-
1 балка равнопрочная
беріктігі тең арқалықРусско-казахский терминологический словарь "Архитектура и строительство" > балка равнопрочная
-
2 балка жесткости
беріктік арқалығыРусско-казахский терминологический словарь "Водное хозяйство" > балка жесткости
-
3 Некоторые термины, слова и словосочетания, применяемые при банковских услугах
Банкінің қызмет көрсетуі кезінде қолданылатын кейбір аталымдар, сөздер мен сөз тіркестеріаккредитивы, выпущенные в рамках кредитных линий
аккредитивы, не использованные до истечения срока
акцептеу, ризалық беру
қаржыландыру, қаржы бөлу
ассигнование на покрытие убытков по классифицированным активам и условным обязательствам
жіктелген активтер мен шартты міндеттемелер бойынша залалдарды өтеуге арналған қаржыландыру
ведение счета "электронных" клиентов
"электронды" клиенттердің шотын жүргізу
возврат неоплаченных документов по инкассо "с протестованием" (без протестования)
"наразылық білдірілген" (наразылық білдірілмеген) инкассо бойынша төленбеген құжаттарды қайтару
вознаграждение (интерес), выплаченное по депозитам
вознаграждение (интерес), выплаченное по соглашениям "Репо"
"Репо" келісімі бойынша төленбеген сыйақы (мүдде)
выдача выписок со счета "депо"
"депо" шотынан көшірме беру
выплата %-го дохода до …
…-ге дейін %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода от … до …
…-ден …-ге дейін %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода свыше …
…-ден артық %-дық табыс төлеу
документарная проверка по аккредитиву, выпущенного в рамках кредитных линий
дополнительное вознаграждение при вынесении решения судом в пользу клиента
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса)
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) от депозитов в других банках
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по кредитам
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по операциям
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по операциям обратного "Репо"
кері "Репо" операциялары бойынша сыйақы (мүдде) алумен байланысты табыс
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по ценным бумагам
за каждое физическое лицо, обозначенное в списке юридического лица
задолженность перед другими банками с первоначальным сроком погашения до трех месяцев (более трех месяцев)
басқа банкілердің алдындағы бастапқы өтеу мерзімі үш айға дейінгі (үш айдан артық) берешек
запросы, связанные с инкассо
запросы, связанные с операцией по аккредитиву
зачисление ценных бумаг на счет "депо"
бағалы қағаздарды "депо" шотына есептеу
резиденттер мен бейрезиденттердің чектерін қолма-қол ақшасыз (қолма-қол ақша) нысанда есептеу
комиссия за обслуживание в торговых точках по всем видам международных карточек
сауда орындарында халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание при наличных зачислениях на счет по дебетным карточкам
дебеттік карточкалар бойынша шотқа қолма-қол ақшаны есептеу кезінде қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание с торговых и сервисных точек по дебетным карточкам
сауда және сервистік орындардан дебеттік карточкалар бойынша қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия при безналичных перечислениях на карточный счет по дебетным карточкам
дебеттік карточкалар бойынша карточкалық шотқа қолма-қол ақшасыз аудару кезіндегі комиссия
конвертация, айырбастау
кредит, несие
несиелендіру, несие беру
кредиты, необеспеченные недвижимостью
кредиты, обеспеченные недвижимостью
минус резерв на покрытие убытков по дебиторской задолженности и условным обязательствам
дебиторлық берешек және шартты міндеттемелер бо-йынша шеккен залалды өтеуге арналған сақтық қорды шегеру
нетто депозиттер, таза депозиттер
нетто несиелер, таза несиелер
операции по покупке/продаже наличной валюты с депозитного счета
депозиттік шоттан нақты валютаны сатып алу/сату жөніндегі операциялар
ақы, ақы төлеу
сауда мәмілелеріне арналған жобаларға жасалған кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
оплата за комплексную банковскую экспертизу проектов на основе дополнительных исследований, проводимых банком
банк жүргізетін қосымша зерттеулер негізінде жобаларға жасалатын кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
ақпарат негізінде жобаларға жасалатын кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
резиденттер мен бейрезиденттердің чектеріне қолма-қол ақшасыз (қолма-қол ақшалай) нысанда ақы төлеу
организация, осуществляющая отдельные виды банковских операций
отзыв клиентом заявления на выпуск гарантии, на которое получено одобрение инобанка
шетел банкісінің мақұлдауы алынған кепілдікті шығаруға өтініш бойынша клиенттің пікірі
мерзімі кейінге қалдырылған төлем, мерзімі өткен төлем
аудару, аударма, аударым
перевод средств с карточного счета на лицевой счет внутри банка и в другие банки
қаражатты карточкалық шоттан банк ішіндегі дербес шотқа және басқа банкілерге аудару
перевод текстов гарантий и сообщений, поступающих от иностранных банков
шетел банкілерінен түсетін кепілдіктер мен хабарламалар мәтіндерінің аудармасы
переводы средств в пользу клиентов других банков при предоставлении платежного документа в неустановленное время
төлем құжаты белгіленбеген уақытқа берілгенде басқа банкілердің клиенттерінің пайдасына қаражат аудару
переоформление счета на основании свидетельства о праве на наследство или по другим причинам
мұралану құқығы туралы куәлік негізінде немесе басқа себептер бойынша шотты қайта ресімдеу
санау, қайта есептеу
дебеттік карточкалар бойынша қолма-қол ақша беру кезінде банкноттарды санау
пересчет при выдаче наличных денег по беспроцентным вкладам до востребования
пересчет банкнот при снятии наличности по всем видам международных карточек в отделениях банка
халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша банк бөлімшелерінде қолма-қол ақшаны алу кезінде банкноттарды санау
пересчет банкнот при снятии наличности по всем видам международных карточек в отделениях и банкоматах иных банков
халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша басқа банкілердің банк бөлімшелері мен банкоматтарында қолма-қол ақшаны алу кезінде банкноттарды санау
по согласованию в соответствии с действующими %-ми ставками банка в зависимости от срока и суммы
мерзімі мен сомасына қарай банкінің қолданыстағы %-дық мөлшерлемелеріне сәйкес келісу бойынша
бағалы қағаздар айналысының шарттарына қарай банкінің ағымдағы тарифтері бойынша
подготовка бизнес-плана на основе дополнительных исследований, проводимых банком
подготовка бизнес-плана на основе информации, предоставляемой заказчиком
подготовка претензий и исков с истребованием и изучением всех необходимых документов
барлық қажетті құжаттарды алдырып, зерделейтін кінәрат-талаптар мен қуынымдар дайындау
подготовка финансово-экономического раздела на основе дополнительных исследований, проводимых банком
банк жүргізетін қосымша зерттеулер негізінде қаржы-экономикалық бөлім дайындау
подготовка финансово-экономического раздела на основе информации, предоставляемой заказчиком
правовая экспертиза договоров, контрактов, соглашений клиента
клиент шарттарының, келісімшарттарының, келісімдерінің құқықтық сараптамасы
правовая экспертиза проектов финансирования на основе информации, предоставляемой заявителем
өтінуші беретін ақпарат негізінде қаржыландыру жобаларын құқықтық сараптау
предоставление информации о результатах сделок на вторичном рынке с фондовой биржи
қайталама нарықтағы мәмілелердің нәтижелері туралы қор биржасынан ақпарат беру
предоставление финансовой и справочной информации по компьютерно-модемной связи
компьютерлік-модемдік байланыс бойынша қаржылық және анықтамалық ақпарат беру
клиенттің шотына ТМД елдерінің валютасы түрінде қолма-қол қаражат қабылдау
прием платежных документов на инкассо в СКВ, ОКВ
инкассоға еркін айырбасталатын валюта мен шектеулі айырбасталатын валюта түрінде төлем құжаттарын қабылдау
принятие и подготовка документов к отправке (в случае отказа от проверки документов)
құжаттарды жөнелтуге қабылдау және дайындау (құжаттарды тексеруден бас тартқан жағдайда)
прочие доходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
прочие расходы, связанные с выплатой вознаграждения (интереса)
разработка индивидуальных договоров, контрактов
жеке-дара шарттар, келісімшарттар әзірлеу
разработка индивидуальных договоров, контрактов для конкретных правовых отношений клиента
клиенттің нақты құқықтық қатынастары үшін жеке-дара шарттар, келісімшарттар әзірлеу
разработка типовых форм договоров в соответствии с основными направлениями деятельности клиента
клиент қызметінің негізгі бағыттарына сәйкес шарттардың тұрпаттық нысандарын әзірлеу
расходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
жинақ ақша депозиттері, аманат депозиттер
сбор и обработка предпроектной, маркетинговой, технической информации
жоба алдындағы, маркетингілік, техникалық ақпаратты жинап, өңдеу
собственные акции, выкупленные у акционеров
совокупные расходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
совокупный доход, связанный с получением вознаграждения (интереса)
составление сборников нормативных актов, аналитических обзоров, комментариев, инструкций
нормативтік құжаттар, талдамалы шолулар, түсініктемелер, нұсқаулықтар жинақтарын құрастыру
списание ценных бумаг с счета "депо"
"депо" шотынан бағалы қағаздарды есептен шығару
срочные депозиты с первоначальным сроком погашения до трех месяцев/более трех месяцев
бастапқы өтеу мерзімі үш айға дейінгі/үш айдан астам мерзімдік депозиттер
субординированная задолженность с оставшимся до срока выплаты периодом времени до 5 лет (более чем 5 лет)
төлеу мерзімі 5 жылға дейінгі (5 жылдан астам) уақыт кезеңіне қалған бағынышты берешек
урегулирование требований инобанка без удовлетворения выставленной претензии
қойылған кінәрат-талапты қанағаттандырмай шетел банкісінің талаптарын реттеу
банкінің қызмет көрсетулері, банк көрсететін қызметтер
ценные бумаги, выпущенные в обращение
ценные бумаги, годные для продажи
ценные бумаги, купленные по соглашению об обратном "Репо"
кері "Репо" туралы келісім бойынша сатып алынған бағалы қағаздар
ценные бумаги, предназначенные для продажи
ценные бумаги, проданные по соглашению "Репо"
"Репо" келісімі бойынша сатылған бағалы қағаздар
ценные бумаги, удерживаемые до погашения
чистый доход, связанный с выплатой вознаграждения (интереса)
чистый нереализованный доход (убытки) по ценным бумагам, годным для продажи
дебеттік карточкалар бойынша қолма-қол ақша беру кезінде банкноттарды сақтау
юридическая экспертиза договоров, соглашений, контрактов, гарантий с предоставлением письменного заключения
шарттардың, келісімдердің, келісімшарттардың, кепілдіктердің жазбаша қорытынды берілетін заңи сараптамасы
… % годовых
жылдық сыйақының … %-ы
… % за квартал
тоқсандағы … %
… % от взысканной суммы
өндіріп алынған соманың … %-ы
… % от объема произведенных транзакций
өндірілген транзакция көлемінен … %
… % от полученного дохода
алынған табыстан … %
… % от поступившей суммы
түскен сомадан … %
… % от суммы
сомадан … %
… % от суммы ветхих купюр
ескі купюр сомасынан … %
… % от суммы выручки
ақшалай түсімнен … %
… % от суммы выручки, использованной для оплаты
ақы төлеуге пайдаланылған ақшалай түсімнен … %
… % от суммы выставленного требования на оплату
ақы төлеуге ұсынылған талаптың сомасынан … %
… % от суммы выставленной претензии
қойылған кінәрат-талаптың сомасынан … %
… % от суммы гарантии
кепілдік сомасынан … %
… % от суммы годовых
жылдық сыйақы сомасынан … %
… % от суммы за месяц
бір айдағы сомадан … %
… % от суммы проекта
жоба сомасынан … %
… % от суммы сделки
мәміле сомасынан … %
Русско-казахский экономический словарь > Некоторые термины, слова и словосочетания, применяемые при банковских услугах
-
4 Активные операции коммерческого банка
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
- кредитные (ссудные);
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- инвестиционные;
- инвестициялық операциялар;
- гарантийные;
- кепілдікті операциялар;
- комиссионные;
- комиссиялық операциялар;
- операции с ценными бумагами.
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
- учредительные документы;
- құрылтай құжаттары;
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- кредитные договоры с другими банками;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- договор залога или поручительства;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банк имеет право выступать в качестве:
Банкілер:
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық компания;
- инвестиционного фонда.
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
К операциям с ценными бумагами относятся:
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- учетные и переучетные операции;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
операции по протесту векселей;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по продаже векселей на аукционе.
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
Операции с иностранной валютой включают:
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- осуществление международных расчетов.
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на "закрытом" рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін "жабық" нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Русско-казахский экономический словарь > Активные операции коммерческого банка
-
5 Финансовый кредит
Кредит в основном выдают банки. Кредиты могут предоставляться и хозяйствующими субъектами, имеющими свободные денежные средства. К ним относятся:
Несиені негізінен банкілер береді. Несиені бос ақшалай қаражаты бар шаруашылық жүргізуші субъектілер де беруі мүмкін. Оларға мыналар жатады:
- инвестиционные фонды;
- инвестициялық қорлар;
- траст-компании;
- траст-компаниялар;
- финансовые компании.
- қаржы компаниялары.
Для получения кредита заемщик предоставляет кредитору следующие документы:
Несие алу үшін қарызгер несиегерге мынадай құжаттар береді:
- заявку;
- өтінім;
- заверенные нотариусом копии учредительных документов (учредительный договор, устав, свидетельство о регистрации);
- құрылтай құжаттарының нотариус растаған көшірмелері (құрылтай шарты, жарғы, тіркелу туралы куәлік);
- заверенную нотариусом карточку (оригинал) с образцами подписей, печати;
- нотариус растаған карточка (түпнұсқа) мен қойылған қолдардың, мөрдің үлгілері;
- баланс на последнюю отчетную дату, заверенный нотариусом;
- нотариус растаған соңғы есеп берілген күнгі теңгерім;
- акт аудиторской проверки;
- аудиторлық тексеру актісі;
- справка из налоговой инспекции.
- салық инспекциясынан анықтама.
Плата за кредит взимается по ставкам, сложившимся на денежном рынке по краткосрочным кредитам и на рынке капитала по долгосрочным кредитам.
Несие үшін төленетін ақы қысқа мерзімді несие бойынша ақша нарығында және ұзақ мерзімді несие бойынша капитал нарығында қалыптасқан мөлшерлемелер бойынша алынады.
Процентные ставки обычно определяются банком как договорные по соглашению с заемщиком и устанавливаются на период, обусловленный кредитным договором. Банк может применять следующие методы взимания процентов. Процент удерживается:
Пайыздық мөлшерлеме әдетте қарызгермен келісе отырып шарттық мөлшерлеме ретінде айқындалады және несие шартында белгіленген кезеңге белгіленеді. Банк пайыздарды алудың мынадай әдістерін қолдана алады. Пайыз:
- в момент предоставления кредита;
- пайыз несие берілген сәтте;
- в момент погашения кредита;
- несие өтелген сәтте;
- равномерными взносами на протяжении всего срока кредита.
- бүкіл несие мерзімінің бойына біркелкі жарна түрінде ұсталады.
Формы предоставления кредита заемщику различны. Наиболее часто встречающиеся виды кредитования следующие:
Қарызгерге несие беру нысандары алуан түрлі болуы мүмкін. Несие берудің неғұрлым жиі кездесетін түрлері мыналар:
- срочный кредит;
- мерзімді несие;
- контокоррентный кредит;
- контокорренттік несие;
- онкольный кредит;
- онколдық несие;
- ломбардный кредит;
- ломбардтық несие;
- синдицированный кредит;
- синдикатталған несие;
- ипотечный кредит.
- ипотекалық несие.
Срочный кредит – это обычная форма кредита. Банк перечисляет на расчетный счет заемщика сумму кредита. По истечении срока кредит погашается, т.е. заемщик перечисляет со своего расчетного счета банку соответствующую сумму денег.
Мерзімді несие – несиенің жай нысаны. Банк қарызгердің есеп айырысу шотына несие сомасын аударады. Мерзімі өткеннен кейін несие өтеледі, яғни қарызгер өзінің есеп айырысу шотынан банкіге тиісті ақша сомасын аударады.
Контокоррент – единый счет, на котором учитывается все операции банка с клиентом. На контокорренте отражаются, с одной стороны, кредит банка и все платежи со счета по поручению клиента, а с другой – средства, поступающие в банк от клиентов в виде выручки, вкладов, возврата кредита и др. Контокоррент представляет собой сочетание ссудного счета с текущим и может иметь дебетовое или кредитовое сальдо.
Контокоррент – банкінің өз клиентімен жасалатын барлық операциясы есепке алынатын бірыңғай шот. Контокоррентте, бір жағынан, банк несиесі және клиенттің тапсыруымен шоттан төленетін барлық төлемдер көрсетіледі, екінші жағынан, клиенттен ақшалай түсім, салым, несиені қайтару, т.б. түрінде түскен қаражат көрсетіледі. Контокоррент – несие шотының ағымдағы шотпен ұштасуы және оның дебеттік немесе кредиттік сальдосы болуы мүмкін.
Онкольный кредит – краткосрочный кредит, который погашается по первому требованию и, как правило, выдается под обеспечение ценными бумагами и товарами.
Онколдық несие – қысқа мерзімді несие, ол алғашқы талап ету бойынша өтеледі, әдетте, бағалы қағаздар және тауарлар кепілдігімен беріледі.
Это кредит под залог недвижимости. Ипотечный кредит берется для покрытия крупных капитальных затрат. Особенно эффективно используется он при кредитовании нового строительства. При этом объект строительства является предметом залога. Этот вид кредита берется и для покупки недвижимости.
Ол жылжымайтын мүлік кепілімен берілетін несие. Ипотекалық несие ірі күрделі шығындарды жабу үшін алынады. Әсіресе ол жаңа құрылысты несиелендіру кезінде тиімді пайдаланылады. Бұл орайда құрылыс объектісі кепіл заты болып табылады. Несиенің бұл түрі жылжымайтын мүлікті сатып алу үшін де алынады.
Ломбардный кредит — это вид финансового кредита, который предоставляется уполномоченным органом коммерческим банкам под залог государственных ценных бумаг.
Ломбардтық несие — уәкілетті органның коммерциялық банкілерге мемлекеттік бағалы қағаздар кепілімен беретін несие түрі.
Синдицированный кредит — это кредит, предоставляемый двумя и более кредиторами, т.е. банковским синдикатом, одному заемщику. Для предоставления такого кредита банки временно объединяют свои временно свободные денежные средства.
Синдикатталған несие — екі және одан көп несиегерлер, яғни банк синдикаты бір қарызгерге беретін несие. Мұндай несиені беру үшін банкілер өздерінің уақытша бос қаражатын уақытша біріктіреді.
-
6 Принципы кредитования
Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:
Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:
- срочность;
- мерзімділік;
- возвратность;
- қайтарымдылық;
- платность.
- ақылы.
Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.
Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.
Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.
Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.
Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?
Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?
В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.
Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.
Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:
Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:
- поручительство;
- кепілгерлік;
- гарантия;
- кепілдік;
- залог;
- кепіл;
- страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.
- несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.
Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).
Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.
Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.
Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.
В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:
Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:
- залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;
- мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;
- гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;
- борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;
- кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.
- несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.
Существует две формы залога:
Кепілдің екі нысаны бар:
- залог с оставлением имущества у залогодателя;
- мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;
- залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).
- кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).
Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?
Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?
В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.
Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.
Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?
Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?
Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.
Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.
Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?
Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:
Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:
- "солидность" заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;
- қарызгердің "салиқалылығы", ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;
- "способность" заемщика производить конкурентоспособную продукцию;
- қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге "қабілеттілігі";
- "доходы", при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;
- "кірісі", мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;
- "цель" использования кредитных ресурсов;
- несие ресурстарының пайдаланылу "мақсаты";
- "сумма" кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;
- несие "сомасы", бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;
- "погашение", этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;
- "өтеу", бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;
- "обеспечение" кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.
- несиенің "қамтамасыз етілуі", яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.
Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.
Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).
Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.
Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.
Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.
Русско-казахский экономический словарь > Принципы кредитования
-
7 Расчет цен
Объясните, пожалуйста, вашу методику расчета цен.
Өзіңіздің баға есептеу әдістемеңізді түсіндіріп беріңізші.
Просим ознакомить нас с вашими расчетами.
Өзіңіздің есептеріңізді бізге таныстыруыңызды сұраймыз.
Я хотел бы представить вам на рассмотрение наши расчеты по ценам.
Мен баға жөніндегі есептерімізді сіздің қарап шығуыңызға ұсынғым келеді.
Мы учитываем...
Біз... ескереміз.
- улучшение качества наших товаров (приборов).
Я предлагаю обменяться документами и сравнить их на месте.
Мен құжаттарды алмасуды және оларды осы жерде салыстыруды ұсынамын.
Давайте обсудим групповые и позиционные цены, чтобы сравнить их с соответствующими нашими ценами.
Қанекей, топтық және айқындамалық бағаларды біздің тиісті бағаларымызбен салыстыру үшін оларды талқылайық.
Ваши групповые цены отличаются от наших.
Сіздердің топтық бағаларыңыздың біздің бағамыздан айырмашылығы бар.
Какова ваша... цена ?
Сіздің... қанша?
Мы представим вам калькуляцию цен.
Біз сіздерге баға есептемесін ұсынамыз.
Мы проверим цены после того, как будут выслушаны аргументы обеих сторон.
Біз екі тараптың дәлелдері тыңдалғаннан кейін бағаны тексереміз.
Познакомьтесь, пожалуйста, с нашими прейскурантами. Со мной есть копии прейскурантов. Мы их вам также вышлем.
Біздің бағалықпен танысып көріңізші. Менде бағалықтың көшірмесі бар. Біз оны сіздерге салып жібереміз де.
Прейскуранты мы уже передали потребителям.
Бағалықты біз тұтынушыларға беріп те қойдық.
Кстати, вы знакомы с индексами цен?
Айтпақшы, сіз баға индекстерімен таныссыз ба?
Конечно! Мы ознакомились с индексами цен.
Әлбетте! Біз баға индекстерімен таныстық.
Индекс цен у нас имеется.
Баға индексі бізде бар.
Мы изучили индекс цен на...
Біз... баға индексін зерделедік.
- сырье.
К обсуждению цен на эти товары нам следует привлечь специалистов.
Біз бұл тауарлардың бағасын талқылауға мамандарды тартуымыз керек.
Цена сложилась следующим образом.
Баға мынадай тәртіппен құралды.
В цену включается...
Бағаға... енгізіледі.
- упаковка.
- буып-түю
В цену вошли также расходы на командировку и монтаж.
Бағаға сондай-ақ іссапарға және құрастыруға жұмсалатын шығындар да кірді.
Это нужно учитывать при установлении цены.
Мұны баға белгілеу кезінде ескеру керек.
Назовите нам, пожалуйста,...
Бізге... атаңызшы.
- цены на станки вместе с упаковкой.
Названные цены включают упаковку, но исключают монтаж и другие услуги.
Аталған бағада буып-түю қамтылады, бірақ құрастыру мен басқа да көрсетілетін қызметтер қосылмайды.
Речь идет о дополнительных расходах, которые влияют на цену.
Әңгіме бағаға ықпалын тигізетін қосымша шығындар жайында болып отыр.
Цена на запчасти рассчитывается отдельно.
Қосалқы бөлшектердің бағасы бөлек есептеледі.
Все товары мы продаем по...
Барлық тауарларды біз... сатамыз.
- договорным ценам.
Цена за одну установку составляет 1000 тенге.
Бір қондырғының бағасы 1000 теңге.
Цена за... составляет 100 тенге
Бағасы... үшін 100 теңге болады.
-
8 счет бухгалтерского учета
счет бухгалтерского учета "Авансы выданные" — бухгалтерлік есептің "Берілген аванс" шоты
счет бухгалтерского учета "Амортизация нематериальных активов" — бухгалтерлік есептің "Бейматериалдық активтер тозымпұлы" шоты
счет бухгалтерского учета "Арендные обязательства" — бухгалтерлік есептің "Жалгерлік міндеттемелер" шоты
счет бухгалтерского учета "Арендные обязательства к поступлению" — бухгалтерлік есептің "Түсуге әзір жалгерлік міндеттемелер" шоты
счет бухгалтерского учета "Брак в производстве" — бухгалтерлік есептің "ґндірістегі ақау" шоты
счет бухгалтерского учета "Валютный счет" — бухгалтерлік есептің "Валюталық шот" шоты
счет бухгалтерского учета "Внутрихозяйственные расчеты" — бухгалтерлік есептің "Шаруашылық ішіндегі есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Вспомогательные производства" — бухгалтерлік есептің "Көмекші өндірістер" шоты
счет бухгалтерского учета "Выполненные этапы по незавершенным работам" — бухгалтерлік есептің "Аяқталмаған жұмыстар бойынша орындалған кезеңдер" шоты
счет бухгалтерского учета "Выпуск продукции" (работ, услуг) — бухгалтерлік есептің "ґнім шығару (жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету)" шоты
счет бухгалтерского учета "Готовая продукция" — бухгалтерлік есептің "Дайын өнім" шоты
счет бухгалтерского учета "Готовая продукция и товары" — бухгалтерлік есептің "Дайын өнім және тауарлар" шоты
счет бухгалтерского учета "Денежные документы" — бухгалтерлік есептің "Ақша құжаттары" шоты
счет бухгалтерского учета "Добавочный капитал" — бухгалтерлік есептің "Істелме капитал" шоты
счет бухгалтерского учета "Долгосрочно арендуемые основные средства" — бухгалтерлік есептің "Ұзақ мерзімді жалға берілетін негізгі құрал-жабдық" шоты
счет бухгалтерского учета "Долгосрочные займы" — бухгалтерлік есептің "Ұзақ мерзімді қарыз" шоты
счет бухгалтерского учета "Долгосрочные кредиты банков" — бухгалтерлік есептің "Банкілердің ұзақ мерзімді несиелері" шоты
счет бухгалтерского учета "Долгосрочные кредиты банков для работников" — бухгалтерлік есептің "Банкілердің қызметкерлер үшін ұзақ мерзімді несиелері" шоты
счет бухгалтерского учета "Долгосрочные финансовые вложения" — бухгалтерлік есептің "Ұзақ мерзімді қаржы жұмсалымы" шоты
счет бухгалтерского учета "Доходы будущих периодов" — бухгалтерлік есептің "Болашақ кезеңге жатқызылатын кіріс" шоты
счет бухгалтерского учета "Животные на выращивании и откорме" — бухгалтерлік есептің "Бағудағы және бордақылаудағы мал" шоты
счет бухгалтерского учета "Заготовление и приобретение материалов" — бухгалтерлік есептің "Материалдарды дайындау және сатып алу" шоты
счет бухгалтерского учета "Издержки обращения" — бухгалтерлік есептің "Айналыс шығыны" шоты
счет бухгалтерского учета "Издержки обращения на остаток товаров" — бухгалтерлік есептің "Тауар қалдығына шаққандағы айналыс шығыны" шоты
счет бухгалтерского учета "Износ малоценных и быстроизнашивающихся предметов" — бухгалтерлік есептің "Арзан бағалы және тез тозғыш заттардың тозуы" шоты
счет бухгалтерского учета "Износ основных средств" — бухгалтерлік есептің "Негізгі құрал-жабдықтың тозуы" шоты
счет бухгалтерского учета "Использование заемных средств" — бухгалтерлік есептің "Іарыз қаражатын пайдалану" шоты
счет бухгалтерского учета "Использование прибыли" — бухгалтерлік есептің "Пайданың пайдаланылуы" шоты
счет бухгалтерского учета "Капитальные вложения" — бухгалтерлік есептің "Күрделі қаржы жұмсалымы" шоты
счет бухгалтерского учета "Капитальные вложения и авансы" — бухгалтерлік есептің "Күрделі қаржы жұмсалымы және аванс" шоты
счет бухгалтерского учета "Касса" — бухгалтерлік есептің "Касса" шоты
счет бухгалтерского учета "Коммерческие расходы" — бухгалтерлік есептің "Коммерциялық шығыс" шоты
счет бухгалтерского учета "Краткосрочные заемные средства" и "Долгосрочные заемные средства" — бухгалтерлік есептің "Іысқа мерзімді қарыз қаражаты" және "Ұзақ мерзімді қарыз қаражаты" шоты
счет бухгалтерского учета "Краткосрочные займы" — бухгалтерлік есептің "Іысқа мерзімді қарыз" шоты
счет бухгалтерского учета "Краткосрочные кредиты банков" — бухгалтерлік есептің "Банкілердің қысқа мерзімді несиесі" шоты
счет бухгалтерского учета "Краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные кредиты" — бухгалтерлік есептің "Іысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие" шоты
счет бухгалтерского учета "Краткофинансовые вложения" — бухгалтерлік есептің "Іысқа мерзімді қаржы жұмсалымы" шоты
счет бухгалтерского учета "Малоценные и быстроизнашивающиеся предметы" — бухгалтерлік есептің "Арзан бағалы және тез тозғыш заттар" шоты
счет бухгалтерского учета "Материалы" — бухгалтерлік есептің "Материалдар" шоты
счет бухгалтерского учета "Налог на добавленную стоимость по приобретенным ценностям" — бухгалтерлік есептің "Сатып алынған құндылықтар бойынша қосылған құн салығы" шоты
счет бухгалтерского учета "Недостачи и потери от порчи" — бухгалтерлік есептің "Бүлінуден болған жетіспеушілік пен ысырап" шоты
счет бухгалтерского учета "Незавершенное производство" — бухгалтерлік есептің "Аяқталмаған өндіріс" шоты
счет бухгалтерского учета "Некапитальные работы" — бухгалтерлік есептің "Күрделі құрылысқа жатпайтын жұмыстар" шоты
счет бухгалтерского учета "Нематериальные активы" — "Бейматериалдық активтер" шоты
счет бухгалтерского учета "Нераспределенная прибыль" (непокрытый убыток) — бухгалтерлік есептің "Бөлінбеген пайда (өтелмеген залал)" шоты
счет бухгалтерского учета "Оборудование к установке" — бухгалтерлік есептің "Орнатуға әзір жабдық" шоты
счет бухгалтерского учета "Обслуживающие производства и хозяйства" — бухгалтерлік есептің "Іызмет көрсетуші өндірістер мен шаруашылықтар" шоты
счет бухгалтерского учета "Общепроизводственные расходы" — бухгалтерлік есептің "Жалпы өндірістік шығыс" шоты
счет бухгалтерского учета "Общехозяйственные расходы" — бухгалтерлік есептің "Жалпы шаруашылық шығыс" шоты
счет бухгалтерского учета "Основное производство" — бухгалтерлік есептің "Негізгі өндіріс" шоты
счет бухгалтерского учета "Основные средства" — бухгалтерлік есептің "Негізгі құрал-жабдық" шоты
счет бухгалтерского учета "Отклонение в стоимости материалов" — бухгалтерлік есептің "Материалдар құнындағы ауытқу" шоты
счет бухгалтерского учета "Оценочные резервы" — бухгалтерлік есептің "Бағаланбалы сақтық қорлар" шоты
счет бухгалтерского учета "Переводы в пути" — бухгалтерлік есептің "Жолда келе жатқан аударымдар" шоты
счет бухгалтерского учета "Переоценка материальных ценностей" — бухгалтерлік есептің "Материалдық құндылықтарды қайта бағалау" шоты
счет бухгалтерского учета "Полуфабрикаты собственного производства" — бухгалтерлік есептің "Меншікті өндірістің дүмбілзаттары" шоты
счет бухгалтерского учета "Прибыли и убытки" — бухгалтерлік есептің "Пайда мен залал" шоты
счет бухгалтерского учета "Прибыль" — бухгалтерлік есептің "Пайда" шоты
счет бухгалтерского учета "Производственные запасы" — бухгалтерлік есептің "ґндірістік босалқы қорлар" шоты
счет бухгалтерского учета "Прочие денежные средства" — бухгалтерлік есептің "Басқадай ақшалай қаражат" шоты
счет бухгалтерского учета "Прочие счета в банках" — бухгалтерлік есептің "Банкілердегі басқадай шоттар" шоты
счет бухгалтерского учета "Расходы будущих периодов" — бухгалтерлік есептің "Болашақ кезеңге жатқызылатын шығыс" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчетный счет" — бухгалтерлік есептің "Есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты за имущество" — бухгалтерлік есептің "Мүлік үшін есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты по авансам выданным" — бухгалтерлік есептің "Берілген алғытөлем бойынша есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты по внебюджетным платежам" — бухгалтерлік есептің "Бюджеттен тыс төлемдер бойынша есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты по имущественному и личному страхованию" — бухгалтерлік есептің "Мүлікті және жеке басты сақтандыру бойынша есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты по претензиям" — бухгалтерлік есептің "кінарат-талаптар бойынша есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты по социальному страхованию и обеспечению" — бухгалтерлік есептің "Әлеуметтік сақтандыру және қамсыздандыру бойынша есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты с бюджетом" — бухгалтерлік есептің "Бюджетпен есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты с дебиторами за товары и услуги" — бухгалтерлік есептің "Тауарлар мен көрсетілетін қызметтер үшін дебиторлармен есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты с дочерними предприятиями" (зависимыми) — бухгалтерлік есептің "Еншілес (тәуелді) кәсіпорындармен есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты с персоналом по оплате труда" — бухгалтерлік есептің "Іызметкерлермен еңбекақы бойынша есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты с персоналом по прочим операциям" — бухгалтерлік есептің "Іызметкерлермен өзге операциялар бойынша есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты с подотчетными лицами" — бухгалтерлік есептің "Есеп беретін адамдармен есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты с покупателями и заказчиками" — бухгалтерлік есептің "Сатып алушылармен және тапсырыс берушілермен есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты с покупателями по полученным ими ссудам банков" — бухгалтерлік есептің "Іызметкерлермен олардың банкілерден алған несиесі бойынша есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты с поставщиками и подрядчиками" — бухгалтерлік есептің "Жеткізушілермен және мердігерлермен есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты с разными дебиторами и кредиторами" — бухгалтерлік есептің "Түрлі дебиторлармен және кредиторлармен есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты с участниками" — бухгалтерлік есептің "Іатысушылармен есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Расчеты с учредителями" — бухгалтерлік есептің "Іұрылтайшылармен есеп айырысу" шоты
счет бухгалтерского учета "Реализация и прочее выбытие основных средств" — бухгалтерлік есептің "Негізгі құрал-жабдықты өткізу және оның өзгедей Істен шығу" шоты
счет бухгалтерского учета "Реализация продукции (работ, услуг)" — бухгалтерлік есептің "ґнімді өткізу (жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету)" шоты
счет бухгалтерского учета "Реализация прочих активов" — бухгалтерлік есептің "ґзге активтерді өткізу" шоты
счет бухгалтерского учета "Резерв на покрытие предстоящих затрат и платежей" — бухгалтерлік есептің "Алдағы шығын мен төлемдерді өтеуге арналған сақтық қор" шоты
счет бухгалтерского учета "Резервный капитал" — бухгалтерлік есептің "Сақтық қор капиталы" шоты
счет бухгалтерского учета "Резервы предстоящих расходов и платежей" — бухгалтерлік есептің "Алдағы шығыс пен төлемдердің сақтық қоры" шоты
счет бухгалтерского учета "Специальные счета в банках" — бухгалтерлік есептің "Банкілердегі арнаулы шоттар" шоты
счет бухгалтерского учета "Специальные фонды и целевое финансирование" — бухгалтерлік есептің "Арнаулы қорлар және мақсатты қаржыландыру" шоты
счет бухгалтерского учета "Товары" — бухгалтерлік есептің "Тауарлар" шоты
счет бухгалтерского учета "Товары отгруженные" — бухгалтерлік есептің "Жөнелтілген тауарлар" шоты
счет бухгалтерского учета "Торговая наценка" — бухгалтерлік есептің "Сауданың үстеме бағасы" шоты
счет бухгалтерского учета "Уставной капитал" — бухгалтерлік есептің "Жарғылық капитал" шоты
счет бухгалтерского учета "Финансирование капитальных вложений" — бухгалтерлік есептің "Күрделі жұмсалымды қаржыландыру" шоты
счет бухгалтерского учета "Целевые финансирование и поступления" — бухгалтерлік есептің "Мақсатты қаржыландыру мен түсімдер" шоты
Русско-казахский экономический словарь > счет бухгалтерского учета
-
9 варрант
варрант, сендірме (1. тауардың қоймаға сақтауға қабылданғанын растайтын құжат, тауар қоймасының куәлігі, 2. бағалы қағаздар пакетін осы бағалы қағаздар айналысқа шығарылмастан бұрын атаулы құны бойынша сатып алу мүмкіндігі көзделетін сертификат түрі, 3. бағалы қағазбен бірге берілетін, иеленушісіне белгілі бір мерзім өткенге дейін қосымша жеңілдік құқығын беретін қосымша куәлік, 4. бағалы қағазды иеленушіге оны белгіленген уақыт кезеңінде немесе мерзімсіз кезең бойына белгіленген бағамен сатып алу құқығын қамтамасыз ететін куәлік) -
10 Банковские инновации
Инновация буквально означает "инвестиция в новацию". Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.
Инновация сөзбе-сөз "новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция" дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.
Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.
Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.
Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.
Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.
Новый банковский продукт:
Жаңа банк өнімі:
- единичный;
- жеке-дара;
- массовый.
- көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.
Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.
Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.
Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.
Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.
Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.
Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.
Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.
Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.
Новый банковский продукт может быть в форме:
Жаңа банк өнімі:
- имущества;
- мүлік;
- имущественного права.
- мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.
Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.
Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.
Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.
Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.
Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:
Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:
- формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;
- ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;
- методы планирования финансовых показателей;
- қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;
- методология составления финансовых планов разных видов;
- әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;
- приемы финансового анализа;
- қаржы талдауының тәсілдері;
- формы организации финансовой работы в банке;
- банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;
- интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.
- капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.
Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:
Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:
- вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;
- шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;
- обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);
- инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;
- является основой механизма анализа и планирования инновации.
- инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.
На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?
Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:
Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:
- исследование финансового рынка;
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;
- нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;
- исследование продолжительности жизни банковской инновации;
- банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;
- разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);
- банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);
- политику цен;
- баға саясаты;
- рекламу;
- жарнама;
- мероприятия по продвижению банковской инновации;
- банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;
- организацию продажи (сбыта) банковской инновации;
- банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;
- диффузию банковской инновации.
- банк инновациясын қайта тарату (диффузия).
Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:
Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:
- разработка нового банковского продукта;
- жаңа банк өнімін әзірлеу;
- выход на рынок;
- нарыққа шығу;
- развитие рынка;
- нарықтың дамуы;
- стабилизация рынка;
- нарықтың тұрақтануы;
- уменьшение рынка;
- нарықтың өрлеуі;
- подъем рынка;
- нарықтың азаюы;
- падение рынка.
- нарықтың құлдырауы.
Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.
Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.
Своп подразделяется на:
Своп:
- валютный;
- валюталық;
- процентный;
- пайыздық;
- валютно-процентный;
- валюталық-пайыздық;
- своп с нулевым купоном.
- нөл купондық своп болып бөлінеді.
Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).
Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.
Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.
Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.
Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.
Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.
Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.
Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.
Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать "обращающиеся приказы об изъятии" и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.
НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде "өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар" деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.
Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.
Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.
В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?
Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.
Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.
Русско-казахский экономический словарь > Банковские инновации
-
11 Банковский маркетинг
Финансовый маркетинг представляет собой системный подход инвесторов-продавцов к управлению процессом реализации финансовых активов (денег, ценных бумаг, драгоценных металлов и камней) и системный подход инвесторов-покупателей к управлению накоплением финансовых активов. Сферой деятельности этого маркетинга является финансовый рынок. Составной частью финансового маркетинга считается банковский маркетинг, который затрагивает банковские услуги на финансовом рынке или рынок банковских продуктов и услуг.
Қаржы маркетингі сатушы-инвесторлардың қаржы активтерінің (ақшаның, бағалы қағаздардың, асыл металдар мен тастардың) өткізілуі үдерісін басқаруға жүйелі көзқарасы және сатып алушы-инвесторлардың қаржы активтерінің қорлануын басқаруға жүйелі көзқарасы болып табылады. Қаржы нарығы осы маркетингі қызметінің аясы болып табылады. Қаржы нарығындағы банк көрсететін қызметтерді немесе банк өнімдері мен қызмет көрсету нарығын қамтитын банк маркетингі қаржы нарығының құрамдас бөлігі болып саналады.
Банковский маркетинг – это процесс, который включает в себя:
Банк маркетингі – мыналарды қамтитын үдеріс:
- планирование производства банковского продукта;
- банк өнімін өндіруді жоспарлау;
- исследование финансового рынка;
- қаржы нарығын зерттеу;
- налаживание коммуникаций;
- қарым-қатынасты жолға қою;
- установление цен;
- бағаны белгілеу;
- организацию продвижения банковского продукта;
- банк өнімінің жылжытылуын ұйымдастыру;
- развертывание службы банковского сервиса.
- банк сервисінің қызметін өрістету.
Основными задачами банковского маркетинга являются:
Банк маркетингісінің негізгі міндеттері:
- прогнозирование требований покупателей к банковскому продукту;
- сатып алушылардың банк өніміне қоятын талаптарын болжау;
- изучение спроса на банковский продукт;
- банк өніміне сұранымды зерделеу;
- выпуск банковского продукта, соответствующего требованиям покупателей;
- сатып алушылардың талаптарына сай келетін банк өнімін шығару;
- установление уровня цен на банковский продукт с учетом условий конкуренции;
- бәсеке шарттарын ескере отырып банк өнімі бағасының деңгейін белгілеу;
- повышение имиджа банка;
- банкінің беделін көтеру;
- повышение доли финансового рынка, контролируемого данным банком.
- осы банк бақылайтын қаржы нарығының үлесін арттыру.
Концепция банковского маркетинга характеризует цель деятельности банка на финансовом рынке. У покупателей банковского продукта разные интересы, потребности, возможности, денежные ресурсы и разная степень риска. Поэтому у них разный спрос на данные продукты. Это означает, что банк, предлагающий свой продукт, должен четко знать, на какую группу покупателей этот продукт рассчитан и сколько может быть потенциальных потребителей этого продукта. Отсюда возможны два направления деятельности банка:
Банк маркетингісінің тұжырымдамасы қаржы нарығындағы банк қызметінің мақсатын сипаттайды. Банк өнімін сатып алушылардың мүдделері, қажетсінулері, мүмкіндіктері, ақша ресурстары алуан түрлі, тәуекел дәрежесі де әртүрлі. Сондықтан олардың нақты өнімге деген сұранымы да түрліше. Мұның мәнісі мынада: өз өнімін ұсынушы банк бұл өнімнің сатып алушылардың қандай тобына арналғанын және бұл өнімнің әлеуетті тұтынушылары қанша бола алатынын айқын білуге тиіс. Осыдан келіп банк қызметінің екі бағыты болуы ықтимал:
- ориентация на массовый, стабильный спрос, что предполагает относительно низкие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, ограничение услуги по обслуживанию клиентов и больший охват мелких покупателей;
- жаппай, тұрақты сұранымға бағдарлануы, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама төмен болуын, клиенттерге қызмет көрсетудің шектелуін және ұсақ сатып алушылардың кең қамтылуын көздейді;
- ориентация на нестабильный спрос, т.е. на отдельные группы покупателей, что предполагает относительно высокие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, более широкий круг услуг по обслуживанию клиентов и меньший охват покупателей.
- тұрақсыз сұранымға, яғни сатып алушылардың жекелеген топтарына бағдарлану, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама жоғары болуын, клиенттерге неғұрлым кең ауқымда қызмет көрсетілуін және ұсақ сатып алушылардың аз қамтылуын көздейді.
Маркетинговая деятельность – это комплекс действий:
Маркетингілік қызмет:
- по разработке типологии потребления;
- тұтыну тұрпаттамасын әзірлеу жөніндегі;
- по изучению спроса;
- сұранымды зерделеу жөніндегі;
- по планированию производства банковского продукта и организации работы по его реализации.
- банк өнімін өндіруді жоспарлау және оның іске асыру жұмысын ұйымдастыру жөніндегі іс-қимылдар кешені.
Спрос на банковские продукты можно классифицировать по психофизиологической реакции покупателей и по степени удовлетворения потребностей покупателей.
Банк өнімдеріне сұранымды сатып алушылардың психологиялық-физиологиялық қарымта жауабына қарай және сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылу дәрежесіне қарай жіктелуі мүмкін.
По психофизиологическому признаку выделяют:
Психологиялық-физиологиялық белгі бойынша мыналарға бөлінеді:
- фиксированный спрос – устойчивый спрос на отдельные виды банковских продуктов, постоянно предоставляемых банком (депозитные вклады в банках с минимальной суммой вклада не более 1000 тенге, акции наиболее престижных банков и др.);
- тиянақталған сұраным – банк ұдайы беріп тұратын банк өнімдерінің жекелеген түрлеріне тұрақты сұраным (банкідегі салымның ең аз сомасы 100 теңгеден аспайтын депозиттік салым, неғұрлым беделді банкілердің акциялары, т.б.);
- альтернативный спрос – спрос по выбору, когда вкладчик после анализа своих возможностей, степени доходности, выгодности, риска принимает решение о вложении капитала в банковский продукт (спрос на такие активы, как валютные депозиты, и трасты, депозитные вклады с суммой вклада не более 3000 тенге и др.);
- баламалы сұраным – таңдау бойынша сұраным, мұнда салымшы өз мүмкіндіктерін, табыстылық, тиімділік, тәуекелдік дәрежесін талдағаннан кейін капиталды банк өніміне салу туралы шешім қабылдайды (валюталық депозиттер сияқты активтерге, трастыларға, салым сомасы 3000 теңгеден аспайтын депозиттік салымдарға, т.б. сұраным);
- импульсный спрос – неожиданный спрос, когда покупатель, уже сделавший свой выбор под влиянием советов других покупателей, знакомых, рекламы или иных факторов, меняет свое решение (спрос на ценные бумаги, по которым обещают высокие дивиденды (проценты) и др.).
- серпінді сұраным – күтпеген жерден болатын сұраныс; мұнда басқа сатып алушылардың, таныстарының, жарнаманың немесе басқа да факторлардың ықпалымен өз таңдауын жасаған сатып алушы өз шешімін өзгертеді (дивиденді (пайызы) жоғары болады деп күтілген бағалы қағаздар, т.б. бойынша сұраным).
По степени удовлетворения потребностей покупателей можно выделить:
Сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылуы дәрежесіне қарай мыналарға бөлінеді:
- реализованный спрос (спрос удовлетворен, когда услуга или банковский продукт предъявлены покупателю);
- өткізілген сұраным (сұраным қызмет көрсету немесе банк өнімі сатып алушыға ұсынылған кезде қанағаттандырылды);
- неудовлетворенный спрос – спрос на банковские продукты, отсутствующие в продаже или существующие, но по объему предложения отстающие от запросов покупателей;
- қанағаттандырылмаған сұраным – сатуда жоқ немесе бар болғанымен ұсынымның көлемі бойынша сатып алушылардың сұрауынан артта қалған банк өнімдеріне сұраным;
- формирующийся спрос, нечетко выраженный спрос.
- қалыптасушы сұраным, айқын көрініс таппаған сұраным.
Рендит – это относительный показатель доходности ценной бумаги. Рендит акции определяется процентным отношением выплаченного по ней дивиденда к рыночному курсу акции. Чем выше размер рендита, тем доходнее акция.
Рендит – бағалы қағаз табыстылығының салыстырмалы көрсеткіші. Акция рендиті акция бойынша төленген дивидендтің акцияның нарықтық бағамына пайыздық қатынасымен айқындалады. Рендит мөлшері жоғары болған сайын акция да табыстырақ.
Спрэд – это разрыв между минимальной ценой предложения и максимальной ценой спроса. Наиболее ликвидными являются ценные бумаги, у которых отношение спрэда к максимальной цене спроса наименьшее (обычно до 3%).
Спрэд – ұсынымның ең төмен бағасы мен сұранымның ең жоғары бағасының арасындағы алшақтық. Спрэдтің сұранымның ең жоғары бағасына қатынасы барыша төмен (әдетте 3%-ға дейін) бағалы қағаздар неғұрлым өтімді болып табылады.
Процесс банковского маркетинга включает следующие этапы:
Банк маркетингісі үдерісі мынадай кезеңдерді қамтиды:
- изучение потребностей покупателей конкретного банковского продукта;
- нақты банк өнімін сатып алушылардың қажеттерін зерделеу;
- комплексное исследование финансового рынка по секторам;
- қаржы нарығын секторлар бойынша кешенді түрде зерттеу;
- исследование возможностей текущей и перспективной реализации банковского маркетинга;
- банк маркетингісінің ағым-дағы және келешектегі іске асырылуы мүмкіндіктерін зерттеу;
- планирование маркетинга;
- маркетингіні жобалау;
- планирование жизненного цикла банковской инновации;
- банк инновациясының өміршеңдік циклін жоспарлау;
- реклама;
- жарнама;
- организация работы отделов и структурных подразделений банков.
- банкілердің бөлімдері мен құрылымдық бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастыру.
Основными функциями банковского маркетинга являются:
Банк маркетингісінің негізгі атқарымдары:
- сбор информации;
- ақпарат жинау;
- маркетинговые исследования;
- маркетингілік зерттеу;
- планирование деятельности по выпуску и реализации банковских продуктов;
- банк өнімдерін шығару және өткізу жөніндегі қызметті жоспарлау;
- реклама;
- жарнама;
- реализация банковских продуктов.
- банк өнімдерін өткізу.
План банковского маркетинга представляет собой план реализации банковских продуктов, традиционных и новых. Этот план определяет какой банковский продукт или какую инновацию, на какой территории и по какой цене следует продавать в данный период времени.
Банк маркетингісінің жоспары банк өнімдерін, кәдуілгі және жаңа өнімдерін өткізу жоспары болып табылады. Бұл жоспар нақты уақыт кезеңінде қандай банк өнімін немесе қандай инновацияны, қай аумақта және қандай бағамен сату керек екенін айқындайды.
Стратегия банковского маркетинга заключается в:
Банк маркетингісінің стратегиясы:
- анализе возможностей банка по выпуску того или иного банковского продукта;
- банкінің белгілі бір банк өнімін шығару жөніндегі мүмкіндіктерін талдау үдерісінде;
- определении цели выпуска продукта;
- өнім шығарудың мақсатын айқындауда;
- обосновании банковской инновации и ее характеристики;
- банк инновациясын негіздеу және оны сипаттауда;
- маркетинговых исследованиях финансового рынка и возможностей реализации банковского продукта как в текущем периоде, так и в ближайшей перспективе.
- қаржы нарығын және банк өнімін ағымдағы кезеңде де, таяудағы келешекте де өткізу мүмкіндіктерін маркетингілік зерттеуде.
Банк маркетингінің стратегиясында қандай тұжырымдамаларды бөліп көрсетуге болады?
В стратегии банковского маркетинга целесообразно выделить следующие концепции:
Банк маркетингісінің стратегиясында мына тұжырымдамаларды бөліп көрсету орынды:
- сегментация финансового рынка;
- қаржы нарығын бөліктемелеу;
- выбор целевого банковского продукта или услуги;
- нысаналы банк өнімін немесе қызмет көрсетуді таңдау;
- выбор методов выхода на рынок;
- нарыққа шығу әдістерін таңдау;
- выбор маркетинговых средств;
- маркетингілік құралдарды таңдау;
- выбор времени выхода на рынок.
- нарыққа шығу уақытын таңдау.
Русско-казахский экономический словарь > Банковский маркетинг
-
12 Ипотечные операции
Ипотека представляет собой залог недвижимости для обеспечения денежного требования кредитора (залогодержателя) к должнику (залогодателю). Ипотека – это кредит, полученный под залог недвижимости.
Ипотека несиегердің (кепіл ұстаушының) борышқорға (кепіл берушіге) ақшалай талабын қамтамасыз ететін жылжымайтын мүлік кепілі болып табылады. Ипотека – жылжымайтын мүлік кепілімен алынған несие.
К недвижимости относятся следующие объекты:
Жылжымайтын мүлікке мына объектілер жатады:
- земельные участки недр;
- жер қойнауының жер телімі;
- обособленные водные объекты;
- оқшауландырылған су объектілері;
- леса;
- ормандар;
- здания;
- үймереттер;
- сооружения;
- ғимараттар;
- предприятия;
- кәсіпорындар;
- квартиры;
- пәтерлер;
- подлежащие государственной регистрации воздушные и морские суда;
- мемлекеттік тіркеуге алынуға тиіс әуе және теңіз кемелері;
- суда внутреннего плавания;
- ішкі жүзу кемелері;
- космические объекты;
- ғарыш объектілері;
- незавершенное строительство недвижимого имущества, возводимого на земельном участке, отведенного для строительства.
- құрылысқа бөлінген жер телімдерінде салынатын жылжымайтын мүліктің аяқталмаған құрылысы.
Ипотека не допускается в отношении:
Ипотекаға мыналарға қатысты рұқсат етілмейді:
- части земельного участка, которая с учетом его размера не может быть использована в качестве самостоятельного участка с соблюдением назначения земель соответствующей категории;
- мөлшерін ескергенде тиісті санаттағы жер мақсатын сақтап, дербес телім ретінде пайдалануға болмайтын жер телімі бөлігіне;
- жилых комнат, составляющих часть дома или квартиры собственника этого дома или квартиры;
- үйді немесе пәтерді меншіктенушінің осы үйдің немесе пәтердің бір бөлігін құрайтын тұрғын бөлмелері;
- предприятия, в отношении которого возбуждено дело о банкротстве либо принято решение о ликвидации или реорганизации.
- банкроттық туралы іс қозғалған не тарату немесе қайта құру туралы шешім қабылданған кәсіпорындар.
Ипотека устанавливается на имущество, которое принадлежит залогодателю на правах собственности или хозяйственного ведения. Имущество остается у залогодателя в его владении и пользовании.
Ипотека кепіл берушіге тиесілі мүлікке меншік немесе шаруашылық жүргізу құқығы негізінде белгіленеді. Мүлік кепіл берушіде оның иеленуі мен пайдалануында қалады.
Предмет ипотеки определяется в договоре с указанием его наименования, места нахождения.
Ипотека заты шартта айқындалып, оның атауы, тұрған жері көрсетіледі.
В договоре об ипотеке должно быть указано право, в силу которого имущество являющееся предметом ипотеки, принадлежит залогодержателю, и наименование органа государственной регистрации прав на недвижимое имущество, зарегистрировавшего это право залогодателя.
Онда ипотека заты болып табылатын мүлік кепіл ұстаушыға тиесілі болатын құқық және кепіл ұстаушының осы құқығын тіркеген жылжымайтын мүлікке құқықты мемлекеттік тіркеу органының атауы көрсетілуге тиіс.
Договор об ипотеке должен быть нотариально удостоверен и подлежит государственной регистрации.
Ипотека туралы шарт нотариалдық жолмен куәландырылуға және мемлекеттік тіркеуге алынуға тиіс.
Оценка предмета ипотеки определяется в соответствии с законодательством Казахстана по соглашению залогодателя с залогодержателем. Стороны договора об ипотеке могут поручить оценку предмета ипотеки независимой профессиональной организации.
Ипотека затының бағасы Қазақстанның заңнамасына сәйкес кепіл берушінің кепіл ұстаушымен келісімі бойынша айқындалады. Ипотека туралы шарт тараптары ипотека затын бағалауды тәуелсіз кәсіпқой ұйымға тапсыруы мүмкін.
Закладная является именной ценной бумагой, удостоверяющей следующие права ее законного владельца:
Кепілпұл өзінің заңды иеленушісіне мынадай құқықтарды:
- право на получение исполнения по денежному обязательству, обеспеченному ипотекой имущества, указанному в договоре об ипотеке;
- ипотека туралы шартта көрсетілген мүлік ипотекасымен қамтамасыз етілген ақшалай міндеттеме бойынша орындалуын алуға құқықты;
- право залога на указанное имущество.
- аталған мүлікке салынған кепіл құқығын куәландыратын атаулы бағалы қағаз болып табылады.
Обязанными по закладной лицами являются должник по обеспеченному ипотекой обязательству и залогодатель.
Ипотекамен қамтамасыз етілген міндеттеме бойынша борышкер және кепіл беруші кепілпұл бойынша міндетті тұлғалар болып табылады.
Закладная составляется залогодателем, а если он является третьим лицом, то должником по обеспеченному ипотекой обязательству.
Кепілпұлды кепіл беруші жасайды, ал егер ол үшінші тұлға болса, ипотекамен қамтамасыз етілген міндеттеме бойынша борышкер толтырады.
Закладная выдается первоначальному залогодержателю органом, осуществляющим государственную регистрацию ипотеки, после государственной регистрации ипотеки.
Кепілпұлды бастапқы ұстаушыға ипотека мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін ипотеканы мемлекеттік тіркеуге алған орган береді.
Закладная содержит:
Кепілпұл мынадай мазмұнда болуға тиіс:
- слово "закладная", включенное в название документа;
- құжаттың атауына енгізілген "кепілпұл" деген сөз;
- имя залогодателя и указание его места жительства либо его наименование и указание местонахождения, если залогодатель – юридическое лицо;
- кепіл берушінің есімі және оның тұрғылықты мекені көрсетілуі не кепіл беруші – заңды тұлға болса, оның атауы және орналасқан мекені көрсетілуі;
- имя первоначального залогодержателя и указание его места жительства либо его наименование и указание местонахождения, если залогодатель – юридическое наименование права, в силу которого имущество, являющееся предметом ипотеки, принадлежит залогодателю, и наименование органа, зарегистрировавшего это право, с указанием номера, даты и места государственной регистрации, а если предметом ипотеки является принадлежащее залогодателю право аренды – точное название имущества, являющегося предметом аренды и срок действия этого права;
- бастапқы кепіл ұстаушының есімі және оның тұрғылықты мекені көрсетілуі не кепіл беруші – заңды тұлға болса, оның атауы және орналасқан мекені ипотека заты болып табылатын мүлікті кепіл берушіге тиесілі ететін құқықтың атауы және осы құқықты тіркеген органның атауы, онда мемлекеттік тіркеуге алынған нөмірі, күні және жері, ал егер ипотека заты кепіл берушіге тиесілі жалдау құқығы болса – жалға берілетін зат болып табылатын мүліктің дәл атауы және осы құқықтың қолданылу мерзімі;
- указание на то, что имущество, являющееся предметом ипотеки, обременено правом пожизненного пользования, аренды, сервитутом, иным правом либо не обременено никаким из подлежащих государственной регистрации правом третьих лиц на момент государственной регистрации ипотеки;
- ипотека заты болып табылатын мүліктің өмірлік пайдалану, жалға алу құқығымен, сервитутпен, өзгедей құқықпен қамтамасыз етілгені не ипотеканың мемлекеттік тіркеуге алынуы сәтінде үшінші тұлғаның тіркелуге тиісті ешқандай құқығымен қамтамасыз етілмегені көрсетілуі;
- подпись залогодателя, а если он является третьим лицом, то и должника по обеспеченному ипотекой обязательству;
- кепіл берушінің қойған қолы, ал егер үшінші тұлға болса, онда ипотекамен қамтамасыз етілген міндеттеме бойынша борышқордың да қолы;
- сведения о времени и месте нотариального удостоверения договора об ипотеке;
- ипотека туралы шарттың нотариуста куәландырылған уақыты мен жері туралы мәліметтер;
- указание даты выдачи закладной первоначальному залогодержателю.
- бастапқы кепіл ұстаушыға кепілпұлдың берілген күнінің көрсетілуі.
-
13 выкуп
1) төлеу, төлеп алу, өтеу, төлеу, құн2)3)4) -
14 административное депонирование
әкімшілік жолмен депозиттеу (банкіге сақтауға берілген бағалы қағаздар, банк бұл бағалы қағаздарға сыныптау тұрғысынан да, олардың биржада қозғалысқа түсуі тұрғысынан да әкімшілік етеді)Русско-казахский экономический словарь > административное депонирование
-
15 балансовый трансферт
теңгерімдік трансферт (өзінің атаулы бағалы қағазға меншік құқығын аты көрсетілмей берілетін тұлғаға табыстау туралы осы бағалы қағаз иесі қол қойған құжат)Русско-казахский экономический словарь > балансовый трансферт
-
16 депо
депо, қойма, сақтаулы қор (1. бағалы қағаздар, басқа да құндылықтар сақталатын орын, 2. несие мекемелеріне сақтауға берілетін бағалы қағаздар, 3. бухгалтерлік есепте: есеп ақпараты жиналатын жиынтық тізілім, 4. сақтандыру шарты бойынша міндеттеменің орындалуы кепілдігі үшін ұсталатын сыйлықақы бөлігі) -
17 купон
купон (1. бағалы қағаз талоны, яғни бағалы қағаздан жыртып алынып, пайыз немесе дивиденд алу кезінде қолхат орнына берілетін бөлігі, 2. ТМД-нің бірқатар мемлекеттерінде рубльмен қатар жүрген уақытша ақша-бөліс бірлігі) -
18 раскрашивание ленты
таспаны бояу (жаргон сөз: 1. қайсыбір бағалы қағазбен сауданың жандануына байланысты, ол жайында табло таспасында ақпараттың тұрақты түрде берілуі, 2. қайсыбір бағалы қағазбен сауданы жандандыру үшін жалған операцияларды заңсыз жүргізу)Русско-казахский экономический словарь > раскрашивание ленты
-
19 стоп-ордер
тоқтатым-ордер (бағалы қағаздар делдалына бағалы қағаз тоқтатым-баға деп аталатын бағамен сатылған соң нарықтық бағамен сатып алынсын не сатылсын деп берілген ордер) -
20 финансовые вложения
қаржы салымы, қаржы жұмсалымы (бағалы қағаздарға, жарғы капиталдарына, инвестицияларға, мемлекеттік бағалы қағаздарды сатып алуға жұмсалған шығын, берілген қарыз)Русско-казахский экономический словарь > финансовые вложения
См. также в других словарях:
алық-берік — (Жамб., Шу; Сем., Аяг.) алыс беріс. Бізбен а л ы қ б е р і г і бар жігіт еді (Жамб., Шу). Қазақы, а л ы қ б е р і к т е р г е зауқы жоқ, еті тірі, қолы шебер жігіт (Ғ. Мұст., Дау. кейін, 27). [Ертедегі түркі сөздіктерінде алғы берги алыс беріс… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
арқалық — 1 (Жамб., Шу; Көкш., Қ ту; Орал: Жән., Жаңғ., Чап.; Қар.; Рес., Қалм.) үй төбесіне салатын бел ағаш. А р қ а л ы қ т а р ы ң жақсы екен (Жамб., Шу). Мына а р қ а л ы қ т ы тапқан ақ екенсің (Орал, Жән.). А р қ а л ы қ ағаштар жетпей тұр (Көкш., Қ … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
баған — (Монғ.) бағана. Соғақ – Көкмойнақ телефон б а ғ а н д а р ы н ы ң түбі шіріп құлағалы, бері айтқанда, 2 3 жыл болды («Ж. өмір», 19.03.87) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сайыс — 1 (Қ орда: Шиелі, Сыр., Жал., Қарм.) бәйге атын баптаушы адам. Машина шыққалы бері с а й ы с деген сөз ұмытылуға жақын Қ орда., Шиелі). Неше жыл бәпелеген с а й ы с бала оны ұмыта ма (Қ. Әбдіқ., Тәт. қауын, 44). [Түркі тілдері сөздігінде сайс… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
салақсу — (Павл., Үрлі.) шаршау. Пішен шапқалы бері с а л а қ с ы п жүрмін (Павл., Үрлі.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сотанақ — (Гур.: Есб., Бақс.; Алм.: Кег., Нар.; Қ орда: Сыр., Жал.) сотқар, шатақ, бұзық. Ай, сен бір с о т а н а қ бала екенсің (Гур., Бақс.). Баламыз мектепке барғалы бері с о т ан а қ т ы қойды (Алм., Нар.). Бұл заманның с от а н а қ адамын тезге… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
алақан — зат. Бестастың алтыншы кезекте ойналатын түрі. Алтыншы кезек – «а л а қ а н». Қақпа тасты лақтырып отырып, қалған төрт тасты екінші қолдың алақанына жинау керек (Б. Төтенаев, Қаз. ұлт. ойын., 48). Алақан шертіспек. этногр. Ұтылып қалған адамның… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бейпіл — сын. сөйл. Көп, мол, ырғын. Қызыл нар боталағалы бері үйде ағарған б е й п і л болып қалды (Ө. Қырғызбаев, Қырда., 129). Сүлеймен Тұтқышұғлы екі қойды Бірін – түнде, біреуін күндіз сойды. Кемпіршал, жаман жәутік қасымдағы Кенеліп б е й п і л асқа … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
Кавказская война — КАВКАЗСКАЯ ВОЙНА. Такъ называется длител. борьба Россіи съ многочисл., воинств. племенами Кавказа, а также съ сосѣд. азіат. гос твами съ цѣлью умиротворенія и покоренія этой обширн. окраины. Періодъ до присоединенія Грузіи. Зачатки нашихъ… … Военная энциклопедия
Данциг — ДАНЦИГЪ (Danzig, по польски Гданскъ), герм. кр сть 1 кл., воен. портъ и област. городъ провинціи Зап. Пруссія. Расположенъ на лѣв. бер. зап. рукава Вислы, на т. наз. Данцигской (мертвой) Вислѣ, въ 6 вер. отъ впаденія ея въ Балт. море и въ 140 вер … Военная энциклопедия
Ковна — *КОВНА, губ. гор. и первокласс. кр сть на прав. бер. р. Нѣмана, при впаденіи въ него р. Виліи, въ 75 вер. отъ прус. границы, преграждающая сообщеніе по Нѣману и Виліи и ж. дорогу отъ Вержболова на Вильно. Жит. въ городѣ 79.634 ч.; къ Россіи К.… … Военная энциклопедия