-
1 кодтаин
1 л. ед. ч. прош. вр. желательного наклонения гл. кæнын -
2 кæнын
I1) делать; творить; создаватьЦы ми кæныс? – Что ты делаешь? Чем ты занимаешься?
Цы кæныс? – Что с тобой?
Цы кодтай? – Что с тобой случилось?
2) строитьхæдзар кæнын – строить дом
3) изготовлять, производить4) вести, водитьсывæллоны скъоламæ кæнын – водить ребенка в школу
5) лить, наливатьфæтæген авджы кæнын – наливать керосин в бутыль
6) сыпать, насыпать; ссыпатькартоф уæрмы кæнын – ссыпать картофель в яму
7) надеватьхуд сæрыл кæнын – надевать шапку
8) открыватьдуар кæнын – открывать дверь
9) делаться, становитьсяIIпереводится по семантике имени, напр.:хуым кæнын – пахать
сыгъдæг кæнын – очищать, чистить
тæлмац кæнын – переводить (с одного языка на другой)
2) в сочетании с инфинитивом спрягаемого глагола образует побудительный залог глагола, напр.:зонын кæнын – знакомить
бадын кæнын – усаживать
хæрын кæнын – кормить
СПРЯЖЕНИЕ:кæндзæн (кæндзæни, кæндзæнис) — будет делатьУсловное наклонение (имеется только будущее время!)(с частицей «уадз» или «уадз æмæ» (пусть))(с союзами «кæд», «куы» (если)) -
3 фыддæр
Хъуамæ тох кодтаин, цуан кæныны æгъдæуттæ чи хæлдта, уыдонимæ, фæлæ... Мæхæдæг сæдæ хатты фыддæр разындтæн. Æгъатырæй цагътон сырдты. Ацы комы хъæддаг хуы нал ныууагътон, уæлдай мын нæ уыд, хъыбылтимæ уыдаид, æви иунæг. – Я должен был бороться с теми, кто нарушает правила ведения охоты, однако... Сам я оказался во сто раз хуже. Беспощадно истреблял зверей. В этом ущелье я ни одного кабана не оставил, мне было без разницы: с детенышами она была или одна. (Ситохаты С., Сæ тæригъæд фидынц)
См. также в других словарях:
кæнын — ↓ акæнын, бакæнын, æркæнын, æрбакæнын, ракæнын, ныккæнын, скæнын, фæкæнын Хуымæтæг, æнæаразгæ, цæугæ мивдисæг. Æнæххæст х … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
фæкæнын — ↑ кæнын Хуымæтæг, аразгæ, цæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: фæкæнынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: фæкæнæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: фæкæнæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз фæкæнын … … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
кæнын — з.б.п., кодтон, кодтаин, кæндзынæн … Орфографический словарь осетинского языка
фæкæнын — з.б.п., фæкодтон, фæкодтаин, фæкæндзынæн … Орфографический словарь осетинского языка
Джеоргуыбайы куывд Дзывгъисы дзуары бын — см. Джеоргуыбайы куывд Дзывгъисы дзуары бын – перевод – Хуыцау! Табу Дæхицæн, Хуыцау! – Оммен, Хуыцау! – Иу бон Дæ ном куы ссарæм, уæд нын сæдæ боны æххуыс ахъазгæнæг фæу! – Оммен, Хуыцау! – Абон фæдзæхсыны кадджын бон у, Æ … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ДЗÆНÆТЫ ЦЪÆХ НÆУУ — Мæрдты бæсты йыл хъазынц сывæллæттæ. Сослан дæр сыл фембæлы уым. Мæнæ куыд зæгъы йæ мард ус Бедухайæн: «Æрбахæццæ дæн бирæ сывæллæттæм: алыхуызон дзауматы, алы азыккæттæ, цъæх нæууыл хъазыдысты. Чи дзы бæгъæмвад уыд, чи – ронбæгъд, чи та – æнæхуд … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Ноггуырд лæппуйы куывд II — см. Ноггуырд лæппуйы куывд II – перевод – Уæ Хуыцау, табу Дæуæн! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцау, адæмы дæр æмæ зæдты дæр Ды сфæлдыстай, Æмæ дын Де сконд зæдтимæ нæ куывд барст уæд! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцау, абон цы сабийы тыххæй кувæм, уый амондджын… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Чындзхасты куывд — см. Чындзхасты куывд – перевод – Уæ Хуыцау, табу Дæуæн! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцау, Дæ рафæлдисгæ адæмæн хорздзинæдтæ Дæ цæст бауарзæд! – Оммен, Хуыцау! – Уæ, Дунерафæлдисæг Хуыцау, Абон цы дыууæ мыггаджы æмæ дыууæ кæстæры амонды тыххæй кувæм … Словарь по этнографии и мифологии осетин
