-
21 ἄ-βρωτος
ἄ-βρωτος, 1) ungegessen. ἕντερα Aenigm. 20 (XIV. 57); ἄβ. πρότερον καὶ ἄγευστον, was früher nicht gegessen wurde, Plut. Hymp. 8, 9, 3; – nicht zu essen, όστᾶ Men. Ath. IV, 146 e; ἰχϑὺν ἄβρωτον ποιεῖ Plut. praec. conj. 5; Epict. 3, 21, 2 u. a Sp. – 2) der nicht gegessen hat, Soph. frg. bei Poll. 6, 39 ( νῆστις); Charit. 6, 39
-
22 ῥήγνῡμι
ῥήγνῡμι und ῥηγνύω, fut. ῥήξω, aor. ἔῤῥηξα, perf. I. ἔῤῥηχα, nur LXX., aber ἔῤῥωγα in intrans. Bdtg (s. unten), aor. pass. ἐῤῥάγην, ep. impf. ῥήγνυσκε, Il. 7, 141 (vgl. auch ῥήσσω, ῥάσσω), – reißen, sprengen, durchschlagen, durchreißen, von allem gewaltsamen Oeffnen u. Losmachen od. Verletzen, z. B. τεῖχος, πύλας, ϑύρας, χαλκόν, σάκος, ϑώρηκας, ἱμάντα, νευρήν, τένοντε, ὀστέον, χρόα u. dgl.; Il. oft, in der Od. nur einmal, 12, 409; ῥήξας πέπλους, Aesch. Pers. 460, wie 195 u. Eur. Hec. 559; σίδηρον ϑραυσϑέντα καὶ ῥαγέντα πλεῖστ' ἂν εἰςίδοις, Soph. Ant. 472; ἔῤῥηξεν ὀστᾶ, Eur. Herc. F. 994, u. öfter; γῆς δάπεδον ἀρότροις, Ar. Plut. 515; bes. auch eine Schlachtreihe durchbrechen, auseinandersprengen, φάλαγγα, ὅμιλον, στίχας ἀνδρῶν, Il. 6, 6. 11, 538. 15, 615; auch im med., ῥήξασϑαι φάλαγγας, sich die feindlichen Schlachtreihen brechen, um durchzudringen, 11, 90. 13, 680. 15, 409; τὸ μέσον ῥῆξαι, die Mitte, das Centrum durchbrechen, Her. 8, 113; δεσμά, Luc. D. D. 17, 1; τὰς πύλας, Paras. 46; – durch Reißen losmachen, entfesseln, ἔριδα, d. i. Streit erheben, erregen, Il. 20, 55; bes. φωνήν, die Stimme gleichsam losreißen, die gefesselte Stimme plötzlich lösen und zuerst zu reden anfangen, von Stummen u. Kindern, Her. 1, 85. 2, 2; übh. frei herausreden, 5, 93; ῥῆξαι und ῥήξασϑαι αὐδήν, φωνήν, Eur. Suppl. 710 Ar. Nubb. 356. 947; οὐδεὶς ἐτόλμ ησε ῥῆξαι φωνήν, Dem. 9, 61; Agath. 10 (V, 222); ϑροον, φϑόγγον, in der Anth. oft; eben so ῥῆξαι βροντήν, Ar. Nubb. 579; äbnlich δακρύων ῥήξασα ϑερμὰ νάμα τα, Soph. Tr. 915, in Thränen ausbrechen, den Thränenquell hervorbrechen lassen; auch χῶρος ῥήγνυσι πηγάς, die Gegend läßt Quellen durch-, hervorbrechen, Plut. Mar. 19. – Pass. gebrochen werden, sich brechen, ῥήγνυτο κῦμα, Il. 18, 67, vgl. 4. 425; brechen, Hes. Sc. 377; πολλῶν ῥαγεισῶν ἐλπ ίδων, Aesch. Ag. 491; βροντὴ ἐῤῥάγη δι' ἀστραπῆς, Soph. frg. 507, wiederholt von Ar. Nubb. 583; ἐῤῥήγνυτο τὸ τεῖχος, barst, Xen. Hell. 5, 2, 5; ῥαγῆναί τι τῆς γῆς, Plat. Rep. II, 359 d; ῥαγῆναι τήν ναῠν, Dem. 56, 21; auch ῥηγνύμενος ὑπὸ πλησμονῆς, Plut. Symp. 3, 6, 4. – So wird aber auch das act., bes. das perf. ἔῤῥωγα in intr. Bdtg gebraucht, bersten, reißen, springen, ἔῤῥωγεν παγὰ δακρύων, Soph. Tr. 849; vgl. Valck. zu Eur. Hipp. 1338 – Dah. aus-, los-, hereinbrechen; so vom Unglück, κακῶν δὴ πέλαγος ἔῤῥωγεν μέγα Πέρσαις, Aesch. Pers. 425, brach über die Perser herein; τάδ' ἐκ δυοῖν ἔῤῥωγεν κακά, Soph. O. R. 1280, vgl. 1076, wie Eur. μάλιστα νῠν σοί που τάδ' ἔῤῥωγεν κακά, Hipp. 1338.
-
23 αιωρεω
поднимать(τι Pind.)
; подвешивать(τι ὑπέρ τινος Dem. и ἔκ τινος Luc.)
; pass. находиться в висячем (неустойчивом) состоянии, качаться, колебаться(ἄνω καὴ κάτω Plat.)
αἰγὸς δἐρματα περὴ τοὺς ὤμους αἰωρεύμενα Her. — козьи шкуры, накинутые на плечи;ὀστᾶ αἰωρούμενα ἐν ταῖς αὐτῶν συμβολαῖς Plat. — кости, свободно вращающиеся в их сочленениях;αἰωρεῖσθαι εἰς τὰς κεφαλάς τινων Arst. — (о птицах) носиться (парить) над чьими-л. головами;τοὐμὸν φρενῶν ὄνειρον αἰωρούμενον Soph. — витающий надо мной сон;νῆες αἰωρούμεναι πρὸ τοῦ λιμένος Plut. — корабли, стоящие впереди порта на рейде;αἰωρεῖσθαι ἐν κινδύνω Thuc. — находиться в опасности;αἰωρεθεἰς ὺπἐρ μεγάλων Her. — обуреваемый великими планами;ἠωρεῖτο τῇ γνώμῃ πρὸς ἑτέρας ἐλπίδας Plut. — (Пирр) был увлечен новыми надеждами;αἰωρῖσθαι τέν ψυχήν Xen. — встрепенуться душой, возрадоваться;αἰωρουμένη ἥ πολιτεία Plut. — неустойчивый государственный строй;αἰωρεῖσθαι ἐν ἄλλοις Plat. — зависеть от других -
24 αναιρεω
(aor. 2 ἀνεῖλον, pf. ἀνῄρηκα)1) поднимать(ἀπὸ χθονός Hom.)
2) преимущ. med. ( о павших на поле битвы) подбирать, уносить для погребения (sc. νεκρούς Her., Arph., Xen., Plat.; τὰ ὀστᾶ Thuc.; ἀ. καὴ θἀπτειν Dem.)3) получать в награду(ἀέθλια Hom.)
4) преимущ. med. побеждать, выигрывать(ἀγῶνας, Ὀλυμπιάδα или Ὀλύμπια τεθρίππῳ Her.)
5) med. брать, приниматьἀνείλετο ἔγχος Hom. — он вооружился копьем;ἀναιρέεσθαι σῖτα Her. — добывать продовольствие;ἀναιρεῖσθαι κλῆρος Plat. — вынимать жребий;τὰ δικτύα ἀναιρεῖσθαι Arst. — тянуть невод;ποινέν ἀνελέσθαι τῆς ψυχῆς τινος Her. — взять выкуп за убийство кого-л.;ἀνελέσθαι γνώμην Her. — усвоить мнение;ἔχθρας ἀναιρεῖσθαι Plat. — начать враждовать;ἐπιφροσύνας ἀνελέσθαι Hom. — взяться за ум6) med. предпринимать(πόνους ὑπέρ τινος, πόλεμον Her. - ср. 13; ἔργον Plat.; πρᾶξιν Plut.)
7) подхватывать, уносить(τινα и τι Hom., Plat.)
8) med. становиться беременной, зачать(τινα Her.)
9) преимущ. med. ( о символическом обряде признания своего отцовства) поднимать, брать на руки (sc. παῖδα Isocr., Plut.), тж. усыновлять Arph.10) снимать, убирать (sc. τὰς σκηνάς Xen.)11) разрушать, уничтожать(πύργους Xen.; πόλεις Dem.)
ἀ. τινας θανάτοις Plat. — умерщвлять кого-л.12) убивать, истреблять(πολλούς Aesch., Her.; τὸ Φωκέων ἔθνος ἀνῃρημένον Dem.)
φαρμάκοις ἀνελεῖν Plut. — отравить13) прекращать(πόλεμον Polyb. - ср. 6; νεῖκος Theocr.)
ἀνελεῖν ἐκ μέσου τι Dem. — положить конец чему-л.;ἀνελεῖν τέν παρακαταθήκην Plat. — изъять (свой) денежный вклад14) свергать, сокрушать15) тж. med. расторгать(συνθήκας Isocr.; διαθήκας Isae.; συμμαχίαν Polyb.)
16) упразднять, отменять(νόμους Aeschin.): (μόρια)
, ὧν ἀναιρουμένων ἀναιρεῖται καὴ τὸ ὅλον Arst. части, с устранением которых устраняется и целое17) med. брать назад(γραφήν Dem.)
18) возражать, опровергать(τὰς ὑποθέσεις Plat.)
19) (воз)вещать, изрекать(χρηστήριον Her.; μαντείας Dem.)
Πλάτων ἀναιρεῖ, ὅτι οὔκ ἐστιν ἡδονέ τἀγαθόν Arst. — Платон утверждает, что наслаждение не есть благо;ἀνεῖλεν ἥ Πυθία Her., Plat. — Пифия изрекла;ἐν ταῖς μαντείαις ἀνῃρημένον Dem. — возвещенное в оракулах;ἀ. τι περί τινος Plat. — предписать (в оракуле) что-л. относительно чего-л.;οὓς ἂν ὅ θεὸς ἀνέλῃ Plat. — те, кого укажет божество -
25 αντιτυπος
2, редко Soph. 31) яркий, резкий, бьющий в глаза(χρωματα Plut.)
2) отражаемый встречным ударом(τύπος Her.)
3) отраженный(φάος Anth.)
; доносящийся в виде отголоска(στόνος Soph.)
4) жесткий, крепкий, неподатливый(γᾶ Soph.; ὀστᾶ Xen.; χωρία Plut.)
5) упорный, упрямый(μάχη Xen.; ἄνθρωπος Plat.)
6) сопротивляющийся, враждебный(τινος Aesch. и τινι Polyb.)
-
26 διαφυη
ἥ1) щель, просвет, промежуток(τὰ ὀστᾶ διαφυὰς ἔχει χωρὴς ἀπ΄ ἀλλήλων Plat.)
αἱ διαφυαὴ τῶν ὀδόντων Plut. — промежутки между зубами2) надрез, шов(κάρυα οὐκ ἔχοντα διαφυέν οὐδεμίαν Xen.; ἐρεβίνθου δ. Plut.)
-
27 εξανευρισκω
1) выискивать, отыскивать, находить(ἐν τοῖς δριμυτάτοις ἄνθεσι τὸ λειότατον μέλι Plut.)
; aor. найти, обнаружить, открыть(ἐξανευρεῖν, sc. τὰ Θησέως ὀστᾶ Plut.)
2) изобретатьοἷα κἀξανευρίσκεις λέγειν ; Soph. — что это ты выдумываешь?
-
28 θλαω
(pass.: fut. θλασθήσομαι, aor. ἐθλάσθην, pf. τέθλασμαι) раздавливать, (с)мять(κοτύλην τινί Hom.; σάκος χερσί Hes.; ὀστᾶ θλώμενα Arst.)
εἴσω θλασάσαι Hom. — вдавить что-л. внутрь;τεθλασμένος οὔατα Theocr. — с израненными (в бою) ушами -
29 νευρον
τό1) сухожилие(ὀστᾶ τε καὴ νεῦρα Plat.)
2) волокно(φυτῶν Plat.)
3) ( сделанные из сухожилий) нить, шнур4) преимущ. pl. сила, крепость, мощь(τῆς τραγῳδίας Arph.; τοῦ οἴνου Plut.; τῶν πραγμάτων Aeschin.)
5) тетива Polyb.6) струна(νεῦρα τινάσσειν Anth.)
-
30 ξυνεχω
(fut. συνέξω, aor. 2 συνέσχον; pass.: fut. συσχεθήσομαι и συνέξομαι, aor. συνεσχέθην, aor. 2 συνεσχόμην)1) держать вместе, сдерживать, скреплять(θώρηκα Hom.; τὰ ὀστᾶ Plat.)
Ἄτλας ἅπαντα συνέχων Plat. — Атлант, удерживающий (на себе) вселенную;ἐν φρέατι συσχόμενος Plat. — попавший в колодец, т.е. в безвыходное положение;δουληΐῃ συνέχεσθαι Her. — находиться в рабстве2) соединять, объединять, связывать(τὰ πολιτεύματα εἰς ἕν Plat.)
μετ΄ ἀλλήλων ξυνέχεσθαι Plat. — держаться взаимной связью;— сдвигать, смыкать (τοὺς δακτύλους Arph.; τὰς ὀφρῦς Plut.)3) задерживать(τὸ πνεῦμα Plut.)
4) удерживать от распада, т.е. охранять, защищать(δώματα Eur.; τὸν ὅλον κόσμον Xen.)
ξ. τέν εἰρεσίαν Thuc. — поддерживать дисциплину среди гребцов5) заниматьσ. ἑαυτὸν ἐπί или ἔν τινι Plut. — предаваться чему-л.
6) теснитьαἰχμῇσι συνέχεσθαι Her. — теснить друг друга, т.е. сражаться врукопашную копьями;
τῇ δίψῃ ξυνεχόμενος Thuc. — томимый жаждой;τῷ λιμῷ συνεχόμενος Plut. — мучимый голодом;γέλωτι συσχεθείς Diog.L. — давясь от смеха;ὀνείρασιν ξυνέχεσθαι Aesch. — быть во власти сновидений7) содержать, включать в себя, охватывать(πάσας τὰς αἰσθήσεις Plat.)
σ. πᾶν σάκος Hes. — окружать (окаймлять) весь щит8) зажимать, затыкать(τὰ ὦτα NT.)
9) соединяться, встречатьсяἵνα ξυνέχουσι τένοντες Hom. — там, где сходятся сухожилья;
σ. εἰς ἕν Arst. — срастаться, сливаться воедино -
31 οστεον
-
32 περιαμπεχω
надевать вокруг, окутывать(τὰ ὀστᾶ μετὰ τῶν σαρκῶν καὴ δέρματος Plat.)
; med. надевать на себя(Σατύρου δοράν Plat.)
σκότος περιαμπεχόμενος Plut. — окутанный тьмой -
33 περιτρωγω
(aor. 2 περιέτρᾰγον)1) обгрызать, обгладывать(τὰ ὀστᾶ Luc.)
2) утаскивать, тайком снимать, воровать(τὰ χρυσία τινός Arph.)
3) поносить, порочить(τινά Arph.)
-
34 περιφυω
1) (aor. 1 περιέφῡσα) приращивать кругом, т.е. укреплять вокруг(τὸ κύτος περὴ τὸ σῶμα Plat.)
2) (aor. 2 περιέφῡν, pf. περιπέφῡκα; med.: fut. περιφύσομαι с ῡ, aor. 2 περιεφύην) расти вокруг, окружать, охватывать со всех сторонπερὴ δ΄ αἴγειροι πεφύασι Hom. — вокруг же растут тополя;
περὴ τὰ ὀστᾶ αἱ σάρκες περιπεφύκασι Arst. — кости обросли плотью;πέτρα κύκλῳ περιπέφυκε Plut. — вокруг высится скала;κύσσε μιν περιφύς Hom. — обняв, он поцеловал его;τὸ γένος τοῦτο ἀναίσθητον πάσαις ταῖς αἰσθήσεσι περιπεφυκέναι Plat. — (кажется, что) этот вид (восприятий) не доступен ни одному чувству -
35 πηχυς
1) предплечье2) рука Hom. etc.ἀμφὴ δὲ παιδὴ βάλε πήχεε Hom. — (Пенелопа) обвила сына обеими руками
3) изгиб в середине лука ( служивший рукоятью при стрельбе)(τόξου π. Hom.)
4) рог лиры Her., Luc.5) пехий, локоть (мера длины; π. μέτριος содержал 24 δάκτυλοι, т.е. ок. 46 см, π. βασιλήϊος - 27 δάκτυλοι) Her., Xen., Plat.6) складная измерительная линейка Arph.7) угольник Anth.8) pl. οἱ πήχεις карлики (человечки, которые изображалась резвящимися вокруг гигантской фигуры бога Нила) Luc. -
36 προσαγω
1) вести (против)(στρατιὰν πρὸς πολεμίους Xen.)
2) подводить, подвозить, приближать, придвигать(μηχανὰς πόλει Thuc.; π. τέν ἄνω γνάθον τῇ κάτω Her.)
π. ὀφθαλμόν τινι Eur. — приставить глаз к чему-л.3) приводитьπ. τοὺς δεομένους Ἀστυάγους Xen. — вводить (на прием) тех, у которых есть дело к Астиагу;τίς σε προσήγαγεν χρεία ; Soph. — какая надобность привела тебя?;προσάγεσθαι μάρτυρα Plut. — представлять своего свидетеля4) приносить(φόρον Thuc.; τὰς εἰσφοράς Polyb.)
5) преподносить(δῶρα HH.)
ὕμνους τῳ θεῶν π. Plat. — посвящать (новые) гимны кому-л. из богов6) предлагать7) доставлять, причинять(τόδε πῆμα Hom.)
8) доставлять, пригонять(ἁρμαμάξας Xen.)
πάντα ἱκανὰ π. Xen. — привозить все в достаточном количестве;τὰ προσαχθέντα Xen. — привоз, импорт9) прилагать, применять(τὰς ἀνάγκας τινὴ π. Thuc.)
οὐκ ἔφη, καὴ μάλα πολλῶν φόβων προσαγομένων Xen. — (задержанный) ответил отрицательно, несмотря на применение множества угроз;προσάγεσθαι τὸν πόνον καὴ τὸν χρόνον Polyb. — затрачивать труд и время10) привлекать, склонять, заставлятьἐλπὴς προσάγει τινὰ εὑρεῖν τι Eur. — в ком-л. существует надежда найти что-л.;
πρὸς μάθησιν π. τινά Arst. — приохотить кого-л. к науке;βίᾳ προσαχθῆναι Thuc. — быть вынужденным силою;οἴκτῳ προσάγεσθαι Thuc. — поддаваться чувству сострадания;ὅρκον π. τινί Hom. — заставить кого-л. поклясться;προτείνων τέν χεῖρα προσήγετο αὐτούς Xen. — протянув руку, (Кир) привлек их к себе;πάντων προσάγεσθαι τὰ ὄμματα Xen. — привлекать к себе взоры всех;προσάγεσθαί τινα τὰ πρὸς ποσὴ σκοπεῖν Soph. — побуждать кого-л. думать о настоящем;χρήμασι καὴ δωρεαῖς τινα προσάγεσθαι Plat. — привлекать кого-л. на свою сторону деньгами и подарками11) med. сгребать (к себе), т.е. собирать(τὰ ναυάγια Thuc.; ὀστᾶ Eur.)
12) (sc. ἑαυτόν) приближаться, подходить(τινι Plut., NT.; π. τοῖς τεσσαράκοντα ἔτεσι Plut.)
π. ἐγγυτέρω ταῖς ἐλπίσι Plut. — приближаться к осуществлению (своих) надежд;πόταγε Theocr. — подойди поближе13) (sc. τὸ στράτευμα) идти войной(πρὸς πολεμίους Xen.)
14) (sc. τέν ναῦν) приставать к берегу, причаливать(τοιούτοις τόποις Polyb.)
-
37 προτιθημι
(fut. προθήσω, стяж. aor. 1 προὔθηκα; aor. pass. προὐτέθην, praes. и impf. pass. в атт. обычно берутся от πρόκειμαι) тж. med.1) ставить перед, класть впереди, подносить(τραπέζας Hom.; δαῖτά τινι Her.)
προθέσθαι τι Plut. — поставить что-л. перед собою;προτιθέναι τοῦ λόγου προοίμιον Plat. — предпосылать речи введение;πέπλον ὀμμάτων προθέσθαι Eur. — закрыть глаза плащом;προθέσθαι τινὰ ἐν οἴκτῳ Aesch. — сжалиться над кем-л.;βραδύπουν ἤλυσιν ἄρθρων π. Eur. — медленно переставлять ноги;προτιθέμενα καὴ ἐπιλεγόμενα Arst. — начало и заключение2) ставить выше, предпочитать(τί τινος Her., Eur. и τι ἀντί τινος Eur.)
πάρος τινός προθέσθαι τι Soph. — предпочесть что-л. чему-л.3) бросать (на съедение), кидать(τινὰ κυσίν Hom.; τινὰ θηρσὴν ἁρπαγέν προθεῖναι Eur.)
ὅ θανάτῳ προτεθείς Eur. — брошенный, т.е. обреченный на смерть4) бросать, покидатьπροθεῖναί τινα ἔρημον Soph. — бросить кого-л. на произвол судьбы;
προθεῖναι τὸ παιδίον Her. — подкинуть ребенка5) заранее устанавливать, определять(τὸν νόμον τινί Eur.)
οὖρον τῆς ζόης ἀνθρώπῳ π. Her. — определять границу человеческой жизни;ἀεὴ πλείων τοῦ προτεθέντος χρόνος Arst. — время, большее любого (наперед) заданного, т.е. бесконечное6) устраивать, учреждать(τοὺς ἀγῶνας λόγων Thuc.)
πένθος μέγα προθέσθαι Her. — учредить большой траур7) назначать(στέφανον τῶν ἀγώνων τινί Thuc.; med. τινα ἱλαστήριον NT.)
προθεῖναί τινι κρίσιν Lys. — назначить кому-л. судебное разбирательство, т.е. вызвать кого-л. в суд;π. θάνατον ζημίαν Thuc. — назначать смертную казнь;προθέσθαι τέν λέσχην Soph. — созвать собрание8) задавать, предлагать(ἄπορον αἵρεσιν Plat.; τὸ προτεθὲν πρόβλημα Arst.)
προτίθεσθαι αἵρεσιν Plat. — ставить перед собой альтернативу;προθεῖναί τινι βαστάζειν τι Soph. — предложить кому-л. взять что-л. на себя;ὅπερ προὐθέμεθα σκέψασθαι Plat. — рассмотрением чего мы задались;προθεῖναί τι τοῖς ὤμοις τινός Soph. — возложить что-л. на чьи-л. плечи, т.е. предписать кому-л. что-л.9) тж. med. выставлять(νεκρόν Her.; med. ὀστᾶ τῶν ἀπογενομένων Thuc.)
π. τι ὤνιον Luc. — выставлять что-л. на продажу;π. αἰτίαν Soph. — выставлять причину;προτίθεσθαί τι Polyb. — ссылаться на что-л. (как на основание)10) med. показывать(ποτήρια χρύσεα Her.)
ἀνδραγαθίαν τινὴ π. Thuc. — рассказывать о чьей-л. храбрости11) представлять, докладывать, излагать(πρῆγμα Her.; λόγον περί τινος Xen.)
π. τέν διαγνώμην περί τινος Thuc. — вносить на обсуждение вопрос о чем-л.;προθεῖναι λέγειν περί τινος Thuc. — представить что-л. на обсуждение;τὰ προτιθέμενα κατὰ τὰς ἐγγραφάς Arst. — зарегистрированные судебные решения12) предоставлять, разрешать(οὐ προὐτέθη σφίσι λόγος Xen.)
προθέσθαι τινὴ ἔχθραν Thuc. — объявить кому-л. о своей вражде13) med. ставить себе целью, намереваться -
38 συμπεριλαμβανω
1) окружать со всех сторон, обволакивать(ὀστᾶ τοῖς νεύροις Plat.)
συμπεριληφθεὴς ὑπὸ ὑγρότητος Plat. — окруженный влагой2) обхватывать, обнимать (sc. τινά NT.)3) охватывать, включатьσυμπεριειλημμήνοι ἐν ταῖς συνθήκαις Dem. — включенные в условия договора;
ἐν τῇ περὴ τῆς Ἑλλάδος ὑποθέσει συμπεριλαβεῖν τι Polyb. — включать что-л. в историю Эллады;ἐν τῷ λόγῳ συμπεριειλῆφθαι Arst. — быть охваченным в (общем) определении4) med. принимать участие, приобщаться -
39 συνεχω
(fut. συνέξω, aor. 2 συνέσχον; pass.: fut. συσχεθήσομαι и συνέξομαι, aor. συνεσχέθην, aor. 2 συνεσχόμην)1) держать вместе, сдерживать, скреплять(θώρηκα Hom.; τὰ ὀστᾶ Plat.)
Ἄτλας ἅπαντα συνέχων Plat. — Атлант, удерживающий (на себе) вселенную;ἐν φρέατι συσχόμενος Plat. — попавший в колодец, т.е. в безвыходное положение;δουληΐῃ συνέχεσθαι Her. — находиться в рабстве2) соединять, объединять, связывать(τὰ πολιτεύματα εἰς ἕν Plat.)
μετ΄ ἀλλήλων ξυνέχεσθαι Plat. — держаться взаимной связью;— сдвигать, смыкать (τοὺς δακτύλους Arph.; τὰς ὀφρῦς Plut.)3) задерживать(τὸ πνεῦμα Plut.)
4) удерживать от распада, т.е. охранять, защищать(δώματα Eur.; τὸν ὅλον κόσμον Xen.)
ξ. τέν εἰρεσίαν Thuc. — поддерживать дисциплину среди гребцов5) заниматьσ. ἑαυτὸν ἐπί или ἔν τινι Plut. — предаваться чему-л.
6) теснитьαἰχμῇσι συνέχεσθαι Her. — теснить друг друга, т.е. сражаться врукопашную копьями;
τῇ δίψῃ ξυνεχόμενος Thuc. — томимый жаждой;τῷ λιμῷ συνεχόμενος Plut. — мучимый голодом;γέλωτι συσχεθείς Diog.L. — давясь от смеха;ὀνείρασιν ξυνέχεσθαι Aesch. — быть во власти сновидений7) содержать, включать в себя, охватывать(πάσας τὰς αἰσθήσεις Plat.)
σ. πᾶν σάκος Hes. — окружать (окаймлять) весь щит8) зажимать, затыкать(τὰ ὦτα NT.)
9) соединяться, встречатьсяἵνα ξυνέχουσι τένοντες Hom. — там, где сходятся сухожилья;
σ. εἰς ἕν Arst. — срастаться, сливаться воедино -
40 τιθημι
(impf. ἐτίθην, aor. 1 sing. ind. ἔθηκα, aor. 2 pl. ἔθεμεν, fut. θήσω, pf. τέθεικα, ppf. ἐτεθείκειν; praes. conjct. τιθῶ, aor. 2 conjct. θῶ; praes. opt. τιθείην, aor. 2 opt. θείην; praes. imper. τίθει, aor. 2 imper. θές; praes. inf. τιθέναι, aor. 2 inf. θεῖναι; part. praes. τιθείς, part. aor. 2 θείς; med.: praes. τίθεμαι, impf. ἐτιθέμην, aor. 2 ἐθέμην; praes. conjct. τιθῶμαι, praes. aor. 2 θῶμαι; praes. impf. opt. τιθείμην, aor. 2 opt. θείμην; praes. imper. τίθεσο, imper. aor. 2 θοῦ; praes. inf. τίθεσθαι, aor. 2 inf. θέσθαι; part. praes. τιθέμενος, part. aor. 2 θέμενος; med.-pass.: pf. τέθειμαι, ppf. ἐτεθείμην; pass.: fut. τεθήσομαι, aor. 1 ἐτέθην, adj. verb. θετός) тж. med.1) ставить, кластьκλισίην τιθήμεναί τινι Hom. — поставить кресло для кого-л.;
ἄλλοσε τ. Hom. — ставить на другое место, передвигать;τετράποδος βάσιν θηρὸς τίθεσθαι Eur. — передвигаться как четвероногое животное (на четвереньках);τὰ μὲν ἄνω κάτω τ., τὰ δὲ κάτω ἄνω Her. — ставить верхнее вниз, а нижнее вверх, т.е. переворачивать (все) вверх дном;ἀπάτερθέν τινος τ. Hom. — выносить из чего-л.;θέσθαι τι ἐπὴ τὰ γόνατα Xen. — положить что-л. себе на колени;2) складывать(ἱστία ἐν νηΐ, ἔναρα ἐς δίφρον Hom.)
ἐς τὸ κοινὸν τ. τι Xen. — складывать что-л. вместе (в общую массу);ἐπὴ κρᾶτα τίθεσθαι χέρα Eur. — хвататься руками за голову;θέσθαι τὰ ὅπλα Diod. — сложить оружие3) переносить, перемещать(τινὰ ἑν Λυκίης δήμῳ Hom.; τινὰ εἰς ἐρημίαν Plat.)
4) вкладывать, (от)давать(τι χερσί τινι или ἐν χερσί τινος Hom.)
εἰς χεῖρά τινος δεξιὰν τ. Soph. — подавать кому-л. правую руку5) ставить, воздвигать, водружать(στήλας ἐν γαίῃ Hom.)
οἰκίας τίθεσθαι Hom. — строить себе дома, селиться6) вкладыватьἐς ταφὰς и ἐν τάφῳ τ. Soph. — хоронить;
ψήφους ἐς τεῦχος τ. Aesch. — опускать голоса в урну;ψῆφον ἐπί τινι θέσθαι Eur. — подать голос за что-л.;σὺν τῷ νόμῳ τέν ψῆφον τίθεσθαι Xen. — подавать свой голос в соответствии с законом7) хоронить, предавать погребению(τὰ ὀστᾶ Hom., Thuc.)
οἱ τιθέμενοι Plat. — погребаемые, т.е. почившие;τάφον θέσθαι τινός Soph. — озаботиться погребением кого-л.8) подавать голос, голосоватьτίθεσθαί τινι Dem. и μετά τινος Aesch. — голосовать за кого-л.;
ταύτῃ (v. l. ταύτην) γνώμην τίθεσθαι Soph., Arph.; — присоединяться к тому же мнению;οὔ σοι βουλοίμην ἂν ἐναντία τίθεσθαι Plat. — я не собираюсь возражать тебе9) возлагать, надевать(κυνέην ἐπὴ κρατί Hom.; στέφανον ἀμφὴ βοστρύχοις Eur.)
τιθήμενος ἔντεα Hom. — одетый в доспехи;τίθεσθαι τὰ ὅπλα παρά τινα и μετά τινος Thuc. — переходить с оружием на чью-л. сторону;θέσθαι τὰ ὅπλα πρός τινος Plat. и ὑπέρ τινος Dem. — взяться за оружие в защиту кого-л., т.е. стать на чью-л. сторону;ὅπλα ἱππικὰ τίθεσθαι Plat. — служить в коннице;οἱ τέν ἀσπίδα τιθέμενοι Plat. — щитоносцы, т.е. гоплиты10) устанавливать, отмечать, обозначать(τέρματα Hom.)
11) назначать, предлагать(ἆθλα Thuc., Plat.)
ἐς μέσσον τ. τί τινι Hom. — предлагать что-л. кому-л. (в возмещение);— назначать в награду (δέπας Hom.):τὰ τιθέμενα Dem. — назначенные награды12) прилагать, проявлятьσπουδέν θέσθαι Soph. — проявить усердие;
πόνον πλέον τίθου Aesch. — приложи побольше усилий;πρόνοιαν θέσθαι Soph. — проявить благоразумие13) приносить (в дар), посвящать(ἀσπίδας θεοῖς Eur.)
14) сажать(τὰ φυτά Xen.)
15) убирать или укрывать, прятать(χρήματα μυχῷ ἄντρου Hom.)
τὰ τῶν φίλων ἀσφαλῶς τ. Xen. — хранить имущество друзей в безопасном месте16) выставлять, представлять17) сдавать на хранение, вкладывать(ἀργύριον Plat.)
18) вносить, платить, уплачивать(τὰς εἰσφορας Dem.)
θεῖναι ἐνέχυρον Dem. — внести (в) залог;πρόπαντος ἐγγύην θέσθαι χρόνου Aesch. — дать ручательство на вечные времена19) вносить в залог(τι Arph.)
τὰ τεθέντα Dem. — залог20) оказывать(χάριν τινί Her., Aesch.)
χάριτα τίθεσθαί τινι Her. — заслужить чью-л. благодарность21) полагать, возлагать(τέν ἐλπίδα ἔν τινι τ. Plut.)
22) вносить, заносить, вписывать(ἐν στήλῃ Plat.)
τὰ ἐν γράμμασι τεθέντα Plat. — писаные законы23) превращать, делать, тж. избиратьτινὰ ἄλοχόν τινι θήσειν Hom. — сделать кого-л. чьей-л. женой;θέσθαι τινὰ γυναῖκα Hom. — жениться на ком-л.;θέσθαι τινὰ πόσιν αὑτᾷ Aesch. — выйти за кого-л. замуж;θεῖναί τινα λίθον Hom. — превратить кого-л. в камень;ἀΰπνους τινὰς θεῖναι Hom. — прервать чей-л. сон;υἱὸν θέσθαι τινά Plat. — усыновить кого-л.;θέμενός τινα Plut. — усыновив кого-л.;ἀνάπυστον θεῖναί τί τινι Hom. — открыть кому-л. что-л.;θεῖναί τινα ἐρᾶν τι Eur. — внушить кому-л. стремление к чему-л.;σχολέν τ. Aesch. — откладывать, медлить;τοὺς πιστοὺς τίθεσθαι ἑαυτῷ Xen. — приобретать себе верных друзей;θέσθαι τινὰ μάρτυρα Aesch. — выставить кого-л. свидетелем;γέλωτα θέσθαι τινά Her. — поднять кого-л. на смех24) устраивать, упорядочивать, налаживать(οὕτω νῦν Ζεὺς θείη! Hom.)
τέλος καλῶς θεῖναι Soph. — обеспечить благополучный исход;θέντων θεῶν Plat. — по произволению богов;ἀγορέν θέσθαι Hom. — устроить собрание;θέσθαι γάμον ἑαυτῷ Pind. — вступить в брак;θέσθαι τὸν πόλεμον Thuc. — повести войну (ср. 44);θέσθαι μάχην Hom., Plut.; — дать сражение25) полагать, считать, допускатьτί τι τ. Soph. и τι ἔν τινι τίθεσθαι Soph., Eur., Plut.; — считать что-л. чем-л.;
τ. τι ὡς ἀληθῆ ὄντα Plat. — считать что-л. истинным;εὐτυχίαν ἑαυτοῦ θέσθαι τι Luc. — счесть что-л. счастьем для себя;θῶμεν Plat. — (пред)положим, допустим;πρόσθεν τινὸς τ. τι Eur. — предпочитать что-л. чему-л.;δεύτερον τίθεσθαί τί τινος Diod. — ставить что-л. на второй план после чего-л.26) помещать, относить, причислять, включать(ἐν τοῖς φίλοις τ. τινα Xen.)
τοῦτο ποτέρωσε θετέον ; Xen. — к какой категории это отнести?;ποῦ χρέ τίθεσθαι ταῦτα ; Soph. — что подумать об этом?;τ. τί τινος Plat. — включать что-л. в состав чего-л.27) приписывать, вменятьἐν αἰτίῃσι τ. τινά Her. — считать кого-л. виновником;
τῆς ἀμελείας τινὸς τ. τι Dem. — приписывать что-л. чьей-л. беспечности28) изображать, представлять, чеканить(μέγα σθένος Ὠκεανοῖο Hom.)
29) поднимать, издавать(πολὺν κέλαδον Hom.; κραυγήν Eur.)
30) готовить, приготовлять(δόρπον Hom.)
31) прокладывать, открывать(κέλευθόν τινι Hom.)
32) ниспосылать, давать(σῆμά τινι Hom.)
33) вызывать, возбуждать(ἔριν μετ΄ ἀμφοτέροισιν Hom.; γέλων τινί Eur.)
βουλέν ἐν στήθεσσι θεῖναί τινι Hom. — внушить кому-л. план;φόβον θεῖναί τινι Hom. — внушить кому-л. страх;κότον θέσθαι τινί Hom. — (вос)пылать злобой к кому-л.34) устанавливать, водворять35) med. заключать(εἰρήνην πρός τινα Polyb., Plut.; συμμαχίαν τινί Plut.)
36) причинять(ἄλγεά τινι Hom.; πῆμα ἑαυτῷ Soph.; βλάβην Aesch.)
37) давать, наделять, присваивать(ὄνομά τινι Hom., Plat.; ὄνομα τίθεσθαί τινι Hom., Her., Plat.)
38) прилагать название, давать имяτινὴ λίθον τίθεσθαι Plat. — называть что-л. камнем (ср. 23)
39) воздавать(τιμήν τινι Hom.)
40) объявлять, возвещать, провозглашать(θεῖναι κήρυγμα Soph.)
ὅρκον τίθεσθαι πρός τινα Polyb. — давать клятву кому-л.41) устанавливать, вводить(νόμον Soph., Plat.; νόμοι τοὺς ἄν σφι Σόλων θῆται Her.)
42) назначать, определять(ἡμέραν θέσθαι Dem.)
τιμωρίαι, αἵπερ καὴ πρόσθεν ἐτέθησαν Plat. — (те же) наказания, которые были назначены и прежде43) устраивать, учреждать(ἀγῶνα Xen., Plat.)
44) улаживать, оканчивать(τὸν πόλεμον Thuc. - ср. 24)
νεῖκος εὖ θέσθαι Soph. — окончить ссору;τὸ σφέτερον ἀπρεπὲς εὖ θέσθαι Thuc. — загладить свой позор
См. также в других словарях:
αεροφόρα οστά — Οστά με κοιλότητα η οποία επενδύεται από βλεννογόνο και περιέχει αέρα. Οι αεροφόρες αυτές κοιλότητες ονομάζονται κόλποι και –επειδή βρίσκονται γύρω από το κύτος της μύτης– παραρρινικοί κόλποι … Dictionary of Greek
ὀστᾶ — ὀστέον d Fr. neut nom/voc/acc pl (attic doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
επακταία οστά — τα ανατ. υπεράριθμα μικρότατα οστά που παρεμβάλλονται μερικές φορές στις ραφές τού κρανίου αλλιώς επάκτια ή επακτά ή βορμιανά ή εμβόλιμα οστά … Dictionary of Greek
ζυγωματικά οστά — Δύο τετράπλευρα οστά που εντοπίζονται στα πλάγια του προσώπου και συνδέουν την κάτω σιαγώνα με το κρανίο. Η σύνδεση αυτή πραγματοποιείται με τρεις αποφύσεις, τη γναθιαία, τη μετωπική και την κροταφική, οι οποίες καταλήγουν στα αντίστοιχα οστά. Τα … Dictionary of Greek
βρεγματικά οστά — Τα δύο πλατιά τετράπλευρα οστά που βρίσκονται στις δύο πλάγιες προς τη μεσαία γραμμή του κρανίου πλευρές, πίσω από το μετωπιαίο οστό και πάνω από τα κροταφικά. Στην εξωτερική κυρτή τους επιφάνεια διακρίνουμε τον λεγόμενο βρεγματικό όγκο και τις… … Dictionary of Greek
υπερώια οστά — Ονομασία δύο μικρών οστών του προσώπου, ενός οριζόντιου και ενός κάθετου, που συμβάλλουν στο σχηματισμό των ρινικών κοιλοτήτων, του στόματος και των κoγχών των ματιών … Dictionary of Greek
χέρι — Το ακρότατο τμήμα του επάνω άκρου· ο σκελετός του αποτελείται από 27 οστά, 8 από τα οποία (ονομάζονται μικρά οστά του χ. ή καρπός), βρίσκονται διατεταγμένα σε δυο σειρές και συμμετέχουν από τη μια μεριά στην άρθρωση του καρπού, ενώ από την άλλη… … Dictionary of Greek
κρανίο — Το οστέινο τμήμα της κεφαλής. Διακρίνεται στο κυρίως (εγκεφαλικό) κ., που απαρτίζεται από το μετωπιαίο οστό –και συμπληρώνεται από κάτω με το ηθμοειδές– από τα δύο βρεγματικά οστά, από τα δύο κροταφικά οστά –που κλείνονται στην κάτω πλευρά από το … Dictionary of Greek
σκελετός — (Ανατ.). Κατασκευή που αποτελείται από στοιχεία περισσότερο ή λιγότερο άκαμπτα (οστά) και που έχει ως προορισμό να στηρίζει το σώμα, να του δίνει σχήμα και να προστατεύει τα διάφορα όργανά του. Η οστέινη κατασκευή οφείλει την ακαμψία της στην… … Dictionary of Greek
Ελλάδα - Ταφικά έθιμα αρχαιότητας — ΤΑΦΗ ΚΑΙ ΤΑΦΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ Στοιχεία για τις ταφικές συνήθειες και πρακτικές του ανθρώπου υπάρχουν ήδη από την Παλαιολιθική εποχή, για τον άνθρωπο του Νεάντερταλ, σε σπήλαια της Ευρώπης και της Ασίας. Οι νεκροί ενταφιάζονταν σε διάφορες … Dictionary of Greek
κάταγμα — Κάθε απροσδόκητη λύση της συνέχειας ενός οστού ή χόνδρου, οφειλόμενη στην ενέργεια μιας δύναμης (βίας) από χτύπημα ή πτώση, η οποία κατανικά την αντίσταση και την ελαστικότητα του οστού. Τα κ. διακρίνονται σε τραυματικά (που οφείλονται σε… … Dictionary of Greek