Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

tign

  • 21 tigund

    f. kind, sort, species (þeir fjórir hlutir, er ágætastir eru hér í landi, hverr í sinni t.).
    * * *
    f., older and better form than tegund, see below; [akin to tiginn, tign]:—a kind, sort, species; at hverr sé mundang-maðr í þeirri tigund ( condition of life) sem hann er í skipaðr, Sks. 496 B; hverrar stéttar ok tegundar sem hann er, H. E. i. 432; stéttar eðr tigundar, D. N. ii. 504; þau orð er þeirra tigund hæfi (where tigund is = tign), Sks. 432 B; hversu menn skulu landnám taka hverr í sína tigund, N. G. L. i. 239; rakkar tveir …, eigi þóttusk menn sét hafa slíkar görsimar í þeirri tegund, Fas. iii. 45: the phrase, ekki tegund, not a whit; ágætastir hlutir, hverr í sinni tegund, Fms. ii. 285; æxla ættir sínar hverr í sínu kyni ok tigund, Sks. 12 new Ed.; sjau þau er æt eru af tegund, Ver. 8; hann gleymir svá sinnar tegundar ( sex) ok náttúruligs eðlis, Stj. 78.

    Íslensk-ensk orðabók > tigund

  • 22 yðvarr

    poss. pron. your; yður fór, your journey; yðvart ríki, your kimgdom; tvá hesta skal hafa hverr yðarr, each of you shall have two horses.
    * * *
    possess. pron., from yður, n. yðvart, gen. yðvars, yðvarrar, yðvars; dat. yðrum, yðvarri, yðru; acc. yðvarn, yðra, yðvart; pl. yörir, yðrar, yður; gen. yðvarra; dat. yðrum; acc. yðra, yðrar, yður: the v is often dropped, thus, yðarr, yðarn, yðars, yðart: in mod. speech and partly in writing an indecl. yðar has been substituted: [Ulf. ïzwar = ο υμων; A. S. eower; Engl. your; cp. provinc. Engl. yourn; Germ. euer; Dan. jer]:—your; konungr yðarr … yðarr kraptr, Fms. x. 17; yðarri brautferð, 289; yðarra manna, Al. 61; til þakka yðvarra. Eg. 63; höfðingja yðvars, Nj. 8; konungum yðrum, id.; yðvarr vegr, Eg. 423; fund yðvarn, 424; yður för, Nj. 90; yður tign, Fms. x. 367; yðvarri tign, vi. 72, x. 234; yðars ríkdóms, id.; yðvart ríki, með yðrum styrk, i. 87; eyrindi yðart, x. 218; konung yðarn, 11; yðarn Kristinndóm, Hom. 33; þræli yðrum, 623. 30; skipti yður, Eg. 424; yður salkynni, Skm.
    2. hverr yðarr, who of you? Fms. ix. 330; tvá hesta skal hafa hverr yðarr, Nj. 32.
    3. þá kallaði einn maðr, hví róa djöllar yðrir fyrir oss í alla nótt, ye devils (cp. þinn), Fms. ix. 50.

    Íslensk-ensk orðabók > yðvarr

  • 23 time of ignition

    Military: TIGN

    Универсальный русско-английский словарь > time of ignition

  • 24 begütigend

    I Part. Präs. begütigen
    II Adj. Worte: calming, soothing
    III Adv.: begütigend auf jemanden einreden / einwirken speak soothingly to s.o. / calm s.o. down
    * * *
    be|gü|ti|gend
    1. adj
    Worte etc soothing
    2. adv
    soothingly

    begǘtigend auf jdn einreden — to calm sb down

    * * *
    be·gü·ti·gend
    [bəˈgy:tign̩t]
    I. adj soothing, calming
    II. adv soothingly
    * * *
    A. ppr begütigen
    B. adj Worte: calming, soothing
    C. adv:
    begütigend auf jemanden einreden/einwirken speak soothingly to sb/calm sb down

    Deutsch-Englisch Wörterbuch > begütigend

  • 25 nötigen

    v/t (drängen) urge, press; (zwingen) force, compel; lassen Sie sich nicht nötigen! umg. help yourself!; er lässt sich nicht lange nötigen umg. he doesn’t need much coaxing ( oder encouragement); sich genötigt sehen zu (+ Inf.) feel compelled to (+ Inf.)
    * * *
    to compel; to oblige; to constrain; to force; to coerce
    * * *
    nö|ti|gen ['nøːtign]
    vt
    geh = zwingen) to force, to compel; (JUR) to coerce; (= auffordern) to urge, to press

    jdn ins Zimmer nö́tigen — to urge or press sb to go into a room

    sich nö́tigen lassen — to need prompting or urging

    lassen Sie sich nicht ( erst) nö́tigen! — don't wait to be asked

    See:
    auch genötigt
    * * *
    1) (to force (a person into doing something).) coerce
    2) (to force to do something: She was obliged to go; The police obliged him to leave.) oblige
    * * *
    nö·ti·gen
    [ˈnø:tɪgn̩]
    vt
    jdn [zu etw dat] \nötigen to force [or coerce] sb [into sth]; (durch Zureden) to urge, to entreat form
    jdn dazu \nötigen, etw zu tun to force sb to do [or coerce sb into doing] sth
    sich akk genötigt sehen, etw zu tun to be obliged [or forced] to do sth
    er sah sich genötigt umzudisponieren he was obliged to change his plans
    * * *
    1) (zwingen) compel; force; (Rechtsspr.) intimidate; coerce

    jemanden zur Unterschrift nötigencompel or force somebody to sign

    sich genötigt sehen, etwas zu tun — feel compelled to do something

    2) (geh.): (auffordern) press; urge
    * * *
    nötigen v/t (drängen) urge, press; (zwingen) force, compel;
    lassen Sie sich nicht nötigen! umg help yourself!;
    er lässt sich nicht lange nötigen umg he doesn’t need much coaxing ( oder encouragement);
    sich genötigt sehen zu (+inf) feel compelled to (+inf)
    * * *
    1) (zwingen) compel; force; (Rechtsspr.) intimidate; coerce

    jemanden zur Unterschrift nötigencompel or force somebody to sign

    sich genötigt sehen, etwas zu tun — feel compelled to do something

    2) (geh.): (auffordern) press; urge
    * * *
    v.
    to coerce v.
    to compel v.
    to oblige v.

    Deutsch-Englisch Wörterbuch > nötigen

  • 26 sättigen

    I v/t (jemanden) feed, fill; (Hunger) satisfy (auch fig.); CHEM., WIRTS. (den Markt) saturate; gesättigt
    II v/i Nahrung: be filling ( oder satisfying); Käsefondue sättigt schnell cheese fondue soon fills you up ( oder fills you up fast)
    * * *
    to glut; to impregnate; to satiate; to saturate
    * * *
    sạ̈t|ti|gen ['zɛtign]
    1. vt
    1) Hunger, Neugier to satisfy, to satiate; jdn to make replete; (= ernähren) to feed, to provide with food
    2) (COMM, CHEM) to saturate
    See:
    → auch gesättigt
    2. vi
    to be filling
    3. vr
    * * *
    (to fill completely: The market has been saturated with paintings like that.) saturate
    * * *
    sät·ti·gen
    [ˈzɛtɪgn̩]
    I. vt
    1. (geh: satt machen)
    jdn \sättigen to satiate sb form
    sich akk \sättigen to eat one's fill
    [mit [o von] etw dat] gesättigt sein to be saturated [with sth]
    II. vi to be filling
    * * *
    1.
    intransitives Verb be filling
    2.
    1) (geh.) fill
    2) (fig.) saturate
    * * *
    A. v/t (jemanden) feed, fill; (Hunger) satisfy (auch fig); CHEM, WIRTSCH (den Markt) saturate; gesättigt
    B. v/i Nahrung: be filling ( oder satisfying);
    Käsefondue sättigt schnell cheese fondue soon fills you up ( oder fills you up fast)
    * * *
    1.
    intransitives Verb be filling
    2.
    1) (geh.) fill
    2) (fig.) saturate
    * * *
    v.
    to be filling expr.
    to fill v.
    to sate v.
    to satisfy v.
    to saturate v.

    Deutsch-Englisch Wörterbuch > sättigen

  • 27 tätigen

    v/t WIRTS. (Geschäfte etc.) effect, transact; (Investitionen) place; (Anruf) make, put through; Geschäfte tätigen auch do business; einen Abschluss tätigen conclude a deal; einen Einkauf tätigen make a purchase, negotiate an acquisition
    * * *
    to transact; to execute
    * * *
    tä|ti|gen ['tɛːtɪgn]
    vt (COMM)
    to conclude, to effect; Geschäft auch to transact; (geh ) Einkäufe to carry out; (geh ) Anruf to make
    * * *
    tä·ti·gen
    [ˈtɛ:tign̩]
    etw \tätigen to carry out sth, to effect sth
    einen Abschluss \tätigen to conclude a deal
    * * *
    transitives Verb (Kaufmannsspr., Papierdt.) transact <business, deal, etc.>
    * * *
    tätigen v/t WIRTSCH (Geschäfte etc) effect, transact; (Investitionen) place; (Anruf) make, put through;
    einen Abschluss tätigen conclude a deal;
    einen Einkauf tätigen make a purchase, negotiate an acquisition
    * * *
    transitives Verb (Kaufmannsspr., Papierdt.) transact <business, deal, etc.>

    Deutsch-Englisch Wörterbuch > tätigen

  • 28 demote

    [di'məut]
    (to reduce to a lower rank: He was demoted for misconduct.) lækka (e-n) í tign

    English-Icelandic dictionary > demote

  • 29 downgrade

    verb (to reduce to a lower level, especially of importance: His job was downgraded.) lækka í tign

    English-Icelandic dictionary > downgrade

  • 30 elevate

    ['eliveit]
    1) (to raise to a higher position or to a higher rank etc: elevated to the post of manager.) hækka í tign
    2) (to improve (a person's mind etc): an elevating book.) byggja upp, göfga
    - elevating
    - elevator

    English-Icelandic dictionary > elevate

  • 31 elevation

    1) (the act of elevating, or state of being elevated.) upphækkun, hækkun í tign
    2) (height above sea-level: at an elevation of 1,500 metres.) hæð yfir sjávarmáli
    3) (an architect's drawing of one side of a building.) hliðarmynd, útlitsmynd

    English-Icelandic dictionary > elevation

  • 32 majesty

    ['mæ‹əsti]
    plural - majesties; noun
    1) (greatness; impressive dignity: the majesty of God.) tign, mikilfengleiki
    2) ((with capital: with His, Your etc) a title used when speaking to or of a king or queen: Her Majesty the Queen: Their Majesties: Your Majesty.) hátign
    - majestically

    English-Icelandic dictionary > majesty

  • 33 rise

    1. past tense - rose; verb
    1) (to become greater, larger, higher etc; to increase: Food prices are still rising; His temperature rose; If the river rises much more, there will be a flood; Her voice rose to a scream; Bread rises when it is baked; His spirits rose at the good news.) rísa, hækka, stíga, lyftast
    2) (to move upwards: Smoke was rising from the chimney; The birds rose into the air; The curtain rose to reveal an empty stage.) stíga, lyftast; hefja sig til flugs
    3) (to get up from bed: He rises every morning at six o'clock.) fara á fætur
    4) (to stand up: The children all rose when the headmaster came in.) standa upp
    5) ((of the sun etc) to appear above the horizon: The sun rises in the east and sets in the west.) rísa
    6) (to slope upwards: Hills rose in the distance; The ground rises at this point.) rísa, hækka
    7) (to rebel: The people rose (up) in revolt against the dictator.) rísa upp gegn
    8) (to move to a higher rank, a more important position etc: He rose to the rank of colonel.) hækka í tign
    9) ((of a river) to begin or appear: The Rhône rises in the Alps.) eiga upptök sín
    10) ((of wind) to begin; to become stronger: Don't go out in the boat - the wind has risen.) magnast, aukast
    11) (to be built: Office blocks are rising all over the town.) rísa/byggjast upp
    12) (to come back to life: Jesus has risen.) rísa upp frá dauðum
    2. noun
    1) ((the) act of rising: He had a rapid rise to fame; a rise in prices.) hækkun, aukning
    2) (an increase in salary or wages: She asked her boss for a rise.) hækkun
    3) (a slope or hill: The house is just beyond the next rise.) hæð, hóll
    4) (the beginning and early development of something: the rise of the Roman Empire.) uppgangur
    3. adjective
    the rising sun; rising prices; the rising generation; a rising young politician.) rísandi, upprennandi
    - late riser
    - give rise to
    - rise to the occasion

    English-Icelandic dictionary > rise

  • 34 seniority

    [-ni'o-]
    noun (the state of being senior: The officers sat at the table in order of seniority.) hærri aldur/tign

    English-Icelandic dictionary > seniority

  • 35 grade

    nóti, uppskrift, tignarstig, tign

    English-faroese dictionary > grade

  • 36 gæðska

    and gæzka, u, f. goodness, kindness, mercy, Am. 100, Stj. 34, Fms. x. 280; engi frýr þér vits en meir ertú grunaðr um gæsku (better græzku, q. v.), Sturl. i. 105: grace, holiness, Bs. i. 63; tign ok gæzku, 65, Karl. 452; í réttlæti ok g., Stj. 54; esp. Guðs gæzka, the grace, mercy of God, eccl.: good things = gæði, Fms. vii. 285, x. 18, 418, Stj. 202, 203, 205, Sks. 181.
    COMPDS: gæzkufullr, gæzkulauss, gæzkusamligr, gæzkusemi.

    Íslensk-ensk orðabók > gæðska

  • 37 HÁR

    * * *
    I)
    (há, hátt), a.
    1) high; á háfum fjöllum, in high mountains; hæri en, higher than;
    2) tall (hár maðr vexti);
    3) superl. at the highest pitch; meðan hæst væri vetrar, sumars, in the depth of winter, in the height of summer;
    4) high, glorious; hæstu hátíðir, the highest feasts;
    5) loud (hár brestr); mæla hátt, to speak loud; hón verðr há við, she becomes clamorous or excited.
    (gen. hás, pl. háir), m. thole.
    n. hair (jarpr á hár).
    * * *
    1.
    adj., fem. há, neut. hátt, vide Gramm. p. xix; compar. hæri or hærri, superl. hæstr; hæðstr and hærstr, which are found in old printed books, are bad forms; for the inflexions, (which vary much, sometimes inserting f or v, sometimes not,) see the references below; in mod. usage the v is usually dropped, but the cases are bisyllabic, e. g. háir, háar, háa, háum, instead of the old hávir, hávar, háva, háfum or hám; the definite form in old writers is hávi or háfi, in mod. hái: [Ulf. hauhs = ὑψηλός; A. S. heah; Engl. high; O. H. G. hoh; Hel. hoh; Germ. hoch; old Frank, hag or hach; Swed. hög; Dan. höj; all of them with a final guttural, which in mod. Dan. has been changed into j; the final labial f or v, which in olden times was so freq. before a vowel, may be compared to laugh, rough, etc. in mod. Engl.; the g remains in the cognate word haugr]:—high; stiga sex álna háfan, Vm. 129; í hám fjalla-tindum, Edda 144 (pref.); á háfum fjöllum, Skálda 181; há fjöll, Getsp.; á hám gálga, Fsm. 45; á bekk hám, Akv. 2; hár bylgjur, Edda (Ht.); á borg inni há, Am. 18; á há fjalli, Gm. 17, Bs. i. 26 (in a verse); enar hæstu fjalla hæðir, Stj. 59; hár turn, Hkr. iii. 63; skaptið var eigi hæra, en …, Eg. 285 (of a spear); hátt hlaup, a high leap, i. e. from a high place, Fms. i. 166; hæri en grön er vex á hæsta fjalli, Hom. 152; hávar bárur, Gh. 13: hávar unnir, Skv. 2. 16; háfan garð, Fms. vi. (in a verse); hávu grasi, Hm. 120; but há grasi. Gm. 17; upp-háfa skúa, high boots, Fms. vii. 321: phrases, bera hæra skjöld, hlut, to carry the highest shield, lot, Fas. i. 383, Ld. 322.
    2. tall; hárr maðr vexti ( tall of stature), manna hæstr, very tall, Fms. i. 155; hárr maðr ok harðvaxinn, vii. 321.
    3. a metrical term; syllables in rhyme having the same consonants and quantity of vowels are jafn-háfar, in the same strain; kvattú svá? ‘gröm skömm’ eigi eru þær hendingar jafn háfar; ‘hrömm skömm’ þat væri jafnhátt, Fms. vi. 386.
    II. metaph. high, sublime, glorious; hærri tign, Fms. i. 214; enir hæstu Guðs postular, 625. 82; í hærra haldi, Fms. vii. 112; margar ræður þvílíkar eða enn hæri, or still sublimer, Sks. 635; hljóta háfan sigr, a glorious victory, Merl. 2. 69; háfan ávöxt, Mar. kv. 17; hæstu daga, hæstu hátíðir, the highest days or feasts (hátíð), Fms. x. 22.
    2. at the highest pitch; meðan hæstir eru stormar um vetrinn, Sks. 46; at hann væri kyrr meðan hæst væri vetrar, in the depth of winter, Fms. ix. 480; meðan hæst væri sumars, in the height of summer, Lv. 43; hátt vetrar megin, Sks.; cp. há-degi, há-vetr, há-sumar (below).
    3. loud; blása hátt (a trumpet), Vsp. 47; brestr hár, Fms. xi. 10, Glúm. 375; mæla hátt, to speak loud, Nj. 33; ok söng í hátt, it gave a loud sound, 83; kveða við hátt ok öskurliga, Fms. v. 164; þó þetta væri eigi hátt talat í fyrstu, ix. 250; æpa hátt, Sks. 653; hafa hátt, to make a noise; cp. gráta hástöfum (below), há-vaði (below); hón verðr há við, she became clamorous, excited, Ísl. ii. 350; hlæja hátt, to laugh loud, Skv. 2. 15.
    III. a mythol. pr. name, both Hár and Hávi, Edda; Hávi and Hár are names of Odin the High, whence Háva-mál, n. pl. the name of a poem, the Sayings of the High.
    2. prefixed in the pr. names Há-kon, Há-leygr, Há-rekr, Há-mundr, Há-steinn, Há-varðr, Há-varr; and in local names, Háfa-fell, etc.
    IV. neut. as adverb; geisa hátt, Edda 146 (pref.); skín hann nú því hærra, Fms. v. 241; unna e-m hærra en öðrum, to love one higher (more) than another, Sturl. i. 198; taka e-n hátt, to make much of one, Bs. i. 727; stökkva hátt, to make a high leap, look high, Fær. 57; sitja skör hærra en aðrir, a step higher, Fms. i. 7.
    B. COMPDS: háaltari, hábakki, hábakkaflæðr, hábeinn, hábjarg, hábogaðr, háborð, hábrók, hábrókan, hábrókask, hádegi, hádegisskeið, háeyrr, háfeti, háfjall, háflæðr, háfæta, háfættr, háhestr, hákirkja, háleggr, háleikr, háleitliga, háleitligr, háleitr, háliga, háligr, hálimar, hámessa, hámessumál, hámælgi, hámæli, hámæltr, hánefjaðr, hánefr, hápallr, háreysti, háreystr, hásalir, hásegl, háseymdr, háskeptr, háskóli, hástaðr, hástafir, hásteint, hástigi, hásumar, hásumartími, hásæti, hásætisborð, hásætiskista, hásætismaðr, hásætisstóll, hátalaðr, hátimbra, hátíð, hátíðaraptan, hátíðardagr, hátíðarhald, hátíðisdagr, hátíðiskveld, hátíðliga, hátíðligr, hávaði, hávaðamaðr, hávaðamikill, hávaðasamr, hávarr, háværr, háværð, hávegir, hávella, hávetr, hávetri.
    2.
    mod. háfr, m. [Germ. hai], a dog-fish, squalus acanthius, Skálda 162. In compds há- marks fish of the shark kind, as há-karl (q. v.), a shark, carcharias, Ann.: há-kerling, f. = hákarl: há-meri, f. squalus glaucus: há-mús, f. chimaera monstrosa, Linn.; also called geirnyt, Eggert Itin. 360: há-skerðingr, m. = hákarl, Edda (Gl.), Grág. ii. 337, 359, Pm. 69: háskerðinga-lýsi, n. shark’s oil, H. E. i. 395: háfs-roð, n. shark’s skin, shagreen.
    3.
    m., acc. há, pl. háir, a thole, Am. 35, Grett. 125, Fas. i. 215, Þiðr. 313; whence há-benda, u, f. = hamla, q. v.; há-borur, f. pl., q. v.; há-reiðar, f. pl. rowlocks, prop. ‘thole-gear,’ synonymous with hamla; inn féll (sjór) um söxin ok háreiðarnar, Sturl. iii. 66, (Cd. Brit. Mus., Cd. Arna-Magn. háborurnar); leggja árar í háreiðar, to lay the oars in the rowlocks, Fms. xi. 70 (v. 1. to hömlur), 101, x. 285; lágu þar árar í háreiðum, Eg. 360 (v. l. to hömlu-böndum), Lex. Poët.: há-seti, a, m. a ‘ thole-sitter,’ oarsman, opp. to the captain or helmsman, Grág. i. 90, N. G. L. i. 98, Landn. 44, Fbr. 62 new Ed., Fms. vi. 239, 246: há-stokkar, m. pl. the gunwale, Bs. i. 385, 390.
    β. in poetry a ship is called há-dýr, n., há-sleipnir, m. the horse of rowlocks.
    4.
    n. [A. S. hær; Engl. hair; Germ. har; Dan.-Swed. hår; Lat. caesaries]:— hair, including both Lat. crines and capilli, Skálda 162, Nj. 2, Sks. 288; fara ór hárum, to change the hair, of beasts, passim; eitt hár hvítt eðr svart, Matth. v. 36; höfuð-hár, the hair of the head; lík-hár, the hair on the body, breast, or hands of men, opp. to the head; úlfalda-hár, iii. 4; hross-hár, horse-hair; hunds-hár, kattar-hár.
    COMPDS: háralag, hárslitr.
    ☞ For the hair of women, see Nj. ch. 1, 78, 117, Landn. 2, ch. 30, Edda 21, passim; of men, Nj. ch. 121, Ld. ch. 63, and passim.

    Íslensk-ensk orðabók > HÁR

  • 38 heiðr

    I)
    a. bright, clear, cloudless; heiðr himinn, clear sky; heiðar stjörnur, bright stars.
    (gen. heiðar, dat. and acc. heiðir; pl. heiðar), f. heath, moor.
    (gen. heiðrs), m. honour.
    (gen. -ar), m. honour, worth.
    * * *
    m., gen. heiðrs, [akin to heið, f. above, q. v.; Dan. hæder; Swed. häder]:—honour; it does not occur in very old or class. writers; til heiðrs ok sæmdar, Stj. 95; stórr heiðr, Fs. (Vd.) 21; heiðr ok tign, Fb. i. 564; h. ok hamingja, 566; Guðs heiðr, Fms. vii. 172 (v. l. of the Hrokkinskinna), Mar. passim: freq. in mod. usage, halda í heiðri, to honour, etc.
    COMPDS: heiðrsmaðr, heiðrsamligr, heiðrsvel.

    Íslensk-ensk orðabók > heiðr

  • 39 klénn

    adj. [for. word; from A. S. clæn; Engl. clean; Germ. klein]:—snug; klénn koss, Fas. iii. (in a verse of the 15th century); k. sæng, Úlf. 4. 44: little, puny, klén tign, Pass. The word first occurs in the 15th century, but it never took root.

    Íslensk-ensk orðabók > klénn

  • 40 SEGJA

    * * *
    (segi, sagða, sagðr), v.
    1) to say, tell (seg þú mér þat, er ek spyr þik);
    þeir sögðu, at þeir skyldu aldri upp gefast, they said they would never yield;
    segja e-m leið, to tell the way, esp. on the sea, to pilot;
    segja tíðendi, to tell news;
    impers. it is told (hér segir frá Birni bunu);
    sem áðr sagði, as was told before;
    segjanda er allt vin sínum, all can be told to a friend;
    2) to say, declare, in an oath;
    ek segi þat guði (Æsi), I declare to God (to the ‘Áss’);
    3) law phrases;
    segja sik í þing, lög, to declare oneself member of a community;
    segja sik ór þingi, lögum, to declare oneself out of, withdraw from, a community;
    segja skilit við konu, to declare oneself separated from, divorce, one’s wife;
    segja fram sök, to declare one’s case;
    segja lög, to recite the law, of the lögsögumaðr;
    4) to signify, mean (þetta segir svá);
    5) with preps., segja e-n af e-u, to declare one off a thing, take it from him;
    segja e-t á e-n, to impose on (bœta at þeim hluta, sem lög segði á hann); to announce (segja á reiði, úsátt sína);
    segja eptir e-m, to tell tales of one;
    segja frá e-u, to tell, relate;
    Unnr, er ek sagða þér frá, U. of whom I told thee;
    segja fyrir e-u, to prescribe (svá var með öllu farit, sem hann hafði fyrir sagt);
    segja fyrir skipi, to bid God-speed to a ship;
    segja e-t fyrir, to predict, foretell (segja fyrir úorðna hluti);
    segja e-u sundr, í sundr, to break up, dissolve (segja sundr friði, frændsemi, hjúskap);
    segja til e-s, to tell, inform of (segit honum ekki til, hvat þér hafit gört við hrossit);
    segja til nafns síns, segja til sín, to tell (give) one’s name;
    segja upp e-t, to pronounce (segja upp dóm, gørð);
    segja upp lög, to proclaim the law (from the law-hill);
    segja e-n upp, to give one up;
    segja upp e-u, to declare at an end (segja upp friði, griðum);
    segja upp þjónustu við e-n, to leave one’s service;
    6) refl., segjast, to declare of oneself;
    hann sagðist þá vaka, he said that he was awake;
    kristnir menn ok heiðnir sögðust hvárir ór lögum annarra, they declared themselves each out of the other’s laws;
    láta (sér) segjast, to let oneself be spoken to, listen to reason;
    impers., e-m segist svá, one’s tale runs so.
    * * *
    pres. segi, segir, segi, pl. segjum, segit, segja; pret. sagði, pl. sögðu; pres. subj. segja; pret. segða, segðir, segði; imperat. seg, segðú; part. sagðr: doubtful forms are sagat, sagaðr, Merl. 2. 4: a pres. indic. seg, segr, ek seg, Grág. i. 64, 134; segr hann, Fms. x. 421; segsk, Grág.i. 159, ii. 57: with a neg. suff. segr-at, Grág. ii. 214; sagðit, Hým. 14; segit-a, tell ye not! Vkv. 21: an older form seggja with a double g is suggested in Lex. Poët. in two or three passages, cp. A. S. secgan, as also seggr; but in Haustl. l. c. the g in ‘sagna’ is soft, and not hard (gg) as in mod. Icel. pronunciation, and sagna would fairly rhyme with segjaandum: [a word common to all Teut. languages, except that, strangely enough, no Goth. form is recorded, for Ulf. renders λαλειν, λέγειν, εἰπειν, by maþljan, quiþan, rodjan; so it may be that the earliest sense was not to say = Lat. dicere, but a limited one, to tell, proclaim; A. S. secgan; Engl. say; Dan. sige; Swed. segja.]
    A. To say, in the oldest poems chiefly,
    I. to tell, report, Lat. narrare, dicere; segðu, imperat. tell thou me! say! Vþm. 11, 13, 15. 17, 20, 22, 24, 26, 28, 30, 34, 36, 38, 40, 42, Alm. 10, 12, 14, 16. etc., Skm. 3; segðu mér ór helju ek man ór heimi, Vtkv. 6; atgeirinn sagði ( foretold) manns bana, eins eðr fleiri, Nj. 119; mér segir svá hugr um, my mind tells me, I have a foreboding; eigi segir mér vel hugr um þessa ferð, Ld. 366; sagði honum mjök úvænt hugr um hennar hag, Fms. x. 215; sagðit honum hugr vel þá, Hým. 14; seg oss draum þinn, Nj. 95; hann segir honum greiniliga slíkt er hann spurði, Fms. ii. 99; þessi saga er nú ætlu vér at segja, viii. 1 (see saga); hann spurði hvers synir þeir væri,—þeir sögðu, Nj. 125; fór sveinninn ok sagði til Haralds, Fms. vii. 167; hvat hark var þat?—Honum var sagt, 168; svá hafa spakir menn sagt, Ib. 6; svá sagði Þorkell oss, 5; svá sagði Teitr oss, id.; svá sagði oss Úlfhéðinn Gunnarsson, 9; þenna atburð sagði Teitr oss, at því es Kristni kom á Ísland, 13; en Hallr sagði oss svá, 15; svá sagði hann oss, id.; en honum sagði Þórarinn bróðir hans, 16; es sannliga es sagt, at fyrst færi til Íslands, 4; hvatki er missagt es í fræðum þessum (pref.); þar sagði hann eigi koma dag á vetr, Landn. (pref.); svá segja vitrir menn, … en svá er sagt, 25; svá sagði Sæmundr prestr enn fróði, 27; er svá sagt, at honum hafi flestir hlutir höfðingligast gefnir verit, Nj. 254: of inscriptions, writing, segja þær (the Runes) formála þenna allan, Eg. 390; segja bækr, at …, 625. 88; skal sú skrá hafa sitt mál, er lengra segir, Grág. i. 7: segja leið, to tell the way, to guide, esp. on the sea, to pilot, Fms. xi. 123, Eg. 359 (leið-sögn, leiðsögu-maðr):—to tell, bid, far þú ok seg Agli, at þeir búisk þaðan fimmtán, Nj. 94; hann sendi húskarl at segja Steinari, at hann færði bústað sinn, to tell S. to change his abode, Eg. 749; segðu honum að koma, tell him to come!
    2. with prepp.; segja eptir e-m, to tell tales of one, inform against, Al. 125; hann sagði eptir mér, segðu ekki eptir mér!—s. frá e-u (frá-sögn), to tell, relate, Nj. 96; þar er hón nú, Unnr, er ek sagða þér frá, U., of whom I told thee, 3; eigi má ofsögum segja frá vitsmunum þínum, Ld. 132: s. fyrir, to dictate, Fms. vii. 226, Fb. iii. 533, Nj. 256: to foretel, Rb. 332; s. fyrir úorðna hluti, Fms. i. 76, viii. 5: segja fyrir skipi, to bid Godspeed to a ship (on her first voyage), ix. 480: to prescribe, Ld. 54; þeir sigldu um nóttina, en hann sagði fyrir ( piloted) með viti ok gæfu, Bs. i. 562: s. manni fyrir jörðu, to give notice as to the redemption of an estate, Gþl. 295–297, 301 sqq.:—segja til, to give up; s. til nafns sins, to give one’s name (on being asked), Hbl.; hvat er nafn höfðingja yðvars? Rútr segir til sin. R. told his name (said, my name is R.) Nj. 8; sagði Örnólfr til svá-felldra itaka, Dipl. i. 1; skal ek hér fá þér sæmd ok virðing, þá er þú kannt mér sjálfr til s., Eg. 312.
    3. impers. it is told: hér hefsk Landnáma-bok, ok segir í hinum fyrsta kapitula, hversn, Landn. 24: hér segir frá Birni bunu, 39; segir nokkut af hans orrostum, Fms. viii. 3; sem segir í sögu hans, i. 4 (see saga); sem áðr sagði, … sem sagði fyrr, as was told before, x. 382, 410.
    II. to say, pronounce, declare; eg seg þat Guði, I declare to God (in an oath, cp. Engl. ‘so help me, God’), Grág. i. 64, 134; ok segi ek þat Æsi, Glúm. 388.
    2. so in the law phrases, segja sik í þing, lög, and the like, to declare oneself in a community, to enter a community under the law; as also, segja sik ór þingi, lögum, to declare oneself out of, to withdraw from, a community, Grág. and the Sagas passim; segja skilit við konu, to declare oneself separated from, to divorce one’s wife, Nj. 50; segja þing laust, to declare a meeting at an end, Grág, i. 116:—segja lög, to say the law, used of the speaker’s (lögsögu-maðr) decisions; syni Erlings segi ek engi lög, i. e. I give no sentence for him, Fms. ix. 331: iron., sögðu sverð þeirra ein lög öllum Svíum, ii. 315; s. prófan (á) málum, K. Á. 216; s. dóm, to give sentence.
    3. with prepp.; s. e-n af e-n, to ‘declare a person off a thing,’ i. e. take it from him; hann sagði Vastes af drottningar-dómi ok öllu því ríki, Sks. 462; þá er hann þegar sagðr af lærðra manna tign, 694; skipta svá miklum ríkdómi, ok segja hann af einhverjum ok til annars, i. e. to take it from one and give it to another, Fms. ix. 330; þann dag segja lög mann at aptni af griði, Grág. i. 146; s. e-n afhendan, to declare a person off one’s hands, give him up, Fs. 34:—s. e-t á, to announce:þú skalt segja á reiði mína, Nj. 216; s. á úsátt sína, 256; bæta at þeim hluta sem lög segði á hann, as the law declared, imposed, Fms. x. 152:—s. aptr, to break up, dissolve; s. friði aptr, N. G. L. i. 103:—segja sundr = segja aptr, s. sundr griðum, frændsemi, Fms. ix. 276, x. 133, Fas. ii. 136:—s. fram, to say, pronounce, esp. of pleading, to read; s. fram sök and the like, Grág., Nj. passim:—s. fyrir, see l. 2:—s. upp, to pronounce; er hann hafði þenna kost upp sagðan, Fms. xi. 284: segja upp görð, dóm, sætt, to pronounce sentence, as a judge or umpire, Grág., Nj. Band. 12, passim; s. upp lög, to proclaim the law from the law-hill (the act was called upp-saga), Ib. 17, Bs. i. 25; at hann segði upp lögin, Nj. 164: s. e-n upp, to give one up, Sturl. iii. 181 C: segja e-u upp, to declare at an end; segja upp friði, griðum, Fms. x. 133; segja upp þjónustu við e-n, to leave one’s service, Hkr. iii. 68. to speak, talk; skaut konungr á erendi, talaði hátt ok hvellt ok segir svá—þat er …, Fms. i. 215; ‘þenna kost viljum vér,’ segir Skapti, Nj. 150; ‘frauva,’ segir hann, ‘þat er satt er þú mælir,’ Fms. x. 421. 2. in a dialogue: segir hann, segir hón, says he, says she, etc.; ‘Kenni ek víst,’ segir Otkell,—‘Hverr á,’ segir Skamkell; ‘Melkólfr þræll,’ segir Otkell,—‘Kenna skulu þá fleiri,’ segir Skamkell, ‘en vit tveir,’ 75; Gunnarr mælti—‘Veiztú hvat þér mun verða at bana?’—‘Veit ek,’ segir Njáll,—‘Hvat?’ segir Gunnarr;—‘Þat sem allir munn sízt ætla,’ segir Njáll, 85; and so in countless instances.
    IV. to signify, mean; þetta segir svá, Fms. viii. 239; ‘fiat voluntas tua,’ þat segir svá, ‘verði þinn vili,’ Hom. 157.
    B. Reflex. to declare of oneself; hann sagðisk þá vaka, he said that he was awake, Nj. 153; sagðisk Haraldr vilja leggja við hann vináttu, Fms. i. 53; þeir sem sögðusk segja fyrir úvorðna hluti, 76; at þú sér annarr en þú segisk, Fas. ii. 544, freq. esp. in mod. usage, for the old writers in this case prefer kveðsk, káðusk (from kveða).
    II. as a law phrase, þú segsk í þing með Áskatli goða, Nj. 231; maðr skal segjask í þing með goða þeim er hann vill, Grág. i. 159; nefndu hvárir vátta, Kristnir menn ok heiðnir, ok sögðusk hvárir ór lögum annarra, Nj. 164 (Id. 11, Bs. i. 22); hón sagðisk í ætt sína, she told her origin, i. e. she was exactly like her parents, Njarð. 382: impers. phrase, e-m segisk svá, one’s tale runs so; honum sagðisk svá til, his story runs; or, honum segist vel, he speaks well; honum sagðist vél í dag, he preached well to-day! það segist á e-u, there is a penalty on it, ‘tis not allowed; láta sér segjask. to let oneself be spoken to, be reasonable, Am. 29, and in mod. usage.
    III. part., sönnu sagðr, convicted of, Sdm. 25; Jupiter vill vita hvárt hann er sönnu sagðr, if the charge is true, Bret. 12: gerund., in the saying, segjanda er allt vin sínum, all can be said to a friend, one can open one’s, heart to him. Eg. 330.
    IV. pass. it is said; svá segisk, at …, Fms. i. 98; þessi kvikendi segjask augnafull umhverfis, Hom. 48; hann segisk ( is said to be, Lat. dicitur) skapaðr ór jörðn, Eluc. 21; segist í hverri viku sálu-messa, Dipl. i. 8; Zabulon, þat má hér segjast bygging, Stj.; ef nokkut riptist eðr af segðist, Dipl. iii. 11; segist þetta með öngu móti aptr, cannot be refuted, Fms. ix. 476, Hom. 154; af sögðum bæjum, aforesaid, Vm. 84; fyrr-sagðr, aforesaid; but this passive is unclassical, being taken from the Latin, and rare even in mod. usage.
    V. segendr, part. pl. (seggendr, with a double g. Haustl.), sayers, reporters; sjáendr eða segendr, Grág. ii. 88. segjands-saga, u, f. a hearsay tale; skoluð ér hér vera ok sjá þau tíðendi er hér görask, er yðr þá eigi segjanz-saga til, þvíat ér skolut frá segja ok yrkja um síðan, Ó. H. 206; hence the mod. það er segin saga, a told tale, a thing of course [cp. Fr. ca va sans dire].

    Íslensk-ensk orðabók > SEGJA

См. также в других словарях:

  • TIGN — tignariorum, tignuariorum, tignuarios …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • tign — «urn (L). A beam, timber …   Dictionary of word roots and combining forms

  • tignum — ˈtignəm noun ( s) Etymology: Latin, building material, beam more at stake : building material …   Useful english dictionary

  • Diola —  Ne doit pas être confondu avec Dioula. Cet article concerne la langue diola. Pour le peuple diola, voir Diolas. Diola jola Parlée en …   Wikipédia en Français

  • Flabémont — Tignécourt Tignécourt Fontaine au bord de la Sâle Administration Pays France Région Lorraine Département …   Wikipédia en Français

  • La Fosse-De-Tigné — Administration Pays France Région Pays de la Loire Département Maine et Loire Arrondissement Saumur Canton …   Wikipédia en Français

  • La Fosse-de-Tigne — La Fosse de Tigné La Fosse de Tigné Administration Pays France Région Pays de la Loire Département Maine et Loire Arrondissement Saumur Canton …   Wikipédia en Français

  • La fosse-de-tigné — Administration Pays France Région Pays de la Loire Département Maine et Loire Arrondissement Saumur Canton …   Wikipédia en Français

  • Tigne — Tigné Tigné Administration Pays France Région Pays de la Loire Département Maine et Loire Arrondissement Saumur Canton Vihiers …   Wikipédia en Français

  • Tignecourt — Tignécourt Tignécourt Fontaine au bord de la Sâle Administration Pays France Région Lorraine Département …   Wikipédia en Français

  • Tignee — Tignée Tignée (en wallon Tegnêye) est une section de la commune belge de Soumagne située en Région wallonne dans la province de Liège. C était une commune à part entière avant la fusion des communes de 1949. À cette date, Évegnée la rejoint pour… …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»