Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

verbi+n+n

  • 21 aeditumus

    aedĭtĭmus ( aedĭtŭ-) (an earlier form for aedituus, and first used in the time of Varro; v. the first quotation), i, m., one who keeps or takes care of a temple, the keeper or overseer of a temple, hierophulax:

    in aedem Telluris veneram, rogatus ab aeditumo, ut dicere didicimus a patribus nostris, ut corrigimur a recentibus urbanis: ab aedituo,

    Varr. R. R. 1, 2: Aeditimus... Pro eo a plerisque nunc aedituus dicitur, Gell. 12, 10; Varr. R. R. 1, 69; id. L. L. 6, 2: liminium productionem esse verbi (Servius) volt, ut in finitumo, legitumo, aeditumo, Cic. Top. 8, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > aeditumus

  • 22 ambiguitas

    ambĭgŭĭtas, ātis, f. [ambiguus], equivocalness, double sense, ambiguity, uncertainty:

    sed nobis ambiguitas nominis,

    Cic. Inv. 1, 40:

    verbi,

    Liv. 41, 18:

    in ambiguitatem incidere,

    Sen. Ep. 9; so Quint. 5, 10, 106; 6, 3, 47; 7, 9, 3: omne quod (vir) loquitur, sine ambiguitate venit, cometh to pass without uncertainty, surely, * Vulg. 1 Reg. 9, 6 al.—In plur.:

    relictis ambiguitatibus,

    Sen. Ep. 108; Quint. 1, 10, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > ambiguitas

  • 23 approbator

    apprŏbātor ( adp-), ōris, m. [id.], one who gives his assent or approval, an approver (perh. only in the two foll. exs.): quamvis non fueris suasor et impulsor profectionis meae, adprobator certe fuisti, * Cic. Att. 16, 7, 2: verbi, * Gell. 5, 21, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > approbator

  • 24 circamoerium

    circāmoerĭum, ii, n. [circa-moerus, for murus; cf. pomerium], the space about a wall, on both sides of a wall: pomerium, verbi vim solam intuentes, postmoerium interpretantur esse;

    est autem magis circamoerium,

    Liv. 1, 44, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > circamoerium

  • 25 commutabilis

    commūtābĭlis, e, adj. [commuto], subject to change, changeable (class.).
    I.
    In gen.:

    cera,

    Cic. N. D. 3, 12, 30:

    haec imbecilla et commutabilis pecunia,

    id. Par. 1, 1, 7:

    commutabilis, varius, multiplex animus,

    id. Lael. 25, 92:

    ratio vitae,

    id. Mil. 26, 69:

    principia verbi,

    Varr. L. L. 9. § 99 Müll.—
    II.
    In rhet.:

    exordium quod ab adversario potest, leviter mutatum, ex contrariā parte dici, = commune,

    Cic. Inv. 1, 18, 26; so * Quint. 4, 1, 71.

    Lewis & Short latin dictionary > commutabilis

  • 26 convenio

    con-vĕnĭo, vēni, ventum, 4 ( fut. convenibo, Plaut. Cas. 3, 2, 18), v. n. and a.
    I.
    To come together, meet together, assemble (class. and freq.).
    A.
    In gen.:

    milites, qui ex provinciā convenerant,

    Caes. B. G. 1, 8:

    omnes... eo convenerant,

    id. ib. 3, 16:

    totius fere Galliae legati ad Caesarem gratulatum convenerunt,

    id. ib. 1, 30:

    quanto multitudo hominum ad hoc judicium,

    Cic. Rosc. Am. 5, 11:

    amici privatique hospites ad eum defendendum convenerunt,

    Nep. Timoth. 4, 2:

    ad clamorem hominum,

    Caes. B. G. 4, 37:

    ad delectationem,

    Quint. 3, 4, 6:

    Pericles, cum haberet collegam Sophoclem, iique de communi officio convenissent,

    id. Off. 1, 40, 144:

    nunc ita convenimus, ut possemus dicere, etc.,

    id. Phil. 3, 2, 5:

    quoniam convenimus ambo,

    Verg. E. 5, 1; id. A. 1, 361 al.—With the place to or at which, usu. designated by in and acc.:

    mei capitis servandi causā Romam Italia tota convenit,

    Cic. Pis. 15, 34; id. Div. 2, 23, 50:

    unum in locum omnes,

    Caes. B. G. 4, 19:

    in coetus scholarum,

    Quint. 2, 9, 2:

    in consilium frequentes,

    Cic. Verr. 2, 2, 29, § 71:

    reguli in unum convenere,

    Sall. J. 11, 2:

    tribuni plebis non desistebant clam inter se convenire,

    Cic. Agr. 2, 5, 12:

    et ex proximis hibernis et a Caesare conventura subsidia,

    Caes. B. G. 5, 28 fin.: convenientis manus dissipare, Auct. B. G. 8, 6.—Rarely with in and abl., or with advv. of place (mostly post-Aug.):

    uno in loco omnes adversariorum copiae convenissent,

    Cic. Div. 2, 24, 52 B. and K.; cf.: quanta illic multitudo convenisse dicebatur, id. Verr. 2, 2, 66, § 160 B. and K. (al. illuc):

    in coloniā Agrippiensi in domum privatam conveniunt,

    Tac. H. 4, 55.—
    2.
    Transf., of inanim. and abstr. subjects:

    munera multa huc ab amatoribus,

    Plaut. Ps. 1, 2, 44:

    huc convenit utrumque bivium,

    Plin. 6, 28, 32, § 144; cf.:

    oppi dum in quo omnis negotiatio ejus (Arabiae) convenit,

    id. 6, 28, 32, § 157:

    cum multae causae convenisse unum in locum atque inter se congruere videntur,

    Cic. Rosc. Am. 22, 62; so id. ad Q. Fr. 1, 4, 4.—
    B.
    In partic.
    1.
    Publicist. t. t. of civil communities which belong in jurisdiction to some chief city:

    ex his civitatibus, quae in id forum convenirent,

    Cic. Verr. 2, 2, 15, § 38:

    Carthaginem conveniunt populi LXV.,

    Plin. 3, 3, 4, § 25; cf.:

    ibi Aethiopicae convenere naves,

    id. 5, 28, 29, § 105.—
    2.
    Jurid. t. t.:

    in manum, of a woman who in marriage (by usus, confarreatio, or coëmptio, q. v.) comes into the hands (manus) of her husband,

    Cic. Fl. 34, 84; id. Top. 3, 14; Quint. 5, 10, 62; Gai Inst. 3, 84:

    viro in manum,

    Cic. Top. 4, 23:

    in manum flaminis,

    Tac. A. 4, 16 et saep.—

    In the same sense: in matrimonium alicujus,

    Dig. 45, 1, 121, § 1:

    in matrimonium cum viro,

    to marry, Gell. 18, 6, 8; or, in nuptias, Cod. Th. 3, 7, 11.—
    3.
    Act., to go to one to speak to him, make a request of him, etc., to address, accost, meet, visit:

    haut multos homines nunc videre et convenire quam te mavellem,

    Plaut. Mil. 2, 2, 16; id. Pers. 5, 2, 74 al.; Ter. And. 1, 3, 22:

    (Helvetii) cum eum (sc. Caesarem) in itinere convenissent,

    Caes. B. G. 1, 27:

    adversarios ejus,

    Nep. Dion, 8, 3:

    illum Atilium,

    Cic. Rosc. Am. 18, 50:

    neminem conveni—convenio autem cottidie plurimos—quin omnes, etc.,

    id. Fam. 9, 14, 1:

    Bruti pueri Laodiceae me convenerunt,

    id. ib. 3, 7, 1.— Pass.:

    Balbus tantis pedum doloribus afficitur, ut se conveniri nolit,

    Cic. Fam. 6, 19, 2:

    nec eum (Lentulum) a minore Balbo conventum,

    id. Att. 9, 6, 1:

    quod conveniundi patris me tempus capere jubebat,

    Ter. Phorm. 5, 4, 9; Cic. Fam. 1, 8, 7; Nep. Dion, 9, 3 al. — Absol.:

    aditum petentibus conveniendi non dabat,

    Nep. Paus. 3, 3.—
    b.
    Jurid. t. t., to meet one judicially, to sue, bring an action against, summon before a tribunal:

    ut heredes ex stipulatu conveniri possint,

    Dig. 10, 2, 20; 50, 1, 17:

    de peculio,

    Paul. Sent. 2, 31:

    pro parte dimidiā,

    Dig. 17, 1, 59 et saep.—Also with abstr. objects:

    dolum aut culpam eorum,

    Dig. 26, 7, 38:

    nomen,

    ib. 42, 1, 15.
    II.
    Pregn.
    A.
    To come together, to unite, join, combine, couple (cf. coëo, II.).
    1.
    Lit., so mostly of the coition of animals, Lucr. 2, 922; Plin. 11, 24, 29, § 85; App. M. 6, p. 177, 38 al.—Of the union of atoms:

    Tandem conveniant ea (primordia) quae convecta repente Magnarum rerum fiunt exordia,

    Lucr. 5, 429.—
    2.
    Trop.
    a.
    With personal subject, to agree with in wishes, decisions, etc., to accord, harmonize (rare;

    late Lat.),

    Hyg. Astr. 2, 4; Dig. 9, 2, 27, § 29; Paul. Sent. 1, 1, § 5 (but in Plaut. Ps. 1, 5, the v. 130 is spurious; v. Ritschl, prol. ad Trin. p. 131).—Far more freq.,
    b.
    Res convenit or impers. convenit, it is agreed upon, or there is unanimity in respect to something, the matter is decided.
    (α).
    Res convenit, constr. alicui cum aliquo, inter aliquos, or absol.:

    cum his mihi nec locus nec sermo convenit,

    Plaut. Ps. 4, 7, 10:

    haec fratri mecum non conveniunt neque placent,

    Ter. Ad. 1, 1, 34:

    de dote mecum conveniri nil potest,

    Plaut. Trin. 2, 4, 168:

    hoc mihi cum tuo fratre convenit,

    Cic. Fin. 5, 29, 87; Liv. 2, 39, 8; Quint. 3, 6, 91:

    pax, quae cum T. Quinctio convenisset,

    Liv. 34, 43, 2; cf.:

    pax convenit,

    Sall. J. 38 fin.; Liv. 1, 3, 5; 30, 43, 8:

    in eas condiciones cum pax conveniret,

    id. 29, 12, 14 al.; and:

    cum imperatoribus Romanis pacem conventam fuisse,

    Sall. J. 112, 2:

    ratio accepti atque expensi inter nos,

    Plaut. Most. 1, 3, 146:

    eo signo quod convenerat revocantur,

    Caes. B. C. 1, 28:

    quod tempus inter eos committendi proelii convenerat,

    id. B. G. 2, 19:

    neminem voluerunt majores nostri esse judicem, nisi qui inter adversarios convenisset,

    Cic. Clu. 43, 120; so,

    judex inter eos,

    Val. Max. 2, 8, 2:

    posse rem convenire... si posset inter eos aliquid convenire,

    Cic. Leg. 1, 20, 53:

    dum rem conventuram putamus,

    id. Att. 9, 6, 2:

    si in eo manerent, quod convenisset,

    Caes. B. G. 1, 36: [p. 463] in colloquium convenit;

    condiciones non convenerunt,

    Nep. Hann. 6, 2; cf. Liv. 30, 40, 14; 38, 11, 1 al.:

    postquam ardentia vidit castra magister equitum (id convenerat signum),

    id. 9, 23, 15:

    signum,

    Suet. Oth. 6:

    omnia conventura,

    Sall. J. 83, 2.— Pass.:

    pacem conventam frustra fuisse,

    Sall. J. 112, 2:

    quibus conventis,

    Liv. 30, 43, 7.—
    (β).
    Convenit, constr. alicui cum aliquo, inter aliquos, with ut, the acc. and inf., with de and abl., or absol.:

    mihi cum Deiotaro convenit, ut, etc.,

    Cic. Att. 6, 1, 14:

    idne agebas, ut tibi cum sceleratis, an ut cum bonis civibus conveniret?

    id. Lig. 6, 18:

    quicum optime convenisset,

    id. Verr. 2, 4, 66, § 147:

    nunc ita convenit inter me atque hunc, ut, etc.,

    Plaut. Capt. 2. 3, 19:

    non modo inter Patres, sed ne inter consules quidem ipsos satis conveniebat,

    Liv. 2, 23, 14:

    conveniat mihi tecum necesse est, ipsum fecisse, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 29, 79; Sen. Ben. 7, 4, 5; id. Brev. Vit. 7, 3:

    inter omnis vero convenit, Sibyllam ad Tarquinium Superbum tris libros attulisse,

    Plin. 13, 13, 27, § 88; cf. Suet. Vesp. 25: convenit, jam inde per consules reliqua belli perfecta, it is generally asserted, homologeitai, Liv. 9, 16, 1; cf. Suet. Claud. 44 et saep.:

    cum de facto convenit, et quaeritur, etc.,

    Cic. Inv. 1, 8, 11; id. Fin. 4, 26, 72:

    de duobus minus convenit,

    Liv. 2, 33, 2; Quint. 1, 4, 17; Col. 2, 9 init.; Sen. Clem. 2, 7, 4; Gell. 2, 22, 2:

    quamquam de hoc parum convenit,

    Quint. 5, 10, 2:

    quaedam sunt, de quibus inter omnes convenit,

    id. 2, 12, 2; 4, 5, 28; Cic. N. D. 2, 4, 9; Liv. 42, 25, 11; Sen. Q. N. 2, 12, 2; Plin. Pan. 29, 5:

    ubi de pace non convenit, signa cecinere,

    Flor. 2, 6, 59 al.:

    convenit, victi utri sint eo proelio, Urbem, agrum, etc.... seque uti dederent,

    Plaut. Am. 1, 1, 70:

    convenerat, ne interloquereris,

    Sen. Clem. 1, 9, 9; cf.:

    quibus consulibus interierit non convenit,

    Nep. Hann. 13, 1:

    pacto convenit, etc.,

    Liv. 24, 6, 7; Plaut. Aul. 2, 2, 80:

    omnis exercitus, uti convenerat. Numidiā deductus, etc.,

    Sall. J. 39, 4:

    Patres igitur jurati (ita enim convenerat),

    Liv. 30, 40, 12:

    pro argento si aurum dare mallent, darent convenit,

    id. 38, 11, 8.—
    B.
    To fit with, in, or to something, to suit, be adapted to.
    1.
    Lit. (rare):

    quae (cupa) inter orbes conveniat... quae (fistula) in columellam conveniat,

    Cato, R. R. 21, 1:

    conveniebatne in vaginam tuam machaera militis?

    Plaut. Ps. 4, 7, 85:

    si cothurni laus illa esset, ad pedem apte convenire,

    Cic. Fin. 3, 14, 46.—More freq.,
    2.
    Transf.: res convenit, or impers. convenit, the thing (or it) is fit, becoming, seemly, suitable, appropriate, proper, serviceable for something, it becomes, = consentit, congruit.
    a.
    Res convenit, constr. with in or ad aliquid, cum aliquā re, the dat., acc., acc. and inf., or absol.
    (α).
    In or ad aliquid:

    ceterae vites in quemvis agrum conveniunt,

    Cato, R. R. 6 fin.; cf. Varr. R. R. 1, 19, 1:

    quid minus in hunc ordinem convenit? etc.,

    Cic. Phil. 9, 4, 8:

    convenire quae vitia in quemvis videntur potius, etc.,

    id. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 23, 65:

    hoc in te unum,

    id. N. D. 2, 29, 74 Orell. N. cr. nullam contumeliam jacere potueris, quae non ad maximam partem civium conveniret, id. Sull. 7, 23.—
    (β).
    Cum aliquā re:

    haec tua deliberatio non mihi convenire visa est cum oratione Largi,

    Cic. Fam. 6, 8, 2; so id. Fin. 3, 22, 73 al.—
    (γ).
    With dat.:

    num videntur convenire haec nuptiis?

    Ter. And. 2, 2, 29; so Cic. Prov. Cons. 17, 41; id. Fin. 3, 22, 74; Sall. J. 85, 40; Quint. 6, 3, 25; Suet. Galb. 14 et saep.—
    (δ).
    With acc.:

    itidem ut tempus anni, aetatem aliam aliud factum convenit,

    Plaut. Merc. 5, 4, 24 dub. (Lachm. ap. Lucr. p. 64, conj. condecet).—
    (ε).
    With acc. and inf.:

    hoc non convenit, me... agrum habere,

    Plaut. Trin. 3, 2, 55; so Prop. 2, 1, 41.—
    (ζ).
    With in and abl.:

    nihil autem minus in perfecto duce quam festinationem... convenire arbitrabatur,

    Suet. Aug. 25.—
    (η).
    Absol.: hanc mi expetivi, contigit;

    conveniunt mores, etc.,

    Ter. And. 4, 2, 13:

    nomen non convenit,

    id. ib. 5, 4, 39; id. Phorm. 1, 2, 3 (cf. impers.: rationes conferatis; adsidunt;

    subducunt: ad nummum convenit,

    Cic. Att. 5, 21, 12):

    non bene conveniunt, nec in unā sede morantur Majestas et amor,

    Ov. M. 2, 846:

    medius ille orationis modus maxime convenit,

    Quint. 6, 2, 19 et saep.—
    b.
    Convenit, impers., constr. with a clause as subject (so esp. freq. in Lucr. and the elder Pliny).
    (α).
    Haud convenit, unā ire cum amicā imperatorem in viā, Ter. Eun. 3, 2, 41:

    convenit illud in his rebus obsignatum habere, Lucr 2, 582: per se sibi vivere,

    id. 3, 685:

    dicere causas leti,

    id. 6, 708 et saep.:

    quo maxime contendi conveniat,

    Caes. B. G. 7, 85, 2:

    convenit Evandri victos discedere ad urbem,

    Verg. A. 12, 184; so Hor. A. P. 226; Vell. 1, 3, 2; Quint. 7, 3, 9; Plin. 18, 13, 33, § 126; cf. id. 33, 1, 5, § 15 Sillig.—
    (β).
    With ut:

    quī enim convenit, ut? etc.,

    Cic. Phil. 7, 2, 4 (al. evenit):

    si tibi curae Quantae conveniat Munatius,

    Hor. Ep. 1, 3, 31; cf. Quint. 8, 6, 63. —To express assent:

    convenit,

    well, it is agreed, Plaut. Cas. 2, 3, 54.—Hence,
    1.
    convĕnĭens, entis, P. a.
    A.
    (Acc. to II. A. 2.) Agreeing, consistent, accordant, harmonious (syn.:

    consentiens, concors, congruens): bene convenientes propinqui,

    Cic. Off. 1, 17, 58; cf.:

    convenientes optime propinqui cognatique,

    id. Rosc. Am. 34, 96; Suet. Tib. 7:

    recta et convenientia et constantia natura desiderat,

    Cic. Off. 3, 8, 35:

    conveniens et conjuncta constantia inter augures,

    id. Div. 2, 39, 82:

    motus,

    Lucr. 1, 1029; cf.:

    inter se motus,

    id. 2, 941.—More frequently,
    B.
    (Acc. to II. B. 2.) Fitting to something, appropriate to, meet, fit, suitable, = congruens; constr. with cum, the dat., ad aliquid, inter se, in and acc. or abl., or absol.
    (α).
    With cum (rare): motus oris conveniens cum ipsius verbi demonstratione, Nigid. ap. Gell. 10, 4, 4:

    dies conveniens cum populi vultu,

    Ov. P. 2, 1, 28.—
    (β).
    With dat. (very freq.):

    nihil in hac praeclarā epistulā scriptum ab Epicuro congruens et conveniens decretis ejus reperietis,

    Cic. Fin. 2, 31, 99; Quint. 3, 11, 20; 6, 3, 102 al.; Suet. Tib. 50; Hor. A. P. 316; Ov. P. 3, 9, 36 et saep.:

    aut sibi convenientia finge,

    Hor. A. P. 119; cf. Quint. 11, 1, 11:

    bono civi convenientissimum credidi amplecti, etc.,

    Plin. Ep. 3, 18, 1:

    disciplina convenientissima,

    Vell. 1, 6, 3.—
    (γ).
    Ad aliquid (rare):

    nihil est tam conveniens ad res vel secundas vel adversas,

    Cic. Lael. 5, 17:

    sonus ad formam tauri,

    Ov. Ib. 436.—
    (δ).
    In aliquid (very rare):

    forma in illam conveniens amplitudinem,

    Vell. 2, 29, 2.—
    (ε).
    In aliquā re:

    gratulatio conveniens in eā victoriā,

    Liv. 45, 19, 3.—
    (ζ).
    Inter se (rare):

    in vitā omnia sint apta inter se et convenientia,

    Cic. Off. 1, 40, 144:

    inter se motus,

    Lucr. 2, 941.—
    (η).
    Absol. (rare):

    quod sit aptum atque conveniens,

    Quint. 5, 10, 123:

    toga,

    fitting, fitting close, Ov. A. A. 1, 514:

    nihil convenientius ducens, quam, etc.,

    Suet. Aug. 10.—
    b.
    Conveniens est = convenit, consentaneum est, it is fit, proper, becoming, suitable (post-Aug. and rare; cf.

    congruens): convenientius est dici,

    Plin. 34, 7, 16, § 35.— Sup., Plin. Pan. 87, 1; id. Ep. 10, 3 (20), 2.— Adv.: convĕnĭen-ter, fitly, suitably, conformably, consistently (syn.. congruenter, constanter; class.;

    most freq. in Cic.): convenienter cum naturā vivere (with congruere),

    Cic. Tusc. 5, 28, 82:

    convenienter naturae vivere (with congruenter),

    id. Fin. 3, 7, 26; cf. id. Off. 3, 3, 13 al.; Hor. Ep. 1, 10, 12:

    convenienter sibi dicere (with constanter),

    Cic. Tusc. 5, 9, 26; Ov. A. A. 3, 546:

    convenienter ad praesentem fortunae statum loqui,

    Liv. 23, 5, 4.— Sup., Aug. Civ. Dei, 18, 44.—
    2.
    con-ventum, i, n. (acc. to II. A. 2.), an agreement, compact, covenant, convention, accord (in good prose):

    facere promissa, stare conventis, reddere deposita,

    Cic. Off. 3, 25, 95; 1, 10, 32; id. Part. Or. 37, 130; Liv. 29, 24, 3; Sil. 1, 10 al.—As a jurid. expression, very freq. in the connection pactum conventum (for which the MSS. sometimes, perh. through interpolation, give pactum et conventum), Cic. Part. Or. 37, 130; id. de Or. 2, 24, 100; id. Caecin. 18, 51; id. Att. 6, 3, 1; Juv. 6, 25; v. pactum.

    Lewis & Short latin dictionary > convenio

  • 27 dependeo

    dē-pendĕo, ēre, v. a., to hang from or on, to hang down (not freq. till the Aug. period; not in Cic. and Caes.—for syn. cf.: pendeo, impendeo).
    I.
    Lit.:

    (anellus) unus ex uno,

    Lucr. 6, 915; cf.:

    sordidus ex umeris nodo dependet amictus,

    Verg. A. 6, 301:

    dependente a cervicibus pugione,

    Suet. Galb. 11:

    dependent lychni laquearibus aureis,

    Verg. A. 1, 726:

    galea ramis,

    id. ib. 10, 836:

    parma laevo lacerto,

    id. ib. 11, 693:

    hasta umero,

    Quint. 11, 3, 130:

    serta tectis,

    Ov. M. 4, 760:

    cervina vellera lateri sinistro,

    id. ib. 6, 593:

    cui coma dependet,

    id. A. A. 1, 224:

    laqueo dependentem invenere,

    Liv. 42, 28 fin.:

    dependente brachio,

    Suet. Caes. 82; Ov. F. 3, 267:

    nec dependes nec propendes,

    i. e. weighest neither less nor more, Plaut. Asin. 2, 2, 39.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Only in Ovid.) To be dependent on or wait for a thing:

    promissa tarda videntur, dependetque fides a veniente die,

    Ov. F. 3, 356.—
    B.
    To be dependent on, to be governed by:

    ex horum (siderum) motibus fortunae populorum dependent,

    Sen. ad Marc. 18, 3.—
    C.
    To depend on, be derived from:

    ex hoc malo dependet illud teterrimum vitium,

    id. Tranq. An. 12, 7:

    haec (membra) ex illis (elementis) dependent, illa et horum causae sunt et omnia,

    id. Ep. 95, 12.—Hence of etymol. dependence, i. e. to be derived: hujus et augurium dependet origine verbi (sc. augustus) Et quodcumque sua Juppiter auget ope, Ov. F. 1, 611.

    Lewis & Short latin dictionary > dependeo

  • 28 depravatio

    dēprāvātĭo, ōnis, f. [depravo], a perverting, distorting, corrupting, vitiating (freq. in Cic.; elsewh. rare).
    I.
    Lit.:

    distortio et depravatio quaedam (membrorum),

    Cic. Fin. 5, 12, 35; cf.:

    pedum, manuum, articulorum omnium depravationes,

    Sen. Ep. 24 med.:

    oris,

    Cic. de Or. 2, 62, 252.—
    II.
    Trop.:

    depravatio et foeditas animi (c. c. deformitas corporis),

    Cic. Off. 3, 29, 105:

    verbi,

    id. Part. Or. 36, 127:

    consuetudinum,

    id. Leg. 1, 10, 29.— Absol.:

    nostra (c. c. superstitio),

    perversity, Cic. Div. 2, 67, 136.

    Lewis & Short latin dictionary > depravatio

  • 29 essentia

    essentĭa, ae, f. [sum], the being or essence of a thing; transl. of the Gr. ousia:

    haec interpretatio (rhetorices) non minus dura est, quam illa Flavii essentia atque entia,

    Quint. 2, 14, 2; 3, 6, 23; 8, 3, 33:

    cupio, propitiis auribus tuis, essentiam dicere. Ciceronem auctorem hujus verbi habeo,

    Sen. Ep. 58, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > essentia

  • 30 fragor

    frăgor, ōris, m. [id.], a breaking, breaking to pieces.
    I.
    Lit. (very rare):

    pausam stare fragori,

    to fragility, Lucr. 1, 747:

    so,

    id. 5, 109; 317.—
    II.
    Transf., a crashing (as when something is broken to pieces), a crash, noise, din (the usual signif. of the word; mostly poet. and in post-Aug. prose; cf.:

    sonus, sonor): ut crebram silvam cum flamina Cauri Perflant, dant sonitum frondes ramique fragorem,

    Lucr. 6, 136:

    sternitur nemus, et propulsa fragorem silva dat,

    Ov. M. 8, 340:

    fragor tectorum, quae diruebantur,

    Liv. 1, 29, 4:

    ruentium tectorum,

    Quint. 8, 3, 68:

    venti procella dat fragorem,

    Lucr. 6, 129:

    multus geli,

    id. 6, 156:

    pelagi,

    Verg. A. 1, 154; cf. Plin. Ep. 6, 31, 17:

    subitoque fragore intonuit laevum,

    Verg. A. 2, 692; 9, 541; cf. 8, 527; cf.:

    quem (Periclea) fulminibus et caelesti fragori comparant comici,

    Quint. 12, 10, 24:

    Nilus praecipitans se fragore auditum accolis aufert,

    Plin. 6, 29, 35, § 181:

    sublimitas profecto et magnificentia et nitor et auctoritas expressit illum fragorem,

    those thunders of applause, Quint. 8, 3, 3:

    exornatio significandae rei causa, sic: Postquam iste in rem publicam fecit impetum, fragor civitatis imprimis est auditus. Hoc genere raro utendum est, ne novi verbi assiduitas odium pariat, etc.,

    Auct. Her. 4, 31, 42:

    terra continens adventus hostium non modo exspectatos, sed etiam repentinos multis indiciis et quasi fragore quodam et sonitu ipso ante denuntiat,

    Cic. Rep. 2, 3 Mos.— Poet. for report, rumor, Val. Fl. 1, 753.

    Lewis & Short latin dictionary > fragor

  • 31 frequentato

    frĕquento, āvi, ātum, 1, v. a. [frequens].
    I.
    (Acc. to frequens, I.) To visit or resort to frequently, to frequent; to do or make use of frequently, to repeat (class.):

    sermones eorum, qui frequentant domum meam,

    Cic. Fam. 5, 21, 1:

    juventus, quae domum Catilinae frequentabat,

    Sall. C. 14, 7:

    domum alicujus,

    Quint. 12, 11, 5:

    (Vespasianus) locum incunabulorum assidue frequentavit,

    Suet. Vesp. 2:

    scholam alicujus,

    id. Gram. 7:

    dum deus Eurotan immunitamque frequentat Sparten,

    Ov. M. 10, 169:

    plebes sic accensa, uti opifices agrestesque omnes relictis operibus frequentarent Marium,

    often visited, resorted to him, Sall. J. 73, 6:

    juvenis jam juventutis concursu, jam publicis studiis frequentabatur,

    Tac. A. 5, 10.—With dat.:

    istoc quidem nos pretio facile est frequentare tibi,

    Plaut. Cist. 1, 1, 10; cf.:

    ne coetu salutantium frequentaretur Agrippina,

    Tac. A. 13, 18; id. H. 2, 16:

    si aliquando alio domino solita est frequentari (domus),

    Cic. Off. 1, 39, 139:

    quae loca et nationes minus frequentata sunt,

    Sall. J. 17, 2:

    tu primas quasque partes in animo frequenta,

    frequently think over, repeat, Auct. Her. 3, 24, 40:

    haec frequentat Phalereus maxime,

    Cic. Or. 27, 94; 25, 85:

    turba ruunt et Hymen clamant, Hymenaee frequentant,

    Ov. H. 12, 143:

    memoriam alicujus,

    to call to mind often, Sen. Cons. ad Marc. 3, 2:

    exigis ut hoc epistolarum commercium frequentemus,

    exchange letters oftener, id. Ep. 38, 1:

    nec ideo conjugia et educationes liberum frequentabantur praevalida orbitate,

    became more frequent, Tac. A. 3, 25:

    prima trullis frequentetur inductio (calcis),

    be repeated, Pall. 1, 15:

    verbi translatio instituta est inopiae causa, frequentata delectationis,

    Cic. de Or. 3, 38, 155; cf.:

    quae (exempla levitatis Atheniensium) nata et frequentata apud illos, etc.,

    id. Rep. 1, 3. —
    II. A.
    In gen.:

    urbes sine hominum coetu non potuissent nec aedificari nec frequentari,

    be peopled, Cic. Off. 2, 4, 15:

    Italiae solitudinem frequentari,

    id. Att. 1, 19, 4; cf. Suet. Aug. 46:

    templa frequentari nunc decet,

    to be crowded, Ov. F. 4, 871: mundum nova prole, to stock, Col. poët. 10, 213:

    piscinas,

    id. 8, 16, 2:

    castaneta,

    id. 4, 33, 3:

    vineam,

    id. 4, 15, 1:

    quos cum casu hic dies ad aerarium frequentasset, etc.,

    had assembled in great numbers, Cic. Cat. 4, 7, 15:

    populum,

    id. Dom. 33, 89:

    acervatim multa frequentans,

    crowding together, id. Or. 25, 85; cf.:

    tum est quasi luminibus distinguenda et frequentanda omnis oratio sententiarum atque verborum,

    id. de Or. 3, 52, 201:

    digressis qui Pacarium frequentabant,

    Tac. H. 2, 16; v. frequentatio, II.—
    B.
    In partic. (like celebro, but much less freq.), to celebrate or keep in great numbers, esp. a festival: publicum est, quod civitas universa aliqua de causa frequentat, ut ludi, dies festus, bellum, Cic. Inv. 1, 27, 40:

    nunc ad triumphum frequentandum deductos esse milites,

    Liv. 36, 39:

    sacra,

    Ov. M. 4, 37:

    ut mors Sulpicii publicis exsequiis frequentaretur,

    Tac. A. 3, 48.—
    2.
    Poet. and post-Aug. also of a single person, to celebrate, observe, keep:

    Baccheaque sacra frequento,

    Ov. M. 3, 691:

    festos dies apud Baias Nero frequentabat,

    Tac. A. 14, 4 Draeg. ad loc.:

    dies sollennes,

    Suet. Aug. 53:

    quorundam exsequias usque ad rogum,

    id. Tib. 32:

    Cererem (Ennaeae nurus),

    Auct. Priap. 77.—Hence, frĕquen-tātus, a, um, P. a.
    A.
    Frequent, common, much used:

    pavimenta,

    Plin. 36, 25, 61, § 185:

    gemma reginis,

    id. 37, 10, 54, § 145.—
    * B.
    Full of, rich or abounding in:

    aliud genus est non tam sententiis frequentatum quam verbis volucre atque incitatum,

    Cic. Brut. 95, 325.—Hence, adv.: frĕquentāto, frequently, App. M. 9, p. 228, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > frequentato

  • 32 frequento

    frĕquento, āvi, ātum, 1, v. a. [frequens].
    I.
    (Acc. to frequens, I.) To visit or resort to frequently, to frequent; to do or make use of frequently, to repeat (class.):

    sermones eorum, qui frequentant domum meam,

    Cic. Fam. 5, 21, 1:

    juventus, quae domum Catilinae frequentabat,

    Sall. C. 14, 7:

    domum alicujus,

    Quint. 12, 11, 5:

    (Vespasianus) locum incunabulorum assidue frequentavit,

    Suet. Vesp. 2:

    scholam alicujus,

    id. Gram. 7:

    dum deus Eurotan immunitamque frequentat Sparten,

    Ov. M. 10, 169:

    plebes sic accensa, uti opifices agrestesque omnes relictis operibus frequentarent Marium,

    often visited, resorted to him, Sall. J. 73, 6:

    juvenis jam juventutis concursu, jam publicis studiis frequentabatur,

    Tac. A. 5, 10.—With dat.:

    istoc quidem nos pretio facile est frequentare tibi,

    Plaut. Cist. 1, 1, 10; cf.:

    ne coetu salutantium frequentaretur Agrippina,

    Tac. A. 13, 18; id. H. 2, 16:

    si aliquando alio domino solita est frequentari (domus),

    Cic. Off. 1, 39, 139:

    quae loca et nationes minus frequentata sunt,

    Sall. J. 17, 2:

    tu primas quasque partes in animo frequenta,

    frequently think over, repeat, Auct. Her. 3, 24, 40:

    haec frequentat Phalereus maxime,

    Cic. Or. 27, 94; 25, 85:

    turba ruunt et Hymen clamant, Hymenaee frequentant,

    Ov. H. 12, 143:

    memoriam alicujus,

    to call to mind often, Sen. Cons. ad Marc. 3, 2:

    exigis ut hoc epistolarum commercium frequentemus,

    exchange letters oftener, id. Ep. 38, 1:

    nec ideo conjugia et educationes liberum frequentabantur praevalida orbitate,

    became more frequent, Tac. A. 3, 25:

    prima trullis frequentetur inductio (calcis),

    be repeated, Pall. 1, 15:

    verbi translatio instituta est inopiae causa, frequentata delectationis,

    Cic. de Or. 3, 38, 155; cf.:

    quae (exempla levitatis Atheniensium) nata et frequentata apud illos, etc.,

    id. Rep. 1, 3. —
    II. A.
    In gen.:

    urbes sine hominum coetu non potuissent nec aedificari nec frequentari,

    be peopled, Cic. Off. 2, 4, 15:

    Italiae solitudinem frequentari,

    id. Att. 1, 19, 4; cf. Suet. Aug. 46:

    templa frequentari nunc decet,

    to be crowded, Ov. F. 4, 871: mundum nova prole, to stock, Col. poët. 10, 213:

    piscinas,

    id. 8, 16, 2:

    castaneta,

    id. 4, 33, 3:

    vineam,

    id. 4, 15, 1:

    quos cum casu hic dies ad aerarium frequentasset, etc.,

    had assembled in great numbers, Cic. Cat. 4, 7, 15:

    populum,

    id. Dom. 33, 89:

    acervatim multa frequentans,

    crowding together, id. Or. 25, 85; cf.:

    tum est quasi luminibus distinguenda et frequentanda omnis oratio sententiarum atque verborum,

    id. de Or. 3, 52, 201:

    digressis qui Pacarium frequentabant,

    Tac. H. 2, 16; v. frequentatio, II.—
    B.
    In partic. (like celebro, but much less freq.), to celebrate or keep in great numbers, esp. a festival: publicum est, quod civitas universa aliqua de causa frequentat, ut ludi, dies festus, bellum, Cic. Inv. 1, 27, 40:

    nunc ad triumphum frequentandum deductos esse milites,

    Liv. 36, 39:

    sacra,

    Ov. M. 4, 37:

    ut mors Sulpicii publicis exsequiis frequentaretur,

    Tac. A. 3, 48.—
    2.
    Poet. and post-Aug. also of a single person, to celebrate, observe, keep:

    Baccheaque sacra frequento,

    Ov. M. 3, 691:

    festos dies apud Baias Nero frequentabat,

    Tac. A. 14, 4 Draeg. ad loc.:

    dies sollennes,

    Suet. Aug. 53:

    quorundam exsequias usque ad rogum,

    id. Tib. 32:

    Cererem (Ennaeae nurus),

    Auct. Priap. 77.—Hence, frĕquen-tātus, a, um, P. a.
    A.
    Frequent, common, much used:

    pavimenta,

    Plin. 36, 25, 61, § 185:

    gemma reginis,

    id. 37, 10, 54, § 145.—
    * B.
    Full of, rich or abounding in:

    aliud genus est non tam sententiis frequentatum quam verbis volucre atque incitatum,

    Cic. Brut. 95, 325.—Hence, adv.: frĕquentāto, frequently, App. M. 9, p. 228, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > frequento

  • 33 harena

    hărēna (better than ărēna, Bramb. s. v. Rib. Prol. Verg. p. 422, and v. infra), ae, f. [Sabin. fas-ena; from Sanscr. root bhas-, to shine, gleam, Corss. Ausspr. 1, 102].
    I.
    Prop., sand (syn.:

    sabulum, glarea, suburra): harenae tria genera,

    Plin. 36, 23, 54, § 175:

    magnus congestus harenae,

    Lucr. 6, 724; 726:

    litoris incurvi bibulam pavit aequor harenam,

    the thirsty sand of the curved shore, id. 2, 376; so,

    bibula harena,

    Verg. G. 1, 114 (Rib. and Forbig., but Conington arena):

    sicca,

    id. ib. 1, 389:

    sterilis,

    id. ib. 1, 70:

    mollis,

    Ov. M. 2, 577:

    opaci omnis harena Tagi, i. e. the gold it was believed to contain,

    Juv. 3, 55 (cf. Plin. 4, 21, 35, § 115):

    nivis more incidens,

    Sen. Q. N. 2, 30, 2.— Poet.:

    harena nigra, = limus,

    slime, mud, Verg. G. 4, 292.— Plur. (postAug.; its use is said by Gell. 19, 8, 3, to have been ridiculed by Cæsar as a verbi vitium):

    arenae carae, of the golden sands of Pactolus,

    Ov. M. 11, 88 Merk.:

    quem (delphina) postquam bibulis inlisit fluctus harenis,

    id. H. 18, 201:

    summae cauda verruntur arenae,

    id. M. 10, 701 Merk.; so id. ib. 2, 456; 865; 11, 231; 499; 15, 268; 279; Stat. S. 4, 3, 23 Queck; Col. 1 praef. 24;

    but harenae,

    Ov. Am. 2, 11, 47; Verg. G. 2, 106; 3, 350; Hor. C. 3, 4, 31 K. and H.:

    arenarum inculta vastitas,

    Sen. Q. N. 1 prol. 8;

    of the bottom of the sea: furit aestus harenis,

    Verg. A. 1, 107:

    aestu miscentur harenae,

    id. ib. 3, 557.—Prov.
    (α).
    Quid harenae semina mandas? Ov. H. 5, 115; cf. id. Tr. 5, 4, 48.—
    (β).
    Ex incomprehensibili pravitate arenae funis effici non potest, Col. 10 praef. § 4.—
    (γ).
    Arena sine calce, said by Caligula of Seneca, because his sentences seem like independent maxims, without connection, Suet. Cal. 53.—
    (δ).
    Of vast numbers:

    sicut arena quae est in litore maris,

    Vulg. Judic. 7, 12; id. Gen. 22, 17.—
    II.
    Meton.
    A.
    In gen., sand, sands, a sandy place:

    ut cum urbis vendiderit, tum arenam aliquam emat,

    Cic. Agr. 2, 27, 71 B. and K.—
    B.
    Esp.
    1.
    A sandy desert, waste (mostly post-Aug.):

    cum super Libycas victor penderet arenas,

    Ov. M. 4, 617; Luc. 2, 417:

    nigras inter harenas,

    Prop. 4 (5), 6, 83:

    Memnonis effigies, disjectas inter et vix pervias arenas,

    Tac. A. 2, 61.—
    2.
    The shore of the sea, the beach, coast, strand:

    cum mare permotum ventis ruit intus harenam,

    Lucr. 6, 726: litoream arenam sulcare, Ov. M. 15, 725:

    doque leves saltus udaeque inmittor arenae,

    id. ib. 3, 599:

    multaque perpessae (carinae) Phrygia potiuntur arena,

    id. ib. 12, 38:

    sub noctem potitur classis arena,

    id. ib. 13, 729.—So sing., Verg. A. 1, 540; 5, 34; 6, 316; 11, 626 al.—
    3.
    The place of combat in the amphitheatre (strewn with sand), the arena:

    in amphitheatri arena,

    Suet. Ner. 53; id. Tit. 8:

    missus in arenam aper,

    id. Tib. 72; id. Aug. 43:

    comminus ursos figebat Numidas Albana nudus harena venator,

    Juv. 4, 100; 2, 144; 8, 206:

    juvenes in arenam luxuria projecit,

    Sen. Ep. 99, 13.—
    4.
    Transf.
    (α).
    A combat in the amphitheatre:

    in harenam se dare,

    Dig. 11, 4, 5 fin.:

    operas arenae promittere,

    Tac. A. 14, 14:

    in opera scaenae arenaeque edenda,

    Suet. Tib. 35:

    scaenae arenaeque devotus,

    id. Cal. 30.—
    (β).
    The combatants in the arena: cum et juris idem (i. e. testandi libertas) contingat harenae, the gladiators have the right, etc., Juv. 6, 217.—
    5.
    Harena urens, volcanic fire, lava:

    Aetna ingentem vim arenae urentis effudit,

    Sen. Q. N. 2, 30, 1.—
    III.
    Trop., the place of combat, scene or theatre of any contest (war, a single battle, a dispute, etc.):

    civilis belli arena,

    Flor. 4, 2, 18; 4, 7, 6; cf. id. 3, 21, 1; Luc. 6, 63:

    in harena mea, hoc est apud centumviros,

    Plin. Ep. 6, 12, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > harena

  • 34 hiatus

    hĭātus, ūs, m. [id.], an opening, aperture, cleft (class. in sing. and plur.; cf. rima, rictus).
    I.
    Lit.:

    animalia cibum partim oris hiatu et dentibus ipsis capessunt, partim unguium tenacitate arripiunt,

    Cic. N. D. 2, 47, 122:

    oris,

    Suet. Claud. 27; Verg. A. 11, 680.—Without oris:

    ne immodicus hiatus rictum distendat,

    Quint. 1, 11, 9:

    extremus exspirantis,

    id. 6, 2, 31:

    Nemeaeus magnus hiatus Ille leonis,

    Lucr. 5, 24; cf.:

    quinquaginta atris immanis hiatibus Hydra,

    i. e. open mouths, Verg. A. 6, 576; Ov. M. 7, 557; 11, 61; Val. Fl. 1, 34:

    personae pallentis hiatus,

    Juv. 3, 175:

    magno sublimis pardus hiatu,

    id. 11, 123; Plin. 28, 4, 7, § 38; cf.

    of Boreas: imbres, sicco quos asper hiatu Persolidat Boreas,

    with a dry throat, dry breath, Stat. Th. 1, 352:

    repentini terrarum hiatus,

    Cic. N. D. 2, 5, 14:

    hauriri urbes terrae hiatibus,

    Plin. 36, 15, 24, § 119; cf.:

    qui (Gyges) descendit in illum hiatum,

    Cic. Off. 3, 9, 38:

    neu distracta (Natura) suum late dispandat hiatum,

    Lucr. 6, 599:

    quantum caeli patet altus hiatus,

    id. 4, 418; cf. id. 5, 375:

    fit et caeli ipsius hiatus, quod vocant chasma,

    Plin. 2, 26, 26, § 96:

    corticis bipedalis hiatus,

    id. 16, 12, 23, § 57:

    hiatus patuli fontis,

    i. e. basin, Ov. M. 3, 162:

    specus est tenebroso caecus hiatu,

    aperture, id. ib. 7, 409:

    veteris rimae cum texit hiatum,

    Juv. 3, 195.— Poet.:

    quid dignum tanto feret hic promissor hiatu?

    i. e. of such pompous language, high-flown style, Hor. A. P. 138; cf. Juv. 6, 636.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., an eager desire, longing (so used by Tac.):

    libidine sanguinis et hiatu praemiorum,

    Tac. H. 4, 42.—
    B.
    In partic., in gram., a hiatus: habet enim ille tamquam hiatus concursu vocalium molle quiddam et quod indicet non ingratam negligentiam, Cic. Or. 23, 77; Quint. 9, 4, 33:

    (Catullus) amans hiatus illius Homerici suavitatem, ebriosa dixit propter insequentis a litterae (verbi acinae) concentum,

    Gell. 7, 20, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > hiatus

  • 35 hostis

    hostis (also fos-), is, comm. [Sanscr. root ghas-, to eat, consume, destroy; Germ. Gast; cf. also hasta], a stranger, foreigner; afterwards transf., an enemy (cf.:

    adversarius, inimicus, perduellis): equidem etiam illud animadverto, quod qui proprio nomine perduellis esset, is hostis vocaretur, lenitate verbi rei tristitiam mitigatam. Hostis enim apud majores nostros is dicebatur, quem nunc peregrinum dicimus... quamquam id nomen durius effecit jam vetustas: a peregrino enim recessit et proprie in eo qui arma contra ferret remansit,

    Cic. Off. 1, 12, 37; cf. Varr. L. L. 5, § 3 Müll.: hostis apud antiquos peregrinus dicebatur, et qui nunc hostis perduellio, Paul. ex Fest. p. 102 P.—
    II.
    An enemy in arms or of one's country (opp. inimicus, a private enemy, or one who is inimically disposed).
    A.
    Lit.:

    qui (Pompeius) saepius cum hoste conflixit quam quisquam cum inimico concertavit,

    Cic. de Imp. Pomp. 10, 28; cf.:

    omnes nos statuit ille quidem non inimicos sed hostes,

    id. Phil. 11, 1, 3;

    opp. inimicus,

    Curt. 7, 10 (v. also the foll.):

    debent oratori sic esse adversariorum nota consilia, ut hostium imperatori,

    Quint. 12, 1, 35:

    legiones hostium,

    Plaut. Am. prol. 136:

    hostes nefarios prostravit,

    Cic. Phil. 14, 10, 27:

    (bellum) compellere intra hostium moenia,

    id. Rep. 1, 1:

    vita ex hostium telis servata,

    id. ib. 1, 3:

    adventus hostium,

    id. ib. 2, 3:

    ut eam (probitatem) vel in eis quos numquam vidimus, vel, quod majus est, in hoste etiam diligamus,

    id. Lael. 9, 29:

    hostem rapinis prohibere,

    Caes. B. G. 1, 15, 4:

    quando hostis alienigena terrae Italiae bellum intulisset,

    Liv. 29, 10, 5:

    servit Hispanae vetus hostis orae Cantaber sera domitus catena,

    Hor. C. 3, 8, 21:

    terra marique victus hostis,

    id. Epod. 9, 27 et saep.:

    inimicis quoque et hostibus ea indigna videri,

    Cic. Inv. 1, 54, 105; cf.:

    inimicus, hostis esset, tanta contumelia accepta,

    id. Verr. 2, 2, 24, § 58:

    sibi inimicus atque hostis,

    id. Fin. 5, 10, 29:

    horum omnium communis hostis praedoque,

    id. Verr. 2, 2, 6, § 17:

    tam dis hominibusque hostis,

    id. Phil. 2, 26, 64; id. Att. 15, 21, 1:

    Cn. Pompeius auctor et dux mei reditus, illius (Clodii) hostis,

    id. Mil. 15, 39:

    acer Bupalo hostis (Hipponax),

    Hor. Epod. 6, 14:

    fas est et ab hoste doceri,

    Ov. M. 4, 428:

    di meliora piis erroremque hostibus illum!

    Verg. G. 3, 513; cf. Ov. H. 16, 219; id. Am. 2, 10, 16; id. F. 3, 494; id. P. 4, 6, 35:

    quam (aquam) hostis hosti commodat,

    Plaut. Rud. 2, 4, 21.— In fem.:

    hostis est uxor, invita quae ad virum nuptum datur,

    Plaut. Stich. 1, 2, 83:

    nupta meretrici hostis est,

    Ter. Hec. 5, 2, 23:

    ut, quo die captam hostem vidisset, eodem matrimonio junctam acciperet,

    Liv. 30, 14, 2:

    cum certa videbitur hostis,

    Ov. A. A. 2, 461; id. H. 6, 82; Prop. 1, 4, 18:

    ille uxorem, tu hostem luges,

    Curt. 4, 11, 4.—
    B.
    Transf., of animals or things ( poet. and in post-Aug. prose):

    qualem ministrum fulminis alitem... in ovilia Demisit hostem vividus impetus,

    Hor. C. 4, 4, 10; Ov. F. 1, 359:

    rhinoceros genitus hostis elephanto,

    Plin. 8, 20, 29, § 71.—Of a chessman:

    unus cum gemino calculus hoste perit,

    Ov. A. A. 3, 358:

    fac, pereat vitreo miles ab hoste tuus,

    id. ib. 2, 208:

    rerum ipsa natura non parens sed noverca fuerit, si facultatem dicendi sociam scelerum, adversam innocentiae, hostem veritatis invenit,

    Quint. 12, 1, 2:

    illa vero vitiosissima, quae jam humanitas vocatur, studiorum perniciosissima hostis,

    id. 2, 2, 10 —
    2.
    Of an adversary in a suit, in a parody of the law of the Twelve Tables:

    si status condictus cum hoste intercedit dies,

    Plaut. Curc. 1, 1, 5; cf. also Gell. 16, 4, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > hostis

  • 36 improprietas

    imprō̆prĭĕtas ( inpr-), ātis, f. [improprius], impropriety, improper use (postAug.):

    verbi,

    Gell. 1, 22, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > improprietas

  • 37 inane

    ĭnānis, e, adj. [etym. dub.; cf. 2. in-], empty, void (opp. plenus; freq. and class.).
    I.
    Physically:

    cum vas inane dicimus, non ita loquimur ut physici, quibus inane esse nihil placet, sed ita, ut verbi causa sine aqua, sine vino, sine oleo vas esse dicamus,

    Cic. Fat. 11, 24:

    aqualis inanis (opp. plena),

    Plaut. Mil. 3, 2, 41:

    tune inane quicquam putes esse, cum ita completa et conferta sint omnia, ut, etc.,

    Cic. Ac. 2, 40, 125:

    quae spatium pleno possint distinguere inane,

    Lucr. 1, 527:

    domum ejus exornatam et instructam, fere jam iste reddiderat nudam atque inanem,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 84:

    granum inane cassumque,

    Plin. 18, 17, 45, § 161:

    quae (naves) inanes ad eum remitterentur,

    Caes. B. G. 5, 23, 4; so,

    naves (opp. onustae),

    id. B. C. 3, 8, 3; 3, 40, 4; Cic. Verr. 2, 5, 50, § 131; cf.:

    inde navigia inania et vacua hinc plena et onusta mittantur,

    Plin. Pan. 31, 4:

    lagenae,

    Cic. Fam. 16, 26, 2:

    mensa,

    Plaut. Pers. 3, 1, 26:

    vix incedo inanis, ne ire posse cum onere existimes,

    without a burden, id. Am. 1, 1, 174; cf.:

    ego bajulabo: tu, ut decet dominum, ante me ito inanis,

    id. As. 3, 3, 70:

    janitor ad dantes vigilet: si pulset inanis Surdus, etc.,

    emptyhanded, without presents, Prop. 4 (5), 5, 47:

    hic homo est inanis,

    without money, without fortune, Plaut. Most. 3, 1, 44; id. Bacch. 3, 6, 2; id. Trin. 3, 2, 75:

    misera in civitate et inani,

    Cic. Verr. 2, 2, 66, § 160:

    egentes inanesque discedere,

    id. ib. 2, 2, 9, § 25 fin.:

    structores ad frumentum profecti inanes redierunt,

    id. Att. 14, 3, 1; cf. id. Off. 3, 2, 6:

    equus,

    without a rider, id. Verr. 2, 2, 66, § 160; cf.:

    quid, quod omnes consulares... simul atque assedisti partem istam subselliorum nudam atque inanem reliquerunt?

    id. Cat. 1, 7, 16:

    absint inani funere neniae,

    without a corpse, Hor. C. 2, 20, 21:

    parasitus,

    unfed, hungry, Plaut. Stich. 1, 3, 78:

    venter,

    hungry, Hor. S. 1, 6, 127; cf.:

    siccus, inanis Sperne cibum vilem,

    id. ib. 2, 2, 14:

    quod inani sufficit alvo,

    Juv. 5, 7:

    laeva,

    without rings, Hor. S. 2, 7, 9:

    litterae,

    empty, Cic. Fam. 6, 22, 1:

    paleae,

    empty, light, Verg. G. 3, 134:

    nubila,

    id. ib. 4, 196:

    venti,

    id. A. 6, 740: tum ebur ex inani corpore extractum (a transl. of the Platon. apoleloipotos psuchên sômatos), lifeless, dead, Cic. Leg. 2, 18, 45 Mos.:

    corpus,

    Ov. H. 15, 116; id. Am. 3, 9, 6; cf.

    in the foll.: vulgus,

    i. e. the shades, Stat. Th. 1, 93; cf.

    umbra,

    Ov. Tr. 3, 11, 25:

    imago,

    id. F. 5, 463:

    regna Ditis,

    Verg. A. 6, 269:

    Tartara,

    Ov. M. 11, 670: leo, a lion ' s hide, Stat. Th. 1, 483; so,

    tigris,

    id. ib. 6, 722:

    vultus,

    i. e. blind, Sen. Phoen. 43: Gaurus, i. e. hollow (an extinct volcano), Juv. 9, 57. —
    (β).
    With abl., gen., or ab (the last rare):

    nulla epistula inanis aliqua re utili,

    Cic. Att. 2, 8, 1:

    Agyrinensis ager centum septuaginta aratoribus inanior est,

    id. Verr. 2, 3, 52, § 121:

    sanguinis atque animi pectus inane,

    Ov. H. 3, 60:

    corpus animae,

    id. M. 13, 488; 2, 611; Prop. 3, 18 (4, 17), 32:

    lymphae dolium,

    Hor. C. 3, 11, 26:

    pectus deorum,

    Sil. 2, 309: inanis a marsupio, Prud. steph. 2, 104. —
    B.
    Subst.: ĭnāne, is, n., an empty space, a void (most freq. in Lucr.):

    scilicet hoc id erit vacuum quod inane vocamus,

    Lucr. 1, 439:

    namque est in rebus inane,

    id. 1, 330 sq.; cf. id. 1, 569; 2, 236:

    ita nullum inane, nihil esse individuum potest,

    Cic. N. D. 1, 23, 65:

    plus esse inanis,

    Lucr. 1, 365:

    inani,

    ib. 524:

    inane,

    id. 1, 369; 426; 507;

    514 et saep.: ad inane naturae,

    Plin. 30, 1, 4, § 13:

    per inane,

    through the air, Lucr. 1, 1018; 2, 65 et saep.; Verg. E. 6, 31; id. A. 12, 906; Plin. 8, 43, 68, § 169 et saep.— Abl.:

    inani,

    Lucr. 1, 742; 1009:

    ab inani,

    id. 1, 431:

    in inani,

    id. 1, 1078; 2, 122:

    sine inani,

    id. 1, 510; 532; 538:

    per inania,

    id. 1, 223; Ov. M. 2, 506.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., empty, useless, worthless, vain, unprofitable:

    aures ipsae, quid plenum, quid inane sit judicant,

    Cic. Brut. 8, 34:

    quod honestum nos et laudabile esse dicamus, id illi cassum quiddam et inani vocis sono decoratum esse dicant,

    id. Tusc. 5, 41, 119; cf.:

    honesti inane nomen esse,

    id. Ac. 2, 22, 71:

    sin vera visa divina sunt, falsa autem et inania humana,

    id. Div. 2, 62, 127:

    voces inanes fundere,

    id. Tusc. 3, 18, 42; cf.

    elocutio,

    id. de Or. 1, 6, 20:

    damnatus inani judicio,

    Juv. 1, 47:

    vox,

    Quint. 11, 3, 32:

    verba,

    id. 8, 2, 17; 9, 3, 100; cf.

    verborum torrenti,

    id. 10, 7, 23:

    crimen,

    Cic. Verr. 2, 2, 72, § 177:

    o inanes nostras contentiones!

    id. de Or. 3, 2, 7:

    o spes fallaces et cogitationes inanes meae!

    id. Mil. 34, 94; cf.:

    inani et tenui spe te consolaris,

    id. Rosc. Com. 14, 42:

    spes,

    Verg. A. 10, 627:

    religio,

    Cic. Rep. 1, 15 fin.:

    delectari multis inanibus rebus, ut gloriā, etc.,

    id. Lael. 14, 49; 23, 86:

    cupiditates,

    id. Fin. 1, 13, 46:

    causas nequidquam nectis inanes,

    Verg. A. 9, 219:

    minae,

    Hor. Epod. 6, 3:

    tempus inane peto, requiem spatiumque furori,

    vacant, leisure, Verg. A. 4, 433; so,

    ternpora (with morae),

    Val. Fl. 3, 657: tempora, in prosody, i. q. the Gr. kenos chronos, the use of a short syllable for a long one, Quint. 9, 4, 51 Spald.—
    (β).
    With gen.:

    omnia plena consiliorum, inania verborum,

    poor in words, Cic. de Or. 1, 9, 37:

    quae inanissima prudentiae reperta sunt,

    id. Mur. 12, 26.—
    B.
    Of persons, vain, worthless, petty:

    Graii,

    Lucr. 1, 639:

    homo inanis et regiae superbiae,

    Sall. J. 64, 5:

    imagines, quibus inanissimi homines serviunt,

    Lact. 2, 17, 8:

    inanes Hoc juvat,

    Hor. S. 1, 4, 76; Liv. 45, 23, 16; Lucr. 1, 639:

    hi pressi et integri, contra inflati illi et inanes,

    Quint. 12, 10, 16; cf.:

    illud vero pusilli animi et inanis,

    Cic. Fam. 2, 17, 7:

    non negaverim totam Asiae regionem inaniora parere ingenia,

    Liv. 45, 23, 16.—
    C.
    As subst.: ĭnāne, is, n., that which is empty or vain; emptiness, vanity, inanity:

    o curas hominum! o quantum est in rebus inane!

    Pers. 1, 1:

    inane abscindere soldo,

    Hor. S. 1, 2, 113.— Plur.:

    dum vitat humum, nubes et inania captet,

    id. A. P. 230:

    inaina famae,

    idle reports, Tac. A. 2, 76:

    inania belli,

    id. ib. 2, 69.—Hence, adv.: ĭnānĭter, vainly, idly, uselessly:

    exsultare,

    Cic. Tusc. 4, 6, 13:

    moveri,

    id. Ac. 2, 15, 47; cf. id. ib. 2, 11, 34:

    pectus angere,

    Hor. Ep. 2, 1, 211:

    medicas exercet inaniter artes,

    Ov. M. 2, 618.

    Lewis & Short latin dictionary > inane

  • 38 inanis

    ĭnānis, e, adj. [etym. dub.; cf. 2. in-], empty, void (opp. plenus; freq. and class.).
    I.
    Physically:

    cum vas inane dicimus, non ita loquimur ut physici, quibus inane esse nihil placet, sed ita, ut verbi causa sine aqua, sine vino, sine oleo vas esse dicamus,

    Cic. Fat. 11, 24:

    aqualis inanis (opp. plena),

    Plaut. Mil. 3, 2, 41:

    tune inane quicquam putes esse, cum ita completa et conferta sint omnia, ut, etc.,

    Cic. Ac. 2, 40, 125:

    quae spatium pleno possint distinguere inane,

    Lucr. 1, 527:

    domum ejus exornatam et instructam, fere jam iste reddiderat nudam atque inanem,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 84:

    granum inane cassumque,

    Plin. 18, 17, 45, § 161:

    quae (naves) inanes ad eum remitterentur,

    Caes. B. G. 5, 23, 4; so,

    naves (opp. onustae),

    id. B. C. 3, 8, 3; 3, 40, 4; Cic. Verr. 2, 5, 50, § 131; cf.:

    inde navigia inania et vacua hinc plena et onusta mittantur,

    Plin. Pan. 31, 4:

    lagenae,

    Cic. Fam. 16, 26, 2:

    mensa,

    Plaut. Pers. 3, 1, 26:

    vix incedo inanis, ne ire posse cum onere existimes,

    without a burden, id. Am. 1, 1, 174; cf.:

    ego bajulabo: tu, ut decet dominum, ante me ito inanis,

    id. As. 3, 3, 70:

    janitor ad dantes vigilet: si pulset inanis Surdus, etc.,

    emptyhanded, without presents, Prop. 4 (5), 5, 47:

    hic homo est inanis,

    without money, without fortune, Plaut. Most. 3, 1, 44; id. Bacch. 3, 6, 2; id. Trin. 3, 2, 75:

    misera in civitate et inani,

    Cic. Verr. 2, 2, 66, § 160:

    egentes inanesque discedere,

    id. ib. 2, 2, 9, § 25 fin.:

    structores ad frumentum profecti inanes redierunt,

    id. Att. 14, 3, 1; cf. id. Off. 3, 2, 6:

    equus,

    without a rider, id. Verr. 2, 2, 66, § 160; cf.:

    quid, quod omnes consulares... simul atque assedisti partem istam subselliorum nudam atque inanem reliquerunt?

    id. Cat. 1, 7, 16:

    absint inani funere neniae,

    without a corpse, Hor. C. 2, 20, 21:

    parasitus,

    unfed, hungry, Plaut. Stich. 1, 3, 78:

    venter,

    hungry, Hor. S. 1, 6, 127; cf.:

    siccus, inanis Sperne cibum vilem,

    id. ib. 2, 2, 14:

    quod inani sufficit alvo,

    Juv. 5, 7:

    laeva,

    without rings, Hor. S. 2, 7, 9:

    litterae,

    empty, Cic. Fam. 6, 22, 1:

    paleae,

    empty, light, Verg. G. 3, 134:

    nubila,

    id. ib. 4, 196:

    venti,

    id. A. 6, 740: tum ebur ex inani corpore extractum (a transl. of the Platon. apoleloipotos psuchên sômatos), lifeless, dead, Cic. Leg. 2, 18, 45 Mos.:

    corpus,

    Ov. H. 15, 116; id. Am. 3, 9, 6; cf.

    in the foll.: vulgus,

    i. e. the shades, Stat. Th. 1, 93; cf.

    umbra,

    Ov. Tr. 3, 11, 25:

    imago,

    id. F. 5, 463:

    regna Ditis,

    Verg. A. 6, 269:

    Tartara,

    Ov. M. 11, 670: leo, a lion ' s hide, Stat. Th. 1, 483; so,

    tigris,

    id. ib. 6, 722:

    vultus,

    i. e. blind, Sen. Phoen. 43: Gaurus, i. e. hollow (an extinct volcano), Juv. 9, 57. —
    (β).
    With abl., gen., or ab (the last rare):

    nulla epistula inanis aliqua re utili,

    Cic. Att. 2, 8, 1:

    Agyrinensis ager centum septuaginta aratoribus inanior est,

    id. Verr. 2, 3, 52, § 121:

    sanguinis atque animi pectus inane,

    Ov. H. 3, 60:

    corpus animae,

    id. M. 13, 488; 2, 611; Prop. 3, 18 (4, 17), 32:

    lymphae dolium,

    Hor. C. 3, 11, 26:

    pectus deorum,

    Sil. 2, 309: inanis a marsupio, Prud. steph. 2, 104. —
    B.
    Subst.: ĭnāne, is, n., an empty space, a void (most freq. in Lucr.):

    scilicet hoc id erit vacuum quod inane vocamus,

    Lucr. 1, 439:

    namque est in rebus inane,

    id. 1, 330 sq.; cf. id. 1, 569; 2, 236:

    ita nullum inane, nihil esse individuum potest,

    Cic. N. D. 1, 23, 65:

    plus esse inanis,

    Lucr. 1, 365:

    inani,

    ib. 524:

    inane,

    id. 1, 369; 426; 507;

    514 et saep.: ad inane naturae,

    Plin. 30, 1, 4, § 13:

    per inane,

    through the air, Lucr. 1, 1018; 2, 65 et saep.; Verg. E. 6, 31; id. A. 12, 906; Plin. 8, 43, 68, § 169 et saep.— Abl.:

    inani,

    Lucr. 1, 742; 1009:

    ab inani,

    id. 1, 431:

    in inani,

    id. 1, 1078; 2, 122:

    sine inani,

    id. 1, 510; 532; 538:

    per inania,

    id. 1, 223; Ov. M. 2, 506.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., empty, useless, worthless, vain, unprofitable:

    aures ipsae, quid plenum, quid inane sit judicant,

    Cic. Brut. 8, 34:

    quod honestum nos et laudabile esse dicamus, id illi cassum quiddam et inani vocis sono decoratum esse dicant,

    id. Tusc. 5, 41, 119; cf.:

    honesti inane nomen esse,

    id. Ac. 2, 22, 71:

    sin vera visa divina sunt, falsa autem et inania humana,

    id. Div. 2, 62, 127:

    voces inanes fundere,

    id. Tusc. 3, 18, 42; cf.

    elocutio,

    id. de Or. 1, 6, 20:

    damnatus inani judicio,

    Juv. 1, 47:

    vox,

    Quint. 11, 3, 32:

    verba,

    id. 8, 2, 17; 9, 3, 100; cf.

    verborum torrenti,

    id. 10, 7, 23:

    crimen,

    Cic. Verr. 2, 2, 72, § 177:

    o inanes nostras contentiones!

    id. de Or. 3, 2, 7:

    o spes fallaces et cogitationes inanes meae!

    id. Mil. 34, 94; cf.:

    inani et tenui spe te consolaris,

    id. Rosc. Com. 14, 42:

    spes,

    Verg. A. 10, 627:

    religio,

    Cic. Rep. 1, 15 fin.:

    delectari multis inanibus rebus, ut gloriā, etc.,

    id. Lael. 14, 49; 23, 86:

    cupiditates,

    id. Fin. 1, 13, 46:

    causas nequidquam nectis inanes,

    Verg. A. 9, 219:

    minae,

    Hor. Epod. 6, 3:

    tempus inane peto, requiem spatiumque furori,

    vacant, leisure, Verg. A. 4, 433; so,

    ternpora (with morae),

    Val. Fl. 3, 657: tempora, in prosody, i. q. the Gr. kenos chronos, the use of a short syllable for a long one, Quint. 9, 4, 51 Spald.—
    (β).
    With gen.:

    omnia plena consiliorum, inania verborum,

    poor in words, Cic. de Or. 1, 9, 37:

    quae inanissima prudentiae reperta sunt,

    id. Mur. 12, 26.—
    B.
    Of persons, vain, worthless, petty:

    Graii,

    Lucr. 1, 639:

    homo inanis et regiae superbiae,

    Sall. J. 64, 5:

    imagines, quibus inanissimi homines serviunt,

    Lact. 2, 17, 8:

    inanes Hoc juvat,

    Hor. S. 1, 4, 76; Liv. 45, 23, 16; Lucr. 1, 639:

    hi pressi et integri, contra inflati illi et inanes,

    Quint. 12, 10, 16; cf.:

    illud vero pusilli animi et inanis,

    Cic. Fam. 2, 17, 7:

    non negaverim totam Asiae regionem inaniora parere ingenia,

    Liv. 45, 23, 16.—
    C.
    As subst.: ĭnāne, is, n., that which is empty or vain; emptiness, vanity, inanity:

    o curas hominum! o quantum est in rebus inane!

    Pers. 1, 1:

    inane abscindere soldo,

    Hor. S. 1, 2, 113.— Plur.:

    dum vitat humum, nubes et inania captet,

    id. A. P. 230:

    inaina famae,

    idle reports, Tac. A. 2, 76:

    inania belli,

    id. ib. 2, 69.—Hence, adv.: ĭnānĭter, vainly, idly, uselessly:

    exsultare,

    Cic. Tusc. 4, 6, 13:

    moveri,

    id. Ac. 2, 15, 47; cf. id. ib. 2, 11, 34:

    pectus angere,

    Hor. Ep. 2, 1, 211:

    medicas exercet inaniter artes,

    Ov. M. 2, 618.

    Lewis & Short latin dictionary > inanis

  • 39 incommutabilis

    in-commūtābĭlis, e, adj., unchangeable, immutable (rare but class.):

    omnia verbi principia incommutabilia viderentur (opp. commutabilia),

    Varr. L. L. 9, § 99 Müll.: status rei publicae, * Cic. Rep. 2, 33, 57:

    bonum,

    Aug. Retract. 1, 9.— Adv.: in-commūtābĭlĭter, unchangeably, immutably, Aug. Ep. 3, 3; id. Trin. 7, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > incommutabilis

  • 40 inconvertibilitas

    inconvertĭbĭlĭtas, ātis,f. [inconvertibilis], unchangeableness (eccl. Lat.):

    Verbi,

    Cassiod. Hist. Eccl. 1, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > inconvertibilitas

См. также в других словарях:

  • verbi — GRATIA loc.s. (Liv.) De exemplu. [< lat. verbi gratia]. Trimis de LauraGellner, 06.01.2008. Sursa: DN …   Dicționar Român

  • Verbi gratia — Verbi gratia, en abreviatura v.gr., es una locución latina de uso actual que significa literalmente por la gracia de la palabra . Equivale a como tal , por ejemplo ; es muy utilizada con fines didácticos. Gramaticalmente, está formada por el… …   Wikipedia Español

  • verbi gratia — (lat.) adv. Verbigracia. * * * verbi gratia. (Loc. lat.; literalmente, por gracia de la palabra ). loc. adv. por ejemplo …   Enciclopedia Universal

  • Verbi causa — Verbi causa, (lat.), zum Beispiel …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Verbi divīni minister — (lat.), Diener des göttlichen Wortes, Geistlicher …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Verbi causa — (abgekürzt v. c., lat.), zum Beispiel …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • verbi gratia — → verbigracia, 2 …   Diccionario panhispánico de dudas

  • verbi gratia — (Loc. lat.); literalmente, por gracia de la palabra ). loc. adv. por ejemplo …   Diccionario de la lengua española

  • verbi gratia — vèr·bi grà·tia loc.avv., lat. BU verbigrazia (abbr. v.g.) {{line}} {{/line}} ETIMO: lat. vĕrbi gratĭa propr. per citare una parola …   Dizionario italiano

  • verbi gratia — lat. Por ejemplo …   Diccionario Lunfardo

  • verbi causa — vẹr|bi cau|sa [lat., eigtl. = des Wortes wegen] (veraltet): zum Beispiel (Abk. v. c.) …   Universal-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»