-
41 τίμιος
τίμιος, α, ον (τιμή; Hom.+) gener. ‘held in honor’ (Herodas 4, 5 of altars)① pert. to being of exceptional valueⓐ costly, precious Plut., Mor. 486b λίθος Rv 17:4; 18:12a, 16; 21:19; AcPl Ha 1, 11 (cp. Tob 13:17 S; JosAs 2:3; 18:4). Superl. (Jos., Ant. 17, 225 φίλον τιμιώτατον) λίθος τιμιώτατος Rv 21:11. Pl. λίθοι τίμιοι 1 Cor 3:12 (s. λίθος 2b and the lit. s.v. ἀμέθυστος). ξύλον τιμιώτατον Rv 18:12b (on the elative force s. Mussies 71, 128). τίμια ἀρώματα MPol 15:2.ⓑ of great worth/value, precious of the blood of Jesus τίμιον αἷμα 1 Pt 1:19; τίμιον τῷ θεῷ precious to God 1 Cl 7:4. τίμιος καρπὸς τῆς γῆς Js 5:7. τὰ τίμια καὶ μέγιστα ἐπαγγέλματα 2 Pt 1:4. τιμίαν ταύτην νηστείαν AcPl Ha 6, 24. Comp. τιμιώτερος w. gen. (Eur., Alc. 301; Menand., Mon. 482; 552 Meinecke [715; 843 Jaekel]): of a martyr’s bones τιμιώτερα λίθων πολυτελῶν (Pr 3:15; ApcEsdr 6:15 p. 33, 2 Tdf. τὸ τίμιον … αὐτοῦ σῶμα) MPol 18:1. Of the δοκίμιον τῆς πίστεως: πολὺ τιμιώτερον χρυσίου 1 Pt 1:7 v.l. (on τιμιώτερον χρυς. cp. Diog. L. 8, 42; EpArist 82; Philo, Sacr. Abel. 83, Det. Pot. Ins. 20; Theophyl. Sim., Ep. 81; cp. PsSol 17:43 χρυσίον τὸ πρῶτον τίμιον).ⓒ held in honor, respected (τιμή 2c) τίμιος ὁ γάμος Hb 13:4.ⓓ For οὐδενὸς λόγου ποιοῦμαι τὴν ψυχὴν τιμίαν ἐμαυτῷ Ac 20:24 cp. λόγος 1aα, end.② pert. to high status that merits esteem, held in honor/ high regard, respected (oft. in the salutations of papyrus letters; cp. the greeting τιμιώτατε πάτερ TestAbr A 2 p. 78, 21 [Stone p. 4]; τ. Ἀβραάμ 7 p. 84, 24 [St. p. 16] and τίμιε Ἀβραάμ 16 p. 97, 21 [St. p. 42]) τινί by someone (Jos., Bell. 5, 527 τῷ δήμῳ τίμιος, Ant. 1, 273) Ac 5:34; 17:34 v.l.—DELG s.v. τιμή. M-M. -
42 τιμα
-
43 τιμος
-
44 τιμής
τῑμῆς, τιμάωhonour: pres ind act 2nd sg (doric)τῑμῆς, τιμάωhonour: pres ind act 2nd sg (epic doric ionic)τιμέωpres ind act 2nd sg (doric)τῑμῆς, τιμήworship: fem gen sg (attic epic ionic)——————τῑμῇς, τιμάωhonour: pres subj act 2nd sg (doric)τῑμῇς, τιμάωhonour: pres ind act 2nd sg (doric)τῑμῇς, τιμάωhonour: pres subj act 2nd sg (epic ionic)τιμέωpres subj act 2nd sgτῑμῇς, τιμήworship: fem dat pl (epic) -
45 τιμά
τῑμά̱, τιμήworship: fem nom /voc /acc dualτῑμά̱, τιμήworship: fem nom /voc sg (doric aeolic) -
46 ἄτιμος
ἄτῑμ-ος, ον, (Aτιμή 1
) unhonoured, dishonoured, Il.1.171; μετὰ πᾶσιν ἀτιμοτάτη θεός εἰμι ib. 516;ἀτιμότερον δέ με θήσεις 16.90
; ἀτιμότεροι, opp. λαχόντες τιμῆς, Thgn.1111;ἄ. μόρος
dishonourable,A.
Th. 589; ἄτιμα δ' οὐκ ἐπραξάτην, i.e. they have met their deserts, Id.Ag. 1443; ἄτιμος Ἀργείοισι by them, S.Aj. 440; ἔκ γ' ἐμοῦ by me, Id.OC51.b c.gen., ἄ. δωμάτων without the honour of.., not deemed worthy of.., A.Ch. 409 (lyr.); πάντων ib. 295; ; χάρις οὐκ ἄ. πόνων no unworthy return for.., Id.Ag. 354; .2 deprived of civic rights (cf. ἀτιμία), ἄτιμα τὰ τέκνα γίνεται Hdt.1.173
, cf. IG1.37, 9(1).334 ([dialect] Locr.), etc.; opp. ἐπίτιμος, Ar.Av. 766, Ra. 692, And.1.80; ἄ. τὰ σώματα ib.74: c.gen.; ib.75; ἄ. γερῶν deprived of privileges, Th.3.58; ἄ. τοῦ τεθνηκότος debarred from all rights in him, S.El. 1214; ἄ. τοῦ συμβουλεύειν deprived of the right of advising, D.15.33;ἄ. τῆς πόλεως καθιστάναι τινά Lys.12.21
;ἄ. εἶναι καθάπαξ D.21.32
, Arist.Ath.22.8.3 of things, not honourable, Hdt.5.6 ([comp] Sup.); ἄτιμον ποιεῖσθαί τι hold in dishonour, S.Ant. 78;ἄτιμα ποιεῖν ἔς τινα Hdt.2.141
;ἄ. τοὔργον Ar.Av. 166
; less honourable,X.
Cyr.8.4.5; of parts of the body,τὸ τιμιώτερον καὶ τὸ ἀτιμότερον Arist.PA 672b21
;ἀ. σκεῦος D.S.17.66
.II (τιμή 11
) without price or value, τοῦ νῦν οἶκον ἄτιμον ἔδεις thou devourest his substance without payment, Od.16.431; of little price, cheap, opp. τίμιος, X.Vect.4.10. -
47 ποινη
ποινη KGrammatical information: f.Meaning: `ransom, fine, penalty, vengeance' ( ep. poet. II.).Compounds: Compp., e.g. ποιν-ηλατέω `to pursue with vengeance' (on the fomation s. ἐλαύνω), νή-ποινος `unpunished, unavenged' (Od.); on ἄποινα s. v.Derivatives: 1. ποι[ν]ίον n. = ποινή (Delph. IVa; like πεδ-ίον, χωρ-ίον a.o.); 2. the adj. ποίν-ιμος `avenging' (S.; like νόμιμος, αἴσιμος, Arbenz 77), - αῖος `punishing, avenging' (late); 3. the verbs a. ποιν-άομαι `to avenge oneself' (E.) with - άτωρ (A., E.; Fraenkel Nom. ag. 2, 22f.), - ήτωρ (Nonn.), - ητήρ (Opp.) `avenger'; f. - ῆτις `avengeress' (AP); b. - ίζομαι in aor. - ίξασθαι `to exact a penalty' (Arc. VIa). Also 4. ποι-νώματα τιμωρήματα H.; after μίσθωμα, κεφάλωμα, μηχάνωμα etc. (cf. Chantraine Form. 187; change to - ήματα not necessary).Origin: IE [Indo-European] [637] kʷoinā `punishment, vengeance'Etymology: Identical with Av. kaēnā f. `punishment, vengeance'; here also the semantically deviating Lith. káina f. `price, utility' and Slav., e.g. OCS cěna f. ' τιμή', Russ. cěná f. `price, worth' (oxytone as ποινή; Schwyzer 380); all from IE * kʷoinā; on the difference in meaning cf. τιμή beside ποινή and Heubeck Gymnasium 56, 252 ff.; also Luther Weltansicht u. Geistesleben 64 f. -- Old nā-formation (Porzig Satzinhalte 345 f.) of a verb `requite, mend' in τίνω etc.; s. v. Cf. also Fraenkel s. káina and Vasmer s. cěná with further forms and rich lit. Lat. LW [loanword] poena (from where NHG Pein etc.); s. W.-Hofmann s. v., also w. lit. and with rejection of other poposals.Page in Frisk: 2,573-574Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > ποινη
-
48 διπλοῦς
διπλοῦς, ῆ, οῦν contracted form of διπλόος (Hom.+; loanw. in rabb.) double, two-fold τιμή (POslo 43, 8 [140/41 A.D.] ἐκτείσω σοι τὴν τιμὴν διπλῆν) 1 Ti 5:17 (s. τιμή 3 and PGM 4, 2454, where the emperor διπλᾶ ὀψώνια ἐκέλευσεν δίδοσθαι to the prophet for his services.—Diod S 5, 45, 5 τ. ἱερεῦσι μόνοις δίδοται διπλάσιον; 13, 93, 2 διπλοῦς ποιήσειν τοὺς μισθούς). τὰ κτίσματα τοῦ θεοῦ δ. ἐστί are of two kinds Hm 8:1; δ. εἰσιν αἱ ἐνέργειαι 6, 1, 1; cp. ἡ ἐγκράτεια δ. ἐστιν 8:1. διπλοῦν τὸν καρπὸν ἀποδιδόναι yield fruit twofold Hs 2:8; δῶρα … διπλᾶ GJs 1:1; τὰ διπλᾶ double, διπλοῦν τὰ δ. pay back double Rv 18:6a (cp. PYadin 5a II, a). Neuter διπλοῦν double (SIG 962, 70; PSI 1120, 4) κεράσαι Rv 18:6b.—Comp., strikingly derived fr. the poetic form διπλός, displays pattern of late Koine: διπλότερος (Appian, Prooem. 10 §40 διπλότερα τούτων; B-D-F §61, 2; W-S. §11, 5; Mlt-H. 166). Neut. as adv. twice as much υἱὸς γεέννης δ. ὑμῶν twice as bad as you Mt 23:15 (B-D-F §102, 4; Rob. 299; Just., D. 122, 2 says on Mt 23:15 [cp. διπλότερον υἱοὶ γεέννης Just., D. 122, 1]: διπλότερον ὑμῶν βλασφημοῦσιν).—DELG s.v. διπλόο. M-M. -
49 στεφανόω
στεφανόω (στέφανος) fut. 2 sg. στεφανώσει Ps 5:13 Aq., Sym.; 1 aor. ἐστεφάνωσα. Pass.: fut. 3 sg. στεφανωθήσεται 3 Macc 3:28; 1 aor. ἐστεφανώθην; pf. ptc. ἐστεφανωμένος (Hom.+)① to encircle someone’s head with ornamental foliage, wreathe, crown τινά (s. στέφανος 1) someone (Diod S 20, 94, 5) Hs 8, 2, 1. The winner in an athletic contest (who received a wreath of some botanical variety), pass. (Pind., O. 4, 14; Hdt. 8, 59; PCairZen 60, 7 [257 B.C.]) 2 Ti 2:5; 2 Cl 7:1; cp. 7:2, 3; 20:2 (where 2 Cl passes over to the crowning of the victor in the immortal contest. See the hymn to Sarapis IG XI/4, 1299, 9f [c. 200 B.C.] διὰ τὴν εὐσέβειαν ἐστεφανώθη ὑπὸ τοῦ θεοῦ). Hs 8, 3, 6; 8, 4, 6.—One of the two goats on the great Day of Atonement (Lev 16:5ff) is called ἐστεφανωμένος and is taken to be a type of Christ B 7:9.② to recognize distinguished service or performance with an award, honor, reward, crown, fig. ext. of 1 (Pind., Eur. et al.—Cebes 22, 1 στ. δυνάμει; 23, 4) δόξῃ καὶ τιμῇ ἐστεφάνωσας αὐτόν Hb 2:7 (Ps 8:6); cp. vs. 9 (Windisch, Hdb. ad loc. [lit.]). Of Polycarp the martyr ἐστεφανωμένος τὸν τῆς ἀφθαρσίας στέφανον MPol 17:1 (Diod S 16, 13, 1 στεφάνοις ἐστεφανωμένους; cp. Iren. 5, 29, 1 [Harv. II 404]). Cp. 2 Cl 20:2 (s. 1 above). Pregnant constr. στεφανωθεὶς κατʼ αὐτῆς crowned as victor (in the struggle) against it (i.e., evil desire) Hm 12, 2, 5.—So intimately are the terms τιμή and τιμάω (q.v.) associated with the awarding of a wreath or crown that the usage of these terms suggests the kinds of qualities or deeds that invite such public recognition (s. MBlech, Studien zum Kranz bei den Griechen ’82, 161; lit. xvii–xxxiii).—DELG s.v. στέφω. M-M. TW. -
50 φιλοτιμέομαι
φιλοτιμέομαι dep. (s. next entry; Andoc., Pla.+; ins, pap, 4 Macc 1:35 v.l.[?]; Philo; Jos., Bell. 1, 206) special honor (τιμή) was accorded pers. who rendered exceptional service to the state or other institutions, and many wealthy pers. endeavored to outdo one another in philanthropic public service (cp. the billionaire Opramoas [IGR III, 739—II A.D.—tr. Danker, Benefactor 110–41], who prob. outdid all) have as one’s ambition, consider it an honor, aspire, w. focus on idea of rendering service, w. inf. foll. (X., Mem. 2, 9, 3 al.; EpArist 79; Jos., Ant. 3, 207; 15, 330) Ro 15:20; 2 Cor 5:9 (w. εὐάρεστος, q.v., a term freq. applied to philanthropists); 1 Th 4:11. S. next entry.—DELG s.v. τιμή. M-M.Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > φιλοτιμέομαι
-
51 ἀτιμάζω
ἀτιμάζω 1 aor. ἠτίμασα. Pass.: fut. ἀτιμασθήσομαι LXX; 1 aor. ἠτιμάσθην; pf. ptc. ἠτιμασμένοι 2 Km 10:5 (s. τιμή; Hom.+) deprive someone of honor or respect, to dishonor/shame, an especially grievous offense in the strongly honor-shame oriented Semitic and Gr-Rom. societies (Ael. Aristid. 53 p. 620 D.: τὰ τῶν θεῶν ἀ.) τινά someone Mk 12:4 (exposure of the head to public ridicule is perh. implied; s. ἀτιμάω and ἀτιμόω); Lk 20:11; J 8:49; Ro 2:23; Js 2:6 (cp. Pr 14:21); IPhld 11:1.—Pass. Ac 5:41; Dg 11:3. τοῦ ἀτιμάζεσθαι τὰ σώματα αὐτῶν that their bodies might be degraded Ro 1:24. ἠτιμάσθη καὶ οὐκ ἐλογίσθη he was dishonored and despised 1 Cl 16:3 (Is 53:3).—DELG s.v. τιμή. M-M. -
52 ἀτιμία
ἀτιμία, ας, ἡ (s. ἄτιμος; Hom. et al.; Epict. 4, 1, 60; PSI 330, 7; PGiss 40 II, 5; LXX; En 98:3; Test12Patr, Philo; Jos., Ant. 4, 229; 15, 24; Mel., P. 49; Ath. R. 76, 13; Did., Gen. 238, 26) a state of dishonor or disrespect, dishonor, of pers.: a disaster in Gr-Rom. society, in which civic-minded pers. placed a high premium on honor (τιμή) and enjoyment of repute (δόξα) 2 Cor 6:8 (opp. δόξα); ἐν ταῖς ἀτιμίαις δοξάζονται in dishonor (or by shameful treatment) they are held in esteem Dg 5:14 (pl. as Pla., Pol. 309a; Demosth. 18, 205).—Of things, a vessel to which no special value is attached εἰς ἀ. for ordinary (use) Ro 9:21; 2 Ti 2:20.—Of affective state πάθη ἀτιμίας shameful passions (=passions that disgrace a pers.) Ro 1:26; ἀ. αὐτῷ ἐστιν it is a disgrace for him 1 Cor 11:14. ἐν ἀ. in humiliation (opp. δόξα) 15:43 (PsSol 2:27). κατὰ ἀ. λέγω to my shame I must confess 2 Cor 11:21 in self-deprecating irony (sim. Demosth. 18, 320; s. FDanker, in: Persuasive Artistry [GKennedy Festschr.], ed. DWatson, ’91, 274).—DELG s.v. τιμή. M-M. TW. -
53 ἔντιμος
ἔντιμος, ον (s. τιμή; Soph. et al.; ins, pap, LXX, En, TestJob; AssMos Fgm. k; Jos., Ant. 15, 243).① pert. to being highly regarded because of status or personal quality, honored, respectedⓐ of rank distinguished ἐντιμότερός σου someone more distinguished than you (cp. Num 22:15) Lk 14:8 (ἔ. at a banquet: Lucian, Merc. Cond. 26).ⓑ esp. for one’s qualities esteemed, highly honored (opp. ἄτιμος) 1 Cl 3:3; ἔ. ἔχειν τινά hold someone in esteem (Pla.; Diod S) Phil 2:29.② pert. to being esteemed as someth. of considerable worth, valuable, precious (Ps.-Demosth. 56, 9; PLond V, 1708, 33 [VI A.D.]) of slaves Lk 7:2; Hs 5, 2, 2 v.l. Of stones (Diod S 2, 50, 1; Tob 13:17 BA; cp. Job 28:10) 1 Pt 2:4, 6; B 6:2 (in both cases Is 28:16).—DELG s.v. τιμή. M-M. -
54 ἔπαινος
ἔπαινος, ου, ὁ (s. prec. entry; Simonides, Pind., Hdt.+).① the act of expressing admiration or approval, praise, approval, recognitionⓐ toward humans (freq. in honorific ins)α. from humans ἔκ τινος 1 Cl 30:6; Ro 2:29; 13:3. εἰς ἔπαινόν τινος to give recognition to someone 1 Pt 2:14 (WvanUnnik, NTS 2, ’55, 198–202, w. ref. to Diod S 15, 1, 1). ὁ ἀδελφός, οὗ ὁ ἔ. ἐν τ. εὐαγγελίῳ διὰ πασῶν τῶν ἐκκλησιῶν the brother whose fame in connection with the gospel has gone through all the churches 2 Cor 8:18.β. from God (cp. Wsd 15:19; Just., D. 123, 4) 1 Cl 30:6; Ro 2:29 (AFridrichsen, Symbolae Arctoae 1, 1922, 39–49). ὁ ἔ. γενήσεται ἑκάστῳ ἀπὸ τ. θεοῦ 1 Cor 4:5 (on ἔ. γίνεταί τινι cp. SIG 304, 24).—εἰς ἔ. καὶ δόξαν (for the combination of the two nouns cp. IPriene 53, 15 [II B.C.] ἀξίως ἐπαίνου καὶ τιμῶν ποιεῖσθαι τ. κρίσεις; 199, 9 [I B.C.]; Dio Chrys. 14 [31], 111 δόξα κ. ἔ. 1 Ch 16:27; s. b below) 1 Pt 1:7 (w. τιμή and δόξα; for the honorific aspect, cp. IPriene 53, 15 ἐ. w. τιμή; 119, 9 ἐ. w. δόξα).ⓑ toward God (cp. Ps 21:26; 34:28; Sir 39:10; concrete ‘song of praise’ in God’s honor: Diod S 3, 73, 5; Arrian, Anab. 7, 3, 3 ἔπαινοι θεῶν) εἰς δόξαν καὶ ἔ. (s. aβ above) θεοῦ Phil 1:11; cp. Eph 1:6, 12, 14.② a thing worthy of praise (Sir 39:10 ἔ. αὐτοῦ=‘what is praiseworthy in him/his praiseworthy deeds’) Phil 4:8. B. 1189.—DELG s.v. αἶνος. M-M. EDNT. TW. Sv. -
55 πρεσβηΐς
πρεσβηΐς, ἡ, = πρέσβα; πρεσβηῒς τιμή, die würdigste oder älteste Ehre, H. h. 29, 3.
-
56 σοβαρός
σοβαρός, eigtl. von rascher Bewegung, schnell, heftig, flüchtig, leicht; Ar. Ach. 644, u. öfter; adv., Pax 83; vom Pferde, καὶ ϑυμοειδής, Xen. de re equ. 10, 17; σοβαρὸν καὶ ὀλιγωρὸν αὐτοῠ τὸν τρόπον ὄντα, Dem. 59, 37, hochfahrend, vornehm thuend; so auch adv., σοβαρῶς ἐπιέναι τοῖς ὑπεναντίοις, Pol. 3, 72, 13, vgl. 11, 1, 4. 15, 12, 7; oft in der Anth.: Ggstz von δουλίς, Rufin. 1 (V, 18); ταρσοί, 37 (V, 27); bes. tadelnd, hoffärtig, eitel; αὐχένες, stolzer Nacken, 38 (V, 28), ὀφρύες 22 (V, 92); σοβαρὴ ϑεράπαινα, Agath. 8 (V, 294); βαλάνισσα, Ep. ad. 64 (V, 82); 'Ροδόπη, Iren. 1 (V, 249), u. sonst oft; σοβαρὸς τῇ χαίτῃ, Luc. Zeux. 5; γυνὴ σοβαρὰ καὶ πανηγυρική, Plut. Lucull. 6. Aber σοβαρωτέρᾳ τιμῇ ist = um einen höhern Preis, Ael. H. A. 16, 32; vom Triumphzuge, stattlich, prächtig, Plut. Sull. 33; σοβαρῶς καὶ μεγαλοπρεπῶς Ael. H. A. 11, 4, u. sonst.
-
57 τίμιος
τίμιος, bei den Att. auch 2 Endgn, 1) geschätzt; von Personen, geehrt, verehrt, ὡς ὅδε πᾶσι φίλος καὶ τίμιός ἐστιν ἀνϑρώποις, Od. 10, 38; h. Apoll. 483; παρὰ τιμίοις ϑεῶν, Pind. Ol. 2, 65; κτείναντες ἄνδρα τίμιον, Aesch. Ch. 549; τιμιώταται ϑεῶν, Eum. 925; γενεᾷ τίμιος (ἡ Δανάη), Soph. Ant. 939; ὁ ἐν πολίταις τίμιος κεκλημένος, Eur. Hec. 625; δαίμονα ἐν ϑεοῖς τίμιον, Tr. 49; τίμιος παρ' ὑμῖν καὶ Σόλων, Plat. Conv. 209 d; Her. 7, 71; Ggstz ἄτιμος, Plat. Polit. 288 d; ὅσοι τίμιοι ἐν τῇ πόλει, Legg. VIII, 829 d; – von Sachen, werth, hoch in Ehren zu halten; γέρας, ἕδρας, Aesch. Suppl. 964 Eum. 816; εἰ γὰρ αἱ τοιαίδε πράξεις τίμιαι, Soph. O. R. 895; theuer, kostbar; im compar., ἐμοὶ δὲ οὐδὲν κτῆμα τιμιώτερον, Soph. Ant. 698; ψυχῆς οὐδέν ἐστι τιμιώτερον, Eur. Alc. 302, wie Her. 8, 105; ὁ σῖτος, Lys. 22, 8; ὀβολῷ τιμιώτερος, ib. 9; κτῆμα τιμιώτατον, Eur. Or. 702; διὰ ταῦτα τιμιώτερον ἐπιστήμη ὀρϑῆς δόξης, Plat. Men. 95 a; πρᾶγμα πολλῶν χρυσίων τιμιώτερον, Rep. I, 336 e; τὸ γὰρ σπάνιον τίμιον, Euthyd. 304 b; Prot. 347 c; ἐὰν μὲν τίμιος παρ' ὑμῖν ᾖ ὁ σῖτος, Dem. 56, 8. – 2) akt. schätzend, ehrend; τὸ τίμιον, = ἡ τιμή, Pol. 6, 9, 8, u. öfter, u. a. Sp., wie D. Sic. 3, 9; τίμιον αἰδῶ Opp. Hal. 2, 652.
-
58 τίθημι
τίθημι (ΘΕ), 2. Pers. praes. bei Hom. immer τίϑησϑα, auch impf., Od. 9, 404, inf. τιϑήμεναι für τιϑέναι, Il. 23, 83. 247, τιϑέμεν Hes. O. 746; imperf. ἐτίϑην, τίϑεσαν, Od. 22, 456, in der Iterativform τίϑεσκον, und (von τιϑέω) ἐτίϑουν, ἐτίϑει u. τίϑει, Hom. u. Folgde im gew. Gebrauch, Pind. hat auch praes. τιϑεῖς, P. 8, 11, wie τιϑεῖ Minnerm. 1, 6. 3, 7; fut. ϑήσω, aor. ἔϑηκα u. ἔϑην, conj. ϑῶ, ϑέωμεν, Od. 24, 285, zweisylbig auszusprechen, auch ϑείω, Il. 16, 83. 437 Od. 1, 89, ϑείομεν für ϑείωμεν = ϑῶμεν, Il. 23, 244. 486 Od. 13, 364, sing. ϑήῃς, Il. 16, 96, in der Od. aber schreibt Wolf ϑείῃς, ϑείῃ, int. ϑέμεναι, selten ϑέμεν, wie Hes. O. 61. 67 u. öfter bei Pind.; perf. τέϑεικα; – med. τίϑεμαι, part. auch τιϑήμενος, Il. 10, 34, impf. ἐτιϑέμην, Hom. Il. u. Folgde; fut. ϑήσομαι, aor. I. ·ἐϑηκάμην, ϑήκατο, Il. 10, 31, Hes. Sc. 128, ϑηκάμενος Pind. P. 4, 29. 113; att. nur aor. II. ἐϑέμην, opt. ϑεῖτο, Od. 17, 225, imper. ϑέο, 10, 333, – pass. aor. ἐτέϑην, fut. τεϑήσομαι, perf τέϑειμαι, kommen bei Hom. noch nicht vor, – setzen, stellen, legen, zunächst – 1) im örtlichen Sinne, an einen bestimmten Ort hinsetzen, hinlegen, hinbringen, φύσας μέν ῥ' ἀπάνευϑε τίϑειπυρός, Il. 18, 412; πυρὸς ἐγγὺς εὐνήν, Od. 14, 518; ἅρματα δ' ἂμ βωμοῖσι τίϑει, Il. 8, 441, wie κλάδους βωμοὺς ἐπ' ἄλλους ϑές Aesch. Suppl. 478; u. so zu erklären οὐχ ἱκετηρίαν οὐδεὶς τριήραρχος ἔϑηκε, sc. ἐπὶ τῷ βωμῷ, eigtl. den Zweig, das Zeichen der Hülfeflehenden auf den Altar legen, Dem. 18, 107; κλῶνας ἐξ ἀμφοῖν χεροῖν τιϑεὶς ἐλάας, Soph. O. C. 485. – Von den Präpositionen, die damit verbunden werden, ist zu merken, daß sehr gewöhnlich ἐν dabeisteht, so daß ähnlich, wie beim lat. ponere, collocare in aliquo loco, mit dem Stellen u. Legen zugleich das darauf folgende Sein od. sich Befinden am Orte ausgedrückt wird, ἐν κίστῃ ἐτίϑει ἐδωδήν, Od. 6, 76; ἱστία ϑέσαν ἐν νηΐ, Il. 1, 433; πρώτας ἐν γαίῃ ϑέσαν, 12, 260; ἐν πυρῇ νεκρόν, 23, 165; ἐν τείχει ϑέσαν, Pind. P. 3, 38; ταῠτ' ἐν μέσῳ τίϑημι, Aesch. Ch. 143; πόδα ἐν χέρσῳ, Suppl. 32; ἐν μέσῳ σκάφει ϑέντες σφε, Soph. Trach. 801; ἐν τάφῳ τιϑεῖσα, Ant. 500; auch εἰς ταφὰς ἐγὼ ϑήσω, Ai. 1089; bes. ἐν χερσὶ τίϑει, Il. 1, 585; ἐν χείρεσσ' Οδυσῆϊ τίϑει, 10, 529, u. öfter, was so geläufig war, daß es den allgemeinen Begriff des Einhändigens, Darreichens, Gebens erhielt, u. auch ἵππον ἐν χείρεσσι τίϑει Μενελάου gesagt wurde, Il. 23, 597; vgl. noch σπείσας δ' αἴϑ οπα οἶνον Ὀδυσσῆϊ ἐν χείρεσσιν ἔϑηκεν, Od. 14, 448. – Daran reihen sich ursprünglich auch örtlich zu nehmende, auf das Geistige gehende Vrbdgn: ἄλλῳ δ' ἐν στήϑεσσι τιϑεῖ νόον εὐρύοπα Ζεύς, Il. 13, 732; νόον, ὅν τινά οἱ νῠν ἐν στήϑεσσι τιϑεῖσι ϑεοί, Od. 2, 124; ϑυμὸν ἐνὶ στήϑεσσι ϑεοὶ ϑέσαν, Il. 9, 637, u. ä., Einem einen Gedanken, einen Rath. Muth in die Seele legen, eingeben. Auch med., ἐν, στήϑεσσι ϑέτο ϑυμόν, Il. 9. 629, αἰδῶ καὶ νέμεσιν, ἔν φρεσὶ ϑέσϑαι, 13, 121, vgl. 15, 561. 660; ähnlich κότον ϑέσϑαι τινί, gegen Einen Groll bei sich festsetzen, ihm fortwährend grollen, 8, 449; ϑέσϑαι ϑυμὸν ἄγριον ἐν στήϑεσσιν, Zorn in der Brust festsetzen, ἐν ϑυμῷ τίϑεν, Pind. P. 3, 65; u. ohne acc., ἐν φρεσὶ ϑέσϑαι, bei sich festsetzen, im Herzen beschließen, worauf bedacht sein, c. int., Od. 4, 729. – Selten εἰς, Il. 23, 704. 24, 795. 297; τίϑεμαι εἰς καρδίην, M. Arg. 2 (V, 32); Soph. vrbdt ὡς ἐς πυράν με ϑῇς, Trach. 1254; εἰς χεῖρα Τεύκρου δεξιὰν φιλοφρόνως ϑείς, Ai. 739; εἴ τις ϑεῶν ἄνδρα ἕνα ϑείη εἰς ἐρημίαν, Plat. Rep. IX, 578 e; ψυχἡν είς τὸ μέσον α ύτοῠ ϑείς, Tim. 34 b, vgl. Legg. IV, 719 a; auch λόγους ψιλοὺς εἰς μέτρα τι ϑέν τες, II, 669, d, Prosa in Verse bringen. – Ἐπί τινος, Od. 6, 202; Aesch. Pers. 188; Plat. Conv. 222 c; auch ἐπί τινα und ἐπί τινι; übertr., ἐπὶ φρένα ϑῆχ' ἱεροῖσιν, er richtete seinen Geist, seine Aufmerksamkeit auf die Opfer, Il. 10, 46; σίδαρον ἔπὶ κάρα τιϑεῖσα κούριμον, Eur. Or. 964; τὰ ἱμάτια ϑήσει ἐπὶ τὸν ϑρόνον, Her. 1, 9; u. med., κρέα ϑέμενος ἐπὶ τὰ γόνατα, er legte sich das Fleisch auf die Kniee, Xen. An. 7, 3, 23. – Ἀνά τινι, Il. 8, 441. – Ὑπό τινι, Il. 24, 644; δέμνι' ὑπ' αἰϑούσῃ ϑέμεναι, Od. 4, 297, auch ὑπό c. accus., Od. 4, 445. – Ἀμφ' ὤμοισι τιϑήμενον ἔντεα, Il. 10. 34, wie Eur. Med. 1160. – Auch mit dem bloßen, dat., κολεῷ μὲν ἄορ ϑέο, Od. 10, 333. 13, 364 u. sonst. – Ποῦ σφε ϑήσομεν χϑονός, Aesch. Spt. 993; μὴ χαμαὶ τιϑεὶς τὸν σὸν πόδα, den Fuß auf die Erde setzen, Ag. 880; übh. τιϑέναι πόδα für gehen, Ar. Thesm. 1100; vgl. πόϑι γεραιὸν ἴχνος τίϑημι; Eur. Phoen. 1710; Andr. 547 I. T. 32; ϑὲς εἰς χορὸν ἴχνος El. 859, u. öfter. – 2) einsetzen, errichten, aufstellen, gründen, βωμόν, Pind. Ol. 13, 82, στάλαν, N. 4, 81, wie Pol. 25, 1, 72 im med., στήλην τίϑεσϑαι, für sich aufrichten. ϑεμείλια, Il. 12. 29. auch von Pflanzen, φυτά, einsetzen, Xen. Oec. 19, 7; – ἀγάλματα, Weihgeschenke im Tempel aufstellen, Od. 12, 347, vgl. Il. 6, 92; Eur. ὑψηλῶν ἐπὶ νηῶν τέϑεικε σκῠλα πλεῖστα βαρβάρων, El. 7; V alck. Phoen. 577; Wolf Dem. Lept. p. 307. – Vom Künstler, arbeiten, darstellen, ἐν δ' ἐτίϑει νειὸν μαλακήν, Il. 18, 541. 550 u. öfter, vom Hephästus, der den Schild arbeitet; παράδειγμα ϑέσϑαι αὐτό, als Beispiel aufstellen, Plat. Soph. 218, d. – Bes. al τέρματα, ein Ziel stecken, aufstellen, festsetzen, Il. 23, 333 Od. 8, 193 u. sonst; auch τιμήν τινι, Einem eine Ehre bestimmen, zuerkennen, Il. 24, 87. – b) ἀγῶνα, einen Wettkampf ansetzen, festsetzen, κοινοὺς ἀγῶνας ϑέντες, Aesch. Ag. 819; Plat. Menex. 249 b; ἀγῶνα ἔϑηκε, Xen. An. 1, 7, 10; Ἡρακλέα τὸν Ὀλύμ πιον ἀγῶνα ϑεῖναι, Pol. 12, 26, 2. Aehnlich ἀέϑλων κρίσιν καὶ πενταετηρίδα ϑῆκε, Pind. Ol. 3, 22; u. im med., ϑυσίαν ϑέμενοι, Ol. 7, 42; τὰ Πύϑια δι' ἑαυτοῦ ϑεῖναι, sie anstellen u. feiern, so daß er der Ordner ist, Dem. 5, 22, vgl. 9, 32; Bast ep. crit. p. 72. Häufiger noch von den Kampfpreisen, sie aussetzen, ἄεϑλα, Il. 23, 263. 653. 700; ἀέϑλιον, 748; γυναῖκα, βοῦν, δέπας, σόλον, τεύχεα, τόξον, Il. 23, 263. 656. 826 Od. 11, 546. 21, 74; τὰ ἆϑλα τίϑεται, Thuc. 1, 6. So auch ϑεῖναι εἰς μέσσον, Il. 23, 704 (vgl. oben); τιϑέναι εἰς τὸ κοινόν, zum Gemeingut machen, zum Genuß für Alle preisgeben. – c) übh. anordnen, festsetzen, bestimmen; ϑεσμόν, Aesch Eum. 462; πάντα παγκάλως ἔϑεσαν, Pers. 775; τὰ δ' ἄλλα φροντὶς ϑήσει δικαίως, Ag. 881; πρὶν ἄν τις οὕτω λόγον τιϑῇ καὶ διακοσμῇ, Plat. Phaedr. 277 c; – νόμον τιϑέναι, ein Gesetz geben, von dem, der nach eigenem Gutdünken Gesetze giebt, oder dem Gesetzgeber, der vom Volke dazu erwählt ist und für das Volk die Gesetze schreibt; so von Solon, Plat. Rep. I, 339 c; Dem. 24, 102. 22, 30 u. A.; u. pass., τοῖς τεϑήσεσϑαι μέλλουσι νόμοις, Plat. Legg. V, 730 b. Dagegen im med. sich ein Gesetz machen, geben, vom Volke bei demokratischer Verfassung, der gewöhnlichste Ausdruck, wo von griechischer Gesetzgebung die Rede ist, τίϑεται τοὺς νόμους ἑκάστη ἡ ἀρχὴ πρὸς τὸ αὑτῇ συμφέρον, Plat. Rep. I, 338 e. – Auch absolut, verfügen, verordnen, οὕτω νῦν Ζεὺς ϑείη, so verfüge, gebe es jetzt Zeus, Od. 8, 465. 15, 180; auch med., καλῶς ἔϑεντο ταῠτα πατέρες, Eur. Or. 511; c. inf., befehlen, τήν οἱ Θέτις ϑῆκ' ἐπὶ νηὸς ἄγεσϑαι, Il. 16, 223; vgl. Pors. Eur. Or. 1662 u. Seidl. Troad. 1066. So von Lykurg oft bei Xen. Lac. 1, 5 ff. ἔϑηκε mit folgdm acc. c. inf. – Auch als Strafe festsetzen, χαλεπώτερα ϑεῖναι, Dem. 22, 30. – Τέλος ϑέμεν, ein Ende machen, Pind. Ol. 2, 17; τέλος δ' ἔϑηκε Ζεὺς ἀγώνιος καλῶς, Soph. Trach. 26; κήρυγμα ϑεῖναι, Ant. 8, eine Bekanntmachung durch den Herold erlassen; und med., ὅρον ἄλλον ϑέμενος, Plat. Legg. V, 739 d; ἐκ τούτων τὰ δίκαια τίϑενται καὶ ταύτῃ τὴν εἰρήνην ὁρίζονται, Dem. 8, 8. – Aehnlich ἐν ἀπόρῳ εἴχοντο ϑέσϑαι τὸ παρόν, Thuc. 1, 25, Anordnungen zu treffen (s. unter 5). – d) ὄνομα ϑεῖναί τινι, einen Namen für Einen festsetzen, ihm einen Namen beilegen, geben, Od. 19, 403; gewöhnlich im med. (eigtl. seinem Kinde), ὄνομα ϑέσϑαι, 19, 406. 18, 5; τί δῆτα αὐτοῖς ὄνομα ϑήσονται βροτοί; Aesch. frg. 6; Plat. Crat. oft u. sonst; auch ohne ὄνομα, Theaet. 157 b. – e) beisetzen, von Todten, τὰ ὀστᾶ φασι τεϑῆναι ἐν τῇ Ἀττικῇ, Thuc. 1, 138; ἐν τῷδε τῷ μνήματι ἐτέϑησαν, Plat. Menex. 242 c; Xen. Cyr. 8, 7, 6. – f) Geld niederlegen bei Einem, bes. als Pfand, Plat. Legg. VII, 820 e; φιάλην λαβόντες καὶ ϑέντες ἐνέχυρα μετὰ χρυσίων, Dem. 41, 11, vgl. 52, 4; das med. wird vom Gläubiger gebraucht, als Pfand nehmen, also ὁ ϑείς, der ein Pfand niederlegt, ὁ ϑέμενος, der, bei dem er es niederlegt, Plat. Legg. VII, 820 e; vgl. Lob. Phryn. 468; χρήματα ϑέσϑαι παρά τινι, Geld bei Einem niederlegen, es ihm anvertrauen, Her. 6, 86, 1. Auch Geld erlegen, bezahlen, εἰςφοράς, Dem. 22, 42. 44; τὸν μὴ δυνάμενον τὰ ἑαυτοῠ ϑεῖναι οἴκοϑεν εἰς τὸ δεσμωτήριον ἕλκεσϑαι, 56; κἀκεῖ τὸ μετοίκιον τέϑεικε, 29, 3; τόκον τιϑέναι, Zinsen entrichten, 41, 9 u. öfter. – 3) τὴν ψῆφον τιϑέναι ist eigentlich das Rechensteinchen aufs Brett setzen, damit rechnen, zählen, vgl. Plat. Legg. II, 674 e. Dah. ψῆφον τίϑεσϑαι, sein Stimmtäfelchen abgeben, bes. bei Wahlen und gerichtlichen Abstimmungen; ψῆφον ἐπὶ φόνῳ ϑέσϑαι, Eur. Or. 754; ψῆφον δ' εὔφρον' ἔϑεντο, Aesch. Suppl. 631. 634; Xen. An. 1, 3, 17, übh. seine Meinung, sein Urtheil abgeben; eben so τίϑεσϑαι τὴν γνώμην περί τινος, seine Meinung worüber sagen, Her. 7, 82 u. sonst; daher τίϑεσϑαί τινι, sc. ψῆφον, Einem sein Stimmtäfelchen, seine Stimme geben, beistimmen, κἀγὼ ταύτῃ τῇ γνώμῃ τίϑεμαι, auch ich stimme dieser Meinung bei, Soph. Phil. 1434. – Dah. übertr., meinen, wofür ansehen, es setzen als, τοῠτ' ἐκείνης τίϑημι ἀντίστροφον ἅπαν, Plat. Phil. 51 e; οὐ τίϑημ' ἐγὼ ζῆν τοῠτον, Soph. Ant. 1151, ich erachte das nicht, daß der lebt, das nenne ich nicht ein Leben; δαιμόνιον αὐτὸ τίϑημ' ἐγώ, El. 1262. – Auch annehmen, voraussetzen, für ausgemacht annehmen; ϑῶμεν δύο εἴδη τῶν ὄντων, Plat. Phaed. 79 a; ϑήσω δὲ ἀδικοῠντα, Dem. 23, 76, vgl. 22, 44; mit folgdm acc. c. inf., τίϑημι στασιάζειν αὐτούς, Isocr. 4, 145; ϑήσω τοίνυν ἐγὼ μὴ τοιοῦτον εἶναι τοῦτο, ich will nun annehmen, dies sei nicht so, Dem. 20, 20; τιϑῶμεν γὰρ ταῦτα, Din. 1, 68; vgl. Schäf. D. Hal. C. V. 287; καὶ ἐμὲ κοινωνὸν τῆς ψήφου ταύτης τίϑετε, Plat. Rep. V, 450 a, betrachtet mich als beistimmend; ὡς λέγοντά με τίϑετε, IX, 560 c, vgl. Prot. 343 e; τὰς βλάβας πάσας ἀδικίας τιϑείς, Legg. IX, 861 e. – So auch im med., τὴν τοιαύτην δύναμιν ἀνδρείαν ἔγωγε καλῶ καὶ τίϑεμαι, Plat. Rep. IV, 430 b; ϑέμενος ἡδονὴν εἶναι τἀγαϑόν, Phil. 13 b; τιϑέμενος ψυχὴν εἶναι γένεσιν ἁπάντων πρώτην, Legg. X, 899 c, vgl. Theaet. 158 a Phil. 66 d, Φιλοκράτην μόνον τοιοῦτον εἶναι τίϑεμαι, Dem. 25, 44. – 4) Etwas an einen Platz stellen, oder in eine Klasse setzen, wozu rechnen, auch im med., τίϑεσϑαί τινα ἐν τιμῇ, Einen in Ehren halten, Her. 3, 3; ἐν δόξᾳ ϑέμενος, es als Ruhm erachtend, Pind. Ol. 11, 63; τίϑεσϑαί τι ἐν αἰσχρῷ, Etwas unter die schändlichen Dinge zählen, es für schändlich halten; τίϑεσϑαί τινα ἐν φιλοσόφοις, unter die Philosophen rechnen, vgl. Valck. Diatr. p. 8 f; bes. ἐν μέρει τινός, übh. wofür halten, ansehen, εἰ ἐν ἀρετῆς καὶ σοφίας τίϑης μέρει τὴν ἀδικίαν, Plat. Rep. I, 348 e, vgl. Phil. 31 c; ἐν τοῖς μεγίστοις ὠφελήμασι καὶ τόδε ἐγὼ τίϑημι, Xen. Ages. 7, 2; Thuc. 1, 35; εἰς ἄλλην ἢ τὴν τοῦ ἀγαϑοῦ μοῖραν αὐτὴν τιϑέντες, Plat. Phil. 54 d; εἰς δύο αὐτὰ τίϑεμεν ἐναντία ἀλλήλοιν εἴδη, Polit. 306 c, wir rechnen es zu zwei einander entgegengesetzten Arten; ἐὰν εἰς ταὐτὸν ἀριστοκρατικὸν καὶ βασιλικὸν ϑῶμεν, Rep. IX, 587 d; εἰς ἀνϑρώπων ἤϑη, VI, 580 d; εἰς ταύτην τίϑεμαι τὴν τάξιν αὐτόν, Dem. 23, 24; τοὺς τυράννους εἰς τὸν δῆμον ϑήσομεν, τοὺς δὲ ὀλίγα κεκτημένους εἰς τοὺς πλο υσίους, Xen. Mem. 4, 2, 39; auch c. gen., καὶ ἐμὲ ϑὲς τῶν πεπεισμένων, rechne auch mich zu den Ueberzeugten, Plat. Rep. IV, 424 c; ἀριϑμὸν τῶν ὄντων τίϑεμεν, Soph. 238 a; ἆρ' οὐ τοῦ σώματος ἕκαστα τίϑης, beziehst du es nicht auf den Körper? Theaet. 184 e; τῆς ἡμετέρας ἀμελείας ἂν ϑείη, Dem. 1, 10. Auch μνήμην καὶ ἐπιστήμην τῆς αὐτῆς ἰδέας τιϑέμενος, Plat. Phil. 60 d. – Dah. übh. wofür halten, ansehen, gew. im med., zur Bezeichnung der bloßen Subjectivität des Urtheils, τί δ' ἐλέγχεα ταῦτα τίϑεσϑε; warum haltet ihr das für Schimpf? Od. 21, 333; ἀσχολίας ὑπέρτερον ϑήσομαι, höher halten, vorziehen, Pind. I. 1, 3; μὴ 'πίπροσϑε τῶν ἐμῶν τοὺς σοὺς λόγους ϑῇς, Eur. Suppl. 515; in Prosa oft; εὐεργέτημ' ἂν ἔγωγε ϑείην, Dem. 1, 10; μηδὲ τοῠτ' ὡς ἀδίκημα ἐμὸν ϑῇς, sieh es nicht als ein Unrecht an, das ich gethan habe, 18, 193; περὶ ἐλάττονος ϑέσϑαι, geringer achten, Lys. 6, 45; τὴν Σκῦρον οὐδαμοῦ τίϑης, Eur. Andr. 209, d. i. du achtest Skyros gar nicht, wie μὴ ϑῆται παρ' οὐδὲν τὰς ἐμὰς ἐπιστολάς, für Nichts achten, I. T. 732, und παρ' οὐδὲν τίϑεσϑαι τὰ ἡμέτερα πράγματα, Luc. Vit. auct. 13, vgl. sacrif. 3; ἐν οὐδενὶ λόγῳ, Plut. Brut. 45; oft bei Pol., ἐν μεγάλῳ τίϑεσϑαί τι 3, 97, 4, οὐκ ἐν μικρῷ τίϑεσϑαί τι 9, 13, 8, ἐν πλείστῳ 40, 4, 6, ταῦτα ἐν ἐλάττονι τούτου 4, 6, 12; ἡγεμόνα ϑετέον ἄριστον Ἀμίλκαν τῶν τότε γεγονέναι, 1, 64, 6, man muß erachten, daß er der beste Feldherr gewesen ist; εἰς ἀνανδρίαν τιϑέασι τὰ τοιαῠτα τῶν ἐγκλημάτων, 6, 37, 10, wofür annehmen; εἰς τὴν τύχην, dem Schicksal zuschreiben, auf Rechnung des Schicksals schreiben; bei Dem. 27, 34, τὰ ἀναλώματα πλείω τιϑείς, höher anschlagend; vgl. Lys. 32, 28. – 5) an die unter 2 aufgeführten Beispiele reiht sich die Bdtg einsetzen, machen, verursachen, stiften; φιλότητα μετ' ἀμφοτέροισι τίϑησι Ζεύς, Il. 4, 83, woraus sich, im med. bes. bei Pind. u. den Tragg., ein umschreibender Gebrauch erklärt, σκέδασιν ϑεῖναι, Zerstreuung anrichten, = σκεδάσαι, zerstreuen, Od. 1, 116. 20, 225; κρύφον = κρύπτειν, σπουδὴν ἀμφί τινος = σπουδάζειν, Pind. Ol. 2, 97 P. 4, 276; αἶνον = αἰνεῖν, N. 1, 5; ἐπιστροφὴν ϑέσϑαι = ἐπιστρέφεσϑαι, Soph. O. R. 134; τάφον ϑοῦ = ϑάψον, O. R. 1448; συγγνωμοσύνην, Trach. 1255, vgl. Ai. 13; φροντίδα κεδνὴν ϑώμεϑα, Aesch. Pers. 139, u. sonst bei Tragg. Aehnl. bes. bei Pol. u. Sp. συνϑήκας, εἰρήνην πρός τινα τίϑεσϑαι, Pol. 1, 11, 7. 5, 4, 7; ὅρκον, πίστεις, 5, 60, 10. 7, 7, 1; ἀρὰς κατά τινος, Plut. Thes. 35. – Aber πόλεμον ϑέσϑαι ist = den Krieg ruhen lassen, beilegen, Plat. Menex. 245 e; u. ähnl. τίϑεσϑαι τὰ πρός τινα, den Streit mit Einem beilegen, Pol. 5, 60, 9, vgl. 8, 23, 5. – Und wie es in diesen Vrbdgn dem ποιεῖσϑαι entspricht, so heißt es übh. Etwas in eine Lage setzen, wozu machen, einrichten; – a) von Personen; in ein Amt einsetzen, ϑεῖναί τινα μάντιν, ἱέρειαν, ἀρχέπολιν, Od. 15, 253 Il. 6, 300, Pind. P. 9, 54; βασιλῆα, δέσποιναν, Ol. 13, 21 P. 9, 7; μὶν αἰχμητὴν ἔϑεσαν ϑεοί, Il. 1, 290; ἀλλά μ' ἔφασκες Ἀχιλλῆος ϑείοιο κουριδίην ἄλοχον ϑήσειν, Iliad. 19, 298, mich zur Frau des Achilles zu machen, die Heirath zu vermitteln, während ϑέσϑαι τινὰ ἄκοιτιν oder γυναῖκα ist sich ein Mädchen zur Gemahlinn, zur Frau machen, nehmen, Od. 21, 72. 316; auch παῖδα τὸν αὑτᾶς πόσιν αὑτᾷ ϑεμένα, Aesch. Spt. 912, zu ihrem Gemahl machend; σῦς ἔϑηκας ἑταίρους, du verwandeltest die Gefährten in Schweine, Od. 10, 338, wie βοῦν τὴν γυναῖκα ἔϑηκε Aesch. Suppl. 295; ähnl. ναῦν λᾶαν ϑεῖναι, ein Schiff zu Stein machen, in Stein verwandeln, Od. 13, 163; ϑεούς τε καὶ γῆν ϑεμένη μάρτυρας, zu Zeugen nehmend, Eur. Suppl. 261; vgl. Pind. N. 3, 22; auch ϑέσϑαι τινὰ γέλωτα, Einen zum Gelächter, lächerlich machen, Her. 3, 29. 7, 209. – Eben so mit Adjectiven, ἥτε με τοῖον ἔϑηκεν, ὅπως ἐϑέλει, die mich dazu macht, wozu sie will, Od. 16, 208; sehr gewöhnl. ϑεῖναί τινα ἀϑάνατον καὶ ἀγήραον, Einen unsterblich und nicht alternd machen; ἀτιμότερον, Einen minder geachtet machen; Il. 2, 318. 482. 6, 139. 9, 483. 16, 90 Od. 5, 136. 6, 229 u. sonst oft; ἀκήριον αἶψα τίϑησιν, Il. 11, 392; παναφήλικα παῖδα τίϑησιν, Il. 22, 490; ἀΰπνους ἄμμε τίϑησϑα, Od. 9, 404, ϑῆκέ μιν ζαλωτόν, Pind. Ol. 7, 6; νώδυνον, N. 8, 50; ϑαητὸν ϑησέμεν, P. 10, 58; ἐνταῦϑα δή σε Ζεὺς τίϑησιν ἔμφρονα, Aesch. Prom. 850; ὡς σφᾶς νηπίους ὄντας τὸ πρὶν ἔννους ἔϑηκα, 442; Ἄρης ἀρὰν πατρὸς τιϑεὶς ἀληϑῆ, macht die Verwünschung wahr, läßt den Fluch in Erfüllung gehen, Spt. 927, u. öfter, u. andere Tragg., vgl. z. B. Eur. I. T. 1445 Andr. 93; seltner in Prosa, οὐ γὰρ ἂν τὸ πραχϑὲν ἀγένητον ϑείη Plat. Prot. 324 b, τίϑεσϑαι πιστόν τινα ἑαυτῷ Xen. Cyr. 8, 7, 13. – Auch mit folgdm inf., ϑῆκε νικῆσαι, er machte, daß er siegte, ließ ihn siegen, Pind. N. 10, 48; ἐπεί σ' ἔϑηκε Ζεὺς ἀμηνίτως δόμοις κοινωνὸν εἶναι χερνίβων, Aesch. Ag. 1006, vgl. 1147; κάμνειν με τήνδ' ἔϑηκε τὴν νόσον, Eur. Heracl. 990. – Bes. merke man noch b) παῖδά τινα τίϑεσϑαι oder υἱόν, Einen zu seinem Kinde machen, d. i. ihn an Kindes Statt annehmen, adoptiren, Plat. Legg. XI, 929 c u. oft bei den Oratt.; ungewöhnlich von Frauen; ϑέσϑαι παῖδα ὑπὸ ζώνῃ, sich einen Knaben unter den Gürtel legen, d. i. schwanger werden, H. h. Ven. 256. 283. – c) eben so auch von Sachen u. Zuständen, machen, bereiten, bewirken, veranlassen; δόρπον, ein Mahl bereiten, Od. 20, 394; γυῖα ἐλαφρά, Einem die Glieder leicht machen, Il. 5, 122; φόως ἑτάροισιν, den Gefährten Licht od. Rettung schaffen, 6, 6; ἔργα ϑεῖναι, Handlungen zu Stande bringen, verrichten, 3, 321; κέλαδον καὶ ἀϋτήν, 9, 547; ὀρυμαγδόν, Od. 9, 235; auch ϑεῖναί τινι ἄλγεα, γόον, πένϑος, κήδεα, Einem Schmerzen, Trauer, Kummer bereiten, Il. 1, 2. 17, 37, h. Cer. 249; πῆμα ϑεοὶ ϑέσαν Ἀργείοισιν, Od. 11, 555; u. eben so im med. mit der Beziehung auf das Subject, für sich bereiten; δαῖτα, δόρπον, sich ein Mahl bereiten, Il. 7, 475. 9, 88 Od. 17, 269; δῶμα, οἰκία, αὖλιν, Il. 2, 750. 9, 232 Od. 15, 241; κέλευϑον, sich den Weg bereiten, sich Bahn machen, Il. 12, 418; μάχην, sich Kampf bereiten, d. i. den Kampf anfangen, 24, 402; μεγάλην ἐπιγουνίδα ϑέσϑαι, sich einen feisten Schenkel machen, fleischige Lenden ansetzen, Od. 17, 225. – So auch act. u. med. bei Pind. u. Tragg.; χάρματ' ἄλλοις ἔϑηκεν, Pind. Ol. 2, 99; δόλον αὐτῷ ϑέσαν Ζηνὸς παλάμαι, P. 2, 39; u. ϑήκασϑαι ἀνδρὸς αἰδοίου πρόςοψιν, sich eines ehrwürdigen Mannes Ansehen geben, P. 4, 29; βλάβην, Aesch. Spt. 187; φοινίαν ἄτην, Ch. 823; μέλλουσι ϑήσειν Ἀγαμεμνονίων οἴκων ὄλεϑρον, Ch. 848; πόλει κατασκαφάς, Sept. 47; ἔϑηκε πᾶσιν εἰρήνην φίλοις, Pers. 755; μεγάλα πάϑεα ταῖς Δαναΐδαις, Eur. I. A. 1335; μάχας ἀνδρῶν τιϑεῖσα καὶ φόνους, I. A. 1419; ὑμῖν πολλὴν ἔϑηκε σωτηρίαν, Med. 915; ϑήσω τοῖς ἐμοῖς ἐχϑροῖς γέλων, Med. 383, u. öfter; μαρτύρια ϑέσϑαι, sich Zeugnisse verschaffen, Her. 8, 55; χάριν τίϑεσϑαί τινι, sich bei Einem Dank oder Gunst erwerben, ihm einen Gefallen erzeigen, 9, 60. 170; Dem. 51, 17 u. A.; – εὖ, καλῶς ϑέσϑαι τι, Etwas für sich gut einrichten, anwenden, in Bereitschaft halten, Her. 7, 236; vgl. Valck. Eur. Hipp. 708. – d) εὖ ϑέσϑαι τὰ ὅπλα, die Waffen wohlgerüstet, in Bereitschaft halten, wie εὖ ἀσπίδα ϑέσϑω, Il. 2, 382; allein ist ϑέσϑαι τὰ ὅπλα (s. ὅπλον) sowohl die Waffen anlegen, sich kampffertig machen, u. daher auch kämpfen, z. B. εἰς δῆριν ἕνεκα πάτρας Epigr. bei Dem. 18, 289, καὶ αὐτὸς ὑπὲρ τοῦ δήμου ϑέμενος τὰ ὅπλα Dem. 21, 145, οὔτε ἐν τῷ Πειραιεῖ, οὔτε ἐν τῷ ἄστει ἔϑετο τὰ ὅπλα Lys. 31, 14, οἱ τὴν ἀσπίδα ϑέμενοι, = ὁπλῖται, Plat. Legg. VI, 756 a, – als auch die Waffen, bes. die großen Schilde u. Spieße der Schwerbewaffneten zusammenstellen, was die Soldaten immer thun, wenn sie dem Feinde gegenüber, oder die Waffenübungen nur auf kurze Zeit unterbrechend, sich ausruhen, also bewaffnet Halt machen; auch τίϑεσϑαι τὰ ὅπλα εἰς τάξιν od. τάξει; u. so περὶ τεῖχος od. πρὸς πόλιν, bewaffnet die Mauern umgeben, die Stadt belagern; τίϑεσϑαι τὰ ὅπλα ἀντία, die Waffen gegen den Feind kehren, sich mit den Waffen entgegenstellen, Xen. An. 4, 3, 26 u. sonst; – auch = ein Lager aufschlagen, sich mit den Waffen lagern, Her. 9, 52, oft bei Xen.
-
59 τῖμος
-
60 χωρίς
χωρίς, 1) advb., gesondert, getrennt, besonders, einzeln; Hom. χωρὶς δ' αὖϑ' Ἑλένῃ πόρε δῶρα, Od. 4, 130, u. öfter; χωρὶς μὲν πρόγονοι, χωρὶς δὲ μέτασσαι, χωρὶς δ' αὖϑ' ἕρσαι 9, 221; χωρὶς ἡ τιμὴ ϑεῶν Aesch. Ag. 623; Soph. O. C. 812; κεῖται χωρὶς ὁ νεκρός Her. 4, 62; χωρὶς ἤ, außer, χωρὶς ἢ ὁκόσοι, ausgenommen so viel wie, 2, 77; χωρὶς ἢ ὅτι, ausgenommen daß, 1, 94. 130. 164. 4, 61. 82; Plat. oft, χωρὶς ἀφελόντες ἀπὸ τῶν ἄλλων Polit. 258 c; χωρὶς διαιρεῖν, διαλαβεῖν u. ä.; über χωρὶς εἰ, χωρὶς εἰ μή u. χωρὶς πλήν vgl. Lob. zu Phryn. p. 459; χωρὶς οἰκεῖν, abgesondert wohnen, seine eigne Wirthschaft haben, Dem. 47, 35 u. öfter; Ggstz von κοινῇ Isocr. 12, 160. – Uebtr., verschiedenartig, von verschiedener Beschaffenheit, Simonds. mul. 1; vgl. Schäf. Theogn. 91; χωρὶς γενόμενοι, in verschiedene Schaaren getheilt, Xen. Cyr. 4, 1,18; – anders, von anderer Art, Soph. O. R. 208; – außerdem, Plat. Legg. XII, 950 c. – 2) praepos. c. genit., getrennt wovon, ohne; χωρὶς ἀϑανάτων Pind. Ol. 9, 44; Aesch. Ag. 900; μή μ' ἀφῇς ἐρῆμον οὕτω χωρὶς ἀνϑρώπων στίβου Soph. Phil. 485, u. oft; χωρὶς εἶναι ἀλλήλων, im Ggstz von ὁμοῦ εἶναι, Xen. Cyr. 6, 1,7; χωρὶς ὀμμάτων ἐμῶν, fern von meinen Augen, Eur. Or. 272; abgesehen wovon, außer, Her. 1, 93. 106. 6, 58; χωρίς τε γένους οὐκ ἔστιν ὅτῳ μείζονα μοῖραν νείμαιμ' ἢ σοί Aesch. Prom. 290; – verschieden wovon, anders als, χωρὶς δήπου σοφία ἐστὶν ἀνδρείας Plat. Lach. 195 a, u. öfter, wie Sp.
См. также в других словарях:
τιμή — Όρος με τον οποίο χαρακτηρίζεται η ποσότητα χρήματος που δίνεται σε αντάλλαγμα αγαθών ή υπηρεσιών ή, πιο συγκεκριμένα, η αξία των αγαθών και των υπηρεσιών εκφραζόμενη σε χρήμα. Συχνά, αντί για τη λέξη τ., προτιμούν να χρησιμοποιούν, ειδικά στην… … Dictionary of Greek
τιμή — η 1. εκδήλωση εκτίμησης, υπόληψη, σεβασμός: Τιμή στους προγόνους μας. 2. πληθ., τιμές, οι εκδηλώσεις σεβασμού, ιδιαίτερης διάκρισης: Στρατιωτικές τιμές. 3. ό,τι εξυψώνει κάποιον στα μάτια του άλλου, αίγλη: Μου κάνετε τιμή που έρχεστε στο φτωχικό… … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
τιμῇ — τῑμῇ , τιμάω honour pres subj mp 2nd sg (doric) τῑμῇ , τιμάω honour pres ind mp 2nd sg (doric) τῑμῇ , τιμάω honour pres subj act 3rd sg (doric) τῑμῇ , τιμάω honour pres ind act 3rd sg (doric) τῑμῇ , τιμάω honour pres subj mp 2nd sg (epic… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
τιμή — τῑμή , τιμή worship fem nom/voc sg (attic epic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
τίμη — τί̱μη , τιμάω honour pres imperat act 2nd sg (doric) τί̱μη , τιμάω honour pres imperat act 2nd sg (epic doric ionic aeolic) τί̱μη , τιμάω honour imperf ind act 3rd sg (homeric ionic) τιμέω pres imperat act 2nd sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αναμενόμενη τιμή — Στη θεωρία των πιθανοτήτων, η μέση τιμή ενός μεγέθους, n υπολογισμένη από τη συνάρτηση κατανομής f(n), που δείχνει πόσες φορές εμφανίζεται μία συγκεκριμένη τιμή του μεγέθους n. Ας υποθέσουμε ότι ένας μαθητής σε μια περίοδο μερικών χρόνων έδωσε… … Dictionary of Greek
οριακή τιμή — Ο όρος χρησιμοποιείται στα μαθηματικά με την ίδια σημασία που χρησιμοποιείται η λέξη όριο. Βλ. λ. όριο … Dictionary of Greek
ζήτηση — Η ποσότητα ενός αγαθού που μπορεί να βρει αγοραστή. Ειδικά, ατομική ζ. ενός αγαθού είναι η ποσότητα του αγαθού που έχει διάθεση να αποκτήσει ο καταναλωτής σε μια δεδομένη τιμή. Η ζ. μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους συντελεστές. Ένας είναι η… … Dictionary of Greek
μέτρηση και μέτρο — Στις φυσικές επιστήμες υπάρχει ένας σαφής διαχωρισμός μεταξύ των εννοιών του μέτρου και της μέτρησης ενός μεγέθους. Μέτρηση είναι μια διαδικασία ή ένα σύνολο από διαδικασίες, που επιτρέπει να προσδιορίσουμε την αριθμητική τιμή (δηλαδή το μέτρο)… … Dictionary of Greek
μονοπώλιο — Οικονομικός όρος που χαρακτηρίζει μια κατάσταση της αγοράς, όπου όλη η προσφορά ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας είναι συγκεντρωμένη στα χέρια ενός μόνο υποκειμένου, του μονοπωλητή. Για να χαρακτηριστεί μια αγορά ως μονοπωλιακή θα πρέπει η επιχείρηση … Dictionary of Greek
συναγωνισμός — Λέγεται και ανταγωνισμός. Στην οικονομία χαρακτηρίζει μια κατάσταση της αγοράς. Λέγεται τέλειος σ. μια ιδανική κατάσταση της αγοράς, που χαρακτηρίζεται από τις εξής προϋποθέσεις: αν η προσφορά και η ζήτηση ενός εμπορεύματος γίνονται από πολλά… … Dictionary of Greek