill, A.Ag.67.III be the fact or the case, διπλασίαν ἂν τὴν δύναμιν εἰκάζεσθαι ἤ ἐστιν twice as large as it really is, Th.1.10; αὐτὸ ὅ ἐστι καλόν beauty in its essence, Pl.Smp. 211c, cf. Phd. 74b; freq. in part., τὸν ἐόντα λόγον λέγειν or φαίνειν the true story, Hdt.1.95, 116; τῷ ἐόντι χρήσασθαι tell the truth, ib. 30;τὰ ὄντα ἀπαγγέλλειν Th.7.8
; σκῆψιν οὐκ οὖσαν, λόγον οὐκ ὄντα, S.El. 584, Ar.Ra. 1052; τῷ ὄντι in reality, in fact, Pl.Prt. 328d, etc.; to apply a quotation to a case in point, τῷ ὄντι κλαυσίγελως real 'smiles through tears' (with allusion to Il.6.484), X.HG7.2.9, cf. Pl. La. 196d; κατὰ τὸ ἐόν according to the fact, rightly, Hdt.1.97; πᾶν τὸ ἐόν the whole truth, Id.9.11;τοῦ ἐόντος ἀποτεύξεται Hp.VM 2
.IV folld. by the relat., οὐκ ἔστιν ὅς or ὅστις no one,οὐκ ἔσθ' ὃς.. ἀπαλάλκοι Il.22.348
;οὐκ ἔ. οὐδεὶς ὅς E.El. 903
; οὐκ ἔ. ὅτῳ, = οὐδενί, A.Pr. 293 (anap.), cf. 989: freq. in pl., εἰσὶν οἵ, = Lat. sunt qui, used exactly like ἔνιοι, Th.6.88, 7.44, Pl.Men. 77d, Grg. 503a, etc. ( εἰσί τινες οἵ .. Th.3.24); ἐστὶν ἃ χωρία, πολίσματα, Id.1.12,65;ἐστὶν ἃ εἰπεῖν Id.2.67
;ἦσαν οἵ X.An.5.2.14
; the sg. Verb is used even with masc. and fem. pl., ἐστὶν οἵ, αἵ, Hp.Fract.1, VC4, X.Cyr.2.3.16; more freq. in oblique cases,ποταμῶν ἐστὶ ὧν Hdt.7.187
;ἐστὶν ἀφ' ὧν Th.8.65
; ἐστὶ παρ' οἷς, ἐστὶν ἐν οἷς, Id.1.23, 5.25: in questions ὅστις is used, ἔστιν ἥντινα δόξαν.. ἀπεκρίνατο; Pl.Men. 85b: with relat. Particles, ἐστὶν ἔνθα, = Lat. est ubi, X.Cyr.7.4.15, etc.; ἐ. ὅπῃ, ἔσθ' ὅπου, somehow, somewhere, Pl.Prt. 331d, A.Eu. 517, S.OT 448, etc.; in questions expecting a neg. answer, ἐ. ὁπόθεν, ὅπως; Pl.Phlb. 35a, R. 493e, etc.;οὐ γάρ ἐσθ' ὅπως Pi.Fr.61
, cf. Hdt.7.102, A.Ag. 620; οὐκ ἔ. ὅπως οὐ in any case, necessarily, Ar. Pax 188;οὐκ ἔ. ὡς Pl. Men. 76e
, etc.; ἐ. ὅτε, ἔσθ' ὅτε, sometimes, Pi.Fr.180.2, S.Aj.56, Th. 7.21, etc.V ἦν is sts. used with pl. masc. and fem., usu. at the beginning of a sentence, there was,τῆς δ' ἦν τρεῖς κεφαλαί Hes.Th. 321
; (but inἦν δ' ἐρῳδιοί τε πολλοί Epich.46
, cf. 59, al., it may be taken as [dialect] Dor. [ per.] 3pl.); (lyr.); ἦν ἄρα κἀκεῖνοι ταλακάρδιοι Epigr. ap. Aeschin.3.184; less freq.ἔστι, ἔστι δὲ μεταξὺ.. ἑπτὰ στάδιοι Hdt.1.26
, cf. 7.34;ἔστι.. ἄρχοντές τε καὶ δῆμος Pl.R. 463a
; before dual Nouns, Ar.V.58, Pl.Grg. 500d.VI ἔστι impers., c. inf., it is possible,ἔστι γὰρ ἀμφοτέροισιν ὀνείδεα μυθήσασθαι Il.20.246
;ἔστι μὲν εὕδειν, ἔστι δὲ τερπομένοισιν ἀκούειν Od. 15.392
; εἴ τί πού ἐστι (sc. πιθέσθαι) 4.193;τοιάδε.. ἐστὶν ἀκοῦσαι A. Pr. 1055
(anap.);ἔστι τεκμήρια ὁρᾶν X.An.3.2.13
, cf. Ar.Ra. 1163, Aeschin.3.105, D.18.272, Arist.Ath.53.6, etc.; so in imper., opt., and subj.,ἔστω ἀποφέρεσθαι τῷ βουλομένῳ IG12.10.7
;μυρία ἂν εἴη λέγειν Pl.Plt. 271e
;ὅπως ἂν ᾖ δρᾶν IG2.1054.91
: more freq. in neg. clauses, Il.6.267, etc.; folld. by ὥστε c. inf., S.Ph. 656: c. acc. et inf.,ἁδόντα δ' εἴη με τοῖς ἀγαθοῖς ὁμιλεῖν Pi.P.2.96
;ἔστιν ἐκπεσεῖν ἀρχῆς Δία A.Pr. 757
: sts. not impers. in this sense,θάλασσα δ' οὐκέτ' ἦν ἰδεῖν Id.Pers. 419
.b ἔστω in argument, let it be granted,ἔστω τοῦτο ἀληθὲς εἶναι D.H.Comp.25
;ἔστω σοι τοῦθ' οὕτως Plu.2.987b
; Chr.74.24.B most freq., to be, the Copula connecting the predicate with the Subject, both being in the same case: hence, signify, import,τὸ γὰρ εἴρειν λέγειν ἐστίν Pl.Cra. 398d
; esp. in the phrase τοῦτ' ἔστι, hoc est;Σκαιόλαν, ὅπερ ἐστὶ Λαϊόν Plu.Publ.17
: with numerals, τὰ δὶς πέντε δέκα ἐστίν twice five are ten, X.Mem.4.4.7; εἶναί τις or τι, to be somebody, something, be of some consequence, v. τις; οὐδὲν εἶναι Pl.R. 562d, etc.2 periphr. with the Participle to represent the finite Verb: with [tense] pf. part. once in Hom., τετληότες εἰμέν, for τετλήκαμεν, Il.5.873; so in Trag. and [dialect] Att., ἦν τεθνηκώς, for ἐτεθνήκει, A. Ag. 869; ἔσται δεδορκώς ib. 1179;εἰμὶ γεγώς S.Aj. 1299
;πεφυκός ἐστι Ar.Av. 1473
;δεδρακότες εἰσίν Th.3.68
;κατακεκονότες ἔσεσθε X.An.7.6.36
: with [tense] aor. part., once in Hom.,βλήμενος ἦν Il.4.211
; so προδείσας εἰμί, οὐ σιωπήσας ἔσει; S.OT90, 1146, cf. A.Supp. 460: with [tense] pres. part.,ἦν προκείμενον Id.Pers. 371
;φεύγων Ὀρέστης ἐστίν Id.Ch. 136
;εἴην οὐκ ἂν εὖ φρονῶν S.Aj. 1330
; τί δ' ἐστί.. φέρον; Id.OT 991, cf. 274, 708;λέγων ἐστίν τις E.Hec. 1179
;ἦν τίς σ' ὑβρίζων Id.HF 313
;πόρρω ἤδη εἶ πορευόμενος Pl.Ly. 204b
;βαδίζων εἰμί Ar.Ra. 36
; freq. in Hdt.,ἦσαν ἱέντες 1.57
, al.; evenεἰσὶ διάφοροι ἐόντες 3.49
(s.v.l.):— if the Art. is joined with the Part., the noun is made emphatic, Κᾶρές εἰσι οἱ καταδέξαντες the persons who showed her were Carians, Id.1.171;αὐτὸς ἦν ὁ μαρτυρῶν A.Eu. 798
;δόλος ἦν ὁ φράσας S.El. 197
(anap.).C εἶναι is freq. modified in sense by the addition of Advbs., or the cases of Nouns without or with Preps.:I εἶναι with Advbs., where the Adv. often merely represents a Noun and stands as the predicate,ἅλις δέ οἱ ἦσαν ἄρουραι Il.14.122
, etc.; ἀκέων, ἀκήν εἶναι, to be silent, 4.22, Od.2.82;σῖγα πᾶς ἔστω λεώς E.Hec. 532
;διαγνῶναι χαλεπῶς ἦν ἄνδρα ἕκαστον Il.7.424
; ἀσφαλέως ἡ κομιδὴ ἔσται will go on safely, Hdt.4.134; ἐγγύς, πόρρω εἶναι, Th.6.88, Pl.Prt. 356e: freq. impers. with words implying good or ill fortune, Κουρήτεσσι κακῶς ἦν it fared ill with them, Il.9.551;εὖ γὰρ ἔσται E.Med.89
, cf. Ar.Pl. 1188, etc.;ἡδέως ἂν αὐτοῖς εἴη D.59.30
.II c. gen., to express descent or extraction,πατρὸς δ' εἴμ' ἀγαθοῖο Il.21.109
;αἵματός εἰς ἀγαθοῖο Od. 4.611
, cf. Hdt.3.71, Th.2.71, etc.;πόλεως μεγίστης εἶ X.An.7.3.19
.b to express the material of which a thing is made, ἡ κρηπίς ἐστι λίθων μεγάλων consists of.., Hdt.1.93; τῆς πόλιος ἐούσης δύο φαρσέων ib. 186; τοιούτων ἔργων ἐστὶ ἡ τυραννίς is made up of.., Id.5.92.ή, etc.c to express the class to which a person or thing belongs, εἶ γὰρ τῶν φίλων you are one of them, Ar.Pl. 345;ἐτύγχανε βουλῆς ὤν Th.3.70
; ;Κριτίας τῶν τριάκοντα ὤν X.Mem.1.2.31
; ἔστι τῶν αἰσχρῶν it is in the class of disgraceful things, i. e. it is disgraceful, D.2.2.d to express that a thing belongs to another,Τροίαν Ἀχαιῶν οὖσαν A.Ag. 269
;τὸ πεδίον ἦν μέν κοτε Χορασμίων Hdt.3.117
, etc.: hence, to be of the party of,ἦσαν.. τινὲς μὲν φιλίππου, τινὲς δὲ τοῦ βελτίστου D.9.56
, cf. 37.53; to be de pendent upon, S.Ant. 737, etc.; to be at the mercy of,ἔστι τοῦ λέγοντος, ἢν φόβους λέγῃ Id.OT 917
.e to express one's duty, business, custom, nature, and the like , οὔτοι γυναικός ἐστι 'tis not a woman's part, A.Ag. 940;τὸ ἐπιτιμᾶν παντὸς εἶναι D.1.16
; τὸ δὲ ναυτικὸν τέχνης ἐστίν is matter of art, requires art, Th.1.142, cf.83.f in LXX, to be occupied about,ἦσαν τοῦ θύειν 2 Ch.30.17
; ἔσεσθαι, c. gen., to be about to,ἐσόμεθα τοῦ σῶσαί σε 2 Ki.10.11
.2 with two dats., σφίσι τε καὶ Ἀθηναίοισι εἶναι οὐδὲν πρῆγμα that they and the Athenians have nothing to do one with another, Hdt.5.84;μηδὲν εἶναι σοὶ καὶ φιλίππῳ πρᾶγμα D.18.283
; more shortly, σοί τε καὶ τούτοισι πρήγμασι τί ἐστι; Hdt.5.33; τί τῷ νόμῳ καὶ τῇ βασάνῳ; D.29.36; τί ἐμοὶ καὶ σοί; Lat. quid tecum est mihi? Ev.Marc.5.7, etc.; also ἐμοὶ οὐδὲν πρὸς τοὺς τοιούτους (sc. ἐστίν) Isoc.4.12; ; ἔσται αὐτῳ πρὸς τὸν θεόν, in tomb inscriptions, JHS18.113, etc.3 with ἄσμενος, βουλόμενος, etc., added, ἐμοὶ δέ κεν ἀσμένῳ εἴη 'twould be to my delight, Il.14.108;οὐκ ἂν σφίσι βουλομένοις εἶναι Th.7.35
;προσδεχομένῳ Id.6.46
; (lyr.); .IV with Preps., εἶναι ἀπό τινος, = εἶναί τινος (supr. 11.a), X.Mem.1.6.9;εἰσὶν ἀπ' ἐναντίων αὗται πραγμάτων Pl.Phlb. 12d
; but εἶναι ἀπ' οἴκου to be away from.., Th.1.99.2 εἶναι ἔκ τινος to be sprung from, εἴμ' ἐκ Παιονίης, Μυρμιδόνων ἔξ εἰμι, Il.21.154, 24.397, etc.; ἔστιν ἐξ ἀνάγκης it is of necessity, i. e. necessary, Pl.Sph. 256d.3 εἶναι ἐν .. to be in a certain state,ἐν εὐπαθείῃσι Hdt.1.22
; ἐν ἀθυμία, etc., Th.6.46, etc.;ἐν ταραχαῖς D.18.218
; εἶναι ἐν ἀξιώματι to be in esteem, Th.1.130; οἱ ἐν τέλεϊ ἐόντες those in office, Hdt.3.18, etc.; but εἶναι ἐν τέχνῃ, ἐν φιλοσοφία to be engaged in.., S.OT 562, Pl.Phd. 59a.b ἐν σοί ἐστι it depends on thee, Hdt.6.109, S.Ph. 963;ἐν σοὶ γάρ ἐσμεν Id.OT 314
; so also , X.Cyr.1.6.2, etc.4 εἶναι διά .., much like εἶναι ἐν .., εἶναι διὰ φόβου, = φοβεῖσθαι, Th.6.34; εἶναι δι' ὄχλου, = ὀχληρὸν εἶναι, Id.1.73;εἶναι διὰ μόχθων X.Cyr.1.6.25
; εἶναι δι' αἰτίας, = αἰτιᾶσθαι, D.H.1.70; Geom., pass through,διὰ τᾶς ἑτέρας διαμέτρου ἐόντος τοῦ ἐπιπέδου Archim.Con.Sph.20
.5 εἶναι ἐφ' ἑαυτῆς to be by oneself, D.25.23; εἶναι ἐπὶ ὀνόματος to bear a name, Id.39.21; εἶναι ἐπὶ τοῖς πράγμασιν to be engaged in.., Id.2.12; εἶναι ἐπί τινα to be against him, Id.6.33; εἶναι ἐφ' ἑξήκοντα στάδια to reach sixty stadia, X.An.4.6.11; εἶναι ἐπὶ τὰς ἁφάς pass through the points of contact, Apollon. Perg.Con.4.1; εἶναι ἐπί τινι, v. supr. 3 b.6 εἶναι πρός τινος to be in one's favour, Th.4.10,29, etc.; to suit, X.An. 1.2.11, etc.; εἶναι πρός τινι engaged in, Pl.Phd. 84c, Philostr.VA5.31; πρὸς τοῖς ἰδίοις mind one's own affairs, Arist.Pol. 1309a6, Ath.16.3;εἶναι πρὸς τὸ κωλύειν Plb.1.26.3
; πρὸς τὸ πονεῖν Telesp.46 H.;εἶναι περί τι X.An.3.5.7
, etc.7 εἶναι παρά τινι or τινα, = παρειναι, Id.Cyr.6.2.15, Hdt.8.140.ά (s.v.l.).8 εἶναι ὑπό τινα or τινι to be subject to.., X.HG5.2.17 (s.v.l.), 6.2.4.9 περὶ τούτων ἐστίν that is the question, Men.Epit.30.10 εἶναι ἀπό .., in Geom., to be constructed upon, Archim.Sph.Cyl.2.9, Con.Sph.7.D ἐστί is very freq. omitted, mostly in the [tense] pres. ind. before certain predicates, as ἀνάγκη, ἄξιον, δυνατόν, εἰκός, ἕτοιμον, οἷόν τε, ῥᾴδιον, χρεών, etc., and after the neut. of Verbals in - τέος, and such forms as θαυμαστὸν ὅσον: less freq. with other persons and moods, εἰμί omitted, S.OT92, Aj. 813; εἶ, Od.4.206; ἐσμέν, S.Ant. 634; ἐστέ, Od.10.463; εἰσί, S.OT 499 (lyr.), IG2.778 B; subj. ᾖ, Il.14.376, E.Hipp. 659, Antipho 5.32; opt. εἴη, IG22.1183.12; [tense] impf. ἦν, ib.2.778 B; [tense] fut. ἔσονται, Od.14.394.E the Inf. freq. seems redundant,1 in phrases implying power or will to do a thing, ἑκὼν εἶναι (v. ἑκών)κατὰ δύναμιν εἶναι Is.2.32
;εἰς δύναμιν εἶναι Pl.Plt. 300c
; τὸ ἐπ' ἐκείνοις εἶναι, quantum in illis esset, Th.8.48, X.HG3.5.9, cf. Lys.13.58;τὸ ἐπὶ σφᾶς εἶναι Th.4.28
;τὸ κατὰ τοῦτον εἶναι X.An.1.6.9
;κατὰ τοῦτο εἶναι Pl.Prt. 317a
; τὸ τήμερον, τὸ νῦν εἶναι, Id.Cra. 396e, La. 201c, Theopomp. Com.98, Decr. ap. Arist.Ath.31.2, etc.2 after Verbs of naming or choosing, ;σύμμαχόν μιν εἵλοντο εἶναι Hdt.8.134
; of giving,δῶκε ξεινήϊον εἶναι Il. 11.20
.F [tense] impf. ἦνissts. used where other languages take the [tense] pres.,1 after ἄρα, to express a fact which is and has always been the same, δέρμα δὲ ἀνθρώπου.. ἦν ἄρα σχεδὸν δερμάτων πάντων λαμπρότατον human skin then it appears is.., Hdt.4.64;Κύπρις οὐκ ἄρ' ἦν θεός E. Hipp. 359
; ὡς ἄρ' ἦσθ' ἐμὸς πατὴρ ὀρθῶς ib. 1169;ἦ πολύμοχθον ἄρ' ἦν γένος.. ἁμερίων Id.IA 1330
;ἦ στωμύλος ἦσθα Theoc.5.79
; so also when there is reference to a past thought, τουτὶ τί ἦν; what is this? Ar.Ach. 157, cf. Pl.Cra. 387c: so in the Aristotelian formula τὸ τί ἦν εἶναι (APo.82b38, al.), used to express the essential nature of a thing, where τί ἦν (for ἐστί) takes the place of the dat. in such phrases as τὸ ἀγαθῷ εἶναι, τὸ μεγέθει εἶναι, APr.67b12, de An.429b10.G ἐγώ εἰμι, in LXX, pleonastic forἐγώ, ἐγώ εἰμι οὐχ ἥμαρτον Jd. 11.27
, cf. 6.18; alsoἔσται πᾶς ἀποκτενεῖ με Ge.4.14
. -
25 προάγω
Aπροῆχα D.19.18
, 25.8, Paus.3.11.10 :—[voice] Med., v. infr.: [tense] pf. [voice] Pass. in med. sense, v. infr. 1.7 :— lead forward or onward,μιν ἐς τὰ οἰκία Hdt.3.148
, etc.; escort on their way, Id.8.132;τοὺς πεζοὺς οὐ πολλὴν ὁδόν X.Cyr.3.3.23
:—[voice] Pass., to be led on, .2 carry on,αἱμασιάν D.55.27
; produce, Plot.3.7.6 :—[voice] Pass., [τάξις] εἰς ὀξὺ προηγμένη brought to a point, Arr.Tact.16.8.b bring on in age, etc.,προῆγεν αὐτὸν ὁ χρόνος εἰς ὥραν X.Cyr.1.4.4
:—[voice] Pass., ἐπὶ πλείω προῆκται τῆς κατ' ἰητρικὴν ἐπιμελείας belong to more advanced medical study, Hp.Medic.13.3 bring forward, νεκρόν εἰς τὸ φανερόν, τι εἰς τὸ πρόσθεν, Pl.Lg. 960a, Plt. 262c;τὴν φύσιν εἰς φῶς πᾶσιν Id.Ep. 341d
;βουλὴν ἀπόρρητον εἰς φῶς ἡλίου Plu.2.552d
; οἱ προαγαγόντες εἰς φῶς, = οἱ γονεῖς, Poll.3.8, cf. Hld.7.23; call up an apparition, Thessal. in Cat.Cod.Astr.8(3).137.b bring before a tribunal, SIG 826G 22 (ii B.C., [voice] Pass.);π. δάνειον POxy.1562.14
(iii A.D.).4 lead on, induce, persuade,δόλῳτινὰς π. Hdt.9.90
;ὡς ἡχρεία προάγει Th.3.59
: with inf. added, κινδυνεύειν τινὰ π. ib.45; : with Preps.,π. θυμὸν ἐς ἀμπλακίην Thgn. 386
(nisi leg. παράγει); τινὰς ἐς λόγους Pl.Ti. 22a
;εἰς μῖσος X.HG 3.5.2
; τὰς συγγενείας εἰς ἔχθραν, εἰς ἄνοιαν τὴν πόλιν, Isoc.4.174, 8.121;εἰς ὀργὴν ἢ φθόνον ἢ ἔλεον Arist.Rh. 1354a25
; εἰς γέλωτα ib. 1415a37; τινὰ ἐπ' ἀρετήν, opp. προτρέψασθαι, X.Mem.1.4.1;πάντας ἐκ.. πολέμων ἐπὶ τὴν ὁμόνοιαν Isoc.5.141
;πρὸς.. κακίας ὑπερβολήν D. 20.36
;ἐμαυτὸν εἰς ἀπέχθειαν Id.23.1
:—[voice] Med., ἐς γέλωτα προαγαγέσθαι τινά move one to laughter, Hdt.2.121.δ'; τὴν ὑγρότητα αὐτῶν τοῦ ἤθους εἰς ἔλεον Lycurg.33
;προαξόμεθ'.. εἰς ἀνάγκην D.5.14
: c.inf.,τοῦτο πολεμίους προάγεται ἁμαρτάνειν X.Eq.Mag.5.15
, cf. Aeschin.3.117, Arist.Pol. 1270b2:—freq. in [voice] Pass.,προαχθέντας εἰς φιλοποσίαν X. Mem.1.2.22
;εἰς τοῦτ' ὀργῆς προήχθησαν ὥστε.. Isoc.20.8
: c. inf., , cf. 18.269, Arist.Ph. 194a31;προάγεται λαλεῖν Men.164
;πολλὰ προηγμένον πρᾶξαι D.5.23
, etc.5 carry forward, advance, π. τὴν πόλιν lead it on to power, Th.6.18, D.19.18; π. αὐτὴν (sc. τὴν ἀρχὴν)ἐς τόδε Th.1.75
, cf. Arist. Pol. 1274a10;λόγοισι προάγει.., ἔργοισι δ' οὐδὲ κινεῖ Cratin.300
; οὕτω μέχρι πόρρω προήγαγον [τὴν ἔχθραν] carried it so far, D.18.163;π. [τὰ πράγματα] ἐπὶ τὸ βέλτιον Id.Prooem.38
, etc.; τὴν πραγματείαν π. εἰς τὸ πρόσθεν promote the study, Aristox.Fr.Hist.81; [ τὰ μαθήματα] Arist.Metaph. 985b24;τὰς τέχνας Id.SE 183b29
, cf. Po. 1449a13; π. καὶ διαρθρῶσαι τὰ καλῶς ἔχοντα τῇ περιγραφῇ carry on and complete.., Id.EN 1098a22, cf. Pol. 1282b35:—[voice] Med.,ἐς τοῦτο [τὰ Περσέων πρήγματα] προηγάγοντο Hdt.7.50
:—[voice] Pass., increase, become rife, D.19.266.b of persons, promote or prefer to honour, , cf. Plb.12.13.6, etc.; τινὰς εἰς δόξαν, ἐφ' ἡγεμονίας, Plu.Them.7, Galb.20, etc.;ἐπὶ μέγα προαχθῆναι Luc.Alex.55
.c prefer in the way of choice, esp. in [voice] Pass.,αἱ προηγμέναι φυλαί J.AJ4.8.44
: προηγμένος distinguished, outstanding,ὥρα Philostr.
Jun.Im.Praef.6 in Stoic Philos., of things neither good nor bad but promoted or advanced above the zero point of indifference,προηγμένον.. ὃ ἀδιάφορον <ὂν> ἐκλεγόμεθα Zeno Stoic.1.48
, cf. Aristo ib.83, Chrysipp.ib.3.28, etc.; cf. ἀποπροάγω.7 in [tense] pf. [voice] Pass. with med. sense, οὕτω προῆκται τοὺς παῖδας ὥστε.. has had them brought up in such a way that.., D.54.23: also in pass. sense,ἐπιεικῶς τοῖς ἔθεσι προηγμένοι Arist. EN 1180a8
.8 pronounce a discourse,κατὰ θεωρίαν π. πάντα Philostr.VS2.9.3
; αἱ κατὰ σχῆμα προηγμέναι τῶν ὑποθέσεων ib.2.4.2.II intr., lead the way, go before, ;σοῦ προάγοντος ἐγὼ ἐφεσπόμην Id.Phd. 90b
, cf. X.An.6.5.6, etc.: with acc. added, προῆγε πολὺ πάντας dub. in J.BJ6.1.6 (leg. πάντων): of a commander, lead an advance, push forward, Plb.2.65.1,3.35.1, etc.2 metaph., ὁ προάγων λόγος the preceding discourse, Pl.Lg. 719a;αἱ π. γραφαί J.AJ19.6.2
;ὁ π. μήν PSI5.450.59
(ii A.D.).3 go on, advance, ἐπὶ πολὺ προάγει τῇ τε βίᾳ καὶ τῇ ὠμότητι Decr. ap. D.18.181;ἐκ τῶν ἀσαφεστ έρων ἐπὶ τὰ σαφέστερα Arist.Ph. 184a19
;πόρρω π. ὕβρεως Clearch.6
( τὸ ἔργον προῆγε ([etym.] ν) is v.l. for προσῆγε in Hdt.9.92);πᾶς ὁ προάγων καὶ μὴ μένων ἐν τῇ διδαχῇ 2 Ep.Jo.9
: of Time,τῆς ἡμέρας ἤδη προαγούσης Plb.18.8.1
; reach, attain to,εἰς τὰς ὀκτὼ μυριάδας Phld.Ind.Sto. 32
. -
26 ἀποτείνω
Aἀποτέτανται Luc.Zeux.4
:—stretch out, extend,μέρος τι αὑτοῦ Arist.GA 723b22
;ἀ. ἐκεῖ τὴν διάνοιαν Id.Mem. 452b10
;τὼ πόδε Luc.Merc.Cond.13
:—[voice] Pass.,δρέπανα ἐκ τῶν ἀξόνων εἰς πλάγιον ἀποτεταμένα X.An.1.8.10
;ἡ ὄψις ἀπὸ μικροῦ ἐνόπτρου πόρρω ἀποτεινομένη Arist.Mete. 377b33
, etc.2 extend, prolong, of the line of an army, X.HG5.2.40 ([voice] Pass.); μακροτέρους ἀ. μισθούς extend rewards much further, Pl.R. 363d; esp. of speeches, ; ἀ. μακροὺς λόγους to make long speeches, Id.Prt. 335c, al.;συχνὸν λόγον Id.Grg. 465e
;μακρὰν ῥῆσιν ἀ. Id.R. 605d
; of brazen vessels, μακρὸν ἠχεῖ καὶ ἀ. [τὴν ἠχήν] Id.Prt. 329a;φωνὴ σάλπιγγος ὀξὺν ἀ. φθόγγον Plu.Sull.7
;ἱστορίας μέσρι μέσων νυκτῶν ἀ. Id.2.60a
: —[voice] Pass.,προοίμια ἀποτεταμένα ὡς ἐν διηγήσεως τρόπῳ D.H.Rh.10.13
;ἀποτεινομένου τοῦ ποτοῦ Luc.Merc.Cond.18
.3 strain, tighten:— [voice] Pass., παραδείγματα ἀκριβῶς ἀποτεταμένα ταῖς γραμμαῖς severely drawn, Luc.Rh.Pr.9:—[voice] Med., exert oneself, ὑπέρ τινος about a thing, Id.Am.17; ἀποτείνεσθαι πρός τινα inveigh against.., D.L.5.17, Gal. 18(1).255.4 refer, allude,πρός τινα Luc.Nigr.13
:—[voice] Med., Simp. in Ph.242.23:—[voice] Pass., impers., ἀποτείνεται ἐπί.. the reference is to.., Sch.Il.Oxy.221 xi 25.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀποτείνω
-
27 Late
adj.Behind the time: P. and V. ὕστερος, βραδύς.Delayed: Ar. and V. χρόνιος.Be late, be delayed, v.; P. and V. χρονίζειν.Be too late: P. and V. ὑστερεῖν, P. ὑστερίζειν.Too late for, adj.: P. and V. ὕστερος (gen.).Be too late for, v.: P. and V. ὑστερεῖν (gen.), P. ὑστερίζειν (gen.).Deceased: P. and V. τεθνηκώς, τεθνεώς.Of late: see Lately.With words of time: P. ὄψιος.Late in the afternoon: P. περὶ δείλην ὀψίαν.Late in learning: P. ὀψιμαθής (gen. or absol.).——————adv.P. and V. ὀψέ.It was late in the day: P. τῆς ἡμέρας ὀψὲ ἦν (Thuc. 4, 93).Late in life: P. πόρρω τῆς ἡλικίας.Late at night: P. πόρρω τῶν νυκτῶν.Till late: P. ἕως ὀψέ, εἰς ὀψέ.As late us possible: P. ὠς ὀψιαίτατα.Too late: V. ὀψέ, ὄψʼ ἄγαν, ὕστερον (Eur., Rhes. 333), μεθύστερον.I have come too late for: V. ὕστερος ἀφῖγμαι (gen.) (Eur., H.F. 1174).He arrives at Delium too late: P. ὕστερος ἀφικνεῖται ἐπὶ τὸ Δήλιον (Thuc. 4, 90).Woodhouse English-Greek dictionary. A vocabulary of the Attic language > Late
-
28 porro
porrō, Adv. (= griech. πόῤῥω), vorwärts, fürder, I) zur Angabe des Raumes, vorwärts, fern, a) bei Verben der Bewegung = in die Ferne, fern, weiter fort, weiter, ire, Liv.: agere armentum, Liv.: porro ab hac abstrahat, Tac.: nitere porro! schieb dich vorwärts! Hor. – porro, Quirites! vorwärts, Quiriten! Laber. com. 125. Apul. met. 8, 29. Tert. adv. Val. 12. – b) bei Verben der Ruhe, fern = in der Ferne, weit, ubi habitas? Gr. porro illic longe in campis ultimis, Plaut.: inscius Aeneas, quae sint ea flumina porro, Verg. – II) übtr.: A) zur Angabe der Zeit = forthin, fernerhin, ferner, sic porro esse odiosi pergitis, Ter.: dehinc ut quiescant porro moneo, Ter.: amare porro omnes annos, Catull. – B) zur Angabe des Fortschreitens von einem Gedanken zu einem anderen, selbst zu einem entgegengesetzten = weiter, ferner, sodann, sodann-, nun aber, hinwiederum-, auf der anderen Seite aber (s. Kritz Sall. Iug. 25, 7. Zumpt Cic. II. Verr. 1, 149), sequitur porro, nihil deos ignorare, Cic.: timebat iram senati, ni paruisset legatis; porro animus cupidine caecus ad inceptum scelus rapiebat, Sall.: saepe a maioribus natu audivi, qui se porro pueros a senibus audivisse dicerent, Cic.
-
29 πόρσω
πόρσω, adv., = πόῤῥω; Pind. τὸ πόρσω, Gl. 3, 44; compar., πάπταινε πόρσιον, 1, 114; ὡς πόρσιστα, N. 9, 29; doch hat er auch die Form πρόσω (s. unten); ἐπίβαινε πόρσω, Soph. O. C. 175, vgl. 226; auch übertr., μὴ πόρσω φωνεῖν, El. 206; einzeln bei den folgdn Dichtern. Die Gramm. erkl. die Form für äol., eben so wie die compar. πορσωτέρω, πορσωτάτω.
-
30 παρα-τείνω
παρα-τείνω (s. τείνω), 1) daneben, dabei ausspannen, ausstrecken; ξόανον ἔχον τὰς χεῖρας παρατεταμένας D. Sic. 1, 98, u. a. Sp.; ὀπίσω τὸ ἱμάτιον, ausbreiten, Plut. Camill. 33; – μῦϑον, ausdehnen, Arist. poet. 9. – Geometrisch eine Figur an einer Linie entlang, über der Linie beschreiben, τετραγωνίζειν τε καὶ παρατείνειν, Plat. Rep. VII, 527 a, vgl. Men. 87 a. – Mit Beziehung auf die Zeit, hinhalten, in die Länge ziehen, aufhalten u. dadurch ermüden, Xen. Cyr. 1, 3, 11; Plut. u. A.; u. ähnlich, τίνα πόλιν οἴεσϑε πολιορκίᾳ παρατενεῖσϑαι εἰς τοὔσχατον, Thuc. 3, 46, sich bis aufs Aeußerste halten. – 2) intrans., sich daneben, davor erstrecken, ausdehnen, quer davor liegen, von einen Landstrich, der sich neben dem andern hinzieht, c. accus., τὰ πρὸς τὴν ἑσπέρην φέροντα ὁ Καύκασος παρατείνει, Her. 1, 203, wie Thuc. 4, 8, παρατείνουσα τὸν λιμένα, sich vor dem Hafen hinerstreckend; u. Sp., δίοδος παρατείνουσα παρὰ πάντα τὰ μέρη, Pol. 6, 31, 5. So auch das pass., τῇ ὄρος παρατέταται, Her. 2, 8; ἡ δέ γ' Εὔβοια, ἣ παρατέταται μακρὰ πόῤῥω πάνυ, Ar. Nubb. 212, wo ein Wortspiel gemacht wird, οἶδ', ὑπὸ γὰρ ἡμῶν παρετάϑη, Schol. ἐξετρυχώϑη, κατεπονήϑη; auch von Todten, lang ausgestreckt daliegen, s. Valck. Phoen. 1591; τῷ λιμῷ παρατεινόμενα, von Hunger hingestreckt, Plat. Conv. 207 b, vgl. παραταϑήσεται ὑπὸ σοῦ ἀκούων ϑαμὰ λέγοντος, Lys. 204 c; παρετάϑη μακρὰν ὁδὸν πορευϑείς, Xen. Mem. 3, 13, 6; Sp.; vgl. unser abspannen; die VLL. erkl. dah. παρατενεῖς durch ἀπολεῖς; auch act. hieß es »die Glieder auf der Folter ausrecken«, u. dah. foltern, martern, übertr., παρατεινόμενος πόϑῳ, Plut. Sol. 7. – Von der Zeit, sich hinziehen, in die Länge ziehen, Τειρεσίαν μέχρις ἓξ γενεῶν παρατεῖναι λέγει, Luc. Macrob. 3; ὁ πόλεμος παρατείνας εἰς ἔτη τεσσαράκοντα, App. Syr. 48, u. a. Sp., bei denen es förmlich zu einem Hülfsverbum wird, ποῖ παρατενεῖς δεδιὼς ταῦτα; wie lange wirst du dies fürchten? Philostr. p. 302. – Bei Ath. III, 115 e, κοιλίαν παρατείνειν, Ggstz von ἱστάνειν, Leibesöffnung befördern.
-
31 πονηρός
πονηρός, eigtl. Arbeit, Mühe, Drangsal habend od. machend; dah. – a) im physischen Sinne, Noth machend, lästig; Theogn. 274; ὅτι χρηστὸν ἢ πονηρὸν περὶ τὸ σῶμα, Plat. Prot. 313 d; gew. pass., Noth leidend, unglücklich; so heißt Herakles πονηρότατος καὶ ἄριστος, Hes. frg. 43, 5; von Sachen, in schlechtem Zustande, unbrauchbar, verdorben, τροφή, Plat. Legg. III, 735 b; δίαιτα, Rep. IV, 425 e; διὰ πονηράν τινα ἕξιν τοῦ σώματος, Tim. 86 d; καὶ ἄχρηστοι, Legg. XII, 950 b; αὐλοί, im Ggstz von χρηστοί, Rep. X, 601 e; so auch σιτία, Gorg. 464 d; wie καρπός, im Ggstz von καλός, Matth. 7, 17; πονηρῶς δίεκειτο, von einem Sterbenden, καὶ οὐδεμίαν ἔλπίδα εἶχε τοῦ βίου, Isocr. 1, 9, 12; πονηρῶς ἔχειν, Luc. Alex. 16. Von einer schlimmen Lage sagt Thuc. 8, 97 ἐκ πονηρῶν τῶν πραγμάτων γενομένων τοῦτο πρῶτον ἀνήνεγκε τὴν πόλιν, vgl. 8, 24, ἃ πονηρῶς ἔχει τῶν πραγμάτων, Lys. 14, 35. – Häufiger b) in moralischem Sinne, schlecht, boshaft u. dgl.; μήτ' ἐπιζευχϑῇς στόμα φήμαις πονηραῖς, Aesch. Ch. 1041; πόλεμος οὐδέν' ἄνδρ' ἑκὼν αἱρεῖ πονηρόν, Soph. Phil. 435; Eur. Hec. 596 sagt ὁ πονηρὸς οὐδὲν ἄλλο πλὴν κακός; vgl. πονηρῷ χρήσεται κριτῇ, El. 374; auch τελετὰς πονηράς, Bacch. 260; κέρδη, Cycl. 311; πονηρὸς κἀκ πονηρῶν, Ar. Equ. 336 u. öfter; auch πονηρὸς πόῤῥω τέχνης, Vesp. 192; u. in Prosa: Plat. Conv. 183 d; τὸν ἄδικον καὶ πονηρὸν ἄϑλιον εἶναί φημι, Gorg. 469 e; τὰ ἔργα πονηρότερα ἐργάσεται, Rep. IV, 421 d; feig, Xen. Cyr. 1, 4, 19; τοῖς φίλοις, schlecht gegen die Freunde, 8, 4, 33; aber πονηρὰ χρώματα, 5, 2, 34, ist blasse, Furcht verrathende Farbe; auch στασιάζειν καὶ πονηροὺς εἶναι πρὸς ἀλλήλους, An. 1, 7, 39, aufsässig, feindlich gegen einander; εἰπεῖν πᾶν πονηρὸν κατά τινος, Matth. 5, 11. – Wie Schol. Luc. Alex. 16 sagt Ἀττικοὶ ἐπὶ σωματικῆς διαϑέσεως ὀξύνουσι τὸ πονηρός, wird nach Arcad. p. 71, 16 Eust. zu Il. 2, 764 (vgl. Reiz de acc. incl. p. 168 u. B. A. II p. 678) bei den Attikern πόνηρος betont, wo es die Bedeutung unglücklich hat, vgl. Lob. zu Phryn. 389 u. μόχϑηρος. – Nach Cram. Anecd. Ox. 1 p. 372 sollen neuere Comödiendichter das Wort auch als comp. aus πονεῖν u. ἐρᾶν gebraucht haben, wohl Wortspiel.
-
32 σκοπέω
σκοπέω, nur im praes. u. imperf. gebr., u. so σκέπτομαι ergänzend, aus der Ferne auf ein bestimmtes Ziel hinsehen, betrachten, beschauen; ἄστρον, Pind. Ol. 1, 5; σκοπεῖτε, Aesch. Suppl. 229; μηκέτ' ἄλλοσε σκόπει, Soph. El. 1466; πλοῠν μὴ 'ξ ἀπόπτου μᾶλλον ἢ 'γγύϑεν σκοπεῖν, 465, u. öfter; μὴ νῠν τὰ πόῤῥω σκόπει, Eur. Rhes. 482; τὰ πράγματ' ἐγγύϑεν σκοπῶν, I. A. 490; Ar. Ran. 1153; u. in Prosa: παντὸς χρήματος τελευτήν, Her. 1, 32, τά τινος, für Einen sorgen, 1, 8, wie τὰ σεαυτοῠ, Plat. Phaedr. 232 d; Thuc. 1, 1. 3, 12 u. öfter; σκοπῶ, ὅπως ἀποφανοῠμαι, Plat. Gorg. 526 d; πρὸς ἐμαυτὸν σκοπῶ, ich überlege bei mir selbst, Euthyphr. 9 c, wie πρὸς ἀλλήλους Rep. I, 348 b, ποῖ σκοπεῖς; Legg. XII, 963 b; καὶ ὁρᾶν, τί δράσομεν, Phil. 22 c; τὴν ἀλήϑειαν, Gorg. 526 d, öfter; Xen. Cyr. 2, 4, 11 u. sonst; φϑόνον σκοπῶν ὅ τι εἴη, Mem. 3, 9, 8; λόγους πρὸς τοὺς ἀγῶνας, Isocr. 4, 11; σκοπῶν καὶ ϑεωρῶν τὸ πρᾶγμα αὐτό, Dem. 38, 11, u. öfter; ἐσκόπει γυναῖκά μοι, er sah sich nach einer Frau für mich um, Is. 2, 17; σκόπει, μή –, sieh zu, daß nicht, nimm dich in Acht, Plat. Gorg. 458 c; σκοπεῖν ὅπως, Xen. Cyr. 2, 2, 26. – Das med. in derselben Bdtg, eigtl. bei sich überlegen, ἔνεστι τοῖσιν εὖ σκοπουμένοις ταρβεῖν, Soph. Trach. 295; O. R. 964; σκοποῠμαι ὄμμα πανταχοῠ στρέφων, Eur. I. T. 68, vgl. Hel. 1553 Med. 1166; Ar. Eccl. 207; oft in Prosa: σκοπούμεϑα πρὸς τὸν τῶν πολλῶν λόγον, Plat. Legg. I, 627 d; τί δεῖ ἡμᾶς σκοπεῖσϑαι τὴν τῶν πολλῶν δόξαν, Prot. 353 a; οἱ τὸν ἥλιον ἐκλείποντα ϑεωροῠντες καὶ σκοπούμενοι, Phaed. 99, d, u. öfter; er vrbdt sogar σκοπῶν καὶ σκοπούμενος ὑπ' ἄλλων, prüfen lassend, Legg. I, 645 d; Xen. An. 5, 2, 8 u. sonst, wie Folgde, μὴ πικρῶς, ἀλλ' ἀνϑρωπίνως σκοπεῖσϑαι τὰ πράγματα Pol. 4, 14, 7. – So wie ϑεάομαι u. ϑεωρέω auf das Allgemeine, geht σκοπέω u. σκοπέομαι auf das Besondere, vgl. Her. 1, 30 Plat. Phaed. 99 d.
-
33 σκηνόω
σκηνόω, 1) ein Zelt, eine Hütte, Laube errichten, bauen, σκηνάς Polyaen. 7, 21, 6. – 2) in einem Zelte wohnen, übh. sich ansiedeln, niederlassen, aufhalten; pass. oder med., οὕτω πόῤῥω ἐσκήνωται τοῠ ϑανάσιμος εἶναι, Plat. Rep. X, 610 e; wie σκηνέω, lagern, Xen. An. 2, 4, 14. 7, 4, 11; ἐν ταῖς οἰκίαις, 5, 5, 11; schmausen, Cyr. 6, 1, 49.
-
34 νυκτός
νυκτός, ἡ, die Nacht, sowohl im Ggstz zur Tageszeit, als von einzelnen Nächten; Hom. u. Folgde; bei Hom. häufig verbunden νύκτας τε καὶ ἦμαρ, am Ende des Verses, u. νύκτες τε καὶ ἤματα, in der Mitte des Verses; im Anfange des Verses steht ἤματα καὶ νύκτας Il. 23, 186; – νυκτός, bei Nacht, des Nachts, Od. 12, 278, wie Her. 9, 10; Aesch. Pers. 198; Soph. El. 770 u. öfter; u. in Prosa, οὔτε ὴμέρας οὔτε νυκτὸς ἀπολείπεται, Plat. Phaedr. 240 c; οὔτε νυκτὸς δύναται καϑεύδειν, 251 e, öfter, u. Folgde; – νύκτα φυλάσσειν, die Nacht durchwachen, Il. 10, 312 Od. 5, 466. 22, 195, νύκτας ἰαύειν, die Nächte durchschlafen, 5, 154; ἐν χειμερίᾳ νυκτί, Pind. Ol. 6, 101; ὀψίᾳ ἐν νυκτί, I. 3, 54; λευκὸν ἦμαρ νυκτὸς ἐκ μελαγχίμου, Aesch. Pers. 293, öfter; δνοφερά, Soph. El. 91; ἐν νυκτὶ τῇ νῠν, Ant. 16; νυκτὶ τῇδε, El. 634; νύχϑ' ὅλην, Ar. Nubb. 36; u. in Prosa, εἶδον νύκτα ἀντὶ ἡμέρης γενομένην, Her. 1, 74; κατεκείμην τὴν νύκτα ὅλην, Plat. Conv. 219 c; Folgde; νὺξ πολλή, tiefe Nacht, D. Hal. 4, 11. – Die Griechen theilten die Nacht von Homer an in drei Theile, Il. 10, 253; τρίχα νυκτὸς ἔην, es war der dritte Theil, das letzte Drittel der Nacht, gegen Morgen, Od. 12, 312. 14, 483; μέσαι νύκτες, Mitternacht, Ar. Vesp. 218; τῶν νυκτῶν, bei Nacht, Eccl. 668; λίαν πόῤῥω ἔδοξε τῶν νυκτῶν εἶναι, es schien spät in der Nacht zu sein, Plat. Prot. 310 c, vgl. Conv. 217 d; μέσας νύκτας γενέσϑαι, Rep. X, 621 b; περὶ μέσας νύκτας, Xen. An. 7, 8, 12, nach Krügers Bemerkung immer ohne Artikel; vgl. πρωϊαίτερον μέσων νυκτῶν, Thuc. 8, 101; ἐποίησαν μὲν ἔξω μέσων νυκτῶν τὴν ὥραν, über Mitternacht hinaus, Dem. 54, 26. – Von der Himmelsgegend, die Nachtseite, Hes. Th. 275, vgl. 744. 748. – Uebh. Dunkel, Finsterniß, von den ohnmächtig Werdenden oder Sterbenden, ἀμφὶ δ' ὄσσε κελαινὴ νὺξ ἐκάλυψε, Il. 5, 310. 11, 355. 22, 466; εἰ γὰρ ϑανόντι νὺξ ἐπ' ὀφϑαλμοῖς πέσοι, Aesch. Spt. 385; ἀλλ' αὐτὸ νὺξ Ἅιδης τε σωζόντων κάτω, Soph. Ai. 645; vom Verderben übh., νῦν δ' ὀλεϑρία νὺξ ἐπ' ὄμμασιν βέβηκε, O. C. 1681; übertr. von allem Finstern, Schrecklichen, Drohenden, wie der zürnende Apollo erscheint νυκτὶ ἐοικώς, Il. 1, 47, vgl. 12, 463 Od. 11, 606; τάδε νυκτὶ ἐΐσκει, das achtet er der Nacht gleich, 20, 362.
-
35 εἰμί
εἰμί, ich bin; Wurzel ἘΣ; praes. 1. Pers. εἰμί, ἐμμί, Sapph. frg. bei Longin. 10, 2 u. Theocr. 20, 32; 2. εἰ, ion. u. ep. εἶς, dor. u. ep. ἐσσί, enklit., wie auch εἶς gebraucht ist, Od. 4, 611; 3. ἐστί, dor. u. äol. ἐντί, Theocr. 1, 17; Inscr.; plur. 1. ἐσμέν, ion. u. ep. εἰμέν, wie Pind. P. 3, 60; sonst dor, εἰμές, Theocr. 2, 5; ἐμέν, Callim. frg. 294; 2. ἐστέ, 3. εἰσί, ion. ἔᾱσι, dor. ἐντί, Theocr. 5, 109; conj. ὦ, ep. ἔω u. s. w., ep. gedehnt εἴω, εἴῃς, εἴῃ, ἔῃσϑα Hes. O. 312, ᾖσι, 3. sing., ib. 292; opt. εἴην u. s. w., ep. ἔοιμι, ἔοι, Her. 7, 6; εἴησϑα, Theogn. 715; imp. ἴσϑι, u. aus dem med. ἔσσο, Od. 1, 392 u. Sapph. frg. bei Dion. Hal. C. V. 23, Sp. auch ἔσο, 3. ἔστω, auch ἤτω, bes. Sp., wie N. T.; 3. plur. ἔστωσαν, ἔστων u. ὄντων, Plat. Legg. IX, 879 b, dor. ἐόντω, Inscr. 1704 u. öfter. – Inf. εἶναι, ep. ἔμμεν u. ἔμμεναι, auch ἔμεν, ἔμεναι, dor. auch ἦμεν, Theocr. 11, 50; ἦμες, 8, 73; εἶμεν bei Thuc. 5, 77; εἴμεναι, megarisch, Ar. Ach. 775. – Part. ὤν, οὖσα, ὄν, ep. u. ion. ἐών, dor. ἐοῖσα, Theocr. 2, 64; εὖντα, 2, 3; – impf. ἦν, ep. ἔον, Il. 23, 643, so auch 11, 762 bei Bekker für ἔην; ἔσκον oft; ion. auch ἔα, ἔας, verlängert ἦα, 3. ἦεν; auch ἔην u. ἤην, 2. ἦς, gew. ἦσϑα u. poet. ἔησϑα; ἦμες, wir waren, Theocr. 14, 29; ἦσαν, ion. u. dor. ἔσαν, auch ἔσσαν, Pind. Ol. 9, 57; aus dem med. ἤμην, Xen. Cyr. 6, 1, 9 u. Lys. 7, 34; die anderen Personen in guter Attischer Prosa nicht; bei Homer εἴατο (= ἦντο) Iliad. 15, 10. 24, 84 Odyss. 20, 106, var. lect. εἵατο (= ἧντο), s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 331; – fut. ἔσομαι, ep. ἔσσομαι, auch Pind. P. 8, 108, wie ἔσσεται, H. Pind., u. ἐσσεῖται, Il. 2, 393. 13, 317, wie Theocr. 7, 67, ἐσσῇ, 2. Perf., 10, 5; ἔσται Pind. P. 4, 63 u. sonst gew.; part. ἐσόμενος, ep. u. dor. ἐσσόμενος. – Adj. verb. ἐστέον. – Der ganze ind. praes. mit Ausnahme von εἶ ist inklinationssähig u. wird inklinirt, wenn εἰμί logische Copula ist; ἔστι wird auch im Anfang des Satzes u. nach εἰ, εἴπερ, ὅτι, ὡς, οὐκ, μή, καί, ἆρα (ἆρ'), ἀλλά (ἀλλ'), δέ (δ') und dem apostrophirten τοῠτ' geschrieben, nicht nach τοῠτο, τοῠτ' ἔστι, τοῠτό ἐστι. – 1) vorhanden sein, existiren, von Hom. an überall; – a) wirklich sein, im Ggstz des Scheinens; οὐ γὰρ δοκεῖν ἄριστος ἀλλ' εἶναι ϑέλει Aesch. Spt. 552; Xen. Cyr. 8, 1, 41; Thuc. 1, 10 διπλασίαν τὴν δύναμιν εἰκάζεσϑαι ἢ ἔστιν, als sie wirklich ist; τοῠτο ὃ ἔστι, das wahre Sein, Plat. Phaed. 75 b u. öfter; bes. im partic. ὁ ἐὼν λόγος, der wahre, Her. 1, 95. 116, u. τὸ ὄν, das wahrhaft Seiende, οὐ παρὰ τὰ ὄντα δοξάζοντες Plat. Phaedr. 262 b; τὰ ὄντα ἀπαγγέλλειν Thuc. 7, 8, die Wahrheit melden; Xen. An. 4, 4, 15; τῷ ἐόντι χρῆσϑαι, die Wahrheit sagen, Her. 1, 30; ὑπόϑεσιν παριστάντες ὑμῖν οὐχὶ τὴν οὖσαν, nicht die wirkliche, Dem. 3, 1; τὰ ὄντα, das Vorhandene, die ganze Schöpfung, aber auch = οὐσία, χρήματα, das Vermögen, Xen. An. 7, 8, 22 Cyr. 3, 1, 3 Plut. Anton. 24; τῷ ὄντι, in der That, wirklich, wahrhaft, τὰ τῷ ὄντι δίκαια Plat. Phaedr. 260 a; ἡ τῷ ὄντι ξυγγένεια Henez. 244 a; verstärkt ὡς ἀληϑῶς τῷ ὄντι, Phaed. 66 c; vgl. Xen. Conv. 2, 24. – b) leben; εἰ δέ κε τεϑνηῶτος ἀκούσῃς μηδ' ἔτ' ἐόντος, daß er nicht mehr lebt, Od. 1, 289; οὐ δὴν ἦν, er lebte nicht lange, Il. 6, 151; ἔτι εἰσί, sie sind noch am Leben, Ot. 15, 432 u. öfter; die Götter αἰὲν ἐόντες, die Nachkommen ἐσσόμενοι, die Lebenden οἱ ὄντες, Pol. 9, 29, 2. Oft so Tragg., Νέστωρ ὁ Πύλιος ἔστιν Soph. Phil. 420; οἵδ' οὐκέτ' εἰσί Eurip. Med. 1370; οὐκέτ' εἴμ' ἐγώ Ar. Ach. 1148; Her. 3, 65; ὁ οὐκ ὤν, der Todte, Thuc. 2, 44. Vollständiger, ἐν φάει, μετὰ ζώντων εἶναι, Soph. Phil. 413. 1296; Eur. Hec. 1214; auch von Sachen, ὄλωλεν, οὐδ' ἔτ' ἔστι Τροία Troad. 1290; ὧν ὑπομνήματα ἦσαν ὄντες οἱ στέφανοι, das Bestehen der Kränze, Dem. 22, 74. – c) fortdauern, fortbestehen; ὡς ἔστιν ἡ ψυχὴ ἀποϑανόντος τοῦ ἀνϑρώπου Plat. Phaed. 70 b; vgl. Conv. 190 b; ὁ νῠν ἔτι ὤν Prot. 316 d; übh. dauern, ἕως ἂν ὁ πόλεμος ᾖ Thuc. 1, 58; ζώντων Ἀϑηναίων καὶ ὄντων Dem. 18, 72. – d) Oft mit einem relativ. verbunden, εἰσὶν οἵ, es giebt Leute, welche, d. h. einige, manche, οὐκ ἔστιν ὅστις πλὴν ἐμοῠ κείραιτό νιν, es giebt nicht Einen, der, d. i. keiner außer mir, Aesch. Ch. 670, wie οὐκ ἔσϑ' ὃς σῆς γε κύνας κεφαλῆς ἀπαλάλκοι, Od., u. so Folgde überall; οὐκ ἔστιν ὅτῳ μείζονα μοῖραν νείμαιμι Aesch. Prom. 291; ἔσϑ' ὅτε, bisweilen, Soph. Ai. 56; Pind. frg. 172; τὸ γὰρ λευκὸν τῷ μέλανι ἔστιν ὅπῃ (in gewisser Beziehung) ἔοικε Plat. Prot. 331 d; ἔστιν ὁπόϑεν Phil. 53 a; ἔστιν ἔνϑα Xen. Cyr. 7, 4, 15; οὐκ ἔστιν, ὅτου ἕνεκα, es ist kein Grund, weswegen, An. 2, 5, 23; ἔσϑ' ὅπως, auf irgend eine Art, Plat. Rep. VI, 493 e; οὐκ ἔσϑ' ὅπως Pind. frg. 33; Her. 7, 102; οὐκ ἔσϑ' ὅπως οὐκ ἐπιϑήσεται, es ist nicht möglich, daß nicht, d. i. nothwendiger Weise, Xen. An. 2, 4, 3; vgl. οὐ γὰρ ἔσϑ' ὅπου μ' όλεῖς Soph. O. R. 448; häufig steht ἔστιν auch bei folgdm plur., ἔστιν οὓς ἐπαινῶ, einige, Plat. Prot. 346 e; ἔστιν ὅτε καὶ οἷς βέλτιον τεϑνάναι ἢ ζῆν, für einige u. zuweilen, Phaed. 62 a; αὐχμοὶ ἔστι παρ' οἷς μεγάλοι, bei einigen, Thuc. 1, 23; πλὴν Ἀχαιῶν καὶ ἔστιν ὧν ἄλλων ἐϑνῶν 3, 92; vgl. τῶν ποταμῶν ἔστι τῶν Her. 7, 187. Hieran kann man das sogen. schema Pindaricum reihen, wo vor einem dual. oder plur. der sing. steht, ἦν δ' ἀμφίπλεκτοι κλίμακες Soph. Tr. 517; εἰ δ' ἔστι δίττω τὼ βίω Plat. Gorg. 560 d; ἔστι – ἄρχοντές τε καὶ δῆμος Rep. V, 462 e; ἦν ἄρα κἀκεῖνοι ταλακάρδιοι ep. bei Aesch. 3, 184. – Ueber ἄρ' ἦν vgl. ἄρα. – e) Mit dem dat. der Person, ἔστι μοι, es ist für mich da, ich habe, besitze; ἓξ δέ οἱ υἷες ἔασιν Il. 24, 399; πρὸ τοῠ μὲν αἰδὼς ἦν ἐμοὶ λέγειν τάδε, ich scheute mich, Aesch. Ag. 1177; ἦν ἧμιν Λάϊός ποϑ' ἡγεμών Soph. O. R. 103; ἔστι τέκνα καὶ τῷδε Eur. Hec. 340; σκεψώμεϑα τί τοῠτ' ἔσται τῇ πόλει, was dies dem Staate nützen soll, Dem. 20, 20; ἔφασαν σφίσι τε καὶ Ἀϑηναίοισι εἶναι οὐδὲν πρῆγμα, sie hätten mit den Athenern Nichts zu schaffen, Her. 5, 84; vgl. Dem. 18, 283: τί τῷ νόμῳ καὶ βασάνῳ 29, 36. – Hierher gehört die Vrbdg mit dem dat. des partic., bes. der Verba wollen, wünschen, ἐμοὶ δέ κεν ἀσμένῳ εἴη, es würde mir lieb sein, Il. 14, 108; ἐμοὶ βουλομένῳ ἦν (s. βούλομαι); ἦν αὐτῷ προςδεχομένῳ, = προςεδέχετο, Thuc. 6, 46; ἔστι μοι ἡδομένῳ Antiph. 6, 8. – f) ἔστι mit folgdm inf., es findet Statt, ist möglich, geht an, εἴ τί που ἔστι, wenn es möglich ist, Od. 4, 193; bes. mit der Negation, οὐκ ἔστι Διῒ μάχεσϑαι, man kann nicht mit Zeus kämpfen, Il. 21, 193; vgl. 13, 786. 15, 556. 20, 97; οὐκ ἔστ' οὐδ' ἔοικε τεὸν ἔπος ἀρνήσασϑαι 14, 212; οὔ πως ἔστι, Od. 5, 137; οὐδέ πη ἔστιν, Il. 6, 267. 24, 71; ϑάλασσα δ' οὐκ ἔτ' ἦν ἰδεῖν, war nicht mehr zu sehen, Aesch. Pers. 411; οὐκ ἔστι πέρσαι σοι τὸ Δαρδάνου πέδον Soph. Phil. 69; oft mit der Negation. auch mit folgdm ὥστε, ἆρ' ἔστιν ὥστε κἀγγύϑεν ϑέαν λαβεῖν 652; vgl. Eur. Hipp. 705; περὶ ὧν ἰδόντι μόνον ἐστὶν εἰδέναι Plat. Theaet. 201 b; ἄλλα μυρί' ἂν εἴη λέγειν, man könnte viel Anderes sagen, Polit. 271 e; ἐδόκει τὸ ἀπάγειν οὐκ εἶναι ἄνευ πολλῶν νεκρῶν, schien ohne großen Verlust nicht möglich, Xen. An. 5, 2, 9; ἔστι μὲν – ἔστι δέ entspricht sich so, Plat. Theaet. 192 e; Xen. Cyr. 1, 6, 11; vgl. Od. 15, 391. – Zuweilen folgt der acc. c. inf., οὔπως ἔστιν – μεϑ' ὑμῖν δαίνυσϑαί τ' ἀκέοντα Od. 2, 310; ἁδόντα δ' εἴη με τοῖς ἀγαϑοῖς ὁμιλεῖν Pind. P. 2, 90; ἦ γάρ ποτ' ἔστιν ἐκπεσεῖν ἀρχῆς Δία Aesch. Prom, 759; vgl. Pers. 100; οὐκ ἔστι τοὺς ϑανόντας ἐς φάος μολεῖν Eur. Alc. 1079; τὰς ναῦς οὐκ ἔστιν ἀνελκύσαντας διαψῠξαι Thuc. 7, 12; der dat., ἔστι δὲ τερπομένοισιν ἀκούειν, Od. 15, 393. – Oft οὐκ ἔστι, οὐκ ἔστι ταῠτα, das geht nicht an, ist nicht möglich; – das partic., ἐκβῆναι οὐκ ὄν, da es nicht anging, Dem. 50, 22; vgl. χαλεπὸν ὄν, obgleich es schwer ist, 55, 35. – 2) sein als Copula, überall. Zu bemerken sind die Fälle, – a) wo das adv. dabei steht u. εἶναι eigentlich die Existenz, das adv. eine Modification derselben ausspricht; οὕτω πη τάδε, γ' ἐστὶ – ὡς ἀγορεύεις, so verhält es sich, Il. 24, 373; οὐδὲ Λυκόοργος δὴν ἦν 6, 130; διαγνῶναι χαλεπῶς ἦν ἄνδρα ἕκαστον 7, 424; Κουρήτεσσι κακῶς ἦν Il. 9, 551. Seltener in Prosa; ἡ διακομιδὴ ἀσφαλέως ἡμῖν ἔσται Her. 3, 134; ὁποτέρως ἔσται, ἐν ἀδήλῳ Thuc. 1, 78; ἔλασσον εἶναι, im Nachtheil stehen, 6, 88; vgl. 5, 23; διαφερόντως εἶναι Plat. Legg. X, 892 c. Häufig καλῶς εἶναι, Xen. An. 4, 3, 8. 7, 3, 43. Davon zu unterscheiden sind die adv., welche die Stelle fehlender adj. vertreten, ἐγγύς, πόῤῥω, ἐμποδὼν εἶναι u. ä. – b) das partic. ὤν entspricht oft dem deutschen als, wenn es eine Apposition anfügt, τοιοῦτος ὤν, als ein solcher, bes. häufig bei Altersbestimmungen u. wenn ein Substantiv od. Adjectiv mit einem Particip verbunden werden soll, ἀνὴρ συμφορῇ ἐχόμενος καὶ οὐ καϑαρὸς χεῖρας ἐών Her. 1, 35. – c) mit Participien bildet es nicht selten Umschreibungen, in denen aber der Begriff des Seins von dem des Verbums aus einander zu halten ist, c. praes., Ὀρέστης φεύγων ἐστί, ist ein Fliehender, auf der Flucht, nicht = φεύγει, Aesch. Ch. 134, wie αἰδόμενός τις ἔστω Eum. 519, Einer, der im Zustande des Scheu Empfindenden verharrt; ὅτοις τάδ' ἔστ' ἀρέσκοντα Soph. O. R. 274; οὐδέν ἐστ' ἀπόν 1285; ἦ γὰρ εἴην οὐκ ἂν εὖ φρονῶν Ai. 1309; δρῶν γὰρ ἦν τοιαῦτά με 1303; ἐμοὶ μὲν ἥδ' ὁδὸς ἔσται μέλουσα Phil. 1435. – Anders mit dem Artikel, τίς δ' ἦν ὁ ἔχων, wer war der, der da hatte, der Besitzer, Xen. Cyr. 7, 2, 28; ἔσται ὁ κρίνων, der Richter 2, 3, 12; τίς ἔσται οὑπικωλύσων τάδε; Soph. Phil. 1226; ὅστις ἦν ἐκεῖνον ὁ κτανών O. R. 140; αὐτὸς ἦν ὁ μαρτυρῶν, der Zeuge, Aesch. Eum. 765; Suppl. 566 u. A. – Ganz verschieden, wo das Particip für sich zu nehmen, wie Xen. καὶ ἐνϑάδ' εἰμὶ σὺν πολλῷ φόβῳ διάγων, ich bin hier, u. zwar mit großer Furcht, An. 3, 3, 2. – Καὶ τί ποτ' ἐστὶν οὗτος ἐκείνου διαφέρων, anders als διαφέρει, worin ist er (dauernd) unterschieden, Plat. Gorg. 500 c; ἔστι δὲ ὄντως ὄν Legg. X, 894 a; vgl. Her. 3, 49. 108. – Am häufigsten c. part. perf.; τετληότες εἰμέν Il. 5, 873; εἰ δ' ἦν τεϑνηκώς Aesch. Ag. 843; ἐκ πατρὸς μέν εἰμι Τελαμῶνος γεγώς Soph. Ai. 1278; τίς χρόνος τοῖςδ' ἐστὶν ἐληλυϑώς O. R. 735; ὧν πρότερον ἐπιστήμην εἰληφότες ἦμεν Plat. Phaed. 76 b; πόσον ἁμάρτημα φῂς εἶναι γεγονὸς ἡμῖν Crat. 274 e; δεδρακότες εἰσίν Thuc. 3, 68; βεβοηϑηκότες ἦσαν Xen. An. 6, 2, 24; im pass., ὡς ἕκαστος ἦν τεταγμένος Aesch. Pers. 373; ὁϑούνεκ' ἔσοιϑ' ἅμ' ὠρφανισμένος Soph. Tr. 937. – C. part. aor., προδείσας εἶμί Soph. O. R. 90; οὐ σιωπήσας ἔσει 1146; τίν' αὐδὴν τήνδε γηρυϑεῖσ' ἔσῃ Aesch. Suppl. 455; κατακανόντες ἔσεσϑε Xen. An. 7, 6, 36. – 3) Dieses sein wird mit dem gen. u. mit vielen Präpositionen zur genauern Bestimmung des Prädicats verbunden: – a) mit dem gen., zunächst die Abkunft od. Abstammung auszudrücken; πατρὸς δ' εἴμ' ἀγαϑοῖο, αἵματός εἰς ἀγαϑοῖο, von gutem Vater, aus gutem Geblüt, Od. 4, 611; ὢν ἐλευϑέρου πατρός Aesch. Ch. 902; πατρὸς μὲν οὖσα γένεσιν Εὐρύτου Soph. Ir. 379; τίνος εἶ σπέρματος πατρόϑεν O. C. 214; γένος μέν εἰμι τῆς περιῤῥύτου Σκύρου Phil. 239; sonst mit ἐκ, z. B. ἐκ Παιονίης Il. 21, 154; ἐξ ἐλευϑέρων ἀνδρῶν Soph. Tr. 300; vgl. ἐκ; – πατρὸς τίνος ἐστὶ καὶ μητρός; Plat. Conv. 203 a; οἰκίας μεγάλης καὶ εὐδαίμονος Prot. 316 b, aus einem großen Hause; so ἀπό Plat. Conv. 181 b, ἐκ Gorg. 471 a; – πόλεως ἐλαχίστης, μεγίστης εἶ, Thuc. 4, 59 Xen. An. 7, 3, 19; vgl. Thuc. 3, 70; Xen. An. 3, 1, 13; – ἐνϑυμήϑητε ἃ ἔσται ἐντεῠϑεν, was daraus entstehen wird, 7, 1, 25. – Auch = bestehen aus, ἡ κρηπίς ἐστι λίϑων μεγάλων Her. 1, 93. – b) mit dem gen., zur Bezeichnung einer Pflicht, Eigenthümlichkeit u. dgl., es ist die Sache; οὔτοι γυναικός ἐστιν ἱμείρειν μάχης Aesch. Ag. 914; vgl. Spt. 212; τό γ' αἴνιγμα οὐχὶ τοὐπιόντος ἦν ἀνδρὸς διειπεῖν, es konnte nicht der Erste Beste lösen, Soph. O. R. 393; σωφρόνων ἐστί Thuc. 1, 120; ἆρ' οὖν παντὸς ἀνδρός ἐστιν ἐκλέξασϑαι Plat. Gorg. 500 a; τῶν νικώντων τὸ ἄρχειν ἐστίν, das Herrschen kommt den Siegern zu, Xen. An. 2, 1, 4; τὸ ναυτικὸν τέχνης ἐστί Thuc. 1, 142, erfordert Kunst; ἔστιν ὁ πόλεμος οὐχ ὅπλων τὸ πλέον, ἀλλὰ δαπάνης 1, 83; vgl. 5, 9; αὐτὸ τὸ σιγᾶν ὁμολογοῠντός ἐστί σου, verräth, daß du es zugiebst, Eur. I. A. 1151. Sprichwörtlich οὐ παντὸς ἀνδρὸς εἰς Κόρινϑόν ἐσϑ' ὁ πλοῠς, nicht Jeder kann nach Korinth fahren; τὸ ἐπιτιμᾶν παντὸς εἶναι, tadeln könne Jeder, Dem. 1, 16. – c) mit dem gen., das Eigenthum ausdrückend u. die Unterwürfigkeit; Τροίαν Ἀχαιῶν οὖσαν Aesch. Ag. 260; πόλις γάρ ἐστι πᾶσα τῶν ἡγουμένων Soph. Phil. 386; τὸ κράτος ἐστὶ τοῦ βασιλέος Her. 3, 117; Κοτύωρα ἦν ἐκείνων Xen. An. 5, 5, 7; ἔλαϑον ὄντες ἀεὶ τῶν ἐπιϑεμένων Plat. Polit. 307 c, eine Beute derer, die sie angriffen; vgl. Gorg. 508 d; μήτε συγγνώμης μήτ' ἄλλου μηδενός εἰσιν, ἀλλ' ἢ τοῠ πλείονος, sondern nur dem Gewinn ergeben, nehmen weder auf Mirleid noch sonst Etwas Rücksicht, Dem. 37, 53. Häufig ἑαυτοῦ εἶναι, sein eigener Herr sein. – Hieran reiht sich οὐδετέρων ὄντες, neutral, Thuc. 5, 84; τῆς αὐτῆς γνώμης εἶναι 5, 46; τούτου τοῠ τρόπου πώς εἰμ' ἀεί Ar. Plut. 246; εἶ γὰρ τῶν φίλων 345, gehörst zu den Freunden; Ἀϑηναῖοί εἰσι τῶν ἡγουμένων, gehören zu den Anführern, Plat. Prot. 324 c; ἔστι γὰρ δὴ τῶν καλλίστων σοφία Conv. 204 b; ἅτε τοῠ Ἀπόλλωνος ὄντες, dem Apollo geweiht, Phaed. 75 b; ἔστι τῶν αἰσχρῶν, es gehört zu den schimpflichen Dingen, ist schimpflich, Dem. 2, 2. – Auch das Alter wird so bezeichnet, εἶναι ἐτῶν τριάκοντα, von dreißig Jahren sein, Xen. Hell. 3, 1, 14; vgl. Her. 1, 26. – d) ἔκ τινος εἶναι, s. ἐκ, bestehen; ἐξ ὀνομάτων μόνον οὐκ ἔστι ποτὲ λόγος Plat. Soph. 262 a; ἐκ πολλῶν μερῶν ὄν, daraus bestehend, 245 b; – δ ιὰ φόβου εἶναι, = φοβεῖσϑαι u. ä., s. διά; – εἴς τινα, sich auf Einen beziehen; ἐλπίδες εἰς τὸν ἔπειτα χρόνον οὖσαι Plat. Phil. 39 e; Alc. I, 126 a; – ἐν τινι, häufige Umschreibung, ἐν ὀργῇ εἶναι = ὀργίζεσϑαι, wie versari; ἐν τῇ τέχνῃ εἶναι, s. ἐν; – εἰ γὰρ ἐν τούτῳ εἴη, wenn es daran läge, Plat. Prot. 310 e; ἐπί τινι εἶναι, s. ἐπί; – μετά τινος u. σύν τινι, wie ἀμφί u. περί τινι εἶναι, s. diese Präpositionen. – 4) In vielen Vrbdgn liegt in εἶναι mehr als das bloße sein: – a) bedeu ten; τὸ γὰρ εἴρειν λέγειν ἐστί Plat. Crat. 398 d; οὐκοῠν τὸ ἐν ὄχλῳ τοῦτό ἐστιν ἐν τοῖς μὴ εἰδόσιν Gorg. 459 a; οἱ δοκοῠντες εἶναί τι, die sich Etwas zu sein dünken, vgl. οὐδὲν εἴμ' ἄρα, Ar. Vesp. 997; Xen. Cyr. 6, 2, 8; τὰ δὶς πέντε δέκα ἐστίν, zweimal fünf macht zehn. Bes. τοῠτ' ἔστιν, das heißt, bedeutet; ὅπερ ἐστί, was soviel bedeutet wie, Plut. Popl. 17. – b) sich befinden, aufhalten, Thuc. u. A. – c) entstehen, sich ereignen u. dgl.; ὅϑεν τὰ δεινὰ πλήγματ' ἦν γενειάδων Eur. I. T 1366; αὐτίκα βοὴ ἦν Thuc. 3, 22; τί οὖν ἦν τοῦτο; wie kam das? Plat. Phaed. 58 a; ἔσται τοίνυν σοι, ἐὰν ἐμοὶ συνῇς, ἀπιέναι βελτίονι γεγονότι Prot. 318 a; vgl. Gorg. 455 d; πόϑεν γὰρ ἔσται βιοτά; Soph. Phil. 1160, woher soll Lebensunterhalt kommen? ἔσται ταῦτα, das soll geschehen, Plat. Theaet. 194 d; ὡς δ' ἦσαν ἐμβολαὶ δοράτων Plut. Coriol 9. – 5) Pleonastisch tritt εἶναι scheinbar hinzu in Vrbdgn, wie τόν ποτέ οἱ Κινύρης δῶκε ξεινήϊον εἶναι, Il. 11, 20, er gab es ihm, daß es ihm ein Gastgeschenk sei, zum Gastgeschenke; bes. bei nennen, μάτρωος δ' ἐκάλεσσέ μιν ἰσώνυμον ἔμμεν Pind. Ol. 9, 64, nannte ihn, so daß er denselben Namen hatte; σοφιστὴν δή τοι ὀνομάζουσι τὸν ἄνδρα εἶναι Plat. Prot. 311 e; στρατηγὸν ἀπεδέξαντο αὐτέων εἶναι Μελάνϑιον Her. 5, 97; auffallender in absoluten, bes. einschränkenden Zwischensätzen, ἐγὼ δὲ τούτοις ἅπασι κατὰ τοῠτο εἶναι οὐ ξυμφέρομαι, in dieser Beziehung, Plat. Prot. 317 a; τὸ κατὰ τοῠτον εἶναι Xen. An. 1, 6, 9, wenigstens was ihn betrifft; τὸ μὲν τήμερον εἶναι, für heute, Plat. Crat. 396 e; ἐάσωμεν τὸ νῠν εἶναι, für jetzt, Rep. VI, 506 e; Xen. An. 3, 2, 37 Cyr. 5, 3, 42; τὸ μὲν ἐπ' ἐκείνοις εἶναι ἀπολώλατε Hell. 3, 5, 9; τόγε ἐπ' ἐκείνῳ εἶναι ἐσώϑης Lys. 13, 58; τὸ ἐπ' ἐμοὶ εἶναι, so viel an mir liegt, Thuc. 8, 48; τὸ παρὰ τῶν εἰδότων εἰς δύναμιν εἶναι γεγραμμένα Plat. Polit. 300 c, nach Vermögen. Bes. häufig ἑκὼν εἶναι, s. d. W. – Ueber die Auslassungen der Copula εἶναι sind die Grammatiken und für Homer besonders Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 364 zu vergleichen. Derselbe p. 344 über Formen von εἶναι zu Anfang des Verses.
-
36 ἀπο-πλανάω
ἀπο-πλανάω, dasselbe, abführen, τινὰ ἀπὸ τῆς ὑποϑέσεως Aesch. 3, 176; Pol. 3, 57, 4; τὸν λόγον Luc. Gymn. 21; pass., abirren, abkommen, δέδοικα, μὴ πόῤῥω λίαν τῆς ὑπ οϑέσεως ἀποπλανηϑῶ Isocr. 7, 77; τοῠ λόγου Luc. Necyom. 19; a. Sp.
-
37 ἀπο-σκοπέω
ἀπο-σκοπέω ( fut. ἀποσκέψομαι), von fern her beschauen, betrachten, πόῤῥω Plat. Rep. VI, 432 e; Luc. Mar. D. 6, 2 Asin. 12; übh. genau betrachten, berücksichtigen, τί Eur. Suppl. 236; gew. πρός τινα, Soph. O. R. 746; πρὸς τὰ παραδείγματα Plat. Rep. III, 409 c; ἔς τι Soph. O. C. 1197; mit indirecter Frage, Plut. Dion. 52. Bei Sp. auch im med., τὸ μέλλον Plut. Pomp. 79.
-
38 ἀπο-σκηνόω
ἀπο-σκηνόω, 1) entfernt sein Zelt aufschlagen, lagern, πόῤῥω ἀπεσκήνουν τῶν Ἑλλήνων Xen. An. 3, 4, 35; ἀπεσκήνωσε χωρίς Plut. Demetr. 9; μὴ ἀποσκήνου τῶν ἰδίων (wo man ἀποσκηνοῦ ändern will) Symp. 1, 9, 1; übertr., entfernt halten, ἀπεσκηνώκει τὰ ὦτα τῶν μουσῶν Alex. fort. 2, 1. – 2) aus dem Lager aufbrechen, LXX.
-
39 ἀπο-τείνω
ἀπο-τείνω (s. τείνω), 1) ausspannen, ausdehnen, μακρὸν λόγον, eine ununterbrochene, lange Rede halten, Plat. Prot. 336 c Rep. X, 605 c; οἱ δὲ ἔτι τούτων μακροτέρους ἀποτείνουσι μισϑοὺς παρὰ ϑεῶν, sie dehnen sie weiter aus, ib. II, 363 d; δρέπανα ἐκ τῶν ἀξόνων εἰς πλάγιον ἀποτεταμένα Xen. An. 1, 8, 10; φϑόγγον Plut. Sull. 7; ῥῆσιν μακρὰν ἀποτείνειν Luc. Prom. 6; vgl. Plat. Rep. X, 605 d; absolut, πόῤῥω ἀποτενοῦμεν, wir werden zu weit gehen, Plat. Gorg. 458 c; τὰ χαλκεῖα πληγέντα μακρὸν ἠχεῖ καὶ ἀποτείνει, hält an im Tönen, Prot. 329 a; μαχὀμενοι, fortfahren zu kämpfen, Plut. de ad. et amic. discr. 25. – 2) παραδείγματα ἀκριβῶς ἀποτεταμένα ταῖς γραμμαῖς Luc. Rhet. praec. 9, scharf abgegränzt, mit bestimmten (angespannten) Umrissen; – πρός τινα, auf Einen sticheln, Luc. Nigr. 13, wie τινά D. S. 5, 17. – Med., sich anstrengen, bes. angestrengt disputiren, ὑπέρ τινος D. S. 5, 17.
-
40 ἀπο-βάλλω
ἀπο-βάλλω (s. βάλλω), 1) ab-, wegwerfen, Hom. im adj. verb. ἀπόβλητος (s. d. W.) u. in tmesi, öfters, z. B. Iliad. 2, 183 ἀπὸ δὲ χλαῖναν βάλε; Od. 4, 359 ὅϑεν τ' ἀπὸ νῆας ἐίσας ἐς πόντον βάλλουσιν, von wo sie mit den Schiffen abfahren; 19, 63 πῦρ δ' ἀπὸ λαμπτήρων χαμάδις βάλον; ὅπλα Plat. Conv. 179 a; Lys. 10, 1 u. öfter; bes. verächtlich wegwerfen, verschmähen, H. h. Merc. 388; Plut. de Εἰ ap. D. 3; τὸν ἀνϑοῠντα ἐν ὥρᾳ Plat. Rep. V, 475 a; aber τὸν νομοϑέτην ἐς τοὺς πόῤῥω, an sie verweisen, Legg. I, 630 d; τὸν πρόσϑεν λόγον, aufgeben, Lys. 222 b; dah. οὐκ εἰκῆ τὸν σῖτον ἀπέβαλλον, verschleudern, ἀλλ' ὅπου ἂν άκούσωσι τιμᾶσϑαι Xen. Oec. 20, 28. – 2) am häufigsten: verlieren, τυραννίδα, στρατόν, Her. 1, 60. 8, 65 u. öfter; πᾶσαν τὴν οὐσίαν Plat. Crit. 44 e, u. sonst von verschiedenen Arten des Verlustes, Ggstz σώζω; – 'κέρατα, vom Hirsch, Arist. H. A. 9, 5. Auch med., Is. 2, 8.
См. также в других словарях:
πόρρω — ΜΑ επίρρ. βλ. πρόσω … Dictionary of Greek
πόρρω — πρόσω forwards attic (indeclform adverb) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
дальнии — (47) пр. 1. Далекий, дальний: бѣ ѹбо ѿтолѣ. не тъкмо въ цр(с)твѣ. нъ и въ инѣхъ градѣхъ. и въ дальнихъ земл˫ахъ ѹстрьмлѥниѥ на злоѥ дѣ˫аниѥ сице. (ποῤῥωτέρω) ЖФСт XII, 65 об.; повелѣвъ на дальнѥѥ мѣсто вести ст҃аго. (μακροτέρω) Там же, 122 об.;… … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
πρόσω — ΝΜΑ, ποιητ. τ. πρόσσω και πόρσω, αττ. τ. πόρρω, συγκριτ. τ. προσωτέρω και πορρωτέρω, ποιητ. τ. συγκριτ. πόρσιον, υπερθ. τ. προσωτάτω και πορρωτάτω, ποιητ. τ. υπερθ. πόρσιστα, Α επιρρ. (τοπ. με την έννοια τής κινήσεως) προς τα εμπρός (α. «πρόσω… … Dictionary of Greek
далече — (242) нар. 1.Далеко, дальше, подальше: Ѥгда тѩ призоветь <сильныи> то не отъстѹпа<и и> ѥгда паче призоветь тѩ. то не нападаи да не <отъринеши себе> и не стани далече да не забъвенъ бѹдеши. (μακράν) Изб 1076, 163; аще и далече… … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
недалече — (19) нар. Недалеко, близко: и иде въ инъ градъ недалече сѹщь ѡтъ него. ЖФП XII, 30а; недалече себе обрѣтша вьртьпа. ПрЛ XIII, 124г; и дымове силни бѧху ˫ако недалече бѣ видѣти чл(в)кмь. бѣ бо ˫ако мгла к земли прилегла. ЛЛ 1377, 153 об. (1223);… … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
нѣкъде — 2 см. нѣсмь НѢКЪДЕ1 (83) нар. неопр. 1. Гдето, в какомто месте; кудато: Пакы нѣкде въ градѣ б˫аше чл҃вкъ слѣпъ. СкБГ XII, 22б; мълчѧниѥ и миръ многъ... да живеть въ манастыри. а вьсѧкъ въпль и говоръ. и паче рѹганиѥ... далече нѣкде ѿ него да… … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
ԲԱՑԷ — ( ) NBH 1 475 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 10c, 12c մ. ԲԱՑԷ. Ի ԲԱՑԷ. Ի բաց, ʼի բացեայ, մեկուսի, հեռի. πόρρω, μακρός longe, remotus եւ բայիւ ἁφίστημι, ἁφίσταμαι amoveo, absto հէռու. ... *Բացէ ʼի նմանէն տրոհեալ. Յհ. կթ.: *Բացէ ʼի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
Fern — Fêrn, er, este, adj. et adv. entfernt, von Dingen, zwischen welchen ein beträchtlicher Zwischenraum befindlich ist. 1. Eigentlich, dem Raume nach, entfernt, entlegen. Aus fernen Landen kommen, 5 Mos. 29, 22. Eine ferne Reise, nach einem… … Grammatisch-kritisches Wörterbuch der Hochdeutschen Mundart
обьходъ — ОБЬХОД|Ъ (2*), А с. 1. Шествие, обход: вѣдаѥте вельблудъ онъ. и дивное бремѧ. и новое възвыше(н)е. i первыи обьходъ. мню же и еди(н). (τὴν πρώτην περίοδον) ГБ XIV, 187г. 2. Остров: въ ѡбьходы ѿсто˫ащи(х) и далнихъ странъ доиде памѧть тво˫а и… … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
отъсто˫ати — ОТЪСТО|˫АТИ 2 (3*), Ю, ИТЬ гл. Простоять до конца, окончить что л.: по ѡбычаю бо сему старцю ѿсто˫авшю ѹтренюю предъ зорѧми. ЛЛ 1377, 64 об. (1074); ѥгда отъстоить новосщ҃ньныи попъ. ѹрокъ свои. въ сборьнѣи цр҃кви. КВ к. XIV, 307г; по ѡбычаю бо… … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)