-
41 равный
eşit; eş; denk; aynı ( одинаковый)ра́вная опла́та за ра́вный труд — eşit işe / emeğe eşit ücret
на ра́вных усло́виях — eşit koşullarla
предоста́вить кому-л. ра́вные возмо́жности — fırsat eşitliğini sağlamak
при́нцип ра́вной безопа́сности — eşit güvenlik ilkesi
ра́вной длины́ — aynı uzunlukta / boyda
на ра́вной ско́рости — aynı hızla
в э́том де́ле ему́ нет ра́вных — bu işte eşsizdir / eşi yoktur
в э́том ма́тче ему́ не́ было ра́вных — bu maçta rakipsizdi
э́ти реше́ния важны́ в ра́вной степени — bu kararlar aynı derecede önemlidir
он боро́лся с ра́вным сопе́рником — dengiyle yarışıyordu
э́то была́ борьба́ на ра́вных — başabaş mücadeleydi o
для меня́ вы (все) ра́вны́ — sizi ayırmam
-
42 расчёт
с1) врз hesap (-bı); hesaplamaрасчёт вре́мени — zaman hesabı
по мои́м расчётам — hesabıma göre, hesabımca
его́ расчёт дово́льно прост — onun hesabı oldukça basit
стро́ить свои́ расчёты на чем-л. — hesaplarını bir şey üzerine kurmak
2) ( уплата денег) ödemeвалю́та как сре́дство междунаро́дных расчётов — uluslararası ödemeler aracı olarak para
3) ( увольнение)4) (польза, выгода) yarar, faydaмне нет расчёта стро́ить дом — ev yapmak hesabıma gelmez
како́й тебе́ расчёт ждать? — beklesen de ne kazanırsın?
5) воен. ekip (-bi), mürettebatно́мер пулемётного расчёта — makineli numara eri
••быть в расчёте с кем-л. — biriyle hesaplaşmış / ödeşmiş olmak / bulunmak
вот мы и в расчёте (с тобо́й / с ва́ми) — fit olduk işte
нам ну́жно вы́йти и́з дому с таки́м расчётом, что́бы попа́сть на вокза́л за 20 мину́т до отхо́да по́езда — trenin hareket saatinden 20 dakika önce gara ulaşabilecek şekilde evden çıkmamız gerek
из расчёта сре́днего за́работка — ortalama ücret temeli üzerinde
принима́ть что-л. в расчёт — hesaba katmak / almak
-
43 расчётный
в соч.расчётная ве́домость — ücret bordrosu
расчётная орби́та — косм. önceden hesaplanan yörünge
расчётная едини́ца — эк. hesap birimi
-
44 реальный
1) gerçekвосприя́тие реа́льного мира — gerçek dünyanın algılanması
2) ( осуществимый) uygulanabilir, gerçekleşebilir••реа́льная зарпла́та — gerçek ücret
реа́льные дохо́ды населе́ния — halkın gerçek gelirleri
-
45 сдельно
рабо́тать сде́льно — parça başına / hesabı çalışmak
получа́ть сде́льно — parça başına ücret almak
-
46 сдельно-премиальный
в соч.сде́льно-премиа́льная систе́ма опла́ты (труда́) — parça başına primli ücret sistemi
-
47 сдельно-прогрессивный
в соч.сде́льно-прогресси́вная система опла́ты (труда́) — parça başına müterakki ücret sistemi
-
48 сдельный
в соч.сде́льная опла́та — parça başına ücret
сде́льный труд — parça başına / hesabı çalışma
-
49 скромный
1) alçakgönüllü, mütevazıон со все́ми скро́мен — herkese alçakgönüllülük / tevazu gösterir
2) ( простой) sade basit, mütevazıскро́мный наря́д — sade kıyafet
их сва́дьба была́ скро́мной — düğünleri basitti
3) ( умеренный) ılımlı; küçükскро́мные тре́бования — ılımlı talepler
пла́та дово́льно скро́мная — ücret gayet küçüktür
-
50 снижение
с1) indirme, indirim, düşürme; kısma; yavaşlatma; azaltma; inme, düşme; yavaşlama; azalmaсниже́ние но́рмы при́были — kâr oranının düşmesi
сниже́ние пенсио́нного во́зраста — emeklilik yaşının düşürülmesi
сниже́ние сро́ка наказа́ния — cezanın indirilmesi
сниже́ние работоспосо́бности — çalışma gücünün düşmesi / zayıflaması
сниже́ние зарпла́ты — ücret indirimi
проведено́ сниже́ние цен — fiyatlarda indirim yapıldı
2) alçalma; inişсамолёт пошёл на сниже́ние — uçak alçalmaya başladı / inişe geçti
-
51 содержание
с1) ( действие) geçindirme, besleme; bakma; tutmaсодержа́ние дете́й в я́слях — çocukların kreşte bakılması
сто́имость содержа́ния дете́й в я́слях — çocuk kreş ücretleri
расхо́ды по содержа́нию доро́ги — yolun bakım masrafı
2) ( зарплата) ücret; maaşо́тпуск без сохране́ния содержа́ния — ücretsiz izin
3) ( суть) öz, içerik (-ği)фо́рма и содержа́ние — biçim ve içerik
... по фо́рме и... по содержа́нию — biçimde..., özde... olan
социа́льное содержа́ние пробле́мы — sorunun sosyal içeriği
4) ( тема) konu, içerik (-ği); içendekiler, muhtevaсодержа́ние о́перы — operanın konusu
статья́ социологи́ческого содержа́ния — sosyolojik içerikli bir yazı
содержа́ние письма́ — mektubun içindekiler / muhtevası
письмо́ сле́дующего содержа́ния — şu mealde bir mektup
содержа́ние сундука́ — sandığın içindekiler
6) ( оглавление) içindekiler7) ( количество содержащегося вещества) miktarпроце́нтное содержа́ние мета́лла в руде́ — cevherdeki maden yüzdesi
руда́ с шести́десяти проце́нтным содержа́нием желе́за — yüzde altmış tenörlü demir cevheri
содержа́ние жи́ра в молоке́ — sütün yağ muhtevası
пи́ща с ма́лым содержа́нием белка́ — proteini az gıda(lar), düşük proteinli gıda(lar)
-
52 солидный
1) sağlamсоли́дное зда́ние / сооруже́ние — sağlam / esaslı yapı
2) ciddi; derinсоли́дные зна́ния — derin bilgi
соли́дный труд — ciddi eser
3) ( степенный - о человеке) ağırbaşlıмане́ры у него́ не о́чень соли́дные — tavırları ağırbaşlı olana pek yakışmaz
4) ( о возрасте) ilerlemişчелове́к соли́дного во́зраста — yaşını (başını) almış adam / kişi
5) ( крупный - о человеке) cüsseli, iri yarı; vücutlu ( полный)6) разг. ( значительный по размерам) hatırı sayılır; dolgunсоли́дная су́мма де́нег — hatırı sayılır bir para
соли́дная зарпла́та — dolgun maaş / ücret
-
53 ставка
I ж1) ( оклад) maaş / ücret derecesi2) ( в азартных играх) mizaудво́енная ста́вка — vido
II ж, в соч.де́лать ста́вку на кого-л. — biri üzerine oynamak
III ж, в соч.ста́вка главнокома́ндующего — başkomutanlık karargahı
о́чная ста́вка — yüzleştirme
им устро́или о́чную ста́вку — onları yüzleştirdiler
-
54 стоимость
ж1) maliyet; değer; ücret; bedelсто́имость произво́дства — üretim maliyeti
сто́имость обуче́ния одного́ студе́нта — öğrenci maliyeti
сто́имость биле́тов в кино́ — sinema bilet ücretleri
сто́имость подпи́ски (на газету и т. п.) — abonman bedeli
о́бщей сто́имостью в ты́сячу рубле́й — toplam bin ruble değerinde
плоти́на сто́имостью в миллиа́рд лир — milyarlık baraj
холоди́льник, сто́имостью в три́ста рубле́й — üç yüz rublelik frijider
2) эк. değerзако́н сто́имости — değer yasası
-
55 тарифный
тари́фная систе́ма — tarifeler sistemi
тари́фное соглаше́ние — tarife anlaşması
тари́фная се́тка — ücret baremi
-
56 требовать
talep etmek,istemek; gerektirmek; emretmek* * *несов.; сов. - потре́бовать1) talep etmek, istemekон от тебя́ за э́то (де́ло) ничего́ не потре́бует — bu iş için senden bir karşılık istemeyecektir
тре́бовать увеличе́ния зарпла́ты — ücretlere zam yapılmasını istemek, ücret zammı talebinde bulunmak
2) тк. несов. emretmek; gerektirmekэ́того тре́бует здра́вый смысл — sağduyu bunu emrediyor
3) gerektirmek, istemek; almakэ́то строи́тельство потре́бовало кру́пных капиталовложе́ний — bu inşaat büyük yatırımlar gerektirmişti
кросс тре́бует выно́сливости — kros yarışması dayanıklılık ister
э́того тре́бует конкре́тная обстано́вка — somut durum bunu gerektiriyor
пробле́ма, тре́бующая сро́чного реше́ния — acelen çözüm bekleyen sorun
э́то расте́ние тре́бует мно́го воды́ — bu bitki çok su ister
э́та рабо́та потре́бует мно́го вре́мени — bu iş çok vakit alacak
4) aramakвас тре́бует дире́ктор — sizi müdür arıyor
-
57 фонд
stok; fon; yardım kurumu,vakıf* * *м1) врз fon; stokфонд за́работной пла́ты — ücret fonu
фо́нды накопле́ния и потребле́ния — birikim ve tüketim fonları
обще́ственные фо́нды потребле́ния — toplumsal tüketim fonları
резе́рвный фонд — ihtiyat akçesi
семенно́й фонд (пшени́цы) — tohumluk buğday stoku
увеличе́ние / рост жили́щного фо́нда — konut sayısının artması
2) yardım kurumu; fon, vakıf (- kfı)Архитекту́рный фонд СССР — SSCB Mimarlara Yardım Kurumu
толсто́вский фонд — Tolstoy Vakfı
-
58 хороший
iyi,güzel; yakışıklı* * *1) врз iyi; güzelхоро́ший челове́к — iyi adam / insan
хоро́ший отве́т — iyi bir cevap
хоро́шая мысль — iyi fikir
хоро́шая но́вость / весть — iyi haber
хоро́ший дом — iyi / adamakıllı bir ev
хоро́шие ви́на — iyi / kaliteli şaraplar
хоро́шая зарпла́та — dolgun ücret / maaş
он зарабо́тал хоро́шие де́ньги — iyi para kazandı
э́то - хоро́шее нача́ло — bu olumlu bir başlangıçtır
хоро́ший друг — yakın dost
он мой хоро́ший знако́мый — onu yakından tanırım
вы́пал хоро́ший дождь — iyi yağmur yağdı
э́то пальто́ мне хорошо́ — bu palto bana iyi geldi
они́ в хоро́ших отноше́ниях — araları iyidir
хоро́шая по́рция моро́женого — bol bir porsiyon dondurma
кака́я хоро́шая ночь! — ne güzel bir gece!
2) в соч., тк. кратк. ф., разг.хоро́ш друг! — bir de buna dost denirmiş! aşkolsun dostluğuna!
ты то́же хоро́ш! — sen de az değilsin ama!
он уже́ хоро́ш (о пьяном) — tam oldu artık
она́ хоро́ша́ собо́й — kız / kadın çok güzeldir
4) (хоро́шее) → сущ., с iyi, iyilikон сде́лал нам мно́го хоро́шего — bize çok iyiliği dokundu
отлича́ть хоро́шеё от дурно́го — iyiyi kötüden ayırmak
••всего́ хоро́шего! — iyi günler! devletle! selametle!
-
59 хорошо
iyi* * *1) iyi, güzel; yakındanхорошо́ па́хнуть — kokusu güzel olmak
хорошо́ учи́ться — iyi okumak
хорошо́ зараба́тывать — dolgun ücret almak; iyi para kazanmak
он хорошо́ зна́ет э́ту пробле́му — bu sorunu yakından biliyor
худо́жники, кото́рых он хорошо́ зна́ет / знал — yakından tanık olduğu ressamlar
дела́ иду́т хорошо́ — işler iyi gidiyor
ты хорошо́ сде́лал, что пришёл — iyi ettin de geldin
больно́й чу́вствует себя́ дово́льно хорошо́ — hasta iyicedir
он хорошо́ оде́т, не просту́дится — sırtı pektir, soğuk almaz
2) в соч., → сущ., с, нескл. ( отметка) iyiпо фи́зике он получи́л "хорошо́" — fizikten iyi aldı
3) безл., → сказ. iyi(dir), güzeldirвот как хорошо́! — ne güzel!
о́чень хорошо́! — çok güzel! mükemmel!
э́то хорошо́! — orası iyi
вот и хорошо́! — iyi ya işte!
здесь о́чень хорошо́ — burası çok güzel
здесь нам о́чень хорошо́ — burada çok rahatız
там ему́ бы́ло о́чень хорошо́ — orada çok rahat etti
хорошо́, е́сли он придёт во́время — vaktinde gelse iyi (olur)
хорошо́, что ты прие́хал — geldiğin iyi oldu
хорошо́, что бы́ло па́смурно — iyi ki / Allah'tan hava bulutluydu
хорошо́, что ты напо́мнил — iyi ki hatırlattın
4) частица (да, ладно) peki, pekalâ, olurхорошо́, сде́лаю — peki, yaparım
хорошо́, хорошо́, об э́том поговори́м по́сле — pekalâ, pekalâ: onu sonra konuşuruz
5) → вводн. сл. pekalâ, haydiхорошо́, но куда́ ты дел де́ньги? — pekalâ, ya parayı ne yaptın?
••хорошо́ бы пошёл дождь — keşke yağmur yağsa
хорошо́ бы (нам) пое́сть — karnımızı doyursak
-
60 шкала
kadran; barem,cetvel* * *ж1) ıskala; kadran ( компаса)шкала́ радиоприёмника — radyonun ıskalası
2) barem; cetvelшкала́ зарпла́ты — ücret baremi
по шкале Ри́хтера — Richter ölçeğine göre
См. также в других словарях:
ücret — is., Ar. ucret 1) İş gücünün karşılığı olan para veya mal Ücret emeğin karşılığıdır. Anayasa 2) Kiralanan veya satın alınan bir şey için ödenen para Fiyatından daha yüksek bir ücretle satın aldı. P. Safa Birleşik Sözler asgari ücret cari ücret… … Çağatay Osmanlı Sözlük
ücret — (A.) [ تﺮﺝا ] hizmet karşılığında verilen para … Osmanli Türkçesİ sözlüğü
ÜCRET — Hizmet karşılığı verilen şey … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
asgari ücret — is., ekon. İşçilere bir çalışma günü karşılığı olarak ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım, kültür vb. gereksinimlerini günün fiyatları üzerinden en az düzeyde karşılamaya yetecek ücret Asgari ücretin tespitinde ülkenin ekonomik… … Çağatay Osmanlı Sözlük
çıplak ücret — is., ekon. Vergiler, yan ödemeler veya primler dışında kalan asli ücret … Çağatay Osmanlı Sözlük
dolgun ücret — is. Yüksek ve tatmin edici ücret … Çağatay Osmanlı Sözlük
net ücret — is., ekon. Brüt ücretten gelir vergisi, sigorta primi vb. kesildikten sonra ele geçen ücret … Çağatay Osmanlı Sözlük
cari ücret — is., ekon. İş gücü piyasasında iş gücünün, arz ve talebe göre belirlenen fiyatı … Çağatay Osmanlı Sözlük
BİLÂ-ÜCRET — Parasız, ücretsiz … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
CU'L — Ücret, mukabil, karşılık. * Ayak kirası. * Padişahın etbâından aldığı mal … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
ÜCURAT — (Ücret. C.) Ücretler … Yeni Lügat Türkçe Sözlük