-
1 οἶκος
οἶκος, ὁ (eigtl. FΟΙΚΟΣ, vicus), – 1) Haus, Wohnung; Hom. oft, wie Hes. O., sowohl von dem regelmäßigen, festen Hause, als von der Lagerhütte des Achilleus, Il. 24, 471. 572, der Höhle des Kyklopen, Od. 9, 478, u. den Hütten der Landleute; Soph. Phil. 159 von der Höhle des Philoktet. Er braucht es Ai. 1000 u. sonst, wie Eur., auch für Heimath, Vaterland, wie wir, πρὸς οἶκον εύϑύνοντες εἰναλίαν πλάτην, Hec. 39; ϑεῶν, Her. 8, 143 u. sonst; κατ' οἴκους, zu Hause, 3, 79. 6, 39; ἐπ' οἴκου ἀναχωρεῖν, nach Hause zurückkehren, Thuc. 1, 87. 108; ἀπ' οἴκου εἶναι, von Hause entfernt, in der Fremde sein, 1, 99; αἱ κατ' οἶκον κακοπραγίαι, häusliches Ungemach, 2, 60. – 2) ein einzelnes Zimmerim Hause, Gemach, bes. das der Frauen, εἰς οἶκον ἰοῦσα τὰ σ' αὐτῆς ἔργα κόμιζε, Od. 1, 356, vgl. 362. 19, 514. 598. Dah. auch der plur. von einem einzelnen Hause, das mehrere Zimmer in sich faßt, Od. 24, 417; so οἶκοι βασίλειοι, Aesch. Ag. 152 u. öfter, wie Soph. u. Eur., bes. von den Palästen der Könige. – Auch, bei Sp., Aufenthalt sowohl zahmer als wilder Thiere, Stall, Käfig, Lager, Bau. – 3) auch die ganze Hauswirthschaft, Haus u. Hof, Vermögen; οἶκος καὶ κλῆρος ἀκήρατος Il. 15, 498, u. oft in der Od., φϑινύϑουσιν ἔδοντες οἶκον ἐμόν 1, 251, ἐσϑίεταίμοι οἶκος, ὄλωλε δὲ πίονα ἔργα 4, 318, καὶ κτήματα 7, 314, σοὶ δὲ ϑεοὶ ἄνδρα τε καὶ οἶκον καὶ ὁμοφροσύνην όπάσειαν 6, 181, Hausstand; οἴκων πατρῴων, Pind. N. 9, 14; οἱ κηδόμενοι τοῦ Ιελαμῶνος τηλόϑεν οἴκου, Soph. Ai. 203; vgl. ὁ βασιλῆος οἶκος, Her. 5, 31. 6, 9; τὸν οἶκον πάντα τὸν ἑωυτοῦ ἐπέδωκε, 7, 224; vgl. 3, 53; πᾶς ὁ οἶκος ὁ τοῦ πατρὸς οὕτως οἰκήσεται, Plat. Lach. 185 a; u. so bes. im Attischen Recht, im Ggstz gegen das eigentliche Haus, οἰκία, das ganze Vermögen, οἶκος τριηραρχῶν πεντετάλαντος, Is. 7, 42; ὀγδοηκοντατάλαντος, Lys. 26, 22; Dem. 27, 15; οἴκους πολυταλάντους ἀνατρέψασα, Luc. Tox. 14; vgl. Böckh Staatshaush. I p. 379. – 4) Haus, Familie, Geschlecht, ὁ βασιλῆος οἶκος, Her. 5, 31. 6, 9; vgl. Thuc. 1, 137. – 5) Bei den Astrologen das Zeichen des Thierkreises, in welchem ein Planet regiert. Vgl. οἰκοδεσπότης.
-
2 οἰκός
-
3 οἶκος
οἶκος, ὁ, (1) Haus, Wohnung; sowohl von dem regelmäßigen, festen Hause, als von der Lagerhütte des Achilleus, der Höhle des Kyklopen u. den Hütten der Landleute; auch für Heimat, Vaterland; κατ' οἴκους, zu Hause; ἐπ' οἴκου ἀναχωρεῖν, nach Hause zurückkehren; ἀπ' οἴκου εἶναι, von Hause entfernt, in der Fremde sein; αἱ κατ' οἶκον κακοπραγίαι, häusliches Ungemach. (2) ein einzelnes Zimmer im Hause, Gemach, bes. das der Frauen. Dah. auch der plur. von einem einzelnen Hause, das mehrere Zimmer in sich faßt; bes. von den Palästen der Könige. Auch Aufenthalt sowohl zahmer als wilder Tiere: Stall, Käfig, Lager, Bau. (3) auch die ganze Hauswirtschaft, Haus u. Hof, Vermögen, Hausstand; im Ggstz gegen das eigentliche Haus, οἰκία, das ganze Vermögen. (4) Haus, Familie, Geschlecht. (5) Bei den Astrologen das Zeichen des Tierkreises, in welchem ein Planet regiert -
4 πρός-οικος
πρός-οικος, anwohnend, der Nachbar; Her. 1, 144; Plat. Legg. IV, 705 a; Thuc. 1, 24; Sp., wie Luc., de salt. 64.
-
5 περί-οικος
περί-οικος, herum wohnend, Nachbar; οἱ περίοικοι Λίβυες, Her. 1, 159. 161; τοὺς βαρβάρους περιοίκους τῆς Ἑλλάδος καταστῆσαι, Isocr. 4, 131; Sp., τοῖς περιοίκοις φοβεροὶ ὄντες, Luc. Gymn. 30; – οἱ περίοικοι hießen insbesondere die freien Bewohner der lakonischen Städte, die von Sparta selbst ausgenommen, also die achäischen Lacedämonier, im Ggstz zu den Spartiaten auf der einen, den Heloten u. Neodamoden auf der andern Seite; Her. 6, 58. 9, 11; Xen. An. 5, 1, 15; Thuc. u. Folgde oft; vgl. noch Plat. Rep. VIII, 547 c. – Im geographischen Sinne sind περίοικοι die mit uns unter gleichem Breitenkreise auf der andern Halbkugel wohnen.
-
6 πλησί-οικος
πλησί-οικος, dem Hause nahe, nahe dabei wohnend, D. Cass. ir.
-
7 πάρ-οικος
πάρ-οικος, benachbart, Nachbar; πόλεις πάροικοι Θρῃκίων ἐπαύλων, Aesch. Pers. 850; Soph. Ant. 1139; Thuc. 3, 113 u. Sp.; übtr., πόλεμ ος, Her. 7, 235; – ὁ πάροικος, der in einer Stadt ohne Bürgerrecht lebende Fremde, inquilinus, = μέτοικος, Sp., wie N. T. – Ἀττικὸς πάροικος, sprichwörtlich, Zenob. 2, 28; vgl. Arist. rhet. 2, 21.
-
8 πάν-οικος
πάν-οικος, mit dem ganzen Hause, der ganzen Familie, zw.
-
9 πέδ-οικος
-
10 συμ-πάρ-οικος
συμ-πάρ-οικος, mit daneben wohnend, Poll. 9, 37 aus Eupol.
-
11 σωσί-οικος
σωσί-οικος, das Haus, die Wirthschaft rettend, erhaltend, Hesych.; Erkl. von σῶκος, Apoll. L. H.
-
12 σύν-οικος
σύν-οικος, in einem Hause oder Lande wohnend; τοιάδε μοι ξύνοικος ἐν δόμοισι μὴ γένοιτο, Aesch. Ch. 999; Suppl. 410; οὐδ' ἡ ξύνοικος τῶν κάτω ϑεῶν Δίκη, Soph. Ant. 447; ἀλλὰ ξύνοικον δέξασϑέ με, Ar. Plut. 1147; Her. 1, 57. 7, 73; γείτονας ὄντας καὶ ξυνοίκους μιᾶς χώρας, Thuc. 4, 64, u. öfter; vgl. Pol. 34, 9, 2; Ggstz von ξένος, Plat. Legg. IX, 880 c u. öfter; auch übertr., ὁ δυςφιλὴς σκότῳ λιμὸς ξύνοικος, Aesch. Ag. 1626; ᾡ τις οὐκ ἔνι κηλὶς κακῶν ξύνοικος, Soph. O. C. 1136; vgl. El. 775; auch in Prosa: ἐνδείᾳ ξύνοικος, Plat. Conv. 203 d; μὴ ἀδικῶν τῷ μεγίστῳ κακῷ ξύνοικος ᾐ, Rep. II, 367 a; ἆρ' ἔτι προςδεῖσϑ' ὑμῖν τὰς μεγίστας ἡδονὰς ξυνοίκους εἶναι, Phil. 63 d.
-
13 φερέ-οικος
φερέ-οικος, das Haus mit sich tragend, führend; von den Scythen gesagt Her. 4, 46; von der Schnecke Hes. O. 573; vgl. Ath. II, 63 a; auch von der Schildkröte. – Vgl. φέροικος.
-
14 φθορό-οικος
φθορό-οικος, = οἰκοφϑόρος, Sp.
-
15 φέρ-οικος
-
16 φίλ-οικος
φίλ-οικος, das Haus, sein Haus liebend, Arist. virt. et vit. 8.
-
17 χαλκί-οικος
χαλκί-οικος, in einem ehernen Hause od. Tempel wohnend; bes. Beiwort der Athene in Lacedämon; Eur. Hel. 231. 251; Thuc. 1, 134; Paus. 3, 17. 10, 5; auch Artemis, Pol. 4, 22.
-
18 κάτ-οικος
-
19 εὔ-οικος
εὔ-οικος, 1) mit gutem Hause, καὶ εὔδουλος Achaeus bei Ath. VI, 267 d, was Ath. χρηστὸς ἐς τοὺς οἰκέτας erkl. – 2) gut zu bewohnen, κύρτος Opp. H. 3, 270; wirthlich, εὐοικότατος D. Cass. 44, 39.
-
20 δύς-οικος
δύς-οικος, schlecht zum Wohnen, Schol. Soph. Phil. 551.
См. также в других словарях:
οἶκος — house masc nom sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
οίκος — ο (ΑΜ οἶκος) 1. οικία, σπίτι (α. «έγινε κατ οίκον έρευνα» έγινε στο σπίτι κάποιου έρευνα από αστυνομικές αρχές β. «ἐγερθεὶς ἆρόν σου τὴν κλίνην καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου», ΚΔ) 2. γένος, γενιά, οικογένεια (α. «ο οίκος τών Κομνηνών» β.… … Dictionary of Greek
οίκος — ο 1. οικία, σπίτι, σπιτικό, οίκημα. 2. γένος, οικογένεια, γενιά, σόι, τζάκι: Κατάγεται από τον οίκο των Σούτσων. 3. μεγάλη οργανωμένη εμπορική επιχείρηση: Εκδοτικός οίκος. 4. (εκκλησ.), τροπάρι. 5. φρ., «οίκος Θεού», ο ναός· «οίκος τυφλών»,… … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
οἰκός — ἔοικα as perf part act neut nom/voc/acc sg (ionic) εἰκός like truth perf part act neut nom/voc/acc sg (ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ανοχής, οίκος — Βλ. λ. πορνεία … Dictionary of Greek
Λευκός Οίκος — (White House). Συμβατική ονομασία της επίσημης κατοικίας του προέδρου των ΗΠΑ. Κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 1792 και 1800 στη σημερινή λεωφόρο Πενσιλβάνια 1600 της πρωτεύουσας της χώρας Ουάσινγκτον. Τα σχέδια εκπόνησε ο ιρλανδικής καταγωγής… … Dictionary of Greek
Λουξεμβούργου, οίκος του- — Βασιλική οικογένεια της Ευρώπης. Έλαβε την ονομασία της από τον πύργο Λίτσελμπουργκ, ο οποίος βρισκόταν στο δουκάτο της Λορένης. Ο πρώτος που έλαβε το όνομα αυτό ήταν ο Ζίγκφριντ, το 963, πρώτος κόμης του Λουξεμβούργου. Η γραμμή αρρενογονίας… … Dictionary of Greek
οἶκοι — οἶκος house masc nom/voc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
οἶκον — οἶκος house masc acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
Liste griechischer Phrasen/Iota — Iota Inhaltsverzeichnis 1 Ἰατρέ, θεράπευσον σεαυτόν· 2 ἰδιώτης … Deutsch Wikipedia
κάτοικος — ο, η (ΑΜ κάτοικος) αυτός που έχει την κατοικία του σ έναν τόπο, αυτός που διαμένει σε κάποιο τόπο (α. «είναι μόνιμη κάτοικος Θεσσαλονίκης» β. «Θρᾳκῶν και Γαλατῶν πλήθος, ἐκ μὲν τῶν κατοίκων καὶ τῶν ἐπιγόνων», Πολ.) αρχ. (το αρσ. πληθ.) οἱ… … Dictionary of Greek