-
1 infirmitas
I.Lit.:2.puerorum,
Cic. de Sen. 10, 33:summa gracilitas et infirmitas corporis,
id. Fam. 7, 1: oculorum, Plin. Ep. 7, 21:propter sexus infirmitatem,
Ulp. Fragm. 11, 1:aetatis,
Paul. Sent. 1, 7, 2. —In partic. (sc. corporis, valetudinis), infirmity, indisposition, sickness:B.suspicionem infirmitatis dare,
Suet. Tib. 72:infirmitate correptus,
Just. 28, 3; Plin. Ep. 10, 6, 1:infirmitate impeditus,
Dig. 4, 6, 38.—Transf.1.Of things:2.hordeo contra tempestates maxima infirmitas,
Plin. 18, 7, 18, § 78:aedificii,
Dig. 39, 2, 43:nimia vini,
Col. 12; 20, 7.—Concr., of the weaker sex, women, Liv. 34, 7 fin.:II.infirmitas a robustioribus separanda est,
children, Quint. 2, 2, 14. —Trop.A.In gen.:B.animi,
want of spirit, want of courage, Cic. Rosc. Am. 4, 10:mentis,
Sen. Ep. 11:memoriae,
weakness, Dig. 41, 2, 44: necesse est aut infirmitati aut invidiae adsignetur, Caec. in Cic. Fam. 6, 7, 3. —In partic., fickleness, inconstancy:infirmitatem Gallorum veritus, quod sunt in consiliis capiendis mobiles,
Caes. B. G. 4, 5. -
2 īnfīrmitās
īnfīrmitās ātis, f [infirmus], want of strength, weakness, feebleness: valetudinis: corporis.— The weaker sex: patiendum huic infirmitati est, quodcumque, etc., L.—Fig., feebleness, infirmity: Quid habent infirmitatis nuptiae? defect, T.: naturae, S.: animi, want of spirit: Gallorum, quod, etc., inconstancy, Cs.* * *weakness; sickness -
3 infirmitas
weakness, feebkeness / instability, fickleness. -
4 imbecillitas
I.Of the body: Tulliae meae morbus et imbecillitas corporis me exanimat. Cic. Att. 11, 6, 4:B.virium (with infirmitas laterum),
id. Brut. 55, 202:valetudinis,
id. Fam. 7, 1, 5:Niciae nostri (with mollitia),
id. Att. 12, 26, 2; Suet. Gramm. 14;with senium,
id. Calig. 44: imbecillitate Augusti [p. 889] nuntiata, i. e. indisposition, id. Tib. 11:qui suae imbecillitati sanitatis appellationem, quae est maxime contraria, optendant,
Quint. 12, 10, 15:materiae,
Caes. B. C. 2, 15, 2.—Transf., of condition as regards ability, powerlessness, impotency, helplessness, imbecility:II.utrum propter imbecillitatem atque inopiam desiderata sit amicitia,
Cic. Lael. 8, 26; 9, 29; 32; id. Rep. 1, 25, 39; 3, 14; cf.:humani generis imbecillitatem fragilitatemque extimescere,
id. Tusc. 5, 1, 3.—Of the mind:animi,
Caes. B. G. 7, 77, 9:ingenii,
Plin. Ep. 4, 18, 1:consilii,
Cic. Off. 1, 32, 117:magistratuum,
id. Fam. 1, 4, 3:fallit plerumque, quod probitas vocatur, quae est imbecillitas,
Quint. 6, 4, 12:neque illos imbecillitatis damnandos,
Tac. A. 4, 8. -
5 inbecillitas
I.Of the body: Tulliae meae morbus et imbecillitas corporis me exanimat. Cic. Att. 11, 6, 4:B.virium (with infirmitas laterum),
id. Brut. 55, 202:valetudinis,
id. Fam. 7, 1, 5:Niciae nostri (with mollitia),
id. Att. 12, 26, 2; Suet. Gramm. 14;with senium,
id. Calig. 44: imbecillitate Augusti [p. 889] nuntiata, i. e. indisposition, id. Tib. 11:qui suae imbecillitati sanitatis appellationem, quae est maxime contraria, optendant,
Quint. 12, 10, 15:materiae,
Caes. B. C. 2, 15, 2.—Transf., of condition as regards ability, powerlessness, impotency, helplessness, imbecility:II.utrum propter imbecillitatem atque inopiam desiderata sit amicitia,
Cic. Lael. 8, 26; 9, 29; 32; id. Rep. 1, 25, 39; 3, 14; cf.:humani generis imbecillitatem fragilitatemque extimescere,
id. Tusc. 5, 1, 3.—Of the mind:animi,
Caes. B. G. 7, 77, 9:ingenii,
Plin. Ep. 4, 18, 1:consilii,
Cic. Off. 1, 32, 117:magistratuum,
id. Fam. 1, 4, 3:fallit plerumque, quod probitas vocatur, quae est imbecillitas,
Quint. 6, 4, 12:neque illos imbecillitatis damnandos,
Tac. A. 4, 8. -
6 iuvenis
iuvenis is, adj. with comp. iūnior (once iuvenior, Ta.) [DIV-], young, youthful: filius, Ta.: iuvenes anni, O.: iuvenes premere Medos, Iu.: toto iunior anno, H.: dis iunioribus permisit ut, etc.: quamvis iuvenior, adligari se patitur, Ta.— As subst m. and f one in the flower of age, a young person, youth (i. e. between twenty and forty years): infirmitas puerorum, et ferocitas iuvenum: simul ac iuvenes esse coeperunt: iuvenes fervidi, H.: Si iuvenis vetulo non adsurrexerat, Iu.: Telluris iuvenes, sons, H.: iuvenes ipsius consulis, sons, Iu.: edicitur delectus: iuniores ad nomina respondent, L.: iuniorum centuriae (under forty-six years of age).—Fem.: pulchra, Ph. -
7 ferocia
I.In a good sense, spirit, courage, bravery:II.infirmitas puerorum et ferocitas juvenum et gravitas jam constantis aetatis et senectutis maturitas naturale quiddam habet,
Cic. de Sen. 10, 33:Romana virtus et ferocia,
Liv. 9, 6 fin.:ferociam animi in vultu retinens,
Sall. C. 61, 4:si quid ardoris ac ferociae miles habuit,
Tac. H. 2, 76 fin.:plus tamen ferociae Britanni praeferunt, ut quos nondum longa pax emollierit,
id. Agr. 11 fin.; cf.:virtus ac ferocia,
id. ib. 31:ardor ac ferocia,
id. H. 2, 76:ferociā verborum militem incendebat,
id. ib. 4, 71.—In a bad sense, savageness, ferocity.A.Prop.: ferocitate atque ferocia, Pac. ap. Non. 490, 19: qui comperit ejus vim et effrenatam illam ferociam, Cic. Fragm. ap. Non. 492, 3 (Rep. 5, 8 ed. Mos.):B.arrogans atque intoleranda ferocia,
id. Agr. 2, 33, 91; 2, 35, 96:per communes liberos oravit exueret ferociam,
Tac. A. 2, 72:ingeniorum,
Vell. 2, 115, 3:stolida mentis,
Ov. Hal. 58.— -
8 gracilitas
I.Lit. (class.;II.syn.: macies, subtilitas): erat eo tempore in nobis summa gracilitas et infirmitas corporis,
Cic. Brut. 91, 313:cervicis et crurum,
Suet. Calig. 50:crurum,
id. ib. 3; id. Dom. 18:digitalis (vitis),
Plin. 14, 3, 4, § 40; cf.:papyrum in gracilitatem fastigatum,
id. 13, 11, 22, § 71.— Plur.:habet certos sui studiosos (Lysias), qui non tam habitus corporis opimos, quam gracilitates consectentur,
Cic. Brut. 16, 64.—Trop., of style, simplicity, plainness, want of ornament (post-Aug.):quid Periclea? similemne credimus Lysiacae gracilitati?
Quint. 12, 10, 24; cf.:exempla in Latina lingua M. Varro esse dicit ubertatis Pacuvium, gracilitatis Lucilium, mediocritatis Terentium,
Gell. 7, 14, 6 (v. the whole 14th chap.):pressa illa narrationis,
Quint. 4, 3, 2; 1, 9, 2. -
9 juvenis
jŭvĕnis, is, adj. ( comp. juvenior, for the more usual junior, Plin. Ep. 4, 8; App. M. 8, p. 210, 36) [Sanscr. yuvan, young].I.Adj.:II.ut juveni primum virgo deducta marito,
Tib. 3, 4, 31:est mihi filius juvenis,
Quint. 4, 2, 42:juvenes anni,
Ov. M. 7, 295:juvenes premere Medos,
Juv. 7, 132:ovis juvenis,
Col. 7, 3, 6:deus,
Calp. Ecl. 7, 6.— Comp.:toto junior anno,
Hor. Ep. 2, 1, 44:dis junioribus permisit ut, etc.,
Cic. Univ. 13.—Subst.: jŭvĕnis, is, comm., one who is in the flower of his or her age (mostly of persons older than adolescentes and younger than seniores, i. e. between twenty and forty years), a young person, a young man, a young woman:B.infirmitas puerorum, et ferocitas juvenum, et gravitas jam constantis aetatis,
Cic. de Sen. 10, 33:simul ac juvenes esse coeperunt,
id. Off. 2, 13, 45:aetas juvenum (opp. senum),
id. Cat. 19, 67:juvenem egregium praestanti munere donat,
Verg. A. 5, 361:juvenes fervidi,
Hor. C. 4, 13, 26:nefas si juvenis vetulo non assurrexerat,
Juv. 13, 55:telluris juvenes = terrae filios,
Hor. C. 2, 12, 7:clamosus juvenem pater excitat,
Juv. 4, 191; so,juvenes ipsius consulis,
sons, id. 8, 262.—In comp.:edicitur delectus: juniores ad nomina respondent,
Liv. 3, 41, 1; 6, 2, 6: junior (opp. senior), the son, the younger of the name (late Lat.), Ambros. Enar. in Psa. 45, 31:eos (milites) ad annum quadragesimum sextum juniores, supraque eum annum seniores appellavit (Servius Tullius),
Gell. 11, 28, 1.— Fem.:Cornelia juvenis est,
Plin. 7, 36, 36, § 122:pulchra,
Phaedr. 2, 2, 5; Ov. A. A. 1, 63;amica,
Claud. in Eutr. 2, praef. 23.—Juvenis (for juventus), the youth, the young men:lectus juvenis,
Sil. 4, 219. -
10 parvissime
parvus, a, um, adj. (usual, irreg. comp. and sup.: mĭnor, mĭnĭmus.— Comp.:I.volantum parviores,
Cael. Aur. Tard. 2, 1, 26.— Sup.: rictus parvissimus, Varr. ap. Non. 456, 10:parvissima corpora,
Lucr. 1, 615; 621; 3, 199: minerrimus pro minimo dixerunt, Paul. ex Fest. p. 122 Müll.:minimissimus,
Arn. 5, n. 8) [kindr. with paucus and Gr. pauros; cf., also, parum, parcus], little, small, petty, puny, inconsiderable (cf.: exiguus, minutus, brevis; in class. prose parvus is not used, like brevis, of stature, v. Auct. Her. 4, 33, 45).Posit.:II.in parvis aut mediocribus rebus,
Cic. de Or. 2, 20, 84:quam parva sit terra, etc.,
id. Rep. 1, 17, 26; cf. id. ib. 6, 16, 16:commoda parva ac mediocria,
id. Q. Fr. 3, 8, 1:in parvum quendam et angustum locum concludi,
id. Leg. 1, 5, 17:beneficium non parvum,
id. Caecin. 10, 26:parvi pisciculi,
id. N. D. 2, 48, 123:haec parva et infirma sunt,
id. Clu. 34, 94:si parva licet componere magnis,
Verg. G. 4, 176:merces,
Hor. S. 1, 6, 86:sucus,
Plin. 21, 31, 105, § 178 et saep.:liberi,
Cic. Rep. 2, 21, 37;so of children: salutaria appetant parvi,
the little ones, id. Fin. 3, 5, 16:parva soror,
Ter. Eun. 3, 3, 15; cf.:memini quae plagosum mihi parvo Orbilium dictare,
Hor. Ep. 2, 1, 70:operosa parvus Carmina fingo,
a little man, id. C. 4, 2, 31; Suet. Aug. 48:a parvis didicimus: si in jus vocat, etc.,
when little, in childhood, Cic. Leg. 2, 4, 9:puer in domo a parvo eductus,
from infancy, Liv. 1, 39 fin. —Of time, little, short, brief:parvae consuetudinis Causa,
slight, short, Ter. And. 1, 1, 83; cf.:in parvo tempore,
Lucr. 5, 106:nox,
Luc. 4, 476:vita,
id. 6, 806:parvam fidem habere alicui,
Ter. Eun. 1, 2, 117:hic onus horret, Ut parvis animis et parvo corpore majus,
Hor. Ep. 1, 17, 39:homo parvo ingenio,
Plin. Ep. 6, 29:parvum carmen,
Hor. Ep. 2, 1, 257:hoc opus, hoc studium parvi properemus et ampli,
both small and great, id. ib. 1, 3, 28.—With ref. to value or consequence, little, small, low, mean, etc.:meam erus esse operam deputat parvi pretii,
Ter. Hec. 5, 3, 1:nil parvom aut humili modo, Nil mortale loquar,
Hor. C. 3, 25, 17:et magnis parva mineris Falce recisurum simili te,
id. S. 1, 3, 122:pretio parvo vendere,
Cic. Verr. 2, 4, 60, § 134:parvi sunt foris arma, nisi est consilium domi,
of little value, id. Off. 1, 22, 76:parvi refert abs te jus dici diligenter, nisi, etc.,
it matters little, id. Q. Fr. 1, 1, 7, § 20.—Hence, parvi facere, aestimare, ducere, pendere, etc., to esteem lightly, care little for:parvi ego illos facio,
Plaut. Mil. 4, 8, 41:parvi aestimo, si ego hic peribo,
id. Capt. 3, 5, 24:quia parvi id duceret,
Cic. Fin. 2, 8, 24: nequam hominis ego parvi pendo gratiam, Plaut. Bacch. 3, 6, 29.—So, in abl.:signa abs te diligenter parvoque curata sunt,
Cic. Att. 1, 3, 2; so,quanti emptus? parvo,
Hor. S. 2, 3, 156:parvo stat magna potentia nobis,
Ov. M. 14, 493:parvo contentus esse possum,
with little, Cic. Att. 12, 19, 1; cf.:vivitur parvo bene,
Hor. C. 2, 16, 13:possim contentus vivere parvo,
Tib. 1, 1, 25:agricolae prisci, fortes parvoque beati,
Hor. Ep. 2, 1, 139:necessarium est parvo assuescere,
Sen. Ep. 123, 3: parvo, as an abl. of measure, with comp. (rarely;perh. not ante-Aug.): ita ut parvo admodum plures caperentur,
a very little more, Liv. 10, 45, 11:parvo brevius,
Plin. 2, 67, 67, § 168:haud parvo junior,
Gell. 13, 2, 2.—So in designating time:parvo post,
Plin. 16, 25, 42, § 103:parvo post tempore,
Vulg. 2 Macc. 11, 1.—Of stature (late Lat. for brevis):Zacchaeus staturā parvus erat,
Aug. Serm. 113, 3; id. in Psa. 143, 1.Comp.: mĭnor, us [cf. Gr. minus, minuthô], less, lesser, smaller, inferior:(β).quod in re majore valet, valeat in minore,
Cic. Top. 4, 23:si ea pecunia non minor esset facta,
id. Leg. 2, 20, 51:Hibernia dimidio minor quam Britannia,
Caes. B. G. 5, 13:minus praedae quam speraverant fuit,
a smaller quantity, less, Liv. 4, 51:sociis dimidio minus quam civibus datum,
id. 41, 13 fin.:calceus... si minor (pede), uret,
Hor. Ep. 1, 10, 43:neve minor, neu sit quinto productior actu Fabula,
less than five acts, id. A. P. 189:genibus minor,
i. e. down upon his knees, on his bended knees, id. Ep. 1, 12, 28; cf.:minor in certamine longo,
worsted, id. ib. 1, 10, 35:numero plures, virtute et honore minores,
inferior, id. ib. 2, 1, 183.— Absol.: minor, inferior in rank:praevalidi ad injurias minorum elati,
Tac. A. 15, 20; Ov. P. 4, 7, 49; cf.:sapiens uno minor est Jove,
Hor. Ep. 1, 1, 106:minor capitis, i. e. capiti deminutus,
Hor. C. 3, 5, 42: et sunt notitiā multa minora tuā, too trivial, = leviora, Ov. Tr. 2, 214:dies sermone minor fuit,
too short for, id. P. 2, 10, 37:infans Et minor igne rogi,
too young for, Juv. 15, 140.—With abl. of measure, Cic. Verr. 2, 1, 45, § 117:ut uno minus teste haberet?
id. ib. 2, 1, 57, §149: bis sex Herculeis ceciderunt, me minus uno, Viribus,
i. e. eleven, Ov. M. 12, 554.—Of age:qui minor est natu,
younger, Cic. Lael. 9, 32:aliquot annis minor natu,
id. Ac. 2, 19, 61:aetate minor,
Ov. M. 7, 499:minor uno mense,
Hor. Ep. 2, 1, 40:filia minor Ptolemaei regis,
the younger daughter, Caes. B. C. 3, 112:minor viginti annis,
less than twenty years old, under twenty years of age, Dig. 30, 99, 1.— With gen.:minor quam viginti quinque annorum natu, Praetor,
Dig. 4, 4, 1; id. ib. 50, 2, 6:si pupilla minor quam viripotens nupserit,
id. ib. 36, 2, 30.—So, absol.: minor, a person under age (under five-and-twenty), a minor:De minoribus,
Dig. 4, tit. 4:si minor negotiis majoris intervenerit,
ib. 4, 4, 24:si minor praetor vel consul jus dixerit, valebit,
ib. 42, 1, 57.— Poet., children, Sil. 2, 491.—Also, descendants, posterity, = posteri:nunc fama, minores Italiam dixisse ducis de nomine gentem,
Verg. A. 1, 532; so id. ib. 733; Prop. 2, 15, 47; Sil. 16, 44:minorum gentium, v. gens.—In specifications of value: vendo meum non pluris quam ceteri, fortasse etiam minoris,
cheaper, Cic. Off. 3, 12, 51:minoris pallium addicere placuit,
Petr. 14: omnia minoris aestimare, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 2:(fidem suam) non minoris quam publicam ducebat,
Sall. J. 32, 5.—Poet., with acc. respect.:(γ).frontemque minor truncam amnis Acarnan,
Sil. 3, 42; Val. Fl. 1, 582.—Poet., with inf.:III.tanto certare minor,
Hor. S. 2, 3, 313:heu Fatis Superi certare minores!
Sil. 5, 76.Sup.: mĭnĭmus, a, um (whence a new sup.:A. B.minimissimus digitorum,
Arn. 5, 160; 166; cf., in the Gr., elachistotatos, from elachistos), very small, very little; least, smallest, etc.:cum sit nihil omnino in rerum naturā minimum, quod dividi nequeat,
Cic. Ac. 1, 7, 27:minimae tenuissimaeque res,
id. de Or. 1, 37, 169:minima pars temporis,
Caes. B. C. 1, 70:quā minima altitudo fluminis erat,
id. B. G. 1, 8:in maximā fortunā minima licentia est,
Sall. C. 51, 13:vitia,
Hor. S. 1, 3, 69:minimus digitulus,
the little finger, Plaut. Rud. 3, 4, 15; so,minimus digitus,
Plin. 11, 45, 103, § 251.—Of age: minimus natu horum omnium, the youngest, Cic. de Or. 2, 14, 58:ex his omnibus natu minimus,
id. Clu. 38, 107:Hiempsal, qui minimus ex illis erat,
Sall. J. 11, 3:minimus filius,
Just. 42, 5, 6.—In specifications of value:deos minimi facit,
Plaut. Ps. 1, 3, 35: Pe. Quanti emi potest minimo? Ep. Ad quadraginta fortasse eam posse emi minimo minis, id. Ep. 2, 2, 110: Crispinus minimo me provocat, for a trifle (in a wager), Hor. S. 1, 4, 14 (minimo provocare dicuntur hi qui in responsione plus ipsi promittunt quam exigunt ab adversario, Schol.).—Prov.:minima de malis,
of evils choose the least, Cic. Off. 3, 29, 105.—With a negation emphatically: non minimo discrimine, i. e. maximo,
Suet. Aug. 25:res non minimi periculi,
id. ib. 67:ut nihil, ne pro minimis quidem, debeant,
Liv. 6, 41. —With gen.:minimum firmitatis minimumque virium,
Cic. Lael. 13, 46:minimum pedibus itineris confectum,
Liv. 44, 5:unde minimum periculi erat,
id. 27, 15.— As adv. absol.:praemia apud me minimum valent,
very little, Cic. Fam. 1, 9, 11; cf. Quint. 5, 10, 56:minimum distantia miror,
Hor. Ep. 2, 1, 72:dormiebat minimum,
Plin. Ep. 3, 5, 11:medica secatur sexies per annos: cum minimum, quater,
at least, Plin. 18, 16, 43, § 146:quam minimum credula postero (diei),
as little as possible, Hor. C. 1, 11, 8:ita fiunt omnes partes minimum octoginta et una,
at least, Varr. R. R. 2, 1, 12:quae (comprehensio) ex tribus minimum partibus constat,
Quint. 5, 10, 5:in quo non minimum Aetolorum operā regii fugati atque in castra compulsi sunt,
chiefly, particularly, Liv. 33, 6, 6:eae omnia novella sata corrumpunt, non minimum vites,
Varr. R. R. 1, 2, 18.—Hence, adv.Comp.: mĭnus, less:2.aut ne quid faciam plus, quod post me minus fecisse satius sit,
too little... too much, Ter. Hec. 5, 1, 4:ne quid plus minusve faxit,
id. Phorm. 3, 3, 21 (v. plus, under multus):cum habeas plus, Pauperiem metuas minus,
Hor. S. 1, 1, 93:ne mea oratio, si minus de aliquo dixero, ingrata: si satis de omnibus, infinita esse videatur,
Cic. Sest. 50, 108:metus ipsi per se minus valerent, nisi, etc.,
id. Div. 2, 72, 150:minus multi,
not so many, Plaut. Mil. 3, 1, 138:minus multum et minus bonum vinum,
Varr. R. R. 1, 7, 2:ita imperium semper ad optumum quemque a minus bono transfertur,
less good, not so good, Sall. C. 2, 6:quia Libyes quam Gaetuli minus bellicosi,
Sall. J. 18, 12:minus diu vivunt,
Plin. 14, 22, 28, § 141.—Rarely with comp.:minus admirabilior,
Flor. 4, 2, 46 Duker: quare milites Metelli sauciabantur multo minus, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 1; cf. Ov. M. 12, 554:civilem admodum inter initia ac paulo minus quam privatum egit,
little less so than, nearly as much so as, Suet. Tib. 26:dimidio minus,
Varr. R. R. 1, 22, 3.—With quam:nec illa minus aut plus quam tu sapiat,
Plaut. As. 4, 1, 28:minus quam aequom erat feci,
id. Aul. 3, 2, 10:respondebo tibi minus fortasse vehementer, quam abs te sum provocatus,
Cic. Planc. 30, 72.—With atque:qui peccas minus atque ego?
Hor. S. 2, 7, 96.—And elliptically, without a particle of comparison:minus quindecim dies sunt, quod, etc.,
less than fifteen days, not yet fifteen days, Plaut. Trin. 2, 4, 1:madefactum iri minus XXX. diebus Graeciam sanguine,
Cic. Div. 1, 32, 68:minus quinquennium est, quod prodiere,
Plin. 15, 25, 30, § 104:cecidere duo milia haud minus peditum,
Liv. 42, 6:cum centum et quinquaginta non minus adessent,
id. 42, 28; Varr. R. R. 2, 2 fin.:ut ex suā cujusque parte ne minus dimidium ad Trebonium perveniret,
Cic. Verr. 2, 1, 47, § 123:ut antequam baccae legantur, ne minus triduum serenum fuerit,
Col. 12, 38, 6.—In partic.a.Non (haud) minus quam (atque), not less than, no less than, quite as:b.exanimatus evolat ex senatu, non minus perturbato animo atque vultu, quam si, etc.,
Cic. Sest. 12, 28:existumans non minus me tibi quam liberos carum fore,
Sall. J. 10, 1:non minus nobis jucundi atque illustres sunt ii dies, quibus conservamur quam illi quibus nascimur,
Cic. Cat. 3, 1, 2; Quint. 2, 4, 8; 3, 7, 20:laudibus haud minus quam praemio gaudent militum animi,
Liv. 2, 60:haud minus ac jussi faciunt,
Verg. A. 3, 561.—Non (neque) minus, equally, and as well, also: haec res [p. 1311] non minus me male habet quam te, Ter. Hec. 4, 2, 30: quae hominibus non minus quam liberi cara esse debent, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 3; Ov. H. 19, 86:c.neque minus assiduis fessa choreis,
also, Prop. 1, 3, 3.—Nihil minus, in replies, as a strong negation, by no means, Ter. Eun. 3, 1, 45: Py. At tu apud nos hic mane, Dum redeat ipsa. Ch. Nihil minus, id. ib. 3, 3, 29:d.nihil profecto minus,
Cic. Off. 3, 20, 81; cf.: quid? a Tranione servo? Si. Multo id minus, Plaut. Most. 4, 3, 20.—Minus minusque, minus et (ac) minus, less and less: mihi jam minus minusque obtemperat. Ter. Heaut. 3, 3, 33:3.jam minus atque minus successu laetus equorum,
Verg. A. 12, 616; Hor. C. 1, 25, 6:minus et minus,
Ov. P. 2, 8, 73; id. H. 2, 129:minus ac minus,
Plin. 11, 10, 10, § 26.—Transf., in a softened negation, not at all, by no means, not:b.quod intellexi minus,
Ter. Eun. 4, 5, 11:nonnumquam ea quae praedicta sunt, minus eveniunt,
Cic. Div. 1, 14, 24.—Esp.:si minus: monebo, si quem meministi minus,
Plaut. Cas. 5, 4, 19:Syracusis, si minus supplicio affici, at custodiri oportebat,
Cic. Verr. 2, 5, 27, § 69:quod si assecutus sum, gaudeo: sin minus, hoc me tamen consolor quod, etc.,
id. Fam. 7, 1, 6 et saep.; so,minus formido ne exedat,
Plaut. Curc. 1, 1, 45. —Quo minus, also written as one word, quominus, that not, from, after verbs of hindering, preventing, as impedio, recuso, deterreo, etc., Ter. And. 1, 2, 26:C. 1. 2.si te infirmitas valetudinis tenuit, quo minus ad ludos venires,
Cic. Fam. 7, 1, 1; 7, 1, 6:hiemem credo prohibuisse, quo minus de te certum haberemus, quid ageres,
id. Fam. 12, 5, 1:deterrere aliquem, quo minus, etc.,
id. Tusc. 1, 38, 91:stetisse per Trebonium, quo minus oppido potirentur, videbatur,
Caes. B. C. 2, 13 fin.; Quint. 12, 1, 16;v. also quo. —Ante-class. also in the reverse order, minus quo: ne vereatur, minus jam quo redeat domum,
Ter. Hec. 4, 4, 8.—mĭnĭmē, least of all, in the smallest degree, least, very little:B.cum minime vellem, minimeque opus fuit,
Ter. Eun. 2, 3, 42:cum minime videbamur, tum maxime philosophabamur,
Cic. N. D. 1, 3, 6; id. Or. 66, 222:mihi placebat Pomponius maxime, vel dicam minime displicebat,
id. Brut. 57, 207:quod in miserrimis rebus minime miserum putabis, id facies,
id. Fam. 14, 13:quod minime ad eos mercatores saepe commeant,
very rarely, Caes. B. G. 1, 1, 3; Cic. de Or. 2, 79, 322.—Strengthened by quam:si non decore, at quam minime dedecore facere possimus,
as little as possible, Cic. Off. 1, 31, 114; by omnium and gentium:ad te minime omnium pertinebat,
id. Rosc. Am. 34, 96:minime gentium,
Plaut. Poen. 3, 3, 77:heus, inquit, puer, arcesse Pamphilam,... illa exclamat, Minime gentium,
not for any thing in the world, Ter. Eun. 4, 1, 11; id. Ad. 3, 2, 44.—In partic.a.For minimum, saltem, at least:b.is morbus erit longissimus minimeque annuus,
Cels. 2, 8 fin. Targ.:pedes decem vel minime novem,
Col. 1, 6, 6:sed id minime bis anno arari debet,
id. 5, 9, 12; id. Arb. 16, 3.—In replies, as an emphatic negative, by no means, not at all, not in the least, Plaut. Curc. 1, 3, 50: Ba. Sed cessas? Pa. Minime equidem:nam hodie, etc.,
Ter. Hec. 5, 3, 16: M. An tu haec non credis? A. Minime vero, Cic. Tusc. 1, 6, 10: num igitur peccamus? Minime vos quidem. id. Att. 8, 9, 2:minime, minime hercle vero!
Plaut. Trin. 3, 3, 23; so in discourse: minime multi (= quam paucissimi). Ter. Eun. prol. 2: minume irasci decet. Plaut. Stich. 1, 1, 27; Sall. C. 51, 13.—Strengthened by gentium (cf.supra): Nau. Meriton' hoc meo videtur factum? De. Minime gentium, Ter. Phorm. 5, 8, 44. -
11 parvus
parvus, a, um, adj. (usual, irreg. comp. and sup.: mĭnor, mĭnĭmus.— Comp.:I.volantum parviores,
Cael. Aur. Tard. 2, 1, 26.— Sup.: rictus parvissimus, Varr. ap. Non. 456, 10:parvissima corpora,
Lucr. 1, 615; 621; 3, 199: minerrimus pro minimo dixerunt, Paul. ex Fest. p. 122 Müll.:minimissimus,
Arn. 5, n. 8) [kindr. with paucus and Gr. pauros; cf., also, parum, parcus], little, small, petty, puny, inconsiderable (cf.: exiguus, minutus, brevis; in class. prose parvus is not used, like brevis, of stature, v. Auct. Her. 4, 33, 45).Posit.:II.in parvis aut mediocribus rebus,
Cic. de Or. 2, 20, 84:quam parva sit terra, etc.,
id. Rep. 1, 17, 26; cf. id. ib. 6, 16, 16:commoda parva ac mediocria,
id. Q. Fr. 3, 8, 1:in parvum quendam et angustum locum concludi,
id. Leg. 1, 5, 17:beneficium non parvum,
id. Caecin. 10, 26:parvi pisciculi,
id. N. D. 2, 48, 123:haec parva et infirma sunt,
id. Clu. 34, 94:si parva licet componere magnis,
Verg. G. 4, 176:merces,
Hor. S. 1, 6, 86:sucus,
Plin. 21, 31, 105, § 178 et saep.:liberi,
Cic. Rep. 2, 21, 37;so of children: salutaria appetant parvi,
the little ones, id. Fin. 3, 5, 16:parva soror,
Ter. Eun. 3, 3, 15; cf.:memini quae plagosum mihi parvo Orbilium dictare,
Hor. Ep. 2, 1, 70:operosa parvus Carmina fingo,
a little man, id. C. 4, 2, 31; Suet. Aug. 48:a parvis didicimus: si in jus vocat, etc.,
when little, in childhood, Cic. Leg. 2, 4, 9:puer in domo a parvo eductus,
from infancy, Liv. 1, 39 fin. —Of time, little, short, brief:parvae consuetudinis Causa,
slight, short, Ter. And. 1, 1, 83; cf.:in parvo tempore,
Lucr. 5, 106:nox,
Luc. 4, 476:vita,
id. 6, 806:parvam fidem habere alicui,
Ter. Eun. 1, 2, 117:hic onus horret, Ut parvis animis et parvo corpore majus,
Hor. Ep. 1, 17, 39:homo parvo ingenio,
Plin. Ep. 6, 29:parvum carmen,
Hor. Ep. 2, 1, 257:hoc opus, hoc studium parvi properemus et ampli,
both small and great, id. ib. 1, 3, 28.—With ref. to value or consequence, little, small, low, mean, etc.:meam erus esse operam deputat parvi pretii,
Ter. Hec. 5, 3, 1:nil parvom aut humili modo, Nil mortale loquar,
Hor. C. 3, 25, 17:et magnis parva mineris Falce recisurum simili te,
id. S. 1, 3, 122:pretio parvo vendere,
Cic. Verr. 2, 4, 60, § 134:parvi sunt foris arma, nisi est consilium domi,
of little value, id. Off. 1, 22, 76:parvi refert abs te jus dici diligenter, nisi, etc.,
it matters little, id. Q. Fr. 1, 1, 7, § 20.—Hence, parvi facere, aestimare, ducere, pendere, etc., to esteem lightly, care little for:parvi ego illos facio,
Plaut. Mil. 4, 8, 41:parvi aestimo, si ego hic peribo,
id. Capt. 3, 5, 24:quia parvi id duceret,
Cic. Fin. 2, 8, 24: nequam hominis ego parvi pendo gratiam, Plaut. Bacch. 3, 6, 29.—So, in abl.:signa abs te diligenter parvoque curata sunt,
Cic. Att. 1, 3, 2; so,quanti emptus? parvo,
Hor. S. 2, 3, 156:parvo stat magna potentia nobis,
Ov. M. 14, 493:parvo contentus esse possum,
with little, Cic. Att. 12, 19, 1; cf.:vivitur parvo bene,
Hor. C. 2, 16, 13:possim contentus vivere parvo,
Tib. 1, 1, 25:agricolae prisci, fortes parvoque beati,
Hor. Ep. 2, 1, 139:necessarium est parvo assuescere,
Sen. Ep. 123, 3: parvo, as an abl. of measure, with comp. (rarely;perh. not ante-Aug.): ita ut parvo admodum plures caperentur,
a very little more, Liv. 10, 45, 11:parvo brevius,
Plin. 2, 67, 67, § 168:haud parvo junior,
Gell. 13, 2, 2.—So in designating time:parvo post,
Plin. 16, 25, 42, § 103:parvo post tempore,
Vulg. 2 Macc. 11, 1.—Of stature (late Lat. for brevis):Zacchaeus staturā parvus erat,
Aug. Serm. 113, 3; id. in Psa. 143, 1.Comp.: mĭnor, us [cf. Gr. minus, minuthô], less, lesser, smaller, inferior:(β).quod in re majore valet, valeat in minore,
Cic. Top. 4, 23:si ea pecunia non minor esset facta,
id. Leg. 2, 20, 51:Hibernia dimidio minor quam Britannia,
Caes. B. G. 5, 13:minus praedae quam speraverant fuit,
a smaller quantity, less, Liv. 4, 51:sociis dimidio minus quam civibus datum,
id. 41, 13 fin.:calceus... si minor (pede), uret,
Hor. Ep. 1, 10, 43:neve minor, neu sit quinto productior actu Fabula,
less than five acts, id. A. P. 189:genibus minor,
i. e. down upon his knees, on his bended knees, id. Ep. 1, 12, 28; cf.:minor in certamine longo,
worsted, id. ib. 1, 10, 35:numero plures, virtute et honore minores,
inferior, id. ib. 2, 1, 183.— Absol.: minor, inferior in rank:praevalidi ad injurias minorum elati,
Tac. A. 15, 20; Ov. P. 4, 7, 49; cf.:sapiens uno minor est Jove,
Hor. Ep. 1, 1, 106:minor capitis, i. e. capiti deminutus,
Hor. C. 3, 5, 42: et sunt notitiā multa minora tuā, too trivial, = leviora, Ov. Tr. 2, 214:dies sermone minor fuit,
too short for, id. P. 2, 10, 37:infans Et minor igne rogi,
too young for, Juv. 15, 140.—With abl. of measure, Cic. Verr. 2, 1, 45, § 117:ut uno minus teste haberet?
id. ib. 2, 1, 57, §149: bis sex Herculeis ceciderunt, me minus uno, Viribus,
i. e. eleven, Ov. M. 12, 554.—Of age:qui minor est natu,
younger, Cic. Lael. 9, 32:aliquot annis minor natu,
id. Ac. 2, 19, 61:aetate minor,
Ov. M. 7, 499:minor uno mense,
Hor. Ep. 2, 1, 40:filia minor Ptolemaei regis,
the younger daughter, Caes. B. C. 3, 112:minor viginti annis,
less than twenty years old, under twenty years of age, Dig. 30, 99, 1.— With gen.:minor quam viginti quinque annorum natu, Praetor,
Dig. 4, 4, 1; id. ib. 50, 2, 6:si pupilla minor quam viripotens nupserit,
id. ib. 36, 2, 30.—So, absol.: minor, a person under age (under five-and-twenty), a minor:De minoribus,
Dig. 4, tit. 4:si minor negotiis majoris intervenerit,
ib. 4, 4, 24:si minor praetor vel consul jus dixerit, valebit,
ib. 42, 1, 57.— Poet., children, Sil. 2, 491.—Also, descendants, posterity, = posteri:nunc fama, minores Italiam dixisse ducis de nomine gentem,
Verg. A. 1, 532; so id. ib. 733; Prop. 2, 15, 47; Sil. 16, 44:minorum gentium, v. gens.—In specifications of value: vendo meum non pluris quam ceteri, fortasse etiam minoris,
cheaper, Cic. Off. 3, 12, 51:minoris pallium addicere placuit,
Petr. 14: omnia minoris aestimare, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 2:(fidem suam) non minoris quam publicam ducebat,
Sall. J. 32, 5.—Poet., with acc. respect.:(γ).frontemque minor truncam amnis Acarnan,
Sil. 3, 42; Val. Fl. 1, 582.—Poet., with inf.:III.tanto certare minor,
Hor. S. 2, 3, 313:heu Fatis Superi certare minores!
Sil. 5, 76.Sup.: mĭnĭmus, a, um (whence a new sup.:A. B.minimissimus digitorum,
Arn. 5, 160; 166; cf., in the Gr., elachistotatos, from elachistos), very small, very little; least, smallest, etc.:cum sit nihil omnino in rerum naturā minimum, quod dividi nequeat,
Cic. Ac. 1, 7, 27:minimae tenuissimaeque res,
id. de Or. 1, 37, 169:minima pars temporis,
Caes. B. C. 1, 70:quā minima altitudo fluminis erat,
id. B. G. 1, 8:in maximā fortunā minima licentia est,
Sall. C. 51, 13:vitia,
Hor. S. 1, 3, 69:minimus digitulus,
the little finger, Plaut. Rud. 3, 4, 15; so,minimus digitus,
Plin. 11, 45, 103, § 251.—Of age: minimus natu horum omnium, the youngest, Cic. de Or. 2, 14, 58:ex his omnibus natu minimus,
id. Clu. 38, 107:Hiempsal, qui minimus ex illis erat,
Sall. J. 11, 3:minimus filius,
Just. 42, 5, 6.—In specifications of value:deos minimi facit,
Plaut. Ps. 1, 3, 35: Pe. Quanti emi potest minimo? Ep. Ad quadraginta fortasse eam posse emi minimo minis, id. Ep. 2, 2, 110: Crispinus minimo me provocat, for a trifle (in a wager), Hor. S. 1, 4, 14 (minimo provocare dicuntur hi qui in responsione plus ipsi promittunt quam exigunt ab adversario, Schol.).—Prov.:minima de malis,
of evils choose the least, Cic. Off. 3, 29, 105.—With a negation emphatically: non minimo discrimine, i. e. maximo,
Suet. Aug. 25:res non minimi periculi,
id. ib. 67:ut nihil, ne pro minimis quidem, debeant,
Liv. 6, 41. —With gen.:minimum firmitatis minimumque virium,
Cic. Lael. 13, 46:minimum pedibus itineris confectum,
Liv. 44, 5:unde minimum periculi erat,
id. 27, 15.— As adv. absol.:praemia apud me minimum valent,
very little, Cic. Fam. 1, 9, 11; cf. Quint. 5, 10, 56:minimum distantia miror,
Hor. Ep. 2, 1, 72:dormiebat minimum,
Plin. Ep. 3, 5, 11:medica secatur sexies per annos: cum minimum, quater,
at least, Plin. 18, 16, 43, § 146:quam minimum credula postero (diei),
as little as possible, Hor. C. 1, 11, 8:ita fiunt omnes partes minimum octoginta et una,
at least, Varr. R. R. 2, 1, 12:quae (comprehensio) ex tribus minimum partibus constat,
Quint. 5, 10, 5:in quo non minimum Aetolorum operā regii fugati atque in castra compulsi sunt,
chiefly, particularly, Liv. 33, 6, 6:eae omnia novella sata corrumpunt, non minimum vites,
Varr. R. R. 1, 2, 18.—Hence, adv.Comp.: mĭnus, less:2.aut ne quid faciam plus, quod post me minus fecisse satius sit,
too little... too much, Ter. Hec. 5, 1, 4:ne quid plus minusve faxit,
id. Phorm. 3, 3, 21 (v. plus, under multus):cum habeas plus, Pauperiem metuas minus,
Hor. S. 1, 1, 93:ne mea oratio, si minus de aliquo dixero, ingrata: si satis de omnibus, infinita esse videatur,
Cic. Sest. 50, 108:metus ipsi per se minus valerent, nisi, etc.,
id. Div. 2, 72, 150:minus multi,
not so many, Plaut. Mil. 3, 1, 138:minus multum et minus bonum vinum,
Varr. R. R. 1, 7, 2:ita imperium semper ad optumum quemque a minus bono transfertur,
less good, not so good, Sall. C. 2, 6:quia Libyes quam Gaetuli minus bellicosi,
Sall. J. 18, 12:minus diu vivunt,
Plin. 14, 22, 28, § 141.—Rarely with comp.:minus admirabilior,
Flor. 4, 2, 46 Duker: quare milites Metelli sauciabantur multo minus, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 1; cf. Ov. M. 12, 554:civilem admodum inter initia ac paulo minus quam privatum egit,
little less so than, nearly as much so as, Suet. Tib. 26:dimidio minus,
Varr. R. R. 1, 22, 3.—With quam:nec illa minus aut plus quam tu sapiat,
Plaut. As. 4, 1, 28:minus quam aequom erat feci,
id. Aul. 3, 2, 10:respondebo tibi minus fortasse vehementer, quam abs te sum provocatus,
Cic. Planc. 30, 72.—With atque:qui peccas minus atque ego?
Hor. S. 2, 7, 96.—And elliptically, without a particle of comparison:minus quindecim dies sunt, quod, etc.,
less than fifteen days, not yet fifteen days, Plaut. Trin. 2, 4, 1:madefactum iri minus XXX. diebus Graeciam sanguine,
Cic. Div. 1, 32, 68:minus quinquennium est, quod prodiere,
Plin. 15, 25, 30, § 104:cecidere duo milia haud minus peditum,
Liv. 42, 6:cum centum et quinquaginta non minus adessent,
id. 42, 28; Varr. R. R. 2, 2 fin.:ut ex suā cujusque parte ne minus dimidium ad Trebonium perveniret,
Cic. Verr. 2, 1, 47, § 123:ut antequam baccae legantur, ne minus triduum serenum fuerit,
Col. 12, 38, 6.—In partic.a.Non (haud) minus quam (atque), not less than, no less than, quite as:b.exanimatus evolat ex senatu, non minus perturbato animo atque vultu, quam si, etc.,
Cic. Sest. 12, 28:existumans non minus me tibi quam liberos carum fore,
Sall. J. 10, 1:non minus nobis jucundi atque illustres sunt ii dies, quibus conservamur quam illi quibus nascimur,
Cic. Cat. 3, 1, 2; Quint. 2, 4, 8; 3, 7, 20:laudibus haud minus quam praemio gaudent militum animi,
Liv. 2, 60:haud minus ac jussi faciunt,
Verg. A. 3, 561.—Non (neque) minus, equally, and as well, also: haec res [p. 1311] non minus me male habet quam te, Ter. Hec. 4, 2, 30: quae hominibus non minus quam liberi cara esse debent, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 3; Ov. H. 19, 86:c.neque minus assiduis fessa choreis,
also, Prop. 1, 3, 3.—Nihil minus, in replies, as a strong negation, by no means, Ter. Eun. 3, 1, 45: Py. At tu apud nos hic mane, Dum redeat ipsa. Ch. Nihil minus, id. ib. 3, 3, 29:d.nihil profecto minus,
Cic. Off. 3, 20, 81; cf.: quid? a Tranione servo? Si. Multo id minus, Plaut. Most. 4, 3, 20.—Minus minusque, minus et (ac) minus, less and less: mihi jam minus minusque obtemperat. Ter. Heaut. 3, 3, 33:3.jam minus atque minus successu laetus equorum,
Verg. A. 12, 616; Hor. C. 1, 25, 6:minus et minus,
Ov. P. 2, 8, 73; id. H. 2, 129:minus ac minus,
Plin. 11, 10, 10, § 26.—Transf., in a softened negation, not at all, by no means, not:b.quod intellexi minus,
Ter. Eun. 4, 5, 11:nonnumquam ea quae praedicta sunt, minus eveniunt,
Cic. Div. 1, 14, 24.—Esp.:si minus: monebo, si quem meministi minus,
Plaut. Cas. 5, 4, 19:Syracusis, si minus supplicio affici, at custodiri oportebat,
Cic. Verr. 2, 5, 27, § 69:quod si assecutus sum, gaudeo: sin minus, hoc me tamen consolor quod, etc.,
id. Fam. 7, 1, 6 et saep.; so,minus formido ne exedat,
Plaut. Curc. 1, 1, 45. —Quo minus, also written as one word, quominus, that not, from, after verbs of hindering, preventing, as impedio, recuso, deterreo, etc., Ter. And. 1, 2, 26:C. 1. 2.si te infirmitas valetudinis tenuit, quo minus ad ludos venires,
Cic. Fam. 7, 1, 1; 7, 1, 6:hiemem credo prohibuisse, quo minus de te certum haberemus, quid ageres,
id. Fam. 12, 5, 1:deterrere aliquem, quo minus, etc.,
id. Tusc. 1, 38, 91:stetisse per Trebonium, quo minus oppido potirentur, videbatur,
Caes. B. C. 2, 13 fin.; Quint. 12, 1, 16;v. also quo. —Ante-class. also in the reverse order, minus quo: ne vereatur, minus jam quo redeat domum,
Ter. Hec. 4, 4, 8.—mĭnĭmē, least of all, in the smallest degree, least, very little:B.cum minime vellem, minimeque opus fuit,
Ter. Eun. 2, 3, 42:cum minime videbamur, tum maxime philosophabamur,
Cic. N. D. 1, 3, 6; id. Or. 66, 222:mihi placebat Pomponius maxime, vel dicam minime displicebat,
id. Brut. 57, 207:quod in miserrimis rebus minime miserum putabis, id facies,
id. Fam. 14, 13:quod minime ad eos mercatores saepe commeant,
very rarely, Caes. B. G. 1, 1, 3; Cic. de Or. 2, 79, 322.—Strengthened by quam:si non decore, at quam minime dedecore facere possimus,
as little as possible, Cic. Off. 1, 31, 114; by omnium and gentium:ad te minime omnium pertinebat,
id. Rosc. Am. 34, 96:minime gentium,
Plaut. Poen. 3, 3, 77:heus, inquit, puer, arcesse Pamphilam,... illa exclamat, Minime gentium,
not for any thing in the world, Ter. Eun. 4, 1, 11; id. Ad. 3, 2, 44.—In partic.a.For minimum, saltem, at least:b.is morbus erit longissimus minimeque annuus,
Cels. 2, 8 fin. Targ.:pedes decem vel minime novem,
Col. 1, 6, 6:sed id minime bis anno arari debet,
id. 5, 9, 12; id. Arb. 16, 3.—In replies, as an emphatic negative, by no means, not at all, not in the least, Plaut. Curc. 1, 3, 50: Ba. Sed cessas? Pa. Minime equidem:nam hodie, etc.,
Ter. Hec. 5, 3, 16: M. An tu haec non credis? A. Minime vero, Cic. Tusc. 1, 6, 10: num igitur peccamus? Minime vos quidem. id. Att. 8, 9, 2:minime, minime hercle vero!
Plaut. Trin. 3, 3, 23; so in discourse: minime multi (= quam paucissimi). Ter. Eun. prol. 2: minume irasci decet. Plaut. Stich. 1, 1, 27; Sall. C. 51, 13.—Strengthened by gentium (cf.supra): Nau. Meriton' hoc meo videtur factum? De. Minime gentium, Ter. Phorm. 5, 8, 44. -
12 tento
tento or tempto, āvi, ātum, 1 ( part. gen. plur. tentantum, Verg. G. 2, 247), v. freq. a. [tendo], to handle, touch, feel a thing (class.; cf.: tango, tracto).I.Lit.A.In gen.:B.rem manu,
Auct. Her. 4, 49, 62:manibus pectora,
Ov. M. 10, 282; 10, 289:loca feminarum digitis,
Col. 8, 11, 8:ficum rostro,
Ov. F. 2, 254:flumen vix pede (with attingere),
Cic. Leg. 2, 3, 6:quadratum,
Lucr. 4, 234:caput in tenebris,
Phaedr. 3, 10, 26:pullos singulos,
Col. 8, 5, 17:invisos amictus,
Verg. G. 3, 563:aciem pugionum,
Suet. Ner. 49; cf.:acumen stili,
id. Rhet. 5:bracchia emittit temptanti maria similis Sarpedon,
Plin. 5, 27, 27, § 98:pullos,
Col. 8, 5, 17; 8, 11, 8.—In partic.1.In medic. lang.:2. (α).venas,
to feel the pulse, Quint. 11, 3, 88; Suet. Tib. 72; Ov. H. 20, 139.—Of warfare:(β).scalis et classe moenia oppidi tentans,
Caes. B. C. 3, 40:opera nostra,
id. B. G. 7, 73:urbem,
Liv. 33, 5, 3; 26, 38, 5:munitiones,
id. 9, 35, 1:moenia Aiexandriae,
id. 45, 11:Achaiam,
Caes. B. C. 3, 55 Britanniam, Suet. Claud. 17:aggredi et tentare,
Vell. 2, 113, 3:aliquem auxiliis Thraciae,
Flor. 2, 14, 4.—Of disease, poison, etc.:II.animi valentes morbo tentari non possunt, corpora possunt,
Cic. Tusc. 4, 14, 31; cf.:gravis auctumnus omnem exercitum valetudine tentaverat,
Caes. B. C. 3, 2:temptari a morbo,
Plin. 24, 19, 113, § 174:praecordiorum inflatione tentari,
Suet. Aug. 81:tentatus est motiunculis levibus,
id. Vesp. 24; Hor. S. 2, 3, 163; id. Ep. 1, 6, 28; Verg. G. 3, 441 al.:vina temptant caput,
attack, affect, Plin. 23, 1, 20, § 35.— Absol.:temptantis aquas non nocere,
unwholesome, Plin. 20, 7, 26, § 68; cf. Verg. G. 2, 94.—Transf., to try; to prove, put to the test; to attempt, essay a course of action, etc. (so most freq.; syn.: experior, periclitor).A.In gen., constr. with acc., with inf., with rel.-clause, with ut, or absol.(α).With acc.:(β).cum se ipse perspexerit totumque tentarit, intelleget, etc.,
Cic. Leg. 1, 22, 59; cf.:se in arte memoriae,
Quint. 11, 2, 34 (preceded by memoriam suam experiri):tentarem te, quo animo accipias,
Cic. Fam. 15, 16, 3:quo utamur quasi equis temptatis, sic amicitiā aliquā parte periclitatis moribus amicorum,
id. Lael. 17, 63;alicujus scientiam auguratus,
id. Div. 1, 17, 32:tentarem summi regis prudentiam,
id. Tusc. 1, 41, 98:ut satis impulsas tentavit pollice chordas,
Ov. M. 10, 145:culturam agelli, Lucr 5, 1368: iter per provinciam per vim, Caes B. G. 1, 14: negatā iter viā,
Hor. C. 3, 2, 22 Bosporum, id. ib. 3, 4, 31:Thetim ratibus,
Verg. E. 4, 32:Oceanum,
Tac. G. 34 fin.:Istrum, Claud. Cons. Prob. et Olybr. 135: aditus,
Verg. A. 4, 293:temptanda via est,
id. G. 3, 8:ad tentandum vadum fluminis,
Curt. 4, 9, 15:nullo modo animus audientis aut incitari aut leniri potest, qui modus a me non tentatus sit,
Cic. Or. 38, 132:rem frustra,
Caes. B. C. 1, 26:belli fortunam,
id. B. G. 1, 36; so,fortunam,
id. ib. 3, 6; 7, 64; Sall. J. 7, 1:periculum,
Cic. Cornel. Fragm. 1:quaestionem,
id. Clu. 57, 157:patientiam vestram,
id. Agr. 2, 7, 19:spem pacis,
Liv. 21, 12, 3; cf.:spem triumphi,
id. 28, 38, 4: libertatem, [p. 1856] id. 6, 18, 11:relationem,
id. 33, 23, 3:intercessionem,
id. 9, 8, 13:silentium nequicquam per praeconem,
id. 8, 33, 2:crimina,
Hor. Ep. 1, 18, 80:majora,
id. ib. 1, 17, 24:caelestia,
id. ib. 1, 17, 34 et saep.—With rel.-clause:(γ).tentavi, quid in eo genere possem,
Cic. Tusc. 1, 4, 7:tentabam, spiraret an non,
Plaut. Mil. 4, 8, 26:quae sit fortuna facillima, temptat,
Verg. A. 11, 761:cum tentaret si qua res esset cibi,
something to eat, Phaedr. 4, 7, 4:tenta, Chrysogonus quanti doceat,
Juv. 7, 175.—With inf.:(δ).aquā prohibere hostem tentare coepit,
Hirt. B. G. 8, 40:tentabo etiam de hoc dicere,
Quint. 6, 2, 29; 2, 14, 1:(sol) caelum radiis accendere tentans,
Lucr. 5, 659:tentarunt aequore tingi,
Ov. M. 2, 172:(vestis) frustra tentata revelli,
id. ib. 9, 168:taurus irasci in cornua temptat,
Verg. A. 12, 104:nemo in sese tentat descendere,
Pers. 4, 23:litteras deferre,
Curt. 3, 7, 13; Juv. 7, 5.—With ut:(ε).cum ille Romuli senatus tentaret post Romuli excessum, ut ipse gereret sine rege rem publicam,
Cic. Rep. 2, 12, 23:quid aliud hoc judicio tentatur, nisi ut id fieri liceat?
id. Rosc. Am. 5, 13; Suet. Caes. 11.— Impers. pass.:tentatum a L. Sextio tribuno plebis, ut rogationem ferret, etc.,
Liv. 4, 49, 6.—Absol.:B.tenta quā lubet,
Plaut. Aul. 4, 4, 20:ne tentando cautiorem faceret,
Hirt. B. G. 8, 23.—In partic., to try any one, in a friendly or hostile manner; to urge, incite; to tempt, sound, tamper with; also, to excite, disquiet, disturb, agitate:quem ego toties omni ratione tentans ad disputandum elicere non potuissem,
Cic. de Or. 2, 3, 13:cum per Drusum saepe tentassem,
id. ib. 1, 21, 97:utrum admonitus an tentatus an, etc.... pervenerit ad hanc improbitatem nescio,
id. Verr. 2, 1, 41, § 105:cum a proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,
Caes. B. G. 6, 2:animos servorum spe et metu, ut, etc.,
Cic. Clu. 63, 176:animos popularium,
Sall. J. 48, 1:animos singulorum ad res novas,
Suet. Tib. 12 fin.:animum precando,
Verg. A. 4, 113:judicium pecunia,
Cic. Clu. 4, 9; 30, 80:aliquem promissis et minis,
Tac. H. 1, 75; cf.:tentatā Othonianorum fide per colloquium et promissa,
id. ib. 2, 20:tribunos de fugae societate,
Suet. Ner. 47:deos multā caede bidentium,
Hor. C. 3, 23, 14:Junonem tentare Ixion ausus,
Tib. 1, 3, 73; cf. Ov. A. A. 1, 389; Val. Max. 6, 1, 7:nationes lacessere bello et tentare,
to agitate, Cic. Imp. Pomp. 9, 23; cf.:ut exsul potius tentare quam consul vexare rem publicam posses,
id. Cat. 1, 10, 27:in his rebus evertendis unius hominis senectus, infirmitas solitudoque tentata est,
id. Rab. Perd. 1, 2:militis iras,
Luc. 2, 529; Vulg. Gen. 22, 1 et saep. -
13 tirocinium
tīrōcĭnĭum, ii, n. [tiro].I.Lit.A.In milit. lang., the first military service or first campaign of a young soldier, military rawness or inexperience, = rudimentum (perh. not ante-Aug.):B. II.juvenis,
Liv. 39, 47, 3:propter exercitūs paucitatem et tirocinium, Auct. B. Afr. 31, 6: aetatis infirmitas aut militiae tirocinium,
Val. Max. 5, 4, 2:tirocinii rudimenta deponere,
Just. 9, 1, 8. —In plur.:si non solum tirocinia, verum et incunabula in ipsis castris posuissent,
Just. 12, 4, 6; Flor. 2, 3.—Transf., in gen., the first beginning of any thing, the first trial, attempt, or essay:B.si in L. Paulo accusando tirocinium ponere et documentum eloquentiae dare voluit,
Liv. 45, 37, 3 Weissenb. ad loc.; cf.:nec differendum est tirocinium in senectutem,
Quint. 12, 6, 3; and:tirocinii metum transire,
id. 12, 6, 7: filios suo quemque tirocinio deducere in forum, i. e. after putting on the toga virilis, Suet. Aug. 26:dies tirocinii,
id. Tib. 54:togam sumpsit barbamque posuit, sine ullo honore, qualis contigerat tirocinio fratrum ejus,
id. Calig. 10.—Of inanim. things:navium,
i. e. their first voyage, Plin. 24, 7, 26, § 41.—Inexperience:senatus cum simul et tirocinio et perturbatione juvenis moveretur,
Liv. 39, 47, 3:nec tirocinio peccet,
Manil. 1, 189. -
14 valetudo
vălētūdo ( vălītūdo), ĭnis, f. [valeo], habit, state, or condition of body, state of health, health, whether good or bad.I.Lit.A.In gen.:B.optimā valetudine uti,
Caes. B. C. 3, 49:valetudine minus commodā uti,
id. ib. 3, 62:integra,
Cic. Fin. 2, 20, 47:bona,
Lucr. 3, 102; Cic. Lael. 6, 20; Quint. 10, 3, 26; Cato, R. R. 141, 3:melior,
Plin. 23, 7, 63, § 120:commodior,
Quint. 6, 3, 77:incommoda,
Cic. Att. 5, 8, 1:infirma atque etiam aegra,
id. Brut. 48, 180:quam tenui aut nullā potius valetudine,
id. Sen. 11, 35:adversa,
Just. 41, 6:dura,
Hor. S. 2, 2, 88:confirmata,
Cic. Att. 10, 17, 2; id. Q. Fr. 1, 1, 16, § 46; id. de Or. 1, 62, 265:ut valetudini tuae diligentissime servias,
id. Q. Fr. 1, 1, 16, § 46:multum interest inter vires et bonam valetudinem,
Sen. Q. N. 1, praef. 6.— Plur.: sic caecitas ferri facile possit, si non desint subsidia valetudinum, of different states of health, i. e. whatever they may be, Cic. Tusc. 5, 39, 113.—In partic.1.A good state or condition, soundness of body, good health, healthfulness (syn.:2.salus, sanitas): valetudo decrescit, adcrescit labor,
Plaut. Curc. 2, 1, 4:valetudo (opportuna est), ut dolore careas et muneribus fungare corporis,
Cic. Lael. 6, 22:cui Gratia, fama, valetudo contingat abunde,
Hor. Ep. 1, 4, 10:valetudo sustentatur notitiā sui corporis et observatione, quae res aut prodesse soleant aut obesse,
Cic. Off. 2, 24, 86:melior fio valetudine, quam intermissis exercitationibus amiseram,
id. Fam. 9, 18, 3:id pecus valetudinis tutissimae est,
Col. 7, 22:hoc cibo... firmitatem valetudinis custodiri,
Plin. 20, 5, 20, § 42; cf.:Quaque valetudo constat, nunc libera morbis, Nunc oppressa,
Manil. 3, 140; cf. also Cic. de Or. 1, 62, 265.—A bad state or condition, ill health, sickness, feebleness, infirmity, indisposition (syn.:II.infirmitas, imbecillitas): curatio valetudinis,
Cic. Div. 2, 59, 123:gravitas valetudinis, quā tamen jam paulum videor levari,
id. Fam. 6, 2, 1:affectus valetudine,
Caes. B. C. 1, 31:gravis auctumnus omnem exercitum valetudine tentaverat,
id. ib. 3, 2:quodam valetudinis genere tentari,
Cic. Att. 11, 23, 1:quod me propter valetudinem tuam... non vidisses,
id. Fam. 4, 1, 1:quod his Nonis in collegio nostro non affuisses, valetudinem causam, non maestitiam fuisse,
id. Lael. 2, 8:excusatione te uti valetudinis,
id. Pis. 6, 13:quibus (latere, voce) fractis aut imminutis aetate seu valetudine,
Quint. 12, 11, 2:medicus quid in quoque valetudinis genere faciendum sit, docebit,
id. 7, 10, 10:Blaesus novissimā valetudine conflictabatur,
Plin. Ep. 2, 20, 7:major, i. e. morbus comitialis,
Just. 13, 2:oculorum,
Cic. Fam. 14, 4, 6:calculorum,
Plin. 21, 27, 100, § 173.— Plur.:medicus regere valetudines principis solitus,
Tac. A. 6, 50:valetudinibus fessi,
id. H. 3, 2:quod ad febrium valitudines attinet,
Plin. 23, 1, 24, § 48:graves et periculosas valetudines experiri,
Suet. Aug. 81; id. Tib. 11; Vitr. 1, 4.—Trop. (rare but class.), of the mind, health, soundness, sanity:B.ii sunt constituti quasi malā valetudine animi, sanabiles tamen,
Cic. Tusc. 4, 37, 80:roga bonam mentem, bonam valetudinem animi, deinde tunc corporis,
Sen. Ep. 10, 4; cf.:valetudo ei neque corporis neque animi constitit,
unsound state of mind, mental infirmity, Suet. Calig. 50.—Rarely without animi:qui valetudinis vitio furerent et melancholici dicerentur,
Cic. Div. 1, 38, 81.—Of style:III.quos (Lysiae studiosi), valetudo modo bona sit, tenuitas ipsa delectat,
Cic. Brut. 16, 64. —Personified: Valetudo, Health, as a divinity, Mart. Cap. 1, § 55. -
15 valitudo
vălētūdo ( vălītūdo), ĭnis, f. [valeo], habit, state, or condition of body, state of health, health, whether good or bad.I.Lit.A.In gen.:B.optimā valetudine uti,
Caes. B. C. 3, 49:valetudine minus commodā uti,
id. ib. 3, 62:integra,
Cic. Fin. 2, 20, 47:bona,
Lucr. 3, 102; Cic. Lael. 6, 20; Quint. 10, 3, 26; Cato, R. R. 141, 3:melior,
Plin. 23, 7, 63, § 120:commodior,
Quint. 6, 3, 77:incommoda,
Cic. Att. 5, 8, 1:infirma atque etiam aegra,
id. Brut. 48, 180:quam tenui aut nullā potius valetudine,
id. Sen. 11, 35:adversa,
Just. 41, 6:dura,
Hor. S. 2, 2, 88:confirmata,
Cic. Att. 10, 17, 2; id. Q. Fr. 1, 1, 16, § 46; id. de Or. 1, 62, 265:ut valetudini tuae diligentissime servias,
id. Q. Fr. 1, 1, 16, § 46:multum interest inter vires et bonam valetudinem,
Sen. Q. N. 1, praef. 6.— Plur.: sic caecitas ferri facile possit, si non desint subsidia valetudinum, of different states of health, i. e. whatever they may be, Cic. Tusc. 5, 39, 113.—In partic.1.A good state or condition, soundness of body, good health, healthfulness (syn.:2.salus, sanitas): valetudo decrescit, adcrescit labor,
Plaut. Curc. 2, 1, 4:valetudo (opportuna est), ut dolore careas et muneribus fungare corporis,
Cic. Lael. 6, 22:cui Gratia, fama, valetudo contingat abunde,
Hor. Ep. 1, 4, 10:valetudo sustentatur notitiā sui corporis et observatione, quae res aut prodesse soleant aut obesse,
Cic. Off. 2, 24, 86:melior fio valetudine, quam intermissis exercitationibus amiseram,
id. Fam. 9, 18, 3:id pecus valetudinis tutissimae est,
Col. 7, 22:hoc cibo... firmitatem valetudinis custodiri,
Plin. 20, 5, 20, § 42; cf.:Quaque valetudo constat, nunc libera morbis, Nunc oppressa,
Manil. 3, 140; cf. also Cic. de Or. 1, 62, 265.—A bad state or condition, ill health, sickness, feebleness, infirmity, indisposition (syn.:II.infirmitas, imbecillitas): curatio valetudinis,
Cic. Div. 2, 59, 123:gravitas valetudinis, quā tamen jam paulum videor levari,
id. Fam. 6, 2, 1:affectus valetudine,
Caes. B. C. 1, 31:gravis auctumnus omnem exercitum valetudine tentaverat,
id. ib. 3, 2:quodam valetudinis genere tentari,
Cic. Att. 11, 23, 1:quod me propter valetudinem tuam... non vidisses,
id. Fam. 4, 1, 1:quod his Nonis in collegio nostro non affuisses, valetudinem causam, non maestitiam fuisse,
id. Lael. 2, 8:excusatione te uti valetudinis,
id. Pis. 6, 13:quibus (latere, voce) fractis aut imminutis aetate seu valetudine,
Quint. 12, 11, 2:medicus quid in quoque valetudinis genere faciendum sit, docebit,
id. 7, 10, 10:Blaesus novissimā valetudine conflictabatur,
Plin. Ep. 2, 20, 7:major, i. e. morbus comitialis,
Just. 13, 2:oculorum,
Cic. Fam. 14, 4, 6:calculorum,
Plin. 21, 27, 100, § 173.— Plur.:medicus regere valetudines principis solitus,
Tac. A. 6, 50:valetudinibus fessi,
id. H. 3, 2:quod ad febrium valitudines attinet,
Plin. 23, 1, 24, § 48:graves et periculosas valetudines experiri,
Suet. Aug. 81; id. Tib. 11; Vitr. 1, 4.—Trop. (rare but class.), of the mind, health, soundness, sanity:B.ii sunt constituti quasi malā valetudine animi, sanabiles tamen,
Cic. Tusc. 4, 37, 80:roga bonam mentem, bonam valetudinem animi, deinde tunc corporis,
Sen. Ep. 10, 4; cf.:valetudo ei neque corporis neque animi constitit,
unsound state of mind, mental infirmity, Suet. Calig. 50.—Rarely without animi:qui valetudinis vitio furerent et melancholici dicerentur,
Cic. Div. 1, 38, 81.—Of style:III.quos (Lysiae studiosi), valetudo modo bona sit, tenuitas ipsa delectat,
Cic. Brut. 16, 64. —Personified: Valetudo, Health, as a divinity, Mart. Cap. 1, § 55.
См. также в других словарях:
infirmitas — index frailty, impotence, inability Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
infirmité — [ ɛ̃firmite ] n. f. • 1265; enfermetéXIIe; lat. infirmitas 1 ♦ Vx Faiblesse humaine. ♢ Mod. ⇒ faiblesse, imperfection. « Les infirmités du langage [...] répondent toujours à quelque infirmité de l esprit » (Duhamel). 2 ♦ Vieilli Maladie ou… … Encyclopédie Universelle
Enfermedad — (Del lat. infirmitas, atis.) ► sustantivo femenino 1 MEDICINA Alteración del funcionamiento normal del cuerpo de los animales o de los organismos de los vegetales: ■ para diagnosticar la enfermedad parte de los síntomas. SINÓNIMO afección… … Enciclopedia Universal
Infirmität — In|fir|mi|tät 〈f.; ; unz.; Med.〉 Gebrechlichkeit [<lat. infirmitas „Schwäche“] * * * In|fir|mi|tät, die; [zu lat. infirmitas = Schwäche] (Med.): geistige od. körperliche Schwäche; Gebrechlichkeit. * * * Infirmität [lateinisch infirmitas… … Universal-Lexikon
infirmitate — INFIRMITÁTE, infirmităţi, s.f. Starea celui infirm; defect fizic congenital sau dobândit în urma unui accident, a unei boli etc.; beteşug, betegeală, betegie; invaliditate. ♦ fig. Slăbiciune morală, imperfecţiune. – Din fr. infirmité, lat.… … Dicționar Român
debilité — Debilité, Debilitas, Imbecillitas, Infirmitas. Debilité de force, Virium infirmitas. Debilité de maladie, Inualetudo. Debilité de santé, Valetudinis infirmitas … Thresor de la langue françoyse
Infirmities — Infirmity In*firm i*ty, n.; pl. {Infirmities}. [L. infirmitas : cf. F. infirmite. See {Infirm}, a.] 1. The state of being infirm; feebleness; an imperfection or weakness; esp., an unsound, unhealthy, or debilitated state; a disease; a malady; as … The Collaborative International Dictionary of English
Infirmity — In*firm i*ty, n.; pl. {Infirmities}. [L. infirmitas : cf. F. infirmite. See {Infirm}, a.] 1. The state of being infirm; feebleness; an imperfection or weakness; esp., an unsound, unhealthy, or debilitated state; a disease; a malady; as, infirmity … The Collaborative International Dictionary of English
Галлы или кельты — народность арийского происхождения; они населяли издавна Галлию, Британию, Дунайские страны, Рецию, Паннонию, Цизальпинскую Галлию и Умбрию. В V в. до Р. X. они проникли в Испанию и образовали, в соединении с иберами, народ кельтиберов. В III в.… … Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона
Галлы (кельты) — народность арийского происхождения; они населяли издавна Галлию, Британию, Дунайские страны, Рецию, Паннонию, Цизальпинскую Галлию и Умбрию. В V в. до Р. X. они проникли в Испанию и образовали, в соединении с иберами, народ кельтиберов. В III в.… … Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона
De lege ferenda — Traditionell werden Rechtsgrundsätze gern durch lateinische Begriffe oder Wendungen ausgedrückt. Sie sind teilweise aus der griechisch/römischen Antike überliefert, da insbesondere das deutsche Zivilrecht in wesentlichen Bereichen auf dem antiken … Deutsch Wikipedia