Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

rŭīna

  • 1 ruina

    rŭīna, ae, f. [ruo], a rushing or tumbling down; a falling down, fall (syn.: casus, lapsus).
    I.
    In abstracto.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen. (rare). grandinis, Lucr. 6, 156:

    aquarum,

    Cael. Aur. Tard. 2, 1 med.:

    nostra (sc. nucum),

    Mart. 13, 25, 2:

    jumentorum sarcinarumque,

    Liv. 44, 5: Capanei, a fall by lightning (v. Capaneus), Prop. 2, 34 (3, 32), 40:

    (apri saevi) Permixtas dabant equitum peditumque ruinas,

    Lucr. 5, 1329: Tyrrhenus et Aconteus Conixi incurrunt hastis, primique ruinam Dant sonitu ingenti, rush or fall upon each other, Verg. A. 11, 613:

    interea suspensa graves aulaea ruinas In patinam fecere,

    fell down, Hor. S. 2, 8, 54.—
    2.
    In partic., of buildings, a tumbling or falling down, downfall, ruin (class.; in good prose only in sing.):

    repentinā ruinā pars ejus turris concidit... tum hostes, turris repentinā ruinā commoti, etc.,

    Caes. B. C. 2, 11 fin. and 12 init.; cf.: ferunt conclave illud, ubi epularetur Scopas, concidisse: eā ruinā ipsum oppressum cum suis interiisse, Cic. de Or. 2, 86, 353; id. Div. 2, 8, 20; Tac. A. 2, 47:

    aedificiorum,

    Suet. Oth. 8:

    amphitheatri,

    id. Tib. 40:

    camerae,

    id. Ner. 34:

    spectaculorum,

    id. Calig. 31:

    pontis,

    id. Aug. 20:

    tecta Penthei Disjecta non leni ruinā,

    Hor. C. 2, 19, 15:

    jam Deiphobi dedit ampla ruinam, Vulcano superante, domus,

    i. e. fell in, Verg. A. 2, 310; so,

    trahere ruinam,

    id. ib. 2, 465; 9, 712; cf. B. a, infra:

    effulsisse inter ruinam ignes,

    Tac. A. 2, 47:

    ruinam urbis et incendia recordantes,

    Just. 5, 7, 10:

    morbus, captivitas, ruina, ignis,

    Sen. Tranq. 11, 6:

    multos occidere incendii ac ruinae potentia est,

    id. Clem. 1, 26, 5.—In plur.:

    tantae in te impendent ruinae, nisi suffulcis firmiter,

    Plaut. Ep. 1, 1, 77; so Vell. 2, 35, 4 (with incendia); Suet. Vesp. 8; Lucr. 2, 1145:

    si fractus illabatur orbis, Impavidum ferient ruinae,

    Hor. C. 3, 3, 8:

    dum Capitolio dementes ruinas parabat,

    id. ib. 1, 37, 7.—
    B.
    Trop., a downfall, fall, ruin; accident, catastrophe, disaster, overthrow, destruction, etc. (freq. and class.; used equally in sing. and plur.; cf.: exitium, pernicies).
    (α).
    Sing.:

    vis illa fuit et, ut saepe jam dixi, ruina quaedam atque tempestas,

    a catastrophe, Cic. Clu. 35, 96: incendium meum ruinā restinguam, with the overthrow, fall (of the State), Catilina ap. Sall. C. 31, 9, and ap. Cic. Mur. 25, 51:

    ut communi ruinā patriae opprimerentur,

    Liv. 45, 26; Vell. 2, 91, 4; 2, 85, 1; 2, 124, 1:

    in hac ruinā rerum stetit una integra atque immobilis virtus populi Romani,

    Liv. 26, 41:

    rerum nostrarum,

    id. 5, 51:

    urbis,

    id. 25, 4:

    ex loco superiore impetu facto, strage ac ruinā fudere Gallos,

    utter defeat, id. 5, 43; cf.:

    ruinae similem stragem eques dedit,

    id. 4, 33:

    Cannensis,

    id. 23, 25; 42, 66 fin.; 4, 46;

    5, 47: ruina soceri in exsilium pulsus,

    Tac. H. 4, 6; cf. id. G. 36:

    pereat sceleratus, regnique trahat patriaeque ruinam,

    Ov. M. 8, 497:

    aliae gentes belli sequuntur ruinam,

    Flor. 2, 12, 1:

    ille dies utramque Ducet ruinam,

    i. e. death, Hor. C. 2, 17, 9:

    Neronis principis,

    Plin. 17, 25, 38, § 245.—
    (β).
    Plur.:

    praetermitto ruinas fortunarum tuarum, quas omnes impendere tibi proximis Idibus senties,

    Cic. Cat. 1, 6, 14:

    in ruinis aversae, atque afflictae rei publicae,

    id. Sest. 2, 5:

    devota morti pectora liberae Quantis fatigaret ruinis,

    Hor. C. 4, 14, 19; cf.:

    nox auget ruinas,

    Val. Fl. 3, 207:

    principiis in rerum fecere ruinas et graviter magni magno cecidere ibi casu,

    i. e. false steps, errors, mistakes, Lucr. 1, 740:

    (Academia) si invaserit in haec, miseras edet ruinas,

    Cic. Leg. 1, 13, 39:

    ruinas videres,

    id. Fin. 5, 28, 83.—
    II.
    In concreto.
    1.
    That which tumbles or falls down, a fall (not anteAug.).
    A.
    In gen. ( poet.):

    disjectam Aenaeae toto videt aequore classem Fluctibus oppressos Troas caelique ruinā,

    i. e. a storm, rain, Verg. A. 1, 129; so,

    caeli (with insani imbres),

    Sil. 1, 251:

    poli,

    i. e. thunder, Val. Fl. 8, 334.—
    B.
    In partic. (acc. to I. A. 2.), a building that has tumbled down, a ruin, ruins (mostly in plur., and not in Cic. prose):

    nunc humilis veteres tantummodo Troja ruinas ostendit,

    Ov. M. 15, 424:

    Sagunti ruinae nostris capitibus incident,

    Liv. 21, 10, 10:

    (urbs) deserta ac strata prope omnis ruinis,

    id. 33, 38, 10:

    fumantes Thebarum ruinae,

    id. 9, 18, 7:

    ruinis templorum templa aedificare,

    id. 42, 3:

    in tugurio ruinarum Carthaginiensium,

    Vell. 2, 19 fin. —In sing.:

    alius par labor... flumina ad lavandam hanc ruinam jugis montium ducere,

    Plin. 33, 4, 21, § 74:

    EX RVINA TEMPLI MARTIS,

    Inscr. Orell. 2448 (A.D. 256).—
    2.
    Transf., of persons who cause ruin, a destroyer:

    rei publicae,

    Cic. Sest. 51, 109:

    ruinae publicanorum,

    id. Prov. Cons. 6, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > ruina

  • 2 ruīna

        ruīna ae, f    [RV-], a rushing down, tumbling, falling down, fall: iumentorum, L.: primique ruinam Dant sonitu ingenti, fall upon each other, V.: graves aulaea ruinas In patinam fecere, fell down, H.—Of buildings, a tumbling, falling down, downfall, ruin (only sing.): repentinā ruinā pars eius turris concidit, Cs.: ferunt eā ruinā ipsum cum cognatis suis oppressum interiisse: iam Deiphobi dedit ampla ruinam domus, i. e. fell in, V. —Fig., a downfall, fall, ruin, catastrophe, calamity, disaster, overthrow, destruction: vis illa fuit et ruina quaedam, a catastrophe: incendium meum ruinā restinguam, with the fall (of the State), S.: patriae, L.: strage ac ruinā fudere Gallos, utter defeat, L.: ille dies utramque Ducet ruinam, i. e. death, H.: ruinae fortunarum tuarum: pectora Quantis fatigaret ruinis, H.: ruinas videres: caeli, i. e. a storm, V.— Plur, a fallen building, ruin, ruins: veteres tantummodo Troia ruinas ostendit, O.: Sagunti ruinae nostris capitibus incident, L.: fumantes Thebarum, L.: Si fractus inlabatur orbis, Impavidum ferient ruinae, H.— A cause of ruin, destroyer: rei p.: publicanorum.
    * * *
    fall; catastrophe; collapse, destruction

    Latin-English dictionary > ruīna

  • 3 collabor

    col-lābor ( conl-), lapsus (or labsus), 3, v. dep., to fall together, to fall in ruins; esp. of buildings, to fall in, fall from age (in the ante-Aug. period very rare; not in Cic., Hor., or Quint.).
    I.
    Prop., Liv. 35, 9, 3:

    moenia subito collapsa ruinā sunt,

    id. 29, 18, 17; Suet. Aug. 30; id. Claud. 25; id. Calig. 21:

    fastigium domūs collabitur,

    id. Caes. 81:

    qui collapsā jacuere ruinā,

    Sil. 7, 727:

    succisis asseribus collapsus pons,

    Liv. 44, 5, 6. postquam conlapsi cineres, Verg. A. 6, 226:

    eodem anno duodecim celebres Asiae urbes collapsae nocturno motu terrae,

    Tac. A. 2, 47:

    AEDES VETVSTATE COLLAPSA,

    Inscr. Orell. 26.—Of persons, to fall or sink down in a swoon or in death:

    suscipiunt famulae collapsaque membra Marmoreo referunt thalamo,

    Verg. A. 4, 391; 8, 584; Ov. M. 7, 826; 5, 96; 6, 295; Tac. A. 2, 31; Suet. Ner. 42; Curt. 4, 10, 19; 7, 6, 22; 8, 2, 39; Petr. 94; Val. Fl. 7, 152; Stat. Achill. 1, 195; cf.:

    ferro collapsa,

    Verg. A. 4, 664.—
    B.
    Transf.:

    ossa morbo collapsa,

    Verg. G. 3, 485: collapsa tempora, oculi concavi, temples fallen in or sunken, Cels. 2, 6:

    iter urinae senectute collapsum,

    id. 7, 26.—
    II.
    Trop. (very rare):

    in corruptelam suam,

    Plaut. Truc. 3, 2, 3:

    ira in se ipsa collapsa,

    Val. Max. 6, 2, 10:

    in fata,

    Cod. Just. 5, 14, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > collabor

  • 4 conlabor

    col-lābor ( conl-), lapsus (or labsus), 3, v. dep., to fall together, to fall in ruins; esp. of buildings, to fall in, fall from age (in the ante-Aug. period very rare; not in Cic., Hor., or Quint.).
    I.
    Prop., Liv. 35, 9, 3:

    moenia subito collapsa ruinā sunt,

    id. 29, 18, 17; Suet. Aug. 30; id. Claud. 25; id. Calig. 21:

    fastigium domūs collabitur,

    id. Caes. 81:

    qui collapsā jacuere ruinā,

    Sil. 7, 727:

    succisis asseribus collapsus pons,

    Liv. 44, 5, 6. postquam conlapsi cineres, Verg. A. 6, 226:

    eodem anno duodecim celebres Asiae urbes collapsae nocturno motu terrae,

    Tac. A. 2, 47:

    AEDES VETVSTATE COLLAPSA,

    Inscr. Orell. 26.—Of persons, to fall or sink down in a swoon or in death:

    suscipiunt famulae collapsaque membra Marmoreo referunt thalamo,

    Verg. A. 4, 391; 8, 584; Ov. M. 7, 826; 5, 96; 6, 295; Tac. A. 2, 31; Suet. Ner. 42; Curt. 4, 10, 19; 7, 6, 22; 8, 2, 39; Petr. 94; Val. Fl. 7, 152; Stat. Achill. 1, 195; cf.:

    ferro collapsa,

    Verg. A. 4, 664.—
    B.
    Transf.:

    ossa morbo collapsa,

    Verg. G. 3, 485: collapsa tempora, oculi concavi, temples fallen in or sunken, Cels. 2, 6:

    iter urinae senectute collapsum,

    id. 7, 26.—
    II.
    Trop. (very rare):

    in corruptelam suam,

    Plaut. Truc. 3, 2, 3:

    ira in se ipsa collapsa,

    Val. Max. 6, 2, 10:

    in fata,

    Cod. Just. 5, 14, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > conlabor

  • 5 con-lābor (coll-)

        con-lābor (coll-) lapsus, ī,    to fall together, fall in ruins, crumble: moenia conlapsa ruinā sunt, L.: urbes motu terrae, Ta.: postquam conlapsi cineres, V. — Fig., to fall, sink: conlapsa membra referre, V.: subito dolore, O.: inter manūs alcuius, Cu.

    Latin-English dictionary > con-lābor (coll-)

  • 6 dissiliō

        dissiliō uī, —, īre    [dis- + salio], to leap asunder, fly apart, burst, break up, split: mucro ictu dissiluit, V.: aera (sc. frigore), V.: Haec loca convolsa ruinā Dissiluisse ferunt, V.: Caput dissilire neniā, H.—Fig., to be broken, be dissolved: Gratia fratrum geminorum dissiluit, H.
    * * *
    dissilire, dissilui, - V
    fly/leap/burst apart; break up; be broken up; burst; split

    Latin-English dictionary > dissiliō

  • 7 opprimō

        opprimō essī, essus, ere    [ob+premo], to press against, press together, press down, close: Os opprime, shut your mouth! T.: ora loquentis, close, O.: flammam in ore, repress: onere armorum oppressi, weighed down, Cs.: opprimi ruinā conclavis, be crushed: classem, sink: Tellus Sustulit oppressos voltūs, covered (by the sea), O.: omnibus unum Opprimere est animus, overwhelm, O.—Fig., to press upon, weigh down, burden, overwhelm: institit, oppressit, he prosecuted urgently, resistlessly: insontem oblato falso crimine, L.: opprimi aere alieno: metu, L.: oppressi somno, Cs.—To put down, suppress, quell, check, quash: quae oratio a censore opprimenda est: ea fraus oppressa magnā caede hostium, baffled, L.: litterae oppressae, multered: libertatem, subvert, N.: potentiam, overthrow: quaestionem, quash, L.—To overthrow, overwhelm, crush, overpower, prostrate, subdue: legionis opprimendae consilium, Cs.: nationem: Duxit ab oppressā Karthagine nomen, from the conquest of Carthage, H.—To fall upon, surprise, seize, catch: somnus virginem opprimit, T.: inscios Menapios, Cs.: incautos, L.: Antonium mors oppressit: muscam, Ph.: rostra, occupy: quem Fraude loci Oppressum rapit, betrayed, V.: si oppressa foret secura senectus (i. e. securus senex), Iu.—To hide, conceal, suppress: quod quo studiosius ab ipsis opprimitur et absconditur: iram, S.: ita eius rei oppressa mentio est, L.
    * * *
    opprimere, oppressi, oppressus V
    press down; suppress; overthrow; crush, overwhelm, fall upon, oppress

    Latin-English dictionary > opprimō

  • 8 per-lūceō (pell-)

        per-lūceō (pell-) lūxī, —, ēre,    to shine through, glimmer: perlucens iam aliquid lux, i. e. in some measure piercing, L.: pelluces, i. e. you wear a transparent garment, Iu.—P. praes., transparent: perlucens aether: amictus, O.: ruina, Iu. —Fig., to shine through, gleam forth, appear, be clear, be intelligible: illud quasi perlucet ex eis virtutibus: pellucens oratio.

    Latin-English dictionary > per-lūceō (pell-)

  • 9 ruīnōsus

        ruīnōsus adj.    [ruina], fallen, tumbling, ruinous, ruined: aedes: domūs, O.
    * * *
    ruinosa, ruinosum ADJ
    ruinous, fallen, ruined

    Latin-English dictionary > ruīnōsus

  • 10 scopulus

        scopulus ī, m, σκόπελοσ, a projecting point of rock, rock, cliff, crag, shelf, ledge: pars (remigum) ad scopulos adlisa, Cs.: detrudunt navīs scopulo, V.: Imminet aequoribus scopulus, O.: Qui vidit Infamīs scopulos Acroceraunia, promontory, H.: scopuli ruina, i. e. fallen roof (of the cave of Cacus), V.: Mavortis, the Areopagus, O.: His inmobilior scopulis, harder to move, O.: scopulis surdior, H.—Fig., a rock, cliff, ledge, stumbling-block, danger, difficulty: cum neque Musarum scopulos quisquam superarat: qui te ad scopulum e tranquillo auferat, T.: (Piso et Gabinius) geminae voragines scopulique rei p.
    * * *
    rock, boulder

    Latin-English dictionary > scopulus

  • 11 vix

        vix adv.    [1 VIC-], with difficulty, with much ado, hardly, scarcely, barely: quae vix aut ne vix quidem adpareant: profluens amnis aut vix aut nullo modo: vix sum compos animi, T.: vix in ipsis tectis frigus vitatur: ex hominum milibus LX vir ad D sese redactos esse dixerunt, to scarcely five hundred, Cs.: ego vix teneor, quin accurram. —Of time, hardly, scarcely, just: Adsum atque advenio Acherunte vix viā altā atque arduā: ah! Vix tandem sensi stolidus! T.—Of immediate sequence, with cum: vix agmen novissimum extra munitiones processerat, cum Galli, etc., Cs.: vix erat hoc plane imperatum, cum illum... videres: Vix ea fatus erat, cum, etc., V.—With et or -que (poet.): Vix primos inopina quies laxaverat artūs, Et superincumbens... proiecit, etc., V.: Vix ea fatus erat, subitoque fragore Intonuit, V.—With ellips. of cum: Vix proram attigerat: rumpit Saturnia funem, V.: Unam promorat vix pedem Ruina camarae, etc., Ph.
    * * *
    hardly, scarcely, barely, only just; with difficulty, not easily; reluctantly

    Latin-English dictionary > vix

  • 12 Cannae

    Cannae, ārum, f., = Kannai (Kanna, Polyb.), a village in Apulia, north of Canusium, famous for the victory of Hannibal over the Romans; it lay on the east side of the Aufidus (which is hence called Amnis Canna by Marcius vates ap. Liv. 25, 12, 5), now Canne, id. 22, 44, 1 sq. (Polyb. 3, 113); Flor. 2, 6, 15; Cic. Tusc. 1, 37, 89:

    Cannarum pugna,

    Liv. 23, 43, 4; Sil. 9, 10.—Appellative:

    Capuam Hannibali Cannas fuisse,

    a second Cannœ, Liv. 23, 45, 4; Flor. 2, 6, 21. —
    II.
    Deriv.: Cannensis, e, adj., of Cannœ, Cannensian:

    pugna,

    Liv. 23, 1, 1; 23, 1, 11; Prop. 3 (4), 3, 10 al.:

    acies,

    Liv. 23, 18, 13:

    calamitas,

    Cic. Brut. 3, 12:

    clades,

    Liv. 22, 50, 1; 25, 12, 5; 23, 30, 11:

    ruina,

    id. 23, 25, 3:

    dies,

    Flor. 4, 12, 35:

    exercitus,

    which was cut to pieces at Cannœ, Liv. 29, 24, 11:

    animae,

    of those who fell at Cannœ, Stat. S. 1, 4, 87.—Appel., of the proscription of Sulla:

    te pugna Cannensis accusatorem sat bonum fecit,

    Cic. Rosc. Am. 32, 89;

    and of a revel: Cannensis pugna nequitiae,

    id. Verr. 2, 5, 11, § 28; cf. Arn. 5, 38. —As subst.: Cannenses, ium, m., the inhabitants of Cannœ, Plin. 3, 11, 16, § 105.

    Lewis & Short latin dictionary > Cannae

  • 13 Cannenses

    Cannae, ārum, f., = Kannai (Kanna, Polyb.), a village in Apulia, north of Canusium, famous for the victory of Hannibal over the Romans; it lay on the east side of the Aufidus (which is hence called Amnis Canna by Marcius vates ap. Liv. 25, 12, 5), now Canne, id. 22, 44, 1 sq. (Polyb. 3, 113); Flor. 2, 6, 15; Cic. Tusc. 1, 37, 89:

    Cannarum pugna,

    Liv. 23, 43, 4; Sil. 9, 10.—Appellative:

    Capuam Hannibali Cannas fuisse,

    a second Cannœ, Liv. 23, 45, 4; Flor. 2, 6, 21. —
    II.
    Deriv.: Cannensis, e, adj., of Cannœ, Cannensian:

    pugna,

    Liv. 23, 1, 1; 23, 1, 11; Prop. 3 (4), 3, 10 al.:

    acies,

    Liv. 23, 18, 13:

    calamitas,

    Cic. Brut. 3, 12:

    clades,

    Liv. 22, 50, 1; 25, 12, 5; 23, 30, 11:

    ruina,

    id. 23, 25, 3:

    dies,

    Flor. 4, 12, 35:

    exercitus,

    which was cut to pieces at Cannœ, Liv. 29, 24, 11:

    animae,

    of those who fell at Cannœ, Stat. S. 1, 4, 87.—Appel., of the proscription of Sulla:

    te pugna Cannensis accusatorem sat bonum fecit,

    Cic. Rosc. Am. 32, 89;

    and of a revel: Cannensis pugna nequitiae,

    id. Verr. 2, 5, 11, § 28; cf. Arn. 5, 38. —As subst.: Cannenses, ium, m., the inhabitants of Cannœ, Plin. 3, 11, 16, § 105.

    Lewis & Short latin dictionary > Cannenses

  • 14 Cannensis

    Cannae, ārum, f., = Kannai (Kanna, Polyb.), a village in Apulia, north of Canusium, famous for the victory of Hannibal over the Romans; it lay on the east side of the Aufidus (which is hence called Amnis Canna by Marcius vates ap. Liv. 25, 12, 5), now Canne, id. 22, 44, 1 sq. (Polyb. 3, 113); Flor. 2, 6, 15; Cic. Tusc. 1, 37, 89:

    Cannarum pugna,

    Liv. 23, 43, 4; Sil. 9, 10.—Appellative:

    Capuam Hannibali Cannas fuisse,

    a second Cannœ, Liv. 23, 45, 4; Flor. 2, 6, 21. —
    II.
    Deriv.: Cannensis, e, adj., of Cannœ, Cannensian:

    pugna,

    Liv. 23, 1, 1; 23, 1, 11; Prop. 3 (4), 3, 10 al.:

    acies,

    Liv. 23, 18, 13:

    calamitas,

    Cic. Brut. 3, 12:

    clades,

    Liv. 22, 50, 1; 25, 12, 5; 23, 30, 11:

    ruina,

    id. 23, 25, 3:

    dies,

    Flor. 4, 12, 35:

    exercitus,

    which was cut to pieces at Cannœ, Liv. 29, 24, 11:

    animae,

    of those who fell at Cannœ, Stat. S. 1, 4, 87.—Appel., of the proscription of Sulla:

    te pugna Cannensis accusatorem sat bonum fecit,

    Cic. Rosc. Am. 32, 89;

    and of a revel: Cannensis pugna nequitiae,

    id. Verr. 2, 5, 11, § 28; cf. Arn. 5, 38. —As subst.: Cannenses, ium, m., the inhabitants of Cannœ, Plin. 3, 11, 16, § 105.

    Lewis & Short latin dictionary > Cannensis

  • 15 clades

    clādes, is ( gen. plur. usu. cladium, Liv. 2, 63, 7; 5, 22, 8 et saep.:

    cladum,

    Sil. 1, 41; 7, 505; 9, 353; 16, 672; Amm. 29, 1, 14; 32, 2, 1), f. [kindr. with Sanscr. klath, laedere; Gr. klaô, to break, break in pieces; cf.: per - cello, clava, gladius].
    I.
    Prop., a breaking, beating, dashing to pieces; hence,
    A.
    In gen., destruction, devastation, injury, mischief, harm, misfortune, disaster, loss, detriment, calamity (cf.: calamitas, pernicies;

    class. and freq.): clades calamitasque, intemperies modo in nostram advenit domum,

    Plaut. Capt. 4, 4, 3:

    haec igitur subito clades nova pestilitasque Aut in aquas cadit aut fruges persidit in ipsas,

    Lucr. 6, 1125:

    dare late cladem magnasque ruinas,

    id. 5, 347:

    etsi cursum ingeni tui, Bruti, premit haec inportuna clades civitatis,

    Cic. Brut. 97, 332:

    atque haec vetusta... Luctifica clades nostro infixa est corpori,

    id. Tusc. 2, 10, 25:

    et illam meam cladem... maximum esse rei publicae volnus judicastis,

    id. Sest. 13, 31:

    cum tibi ad pristinas cladis accessio fuisset Aetoliae repentinus interitus,

    id. Pis. 37, 91:

    quod si primo proelio Catilina superior discessisset, profecto magna clades atque calamitas rem publicam oppressisset,

    Sall. C. 39, 4:

    captae urbis Romanae clades,

    Liv. 5, 21, 16:

    publica,

    Tac. A. 14, 64:

    tum urbs tota eorum conruit et Taygeti montis magna pars... abrupta cladem eam insuper ruinā pressit,

    Plin. 2, 79, 81, § 191:

    plus populationibus quam proeliis cladium fecit (cf. B. 1. infra),

    Liv. 8, 2, 8:

    quidve superbia spurcitia ac petulantia? Quantas Efficiunt clades!

    Lucr. 5, 48:

    aliam quamvis cladem inportare pericli,

    id. 5, 369:

    agrum omni belli clade pervastat,

    Liv. 22, 4, 1:

    colonias belli clade premi,

    Curt. 9, 7, 22:

    colonias omni clade vastare,

    id. 4, 1, 10:

    majestas populi Romani... vastata cladibus fuerat,

    Plin. 16, 32, 57, § 132:

    per sex dies septemque noctes eā clade saevitum est,

    of the burning of Rome, Suet. Ner. 38:

    quo tantae cladis pretio,

    i. e. the burning of the Capitol, Tac. H. 3, 72; id. A. 13, 57:

    recens,

    the destruction of the amphitheatre, id. A. 4, 63 sq.:

    Lugdunensis,

    the burning of Lyons, id. ib. 16, 13 Nipp. ad loc.—With gen. obj.:

    si denique Italia a dilectu, urbs ab armis, sine Milonis clade numquam esset conquietura,

    without ruining Milo, Cic. Mil. 25, 68: tum privatae per domos clades vulgatae sunt, the losses of particular families at Cannae, Liv. 22, 56, 4.— Poet.:

    cladibus, exclamat, Saturnia, pascere nostris,

    Ov. M. 9, 176:

    Trojae renascens alite lugubri Fortuna tristi clade iterabitur,

    Hor. C. 3, 3, 62.—
    B.
    Esp.
    1.
    In war or battle, a disaster, defeat, overthrow, discomfiture, massacre:

    ni pedites cum equitibus permixti magnam cladem in congressu facerent,

    Sall. J. 59, 3:

    exercitatior hostis magnā clade eos castigavit,

    Liv. 39, 1, 4:

    iret ut... subitā turbaret clade Latinos,

    Verg. A. 12, 556:

    quodsi... supervenisset, ingens clades accipi potuit,

    Curt. 4, 12, 15;

    so freq.: accipere cladem,

    to be defeated, beaten, Liv. 3, 26, 3; 5, 11, 5; 8, 12, 17;

    22, 51, 11: apud Chaeroneam accepta,

    Quint. 9, 2, 62:

    classe devictā multas ipsi lacrimas, magnam populo Romano cladem attulit,

    Cic. N.D. 2, 3, 7:

    postquam is... contractae cladi superesset... fusa est Romana acies,

    Liv. 25, 19, 16:

    omnibus pacis modo incurrisse agentibus magna clades inlata,

    id. 29, 3, 8:

    non vulnus super vulnus sed multiplex clades,

    id. 22, 54, 9: paene exitiabilem omnibus cladem intulit, Vell. 2, 112, 4:

    tantā mole cladis obrui,

    Liv. 22, 54, 10:

    terrestri simul navalique clade obruebantur,

    Curt. 4, 3, 14; Sen. Med. 207: clades illa pugnae Cannensis vastissima, Claud. Quadrig. ap. Gell. 5, 17, 5:

    binaque castra clade unā deleta,

    Liv. 30, 6, 6:

    exercituum,

    Tac. A. 3, 6; 3, 73; Sall. H. 1, 41, 5 Dietsch:

    quis cladem illius noctis fando Explicet,

    Verg. A. 2, 362:

    Germanica,

    Tac. H. 4, 12:

    Variana,

    id. A. 1, 57:

    Pharsaliam Philippos et Perusiam ac Mutinam, nota publicarum cladium nomina loquebantur,

    id. H. 1, 50. — Poet.:

    ut barbarorum Claudius agmina... diruit... Primosque et extremos metendo Stravit humum, sine clade victor (i.e. of his own men),

    Hor. C. 4, 14, 32.—
    2.
    Of the plague:

    inque ipsos saeva medentes Erumpit clades,

    Ov. M. 7, 562; cf.:

    sue abstinent merito cladis, quā ipsos scabies quondam turpaverat, cui id animal obnoxium,

    Tac. H. 5, 4 Heraeus ad loc.—
    3.
    Of the loss of a limb:

    Mucius, cui postea Scaevolae a clade dextrae manūs cognomen inditum,

    Liv. 2, 13, 1.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of persons who bring destruction, etc., a destroyer, scourge, pest:

    geminos, duo fulmina belli, Scipiadas, cladem Libyae,

    Verg. A. 6, 843:

    haec clades,

    of Heliogabalus, Lampr. Heliog. 34, 1: illa, of immodest women as a class, id. Alex. Sev. 34, 4.—
    B.
    Of dissolute morals, corruption:

    fecunda culpae saecula nuptias inquinavere... Hoc fonte derivata clades In patriam populumque fluxit,

    Hor. C. 3, 6, 19.

    Lewis & Short latin dictionary > clades

  • 16 confundo

    con-fundo, fūdi, fūsum, 3, v. a.
    I.
    To pour, mingle, or mix together (class. in prose and poetry).
    A.
    Prop.:

    unā multa jura (cocos),

    Plaut. Most. 1, 3, 120; cf.:

    jus confusum sectis herbis,

    Hor. S. 2, 4, 67:

    (venenum) in poculo, cum ita confusum esset ut secerni nullo modo posset,

    Cic. Clu. 62, 173; Dig. 6, 1, 3, § 2:

    cum ignis oculorum cum eo igne, qui est ob os offusus, se confudit et contulit,

    Cic. Univ. 14:

    cumque tuis lacrimis lacrimas confundere nostras,

    Ov. H. 2, 95:

    confundere crebroque permiscere mel, acetum, oleum,

    Plin. 29, 3, 11, § 50:

    omnia arenti ramo (Medea),

    Ov. M. 7, 278:

    (Alpheus) Siculis confunditur undis,

    mingles, Verg. A. 3, 696:

    mixtum flumini subibat mare,

    Curt. 9, 9, 7:

    (cornua cervi contrita) pulvereae confusa farinae,

    Ov. Med. Fac. 61:

    aes auro,

    Plin. 34, 2, 3, § 5.—
    B.
    Meton.
    1.
    In gen., to mingle, unite, join, combine (rare):

    (decorum) totum illud quidem est cum virtute confusum, sed mente cogitatione distinguitur,

    Cic. Off. 1, 27, 95; so,

    vera cum falsis,

    id. Ac. 2, 19, 61:

    est id quidem in totam orationem confundendum,

    id. de Or. 2, 79, 322:

    vis quaedam sentiens quae est toto confusa mundo,

    id. Div. 1, 52, 118:

    sermones in unum,

    Liv. 7, 12, 14; cf. id. 40, 46, 13:

    duo populi in unum confusi,

    id. 1, 23, 2: diversum confusa genus panthera camelo ( = camelopardalis, the giraffe), Hor. Ep. 2, 1, 195:

    rusticus urbano confusus,

    id. A. P. 213; cf.:

    quinque continuos dactylos,

    Quint. 9, 4, 49:

    subjecta sibi vocalis in unum sonum coalescere et confundi nequiret,

    id. 1, 7, 26.—Of bringing together in speech:

    cuperem equidem utrumque (una dijudicare), sed est difficile confundere,

    Cic. Tusc. 1, 11, 23; cf. id. Brut. 26, 100.— Poet.:

    proelia cum aliquo,

    Hor. C. 1, 17, 23 al. —More freq.,
    2.
    Esp., with the idea of confounding, disarranging, to confound, confuse, jumble together, bring into disorder:

    an tu haec ita confundis et perturbas, ut quicumque velit, quod velit, quo modo velit possit dedicare?

    Cic. Dom. 49, 127:

    omnis corporis atque animi sensus,

    Lucr. 2, 946; cf. id. 2, 439:

    aëra per multum confundi verba necesse'st Et conturbari vocem,

    id. 4, 558: confusa venit vox inque pedita, id. 4, 562 sq.:

    censeo omnis in oratione esse quasi permixtos et confusos pedes,

    Cic. Or. 57, 195:

    particulae primum confusae postea in ordinem adductae a mente divinā,

    id. Ac. 2, 37, 118:

    signa et ordines peditum atque equitum,

    Liv. 9, 27, 10:

    jura gentium,

    id. 4, 1, 2:

    priora,

    Quint. 10, 5, 23:

    ordinem disciplinae,

    Tac. H. 1, 60; cf.:

    ordinem militiae,

    id. ib. 2, 93:

    lusum,

    Suet. Claud. 33:

    annum (together with conturbare),

    id. Aug. 31 et saep.: foedus, to violate (suncheein, Hom. Il. 4, 269), Verg. A. 5, 496; 12, 290:

    summa imis,

    Curt. 8, 8, 8:

    imperium, promissa, preces confundit in unum,

    mingles together, Ov. M. 4, 472:

    jura et nomina,

    id. ib. 10, 346:

    fasque nefasque,

    id. ib. 6, 585:

    in chaos,

    id. ib. 2, 299:

    mare caelo,

    Juv. 6, 283 (cf.:

    caelum terris miscere,

    id. 2, 25):

    ora fractis in ossibus,

    i. e. to disfigure the features, make them undistinguishable, Ov. M. 5, 58; Sen. Troad. 1117; cf.:

    omnia corporis lineamenta,

    Petr. 105, 10; Just. 3, 5, 11;

    and vultus,

    Luc. 2, 191; 3, 758; Stat. Th. 2, 232:

    oris notas,

    Curt. 8, 3, 13:

    si irruptione fluminis fines agri confudit inundatio,

    Dig. 19, 2, 31:

    ossa Non agnoscendo confusa reliquit in ore,

    Ov. M. 12, 251:

    vultum Lunae,

    to cloud, obscure, id. ib. 14, 367.—Of disordered health:

    neque apparet, quod corpus confuderit,

    Cels. 3, 5, 3.—
    b.
    Trop., of intellectual confusion, to disturb, disconcert, confound, perplex (freq. after the Aug. per.;

    perh. not in Cic.): audientium animos, etc.,

    Liv. 45, 42, 1; 34, 50, 1:

    cum confusa memoria esset,

    id. 5, 50, 6:

    nos (fulmina),

    Quint. 8, 3, 5; Plin. Ep. 3, 10, 2:

    me gravi dolore (nuntius),

    id. ib. 5, 5, 1; Quint. 1, 12, 1:

    intellectum,

    Plin. 21, 18, 70, § 117:

    inmitem animum imagine tristi,

    Tac. H. 1, 44:

    Alexander pudore confusus,

    Curt. 7, 7, 23:

    illum ingens confundit honos inopinaque turbat gloria,

    Stat. Th. 8, 283; Juv. 7, 68:

    diligentiam monitoris confundit multitudo,

    Col. 1, 9, 7.—
    II.
    To diffuse, suffuse, spread over (rare).
    A.
    Prop.:

    cibus in eam venam, quae cava appellatur, confunditur,

    diffuses itself, Cic. N. D. 2, 55, 137:

    vinum in ea (vasa),

    Col. 12, 28 fin.:

    cruorem in fossam,

    Hor. S. 1, 8, 28.—
    2.
    Poet., to throw in great numbers:

    tela per foramina muri,

    Sil. 14, 333.—
    B.
    Trop.:

    aliquid in totam orationem,

    Cic. de Or. 2, 79, 322:

    vim quandam sentientem atque divinam, quae toto confusa mundo sit,

    id. Div. 2, 15, 35: rosa ingenuo confusa rubore, suffused with, etc., Col. poët. 10, 260.—Hence, confūsus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 2.), brought into disorder, confused, perplexed, disorderly (class. in prose and poetry):

    ruina mundi,

    Lucr. 6, 607; cf.

    natura,

    id. 6, 600:

    vox,

    id. 4, 562; 4, 613; cf.:

    oratio confusa, perturbata,

    Cic. de Or. 3, 13, 50:

    stilus,

    Quint. 1, 1, 28:

    verba,

    Ov. M. 2, 666; 12, 55; 15, 606:

    suffragium,

    Liv. 26, 18, 9 Drak. ad loc. (cf.:

    confusio suffragiorum,

    Cic. Mur. 23, 47):

    confusissimus mos,

    Suet. Aug. 44:

    clamor,

    Liv. 30, 6, 2.—With abl.:

    ipse confusus animo,

    Liv. 6, 6, 7; cf. id. 35, 35, 18:

    maerore,

    id. 35, 15, 9:

    eodem metu,

    Quint. 1, 10, 48:

    somnio,

    Suet. Caes. 7:

    irā, pudore,

    Curt. 7, 7, 23; cf. Ov. H. 21, 111; id. Tr. 3, 1, 81:

    fletu,

    Petr. 134, 6:

    turbā querelarum,

    Just. 32, 2, 3 al.:

    ex recenti morsu animi,

    Liv. 6, 34, 8.— Absol.:

    Masinissa ex praetorio in tabernaculum suum confusus concessit,

    Liv. 30, 15, 2:

    nunc onusti cibo et vino perturbata et confusa cernimus,

    Cic. Div. 1, 29, 60; Petr. 74, 10; 91, 1 al.:

    confusus atque incertus animi,

    Liv. 1, 7, 6:

    rediit confuso voltu,

    id. 41, 15, 1; Ov. Tr. 3, 5, 11:

    ore confuso,

    Curt. 6, 7, 18; cf.:

    confusior facies,

    Tac. A. 4, 63:

    pavor confusior,

    Plin. 7, prooem. 1, § 5.— Hence, confūsē, adv., confusedly, without order, disorderly (several times in Cic.; elsewh. rare;

    not in Quint.): confuse et permiste dispergere aliquid,

    Cic. Inv. 1, 30, 49:

    loqui,

    id. Fin. 2, 9, 27; cf.:

    confuse varieque sententias dicere,

    Gell. 14, 2, 17:

    agere,

    Cic. N. D. 3, 8, 19:

    utraque res conjuncte et confuse comparata est, Auct. her. 4, 47, 60: universis mancipiis constitutum pretium,

    in the lump, Dig. 21, 1, 36.—
    * Comp.:

    confusius acta res est,

    Cic. Phil. 8, 1, 1.— Sup. not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > confundo

  • 17 consaucio

    con-saucĭo, āvi, ātum, 1, v. a., to wound severely (very rare):

    caput praetoris,

    Suet. Ner. 26 fin.:

    corpus crebro vulnere,

    Auct. Her. 4, 19, 26.—With acc. of part.:

    crus et utrumque bracchium ruinā pontis consauciatus,

    Suet. Aug. 20.

    Lewis & Short latin dictionary > consaucio

  • 18 convello

    con-vello, velli (convulsi, Sen. Q. N. 2, 6, 4), vulsum (volsum), 3, v. a.
    I.
    To draw violently hither and thither something that is firm or quiet (esp. a tree, house, and the like); hence, to tear up, wrest from its position, to tear loose or away, to separate from, pull or pluck up (freq. and class.).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.
    (α).
    Without designation of place from which, etc.:

    cum praecides caveto ne librum convellas,

    Cato, R. R. 40, 2:

    saxa turris hostium, quibus fundamenta continebantur,

    Caes. B. C. 2, 11; cf. Hirt. B. G. 8, 26 fin.;

    and, fundamenta,

    Lucr. 4, 506:

    cum gradus Castoris convellisti ac removisti,

    Cic. Dom. 21, 54:

    aesculum,

    Verg. G. 2, 294:

    convellere repagula, effringere valvas,

    Cic. Verr. 2, 4, 43, § 94:

    limina tectorum,

    Verg. A. 2, 507; Luc. 3, 528:

    artus,

    Lucr. 3, 344;

    so of the rack: omnia (membra) laniata, omnes partes convulsae sunt,

    Sen. Contr. 2, 13, 5:

    convolsis laceratisque membris,

    id. ib. § 6; cf.

    armos,

    to wrench, dislocate, Col. 6, 16, 1:

    teneros fetus,

    i. e. to produce abortion, Ov. Am. 2, 14, 5.—
    (β).
    With designation of place from or out of which, etc.:

    simulacrum Cereris e sacrario convellendum auferendumque curavit,

    Cic. Verr. 2, 5, 72, § 187; cf. id. ib. §

    186: me ex nostris hortulis,

    id. Leg. 1, 21, 55:

    viridem silvam ab humo,

    Verg. A. 3, 24:

    funem ab terrā,

    id. G. 1, 457:

    (turrim) convellimus altis sedibus,

    id. A. 2, 464:

    robora suā terrā,

    Ov. M. 7, 204:

    Roma prope convulsa sedibus suis,

    Cic. Pis. 22, 52:

    domus convulsa sedibus suis,

    Plin. Ep. 9, 19, 8:

    aspera undique nisu,

    Val. Fl. 5, 159.—
    (γ).
    Absol.:

    haeserunt radice pedes. Convellere pugnat,

    Ov. M. 9, 351.—
    2.
    Milit. t. t.: signa, to pluck up the standards from the ground, to decamp (rare), Cic. Div. 1, 35, 77; Liv. 22, 3, 12; cf.

    vexilla,

    Tac. A. 1, 20.—
    b.
    Medic. t. t.: convulsus ( - volsus), a, um, suffering from wrenching of a limb, Plin. 25, 8, 54, § 98; cf. id. 20, 5, 18, § 36; 20, 17, 69, § 178; or from convulsions, spasmodic, convulsive:

    latus,

    Suet. Tib. 72:

    fauces,

    Quint. 11, 3, 20.—
    B.
    Trop., to cause to totter, to shake, to destroy, overthrow, bring to naught (syn.: labefacto, commoveo, commuto, infirmo;

    esp. freq. in Cic.): est boni consulis, cum cuncta auxilia rei publicae labefactari convellique videat, ferre opëm patriae,

    Cic. Rab. Perd. 1, 3;

    so with labefactare: cogitationem,

    id. Fam. 5, 13, 2 Manut.; cf. id. Clu. 2, 6:

    rei publicae statum,

    id. Pis. 2, 4:

    ea quae non possint commoveri,

    id. de Or. 2, 51, 205:

    haec si tenemus, quae mihi quidem non videntur posse convelli,

    id. Div. 1, 51, 117:

    judicia, stipulationes, etc. (with infirmare),

    id. Caecin. 18, 51:

    convellere et commutare instituta omnium,

    id. Verr. 2, 3, 6, § 15:

    acta Dolabellae,

    id. Phil. 2, 33, 83:

    rem publicam judicio aliquo,

    id. Brut. 30, 115:

    gratiam Caesaris,

    Hirt. B. G. 8, 50:

    vires aegri,

    Cels. 3, 4, 14; cf. id. ib. §

    11: fidem legionum promissis,

    Tac. H. 4, 30 fin.:

    caede Messalinae convulsa principis domus,

    id. A. 12, 1; cf. id. ib. 12, 65;

    4, 40: Tiberius vi dominationis convulsus ( = abalienatus ab honestate) et mutatus,

    id. ib. 6, 48:

    fata,

    Ov. H. 16, 41:

    secutae sunt duae (epistulae), quae me convellerunt de pristino statu, jam tamen labantem,

    Cic. Att. 8, 15, 2.—
    II.
    To tear or rend to pieces, to cleave, dismember, shatter, break (perh. first in the poets of the Aug. per.).
    A.
    Lit.:

    dapes avido dente,

    Ov. M. 11, 123: glaebam vomere, * Cat. 64, 40:

    dehiscit Convolsum remis rostrisque tridentibus aequor,

    Verg. A. 5, 143; 8, 690:

    loca vi quondam et vastā convolsa ruinā,

    id. ib. 3, 414:

    septem (naves) convolsae undis Euroque supersunt,

    shattered, id. ib. 1, 383; cf. Luc. 3, 528:

    convulsi laniatique centuriones,

    Tac. A. 1, 32:

    domum,

    id. ib. 6, 40.—
    B.
    Trop.
    1.
    Of words, to mutilate, mispronounce:

    magno cursu verba convellere,

    Sen. Ep. 40, 2.—
    2.
    To afflict, torture:

    verbis convellere pectus,

    Ov. H. 17, 111.

    Lewis & Short latin dictionary > convello

  • 19 convolsus

    con-vello, velli (convulsi, Sen. Q. N. 2, 6, 4), vulsum (volsum), 3, v. a.
    I.
    To draw violently hither and thither something that is firm or quiet (esp. a tree, house, and the like); hence, to tear up, wrest from its position, to tear loose or away, to separate from, pull or pluck up (freq. and class.).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.
    (α).
    Without designation of place from which, etc.:

    cum praecides caveto ne librum convellas,

    Cato, R. R. 40, 2:

    saxa turris hostium, quibus fundamenta continebantur,

    Caes. B. C. 2, 11; cf. Hirt. B. G. 8, 26 fin.;

    and, fundamenta,

    Lucr. 4, 506:

    cum gradus Castoris convellisti ac removisti,

    Cic. Dom. 21, 54:

    aesculum,

    Verg. G. 2, 294:

    convellere repagula, effringere valvas,

    Cic. Verr. 2, 4, 43, § 94:

    limina tectorum,

    Verg. A. 2, 507; Luc. 3, 528:

    artus,

    Lucr. 3, 344;

    so of the rack: omnia (membra) laniata, omnes partes convulsae sunt,

    Sen. Contr. 2, 13, 5:

    convolsis laceratisque membris,

    id. ib. § 6; cf.

    armos,

    to wrench, dislocate, Col. 6, 16, 1:

    teneros fetus,

    i. e. to produce abortion, Ov. Am. 2, 14, 5.—
    (β).
    With designation of place from or out of which, etc.:

    simulacrum Cereris e sacrario convellendum auferendumque curavit,

    Cic. Verr. 2, 5, 72, § 187; cf. id. ib. §

    186: me ex nostris hortulis,

    id. Leg. 1, 21, 55:

    viridem silvam ab humo,

    Verg. A. 3, 24:

    funem ab terrā,

    id. G. 1, 457:

    (turrim) convellimus altis sedibus,

    id. A. 2, 464:

    robora suā terrā,

    Ov. M. 7, 204:

    Roma prope convulsa sedibus suis,

    Cic. Pis. 22, 52:

    domus convulsa sedibus suis,

    Plin. Ep. 9, 19, 8:

    aspera undique nisu,

    Val. Fl. 5, 159.—
    (γ).
    Absol.:

    haeserunt radice pedes. Convellere pugnat,

    Ov. M. 9, 351.—
    2.
    Milit. t. t.: signa, to pluck up the standards from the ground, to decamp (rare), Cic. Div. 1, 35, 77; Liv. 22, 3, 12; cf.

    vexilla,

    Tac. A. 1, 20.—
    b.
    Medic. t. t.: convulsus ( - volsus), a, um, suffering from wrenching of a limb, Plin. 25, 8, 54, § 98; cf. id. 20, 5, 18, § 36; 20, 17, 69, § 178; or from convulsions, spasmodic, convulsive:

    latus,

    Suet. Tib. 72:

    fauces,

    Quint. 11, 3, 20.—
    B.
    Trop., to cause to totter, to shake, to destroy, overthrow, bring to naught (syn.: labefacto, commoveo, commuto, infirmo;

    esp. freq. in Cic.): est boni consulis, cum cuncta auxilia rei publicae labefactari convellique videat, ferre opëm patriae,

    Cic. Rab. Perd. 1, 3;

    so with labefactare: cogitationem,

    id. Fam. 5, 13, 2 Manut.; cf. id. Clu. 2, 6:

    rei publicae statum,

    id. Pis. 2, 4:

    ea quae non possint commoveri,

    id. de Or. 2, 51, 205:

    haec si tenemus, quae mihi quidem non videntur posse convelli,

    id. Div. 1, 51, 117:

    judicia, stipulationes, etc. (with infirmare),

    id. Caecin. 18, 51:

    convellere et commutare instituta omnium,

    id. Verr. 2, 3, 6, § 15:

    acta Dolabellae,

    id. Phil. 2, 33, 83:

    rem publicam judicio aliquo,

    id. Brut. 30, 115:

    gratiam Caesaris,

    Hirt. B. G. 8, 50:

    vires aegri,

    Cels. 3, 4, 14; cf. id. ib. §

    11: fidem legionum promissis,

    Tac. H. 4, 30 fin.:

    caede Messalinae convulsa principis domus,

    id. A. 12, 1; cf. id. ib. 12, 65;

    4, 40: Tiberius vi dominationis convulsus ( = abalienatus ab honestate) et mutatus,

    id. ib. 6, 48:

    fata,

    Ov. H. 16, 41:

    secutae sunt duae (epistulae), quae me convellerunt de pristino statu, jam tamen labantem,

    Cic. Att. 8, 15, 2.—
    II.
    To tear or rend to pieces, to cleave, dismember, shatter, break (perh. first in the poets of the Aug. per.).
    A.
    Lit.:

    dapes avido dente,

    Ov. M. 11, 123: glaebam vomere, * Cat. 64, 40:

    dehiscit Convolsum remis rostrisque tridentibus aequor,

    Verg. A. 5, 143; 8, 690:

    loca vi quondam et vastā convolsa ruinā,

    id. ib. 3, 414:

    septem (naves) convolsae undis Euroque supersunt,

    shattered, id. ib. 1, 383; cf. Luc. 3, 528:

    convulsi laniatique centuriones,

    Tac. A. 1, 32:

    domum,

    id. ib. 6, 40.—
    B.
    Trop.
    1.
    Of words, to mutilate, mispronounce:

    magno cursu verba convellere,

    Sen. Ep. 40, 2.—
    2.
    To afflict, torture:

    verbis convellere pectus,

    Ov. H. 17, 111.

    Lewis & Short latin dictionary > convolsus

  • 20 convolvo

    con-volvo, volvi, vŏlūtum, 3, v. a., to roll together, roll up, roll round (first freq. in the post-Aug. per., esp. in Pliny the elder).
    I.
    Lit.:

    ignis semina convolvunt venti,

    Lucr. 6, 200 sq.:

    se sol,

    Cic. Div. 1, 23, 46:

    lubrica terga coluber,

    Verg. A. 2, 474 (in acc. with Hom. Il. 22, 95: drakôn helissomenos):

    rapta turbines,

    Sen. Ep. 94, 67:

    se venae arborum,

    Plin. 16, 39, 76, § 198 al. —So in part. perf.:

    convoluti in semet dracones,

    Plin. 10, 72, 92, § 197:

    aër ignavo globo torpet,

    id. 2, 8, 6, § 33; 11, 37, 45, § 124 al.— Poet.:

    gentes mare,

    i. e. involved by inundating, Luc. 4, 623.—Medial: pennis convolvitur Ales, Cic. poët. N. D. 2, 44, 113.—
    B.
    Esp.
    1.
    To fasten together, interweave, interlace:

    testudo convoluta omnibus rebus, quibus ignis jactus et lapides defendi possent,

    Caes. B. C. 2, 2:

    spartum convolutum osseis iligneisve conamentis,

    Plin. 19, 2, 7, § 27.—
    2.
    Of a written book or roll of manuscript, to unroll and roll up, as one reads; hence, to look over:

    magnam partem (historiae),

    Sen. Contr. 5 (10), prooem. § 8.—
    II.
    Trop.: Gallograeciam quoque Syriatici belli ruina convolvit, involved, Flor. 2, 11, 1 (in Sen. Ep. 40, 2, the right read. is convellere).

    Lewis & Short latin dictionary > convolvo

См. также в других словарях:

  • ruină — RUÍNĂ, ruine, s.f. 1. (Adesea fig.) Ceea ce a rămas dintr o construcţie veche, dărâmată; dărâmătură. ♢ loc. adj. În ruină (sau ruine) = ruinat, dărăpănat. ♦ fig. Rămăşiţă a trecutului. 2. (Rar) Faptul de a (se) ruina. 3. fig. Pierderea averii sau …   Dicționar Român

  • ruina — RUINÁ, ruinez, vb. I. refl. şi tranz. 1. A (se) preface în ruină, a (se) dărăpăna, a (se) degrada. 2. fig. A şi pierde sau a face pe cineva să şi piardă averea, a sărăci sau a face să sărăcească; a (se) distruge. ♦ A( şi) distruge sănătatea. [pr …   Dicționar Român

  • ruina — sustantivo femenino 1. (no contable) Destrucción o daño muy grande: la ruina de un edificio, la ruina de un puente, la ruina de la salud. 2. (no contable) Pérdida completa o casi completa de bienes y propiedades: Nos vamos a la ruina. La empresa… …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • ruina — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ia, CMc. ruinanie {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} coś zniszczonego, rozpadającego się, zdewastowanego : {{/stl 7}}{{stl 10}}Mieszkanie zastępcze okazało się ruiną. Tej ruiny nie warto… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ruina — ruìna ž DEFINICIJA 1. (ob. mn) knjiš. razvalina, ruševina 2. pren. onaj koji je propala zdravlja, potpuno oronuo [ruina od čovjeka] ETIMOLOGIJA lat. ≃ ruere: rušiti se …   Hrvatski jezični portal

  • ruina — (Del lat. ruīna, de ruĕre, caer). 1. f. Acción de caer o destruirse algo. 2. Pérdida grande de los bienes de fortuna. 3. Destrozo, perdición, decadencia y caimiento de una persona, familia, comunidad o Estado. 4. Causa de esta caída, decadencia o …   Diccionario de la lengua española

  • Ruina — (lat.), 1) Einsturz; 2) Niederlage; 3) bes. das, was herabgefallen od. eingefallen ist …   Pierer's Universal-Lexikon

  • ruìna — ž 1. {{001f}}〈ob. mn〉 knjiš. razvalina, ruševina 2. {{001f}}pren. onaj koji je propala zdravlja, potpuno oronuo [∼ od čovjeka] ✧ {{001f}}lat …   Veliki rječnik hrvatskoga jezika

  • ruina — ruina, ruinare, ruinoso v. rovina, rovinare, rovinoso …   Enciclopedia Italiana

  • ruína — s. f. 1. Ato ou efeito de ruir. 2. Resto de edifício desmoronado. 3. Dissipação. 4. Perda; destruição. 5. Decadência. 6. Degradação; desmoralização. 7. Causa de males, perda de bens. 8.  [Por extensão] Reflexo; vestígio …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • ruina — (Del lat. ruina.) ► sustantivo femenino 1 Acción de caer o destruirse una cosa: ■ acordonaron la zona para proceder a la ruina de la vieja casa. SINÓNIMO caída destrucción 2 Hundimiento o destrucción de cualquier cosa material o inmaterial: ■ la… …   Enciclopedia Universal

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»