to+interpret+a+law

аннулировать договор — to abrogate / to cancel / to rescind / to repudiate a treaty

аннулировать договор вследствие его нарушения — to cancel a treaty on the ground of its violation

быть закреплённым в договоре — to be confirmed by a treaty

быть связанным договором — to be bound by a treaty

ввести договор в действие — to put a treaty into force

внести изменения в договор — to modify a treaty

внести поправки в договор — to amend a treaty

возобновить договор — to renew a treaty

восстановить договор — to reintegrate a treaty

вступить в переговоры с целью адаптации договора к новым условиям — to negotiate the adaptation of a treaty to new conditions

выйти из договора — to withdraw from a treaty

выполнять договор — to implement / to observe / to abide by a treaty

выполнять договор во всех его частях — to execute the treaty in all its parts

добросовестно выполнять договор — to perform a treaty in good faith

выработать договор — to work out a treaty

вытекать из договора — to be pursuant to treaty

действовать в обход договора — to skirt a treaty

денонсировать договор — to denounce a treaty

депонировать договор — to withdraw from a treaty

добиться принятия договора — to get the treaty approved

завершить / закончить работу по составлению договора — to complete / to consummate a treaty

заключить договор — to conclude / to effect / to make / to enter into / to sign a treaty

предложить заключить договор — to initiate a treaty

заключать договор в результате переговоров — to negotiate a treaty

заключить договор на ограниченный период времени — to conclude a treaty for a limited period of time

зарегистрировать / регистрировать договор — to register a treaty

зарегистрировать договор в Секретариате Организации Объединённых Наций — to register the treaty with the Secretariat of the United Nations

изменить договор — to alter a treaty

нарушить договор — to transgress / to violate a treaty; to break / to infringe a contract

опубликовать договор — to publish a treaty

отклонить договор — to reject a treaty

оформить договор надлежащим образом — to perfect a treaty

парафировать договор — to unitial a treaty

пересмотреть договор — to renegotiate a treaty

подпадать под действие договора — to be covered by a treaty

подписать договор — to sign a treaty

представить договор для одобрения / утверждения — to submit a treaty for approval

претворять договор в жизнь — to implement a treaty

придавать обязывающую силу договору, сделать договор обязывающим — to impart the binding force to a treaty, to make a treaty binding

придерживаться договора — to adhere to a treaty

признать договор недействительным — to declare a treaty invalid / null / void

принимать участие в договоре — to participate in a treaty

приостановить действие договора в целом — to suspend the operation of the treaty in whole

приостановить действие договора в части — to suspend the operation of the treaty in part

пролонгировать договор, продлить действие договора — to prolong a treaty

расторгнуть договор — to dissolve a treaty

ратифицировать договор — to confirm / to ratify a treaty

сделать договор частью законодательства — to embody a treaty in law

соблюдать договор — to observe a treaty

ссылаться на договор — to invoke a treaty

толковать договор — to interpret a treaty

требовать выполнения договора — to claim performance of the treaty

уклоняться от выполнения договора — to scuttle the treaty

унаследовать на законном основании договор — to succeed legally to a treaty

утвердить договор — to approve a treaty

явствовать из договора — to appear from a treaty

действие договора может быть приостановлено — the operation of the treaty may be suspended

действие договора приостановлено — the treaty is suspended in operation

действие договора прекращено — the treaty is terminated in operation

договор аутентичен на двух языках — treaty authenticated in two languages

договор будет автоматически продлён — the agreement will be tacitly extended

договор действителен — the treaty is valid

договор не имеет обратной силы — the treaty is not retroactive

договор не может быть ратифицирован лишь в какой-л. части — the treaty cannot be ratified in part

договоры несовместимы друг с другом — the treaties are inconsistent with each other; договор остаётся в действии / в силе the treaty continues in operation

договор предусматривает, что... — the treaty stipulates that..

договоры прекращают своё действие в таких случаях — treaties lapse on such occasions

договор составлен в общих чертах — the treaty is in outline

договор, срок которого истёк — the treaty which has expired

договор становится недействительным — the treaty becomes void

договор является несуществующим — the treaty falls to the ground

если в договоре не предусматривается иное — unless the treaty otherwise provides

исполнение договора становится невозможным — the treaty becomes incapable of execution

некоторые договоры переходят к государству-преемнику — some treaties devolve upon the successor

бессрочный договор — treaty for an indefinite term, permanent / undated treaty

взаимный договор — mutual treaty

военный договор — military agreement / treaty

временный договор — time-expiring treaty

гарантийный договор — contract of indemnity, guarantee treaty, treaty of guarantee

государственный договор — state treaty

двусторонний договор — bilateral treaty

действующий договор — treaty in force

дополнительный договор — supplementary treaty

дружественный договор между отдельными лицами / партиями / правительствами — concordat

закрытый договор — restricted treaty

исторический договор — history-making agreement

коллективный договор — collective agreement

конкретный договор — individual treaty

локальный / локализованный договор — localized treaty

Маастрихтский Договор — Treaty of Maastricht

международный договор — international treaty

признанный международный договор — recognized international treaty

мирный договор — peace treaty, treaty of peace

по мирному договору — under the peace treaty

сепаратный мирный договор — separate peace treaty

многосторонний договор — multilateral treaty

многосторонний договор о контроле над вооружением и разоружении — multilateral treaty on arms control and disarmament

многосторонний сбалансированный и полностью контролируемый договор — multilateral balanced and fully verified treaty

навязанный договор — dictate

недействительный договор — void treaty

незарегистрированный договор — nonregistered treaty

неравноправный договор — inequitable / unequal treaty

общий договор — general treaty

обычный договор — ordinary treaty

обязывающий договор — binding treaty

односторонний договор — unilateral treaty

основополагающий договор — basic treaty

открытый договор, договор, открытый для подписания — open treaty

официальный договор — formal treaty

параллельный договор — associate contract

первоначальный договор — original treaty

письменный договор — written contract

пограничный договор — boundary treaty

политический договор — political agreement

последовательно заключённые договоры — successive treaties

последующий (из двух) договоров — later treaty

правообразующий договор — lawmaking treaty

прелиминарный договор — preliminary treaty

предусмотренный договором — covered by agreement

равноправный договор — equitable / nondiscriminatory treaty

ранее существовавший договор — former / pre-existing treaty

региональный договор — regional treaty

секретный / тайный договор — secret covenant / treaty

сепаратный договор — separate treaty

соответствующий договор — relevant treaty

союзный договор — treaty of alliance / union

территориальный договор — territorial treaty

торговый договор — trade / commercial treaty

торговый договор на основе взаимности — reciprocal trade treaty

трёхсторонний договор — triangular / trilateral / tripartite treaty

универсальный договор — universal treaty

устаревший договор — out-of-date treaty

устный договор — parol / oral treaty

четырёхсторонний договор — quadripartite treaty

аннулирование договора — abrogation / cancellation of a treaty

буква и дух договора — letter and spirit of the treaty

в соответствии с буквой и духом договора — in accordance / on compliance with the letter and spirit of the treaty

вариант договора — version of the treaty

верность договору — adherence to a treaty

вступление договора в силу — entry into force of a treaty, coming of a treaty into force

выполнение договора — execution / fulfilment / implementation of a treaty

добросовестное выполнение договора — fulfilment / implementation of a treaty in good faith

гарантировать выполнение договора — to assure compliance with the treaty

контролировать выполнение договора — to monitor the treaty

обеспечить полное выполнение всех положений и пониманий договора — to achieve the full implementation of all the provisions and understandings of the treaty

проверять выполнение договора — to check up on one's compliance with the treaty, to review the operation of the treaty

наблюдение за выполнением договора — supervision of compliance with a treaty

проверка выполнения договора — verification / review of a treaty

средства, обеспечивающие выполнение договора — means to secure the performance of a treaty

выход из договора — pull-out / withdrawal from a treaty

основание для выхода из договора — ground for withdrawing from a treaty

выход из договора / отказ от договора с уведомлением — withdrawal from a treaty with notice

государство-участник договора — state-party to a treaty

действие договора — effect / operation of a treaty

действие договоров в отношении третьих государств — effect of treaties upon third states

приостановить действие договора — to suspend a treaty

возобновление действия договора — resumption of the operation of a treaty

прекращение действия договора — termination of a treaty

основание для прекращения действия договора — ground for terminating a treaty

прекращение действия договора с согласия участников — termination of a treaty by consent of the parties

приостановление действия договора — suspension of a treaty

срок действия договора — duration of a treaty

продлить срок действия договора — to prolong the time of operation of a treaty, to extend a treaty

территориальная сфера действия договора — territorial scope of a treaty

действительность договора — validity of a treaty

основание для оспаривания действительности договора — ground for impeaching the validity of a treaty

денонсация / денонсирование договора — denunciation of a treaty

депозитарии договоров — depositaries of treaties

договоры государств-участников, заключённые до создания сообщества с третьими странами — pre-community treaties of member-states with third countries

договор за печатью — speciality

договоры, заключённые до получения независимости — pre-independence treaties

договор, заключённый страной пребывания — treaty concluded by the country of residence

договор, запрещающий все испытания ядерного оружия — treaty banning all nuclear weapon tests

договор как источник международного права — treaty as a source of international law

договор, который не предусматривает денонсации или отказа — the treaty which does not provide for denunciation or withdrawal

договор на основе взаимности — reciprocal treaty

договор, не имеющий законной силы — invalid treaty

договор, не направленный против третьей стороны — nondiscriminatory treaty

договор, не требующий особых законодательных мероприятий — self-executing treaty

договор нормативного характера — treaty of lawmaking character

договор безопасности — security treaty / pact

"Д. о взаимном неприменении силы и поддержании отношений мира между государствами" — "Treaty on Mutual Non-Use of Force and Maintenance of Peaceful Relations among States"

договор о взаимопомощи — treaty of mutual assistance, mutual assistance pact

договор о всеобъемлющем запрещении испытаний ядерного оружия — comprehensive test ban treaty (CTB treaty)

договор о выдаче преступника — extradition treaty, treaty of extradition

договор о гарантиях — guarantee treaty, treaty of guarantee

договор о демаркации границ — demarcation treaty

договор о дружбе, добрососедстве и сотрудничестве — treaty of friendship, neigh-bourliness and cooperation

договор о дружбе, сотрудничестве и взаимопомощи — treaty of friendship, cooperation and mutual assistance

"Д. о запрещении испытаний ядерного оружия в атмосфере, в космическом пространстве и под водой" — "Treaty Banning Nuclear Weapon Tests in the Atmosphere, in Outer Space and Under Water"

договор о запрещении подземных испытаний ядерного оружия — treaty banning underground nuclear-weapon tests

договор о зоне, свободной от ядерного оружия — nuclear-weapon-free-zone treaty

договор о конфедерации — treaty of confederation

договор о мире — treaty of peace

договор о мире, дружбе и сотрудничестве — treaty of peace, friendship and cooperation

договор о налогообложении — tax treaty

договор о нейтралитете — treaty of neutrality, neutrality treaty

договор о нейтралитете и взаимном ненападении — treaty of neutrality and nonaggression

договор о ненападении — nonaggression pact / treaty

Договор о нераспространении ядерного оружия — Nuclear-Proliferation Treaty

Договор о подземных ядерных взрывах в мирных целях — Peaceful Nuclear Explosions Treaty

договор о присоединении — treaty of accession

договор о протекторате — treaty of protectorate

договор о союзе — treaty of alliance

договор о торговле и судоходстве / мореплавании — treaty of / on commerce and navigation

договор об арбитраже — treaty of arbitration

Договор об обычных вооружённых силах в Европе — Agreement on Conventional Forces in Europe, CFE

Договор об ограничении подземных испытаний ядерного оружия — Threshold Test Ban Treaty

Договор об ограничении стратегических вооружений / ОСВ — Strategic Arms Limitation Treaty, SALT

договор об установлении границ — boundary treaty

договор, открытый для присоединения третьих государств — treaty opened to accession of third states

договор по противоракетной обороне, ПРО — Anti-Ballistic Missile Treaty (ABM treaty)

не выходить из договора по ПРО в течение согласованного времени — not to withdraw from the ABM treaty for a specified period of time

сохранение договора по ПРО — preservation of ABM treaty

Договор по ракетам средней и меньшей дальности, РСМД — Treaty on the Elimination of Intermediate-Range and Shorter-Range Missiles

договор, подлежащий выполнению в будущем — executory treaty

договор, предусматривающий аналогичные / равные / одинаковые привилегии — treaty providing for reciprocal privileges

договор, принятый в рамках международной организации — treaty adopted within an international organization

договор с внесённой / внесёнными в него поправкой / поправками — treaty as amended

договор с надлежащей проверкой его выполнения — adequately verified treaty

договоры, устанавливающие свободу судоходства на международных водных путях или реках — treaties according freedom of navigation in international waterways or rivers

договор, устаревший в силу тех или иных событий — treaty outmoded by events

заключение договора — conclusion / formation of a treaty, treaty-making

приветствовать заключение договора — to welcome a treaty

ведение переговоров о заключении договора — negotiation of a treaty

процесс заключения договора — treaty process

изменение договора — alteration of a treaty

исполнение договора — execution of a treaty / contract

истечение срока действия договора — expiration of a treaty

обеспечение исполнения договора — enforcement of a treaty

нарушение договора — breach / infringement / violation of a treaty

грубое нарушение договора — gross / flagrant violation of a treaty

невыход из договора — nonwithdrawal from a treaty

недействительность договора — invalidity of a treaty

неотъемлемая часть договора — integral part of a treaty

непосредственные участники договора — principals to the contract

нерушимость договора — permanence of a treaty

несоблюдение договора — noncompliance with / nonobservance of a treaty

объект договора — object of a treaty

прекращение существования объекта договора — extinction of the object of a treaty

объект и цели договора — object and purpose of a treaty

быть несовместимым с объектом / целями договора — to be incompatible with the object and purpose of a treaty

обязательная сила / обязательность договоров — binding / obligatory force / obligation of treaties

одобрение договора парламентом — parliamentary approval of the treaty

основание для признания договора — ground for invalidating a treaty

отказ от договора — repudiation / renunciation of a treaty

односторонний отказ от договора — unilateral renunciation of a treaty

парафирование договора — initialling of a treaty

пересмотр договора — revision of a treaty

подлинник договора — original of the treaty

подписание договора — signing of a treaty

полный свод договоров, заключённых страной пребывания — complete set of treaties concluded by the country of residence

положение договора — provisions of a treaty

отступить от положения договора — to derogate from the provisions of a treaty

поправка к договору — amendment to a treaty, amending clause

порядок / система размещения материала в договоре — arrangement of a treaty

преамбула договора — preamble to a treaty

применение договора — application of a treaty

временное применение договора — provisional application of a treaty

фактическое применение договора — actual application of a treaty

экстерриториальное применение договоров — extra territorial application of treaties

присоединение к договору — accession to a treaty

формальное присоединение к существующему договору — formal entrance into an existing treaty

продление / пролонгация договора — clause of a treaty

проект договора — draft treaty

спорные пункты договора — controversial provisions of a treaty, contentious clauses in a treaty

разработка договора — framing of a treaty

расторжение договора — dissolution of a treaty

ратификация договора — ratification of a treaty

задерживать ратификацию договора — to block the ratification of a treaty

регистрация договора — registration of a treaty

сила договора — force of a treaty

обязательная сила договора — obligation of a treaty

в силу договора — by virtue of the treaty

соблюденне договора — observance of a treaty

уклониться от соблюдения договора — to elude a treaty

содержание договора — subject-matter of a treaty

стороны, подписавшие договор — parties to a treaty

сторона, связанная договором — party bound by a treaty

текст договора — text of a treaty

разработать текст договора — to draft / to frame the text of a treaty

хранить подлинный текст договора — to keep custody of the original text

расположение / структура текста договора — arrangement of the text of a treaty

согласованные части текста проекта договора — agreed portions of the draft treaty

трактовка договора — interpretation of a treaty

условия договора — stipulations / terms of a treaty

по условиям договора — under the terms and conditions of the agreement

контролировать выполнение условий договора — to supervise the observance of the treaty provisions / terms

подтвердить условия договора — to confirm the terms of a treaty

утверждение договора — approval of a treaty

формулировка договора — wording of a treaty

в соответствии с договором — to be pursuant to a treaty

по договору — under the treaty

со всеми вытекающими из договора правилами и обязанностями — with all the rights and duties arising from the treaty

quoniam boni me viri pauperant, improbi alunt,

omnibus virtutibus instructos et ornatos tum sapientes, tum viros bonos dicimus,

ille vir bonus qui... intolerabili dolore lacerari potius quam aut officium prodat aut fidem,

sive vir bonus est is qui prodest quibus potest, nocet nemini, certe istum virum bonum non facile reperimus,

qui se ita gerunt ut eorum probitas, fides, integritas, etc.... hos viros bonos... appellandos putemus,

non intellegunt se de callido homine loqui, non de bono viro,

ut quisque est vir optimus, ita difficillime esse alios improbos suspicatur,

nec enim melior vir fuit Africano quisquam, nec clarior,

justitia, ex qua viri boni nominantur,

3, 12, 50: cum is sponsionem fecisset ni vir bonus esset,

quoniam Demosthenes nec vir bonus esset, nec bene meritus de civitate,

id viri boni arbitratu deducetur,

tuam partem viri bono arbitratu... dari oportet,

37, 6, 2, § 2: quem voles virum bonum nominato,

vir bonus est... quo res sponsore, et quo causae teste tenentur,

praetores jus dicunt, aediles ludos parant, viri boni usuras perscribunt,

sed eccum lenonem Lycum, bonum virum,

expectabam quinam isti viri boni testes hujus manifesto deprehensi veneni dicerentur,

nam socer ejus, vir multum bonus est,

so especially in addresses (mostly comic.): age tu, illuc procede, bone vir!

quid tu, vir optime? Ecquid habes quod dicas?

bonis viris quid juris reliquit tribunatus C. Gracchi?

homines optimi non intellegunt, etc.,

bone accusator,

sic illum amicum vocasti, quomodo omnes candidatos bonos viros dicimus,

in foro infimo boni homines atque dites ambulant,

bonus consul,

boni tribuni plebis,

bonus senator,

senator bonus,

bonus judex,

bonus augur (ironically),

bonus vates,

bonus imperator,

bonus dux,

naturam, optimam ducem,

bonus miles,

bonus orator,

optimus orator,

poeta bonus,

scriptor bonus,

bonus advocatus,

bonus defensor,

bonus altercator,

bonus praeceptor,

bonus gubernator,

optimus opifex,

sutor bonus,

actor optimus,

cantor optimus est modulator,

melior gladiator,

bonus paterfamilias,

bonus servus,

dominus bonus,

bonus custos,

filius bonus,

patres,

parens,

uxor melior,

amicus,

amicus optimus,

optimus testis,

auctor, in two senses,

and = bonus scriptor (post-class.),

bonus civis (rarely civis bonus): in re publica ea velle quae tranquilla et honesta sint: talem enim solemus et sentire bonum civem et dicere, Cic.-Off. 1, 34, 124: eaque est summa ratio et sapientia boni civis, commoda civium non divellere, atque omnes aequitate eadem continere,

eum esse civem et fidelem et bonum,

optimus et fortissimus civis,

sed te bonus Mercurius perdat,

fata... bonique divi,

divis orte bonis,

O bone deus!

(Juppiter) a majoribus nostris Optimus Maximus (nominatur), et quidem ante optimus, id est beneficentissimus, quam Maximus,

Jovem optimum et maximum ob eas res appellant, non quod, etc.,

in templo Jovis Optimi Maximi,

nutu Jovis Optimi Maximi,

di boni, hunc visitavi antidhac!

di boni, boni quid porto!

di boni, quid hoc morbi est,

alter, O di boni, quam taeter incedebat!

per vos nobis, per optimos viros optimis civibus periculum inferre conantur,

virum optimum et constantissimum M. Cispium,

fratrem meum, virum optimum, fortissimum,

consolabor hos praesentes, viros optimos,

tua conjunx bona femina,

hujus sanctissimae feminae atque optimae pater,

optimus: parentes ejus, prudentissimi atque optimi senis,

insuevit pater optimus hoc me,

C. Marcelli, fratris optimi,

optimus Vergilius,

Maecenas optimus,

optime Quinti,

quid tam civile, tam senatorium quam illud, additum a nobis Optimi cognomen?

gratias, inquit, ago, optime Princeps!

ex epistula optimi imperatoris Antonini,

bene te patriae pater optime Caesar,

optime Romulae Custos gentis,

Bonae Deae pulvinaribus,

in mal. part.,

si bona Fortuna veniat, ne intromiseris,

Bonae Fortunae (signum),

FORTVNAE BONAE DOMESTICAE,

Spes Bona, obsecro, subventa mihi,

BONAE SPEI,

Mens Bona, si qua dea es, tua me in sacraria dono,

navis bona dicitur non quae pretiosis coloribus picta est... sed stabilis et firma,

gladium bonum dices, non cui auratus est balteus, etc., sed cui et ad secandum subtilis acies est, et, etc.,

id vinum erit lene et bono colore,

tabulas... collocare in bono lumine,

per aestatem boves aquam bonam et liquidam bibant semper curato,

bonae aquae, ironically compared to wine,

praedium bonum caelum habeat,

bona tempestate,

(praedium) solo bono valeat,

bonae (aedes) cum curantur male,

villam bonam,

bonus pons,

scyphi optimi (= optime facti),

perbona toreumata,

38: bona domicilia,

agrum Meliorem nemo habet,

fundum meliorem,

equus melior,

bona cena,

boni nummi,

super omnia vultus accessere boni,

mulier bona forma,

equus formae melioris,

tam bona cervix, simul ac jussero, demetur,

fruges bonae,

ova suci melioris,

animus aequus optimum est aerumnae condimentum,

bonum omen, 2. e.),

scio te bona esse voce, ne clama nimis,

bona firmaque vox,

ut si qui neget sine bona valetudine posse bene vivi,

non bonus somnus de prandio est,

bona aetas,

optima aetate,

bona, inquis, aetate, etc.,

meliore esse sensu,

optima indoles,

bona conscientia,

bono ingenio me esse ornatam quam auro multo mavolo,

mens melior,

duos optimae indolis filios,

bonum consilium,

bona voluntas,

memoria bona,

bona ratio cum perdita... confligit,

bonae rationes,

pronuntiatio bona,

ego si bonam famam mihi servasso, sat ero dives,

v. e. infra): si ego in causa tam bona cessi tribuni plebis furori,

fac, sis, bonae frugi sies,

bona studia,

quidquid vita meliore parasti,

Juppiter, te bonas preces precor,

bono usui estis nulli,

Optumo optume optumam operam das,

bonam dedistis mihi operam,

v. e. infra): optima hereditas a patribus traditur liberis... gloria virtutis rerumque gestarum,

bonum otium,

bonis versibus,

versus meliores,

meliora poemata,

in illa pro Ctesiphonte oratione longe optima,

optimas fabulas,

melius munus,

de Procilio rumores non boni,

bona de Domitio, praeclara de Afranio fama est,

si fuisset in discipulo comparando meliore fortuna,

fortuna optima esse,

occasio tam bona,

senex est eo meliore condicione quam adulesoens cum, etc.,

bona navigatio,

esp. in phrase bona spes.—Object.: ergo in iis adulescentibus bonam spem esse dicemus et magnam indolem quos, etc.,

ego sum spe bona,

optima spe,

v. C. 1. c. infra: meliora responsa,

melior interpretatio,

cum laude et bonis recordationibus,

amnis Doctus iter melius,

omen bonum,

Liv. praef. § 13: melius omen,

optimum,

bona scaeva,

auspicio optumo,

memini bene, sed meliore Tempore dicam = opportuniore tempore,

optima res publica,

minus bonis temporibus,

optimis temporibus,

nostrae res meliore loco videbantur,

lex optima,

bono atque amplo lucro,

bona librorum copia,

bona copia cornu,

si bono genere natus sit,

primum abs te hoc bona venia expeto,

bona tua venia dixerim,

oravit bona venia Quirites, ne, etc.,

obsecro vos.. bona venia vestra liceat, etc.,

cum bona venia quaeso audiatis, etc.,

. sed des veniam bonus oro = venia bona oro,

bona pax sit potius,

so especially cum bona pace, or bona pace: Hannibal ad Alpis cum bona pace incolentium... pervenit,

igitur amicitia Masinissae bona atque honesta nobis permansit,

Segestes, memoria bonae societatis, impavidus,

concedatur bonis rebus homines morte privari,

optimis rebus usus est,

bonis rebus tuis, meas irrides malas,

in bonis rebus,

homines quibus mala abunde omnia erant, sed neque res neque spes bona ulla,

capere urbem in Arabia plenam bonarum rerum,

nimium rei bonae,

ignorantia bonarum rerum,

re bona copiosum esse,

illi cum res non bonas tractent,

ut de virtutibus et vitiis, omninoque de bonis rebus et malis quaererent,

quid habemus in rebus bonis et malis explorati?

quae tamen omnia dulciora fuint et moribus bonis et artibus,

res bonas verbis electis dictas quis non legat?

studiis generorum, praesertim in re bona,

qui praeclari facinoris aut artis bonae famam quaerit,

huic bonae artes desunt, dolis atque fallaciis contendit,

quod is bonarum artium cupiens erat,

litteris aut ulli bonae arti,

conservate civem bonarum artium, bonarum partium, bonorum virorum,

optimae artes: optimarum artium scientia,

dic, bona fide, tu id aurum non subripuisti?

si tibi optima fide omnia concessit,

ad fidem bonam statuit pertinere, notum esse emptori vitium quod nosset venditor,

41, 3, 24: conventio contra bonam fidem et mores bonos,

actiones quaedam bonae fidei sunt, quaedam stricti juris. Bonae fidei sunt haec: exempto vendito, locato conducto, etc.,

quidquid dare facere oportet ex fide bona,

iste dolus malus et legibus erat vindicatus, et sine lege, judiciis in quibus additur ex fide bona,

Bona verba quaeso,

dicamus bona verba,

dicite suffuso ter bona verba mero,

quid est tam furiosum quam verborum vel optimorum atque ornatissimorum sonitus inanis,

verborum bonorum cursu,

omnia verba sunt alicubi optima,

non est quod contemnas bona verba et bonis cogitationibus plena praecordia,

hoc petere me precario a vobis jussit leniter dictis bonis,

dico unum ridiculum dictum de dictis melioribus quibus solebam menstruales epulas ante adipiscier,

ibo intro ad libros ut discam de dictis melioribus,

nobilitas ambobus et majorum bona facta (sc. erant),

bonum factum est, ut edicta servetis mea,

haec imperata quae sunt pro imperio histrico, bonum hercle factum (est) pro se quisque ut meminerit,

peregrinis in senatum allectis, libellus propositus est: bonum factum, ne quis senatori novo curiam monstrare velit,

et Chaldaeos edicere: bonum factum, ne Vitellius... usquam esset,

hac die Carthaginem vici: bonum factum, in Capitolium eamus, et deos supplicemus,

o edictum, cui adscribi non poterit bonum factum,

cur non videmus inter nos haec potius cum bona Ut componantur gratia quam cum mala?

per gratiam bonam abire,

ut plerumque fit, major pars (i. e. of the senate) meliorem vicit,

pars melior senatus ad meliora responsa trahere,

civem bonarum partium,

(fuit) meliorum partium aliquando,

qui sibi gratiam melioris partis velit quaesitam,

bonam partem ad te adtulit,

bonam partem sermonis in hunc diem esse dilatam,

bonam magnamque partem exercitus,

bona pars noctium,

bona pars hominum,

meae vocis... bona pars,

melior pars diei,

nostri melior pars animus est,

quae pars optima est in homine,

major pars aetatis, certe melior reipublicae data sit,

Maria optimam partem elegit, quae non auferetur ab ea,

bonam partem = ex magna parte,

Caesar mihi ignoscit quod non venerim, seseque in optimam partem id accipere dicit,

quaeso ut hoc in bonam partem accipias,

tum tu igitur die bono, Aphrodisiis, addice, etc.,

nunc dicenda bona sunt bona verba die,

nihil est amabilius quam morum similitudo bonorum,

nam hic nimium morbus mores invasit bonos,

domi militiaeque boni mores colebantur,

propter ejus suavissimos et optimos mores,

cum per tot annos matronae optimis moribus vixerint,

mores meliores,

ex optimo more et sanctissima disciplina,

neglegentia boni moris,

conventio, mandatum contra bonos mores,

bono animo es! Liberabit ille te homo,

animo bono es,

bono animo es, inquit Scrofa, et fiscinam expedi,

bono animo sint et tui et mei familiares,

bono animo esse jubere eam consul,

habe modo bonum animum,

habe animum bonum,

bonum animum habe,

clamor ortus ut bonum animum haberet,

audire jubet vos imperator histricus, bonoque ut animo sedeant in subselliis qui, etc.,

bono te animo tum populus Romanus... dicere existimavit ea quae sentiebatis, sed, etc.,

quod nondum bono animo in populum Romanum viderentur,

bonus animus in mala re dimidium mali est,

vos etiam hoc animo meliore feratis,

si quis quid deliquerit, pro noxa bono modo vindicet,

haec tibi tam sunt defendenda quam moenia, mihi autem bono modo, tantum quantum videbitur,

neu quisquam prohibeto filium quin amet... quod bono fiat modo,

te ipse jure optumo incuses licet,

ut jure optimo me deserere posses,

ne jure optimo irrideamur,

similarly, optimo judicio,

bonis quod bene fit haud perit,

melius apud bonos quam apud fortunatos beneficium collocari puto,

verum esse ut bonos boni diligant, quamobrem... bonis inter bonos quasi necessariam (esse) benevolentiam,

diverso itinere malos a bonis loca taetra... habere,

oderunt peccare boni virtutis amore,

tam bonis quam malis conduntur urbes,

quia omnes bonos bonasque adcurare addecet, etc.,

malus bonum malum esse volt ut sit sui similis,

nec enim cuique bono mali quidquam evenire potest,

qui meliorem audax vocet in jus,

pro qua (patria) quis bonus dubitet mortem oppetere si ei sit profuturus?

libertatem quam nemo bonus nisi cum anima simul amittat,

fortes creantur fortibus et bonis,

fama impari boni atque ignavi erant,

quis enim umquam, qui paululum modo bonorum consuetudinem nosset, litteras ad se ab amico missas... in medium protulit?

so usu. in Cic.): meam causam omnes boni proprie enixeque susceperant,

audaces homines et perditi nutu impelluntur... boni, nescio quomodo, tardiores sunt, etc.,

ego Kal. Jan. senatum et bonos omnes legis agrariae... metu liberavi,

etenim omnes boni, quantum in ipsis fuit, Caesarem occiderunt,

maledictis increpat omnes bonos,

optimi,

bonorum, id est lautorum et locupletum,

opp. vulgus (rare): nihil ego istos moror fatuos mores quibus boni dedecorant se,

semper in civitate quibus opes nullae sunt bonis invident,

elatus est sine ulla pompa funeris, comitantibus omnibus bonis, maxima vulgi frequentia,

ut quaestui habeant male loqui melioribus,

da locum melioribus,

esse aliquid natura pulcrum quod optimus quisque sequeretur,

qui ita se gerebant ut sua consilia optimo cuique probarent, optimates habebantur,

quare deus optimum quemque mala valetudine adficit?

adhibenda est quaedam reverentia adversus homines, et optimi cujusque et reliquorum,

Catilina plerisque consularibus, praeterea optumo cuique, litteras mittit,

optimo cuique infesta libertas,

optumus quisque cadere et sauciari, ceteris metus augeri,

optimus quisque facere quam dicere... malebat,

ita imperium semper ad optumum quemque a minus bono transfertur,

hic aditus laudis qui semper optimo cuique maxime patuit,

optimam quamque causam,

optima quaeque dies,

nihil bonum nisi vacuitatem doloris, ut Hieronymus... tria genera bonorum, maxima animi, secunda corporis, externa tertia, ut Peripatetici, etc.,

quid est igitur bonum? Si quid recte fit et honeste et cum virtute, id bene fieri vere dicitur, et quod rectum et honestum et cum virtute est, id solum opinor bonum,

ut quis intellegat, quid sit illud simplex et verum bonum quod non possit ab honestate sejungi,

non-est igitur voluptas bonum,

sunt nonnullae disciplinae quae, propositis bonorum et malorum finibus, officium omne pervertant. Nam qui summum bonum sic instituit ut, etc.,

quoi boni Tantum adfero quantum ipsus a diis optat,

multa bona vobis volt facere,

tum demum nostra intellegemus bona quom ea amisimus,

multa tibi di dent bona,

omnia Bona dicere,

sed ne vivus quidem bono caret, si eo non indiget,

cum quaecumque bona Peripateticis, eadem Stoicis commoda viderentur,

nihil enim boni nosti,

mala pro bonis legere dementia est,

quia bonum sit valere,

melius: quo quidem haud scio an... quidquam melius sit homini a dis immortalibus datum,

meliora... Aristotelem de istis rebus scripsisse,

optimum: difficillimum est formam exponere optimi,

v. consulo.—So after prepositions: in bonum vertere, v. under verto: in melius ire,

ad melius transcurrere,

fortiter malum qui patitur, idem post patitur bonum,

nulli est homini perpetuum bonum,

unā tecum bona, mala tolerabimus,

quibus in bonis fuerint et nunc quibus in malis sint, ostenditur ( = in secundis, in adversis rebus),

omnia adsunt bona, quem penes'st virtus,

magnis illi et divinis bonis hanc licentiam adsequebantur,

nisi qui se suā gravitate et castimoniā... tum etiam naturali quodam bono defenderet, etc.,

hunc meā sententiā divinis quibusdam bonis instructum atque ornatum puto,

non intellego quod bonum cuiquam sit apud tales viros profuturum,

gaude isto tuo tam excellenti bono,

si plus adipiscare, re explicatā, boni, quam addubitatā mali,

saepe cogitavi bonine an mali plus adtulerit... eloquentiae studium,

maximum bonum in celeritate ponebat,

hoc ita si fit, publico fiat bono,

si bonum aequomque oras,

si tu aliquam partem aequi bonique dixeris,

a quo vivo nec praesens nec absens quidquam aequi bonique impetravit,

istuc, Chreme, Aequi bonique facio,

paterna oportet reddi filio bona,

bona sua med habiturum omnia,

bona mea diripiebantur atque ad consulem deferebantur,

cum de capite, civis et de bonis proscriptio ferretur,

bona, fortunas, possessiones omnium,

at mulctantur bonis exsules,

postulat a Burrieno Naevius ut ex edicto bona possidere liceat,

edixit... neu quis militis... bona possideret aut venderet,

bona proscribere,

with reference to the older civil law, which distinguished between civil property (habere rem ex jure Quiritium) and natural property (rem in bonis habere, res in bonis est),

neque bonorum possessorum, neque... res pleno jure fiunt, sed in bonis efficiuntur,

nunc mihi bonae necessum est esse ingratiis, Quamquam esse nolo,

bonam ego quam beatam me esse nimio dici mavolo,

itaque viros fortes magnanimos eosdem, bonos et simplices... esse volumus,

Cato esse quam videri bonus malebat,

ut politiora, non ut meliora fiant ingenia,

jam istuc non bonumst,

oleum viridius et melius fiet,

vinum ut alvum bonam faciat,

quid est homini salute melius?

non optuma haec sunt, verum meliora quam deterruma,

quid est quod huc possit quod melius sit accedere?

in quo (vestitu), sicut in plerisque rebus, mediocritas optima est,

meliorem tamen militem... in futura proelia id certamen fecit,

parvus ut est cygni melior canor, ille gruum quam Clamor,

si meliora dies, ut vina, poemata reddit,

quod bonum, faustum, felixque sit,

3, 34.—Also, quod bonum atque fortunatum mihi sit,

and with a noun as subject: ut nobis haec habitatio Bona, fausta, felix, fortunataque evenat,

bonus cum probis'st (erus), malus cum malis,

hic si vellet bonus ac benignus Esse,

ecastor ambae (Fortuna et Salus sunt bonae,

Palladis aut oculos ausa negare bonos (esse),

bonum sit!

nam et stulte facere, et stulte fabularier in aetate haud bonum est,

bonum est pauxillum amare, insane non bonum est,

melius sanam est mentem sumere,

nihil sentire est melius quam tam prava sentire,

melius fuit, fuisset, or fuerat,

proinde quiesse erit melius,

meliu'st te quae sunt mandata tibi praevortier,

quid melius quam ut hinc intro abeam et me suspendam clanculum,

nunc quid mihi meliu'st quam ilico hic opperiar erum,

optimum visum est, captivos quam primum deportare,

si quis dicit optimum esse navigare,

constituerunt optimum esse, domum suam quemque reverti,

hoc vero optimum, ut is qui, etc., id ultimum bonorum, id ipsum quid et quale sit nesciat,

illa vero optima (sunt) quod cum Haluntium venisset Archagathum vocari jussit,

optimum vero (est) quod dictaturae nomen in perpetuum de re publica sustulisti,

sed hoc mihi optumum factu arbitror,

optimum factu esse duxerant frumento... nostros prohibere,

optumum factu credens exercitum augere,

di melius duint,

di meliora velint!

di meliora! inquit,

id ubi mulier audivit, perturbata, dii meliora inquit, etc.,

similarly, di melius, i. e. fecerunt,

ambula, id lieni optumum est,

quia vobis eadem quae mihi bona malaque esse intellexi,

bona bello Cornus, jaculis, etc.,

vicinis bonus esto,

bene merenti mala es, male merenti bona es,

vos o mihi Manes, Este boni,

qui locus vino optimus dicetur esse,

tum erit ei rei optumum tempus,

terra cui putre solum, Optima frumentis,

accusant in quibus occidi patrem Sex. Roscii bono fuit,

bono fuisse Romanis adventum eorum constabat,

quod si quis usurpet illud Cassianum cui bono fuerit, etc.,

cui bono fuisset,

ellipt. form cui bono?

ager oleto conserundo qui in Favonium spectavit, aliis bonus nullus erit,

(mons) quia pecori bonus alendo erat,

refert et ad quam rem bona aut non bona sit,

occasio quaeritur idoneane fuerit ad rem adoriendam, an alia melior,

non campos modo militi Romano ad proelium bonos, etc.,

quoniam boni me viri pauperant, improbi alunt,

omnibus virtutibus instructos et ornatos tum sapientes, tum viros bonos dicimus,

ille vir bonus qui... intolerabili dolore lacerari potius quam aut officium prodat aut fidem,

sive vir bonus est is qui prodest quibus potest, nocet nemini, certe istum virum bonum non facile reperimus,

qui se ita gerunt ut eorum probitas, fides, integritas, etc.... hos viros bonos... appellandos putemus,

non intellegunt se de callido homine loqui, non de bono viro,

ut quisque est vir optimus, ita difficillime esse alios improbos suspicatur,

nec enim melior vir fuit Africano quisquam, nec clarior,

justitia, ex qua viri boni nominantur,

3, 12, 50: cum is sponsionem fecisset ni vir bonus esset,

quoniam Demosthenes nec vir bonus esset, nec bene meritus de civitate,

id viri boni arbitratu deducetur,

tuam partem viri bono arbitratu... dari oportet,

37, 6, 2, § 2: quem voles virum bonum nominato,

vir bonus est... quo res sponsore, et quo causae teste tenentur,

praetores jus dicunt, aediles ludos parant, viri boni usuras perscribunt,

sed eccum lenonem Lycum, bonum virum,

expectabam quinam isti viri boni testes hujus manifesto deprehensi veneni dicerentur,

nam socer ejus, vir multum bonus est,

so especially in addresses (mostly comic.): age tu, illuc procede, bone vir!

quid tu, vir optime? Ecquid habes quod dicas?

bonis viris quid juris reliquit tribunatus C. Gracchi?

homines optimi non intellegunt, etc.,

bone accusator,

sic illum amicum vocasti, quomodo omnes candidatos bonos viros dicimus,

in foro infimo boni homines atque dites ambulant,

bonus consul,

boni tribuni plebis,

bonus senator,

senator bonus,

bonus judex,

bonus augur (ironically),

bonus vates,

bonus imperator,

bonus dux,

naturam, optimam ducem,

bonus miles,

bonus orator,

optimus orator,

poeta bonus,

scriptor bonus,

bonus advocatus,

bonus defensor,

bonus altercator,

bonus praeceptor,

bonus gubernator,

optimus opifex,

sutor bonus,

actor optimus,

cantor optimus est modulator,

melior gladiator,

bonus paterfamilias,

bonus servus,

dominus bonus,

bonus custos,

filius bonus,

patres,

parens,

uxor melior,

amicus,

amicus optimus,

optimus testis,

auctor, in two senses,

and = bonus scriptor (post-class.),

bonus civis (rarely civis bonus): in re publica ea velle quae tranquilla et honesta sint: talem enim solemus et sentire bonum civem et dicere, Cic.-Off. 1, 34, 124: eaque est summa ratio et sapientia boni civis, commoda civium non divellere, atque omnes aequitate eadem continere,

eum esse civem et fidelem et bonum,

optimus et fortissimus civis,

sed te bonus Mercurius perdat,

fata... bonique divi,

divis orte bonis,

O bone deus!

(Juppiter) a majoribus nostris Optimus Maximus (nominatur), et quidem ante optimus, id est beneficentissimus, quam Maximus,

Jovem optimum et maximum ob eas res appellant, non quod, etc.,

in templo Jovis Optimi Maximi,

nutu Jovis Optimi Maximi,

di boni, hunc visitavi antidhac!

di boni, boni quid porto!

di boni, quid hoc morbi est,

alter, O di boni, quam taeter incedebat!

per vos nobis, per optimos viros optimis civibus periculum inferre conantur,

virum optimum et constantissimum M. Cispium,

fratrem meum, virum optimum, fortissimum,

consolabor hos praesentes, viros optimos,

tua conjunx bona femina,

hujus sanctissimae feminae atque optimae pater,

optimus: parentes ejus, prudentissimi atque optimi senis,

insuevit pater optimus hoc me,

C. Marcelli, fratris optimi,

optimus Vergilius,

Maecenas optimus,

optime Quinti,

quid tam civile, tam senatorium quam illud, additum a nobis Optimi cognomen?

gratias, inquit, ago, optime Princeps!

ex epistula optimi imperatoris Antonini,

bene te patriae pater optime Caesar,

optime Romulae Custos gentis,

Bonae Deae pulvinaribus,

in mal. part.,

si bona Fortuna veniat, ne intromiseris,

Bonae Fortunae (signum),

FORTVNAE BONAE DOMESTICAE,

Spes Bona, obsecro, subventa mihi,

BONAE SPEI,

Mens Bona, si qua dea es, tua me in sacraria dono,

navis bona dicitur non quae pretiosis coloribus picta est... sed stabilis et firma,

gladium bonum dices, non cui auratus est balteus, etc., sed cui et ad secandum subtilis acies est, et, etc.,

id vinum erit lene et bono colore,

tabulas... collocare in bono lumine,

per aestatem boves aquam bonam et liquidam bibant semper curato,

bonae aquae, ironically compared to wine,

praedium bonum caelum habeat,

bona tempestate,

(praedium) solo bono valeat,

bonae (aedes) cum curantur male,

villam bonam,

bonus pons,

scyphi optimi (= optime facti),

perbona toreumata,

38: bona domicilia,

agrum Meliorem nemo habet,

fundum meliorem,

equus melior,

bona cena,

boni nummi,

super omnia vultus accessere boni,

mulier bona forma,

equus formae melioris,

tam bona cervix, simul ac jussero, demetur,

fruges bonae,

ova suci melioris,

animus aequus optimum est aerumnae condimentum,

bonum omen, 2. e.),

scio te bona esse voce, ne clama nimis,

bona firmaque vox,

ut si qui neget sine bona valetudine posse bene vivi,

non bonus somnus de prandio est,

bona aetas,

optima aetate,

bona, inquis, aetate, etc.,

meliore esse sensu,

optima indoles,

bona conscientia,

bono ingenio me esse ornatam quam auro multo mavolo,

mens melior,

duos optimae indolis filios,

bonum consilium,

bona voluntas,

memoria bona,

bona ratio cum perdita... confligit,

bonae rationes,

pronuntiatio bona,

ego si bonam famam mihi servasso, sat ero dives,

v. e. infra): si ego in causa tam bona cessi tribuni plebis furori,

fac, sis, bonae frugi sies,

bona studia,

quidquid vita meliore parasti,

Juppiter, te bonas preces precor,

bono usui estis nulli,

Optumo optume optumam operam das,

bonam dedistis mihi operam,

v. e. infra): optima hereditas a patribus traditur liberis... gloria virtutis rerumque gestarum,

bonum otium,

bonis versibus,

versus meliores,

meliora poemata,

in illa pro Ctesiphonte oratione longe optima,

optimas fabulas,

melius munus,

de Procilio rumores non boni,

bona de Domitio, praeclara de Afranio fama est,

si fuisset in discipulo comparando meliore fortuna,

fortuna optima esse,

occasio tam bona,

senex est eo meliore condicione quam adulesoens cum, etc.,

bona navigatio,

esp. in phrase bona spes.—Object.: ergo in iis adulescentibus bonam spem esse dicemus et magnam indolem quos, etc.,

ego sum spe bona,

optima spe,

v. C. 1. c. infra: meliora responsa,

melior interpretatio,

cum laude et bonis recordationibus,

amnis Doctus iter melius,

omen bonum,

Liv. praef. § 13: melius omen,

optimum,

bona scaeva,

auspicio optumo,

memini bene, sed meliore Tempore dicam = opportuniore tempore,

optima res publica,

minus bonis temporibus,

optimis temporibus,

nostrae res meliore loco videbantur,

lex optima,

bono atque amplo lucro,

bona librorum copia,

bona copia cornu,

si bono genere natus sit,

primum abs te hoc bona venia expeto,

bona tua venia dixerim,

oravit bona venia Quirites, ne, etc.,

obsecro vos.. bona venia vestra liceat, etc.,

cum bona venia quaeso audiatis, etc.,

. sed des veniam bonus oro = venia bona oro,

bona pax sit potius,

so especially cum bona pace, or bona pace: Hannibal ad Alpis cum bona pace incolentium... pervenit,

igitur amicitia Masinissae bona atque honesta nobis permansit,

Segestes, memoria bonae societatis, impavidus,

concedatur bonis rebus homines morte privari,

optimis rebus usus est,

bonis rebus tuis, meas irrides malas,

in bonis rebus,

homines quibus mala abunde omnia erant, sed neque res neque spes bona ulla,

capere urbem in Arabia plenam bonarum rerum,

nimium rei bonae,

ignorantia bonarum rerum,

re bona copiosum esse,

illi cum res non bonas tractent,

ut de virtutibus et vitiis, omninoque de bonis rebus et malis quaererent,

quid habemus in rebus bonis et malis explorati?

quae tamen omnia dulciora fuint et moribus bonis et artibus,

res bonas verbis electis dictas quis non legat?

studiis generorum, praesertim in re bona,

qui praeclari facinoris aut artis bonae famam quaerit,

huic bonae artes desunt, dolis atque fallaciis contendit,

quod is bonarum artium cupiens erat,

litteris aut ulli bonae arti,

conservate civem bonarum artium, bonarum partium, bonorum virorum,

optimae artes: optimarum artium scientia,

dic, bona fide, tu id aurum non subripuisti?

si tibi optima fide omnia concessit,

ad fidem bonam statuit pertinere, notum esse emptori vitium quod nosset venditor,

41, 3, 24: conventio contra bonam fidem et mores bonos,

actiones quaedam bonae fidei sunt, quaedam stricti juris. Bonae fidei sunt haec: exempto vendito, locato conducto, etc.,

quidquid dare facere oportet ex fide bona,

iste dolus malus et legibus erat vindicatus, et sine lege, judiciis in quibus additur ex fide bona,

Bona verba quaeso,

dicamus bona verba,

dicite suffuso ter bona verba mero,

quid est tam furiosum quam verborum vel optimorum atque ornatissimorum sonitus inanis,

verborum bonorum cursu,

omnia verba sunt alicubi optima,

non est quod contemnas bona verba et bonis cogitationibus plena praecordia,

hoc petere me precario a vobis jussit leniter dictis bonis,

dico unum ridiculum dictum de dictis melioribus quibus solebam menstruales epulas ante adipiscier,

ibo intro ad libros ut discam de dictis melioribus,

nobilitas ambobus et majorum bona facta (sc. erant),

bonum factum est, ut edicta servetis mea,

haec imperata quae sunt pro imperio histrico, bonum hercle factum (est) pro se quisque ut meminerit,

peregrinis in senatum allectis, libellus propositus est: bonum factum, ne quis senatori novo curiam monstrare velit,

et Chaldaeos edicere: bonum factum, ne Vitellius... usquam esset,

hac die Carthaginem vici: bonum factum, in Capitolium eamus, et deos supplicemus,

o edictum, cui adscribi non poterit bonum factum,

cur non videmus inter nos haec potius cum bona Ut componantur gratia quam cum mala?

per gratiam bonam abire,

ut plerumque fit, major pars (i. e. of the senate) meliorem vicit,

pars melior senatus ad meliora responsa trahere,

civem bonarum partium,

(fuit) meliorum partium aliquando,

qui sibi gratiam melioris partis velit quaesitam,

bonam partem ad te adtulit,

bonam partem sermonis in hunc diem esse dilatam,

bonam magnamque partem exercitus,

bona pars noctium,

bona pars hominum,

meae vocis... bona pars,

melior pars diei,

nostri melior pars animus est,

quae pars optima est in homine,

major pars aetatis, certe melior reipublicae data sit,

Maria optimam partem elegit, quae non auferetur ab ea,

bonam partem = ex magna parte,

Caesar mihi ignoscit quod non venerim, seseque in optimam partem id accipere dicit,

quaeso ut hoc in bonam partem accipias,

tum tu igitur die bono, Aphrodisiis, addice, etc.,

nunc dicenda bona sunt bona verba die,

nihil est amabilius quam morum similitudo bonorum,

nam hic nimium morbus mores invasit bonos,

domi militiaeque boni mores colebantur,

propter ejus suavissimos et optimos mores,

cum per tot annos matronae optimis moribus vixerint,

mores meliores,

ex optimo more et sanctissima disciplina,

neglegentia boni moris,

conventio, mandatum contra bonos mores,

bono animo es! Liberabit ille te homo,

animo bono es,

bono animo es, inquit Scrofa, et fiscinam expedi,

bono animo sint et tui et mei familiares,

bono animo esse jubere eam consul,

habe modo bonum animum,

habe animum bonum,

bonum animum habe,

clamor ortus ut bonum animum haberet,

audire jubet vos imperator histricus, bonoque ut animo sedeant in subselliis qui, etc.,

bono te animo tum populus Romanus... dicere existimavit ea quae sentiebatis, sed, etc.,

quod nondum bono animo in populum Romanum viderentur,

bonus animus in mala re dimidium mali est,

vos etiam hoc animo meliore feratis,

si quis quid deliquerit, pro noxa bono modo vindicet,

haec tibi tam sunt defendenda quam moenia, mihi autem bono modo, tantum quantum videbitur,

neu quisquam prohibeto filium quin amet... quod bono fiat modo,

te ipse jure optumo incuses licet,

ut jure optimo me deserere posses,

ne jure optimo irrideamur,

similarly, optimo judicio,

bonis quod bene fit haud perit,

melius apud bonos quam apud fortunatos beneficium collocari puto,

verum esse ut bonos boni diligant, quamobrem... bonis inter bonos quasi necessariam (esse) benevolentiam,

diverso itinere malos a bonis loca taetra... habere,

oderunt peccare boni virtutis amore,

tam bonis quam malis conduntur urbes,

quia omnes bonos bonasque adcurare addecet, etc.,

malus bonum malum esse volt ut sit sui similis,

nec enim cuique bono mali quidquam evenire potest,

qui meliorem audax vocet in jus,

pro qua (patria) quis bonus dubitet mortem oppetere si ei sit profuturus?

libertatem quam nemo bonus nisi cum anima simul amittat,

fortes creantur fortibus et bonis,

fama impari boni atque ignavi erant,

quis enim umquam, qui paululum modo bonorum consuetudinem nosset, litteras ad se ab amico missas... in medium protulit?

so usu. in Cic.): meam causam omnes boni proprie enixeque susceperant,

audaces homines et perditi nutu impelluntur... boni, nescio quomodo, tardiores sunt, etc.,

ego Kal. Jan. senatum et bonos omnes legis agrariae... metu liberavi,

etenim omnes boni, quantum in ipsis fuit, Caesarem occiderunt,

maledictis increpat omnes bonos,

optimi,

bonorum, id est lautorum et locupletum,

opp. vulgus (rare): nihil ego istos moror fatuos mores quibus boni dedecorant se,

semper in civitate quibus opes nullae sunt bonis invident,

elatus est sine ulla pompa funeris, comitantibus omnibus bonis, maxima vulgi frequentia,

ut quaestui habeant male loqui melioribus,

da locum melioribus,

esse aliquid natura pulcrum quod optimus quisque sequeretur,

qui ita se gerebant ut sua consilia optimo cuique probarent, optimates habebantur,

quare deus optimum quemque mala valetudine adficit?

adhibenda est quaedam reverentia adversus homines, et optimi cujusque et reliquorum,

Catilina plerisque consularibus, praeterea optumo cuique, litteras mittit,

optimo cuique infesta libertas,

optumus quisque cadere et sauciari, ceteris metus augeri,

optimus quisque facere quam dicere... malebat,

ita imperium semper ad optumum quemque a minus bono transfertur,

hic aditus laudis qui semper optimo cuique maxime patuit,

optimam quamque causam,

optima quaeque dies,

nihil bonum nisi vacuitatem doloris, ut Hieronymus... tria genera bonorum, maxima animi, secunda corporis, externa tertia, ut Peripatetici, etc.,

quid est igitur bonum? Si quid recte fit et honeste et cum virtute, id bene fieri vere dicitur, et quod rectum et honestum et cum virtute est, id solum opinor bonum,

ut quis intellegat, quid sit illud simplex et verum bonum quod non possit ab honestate sejungi,

non-est igitur voluptas bonum,

sunt nonnullae disciplinae quae, propositis bonorum et malorum finibus, officium omne pervertant. Nam qui summum bonum sic instituit ut, etc.,

quoi boni Tantum adfero quantum ipsus a diis optat,

multa bona vobis volt facere,

tum demum nostra intellegemus bona quom ea amisimus,

multa tibi di dent bona,

omnia Bona dicere,

sed ne vivus quidem bono caret, si eo non indiget,

cum quaecumque bona Peripateticis, eadem Stoicis commoda viderentur,

nihil enim boni nosti,

mala pro bonis legere dementia est,

quia bonum sit valere,

melius: quo quidem haud scio an... quidquam melius sit homini a dis immortalibus datum,

meliora... Aristotelem de istis rebus scripsisse,

optimum: difficillimum est formam exponere optimi,

v. consulo.—So after prepositions: in bonum vertere, v. under verto: in melius ire,

ad melius transcurrere,

fortiter malum qui patitur, idem post patitur bonum,

nulli est homini perpetuum bonum,

unā tecum bona, mala tolerabimus,

quibus in bonis fuerint et nunc quibus in malis sint, ostenditur ( = in secundis, in adversis rebus),

omnia adsunt bona, quem penes'st virtus,

magnis illi et divinis bonis hanc licentiam adsequebantur,

nisi qui se suā gravitate et castimoniā... tum etiam naturali quodam bono defenderet, etc.,

hunc meā sententiā divinis quibusdam bonis instructum atque ornatum puto,

non intellego quod bonum cuiquam sit apud tales viros profuturum,

gaude isto tuo tam excellenti bono,

si plus adipiscare, re explicatā, boni, quam addubitatā mali,

saepe cogitavi bonine an mali plus adtulerit... eloquentiae studium,

maximum bonum in celeritate ponebat,

hoc ita si fit, publico fiat bono,

si bonum aequomque oras,

si tu aliquam partem aequi bonique dixeris,

a quo vivo nec praesens nec absens quidquam aequi bonique impetravit,

istuc, Chreme, Aequi bonique facio,

paterna oportet reddi filio bona,

bona sua med habiturum omnia,

bona mea diripiebantur atque ad consulem deferebantur,

cum de capite, civis et de bonis proscriptio ferretur,

bona, fortunas, possessiones omnium,

at mulctantur bonis exsules,

postulat a Burrieno Naevius ut ex edicto bona possidere liceat,

edixit... neu quis militis... bona possideret aut venderet,

bona proscribere,

with reference to the older civil law, which distinguished between civil property (habere rem ex jure Quiritium) and natural property (rem in bonis habere, res in bonis est),

neque bonorum possessorum, neque... res pleno jure fiunt, sed in bonis efficiuntur,

nunc mihi bonae necessum est esse ingratiis, Quamquam esse nolo,

bonam ego quam beatam me esse nimio dici mavolo,

itaque viros fortes magnanimos eosdem, bonos et simplices... esse volumus,

Cato esse quam videri bonus malebat,

ut politiora, non ut meliora fiant ingenia,

jam istuc non bonumst,

oleum viridius et melius fiet,

vinum ut alvum bonam faciat,

quid est homini salute melius?

non optuma haec sunt, verum meliora quam deterruma,

quid est quod huc possit quod melius sit accedere?

in quo (vestitu), sicut in plerisque rebus, mediocritas optima est,

meliorem tamen militem... in futura proelia id certamen fecit,

parvus ut est cygni melior canor, ille gruum quam Clamor,

si meliora dies, ut vina, poemata reddit,

quod bonum, faustum, felixque sit,

3, 34.—Also, quod bonum atque fortunatum mihi sit,

and with a noun as subject: ut nobis haec habitatio Bona, fausta, felix, fortunataque evenat,

bonus cum probis'st (erus), malus cum malis,

hic si vellet bonus ac benignus Esse,

ecastor ambae (Fortuna et Salus sunt bonae,

Palladis aut oculos ausa negare bonos (esse),

bonum sit!

nam et stulte facere, et stulte fabularier in aetate haud bonum est,

bonum est pauxillum amare, insane non bonum est,

melius sanam est mentem sumere,

nihil sentire est melius quam tam prava sentire,

melius fuit, fuisset, or fuerat,

proinde quiesse erit melius,

meliu'st te quae sunt mandata tibi praevortier,

quid melius quam ut hinc intro abeam et me suspendam clanculum,

nunc quid mihi meliu'st quam ilico hic opperiar erum,

optimum visum est, captivos quam primum deportare,

si quis dicit optimum esse navigare,

constituerunt optimum esse, domum suam quemque reverti,

hoc vero optimum, ut is qui, etc., id ultimum bonorum, id ipsum quid et quale sit nesciat,

illa vero optima (sunt) quod cum Haluntium venisset Archagathum vocari jussit,

optimum vero (est) quod dictaturae nomen in perpetuum de re publica sustulisti,

sed hoc mihi optumum factu arbitror,

optimum factu esse duxerant frumento... nostros prohibere,

optumum factu credens exercitum augere,

di melius duint,

di meliora velint!

di meliora! inquit,

id ubi mulier audivit, perturbata, dii meliora inquit, etc.,

similarly, di melius, i. e. fecerunt,

ambula, id lieni optumum est,

quia vobis eadem quae mihi bona malaque esse intellexi,

bona bello Cornus, jaculis, etc.,

vicinis bonus esto,

bene merenti mala es, male merenti bona es,

vos o mihi Manes, Este boni,

qui locus vino optimus dicetur esse,

tum erit ei rei optumum tempus,

terra cui putre solum, Optima frumentis,

accusant in quibus occidi patrem Sex. Roscii bono fuit,

bono fuisse Romanis adventum eorum constabat,

quod si quis usurpet illud Cassianum cui bono fuerit, etc.,

cui bono fuisset,

ellipt. form cui bono?

ager oleto conserundo qui in Favonium spectavit, aliis bonus nullus erit,

(mons) quia pecori bonus alendo erat,

refert et ad quam rem bona aut non bona sit,

occasio quaeritur idoneane fuerit ad rem adoriendam, an alia melior,

non campos modo militi Romano ad proelium bonos, etc.,

quoniam boni me viri pauperant, improbi alunt,

omnibus virtutibus instructos et ornatos tum sapientes, tum viros bonos dicimus,

ille vir bonus qui... intolerabili dolore lacerari potius quam aut officium prodat aut fidem,

sive vir bonus est is qui prodest quibus potest, nocet nemini, certe istum virum bonum non facile reperimus,

qui se ita gerunt ut eorum probitas, fides, integritas, etc.... hos viros bonos... appellandos putemus,

non intellegunt se de callido homine loqui, non de bono viro,

ut quisque est vir optimus, ita difficillime esse alios improbos suspicatur,

nec enim melior vir fuit Africano quisquam, nec clarior,

justitia, ex qua viri boni nominantur,

3, 12, 50: cum is sponsionem fecisset ni vir bonus esset,

quoniam Demosthenes nec vir bonus esset, nec bene meritus de civitate,

id viri boni arbitratu deducetur,

tuam partem viri bono arbitratu... dari oportet,

37, 6, 2, § 2: quem voles virum bonum nominato,

vir bonus est... quo res sponsore, et quo causae teste tenentur,

praetores jus dicunt, aediles ludos parant, viri boni usuras perscribunt,

sed eccum lenonem Lycum, bonum virum,

expectabam quinam isti viri boni testes hujus manifesto deprehensi veneni dicerentur,

nam socer ejus, vir multum bonus est,

so especially in addresses (mostly comic.): age tu, illuc procede, bone vir!

quid tu, vir optime? Ecquid habes quod dicas?

bonis viris quid juris reliquit tribunatus C. Gracchi?

homines optimi non intellegunt, etc.,

bone accusator,

sic illum amicum vocasti, quomodo omnes candidatos bonos viros dicimus,

in foro infimo boni homines atque dites ambulant,

bonus consul,

boni tribuni plebis,

bonus senator,

senator bonus,

bonus judex,

bonus augur (ironically),

bonus vates,

bonus imperator,

bonus dux,

naturam, optimam ducem,

bonus miles,

bonus orator,

optimus orator,

poeta bonus,

scriptor bonus,

bonus advocatus,

bonus defensor,

bonus altercator,

bonus praeceptor,

bonus gubernator,

optimus opifex,

sutor bonus,

actor optimus,

cantor optimus est modulator,

melior gladiator,

bonus paterfamilias,

bonus servus,

dominus bonus,

bonus custos,

filius bonus,

patres,

parens,

uxor melior,

amicus,

amicus optimus,

optimus testis,

auctor, in two senses,

and = bonus scriptor (post-class.),

bonus civis (rarely civis bonus): in re publica ea velle quae tranquilla et honesta sint: talem enim solemus et sentire bonum civem et dicere, Cic.-Off. 1, 34, 124: eaque est summa ratio et sapientia boni civis, commoda civium non divellere, atque omnes aequitate eadem continere,

eum esse civem et fidelem et bonum,

optimus et fortissimus civis,

sed te bonus Mercurius perdat,

fata... bonique divi,

divis orte bonis,

O bone deus!

(Juppiter) a majoribus nostris Optimus Maximus (nominatur), et quidem ante optimus, id est beneficentissimus, quam Maximus,

Jovem optimum et maximum ob eas res appellant, non quod, etc.,

in templo Jovis Optimi Maximi,

nutu Jovis Optimi Maximi,

di boni, hunc visitavi antidhac!