Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

traicere

  • 1 traicere

    1) переправлять, перевозить, traic. vertores (1. 5 pr. D. 4, 9. 1. 1 § 12 D. 14, 1. 1. 39 § 8 D. 26, 7. cf. 1. 9 § 4 D. 48, 13. 1. 38 D. 8, 3). 2) пероводить, проводить, actus ubi armenta traic. licet (1. 12 D. 8, 3. 1. 29 § 1 D. 9, 2. 1. 4 pr. D. 14, 2). 3) подавать, обнести (1. 13 pr. D. 33, 7). 4) пробивать, убивать (§ 4 I. 4, 3).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > traicere

  • 2 traicio

    traicere, trajeci, trajectus V
    transfer; transport; pierce, transfix

    Latin-English dictionary > traicio

  • 3 hinüberschießen

    hinüberschießen, traicere telum. – über etw. h., alqd traicere iaculo od. transmittere missili. hinüberschiffen, I) v. tr.transvehere, traicere, nach etc., in alqd. – II) v. intr.transvehi. traicere. transgredi. transmittere. – nach Korsika h., in Corsicam transgredi: mit der Flotte nach Euböa h., classem transvehere, transmittere in Euboeam: über das Meer h., mare traicere od. transmittere: (mit den Schiffen) an das andere Ufer des Flusses h., naves in alteram ripam amnis traicere.

    deutsch-lateinisches > hinüberschießen

  • 4 übersetzen

    [2343] übersetzen, I) v. tr.: 1) hinüberbringen: traicere; transmittere; transvehere; transportare. – das Heer über den Hellespont nach Italien üb., exercitum Hellesponto traicere in Italiam. – 2) den Inhalt einer Rede etc. in eine andere Sprache und deren Idiom übertragen: vertere. convertere (im allg.). – transferre (übertragen, u. zwar wörtlich). – reddere (genau wiedergeben). – interpretari (dem Sinne nach dolmetschen). – ins Lateinische üb., in Latinum convertere; in Latinam linguam transferre; sermone Latino interpretari: aus dem Griechischen ins Lateinische üb., ex Graeco in Latinum sermonem vertere; Graeca in Latinumvertere: ex Graeco in Latinum convertere od. transferre: wörtlich (buchstäblich, möglichst treu) üb., s. wörtlich ( Adv.): diese Stelle nicht üb., eum locum integrum relinquere: einenoch nichtübersetzte Komödie, comoedia integra. – II) v. intr. transmittere od. transire oder traicere oder transvehi. – über die Meerenge nach Italien üb., freto in Italiam traicere: über den Fluß schwimmend üb., flumen nando traicere.

    deutsch-lateinisches > übersetzen

  • 5 traicio

    trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.
    I.
    With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.
    A.
    In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:

    neque ullum interim telum transiciebatur,

    Caes. B. C. 3, 19:

    quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),

    Ov. Am. 3, 6, 4:

    arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,

    Liv. 25, 14, 4:

    cum trans vallum signum trajecisset,

    id. 41, 4, 2:

    pontibus transjectis,

    thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:

    malis antennisque de nave in navem trajectis,

    Liv. 30, 10, 5:

    volucrem trajecto in fune columbam suspendit,

    Verg. A. 5, 488:

    tela alio,

    Prop. 2, 12 (3, 3), 18:

    pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,

    drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:

    pedes super acervos,

    to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:

    membra per ardentes acervos celeri pede,

    Ov. F. 4, 782.—
    B.
    In partic.
    1.
    To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):

    est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,

    i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:

    anulum in dextram manum,

    Petr. 74:

    quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,

    decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:

    cerussam in cacabum,

    Scrib. Comp. 45.—
    2.
    Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:

    legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,

    Caes. B. C. 1, 40:

    omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,

    Liv. 21, 26, 6:

    res suas trans Halyn,

    id. 38, 25, 7:

    quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,

    id. 23, 31, 4:

    ut classem in Italiam traiceret,

    id. 28, 36, 1:

    pecuniam in provinciam,

    id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:

    huc legionem postea transicit,

    Caes. B. C. 1, 54:

    magnam partem fortunarum eodem trajecit,

    Nep. Att. 2, 2:

    eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,

    Varr. R. R. 2, 4, 11:

    ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,

    Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:

    equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,

    Liv. 35, 48, 3:

    classis Punica in Sardiniam trajecta,

    id. 27, 6, 13:

    (exercitus) Pado trajectus Cremonam,

    id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:

    inermes in Boeotiam trajecti,

    id. 32, 17, 3:

    in Galliam trajecti forent,

    Tac. A. 12, 39.—
    (β).
    With second acc. of the stream or place crossed:

    equitum magnam partem flumen transjecit,

    Caes. B. C. 1, 55:

    Caesar Germanos flumen traicit,

    id. ib. 1, 83 fin.:

    si se Alpes Antonius trajecerit,

    Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

    copias Rhodanum,

    id. ib. 10, 11, 2:

    quos in Africam secum traiceret,

    Liv. 29, 22, 12.—
    (γ).
    With se:

    ad Achillam sese ex regiā trajecit,

    Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

    ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,

    Liv. 28, 18, 10.—
    (δ).
    Poet., of the eyes:

    quocumque oculos trajecimus,

    i. e. to look, Lucr. 4, 424.—
    3.
    To pass through, make a way through.
    (α).
    Of soldiers:

    pars magna equitum mediam trajecit aciem,

    broke through, Liv. 42, 7, 7.—
    (β).
    To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:

    unum ex multitudine,

    Caes. B. G. 5, 44:

    aliquem pilis,

    id. ib. 7, 82:

    aliquem scorpione, a latere dextro,

    id. ib. 7, 25:

    lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,

    Ov. M. 4, 571:

    lanceā infestā medium femur,

    Hirt. B. G. 8, 48:

    femur tragulā,

    Caes. B. G. 5, 35:

    pectus ferro,

    Liv. 41, 11, 6:

    cava tempora ferro,

    Verg. A. 9, 634:

    harundine linguam,

    Ov. M. 11, 325:

    terga sagittā,

    id. ib. 9, 128:

    exuentem se ac nudatum gladio trajecit,

    Just. 3, 1, 8:

    sagittā sub mammā trajectus,

    id. 12, 9, 12:

    aliquid acu,

    Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:

    se uno ictu infra laevam papillam,

    Suet. Oth. 11.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to transfer, cause to pass:

    cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    culpam in alium,

    Quint. 9, 2, 4:

    arbitrium litis trajecit in omnes,

    Ov. M. 12, 628.—Mid.:

    in cor Trajecto lateris capitisque dolore,

    having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—
    2.
    In partic., in rhet.:

    verba,

    to transpose, Cic. Or. 69, 229:

    verba in clausulas,

    Quint. 9, 4, 31 Spald.—
    II. A.
    With the place or thing passed over as object:

    si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,

    Cic. Fin. 4, 9, 22:

    trajecto amni,

    Liv. 21, 27, 3:

    Hiberum,

    id. 21, 30, 3:

    occupavit Scipio Padum traicere,

    id. 21, 39, 10:

    ratibus Trebiam,

    id. 21, 56, 8:

    mare,

    id. 33, 31, 10:

    flumen,

    id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:

    fretum,

    Sen. Ep. 14, 8:

    amnem,

    Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:

    utribus amnem,

    id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:

    Rhenum,

    Suet. Tib. 18:

    mare,

    Sen. Ben. 6, 15, 6:

    Padum,

    Tac. H. 2, 22:

    sinum maris,

    Vell. 2, 43, 1:

    flumina nando,

    Suet. Caes. 57:

    Tiberim clipeo,

    Claud. VI. Cons. Hon. 186:

    Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,

    Verg. A. 6, 536; cf. pass.:

    postquam cernant Rhodanum trajectum,

    Liv. 21, 30, 5:

    ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,

    Sol. 52, 46.—
    B.
    Absol.:

    ad Aethaliam insulam trajecit,

    Liv. 37, 13, 3:

    ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,

    id. 30, 24, 11:

    ne qua classis ex Africā traiceret,

    id. 30, 2, 1:

    sed traicere in Euboeam erat propositum,

    id. 40, 4, 10:

    (ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,

    id. 28, 36, 1; cf.:

    Romanae naves Samum traicerunt,

    id. 37, 13, 6:

    primo quoque tempore in Africam traiciendum,

    id. 29, 22, 11:

    ad nos trajecturum illud incendium esse,

    id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:

    piscatoriā scaphā trepidus trajecit,

    Just. 2, 13, 9:

    trajecisse veteres Iberos,

    Tac. Agr. 14. —
    C.
    Trop., to overstep, transgress:

    traicit et fati litora magnus amor,

    Prop. 1, 19, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > traicio

  • 6 trajicio

    trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.
    I.
    With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.
    A.
    In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:

    neque ullum interim telum transiciebatur,

    Caes. B. C. 3, 19:

    quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),

    Ov. Am. 3, 6, 4:

    arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,

    Liv. 25, 14, 4:

    cum trans vallum signum trajecisset,

    id. 41, 4, 2:

    pontibus transjectis,

    thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:

    malis antennisque de nave in navem trajectis,

    Liv. 30, 10, 5:

    volucrem trajecto in fune columbam suspendit,

    Verg. A. 5, 488:

    tela alio,

    Prop. 2, 12 (3, 3), 18:

    pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,

    drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:

    pedes super acervos,

    to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:

    membra per ardentes acervos celeri pede,

    Ov. F. 4, 782.—
    B.
    In partic.
    1.
    To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):

    est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,

    i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:

    anulum in dextram manum,

    Petr. 74:

    quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,

    decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:

    cerussam in cacabum,

    Scrib. Comp. 45.—
    2.
    Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:

    legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,

    Caes. B. C. 1, 40:

    omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,

    Liv. 21, 26, 6:

    res suas trans Halyn,

    id. 38, 25, 7:

    quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,

    id. 23, 31, 4:

    ut classem in Italiam traiceret,

    id. 28, 36, 1:

    pecuniam in provinciam,

    id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:

    huc legionem postea transicit,

    Caes. B. C. 1, 54:

    magnam partem fortunarum eodem trajecit,

    Nep. Att. 2, 2:

    eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,

    Varr. R. R. 2, 4, 11:

    ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,

    Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:

    equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,

    Liv. 35, 48, 3:

    classis Punica in Sardiniam trajecta,

    id. 27, 6, 13:

    (exercitus) Pado trajectus Cremonam,

    id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:

    inermes in Boeotiam trajecti,

    id. 32, 17, 3:

    in Galliam trajecti forent,

    Tac. A. 12, 39.—
    (β).
    With second acc. of the stream or place crossed:

    equitum magnam partem flumen transjecit,

    Caes. B. C. 1, 55:

    Caesar Germanos flumen traicit,

    id. ib. 1, 83 fin.:

    si se Alpes Antonius trajecerit,

    Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

    copias Rhodanum,

    id. ib. 10, 11, 2:

    quos in Africam secum traiceret,

    Liv. 29, 22, 12.—
    (γ).
    With se:

    ad Achillam sese ex regiā trajecit,

    Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

    ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,

    Liv. 28, 18, 10.—
    (δ).
    Poet., of the eyes:

    quocumque oculos trajecimus,

    i. e. to look, Lucr. 4, 424.—
    3.
    To pass through, make a way through.
    (α).
    Of soldiers:

    pars magna equitum mediam trajecit aciem,

    broke through, Liv. 42, 7, 7.—
    (β).
    To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:

    unum ex multitudine,

    Caes. B. G. 5, 44:

    aliquem pilis,

    id. ib. 7, 82:

    aliquem scorpione, a latere dextro,

    id. ib. 7, 25:

    lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,

    Ov. M. 4, 571:

    lanceā infestā medium femur,

    Hirt. B. G. 8, 48:

    femur tragulā,

    Caes. B. G. 5, 35:

    pectus ferro,

    Liv. 41, 11, 6:

    cava tempora ferro,

    Verg. A. 9, 634:

    harundine linguam,

    Ov. M. 11, 325:

    terga sagittā,

    id. ib. 9, 128:

    exuentem se ac nudatum gladio trajecit,

    Just. 3, 1, 8:

    sagittā sub mammā trajectus,

    id. 12, 9, 12:

    aliquid acu,

    Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:

    se uno ictu infra laevam papillam,

    Suet. Oth. 11.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to transfer, cause to pass:

    cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    culpam in alium,

    Quint. 9, 2, 4:

    arbitrium litis trajecit in omnes,

    Ov. M. 12, 628.—Mid.:

    in cor Trajecto lateris capitisque dolore,

    having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—
    2.
    In partic., in rhet.:

    verba,

    to transpose, Cic. Or. 69, 229:

    verba in clausulas,

    Quint. 9, 4, 31 Spald.—
    II. A.
    With the place or thing passed over as object:

    si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,

    Cic. Fin. 4, 9, 22:

    trajecto amni,

    Liv. 21, 27, 3:

    Hiberum,

    id. 21, 30, 3:

    occupavit Scipio Padum traicere,

    id. 21, 39, 10:

    ratibus Trebiam,

    id. 21, 56, 8:

    mare,

    id. 33, 31, 10:

    flumen,

    id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:

    fretum,

    Sen. Ep. 14, 8:

    amnem,

    Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:

    utribus amnem,

    id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:

    Rhenum,

    Suet. Tib. 18:

    mare,

    Sen. Ben. 6, 15, 6:

    Padum,

    Tac. H. 2, 22:

    sinum maris,

    Vell. 2, 43, 1:

    flumina nando,

    Suet. Caes. 57:

    Tiberim clipeo,

    Claud. VI. Cons. Hon. 186:

    Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,

    Verg. A. 6, 536; cf. pass.:

    postquam cernant Rhodanum trajectum,

    Liv. 21, 30, 5:

    ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,

    Sol. 52, 46.—
    B.
    Absol.:

    ad Aethaliam insulam trajecit,

    Liv. 37, 13, 3:

    ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,

    id. 30, 24, 11:

    ne qua classis ex Africā traiceret,

    id. 30, 2, 1:

    sed traicere in Euboeam erat propositum,

    id. 40, 4, 10:

    (ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,

    id. 28, 36, 1; cf.:

    Romanae naves Samum traicerunt,

    id. 37, 13, 6:

    primo quoque tempore in Africam traiciendum,

    id. 29, 22, 11:

    ad nos trajecturum illud incendium esse,

    id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:

    piscatoriā scaphā trepidus trajecit,

    Just. 2, 13, 9:

    trajecisse veteres Iberos,

    Tac. Agr. 14. —
    C.
    Trop., to overstep, transgress:

    traicit et fati litora magnus amor,

    Prop. 1, 19, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > trajicio

  • 7 transicio

    trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.
    I.
    With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.
    A.
    In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:

    neque ullum interim telum transiciebatur,

    Caes. B. C. 3, 19:

    quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),

    Ov. Am. 3, 6, 4:

    arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,

    Liv. 25, 14, 4:

    cum trans vallum signum trajecisset,

    id. 41, 4, 2:

    pontibus transjectis,

    thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:

    malis antennisque de nave in navem trajectis,

    Liv. 30, 10, 5:

    volucrem trajecto in fune columbam suspendit,

    Verg. A. 5, 488:

    tela alio,

    Prop. 2, 12 (3, 3), 18:

    pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,

    drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:

    pedes super acervos,

    to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:

    membra per ardentes acervos celeri pede,

    Ov. F. 4, 782.—
    B.
    In partic.
    1.
    To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):

    est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,

    i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:

    anulum in dextram manum,

    Petr. 74:

    quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,

    decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:

    cerussam in cacabum,

    Scrib. Comp. 45.—
    2.
    Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:

    legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,

    Caes. B. C. 1, 40:

    omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,

    Liv. 21, 26, 6:

    res suas trans Halyn,

    id. 38, 25, 7:

    quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,

    id. 23, 31, 4:

    ut classem in Italiam traiceret,

    id. 28, 36, 1:

    pecuniam in provinciam,

    id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:

    huc legionem postea transicit,

    Caes. B. C. 1, 54:

    magnam partem fortunarum eodem trajecit,

    Nep. Att. 2, 2:

    eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,

    Varr. R. R. 2, 4, 11:

    ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,

    Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:

    equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,

    Liv. 35, 48, 3:

    classis Punica in Sardiniam trajecta,

    id. 27, 6, 13:

    (exercitus) Pado trajectus Cremonam,

    id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:

    inermes in Boeotiam trajecti,

    id. 32, 17, 3:

    in Galliam trajecti forent,

    Tac. A. 12, 39.—
    (β).
    With second acc. of the stream or place crossed:

    equitum magnam partem flumen transjecit,

    Caes. B. C. 1, 55:

    Caesar Germanos flumen traicit,

    id. ib. 1, 83 fin.:

    si se Alpes Antonius trajecerit,

    Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

    copias Rhodanum,

    id. ib. 10, 11, 2:

    quos in Africam secum traiceret,

    Liv. 29, 22, 12.—
    (γ).
    With se:

    ad Achillam sese ex regiā trajecit,

    Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

    ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,

    Liv. 28, 18, 10.—
    (δ).
    Poet., of the eyes:

    quocumque oculos trajecimus,

    i. e. to look, Lucr. 4, 424.—
    3.
    To pass through, make a way through.
    (α).
    Of soldiers:

    pars magna equitum mediam trajecit aciem,

    broke through, Liv. 42, 7, 7.—
    (β).
    To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:

    unum ex multitudine,

    Caes. B. G. 5, 44:

    aliquem pilis,

    id. ib. 7, 82:

    aliquem scorpione, a latere dextro,

    id. ib. 7, 25:

    lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,

    Ov. M. 4, 571:

    lanceā infestā medium femur,

    Hirt. B. G. 8, 48:

    femur tragulā,

    Caes. B. G. 5, 35:

    pectus ferro,

    Liv. 41, 11, 6:

    cava tempora ferro,

    Verg. A. 9, 634:

    harundine linguam,

    Ov. M. 11, 325:

    terga sagittā,

    id. ib. 9, 128:

    exuentem se ac nudatum gladio trajecit,

    Just. 3, 1, 8:

    sagittā sub mammā trajectus,

    id. 12, 9, 12:

    aliquid acu,

    Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:

    se uno ictu infra laevam papillam,

    Suet. Oth. 11.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to transfer, cause to pass:

    cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    culpam in alium,

    Quint. 9, 2, 4:

    arbitrium litis trajecit in omnes,

    Ov. M. 12, 628.—Mid.:

    in cor Trajecto lateris capitisque dolore,

    having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—
    2.
    In partic., in rhet.:

    verba,

    to transpose, Cic. Or. 69, 229:

    verba in clausulas,

    Quint. 9, 4, 31 Spald.—
    II. A.
    With the place or thing passed over as object:

    si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,

    Cic. Fin. 4, 9, 22:

    trajecto amni,

    Liv. 21, 27, 3:

    Hiberum,

    id. 21, 30, 3:

    occupavit Scipio Padum traicere,

    id. 21, 39, 10:

    ratibus Trebiam,

    id. 21, 56, 8:

    mare,

    id. 33, 31, 10:

    flumen,

    id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:

    fretum,

    Sen. Ep. 14, 8:

    amnem,

    Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:

    utribus amnem,

    id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:

    Rhenum,

    Suet. Tib. 18:

    mare,

    Sen. Ben. 6, 15, 6:

    Padum,

    Tac. H. 2, 22:

    sinum maris,

    Vell. 2, 43, 1:

    flumina nando,

    Suet. Caes. 57:

    Tiberim clipeo,

    Claud. VI. Cons. Hon. 186:

    Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,

    Verg. A. 6, 536; cf. pass.:

    postquam cernant Rhodanum trajectum,

    Liv. 21, 30, 5:

    ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,

    Sol. 52, 46.—
    B.
    Absol.:

    ad Aethaliam insulam trajecit,

    Liv. 37, 13, 3:

    ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,

    id. 30, 24, 11:

    ne qua classis ex Africā traiceret,

    id. 30, 2, 1:

    sed traicere in Euboeam erat propositum,

    id. 40, 4, 10:

    (ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,

    id. 28, 36, 1; cf.:

    Romanae naves Samum traicerunt,

    id. 37, 13, 6:

    primo quoque tempore in Africam traiciendum,

    id. 29, 22, 11:

    ad nos trajecturum illud incendium esse,

    id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:

    piscatoriā scaphā trepidus trajecit,

    Just. 2, 13, 9:

    trajecisse veteres Iberos,

    Tac. Agr. 14. —
    C.
    Trop., to overstep, transgress:

    traicit et fati litora magnus amor,

    Prop. 1, 19, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > transicio

  • 8 transjicio

    trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.
    I.
    With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.
    A.
    In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:

    neque ullum interim telum transiciebatur,

    Caes. B. C. 3, 19:

    quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),

    Ov. Am. 3, 6, 4:

    arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,

    Liv. 25, 14, 4:

    cum trans vallum signum trajecisset,

    id. 41, 4, 2:

    pontibus transjectis,

    thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:

    malis antennisque de nave in navem trajectis,

    Liv. 30, 10, 5:

    volucrem trajecto in fune columbam suspendit,

    Verg. A. 5, 488:

    tela alio,

    Prop. 2, 12 (3, 3), 18:

    pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,

    drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:

    pedes super acervos,

    to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:

    membra per ardentes acervos celeri pede,

    Ov. F. 4, 782.—
    B.
    In partic.
    1.
    To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):

    est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,

    i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:

    anulum in dextram manum,

    Petr. 74:

    quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,

    decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:

    cerussam in cacabum,

    Scrib. Comp. 45.—
    2.
    Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:

    legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,

    Caes. B. C. 1, 40:

    omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,

    Liv. 21, 26, 6:

    res suas trans Halyn,

    id. 38, 25, 7:

    quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,

    id. 23, 31, 4:

    ut classem in Italiam traiceret,

    id. 28, 36, 1:

    pecuniam in provinciam,

    id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:

    huc legionem postea transicit,

    Caes. B. C. 1, 54:

    magnam partem fortunarum eodem trajecit,

    Nep. Att. 2, 2:

    eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,

    Varr. R. R. 2, 4, 11:

    ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,

    Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:

    equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,

    Liv. 35, 48, 3:

    classis Punica in Sardiniam trajecta,

    id. 27, 6, 13:

    (exercitus) Pado trajectus Cremonam,

    id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:

    inermes in Boeotiam trajecti,

    id. 32, 17, 3:

    in Galliam trajecti forent,

    Tac. A. 12, 39.—
    (β).
    With second acc. of the stream or place crossed:

    equitum magnam partem flumen transjecit,

    Caes. B. C. 1, 55:

    Caesar Germanos flumen traicit,

    id. ib. 1, 83 fin.:

    si se Alpes Antonius trajecerit,

    Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

    copias Rhodanum,

    id. ib. 10, 11, 2:

    quos in Africam secum traiceret,

    Liv. 29, 22, 12.—
    (γ).
    With se:

    ad Achillam sese ex regiā trajecit,

    Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

    ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,

    Liv. 28, 18, 10.—
    (δ).
    Poet., of the eyes:

    quocumque oculos trajecimus,

    i. e. to look, Lucr. 4, 424.—
    3.
    To pass through, make a way through.
    (α).
    Of soldiers:

    pars magna equitum mediam trajecit aciem,

    broke through, Liv. 42, 7, 7.—
    (β).
    To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:

    unum ex multitudine,

    Caes. B. G. 5, 44:

    aliquem pilis,

    id. ib. 7, 82:

    aliquem scorpione, a latere dextro,

    id. ib. 7, 25:

    lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,

    Ov. M. 4, 571:

    lanceā infestā medium femur,

    Hirt. B. G. 8, 48:

    femur tragulā,

    Caes. B. G. 5, 35:

    pectus ferro,

    Liv. 41, 11, 6:

    cava tempora ferro,

    Verg. A. 9, 634:

    harundine linguam,

    Ov. M. 11, 325:

    terga sagittā,

    id. ib. 9, 128:

    exuentem se ac nudatum gladio trajecit,

    Just. 3, 1, 8:

    sagittā sub mammā trajectus,

    id. 12, 9, 12:

    aliquid acu,

    Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:

    se uno ictu infra laevam papillam,

    Suet. Oth. 11.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to transfer, cause to pass:

    cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    culpam in alium,

    Quint. 9, 2, 4:

    arbitrium litis trajecit in omnes,

    Ov. M. 12, 628.—Mid.:

    in cor Trajecto lateris capitisque dolore,

    having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—
    2.
    In partic., in rhet.:

    verba,

    to transpose, Cic. Or. 69, 229:

    verba in clausulas,

    Quint. 9, 4, 31 Spald.—
    II. A.
    With the place or thing passed over as object:

    si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,

    Cic. Fin. 4, 9, 22:

    trajecto amni,

    Liv. 21, 27, 3:

    Hiberum,

    id. 21, 30, 3:

    occupavit Scipio Padum traicere,

    id. 21, 39, 10:

    ratibus Trebiam,

    id. 21, 56, 8:

    mare,

    id. 33, 31, 10:

    flumen,

    id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:

    fretum,

    Sen. Ep. 14, 8:

    amnem,

    Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:

    utribus amnem,

    id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:

    Rhenum,

    Suet. Tib. 18:

    mare,

    Sen. Ben. 6, 15, 6:

    Padum,

    Tac. H. 2, 22:

    sinum maris,

    Vell. 2, 43, 1:

    flumina nando,

    Suet. Caes. 57:

    Tiberim clipeo,

    Claud. VI. Cons. Hon. 186:

    Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,

    Verg. A. 6, 536; cf. pass.:

    postquam cernant Rhodanum trajectum,

    Liv. 21, 30, 5:

    ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,

    Sol. 52, 46.—
    B.
    Absol.:

    ad Aethaliam insulam trajecit,

    Liv. 37, 13, 3:

    ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,

    id. 30, 24, 11:

    ne qua classis ex Africā traiceret,

    id. 30, 2, 1:

    sed traicere in Euboeam erat propositum,

    id. 40, 4, 10:

    (ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,

    id. 28, 36, 1; cf.:

    Romanae naves Samum traicerunt,

    id. 37, 13, 6:

    primo quoque tempore in Africam traiciendum,

    id. 29, 22, 11:

    ad nos trajecturum illud incendium esse,

    id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:

    piscatoriā scaphā trepidus trajecit,

    Just. 2, 13, 9:

    trajecisse veteres Iberos,

    Tac. Agr. 14. —
    C.
    Trop., to overstep, transgress:

    traicit et fati litora magnus amor,

    Prop. 1, 19, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > transjicio

  • 9 hinübersetzen

    hinübersetzen, I) v. tr.transponere (ganz eig.). – transferre. transportare (hinüberschiffen, -schaffen). – traicere. transmittere (hinüberschiffen). – II) v. intr.traicere. transgredi (im allg.). – saltu traicere od. transgredi. transilire (hinüberspringen). – transcendere (hinübersteigen, -springen etc.). – Ist es = hinüberschiffen no. II, s. d., od. = hinüberschwimmen, s. d.

    deutsch-lateinisches > hinübersetzen

  • 10 gladius

    gladius, iī, m.(zu glaber, also ›das glatte‹), das messerförmige Schwert (zu Hieb und Stoß, während ensis das längere, mehr zum Hieb eingerichtete Schwert), I) eig. u. meton.: a) eig.: capulus gladii, Tac.: mucro gladii, Plin.: gladius vaginā vacuus (blankes), Cic.: gl. militaris, Sen.: gladius cruentus, Cic.: gladius cruore domini madens, Val. Max.: gladius, cui ad secandum subtilis acies est, Sen.: gladius, quo noxii iugulantur, Henkerschwert, Val. Max.: gladio accinctus, Liv. u. Tac., succinctus, Cornif. rhet.: gladium stringere, Caes., destringere, Cic.: gladium (e vagina) educere, Cic.: gladium nudare, Ov.: gladium condere, einstecken, Tac.: alqm gladio insequi, Cic.: alci gladium intentare, Liv.: gladio incumbere, Cornif. rhet.: transfigere se gladio, Vell.: traicere sibi gladio pectus, Auct. b. Afr.: traicere alqm gladio, Auct. b. Alex.: transfigere alqm gladio per pectus, Liv. – im Bilde, suo sibi gladio hunc iugulo, mit seinen eigenen Waffen, d.i. widerlege ihn mit seinen eigenen Worten, Ter. adelph. 958 (vgl. quid igitur pugnes adversus eos homines, qui suo sibi gladio pereunt? Lact. 3, 28, 20): plumbeo gladio iugulari, mit schwachen Beweisen widerlegt werden, Cic. ad Att. 1, 16, 2: tuo gladio conficiatur defensio, Cic. Caecin. 82: destrictis gladiis fraudium (mit den scharfen Waffen des Betr.) simplicis puellae paventes cogitationes invadunt, Apul. met. 5, 19. – Sprichw., ignem gladio scrutari (griech. πῦρ μαχαίρα σκαλεύειν), das Feuer mit dem Schwert durchwühlen, von einem unsinnigen Beginnen, Hor. sat. 2, 3, 276. – b) meton. = das mit dem Schwert Bewirkte, wie: gladii potestas od. ius, Gewalt über Leben u. Tod, Capit. u. ICt.: locare ad gladium, zum Gladiatorenkampfe, Sen.: ebenso damnari ad gladium, ICt.: licentia gladiorum, Mordtaten, Cic.: ebenso sublatus modus gladiis, Lucan. – II) übtr.: a) als Titel einer Schrift, das Schwert, Suet. Cal. 49, 3. – b) das Pflugeisen, Plin. 18, 172. – c) das Schwertholz ( sonst spatha), dessen man sich bei dem alten senkrechten Webstuhl statt des Kammes bediente, um den Einschlag damit zu schlagen u. das Gewebe dicht zu machen, deducunt habiles gladios filo gracilento, Enn. ann. 253. – d) = ξιφίας, der Schwertfisch, Plin. 9, 3; 32, 15 u. 145. – / Nbf. gladium. iī, n., Lucil. 1187. Varro LL. 5, 116; 8, 45 u. bes. 9, 81. Varro r. r. 1, 48, 3: gladium, ξίφος, gladia, ξίφη, Gloss.; vgl. Quint. 1, 5, 16 (wo getadelt).

    lateinisch-deutsches > gladius

  • 11 verlegen [1]

    1. verlegen, I) seinen bisherigen Standort etc. weg an einen andern Ort bringen: transferre od. traicere alqo (z.B. transf. castra in alium locum od. trans flumen od. ultra eum locum: u. transf. comitia ad patres [in die Kurie]: u. traic. officinas Romam). – transducere alqo (anderswohin führen, z.B. milites in alia loca). – distribuere in mit Akk. dispertire per m. Akk. (verteilen an mehrere Orte, z.B. legiones in plures civitates). – den Wohnsitz v., domicilium in alium locum transferre; sedem mutare: die Fabriken nach Rom v., officinas traicere Romam: das [2498] Lager weiter v., castra castris convertere: das Lager rückwärts v., castra referre. – II) an einen unrichtigen Ort legen, *in alieno loco ponere (z.B. librum). – III) versperren: intercludere. intersaepire (durch einen Verhau; beide z.B. den Weg, iter). – den Feinden den Weg v., hostium itineri officere. – IV) ein Buch verlegen, *operis (libri) edendi sumptus facere.

    deutsch-lateinisches > verlegen [1]

  • 12 fahren

    fahren, I) v. intr.: 1) in weit. Bed., sich bewegen, bes. mit dem Nbbegr. der Schnelligkeit: a) übh.: nach etw. fahren, arripere alqd (z.B. gladium): aus der Hand fahren, excĭdere manu; de manibus delabi (den Händen entgleiten): jmdm. in die Haare, in die Augen s., involare alci in capillum, in oculos: jmdm. mit Schnabel u. Krallen in die Augen u. ins Gesicht s., os oculosque alcis rostro et unguibus appetere: jmdm. in den Bart s., alci barbam invadere: an etwas s., offendere ad alqd (anstoßen); impingi alci rei (so an oder auf etwas geworfen, gestoßen werden, daß das Anstoßende heftig auffällt); illidi od. allidi ad alqd (so, daß das Anstoßendebeschädigtwird): mit etwas an etwas s., alqd impingere alci rei. fahren lassen, α) eig., aus der Hand, omittere (z.B. arma, habenas); manu emittere (fallen lassen, wegwerfen, z.B. scutum): aus den Händen, de (ex) manibus dimittere, emittere: aus dem Schnabel, aus den Krallen, amittere (z.B. den Fang, captum). – β) uneig., s. ablegen no. II, a, aufgeben no. I, einstellen no. I, a; vgl. auch die mit »fahren lassen« verb. Substst., wie »Furcht, Hoffnung, Gedanke, Stolz« u. dgl. – b) sich wohin begeben, s. Grube, Himmel, Hölle. – 2) in engerer u. gew. Bed.: a) v. Fahrzeugen, sich fortbewegen; z.B. der Wagen fährt aus der Stadt, plaustrum ex urbe exit: der Wagen fährt in die Stadt, plaustrum in urbem init. – das Schiff fährt mit sanften Winden, navis lenibus ventis vehitur. – b) v. Pers.: α) auf einem Fahrzeuge sich fortbewegen: vehi (entweder absol. od. mit dem Abl, dessen, worauf man fährt). – proficisci (zu Lande oder zur See reisen, z.B. zu den olympischen Spielen, ad Olympia). – zu Wagen s., vehi, invehi curru; vehi in raeda; ascendere vehiculum (einen Wagen besteigen, Ggstz. pedibus iter facere od. conficere): aufs Kapitol s., Capitolium curru invehi, ingredi: ins Lager s., plaustro advehi in castra: durch die Lüfte s., subvehi per aëra curru: mit jmd. s., alqm in vehiculo secum habere. – zu Schiffe fahren, navi od. in nave vehi; navigare: über ein Gewässer s., transmittere, traicere, transire (nave) m. Akk. (z.B. mare, flumen): von der hohen See nach dem Hafen s., ex alto portum tenere: aus der hohen See in den Hafen s., ex alto in portum invehi: ans Land f., s. landen: mit. dem Schiffe vom Lande s., s. absegeln. – β) den Rosselenker machen: iumenta agere (vom Kutscher übh.). – curriculum [857] regere (von jmd., der selbst den Wagen zum Vergnügen lenkt). – aurigare (v. Wagenlenker, v. Wettfahrer, der selbst lenkt). – vecturam facere (v. Fuhrmann, der das Fortschaffen von Waren als Geschäft betreibt). – γ) übtr., seiner Lage eine Richtung geben: ich bin wohl, übel beietwas gefahren, res mihi bene, male cessit: er wird wohl dabei fahren, feliciter ei succedet res. – II) v. tr.vehere (zu Wagen u. zu Schiffe). – vehiculo portare (zu Wagen). – nach Rom s., plaustro Romam deportare: über den Fluß s., alqm od. alqd traicere (trans) fluvium: über den Fluß s. lassen, transmittere. Fahren, das, vectio (als Handlung). – vectura (die Fuhre). – vectatio (das Sich-Fahren-Lassen). – cursus (Lauf des Schiffes). – fahrend, plaustro vehens od. vectus. – die fahr. Post, raeda cursualis (spät. Kaiszt.). – fahrende Habe, res moventes; res, quae moveri possunt od. quae ferri agique possunt; ruta caesa. ruta et caesa (was nicht wand-, niet- und nagelfest ist).

    deutsch-lateinisches > fahren

  • 13 hinübersprengen

    hinübersprengen, zu etc., equo citato vehi ad etc. hinüberspringen, transilire, über etc., alqd od. trans alqd, od. nach etc., in alqd. – saltu traicere od. transgredi alqd od. trans [1338] alqd (mit einem Sprung hinübersetzen). – traicere ad od. in alqd (hinüberschlagen [w. s.], v. Feuer). – von einem müden Pferde auf ein frisches h., in equum recentem ex fesso transultare.

    deutsch-lateinisches > hinübersprengen

  • 14 hinüberwerfen

    hinüberwerfen, traicere. – transmittere (werfend hinüberschicken). – über ein Haus h., tectum transmittere (traicere) lapide od. missili. hinüberwollen, *transitum parare (sich zum Übergang bereitmachen). – *transire conari (den Übergang versuchen).

    deutsch-lateinisches > hinüberwerfen

  • 15 passieren

    passieren, I) eig., v. intr. u. v. tr. ire (gehen). – transire. transgredi (vorbeigehen). – ire od. venire per alqm locum (durch einen Ort kommen). – al qm locum inire od ingredi od. intrare (einen Ort betreten). – alqo loco exire od. egredi (aus einem Orte herausgehen). – alqm locum transire (über einen Ort hinübergehen). – alqm locum transcendere od. superare (über einen Ort hinübersteigen, kommen, z.B. über einen Berg) – schwer zu p. (v. Flüssen etc.), difficili transitu. – das Tor p., portā exire (beim Herausgehen); portā introire (beim Hineingehen): einen Fluß p., flumen transire od. traicere od. transmi ttere: die Truppen einen Fluß passieren lassen, copias flumen od. trans flumen traicere – jmd. nicht passieren lassen, alqm adi tu proh ibere (nicht herbei- od. hereinlassen); alqm egressione prohibere. alqm egressu arcere (nicht herauslassen). – II) uneig: 1) gelten, d. i. a) nicht verwerflich sein: probari (sich billigen lassen). – ferri posse (ertragen werden können, erträglich sein). – etw. p. lassen, alqd non plane im probare (nicht ganz mißbilligen); alqd ferre (ertragen); alqd fieri pati (etw. geschehen lassen). – b) für etwas gehalten werden, s. gelten für etc. – 2) sich zutragen: accĭdere. – was ist passiert? quid rei est: was passiert Neues? quid novi accĭdit?: passiert etw. Neues? ecquid novi est?

    deutsch-lateinisches > passieren

  • 16 überfahren

    überfahren, I) v. intr. traicere od. transire od. transvehi mit u. ohne Zus. von nave od. navibus (zu Schiffe), curru (zu Wagen). – II) v. tr.: a) jmd. od. etwas über etwas fahren: traicere; transmittere; transvehere; transportare. – b) über jmd. wegfahren: iumentis obterere alqm.

    deutsch-lateinisches > überfahren

  • 17 gladius

    gladius, iī, m.(zu glaber, also ›das glatte‹), das messerförmige Schwert (zu Hieb und Stoß, während ensis das längere, mehr zum Hieb eingerichtete Schwert), I) eig. u. meton.: a) eig.: capulus gladii, Tac.: mucro gladii, Plin.: gladius vaginā vacuus (blankes), Cic.: gl. militaris, Sen.: gladius cruentus, Cic.: gladius cruore domini madens, Val. Max.: gladius, cui ad secandum subtilis acies est, Sen.: gladius, quo noxii iugulantur, Henkerschwert, Val. Max.: gladio accinctus, Liv. u. Tac., succinctus, Cornif. rhet.: gladium stringere, Caes., destringere, Cic.: gladium (e vagina) educere, Cic.: gladium nudare, Ov.: gladium condere, einstecken, Tac.: alqm gladio insequi, Cic.: alci gladium intentare, Liv.: gladio incumbere, Cornif. rhet.: transfigere se gladio, Vell.: traicere sibi gladio pectus, Auct. b. Afr.: traicere alqm gladio, Auct. b. Alex.: transfigere alqm gladio per pectus, Liv. – im Bilde, suo sibi gladio hunc iugulo, mit seinen eigenen Waffen, d.i. widerlege ihn mit seinen eigenen Worten, Ter. adelph. 958 (vgl. quid igitur pugnes adversus eos homines, qui suo sibi gladio pereunt? Lact. 3, 28, 20): plumbeo gladio iugulari, mit schwachen Beweisen widerlegt werden, Cic. ad Att. 1, 16, 2: tuo gladio conficiatur defensio, Cic. Caecin. 82: destrictis gladiis fraudium (mit den scharfen Waffen des Betr.) simplicis puellae paventes cogitationes invadunt,
    ————
    Apul. met. 5, 19. – Sprichw., ignem gladio scrutari (griech. πῦρ μαχαίρα σκαλεύειν), das Feuer mit dem Schwert durchwühlen, von einem unsinnigen Beginnen, Hor. sat. 2, 3, 276. – b) meton. = das mit dem Schwert Bewirkte, wie: gladii potestas od. ius, Gewalt über Leben u. Tod, Capit. u. ICt.: locare ad gladium, zum Gladiatorenkampfe, Sen.: ebenso damnari ad gladium, ICt.: licentia gladiorum, Mordtaten, Cic.: ebenso sublatus modus gladiis, Lucan. – II) übtr.: a) als Titel einer Schrift, das Schwert, Suet. Cal. 49, 3. – b) das Pflugeisen, Plin. 18, 172. – c) das Schwertholz ( sonst spatha), dessen man sich bei dem alten senkrechten Webstuhl statt des Kammes bediente, um den Einschlag damit zu schlagen u. das Gewebe dicht zu machen, deducunt habiles gladios filo gracilento, Enn. ann. 253. – d) = ξιφίας, der Schwertfisch, Plin. 9, 3; 32, 15 u. 145. – Nbf. gladium. iī, n., Lucil. 1187. Varro LL. 5, 116; 8, 45 u. bes. 9, 81. Varro r. r. 1, 48, 3: gladium, ξίφος, gladia, ξίφη, Gloss.; vgl. Quint. 1, 5, 16 (wo getadelt).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > gladius

  • 18 acus [3]

    3. acus, ūs, f. (v. Stamme AC, wovon auch 1. u. 2. acus, sowie acuo, acies u.a.), die Spitze, der Stift, I) als Nadel (vgl. Paul. ex Fest. 9, 6), a) übh.: pars acuum, quae acuta est, Cels.: grana ciceris spatio distanti missa in acum continuo et sine frustratione inserere, Quint.: filum conicere in acum, einfädeln, Cels.: acu duo lina traicere, Cels.: vulnus, quod acu punctum videtur, Cic.: acu pingere, sticken, Verg.: dasselbe acu facere, Plin. – Sprichw., tetigisti acu, du hast den rechten Fleck, den Nagel auf den Kopf getroffen, Plaut. rud. 1306: si acum quaereres, acum invenisses, vom sorgfältigen Suchen, Plaut. Men. 238 sq. – b) zum Zusammenhalten der Haarfrisur (Haarwulst), die Haarnadel, Nestnadel, comatoria, Petr.: crinalis, Apul.: discriminalis, Hieron.: crinibus distinguendis, Tert.: inustas comas acu comere, Quint.: capillus etsi non cotidie acu ornandus, tamen cotidie pectine expediendus, Fronto. – II) als Stift od. Dorn einer Schnalle, Treb. Poll. Claud. 14, 5. – III) als Stecker des Pflanzers, Pallad. 1, 43, 2. – / acus als masc. bei Plin. 26, 5 (doch cod. Paris. 6705 evulsa acu); vgl. Prisc. 5, 33 u. 6, 75. Prob. 20, 27. – Dat. Sing. acu, Plin. 28, 179: Genet. Plur. acuum, Cels. 7, 16. p. 293, 37 D.: Abl. Plur. acubus, Cels. 7, 16. p. 294, 5 u. 8 D.

    lateinisch-deutsches > acus [3]

  • 19 antemna

    antemna (antenna), ae, f., die Segelstange, die Rahe, antemnas, proram, malos, Lucr.: antemnas ad malos destinare, Caes.: demittere partem quasi tertiam antemnas, Sall. fr.: antemnas demittere ad medium malum, Auct. b. Alex.: effugere hibernas demissā antemnā procellas, Ov.: subnectere velum antemnis, Ov.: cornua antemnarum obvertere, Verg.: malos antemnasque de nave in navem traicere, Liv.: antemnas demere, Auct. b. Alex.: antemnas ruere, Plaut.: malum et antemnam (invenit) Daedalus, Plin.

    lateinisch-deutsches > antemna

  • 20 continens

    continēns, entis, PAdi. m. Compar. (contineo), I) zusammenhängend, 1) mit einem andern Gegenstande = anstoßend, unmittelbar angrenzend, m. Dat. od. m. cum u. Abl., a) eig.: α) im Raume: aër est c. mari, Cic.: c. ripae collis, Caes.: huic fundo uxoris continentia quaedam praedia atque adiuncta, Cic.: Cappadociae pars ea, quae cum Cilicia continens est, Cic. – absol., c. tecta, an das Nachbarhaus anstoßende Dächer, Liv. – neutr. plur. subst., continentia urbis, die Vorstädte, ICt.: c. usque Atho montem, die angrenzenden Landstriche, Plin. – β) in der Zeit, unmittelbar darauf folgend, continentibus diebus, Caes. b. c. 3, 84, 2. – b) übtr.: motus sensui iunctus et c., Cic.: timori perpetuo ipsum malum c. fuit, folgte auf dem Fuße, Liv.: videre igitur primum oportebit, quae sint continentia (im wesentlichen Zusammenhang stehen) cum ipso negotio, hoc est, quae ab re separari non possint, Cic. – 2) in sich zusammenhängend, ununterbrochen, fortlaufend, a) eig.: α) im Raume, agmen migrantium, Liv.: grex elephantorum, Liv.: flamma, Hirt. b. G.: continentes ruinae (murorum), der ununterbrochene Einsturz, Liv. – v. Örtl., paludes, Caes.: silvae ac paludes, Caes.: iugum, Liv.: aedificia, ICt.: litus, die Küste des Festlandes, Liv.: so auch ripa c., Hor. – terra c., das Festland, Cic. fr. u. Nep.: u. so c. Gallia, das Festland G., Caes. – subst., continēns, entis, Abl. gew. enti, f. (verst. terra), das Festland, der Kontinent (Ggstz. insula), continentis regio, Liv.: c. proxima, Plin.: in continentem legatos mittere, Caes.: ex continenti traicere (sc. in insulam), Curt.: a continenti, vom F. aus (Ggstz. a mari), Liv. – β) in der Zeit, ununterbrochen, anhaltend, biduo continenti, Suet. – c. spiritus (Ggstz. sp. intermissus), Cic.: somnus, Cels.: totius diei c. labor, Caes.: itinera, Liv.: bella, Caes.: c. febres sine intermissione, Cels.: c. die ac nocte proelium, Liv.: imber c., Liv.: continenti cursu, in einem Laufe, Liv.: so auch continenti impetu, in einem Anlaufe, unaufhaltsam, Caes.: e continenti genere, in ununterbrochener Geschlechtsfolge, Cic. – subst., ex continenti, unverzüglich, sofort, Iustin. 1, 9, 19 u.a.: so auch in continenti, ICt. – b) übtr.: continentia tua scripta, deine zusammenhängenden historischen Hauptwerke, Cic.: sed nihil te interpellabo; continentem orationem audire malo, Cic.: quod quidem continens memoria (Geschichte) sit, Liv.: subactis iis gentibus, quae inter nos vosque sunt, continens imperium us que ad nos habebitis, Liv. – II) (m. Compar. u. Superl.) bei Leidenschaften u. Begierden an sich haltend = Herr od. Meister seiner Leidenschaften und Begierden, voll Selbstbeherrschung, enthaltsam-, mäßig in Genüssen (griech. εγκρατής; Ggstz. intemperans, libidinosus), puer, Cic.: reges, Cic.: Epaminondas, Nep. – ne continentior in vita hominum, quam in pecunia fuisse videatur, Caes. – C. Laelius, L. Furius, moderatissimi homines et continentissimi, Cic. – III) subst., continēns, entis, n. = το συνέχου, als rhetor. t. t., der Punkt, der die Verteidigung wesentlich enthält, auf den sich die Verteidigung wesentlich stützt, der Haltpunkt, der Hauptpunkt, die Hauptsache, Sing., Quint. 3, 6, 104; 3, 11, 9: Plur., continentia causarum, Cic. part. or. 103: ea continentia vocentur, quasi firmamenta (Stützpunkte) defensionis, Cic. top. 95.

    lateinisch-deutsches > continens

См. также в других словарях:

  • trece — TRÉCE, trec, vb. III. I. 1. intranz. A merge fără a se opri, printr un anumit loc sau prin dreptul cuiva sau a ceva, a străbate un loc fără a se opri, a şi urma drumul, a fi în trecere pe undeva. ♢ expr. A trecut baba cu colacii = e prea târziu,… …   Dicționar Român

  • Trichter — Erdfall; Kessel; Vulkantrichter; Krater; Caldera * * * Trich|ter [ trɪçtɐ], der; s, : oben weites Gefäß zum Füllen von Flaschen o. Ä., das sich nach unten verengt und in ein kurzes Rohr übergeht: Motoröl mit einem Trichter einfüllen. Zus.:… …   Universal-Lexikon

  • Trajekt — Trajektfähre; Trajektanstalt; Eisenbahnfähre * * * Tra|jẹkt 〈m. 1 oder n. 11; veraltet〉 1. Überfahrt 2. Fährschiff (für Fahrzeuge) [<lat. traiectus „Überfahrt, Übergang“; zu traicere „hinüberwerfen, hinüberbringen; …   Universal-Lexikon

  • BOSPHORUS — I. BOSPHORUS sive potius Bosporus, cum Graece Βόςπορος dicitur, ἀπὸ τȏυ βοὸς καὶ πόρου nomen arcessit, quod vel bos traicere possit natandô. Testis interpres Apollonii, Βόςπορος inquit, ὀνομάζεται διὰ τὸ δοκεῖν τὴν Ἰὼ βοῦν οὖσαν διαπορέυεςθαι τὸ… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • traject — transitive verb Etymology: Latin trajectus, past participle of traicere Date: 1657 transmit • trajection noun …   New Collegiate Dictionary

  • trajectory — noun (plural ries) Etymology: New Latin trajectoria, from feminine of trajectorius of passing, from Latin traicere to cause to cross, cross, from trans , tra trans + jacere to throw more at jet Date: 1696 1. the curve that a body (as a planet or… …   New Collegiate Dictionary

  • traject — trajection, n. /treuh jekt /, v.t. Archaic. to transport, transmit, or transpose. [1545 55; < L trajectus (ptp. of traicere to cast, throw over or across), equiv. to tra (var. of trans TRANS ) + jec (comb. form of jacere to throw) + tus ptp.… …   Universalium

  • ABDALA — I. ABDALA Alfaqui i. e. contionator Mahometanus, de secta Mohaydinorum, insurrexit contra Cherifum Mahomet, Regem Maroci, et in monte Nefusa, qui ramus est Atlantis, hodie Derenderen seu Adren dicti, plurimos Barbaros congregavit, A. C. 1543.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • BERGION et ALBION — BERGION, et ALBION fratres, Gigantes, et filii Neptuni, qui cum Hereculi Rhodani ostia traicere paranti, vi obsisterent, a Iove imbre lapideô sunt interempti. Mela l. 2. c. 5 …   Hofmann J. Lexicon universale

  • FIGERE — I. FIGERE Signa phrasis militaris Romanorum de qua vide infra in voce Vexillum. II. FIGERE apud Propert. l. 2. Eleg. 13. v. 23. Haec igitur mihi sint lepores audacia molles, Excipere et structo figere avem calamo: est devincire ac ligare, et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • HELLE — Athamantis Regis Thebarum, et Nepheles filia, quae una cum Phryxo fratre, novercales insidias metuens, cum accepto a patre ariete aureo Pontum vellet traicere, magnitudine periculi pertertita, in mare decidit, eiqueve nomen fecit, quod… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»