-
61 work
[wë:k] n.,v. -n 1. punë; start work, set to work filloj punën; set sb to work vë në punë dikë; a good piece of work punë e bërë mirë; good work! të lumtë! 2. punësim, punë; put/throw sb out of work nxjerr/heq/pushoj nga puna dikë; be looking for work kërkoj punë; she's off work today ajo e ka pushim sot. 3. vend i punës; zyrë; ndërmarrje; punë; on her way to work rrugës për në punë. 4. vepër, punë; the works of God punët e Zotit; be judged by one's works vlerësohem nga veprat. 5. art., let. vepër(artistike); punim; works of fiction vepra artistike; the complete works of Fan Noli veprat e plota të Fan Nolit. 6. pl., adm., usht. punime; fortifikime; road works punime për mirëmbajtje rrugësh; Ministry Of Works Ministria e Shërbimeve Komunale / e Punëve Botore. 7. pl. tek. mekanizëm. 8. pl. shih works. 9. qëndisje; punë me grep. vat work në punë; duke punuar; në veprim; give sb the works zhrg. a) e përpunoj mirë, e rregulloj paq dikë (me dru); b) i rrjep lëkurën, e qëroj, e vras; in the works gj.fol. në projekt; në pritje; lose the works i humbas të gjitha; make short work of heq qafe pa vonesë, nuk ia bëj të gjatë; out of work pa punë; i papunë; put in the works zhrg. i vë të gjitha (paratë) në lojë; the whole works e më the të thashë, e kallam kusuri.-vi. punoj; work hard punoj shumë; work on the car for two hours merrem dy ore me rregullimin e makinës; I'm working on it po vazhdoj të merrem me të (me problemin). 2. punon, funksionon (makina, plani etj); the plan worked like a charm plani funksionoi për mrekulli; that works both ways kjo është thikë me dy presa. 3. vepron (ilaçi, majaja). 4. shfrytëzoj, zhvilloj aktivitet (në një zonë). 5. vë në funksionim. 6. vë të punojnë, lodh; she's working herself too hard/to death ajo po i merr shpirtin vetes në punë. 7. punoj, mbruj (brumin). 8. bëj, arrij me përpjekje; work wonders bëj mrekullira; they worked their way through college ata punuan për të paguar studimet; can you work it so that... e rregullon dot që... 9. sforcohet (fytyra). 10. sjell, shkakton. 11. lëviz me mundim; manovroj; work the hook carefully out of the cloth e heq me kujdes grepin nga rroba; work one's way round towards sth/sb i afrohem dikujt /diçkaje pak nga pak. 12. bëhet; these shoes have worked loose këpucët janë zgjeruar/hapur shumë. 13. bind; ndikoj mbi. 14. zgjidh (një problem). 15. gj.fol. ia bëj mendjen dhallë. 16. vjen (brumi).● work away ['wë:k ë'wei] punoj, e kaloj me punë● work down ['wë:k daun] heq, ul (çorapet)● work in ['wë:k in] a) futet (pluhuri etj); b) bashkëpunoj; c) bashkëvepron; funksionon: that'll work in quite well kjo do të shkojë për mrekulli; d) fus (një vidë); e) hedh me marifet (një fjalë)● work off ['wë:k of] a) del, hiqet (doreza, dadoja); b) shlyej (borxhin); c) ul (peshën); d) fig. zbraz (inatin); shkarkoj (energjitë)● work out ['wë:k aut] a) ecën; funksionon (plani); shkon mirë (martesa); b) zgjidhet (problemi); c) rezulton (shuma); d) stërvitem; e) zgjidh (ekuacionin); f) gjej përgjigjen); g) zbërthej; përpunoj (planin); h) shteroj, shfrytëzoj deri në fund; i) shfryj (inatin)● workout ['wë:kaut] n. sport. seancë stërvitjeje● work over ['wë:k 'ouvë:(r)] i jap dajak, shqep në dru● work round ['wë:k raund] i shkoj anës; dua të dal● work to rule ['wë:k tu: ru:l] nuk i kërkoj më shumë se ç'i takon (punëtorëve)● work up ['wë:k ap] a) zhvillohet; b) përgatitet; c) kërkoj të arrij: what is he working up to? ku kërkon të dale ai? d) ngre (pantallonat, fundin); e) fig. ngre, ndërtoj; work one's way up to the top arrij të çaj/të ngrihem në nivelet drejtuese; f) shtyj, nxis: work the crowd up into a fury nxis zemërimin e njerëzve; don't get all worked up! mos u nxeh kaq shumë!● workaholic [wë:kë'holik] adj. gj.fol. qen i punës, njeri që i merr shpirtin vetes● workbag ['wë:kbæg] n. çantë veglash/pune● workbench ['wë:kbenç] n. bankë/tavolinë pune● workbook ['wë:kbuk] n 1. fletore ushtrimesh. 2. manual. 3. bllok shënimesh● workbox ['wë:kboks] n. kuti veglash● workcamp ['wë:kkæmp] n 1. kamp pune për të burgosurit. 2. kaniier pune (vullnetare)● work desk ['wë:k desk] n. tryezë pune● worker ant/bee ['wë:kë: ænt/bi:] n. zool. punëtore, milingonë/bletë punëtore.● worker director ['wë:kë: di'rektë] n. punëtor anëtar i këshillit drejtues● worker participation ['wë:kë: pa:'tisipeishën] n. pjesëmarrje e punëtorëve në marrjen e vendimeve● work experience ['wë:k ik'spiëriëns] n. përvojë pune, vjetërsi në punë● work file ['wë:k fail] n. kmp. dosje/dokument pune● workforce ['wë:kfo:s] n. fuqi punëtore● workhorse ['wë:kho:s] n 1. kalë pune. 2. fig. qen i punës, kafshë pune. 3. fig. makinë me rendiment të lartë● workhouse ['wë:khaus] n 1. Br. hist. shtëpi e të varfërve, shtëpi pune, strehë vorfnore. 2. amer. drejt. shtëpi korrektimi● working ['wë:king] adj.,n. -adj 1. pune (rroba, ditë, drekë). 2. aktive, e punësuar (popullsi); punëtor; the working class klasa punëtore, punëtorët; the working classes proletariat!./-n 1. pl. mekanizëm; fig. funksionim; ingranazhe (të shtetit etj). 2. min. kantier shfrytëzimi. 3. punë; punim, funksionim. 4. fermentim. 5. shfrytëzim (toke, miniere). 6. përpunim (materialesh). 7. qepje; qëndisje.● working capital ['wë:king 'kæpitël] n. fin. kapital aktiv● working drawing ['wë:king 'dro:ing] n. tek. skicë pune● working expenses ['wë:king ik'spens] n. shpenzime operacionale● working hypothesis ['wë:king hai'pothisis] n. hipotezë pune● workingman ['wë:kingmën] n. punëtor● working stiff ['wë:king stif] n. zhrg. punëtor● workingwoman ['wë:kingwumën] n. punëtore● workload ['wë:kloud] n. ngarkesë pune● workman ['wë:kmën] n. pl. workmen 1. punëtor. 2. mjeshtër, usta.● a bad workman blames his tools ustai i keq ua hedh fajin veglave● workmanlike ['wë:kmënlaik] adj 1. prej profesionisti (qëndrim). 2. mjeshtëror, prej ustai. 3. fig. serioze (për pjekje)● workmate ['wë:kmeit] n. shok pune● workmen's compensation ['wë:kmens kompën'seishën] n. adm. pension invaliditeti/për paaftësi të përhershme për punë● work of art ['wë:k ëv a:t] n 1. vepër arti. 2. punë prej mjeshtri● workpeople ['wë:kpi:pël] n. Br. punëtori, njerëz të punës; punonjës● work permit [wë:k pë:'mit] n. adm. lejë pune● workplace ['wë:kpleis] n. vend i punës; ndërmarrje● work prospects ['wë:k 'prospekts] n. perspektiva pune● workroom ['wë:kru:m] n. dhomë pune; punishte e vogël (në shtëpi)● work-rule ['wë:kru:l] vt. amer. u kërkoj (punëtorëve) brenda normave të punës● works [wë:ks] n.pl 1. uzinë; steel works uzinë çeliku; price ex works fin. çmim i mallit në fabrikë. 2. impiant; stacion; water works stacion/impiant pastrimi uji● workshop ['wë:kshop] n 1. punishte; repart. 2. mbledhje/takim pune● work-study student n. amer. student i punësuar (nga universiteti)● worktable ['wë:kteibël] n. tryezë/tavolinë pune● workwoman ['ë:kwumën] n. punëtore* * *pune -
62 go
[gou] v. (went; gone) 1. shkoj; we went by bus ne shkuam me autobus; go shopping shkoj për të bërë pazaret. 2. iki,largohem; I have to go duhet të iki; let's go! ikim! what time does the train go? kur niset treni? 3. bëhem; jam; go hungry më merr uria; go unpunished shpëtoj pa u ndëshkuar; go mad çmendem; go grey thinjem. 4. ikën, kalon (koha). 5. zhvillohet; go well/ badly shkon mirë/keq; how is it going? si duket puna? 6. ecën, punon; the car won't go makina nuk ecën. 7. (qëllim,vendim); be going to do sth do të bëj diçka; it's going to rain do të bjerë shi; it's not going to be easy nuk do të jetë e lehtë. 8. bie (zilja, sirena). 9. harxhohet; all the money goes for food and rent të gjitha paratë shkojnë për ushqimin dhe qiranë. 10. i jepet; go to i kalojnë, ijepen. 11. hiqet qafe, zhduket; he'll have to go ai duhet të qërohet; everything must go i gjithë malli duhet të shitet. 12. digjet, prishet (sigureca etj). 13. bie, humbet (shikimi, dëgjimi). 14. shkon, ujdis me (një ngjyrë, model etj). 15. e ka vendin, i takon; the plates go in the cupboard pjatat e kanë vendin në bufe. 16. mat. pjesëtohet, hyn; three into two won't go treshi te dyshi nuk hyn. 17. thotë (kënga etj); as the saying goes siç thotë ajo fjala e popullit. 18. (në këshilla) ruhu, kujdes se mos; now don't go catching a cold kujdes mos marrësh ndonjë të ftohtë. 19. vete; you've gone and done it now! ama, të bukur punë vajte e bëre! 20. bën (kafsha); the dog went "woof'' qeni bëri "ham". 21. i drejtohem; go to court i drejtohem gjyqit. 22. vdes; his wife went first e para vdiq e shoqja. 23. fig. gëlltis, duroj, honeps; I can't go tea nuk e duroj dot çajin.● as people/things go duke patur parasysh të tjerët/të tjerat; go all out bëhem copë, përpiqem me të gjitha forcat.-n 1. ikje, vajtje. 2. gj.fol. vrull, energji. 3. gjendje e punëve. 4. gj.fol. mode, stil. 5. gj.fol. provë, përpjekje; let's have another go at this problem let'i kthehemi edhe njëherë këtij problemi. 6. sukses. 7. gj.fol. ujdi, marrëveshje; it's a go u morëm vesh.● have a go! jepi! provoje! it's my go e kam unë radhën; be on the go jam në lëvizje, jam në aktivitet; no go gj.fol. punë që s'bëhet; e pamundur; gjë pavlerë.● go about [gou ë'baut] a) merrem me, jam i zënë me; b) leviz tutjetëhu; c) kthehem, ndërroj drejtim● go ahead a) vazhdoj; b) përparoj, bëj përpara● go along [gou ë'long] a) bie dakord; bashkëpunoj; b) përparoj; vazhdoj; as you go along aty për aty, në vend; go along with mbështes, përkrah (një plan); ndjek (dikë)● go around [gou ë'raund] a) vij vërdallë, dal e bredh; b) shoqërohem (me dikë); c) qarkullon (një fjalë); d) ka për të gjithë● go back [gou bæk] a) kthehem; rikthehem; b) tërhiqem, zmbrapsem; c) e kafillimin, shkon deri tek; daton; d) i rikthehem (diçkaje); go back to a subject i kthehem sërish një teme; e) shtrihet● go back on [gou bæk on] a) anuloj (vendimin); b) nuk mbaj, shkel (premtimin); ha fjalën; c) tradhtoj, pres në besë (mikun)● go before [gou bi'fo:] ndodh më përpara● go by [gou bai] a) shkon, kalon (koha); b) nisem nga, udhëhiqem nga● go down [gou daun] a) ulet, bie (çmimi); b) pranohem; pritem; go down badly më presin keq; c) perëndon (dielli); d) shfryhet (balloni); e) zbret● go down with [gou daun with] më zë (një sëmundje)● go for [gou fo:] a) përpiqem të kap; b) zgjedh; c) më tërheq; d) turrem, sulem; e) vlen; does this go for me too? a vlen kjo edhe për mua? f) përkrah, mbështes● go in [gou in] futem, hyj● go in for [gou in fo:] a) marr pjesë; b) paraqitem (në provim); c) përpiqem të bëj; d) futem në (një profesion); e) shijoj; jepem pas● go into [gou 'intu:] a) mat. hyn (te një numër); b) hetoj, shqyrtoj; c) hyj në (një profesion); d) hyj në (një profesion); d) hyj në hollësira, shtjelloj; e) filloj të; go into a rage filloj të nxehem● go in with [gou in with] bashkohem me; marr pjesë në● go it [gou it] gj.fol. eci shpejt, shpejtoj● go it alone [gou daun] e bëj vetë; veproj i pavarur● go off [gou of] a) iki, largohem; b) shkrehet (pushka); c) ngec, nuk punon; d) bie (zilja); e) prishet (ushqimi); f) fiket (drita); ndërpritet (ngrohja); g) ngjet, ndodh● go off with [gou of with] marr● go on [gou on] a) ndodh, ngjet, zhvillohet; b) zë të punojë; c) shkoj përpara; d) vazhdoj (të bëj); e) shkoj gjetiu; f) flas pa pushim; go on abou something s'pushoj së foluri përdiçka; g) mbështetem në, nisem nga● go on at [gou on æt] ngacmoj● go one better [gou uan 'betë:] a) ia kaloj; b) e shtoj (bastin)● go out [gou out] a) dal; b) dal shetitje; c) fiket (cigarja etj); d) del nga moda; e) shoqërohem (me dikë); f) bëj grevë● go over [gou 'ouvë:(r)] a) shqyrtoj, verifikoj; b) rishikoj; rilexoj; c) ribëj; d) ia dal mbanë; e) ndërroj parti; f) zhrg. zhdëp në dru● go over to [gou 'ouvë:(r) tu:] a) kaloj në (diçka tjetër); b) ndërroj parti; c) rad.,tv. ndërroj kanal● go round [gou 'ouvë:(r) raund] a) mjafton për të gjithë; b) vërtitet● go through [gou thru:] a) provoj, kaloj; vuaj, pësoj; b) harxhoj, shpenzoj; c) kontrolloj, hetoj; d) lexoj (një listë); e) kaloj, pranohem● go through with [gou thru: with] i shkoj deri në fund● go together [gou të'gedhë(r)] shoqërohem vazhdimisht● go towards [gou të'wo:dz, two:dz, 'to:dz] kontribuoj për● go under [gou 'andë:(r)] a) zhytem, fundosem; b) rrënohem, falimentoj, marr fund● go up [gou ap] a) ngjitem; b) rritet (çmimi); c) ngrihet (godina); d) pëlcet, shpërthen; e) ( in flames) merr zjarr● go with [gou with] a) shoqëroj; b) shkon, është në harmoni me; go without bëj pa, s'kam nevojë për (diçka)● let go [let gou] a) lë, lëshoj; b) heq dorë; c) ia var● let oneself go [let uanself gou] a) nuk përmbahem; b) ia var vetes● to go [tu: gou] a) mbeten; there are only two days to go kanë mbetur edhe dy ditë; b) amer. për ta marrë me vete; she ordered two hamburgers to go ajo porositi dy hamburger për t'i marrë me vete* * *shkoj -
63 wash
[wosh] v.,n. -v 1. laj; wash one's hands of sth fig. laj duart nga diçka; wash one's dirty linen in public nxjerr të palarat në shesh. 2. lahem, bëj banjë; he washed before going out ai u la para se të dilte. 3. laj rroba; she washes for a living ajo e nxjerr jetesën me larje rrobash. 4. lahet; that cloth washes well kjo copë lahet mirë. 5. merr me vete (uji). 6. përplaset, rreh bregun (dallga). 7. lag; flowers washed with dew lule të lagura nga vesa. 8. lyej (muret). 9. vesh (me argjend). 10. shpëlaj (rërën për ar). 11. Br. fig. ha, kapërdij; that just won't wash! kjo nuk hahet! that excuse won't wash with her gj.fol. ky justifikim nuk shkon/nuk pi ujëte ajo.-n 1. larje; e larë; give sth a wash laj diçka, i jap një të larë diçkaje; the colours ran in the wash ngjyrat ikën nga e lara. 2. rroba të lara; rroba për t'u larë; in the wash te të palarat; fig. lt will all come out in the wash a) do ta marrim vesh si është puna; b) gjithçka do të rregullohet. 3. llum, fundërri. 4. llapashitje; pllaquritje (e dallgëve). 5. cekëtinë. 6. lëng; a mouth wash lëng për shpëlarjen e gojës. 7. ujë i pisët, këllirë. 8. shtresë, dorë (boje); sherbet (gëlqereje). 9. dhera (pas shpëlarjes së mineralit). 10. rrufull, shtjellë uji (prapa anijes). 11. knd. strofull ariu.● wash away [wosh ë'wei] a) del me të larë; b) heq me të larë (njollën etj); c) fig. laj (mëkatet); d) merr me vete; shpëlan (uji)● wash down [wosh daun] a) laj; b) shtyj/gëlltis me ujë (ilaçet); c) merr me vete (uji)● washdown [woshdaun] n. larje, e larë● wash in [wosh in] hedh, nxjerr (dallga në breg)● wash off [wosh of] a) del me të larë; b) heq me të larë● wash out [wosh aut] a) del me të larë; b) ikën nga të larët (ngjyra); c) amer. rrëzohem (në provim); d) heq metë larë; e) laj; f) fig. prish (planet etj); anuloj: the match was washed out ndeshja u anulua/u ndërpre (nga shiu).● be/feel/look washed out jam/ndihem/dukem i këputur● wash-out [woshaut] n 1. dështim, fiasko. 2. (person) hiç, zero● wash through [wosh thru:] laj shpejt-e-shpejt● wash up [wosh ap] a) Br. laj enët; b) amer. lahem; c) fig. merr fund (martesa etj); be / feel/look washed up jam/ndihem/dukem i keputur/i mbaruar● washable ['woshëbël] adj 1. që mund të lahet, që pranon larje (material). 2. që del me të larë (njollë, bojë)● wash-and-wear ['woshënweë:] adj. laj-e-vish, që s'ka nevojë për hekur● washbasin ['woshbeisën] n. lavaman● washboard ['woshbo:d] n 1. dërrasë për larje rrobash. 2. rrugë me hulli kryq-e-tërthor● washbowl ['woshboul] n. legen● washcloth ['woshkloth] n. shtupë (për t'u larë, për të larë enët)● washday ['woshdei] n. ditë e larjes së rrobave● washed-up ['woshtap] adj. gj.fol 1. i dështuar; i pazoti. 2. i këputur, i rraskapitur● washerwoman ['woshë:wumën] n. rrobalarëse● wash house [wosh haus] n. pastërti, lavanderi● washing ['woshing] n 1. larje; do the washing laj rrobat. 2. rroba për t'u larë; put your shirt in trie-washing hidhe këmishën te të palarat. 3. material i nxjerrë nga shpëlarja (e mineralit)● washing day ['woshing dei] n. ditë e larjes së rrobaye● washing line ['woshing lain] n. litar/kordon për varje rrobash● washing machine ['woshing më'shi:n] n. makinë larëse● washing powder ['woshing 'paudë:(r)] n. Br. pluhur larës● washing soda ['woshing 'sëudë] n. sodë rrobash● washing-up liquid ['woshing ap 'likuid] n. sapun i lëngët, lëng për larje enësh● washrag ['woshræg] shtupë/leckë enësh● washstand [woshstænd] n 1. lavaman. 2. muslluk● washtub ['woshtab] n 1. vaskë banje. 2. govatë● washwoman ['woshwumën] n. rrobalarëse● washy ['woshi:] adj 1. i ujshëm, i hollë, si lëng gështenjash (kafe etj). 2. e zbardhylët (ngjyrë). 3. fig. e shpëlarë (poezi)* * *laj; larje -
64 were
[weë:] pt e be● were [weë:] ishim, ishit, ishinbe [bi:, bi] v. ( was, were; been) 1. jam, ekzistoj, gjendem; the days of the cowboys are no more Koha e kaubojve nuk ekziston më, ka marrë fund. 2. ndodh, ngjan, zhvillohet; the competition was last month gara u zhvillua muajin e kaluar. 3. vazhdoj të rri, qëndroj; he will be here all year ai do të qëndrojë gjithë vitin. 4. (cilësi, gjendje) jam; I am sad jam i trishtuar; he is wrong ai e ka gabim. 5. (si folje ndihmëse) a) po, jam duke; she was asking ajo po pyeste; she was asked atë e pyetën, ajo u pyet. 6. (për të shprehurtë ardhmen) do të; he is to arrive here tomorrow ai pritet të/ do të vijë nesër; for two dollars the book is yours për dy dollarë libri (dotë) bëhet yti. 7. shkoj; have you ever been to Paris? ke shkuar/qenë ndonjëherë në Paris? 8. there is, there are ka, është, janë; there is a God ka/është një Zot. 9. (me paskajore) a) duhet, jam për të; you are to be congratulated ti je për të/duhesh përgëzuar; I am to inform you duhet t'ju njoftoj; b) (qëllim) they are to be married next year ata e kanë lënë për t'u martuar vitin tjetër; c) (mundësi) the car was not to be found makina s'qe e mundur të gjendej; d) (supozim) were I to tell you sikur të të thoja; if it were to rain sikur të binte shi; e) duhet; everybody was to pay his own expenses secili duhej të paguante shpenzimet e veta; he was never to see his wife again ai nuk do ta shihte më të shoqen; at what time am I to be there? në ç'orë duhet të jem atje? f) (qëllim) ka për qëllim; the telegram was to say that he had been delayed telegrami kishte për qëllim të shpjegonte se ai qe vonuar. 10. to-be i ardhshëm; the bride to-be nusja e ardhshme; a would-be poet i vetëquajturi poet; for the time being hë për hë, njëherë për njëherë.● as it were thua se; si të thuash; be able mundem, jam në gjendje; be about to përgatitem (jam gati) të; be afraid druaj se; be back kthehem; be going to dotë; be off shkoj, nisem per; be sorry më vjen keq; më fal; be sure jam i sigurt; so be it ashtu qoftë! what's up? ç'kemi? si është puna? ç'ka ngjarë?* * *ishin -
65 Hawaii
[hë'waii:] n. gjeog. Havai (Havai-shtet në SHBA që përbëhet nga një grup ishujsh në Oqeanin Pacifik. Havai është ishulli më i madh e të gjithë të tjerët të këtij grupi quhen më këtë emër. Kryeqendra e këtyre ishujve ështe Honolulu.)- Polinezia përbëhet prej një numri të shumtë të ishujve të shpërndarë prej 30° të gjërësisë jugore. Përbëhet prej ishujve Havaje në veri, Qendrore në mes dhe ishujve të Shoqërisë dhe Tuamotu në jug. Ndër më të njohurit janë Ishujt Havaje.- Ishujt Havaje zënë pozitën veriore të Polinezisë. E përbëjnë 8 ishuj të banuar dhe një numër i madh ishujve të pabanuar. Të gjithë këta zënë një sipërfaqe prej 16,705 km2, të cilët kanë qenë të banuar me 770.000 banorë (1970); 1.100.000 (2006). Havai është ishulli më i madh e të gjithë të tjerët të këtij grupi quhen më këtë emër. Vetëm ai zë 10.414 km2 ose afro 90 për qind të tërë ishujve të këtij grupi. Malet vullkanike të Ishullit Havai ngriten mbi 4.000 m. Në pjesën veriore është vullkani i shuar Mauna Kea (Mali i Bardhë) në lartësi 4.205 m, i cili në pjesën e sipërme është e mbuluar me borë. Më në jug të këtij është vullkani aktiv Mauna Lea (Mali i Gjatë) i lartë 4.160 m, i cili për sasinë e lavës së hedhur është ndër vullkanet e parë në botë. Vetë fakti se në afërsi të këtij ishulli thellësia e oqeanit arrin 5.000 m dhe ngritja e kupës vullkanike mbi 4.000 m lartësi tregon se sa ka qenë ky proces intensiv në formimin e maleve vullkanike prej fundit të oqeanit deri në pikën më të lartë të kupës vullkanike. Vullkani si fenomen natyror është mjaft interesant dhe tërheqës. Shumë vizitorë, që vijnë këtu, dëshirojnë ta shohin këtë dukuri të rrallë natyrore.- Pozita në mes të 19 e 22° të gjerësisë veriore ia përcakton një klimë të nxehtë me reshje të bollshme. Në Honolulu temperatura mesatare vjetore është 23,3 muajit më të nxehtë të gushtit 25,3 dhe muajit më të ftohtë janarit 21,3°C. Gjatë gjithë; vitit bien reshje të cilat bien 3.000 deri 6.000 mm në vjet. Këto elemente klimatike janë faktorë të rëndësishëm në paraqitjen e bimësisë së llojllojshme dhe të vrullshme.- Popullsia më e vjetër e këtyre ishujye janë kanakët, të cilët sot janë të përfaqësuar me një numër të vogël (90.000 banorë). Pjesën më të madhe të popullsisë e përbëjnë të bardhët (afro 300.000 banorë).Një pjese të popullsisë së këtyre ishujve e perbëjnë kinezët, japonezet, filipinët dhe korejasit. Për kah numri më i madh i popujve të racës mongole dallohen japonezët.- Në ekonominë e ishujve bujqësia ështe veprimtaria themelore. Klima e favorshme (temperatura e lartë, lagështia e shprehur, drita e madhe) ka mundësuar ngritjen e plantacioneve të kallamit të sheqerit dhe të ananasit. Për prodhimet e ananasit Ishujt Havaje janë ndër të parët në botë, e me 1,2 milion tonë sheqer zënë vend të lartë ne ranglistën botërore. Krahas këtyre kulturave kultivohet edhe orizi, kafja dhe kauçuku. Për bukuritë natyrore që ofron ky ambient me klimë aq terheqëse, për praninë e shumë vullkaneve, shpërthimet e të cileve ofrojnë përjetime të rralla të një dukurie të jashtësakonshme natyrore, e bëjnë shumë tërheqëse për vizitorë. Vetëm në vitin 1978 e kanë vizituar afro 3,7 milionë turistë, përkatësisht sa ka pasur Greqia turistë në vitin 1977.- Në fund të shekullit të kaluar dhe në fillim të këtij SHBA Ishujt Havaje i bënë për vete e pas Luftës së Dytë Botërore pjese të territorit të tij (1959), përkatesisht shtetin federal të 50 të SHBA. Gjatë Luftës së Dytë Botërore Ishujt Havaje kanë luajtur rol të rëndesishëm si vende strategjike në brendësi të Oqeanit Paqësor.- Kryeqendra e këtyre ishujve ështe Honolulu (325.000 banorë) në Ishullin Oahu e vendosur në bregdetin e gjatë 16 km. Në vitin 1900 ka pasur afro 40.000 banorë e për këto shtatë decenie ka arritur të grumbullojë 325.000 e me paralagje arrin në 630.000 banorë. Shquhet për muzeun etnologjik, me eksponate shumë të rralla të popullsisë së Polinezisë. Është qendër umiversitare e themeluar qysh në vltin 1920. Rëndësi të posaçme ka observatori seizmologjik dhe magnetologjik. Honolulu është qendër me industrinë e sheqerit, konservimin e pemëve, peshkut, industrisë metalike dhe të anijendërtimtarisë. Me anë të këtij porti eksportohet sheqeri, ananasi, kafja e importohen prodhimet industriale, artikujt ushqimorë, makinat, nafta etj. Në perëndim të Honolulu shtrihet porti luftarak Perl Harbur (Pearl Harbor), nga i cili në vitin 1941 ka qenë dëmtuar shumë marina amerikane prej aviacionit japonez. -
66 book
[buk] n.,v. -n 1. libër. 2. The Book ( the Book of Book, the Good book) Bibla. 3. tufë, bllok (biletash, pullash etj). 4. bllok shënimesh. 5. libret (opere). 6. regjistër i basteve. 7. pl. libër llogarish; keep the book for the business mbaj llogaritë e firmës. 8. the book numratori telefonik, libri i telefonave. 9. katalog.● be in sb's bad/black book më ka në listen e zezë; bring sb to book (forsth) i kërkoj shpjegime dikujt, i kërkoj llogari; by the book siç duhet, sipas rregullave; know like a book e kam në majë të gishtave, e di fare mirë; keep/make a book (on) vë bast (për); not suit one's book s'është i përshtatshëm, s'më vjen për mbarë; on the books në listen e (anëtarëve të një klubi etj); throw the book at gj.fol. i jap dënimin maksimal.- v 1. fus në listë; regjistroj; shënoj. 2. akuzoj; she was booked on a charge of theft ajo u akuzua (në polici) për vjedhje. 3. rezervoj; book a room zë /rezervoj një dhomë (në hotel). 4. angazhoj, pajtoj; be booked for every night pajtohem për të gjitha netët● book end ['buk end] em. mbajtëse e librave (në raft)● book in ['buk in] a) zë dhomë (në hotel); b) i rezervoj dhomë● bookmaking ['bukmeiking] em. industri e librit.● regjistrimi i basteve (në garat e vrapimeve me kuaj)● bookmaker ['bukmeikë:] n 1. libralidhës; punëtor i librarisë. 2. tipograf. 3. bastevënës, agjent bastesh për garat e kuajve; bukmeikër (regjistrues i basteve në vrapimet me kuaj)● bookmark [bukmark] shenjë në libër; reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit● bookmarker [bukmarkë:] n. tregues i faqes (ku është ndërprerë leximi i librit)● book-minded [bukmaindid] adj. (njeri) i etur për lexim● book-mindedness [bukmaindidnis] n. etje për lexim● book learning ['buk 'lë:(r)ning] em. njohuri librore.● shkollim● book lover ['buk 'lavë:(r)] em. amator i librit; libërdashës● book-loving ['buk 'laving] em. libërdashës● book up ['buk ap] rezervoj; zë (dhomë); the hotel is booked up until August hoteli është i zënë deri në gusht● book club ['buk klab] n. rreth letrar; klub që u shet libra me zbritje antarëve të vet; klub takimi për të diskutuar dhe rishqirtuar librat● book jacket [buk'xhækit] n. këmishë, mbështjellëse (e kapakut të librit)● bookrest ['buk rest] n. mbështetëse e librit● book review ['buk rivju:] n. referat; reçensë● book reviewer [buk ri'vju:ë:(r)] n. recensues; kritik letrar● book room [bukrum] n. sallë e librave; sallë leximi.● bibliotekë● bookshelf ['bukshelf] n. raft (dollap) librash (në librari)● bookshop ['bukshop] n. librari● book-store ['buksto:(r)] n. librari● book token ['buk 'toukën] n. dëftesë e blerjes së librit● book work [bukwë:k] n. pyetje provimi (për lëndën e përfshirë në tekstin mësimor).● studim (mësim) përmendësh.● shtyp. punë e repartit të librarisë.● mbajtje e librit të llogarisë.● visitors' book ['vizitë:(r)z buk] n 1. libër përshtypjesh. 2. regjistër (i klientëve të hotelit)● class book [kla:s buk] n. libër mësimi (shkolle)● classbook ['klas:buk] n. regjistër (i klasës)● picture book ['pikçë:(r) buk] n. libër me ilustrime● blue book ['blu:'buk] n 1. Br. libër i kaltërt (i qeverisë britanike); libri i njerëzve të shquar. 2. amer. fletore provimesh; regjistër i nënpunësve të shtetit (në SHBA)● white book [wait buk] libër i bardhë; raport zyrtar i qeverisë në Britani● minute book ['minit buk] regjistër i proçesverbaleve* * *libër; rezervoj -
67 walk
[wo:k] v.,n. -v 1. eci; walk in one's sleep eci /çohem në gjumë. 2. sillem, vërtitem; walk the streets a) sillem rrugëve; b) i bie trotuarit lart e poshtë (prostituta). 3. e bëj në këmbë (rrugën); they walked it in 20 minutes ata e bënë rrugën për 20 minuta; he walked it gj.fol. ishte një lojë fëmijësh për të. 4. shetis. 5. bredh, përshkoj (vendin, qytetin). 6. nxjerr, shetis (qenin). 7. përcjell; walk sb to the station përcjell dikë deri te stacioni. 8. shtyj, çoj me të shtyrë; walk the bicycle home e çoj biçikletën për dore në shtëpi; walk the fridge across a room e shtyj frigoriferin nëpër dhomë.-n 1. ecje; eecur; I knew her by her walk e njoha nga e ecura. 2. shetitje; go for/have/take a walk bëj një shetitje; take the dog for a walk nxjerr qenin për shetitje. 3. hap; at a quick walk me haptë shpejtë. 4. shetitore. 5. rruginë (në park). 6. shteg, rrugë. 7. amer. trotuar.● from all walks of life nga të gjitha shtresat e shoqërisë; in a walk amer. gj.fol. me sy mbyllur, si bukë e djathë.● walk about/around [wo:k ë'baut/ë'raund] vete-vij, vërtitem; shetis● walkabout ['vvo:këbaut] n. turne në popull (i një personaliteti)● walk across ['vvo:k ë'kros] kapërcej, hidhem matanë; walk across to sb drejtohem përte dikush, i afrohem● walk away ['vvo:k ë'wei] iki, largohem● walkway ['wo:këwei] n 1. kalim për këmbësorë. 2. vendkalim, kalesë● walk away from ['vvo:k ë'wei from] a) ia kaloj, lë pas; b) shpëtoj mirë, ndahem paq (nga një aksident)● walk away with ['vvo:k ë'wei with] fitoj me lehtësi● walk back ['wo:k bæk] kthehem; kthehem në këmbë● walk in ['wo:k in] hyj, futem; 'please walk in' 'lutemi hyni brenda' (pa trokitur)● walk into ['wo:k intu] a) bie në: he really walked into that one gj.fol. ra brenda, ia hodhën paq; b) përplasem (pas shtyllës); c) has, ndesh (dikë)● walk off ['wo:k of] a) iki, largohem; b) gj.fol. qëroj, përlaj (diçka); c) heq me të ecur (peshën e tepërt etj): walk off a headache dal në ajër për të shpëtuar nga dhimbja e kokës● walk off with ['wo:k of with] a) fitoj me lehtësi; b) vjedh● walk-on, walking-on ['wo:k(ing)on] adj. teat. figuranti (rol)● walk out ['wo:k aut] a) iki; b) largohem i nxehur; c) dal në grevë; d) iki nga shtëpia, lë (gruan, burrin)● walkout ['wo:kaut] n 1. grevë e palajmëruar. 2. largim në formë proteste (nga mbledhja etj)● walk out on lë, braktis (të dashurin etj)● walk out with ['wo:k aut with] Br. hoqërohem, rri, dal (me dikë)● walk over ['wo:k 'ëuvë:(r)] a) kaloj, hidhem një copë here (te dikush); b) mund me lehtësi; c) trajtoj keq● walkover ['wo:këuvë:] n. gj.fol. fitore e lehtë, lojë fëmijësh, lodër kalamajsh● walk up ['wo:k ap] a) ngjitem, ngjis shkallët; b) afrohem: walk up, walk up! ejani, afrohuni!● walk-up [wo:kap] n. amer. 1. shtëpi pa ashensor. 2. apartament në ndërtesë pa ashensor● walker [wo:kë:] n 1. sport. maratonist. 2. këmbësor. 3. ecës; be a fast walker eci shpejt, kam të ecur të shpejtë. 4. kular (për të mësuar fëmijët të ecin, për të sëmurët)● walker-on ['wo:kë:ron] n. teat. figurant● walkie-talkie ['wo:ki'to:ki] n. uoki-toki, radio dore marrëse-dhënëse● walking [wo:king] n., adj. -n 1. ecje; shetitje. 2. sport. ecje sportive /-adj 1. ecës; në gjendje për të ecur; the walkingwounded të plagosurit që mund të ecin vetë. 2. shetitës; he is a walking encyclopedia ai është një enciklopedi shetitëse. 3. që bëhet në këmbë (rrugë); it is within walking distance mund të shkosh fare lehtë në këmbë; at a walking pace me hap● walking papers [wo:king 'peipë:(r)] n. gj.fol. shkarkim; give sb his walking papers i jap duart dikujt● walking shoes [wo:king shu:z] n. këpucë atletike● walking stick [wo:king stik] n. bastun, shkop* * *shëtis; eci -
68 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës 2
TTape - medium magnetik në formën e shiritit i cili shfrytëzohet për memorimin e të dhënave.Task - detyrë. Është përmbledhje e instruksioneve të cilat mund të aplikohen me ndihmën e procesorit me qëllim që të arrihet ndonjë cak i paraparë.TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) - protokoll komunikativ i cili është njëri ndër më të sbfrytëzuarit në rrjetin e internetit.Technical support - ndihmë teknike.Template - shabllon, model, ekzemplarë etj.Temporary storage - kujtesë e përkohshme.Terminal - kombinim i monitorit dhe tastierës prej të cilit komunikohet me ndonjë kompjuter të largët.Tick - Interval kohor i barabartë me 1/60 e sekondës.Time-sharing - ndarje e kohës.Toner - ngjyrë në pluhur e cila shfrytëzohet në shtypësit lezër.Toolbar - paletë me vegla.Topology - radhitje fizike e kabllove dhe nyjeve në një rrjet kompjuterik.Touch screen - ekran i ndjeshëm në prekje.Tower case - shtëpizë vertikale.Track - qark koncentrik në disk.Trackball - pajisje në formë topthi që shfrytëzohet në vend të minakut.Traffic - trafik i të dhënave në rrjetin kompjuterik.Transfer rate - shpejtësi e transferimit të të dhënave.Troubleshoot - zbulim dhe korrigjim i gabimit në kompjuter.Troyan horse - kali trojan. Program i ngjashëm si virus. Në ndërkohë është i fshehur dhe e pret kohën për aktivizim. Për dallim nga viruset tjera, ata nuk shumohen.Tutorial - udhëzim.Twisted pair - lloj i kabllos së rrjetit të përbërë nga dy tela të hollë të mbështjellur njëri me tjetrin me qëllim që të mbesin së bashku.UUnformatted disk - disk jo i formatuar.URL (Uniform Resource Locator) - standard për specifikim të skedarëve në InternetUPS (Uniterruptable Power Supply) -pajisje për furnizim të pandërprerë i cili siguron punë të pandërprerë të kompjuterit nëse paraqitet ndërprerje e rrymës.Update - plotësim.Upgrade - rindërtim, rivendosje e ndonjë verzioni të ri nga ndonjë pako e softuerit.Upload - kopjim i skedarit nga ndonjë kompjuter lokal i largët.Uppercase - shkronja të mëdha.User-friendly - i lehtë për përdorim. Cilësi e programit kompjuterik që të jetë i thjeshtë për përdorim dhe i lehtë për kuptim nga shfrytëzuesi.Utility programs - program ndihmës (Norton Commander, Norton Antivirus, etj.)VValue - vlerë.Variable - e ndryshueshme.Verify - kontrollim dhe njëkohësisht vërtetim i precizitetit në praktikimin e operacioneve kompjuterike.Version - i njëpasnjëshëm, i përmirësuar, botim i një pako të softuerit.Virus - softver i cili e kopjon vetveten në disqe pa intervenim të shfrytëzuesit. Virusi e kaplon kujtesën dhe me atë e pamundëson punën normale të kompjuterit.Virus checker - softver i cili ka për qëllim që t'i zbulojë dhe t'i shkatërrojë virusët që janë të pranishëm në kompjuter.Voice mail - porosi telefonike e vendosur në sektretareshen telefonike ose në ndonjë sistem telefonik tjetër.Voice recognition - njohje e zërit.English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës 2
-
69 Internet Explorer
['intënet ik'splo:rë] eksplorues (shpletues) interneti (Shfletuesi Internet Explorer është prodhim i kompanisë Microsoft . Atë mund të zbrisni (inçizoni) falas nga veb-sajti i Microsoft .Në pjesën e sipërme të dritares paraqitet emri i faqes së hapur. Nën të, gjendet menyja kryesore, e përbërë nga nënmenytë standarde:File, Edit, View, Favorites, Tools dhe Help. Nën menynë gjendet shiriti i veglave per navigim, që i përmban komandat që përdoren më së shpeshti gjatë punës në internet:Back (kthim pas) - ktheheni në faqen paraprake,Forward (përpara) - pasi që të ktheni pas, mund të shkoni edhe përpara, te faqet që i keni hapur më pare,Stop - ndërpreni aktivitetin e shfletuesit, respektivisht ndërprisni hapjen e faqes,Refresh - hapje e sërishme e faqes. Këtë komandë e përdorni kur doni ta freskoni përmbajtjen e faqes, nëse në ndërkohë është bërë ndonjë ndryshim në të. Atëherë Internet Explorer përsëri vendos kontakt me veb-serverin dhe e hap faqen e kërkuar,Home - paraqet faqen e parë, e cila është përcaktuar të jetë e tillë nga shfrytëzuesi,Search - komandë për kërkim të veb-faqeve dhe dokumenteve, në emrin e të cilëve gjendet ndonjë fjalë ose shprehje,Favorites - listë e faqeve të preferuara. Kur klikoni në këtë tast, paraqitet ose zhduket paneli i veb-adresave të veb-sajteve më të preferuara,History - paraqet hiperlinqet e faqeve që keni vizituar periudhën e kaluar (ditën, javën, muajin ose vitin),Mail -punë me postë elektronike, Pr/nf-printim i dokumentit që keni hapur, Edit - ndryshime në dokument ose ne veb-faqe.Nën shiritin me vegla per navigim gjendet rubrika per adresa Address , që ka edhe meny me listë të faqeve të vizituara. Nëse hapni faqe që nuk keni vizituar më pare, në rubrikën per adresa e shënoni adresën e asaj faqeje. Në anën e djathtë të rubrikës per adresa gjenden ikonat Go (komandë per ta hapur faqen që kërkoni në rubrikën për adresa) dhe Links" (listë me hiperlinqe per te faqet që i vizitoni shpesh).Kur do ta dini se në ndonjë moment të caktuar Internet Explorer hap ndonjë faqe apo është joaktiv? Përgjigjen mund ta gjeni në katrorin me flamur, në këndin e sipërm të djathtë të dritares. Nëse flamuri valon, atëherë është aktiv, e nëse jo, atëherë shfletuesi nuk është aktiv. Aktivitetin çdoherë mund ta ndërprejmë me tastin Stop .Në çdo kohë mundeni paralelisht të punoni me më shumë Internet Explorer dritare të hapura. -
70 volleyball
['volibo:l] n. voleiboll; volleyball player voleibollist________________________________________●● ● ● ● ● ________________________________________● Villiam G. Morgan instruktor dhe drejtues i sportit në YMCA (Young Men's Christian Association) në Holyoke në vitin 1895 shpiku lojën e volejbollit. Ai duke u bazuar në karakteristikat e disa lojërave sportive si: basketbollit, tenisit bejsbollit dhe hendbollit vendos te bëj një lojë të re me emrin mintonette. William Morgan vendosi që t'i bashkoj disa nga elementet teknike të lojërave të lartëpërmendura dhe kështu ai shpik një lojë të re për biznismenët që i ushtronte, lojë e cila do të kishte më pak kontakt fizik në mes të lojëtarëvë të dy skuadrave që loznin këtë lojë të re sportive. Atij basketbolli i dukej një lojë sportive shumë e ashpër. Morgan huazon rrjeten nga tenisi dhe ate e ngrit në një lartësi pak mbi kokën e një njeriu mesatar.● Kur Morgani demonstronte këtë lojë të re dikush nga të pranishmit vërejti se topi kalohet nga njëra anë e rrjetës në ate tjetrën pa rënë në tokë dhe pa u hamendë tha se kjo lojë duhet që patjeter të quhet volejboll. Ky emër më së shumti i ngjanë përshkrimit të lojës së posashpikur dhe për ketë shkak ajo mëtutje e ruan emërtimin VOLEJBOLL.● Më 7 korik të vitit 1896 u luajt loja e pare e volejbollit në Kolexhin Springfild.● Në viiin 1900 dizajnohet topi i parë special për volejboll. Në të njejtën kohë YMCA promovon volejbollin në Kanada, Orient (shtetet e Lindjes; hemisfera lindore) dhe hemisferën Jugore.Në vitin 1905 YMCA përhap volejbollin në Kubë".Në vitin 1907 në konventën e shoqatave sporave Amerikane volejboili prezentohet si një ndër sportet më të popullarizuara në Amerikë.● Në vitin 1909 YMCA prezenton volejbollin në Porto Riko, kurse më 1912 në Uruguaj dhe më 1912 në Brazil.● Në vitin 1913 volejbolli futet në programën e Lojërave Aziatike.● Në vitin 1916 në Filipne për herë të parë fillon të apikohet një stil ofensif i kesaj loje. Pranimi i shërbimit bëhet me një trajektore të lartë me qëllim që ndonjëri nga sulmuesit ta gjuan dhe t'a dergoi ate nga ana e tjetër e rrjetës. Këtë mënyrë e gjuajtjes Filipinasit e quajtën "Bomberino"- bombë ose gjuajtje vrasëse.● Në vitin 1917 ndryshon numri i pikeve me të cilat fitohet një set edhe ate prej 21 në l5.● Në vitin 1917 volejbolli fillon të përhapet në kontinentin e Afrikës dhe Europës. Në Europe kjo lojë sportive sëpari përhapet në France. Gjatë Luftave Ballkanike ky sport përhapet edhe në vendet e Ballkanit nga ushtarët francez, së pari në Strumicë të Maqedonisë dhe më pastaj në shtetet tjera të Europës.● Në vitin 1919 forcat Amerikane u distribuojnë 16.000 topa volejboili trupave të tyre dhe atyre aleate. Kjo gjë ndikoi që volejboili të stimulohet dhe të përhapet edhe më gjerë dhe më shpejt.● Në vitin 1920 vendoset që në një anë të fushës të ketë vetëm tre kontakte me topin.● Në vitin 1922 në Brooklyn të shtetit New York mbahet Kampionati i Parë Kombëtar Amerikan ku morrin pjesë 27 skuadra nga 11 shtete të SHBA-së.● Në vitin 1928 themelohet Lidhja Volejbollistikë e Shtëteve të Bashkuara të Amerikës e cila sot mban emrin USA Vollejball.● Në të njejtin vit d.m.th. më 1928 bëhet përpjekja e parë që të themelohet Federata botërore e Volejbollit (FIVB), por pa sukses.● Në vitin 1930 organizohet loja e pare në volejboll të plazhit (Beach volleyball) me nga dy lojtarë (meshkuj).● Në vitin 1934 bëhet miratimi i gjyqtarëve nacional Amerikan të volejbollit● Në vitin 1934 në Stokholm të Suedisë bëhet përpjekja e dytë për të themeluar Federatën Botërore të Volejbollit, por edhe kësaj here pa sukses, pasi nuk mundën të unifikohen rregullat e volejbollit në tërë botën.● Në vitin 1940 për herë të parë promovohet pranimi i topit nga shërbimi me llëra(parakrah). Gjer në këtë kohë topi pranohej me gishtërinjë.● Në vitin 1946 në Pragë të Çekisë konstituohet komisioni i FTVB-së dhe më 1947 në Paris të Francës u organizua Kongresi i Parë i FTVB-së me pjesëmarjen e 14 shteteve të Botës.● Në vitin 1949 mbahet Kampionati i Parë Botërorë në Volejboll në Pragë të Çekisë.● Në vitin 1957 Komiteti Botërorë Olimpik vendosë që volejbolli të futet në programën e Lojërave Olimpike si sport ekipor në Lojërat olimpike që do të mbahen në vitin 1964 në Tokio të Japonisë.● Në vitin 1959 Federata Internacionale Sportive Universitare FISU në Turin të Italisë orgaiuzon lojërat e para Sportive Universitare dhe këtu volejbolli ishte njëri nga tetë sportet garuese.● Në vitin 1960 futen elementë teknik të rinjë në lojën e volejbollit si: ngecja (sulmi me dredhi), pranimi i topit me llëra (bump), bllokimi i sulmit mbi rrjetë dhe plonzhoni.● Në vitin 1964 volejbolli bën pjesë në Lojërat Olimpike të Tokios në Japoni.● Në vitm 1974 për herë të parë volejbolli transmetohet nëpërmjet televizionit. Nga Meksika transmetohet gjallë një ndeshje për shikuesit Japonez.● Në vitin 1983 themelohet Asociaciom i Profesionalistëve Amerikan të Volejbollit për meshkuj, kurse në vitin 1986 ai i femrave.● Viti 1987 korespondon me organizimin e Kampionatit të Parë Botërorë në Volejboll të Plazhit (Beach Volleyball).● Në vitin 1990 themelohet Liga Botërore e Volejbollit.● Në vitin 1995 është viti jubilar i 100 vjetorit të ekzistimit të volejbollit dhe tani ka më tepër se 800.000.000 lojtarë që lozin së paku një here në javë volejboll.● Në vitin 1996 volejbolli i plazhit (dy lojtarë) bëhet sport olimpik ekipor. -
71 ask
[a:sk] v 1. pyes; ask a question bëj një pyetje; ask one's name pyes për emrin. 2. kërkoj, lyp; ask for help kërkoj ndihmë; ask a favor of sb i kërkoj një nder dikujt. 3. ftoj, thërres (për drekë etj); shall I ask her in? a ta ftoj brenda? ask after sb pyes për shëndetin e dikujt; ask for it, ask for trouble e kërkoj sherrin vetë. 4. kërkoj si (çmim); what are they asking for the house? sa kërkojnë për shtëpinë?● ask after [a:sk 'a:ftë:, (æftër)] pyes për, informohem për● ask along [a:sk ë'long] ftoj● ask around/round [a:sk ë'raund/raund] pyes të tjerët/njerëzit përreth● ask back [a:sk bæk] a) ftoj për një vizitë tjetër, ftoj sërish; b) i kthej ftesën● ask for [a:sk fo:] a) kërkoj; b) kërkoj të takoj● ask in [a:sk in] ftoj brenda● ask out [a:sk aut] ftoj për të dale (shetitje)* * *pyes; kërkoj -
72 hack
hack I [hæk] v.,n. -v 1. pres keq e keq (një pemë). 2. hap shteg me kosore, pres shkurret (për të hapur rrugë). 3. zhrg. duroj; hack it in this business e ha këtë lloj pune. 4. kollitem. 5. sport. bëj faull, godas në krah (lojtarin me top, në basketboll).- n 1. prerje keq e keq (me sëpatë). 2. vegël prerëse (sëpatë, kosore etj). 3. kollë e thatë. 4. sport. faull, goditje në krah.hack II [hæk] n.,v., adj. -n 1. karrocë me qera. 2. gj.fol. taksi. 3. punoj si shkrues./- adj 1. i marrë me qira. 2. e bërë për para (punë). 3. me mëditje.● hacker ['hækë:] n. kmp. pirat informatik (personi që i don kompjuterat, që di shumë për kompjuterët; personi që në mënyrë ilegale depërton në sisteme komjuterike● hacking ['hæking] n. pirateri informatike (hyrje ilegale në një kompjuter të ndonjë personi tjetër ose sait interneti (Internet site), që kryhen për qëllime keqdashëse ose mashtruese ose për të bërë ndryshime, përmirësime të pa autorizuara ose thjesht për kënaqësi (argëtim))● hacking cough ['hæking kof] n. kollë e thatë● hackamore ['hækëmo:] n. kapistër (Litari që u shkohet kafshëve në kokë për t'i mbajtur a për t`i tërhequr; kapistall.)* * *copëtoj; prashit; shat; kalë me qira -
73 health
[helth] n., interj. -n 1. shëndet; gjendje shëndetësore; shëndetësi; higjienë; in good ( in poor) health në gjendje të mirë (të keqe) shëndetësore; to be in the best of health jam plot shëndet; to be broken in health më ka marrë shëndeti për keq; enjoy good health kam (jam mirë me) shëndet; to regain health shërohem; vë shëndet; to restore s.o. to health shëndosh (shëroj) dikë. 2. shëndet, dolli; drink a health to the bride ngre një dolli për nusen./- interj. your health! shëndeti yt!, (e ngre) për shëndetin tënd!; public health higjienë; Ministry (Department) of Health ministri e shëndetësisë.● health food [helth fu:d] n. ushqim i shëndetshëm, produkte dietetike, prodhime natyrore● health hazard [helth 'hæzë(r)d] n. rrezik për shëndetin● healthiness [helthinis] n. shëndet, të qenët i shëndetshëm● health care [helth keë:] n. kujdes shëndetësor● health-care [helth keë:] n. (institucion) shëndetësor; i shëndetësisë● health centre [helth 'sentë:] n. qendër shëndetësore● health certificate [helth së:'tifikët] n. certifikatë mjeksore● health farm [helth fa:m] n. qendër kuruese● health-giving [helth giving] adj. i shëndetshëm; shëndetdhënës● health inspector [helth in'spektë:(r)] n. inspektor i shëndetësisë (i shërbimit shëndetësor)● health insurance [helth in'shurëns/ 'in'shuërëns] n. sigurim shëndetësor (për rast sëmundjeje)● health officer [helth 'ofisë:(r)] n. nënpunës i shëndetësisë● health resort [helth ri'so:t] n. qendër klimaterike● health service [helth 'së:vis] n. sigurim shëndetësor● Health Secretary [helth 'sekrëtëri] n. Sekretar i shtetit për shëndetësinë (në Britaninë e Madhe)● Health Service [helth 'së:vis] n. Sigurimet Shoqërore; shërbimi shëndetësor kombëtar● World Health Organization [wë:ld helth,o:gënai'zeishën] n. Organizata Botërore (Ndërkombëtare) e Shëndetit● healthy ['helthi] adj 1. i shëndetshëm. 2. i shëndoshë. 3. i mirë për shëndetin, i shëndetshëm, shëndet-dhënës* * *shëndeti -
74 search engine
[së:ç 'enxhin ] makinë kërkimi (Kur kërkojmë ndonjë dokument, shfletuesit ua përcjellin kërkesën makinave për kërkim ( search engines ), të cilat kanë për detyrë ta gjejnë dokumentin e kërkuar dhe adresën e tij.- Programe më të njohura për kërkim janë:● Yahoo (http://www. yahoo.com)● Google (http://www.goople.com)● Alta Vista (http://altavista.digital.com)● Lycos (http://www.lycos.com)● Hot Bot (http://www.hotbot. com)● Infoseek (http://www.infoseek. com)● Magellan (http://mckinley.com) etj.- Çdo vjet revista kompjuterike me renome i rangojnë këto kërkues sipas shpejtësisë së gjetjes së një dokumenti dhe mënyrat e ndryshme me të cilat vijnë deri të informatat e caktuara.Makinat kërkuese kërkojnë dokumentin ose dokumentet, në bazë të disa fjalëve kyçe. Ato automatikisht ndërlidhen me veb-faqet dhe i kategorizojnë përmbajtjet e tyre (bëjnë tabela për përmbajtjet e çdo faqeje të paraqitur te këto kërkues), pastaj lidhen me faqet linqet e të cilave janë gjetur dhe përsërisin procesin e njëjtë. Në këtë mënyrë serviset formojnë baza të të dhënave për veb dokumentet (dokumentet që gjenden në veb-faqet e kërkuara).- Për shembull, nëse doni të lexoni diçka më shumë për observatoriumin Kokino, e shënoni fjalën kyçe Kokino dhe klikoni mbi tastin Search. Do të fitoni listë të veb dokumenteve që përmbajnë këtë fjalë. Kërkuesi do t'Ju informojë se janë gjetur gjithsej 775 veb-faqe, ku përmendet fjala e kërkuar dhe se kërkimi i përfunduar është realizuar për 0,27 sekonda.- Ka disa mënyra se si ta/t'i shënojmë fjalën/fjalët kyçe:1. +Kokino +Shkup - jep listë dokumentesh që i përmbajnë të dyja fjalët,2. +Kokino -Shkup - jep listë dokumentesh që përmbajnë fjalën e parë, por jo të dytën,3. Kokino Shkup -jep listë dokumentesh që përmbajnë së paku njërën nga fjalët e shënuara,4. "Kokino, Shkup" -jep listë dokumentesh që përmbajnë frazën nën thojza, ashtu siç është shkruar -
75 desktop
[desk·top || 'desktop] n. desktop, sipërfaqja e punës apo "tavolonë" (në ekranin e komputerit)- Me strartimin e komjuterit në ekran paraqitet sipërfaqa punuese e cila quhet Desktop. Desktopi paraqet nivelin bazë prej ku edhe fillon puna e mëtutjeshme e kompjuterit. Në desktop gjejmë ikona të cilat mund të jenë ikona standarde (të krijuara me instalimin e Windows-it) ose ikona të krijuara nga shfrytëzuesit. Disa nga ikonat standarde janë:● My Computer (kompjuteri im) kjo ikonë paraqet një dritare prej ku mund të kemi qasje në njësitë për disqe, njësinë për disket, tabelën për rregullimin e parametrave (Control Panel), rnbykqirjen e printerëve të instaluar, etj.● My Documents (dokumentet e mia) kjo ikonë paraqet folderin e dokumenteve të arkivuara. Me hapjen e kësaj ikone shihen të gjitha dokumentet e juaja të ruajtura në këtë folder.● Recycle Bin (shporta) kjo ikonë paraqet përmbajtjen e fasiklës(folder-it) Recycled në të cilën vendosen sendet të cilat i fshijmë gjatë punës. Kështu sendet të cilat i fshijë nuk fshihen menjëher edhe fizikisht por së pari shkojnë në fasiklën Recycled. Prej dritares së ikonës Recycle Bin sendet e fshiera mund t'i fshijmë përgjithmonë (fshirje fizike) ose t'i kthejmë në vendin ku kanë qenë.● My Network Place - Me startimin e kësaj ikone do të paraqitet dritarja me listen e të gjithë kompjuterëve dhe paisjeve tjera të kyçur në rrjetin tonë dhe prej kësaj dritare mund të qasemi në memorjet e jashtme të kompjuterëve tjerë si dhe të shfrytëzojmë paisjet e përbashkëta. Nëse punojmë në versionin Windows 2000 atëherë në këtë dritare do të gjejmë ikonat ( Entire Network dhe Computers Near Me) që mundësojnë paraqitjen e listës së kompjuterëve të kyçur në rrjetin tonë. Gjithashtu këtu e gjejmë edhe ikonën Add Network Place e cila na paraqet dritaren komunikuese ku mund të definojmë shtegun për shfrytëzimin e ndonjë fasikle të përbashkët (të ndarë, share) në rrjetin kompjuterik.● Internet Explorer (hulumtuesi i Internetit) kjo ikonë paraqet hulumtuesin e Internetit. Me hapjen e kësaj ikone shfaqet dritarja nga mund të hyni në Internet dhe bredhni nëpër të.- Në desktop ekzistojnë edhe ikona të tjera të cilat mund të meren si standarde si p.sh Briefcase, Connect to Internet dhe të tjera por këta janë më pak të rëndësishme.● Briefcase (valixhe e vogël, çantë (për dokumente)) paraqet folderin me dokumente që ruhen në kompjuterin tuaj në shtëpi apo punë dhe kompjuterin Notebook apo Laptop dhe shërben për sinkronizimin e këtyre dokumenteve.● Connect to Internet (lidhu në internet) kjo ikonë paraqet kornizën për dialog me ndihmën e të cilës mund të lidheni në Internet. Këtë ikonë e krijoni vet.- Përveç ikonave në Desktop gjejmë edhe shiritnin e detyrave ( TaskBar).- Në të majtë të Taskbar-it gjendet susta Start e cila aktivizon menynë start prej ku mund të startohen aplikacionet dhe të thiren dokumentet.* * *desktop -
76 view
[vju:] n.,v. -n 1. pamje; shikim; have a good view of sth e shikoj mirë diçka; come into view shfaqet; come in view of sth gjendem përpara diçkaje; hidden from view i fshehur nga vështrimi i njerëzve. 2. pamje, panoramë; room with a view of the street dhomë me pamje nga rruga; a side view of the building pamje anash e ndërtesës; a trip to see the views udhëtim për të soditur panoramën. 3. fot. pozë; pamje; take a view of the monument fotografoj monumentin. 4. mendim, pikëpamje, opinion; in my view për mendimin tim; exchange of views shkëmbim pikëpamjesh; take/hold views of sth kam një opinion për diçka. 5. këndvështrim; vështrim; an overall view of the problem një vështrim i përgjithshëm i problemit. 6. prani; in view of the fact that.. përpara faktit që..; in view of this duke u ndodhur përpara kësaj gjëje/këtij fakti. 7. synim, qëllim, pikësynim; with the view of/a view to negotiating me synimin për të hyrë në bisedime; what end have they in view? cili është qëlllmi i tyre?● in view a) para syve; b) parasysh (mbaj); c) si pikësynim (kam); d) si shpresë; in view of a) për shkak të; b) duke patur parasysh; on view i hapur për publikun; take a dim view of shoh me dyshim /me pesimizëm/me pakënaqësi; with a view to a) me mendimin/me synimin për të; b) me shpresë se /-v 1. shoh, shikoj; viewed from the air i parë nga lart. 2. shqyrtoj; këqyr; analizoj. 3. shikoj, konsideroj, quaj; how does the government view it? si e shikon qeveria këtë punë? 4. shikoj televizion● viewer ['vju:ë:] n 1. shikues, teleshikues. 2. tek. vizir, vizues. 3. fot. aparat shikimi diapozitivësh. 4. drejt. këqyrës, inspektues (prone)● viewership ['vju:ë:ship] n. amer.tv. numër shikuesish● viewfinder ['vju:faindë: J n. fot. tregues i kuadrit (të aparatit)● viewing ['vju:ing] n 1. tv. program; emisione. 2. shikim, vizitë (e shtëpisë që shitet). 3. vrojtim● viewing audience ['vju:ing 'o:diëns] n. tv. teleshikues● viewing figures ['vju:ing 'figë:z] n. tv. numër telespektatorësh, tregues i shikimit (të kanaleve të ndryshme)● viewing public ['vju:ing 'pablik] n. tv. teleshikuesit● viewing time ['vju:ing taim] n. tv. kohë e shikimit maksimal● viewpoint ['vju:point] n 1. pikë vrojtimi. 2. pikëpamje* * *vështrim; shikoj -
77 where
-conj 1 . ku; the country where he was born vendi ku ka lindur. 2. aty ku; këtu ku; that's where you're wrong! ja, këtu e ke gabim! from where I'm standing prej këtu ku jam; where there are trees aty ku ka pemë. 3. ndërkohë që; she left where she could have waited for him ajo u largua, ndërkohë që mund ta kishte pritur.-n. çfarë vendi; vend; where do you come from? nga ç'vend vini? I'd like to know the when and the where of it do të doja të dija kohën dhe vendin e kësaj ngjarjeje.● whereabout ( s) ['werëbaut(s)] adv., conj.,n. -adv., conj. ku; afër clit vend; whereabouts did she put it? ku të shkretën e vuri? /-n. vendndodhje; his whereabouts are unknown askush nuk ia di vendndodhjen● whereby [hweë:'bai /weë:'bai] adv., conj. përmes së cilës, me anën e të cilit; there is no other way whereby they can be saved s'ka tjetër mënyrë për t'i shpëtuar● wherefore ['hweë:fo: /weë:fo:] adv., conj.,n. -adv. vjet 1. pse, përse, për ç'arsye. 2. prandaj, kështu që /-conj. se pse, se për ç'arsye; I know wherefore she is angry e di pse është e zemëruar /-n. zak. pl. arsye, shpjegim● wherein [hweër'in /weër] adv., conj. -adv. ku, në çfarë, në se; wherein had they erred? ku kishin gabuar? /-conj. ku, që; the place wherein she lived vendi ku rronte● whereto [hweë:'tu: /weë:'tu:] adv., conj 1. ku; per ku; to that place whereto he had been sent te ai vend per ku e kishin dërguar. 2. përse, për ç'qëllim● wherever [hweë:'revë: /weë:'revë:] conj., adv. ku; kudo që; kudoqoftë; sit wherever you like ulu ku të të pëiqejë● wherewithal ['hweë:'widhol /weë:'widhol] n., adv., conj. -n. mjet; mundësi; para /-adv., conj. me se● wherry ['hweri /weri] n 1. varkë përtë kaluar lumin. 2. varkë njëvendëshe për gara* * *ku -
78 windows
['windëus] n. ( informatikë ) sistem operativ grafik që bazohet në mënyrën vizuele të bashkëveprimit me kompjuter duke përdorur artikuj siç janë dritaret dhe ikonat, i krijuar dhe zhvilluar nga kompania e Microsoft-it. (Windows është sistem operativ, i cili e drejton dhe e kontrollon kompjuterin duke i përkthyer instrukcionet tuaja në gjuhën të cilën e kupton ai, sikurse që është edhe sistemi operativ DOS, Linux apo UNIX)Sistemi operativ Microsoft Windows- Sistemi operativ Windows është sistem operativ grafik dhe veprimet e ndryshme në te kryhen nëpërmjet fotografive të vogla te cilat quhen ikona dhe dritareve te cilat pasqyrojnë ndonjë aplikacion ose fasikël (follder). Ikonat janë fotografi të vogla pas së cilave mshefen veprime të ndryshme të kompjuterit si p-sh. thirja e ndonjë aplikacioni ose hapja e ndonjë fasikle. Ikonat mund të jenë ikona programore ose ikona të fasiklave (folderëve). Dritaret jane forma kryesore për paraqitjen e të dhënave në sistemin operativ Windows. Dritaret mund të jene dritare të programeve, dritare të fasiklave (foldereve) ose dritare komunikuese (korniza për dialog).Zhvillimi histonk i sistemit operativ Windows- Programi Windows për herë të parë u paraqit në vitin 1983 si sistem operativ grafik, mirëpo në punën e tij ishte i mvarur prej sistemit operativ DOS (Disk operating system) i cili daton nga viti 1981. Në vazhdim pasuan disa versione të sistemit operativ Windows por pa ndonjë dallim të dukshëm. Në vitin 1990 u paraqit versioni Windows 3.0 i cili bëri një dallim të dukshëm nga versionet e me parshme si edhe nga sistemi operativ DOS. Dallimi ishte lejimi i përpunimit të njëhershëm të më tepër punëve (detyrave) duke kaluar prej njërës detyrë në tjetrë, e cila veti njihet me emrin Multitasking. Në vitin 1992 u paraqit versioni Windows 3.1 i cili cilësohet me plotesimin me objekte dhe përdorimin e fonteve (shenjave) TrueType. Paralel me këtë version u paraqit edhe versioni Windows.3.11 I cili nga versioni i mëparshëm dallohej në elementet për kyçjen e komjuterit në rjetë, si versioni i specializuar për udhëheqje të rrjetës kompjuterike u paraqit versioni Windows for Workgroops.- Me 24 gusht 1995 u bë promovimi i sistemit operativ grafik plotësisht i pavarur nga sistemi operativ DOS, me emrin Windows 95. Ky sistem operativ grafik kryhet në modin e mbrojtur (protected mod) të procesorit, është program me bërthamën 32 bitësh (posedon edhe pjesën 16 bitëshe ku do të mund të ekzekutoheshin programet e vjetra), e ka më të përparuar teknikën multitasking, etj. Me paraqitjen e Windows 95 në përdorimin dhe hulumtimin e kompjuterëve filloi një gjeneratë e re (epokë e re). Në pranverë të viti 1998 u promovua sistemi operativ Windows 98 i cili ka disa përmirësime dhe zbukurime nga vëllau më i madh i tij (Windows 95).- Ne gjysmën e dytë të vitit 1999 u paraqitën versionet Windows Me dhe Windows 2000. Sistemi operativ Windows Me ishte vazhdim i sistemit operativ Windows 98 ndërsa Windows 2000 ishte si vazhdim i sistemit operativ Windows NT 4.0 (system operativ i dedikuar për rrjeta kompjuterike). Sistemi operativ Windows 2000 është' ne disa versione si Professional, Server, Advanced Server dhe DataCenter Server. Sistemi operativ Windows 2000 është më stabil, përmban përveç standardit FAT32 (standard për regjistrimin e të dhënave në disk, Windows'98 dhe Me përdorin këtë standard) edhe standardin NTFS i cili garanton një siguri më të madhe të të dhënave.- Në vitin 2001 u paraqit versioni i ri i sistemit operativ Windows i quajtur Windows XP.- Në vitin 2007 u paraqit edhe versioni i ri i sistemit operativ Windows i quajtur Windows Vista.* * *dritare -
79 worry
['wori/'wari/'wëri] n.,v. -n. shqetësim, merak; hall, telash; what a worry it all is! është hall i madh vërtet!; little worries shqetësime të vogla; money worries vështërsi (ngushticë) për para; the worries of life hallet e jetës; to begin to worry më hyn brenga; he has always been a worry to his family ai përherë i ka hapur telashe familjes; what a worry that child is! sa hall e kam atë fëmijë!, hall i madh me këtë fëmijë!; what is your worry? ç'hall ke?- v 1.shqetësohem, merakosem, jam në hall, kam merak; i hap telashe (dikujt); don't (you) worry! mos u mërzit!; mos e prish gjakun; ç'ke ti!; don't worry about her! mos u merakos për të! I should worry! iron. nuk më ha shumë meraku për këtë punë! 2. shqetësoj, merakos, mërzit (dikë); don't worry him! mos e mërzit (atë)!; lëre rehat atë (atë)!; Don't worry your head about him! mos e çaj kokën për të!; to worry about nothing mërzitem kot; don't you worry about me ( over me)! mos ma ki merakun (hallin)!; mos ki merak për mua!; it's nothing to worry about s'ka gjë për t'u mërzitur; what's the use of worrying? pse mërzitesh kot?;● ia dal në krye; we'll worry along something do ta ndreqim dosido.● (qeni) kafshon ( at); he worries me to death ai pa ma ha shpirtin; She is worrying herself to death ajo po sëmuret nga meraku. Something is worrying him ai se ç'ka një shqetësim. 3. (qeni) luan, kap me dhëmbë (kockën, topin); ngacmon (delet); worry the loose tooth with one's tongue ngacmoj me gjuhë dhëmbin që luan.● worry along ['worid ë'long] a) rri në merak; b) bej si bëj● worry out ['worid aut] sjell e përsjell (një problem)● worry beads ['worid bi:dz] n.pl. rruzare për qetësim (RRUZARE f. sh. fet. vjet. 1. Varg me rruaza që kaloheshin me gishta duke thënë lutjen (te katolikët). Kokrrat e rruzares. Me rruzare në dorë. 2. Lutje që thuhej duke i numëruar një nga një kokrrat e këtij vargu (te katolikët). Thonin rruzaren.)● worrier ['worië:] n. njeri që merakoset shpejt* * *shqetsim; shqetësoj -
80 keep
[ki:p] v.,n. -v (pt.,pp. kept) 1. mbaj; keep the change mbaje kusurin; he keeps to himself ai rri mënjanë, nuk përzihet; keep oneself fit e mbaj veten në formë; he has kept his looks ende duket i pashëm; keep sb waiting e lë dikë të presë; keep him at it! aty mbaje, le të vazhdojë! keep the engine running e mbaj motorin ndezur; I'll keep you to your promise do të të detyroj ta mbash premtimin; keep sth from sb ia mbaj të fshehur diçka dikujt; keep it to yourself/sth from sb ia mbaj të fshehur diçka dikujt; keep it to yourself/under your hat mbaje për vete, mos ia thuaj njeriu. 2. vë mënjanë; ruaj; keep it somewhere safe ruaje në një vend të sigurt; 'keep in a cool place' 'të ruhet në vend të freskët'. 3. mbyll, mbaj mbyllur; keep sb in prison mbaj të burgosur dikë. 4. ndal; pengoj; mbaj gjatë; what kept you? pse u vonove? you're keeping me from my work nuk po më lë të punoj; keep one's children from school nuk i çoj fëmijët në shkollë. 5. plotësoj, respektoj, i përmbahem; keep an appointment respektoj takimin, nuk mungoj në takim. 6. kam, mbaj, rris (bagëti, pula). 7. mbaj me, i plotësoj nevojat; earn enough to keep oneself fitoj sa për të mbajtur veten; keep sb in food and clothing mbaj dikë me ushqim e veshje. 8. mbaj (ditar, llogaritë); keep a record/note of sth mbaj shënim diçka; to keep the books of a firm mbaj llogarinë e një firmë. 9. vazhdoj; rri; keep (to the) left/right vazhdo/rri majtas/djathtas; keep straight on! vazhdo drejt! keep doing sth vazhdoj të bëj diçka; keep going! jepi! forca! keep at sb nuk i ndahem dikujt; keep at it! jepi, vazhdo! keep still/quiet rri urtë, e qep gojën; keep together rrimë bashkë; keep to one's bed rri në shtrat; keep to oneself rri mënjanë. 10. përmbahem, frenohem, frenoj veten; keep from doing sth përmbahem, nuk bëj diçka. 11. mbahem (me shëndet); how are you keeping? si je? a mbahesh? she is keeping better ajo po bëhet më mirë. 12. pret (puna); this business can keep kjo punë pret.-n 1. strehë e ushqim; he earns his keep ai fiton sa për strehë e ushqim. 2. kullë kryesore, pirg kryesor (i kështjellës).● for keeps a) për t'ia futur xhepit (fitim); b) përgjithmonë.● keep alive mbaj gjallë, ruaj; keep the ball rolling mbaj gjallë bisedën; keep body and soul together mbaj frymën gjallë, e shtyj me të keq; keep a cool/level head ruaj gjakftohtësinë; keep one's feet ruaj drejtpeshimin, nuk rrëzohem; keep one's head rri i qetë, s'e humb pusullën.● keep back ['ki:p bæk] prapsem, bë'j mbrapa● keep down ['ki:p daun] a) ul, pakësoj (çmimet, shpenzimet); b) përmbaj, frenoj, ndrydh (zemërimin); c) resht, qetësoj (qenin); d) shuaj (kryengritjen); e) e mban (ushqimin i sëmuri), nuk e vjell; f) ngel në klasë; he was kept down a year ngeli një vit; g) zbres; rri poshtë● keep in ['ki:p in] a) mbaj në shtëpi (një fëmijë të sëmurë); b) mbaj në shkollë; c) fus brenda (barkun); d) (with sb) mbaj miqësi (me dikë)● keep off ['ki:p of] a) heq, largoj; keep your hands off! hiqi duart! mos prek! 'keep off the grass' mos shkelni mbi bar; if the rain keeps off po nuk ra shi● keep on ['ki:p on] a) vazhdoj; don't keep on so!, don't keep on about it! mjaft më!, lëre, të shkretën! b) mbaj (kapelën në kokë); c) mbaj ndezur (dritën)● keep out ['ki:p aut] a) nuk e fut (të ftohtit); b) nuk e lë; keep sb out of trouble nuk e lë dikë të ngatërrohet në sherre/telashe; c) mos hyrë; 'keep out' 'ndalohet hyrja'; you keep out of this! ti mos u përziej! keep time mbaj ritmin; eci me hap të rregullt● keep up ['ki:p ap] a) mbaj lart, mbaj gjallë (kurajën, shpresat); b) lë pa gjumë; the noise kept me up all night zhurma më la pa gjumë gjithë natën; c) ruaj, vazhdoj (traditën, letërkëmbimin); d) ushtroj, mbaj gjallë (një gjuhë të huaj); keep up the good work! ashtu, të lumtë! keep it up! vazhdo kështu! he'll never keep it up nuk ka për t'ia dalë mbanë; e) mbaj, mirëmbaj (pronën); f) nuk mbetem prapa; keep up with the times eci me hapin e kohës; keep up with the Joneses gj.fol. nuk mbetem prapa fqinjëve● keeper ['ki:pë:] n 1. mbajtës; mbajtëse. 2. rojë. 3. kujdestar; mbrojtës (i dikujt). 4. sport. portier. 5. bujtinar. 6. kllapë, kapëse.● keeping ['ki:ping] n 1. mbajtje; mirëmbajtje; in the keeping of nën kujdesin e; in safe keeping në dorë të sigurt. 2. ruajtje, konservim. 3. festim, kremtim; the keeping of Thanksgiving Day festim i Ditës së Uratave. 4. pajtim, harmoni; in/out of keeping with në harmoni/në stonim me● keepsake ['ki:pseik] n. kujtim, dhuratë për kujtim* * *mbaj
См. также в других словарях:
per — per·acetic; per·acid; per·act; per·acute; per·alkaline; per·aluminous; per·am·bu·lant; per·am·bu·late; per·am·bu·la·tion; per·am·bu·la·tor; per·am·bu·la·to·ry; per·a·na·kan; per·bend; per·borate; per·bromide; Per·bu·nan; per·ca; per·cale;… … English syllables
per — pér prep. FO 1a. introduce determinazioni di spazio, spec. di moto per luogo, o indica un movimento entro uno spazio circoscritto; anche fig.: il treno passerà per Bologna, ho passeggiato a lungo per il parco, ha vagabondato tutto il giorno per… … Dizionario italiano
Per — ist ein skandinavischer männlicher Vorname[1], abgeleitet vom griechischen Namen Petros (deutsch Peter). Weiteres zu Herkunft und Bedeutung des Namens siehe hier. Andere Formen des Namens sind Pär und Peer. Namensträger Per Ahlmark (* 1939),… … Deutsch Wikipedia
per-2 — per 2 English meaning: to go over; over Deutsche Übersetzung: “das Hinausfũhren about” Material: A. Dient as preposition, preverb and Adverb: a. per, peri (locative of Wurzelnomens) “vorwärts, in Hinausgehen, Hinũbergehen about … Proto-Indo-European etymological dictionary
per se — 1 /pər sā, ˌper ; pər sē/ adv [Latin, by, of, or in itself] 1: inherently, strictly, or by operation of statute, constitutional provision or doctrine, or case law the transaction was illegal per se see also negligence per se at negligence; … Law dictionary
per — /per/ prep. [lat. per ]. 1. [per indicare attraversamento di un luogo (compl. di moto per luogo): l aria penetra p. le fessure ; il corteo passerà per via Nazionale ] ▶◀ attraverso, da, in, lungo. 2. [per indicare il luogo entro il quale avviene… … Enciclopedia Italiana
per- — ♦ Préfixe exprimant un excès de la quantité normale d un élément dans un composé chimique : peracide, peroxyde, persulfate, etc. per CHIM Préfixe qui servait à désigner les composés au degré d oxydation le plus élevé ou contenant le plus d… … Encyclopédie Universelle
per — [pə, pɜː ǁ pər, pɜːr] preposition 1. for each: • an average beef cattle price of $74.20 per hundred pounds • The price tag is $1500 per square foot of retail space. • Earnings per share rose 12% to 31.3 pence. • The Japanese have in recent years… … Financial and business terms
per — W1S3 [pə strong pə: $ pər strong pə:r] prep [Date: 1300 1400; : Latin; Origin: through, by ] 1.) per hour/day/week etc during each hour etc ▪ The park attracts 4 million visitors per year. miles/kilometres per hour (=used for measuring speed) ▪ a … Dictionary of contemporary English
Per — Per, prep. [L. Cf. {Far}, {For }, {Pardon}, and cf. {Par}, prep.] Through; by means of; through the agency of; by; for; for each; as, per annum; per capita, by heads, or according to individuals; per curiam, by the court; per se, by itself, of… … The Collaborative International Dictionary of English
per — prep. (Termen comercial folosit în legătură cu preţul unei mărfi raportat la o unitate de măsură) Pentru, de fiecare. – Din it., germ. per. Trimis de ana zecheru, 13.09.2007. Sursa: DEX 98 PER prep. (termen comercial; instrumental modal) pe,… … Dicționar Român