Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

trĕpĭdus

  • 1 trepidus

    trĕpĭdus, a, um, adj. [root in Gr. trepô, to turn, put to flight; cf. Lat. torqueo (cf. Fest. p. 367 Müll.); prop. scared; hence], restless, agitated, anxious, solicitous, disturbed, alarmed, in a state of trepidation, etc. (not. freq. in prose till the Aug. per.;

    perh. not at all in Cic. and Cæs.): tum trepidae inter se coëunt pennisque coruscant (apes),

    in a hurry, Verg. G. 4, 73; so,

    Dido,

    id. A. 4, 642 Serv.:

    hic galeam tectis trepidus rapit,

    id. ib. 7, 638;

    9, 233: trepidi improviso metu,

    Sall. J. 97, 5; cf.:

    curia maesta ac trepida ancipiti metu,

    Liv. 2, 24, 3:

    Romae nocturnus terror ita ex somno trepidam repente civitatem excivit,

    id. 8, 37, 6:

    trepidi formidine portas Explorant,

    Verg. A. 9, 169; Just. 2, 13, 9. — ( b) With gen.:

    illae (apes) intus trepidae rerum per cerea castra Discurrunt,

    Verg. A. 12, 589:

    Messenii trepidi rerum suarum,

    Liv. 36, 31, 5; so,

    rerum suarum,

    id. 5, 11, 4:

    salutis,

    Sil. 12, 13:

    admirationis ac metus,

    Tac. A. 6, 21 fin.:

    tubarum,

    Stat. Th. 11, 325. —
    b.
    Of things:

    illud (ferrum) in trepidā submersum sibilat unda,

    Ov. M. 12, 279 (Merkel, tepidā); cf.:

    et foliis undam trepidi despumat aheni,

    i. e. bubbling, foaming, Verg. G. 1, 296:

    venae,

    Ov. M. 6, 389:

    pes,

    id. ib. 4, 100:

    ōs,

    id. ib. 5, 231:

    vultus,

    id. ib. 4, 485:

    cursus,

    Verg. A. 4, 672:

    terror,

    Lucr. 5, 41:

    metus,

    Ov. Tr. 3, 1, 54; Plin. 2, 7, 5, § 15:

    tumultus belli,

    Lucr. 3, 846:

    certamen,

    Hor. Ep. 1, 19, 48:

    motus,

    Ov. M. 8, 606:

    fletus,

    id. ib. 4, 673:

    in re trepidā,

    in a critical situation, perilous juncture, Liv. 1, 27, 7; 4, 46, 8; 26, 5, 7; cf. in plur.:

    in trepidis rebus,

    id. 4, 17, 8; 4, 56, 8; Tib. 2, 3, 21; Hor. C. 3, 2, 5; Sil. 7, 1; cf. Sall. J. 91, 5:

    incerta et trepida vita,

    Tac. A. 14, 59; so,

    vita,

    id. ib. 4, 70 fin.:

    litterae,

    i. e. announcing danger, bringing alarming news, Curt. 7, 1, 36; so,

    nuntius,

    Just. 31, 2, 8.— Adv.: trĕpĭdē, hastily, in a state of confusion or alarm, with trepidation:

    trepide concursans,

    Phaedr. 2, 5, 2:

    classis trepide soluta,

    Liv. 22, 31, 5; so,

    relictis castris,

    id. 7, 11, 1:

    deserta stativa,

    id. 10, 12, 6:

    trepide anxieque certare,

    Suet. Ner. 23.

    Lewis & Short latin dictionary > trepidus

  • 2 trepidus

        trepidus adj.    [TARC-], restless, agitated, anxious, solicitous, disturbed, alarmed, in trepidation: Tum trepidae inter se coëunt (apes), in a hurry, V.: inproviso metu, S.: formidine, V.: (apes) trepidae rerum discurrunt, V.: Messenii trepidi rerum suarum, L.—Of things, bubbling, boiling, foaming: (ferrum) in trepidā submersum undā, O.: aënum, V.— Hurried, quick, restless: trepidae micant venae, O.: voltus, O.: cursus, V.: certamen, H.—Fig., perilous, critical, alarming: in re trepidā, at a critical juncture, L.: trepidis In rebus, H.: litterae, i. e. with alarming news, Cu.
    * * *
    trepida, trepidum ADJ
    nervous, jumpy, agitated; perilous, alarming, frightened; boiling, foaming

    Latin-English dictionary > trepidus

  • 3 in-trepidus

        in-trepidus adj.,    unshaken, undaunted, intrepid: dux, L.: pro se, O.: altaria tangere, Iu.: voltūs, O.: hiemps, i. e. without disturbance, Ta.

    Latin-English dictionary > in-trepidus

  • 4 trepidē

        trepidē adv.    [trepidus], in confusion, tremblingly, with trepidation: concursans, Ph.: classis soluta, L.: castra relinquere, L.
    * * *
    trepidius, trepidissime ADV
    with trepidation/anxiety, in confusion/alarm/panic/fright; busily, in a bustle

    Latin-English dictionary > trepidē

  • 5 trepidō

        trepidō āvī, ātus, āre    [trepidus].—Of persons, to hurry with alarm, be in confusion, be agitated, be disturbed: festinare, trepidare, S.: Quid est quod trepidas, T.: trepidante totā civitate ad excipiendum Poenum, L.: artos circum cavos (mures), Ph.: nobis trepidandum in acie instruendā erat, L.: Dum trepidant alae, V.: lymphati trepidare coeperunt, Cu.: recenti mens trepidat metu, H.: formidine belli, O.: ultra Fas, H.: Trepidari sentio et cursari rursum prorsum, T.: totis trepidatur castris, Cs.— To tremble at, be afraid of: harundinis umbram, Iu.: Ne trepidate meas, Teucri, defendere naves, V.: trepidat, ne Suppositus venias, Iu.—Of persons, to waver, hesitate, tremble, be at a loss: per alia atque alia pavida consilia, L. —Of things, to tremble, waver, shake, flicker, palpitate: (aqua) per pronum trepidat cum murmure rivum, H.: flammae trepidant, H.: Sic aquilam pennā fugiunt trepidante columbae, O.: cuius octavum trepidavit aetas Claudere lustrum, has hastened, H.
    * * *
    trepidare, trepidavi, trepidatus V
    tremble, be afraid, waver

    Latin-English dictionary > trepidō

  • 6 bubo

    1.
    būbo, ōnis, m. (f. only once Verg. A. 4, 462; cf. Serv. ad loc.; Non. p. 194, 1.— Hence given erroneously by Prisc. p. 683 P. and Rhemn. Palaem. p. 1370 fin. ib. as comm.) [buas, buza], an owl, the horned owl:

    Strix bubo, Linn., whose cry was considered as ill-boding,

    Plin. 10, 12, 16, § 34; Verg. A. 4, 462:

    ignavus bubo,

    Ov. M. 5, 550:

    profanus,

    id. ib. 6, 432 (cf. id. ib. 5, 543:

    profana avis): funereus,

    id. ib. 10, 453: Stygius (since Ascalaphus, son of Acheron or Styx, was changed to an owl;

    v. Ascalaphus),

    id. ib. 15, 791:

    rauci,

    id. Am. 1, 12, 19:

    bubone sinistro,

    Luc. 5, 396:

    trepidus,

    id. 6, 689:

    moestus,

    Sen. Med. 734:

    luctifer,

    id. Herc. Fur. 687:

    infaustus,

    Claud. in Eutr. 2, 407.
    2.
    bŭbo, ĕre, v. n., to cry like a bittern, Auct. Carm. Philom. 42 (al. butio).

    Lewis & Short latin dictionary > bubo

  • 7 horto

    hortor, ātus, 1 (archaic inf. pres. hortarier, Plaut. Merc. 4, 2, 5), v. dep. [for horitor, v. horior], to urge one strongly to do a thing, to incite, instigate, encourage, cheer, exhort (freq. and class.; cf.: moneo, admoneo, suadeo).
    I.
    In gen., constr. aliquem, aliquem ad or in aliquid, ut, ne, with the simple subj., de aliqua re, aliquid, with the inf. or absol.
    (α).
    With acc. pers.:

    coquos,

    Plaut. Merc. 4, 2, 5 sq.:

    hacc, quae supra scripta sunt, eo spectant, ut te horter et suadeam,

    Cic. Fam. 13, 4, 3: neque nos hortari neque dehortari decet Hominem peregrinum, Plaut. Poen. 3, 3, 61:

    timentem,

    Ov. M. 10, 466:

    celeres canes,

    id. H. 4, 41; cf.:

    terribiles hortatus equos,

    spurring on, id. M. 5, 421:

    vitulos,

    Verg. G. 3, 164:

    pedes,

    to drive on, Plaut. Stich. 2, 1, 7:

    senex in culina clamat: hortatur cocos: Quin agitis hodie?

    Plaut. Cas. 4, 1, 6:

    hortari coepit eundem Verbis, quae timido quoque possent addere mentem,

    Hor. Ep. 2, 2, 35.—
    (β).
    Ad or in aliquid:

    ad laudem milites,

    Cic. Prov. Cons. 4, 9:

    ad concordiam,

    Quint. 6, 1, 50:

    ad curam rei publicae,

    id. 5, 11, 24:

    ad diligentiam,

    id. 9, 4, 133:

    ad quaerendum,

    id. 5, 12, 1:

    ad reliqua fortius exsequenda,

    id. 4, 5, 23:

    paribus Messapum in proelia dictis Hortatur,

    Verg. A. 11, 521:

    in amicitiam jungendam,

    Liv. 43, 19, 14.—
    (γ).
    De aliqua re:

    iisdem de rebus etiam atque etiam hortor, quibus superioribus litteris hortatus sum,

    Cic. Fam. 4, 9, 1:

    de Aufidiano nomine nihil te hortor,

    id. ib. 16, 19:

    aliquem de concilianda pace,

    Caes. B. C. 1, 26, 3.—
    (δ).
    With ut, ne, or the simple subj.:

    Pompeium et hortari et orare... ut magnam infamiam fugiat, non desistemus,

    Cic. Fam. 1, 1, 2:

    petit atque hortatur, ut, etc.,

    Caes. B. G. 1, 19 fin.:

    ipse equo circumiens unumquemque nominans appellat, hortatur, rogat, uti meminerint, etc.,

    Sall. C. 59, 5:

    magno opere te hortor, ut, etc.,

    Cic. Off. 1, 1, 3:

    ego vos hortari tantum possum, ut amicitiam omnibus rebus humanis anteponatis,

    id. Lael. 5, 17; 27, 104:

    juvenes ut illam ire viam pergant,

    Juv. 14, 121:

    te sedulo Et moneo et hortor, ne cujusquam misereat,

    Ter. Hec. 1, 1, 7; Plaut. Mil. 4, 4, 52:

    Ambiorix in Nervios pervenit hortaturque, ne sui in perpetuum liberandi occasionem dimittant,

    Caes. B. G. 5, 38, 2:

    hortatur eos, ne animo deficiant,

    id. B. C. 1, 19, 1.—With the simple subj.:

    Labienum Treboniumque hortatur... ad eam diem revertantur,

    id. B. G. 6, 33 fin.; id. B. C. 1, 21, 4:

    quid ego vos, de vestro impendatis, hortor?

    Liv. 6, 15, 10:

    hortatur et monet, imitetur vicinum suum Octavium,

    Suet. Aug. 3 fin.
    (ε).
    Aliquem aliquid or simply aliquid:

    sin tu (quod te jamdudum hortor) exieris,

    Cic. Cat. 1, 5, 12: trepidus hortabar fugam, Poët. ap. Charis. 1, 4 fin.:

    equidem pacem hortari non desino,

    Cic. Att. 7, 14 fin.; so,

    pacem amicitiamque,

    Nep. Dat. 8, 5:

    vias,

    Stat. S. 3, 5, 22:

    me miseram! cupio non persuadere quod hortor,

    Ov. H. 19, 187.—
    (ζ).
    With inf. or an object-clause (rare):

    cum legati hortarentur accipere,

    Nep. Phoc. 1, 3:

    (Daedalus) dedit oscula nato, Hortaturque sequi,

    Ov. M. 8, 215; Hor. Ep. 1, 1, 69:

    (Chariclem medicum) remanere ac recumbere hortatus est,

    Suet. Tib. 72 (cf. in the foll. b.).—
    (η).
    With supine:

    neque ego vos ultum injurias hortor,

    Sall. H. Fragm. 3, 61, 17 Dietsch.—
    (θ).
    Absol.:

    hortor, asto, admoneo,

    Plaut. Am. 3, 4, 10:

    Sigambri fuga comparata, hortantibus iis, quos, etc.,

    Caes. B. G. 4, 18 fin.:

    hortante et jubente Vercingetorige,

    id. ib. 7, 26, 1; Nep. Att. 10, 4 al.—
    b.
    Of inanim. or abstract things:

    pol benefacta tua me hortantur, tuo ut imperio paream,

    Plaut. Pers. 5, 2, 60: res, tempus, locus, simul otium hortabatur, ut, etc., Afran. ap. Non. 523, 14:

    multae res ad hoc consilium Gallos hortabantur,

    Caes. B. G. 3, 18, 6:

    secundum ea multae res eum hortabantur, quare sibi eam rem cogitandam et suscipiendam putaret,

    id. ib. 1, 33, 2.—With inf.:

    (rei publicae dignitas) me ad sese rapit, haec minora relinquere hortatur,

    Cic. Sest. 3, 7.—
    2.
    Prov.:

    hortari currentem,

    i. e. to urge one who needs no urging, Cic. Fin. 5, 2, 6; id. Att. 13, 45, 2; v. curro. —
    II.
    In partic., in milit. lang., to exhort soldiers before a battle:

    Sabinus suos hortatus cupientibus signum dat,

    Caes. B. G. 3, 19, 2:

    pauca pro tempore milites hortatus,

    Sall. J. 49, 6:

    suos hortando ad virtutem arrigere,

    id. ib. 23, 1; Ov. A. A. 1, 207.
    a.
    Also in the act. form, horto, āre (Prisc. p. 797 P.), Enn. Ann. 554 Vahl.; perf. hortavi, Sen. Suas. 5, 8.—
    b.
    hortor, āri, in pass. signif.: ab amicis hortaretur, Varr. ap. Prisc. p. 793 P.; cf. Gell. 15, 13, 1: hoste hortato, Auct. B. Hisp. 1 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > horto

  • 8 hortor

    hortor, ātus, 1 (archaic inf. pres. hortarier, Plaut. Merc. 4, 2, 5), v. dep. [for horitor, v. horior], to urge one strongly to do a thing, to incite, instigate, encourage, cheer, exhort (freq. and class.; cf.: moneo, admoneo, suadeo).
    I.
    In gen., constr. aliquem, aliquem ad or in aliquid, ut, ne, with the simple subj., de aliqua re, aliquid, with the inf. or absol.
    (α).
    With acc. pers.:

    coquos,

    Plaut. Merc. 4, 2, 5 sq.:

    hacc, quae supra scripta sunt, eo spectant, ut te horter et suadeam,

    Cic. Fam. 13, 4, 3: neque nos hortari neque dehortari decet Hominem peregrinum, Plaut. Poen. 3, 3, 61:

    timentem,

    Ov. M. 10, 466:

    celeres canes,

    id. H. 4, 41; cf.:

    terribiles hortatus equos,

    spurring on, id. M. 5, 421:

    vitulos,

    Verg. G. 3, 164:

    pedes,

    to drive on, Plaut. Stich. 2, 1, 7:

    senex in culina clamat: hortatur cocos: Quin agitis hodie?

    Plaut. Cas. 4, 1, 6:

    hortari coepit eundem Verbis, quae timido quoque possent addere mentem,

    Hor. Ep. 2, 2, 35.—
    (β).
    Ad or in aliquid:

    ad laudem milites,

    Cic. Prov. Cons. 4, 9:

    ad concordiam,

    Quint. 6, 1, 50:

    ad curam rei publicae,

    id. 5, 11, 24:

    ad diligentiam,

    id. 9, 4, 133:

    ad quaerendum,

    id. 5, 12, 1:

    ad reliqua fortius exsequenda,

    id. 4, 5, 23:

    paribus Messapum in proelia dictis Hortatur,

    Verg. A. 11, 521:

    in amicitiam jungendam,

    Liv. 43, 19, 14.—
    (γ).
    De aliqua re:

    iisdem de rebus etiam atque etiam hortor, quibus superioribus litteris hortatus sum,

    Cic. Fam. 4, 9, 1:

    de Aufidiano nomine nihil te hortor,

    id. ib. 16, 19:

    aliquem de concilianda pace,

    Caes. B. C. 1, 26, 3.—
    (δ).
    With ut, ne, or the simple subj.:

    Pompeium et hortari et orare... ut magnam infamiam fugiat, non desistemus,

    Cic. Fam. 1, 1, 2:

    petit atque hortatur, ut, etc.,

    Caes. B. G. 1, 19 fin.:

    ipse equo circumiens unumquemque nominans appellat, hortatur, rogat, uti meminerint, etc.,

    Sall. C. 59, 5:

    magno opere te hortor, ut, etc.,

    Cic. Off. 1, 1, 3:

    ego vos hortari tantum possum, ut amicitiam omnibus rebus humanis anteponatis,

    id. Lael. 5, 17; 27, 104:

    juvenes ut illam ire viam pergant,

    Juv. 14, 121:

    te sedulo Et moneo et hortor, ne cujusquam misereat,

    Ter. Hec. 1, 1, 7; Plaut. Mil. 4, 4, 52:

    Ambiorix in Nervios pervenit hortaturque, ne sui in perpetuum liberandi occasionem dimittant,

    Caes. B. G. 5, 38, 2:

    hortatur eos, ne animo deficiant,

    id. B. C. 1, 19, 1.—With the simple subj.:

    Labienum Treboniumque hortatur... ad eam diem revertantur,

    id. B. G. 6, 33 fin.; id. B. C. 1, 21, 4:

    quid ego vos, de vestro impendatis, hortor?

    Liv. 6, 15, 10:

    hortatur et monet, imitetur vicinum suum Octavium,

    Suet. Aug. 3 fin.
    (ε).
    Aliquem aliquid or simply aliquid:

    sin tu (quod te jamdudum hortor) exieris,

    Cic. Cat. 1, 5, 12: trepidus hortabar fugam, Poët. ap. Charis. 1, 4 fin.:

    equidem pacem hortari non desino,

    Cic. Att. 7, 14 fin.; so,

    pacem amicitiamque,

    Nep. Dat. 8, 5:

    vias,

    Stat. S. 3, 5, 22:

    me miseram! cupio non persuadere quod hortor,

    Ov. H. 19, 187.—
    (ζ).
    With inf. or an object-clause (rare):

    cum legati hortarentur accipere,

    Nep. Phoc. 1, 3:

    (Daedalus) dedit oscula nato, Hortaturque sequi,

    Ov. M. 8, 215; Hor. Ep. 1, 1, 69:

    (Chariclem medicum) remanere ac recumbere hortatus est,

    Suet. Tib. 72 (cf. in the foll. b.).—
    (η).
    With supine:

    neque ego vos ultum injurias hortor,

    Sall. H. Fragm. 3, 61, 17 Dietsch.—
    (θ).
    Absol.:

    hortor, asto, admoneo,

    Plaut. Am. 3, 4, 10:

    Sigambri fuga comparata, hortantibus iis, quos, etc.,

    Caes. B. G. 4, 18 fin.:

    hortante et jubente Vercingetorige,

    id. ib. 7, 26, 1; Nep. Att. 10, 4 al.—
    b.
    Of inanim. or abstract things:

    pol benefacta tua me hortantur, tuo ut imperio paream,

    Plaut. Pers. 5, 2, 60: res, tempus, locus, simul otium hortabatur, ut, etc., Afran. ap. Non. 523, 14:

    multae res ad hoc consilium Gallos hortabantur,

    Caes. B. G. 3, 18, 6:

    secundum ea multae res eum hortabantur, quare sibi eam rem cogitandam et suscipiendam putaret,

    id. ib. 1, 33, 2.—With inf.:

    (rei publicae dignitas) me ad sese rapit, haec minora relinquere hortatur,

    Cic. Sest. 3, 7.—
    2.
    Prov.:

    hortari currentem,

    i. e. to urge one who needs no urging, Cic. Fin. 5, 2, 6; id. Att. 13, 45, 2; v. curro. —
    II.
    In partic., in milit. lang., to exhort soldiers before a battle:

    Sabinus suos hortatus cupientibus signum dat,

    Caes. B. G. 3, 19, 2:

    pauca pro tempore milites hortatus,

    Sall. J. 49, 6:

    suos hortando ad virtutem arrigere,

    id. ib. 23, 1; Ov. A. A. 1, 207.
    a.
    Also in the act. form, horto, āre (Prisc. p. 797 P.), Enn. Ann. 554 Vahl.; perf. hortavi, Sen. Suas. 5, 8.—
    b.
    hortor, āri, in pass. signif.: ab amicis hortaretur, Varr. ap. Prisc. p. 793 P.; cf. Gell. 15, 13, 1: hoste hortato, Auct. B. Hisp. 1 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > hortor

  • 9 intrepidus

    in-trĕpĭdus, a, um, adj. [2. in], unshaken, undaunted, intrepid ( poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Of living beings:

    intrepidus minantibus,

    Tac. H. 1, 35:

    paucae bestiarum in hostem actae,

    Liv. 30, 33, 14:

    dux,

    id. 44, 6, 6:

    tranquillus, intrepidus, immobilis,

    Gell. 19, 12:

    genitor discrimine nati,

    Val. Fl. 1, 503:

    nova nupta,

    App. Mag. 76, p. 323, 7:

    fortis et intrepidus,

    id. Met. 4, p. 171, 7:

    ac paratus,

    Lact. 3, 9, 14; Just. 24, 4, 8; Val. Max. 3, 2, ext. 3; Plin. praef. § 5; Curt. 8, 11, 18:

    quaecumque altaria tangere,

    Juv. 13, 89 al. —With Gr. acc.:

    voltum,

    Luc. 5, 317.—
    II.
    Of inanim. and abstr. things:

    vultus,

    Ov. M. 13, 478:

    modulatio,

    that drives away fear, Gell. 1, 11, 18:

    verba,

    Sen. Hippol. 593:

    hiems,

    i. e. spent in quiet winter-quarters, without disturbance from enemies, Tac. Agr. 22.— Adv.: intrĕpĭdē, without trembling, undauntedly, intrepidly, Liv. 26, 4; 23, 33, 6; Plin. 15, 30, 40, § 136; Sen. Ep. 18, 3; Gell. 9, 11, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > intrepidus

  • 10 pertrepidus

    per-trĕpĭdus, a, um, adj., in great alarm or in great haste: senatus pertrepidus in aedem Concordiae concurrit, Capitol. Maxim. et Balb. 1, 1 dub. (Peter, praetrepidus).

    Lewis & Short latin dictionary > pertrepidus

  • 11 praetrepidus

    prae-trĕpĭdus, a, um, adj., trembling very much (post-Aug.).
    I.
    Lit.:

    cor,

    palpitating, throbbing, Pers. 2, 52.—
    II.
    Transf., trembling greatly, very anxious, disquieted:

    praetrepidus vixit,

    Suet. Tib. 63:

    Romam praetrepidus rediit,

    id. Ner. 41.

    Lewis & Short latin dictionary > praetrepidus

  • 12 refugio

    rĕ-fŭgĭo, fūgi, 3, v. n. and a. (freq. and class.).
    I.
    Neutr., to flee back; to run away, flee, escape.
    A.
    Lit.:

    ex alto,

    Caes. B. C. 2, 23; cf.:

    ex castris in montem,

    id. ib. 3, 99 fin.:

    ex caede in castra,

    Hirt. B. G. 8, 36:

    ex cursu ad Philippum,

    Liv. 23, 39:

    a Parthiā,

    Just. 42, 5, 3:

    acie refugere,

    Caes. B. C. 3, 95:

    velocissime,

    id. B. G. 5, 35.— Absol., Caes. B. G. 7, 31; id. B. C. 3, 40; 3, 101; Liv. 2, 50; 31, 36; Verg. A. 12, 449.— With acc. of distance:

    mille fugit refugitque vias (cervus),

    Verg. A. 12, 753:

    admissis equis ad suos refugerunt,

    Caes. B. C. 2, 34:

    ad urbem,

    Liv. 43, 47 fin.:

    in portum,

    Caes. B. C. 3, 24:

    in aquam,

    Liv. 21, 28:

    in silvam,

    Verg. A. 3, 258:

    in nemus,

    id. ib. 6, 472:

    intra tecta,

    id. ib. 7, 500:

    per devios tramites,

    Suet. Aug. 16:

    Syracusas,

    Cic. Verr. 2, 5, 38, § 101:

    domum,

    Suet. Caes. 16. —
    2.
    Of things: refugiat timido sanguen, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 58, 218; and id. Fin. 5, 11, 31 (Trag. v. 46 Vahl.):

    (sol) ubi medio refugerit orbe,

    shrinks from sight, Verg. G. 1, 442:

    vites a caulibus ut a pestiferis et nocentibus refugere dicuntur,

    Cic. N. D. 2, 47, 120: refugere oculi, Poët. ap. Cic. Tusc. 3, 12, 26:

    quo pridie refugisset (mare),

    Curt. 9, 9, 26.—
    b.
    Of places, to run back, recede in the distance:

    refugit ab litore templum,

    Verg. A. 3, 536; cf. Plin. 4, 12, 24, § 76:

    ex oculis visa refugit humus,

    flees, disappears, vanishes, Ov. F. 3, 590:

    nam praestat a mari longo potius intervallo quam brevi refugisse (villas),

    Col. 1, 5, 6.—
    B.
    Trop.:

    ne recordatione mei casus a consiliis fortibus refugiatis,

    Cic. Sest. 23, 51:

    ab institutā consuetudine,

    id. Att. 1, 1, 4:

    ab hac orationis turpitudine,

    id. Cael. 17, 41:

    a genere hoc toto sermonis,

    id. de Or. 1, 22, 99:

    a dicendo,

    id. ib. 2, 3, 10:

    dum recordationes fugio... refugio a te admonendo,

    id. Att. 12, 18, 1; cf.:

    ab iis quae laedunt,

    Quint. 4, 1, 44:

    animus luctu refugit,

    Verg. A. 2, 12:

    refugit animus eaque dicere reformidat,

    Cic. Phil. 14, 3, 9: possum multa tibi veterum praecépta referre, Ni refugis, if you do not decline (to hear them), Verg. G. 1, 177. —
    2.
    Pregn., to flee, to take refuge with a person or thing:

    ad legatos,

    Cic. Deiot. 11, 32:

    in arcem majorem,

    Liv. 38, 29:

    ad planctus,

    Stat. S. 5, 1, 30:

    ad carminis tranquillitatem tamquam ad portum faciliorem,

    Petr. 118, 2.—
    II.
    Act., to flee back, run away from any thing; to avoid, shun a thing.
    A.
    Lit.:

    judicem,

    Cic. Rosc. Com. 15, 45: impetum armati Antiochi ceterorumque tela atque incursus refugit, id. Caecin. 8, 22:

    quod autem refugit (animal), id contra naturam est,

    id. N. D. 3, 13, 33:

    non modo id refugisti,

    id. Verr. 2, 5, 16, § 40:

    C. Cassium obvium sibi,

    Suet. Caes. 63:

    trepidus repente refugit Attollentem iras (anguem),

    Verg. A. 2, 380:

    (Cupido) refugit te,

    Hor. C. 4, 13, 10.— Poet., with inf.:

    nec Polyhymnia Lesboum refugit tendere barbiton,

    Hor. C. 1, 1, 34; Ov. Am. 3, 6, 5.—
    B.
    Trop. (freq. after the Aug. per.):

    refugit Foeda ministeria,

    Verg. A. 7, 618:

    vicina jurgia,

    Hor. Ep. 2, 2, 171:

    mandatum opus,

    Ov. H. 14, 50:

    haec vitia,

    Quint. 4, 2, 43:

    delicatam modulandi voluptatem,

    id. 9, 4, 31:

    distinctionem quaestionum,

    id. 4, 5, 6:

    id quod malum casurum putat refugit mens,

    Varr. L. L. 6, § 48 Miill.:

    et alia, quae nunc memoriam meam refugiunt,

    escape my memory, Col. 12, 52, 8:

    mortem natura refugit,

    Aug. Serm. 172, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > refugio

  • 13 semitrepidus

    sēmĭ-trĕpĭdus, a, um, adj., halftrembling, App. M. 7, p. 191, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > semitrepidus

  • 14 timidus

    tĭmĭdus, a, um, adj. [timeo], fearful, afraid, faint-hearted, cowardly, timid (opp. audax; cf.: pavidus, trepidus, iners, ignavus): timido metu refugere, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 58, 218; id. ap. Fin. 5, 11, 31 (Trag. v. 46 Vahl.); cf.:

    nimium me timidum fuisse confiteor,

    Cic. Sest. 16, 36:

    se timidum atque ignavum judicari,

    id. Fam. 11, 18, 1:

    timidus ac tremens,

    id. Pis. 30, 74:

    imbelles timidique,

    id. Off. 1, 24, 83:

    timidus imperitusque,

    id. Caecin. 7, 18:

    timidus in labore militari,

    id. Fam. 1, 17, 1:

    non timidus ad mortem,

    id. Fin. 2, 20, 63 et saep.:

    timidus animus, humilis, demissus fractusque,

    id. Off. 3, 32, 115:

    spes,

    Ov. H. 16, 375:

    amor,

    id. ib. 18 (19), 172:

    fides,

    id. M. 9, 792:

    manus,

    id. Tr. 2, 228:

    tergum,

    Hor. C. 3, 2, 16:

    navis,

    Ov. F. 1, 4:

    timido cursu Fugit,

    id. M. 1, 525:

    preces,

    id. Tr. 5, 8, 28:

    pro cauto timidus accipitur,

    Sen. Ep. 45, 7:

    in bello fortis, in foro timidus,

    id. ib. 120, 9.— In a good sense = cautus, cautious:

    mater timidi non solet flere,

    Nep. Thras. 2, 3.— Comp.:

    adversis mediocribus timidiores,

    Hirt. B. G. 8, 13:

    nihil timidius columbā,

    Varr. R. R. 3, 7, 3:

    timidiora mandata videbantur, quam, etc.,

    Cic. Fam. 11, 18, 1. — Sup.:

    timidissime Phineu,

    Ov. M. 5, 224:

    turba, columbae,

    id. A. A. 1, 117.—
    (β).
    With inf. ( poet.):

    Codrus pro patriā non timidus mori,

    Hor. C. 3, 19, 2:

    non timidus pro patriā perire,

    id. ib. 4, 9, 52:

    agitare aprum,

    Sil. 16, 575.—
    (γ).
    With gen. ( poet. and in postAug. prose):

    timidus procellae,

    Hor. A. P. 28; so,

    deorum,

    Ov. M. 5, 100: animalia timida lucis, that shun the light, i. e. remote from the light, dark, Sen. Vit. Beat. 20, 6:

    timidum doloris ac mortis,

    Lact. 3, 26. — Hence, adv.: tĭmĭdē, fearfully, timidly:

    timide (opp. fidenter),

    Cic. Div. 2, 31, 67:

    timide aliquid facere,

    id. Tusc. 2, 23, 55:

    dicere,

    id. Planc. 10, 24:

    timide vel potius verecunde,

    id. Fin. 5, 2, 6; id. Quint. 16, 51; id. Sull. 29, 80; Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 3; Caes. B. G. 3, 25; id. B. C. 1, 19; Hor. A. P. 171; Ov. M. 1, 746; Plin. Ep. 1, 8, 2; Sen. Hippol. 393.— Comp.:

    timidius dicere,

    Cic. Caecin. 27, 77:

    cum omnia trepidantius timidiusque ageret,

    Caes. B. C. 1, 19.— Sup.:

    quod timidissime dicendum est,

    Quint. 11, 1, 77.

    Lewis & Short latin dictionary > timidus

  • 15 traicio

    trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.
    I.
    With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.
    A.
    In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:

    neque ullum interim telum transiciebatur,

    Caes. B. C. 3, 19:

    quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),

    Ov. Am. 3, 6, 4:

    arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,

    Liv. 25, 14, 4:

    cum trans vallum signum trajecisset,

    id. 41, 4, 2:

    pontibus transjectis,

    thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:

    malis antennisque de nave in navem trajectis,

    Liv. 30, 10, 5:

    volucrem trajecto in fune columbam suspendit,

    Verg. A. 5, 488:

    tela alio,

    Prop. 2, 12 (3, 3), 18:

    pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,

    drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:

    pedes super acervos,

    to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:

    membra per ardentes acervos celeri pede,

    Ov. F. 4, 782.—
    B.
    In partic.
    1.
    To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):

    est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,

    i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:

    anulum in dextram manum,

    Petr. 74:

    quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,

    decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:

    cerussam in cacabum,

    Scrib. Comp. 45.—
    2.
    Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:

    legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,

    Caes. B. C. 1, 40:

    omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,

    Liv. 21, 26, 6:

    res suas trans Halyn,

    id. 38, 25, 7:

    quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,

    id. 23, 31, 4:

    ut classem in Italiam traiceret,

    id. 28, 36, 1:

    pecuniam in provinciam,

    id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:

    huc legionem postea transicit,

    Caes. B. C. 1, 54:

    magnam partem fortunarum eodem trajecit,

    Nep. Att. 2, 2:

    eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,

    Varr. R. R. 2, 4, 11:

    ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,

    Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:

    equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,

    Liv. 35, 48, 3:

    classis Punica in Sardiniam trajecta,

    id. 27, 6, 13:

    (exercitus) Pado trajectus Cremonam,

    id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:

    inermes in Boeotiam trajecti,

    id. 32, 17, 3:

    in Galliam trajecti forent,

    Tac. A. 12, 39.—
    (β).
    With second acc. of the stream or place crossed:

    equitum magnam partem flumen transjecit,

    Caes. B. C. 1, 55:

    Caesar Germanos flumen traicit,

    id. ib. 1, 83 fin.:

    si se Alpes Antonius trajecerit,

    Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

    copias Rhodanum,

    id. ib. 10, 11, 2:

    quos in Africam secum traiceret,

    Liv. 29, 22, 12.—
    (γ).
    With se:

    ad Achillam sese ex regiā trajecit,

    Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

    ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,

    Liv. 28, 18, 10.—
    (δ).
    Poet., of the eyes:

    quocumque oculos trajecimus,

    i. e. to look, Lucr. 4, 424.—
    3.
    To pass through, make a way through.
    (α).
    Of soldiers:

    pars magna equitum mediam trajecit aciem,

    broke through, Liv. 42, 7, 7.—
    (β).
    To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:

    unum ex multitudine,

    Caes. B. G. 5, 44:

    aliquem pilis,

    id. ib. 7, 82:

    aliquem scorpione, a latere dextro,

    id. ib. 7, 25:

    lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,

    Ov. M. 4, 571:

    lanceā infestā medium femur,

    Hirt. B. G. 8, 48:

    femur tragulā,

    Caes. B. G. 5, 35:

    pectus ferro,

    Liv. 41, 11, 6:

    cava tempora ferro,

    Verg. A. 9, 634:

    harundine linguam,

    Ov. M. 11, 325:

    terga sagittā,

    id. ib. 9, 128:

    exuentem se ac nudatum gladio trajecit,

    Just. 3, 1, 8:

    sagittā sub mammā trajectus,

    id. 12, 9, 12:

    aliquid acu,

    Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:

    se uno ictu infra laevam papillam,

    Suet. Oth. 11.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to transfer, cause to pass:

    cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    culpam in alium,

    Quint. 9, 2, 4:

    arbitrium litis trajecit in omnes,

    Ov. M. 12, 628.—Mid.:

    in cor Trajecto lateris capitisque dolore,

    having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—
    2.
    In partic., in rhet.:

    verba,

    to transpose, Cic. Or. 69, 229:

    verba in clausulas,

    Quint. 9, 4, 31 Spald.—
    II. A.
    With the place or thing passed over as object:

    si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,

    Cic. Fin. 4, 9, 22:

    trajecto amni,

    Liv. 21, 27, 3:

    Hiberum,

    id. 21, 30, 3:

    occupavit Scipio Padum traicere,

    id. 21, 39, 10:

    ratibus Trebiam,

    id. 21, 56, 8:

    mare,

    id. 33, 31, 10:

    flumen,

    id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:

    fretum,

    Sen. Ep. 14, 8:

    amnem,

    Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:

    utribus amnem,

    id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:

    Rhenum,

    Suet. Tib. 18:

    mare,

    Sen. Ben. 6, 15, 6:

    Padum,

    Tac. H. 2, 22:

    sinum maris,

    Vell. 2, 43, 1:

    flumina nando,

    Suet. Caes. 57:

    Tiberim clipeo,

    Claud. VI. Cons. Hon. 186:

    Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,

    Verg. A. 6, 536; cf. pass.:

    postquam cernant Rhodanum trajectum,

    Liv. 21, 30, 5:

    ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,

    Sol. 52, 46.—
    B.
    Absol.:

    ad Aethaliam insulam trajecit,

    Liv. 37, 13, 3:

    ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,

    id. 30, 24, 11:

    ne qua classis ex Africā traiceret,

    id. 30, 2, 1:

    sed traicere in Euboeam erat propositum,

    id. 40, 4, 10:

    (ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,

    id. 28, 36, 1; cf.:

    Romanae naves Samum traicerunt,

    id. 37, 13, 6:

    primo quoque tempore in Africam traiciendum,

    id. 29, 22, 11:

    ad nos trajecturum illud incendium esse,

    id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:

    piscatoriā scaphā trepidus trajecit,

    Just. 2, 13, 9:

    trajecisse veteres Iberos,

    Tac. Agr. 14. —
    C.
    Trop., to overstep, transgress:

    traicit et fati litora magnus amor,

    Prop. 1, 19, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > traicio

  • 16 trajicio

    trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.
    I.
    With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.
    A.
    In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:

    neque ullum interim telum transiciebatur,

    Caes. B. C. 3, 19:

    quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),

    Ov. Am. 3, 6, 4:

    arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,

    Liv. 25, 14, 4:

    cum trans vallum signum trajecisset,

    id. 41, 4, 2:

    pontibus transjectis,

    thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:

    malis antennisque de nave in navem trajectis,

    Liv. 30, 10, 5:

    volucrem trajecto in fune columbam suspendit,

    Verg. A. 5, 488:

    tela alio,

    Prop. 2, 12 (3, 3), 18:

    pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,

    drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:

    pedes super acervos,

    to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:

    membra per ardentes acervos celeri pede,

    Ov. F. 4, 782.—
    B.
    In partic.
    1.
    To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):

    est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,

    i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:

    anulum in dextram manum,

    Petr. 74:

    quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,

    decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:

    cerussam in cacabum,

    Scrib. Comp. 45.—
    2.
    Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:

    legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,

    Caes. B. C. 1, 40:

    omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,

    Liv. 21, 26, 6:

    res suas trans Halyn,

    id. 38, 25, 7:

    quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,

    id. 23, 31, 4:

    ut classem in Italiam traiceret,

    id. 28, 36, 1:

    pecuniam in provinciam,

    id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:

    huc legionem postea transicit,

    Caes. B. C. 1, 54:

    magnam partem fortunarum eodem trajecit,

    Nep. Att. 2, 2:

    eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,

    Varr. R. R. 2, 4, 11:

    ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,

    Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:

    equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,

    Liv. 35, 48, 3:

    classis Punica in Sardiniam trajecta,

    id. 27, 6, 13:

    (exercitus) Pado trajectus Cremonam,

    id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:

    inermes in Boeotiam trajecti,

    id. 32, 17, 3:

    in Galliam trajecti forent,

    Tac. A. 12, 39.—
    (β).
    With second acc. of the stream or place crossed:

    equitum magnam partem flumen transjecit,

    Caes. B. C. 1, 55:

    Caesar Germanos flumen traicit,

    id. ib. 1, 83 fin.:

    si se Alpes Antonius trajecerit,

    Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

    copias Rhodanum,

    id. ib. 10, 11, 2:

    quos in Africam secum traiceret,

    Liv. 29, 22, 12.—
    (γ).
    With se:

    ad Achillam sese ex regiā trajecit,

    Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

    ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,

    Liv. 28, 18, 10.—
    (δ).
    Poet., of the eyes:

    quocumque oculos trajecimus,

    i. e. to look, Lucr. 4, 424.—
    3.
    To pass through, make a way through.
    (α).
    Of soldiers:

    pars magna equitum mediam trajecit aciem,

    broke through, Liv. 42, 7, 7.—
    (β).
    To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:

    unum ex multitudine,

    Caes. B. G. 5, 44:

    aliquem pilis,

    id. ib. 7, 82:

    aliquem scorpione, a latere dextro,

    id. ib. 7, 25:

    lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,

    Ov. M. 4, 571:

    lanceā infestā medium femur,

    Hirt. B. G. 8, 48:

    femur tragulā,

    Caes. B. G. 5, 35:

    pectus ferro,

    Liv. 41, 11, 6:

    cava tempora ferro,

    Verg. A. 9, 634:

    harundine linguam,

    Ov. M. 11, 325:

    terga sagittā,

    id. ib. 9, 128:

    exuentem se ac nudatum gladio trajecit,

    Just. 3, 1, 8:

    sagittā sub mammā trajectus,

    id. 12, 9, 12:

    aliquid acu,

    Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:

    se uno ictu infra laevam papillam,

    Suet. Oth. 11.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to transfer, cause to pass:

    cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    culpam in alium,

    Quint. 9, 2, 4:

    arbitrium litis trajecit in omnes,

    Ov. M. 12, 628.—Mid.:

    in cor Trajecto lateris capitisque dolore,

    having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—
    2.
    In partic., in rhet.:

    verba,

    to transpose, Cic. Or. 69, 229:

    verba in clausulas,

    Quint. 9, 4, 31 Spald.—
    II. A.
    With the place or thing passed over as object:

    si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,

    Cic. Fin. 4, 9, 22:

    trajecto amni,

    Liv. 21, 27, 3:

    Hiberum,

    id. 21, 30, 3:

    occupavit Scipio Padum traicere,

    id. 21, 39, 10:

    ratibus Trebiam,

    id. 21, 56, 8:

    mare,

    id. 33, 31, 10:

    flumen,

    id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:

    fretum,

    Sen. Ep. 14, 8:

    amnem,

    Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:

    utribus amnem,

    id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:

    Rhenum,

    Suet. Tib. 18:

    mare,

    Sen. Ben. 6, 15, 6:

    Padum,

    Tac. H. 2, 22:

    sinum maris,

    Vell. 2, 43, 1:

    flumina nando,

    Suet. Caes. 57:

    Tiberim clipeo,

    Claud. VI. Cons. Hon. 186:

    Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,

    Verg. A. 6, 536; cf. pass.:

    postquam cernant Rhodanum trajectum,

    Liv. 21, 30, 5:

    ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,

    Sol. 52, 46.—
    B.
    Absol.:

    ad Aethaliam insulam trajecit,

    Liv. 37, 13, 3:

    ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,

    id. 30, 24, 11:

    ne qua classis ex Africā traiceret,

    id. 30, 2, 1:

    sed traicere in Euboeam erat propositum,

    id. 40, 4, 10:

    (ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,

    id. 28, 36, 1; cf.:

    Romanae naves Samum traicerunt,

    id. 37, 13, 6:

    primo quoque tempore in Africam traiciendum,

    id. 29, 22, 11:

    ad nos trajecturum illud incendium esse,

    id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:

    piscatoriā scaphā trepidus trajecit,

    Just. 2, 13, 9:

    trajecisse veteres Iberos,

    Tac. Agr. 14. —
    C.
    Trop., to overstep, transgress:

    traicit et fati litora magnus amor,

    Prop. 1, 19, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > trajicio

  • 17 transicio

    trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.
    I.
    With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.
    A.
    In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:

    neque ullum interim telum transiciebatur,

    Caes. B. C. 3, 19:

    quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),

    Ov. Am. 3, 6, 4:

    arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,

    Liv. 25, 14, 4:

    cum trans vallum signum trajecisset,

    id. 41, 4, 2:

    pontibus transjectis,

    thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:

    malis antennisque de nave in navem trajectis,

    Liv. 30, 10, 5:

    volucrem trajecto in fune columbam suspendit,

    Verg. A. 5, 488:

    tela alio,

    Prop. 2, 12 (3, 3), 18:

    pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,

    drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:

    pedes super acervos,

    to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:

    membra per ardentes acervos celeri pede,

    Ov. F. 4, 782.—
    B.
    In partic.
    1.
    To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):

    est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,

    i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:

    anulum in dextram manum,

    Petr. 74:

    quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,

    decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:

    cerussam in cacabum,

    Scrib. Comp. 45.—
    2.
    Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:

    legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,

    Caes. B. C. 1, 40:

    omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,

    Liv. 21, 26, 6:

    res suas trans Halyn,

    id. 38, 25, 7:

    quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,

    id. 23, 31, 4:

    ut classem in Italiam traiceret,

    id. 28, 36, 1:

    pecuniam in provinciam,

    id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:

    huc legionem postea transicit,

    Caes. B. C. 1, 54:

    magnam partem fortunarum eodem trajecit,

    Nep. Att. 2, 2:

    eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,

    Varr. R. R. 2, 4, 11:

    ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,

    Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:

    equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,

    Liv. 35, 48, 3:

    classis Punica in Sardiniam trajecta,

    id. 27, 6, 13:

    (exercitus) Pado trajectus Cremonam,

    id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:

    inermes in Boeotiam trajecti,

    id. 32, 17, 3:

    in Galliam trajecti forent,

    Tac. A. 12, 39.—
    (β).
    With second acc. of the stream or place crossed:

    equitum magnam partem flumen transjecit,

    Caes. B. C. 1, 55:

    Caesar Germanos flumen traicit,

    id. ib. 1, 83 fin.:

    si se Alpes Antonius trajecerit,

    Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

    copias Rhodanum,

    id. ib. 10, 11, 2:

    quos in Africam secum traiceret,

    Liv. 29, 22, 12.—
    (γ).
    With se:

    ad Achillam sese ex regiā trajecit,

    Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

    ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,

    Liv. 28, 18, 10.—
    (δ).
    Poet., of the eyes:

    quocumque oculos trajecimus,

    i. e. to look, Lucr. 4, 424.—
    3.
    To pass through, make a way through.
    (α).
    Of soldiers:

    pars magna equitum mediam trajecit aciem,

    broke through, Liv. 42, 7, 7.—
    (β).
    To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:

    unum ex multitudine,

    Caes. B. G. 5, 44:

    aliquem pilis,

    id. ib. 7, 82:

    aliquem scorpione, a latere dextro,

    id. ib. 7, 25:

    lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,

    Ov. M. 4, 571:

    lanceā infestā medium femur,

    Hirt. B. G. 8, 48:

    femur tragulā,

    Caes. B. G. 5, 35:

    pectus ferro,

    Liv. 41, 11, 6:

    cava tempora ferro,

    Verg. A. 9, 634:

    harundine linguam,

    Ov. M. 11, 325:

    terga sagittā,

    id. ib. 9, 128:

    exuentem se ac nudatum gladio trajecit,

    Just. 3, 1, 8:

    sagittā sub mammā trajectus,

    id. 12, 9, 12:

    aliquid acu,

    Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:

    se uno ictu infra laevam papillam,

    Suet. Oth. 11.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to transfer, cause to pass:

    cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    culpam in alium,

    Quint. 9, 2, 4:

    arbitrium litis trajecit in omnes,

    Ov. M. 12, 628.—Mid.:

    in cor Trajecto lateris capitisque dolore,

    having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—
    2.
    In partic., in rhet.:

    verba,

    to transpose, Cic. Or. 69, 229:

    verba in clausulas,

    Quint. 9, 4, 31 Spald.—
    II. A.
    With the place or thing passed over as object:

    si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,

    Cic. Fin. 4, 9, 22:

    trajecto amni,

    Liv. 21, 27, 3:

    Hiberum,

    id. 21, 30, 3:

    occupavit Scipio Padum traicere,

    id. 21, 39, 10:

    ratibus Trebiam,

    id. 21, 56, 8:

    mare,

    id. 33, 31, 10:

    flumen,

    id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:

    fretum,

    Sen. Ep. 14, 8:

    amnem,

    Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:

    utribus amnem,

    id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:

    Rhenum,

    Suet. Tib. 18:

    mare,

    Sen. Ben. 6, 15, 6:

    Padum,

    Tac. H. 2, 22:

    sinum maris,

    Vell. 2, 43, 1:

    flumina nando,

    Suet. Caes. 57:

    Tiberim clipeo,

    Claud. VI. Cons. Hon. 186:

    Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,

    Verg. A. 6, 536; cf. pass.:

    postquam cernant Rhodanum trajectum,

    Liv. 21, 30, 5:

    ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,

    Sol. 52, 46.—
    B.
    Absol.:

    ad Aethaliam insulam trajecit,

    Liv. 37, 13, 3:

    ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,

    id. 30, 24, 11:

    ne qua classis ex Africā traiceret,

    id. 30, 2, 1:

    sed traicere in Euboeam erat propositum,

    id. 40, 4, 10:

    (ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,

    id. 28, 36, 1; cf.:

    Romanae naves Samum traicerunt,

    id. 37, 13, 6:

    primo quoque tempore in Africam traiciendum,

    id. 29, 22, 11:

    ad nos trajecturum illud incendium esse,

    id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:

    piscatoriā scaphā trepidus trajecit,

    Just. 2, 13, 9:

    trajecisse veteres Iberos,

    Tac. Agr. 14. —
    C.
    Trop., to overstep, transgress:

    traicit et fati litora magnus amor,

    Prop. 1, 19, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > transicio

  • 18 transjicio

    trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.
    I.
    With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.
    A.
    In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:

    neque ullum interim telum transiciebatur,

    Caes. B. C. 3, 19:

    quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),

    Ov. Am. 3, 6, 4:

    arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,

    Liv. 25, 14, 4:

    cum trans vallum signum trajecisset,

    id. 41, 4, 2:

    pontibus transjectis,

    thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:

    malis antennisque de nave in navem trajectis,

    Liv. 30, 10, 5:

    volucrem trajecto in fune columbam suspendit,

    Verg. A. 5, 488:

    tela alio,

    Prop. 2, 12 (3, 3), 18:

    pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,

    drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:

    pedes super acervos,

    to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:

    membra per ardentes acervos celeri pede,

    Ov. F. 4, 782.—
    B.
    In partic.
    1.
    To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):

    est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,

    i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:

    anulum in dextram manum,

    Petr. 74:

    quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,

    decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:

    cerussam in cacabum,

    Scrib. Comp. 45.—
    2.
    Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:

    legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,

    Caes. B. C. 1, 40:

    omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,

    Liv. 21, 26, 6:

    res suas trans Halyn,

    id. 38, 25, 7:

    quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,

    id. 23, 31, 4:

    ut classem in Italiam traiceret,

    id. 28, 36, 1:

    pecuniam in provinciam,

    id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:

    huc legionem postea transicit,

    Caes. B. C. 1, 54:

    magnam partem fortunarum eodem trajecit,

    Nep. Att. 2, 2:

    eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,

    Varr. R. R. 2, 4, 11:

    ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,

    Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:

    equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,

    Liv. 35, 48, 3:

    classis Punica in Sardiniam trajecta,

    id. 27, 6, 13:

    (exercitus) Pado trajectus Cremonam,

    id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:

    inermes in Boeotiam trajecti,

    id. 32, 17, 3:

    in Galliam trajecti forent,

    Tac. A. 12, 39.—
    (β).
    With second acc. of the stream or place crossed:

    equitum magnam partem flumen transjecit,

    Caes. B. C. 1, 55:

    Caesar Germanos flumen traicit,

    id. ib. 1, 83 fin.:

    si se Alpes Antonius trajecerit,

    Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

    copias Rhodanum,

    id. ib. 10, 11, 2:

    quos in Africam secum traiceret,

    Liv. 29, 22, 12.—
    (γ).
    With se:

    ad Achillam sese ex regiā trajecit,

    Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

    ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,

    Liv. 28, 18, 10.—
    (δ).
    Poet., of the eyes:

    quocumque oculos trajecimus,

    i. e. to look, Lucr. 4, 424.—
    3.
    To pass through, make a way through.
    (α).
    Of soldiers:

    pars magna equitum mediam trajecit aciem,

    broke through, Liv. 42, 7, 7.—
    (β).
    To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:

    unum ex multitudine,

    Caes. B. G. 5, 44:

    aliquem pilis,

    id. ib. 7, 82:

    aliquem scorpione, a latere dextro,

    id. ib. 7, 25:

    lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,

    Ov. M. 4, 571:

    lanceā infestā medium femur,

    Hirt. B. G. 8, 48:

    femur tragulā,

    Caes. B. G. 5, 35:

    pectus ferro,

    Liv. 41, 11, 6:

    cava tempora ferro,

    Verg. A. 9, 634:

    harundine linguam,

    Ov. M. 11, 325:

    terga sagittā,

    id. ib. 9, 128:

    exuentem se ac nudatum gladio trajecit,

    Just. 3, 1, 8:

    sagittā sub mammā trajectus,

    id. 12, 9, 12:

    aliquid acu,

    Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:

    se uno ictu infra laevam papillam,

    Suet. Oth. 11.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to transfer, cause to pass:

    cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    culpam in alium,

    Quint. 9, 2, 4:

    arbitrium litis trajecit in omnes,

    Ov. M. 12, 628.—Mid.:

    in cor Trajecto lateris capitisque dolore,

    having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—
    2.
    In partic., in rhet.:

    verba,

    to transpose, Cic. Or. 69, 229:

    verba in clausulas,

    Quint. 9, 4, 31 Spald.—
    II. A.
    With the place or thing passed over as object:

    si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,

    Cic. Fin. 4, 9, 22:

    trajecto amni,

    Liv. 21, 27, 3:

    Hiberum,

    id. 21, 30, 3:

    occupavit Scipio Padum traicere,

    id. 21, 39, 10:

    ratibus Trebiam,

    id. 21, 56, 8:

    mare,

    id. 33, 31, 10:

    flumen,

    id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:

    fretum,

    Sen. Ep. 14, 8:

    amnem,

    Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:

    utribus amnem,

    id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:

    Rhenum,

    Suet. Tib. 18:

    mare,

    Sen. Ben. 6, 15, 6:

    Padum,

    Tac. H. 2, 22:

    sinum maris,

    Vell. 2, 43, 1:

    flumina nando,

    Suet. Caes. 57:

    Tiberim clipeo,

    Claud. VI. Cons. Hon. 186:

    Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,

    Verg. A. 6, 536; cf. pass.:

    postquam cernant Rhodanum trajectum,

    Liv. 21, 30, 5:

    ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,

    Sol. 52, 46.—
    B.
    Absol.:

    ad Aethaliam insulam trajecit,

    Liv. 37, 13, 3:

    ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,

    id. 30, 24, 11:

    ne qua classis ex Africā traiceret,

    id. 30, 2, 1:

    sed traicere in Euboeam erat propositum,

    id. 40, 4, 10:

    (ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,

    id. 28, 36, 1; cf.:

    Romanae naves Samum traicerunt,

    id. 37, 13, 6:

    primo quoque tempore in Africam traiciendum,

    id. 29, 22, 11:

    ad nos trajecturum illud incendium esse,

    id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:

    piscatoriā scaphā trepidus trajecit,

    Just. 2, 13, 9:

    trajecisse veteres Iberos,

    Tac. Agr. 14. —
    C.
    Trop., to overstep, transgress:

    traicit et fati litora magnus amor,

    Prop. 1, 19, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > transjicio

  • 19 trepide

    trĕpĭdē, adv., v. trepidus fin.

    Lewis & Short latin dictionary > trepide

  • 20 trepidiarius

    trĕpĭdĭārĭus, a, um, adj. [trepidus], restless, moving briskly:

    sed ipsos equos, quos vulgo trepidiarios, militari verbo tottonarios vocant, ita edomant, etc.,

    Veg. 1, 56, 37.

    Lewis & Short latin dictionary > trepidiarius

См. также в других словарях:

  • Trepidus — may refer to: * Trepidation * a piano piece of the Dutch composer Louis Andriessen; …   Wikipedia

  • ИНТРЕПИД — (фр. intrepide, от лат. intrepidus, от trepidus боящийся). Оружие в роде топора. Словарь иностранных слов, вошедших в состав русского языка. Чудинов А.Н., 1910. ИНТРЕПИД франц. intrepide, от лат. intrepidus, от trepidus, боящийся. Оружие в роде… …   Словарь иностранных слов русского языка

  • trépido — trépido, a (del lat. «trepĭdus») adj. Trémulo. * * * trépido, da. (Del lat. trepĭdus). adj. p. us. trémulo. * * * ► adjetivo Tembloroso …   Enciclopedia Universal

  • trépider — [ trepide ] v. intr. <conjug. : 1> • 1801; « s agiter » 1495; lat. trepidare ♦ Être agité de petites secousses ou oscillations rapides. La margelle « trépidait comme le plancher d un train » (Huysmans). ● trépider verbe intransitif (latin… …   Encyclopédie Universelle

  • трепать — треплю, укр. трепати, блр. трепаць, др. русск. трепати, треплю, болг. трепам убиваю , словен. trepati, trẹpljem, trepati, а̑m стучать , чеш. třераti трепать, трясти , слвц. trераt᾽, польск. trzepac, в. луж. třераc, н. луж. tsераs, tsараs… …   Этимологический словарь русского языка Макса Фасмера

  • трепет — род. п. а, укр. трепет – то же, трепета осина, Рорulus tremula L. , ст. слав. трепетъ τρόμος, φρίκη (Клоц., Супр.), болг. трепет, сербохорв. тре̏пе̑т, словен. trepèt, род. п. ẹta, польск. trzpiot, в. луж. třepjet, třероt. Отсюда трепетать,… …   Этимологический словарь русского языка Макса Фасмера

  • Trepid — Trep id, a. [L. trepidus.] Trembling; quaking. Thackeray. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Trepidation — Trep i*da tion, n. [F. tr[ e]pidation, L. trepidatio, fr. trepidare to hurry with alarm, to tremble, from trepidus agitated, disturbed, alarmed; cf. trepit he turns, Gr. ? to turn, E. torture.] 1. An involuntary trembling, sometimes an effect of… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • intrepid — adjective Etymology: Latin intrepidus, from in + trepidus alarmed more at trepidation Date: 1680 characterized by resolute fearlessness, fortitude, and endurance < an intrepid explorer > • intrepidity noun • intrepidly adverb • intrepidness …   New Collegiate Dictionary

  • trepid — adjective Etymology: Latin trepidus Date: 1650 timorous, fearful …   New Collegiate Dictionary

  • trepidation — noun Etymology: Latin trepidation , trepidatio, from trepidare to tremble, from trepidus agitated; probably akin to Old English thrafian to urge, push, Greek trapein to press grapes Date: 1605 1. archaic a tremulous motion ; tremor 2. timorous… …   New Collegiate Dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»