Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

trāditiō

  • 1 traditio

    trādĭtĭo, ōnis, f. [trado], a giving up, delivering up, surrender (not freq. till after the Aug. period).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    Gomphorum (urbis),

    Liv. 32, 14, 3:

    urbis,

    id. 33, 31, 2:

    oppidorum,

    id. 34, 30, 1:

    Jugurthae,

    Plin. 37, 1, 4, § 8; Val. Max. 8, 14, 4.—
    B.
    Esp., law t. t., livery, a delivery of possession: abalienatio est ejus rei quae mancipi est traditio alteri nexu, * Cic. Top. 5, 28:

    nuda traditione alienare,

    Gai. Inst. 2, 19 al. —
    II.
    Trop.
    A.
    A teaching, instruction:

    jejuna atque arida traditio (praeceptorum),

    Quint. 3, 1, 3; cf. id. 3, 1, 2:

    adeo non est infinito spatio ac traditione opus,

    id. 12, 11, 16:

    divina,

    Lact. 7, 8, 3.—
    B.
    A saying handed down from former times, a tradition:

    incomperta et vulgaria traditio rei,

    Gell. 16, 5, 1; 13, 22, 14; Tac. A. 16, 16 fin.; cf.

    codicum,

    Aug. Bapt. 7, 2.—Esp., in eccl. Lat.:

    traditio seniorum,

    Vulg. Matt. 15, 2; id. Marc. 7, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > traditio

  • 2 trāditiō

        trāditiō ōnis, f    [trado], a giving up, delivering up, surrender: urbis, L.: oppidorum, L.—In law, livery of seizin, delivery of possession: eius rei quae mancipi est traditio alteri.—Of a writer, a record, account: supremorum, Ta.
    * * *
    giving up, delivering up, surrender; record, account; tradition

    Latin-English dictionary > trāditiō

  • 3 abalienatio

    ăbălĭēnātĭo, önis, f. [abalieno], a legal transfer of property by sale or other alienation:

    abalienatio est ejus rei, quae mancipi est, aut traditio alteri nexu aut in jure cessio, inter quos ea jure civili fieri possunt,

    Cic. Top. 5 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > abalienatio

  • 4 cessio

    cessio, ōnis, f. [1. cedo]; only in jurid. lang.
    I.
    A giving up, surrendering:

    abalienatio est ejus rei, quae mancipi est, aut traditio alteri nexo aut in jure cessio,

    Cic. Top. 5, 28; Dig. 42, 3 tit.; Gai Inst. 3, 78; v. Dict. of Antiq., de cessione bonorum.—
    * II.
    Diei, the approach of a term, Dig. 36, 2, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > cessio

  • 5 coram

    cōram, adv. and prep. [prob. kindred with ōs, ōris].
    I.
    Object., in the presence of, before the eyes of, in the face of, before (freq. and class.).
    A.
    Adv.:

    vereor coram in os te laudare amplius,

    Ter. Ad. 2, 4, 5:

    omnia quae tute dudum coram me incusaveras,

    id. Phorm. 5, 8, 21:

    coram potius me praesente dixissent,

    Cic. Agr. 3, 1, 1:

    Manlius quoque ad restituendam aciem se ipse coram offert,

    i. e. before the soldiers, Liv. 2, 47, 4:

    ut veni coram, singultim pauca locutus,

    Hor. S. 1, 6, 56 et saep.:

    lenissimum genus admonitionis fuit traditio coram pugillarium,

    in their presence, in their own hands, Suet. Aug. 39.—
    b.
    With gen. (very rare):

    coram noxae prehensus,

    in the very act, App. M. 9, p. 226 fin. —So in coram with gen. in App. = coram:

    omnium,

    App. M. 7, p. 197, 21 Oud.; so id. ib. 9, p. 221, 17; 9, p. 223, 32; 10, p. 241, 5.—
    2.
    Esp., with verbs of command, in one's presence, i. e. on the spot, forthwith (post-Aug.;

    mostly in Suet.): clipeos et imagines ejus coram detrahi jubet,

    Suet. Dom. 23:

    Pinarium... coram confodi imperavit,

    id. Aug. 27:

    essedum... redimi concidique coram imperavit,

    id. Claud. 16 (al. explain coram in all these passages as = coram omnibus, i. e. publicly, openly; cf. palam).—Hence, coram deprehensus = ep autophôrôi, in the very act, App. M. 3, p. 131, 2.—
    B.
    Prep with abl.
    (α).
    Before the noun:

    coram genero meo quae dicere ausus es?

    Cic. Pis. 6, 12:

    coram frequentissimo legationum conventu,

    Nep. Epam. 6, 4; Quint. 6, 3, 47; Tac. A. 4, 75:

    coram judicibus,

    Suet. Aug. 56:

    coram ipso,

    id. Tib. 43; so id. ib. 62:

    coram populo,

    Hor. A. P. 185:

    coram latrone,

    Juv. 10, 22 al. —
    (β).
    After the noun (freq. in Tac.):

    ipso Germanico coram,

    Tac. A. 3, 14; so id. ib. 3, 24; 4, 8; 13, 32; Suet. Ner. 33; id. Oth. 1:

    te coram,

    Hor. S. 1, 4, 95.—
    II.
    Subject. adv., present in one's own person or presence, personally (very freq. and class.):

    quia ted ipsus coram praesens praesentem videt,

    Plaut. Ps. 4, 7, 43:

    istos rastros... faoito coram ut tradas in manum,

    id. Merc. 2, 2, 7:

    sine me expurgem atque illum huc coram adducam,

    Ter. And. 5, 3, 29:

    velut si coram adesset,

    Caes. B. G. 1, 32; so,

    adesse,

    Verg. A. 1, 595:

    eadem fere, quae ex nuntiis litteris cognoverat, coram perspicit,

    Caes. B. G. 5, 11; so,

    opp. letters,

    Cic. Att. 1, 20, 1; 7, 3, 12; 12, 1, 2 al.; cf. with abl.:

    coram me tecum eadem haec agere saepe conantem deterruit pudor, quae nunc expromam absens audacius,

    by word of mouth, id. Fam. 5, 12. 1:

    coram cernere letum nati,

    Verg. A. 2, 538:

    quod coram etiam ex ipso audiebamus,

    Cic. Ac. 1, 4, 13:

    fidem nec dare nec accipere nisi cum ipso coram duce,

    Liv. 28, 17, 8; 28, 18, 7; 36, 11, 1; 43, 5, 6: rexque paterque Audisti coram, nec verbo parcius absens, Hor. Ep. 1, 7, 38; Verg. A. 3, 173; Ov. M. 9, 560 et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > coram

  • 6 mancipium

    mancĭpĭum ( mancŭpĭum), ii (the contr. form of the gen., mancipi, like imperi, ingeni, etc., predominates in jurid. lang.), n. [manceps], a taking by hand; hence, law t. t., the formal acceptance, the taking possession of a purchase and sale (corresponding to the formal delivery by the vendor; cf. the feudal livery of seisin, etc.); the legal, formal purchase of a thing: est autem mancipatio imaginaria quaedam venditio: quod et ipsum jus proprium civium Romanorum est. Eaque res ita agitur: adhibitis non minus quam quinque testibus civibus Romanis puberibus et praeterea alio ejusdem condicionis, qui libram aeneam teneat, qui appellatur libripens, is qui mancipio accipit, rem tenens ita dicit: hunc ego hominem ex jure Quiritium meum esse aio, isque mihi emptus est hoc aere aëneaque libra: deinde aere percutit libram, idque aes dat ei, a quo mancipio accipit, quasi pretii loco. Eo modo et serviles et liberae personae mancipantur: animalia quoque, quae mancipi sunt, quo in numero habentur boves, equi, muli, asini;

    ita praedia tam urbana quam rustica, quae et ipsa mancipi sunt, qualia sunt Italica, eodem modo solent mancipari. In eo solo praediorum mancipatio a ceterorum mancipatione differt, quod personae serviles et liberae, item animalia quae mancipi sunt, nisi in praesentia sint, mancipari non possunt, adeo quidem, ut eum, qui mancipio accipit, apprehendere id ipsum, quod ei mancipio datur, necesse sit: unde etiam mancipatio dicitur, quia manu res capitur: praedia vero absentia solent mancipari,

    Gai. Inst. 1, 119 sq.:

    hoc in mancipio Marius non dixerat,

    at the sale, Cic. Off. 3, 16, 67; cf.:

    cum M. Marius Graditianus aedes Auratae vendidisset, neque in mancipii lege dixisset, etc.,

    in the contract of sale... in the sale, id. de Or. 1, 39, 178.—
    II.
    Transf.
    A.
    A possession, property, right of ownership, acquired by such purchase: mancipio dare, and accipere, to give or take possession of by way of formal seizure (on the case of mancipio, v. Roby, Gram. 2, § 1243): Ca. Memini et mancipio tibi dabo. Cu. Egon' ab lenone quicquam Mancipio accipiam? quibus sui nihil est nisi una lingua? Plaut. Curc. 4, 2, 8; Cic. Att. 13, 50, 2:

    ille aedis mancupio aps te accepit,

    Plaut. Trin. 2, 4, 19:

    egomet ei me mancupio dabo,

    id. Mil. 1, 1, 23:

    finge mancipio aliquem dedisse id, quod mancipio dari non potest,

    Cic. Top. 10, 45:

    esse in mancipio alicujus,

    to be the property of any one, Gell. 18, 6, 9:

    mancupio aedis poscere,

    Plaut. Most. 5, 1, 42.— Esp., in the Roman law, things were classified as res mancipi (for mancipii; also,

    res mancupi for mancupii) and res nec mancipi, i. e. things transferrible only by formal mancipation, and things transferrible by mere delivery,

    Gai. Inst. 2, 15 sqq.; 59; 65; Ulp. Fragm. 19, 1 sqq. (cf. Maine, Ancient Law, chap. viii.):

    in iis rebus repetendis, quae mancipi sunt,

    Cic. Mur. 2:

    abalienatio est ejus rei, quae mancipi est, aut traditio alteri nexu aut in jure cessio,

    id. Top. 5.—
    2.
    Trop.:

    vitaque mancipio nulli datur, omnibus usu,

    Lucr. 3, 971: fortuna nihil dat mancipio, bestows nothing as a property or constant possession, Sen. Ep. 72, 9.—
    B.
    Concr., a slave obtained by mancipium:

    mancipia, quae dominorum sunt facta nexu aut aliquo jure civili,

    Cic. Par. 5, 1, 35; id. Att. 8, 11, 4.—
    2.
    In gen., a slave:

    Edepol mancipium scelestum,

    Plaut. Ep. 5, 2, 20; cf. id. Truc. 2, 2, 18; id. Capt. 5, 2, 1:

    mancipiis locuples eget aeris Cappadocum rex,

    Hor. Ep. 1, 6, 39:

    mancipia argento parata,

    purchased slaves, Liv. 41, 6: mancipium Caesaris, Tac. A. 2, 2:

    nudum olido stans Fornice,

    Juv. 11, 172; 9, 120; Vulg. Apoc. 18, 13.—
    3.
    Trop. ( poet. and in post-Aug. prose):

    jurat, Se fore mancipium tempus in omne tuum,

    thy slave, servant, Ov. P. 4, 5, 40:

    omnis Musae,

    Petr. 68:

    Christi,

    Prud. Apoth. 476.

    Lewis & Short latin dictionary > mancipium

  • 7 mancupium

    mancĭpĭum ( mancŭpĭum), ii (the contr. form of the gen., mancipi, like imperi, ingeni, etc., predominates in jurid. lang.), n. [manceps], a taking by hand; hence, law t. t., the formal acceptance, the taking possession of a purchase and sale (corresponding to the formal delivery by the vendor; cf. the feudal livery of seisin, etc.); the legal, formal purchase of a thing: est autem mancipatio imaginaria quaedam venditio: quod et ipsum jus proprium civium Romanorum est. Eaque res ita agitur: adhibitis non minus quam quinque testibus civibus Romanis puberibus et praeterea alio ejusdem condicionis, qui libram aeneam teneat, qui appellatur libripens, is qui mancipio accipit, rem tenens ita dicit: hunc ego hominem ex jure Quiritium meum esse aio, isque mihi emptus est hoc aere aëneaque libra: deinde aere percutit libram, idque aes dat ei, a quo mancipio accipit, quasi pretii loco. Eo modo et serviles et liberae personae mancipantur: animalia quoque, quae mancipi sunt, quo in numero habentur boves, equi, muli, asini;

    ita praedia tam urbana quam rustica, quae et ipsa mancipi sunt, qualia sunt Italica, eodem modo solent mancipari. In eo solo praediorum mancipatio a ceterorum mancipatione differt, quod personae serviles et liberae, item animalia quae mancipi sunt, nisi in praesentia sint, mancipari non possunt, adeo quidem, ut eum, qui mancipio accipit, apprehendere id ipsum, quod ei mancipio datur, necesse sit: unde etiam mancipatio dicitur, quia manu res capitur: praedia vero absentia solent mancipari,

    Gai. Inst. 1, 119 sq.:

    hoc in mancipio Marius non dixerat,

    at the sale, Cic. Off. 3, 16, 67; cf.:

    cum M. Marius Graditianus aedes Auratae vendidisset, neque in mancipii lege dixisset, etc.,

    in the contract of sale... in the sale, id. de Or. 1, 39, 178.—
    II.
    Transf.
    A.
    A possession, property, right of ownership, acquired by such purchase: mancipio dare, and accipere, to give or take possession of by way of formal seizure (on the case of mancipio, v. Roby, Gram. 2, § 1243): Ca. Memini et mancipio tibi dabo. Cu. Egon' ab lenone quicquam Mancipio accipiam? quibus sui nihil est nisi una lingua? Plaut. Curc. 4, 2, 8; Cic. Att. 13, 50, 2:

    ille aedis mancupio aps te accepit,

    Plaut. Trin. 2, 4, 19:

    egomet ei me mancupio dabo,

    id. Mil. 1, 1, 23:

    finge mancipio aliquem dedisse id, quod mancipio dari non potest,

    Cic. Top. 10, 45:

    esse in mancipio alicujus,

    to be the property of any one, Gell. 18, 6, 9:

    mancupio aedis poscere,

    Plaut. Most. 5, 1, 42.— Esp., in the Roman law, things were classified as res mancipi (for mancipii; also,

    res mancupi for mancupii) and res nec mancipi, i. e. things transferrible only by formal mancipation, and things transferrible by mere delivery,

    Gai. Inst. 2, 15 sqq.; 59; 65; Ulp. Fragm. 19, 1 sqq. (cf. Maine, Ancient Law, chap. viii.):

    in iis rebus repetendis, quae mancipi sunt,

    Cic. Mur. 2:

    abalienatio est ejus rei, quae mancipi est, aut traditio alteri nexu aut in jure cessio,

    id. Top. 5.—
    2.
    Trop.:

    vitaque mancipio nulli datur, omnibus usu,

    Lucr. 3, 971: fortuna nihil dat mancipio, bestows nothing as a property or constant possession, Sen. Ep. 72, 9.—
    B.
    Concr., a slave obtained by mancipium:

    mancipia, quae dominorum sunt facta nexu aut aliquo jure civili,

    Cic. Par. 5, 1, 35; id. Att. 8, 11, 4.—
    2.
    In gen., a slave:

    Edepol mancipium scelestum,

    Plaut. Ep. 5, 2, 20; cf. id. Truc. 2, 2, 18; id. Capt. 5, 2, 1:

    mancipiis locuples eget aeris Cappadocum rex,

    Hor. Ep. 1, 6, 39:

    mancipia argento parata,

    purchased slaves, Liv. 41, 6: mancipium Caesaris, Tac. A. 2, 2:

    nudum olido stans Fornice,

    Juv. 11, 172; 9, 120; Vulg. Apoc. 18, 13.—
    3.
    Trop. ( poet. and in post-Aug. prose):

    jurat, Se fore mancipium tempus in omne tuum,

    thy slave, servant, Ov. P. 4, 5, 40:

    omnis Musae,

    Petr. 68:

    Christi,

    Prud. Apoth. 476.

    Lewis & Short latin dictionary > mancupium

  • 8 nexus

    1.
    nexus, a, um, Part. and P. a., from necto.
    2.
    nexus, ūs, m. [necto], a tying or binding together, a fastening, joining, an interlacing, entwining, clasping.
    I.
    Lit. (only poet. and in post-Aug. prose):

    et jam contulerant arto luctantia nexu Pectora pectoribus,

    Ov. M. 6, 242; cf.:

    bracchiorum nexibus elidere aliquem (of a wrestler),

    Suet. Ner. 53:

    serpens, baculum qui nexibus ambit,

    coils, folds, Ov. M. 15, 659; cf. Plin. 8, 11, 11, § 32; Tac. A. 4, 62:

    salix solido ligat nexu,

    Plin. 16, 37, 69, § 177.—
    II.
    Transf. (with the collat. form nexum, i; v. in the foll.), the state or condition of a nexus (v. necto, I. B.), a personal obligation, an addiction or voluntary assignment of the person for debt, slavery for debt: nexum Manilius scribit, omne, quod per libram et aes geritur, in quo sint mancipia. Mutius, quae per aes et libram fiant, ut obligentur, praeter quae mancipio dentur. Hoc verius esse, ipsum verbum ostendit, de quo quaeritur;

    nam idem quod obligatur per libram neque suum fit, inde nexum dictum. Liber qui suas operas in servitutem pro pecuniā quādam debebat, dum solveret, nexus vocatur, ut ab aere obaeratus,

    Varr. L. L. 7, § 105 Müll.:

    abalienatio est ejus rei, quae mancipi est, aut traditio alteri nexu, aut in jure cessio,

    Cic. Top. 5, 28:

    QVOM NEXVM FACIET, etc., Lex XII. Tab.: qui se nexu obligavit,

    Cic. Mur. 2, 3:

    nexum inire,

    Liv. 7, 19:

    nec civili nexu sed communi lege naturae,

    Cic. Rep. 1, 17, 26 Mos. (B. and K., nexo):

    Attici proprium te esse scribis mancipio et nexo,

    id. Fam. 7, 30, 2:

    cum sunt propter unius libidinem omnia nexa civium liberata nectierque postea desitum,

    id. Rep. 2, 34, 59:

    ut non sustulerit horum nexa atque hereditates,

    id. Caecin. 35, 102.—
    B.
    In gen., a legal obligation of any kind:

    acceptilatio est liberatio per mutuam interrogationem, quā utriusque contigit ab eodem nexu absolutio,

    Dig. 46, 4, 1:

    partem hereditatis a nexu pignoris liberam consequi,

    ib. 10, 2, 33.—
    * 2.
    Trop.:

    legis (= vincula, nodi),

    obligations, restraints, Tac. A. 3, 28 fin.;

    v. Orell. ad h. l.: nexus naturalium causarum,

    id. ib. 6, 22:

    causarum latentium,

    Curt. 5, 11, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > nexus

  • 9 paternus

    păternus, a, um, adj. [pater], of or belonging to a father, fatherly, paternal (said of the property, possessions, external relations, etc., of a father; while patrius is used of that which belongs essentially to his nature, dignity, or duty; hence, in good prose: patrius amor, animus, patria potestas, patrium jus; but paterni agri, liberi, servi, liberti, etc.).
    I.
    Lit.:

    injuria,

    against the father, Ter. Heaut. 5, 2, 39:

    haud paternum istuc dedisti,

    id. Ad. 3, 4, 4:

    horti,

    Cic. Phil. 13, 17, 34:

    libertus,

    id. Fl. 36, 89:

    bona paterna et avita,

    id. Cael. 14, 34:

    hospitium,

    Caes. B. C. 2, 25:

    regna,

    Verg. A. 3, 121:

    res,

    Hor. Ep. 1, 15, 26:

    animus,

    id. C. 2, 2, 6:

    paterni animi indoles (a weaker expression than patrii, v. Weissenb. ad loc., and cf. Krebs, Antibarb. p. 833),

    Liv. 9, 4, 9:

    irae,

    id. 2, 61:

    vel paternam vel avitam gloriam consequi,

    Cic. Brut. 33, 126:

    civitatem paterno consilio florentissimam accipere,

    id. de Or. 1, 9, 38:

    paternum maternumque genus et nomen,

    id. Phil. 10, 6, 14. —
    B.
    Also (acc. to pater, II. B.), ancestral, of or belonging to forefathers (late Lat.):

    sepulchra paterna,

    Vulg. 2 Macc. 12, 39:

    mos,

    id. Act. 28, 17:

    traditio,

    id. 1 Pet. 1, 18.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of one's native country:

    paterni Fluminis ripae,

    Hor. C. 1, 20, 5:

    terra,

    Ov. H. 13, 100.—
    B.
    Of animals, Col. 6, 37, 2:

    color,

    id. 7, 2, 5.—
    C.
    In gram.:

    casus paternus,

    the genitive case, Prisc. p. 670 P.

    Lewis & Short latin dictionary > paternus

См. также в других словарях:

  • traditio — in Roman law (and in such areas of Scots law as are not affected by the Sale of Goods Act), the conveyance of moveable property by handing it over. Collins dictionary of law. W. J. Stewart. 2001 …   Law dictionary

  • TRADITIO — Philosophiam olim propagandi modus. Quidam enim, memoriae nimium fidentes, censebant supervacuam esse, per literarum monumenta, Sapientiam propagandi rationem: solî proin παραδόσει seu Traditione orali utendum rati, quâ non memoriae tantum robur …   Hofmann J. Lexicon universale

  • traditio — /tradish(iy)ow/ In the civil law, delivery; transfer of possession; a derivative mode of acquiring, by which the owner of a corporeal thing, having the right and the will of aliening it, transfers it for a lawful consideration to the receiver. @… …   Black's law dictionary

  • traditio — • perinne, perimätapa, perimätieto, perinnäistapa, pitämys, tapa, traditio • traditio, perimätapa, perimätieto, perinne, perinnäistapa, pitämys, tapa …   Suomi sanakirja synonyymejä

  • Traditio — Tra|di|tio [tra...] die; <aus gleichbed. lat. traditio> Übergabe einer beweglichen Sache (röm. Recht) …   Das große Fremdwörterbuch

  • Traditio Apostolica — Die Traditio Apostolica (deutsch: Apostolische Überlieferung) ist eine Kirchenordnung aus den Jahren 210 – 235. Sie wurde früher dem hl. Hippolyt von Rom zugeschrieben; diese Zuschreibung gilt mittlerweile als unsicher. Es handelt sich dabei um… …   Deutsch Wikipedia

  • Traditio Seminar — The Traditio Seminar is a summer seminar for young Christian scholars funded by the Pew Charitable Trusts …   Wikipedia

  • Traditio brevi manu — Unter Übereignung versteht man im Sachenrecht die Übertragung des Eigentums an einer Sache von einer Person an eine andere Person. Die Übereignung ist somit ein Verfügungsgeschäft. Dieser Artikel oder Absatz stellt die Situation in Deutschland… …   Deutsch Wikipedia

  • traditio clavium — (Civil law.) The delivery of the keys, that is a symbolic delivery of a thing by a tradition of the key to its enclosure. See Mackeldey s Roman Law § 284. Traditio loqui facit chartam.. Delivery gives voice to a deed …   Ballentine's law dictionary

  • Traditio —    Droit civil: terme qui désigne la remise de la chose, objet du contrat …   Lexique de Termes Juridiques

  • traditio nihil amplius transferre debet vel potest, ad eum qui accipit, quam est apud eum qui tradit — /tradish(iy)ow nay(h)al aempliyas traensfariy debat vel powtast, id iyam kway aeksapat, kwsm est ?pad iyam kway treydat/ Delivery ought to, and can, transfer nothing more to him who receives than is with him who delivers …   Black's law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»