-
1 Банкінің қызмет көрсетуі кезінде қолданылатын кейбір аталымдар, сөздер мен сөз тіркестері
Некоторые термины, слова и словосочетания, применяемые при банковских услугахаккредитивы, выпущенные в рамках кредитных линий
аккредитивы, не использованные до истечения срока
акцептеу, ризалық беру
қаржыландыру, қаржы бөлу
жіктелген активтер мен шартты міндеттемелер бойынша залалдарды өтеуге арналған қаржыландыру
ассигнование на покрытие убытков по классифицированным активам и условным обязательствам
“электронды” клиенттердің шотын жүргізу
ведение счета “электронных” клиентов
“наразылық білдірілген” (наразылық білдірілмеген) инкассо бойынша төленбеген құжаттарды қайтару
возврат неоплаченных документов по инкассо “с протестованием” (без протестования)
вознаграждение (интерес), выплаченное по депозитам
“Репо” келісімі бойынша төленбеген сыйақы (мүдде)
вознаграждение (интерес), выплаченное по соглашениям “Репо”
“депо” шотынан көшірме беру
выдача выписок со счета “депо”
…-ге дейін %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода до …
…-ден …-ге дейін %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода от … до …
…-ден артық %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода свыше …
документарная проверка по аккредитиву, выпущенного в рамках кредитных линий
дополнительное вознаграждение при вынесении решения судом в пользу клиента
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса)
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) от депозитов в других банках
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по кредитам
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по операциям
кері “Репо” операциялары бойынша сыйақы (мүдде) алумен байланысты табыс
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по операциям обратного “Репо”
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по ценным бумагам
за каждое физическое лицо, обозначенное в списке юридического лица
басқа банкілердің алдындағы бастапқы өтеу мерзімі үш айға дейінгі (үш айдан артық) берешек
задолженность перед другими банками с первоначальным сроком погашения до трех месяцев (более трех месяцев)
запросы, связанные с инкассо
запросы, связанные с операцией по аккредитиву
бағалы қағаздарды “депо” шотына есептеу
зачисление ценных бумаг на счет “депо”
резиденттер мен бейрезиденттердің чектерін қолма-қол ақшасыз (қолма-қол ақша) нысанда есептеу
сауда орындарында халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание в торговых точках по всем видам международных карточек
дебеттік карточкалар бойынша шотқа қолма-қол ақшаны есептеу кезінде қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание при наличных зачислениях на счет по дебетным карточкам
сауда және сервистік орындардан дебеттік карточкалар бойынша қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание с торговых и сервисных точек по дебетным карточкам
дебеттік карточкалар бойынша карточкалық шотқа қолма-қол ақшасыз аудару кезіндегі комиссия
комиссия при безналичных перечислениях на карточный счет по дебетным карточкам
конвертация, айырбастау
кредит, несие
несиелендіру, несие беру
кредиты, необеспеченные недвижимостью
кредиты, обеспеченные недвижимостью
дебиторлық берешек және шартты міндеттемелер бо-йынша шеккен залалды өтеуге арналған сақтық қорды шегеру
минус резерв на покрытие убытков по дебиторской задолженности и условным обязательствам
нетто депозиттер, таза депозиттер
нетто несиелер, таза несиелер
депозиттік шоттан нақты валютаны сатып алу/сату жөніндегі операциялар
операции по покупке/продаже наличной валюты с депозитного счета
ақы, ақы төлеу
сауда мәмілелеріне арналған жобаларға жасалған кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
банк жүргізетін қосымша зерттеулер негізінде жобаларға жасалатын кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
оплата за комплексную банковскую экспертизу проектов на основе дополнительных исследований, проводимых банком
ақпарат негізінде жобаларға жасалатын кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
резиденттер мен бейрезиденттердің чектеріне қолма-қол ақшасыз (қолма-қол ақшалай) нысанда ақы төлеу
организация, осуществляющая отдельные виды банковских операций
шетел банкісінің мақұлдауы алынған кепілдікті шығаруға өтініш бойынша клиенттің пікірі
отзыв клиентом заявления на выпуск гарантии, на которое получено одобрение инобанка
мерзімі кейінге қалдырылған төлем, мерзімі өткен төлем
аудару, аударма, аударым
қаражатты карточкалық шоттан банк ішіндегі дербес шотқа және басқа банкілерге аудару
перевод средств с карточного счета на лицевой счет внутри банка и в другие банки
шетел банкілерінен түсетін кепілдіктер мен хабарламалар мәтіндерінің аудармасы
перевод текстов гарантий и сообщений, поступающих от иностранных банков
төлем құжаты белгіленбеген уақытқа берілгенде басқа банкілердің клиенттерінің пайдасына қаражат аудару
переводы средств в пользу клиентов других банков при предоставлении платежного документа в неустановленное время
мұралану құқығы туралы куәлік негізінде немесе басқа себептер бойынша шотты қайта ресімдеу
переоформление счета на основании свидетельства о праве на наследство или по другим причинам
санау, қайта есептеу
дебеттік карточкалар бойынша қолма-қол ақша беру кезінде банкноттарды санау
пересчет при выдаче наличных денег по беспроцентным вкладам до востребования
халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша банк бөлімшелерінде қолма-қол ақшаны алу кезінде банкноттарды санау
пересчет банкнот при снятии наличности по всем видам международных карточек в отделениях банка
халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша басқа банкілердің банк бөлімшелері мен банкоматтарында қолма-қол ақшаны алу кезінде банкноттарды санау
пересчет банкнот при снятии наличности по всем видам международных карточек в отделениях и банкоматах иных банков
мерзімі мен сомасына қарай банкінің қолданыстағы %-дық мөлшерлемелеріне сәйкес келісу бойынша
по согласованию в соответствии с действующими %-ми ставками банка в зависимости от срока и суммы
бағалы қағаздар айналысының шарттарына қарай банкінің ағымдағы тарифтері бойынша
подготовка бизнес-плана на основе дополнительных исследований, проводимых банком
подготовка бизнес-плана на основе информации, предоставляемой заказчиком
барлық қажетті құжаттарды алдырып, зерделейтін кінәрат-талаптар мен қуынымдар дайындау
подготовка претензий и исков с истребованием и изучением всех необходимых документов
банк жүргізетін қосымша зерттеулер негізінде қаржы-экономикалық бөлім дайындау
подготовка финансово-экономического раздела на основе дополнительных исследований, проводимых банком
подготовка финансово-экономического раздела на основе информации, предоставляемой заказчиком
клиент шарттарының, келісімшарттарының, келісімдерінің құқықтық сараптамасы
правовая экспертиза договоров, контрактов, соглашений клиента
өтінуші беретін ақпарат негізінде қаржыландыру жобаларын құқықтық сараптау
правовая экспертиза проектов финансирования на основе информации, предоставляемой заявителем
қайталама нарықтағы мәмілелердің нәтижелері туралы қор биржасынан ақпарат беру
предоставление информации о результатах сделок на вторичном рынке с фондовой биржи
компьютерлік-модемдік байланыс бойынша қаржылық және анықтамалық ақпарат беру
предоставление финансовой и справочной информации по компьютерно-модемной связи
клиенттің шотына ТМД елдерінің валютасы түрінде қолма-қол қаражат қабылдау
инкассоға еркін айырбасталатын валюта мен шектеулі айырбасталатын валюта түрінде төлем құжаттарын қабылдау
прием платежных документов на инкассо в СКВ, ОКВ
құжаттарды жөнелтуге қабылдау және дайындау (құжаттарды тексеруден бас тартқан жағдайда)
принятие и подготовка документов к отправке (в случае отказа от проверки документов)
прочие доходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
прочие расходы, связанные с выплатой вознаграждения (интереса)
жеке-дара шарттар, келісімшарттар әзірлеу
разработка индивидуальных договоров, контрактов
клиенттің нақты құқықтық қатынастары үшін жеке-дара шарттар, келісімшарттар әзірлеу
разработка индивидуальных договоров, контрактов для конкретных правовых отношений клиента
клиент қызметінің негізгі бағыттарына сәйкес шарттардың тұрпаттық нысандарын әзірлеу
разработка типовых форм договоров в соответствии с основными направлениями деятельности клиента
расходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
жинақ ақша депозиттері, аманат депозиттер
жоба алдындағы, маркетингілік, техникалық ақпаратты жинап, өңдеу
сбор и обработка предпроектной, маркетинговой, технической информации
собственные акции, выкупленные у акционеров
совокупные расходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
совокупный доход, связанный с получением вознаграждения (интереса)
нормативтік құжаттар, талдамалы шолулар, түсініктемелер, нұсқаулықтар жинақтарын құрастыру
составление сборников нормативных актов, аналитических обзоров, комментариев, инструкций
“депо” шотынан бағалы қағаздарды есептен шығару
списание ценных бумаг с счета “депо”
бастапқы өтеу мерзімі үш айға дейінгі/үш айдан астам мерзімдік депозиттер
срочные депозиты с первоначальным сроком погашения до трех месяцев/более трех месяцев
төлеу мерзімі 5 жылға дейінгі (5 жылдан астам) уақыт кезеңіне қалған бағынышты берешек
субординированная задолженность с оставшимся до срока выплаты периодом времени до 5 лет (более чем 5 лет)
қойылған кінәрат-талапты қанағаттандырмай шетел банкісінің талаптарын реттеу
урегулирование требований инобанка без удовлетворения выставленной претензии
банкінің қызмет көрсетулері, банк көрсететін қызметтер
ценные бумаги, выпущенные в обращение
ценные бумаги, годные для продажи
кері “Репо” туралы келісім бойынша сатып алынған бағалы қағаздар
ценные бумаги, купленные по соглашению об обратном “Репо”
ценные бумаги, предназначенные для продажи
“Репо” келісімі бойынша сатылған бағалы қағаздар
ценные бумаги, проданные по соглашению “Репо”
ценные бумаги, удерживаемые до погашения
чистый доход, связанный с выплатой вознаграждения (интереса)
чистый нереализованный доход (убытки) по ценным бумагам, годным для продажи
дебеттік карточкалар бойынша қолма-қол ақша беру кезінде банкноттарды сақтау
шарттардың, келісімдердің, келісімшарттардың, кепілдіктердің жазбаша қорытынды берілетін заңи сараптамасы
юридическая экспертиза договоров, соглашений, контрактов, гарантий с предоставлением письменного заключения
жылдық сыйақының … %-ы
… % годовых
тоқсандағы … %
… % за квартал
өндіріп алынған соманың … %-ы
… % от взысканной суммы
өндірілген транзакция көлемінен … %
… % от объема произведенных транзакций
алынған табыстан … %
… % от полученного дохода
түскен сомадан … %
… % от поступившей суммы
сомадан … %
… % от суммы
ескі купюр сомасынан … %
… % от суммы ветхих купюр
ақшалай түсімнен … %
… % от суммы выручки
ақы төлеуге пайдаланылған ақшалай түсімнен … %
… % от суммы выручки, использованной для оплаты
ақы төлеуге ұсынылған талаптың сомасынан … %
… % от суммы выставленного требования на оплату
қойылған кінәрат-талаптың сомасынан … %
… % от суммы выставленной претензии
кепілдік сомасынан … %
… % от суммы гарантии
жылдық сыйақы сомасынан … %
… % от суммы годовых
бір айдағы сомадан … %
… % от суммы за месяц
жоба сомасынан … %
… % от суммы проекта
мәміле сомасынан … %
… % от суммы сделки
Казахско-русский экономический словарь > Банкінің қызмет көрсетуі кезінде қолданылатын кейбір аталымдар, сөздер мен сөз тіркестері
-
2 Банкінің қызмет көрсетуі кезінде қолданылатын кейбір аталымдар, сөздер мен сөз тіркестері
Некоторые термины, слова и словосочетания, применяемые при банковских услугахаккредитивы, выпущенные в рамках кредитных линий
аккредитивы, не использованные до истечения срока
акцептеу, ризалық беру
қаржыландыру, қаржы бөлу
жіктелген активтер мен шартты міндеттемелер бойынша залалдарды өтеуге арналған қаржыландыру
ассигнование на покрытие убытков по классифицированным активам и условным обязательствам
“электронды” клиенттердің шотын жүргізу
ведение счета “электронных” клиентов
“наразылық білдірілген” (наразылық білдірілмеген) инкассо бойынша төленбеген құжаттарды қайтару
возврат неоплаченных документов по инкассо “с протестованием” (без протестования)
вознаграждение (интерес), выплаченное по депозитам
“Репо” келісімі бойынша төленбеген сыйақы (мүдде)
вознаграждение (интерес), выплаченное по соглашениям “Репо”
“депо” шотынан көшірме беру
выдача выписок со счета “депо”
…-ге дейін %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода до …
…-ден …-ге дейін %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода от … до …
…-ден артық %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода свыше …
документарная проверка по аккредитиву, выпущенного в рамках кредитных линий
дополнительное вознаграждение при вынесении решения судом в пользу клиента
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса)
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) от депозитов в других банках
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по кредитам
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по операциям
кері “Репо” операциялары бойынша сыйақы (мүдде) алумен байланысты табыс
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по операциям обратного “Репо”
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по ценным бумагам
за каждое физическое лицо, обозначенное в списке юридического лица
басқа банкілердің алдындағы бастапқы өтеу мерзімі үш айға дейінгі (үш айдан артық) берешек
задолженность перед другими банками с первоначальным сроком погашения до трех месяцев (более трех месяцев)
запросы, связанные с инкассо
запросы, связанные с операцией по аккредитиву
бағалы қағаздарды “депо” шотына есептеу
зачисление ценных бумаг на счет “депо”
резиденттер мен бейрезиденттердің чектерін қолма-қол ақшасыз (қолма-қол ақша) нысанда есептеу
сауда орындарында халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание в торговых точках по всем видам международных карточек
дебеттік карточкалар бойынша шотқа қолма-қол ақшаны есептеу кезінде қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание при наличных зачислениях на счет по дебетным карточкам
сауда және сервистік орындардан дебеттік карточкалар бойынша қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание с торговых и сервисных точек по дебетным карточкам
дебеттік карточкалар бойынша карточкалық шотқа қолма-қол ақшасыз аудару кезіндегі комиссия
комиссия при безналичных перечислениях на карточный счет по дебетным карточкам
конвертация, айырбастау
кредит, несие
несиелендіру, несие беру
кредиты, необеспеченные недвижимостью
кредиты, обеспеченные недвижимостью
дебиторлық берешек және шартты міндеттемелер бо-йынша шеккен залалды өтеуге арналған сақтық қорды шегеру
минус резерв на покрытие убытков по дебиторской задолженности и условным обязательствам
нетто депозиттер, таза депозиттер
нетто несиелер, таза несиелер
депозиттік шоттан нақты валютаны сатып алу/сату жөніндегі операциялар
операции по покупке/продаже наличной валюты с депозитного счета
ақы, ақы төлеу
сауда мәмілелеріне арналған жобаларға жасалған кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
банк жүргізетін қосымша зерттеулер негізінде жобаларға жасалатын кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
оплата за комплексную банковскую экспертизу проектов на основе дополнительных исследований, проводимых банком
ақпарат негізінде жобаларға жасалатын кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
резиденттер мен бейрезиденттердің чектеріне қолма-қол ақшасыз (қолма-қол ақшалай) нысанда ақы төлеу
организация, осуществляющая отдельные виды банковских операций
шетел банкісінің мақұлдауы алынған кепілдікті шығаруға өтініш бойынша клиенттің пікірі
отзыв клиентом заявления на выпуск гарантии, на которое получено одобрение инобанка
мерзімі кейінге қалдырылған төлем, мерзімі өткен төлем
аудару, аударма, аударым
қаражатты карточкалық шоттан банк ішіндегі дербес шотқа және басқа банкілерге аудару
перевод средств с карточного счета на лицевой счет внутри банка и в другие банки
шетел банкілерінен түсетін кепілдіктер мен хабарламалар мәтіндерінің аудармасы
перевод текстов гарантий и сообщений, поступающих от иностранных банков
төлем құжаты белгіленбеген уақытқа берілгенде басқа банкілердің клиенттерінің пайдасына қаражат аудару
переводы средств в пользу клиентов других банков при предоставлении платежного документа в неустановленное время
мұралану құқығы туралы куәлік негізінде немесе басқа себептер бойынша шотты қайта ресімдеу
переоформление счета на основании свидетельства о праве на наследство или по другим причинам
санау, қайта есептеу
дебеттік карточкалар бойынша қолма-қол ақша беру кезінде банкноттарды санау
пересчет при выдаче наличных денег по беспроцентным вкладам до востребования
халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша банк бөлімшелерінде қолма-қол ақшаны алу кезінде банкноттарды санау
пересчет банкнот при снятии наличности по всем видам международных карточек в отделениях банка
халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша басқа банкілердің банк бөлімшелері мен банкоматтарында қолма-қол ақшаны алу кезінде банкноттарды санау
пересчет банкнот при снятии наличности по всем видам международных карточек в отделениях и банкоматах иных банков
мерзімі мен сомасына қарай банкінің қолданыстағы %-дық мөлшерлемелеріне сәйкес келісу бойынша
по согласованию в соответствии с действующими %-ми ставками банка в зависимости от срока и суммы
бағалы қағаздар айналысының шарттарына қарай банкінің ағымдағы тарифтері бойынша
подготовка бизнес-плана на основе дополнительных исследований, проводимых банком
подготовка бизнес-плана на основе информации, предоставляемой заказчиком
барлық қажетті құжаттарды алдырып, зерделейтін кінәрат-талаптар мен қуынымдар дайындау
подготовка претензий и исков с истребованием и изучением всех необходимых документов
банк жүргізетін қосымша зерттеулер негізінде қаржы-экономикалық бөлім дайындау
подготовка финансово-экономического раздела на основе дополнительных исследований, проводимых банком
подготовка финансово-экономического раздела на основе информации, предоставляемой заказчиком
клиент шарттарының, келісімшарттарының, келісімдерінің құқықтық сараптамасы
правовая экспертиза договоров, контрактов, соглашений клиента
өтінуші беретін ақпарат негізінде қаржыландыру жобаларын құқықтық сараптау
правовая экспертиза проектов финансирования на основе информации, предоставляемой заявителем
қайталама нарықтағы мәмілелердің нәтижелері туралы қор биржасынан ақпарат беру
предоставление информации о результатах сделок на вторичном рынке с фондовой биржи
компьютерлік-модемдік байланыс бойынша қаржылық және анықтамалық ақпарат беру
предоставление финансовой и справочной информации по компьютерно-модемной связи
клиенттің шотына ТМД елдерінің валютасы түрінде қолма-қол қаражат қабылдау
инкассоға еркін айырбасталатын валюта мен шектеулі айырбасталатын валюта түрінде төлем құжаттарын қабылдау
прием платежных документов на инкассо в СКВ, ОКВ
құжаттарды жөнелтуге қабылдау және дайындау (құжаттарды тексеруден бас тартқан жағдайда)
принятие и подготовка документов к отправке (в случае отказа от проверки документов)
прочие доходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
прочие расходы, связанные с выплатой вознаграждения (интереса)
жеке-дара шарттар, келісімшарттар әзірлеу
разработка индивидуальных договоров, контрактов
клиенттің нақты құқықтық қатынастары үшін жеке-дара шарттар, келісімшарттар әзірлеу
разработка индивидуальных договоров, контрактов для конкретных правовых отношений клиента
клиент қызметінің негізгі бағыттарына сәйкес шарттардың тұрпаттық нысандарын әзірлеу
разработка типовых форм договоров в соответствии с основными направлениями деятельности клиента
расходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
жинақ ақша депозиттері, аманат депозиттер
жоба алдындағы, маркетингілік, техникалық ақпаратты жинап, өңдеу
сбор и обработка предпроектной, маркетинговой, технической информации
собственные акции, выкупленные у акционеров
совокупные расходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
совокупный доход, связанный с получением вознаграждения (интереса)
нормативтік құжаттар, талдамалы шолулар, түсініктемелер, нұсқаулықтар жинақтарын құрастыру
составление сборников нормативных актов, аналитических обзоров, комментариев, инструкций
“депо” шотынан бағалы қағаздарды есептен шығару
списание ценных бумаг с счета “депо”
бастапқы өтеу мерзімі үш айға дейінгі/үш айдан астам мерзімдік депозиттер
срочные депозиты с первоначальным сроком погашения до трех месяцев/более трех месяцев
төлеу мерзімі 5 жылға дейінгі (5 жылдан астам) уақыт кезеңіне қалған бағынышты берешек
субординированная задолженность с оставшимся до срока выплаты периодом времени до 5 лет (более чем 5 лет)
қойылған кінәрат-талапты қанағаттандырмай шетел банкісінің талаптарын реттеу
урегулирование требований инобанка без удовлетворения выставленной претензии
банкінің қызмет көрсетулері, банк көрсететін қызметтер
ценные бумаги, выпущенные в обращение
ценные бумаги, годные для продажи
кері “Репо” туралы келісім бойынша сатып алынған бағалы қағаздар
ценные бумаги, купленные по соглашению об обратном “Репо”
ценные бумаги, предназначенные для продажи
“Репо” келісімі бойынша сатылған бағалы қағаздар
ценные бумаги, проданные по соглашению “Репо”
ценные бумаги, удерживаемые до погашения
чистый доход, связанный с выплатой вознаграждения (интереса)
чистый нереализованный доход (убытки) по ценным бумагам, годным для продажи
дебеттік карточкалар бойынша қолма-қол ақша беру кезінде банкноттарды сақтау
шарттардың, келісімдердің, келісімшарттардың, кепілдіктердің жазбаша қорытынды берілетін заңи сараптамасы
юридическая экспертиза договоров, соглашений, контрактов, гарантий с предоставлением письменного заключения
жылдық сыйақының … %-ы
… % годовых
тоқсандағы … %
… % за квартал
өндіріп алынған соманың … %-ы
… % от взысканной суммы
өндірілген транзакция көлемінен … %
… % от объема произведенных транзакций
алынған табыстан … %
… % от полученного дохода
түскен сомадан … %
… % от поступившей суммы
сомадан … %
… % от суммы
ескі купюр сомасынан … %
… % от суммы ветхих купюр
ақшалай түсімнен … %
… % от суммы выручки
ақы төлеуге пайдаланылған ақшалай түсімнен … %
… % от суммы выручки, использованной для оплаты
ақы төлеуге ұсынылған талаптың сомасынан … %
… % от суммы выставленного требования на оплату
қойылған кінәрат-талаптың сомасынан … %
… % от суммы выставленной претензии
кепілдік сомасынан … %
… % от суммы гарантии
жылдық сыйақы сомасынан … %
… % от суммы годовых
бір айдағы сомадан … %
… % от суммы за месяц
жоба сомасынан … %
… % от суммы проекта
мәміле сомасынан … %
… % от суммы сделки
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банкінің қызмет көрсетуі кезінде қолданылатын кейбір аталымдар, сөздер мен сөз тіркестері
-
3 Коммерциялық банкінің актив операциялары
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- кредитные (ссудные);
- инвестициялық операциялар;
- инвестиционные;
- кепілдікті операциялар;
- гарантийные;
- комиссиялық операциялар;
- комиссионные;
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
- операции с ценными бумагами.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
- құрылтай құжаттары;
- учредительные документы;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- кредитные договоры с другими банками;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- договор залога или поручительства;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банкілер:
Банк имеет право выступать в качестве:
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық компания;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
- инвестиционного фонда.
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
К операциям с ценными бумагами относятся:
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
- учетные и переучетные операции;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
операции по протесту векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
- операции по продаже векселей на аукционе.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
Операции с иностранной валютой включают:
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
- осуществление международных расчетов.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің актив операциялары
-
4 Коммерциялық банкінің актив операциялары
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- кредитные (ссудные);
- инвестициялық операциялар;
- инвестиционные;
- кепілдікті операциялар;
- гарантийные;
- комиссиялық операциялар;
- комиссионные;
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
- операции с ценными бумагами.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
- құрылтай құжаттары;
- учредительные документы;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- кредитные договоры с другими банками;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- договор залога или поручительства;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банкілер:
Банк имеет право выступать в качестве:
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық компания;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
- инвестиционного фонда.
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
К операциям с ценными бумагами относятся:
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
- учетные и переучетные операции;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
операции по протесту векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
- операции по продаже векселей на аукционе.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
Операции с иностранной валютой включают:
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
- осуществление международных расчетов.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкінің актив операциялары
-
5 Қаржылық несие
Несиені негізінен банкілер береді. Несиені бос ақшалай қаражаты бар шаруашылық жүргізуші субъектілер де беруі мүмкін. Оларға мыналар жатады:
Кредит в основном выдают банки. Кредиты могут предоставляться и хозяйствующими субъектами, имеющими свободные денежные средства. К ним относятся:
- инвестициялық қорлар;
- инвестиционные фонды;
- траст-компаниялар;
- траст-компании;
- қаржы компаниялары.
- финансовые компании.
Несие алу үшін қарызгер несиегерге мынадай құжаттар береді:
Для получения кредита заемщик предоставляет кредитору следующие документы:
- өтінім;
- заявку;
- құрылтай құжаттарының нотариус растаған көшірмелері (құрылтай шарты, жарғы, тіркелу туралы куәлік);
- заверенные нотариусом копии учредительных документов (учредительный договор, устав, свидетельство о регистрации);
- нотариус растаған карточка (түпнұсқа) мен қойылған қолдардың, мөрдің үлгілері;
- заверенную нотариусом карточку (оригинал) с образцами подписей, печати;
- нотариус растаған соңғы есеп берілген күнгі теңгерім;
- баланс на последнюю отчетную дату, заверенный нотариусом;
- аудиторлық тексеру актісі;
- акт аудиторской проверки;
- салық инспекциясынан анықтама.
- справка из налоговой инспекции.
Несие үшін төленетін ақы қысқа мерзімді несие бойынша ақша нарығында және ұзақ мерзімді несие бойынша капитал нарығында қалыптасқан мөлшерлемелер бойынша алынады.
Плата за кредит взимается по ставкам, сложившимся на денежном рынке по краткосрочным кредитам и на рынке капитала по долгосрочным кредитам.
Пайыздық мөлшерлеме әдетте қарызгермен келісе отырып шарттық мөлшерлеме ретінде айқындалады және несие шартында белгіленген кезеңге белгіленеді. Банк пайыздарды алудың мынадай әдістерін қолдана алады. Пайыз:
Процентные ставки обычно определяются банком как договорные по соглашению с заемщиком и устанавливаются на период, обусловленный кредитным договором. Банк может применять следующие методы взимания процентов. Процент удерживается:
- пайыз несие берілген сәтте;
- в момент предоставления кредита;
- несие өтелген сәтте;
- в момент погашения кредита;
- бүкіл несие мерзімінің бойына біркелкі жарна түрінде ұсталады.
- равномерными взносами на протяжении всего срока кредита.
Қарызгерге несие беру нысандары алуан түрлі болуы мүмкін. Несие берудің неғұрлым жиі кездесетін түрлері мыналар:
Формы предоставления кредита заемщику различны. Наиболее часто встречающиеся виды кредитования следующие:
- мерзімді несие;
- срочный кредит;
- контокорренттік несие;
- контокоррентный кредит;
- онколдық несие;
- онкольный кредит;
- ломбардтық несие;
- ломбардный кредит;
- синдикатталған несие;
- синдицированный кредит;
- ипотекалық несие.
- ипотечный кредит.
Мерзімді несие – несиенің жай нысаны. Банк қарызгердің есеп айырысу шотына несие сомасын аударады. Мерзімі өткеннен кейін несие өтеледі, яғни қарызгер өзінің есеп айырысу шотынан банкіге тиісті ақша сомасын аударады.
Срочный кредит – это обычная форма кредита. Банк перечисляет на расчетный счет заемщика сумму кредита. По истечении срока кредит погашается, т.е. заемщик перечисляет со своего расчетного счета банку соответствующую сумму денег.
Контокоррент – банкінің өз клиентімен жасалатын барлық операциясы есепке алынатын бірыңғай шот. Контокоррентте, бір жағынан, банк несиесі және клиенттің тапсыруымен шоттан төленетін барлық төлемдер көрсетіледі, екінші жағынан, клиенттен ақшалай түсім, салым, несиені қайтару, т.б. түрінде түскен қаражат көрсетіледі. Контокоррент – несие шотының ағымдағы шотпен ұштасуы және оның дебеттік немесе кредиттік сальдосы болуы мүмкін.
Контокоррент – единый счет, на котором учитывается все операции банка с клиентом. На контокорренте отражаются, с одной стороны, кредит банка и все платежи со счета по поручению клиента, а с другой – средства, поступающие в банк от клиентов в виде выручки, вкладов, возврата кредита и др. Контокоррент представляет собой сочетание ссудного счета с текущим и может иметь дебетовое или кредитовое сальдо.
Онколдық несие – қысқа мерзімді несие, ол алғашқы талап ету бойынша өтеледі, әдетте, бағалы қағаздар және тауарлар кепілдігімен беріледі.
Онкольный кредит – краткосрочный кредит, который погашается по первому требованию и, как правило, выдается под обеспечение ценными бумагами и товарами.
Ол жылжымайтын мүлік кепілімен берілетін несие. Ипотекалық несие ірі күрделі шығындарды жабу үшін алынады. Әсіресе ол жаңа құрылысты несиелендіру кезінде тиімді пайдаланылады. Бұл орайда құрылыс объектісі кепіл заты болып табылады. Несиенің бұл түрі жылжымайтын мүлікті сатып алу үшін де алынады.
Это кредит под залог недвижимости. Ипотечный кредит берется для покрытия крупных капитальных затрат. Особенно эффективно используется он при кредитовании нового строительства. При этом объект строительства является предметом залога. Этот вид кредита берется и для покупки недвижимости.
Ломбардтық несие — уәкілетті органның коммерциялық банкілерге мемлекеттік бағалы қағаздар кепілімен беретін несие түрі.
Ломбардный кредит — это вид финансового кредита, который предоставляется уполномоченным органом коммерческим банкам под залог государственных ценных бумаг.
Синдикатталған несие — екі және одан көп несиегерлер, яғни банк синдикаты бір қарызгерге беретін несие. Мұндай несиені беру үшін банкілер өздерінің уақытша бос қаражатын уақытша біріктіреді.
Синдицированный кредит — это кредит, предоставляемый двумя и более кредиторами, т.е. банковским синдикатом, одному заемщику. Для предоставления такого кредита банки временно объединяют свои временно свободные денежные средства.
-
6 Қаржылық несие
Несиені негізінен банкілер береді. Несиені бос ақшалай қаражаты бар шаруашылық жүргізуші субъектілер де беруі мүмкін. Оларға мыналар жатады:
Кредит в основном выдают банки. Кредиты могут предоставляться и хозяйствующими субъектами, имеющими свободные денежные средства. К ним относятся:
- инвестициялық қорлар;
- инвестиционные фонды;
- траст-компаниялар;
- траст-компании;
- қаржы компаниялары.
- финансовые компании.
Несие алу үшін қарызгер несиегерге мынадай құжаттар береді:
Для получения кредита заемщик предоставляет кредитору следующие документы:
- өтінім;
- заявку;
- құрылтай құжаттарының нотариус растаған көшірмелері (құрылтай шарты, жарғы, тіркелу туралы куәлік);
- заверенные нотариусом копии учредительных документов (учредительный договор, устав, свидетельство о регистрации);
- нотариус растаған карточка (түпнұсқа) мен қойылған қолдардың, мөрдің үлгілері;
- заверенную нотариусом карточку (оригинал) с образцами подписей, печати;
- нотариус растаған соңғы есеп берілген күнгі теңгерім;
- баланс на последнюю отчетную дату, заверенный нотариусом;
- аудиторлық тексеру актісі;
- акт аудиторской проверки;
- салық инспекциясынан анықтама.
- справка из налоговой инспекции.
Несие үшін төленетін ақы қысқа мерзімді несие бойынша ақша нарығында және ұзақ мерзімді несие бойынша капитал нарығында қалыптасқан мөлшерлемелер бойынша алынады.
Плата за кредит взимается по ставкам, сложившимся на денежном рынке по краткосрочным кредитам и на рынке капитала по долгосрочным кредитам.
Пайыздық мөлшерлеме әдетте қарызгермен келісе отырып шарттық мөлшерлеме ретінде айқындалады және несие шартында белгіленген кезеңге белгіленеді. Банк пайыздарды алудың мынадай әдістерін қолдана алады. Пайыз:
Процентные ставки обычно определяются банком как договорные по соглашению с заемщиком и устанавливаются на период, обусловленный кредитным договором. Банк может применять следующие методы взимания процентов. Процент удерживается:
- пайыз несие берілген сәтте;
- в момент предоставления кредита;
- несие өтелген сәтте;
- в момент погашения кредита;
- бүкіл несие мерзімінің бойына біркелкі жарна түрінде ұсталады.
- равномерными взносами на протяжении всего срока кредита.
Қарызгерге несие беру нысандары алуан түрлі болуы мүмкін. Несие берудің неғұрлым жиі кездесетін түрлері мыналар:
Формы предоставления кредита заемщику различны. Наиболее часто встречающиеся виды кредитования следующие:
- мерзімді несие;
- срочный кредит;
- контокорренттік несие;
- контокоррентный кредит;
- онколдық несие;
- онкольный кредит;
- ломбардтық несие;
- ломбардный кредит;
- синдикатталған несие;
- синдицированный кредит;
- ипотекалық несие.
- ипотечный кредит.
Мерзімді несие – несиенің жай нысаны. Банк қарызгердің есеп айырысу шотына несие сомасын аударады. Мерзімі өткеннен кейін несие өтеледі, яғни қарызгер өзінің есеп айырысу шотынан банкіге тиісті ақша сомасын аударады.
Срочный кредит – это обычная форма кредита. Банк перечисляет на расчетный счет заемщика сумму кредита. По истечении срока кредит погашается, т.е. заемщик перечисляет со своего расчетного счета банку соответствующую сумму денег.
Контокоррент – банкінің өз клиентімен жасалатын барлық операциясы есепке алынатын бірыңғай шот. Контокоррентте, бір жағынан, банк несиесі және клиенттің тапсыруымен шоттан төленетін барлық төлемдер көрсетіледі, екінші жағынан, клиенттен ақшалай түсім, салым, несиені қайтару, т.б. түрінде түскен қаражат көрсетіледі. Контокоррент – несие шотының ағымдағы шотпен ұштасуы және оның дебеттік немесе кредиттік сальдосы болуы мүмкін.
Контокоррент – единый счет, на котором учитывается все операции банка с клиентом. На контокорренте отражаются, с одной стороны, кредит банка и все платежи со счета по поручению клиента, а с другой – средства, поступающие в банк от клиентов в виде выручки, вкладов, возврата кредита и др. Контокоррент представляет собой сочетание ссудного счета с текущим и может иметь дебетовое или кредитовое сальдо.
Онколдық несие – қысқа мерзімді несие, ол алғашқы талап ету бойынша өтеледі, әдетте, бағалы қағаздар және тауарлар кепілдігімен беріледі.
Онкольный кредит – краткосрочный кредит, который погашается по первому требованию и, как правило, выдается под обеспечение ценными бумагами и товарами.
Ол жылжымайтын мүлік кепілімен берілетін несие. Ипотекалық несие ірі күрделі шығындарды жабу үшін алынады. Әсіресе ол жаңа құрылысты несиелендіру кезінде тиімді пайдаланылады. Бұл орайда құрылыс объектісі кепіл заты болып табылады. Несиенің бұл түрі жылжымайтын мүлікті сатып алу үшін де алынады.
Это кредит под залог недвижимости. Ипотечный кредит берется для покрытия крупных капитальных затрат. Особенно эффективно используется он при кредитовании нового строительства. При этом объект строительства является предметом залога. Этот вид кредита берется и для покупки недвижимости.
Ломбардтық несие — уәкілетті органның коммерциялық банкілерге мемлекеттік бағалы қағаздар кепілімен беретін несие түрі.
Ломбардный кредит — это вид финансового кредита, который предоставляется уполномоченным органом коммерческим банкам под залог государственных ценных бумаг.
Синдикатталған несие — екі және одан көп несиегерлер, яғни банк синдикаты бір қарызгерге беретін несие. Мұндай несиені беру үшін банкілер өздерінің уақытша бос қаражатын уақытша біріктіреді.
Синдицированный кредит — это кредит, предоставляемый двумя и более кредиторами, т.е. банковским синдикатом, одному заемщику. Для предоставления такого кредита банки временно объединяют свои временно свободные денежные средства.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Қаржылық несие
-
7 несиелендіру қағидаты
Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:
Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:
- мерзімділік;
- срочность;
- қайтарымдылық;
- возвратность;
- ақылы.
- платность.
Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.
Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.
Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.
Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.
Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?
Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?
Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.
В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.
Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:
Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:
- кепілгерлік;
- поручительство;
- кепілдік;
- гарантия;
- кепіл;
- залог;
- несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.
- страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.
Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.
Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).
Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.
Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.
Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:
В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:
- мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;
- залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;
- борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;
- гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;
- несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.
- кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.
Кепілдің екі нысаны бар:
Существует две формы залога:
- мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;
- залог с оставлением имущества у залогодателя;
- кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).
- залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).
Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?
Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?
Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.
В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.
Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?
Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?
Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.
Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.
Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?
Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:
Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:
- қарызгердің “салиқалылығы”, ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;
- “солидность“ заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;
- қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге “қабілеттілігі”;
- “способность” заемщика производить конкурентоспособную продукцию;
- “кірісі”, мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;
- “доходы”, при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;
- несие ресурстарының пайдаланылу “мақсаты”;
- “цель” использования кредитных ресурсов;
- несие “сомасы”, бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;
- “сумма” кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;
- “өтеу”, бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;
- “погашение”, этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;
- несиенің “қамтамасыз етілуі”, яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.
- “обеспечение” кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.
Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.
Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.
Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).
Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.
Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.
* * *Казахско-русский экономический словарь > несиелендіру қағидаты
-
8 Несиелендіру қағидаты
Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:
Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:
- мерзімділік;
- срочность;
- қайтарымдылық;
- возвратность;
- ақылы.
- платность.
Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.
Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.
Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.
Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.
Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?
Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?
Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.
В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.
Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:
Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:
- кепілгерлік;
- поручительство;
- кепілдік;
- гарантия;
- кепіл;
- залог;
- несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.
- страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.
Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.
Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).
Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.
Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.
Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:
В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:
- мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;
- залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;
- борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;
- гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;
- несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.
- кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.
Кепілдің екі нысаны бар:
Существует две формы залога:
- мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;
- залог с оставлением имущества у залогодателя;
- кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).
- залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).
Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?
Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?
Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.
В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.
Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?
Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?
Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.
Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.
Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?
Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:
Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:
- қарызгердің “салиқалылығы”, ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;
- “солидность“ заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;
- қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге “қабілеттілігі”;
- “способность” заемщика производить конкурентоспособную продукцию;
- “кірісі”, мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;
- “доходы”, при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;
- несие ресурстарының пайдаланылу “мақсаты”;
- “цель” использования кредитных ресурсов;
- несие “сомасы”, бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;
- “сумма” кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;
- “өтеу”, бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;
- “погашение”, этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;
- несиенің “қамтамасыз етілуі”, яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.
- “обеспечение” кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.
Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.
Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.
Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).
Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.
Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Несиелендіру қағидаты
-
9 Бағаның есебі
Өзіңіздің баға есептеу әдістемеңізді түсіндіріп беріңізші.
Объясните, пожалуйста, вашу методику расчета цен.
Өзіңіздің есептеріңізді бізге таныстыруыңызды сұраймыз.
Просим ознакомить нас с вашими расчетами.
Мен баға жөніндегі есептерімізді сіздің қарап шығуыңызға ұсынғым келеді.
Я хотел бы представить вам на рассмотрение наши расчеты по ценам.
Біз... ескереміз.
Мы учитываем...
- улучшение качества наших товаров (приборов).
Мен құжаттарды алмасуды және оларды осы жерде салыстыруды ұсынамын.
Я предлагаю обменяться документами и сравнить их на месте.
Қанекей, топтық және айқындамалық бағаларды біздің тиісті бағаларымызбен салыстыру үшін оларды талқылайық.
Давайте обсудим групповые и позиционные цены, чтобы сравнить их с соответствующими нашими ценами.
Сіздердің топтық бағаларыңыздың біздің бағамыздан айырмашылығы бар.
Ваши групповые цены отличаются от наших.
Сіздің... қанша?
Какова ваша... цена ?
Біз сіздерге баға есептемесін ұсынамыз.
Мы представим вам калькуляцию цен.
Біз екі тараптың дәлелдері тыңдалғаннан кейін бағаны тексереміз.
Мы проверим цены после того, как будут выслушаны аргументы обеих сторон.
Біздің бағалықпен танысып көріңізші. Менде бағалықтың көшірмесі бар. Біз оны сіздерге салып жібереміз де.
Познакомьтесь, пожалуйста, с нашими прейскурантами. Со мной есть копии прейскурантов. Мы их вам также вышлем.
Бағалықты біз тұтынушыларға беріп те қойдық.
Прейскуранты мы уже передали потребителям.
Айтпақшы, сіз баға индекстерімен таныссыз ба?
Кстати, вы знакомы с индексами цен?
Әлбетте! Біз баға индекстерімен таныстық.
Конечно! Мы ознакомились с индексами цен.
Баға индексі бізде бар.
Индекс цен у нас имеется.
Біз... баға индексін зерделедік.
Мы изучили индекс цен на...
- сырье.
Біз бұл тауарлардың бағасын талқылауға мамандарды тартуымыз керек.
К обсуждению цен на эти товары нам следует привлечь специалистов.
Баға мынадай тәртіппен құралды.
Цена сложилась следующим образом.
Бағаға... енгізіледі.
В цену включается...
- буып-түю
- упаковка.
Бағаға сондай-ақ іссапарға және құрастыруға жұмсалатын шығындар да кірді.
В цену вошли также расходы на командировку и монтаж.
Мұны баға белгілеу кезінде ескеру керек.
Это нужно учитывать при установлении цены.
Бізге... атаңызшы.
Назовите нам, пожалуйста,...
- цены на станки вместе с упаковкой.
Аталған бағада буып-түю қамтылады, бірақ құрастыру мен басқа да көрсетілетін қызметтер қосылмайды.
Названные цены включают упаковку, но исключают монтаж и другие услуги.
Әңгіме бағаға ықпалын тигізетін қосымша шығындар жайында болып отыр.
Речь идет о дополнительных расходах, которые влияют на цену.
Қосалқы бөлшектердің бағасы бөлек есептеледі.
Цена на запчасти рассчитывается отдельно.
Барлық тауарларды біз... сатамыз.
Все товары мы продаем по...
- договорным ценам.
Бір қондырғының бағасы 1000 теңге.
Цена за одну установку составляет 1000 тенге.
Бағасы... үшін 100 теңге болады.
Цена за... составляет 100 тенге
-
10 банк маркетингі
Қаржы маркетингі сатушы-инвесторлардың қаржы активтерінің (ақшаның, бағалы қағаздардың, асыл металдар мен тастардың) өткізілуі үдерісін басқаруға жүйелі көзқарасы және сатып алушы-инвесторлардың қаржы активтерінің қорлануын басқаруға жүйелі көзқарасы болып табылады. Қаржы нарығы осы маркетингі қызметінің аясы болып табылады. Қаржы нарығындағы банк көрсететін қызметтерді немесе банк өнімдері мен қызмет көрсету нарығын қамтитын банк маркетингі қаржы нарығының құрамдас бөлігі болып саналады.
Финансовый маркетинг представляет собой системный подход инвесторов-продавцов к управлению процессом реализации финансовых активов (денег, ценных бумаг, драгоценных металлов и камней) и системный подход инвесторов-покупателей к управлению накоплением финансовых активов. Сферой деятельности этого маркетинга является финансовый рынок. Составной частью финансового маркетинга считается банковский маркетинг, который затрагивает банковские услуги на финансовом рынке или рынок банковских продуктов и услуг.
Банк маркетингі – мыналарды қамтитын үдеріс:
Банковский маркетинг – это процесс, который включает в себя:
- банк өнімін өндіруді жоспарлау;
- планирование производства банковского продукта;
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- қарым-қатынасты жолға қою;
- налаживание коммуникаций;
- бағаны белгілеу;
- установление цен;
- банк өнімінің жылжытылуын ұйымдастыру;
- организацию продвижения банковского продукта;
- банк сервисінің қызметін өрістету.
- развертывание службы банковского сервиса.
Банк маркетингісінің негізгі міндеттері:
Основными задачами банковского маркетинга являются:
- сатып алушылардың банк өніміне қоятын талаптарын болжау;
- прогнозирование требований покупателей к банковскому продукту;
- банк өніміне сұранымды зерделеу;
- изучение спроса на банковский продукт;
- сатып алушылардың талаптарына сай келетін банк өнімін шығару;
- выпуск банковского продукта, соответствующего требованиям покупателей;
- бәсеке шарттарын ескере отырып банк өнімі бағасының деңгейін белгілеу;
- установление уровня цен на банковский продукт с учетом условий конкуренции;
- банкінің беделін көтеру;
- повышение имиджа банка;
- осы банк бақылайтын қаржы нарығының үлесін арттыру.
- повышение доли финансового рынка, контролируемого данным банком.
Банк маркетингісінің тұжырымдамасы қаржы нарығындағы банк қызметінің мақсатын сипаттайды. Банк өнімін сатып алушылардың мүдделері, қажетсінулері, мүмкіндіктері, ақша ресурстары алуан түрлі, тәуекел дәрежесі де әртүрлі. Сондықтан олардың нақты өнімге деген сұранымы да түрліше. Мұның мәнісі мынада: өз өнімін ұсынушы банк бұл өнімнің сатып алушылардың қандай тобына арналғанын және бұл өнімнің әлеуетті тұтынушылары қанша бола алатынын айқын білуге тиіс. Осыдан келіп банк қызметінің екі бағыты болуы ықтимал:
Концепция банковского маркетинга характеризует цель деятельности банка на финансовом рынке. У покупателей банковского продукта разные интересы, потребности, возможности, денежные ресурсы и разная степень риска. Поэтому у них разный спрос на данные продукты. Это означает, что банк, предлагающий свой продукт, должен четко знать, на какую группу покупателей этот продукт рассчитан и сколько может быть потенциальных потребителей этого продукта. Отсюда возможны два направления деятельности банка:
- жаппай, тұрақты сұранымға бағдарлануы, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама төмен болуын, клиенттерге қызмет көрсетудің шектелуін және ұсақ сатып алушылардың кең қамтылуын көздейді;
- ориентация на массовый, стабильный спрос, что предполагает относительно низкие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, ограничение услуги по обслуживанию клиентов и больший охват мелких покупателей;
- тұрақсыз сұранымға, яғни сатып алушылардың жекелеген топтарына бағдарлану, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама жоғары болуын, клиенттерге неғұрлым кең ауқымда қызмет көрсетілуін және ұсақ сатып алушылардың аз қамтылуын көздейді.
- ориентация на нестабильный спрос, т.е. на отдельные группы покупателей, что предполагает относительно высокие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, более широкий круг услуг по обслуживанию клиентов и меньший охват покупателей.
Маркетингілік қызмет:
Маркетинговая деятельность – это комплекс действий:
- тұтыну тұрпаттамасын әзірлеу жөніндегі;
- по разработке типологии потребления;
- сұранымды зерделеу жөніндегі;
- по изучению спроса;
- банк өнімін өндіруді жоспарлау және оның іске асыру жұмысын ұйымдастыру жөніндегі іс-қимылдар кешені.
- по планированию производства банковского продукта и организации работы по его реализации.
Банк өнімдеріне сұранымды сатып алушылардың психологиялық-физиологиялық қарымта жауабына қарай және сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылу дәрежесіне қарай жіктелуі мүмкін.
Спрос на банковские продукты можно классифицировать по психофизиологической реакции покупателей и по степени удовлетворения потребностей покупателей.
Психологиялық-физиологиялық белгі бойынша мыналарға бөлінеді:
По психофизиологическому признаку выделяют:
- тиянақталған сұраным – банк ұдайы беріп тұратын банк өнімдерінің жекелеген түрлеріне тұрақты сұраным (банкідегі салымның ең аз сомасы 100 теңгеден аспайтын депозиттік салым, неғұрлым беделді банкілердің акциялары, т.б.);
- фиксированный спрос – устойчивый спрос на отдельные виды банковских продуктов, постоянно предоставляемых банком (депозитные вклады в банках с минимальной суммой вклада не более 1000 тенге, акции наиболее престижных банков и др.);
- баламалы сұраным – таңдау бойынша сұраным, мұнда салымшы өз мүмкіндіктерін, табыстылық, тиімділік, тәуекелдік дәрежесін талдағаннан кейін капиталды банк өніміне салу туралы шешім қабылдайды (валюталық депозиттер сияқты активтерге, трастыларға, салым сомасы 3000 теңгеден аспайтын депозиттік салымдарға, т.б. сұраным);
- альтернативный спрос – спрос по выбору, когда вкладчик после анализа своих возможностей, степени доходности, выгодности, риска принимает решение о вложении капитала в банковский продукт (спрос на такие активы, как валютные депозиты, и трасты, депозитные вклады с суммой вклада не более 3000 тенге и др.);
- серпінді сұраным – күтпеген жерден болатын сұраныс; мұнда басқа сатып алушылардың, таныстарының, жарнаманың немесе басқа да факторлардың ықпалымен өз таңдауын жасаған сатып алушы өз шешімін өзгертеді (дивиденді (пайызы) жоғары болады деп күтілген бағалы қағаздар, т.б. бойынша сұраным).
- импульсный спрос – неожиданный спрос, когда покупатель, уже сделавший свой выбор под влиянием советов других покупателей, знакомых, рекламы или иных факторов, меняет свое решение (спрос на ценные бумаги, по которым обещают высокие дивиденды (проценты) и др.).
Сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылуы дәрежесіне қарай мыналарға бөлінеді:
По степени удовлетворения потребностей покупателей можно выделить:
- өткізілген сұраным (сұраным қызмет көрсету немесе банк өнімі сатып алушыға ұсынылған кезде қанағаттандырылды);
- реализованный спрос (спрос удовлетворен, когда услуга или банковский продукт предъявлены покупателю);
- қанағаттандырылмаған сұраным – сатуда жоқ немесе бар болғанымен ұсынымның көлемі бойынша сатып алушылардың сұрауынан артта қалған банк өнімдеріне сұраным;
- неудовлетворенный спрос – спрос на банковские продукты, отсутствующие в продаже или существующие, но по объему предложения отстающие от запросов покупателей;
- қалыптасушы сұраным, айқын көрініс таппаған сұраным.
- формирующийся спрос, нечетко выраженный спрос.
Рендит – бағалы қағаз табыстылығының салыстырмалы көрсеткіші. Акция рендиті акция бойынша төленген дивидендтің акцияның нарықтық бағамына пайыздық қатынасымен айқындалады. Рендит мөлшері жоғары болған сайын акция да табыстырақ.
Рендит – это относительный показатель доходности ценной бумаги. Рендит акции определяется процентным отношением выплаченного по ней дивиденда к рыночному курсу акции. Чем выше размер рендита, тем доходнее акция.
Спрэд – ұсынымның ең төмен бағасы мен сұранымның ең жоғары бағасының арасындағы алшақтық. Спрэдтің сұранымның ең жоғары бағасына қатынасы барыша төмен (әдетте 3%-ға дейін) бағалы қағаздар неғұрлым өтімді болып табылады.
Спрэд – это разрыв между минимальной ценой предложения и максимальной ценой спроса. Наиболее ликвидными являются ценные бумаги, у которых отношение спрэда к максимальной цене спроса наименьшее (обычно до 3%).
Банк маркетингісі үдерісі мынадай кезеңдерді қамтиды:
Процесс банковского маркетинга включает следующие этапы:
- нақты банк өнімін сатып алушылардың қажеттерін зерделеу;
- изучение потребностей покупателей конкретного банковского продукта;
- қаржы нарығын секторлар бойынша кешенді түрде зерттеу;
- комплексное исследование финансового рынка по секторам;
- банк маркетингісінің ағым-дағы және келешектегі іске асырылуы мүмкіндіктерін зерттеу;
- исследование возможностей текущей и перспективной реализации банковского маркетинга;
- маркетингіні жобалау;
- планирование маркетинга;
- банк инновациясының өміршеңдік циклін жоспарлау;
- планирование жизненного цикла банковской инновации;
- жарнама;
- реклама;
- банкілердің бөлімдері мен құрылымдық бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастыру.
- организация работы отделов и структурных подразделений банков.
Банк маркетингісінің негізгі атқарымдары:
Основными функциями банковского маркетинга являются:
- ақпарат жинау;
- сбор информации;
- маркетингілік зерттеу;
- маркетинговые исследования;
- банк өнімдерін шығару және өткізу жөніндегі қызметті жоспарлау;
- планирование деятельности по выпуску и реализации банковских продуктов;
- жарнама;
- реклама;
- банк өнімдерін өткізу.
- реализация банковских продуктов.
Банк маркетингісінің жоспары банк өнімдерін, кәдуілгі және жаңа өнімдерін өткізу жоспары болып табылады. Бұл жоспар нақты уақыт кезеңінде қандай банк өнімін немесе қандай инновацияны, қай аумақта және қандай бағамен сату керек екенін айқындайды.
План банковского маркетинга представляет собой план реализации банковских продуктов, традиционных и новых. Этот план определяет какой банковский продукт или какую инновацию, на какой территории и по какой цене следует продавать в данный период времени.
Банк маркетингісінің стратегиясы:
Стратегия банковского маркетинга заключается в:
- банкінің белгілі бір банк өнімін шығару жөніндегі мүмкіндіктерін талдау үдерісінде;
- анализе возможностей банка по выпуску того или иного банковского продукта;
- өнім шығарудың мақсатын айқындауда;
- определении цели выпуска продукта;
- банк инновациясын негіздеу және оны сипаттауда;
- обосновании банковской инновации и ее характеристики;
- қаржы нарығын және банк өнімін ағымдағы кезеңде де, таяудағы келешекте де өткізу мүмкіндіктерін маркетингілік зерттеуде.
- маркетинговых исследованиях финансового рынка и возможностей реализации банковского продукта как в текущем периоде, так и в ближайшей перспективе.
Банк маркетингінің стратегиясында қандай тұжырымдамаларды бөліп көрсетуге болады?
Банк маркетингісінің стратегиясында мына тұжырымдамаларды бөліп көрсету орынды:
В стратегии банковского маркетинга целесообразно выделить следующие концепции:
- қаржы нарығын бөліктемелеу;
- сегментация финансового рынка;
- нысаналы банк өнімін немесе қызмет көрсетуді таңдау;
- выбор целевого банковского продукта или услуги;
- нарыққа шығу әдістерін таңдау;
- выбор методов выхода на рынок;
- маркетингілік құралдарды таңдау;
- выбор маркетинговых средств;
- нарыққа шығу уақытын таңдау.
- выбор времени выхода на рынок.
* * * -
11 сендірме
варрант (1. тауардың қоймаға сақтауға қабылданғанын растайтын құжат, тауар қоймасының куәлігі, 2. бағалы қағаздар пакетін осы бағалы қағаздар айналысқа шығарылмастан бұрын атаулы құны бойынша сатып алу мүмкіндігі көзделетін сертификат түрі, 3. бағалы қағазбен бірге берілетін, иеленушісіне белгілі бір мерзім өткенге дейін қосымша жеңілдік құқығын беретін қосымша куәлік, 4. бағалы қағазды иеленушіге оны белгіленген уақыт кезеңінде немесе мерзімсіз кезең бойына белгіленген бағамен сатып алу құқығын қамтамасыз ететін куәлік) -
12 Банк инновациялары
Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.
Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.
Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.
Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.
Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.
Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт:
- жеке-дара;
- единичный;
- көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.
- массовый.
Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.
Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.
Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.
Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.
Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.
Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.
Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.
Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт может быть в форме:
- мүлік;
- имущества;
- мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.
- имущественного права.
Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.
Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.
Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.
Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.
Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:
Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:
- ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;
- формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;
- қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;
- методы планирования финансовых показателей;
- әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;
- методология составления финансовых планов разных видов;
- қаржы талдауының тәсілдері;
- приемы финансового анализа;
- банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;
- формы организации финансовой работы в банке;
- капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.
- интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.
Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:
Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:
- шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;
- вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;
- инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;
- обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);
- инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.
- является основой механизма анализа и планирования инновации.
На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?
Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:
Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;
- исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;
- банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;
- исследование продолжительности жизни банковской инновации;
- банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);
- разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);
- баға саясаты;
- политику цен;
- жарнама;
- рекламу;
- банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;
- мероприятия по продвижению банковской инновации;
- банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;
- организацию продажи (сбыта) банковской инновации;
- банк инновациясын қайта тарату (диффузия).
- диффузию банковской инновации.
Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:
Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:
- жаңа банк өнімін әзірлеу;
- разработка нового банковского продукта;
- нарыққа шығу;
- выход на рынок;
- нарықтың дамуы;
- развитие рынка;
- нарықтың тұрақтануы;
- стабилизация рынка;
- нарықтың өрлеуі;
- уменьшение рынка;
- нарықтың азаюы;
- подъем рынка;
- нарықтың құлдырауы.
- падение рынка.
Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.
Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.
Своп:
Своп подразделяется на:
- валюталық;
- валютный;
- пайыздық;
- процентный;
- валюталық-пайыздық;
- валютно-процентный;
- нөл купондық своп болып бөлінеді.
- своп с нулевым купоном.
Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.
Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).
Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.
Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.
Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.
Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.
Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.
Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.
НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.
Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.
Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.
Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.
В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?
Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.
Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.
-
13 Банк инновациялары
Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.
Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.
Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.
Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.
Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.
Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт:
- жеке-дара;
- единичный;
- көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.
- массовый.
Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.
Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.
Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.
Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.
Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.
Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.
Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.
Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт может быть в форме:
- мүлік;
- имущества;
- мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.
- имущественного права.
Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.
Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.
Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.
Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.
Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:
Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:
- ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;
- формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;
- қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;
- методы планирования финансовых показателей;
- әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;
- методология составления финансовых планов разных видов;
- қаржы талдауының тәсілдері;
- приемы финансового анализа;
- банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;
- формы организации финансовой работы в банке;
- капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.
- интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.
Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:
Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:
- шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;
- вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;
- инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;
- обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);
- инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.
- является основой механизма анализа и планирования инновации.
На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?
Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:
Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;
- исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;
- банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;
- исследование продолжительности жизни банковской инновации;
- банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);
- разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);
- баға саясаты;
- политику цен;
- жарнама;
- рекламу;
- банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;
- мероприятия по продвижению банковской инновации;
- банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;
- организацию продажи (сбыта) банковской инновации;
- банк инновациясын қайта тарату (диффузия).
- диффузию банковской инновации.
Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:
Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:
- жаңа банк өнімін әзірлеу;
- разработка нового банковского продукта;
- нарыққа шығу;
- выход на рынок;
- нарықтың дамуы;
- развитие рынка;
- нарықтың тұрақтануы;
- стабилизация рынка;
- нарықтың өрлеуі;
- уменьшение рынка;
- нарықтың азаюы;
- подъем рынка;
- нарықтың құлдырауы.
- падение рынка.
Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.
Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.
Своп:
Своп подразделяется на:
- валюталық;
- валютный;
- пайыздық;
- процентный;
- валюталық-пайыздық;
- валютно-процентный;
- нөл купондық своп болып бөлінеді.
- своп с нулевым купоном.
Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.
Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).
Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.
Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.
Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.
Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.
Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.
Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.
НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.
Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.
Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.
Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.
В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?
Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.
Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банк инновациялары
-
14 Банк маркетингі
Қаржы маркетингі сатушы-инвесторлардың қаржы активтерінің (ақшаның, бағалы қағаздардың, асыл металдар мен тастардың) өткізілуі үдерісін басқаруға жүйелі көзқарасы және сатып алушы-инвесторлардың қаржы активтерінің қорлануын басқаруға жүйелі көзқарасы болып табылады. Қаржы нарығы осы маркетингі қызметінің аясы болып табылады. Қаржы нарығындағы банк көрсететін қызметтерді немесе банк өнімдері мен қызмет көрсету нарығын қамтитын банк маркетингі қаржы нарығының құрамдас бөлігі болып саналады.
Финансовый маркетинг представляет собой системный подход инвесторов-продавцов к управлению процессом реализации финансовых активов (денег, ценных бумаг, драгоценных металлов и камней) и системный подход инвесторов-покупателей к управлению накоплением финансовых активов. Сферой деятельности этого маркетинга является финансовый рынок. Составной частью финансового маркетинга считается банковский маркетинг, который затрагивает банковские услуги на финансовом рынке или рынок банковских продуктов и услуг.
Банк маркетингі – мыналарды қамтитын үдеріс:
Банковский маркетинг – это процесс, который включает в себя:
- банк өнімін өндіруді жоспарлау;
- планирование производства банковского продукта;
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- қарым-қатынасты жолға қою;
- налаживание коммуникаций;
- бағаны белгілеу;
- установление цен;
- банк өнімінің жылжытылуын ұйымдастыру;
- организацию продвижения банковского продукта;
- банк сервисінің қызметін өрістету.
- развертывание службы банковского сервиса.
Банк маркетингісінің негізгі міндеттері:
Основными задачами банковского маркетинга являются:
- сатып алушылардың банк өніміне қоятын талаптарын болжау;
- прогнозирование требований покупателей к банковскому продукту;
- банк өніміне сұранымды зерделеу;
- изучение спроса на банковский продукт;
- сатып алушылардың талаптарына сай келетін банк өнімін шығару;
- выпуск банковского продукта, соответствующего требованиям покупателей;
- бәсеке шарттарын ескере отырып банк өнімі бағасының деңгейін белгілеу;
- установление уровня цен на банковский продукт с учетом условий конкуренции;
- банкінің беделін көтеру;
- повышение имиджа банка;
- осы банк бақылайтын қаржы нарығының үлесін арттыру.
- повышение доли финансового рынка, контролируемого данным банком.
Банк маркетингісінің тұжырымдамасы қаржы нарығындағы банк қызметінің мақсатын сипаттайды. Банк өнімін сатып алушылардың мүдделері, қажетсінулері, мүмкіндіктері, ақша ресурстары алуан түрлі, тәуекел дәрежесі де әртүрлі. Сондықтан олардың нақты өнімге деген сұранымы да түрліше. Мұның мәнісі мынада: өз өнімін ұсынушы банк бұл өнімнің сатып алушылардың қандай тобына арналғанын және бұл өнімнің әлеуетті тұтынушылары қанша бола алатынын айқын білуге тиіс. Осыдан келіп банк қызметінің екі бағыты болуы ықтимал:
Концепция банковского маркетинга характеризует цель деятельности банка на финансовом рынке. У покупателей банковского продукта разные интересы, потребности, возможности, денежные ресурсы и разная степень риска. Поэтому у них разный спрос на данные продукты. Это означает, что банк, предлагающий свой продукт, должен четко знать, на какую группу покупателей этот продукт рассчитан и сколько может быть потенциальных потребителей этого продукта. Отсюда возможны два направления деятельности банка:
- жаппай, тұрақты сұранымға бағдарлануы, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама төмен болуын, клиенттерге қызмет көрсетудің шектелуін және ұсақ сатып алушылардың кең қамтылуын көздейді;
- ориентация на массовый, стабильный спрос, что предполагает относительно низкие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, ограничение услуги по обслуживанию клиентов и больший охват мелких покупателей;
- тұрақсыз сұранымға, яғни сатып алушылардың жекелеген топтарына бағдарлану, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама жоғары болуын, клиенттерге неғұрлым кең ауқымда қызмет көрсетілуін және ұсақ сатып алушылардың аз қамтылуын көздейді.
- ориентация на нестабильный спрос, т.е. на отдельные группы покупателей, что предполагает относительно высокие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, более широкий круг услуг по обслуживанию клиентов и меньший охват покупателей.
Маркетингілік қызмет:
Маркетинговая деятельность – это комплекс действий:
- тұтыну тұрпаттамасын әзірлеу жөніндегі;
- по разработке типологии потребления;
- сұранымды зерделеу жөніндегі;
- по изучению спроса;
- банк өнімін өндіруді жоспарлау және оның іске асыру жұмысын ұйымдастыру жөніндегі іс-қимылдар кешені.
- по планированию производства банковского продукта и организации работы по его реализации.
Банк өнімдеріне сұранымды сатып алушылардың психологиялық-физиологиялық қарымта жауабына қарай және сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылу дәрежесіне қарай жіктелуі мүмкін.
Спрос на банковские продукты можно классифицировать по психофизиологической реакции покупателей и по степени удовлетворения потребностей покупателей.
Психологиялық-физиологиялық белгі бойынша мыналарға бөлінеді:
По психофизиологическому признаку выделяют:
- тиянақталған сұраным – банк ұдайы беріп тұратын банк өнімдерінің жекелеген түрлеріне тұрақты сұраным (банкідегі салымның ең аз сомасы 100 теңгеден аспайтын депозиттік салым, неғұрлым беделді банкілердің акциялары, т.б.);
- фиксированный спрос – устойчивый спрос на отдельные виды банковских продуктов, постоянно предоставляемых банком (депозитные вклады в банках с минимальной суммой вклада не более 1000 тенге, акции наиболее престижных банков и др.);
- баламалы сұраным – таңдау бойынша сұраным, мұнда салымшы өз мүмкіндіктерін, табыстылық, тиімділік, тәуекелдік дәрежесін талдағаннан кейін капиталды банк өніміне салу туралы шешім қабылдайды (валюталық депозиттер сияқты активтерге, трастыларға, салым сомасы 3000 теңгеден аспайтын депозиттік салымдарға, т.б. сұраным);
- альтернативный спрос – спрос по выбору, когда вкладчик после анализа своих возможностей, степени доходности, выгодности, риска принимает решение о вложении капитала в банковский продукт (спрос на такие активы, как валютные депозиты, и трасты, депозитные вклады с суммой вклада не более 3000 тенге и др.);
- серпінді сұраным – күтпеген жерден болатын сұраныс; мұнда басқа сатып алушылардың, таныстарының, жарнаманың немесе басқа да факторлардың ықпалымен өз таңдауын жасаған сатып алушы өз шешімін өзгертеді (дивиденді (пайызы) жоғары болады деп күтілген бағалы қағаздар, т.б. бойынша сұраным).
- импульсный спрос – неожиданный спрос, когда покупатель, уже сделавший свой выбор под влиянием советов других покупателей, знакомых, рекламы или иных факторов, меняет свое решение (спрос на ценные бумаги, по которым обещают высокие дивиденды (проценты) и др.).
Сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылуы дәрежесіне қарай мыналарға бөлінеді:
По степени удовлетворения потребностей покупателей можно выделить:
- өткізілген сұраным (сұраным қызмет көрсету немесе банк өнімі сатып алушыға ұсынылған кезде қанағаттандырылды);
- реализованный спрос (спрос удовлетворен, когда услуга или банковский продукт предъявлены покупателю);
- қанағаттандырылмаған сұраным – сатуда жоқ немесе бар болғанымен ұсынымның көлемі бойынша сатып алушылардың сұрауынан артта қалған банк өнімдеріне сұраным;
- неудовлетворенный спрос – спрос на банковские продукты, отсутствующие в продаже или существующие, но по объему предложения отстающие от запросов покупателей;
- қалыптасушы сұраным, айқын көрініс таппаған сұраным.
- формирующийся спрос, нечетко выраженный спрос.
Рендит – бағалы қағаз табыстылығының салыстырмалы көрсеткіші. Акция рендиті акция бойынша төленген дивидендтің акцияның нарықтық бағамына пайыздық қатынасымен айқындалады. Рендит мөлшері жоғары болған сайын акция да табыстырақ.
Рендит – это относительный показатель доходности ценной бумаги. Рендит акции определяется процентным отношением выплаченного по ней дивиденда к рыночному курсу акции. Чем выше размер рендита, тем доходнее акция.
Спрэд – ұсынымның ең төмен бағасы мен сұранымның ең жоғары бағасының арасындағы алшақтық. Спрэдтің сұранымның ең жоғары бағасына қатынасы барыша төмен (әдетте 3%-ға дейін) бағалы қағаздар неғұрлым өтімді болып табылады.
Спрэд – это разрыв между минимальной ценой предложения и максимальной ценой спроса. Наиболее ликвидными являются ценные бумаги, у которых отношение спрэда к максимальной цене спроса наименьшее (обычно до 3%).
Банк маркетингісі үдерісі мынадай кезеңдерді қамтиды:
Процесс банковского маркетинга включает следующие этапы:
- нақты банк өнімін сатып алушылардың қажеттерін зерделеу;
- изучение потребностей покупателей конкретного банковского продукта;
- қаржы нарығын секторлар бойынша кешенді түрде зерттеу;
- комплексное исследование финансового рынка по секторам;
- банк маркетингісінің ағым-дағы және келешектегі іске асырылуы мүмкіндіктерін зерттеу;
- исследование возможностей текущей и перспективной реализации банковского маркетинга;
- маркетингіні жобалау;
- планирование маркетинга;
- банк инновациясының өміршеңдік циклін жоспарлау;
- планирование жизненного цикла банковской инновации;
- жарнама;
- реклама;
- банкілердің бөлімдері мен құрылымдық бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастыру.
- организация работы отделов и структурных подразделений банков.
Банк маркетингісінің негізгі атқарымдары:
Основными функциями банковского маркетинга являются:
- ақпарат жинау;
- сбор информации;
- маркетингілік зерттеу;
- маркетинговые исследования;
- банк өнімдерін шығару және өткізу жөніндегі қызметті жоспарлау;
- планирование деятельности по выпуску и реализации банковских продуктов;
- жарнама;
- реклама;
- банк өнімдерін өткізу.
- реализация банковских продуктов.
Банк маркетингісінің жоспары банк өнімдерін, кәдуілгі және жаңа өнімдерін өткізу жоспары болып табылады. Бұл жоспар нақты уақыт кезеңінде қандай банк өнімін немесе қандай инновацияны, қай аумақта және қандай бағамен сату керек екенін айқындайды.
План банковского маркетинга представляет собой план реализации банковских продуктов, традиционных и новых. Этот план определяет какой банковский продукт или какую инновацию, на какой территории и по какой цене следует продавать в данный период времени.
Банк маркетингісінің стратегиясы:
Стратегия банковского маркетинга заключается в:
- банкінің белгілі бір банк өнімін шығару жөніндегі мүмкіндіктерін талдау үдерісінде;
- анализе возможностей банка по выпуску того или иного банковского продукта;
- өнім шығарудың мақсатын айқындауда;
- определении цели выпуска продукта;
- банк инновациясын негіздеу және оны сипаттауда;
- обосновании банковской инновации и ее характеристики;
- қаржы нарығын және банк өнімін ағымдағы кезеңде де, таяудағы келешекте де өткізу мүмкіндіктерін маркетингілік зерттеуде.
- маркетинговых исследованиях финансового рынка и возможностей реализации банковского продукта как в текущем периоде, так и в ближайшей перспективе.
Банк маркетингінің стратегиясында қандай тұжырымдамаларды бөліп көрсетуге болады?
Банк маркетингісінің стратегиясында мына тұжырымдамаларды бөліп көрсету орынды:
В стратегии банковского маркетинга целесообразно выделить следующие концепции:
- қаржы нарығын бөліктемелеу;
- сегментация финансового рынка;
- нысаналы банк өнімін немесе қызмет көрсетуді таңдау;
- выбор целевого банковского продукта или услуги;
- нарыққа шығу әдістерін таңдау;
- выбор методов выхода на рынок;
- маркетингілік құралдарды таңдау;
- выбор маркетинговых средств;
- нарыққа шығу уақытын таңдау.
- выбор времени выхода на рынок.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банк маркетингі
-
15 Ипотекалық операциялар
Ипотека несиегердің (кепіл ұстаушының) борышқорға (кепіл берушіге) ақшалай талабын қамтамасыз ететін жылжымайтын мүлік кепілі болып табылады. Ипотека – жылжымайтын мүлік кепілімен алынған несие.
Ипотека представляет собой залог недвижимости для обеспечения денежного требования кредитора (залогодержателя) к должнику (залогодателю). Ипотека – это кредит, полученный под залог недвижимости.
Жылжымайтын мүлікке мына объектілер жатады:
К недвижимости относятся следующие объекты:
- жер қойнауының жер телімі;
- земельные участки недр;
- оқшауландырылған су объектілері;
- обособленные водные объекты;
- ормандар;
- леса;
- үймереттер;
- здания;
- ғимараттар;
- сооружения;
- кәсіпорындар;
- предприятия;
- пәтерлер;
- квартиры;
- мемлекеттік тіркеуге алынуға тиіс әуе және теңіз кемелері;
- подлежащие государственной регистрации воздушные и морские суда;
- ішкі жүзу кемелері;
- суда внутреннего плавания;
- ғарыш объектілері;
- космические объекты;
- құрылысқа бөлінген жер телімдерінде салынатын жылжымайтын мүліктің аяқталмаған құрылысы.
- незавершенное строительство недвижимого имущества, возводимого на земельном участке, отведенного для строительства.
Ипотекаға мыналарға қатысты рұқсат етілмейді:
Ипотека не допускается в отношении:
- мөлшерін ескергенде тиісті санаттағы жер мақсатын сақтап, дербес телім ретінде пайдалануға болмайтын жер телімі бөлігіне;
- части земельного участка, которая с учетом его размера не может быть использована в качестве самостоятельного участка с соблюдением назначения земель соответствующей категории;
- үйді немесе пәтерді меншіктенушінің осы үйдің немесе пәтердің бір бөлігін құрайтын тұрғын бөлмелері;
- жилых комнат, составляющих часть дома или квартиры собственника этого дома или квартиры;
- банкроттық туралы іс қозғалған не тарату немесе қайта құру туралы шешім қабылданған кәсіпорындар.
- предприятия, в отношении которого возбуждено дело о банкротстве либо принято решение о ликвидации или реорганизации.
Ипотека кепіл берушіге тиесілі мүлікке меншік немесе шаруашылық жүргізу құқығы негізінде белгіленеді. Мүлік кепіл берушіде оның иеленуі мен пайдалануында қалады.
Ипотека устанавливается на имущество, которое принадлежит залогодателю на правах собственности или хозяйственного ведения. Имущество остается у залогодателя в его владении и пользовании.
Ипотека заты шартта айқындалып, оның атауы, тұрған жері көрсетіледі.
Предмет ипотеки определяется в договоре с указанием его наименования, места нахождения.
Онда ипотека заты болып табылатын мүлік кепіл ұстаушыға тиесілі болатын құқық және кепіл ұстаушының осы құқығын тіркеген жылжымайтын мүлікке құқықты мемлекеттік тіркеу органының атауы көрсетілуге тиіс.
В договоре об ипотеке должно быть указано право, в силу которого имущество являющееся предметом ипотеки, принадлежит залогодержателю, и наименование органа государственной регистрации прав на недвижимое имущество, зарегистрировавшего это право залогодателя.
Ипотека туралы шарт нотариалдық жолмен куәландырылуға және мемлекеттік тіркеуге алынуға тиіс.
Договор об ипотеке должен быть нотариально удостоверен и подлежит государственной регистрации.
Ипотека затының бағасы Қазақстанның заңнамасына сәйкес кепіл берушінің кепіл ұстаушымен келісімі бойынша айқындалады. Ипотека туралы шарт тараптары ипотека затын бағалауды тәуелсіз кәсіпқой ұйымға тапсыруы мүмкін.
Оценка предмета ипотеки определяется в соответствии с законодательством Казахстана по соглашению залогодателя с залогодержателем. Стороны договора об ипотеке могут поручить оценку предмета ипотеки независимой профессиональной организации.
Кепілпұл өзінің заңды иеленушісіне мынадай құқықтарды:
Закладная является именной ценной бумагой, удостоверяющей следующие права ее законного владельца:
- ипотека туралы шартта көрсетілген мүлік ипотекасымен қамтамасыз етілген ақшалай міндеттеме бойынша орындалуын алуға құқықты;
- право на получение исполнения по денежному обязательству, обеспеченному ипотекой имущества, указанному в договоре об ипотеке;
- аталған мүлікке салынған кепіл құқығын куәландыратын атаулы бағалы қағаз болып табылады.
- право залога на указанное имущество.
Ипотекамен қамтамасыз етілген міндеттеме бойынша борышкер және кепіл беруші кепілпұл бойынша міндетті тұлғалар болып табылады.
Обязанными по закладной лицами являются должник по обеспеченному ипотекой обязательству и залогодатель.
Кепілпұлды кепіл беруші жасайды, ал егер ол үшінші тұлға болса, ипотекамен қамтамасыз етілген міндеттеме бойынша борышкер толтырады.
Закладная составляется залогодателем, а если он является третьим лицом, то должником по обеспеченному ипотекой обязательству.
Кепілпұлды бастапқы ұстаушыға ипотека мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін ипотеканы мемлекеттік тіркеуге алған орган береді.
Закладная выдается первоначальному залогодержателю органом, осуществляющим государственную регистрацию ипотеки, после государственной регистрации ипотеки.
Кепілпұл мынадай мазмұнда болуға тиіс:
Закладная содержит:
- құжаттың атауына енгізілген “кепілпұл” деген сөз;
- слово “закладная”, включенное в название документа;
- кепіл берушінің есімі және оның тұрғылықты мекені көрсетілуі не кепіл беруші – заңды тұлға болса, оның атауы және орналасқан мекені көрсетілуі;
- имя залогодателя и указание его места жительства либо его наименование и указание местонахождения, если залогодатель – юридическое лицо;
- бастапқы кепіл ұстаушының есімі және оның тұрғылықты мекені көрсетілуі не кепіл беруші – заңды тұлға болса, оның атауы және орналасқан мекені ипотека заты болып табылатын мүлікті кепіл берушіге тиесілі ететін құқықтың атауы және осы құқықты тіркеген органның атауы, онда мемлекеттік тіркеуге алынған нөмірі, күні және жері, ал егер ипотека заты кепіл берушіге тиесілі жалдау құқығы болса – жалға берілетін зат болып табылатын мүліктің дәл атауы және осы құқықтың қолданылу мерзімі;
- имя первоначального залогодержателя и указание его места жительства либо его наименование и указание местонахождения, если залогодатель – юридическое наименование права, в силу которого имущество, являющееся предметом ипотеки, принадлежит залогодателю, и наименование органа, зарегистрировавшего это право, с указанием номера, даты и места государственной регистрации, а если предметом ипотеки является принадлежащее залогодателю право аренды – точное название имущества, являющегося предметом аренды и срок действия этого права;
- ипотека заты болып табылатын мүліктің өмірлік пайдалану, жалға алу құқығымен, сервитутпен, өзгедей құқықпен қамтамасыз етілгені не ипотеканың мемлекеттік тіркеуге алынуы сәтінде үшінші тұлғаның тіркелуге тиісті ешқандай құқығымен қамтамасыз етілмегені көрсетілуі;
- указание на то, что имущество, являющееся предметом ипотеки, обременено правом пожизненного пользования, аренды, сервитутом, иным правом либо не обременено никаким из подлежащих государственной регистрации правом третьих лиц на момент государственной регистрации ипотеки;
- кепіл берушінің қойған қолы, ал егер үшінші тұлға болса, онда ипотекамен қамтамасыз етілген міндеттеме бойынша борышқордың да қолы;
- подпись залогодателя, а если он является третьим лицом, то и должника по обеспеченному ипотекой обязательству;
- ипотека туралы шарттың нотариуста куәландырылған уақыты мен жері туралы мәліметтер;
- сведения о времени и месте нотариального удостоверения договора об ипотеке;
- бастапқы кепіл ұстаушыға кепілпұлдың берілген күнінің көрсетілуі.
- указание даты выдачи закладной первоначальному залогодержателю.
Казахско-русский экономический словарь > Ипотекалық операциялар
-
16 Ипотекалық операциялар
Ипотека несиегердің (кепіл ұстаушының) борышқорға (кепіл берушіге) ақшалай талабын қамтамасыз ететін жылжымайтын мүлік кепілі болып табылады. Ипотека – жылжымайтын мүлік кепілімен алынған несие.
Ипотека представляет собой залог недвижимости для обеспечения денежного требования кредитора (залогодержателя) к должнику (залогодателю). Ипотека – это кредит, полученный под залог недвижимости.
Жылжымайтын мүлікке мына объектілер жатады:
К недвижимости относятся следующие объекты:
- жер қойнауының жер телімі;
- земельные участки недр;
- оқшауландырылған су объектілері;
- обособленные водные объекты;
- ормандар;
- леса;
- үймереттер;
- здания;
- ғимараттар;
- сооружения;
- кәсіпорындар;
- предприятия;
- пәтерлер;
- квартиры;
- мемлекеттік тіркеуге алынуға тиіс әуе және теңіз кемелері;
- подлежащие государственной регистрации воздушные и морские суда;
- ішкі жүзу кемелері;
- суда внутреннего плавания;
- ғарыш объектілері;
- космические объекты;
- құрылысқа бөлінген жер телімдерінде салынатын жылжымайтын мүліктің аяқталмаған құрылысы.
- незавершенное строительство недвижимого имущества, возводимого на земельном участке, отведенного для строительства.
Ипотекаға мыналарға қатысты рұқсат етілмейді:
Ипотека не допускается в отношении:
- мөлшерін ескергенде тиісті санаттағы жер мақсатын сақтап, дербес телім ретінде пайдалануға болмайтын жер телімі бөлігіне;
- части земельного участка, которая с учетом его размера не может быть использована в качестве самостоятельного участка с соблюдением назначения земель соответствующей категории;
- үйді немесе пәтерді меншіктенушінің осы үйдің немесе пәтердің бір бөлігін құрайтын тұрғын бөлмелері;
- жилых комнат, составляющих часть дома или квартиры собственника этого дома или квартиры;
- банкроттық туралы іс қозғалған не тарату немесе қайта құру туралы шешім қабылданған кәсіпорындар.
- предприятия, в отношении которого возбуждено дело о банкротстве либо принято решение о ликвидации или реорганизации.
Ипотека кепіл берушіге тиесілі мүлікке меншік немесе шаруашылық жүргізу құқығы негізінде белгіленеді. Мүлік кепіл берушіде оның иеленуі мен пайдалануында қалады.
Ипотека устанавливается на имущество, которое принадлежит залогодателю на правах собственности или хозяйственного ведения. Имущество остается у залогодателя в его владении и пользовании.
Ипотека заты шартта айқындалып, оның атауы, тұрған жері көрсетіледі.
Предмет ипотеки определяется в договоре с указанием его наименования, места нахождения.
Онда ипотека заты болып табылатын мүлік кепіл ұстаушыға тиесілі болатын құқық және кепіл ұстаушының осы құқығын тіркеген жылжымайтын мүлікке құқықты мемлекеттік тіркеу органының атауы көрсетілуге тиіс.
В договоре об ипотеке должно быть указано право, в силу которого имущество являющееся предметом ипотеки, принадлежит залогодержателю, и наименование органа государственной регистрации прав на недвижимое имущество, зарегистрировавшего это право залогодателя.
Ипотека туралы шарт нотариалдық жолмен куәландырылуға және мемлекеттік тіркеуге алынуға тиіс.
Договор об ипотеке должен быть нотариально удостоверен и подлежит государственной регистрации.
Ипотека затының бағасы Қазақстанның заңнамасына сәйкес кепіл берушінің кепіл ұстаушымен келісімі бойынша айқындалады. Ипотека туралы шарт тараптары ипотека затын бағалауды тәуелсіз кәсіпқой ұйымға тапсыруы мүмкін.
Оценка предмета ипотеки определяется в соответствии с законодательством Казахстана по соглашению залогодателя с залогодержателем. Стороны договора об ипотеке могут поручить оценку предмета ипотеки независимой профессиональной организации.
Кепілпұл өзінің заңды иеленушісіне мынадай құқықтарды:
Закладная является именной ценной бумагой, удостоверяющей следующие права ее законного владельца:
- ипотека туралы шартта көрсетілген мүлік ипотекасымен қамтамасыз етілген ақшалай міндеттеме бойынша орындалуын алуға құқықты;
- право на получение исполнения по денежному обязательству, обеспеченному ипотекой имущества, указанному в договоре об ипотеке;
- аталған мүлікке салынған кепіл құқығын куәландыратын атаулы бағалы қағаз болып табылады.
- право залога на указанное имущество.
Ипотекамен қамтамасыз етілген міндеттеме бойынша борышкер және кепіл беруші кепілпұл бойынша міндетті тұлғалар болып табылады.
Обязанными по закладной лицами являются должник по обеспеченному ипотекой обязательству и залогодатель.
Кепілпұлды кепіл беруші жасайды, ал егер ол үшінші тұлға болса, ипотекамен қамтамасыз етілген міндеттеме бойынша борышкер толтырады.
Закладная составляется залогодателем, а если он является третьим лицом, то должником по обеспеченному ипотекой обязательству.
Кепілпұлды бастапқы ұстаушыға ипотека мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін ипотеканы мемлекеттік тіркеуге алған орган береді.
Закладная выдается первоначальному залогодержателю органом, осуществляющим государственную регистрацию ипотеки, после государственной регистрации ипотеки.
Кепілпұл мынадай мазмұнда болуға тиіс:
Закладная содержит:
- құжаттың атауына енгізілген “кепілпұл” деген сөз;
- слово “закладная”, включенное в название документа;
- кепіл берушінің есімі және оның тұрғылықты мекені көрсетілуі не кепіл беруші – заңды тұлға болса, оның атауы және орналасқан мекені көрсетілуі;
- имя залогодателя и указание его места жительства либо его наименование и указание местонахождения, если залогодатель – юридическое лицо;
- бастапқы кепіл ұстаушының есімі және оның тұрғылықты мекені көрсетілуі не кепіл беруші – заңды тұлға болса, оның атауы және орналасқан мекені ипотека заты болып табылатын мүлікті кепіл берушіге тиесілі ететін құқықтың атауы және осы құқықты тіркеген органның атауы, онда мемлекеттік тіркеуге алынған нөмірі, күні және жері, ал егер ипотека заты кепіл берушіге тиесілі жалдау құқығы болса – жалға берілетін зат болып табылатын мүліктің дәл атауы және осы құқықтың қолданылу мерзімі;
- имя первоначального залогодержателя и указание его места жительства либо его наименование и указание местонахождения, если залогодатель – юридическое наименование права, в силу которого имущество, являющееся предметом ипотеки, принадлежит залогодателю, и наименование органа, зарегистрировавшего это право, с указанием номера, даты и места государственной регистрации, а если предметом ипотеки является принадлежащее залогодателю право аренды – точное название имущества, являющегося предметом аренды и срок действия этого права;
- ипотека заты болып табылатын мүліктің өмірлік пайдалану, жалға алу құқығымен, сервитутпен, өзгедей құқықпен қамтамасыз етілгені не ипотеканың мемлекеттік тіркеуге алынуы сәтінде үшінші тұлғаның тіркелуге тиісті ешқандай құқығымен қамтамасыз етілмегені көрсетілуі;
- указание на то, что имущество, являющееся предметом ипотеки, обременено правом пожизненного пользования, аренды, сервитутом, иным правом либо не обременено никаким из подлежащих государственной регистрации правом третьих лиц на момент государственной регистрации ипотеки;
- кепіл берушінің қойған қолы, ал егер үшінші тұлға болса, онда ипотекамен қамтамасыз етілген міндеттеме бойынша борышқордың да қолы;
- подпись залогодателя, а если он является третьим лицом, то и должника по обеспеченному ипотекой обязательству;
- ипотека туралы шарттың нотариуста куәландырылған уақыты мен жері туралы мәліметтер;
- сведения о времени и месте нотариального удостоверения договора об ипотеке;
- бастапқы кепіл ұстаушыға кепілпұлдың берілген күнінің көрсетілуі.
- указание даты выдачи закладной первоначальному залогодержателю.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Ипотекалық операциялар
-
17 Дәрігерлік көмек
صحي خدمتونه[Sihe khidmatona]- дәрігер- доктор- ауру- науқас- хирург- оташы- терапевт- окулист- операция- ота- аурухана- клиника- дәріхана- дәрі- ине- укол- дене- бас- бет- көз- мұрын- тамақ- ауыз- тіс- тіл- мойын- қол- аяқ- тізе- табан- алақан- саусақ- кеуде- арқа- бел- сүйек- жүрек- өкпе- асқазан- ішек- қан- тұмау- суық тию- күйік- жара- іш қату- іш өту- гастрит- капсула- дәрумен- бүйрек- шынтақ- иық- омыртқа- тіркеу- жазылу -
18 Базарда
-
19 әкімшілік жолмен депозиттеу
административное депонирование (банкіге сақтауға берілген бағалы қағаздар, банк бұл бағалы қағаздарға сыныптау тұрғысынан да, олардың биржада қозғалысқа түсуі тұрғысынан да әкімшілік етеді)Казахско-русский экономический словарь > әкімшілік жолмен депозиттеу
-
20 купон
купон (1. бағалы қағаз талоны, яғни бағалы қағаздан жыртып алынып, пайыз немесе дивиденд алу кезінде қолхат орнына берілетін бөлігі, 2. ТМД-нің бірқатар мемлекеттерінде рубльмен қатар жүрген уақытша ақша-бөліс бірлігі)
См. также в других словарях:
алық-берік — (Жамб., Шу; Сем., Аяг.) алыс беріс. Бізбен а л ы қ б е р і г і бар жігіт еді (Жамб., Шу). Қазақы, а л ы қ б е р і к т е р г е зауқы жоқ, еті тірі, қолы шебер жігіт (Ғ. Мұст., Дау. кейін, 27). [Ертедегі түркі сөздіктерінде алғы берги алыс беріс… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
арқалық — 1 (Жамб., Шу; Көкш., Қ ту; Орал: Жән., Жаңғ., Чап.; Қар.; Рес., Қалм.) үй төбесіне салатын бел ағаш. А р қ а л ы қ т а р ы ң жақсы екен (Жамб., Шу). Мына а р қ а л ы қ т ы тапқан ақ екенсің (Орал, Жән.). А р қ а л ы қ ағаштар жетпей тұр (Көкш., Қ … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
баған — (Монғ.) бағана. Соғақ – Көкмойнақ телефон б а ғ а н д а р ы н ы ң түбі шіріп құлағалы, бері айтқанда, 2 3 жыл болды («Ж. өмір», 19.03.87) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сайыс — 1 (Қ орда: Шиелі, Сыр., Жал., Қарм.) бәйге атын баптаушы адам. Машина шыққалы бері с а й ы с деген сөз ұмытылуға жақын Қ орда., Шиелі). Неше жыл бәпелеген с а й ы с бала оны ұмыта ма (Қ. Әбдіқ., Тәт. қауын, 44). [Түркі тілдері сөздігінде сайс… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
салақсу — (Павл., Үрлі.) шаршау. Пішен шапқалы бері с а л а қ с ы п жүрмін (Павл., Үрлі.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сотанақ — (Гур.: Есб., Бақс.; Алм.: Кег., Нар.; Қ орда: Сыр., Жал.) сотқар, шатақ, бұзық. Ай, сен бір с о т а н а қ бала екенсің (Гур., Бақс.). Баламыз мектепке барғалы бері с о т ан а қ т ы қойды (Алм., Нар.). Бұл заманның с от а н а қ адамын тезге… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
алақан — зат. Бестастың алтыншы кезекте ойналатын түрі. Алтыншы кезек – «а л а қ а н». Қақпа тасты лақтырып отырып, қалған төрт тасты екінші қолдың алақанына жинау керек (Б. Төтенаев, Қаз. ұлт. ойын., 48). Алақан шертіспек. этногр. Ұтылып қалған адамның… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бейпіл — сын. сөйл. Көп, мол, ырғын. Қызыл нар боталағалы бері үйде ағарған б е й п і л болып қалды (Ө. Қырғызбаев, Қырда., 129). Сүлеймен Тұтқышұғлы екі қойды Бірін – түнде, біреуін күндіз сойды. Кемпіршал, жаман жәутік қасымдағы Кенеліп б е й п і л асқа … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
Кавказская война — КАВКАЗСКАЯ ВОЙНА. Такъ называется длител. борьба Россіи съ многочисл., воинств. племенами Кавказа, а также съ сосѣд. азіат. гос твами съ цѣлью умиротворенія и покоренія этой обширн. окраины. Періодъ до присоединенія Грузіи. Зачатки нашихъ… … Военная энциклопедия
Данциг — ДАНЦИГЪ (Danzig, по польски Гданскъ), герм. кр сть 1 кл., воен. портъ и област. городъ провинціи Зап. Пруссія. Расположенъ на лѣв. бер. зап. рукава Вислы, на т. наз. Данцигской (мертвой) Вислѣ, въ 6 вер. отъ впаденія ея въ Балт. море и въ 140 вер … Военная энциклопедия
Ковна — *КОВНА, губ. гор. и первокласс. кр сть на прав. бер. р. Нѣмана, при впаденіи въ него р. Виліи, въ 75 вер. отъ прус. границы, преграждающая сообщеніе по Нѣману и Виліи и ж. дорогу отъ Вержболова на Вильно. Жит. въ городѣ 79.634 ч.; къ Россіи К.… … Военная энциклопедия